shakyachogden0301_般若波羅蜜多經及現觀莊嚴論註釋本支廣釋教義大海.g2.0f

大班智達釋迦確丹教言集skc4ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་འགྲེལ་པ་དང་བཅས་པའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལུང་དོན་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། ། 3-1-1a ༄༅། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་འགྲེལ་པ་དང་བཅས་པའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལུང་དོན་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། ། ༄། །ཐོག་མར་བཤད་པ་ལ་འཇུག་པའི་བྱ་བ། ༄༅། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་འགྲེལ་པ་དང་བཅས་པའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལུང་དོན་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། ། 3-1-1b ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ལུང་གི་དོན་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བྱ་བ། སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེ་ལ་གཡོ་དང་ཟོལ་མེད་པས་ལན་གཅིག་མིན་པར་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལེགས་པར་བཤད་པའི་རྔ་ཆེན་ཀུན་དགའི་སྒྲ། །ཀུན་ཁྱབ་དཔལ་མོའི་ཁྱོན་དུ་ཆེར་སྒྲུགས་པའི། །ཡིད་ཅན་འདི་ཀུན་ངང་གིས་འདུན་མཛད་པའི། །ཀུན་མཁྱེན་ལྷ་ཡི་ལྷ་དེ་རྟག་པར་རྒྱལ། །མཁྱེན་ལྡན་ཐུགས་རྗེའི་སྟོབས་གྱིན་དཔུང་ཚོགས་ཀྱིས། །རྨོངས་ཤིང་ཁྲོས་པའི་མི་བསྲུན་དཔུང་གི་སྡེ། །མཐའ་དག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕ་མཐར་སྒྲོལ་མཛད་པའི། །བཅོམ་ལྡན་བདུད་ཀྱི་བདུད་དེས་འགྲོ་འདི་བསྲུངས། །ཐུབ་བསྟན་ཆུ་བོ་སྟོང་ཕྲག་བསྡུད་མཛད་ཅིང་། །ལུང་དང་རིགས་པའི་ཆུ་ཀླུང་འབུམ་ཕྲག་གིས། །འགྲོ་འདི་རྒུད་པ་སེལ་ལ་བརྩོན་གྱུར་པ། །ཡང་དག་དགེ་བའི་བཤེས་ཀྱིས་མགོན་མཛོད་ཅིག །དེ་ལས་རྒྱུད་པའི་གཞུང་ལུགས་སྒྲོལ་མང་གིས། ། 3-1-2a གང་བློའི་གཏིང་མཐའ་ཡངས་པར་ངལ་བསོ་བ། །དེ་ལས་ཡུམ་གྱི་ལུས་དང་ཡན་ལག་བཅས། །གཞུང་གཞན་ལེགས་བཤད་ཀྱིས་བརྒྱན་འདིར་བཤད་བྱ།། །།དེ་ལ་འདིར་གང་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་ཡུམ་གྱི་ལུས་བརྒྱད་དང་། ཡན་ལག་བདུན་ཅུར་གྲགས་པ་དང་། དེ་དག་གི་ཉིང་ལག་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་དང་། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། ས་མཚམས་དང་བཅས་པ་རགས་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ལ། འདི་ལ་ཐོག་མར་བཤད་པ་ལ་འཇུག་པའི་བྱ་བ། བཤད་པ་ཉིད་ཉེ་བར་འགོད་པ། བཤད་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱ་བ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། རྒྱན་གྱི་རྩ་བའི་མདོ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྒྱན་ལ་སྲོལ་འབྱེད་དུ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། སྲོལ་འབྱེད་དེ་ལས་གང་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། ཡུམ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་པ་གསུམ་དང་། ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་པ་དང་། བསྡུད་པ་དང་ལྔ་ནི། རྒྱན་གྱི་བཤད་བྱའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མདོ་དེ་དག་དང་རྒྱན་དངོས་སུ་སྦྱར་བའི་བཤད་པ་མཛད་ལ། གཞན་དང་དངོས་སུ་མ་སྦྱར་བའི་ 3-1-2b ཕྱིར། དེ་ལྟར་མཛད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་ར

【現代漢語翻譯】 大班智達釋迦確丹教言集skc4《般若波羅蜜多經》與《現觀莊嚴論》及其註釋之身與支分廣釋——名為《理證義海》 《般若波羅蜜多經》與《現觀莊嚴論》及其註釋之身與支分廣釋——名為《理證義海》 首先是進入講解的開端。 《般若波羅蜜多經》與《現觀莊嚴論》及其註釋之身與支分廣釋——名為《理證義海》 對於《般若波羅蜜多經》與《現觀莊嚴論》的身與支分的廣釋，名為《理證義海》。 向著一切智者，無有任何欺騙和虛偽的說法者之中的至尊，多次頂禮！ 善說之巨鼓，奏響悅耳之音， 遍佈于吉祥天女的領域之中， 自然地吸引著一切有情眾生， 愿一切智者，天中之天，永遠勝利！ 愿具 ज्ञान（藏文：མཁྱེན།，梵文天城體：ज्ञान，梵文羅馬擬音：jñāna，漢語字面意思：智慧）者以慈悲之力， 以軍隊摧毀愚昧和憤怒的頑劣之徒， 將一切眾生從輪迴的此岸度到彼岸， 愿薄伽梵，降伏魔眾之魔者，守護此世間！ 愿彙集數千條佛法之河流， 以數百萬條經文和理證之洪流， 努力消除眾生的衰敗， 愿真正的善知識成為我們的庇護！ 愿傳承自他的眾多論典， 使廣闊無垠的智慧得以安息。 因此，關於《般若波羅蜜多經》的身與支分， 以及其他論典的善說，將在此進行闡述。 在此，所要闡述的法，即是被稱為《般若波羅蜜多經》的八身和七十支分，以及它們各自的體性、分類和界限，僅作粗略的介紹。 這包括三個部分：首先是進入講解的開端，其次是講解的實際展開，最後是講解的圓滿結束。 第一部分包括三個方面：論典的根本經是什麼？《現觀莊嚴論》的開創者是誰？以及我們遵循哪位開創者的觀點？ 首先，廣、中、略三部《般若波羅蜜多經》，以及《八千頌般若經》和《略般若經》這五部經是《現觀莊嚴論》所要闡述的主要對象。 因為偉大的智者們將這些經與《現觀莊嚴論》直接結合起來進行講解，而沒有與其他經直接結合。 阿 同樣，他們也是這樣做的。聖者

【English Translation】 Collection of Instructions by the Great Scholar Shakya Chokden skc4 A Detailed Explanation of the Body and Limbs of the Prajñāpāramitā Sūtra and the Abhisamayālaṅkāra with Commentary, Called 'Ocean of Scriptural Meaning' A Detailed Explanation of the Body and Limbs of the Prajñāpāramitā Sūtra and the Abhisamayālaṅkāra with Commentary, Called 'Ocean of Scriptural Meaning' Firstly, the activity of entering the explanation. A Detailed Explanation of the Body and Limbs of the Prajñāpāramitā Sūtra and the Abhisamayālaṅkāra with Commentary, Called 'Ocean of Scriptural Meaning' A detailed explanation of the body and limbs of the Prajñāpāramitā Sūtra and the Abhisamayālaṅkāra, called 'Ocean of Scriptural Meaning'. I prostrate without deception or pretense to the All-Knowing One, the best of speakers, not just once! The great drum of good exposition, the sound of joy, Spreads widely throughout the realm of the glorious goddess, Naturally attracting all sentient beings, May the all-knowing god of gods always prevail! May the power of compassion of the wise one, With an army of forces, subdue the unruly host of the ignorant and wrathful, Delivering all beings to the far shore of all directions, May the Bhagavan, the demon of demons, protect this world! Gathering thousands of rivers of the Buddha's teachings, With hundreds of thousands of streams of scripture and reason, Striving to eliminate the decline of beings, May the true virtuous friend be our protector! May the many systems of doctrine inherited from him, Provide vast and boundless rest for the depths of the mind. Therefore, concerning the body and limbs of the Mother, And the well-spoken words of other texts, I will explain here. Here, the dharma to be explained is the eight bodies and seventy limbs of the Mother, as they are known, along with their respective characteristics, classifications, and boundaries, in a rough manner. This includes three parts: first, the activity of entering the explanation; second, the actual unfolding of the explanation; and third, the activity of completing the explanation. The first part includes three aspects: What is the root sūtra of the treatise? Who is the founder of the system of the treatise? And which founder's view do we follow? Firstly, the three versions of the Prajñāpāramitā Sūtra—extensive, intermediate, and concise—as well as the Aṣṭasāhasrikā Prajñāpāramitā Sūtra (Eight Thousand Verse Prajñāpāramitā Sūtra) and the Samkṣipta Prajñāpāramitā Sūtra (Concise Prajñāpāramitā Sūtra), these five are the main objects of explanation for the treatise. Because the great scholars directly combined these sūtras with the treatise in their explanations, without directly combining them with other sūtras. A Likewise, they also did so. The noble one

---

ྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྡེ་དང་། བཙུན་པ་རྣམ་གྲོལ་སྡེ་དང་། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་སེང་གེ་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཉིད་ཁྲི་དང་རྒྱན་སྦྱར། སློབ་དཔོན་ཉིད་དང་། ཤནྟི་པ་དང་། འཇིགས་མེད་གསུམ་གྱིས་བརྒྱད་སྟོང་པ་དང་རྒྱན་སྦྱར། ཡང་སློབ་དཔོན་ཉིད་དང་། སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཞབས། ཁ་ཆེ་དྷརྨ་ཤྲཱི་རྣམས་ཀྱིས། བསྡུད་པ་དང་རྒྱན་སྦྱར། ཡང་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱིས་འགྲེལ་ཆུང་དང་། ཁ་ཆེ་དྷརྨ་ཤྲཱིས་མཛད་པར་གྲགས་པའི་སྟོང་ཕྲག་རྒྱ་པའི་བཤད་པ་དང་། སྨྲི་ཏི་ཛྙ་ནས་མཛད་པར་གྲགས་པའི་ཡུམ་གསུམ་མཐུན་པར་དོན་བརྒྱད་ཀྱིས་སྟོན་པ་སྟེ། གསུམ་པོ་དེས་འབུམ་དང་ཡང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་མདོ་དང་རྒྱན་སྦྱར་བའི་འགྲེལ་པ་བཅུ་གསུམ་མོ། །གཉིས་པ་རྒྱན་ལ་སྲོལ་འབྱེད་དུ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། མདོ་ཕྱོགས་རེ་བའི་དགོངས་འགྲེལ་དུ་བཀྲལ་བ་དང་། ཡུམ་གསུམ་ཆར་གྱི་དགོངས་འགྲེལ་དུ་བཀྲལ་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི། འཕགས་པ་དང་བཙུན་པའི་འགྲེལ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི། སློབ་དཔོན་དང་དེའི་རྗེས་འཇུག་གིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་ཚུལ་ལ་བརྟེན་པའི་སྲོལ་འབྱེད་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བའི་ཚུལ་ལ་བརྟེན་པའི་སྲོལ་འབྱེད་གཉིས་ཀྱང་ཡོད་ལ། དང་པོ་ནི། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང་། ཤནྟི་པས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི། འཕགས་སེང་དང་། འཇིགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་འགྲེལ་པ་དོན་གསལ་འདིའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་ཅིང་། རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་འགྲེལ་པ་ནི་བརྒྱད་དེ། དོན་གསལ་འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་ཚིག་གསལ་ཞེས་གྲགས་པ་ཆོས་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་མཛད་པ་དང་། རྟོགས་དཀའི་སྣང་བ་ཞེས་གྲགས་པ་གསེར་གླིང་པས་མཛད་པ་དང་། འགྲེལ་ཆུང་གི་བསྡུས་དོན་དུ་གྲགས་པ་ཤེར་འབྱུང་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ 3-1-3a མཛད་པ་དང་། ཇོ་བོ་ཆེན་པོ་རྗེས་མཛད་པའི་བསྡུས་དོན་སྒྲོན་མེད་དང་། ཁ་ཆེ་གཞོན་དུ་དཔལ་གྱི་མཛད་པའི་བསྡུས་དོན་དང་། རཏྣ་ཀིརྟིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་གྲགས་པའི་ཆ་ཞེས་པ་དང་། བུདྡྷ་ཤྲཱིས་མཛད་པའི་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མའི་ཕྲེང་བ་དང་། འཇིགས་མེད་འབྱུང་གནས་སྦས་པས་མཛད་པའི་ཐུབ་པའི་དགོངས་རྒྱན་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། བཤད་པའི་སྲོལ་དེ་དག་ལས། རྒྱལ་སྲས་ཆེན་པོ་བཟང་པོའི་ཞབས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་དོན་གསལ་དུ་ཇི་ལྟར་བཀྲལ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སློབ་དཔོན་འདིས་ནི་རྗེ་བཙུན་ཉིད་ལ་དངོས་སུ་སྣང་བ་ཐོབ་ནས་ཡུམ་དོན་དབུ་མར་བཀྲལ་ཞིང་ཡུམ་གསུམ་ཀའི་རྒྱན་དུ་སྦྱར་བས་ལུགས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ༄། །བཤད་པ་ཉིད་ཉེ་བར་འགོད་པ། གུས་པའི་ཡན་ལག་མཆོད་བརྗོད། གཉིས་པ་བཤད་པ་ཉིད་

【現代漢語翻譯】 解脫部（nam par grol ba'i sde），僧侶解脫部（btsun pa rnam grol sde），以及大菩薩（bdag nyid chen po）勝子（rgyal ba'i sras po）獅子賢（seng ge bzang po）等人，將《現觀莊嚴論》（nyid khri）與（八千頌般若，原文未明確指出）結合。 導師（slob dpon）您（指作者本人），寂天（Shantipa）和無畏（'jigs med）三人，將《八千頌》（brgyad stong pa）與《現觀莊嚴論》結合。 此外，導師您，佛智足（Sangs rgyas ye shes zhabs），克什米爾達摩室利（kha che d+harma shrI）等人，將《攝類學》（bsdu pa）與《現觀莊嚴論》結合。 再者，導師您以《小釋》（'grel chung），克什米爾達摩室利所著的《千偈廣釋》（stong phrag rgya pa'i bshad pa），以及寂護（smRi ti dz+nyA na）所著的，以八義統一解釋三部般若母經的方式，這三者將《十萬頌》（'bum）與《現觀莊嚴論》結合。因此，共有十三部經論結合的註釋。 第二，關於《現觀莊嚴論》的開創性方式：分為兩種，一種是解釋《般若經》某一方面的意趣，另一種是解釋三部般若母經的意趣。第一種如聖者和僧侶的註釋；第二種是導師及其追隨者所著的註釋。 此外，還有兩種開創性方式：一種是基於唯識宗（rnam par rig pa tsam gyis tshul）的觀點，另一種是基於無自性宗（ngo bo nyid med par smra ba'i tshul）的觀點。第一種如導師世親（dbyig gnyen）和寂天所著的註釋；第二種如聖獅（'phags seng）和無畏所著的註釋。 特別地，與此《顯義釋》（don gsal）的觀點一致並隨之而作的註釋有八部：即法友（chos kyi bshes gnyen）所著的，被稱為《顯義釋》本身的註釋《明句釋》（tshig gsal）；金洲（gser gling pa）所著的，被稱為《難解顯現》（rtogs dka'i snang ba）；獅子賢慧（shes 'byung blo gros）所著的《小釋略義》（'grel chung gi bsdus don）；覺沃仁波切（jo bo chen po rjes）所著的《略義燈》（bsdus don sgron med）；克什米爾青年祥（kha che gzhon du dpal）所著的《略義》；寶稱（ratna kirti）所著的，被稱為《名聲釋》（grags pa'i cha）的註釋；佛吉祥智（buddha shrI）所著的《慧燈鬘》（shes rab sgron ma'i phreng ba）；以及無畏生源隱（'jigs med 'byung gnas sbas pa）所著的《能仁密意莊嚴》（thub pa'i dgongs rgyan）。 第三，在這些講說傳統中，追隨大菩薩賢足（bzang po'i zhabs）如何解釋《顯義釋》的方式，因為這位導師通過直接顯現於至尊（rje btsun nyid）面前而解釋般若經的意義為空性（dBu ma），並將三部般若母經都與《現觀莊嚴論》結合，因此比其他傳統更為殊勝。 現在開始講述，以恭敬的姿態表達敬意。 第二，講述本身。

【English Translation】 'The Section of Liberation (Nampar Drolwai De)', 'The Monastic Order of Liberation (Btsunpa Namdrol De)', and great Bodhisattvas (bdag nyid chen po) like the son of the Victorious One (rgyal wa'i sras po), Singha Bhadra (Seng-ge Zangpo), combined 'The Ornament of Clear Realization (Nyid Khri)' with (the Eight Thousand Verse Prajnaparamita, not explicitly mentioned in the original text). The teacher (slob dpon) yourself (referring to the author), Shantipa, and Jigme (Fearless) combined 'The Eight Thousand Verse (brgyad stong pa)' with 'The Ornament of Clear Realization'. Furthermore, the teacher yourself, Buddhajnanapada (Sangs-gyé Yeshé Zhab), Kashmiri Dharmashri (Kha-ché Dharmashri), and others combined 'The Compendium (bsdu pa)' with 'The Ornament of Clear Realization'. Moreover, the teacher yourself, with 'The Minor Commentary (grel chung)', 'The Extensive Explanation of the Thousand Verses (stong phrag rgya pa'i bshad pa)' said to be composed by Kashmiri Dharmashri, and the way of explaining the meaning of the three Mother Prajnaparamitas in harmony through eight topics, said to be composed by Smrtijnana, these three combined 'The Hundred Thousand Verse (bum)' with 'The Ornament of Clear Realization'. Therefore, there are thirteen commentaries that combine sutra and ornament. Secondly, regarding the pioneering approaches to 'The Ornament': there are two types, one that explains the intention of a particular aspect of the Prajnaparamita Sutra, and another that explains the intention of all three Mother Prajnaparamita Sutras. The first is like the commentaries of the aryas and monks; the second is the commentaries composed by the teacher and their followers. Furthermore, there are two pioneering approaches: one based on the tenets of the Vijnanavada (rnam par rig pa tsam gyis tshul) school, and another based on the tenets of the Nihsvabhavavada (ngo bo nyid med par smra ba'i tshul) school. The first is like the commentaries composed by the teacher Vasubandhu (dbyig gnyen) and Shantipa; the second is like the commentaries composed by Arya Simha ('phags seng) and Jigme. In particular, there are eight commentaries that align with and follow the perspective of this 'Commentary that Clarifies the Meaning (don gsal)': namely, 'The Clear Words Commentary (tshig gsal)', which is the commentary on 'The Commentary that Clarifies the Meaning' itself, composed by Dharmamitra (chos kyi bshes gnyen); 'The Appearance of Difficult Understanding (rtogs dka'i snang ba)', composed by Serlingpa (gser gling pa); 'The Abridged Meaning of the Minor Commentary (grel chung gi bsdus don)', composed by Sherjung Lodro (shes 'byung blo gros); 'The Abridged Meaning Lamp (bsdus don sgron med)', composed by Jowo Rinpoche (jo bo chen po rjes); 'The Abridged Meaning', composed by Kashmiri Yowon Dpal (kha che gzhon du dpal); 'The Commentary Called Renown (grags pa'i cha)', composed by Ratnakirti; 'The Garland of the Lamp of Wisdom (shes rab sgron ma'i phreng ba)', composed by Buddhashri; and 'The Ornament of the Intent of the Sage (thub pa'i dgongs rgyan)', composed by Jigme Jungne Bepa ('jigs med 'byung gnas sbas pa). Thirdly, among these traditions of explanation, following how the great Bodhisattva Bhadrapada (bzang po'i zhabs) explained in 'The Commentary that Clarifies the Meaning', because this teacher, through directly appearing before the venerable one (rje btsun nyid), explained the meaning of the Prajnaparamita Sutra as emptiness (dBu ma) and combined all three Mother Prajnaparamita Sutras with 'The Ornament of Clear Realization', it is therefore more excellent than other traditions. Now, setting forth the explanation itself, with reverence expressing homage. Secondly, the explanation itself.

---

ཉེ་བར་དགོད་པ་ལ། གུས་པའི་ཡན་ལག་མཆོད་བརྗོད། གཞན་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་དགོས་འབྲེལ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མངོན་རྟོགས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། རང་སྲས་འཕགས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ། རང་སྲས་འཕགས་པའི་ཡུམ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཟག་མེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཡུམ་དང་། བཞེད་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡུམ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རང་སྲས་འཕགས་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གསར་དུ་སྒྲུན་བྱེད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ། རང་སྲས་འཕགས་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཡུམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ། བརྩེ་བ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ། བསམ་གཏན་དེ་བཞི། དེའི་ནང་ནས་ཤེས་རབ་ནི་ཡུམ་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ལ། གཞན་གསུམ་ནི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྐྱེད་བྱེད་མཚན་ཉིད་པ་དང་། ཡུམ་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རང་སྲས་འཕགས་པའི་བཞེད་དོན་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ། བཞེད་དོན་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་ཡུམ་མམ། འདི་བསྟན་ 3-1-3b མཆོད་བརྗོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཡུམ་གྱི་མཛད་ཉིད། དབྱེ་ན། ཡུམ་གཞི་ཤེས། ལམ་ཤེས། རྣམ་མཁྱེན་དང་གསུམ། རང་སྲས་ཐེག་དམན་འཕགས་པའི་བཞེད་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ། ཡུམ་གཞི་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་གཞི་ཤེས་མཐའ་དག་ལ་བྱ། དེ་ཡང་ཐེག་དམན་གྱི་གཞི་ཤེས་ནི་ཐེག་དམན་གྱི་བཞེད་དོན་དངོས་སུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ལ། བྱང་སེམས་ཀྱི་གཞི་ཤེས་ནི་བརྒྱུད་ནས་བཞེད་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཐེག་དམན་གྱི་བཞེད་དོན་ནི། ཐེག་དམན་གྱི་ཉེར་ཞི་གཉིས་ཡིན་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་མ་ལུས་པར་སྤངས་ཤིང་། ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་གྱུར་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་དང་བཅས་པའི་དམན་པའི་སོ་སོར་བརྟག་འགོག་དེ། དམན་པའི་ལྷག་བཅས་མྱང་འདས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སྐུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་མ་བཏང་བའི་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། ཉོན་མོངས་པའི་ཀྱུང་མ་ལུས་པར་སྤང་ཤིང་། ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་དང་བྲལ་བའི་དམན་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་དེ། དམན་པའི་ལྷག་མེད་མྱང་འདས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སྐུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་བཏང་བའི་བརྟགས་འགོག་ལྟ་བུའོ། །རང་སྲས་བྱང་སེམས་འཕགས་པའི་བཞེད་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ། ཡུམ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ལམ་ཤེས་མཐའ་དག་ལ་བྱ། དེ་ལ་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ལམ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་བཞེད་དོན་དངོས་སུ་སྒྲུབ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་བཞེད་དོན་བརྒྱུད་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །འད

【現代漢語翻譯】 對於近處的歡喜，恭敬的供養讚頌是其開端，其他論著則需要進入的必要關聯，論著的主題是顯現證悟的闡述。首先，對於能利益自己聖子的智慧，僅僅是自己聖子之母的體性。對此進行區分，有產生無漏蘊的母親和成就所愿的母親兩種。第一種的體性是：能全新產生自己聖子無漏蘊的智慧，是自己聖子產生無漏蘊之母的體性。對此進行區分，有對大乘佛法的信仰、證悟無我的智慧、慈愛和大悲心、以及四種禪定。其中，智慧是具有母親體性的，其他三種是產生無漏蘊的體性，是假名為母親。 第二種的體性是：能成就自己聖子所愿的智慧，是成就所愿之母，或者說是作為供養讚頌對象的母親的事業。區分開來，有作為基礎的智慧（基智）、作為道路的智慧（道智）和一切種智三種。能成就自己聲聞緣覺聖者所愿的智慧，是作為基礎的智慧的體性。這指的是一切作為基礎的智慧。其中，聲聞緣覺的基礎智慧是直接成就聲聞緣覺所愿的，而菩薩的基礎智慧是間接成就所愿的。這裡聲聞緣覺的所愿是聲聞緣覺的兩種寂滅。完全斷除煩惱的生起之源，以及作為煩惱異熟果的痛苦之蘊，具有這些的低劣的有餘涅槃的體性。這就像沒有捨棄壽命之行的聲聞阿羅漢相續中的分別斷滅。完全斷除煩惱的生起之源，以及脫離了作為煩惱異熟果的痛苦之蘊的低劣的分別斷滅，是低劣的無餘涅槃的體性。這就像捨棄了壽命之行的斷滅。 能成就自己菩薩聖者所愿的智慧，是作為道路的智慧的體性。這指的是一切作為道路的智慧。其中，菩薩相續中的道路智慧是直接成就菩薩的所愿，佛陀的道路智慧是間接成就菩薩的所愿。

【English Translation】 For the joy of proximity, respectful offering and praise are its beginning, while other treatises require the necessary connection to enter. The subject of the treatise is the exposition of manifest realization. Firstly, regarding the wisdom that benefits one's own noble son, it is merely the nature of the mother of one's own noble son. Distinguishing this, there are two types: the mother who generates uncontaminated aggregates and the mother who accomplishes wishes. The nature of the first is: the wisdom that newly produces the uncontaminated aggregates of one's own noble son is the nature of the mother who generates the uncontaminated aggregates of one's own noble son. Distinguishing this, there are faith in the Mahayana Dharma, wisdom that realizes selflessness, loving-kindness and great compassion, and the four concentrations. Among these, wisdom is the one that possesses the nature of a mother, while the other three possess the nature of generating uncontaminated aggregates and are nominally mothers. The nature of the second is: the wisdom that can accomplish the wishes of one's own noble son is the mother who can accomplish wishes, or rather, the activity of the mother who is the object of offering and praise. Distinguishing this, there are three types: the wisdom of the base (基智), the wisdom of the path (道智), and the all-knowing wisdom. The wisdom that can accomplish the wishes of one's own Hearer-solitary Realizer noble being is the nature of the wisdom of the base. This refers to all wisdoms that serve as the base. Among these, the base wisdom of Hearers and Solitary Realizers directly accomplishes the wishes of Hearers and Solitary Realizers, while the base wisdom of Bodhisattvas indirectly accomplishes wishes. Here, the wishes of Hearers and Solitary Realizers are the two types of cessation of Hearers and Solitary Realizers. Completely abandoning the source of arising of afflictions, as well as the aggregates of suffering that are the result of the maturation of afflictions, the nature of the inferior remainder of Nirvana that possesses these. This is like the separate cessation in the continuum of a Hearer Arhat who has not abandoned the activity of life. Completely abandoning the source of arising of afflictions, and the inferior separate cessation that is free from the aggregates of suffering that are the result of the maturation of afflictions, is the nature of the inferior non-remainder of Nirvana. This is like the cessation where the activity of life has been abandoned. The wisdom that can accomplish the wishes of one's own Bodhisattva noble being is the nature of the wisdom of the path. This refers to all wisdoms that serve as the path. Among these, the wisdom of the path in the continuum of a Bodhisattva directly accomplishes the wishes of a Bodhisattva, while the wisdom of the path of a Buddha indirectly accomplishes the wishes of a Bodhisattva.

---

ིར་བྱང་སེམས་ཀྱི་བཞེད་དོན་ནི། གཞན་དོན་དུ་འཁོར་བར་སྐྱེ་བ་བླངས་པའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་མཛད་པའོ། །རང་སྲས་སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་བཞེད་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ། ཡུམ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་རྣམ་མཁྱེན་ཙམ་ལ་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་མཁྱེན་རྗེས་ 3-1-4a མཐུན་པས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཞེད་དོན་བརྒྱུད་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། རྣམ་མཁྱེན་མཚན་ཉིད་པས་ནི་དངོས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་བཞེད་དོན་ནི་གཞན་དོན་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེ་ཡིན། དེ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་གཞིའི་དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྟོན་པས་གསུངས་པའི་དམ་ཆོས་གང་ཞིག །རང་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དེ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ལུང་གི་ཆོས་འཁོར། རྟོགས་པའི་ཆོས་འཁོར་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྟོགས་པའི་ཆོས་འཁོར་བརྗོད་བྱར་སྟོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུངས་རབ་དེ། ལུང་གི་ཆོས་འཁོར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན། དེ་ལ་དུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། བཀའ་དང་པོ་དང་། བར་པ་དང་། ཐ་མ་དང་གསུམ། གདུལ་བྱ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ལ་གཙོ་བོར་གསུངས་ཤིང་། དུས་དང་པོར་གསུངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དེ། བཀའ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་འདུལ་བ་ལུང་སྡེ་བཞི་ལྟ་བུ་ལ་ཟེར། དེ་ཡང་རྩ་བའི་ལུང་ནི་དགེ་སློང་ཕའི་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་དང་། དགེ་སློང་མའི་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་ལ་བྱ། བཤད་པའི་ལུང་ནི། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་། གཞི་དང་། ཕྲན་ཚེགས་དང་། གཞུང་དམ་པའོ། །དེ་དག་གི་གཞུང་ཚད་ནི། གཞི་ལ་བམ་པོ་བརྒྱ་དང་དགུ། །རྣམ་འབྱེད་གྱ་གསུམ་ཕྲན་ཚེགས་ལ། །ང་དགུ་གཞུང་དམ་ལྔ་ཅུ་ལྔ། །ཞེས་པའོ། །གདུལ་བྱ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་ལ་གཙོ་བོར་གསུངས་ཤིང་། དུས་བར་དུ་གསུངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཡུམ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །གདུལ་བྱ་སྣ་ཚོགས་ལ་གསུངས་ཤིང་། དུས་ཐ་མར་གསུངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དེ། བཀའ་མའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་མདོ་སྡེ་དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །ཡང་ལུང་གི་ཆོས་འཁོར་ལ་བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། བདེན་ 3-1-4b བཞིའི་ཆོས་འཁོར། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར། ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ། འདི་ལ་དབྱེ་ན། བཀའ་དང་པོ། བར་པ། ཐ་མ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། འདུལ་བ་ལུང་ལྟ་བུ། གཉིས་པ་ནི། བདེན་པ་བཞི་གཙོ་བོ་སྟོན་པའི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོའི་ཆ་ཤས་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། བདེན་པ་བཞི་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་སྟོན་པའི་བཀའ་ཐ་མའི་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །རྣམ་ཐ

【現代漢語翻譯】 菩薩（བྱང་སེམས་）的發願是：爲了利益他人而轉生於輪迴，從而成辦世間之事。佛陀聖者（སངས་རྒྱས་འཕགས་པ་）的發願之成辦者——智慧，是般若波羅蜜多（ཡུམ་རྣམ་མཁྱེན）的體性，這僅僅是般若波羅蜜多。而且，與般若波羅蜜多隨順者，通過傳承來成辦佛陀的發願；具有般若波羅蜜多體性者，則直接成辦。 佛陀聖者的發願是：爲了利益他人而轉法輪。這有體性和所依的兩種區分。第一種，導師所說的正法，能夠斷除與自身相違背的方面，這是法輪的體性。對此進行區分，有教法的法輪和證悟的法輪兩種。第一種，將證悟的法輪作為所詮釋的佛陀的經典，是教法的法輪的體性。從時間角度區分，有初轉法輪、中轉法輪和後轉法輪三種。主要為聲聞種姓的所化眾生宣說，並且在最初宣說的佛陀的教言，是初轉法輪的體性。這指的是律藏（འདུལ་བ་）的四部律等。其中，根本律指的是比丘的別解脫經和比丘尼的別解脫經。解釋律指的是分別、根本、支分和正論。這些論典的篇幅是：根本為一百零九卷，分別八十三卷，支分五十九卷，正論五十五卷。 主要為大乘種姓的所化眾生宣說，並且在中間宣說的佛陀的教言，是二轉法輪的體性。這指的是廣大、中等和簡略的般若波羅蜜多經等。為各種所化眾生宣說，並且在最後宣說的佛陀的教言，是後轉法輪的體性。這指的是《解深密經》（མདོ་སྡེ་དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་）等。此外，從所詮釋的角度區分教法的法輪，有四諦法輪、無相法輪和善分別法輪三種。第一種，體性是：將聖者四諦作為主要所詮釋的佛陀的經典。對此進行區分，有初轉法輪、中轉法輪和後轉法輪三種。第一種是律藏等。第二種是主要宣說四諦的般若波羅蜜多經的部分內容等。第三種是主要以四諦為基礎進行宣說的後轉法輪的部分內容等。

【English Translation】 The aspiration of a Bodhisattva (བྱང་སེམས་) is to accomplish the benefit of the world by taking birth in samsara for the sake of others. The wisdom that accomplishes the aspiration of the Buddha Arya (སངས་རྒྱས་འཕགས་པ་) is the nature of Prajnaparamita (ཡུམ་རྣམ་མཁྱེན), and this refers only to Prajnaparamita. Moreover, that which is in accordance with Prajnaparamita accomplishes the Buddha's aspiration through lineage, while that which possesses the nature of Prajnaparamita directly accomplishes it. The aspiration of the Buddha Arya is to turn the wheel of Dharma for the benefit of others. This has two distinctions: nature and basis. The first, the sacred Dharma spoken by the Teacher, which cuts off aspects that contradict itself, is the nature of the wheel of Dharma. Distinguishing this, there are two types: the wheel of scriptural Dharma and the wheel of realization Dharma. The first, the Buddha's scriptures that show the wheel of realization Dharma as the object to be expressed, is the nature of the wheel of scriptural Dharma. Distinguishing it from the perspective of time, there are three: the first turning, the middle turning, and the final turning. The Buddha's teachings, primarily spoken to those to be trained who are of the Hearer lineage, and spoken at the first time, are the nature of the first turning. This refers to the four Vinaya divisions (འདུལ་བ་) and so on. Among these, the root Vinaya refers to the Pratimoksha Sutra for fully ordained monks and the Pratimoksha Sutra for fully ordained nuns. The explanatory Vinaya includes the Vibhanga, the Basis, the Minor Matters, and the Pure Doctrine. The volume of these texts is: the Basis is one hundred and nine folios, the Vibhanga eighty-three, the Minor Matters fifty-nine, and the Pure Doctrine fifty-five. The Buddha's teachings, primarily spoken to those to be trained who are of the Mahayana lineage, and spoken in the middle, are the nature of the second turning. This refers to the extensive, intermediate, and concise Prajnaparamita Sutras and so on. The Buddha's teachings, spoken to various types of trainees, and spoken at the final time, are the nature of the final turning. This refers to the Samdhinirmocana Sutra (མདོ་སྡེ་དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་) and so on. Furthermore, distinguishing the wheel of scriptural Dharma from the perspective of the object to be expressed, there are three: the wheel of the Four Noble Truths, the wheel of signlessness, and the wheel of perfect distinction. The first, the nature is: the Buddha's scriptures that show the Four Noble Truths of the Aryas as the main object to be expressed. Distinguishing this, there are three: the first turning, the middle turning, and the final turning. The first is the Vinaya and so on. The second is parts of the Prajnaparamita Sutra that mainly teach the Four Truths and so on. The third is parts of the final turning that mainly teach based on the Four Truths and so on.

---

ར་སྒོ་གསུམ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་སྟོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་དེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར་གྱི་མཚན་ཉིད། འདི་ལ་ཡང་། བཀའ་དང་པོ་དང་། བར་པ་དང་། ཐ་མ་གསུམ། དང་པོ་ནི། རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་འདུལ་བ་ལུང་གི་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་ལྟ་བུ། གཉིས་པ་ནི། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་ལྟ་བུ། གསུམ་པ་ནི། སྟོང་ཉིད་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་བཀའ་ཐ་མའི་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་ལྟ་བུའོ། །ཀུན་བཏགས། གཞན་དབང་། ཡོངས་གྲུབ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་ནས་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་དེ། ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར་གྱི་མཚན་ཉིད། འདི་ལ་ཡང་། བཀའ་དང་པོ་དང་། བར་པ་དང་། ཐ་མ་དང་གསུམ་སྟེ། དེ་ཡང་རིམ་བཞིན་དུ། དེ་ལྟར་ཕྱེ་ནས་སྟོན་པའི་འདུལ་བ་ལུང་གི་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་དང་། དེ་མ་རྫོགས་དང་རབ་རྫོགས་དང་། །ཞེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཤེས་ཕྱིན་གྱི་མདོ་ལྟ་བུ་དང་། གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ན། བཀའ་དང་པོ་དང་། བར་པ་དང་། ཐ་མ་གསུམ་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར། ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར་དེ། གསུམ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བས་དགུར་རིག་པར་བྱའོ། ༈ །ཡང་ལུང་གི་ཆོས་འཁོར་ལ། གྲངས་ངེས་ཀྱི་སྒོ་ 3-1-5a ནས་དབྱེ་ན། དྲང་དོན་གྱི་མདོ་དང་། ངེས་དོན་གྱི་མདོ་རྣམ་པ་གཉིས། གདུལ་བྱ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་ལ་སྟོང་ཉིད་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་སྟོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་དེ། ངེས་དོན་གྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་ལྟ་བུའོ། །ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོའི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་པའི་དྲང་དོན་གྱི་མདོ་ཡང་ཡོད་དེ། གདུལ་བྱ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་ལ་གཙོ་བོར་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་བརྗོད་བྱར་སྟོན་པའི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོའི་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་དཔེར་ན། སློབ་མ་བསེ་རུའི་ལམ་གང་ཞེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་མདོ་ལྟ་བུ་དང་། ཡུལ་ངེས་པ་དང་ཞེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་མདོ་ལྟ་བུའོ། །གདུལ་བྱ་སྣ་ཚོགས་འདུལ་བའི་དོན་དུ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་སྟོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་དེ། དྲང་དོན་གྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་འདུལ་བ་ལུང་སྡེ་བཞི་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །དེའི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་པའི་ངེས་དོན་གྱི་མདོ་མེད་པ་མིན་ཏེ། དེའི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ནི་བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་དྲང་ངེས་སུ་བཞག་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་དེ་ཉིད་ཁས་ལེན་ནོ། །སྐབས་གཞན་དུ་ནི་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དྲང་ངེས་སུ་བཞག་པ། གདུལ་བྱའི་སྒོ་ནས་དྲང་ངེས་སུ་བཞག་པ། གྲུབ་མཐའི་སྒོ་ནས་དྲང་ངེས་སུ་བཞག་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི། སྒ

【現代漢語翻譯】 以三種解脫門（藏文：རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ།，含義：三種解脫的途徑，即空性、無相、無愿）為主要內容而宣說的佛陀教言，是無相法輪（藏文：མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར།）的特徵。這又分為初轉法輪、中轉法輪和末轉法輪三種。初轉法輪如以宣說三種解脫門為主要內容的律藏（藏文：འདུལ་བ་ལུང་།）的部分內容。中轉法輪如《般若經》（藏文：ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་།）。末轉法輪如以宣說空性（藏文：སྟོང་ཉིད།）為主要內容的末轉法輪的部分內容。 將遍計所執（藏文：ཀུན་བཏགས།）、依他起（藏文：གཞན་དབང་།）、圓成實（藏文：ཡོངས་གྲུབ།）分為三類而主要宣說的佛陀教言，是善加分別法輪（藏文：ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར།）的特徵。這又分為初轉法輪、中轉法輪和末轉法輪三種，依次為：如此分類宣說的律藏的部分內容；以及『未圓滿』和『極圓滿』等情況下的《般若經》；還有《持地王經》（藏文：གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་།）。 如此，初轉法輪、中轉法輪和末轉法輪各自又可分為四諦法輪（藏文：བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར།）、無相法輪、善加分別法輪三種，因此總共可分為九種。 此外，從經藏（藏文：ལུང་གི་ཆོས་འཁོར།）的數量上進行分類，可分為不了義經（藏文：དྲང་དོན་གྱི་མདོ་།）和了義經（藏文：ངེས་དོན་གྱི་མདོ་།）兩種。對於應被大乘根器（藏文：ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན།）所調伏的眾生，以宣說空性為主要內容的佛陀教言，是了義經的特徵，如《般若經》。《般若經》的部分內容也屬於不了義經，因為對於應被大乘根器所調伏的眾生，主要宣說世俗諦（藏文：ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་།）的《般若經》的部分內容也存在。例如，『弟子犀牛之路』（藏文：སློབ་མ་བསེ་རུའི་ལམ་གང་ཞེས་པའི་སྐབས།）中的經文，以及『處所決定』（藏文：ཡུལ་ངེས་པ་དང་ཞེས་པའི་སྐབས།）中的經文。 爲了調伏各種各樣的眾生，以宣說世俗諦為主要內容的佛陀教言，是不了義經的特徵，如律藏的四大部（藏文：འདུལ་བ་ལུང་སྡེ་བཞི་།）。但其中並非沒有了義經的部分，因為其中存在無相法輪的部分。這些都是從所詮釋的內容角度來區分了義和不了義，這裡也是如此承認的。其他情況下，也有從能詮釋的語言角度來區分了義和不了義的，從所調伏的眾生角度來區分了義和不了義的，以及從宗派角度來區分了義和不了義的。第一種情況是...

【English Translation】 The Buddha's teachings that mainly explain the three doors of liberation (Tibetan: རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ།, meaning: the three paths to liberation, namely emptiness, signlessness, and wishlessness) are characterized as the signless Dharma wheel (Tibetan: མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར།). This is further divided into three: the first turning of the Dharma wheel, the middle turning, and the final turning. The first turning is like some parts of the Vinaya Pitaka (Tibetan: འདུལ་བ་ལུང་།) that mainly explain the three doors of liberation. The middle turning is like the Prajnaparamita Sutra (Tibetan: ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་།). The final turning is like some parts of the final turning of the Dharma wheel that mainly explain emptiness (Tibetan: སྟོང་ཉིད།). The Buddha's teachings that mainly explain the three categories of the completely imputed (Tibetan: ཀུན་བཏགས།), the other-dependent (Tibetan: གཞན་དབང་།), and the thoroughly established (Tibetan: ཡོངས་གྲུབ།) are characterized as the well-discriminated Dharma wheel (Tibetan: ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར།). This is also divided into three: the first turning, the middle turning, and the final turning, which are, in order: some parts of the Vinaya Pitaka that explain in this way; the Prajnaparamita Sutra in the cases of 'not fully accomplished' and 'extremely fully accomplished'; and the Sutra Requested by King Dharaṇīśvararāja (Tibetan: གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་།). Thus, each of the first, middle, and final turnings of the Dharma wheel can be further divided into the Dharma wheel of the four noble truths (Tibetan: བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར།), the signless Dharma wheel, and the well-discriminated Dharma wheel, making a total of nine. Furthermore, classifying the scriptural Dharma wheel (Tibetan: ལུང་གི་ཆོས་འཁོར།) by a definite number, there are two types: sutras of provisional meaning (Tibetan: དྲང་དོན་གྱི་མདོ་།) and sutras of definitive meaning (Tibetan: ངེས་དོན་གྱི་མདོ་།). For beings who are to be tamed by the Mahayana lineage (Tibetan: ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན།), the Buddha's teachings that mainly explain emptiness are characterized as sutras of definitive meaning, such as the Prajnaparamita Sutra. Some parts of the Prajnaparamita Sutra are also sutras of provisional meaning, because there are parts of the Prajnaparamita Sutra that mainly explain conventional truth (Tibetan: ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་།) to beings who are to be tamed by the Mahayana lineage. For example, the sutra in the context of 'which path of the solitary rhinoceros disciple' (Tibetan: སློབ་མ་བསེ་རུའི་ལམ་གང་ཞེས་པའི་སྐབས།), and the sutra in the context of 'definite place' (Tibetan: ཡུལ་ངེས་པ་དང་ཞེས་པའི་སྐབས།). For the purpose of taming various beings, the Buddha's teachings that mainly explain conventional truth are characterized as sutras of provisional meaning, such as the four divisions of the Vinaya Pitaka (Tibetan: འདུལ་བ་ལུང་སྡེ་བཞི་།). However, it is not that there are no parts of definitive meaning in it, because there are parts of the signless Dharma wheel in it. These are distinguished as provisional and definitive from the perspective of the content being explained, and this is acknowledged here as well. In other cases, there are also provisional and definitive distinctions made from the perspective of the explaining language, from the perspective of the beings to be tamed, and from the perspective of philosophical tenets. The first case is...

---

ྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་དེ། དྲང་དོན་གྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་དགོངས་པ་ཅན་དང་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པའི་མདོ་རྣམས་ལ་ཟེར། དྲང་དོན་གྱི་མདོ་གང་ཞིག་དགོངས་གཞི་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་དེ། དགོངས་པ་ཅན་གྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་པ། དུས་གཞན་ལ་དགོངས་པ། དོན་གཞན་ལ་དགོངས་པ། གང་ཟག་གི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པ་བཞི། དྲང་དོན་གྱི་མདོ་གང་ཞིག །དགོས་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་དེ། ལྡེམ་དགོངས་ཀྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གཞུག་པ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ། སྒྱུར་ 3-1-5b བ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ། མཚན་ཉིད་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ། གཉེན་པོ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང་བཞི། དགོངས་ལྡེམ་དགོངས་ཀྱི་མདོ་གཉིས་འགལ་བ་ནི་མིན་ཏེ། དགོངས་པ་ཅན་བཞི་ཀ་གཉེན་པ་ལེམ་དགོངས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར། དྲང་ངེས་ཀྱི་བཤད་ཚུལ་གཉིས་པ་ལ། གདུལ་བྱ་གཙོ་བོར་ལམ་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་དུ་གསུངས་པའི་མདོ་དེ་དྲང་དོན་གྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད། གདུལ་བྱ་གཙོ་བོར་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་དུ་གསུངས་པའི་མདོ་དེ་ངེས་དོན་གྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད། དྲང་ངེས་ཀྱི་བཤད་ཚུལ་གསུམ་པ་ལ། གྲུབ་མཐའ་རང་ལུགས་ཀྱི་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་སྟོན་པའི་མདོ་ཡིན་ཡང་། གྲུབ་མཐའ་གོང་མ་ལ་ལྟོས་ཏེ་དྲང་དོན་གྱི་མདོར་བཞག་དགོས་པ་དེ། དྲང་དོན་གྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སེམས་ཙམ་པ་གཙོ་བོར་འདོད་པའི་མདོ་ལྟ་བུ་ལ་ཟེར། དེ་ལྟར་བཞག་མི་དགོས་པའི་མདོ་དེ། ངེས་དོན་གྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་དབུ་མ་པ་གཙོ་བོར་འདོད་པའི་མདོ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། ཡང་ལུང་གི་ཆོས་འཁོར་ལ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད། མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད། མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། མཚད་ཉིད་ནི། ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་རྣམ་དག །གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ལྷག་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་རྣམ་དག །གསུམ་པ་མཚན་ཉིད་ནི། ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་རྣམ་དག །དེའི་མཚན་གཞི་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་མངོན་པ་སྡེ་བདུན་ལྟ་བུ་ལ་འདོད་ལ། སྡེ་བདུན་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཤཱ་རིའི་བུས། །གདགས་པའི་བསྟན་བཅོས་མོ་འགལ་བུས། །ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་ཀ་ཏའི་བུས། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དབྱིག་ཤེས་ཀྱིས། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་ནི་ལྷ་སྐྱིད་ཀྱིས། །འགྲོ་བའི་རྣམ་གྲངས་གསུས་ 3-1-6a པོ་ཆེས། །ཁམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་གང་པོས་བསྡུས། །ཞེས་པའོ། །མདོ་སྡེ་པ་ལྟར་ན། མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཞེས་བྱ་བ་པོ་ཏི་དང་གླེགས་བམ་ལོགས་སུ་བྱས་པ་མེད་ཀྱི། འདུལ་བ་དང་མདོ་སྡེ

【現代漢語翻譯】 正如其本意的非究竟佛經，即是需作意解之經的特徵。這指的是那些具有隱含意義和需要靈活理解的經典。哪一部需要作意解之經主要闡述其根本意圖？這是具有隱含意義之經的特徵。對此進行分類，有四種：對平等性的隱含意義，對其他時間的隱含意義，對其他意義的隱含意義，以及對個人想法的隱含意義。哪一部需要作意解之經主要闡述其必要性？這是需靈活理解之經的特徵。對此進行分類，有四種：引導的靈活理解，轉變的靈活理解，特徵的靈活理解，以及對治的靈活理解。具有隱含意義之經和需靈活理解之經兩者並不矛盾，因為所有四種具有隱含意義都包含在對治的靈活理解之中。 關於究竟與非究竟的第二種解釋是：爲了主要引導受教者進入道路而宣說的經典，這是非究竟之經的特徵。爲了主要引導受教者進入道路的果實而宣說的經典，這是究竟之經的特徵。關於究竟與非究竟的第三種解釋是：即使是闡述自宗究竟實義的經典，但相對於更高的宗派，也必須被視為非究竟之經，這是非究竟之經的特徵。例如，主要以唯識宗為主的經典。不需要這樣認定的經典，這是究竟之經的特徵。例如，主要以中觀宗為主的經典。 此外，如果從語言表達的角度來劃分經藏，則有律藏、經藏和論藏三種。第一種，其特徵是：完全是佛陀所說，主要闡述增上戒律學。第二種，其特徵是：完全是佛陀所說，主要闡述增上定學。第三種，其特徵是：完全是佛陀所說，主要闡述增上慧學。其例子可以認為是分別說部的七論，七論是：法蘊足論由舍利弗（Shāripūtra）所著，施設論由大目犍連（Mahāmaudgalyāyana）所著，界身論由迦多衍尼子（Kātyāyanīputra）所著，識身論由提婆設摩（Devasharman）所著，品類論由世友（Vasumitra）所著，發智論由大拘絺羅（Mahākauṣṭhila）所著， धातुकायपाद（Dhatukayapada）由 पूर्ण (Pūrṇa) 所著。 經部師認為，沒有單獨的論藏，沒有單獨的書籍和書卷，律藏和經藏...

【English Translation】 That which is not definitive scripture of the Buddha, just as it is, is the characteristic of scriptures that require interpretation. This refers to those sutras that have implied meanings and require flexible understanding. Which sutra that requires interpretation primarily elucidates its fundamental intention? This is the characteristic of sutras with implied meanings. Classifying it, there are four types: implied meaning of equality, implied meaning of other times, implied meaning of other meanings, and implied meaning of individual thoughts. Which sutra that requires interpretation primarily elucidates its necessity? This is the characteristic of sutras that require flexible understanding. Classifying it, there are four types: flexible understanding of guidance, flexible understanding of transformation, flexible understanding of characteristics, and flexible understanding of antidotes. The two, sutras with implied meanings and sutras that require flexible understanding, are not contradictory, because all four types of implied meanings are included within the flexible understanding of antidotes. The second explanation regarding definitive and non-definitive is: Sutras spoken primarily to guide trainees onto the path are the characteristic of non-definitive sutras. Sutras spoken primarily to guide trainees onto the fruit of the path are the characteristic of definitive sutras. The third explanation regarding definitive and non-definitive is: Even if it is a sutra that elucidates the ultimate definitive meaning of one's own tenet, it must still be regarded as a non-definitive sutra in relation to a higher tenet; this is the characteristic of non-definitive sutras. For example, sutras that primarily adhere to the Mind-Only school. Sutras that do not need to be regarded in this way are the characteristic of definitive sutras. For example, sutras that primarily adhere to the Middle Way school. Furthermore, if dividing the scriptural collections from the perspective of expression, there are three: the Vinaya Pitaka, the Sutra Pitaka, and the Abhidharma Pitaka. The first, its characteristic is: entirely the words of the Buddha, primarily elucidating the training in higher discipline. The second, its characteristic is: entirely the words of the Buddha, primarily elucidating the training in higher concentration. The third, its characteristic is: entirely the words of the Buddha, primarily elucidating the training in higher wisdom. Its examples can be considered the seven treatises of the Sarvastivadins, the seven treatises are: The Dharma Skandha was written by Shariputra (Shāripūtra), the স্থাপনাशास्त्र (Sthāpanāśāstra) was written by Mahāmaudgalyāyana, the Jñānaprasthāna was written by Kātyāyanīputra, the Prakaraṇapāda was written by Vasumitra, the Vijñānakāya was written by Devasharman, the Dharmaskandha was written by Mahākauṣṭhila, and the धातुकायपाद (Dhatukayapada) was written by पूर्ण (Pūrṇa). The Sautrantikas believe that there is no separate Abhidharma Pitaka, no separate books and volumes, the Vinaya Pitaka and the Sutra Pitaka...

---

འི་ནང་ནས། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་གསུང་རབ་སིལ་བུར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་དཔྱོད་པ་པ་ན་རེ། ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལྟ་བུ་ལ་འདོད་དོ། །ཡང་གདུལ་བྱའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྡེ་སྣོད་དང་། ཐེག་པ་ཆུང་ངུའི་སྡེ་སྣོད་གཉིས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་རྣམ་གཞག་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་མདོ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་མདོ་སྡེ་ས་བཅུ་པ་ལྟ་བུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ནའི་ལམ་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ལུང་ཕྱོགས་རེ་བ་དང་། ཐེག་པ་གསུམ་ཀའི་ལམ་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་རྒྱས་པར་སྟོན་པ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་ལྟ་བུ་གཞུང་རྒྱས་པ་གཉིས་ཡོད་དོ། །གཙོ་བོར་ཐེག་པ་ཆུང་ངུའི་ལམ་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་སྟོན་པའི་མདོ་དེ། ཐེག་པ་ཆུང་ངུའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་མདོ་སྡེ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ལྟ་བུའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ལ་ནི་སྡེ་སྣོད་ལོགས་པ་མེད་དེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་དུ་མི་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་དུ་གསུངས་པའི་སྡེ་སྣོད་ལ་སོགས་པ་མེད་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་གཅིག་ཉིད་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་རིམ་པས་སྦྱངས་པ་ན། དབང་པོའི་རིམ་པས་ཉན་རང་གཉིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ལུང་གི་ཆོས་འཁོར་ལ་སྡེ་མཚན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཏེ། དེ་ཡང་སྙིང་པོ་མཆོག་ལས། མདོ་སྡེ་དབྱངས་བསྙད་ལུང་དུ་བསྟན། །ཚིགས་བཅད་ཆེད་བརྗོད་གླེང་གཞི་དང་། །རྟོགས་བརྗོད་དེ་ལྟར་བུ་བྱུང་དང་། །སྐྱེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང་། །རྨད་བྱུང་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་རོ། །དེ་ཡང་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་དང་པོ་ལྔ་ནི། ཐེག་པ་ཐུན་མོང་གི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་ལ། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་ 3-1-6b པའི་སྡེ་དང་། རྨད་དུ་བྱུང་བའི་སྡེ་གཉིས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་ནོ། །གླེང་གཞིའི་སྡེ། དེ་ལྟ་བུར་འབྱུང་བའི་སྡེ། རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྡེ་དང་གསུམ་ནི། ཐེག་པ་ཐུན་མོང་གི་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་ལ། སྐྱེས་པ་རབ་ཀྱི་སྡེ་ནི། ཐེག་ཆེན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་ནོ། །གཏན་ལ་དབབ་པའི་སྡེ་ནི་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་དུ་གཏོགས་སོ། །ཡང་བདག་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཞལ་ནས་གསུངས་པའི་བཀའ། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བཀའ། རྗེས་སུ་གནང་བའི་བཀའ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལྟ་བུ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས་གསུངས་པ་དང་། གཉིས་པ་ནི། ཤེས་རབ་སྙིང་པོ་ལྟ་བུ་གཞན་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་གསུང་དུ་བཅུག་པ་དང་། གསུམ་པ་ནི། མདོ་རྣམས་ཀྱི་གླེང་གཞི་དང་མཚམས་སྦྱོར་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་བཀའ་བསྡུ་

【現代漢語翻譯】 其中，闡述諸法自相和共相的零散經典，即是經藏。瑜伽行者認為，如《阿毗達磨經》百萬頌之類的即是。 又從所化眾生的角度來分，有大乘的藏和和小乘的藏兩種。主要闡述大乘道和果的論著，是第一種的特徵。其中，如《十地經》之類的，是僅僅闡述大乘道果的論著；而廣述三乘道果的，如《般若經》之類的廣大學處，有兩種。 主要闡述小乘道果的經，是小乘藏的特徵。如《念住經》之類。 對於自證佛來說，沒有單獨的藏，因為他們不會出現在佛陀的眷屬中，因此沒有為他們宣說的藏等。通過次第修習聲聞的戒定慧三學，依根器不同，會產生聲聞和自證佛兩種。 又從教法的角度，以分類的方式來分，有十二部經，如《寶蘊經》所說：『契經、應頌與記別，諷頌、自說與因緣，譬喻、本事及本生，方廣、希法與論議。』 其中，契經等前五者，是共同的經藏；廣大的部類和希有的部類兩種，是不共的菩薩經藏；因緣部、如是語部、譬喻部這三種，是共同的律藏；本生部是不共的大乘律藏；論議部屬於論藏。 又從因緣的角度來分，有佛陀親口宣說的教、加持的教、允許的教三種。第一種，如《楞伽經》是佛陀親口宣說的；第二種，如《般若心經》是加持他人而宣說的；第三種，如諸經的序言和連線詞等，是佛陀允許結集的。

【English Translation】 Among them, the scattered scriptures that explain the individual and general characteristics of all phenomena are the Sutra Pitaka. The Yogacara school considers texts like the 'Abhidharma Sutra' of one hundred thousand verses to be examples of this. Furthermore, classified from the perspective of those to be tamed, there are two types: the Mahayana Pitaka (Great Vehicle Collection) and the Hinayana Pitaka (Lesser Vehicle Collection). The characteristic of the first is that it primarily expounds the path and fruit of the Mahayana. Within this, texts like the 'Dasabhumika Sutra' (Ten Stages Sutra) exclusively expound the path and fruit of the Mahayana, while extensive texts like the 'Prajnaparamita Sutra' (Perfection of Wisdom Sutra) extensively explain the path and fruit of all three vehicles; these are the two types of extensive treatises. Sutras that primarily expound the path and fruit of the Hinayana are characteristic of the Hinayana Pitaka. An example is the 'Satipatthana Sutra' (Mindfulness Sutra). For the Pratyekabuddha (Solitary Realizer), there is no separate Pitaka, as they do not appear in the retinue of the Buddha. Therefore, there are no Pitakas or other teachings specifically for them. By gradually training in the three trainings of morality, concentration, and wisdom within the Sravaka (Hearer) Pitaka, two types—Sravakas and Pratyekabuddhas—arise according to their faculties. Moreover, from the perspective of the Dharma Wheel of scripture, classified by category, there are twelve divisions of scripture, as stated in the 'Maharatnakuta Sutra' (Heap of Jewels Sutra): 'Sutra, Geya (verses), Vyakarna (explanations), Gatha (stanzas), Udana (inspired utterances), Nidana (accounts of origin), Avadana (tales of noble deeds), Itivrttaka (stories of past events), Jataka (birth stories), Vaipulya (extensive teachings), Adbhutadharma (accounts of wonders), and Upadesha (instructions).' Among these, the first five—Sutra, Geya, Vyakarna, Gatha, and Udana—belong to the common Sutra Pitaka. The divisions of Vaipulya and Adbhutadharma are the uncommon Sutra Pitaka of Bodhisattvas. The divisions of Nidana, Itivrttaka, and Avadana are the common Vinaya Pitaka (Discipline Collection). The Jataka division is the uncommon Mahayana Vinaya Pitaka. The Upadesha division belongs to the Abhidharma Pitaka (Higher Knowledge Collection). Furthermore, classified from the perspective of conditions, there are three types: the Buddha's own spoken word, the teachings empowered by blessing, and the teachings permitted. The first type includes texts like the 'Lankavatara Sutra,' which were spoken directly by the Buddha. The second type includes texts like the 'Heart Sutra,' which were spoken through the empowerment of another. The third type includes the introductions and connections of the sutras, which the Buddha permitted to be compiled.

---

བ་པོ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་གནང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ལུང་གི་ཆོས་འཁོར་ལ་དགོས་པའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ལ་སྤྱོད་པའི་གཉེན་པོར། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་། དེ་ཡང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོར་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་། གཏི་མུག་གི་གཉེན་པོར་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་། དུག་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོར་ཆ་མཉམ་ཏུ་སྟོན་པ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་། ཆོས་ཕུང་གི་ཚད་ནི་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཤོ་ལོ་ཀ་དྲུག་སྟོང་ལ་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུས་བྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ཆོས་ཕུང་གཅིག་གི་ཚད་དུ་བྱས་ཤིང་། དེ་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་དྲུག་སྟོང་གི་ཚད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་ཟེར། ཁ་ཅིག་ན་རེ། བརྗོད་བྱ་སྡེ་ཚན་རེ་རེ་ཚང་བར་སྟོན་ནུས་པའི་མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་ཚོགས་ལ་ཆོས་ཕུང་གི་ཚད་དུ་བྱེད་ཟེར། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཉོན་མོངས་པ་སྣ་རེ་འཇོམས་ནུས་པའི་གཉེན་པོ་སྟོན་ནུས་པའི་མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་ཚོགས་ 3-1-7a རྣམས་ཆོས་ཕུང་གཅིག་གི་ཚད་དུ་བྱེད་ཞེས་ཟེར་ལ། ཐེག་ཆེན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལུགས་ཀྱིས་གླང་པོ་ཆེ་ས་ལ་རབ་བརྟན་གྱིས་ཁུར་བར་ནུས་པའི་སྣག་ཚས་ཆོས་ཕུང་གཅིག་འདྲི་བར་ནུས་སོ། །ཞེས་ཟེར་ལ། འདི་དག་ནི་ཚད་ལྡན་གྱི་གཞུང་འགའ་ཞིག་ལས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ལུང་གི་ཆོས་འཁོར་ལ་དངོས་བཏགས་མ་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། མཚན་ཉིད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང་། རྗེས་མཐུན་པ་བཀའི་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སྤོབས་པ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའི་མཚན་ཉིད། བཞི་ནི། བརྗོད་བྱ་དོན་དང་མཐུན་པ། བརྗོད་བྱེད་ངག་ཚིག་དྲི་མ་མེད་པ་དང་འབྲེལ་བ། བྱེད་ལས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ། འབྲས་བུ་ཞི་བའི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། གང་ཞིག་དོན་ལྡན་ཆོས་དང་ཉེར་འབྲེལ་ཞིང་། །ཁམས་གསུམ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སྤོང་བྱེད་གསུང་། །ཞི་བའི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པར་མཛད་པ་གང་། །དེ་ནི་དྲང་སྲོང་གསུང་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། འཆོས་སྐྱོབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ངག་དེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། མཚན་ཉིད་པ་ནང་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་། རྗེས་མཐུན་པ་ཕྱི་ནང་ཐུན་མོང་བའི་བསྟན་བཅོས་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རྩོམ་པ་པོ་རྣམ་གཡེངས་མེད་པའི་ཡིད་ཅན་གྱི་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ཐབས་སུ་བཀའི་དོན་བཤད་པའི་ངག །དེ་ལ་དབྱེ་ན། དོན་དང་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས། སྒྲུབ་པ་ལྷུར་ལེན་གྱི་བསྟན་བཅོས། སྡུག་བསྔལ་སྤོང་བའི་བསྟན་བཅོས་དང་གསུམ། ཡང་ན་ས་སྡེ་ལྔ་ལྟ་བུ་འཁྲུགས་པ་གོ་རིམས་དུ་སྡེབ་པར་བྱེད་པའི་བས

【現代漢語翻譯】 是給予父親們的恩準。此外，從需要經典的法輪的角度來劃分，對於八萬四千種煩惱的對治，有八萬四千法蘊。具體來說，爲了對治貪慾，有二萬一千律藏；爲了對治嗔恨，有二萬一千經藏；爲了對治愚癡，有二萬一千論藏；爲了對治三種毒，有平等宣說的二萬一千法蘊。關於法蘊的數量，有些人說：『六千頌為一法蘊，因為夏利子（舍利弗，梵文：Śāriputra）所著的論著的集合被視為一個法蘊，其中包含了六千頌。』有些人說：『能夠完整地展示每個主題單元的詞語、句子和文字的集合，被視為一個法蘊。』有些人說：『能夠展示對治每一種煩惱的詞語、句子和文字的集合，被視為一個法蘊。』而按照大乘不共的觀點，能夠用大象能夠穩定地承載的墨水書寫的量，被認為是一個法蘊。』這些是從一些合格的論典中引用的。此外，從不區分經典和相關內容的角度來劃分經典的法輪，有具相的佛語和隨順佛語的論釋兩種。第一種的定義是：具備四種無畏的佛陀的言教，是佛語的定義。這四種無畏是：所表達的內容與意義相符，所表達的語言文字純凈無染，作用是去除三界的煩惱，結果是展示寂靜的利益。如是說：『凡是具有意義、與正法緊密相連，能夠去除三界一切煩惱的言語，以及展示寂靜利益的行為，那就是聖者的言語。』第二種的定義是：具備教導和守護兩種功德的言語，是論著的定義。劃分：具相的內道論著和隨順的內外道共同的論著兩種。第一種的定義是：作者是心無旁騖的有情，爲了獲得解脫的方法而解釋佛語的言語。對此進行劃分，有具有意義的論著、致力於修行的論著、去除痛苦的論著三種。或者像五事毗婆沙一樣，將混亂的內容按順序排列。

【English Translation】 It is the approval given to the fathers. Furthermore, dividing the Dharma wheel of scripture from the perspective of its necessity, there are eighty-four thousand collections of Dharma to counteract the eighty-four thousand afflictions. Specifically, to counteract attachment, there are twenty-one thousand sections of the Vinaya Pitaka (律藏); to counteract hatred, there are twenty-one thousand sections of the Sutra Pitaka (經藏); to counteract ignorance, there are twenty-one thousand sections of the Abhidhamma Pitaka (論藏); and to counteract the three poisons, there are twenty-one thousand collections of Dharma that teach equally. Regarding the measure of a Dharma collection, some say: 'Six thousand shlokas (頌) constitute one Dharma collection, because the collection of treatises written by Shariputra (舍利弗, Śāriputra) is considered one Dharma collection, which contains six thousand shlokas.' Some say: 'The collection of words, sentences, and letters that can fully demonstrate each thematic unit is considered a measure of a Dharma collection.' Some say: 'The collection of words, sentences, and letters that can demonstrate the antidote capable of destroying each type of affliction is considered a measure of one Dharma collection.' According to the unique view of the Mahayana (大乘), the amount that can be written with ink that an elephant can stably carry is considered one Dharma collection. These are quoted from some qualified treatises. Furthermore, dividing the Dharma wheel of scripture from the perspective of not distinguishing between direct and related teachings, there are two types: the definitive words of the Buddha and the commentaries on the Buddha's intent that accord with those words. The definition of the first is: the teachings of the Buddha, endowed with four confidences, are the definition of the Buddha's words. The four are: the content of what is expressed corresponds to the meaning, the words and language used are pure and without defilement, the function is to abandon the afflictions of the three realms, and the result is to show the benefit of peace. As it is said: 'Whatever speech is meaningful, closely related to the Dharma, removes afflictions from all three realms, and demonstrates the benefit of peace, that is the speech of a sage.' The definition of the second is: speech endowed with the two qualities of teaching and protection is the definition of a treatise. Division: there are two types: definitive Buddhist treatises and related treatises common to both internal and external schools. The definition of the first is: the speech that explains the meaning of the Buddha's words as a means for a sentient being with an undistracted mind to attain liberation. Dividing this, there are three types: treatises with meaning, treatises that emphasize practice, and treatises that eliminate suffering. Or, like the five-part Vibhasha, arranging confused content in order.

---

ྟན་བཅོས། ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་ལྟ་བུ། འཐོར་བ་བསྡུད་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ལྟ་བུ། རྒྱ་ཆེན་པོ་ 3-1-7b བསྡུད་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས། རིག་པའི་གནས་དང་པོ་བཞི་གཙོ་བོར་སྟོན་ཅིང་། རྩོམ་པ་པོ་ཚད་ལྡན་གྱིས་མཛད་པའི་ངག་དེ། ཐུན་མོང་བའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། དོན་མེད་པའི་བསྟན་བཅོས། དོན་ལོག་པའི་བསྟན་བཅོས། ཐོས་པ་ལྷུར་ལེན་གྱི་བསྟན་བཅོས། རྩོད་པ་ལྷུར་ལེན་གྱི་བསྟན་བཅོས། ངན་གཡོའི་བསྟན་བཅོས། བརྩེ་བྲལ་གྱི་བསྟན་བཅོས། ཇི་སྐད་དུ། དོན་མེད་དོན་ལོག་དོན་དང་ལྡན། །ཐོས་རྩོད་སྒྲུབ་པ་ལྷུར་ལེན་པ། །ངན་གཡོ་རྩེ་བྲལ་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་། །བསྟན་བཅོས་དྲུག་བྲལ་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་སོ། །ཡང་ན། སྒྲའི་བསྟན་བཅོས། ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས། བཟོ་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས། གསོ་བ་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་བཞིའོ། །གཉིས་པ་རྟོགས་པའི་ཆོས་འཁོར་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སྟོན་པས་གསུངས་པའི་དམ་ཆོས་གང་ཞིག །བཤད་ཅིང་ཉམས་སུ་བླངས་པས་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་འཕོ་བར་སྣང་བ། དེ་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། འགོག་པའི་བདེན་པ་དང་། ལམ་གྱི་བདེན་པ་གཉིས། དུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། བཀའ་དང་པོ་དང་། བར་པ་དང་། ཐ་མ་གསུམ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་ལ་སོགས་པ་གསུམ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤོང་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱ་བསླབ་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་མོ། ། ༄། །གཞན་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་དགོས་འབྲེལ། གཉིས་པ་དགོས་འབྲེལ་ལ། དགོས་འབྲེལ་ངག་གི་དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་དང་། བསྟན་བཅོས་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི། དང་པོ་ལ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ནི། བསྟན་བཅོས་འདིའི་དགོས་འབྲེལ་ངག་གི་བརྗོད་བྱ། དགོས་འགྲེལ་ངག་ལ་བརྟེན་ནས། བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ཡོད་དམ་སྙམ་པའི་དོན་འགྱུར་གྱི་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་པ་དེ་དགོས་འབྲེལ་ངག་གི་དགོས་པ། དེ་ལ་བརྟན་ནས་བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་ཐོས་བསམ་གྱི་ཞུགས་པ་དེ་དགོས་འབྲེལ་ངག་གི་ཉིད་དགོས། ཕྱི་མ་སྔ་མ་ལ་ 3-1-8a རག་ལས་པ་འབྲེལ་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། མངོན་པར་རྟོགས་པ་བརྒྱད་དམ། ཡང་ན་འཕགས་པ་བཞིའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མཐའ་དག་བསྟན་བཅོས་འདིའི་བརྗོད་བྱ། བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པ་དེ་དགོས་པ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་དུ་བྱས་པ་དེ་ཉིང་དགོས། ཕྱི་མ་སྔ་མ་ལ་རག་ལས་པ་དེ་འབྲེལ་པའོ། ། ༄། །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མངོན་རྟོགས་བཤད་པ། དབྱེ་གཞི་ཤེར་ཕྱིན་ངོས་བཟུང་བ། གསུམ་པ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མངོན་རྟོགས་བཤད་པ་ལ། དབྱེ་གཞི་ཤེར་ཕྱིན་ངོས་བཟུང་བ་དང་། དབྱེ་ངོ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བ

【現代漢語翻譯】 論著：如《現觀莊嚴論》等。是收攝散亂的論著。如《現觀莊嚴論》等，是收攝廣大的論著。主要闡述前四種明，且由具量作者所著的言論，是共同論著的定義。 分類：無意義的論著，意義顛倒的論著，偏重聽聞的論著，偏重辯論的論著，惡意的論著，無情的論著。如是說：『無義義倒及具義，聞諍修行勤精進，噁心無情舍痛苦，論著離六立為三。』又或者分為：聲明論著，量論論著，工巧明論著，醫方明論著這四種。 第二，證悟之法輪的定義：佛陀所說的正法，通過講解和修持，能夠轉移到所化眾生的相續中。從體性的角度分，有滅諦和道諦兩種。從時間角度分，有初轉法輪、中轉法輪和末轉法輪三種。從所表達的角度分，有四諦法輪等三種。從捨棄相違品的方式分，有增上戒學等三種。 此外，論著的入門支分——必要與關聯。 第二，必要與關聯。必要與關聯分為語言上的必要等四法，以及論著本身所具有的必要等四法。首先，關於《現觀莊嚴論》的必要等四法：這部論著的必要與關聯在於語言上的所詮釋內容。依賴於必要與關聯的語言，對於這部論著是否具有必要等四法產生疑問，消除這種疑問就是必要與關聯的必要。依賴於此，對這部論著進行聽聞和思考，這就是必要與關聯的自性必要。後者依賴於前者，這就是關聯。 第二，八種現觀，或者說一切聖者的現觀，是這部論著的所詮釋內容。依賴於這部論著，能夠輕易地證悟這些內容，這就是必要。現證法身，這就是究竟必要。後者依賴於前者，這就是關聯。 論著的所詮釋內容——現觀的闡述，分類的基礎——般若波羅蜜多的界定。 第三，論著的所詮釋內容——現觀的闡述，分為分類的基礎——般若波羅蜜多的界定，以及分類的本體——現觀的闡述。

【English Translation】 Treatises: Such as the 'Ornament of Clear Realization'. Treatises that gather what is scattered. Such as the 'Ornament of Clear Realization', treatises that gather what is vast. Mainly showing the first four sciences, and speech composed by a qualified author, is the definition of a common treatise. Divisions: Treatises that are meaningless, treatises with wrong meanings, treatises that emphasize listening, treatises that emphasize debate, treatises that are malicious, treatises that are without affection. As it is said: 'Meaningless, wrong meaning, and meaningful, Emphasizing listening, debate, and practice, Malicious, without affection, abandoning suffering, Treatises are considered three, separated from six.' Or, there are four: treatises on grammar, treatises on valid cognition, treatises on crafts, and treatises on medicine. Second, the definition of the Wheel of Dharma of Realization: Any sacred Dharma spoken by the Buddha, which, through explanation and practice, appears to transfer to the minds of those to be tamed. Divided in terms of essence, there are two: the truth of cessation and the truth of the path. Divided in terms of time, there are three: the first turning of the wheel, the middle turning, and the final turning. Divided in terms of expression, there are three: the Wheel of Dharma of the Four Noble Truths, etc. Divided in terms of how to abandon opposing factors, there are three: the training in higher discipline, etc. Furthermore, the limbs for entering a treatise: necessity and connection. Second, necessity and connection. Necessity and connection are divided into four dharmas such as the necessity of speech, and four dharmas such as the necessity present in the treatise itself. First, regarding the four dharmas such as the necessity of the 'Ornament of Clear Realization': The necessity and connection of this treatise lie in the expressed content of the speech. Relying on the speech of necessity and connection, the arising of doubt as to whether this treatise has four dharmas such as necessity, eliminating that doubt is the necessity of the necessity and connection. Relying on that, engaging in listening and thinking about this treatise, that is the nature of the necessity and connection. The latter depends on the former, that is the connection. Second, the eight clear realizations, or all the clear realizations of the four noble ones, are the expressed content of this treatise. Relying on this treatise, easily realizing those contents, that is the necessity. Manifesting the Dharmakaya, that is the ultimate necessity. The latter depends on the former, that is the connection. The expressed content of the treatise - explanation of clear realization, defining the basis of division - Prajnaparamita. Third, the expressed content of the treatise - the explanation of clear realization, divided into the basis of division - defining Prajnaparamita, and the essence of division - the explanation of clear realization.

---

རྒྱད་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། རྒྱལ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཡུམ་དེ་ཤེར་ཕྱིན་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། བརྗོད་བྱ་ཡུལ་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་དང་། དེ་སྟོན་བྱེད་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་མཉམ་གཞག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ། སྙིང་པོ་དོན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སྤྲོས་པ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། དོན་དམ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སམ། དེ་བརྗོད་བྱར་སྟོན་པའི་མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ། སྟོན་བྱེད་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྒྱུའི་ཤེར་ཕྱིན་དང་། འབྲས་བུའི་ཤེར་ཕྱིན་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མིང་གི་འདོགས་རུང་གང་ཞིག །འབྲས་ཡུམ་གྱི་སར་སྒྲོད་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་དེ། རྒྱུའི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གཞུང་ཤེར་ཕྱིན་དང་། ལམ་ཤེར་ཕྱིན་གཉིས། སྙིང་པོ་དོན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་ནམ། ལམ་ཤེར་ཕྱིན་གང་རུང་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་གསུང་རབ་རྣམ་དག་དེ། གཞུང་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོའམ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ལྟ་བུ་ལ་ཟེར། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་བཞི་ལྡན་དེ། ལམ་ཤེར་ཕྱིན་ 3-1-8b གྱི་མཚན་ཉིད། ཆོས་བཞི་ནི། ཤེས་རབ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་དང་། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་རྫོགས་བྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་གསུམ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ནི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལྔའམ། རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་ན་ལམ་དང་པོ་བཞི་ལ་བརྗོད་དོ། །ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་བློ་གང་ཞིག །སྲིད་ཞི་གཉིས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་དེ། འབྲས་བུ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་བྱེད་དོ། ། ༄། །དབྱེ་ངོ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བརྒྱད་བཤད་པ། དང་པོ་རྣམ་མཁྱེན། གཉིས་པ་ལམ་ཤེས། གཉིས་པ་བཤད་བྱ་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བརྒྱད་བཤད་པ་དང་། འཆད་བྱེད་དོན་བདུན་ཅུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་འཁོར་བཅས་དེ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། བརྒྱད་ལས། དང་པོ་རྣམ་མཁྱེན་ལ་རྣམ་མཁྱེན་ཙམ་དང་། སྐབས་དང་པོའི་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྣམ་མཁྱེན་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། བདེན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མ་ལུས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་མཐར་ཐུག་པའི་ཡེ་ཤེས། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་རྣམ་མཁྱེན་དང་། ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་རྣམ་མཁྱེན་གཉིས། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སེམས་བསྐྱེད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཅུ་མ་ལུས་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་

【現代漢語翻譯】 解釋分支和部分（རྒྱད་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་བཤད་པའོ།）。首先，產生佛陀之母，即般若波羅蜜多的定義。將其分為：所詮釋的境般若波羅蜜多（བརྗོད་བྱ་ཡུལ་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་），以及能詮釋的有境般若波羅蜜多（དེ་སྟོན་བྱེད་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་）兩種。 第一種的定義是：各自以自證智慧的等持作為對境的真如（དེ་ཁོ་ན་ཉིད），這是心髓義般若波羅蜜多的定義。它類似於遠離一切戲論的真如。 第二種的定義是：證悟勝義的智慧，或者顯現為詮釋它的名、詞、句的集合，這是能詮釋的有境般若波羅蜜多的定義。將其分為：因般若波羅蜜多（རྒྱུའི་ཤེར་ཕྱིན་）和果般若波羅蜜多（འབྲས་བུའི་ཤེར་ཕྱིན་）兩種。 第一種的定義是：任何可以安立為般若波羅蜜多之名的事物，成為引導至果母之地的因素，這是因般若波羅蜜多的定義。將其分為：經般若波羅蜜多（གཞུང་ཤེར་ཕྱིན་）和道般若波羅蜜多（ལམ་ཤེར་ཕྱིན་）兩種。 任何主要詮釋心髓義般若波羅蜜多或道般若波羅蜜多的清凈經典，這是經般若波羅蜜多的定義。例如，《般若波羅蜜多經》或《現觀莊嚴論》。 證悟空性的具有四法之智慧，這是道般若波羅蜜多的定義。四法是：智慧克服相違品，具有無分別智慧，圓滿一切願望，成熟眾生的三種相。 如是等等。這指的是大乘的五道，或者從因的角度來說，指的是前四道。任何能完全辨別諸法的智慧，超越輪迴和寂滅二者，這是果般若波羅蜜多的定義。這指的是佛陀薄伽梵的無二智慧，如幻如化。 宣說八種現觀（དབྱེ་ངོ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བརྒྱད་བཤད་པ།）。第一是遍智（རྣམ་མཁྱེན།），第二是道智（ལམ་ཤེས།）。 第二部分，宣說所詮釋的八種現觀，以及能詮釋的七十義。首先，證悟無我的智慧及其眷屬，這是現觀的定義。將其分為八種，首先，遍智分為遍智本身，以及作為第一品主要闡述對象的遍智兩種。 第一種的定義是：究竟通達真俗二諦一切相的智慧。將其分為：如所有智遍智（ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་རྣམ་མཁྱེན་）和盡所有智遍智（ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་རྣམ་མཁྱེན་）兩種。 第二種的定義是：現量證悟發心等一切十法。

【English Translation】 Explanation of the branches and parts (རྒྱད་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་བཤད་པའོ།). First, the mother of the Victorious Ones, which is the definition of Prajñāpāramitā. It is divided into: the object Prajñāpāramitā (བརྗོད་བྱ་ཡུལ་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་) to be expressed, and the subject Prajñāpāramitā (དེ་སྟོན་བྱེད་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་) that expresses it. The definition of the first is: the suchness (དེ་ཁོ་ན་ཉིད) that is the object of the samadhi wisdom of individual self-awareness, which is the definition of the essence of the meaning of Prajñāpāramitā. It is like the suchness that is free from all elaborations. The definition of the second is: the wisdom that realizes ultimate truth, or the collection of names, words, and letters that appear to express it, which is the definition of the subject Prajñāpāramitā. It is divided into: the cause Prajñāpāramitā (རྒྱུའི་ཤེར་ཕྱིན་) and the result Prajñāpāramitā (འབྲས་བུའི་ཤེར་ཕྱིན་). The definition of the first is: anything that can be designated as the name of Prajñāpāramitā, which becomes the factor that leads to the ground of the mother of the result, which is the definition of the cause Prajñāpāramitā. It is divided into: the text Prajñāpāramitā (གཞུང་ཤེར་ཕྱིན་) and the path Prajñāpāramitā (ལམ་ཤེར་ཕྱིན་). Any pure scripture that mainly explains the essence of the meaning of Prajñāpāramitā or the path Prajñāpāramitā, which is the definition of the text Prajñāpāramitā. For example, the Prajñāpāramitā Sutra or the Abhisamayalankara. The wisdom that realizes emptiness and possesses the four qualities, which is the definition of the path Prajñāpāramitā. The four qualities are: wisdom overcomes opposing factors, possesses non-conceptual wisdom, fulfills all desires, and matures sentient beings in three ways. And so on. This refers to the five paths of the Mahayana, or from the perspective of the cause, it refers to the first four paths. Any wisdom that completely distinguishes all dharmas, which transcends both samsara and nirvana, which is the definition of the result Prajñāpāramitā. This refers to the non-dual wisdom of the Buddha Bhagavan, which is like an illusion. Explanation of the eight Abhisamayas (དབྱེ་ངོ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བརྒྱད་བཤད་པ།). The first is Sarvākārajñatā (རྣམ་མཁྱེན།), the second is Mārga-jñatā (ལམ་ཤེས།). In the second part, the eight Abhisamayas to be explained, and the seventy meanings to be explained. First, the wisdom that realizes selflessness and its retinue, which is the definition of Abhisamaya. It is divided into eight, first, Sarvākārajñatā is divided into Sarvākārajñatā itself, and Sarvākārajñatā which is the main object of explanation in the first chapter. The definition of the first is: the ultimate wisdom that completely understands all aspects of the two truths. It is divided into: Sarvākārajñatā that knows how it is (ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་རྣམ་མཁྱེན་) and Sarvākārajñatā that knows how many there are (ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་རྣམ་མཁྱེན་). The definition of the second is: directly realizing all ten dharmas such as generating Bodhicitta.

---

པ་མཐར་ཐུག་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཞིག །སྐབས་དང་པོར་འབྲས་བུའི་ལྡོག་པ་ནས་བསྟན་པའོ། །ས་མཚམས་ལ། མཚན་ཉིད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་ཡོད། རྗེས་མཐུན་པ་ནི་སློབ་ལམ་ན་ཡང་ཡོད། ༈ ། གཉིས་པ་ལམ་ཤེས་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཐབས་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས་ཀྱིས་ཟིན་པའི་ཐེག་ཆེན་འཕགས་པའི་མངོན་རྟོགས། དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་ལམ་གསུམ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཡར་ལྡན་དུ་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་ 3-1-9a པར་མཁས་པ། ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྫོགས་སྨིན་སྦྱང་གསུམ་མ་བྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་ཅིང་། གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ། འདིར་ཉན་རང་གི་སྤངས་རྟོགས་རྫོགས་པའི་ས་མཚམས། རྫོགས་སྨིན་སྦྱང་གསུམ་བྱས་པའི་ཚད། ཡང་དག་མཐའི་ངོ་བོ་ངོས་འཛིན་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། དམན་ལམ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཐོང་ལམ་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་བཟོད་ནས་ཉན་རང་གི་སྤང་རྟོགས་གྱི་རིགས་རྫོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནས་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པས་ཇི་ཙམ་སྤངས་པ་དེ་ཙམ་ཞིག་སྤངས་ཞིང་། ཇི་ཙམ་རྟོགས་པ་དེ་ཙམ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ། སྨོན་ལམ་རྫོགས་པའི་ཚད་ནི། གཞན་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པའི་སྨོན་ལམ་གྲུབ་པའོ། །སེམས་ཅན་སྨིན་པའི་ཚད་ནི། སྐུ་དངོས་ཀྱི་གདུལ་བྱ་རྣམས་སྒྲིབ་པ་སྤང་རུང་གཉེན་པོ་སྐྱེ་རུང་གི་ནུས་པ་མཐུ་ཅན་དུ་བྱས་པའོ། །ཞིང་སྦྱངས་པའི་ཚད་ནི། ཞིང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་སྒོམ་པའི་ནུས་པ་མཐར་ཐུག་པའོ། །ཡང་དག་མཐའི་ངོས་འཛིན་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱའོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྐབས་གཉིས་པའི་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ལམ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ལམ་ཤེས་གང་ཞིག །འབྲས་བུ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་རྒྱུའི་ཆ་ནས་གཙོ་བོར་བསྟན་པ། དེ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་ཁོ་ན་ལ་བྱ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། དམིགས་ཡུལ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། ༈ ། ༄། །གསུམ་པ་གཞི་ཤེས། གསུམ་པ་གཞི་ཤེས་ལ་གཞི་ཤེས་ཙམ་དང་། སྐབས་གསུམ་པའི་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་གཞི་ཤེས་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། གཞི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་མཁྱེན་པ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་སྲིད་ཞི་ལ་མི་གནས་པའི་གཞི་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དྲུག །ས་མཚམས་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། གཞི་ཤེས་གང་ 3-1-9b ཞིག །རྒྱུ་ལམ་ཤེས་ལ་འཇུག་པའི་འགལ་རྐྱེན་སེལ་ཞིང་མཐུན་རྐྱེན་སྒྲུབ་པའི་ལྡོག་པ་ནས་བསྟན་པ། དེ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་གཞི་ཤེས་ལ་བྱ། ༈ ། ༄། །བཞི་པ་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ། ལྔ་པ་རྩེ་སྦྱོར། དྲུག་པ་མཐར་གྱིས་པའི་སྦྱོར་བ། བཞི་པ་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་ལ། རྣམ་ཀུན་ཙམ་གྱི་སྦྱོར་བ་དང་། སྐབས་བཞི་པའི་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན

【現代漢語翻譯】 至於那最究竟的智慧，第一部分是從果位的角度來闡述的。它的界限是：本體存在於佛的境界中，而隨順的部分也存在於學道位中。 第二，關於道智的定義是：由兩種特殊的方便智所攝持的大乘聖者的現觀。其中，智慧的特殊之處在於，善於通過證悟三道無自性的方式，在相續中增上；方便的特殊之處在於，在未完成圓滿、成熟、清凈這三事之前，不會顯現真正的邊，並且能利益他人。這裡指的是聲聞和獨覺的斷證圓滿的界限，以及圓滿、成熟、清凈這三事的程度，還有對真實邊際的體性的認知這三者。第一點是：未曾修習小乘道的菩薩的見道，從苦法智忍開始，就已圓滿了聲聞和獨覺的斷證之種類。因為從那時起，菩薩所斷除的與聲聞和獨覺阿羅漢所斷除的相同，所證悟的也與他們相同。第二點是：圓滿愿的程度是，成就了『爲了利益他人而證得佛果』的願望。成熟眾生的程度是，使應被佛陀親自調伏的眾生，具有能夠斷除障礙、生起對治的強大能力。清凈佛土的程度是，具有修習清凈佛土之行的最究竟的能力。對真實邊際的認知，應在如是性上進行。 特別地，道智的定義是第二部分所要闡述的主要內容。道智是什麼呢？它是從作為果位一切智之因的角度來主要闡述的。這僅指菩薩的道智。對此進行分類，可以根據所緣的三個乘的差別，分為三種。 第三，關於基智。 第三，關於基智，分為基智本身和第三部分所要闡述的主要內容——基智這兩種。第一種的定義是：現量證悟作為基礎的補特伽羅無我的智慧。對此進行分類，有不滯留于有寂的基智等六種。它的界限是存在於所有聖者的相續中。第二種的定義是：基智是什麼呢？它是從消除進入道智的違緣、成辦順緣的角度來闡述的。這指的是菩薩的基智。 第四，關於圓滿次第瑜伽。第五，頂加行。第六，漸次加行。 第四，關於圓滿次第瑜伽，分為一般的圓滿次第瑜伽和第四部分所要闡述的主要內容——圓滿次第瑜伽這兩種。第一種的定義是

【English Translation】 As for the ultimate wisdom, the first part is explained from the perspective of the resultant state. Its boundary is: the essence exists in the state of Buddhahood, and the corresponding part also exists in the path of learning. Second, the definition of the Path Wisdom is: the direct realization of a Mahayana noble being, which is upheld by two special skillful means of wisdom. Among them, the special feature of wisdom is that it is skilled in increasing in the continuum through realizing the selflessness of the three paths; the special feature of skillful means is that it does not manifest the true edge until the three tasks of completion, maturation, and purification are accomplished, and it can benefit others. Here, it refers to the boundary of the completion of abandonment and realization of Hearers and Solitary Buddhas, the extent of the three tasks of completion, maturation, and purification, and the recognition of the nature of the true edge. The first point is: the seeing path of a Bodhisattva who has not previously practiced the Lesser Vehicle, starting from the forbearance of the Dharma of Suffering, has already completed the types of abandonment and realization of Hearers and Solitary Buddhas. Because from then on, what the Bodhisattva abandons is the same as what the Hearers and Solitary Buddha Arhats abandon, and what is realized is also the same as them. The second point is: the extent of fulfilling the aspiration is the accomplishment of the aspiration to 'attain Buddhahood for the benefit of others.' The extent of maturing sentient beings is to enable the beings who should be directly tamed by the Buddha to have the powerful ability to eliminate obstacles and generate antidotes. The extent of purifying the Buddha-field is to have the ultimate ability to practice the conduct of purifying the Buddha-field. The recognition of the true edge should be done on suchness. In particular, the definition of Path Wisdom is the main content to be explained in the second part. What is Path Wisdom? It is mainly explained from the perspective of being the cause of the resultant omniscient wisdom. This only refers to the Path Wisdom of Bodhisattvas. Classifying it, it can be divided into three types according to the difference of the three vehicles of the object of focus. Third, about the Basis Wisdom. Third, regarding the Basis Wisdom, it is divided into the Basis Wisdom itself and the main content to be explained in the third part—the Basis Wisdom. The definition of the first type is: the wisdom that directly realizes the selflessness of the person who is the basis. Classifying it, there are six types, such as the Basis Wisdom that does not dwell in existence and peace. Its boundary is that it exists in the continuum of all noble beings. The definition of the second type is: What is the Basis Wisdom? It is explained from the perspective of eliminating the obstacles to entering the Path Wisdom and accomplishing the favorable conditions. This refers to the Basis Wisdom of Bodhisattvas. Fourth, about the Yoga of Complete Stage. Fifth, Peak Application. Sixth, Gradual Application. Fourth, regarding the Yoga of Complete Stage, it is divided into the general Yoga of Complete Stage and the main content to be explained in the fourth part—the Yoga of Complete Stage. The definition of the first type is

---

་ཉིད་ནི། མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་ནས་སྒོམ་པའི་སེམས་པའི་རྣལ་འབྱོར། དབྱེ་ན་ཉི་ཤུ། ས་མཚམས་ཚོགས་ལམ་ནས་ས་བཅུའི་བར་ན་ཡོད། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་གང་ཞིག །དབང་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་སྒོམ་པའི་སེམས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཆ་ནས་བསྟན་པ། དེ་ནི་ཚོགས་ལམ་གྱི་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་ལ་བྱ། ༈ །ལྔ་པ་རྩེ་སྦྱོར་ལ། རྩེ་སྦྱོར་ཙམ་དང་། སྐབས་ལྔ་པའི་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སྐྱེ་མེད་གསུམ་ལ་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་པའི་རྣལ་འབྱོར། དེ་ལ་དབྱེ་ན་སྦྱོར་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ལ་སོགས་པ་བཞི། ས་མཚམས་ནི་སྦྱོར་ལམ་ནས་རྒྱུན་མཐའི་བར་ན་ཡོད། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རྩེ་སྦྱོར་གང་ཞིག །སྐྱེ་མེད་གསུམ་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྒོམ་པའི་ལྡོག་པ་ནས་བསྟན་ཅིང་། བརྟན་པ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་སྒོམ་པའི་ལྡོག་པ་ནས་མ་བསྟན་པའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་གསུམ་པོ་ཁོ་ན་བསྒོམ་པའི་རྩེ་སྦྱོར་ལ་བྱའོ། ༈ །དྲུག་པ་མཐར་གྱིས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཙམ་དང་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། སྐྱེ་མེད་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་བསྒོམ་པའི་སེམས་པའི་རྣལ་འབྱོར། དབྱེ་ན་བཅུ་གསུམ། ས་མཚམས་རྩེ་སྦྱོར་ཐོབ་པའི་རྗེས་ཐོགས་དེ་ནས་ས་བཅུའི་བར་ན་ཡོད། སྐྱེ་མེད་གསུམ་ཐོས་བསམ་གྱིས་ཤེས་པའི་དོན་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་སྒོམ་པའི་ལྡོག་པ་ནས་བསྟན་ཅིང་། དབང་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་སྒོམ་པའི་ལྡོག་པ་ནས་མ་བསྟན་ 3-1-10a པ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་དབང་ཐོབ་ནས། ཆོས་བཅུ་གསུམ་དང་ཟུང་འབྲེལ་དུ་སྒོམ་པ་ལ་སློབ་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །ས་མཚམས་སྔ་མ་དང་འདྲ། ༈ ། ༄། །བདུན་པ་སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བ། བརྒྱད་པ་འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུ། བདུན་པ་སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཙམ་དང་། བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོ་གཉིས། སྐྱེ་མེད་གསུམ་ཐོས་བསམ་གྱིས་ཤེས་པའི་དོན་ལ་བསྟན་པ་ཐོབ་ནས་ཅིག་ཆར་དུ་སྒོམ་པའི་སེམས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་བཞི། ས་མཚམས་རྒྱུན་མཐའ་ཁོ་ན་ན་ཡོད། བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོ་ཡང་འདི་ཉིད་དོ། ༈ །བརྒྱད་པ་འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུ་ལ། ཙམ་དང་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སྦྱོར་བཞི་སྒོམ་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་དེ། འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་སྐུ་བཞི། བྱེད་པ་པོ་ལ་ཡོད་པའི་འཕྲིན་ལས་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །ས་མཚམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཁོ་ན་ན་ཡོད། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རང་རྒྱུ་སྐད་གཅིག་མའི་སྦྱོར་བའི་དེ་མ་ཐག་འབྲས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་སྐབས་བརྒྱད་པའི་བསྟ

【現代漢語翻譯】 關於『如是』（藏文：ཉིད་ནི།）的修習： 將三智合一而修的心之瑜伽，可分為二十種，其範圍從資糧道到十地之間。 第二種的定義是：圓滿結合，從爲了獲得灌頂而修的心之瑜伽的角度來闡述，這指的是資糧道的圓滿結合。 第五種是頂加行：分為僅僅是頂加行，以及作為第五階段主要闡述對象的頂加行兩種。 第一種的定義是：對無生三者進行合一修習達到極致的心之瑜伽。它可分為暖位頂加行等四種，其範圍從加行道到世第一法之間。 第二種的定義是：頂加行，以獲得無生三者灌頂的方式進行修習的逆行闡述，以及爲了獲得穩固而修習的逆行未被闡述。這指的是僅修習一百七十三種相的頂加行。 第六種是漸次加行：分為僅僅是漸次加行和作為主要闡述對像兩種。第一種的定義是：爲了獲得對無生三者之相的穩固而修習的心之瑜伽，可分為十三種，其範圍從獲得頂加行之後到十地之間。從通過聞思瞭解無生三者的意義，爲了獲得穩固而修習的逆行角度進行闡述，而從爲了獲得灌頂而修習的逆行角度未進行闡述，這是第二種的定義。指的是在獲得一百七十二種相的灌頂后，學習與十三種法結合修習的菩薩瑜伽等。範圍與前者相同。 第七種是剎那加行，第八種是果法身。 第七種剎那加行：分為僅僅是剎那加行和作為主要闡述對像兩種。通過聞思瞭解無生三者的意義，在獲得對意義的理解后，同時修習的心之瑜伽，是剎那加行的定義。可分為四種，其範圍僅限於世第一法。主要闡述對象也是這個。 第八種果法身：分為僅僅是果法身和作為主要闡述對像兩種。第一種的定義是：通過修習四種加行的力量所產生的最終結果，是果法身的定義。它可分為四身，以及存在於作者身上的事業等。範圍僅限於佛地。第二種的定義是：作為自因的剎那加行之後立即產生的法身，是第八階段所要闡述的主要內容。

【English Translation】 Regarding the 'Thusness' (Tibetan: ་ཉིད་ནི།): The yoga of the mind that combines and meditates on the three knowledges, can be divided into twenty types, ranging from the Accumulation Path to the Ten Bhumis. The definition of the second is: perfect union, explained from the perspective of the yoga of the mind that is cultivated to obtain empowerment, which refers to the perfect union of the Accumulation Path. The fifth is the Peak Application: divided into merely the Peak Application, and the Peak Application that is the main object of explanation in the fifth stage. The definition of the first is: the yoga of the mind that intensely meditates on the three unborn aspects in a unified way. It can be divided into four types, such as the Warmth Stage Peak Application, ranging from the Path of Application to the Highest Mundane Dharma. The definition of the second is: the Peak Application, which is explained from the reverse perspective of meditating in the manner of obtaining empowerment over the three unborn aspects, and the reverse perspective of meditating to obtain stability is not explained. This refers to the Peak Application of meditating only on the one hundred and seventy-three aspects. The sixth is the Gradual Application: divided into merely the Gradual Application and the main object of explanation. The definition of the first is: the yoga of the mind that meditates to obtain stability in the aspects of the three unborn aspects, which can be divided into thirteen types, ranging from after obtaining the Peak Application to the Ten Bhumis. It is explained from the reverse perspective of meditating to obtain stability in the meaning of the three unborn aspects understood through hearing and thinking, while the reverse perspective of meditating to obtain empowerment is not explained, which is the definition of the second. It refers to the yoga of a Bodhisattva who, after obtaining empowerment over the one hundred and seventy-two aspects, learns to meditate in conjunction with the thirteen dharmas, and so on. The range is the same as the former. The seventh is the Momentary Application, and the eighth is the Fruition Dharmakaya. The seventh, the Momentary Application: divided into merely the Momentary Application and the main object of explanation. The yoga of the mind that, having understood the meaning of the three unborn aspects through hearing and thinking, meditates on them simultaneously, is the definition of the Momentary Application. It can be divided into four types, and its range is limited to the Highest Mundane Dharma. This is also the main object of explanation. The eighth, the Fruition Dharmakaya: divided into merely the Fruition Dharmakaya and the main object of explanation. The definition of the first is: the ultimate result arising from the power of meditating on the four applications, is the definition of the Fruition Dharmakaya. It can be divided into the four Kayas, as well as the activities that exist in the agent, and so on. The range is limited to the Buddha Bhumi. The definition of the second is: the Dharmakaya that arises immediately after the Momentary Application, which is its own cause, is the main content to be explained in the eighth stage.

---

ན་བྱའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཆོས་སྐུའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཆོས་ཉིད་དབྱེར་མེད་པའི་སྐུ་ལ་བྱའོ། ༈ ། ༄། །འཆད་བྱེད་དོན་བདུན་ཅུའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། རྒྱུ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བདུན། ཡུམ་མཁྱེན་པ་གསུམ། འབྲས་བུ་རྣམ་མཁྱེན། གཉིས་པ་འཆད་བྱེད་དོན་བདུན་ཅུའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། རྒྱུ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བདུན་གྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཡུམ་མཁྱེན་པ་གསུམ་གྱི་དང་། ཉམས་ལེན་སྦྱོར་བ་བཞིའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་གཉིས། དང་པོ་ལ། འབྲས་བུ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་དང་། རྒྱུ་མཁྱེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། བསམ་པ་ 3-1-10b དང་། སྦྱོར་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། འདིར་བསྟན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་དངོས་བཤད་པ་དང་། ཞར་ལ་གཞན་ཡང་བཤད་པའོ། ། ༈ བསམ་པ། སེམས་བསྐྱེད། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། གཞན་དོན་དུ་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པའི་འདོད་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་གཙོ་བོ་རྣམ་རིག་དེ། འདིར་བསྟན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་བྱང་སེམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ནི་རང་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་རུང་གི་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱིས་ནི་གཞན་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་རུང་གི་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པའོ། །འདི་ལ་དཔེའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ས་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་སོགས་པ་ཉེར་གཉིས་སམ། གྲོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། འདུན་ལྡན་སེམས་བསྐྱེད་སོགས་ཉེར་གཉིས་སོ། །ཐེག་ཆེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་སེམས་བསྐྱེད་གང་ཞིག །མདོ་ལས་སེམས་བསྐྱེད་ཉེར་གཉིས་ཀྱི་དང་པོར་བསྟན་པ་དེ། འདུན་ལྡན་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ནས། དེ་གང་ཞིག །ཡུམ་གྱི་མདོར། སེམས་བསྐྱེད་ཉེར་གཉིས་ཐ་མར་བསྟན་པ་དེ། སྤྲིན་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་བར་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིར་མཚུངས་ལྡན་དུ་བཤད་པ་རྣམས་ནི་དབང་ལྡན་གྱིས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་གང་ཞིག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པས་མ་ཟིན་པ། ས་མཚམས་ནི་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚོགས་ལམ་ན་ཡོད། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། དེ་གང་ཞིག །དེས་ཟིན་པ། ས་མཚམས་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་ན་ཡོད། གཉིས་པ་གཞན་ཡང་བཤད་པ་ལ། རང་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེད་པའི་བྱེད་ཆོས་ཀྱི་གཙོ་ 3-1-11a བོ་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རགས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ཕྲ་བ

【現代漢語翻譯】 那波（Nābhya）之主（Lord）所是的法身（Dharmakāya）之體性（definition）：那是指無漏（anāsrava）之智慧（jñāna）與法性（dharmatā）無別的身（kāya）。 現在詳細闡述七十義（seventy topics）之支分（limbs）：七種顯現證悟（Abhisamaya），三種般若（Prajñā）之智（jñāna），以及作為果（phala）之一切智智（Sarvākārajñatā）。 第二，詳細闡述七十義之支分，包括詳細闡述作為因（hetu）之七種顯現證悟之支分，以及詳細闡述作為果之法身之支分，共有兩部分。第一部分包括詳細闡述三種般若之智，以及詳細闡述四種修習（yoga）之結合（prayoga），共有兩部分。第一部分包括詳細闡述作為果之一切智智，以及詳細闡述作為因之兩種智之支分。第一部分包括意樂（adhyāśaya）、加行（prayogamārga），共有兩部分。第一部分包括對此處所說的發心（bodhicitta）之真實闡述，以及順帶的其他闡述。 意樂：發心。 第一部分包括：體性是，以利他（parārtha）為目的，緣于圓滿菩提（samyak-saṃbodhi）之慾求（chanda）以及與之相應（samprayukta）之主要心識（citta），這就是此處所說的，大乘（Mahāyāna）發心之體性。其中，菩薩（bodhisattva）之發心是緣于自相續（sva-saṃtāna）中可能生起的圓滿菩提，而圓滿佛陀（buddha）之發心是緣於他相續（para-saṃtāna）中可能生起的圓滿菩提。從譬喻（upamā）的角度來分，有如地（earth）一般的發心等二十二種；從友伴（mitra）的角度來分，有具欲（chanda）發心等二十二種。何為大乘之世俗（saṃvṛti）發心？經（sūtra）中所說的二十二種發心之首，是具欲發心之體性。那又是什麼呢？在《般若經》（Prajñāpāramitā Sūtra）中，最後所說的二十二種發心，要知道那是如雲（cloud）一般的發心之體性。此處所說的相應，是指由自在（vaśitā）而相應。從本體（vastu）的角度來分，有大乘之愿（praṇidhāna）發心，以及大乘之行（prasthāna）發心。第一種的體性是：何為大乘之發心？未被菩薩戒（bodhisattva-śīla）所攝持（parigṛhīta）的。界限（avasthā）是從入道（mārga）開始，在大乘之資糧道（saṃbhāramārga）中。第二種的體性是：那又是什麼呢？被其所攝持的。界限是從入道開始，到佛地（buddha-bhūmi）之間。第二部分的其他闡述包括：自相續具有之補特伽羅（pudgala）成為菩薩之主要行為，是大乘發心之體性。對其進行劃分，有粗（sthūla）的由表相（saṃketa）而生之發心，以及微細（sūkṣma）的……

【English Translation】 The nature (definition) of the Dharmakāya (Body of Truth), which is the Lord of Nābhya: It refers to the body (kāya) that is inseparable from the uncontaminated (anāsrava) wisdom (jñāna) and the nature of reality (dharmatā). Now, to elaborate on the seventy topics (seventy topics) in detail: seven types of manifest realization (Abhisamaya), three Prajñā (Wisdom) knowledges (jñāna), and Sarvākārajñatā (All-knowingness) as the result (phala). Secondly, elaborating on the seventy topics, including the detailed explanation of the seven types of manifest realization as the cause (hetu), and the detailed explanation of the Dharmakāya as the result, there are two parts. The first part includes the detailed explanation of the three Prajñā knowledges, and the detailed explanation of the four yogas (yoga) of union (prayoga), there are two parts. The first part includes the detailed explanation of Sarvākārajñatā as the result, and the detailed explanation of the two knowledges as the cause. The first part includes intention (adhyāśaya), application (prayogamārga), there are two parts. The first part includes the true explanation of the generation of Bodhicitta (mind of enlightenment) mentioned here, and other incidental explanations. Intention: Bodhicitta. The first part includes: The nature is, with the aim of benefiting others (parārtha), the desire (chanda) that focuses on perfect enlightenment (samyak-saṃbodhi) and the main consciousness (citta) that is associated (samprayukta) with it, this is the nature of the Mahāyāna (Great Vehicle) Bodhicitta mentioned here. Among them, the Bodhicitta of a Bodhisattva (enlightenment being) focuses on the perfect enlightenment that may arise in one's own mindstream (sva-saṃtāna), while the Bodhicitta of a perfect Buddha (buddha) focuses on the perfect enlightenment that may arise in the mindstream of others (para-saṃtāna). From the perspective of analogy (upamā), there are twenty-two types such as earth-like (earth) Bodhicitta; from the perspective of companions (mitra), there are twenty-two types such as Bodhicitta with desire (chanda). What is the conventional (saṃvṛti) Bodhicitta of the Mahāyāna? The first of the twenty-two Bodhicittas mentioned in the sutras (sūtra) is the nature of Bodhicitta with desire. What is that? In the Prajñāpāramitā Sūtra, the twenty-two Bodhicittas mentioned at the end, know that it is the nature of cloud-like (cloud) Bodhicitta. The association mentioned here refers to the association by freedom (vaśitā). From the perspective of the entity (vastu), there is the Bodhicitta of Mahāyāna aspiration (praṇidhāna) and the Bodhicitta of Mahāyāna practice (prasthāna). The nature of the first is: What is the Bodhicitta of Mahāyāna? That which is not upheld (parigṛhīta) by the Bodhisattva vows (bodhisattva-śīla). The boundary (avasthā) is from entering the path (mārga) and being in the Mahāyāna accumulation path (saṃbhāramārga). The nature of the second is: What is that? That which is upheld by it. The boundary is from entering the path to the Buddha-bhūmi (Buddha-land). Other explanations in the second part include: The main action of a person (pudgala) with self-continuum becoming a Bodhisattva is the nature of the Bodhicitta of the Great Vehicle. Dividing it, there is the coarse (sthūla) Bodhicitta arising from symbols (saṃketa), and the subtle (sūkṣma) ...

---

་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། གཞན་གྱི་ལུས་ངག་གི་རིག་བྱེད་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བརྟན་པ་དང་། མི་བརྟན་པ་གཉིས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། གྲོགས་སྟོབས་རྒྱུ་སྟོབས་རྩ་བའི་སྟོབས། །ཐོས་སྟོབས་དགེ་བ་གོམས་པ་ལས། །མི་བརྟན་པ་དང་བརྟན་འབྱུང་བ། །གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་བཤད། །ཅེས་འབྱུང་བ་ལྟར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཆོས་ཉིད་སྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱི་ཐོབ་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད། ས་མཚམས་ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་ན་ཡོད། ཐེག་ཆེན་གྱི་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་ན་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡིན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པའི་གྲོགས་ཀྱིས་ཟིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཐེག་ཆེན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ས་མཚམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སེམས་བསྐྱེད། ལྷག་བསམ་དག་པའི་སེམས་བསྐྱེད། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད། སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་བཞི། དང་པོ་ཐེག་ཆེན་གྱི་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་བྱ་སྟེ། བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་མོས་པ་ཙམ་དང་། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་དག་ས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ལྷག་བསམ་དག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དག་ས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་ཤུན་པ་དང་བྲལ་བའི་ 3-1-11b སྒོ་ནས། འབད་རྩོལ་གྱི་མཚན་མ་མེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་བྱ་སྟེ། སྒྲིབ་གཉིས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐེག་ཆེན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བློ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད། རྫི་བོ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད། གཉན་པ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། རང་ཉིད་སངས་རྒྱས་སུ་གྲུབ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འགོད་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཐེག་ཆེན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད། དཔེར་ན། བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་སྔོན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་བཀོད་ནས་རྗེས་སུ་རང་ཉིད་སངས་རྒྱ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཐེག་ཆེན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད། དེ་ནི་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་སྔོན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་ལྟ་བུའོ། །རང་གཞན་དུས་མཉམ་དུ་སངས་རྒ

【現代漢語翻譯】 由自性獲得的兩種發心：第一種的定義是：依賴於他人的身語行為而獲得的大乘發心。如果區分，則分為穩固和不穩固兩種。如是說：『友力、因力、根本力，聞力、善業串習力，不穩固與穩固生，是他人所教發心說。』正如所說。第二種的定義是：通過修習自性的力量而獲得的大乘發心。界限是從大乘的見道到佛地之間。如果是大乘的勝義發心，則一定是入行發心，因為如果是這樣，則一定是菩薩學處的助伴所攝持。如果從界限的角度來區分大乘的發心，則有四種：勝解行發心、增上意樂清淨髮心、異熟發心、斷除障礙發心。第一種是指大乘的勝解行發心，因為僅僅是對自他平等性以總義的方式生起勝解，並且是與此相應的發心。不清凈地的發心稱為增上意樂清淨髮心，因為是與現證自他平等性的清凈增上意樂相應的發心。清凈地的發心稱為異熟發心，因為是通過脫離煩惱意的外殼，而成為沒有勤作相的發心。第四種是指佛的發心，因為是斷除了所有二障的發心。如果從菩薩修心的方式來區分大乘的發心，則有三種：如國王般的發心、如牧童般的發心、如舟子般的發心。第一種的定義是：希望自己成佛后，將一切眾生安置於佛地的具有這種相的大乘發心。例如，賢劫千佛之前的發心。第二種的定義是：將一切眾生安置於佛地后，自己隨後成佛的具有這種相的大乘發心。這就像聖觀世音菩薩之前的發心。自己與他人同時成佛

【English Translation】 The two types of Bodhicitta (awakening mind) obtained through nature: The first is defined as: the Mahayana (Great Vehicle) Bodhicitta obtained by relying on the physical and verbal actions of others. If divided, it is divided into stable and unstable. As it is said: 'The power of friends, the power of causes, the power of roots, the power of hearing, the power of familiarizing with virtue, unstable and stable arise, this is the Bodhicitta taught by others.' As it is said. The second is defined as: the Mahayana Bodhicitta obtained through the power of meditating on nature. The boundary is from the Path of Seeing of the Mahayana to the Buddha-ground. If it is the ultimate Bodhicitta of the Mahayana, then it must be the entering Bodhicitta, because if it is so, then it must be encompassed by the companions of the Bodhisattva's training. If we divide the Mahayana Bodhicitta from the perspective of boundaries, there are four types: aspiring Bodhicitta, pure higher intention Bodhicitta, Vipaka (result) Bodhicitta, and Bodhicitta that has abandoned obscurations. The first refers to the Mahayana aspiring Bodhicitta, because it is merely aspiring to the equality of self and others in a general sense, and it is a Bodhicitta that is in accordance with this. The Bodhicitta of the impure ground is called pure higher intention Bodhicitta, because it is a Bodhicitta that is in accordance with the pure higher intention that directly realizes the equality of self and others. The Bodhicitta of the pure ground is called Vipaka Bodhicitta, because it is a Bodhicitta without the characteristics of effort, through being separated from the husk of the afflicted mind. The fourth refers to the Bodhicitta of the Buddha, because it is a Bodhicitta that has abandoned all two obscurations. If we divide the Mahayana Bodhicitta from the perspective of how Bodhisattvas train their minds, there are three types: Bodhicitta like a king, Bodhicitta like a shepherd, and Bodhicitta like a ferryman. The definition of the first is: the Mahayana Bodhicitta with the aspect of wanting to establish all sentient beings in the Buddha-ground after oneself has become a Buddha. For example, the Bodhicitta before the thousand Buddhas of the Good Aeon. The definition of the second is: the Mahayana Bodhicitta with the aspect of wanting to become a Buddha oneself after establishing all sentient beings in the Buddha-ground. This is like the Bodhicitta before the noble Avalokiteshvara. Oneself and others becoming Buddhas at the same time

---

ྱ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཐེག་ཆེན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་འཇམ་དཔལ་གྱི་ཞིང་གི་བཀོད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མདོ་ལས་བྱུང་བའི་སྨོན་ལམ་ལྟ་བུའོ། ༈ ། ༈ སྦྱོར་བ། སྒྲུབ་པའི་ཐབས་སྟོན་པ་གདམ་ངག གཉིས་པ་སྦྱོར་བ་ལ། སྒྲུབ་པའི་ཐབས་སྟོན་པ་གདམ་ངག་དང་། བསྟན་བྱ་སྒྲུབ་པ་ངོས་བཟུང་བ་དང་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྤྱིར་བཤད་པ་དང་། འདིར་བསྟན་གདམ་ངག་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས། ༈ སྤྱིར་བཤད་པ། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཙམ་ཐོབ་པའི་ཐབས་སྟོན་པའི་ངག །དབྱེ་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་གདམ་ངག་དང་། ཐེག་དམན་གྱི་གདམ་ངག་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། གདུལ་བྱ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་ལ་གཙོ་བོར་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ཐབས་སུ་འདོམས་པའི་ངག །དེ་ནི་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྡེ་སྣོད་ལྟ་བུ། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། གདུལ་བྱ་ཐེག་དམན་གྱི་རིགས་ 3-1-12a ཅན་ལ་གཙོ་བོར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པའི་ཐབས་སུ་འདོམས་པའི་ངག །འདི་ལ་ཉན་པ་པོ་ནི་སོ་སྐྱེ་ཐ་མལ་པ་ནས་ས་བཅུ་པའི་བར་ན་ཡོད་ལ། འཆད་པ་པོའི་ས་མཚམས་ནི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཕལ་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་ན་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དོན་དུ་གཉེར་བྱའི་གཙོ་བོ་དེ་ཐོབ་པའི་ཐབས་སུ་འདོམས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་དེ། འདིར་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གདམ་ངག་གི་མཚན་ཉིད། འདི་ལ་དགོས་པའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། གདམས་པའི་གདམ་ངག་དང་། རྗེས་བསྟན་གྱི་གདམས་ངག་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སྔར་ཡོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་འདོམས་པའི་ངག་དེ། སྤྱིར་གདམས་པའི་གདམས་ངག་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་དུ་འདོམས་པའི་ངག་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་གདམས་པའི་གདམས་ངག་གི་མཚན་ཉིད། སྔར་མ་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་འདོམས་པའི་ངག་དེ། སྤྱིར་རྗེས་བསྟན་གྱི་གདམས་ངག་གི་མཚན་ཉིད། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པ་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་འདོམས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་དེ། འདིར་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་གདམས་ངག་གི་མཚན་ཉིད། ཡང་ཐེག་ཆེན་གདམས་ངག་ལ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། སྒྲུབ་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་འདོམས་པའི་གདམ་ངག་ལ་སོགས་པ་བཅུའོ། ། ༈ སྒྲུབ་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་འདོམས་པའི་གདམ་ངག དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། སྤྲོས་པའི་དོན་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཡུལ་བདེན་གཉིས་ལས་མི་འདའ་བར་ཡུལ་ཅན་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཤེས་བཞིན་གྱི་སྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་ལོངས་ཤིག་ཅེས་འདོམས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་། དེ་ནི་དཔེར་ན་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆེན་ཡུམ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་བཞིན་ 3-

【現代漢語翻譯】 第三個特點是具有渴望成佛之形態的大乘發心，這就像出自《妙吉祥佛土功德經》（འཇམ་དཔལ་གྱི་ཞིང་གི་བཀོད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མདོ།）的祈願文一樣。 接下來是修行，即展示修行之方便的教言。 第二部分是修行，分為展示修行之方便的教言和確定所要修行的內容兩部分。第一部分又分為總的解釋和此處所展示的特殊教言兩部分。 首先是總的解釋。 第一部分是展示僅獲得菩提之特點之方便的教言。分為大乘教言和小乘教言兩種。第一種的特點是：主要為具有大乘根性的有情開示獲得解脫之方便的教言，例如大乘的律藏。第二種的特點是：主要為具有小乘根性的有情開示獲得一切智智之方便的教言。此處的聽眾從凡夫俗子到十地菩薩都有，而說法者的範圍則從普通的善知識到佛陀都有。第二種的特點是：爲了大乘發心的目的，開示獲得所應追求之主要目標的如來之語。這是此處所展示的大乘教言的特點。從必要性的角度來分，有勸誡的教言和後續指示的教言兩種。第一種的特點是：爲了使已有的功德不退失而進行的勸誡之語，這是一般的勸誡教言的特點。具體來說，爲了使大乘發心不退失而進行的勸誡之語，是此處所展示的勸誡教言的特點。爲了獲得尚未獲得的功德而進行的勸誡之語，是一般的後續指示教言的特點。具體來說，爲了獲得尚未獲得的大乘加行道等證悟而開示的如來之語，是此處所展示的後續指示教言的特點。此外，從所緣的角度來分大乘教言，有開示修行自身之體性的教言等十種。 首先是開示修行自身之體性的教言。 第一部分包括特點和詳細解釋兩方面。首先是特點：如來之語，勸誡說，不要超出真俗二諦的範圍，以能所合一的方便，以正知正念來修持。例如，『舍利子，當大菩薩行於般若波羅蜜多時，應安住于菩薩之位』。

【English Translation】 The third characteristic is the Mahāyāna mind of enlightenment with the aspect of desiring to become a Buddha, which is like the aspiration prayer that comes from the Mañjuśrī』s Buddha-field Qualities Sūtra. Next is the practice, which is the instruction that shows the means of practice. The second part is the practice, which is divided into the instruction that shows the means of practice and the identification of the object to be practiced. The first part is divided into a general explanation and a specific explanation of the instruction shown here. First, the general explanation. The first part is the instruction that shows the means of obtaining just the characteristics of enlightenment. It is divided into Mahāyāna instruction and Hīnayāna instruction. The characteristic of the first is: the instruction that mainly teaches beings with the Mahāyāna lineage as a means of obtaining liberation, such as the Mahāyāna Vinaya. The characteristic of the second is: the instruction that mainly teaches beings with the Hīnayāna lineage as a means of obtaining omniscience. The listeners here range from ordinary beings to the tenth-level bodhisattvas, and the scope of the teachers ranges from ordinary virtuous friends to the state of Buddhahood. The characteristic of the second is the words of the Tathāgata that teach how to obtain the main object to be pursued for the sake of the Mahāyāna mind of enlightenment. This is the characteristic of the Mahāyāna instruction actually shown here. From the point of view of necessity, it is divided into admonishing instruction and subsequent instruction. The characteristic of the first is: the words of admonition for the sake of not diminishing the existing qualities, which is the characteristic of mere admonishing instruction in general. Specifically, the words of admonition for the sake of not diminishing the Mahāyāna mind of enlightenment is the characteristic of the admonishing instruction shown here. The words of admonition for the sake of obtaining qualities not previously obtained is the characteristic of the subsequent instruction in general. Specifically, the words of the Tathāgata that teach how to obtain the realizations of the Mahāyāna preparatory path, etc., which have not been obtained, is the characteristic of the subsequent instruction shown here. Furthermore, from the point of view of the object, the Mahāyāna instruction is divided into ten types, such as the instruction that teaches the nature of the practice itself. First, the instruction that teaches the nature of the practice itself. The first part includes the characteristics and the detailed explanation. First, the characteristic is: the words of the Tathāgata, which admonish that one should not go beyond the scope of the two truths, and that one should practice mindfulness through the means of the union of subject and object. For example, 'Shariputra, when a great bodhisattva practices the Perfection of Wisdom, he should abide in the position of a bodhisattva.'

---

1-12b དུ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་མདོ་ཚིག་ལྟ་བུ་ལ་ཟེར། གཉིས་པ་ལ། མི་བསླུ་བར་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་ཆོས། བདེན་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང་། དོན་དམ་བདེན་པ་གཉིས། བདེན་འཛིན་གྱི་ངོ་བོར་མི་བསླུ་བར་སྣང་ཞིང་བསླུ་བའི་ཆོས། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་དང་། ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་གང་ཞིག །ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་མི་བསླུ་བ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཡུལ་གྱི་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་དང་། ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་གཉིས། དང་པོ་ནི། དཔེར་ན། ཆུའི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་རླན་ཞིང་གཤེར་བ་དང་། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་གང་ཞིག །ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡང་བསླུ་བ་དེ། ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཡུལ་གྱི་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་དང་། ཡུལ་ཅན་གྱི་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་གཉིས། དེ་ནི་དཔེར་ན། ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡང་ཆུའི་དོན་བྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་སྒྱུ་མ་དང་། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ལ། མཐར་ཐུག་དཔྱོད་པའི་རིགས་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོར་མི་བསླུ་བར་སྣང་ཞིང་། དོན་ལ་མི་བསླུ་བར་གྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། ཡང་ན་མཐོང་བ་ཡང་དག་པས་རྙེད་པའི་རྙེད་དོན་དུ་གྱུར་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ། དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། མཐོང་བ་རྫུན་པས་རྙེད་པའི་རྙེད་དོན་གང་ཞིག །རྟེན་འབྲེལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱའོ། །ཞར་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལུགས་ཀྱི་བཅོམ་པའམ་བཤིག་པས་དེ་འཛིན་གྱི་བློས་འདོར་དུ་རུང་བ་དེ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། དེར་མི་རུང་བའི་ཆོས། དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ཀྱི་དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་ 3-1-13a ནུས་པའི་ཆོས། དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཆོས། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི་བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀས། རགས་པ་དང་རྒྱུན་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་འདོད། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་མེད་པའི་རྡུལ་དང་སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་དོན་དམ་བདེན་པར་འདོད་དོ། །རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་འཕེལ་བའི་དམིགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཀུན་དུ་བཏགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བྱ། རྣམ་བྱང་འཕེལ་བའི་དམིགས་པར་གྱུར་པ་དེ་དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་གཞན་དབང་རིག་ཅིང་གསལ་ཙམ་དང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྟོང་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། ༈ ། ༈ གཉིས་པ་བདེན་པ་བཞི་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག གཉིས་པ་བདེན་པ་བཞི་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག་ལ། མཚན་ཉིད་དངོས་དང་། དམིགས

【現代漢語翻譯】 就像'如是'等經文詞句一樣。第二，不欺騙顯現的法，僅僅是真實的體性。它分為兩種：世俗諦和勝義諦。對於執著真實的自性來說，不欺騙顯現且具有欺騙性的法，是世俗諦的體性。它分為兩種：正確的世俗和錯誤的世俗。第一種的體性是：任何世俗諦，僅僅在名言上不欺騙。它分為兩種：對境的正確世俗和有境的正確世俗。第一種，例如：能夠實現水的作用的潮濕和濕潤，以及它的有境的意識等等。第二種的體性是：任何世俗諦，即使在名言上也欺騙，那是錯誤的世俗諦的體性。它分為兩種：對境的錯誤世俗和有境的錯誤世俗。例如：即使在名言上也不能實現水的作用的幻象，以及它的有境的意識等等。第二，以究竟的觀察智慧的自性來說，不欺騙顯現，並且在意義上成立為不欺騙的真如，那是勝義諦的體性。或者，被正確的見解所獲得的獲得對象，即是真如，那是勝義諦的體性。被虛假的見解所獲得的獲得對象，顯現為各種緣起，那應被視為世俗諦的體性。順便一提，按照分別說者的觀點，被摧毀或破壞，因此能被執著的意識所拋棄的，那是世俗諦的體性。不能被拋棄的法，是勝義諦的體性。按照經部宗的觀點，在勝義上能夠起作用的法，是勝義諦的體性。在勝義上不能起作用的法，是世俗諦的體性。例子是，分別說者和經部宗都認為，粗大的事物和常法是世俗諦。沒有方分的部分的微塵和沒有剎那的部分的意識，被認為是勝義諦。 按照唯識宗的觀點，成為一切煩惱增長的所緣境，那是世俗諦的體性。那是指遍計所執的諸法。成為清凈增長的所緣境，那是勝義諦的體性。那是如他起性的僅僅是明覺和空性的能取所取二者，如真如等等。 第二，引導進入四聖諦的竅訣 第二，引導進入四聖諦的竅訣包括：體性的真實和目標。

【English Translation】 Like the sutra phrases such as 'Thus'. Secondly, the dharma that appears without deceiving, is merely the nature of truth. It is divided into two: conventional truth and ultimate truth. For the nature of clinging to truth, the dharma that appears without deceiving and is deceptive, is the nature of conventional truth. It is divided into two: correct conventional and incorrect conventional. The nature of the first is: any conventional truth that does not deceive merely in name. It is divided into two: the correct conventional of the object and the correct conventional of the subject. The first, for example, is like the moisture and wetness that can perform the function of water, and the consciousness of its subject, and so on. The nature of the second is: any conventional truth that deceives even in name, that is the nature of incorrect conventional truth. It is divided into two: the incorrect conventional of the object and the incorrect conventional of the subject. For example, it is like the illusion that cannot perform the function of water even in name, and the consciousness of its subject, and so on. Secondly, in terms of the nature of ultimate discriminating wisdom, the suchness that appears without deceiving and is established as not deceiving in meaning, that is the nature of ultimate truth. Or, the object of attainment that is attained by correct view, that is suchness, that is the nature of ultimate truth. The object of attainment that is attained by false view, which appears as various interdependent originations, that should be regarded as the nature of conventional truth. By the way, according to the view of the Vaibhashikas, what is destroyed or broken, and therefore can be abandoned by the clinging consciousness, that is the nature of conventional truth. The dharma that cannot be abandoned is the nature of ultimate truth. According to the Sautrantikas, the dharma that can function ultimately is the nature of ultimate truth. The dharma that cannot function ultimately is the nature of conventional truth. The examples are that both the Vaibhashikas and the Sautrantikas consider coarse things and permanent phenomena to be conventional truths. Particles without directional parts and consciousness without momentary parts are considered to be ultimate truths. According to the Yogacara school, that which becomes the object of increasing all afflictions is the nature of conventional truth. That refers to the phenomena that are completely imputed. That which becomes the object of increasing purification is the nature of ultimate truth. That is like the other-powered nature, which is merely awareness and the emptiness of the apprehended and the apprehender, like suchness, and so on. Second, the essential instructions for entering the Four Noble Truths Second, the essential instructions for entering the Four Noble Truths include: the nature of reality and the aim.

---

་ཡུལ་བདེན་པ་བཞི་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདེན་པ་བཞི་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་ཅིང་ཐ་སྙད་དུ་ཤེས་བྱ། སྤངས་བྱ། མངོན་དུ་བྱ། རྒྱུད་ལ་བསྟེན་བྱར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་འདོམས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་། གཉིས་པ་ལ། འཕགས་པས་གཟིགས་པ་དང་མཐུན་པར་གནས་པའམ། བསྟན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་ཆོས། འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རང་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་གི་འབྲས་བུ་གང་ཞིག །མི་རྟག་སོགས་མཚན་ཉིད་བཞི་སྒོ་ནས་ཤེས་བྱར་བསྟན་པ་དང་མཐུན་པ། མཚན་ཉིད་བཞི་ནི། མི་རྟག སྡུག་བསྔལ། སྟོང་། བདག་མེད་བཞི། སྐད་ཅིག་མར་ཤེས་བྱ་དེ་མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་པོ་གང་རུང་གི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད། དོན་གཞན་གྱི་ 3-1-13b བདག་གི་སྟོང་པར་ཤེས་བྱའམ། བདག་གི་བས་སྟོང་པ་དེ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད། ངོ་བོར་གྱུར་པའི་བདག་མེད་པར་ཤེས་བྱ་དེ། བདག་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་དབྱེ་ན། མ་དག་པའི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སེམས་ཅན་སྤྱི་མཐུན་གྱི་ལས་ཀྱི་བདག་འབྲས་གང་ཞིག །སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པར་སྣང་བ། དེ་ནི་སྟོང་གསུམ་མི་མཇེད་ཀྱི་ཞིང་ལྟ་བུ་ལ་ཟེར། ཞར་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཞིང་གི་མཚན་ཉིད། ཁམས་གསུམ་གང་གིས་ཀྱང་མ་བསྡུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྣོད་ཀྱི་ཞིང་དང་། བཅུད་ཀྱི་གང་ཟག་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སྙིང་རྗེ་དང་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་འབྲས་བུ་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པར་སྣང་བ། འཕགས་པའི་གང་ཟག་དེ་དག་པའི་ཞིང་གི་བཅུད་ཀྱི་གང་ཟག་གི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་མ་དག་པའི་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ། སེམས་ཅན་རང་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་གང་ཞིག །རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕུང་པོ་ལ་བཏགས་པའི་འགྲོ་བ་པ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་དང་། བདེ་འགྲོ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། མི་དགེ་བས་འཕངས་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་བཏགས་པའི་འགྲོ་བ་པ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། དམྱལ་བ་ཡི་དག་དུད་འགྲོའི་འགྲོ་བ་པ་དང་གསུམ། མཚན་ཉིད་རིམ་པ་བཞིན་དུ། མི་དགེ་བ་ཆེན་པོས་འཕངས་པ་དང་། འབྲིང་གིས་འཕངས་པ་དང་། ཆུང་ངུས་འཕངས་པའི་འགྲོ་བ་པ། གཉིས་པ་བདེ་འགྲོའི་འགྲོ་བ་པའི་མཚན་ཉིད། དགེ་བས་འཕངས་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་བཏགས་པའི་འགྲོ་བ་པ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། མིའི་འགྲོ་བ་པ། ལྷའི་འགྲོ་བ་པ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འགྲོ་བ་པ་དང་གསུམ། 3-1-14a དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཆུང་ངུས་འཕངས

【現代漢語翻譯】 講述四聖諦：首先，四聖諦在勝義諦中無自性，但在世俗諦中應知、應斷、應證、應于相續中修習。這是如來的教誨。 其次，與聖者所見相符，或與教法不相違背之法，僅是聖諦之相。可分為苦聖諦等四種。第一種，苦聖諦的體性是：由自身之因——集諦所產生的果，與通過無常等四種體性應知之教義相符。四種體性是：無常、痛苦、空、無我。剎那生滅應知之法是無常之相。通過三種痛苦中的任何一種應知為痛苦，這是痛苦之相。應知其他事物之自性為空性，或應知自性為空，這是空性之相。應知本體無我，這是無我之相。苦聖諦可分為不清凈的器世間和有情眾生兩種。第一種，不清凈的器世間的體性是：有情共同業之果，顯現為不為有情相續所攝持。如三千大千世界。順便說一下，清凈剎土的體性是：不為三界所攝持的佛土。可分為器世間和有情補特伽羅兩種。第一種，器世間的體性是：由悲心和願力所產生的果，顯現為不為補特伽羅相續所攝持。聖者是清凈剎土中有情補特伽羅的體性。第二種，不清凈的有情眾生的體性是：有情各自不共業的異熟果，安立於為相續所攝持的蘊上的有情。可分為惡趣和善趣兩種。第一種，惡趣的體性是：安立於非福業所拋棄的異熟蘊上的有情。可分為地獄、餓鬼、旁生三種。體性依次是：大不善業所拋棄的有情，中不善業所拋棄的有情，小不善業所拋棄的有情。第二種，善趣有情的體性是：安立於福業所拋棄的異熟蘊上的有情。可分為人、天、非天三種。 第一種，人的體性是：小福業所拋棄的。

【English Translation】 Explaining the Four Noble Truths: First, the Four Noble Truths are without inherent existence in the ultimate sense, but in the conventional sense, they should be known, abandoned, realized, and cultivated in the continuum. This is the teaching of the Thus-Gone-One. Second, a dharma that accords with the vision of the noble ones, or that does not contradict the teachings, is merely the characteristic of the Noble Truths. These can be divided into four, such as the Noble Truth of Suffering. The first, the nature of the Noble Truth of Suffering, is: whatever is the result of its own cause—the origin of suffering—that accords with the teachings that should be known through the four characteristics of impermanence, etc. The four characteristics are: impermanence, suffering, emptiness, and selflessness. The phenomenon that should be known momentarily is the characteristic of impermanence. Whatever should be known as suffering through any of the three sufferings is the characteristic of suffering. One should know the self-nature of other things as emptiness, or one should know that self-nature is empty, this is the characteristic of emptiness. One should know that the essence is without self, this is the characteristic of selflessness. The Noble Truth of Suffering can be divided into the impure vessel world and sentient beings. The first, the nature of the impure vessel world, is: the result of the common karma of sentient beings, appearing as not being included in the continuum of sentient beings. Such as the three thousand great thousand worlds. By the way, the nature of the pure realm is: the Buddha-field that is not included in the three realms. It can be divided into the vessel world and the sentient being-pudgala. The first, the nature of the vessel world, is: the result produced by the power of compassion and aspiration, appearing as not being included in the continuum of the pudgala. The noble ones are the nature of the sentient being-pudgala of the pure realm. The second, the nature of the impure sentient beings, is: the ripening result of the individual uncommon karma of sentient beings, the being posited on the aggregates included in the continuum. It can be divided into the bad migrations and the good migrations. The first, the nature of the bad migrations, is: the being posited on the ripening aggregates abandoned by non-virtue. It can be divided into three: hell beings, hungry ghosts, and animals. The natures are, in order: beings abandoned by great non-virtue, beings abandoned by medium non-virtue, and beings abandoned by small non-virtue. The second, the nature of the good migrations, is: the being posited on the ripening aggregates abandoned by virtue. It can be divided into three: humans, gods, and demigods. The first, the nature of humans, is: abandoned by small virtue.

---

་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་བཏགས་པའི་འགྲོ་བ་པ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཆེན་པོའམ་མི་གཡོ་བའི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་བཏགས་པའི་འགྲོ་བ་པ་དེ་ལྷའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། འདོད་པའི་ལྷ། གཟུགས་ཀྱི་ལྷ། གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་དང་གསུམ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཆེན་པོས་འཕངས་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་བཏགས་པའི་འགྲོ་བ་པ་དེ་འདོད་པའི་ལྷའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། འདོད་ལྷ་རིགས་དྲུག་གོ །མི་གཡོ་བའི་ལས་ཀྱི་འཕངས་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་བཏགས་པའི་འགྲོ་བ་པ་གང་ཞིག །གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་དེ། གཟུགས་ཀྱི་ལྷའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བཅུ་བདུན་ནོ། །དེ་གང་ཞིག །གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེ། གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བཞིའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་འབྲིང་གིས་འཕངས་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་བཏགས་པའི་འགྲོ་བ་པའམ། ཡང་ན་བདེ་འགྲོའི་འགྲོ་བ་པ་གང་ཞིག །འདོད་ལྷ་འོག་མ་གཉིས་ཀྱི་དགྲ་ཟླར་དམིགས་པ་དེ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འགྲོ་བ་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གནས་བཞིའི་དབྱེ་བས་བཞི་ཡོད་དོ། །ཡང་འགྲོ་བ་ལ་དབྱེ་ན་སྐྱེ་གནས་བཞི་སྟེ། སྒོ་ངའི་ནང་དུ་དབང་པོ་ལྔ་རིམས་གྱིས་གྲུབ་ནས་སྐྱེ་བ་དེ། སྒོང་སྐྱེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། སྒོ་ང་ལ་མ་ལྟོས་པར་མངལ་དུ་དབང་པོ་ལྔ་རིམས་གྱིས་གྲུབ་ནས་སྐྱེ་བ་དེ། མངལ་སྐྱེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། མངལ་སྒོ་གང་ལ་ཡང་མ་ལྟོས་པར་དྲོད་གཤེར་ལས་དབང་པོ་ལྔ་རིམས་གྱིས་གྲུབ་ནས་སྐྱེ་བ་དེ། དྲོད་གཤེར་སྐྱེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། སྐྱེས་གནས་སུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་མ་ཐག་ཏུ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཅིག་ཆར་དུ་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བ་དེ་རྫུས་སྐྱེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཡང་ནང་གི་འཇིག་རྟེན་ལ་ 3-1-14b དབྱེ་ན། སྲིད་པ་བཞི་སྟེ། སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ། འཆི་བའི་སྲིད་པ། བར་སྲིད། སྔོན་དུས་ཀྱི་སྲིད་པ་དང་བཞིའོ། །འགྲོ་བ་གང་རུང་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་མ་ཐག་པའི་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་སྲིད་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། འགྲོ་བ་གང་རུང་ནས་སྲོག་ཆད་མ་ཐག་པའི་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་སྲིད་པ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། འགྲོ་བ་གང་རུང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འགྲོ་བ་གང་རུང་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་སྲིད་པ་དེ། བར་སྲིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། འགྲོ་བ་གང་རུང་དུ་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ནས་འཆི་སྲིད་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་སྲིད་པ་དེ། སྔོན་དུས་ཀྱི་སྲིད་པའི་མཚན་ཉིད། ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་དབྱེ་ན། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པར་སྡུག་བསྔལ་བ་གཉིས། བྱིས་པས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཤེས་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ལུས་ཚོར་སྡུག་བསྔལ་བ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། འཕགས་པ་ཁོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དུ་གཟིག

【現代漢語翻譯】 被賦予福德成熟之蘊（蘊，梵文：skandha，構成有情存在的五種要素，即色、受、想、行、識）的眾生，是天人的體性。這是由巨大的福德之業或不動搖之業所投生的成熟之蘊所賦予的眾生。天人可分為欲界天、色界天和無色界天三種。由巨大福德之業所投生的成熟之蘊所賦予的眾生，是欲界天的體性。欲界天又可分為六慾天。由不動搖之業所投生的成熟之蘊所賦予的眾生，如果他對色界仍有貪執，那就是色界天的體性。色界天可分為十七種。如果他對色界沒有貪執，那就是無色界天的體性，可分為四種。由中等福德之業所投生的成熟之蘊所賦予的眾生，或者說是善趣的眾生，如果他以低等二欲天為敵，那就是非天眾生的體性，根據所處位置的不同，可分為四種。 眾生根據出生方式可分為四種：在蛋殼內五根逐漸形成后出生的，是卵生的體性；不依賴蛋殼，在母胎內五根逐漸形成后出生的，是胎生的體性；不依賴母胎和蛋殼，從濕熱環境中五根逐漸形成后出生的，是濕生的體性；在出生之處，內在的諸蘊剎那間同時形成的出生方式，是化生的體性。此外，從內在世界來分，有四種有：生有、死有、中有和前有。眾生在任何一道中，剛剛結生那一剎那的有，是第一有的體性；眾生在任何一道中，剛剛斷氣那一剎那的有，是第二有的體性；眾生從任何一道死去，到在任何一道結生之間的有，是中有的體性；眾生在任何一道出生的第二剎那起到臨終之間的有，是前有的體性。此外，從苦諦來分，有世俗諦的苦和勝義諦的苦兩種。連小孩子都能感受到的痛苦，是第一種苦的體性，比如身體上的痛苦。只有聖者才能覺察到的痛苦，是第二種苦的體性。

【English Translation】 A being attributed to the aggregate of fruition thrown by meritorious deeds is the nature of a deva (deva, Sanskrit: god or celestial being). That which is thrown by great meritorious deeds or unwavering deeds is the nature of a deva. These are divided into desire realm devas, form realm devas, and formless realm devas. A being attributed to the aggregate of fruition thrown by great meritorious deeds is the nature of a desire realm deva. These are divided into the six types of desire realm devas. A being attributed to the aggregate of fruition thrown by unwavering deeds, who is not separated from attachment to form, is the nature of a form realm deva. These are divided into seventeen. That which is separated from attachment to form is the nature of a formless realm deva. These are divided into four. A being attributed to the aggregate of fruition thrown by middling meritorious deeds, or a being of a happy realm, who aims as an enemy against the lower two desire realm devas, is the nature of an asura (demigod) being. These are divided into four by the divisions of the four abodes. Furthermore, beings are divided into four types of birth: that which is born after the five faculties gradually develop inside an egg is the nature of an egg-born being; that which is born in a womb without depending on an egg, after the five faculties gradually develop, is the nature of a womb-born being; that which is born from heat and moisture without depending on either a womb or an egg, after the five faculties gradually develop, is the nature of a heat-and-moisture-born being; that which is born in a place of birth where the inner aggregates are completed all at once immediately upon conception is the nature of a miraculously born being. Furthermore, dividing the inner world, there are four existences: the existence of birth, the existence of death, the intermediate existence, and the prior existence. The first moment of existence immediately upon conception in any realm of existence is the nature of the first existence. The first moment of existence immediately upon the cessation of life in any realm of existence is the nature of the second existence. The intermediate existence between dying in any realm of existence and reaching conception in any realm of existence is the nature of the intermediate existence. The existence from the second moment of birth in any realm of existence until reaching the existence of death is the nature of the prior existence. Furthermore, dividing the truth of suffering, there are two: suffering in the conventional truth and suffering in the ultimate truth. That which even a child knows as suffering is the nature of the first, such as physical suffering. That which only noble ones perceive as suffering is the nature of the second.

---

ས་པ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་དབྱེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཟག་བཅས་ཀྱི་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་འཁོར་དང་བཅས་པ། མཚན་གཞི་ནི། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་བཞི་དང་། མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཟག་བཅས་ཀྱི་བདེ་བ་འཁོར་དང་བཅས་པ། མཚན་གཞི་ནི། སྡུག་པ་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ། རེ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། གསུམ་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཟག་བཅས་ཀྱི་ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་འཁོར་དང་བཅས་པ། མཚན་གཞི་ནི། ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། ས་ 3-1-15a མཚམས་ནི། སྡུག་བསྔལ་དང་པོ་ནི། བསམ་གཏན་དང་པོ་ཡན་ཆད་ན་མེད། སྡུག་བསྔལ་ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་གསུམ་ན་ཡོད་ལ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ན་ནི། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་ཡོད་དོ། །ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལ་དབྱེ་ན་དྲུག་ཏུ་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དོག་པའི་སྡུག་བསྔལ། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ། ཕྲད་པའི་སྡུག་བསྔལ། བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ། འདོད་པ་བཙལ་གྱི་མི་རྙེད་པའི་སྡུག་བསྔལ། ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྔའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དང་པོ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ནི་ན་རྒ་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བྱ། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །ཡང་བརྒྱད་དུ་ཡང་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སོགས་བརྒྱད་དོ། །མཚན་ཉིད་ནི། དོག་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཚད་མས་དམིགས་པ་དེ། སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད། ན་ཚོད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དུ་དམིགས་པ་དེ། རྒ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད། ཁམས་མ་སྙོམས་པའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོར་དམིགས་པ་དེ། ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད། སྲོག་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དུ་དམིགས་པ་དེ། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང་ཕྲད་པའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དུ་དམིགས་པ་དེ། མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དུ་དམིགས་པ་དེ། སྡུག་པ་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད། རེ་བ་མ་གྲུབ་པས་སྡུག་བསྔལ་དུ་དམིགས་པ་དེ། རེ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད། གནས་ངན་ལེན་གྱི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དུ་དམིགས་པ་དེ། ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རང་འབྲས་སྡུག་བདེན་གྱི་རྒྱུ་གང་ 3-1-15b ཞིག །རྒྱུ་སོགས་མཚན་ཉིད་བཞིའི་སྒོ་ནས་སྤང་བྱར་འཕགས་པས་གཟིགས་པ་དང་མཐུན

【現代漢語翻譯】 那麼，什麼是第二種真諦的特徵呢？ 它是指具有煩惱的取蘊（skandha）。 此外，如果將苦諦（duhkha satya，the truth of suffering）進行分類，則有三種：苦苦（duhkha-duhkha，the suffering of suffering），壞苦（viparinama-duhkha，the suffering of change），行苦（samskara-duhkha，the suffering of conditioned existence）。 第一種的特徵是：伴隨著煩惱的痛苦感受及其相關因素。例子是：生、老、病、死的四種痛苦，以及與不悅之境相遇的痛苦等。 第二種的特徵是：伴隨著煩惱的快樂感受及其相關因素。例子是：與悅意之境分離的痛苦，以及希望落空的痛苦等。 第三種的特徵是：伴隨著煩惱的舍受及其相關因素。例子是：具有煩惱的五取蘊。 範圍是：第一種痛苦在第一禪及以上不存在。后兩種痛苦存在於前三個禪定中。在第四禪中，只有行苦存在。 此外，如果將痛苦進行分類，也可以分為六種：逼迫的痛苦，變化的痛苦，相遇的痛苦，分離的痛苦，求不得的痛苦，以及五取蘊的痛苦。 第一種是指出生的痛苦。第二種是指衰老、疾病和死亡的痛苦。其餘的痛苦很容易理解。 此外，也可以分為八種：出生的痛苦等八種。 它們的特徵是：通過逼迫等方式，以量（pramana）來確定為痛苦。這就是出生的痛苦的特徵。通過年齡完全變化的方式，確定為痛苦。這就是衰老的痛苦的特徵。通過身體不適的方式，確定為痛苦的本質。這就是疾病的痛苦的特徵。通過生命完全斷絕的方式，確定為痛苦。這就是死亡的痛苦的特徵。通過與不悅意之境相遇的方式，確定為痛苦。這就是與不悅意之境相遇的痛苦的特徵。通過與悅意之境分離的方式，確定為痛苦。這就是與悅意之境分離的痛苦的特徵。由於希望沒有實現而確定為痛苦。這就是希望落空的痛苦的特徵。通過惡劣處境的方式，確定為痛苦。這就是取蘊的痛苦的特徵。 第二種，集諦（samudaya satya，the truth of the origin of suffering）的特徵是：產生自身果，即苦諦的原因。 由於通過原因等四種特徵，被聖者視為應斷除之物，因此與聖者的觀點相符。

【English Translation】 So, what is the characteristic of the second noble truth? It refers to the aggregates of appropriation with defilements (skandha). Furthermore, if we classify the truth of suffering (duhkha satya), there are three types: the suffering of suffering (duhkha-duhkha), the suffering of change (viparinama-duhkha), and the suffering of conditioned existence (samskara-duhkha). The characteristic of the first is: painful feelings accompanied by defilements and their associated factors. Examples include: the four sufferings of birth, aging, sickness, and death, as well as the suffering of encountering unpleasant circumstances. The characteristic of the second is: pleasant feelings accompanied by defilements and their associated factors. Examples include: the suffering of separation from pleasant circumstances, and the suffering of unfulfilled hopes. The characteristic of the third is: neutral feelings accompanied by defilements and their associated factors. Examples include: the five aggregates of appropriation with defilements. The scope is: the first type of suffering does not exist in the first dhyana and above. The latter two types of suffering exist in the first three dhyanas. In the fourth dhyana, only the suffering of conditioned existence exists. Furthermore, if we classify suffering, it can also be divided into six types: the suffering of oppression, the suffering of change, the suffering of encounter, the suffering of separation, the suffering of not obtaining what is desired, and the suffering of the five aggregates of appropriation. The first refers to the suffering of birth. The second refers to the suffering of aging, sickness, and death. The remaining sufferings are easy to understand. Furthermore, it can also be divided into eight types: the eight sufferings of birth, etc. Their characteristics are: determining as suffering through oppression, etc., by means of valid cognition (pramana). That is the characteristic of the suffering of birth. Determining as suffering through the complete change of age. That is the characteristic of the suffering of aging. Determining as the nature of suffering through the imbalance of elements. That is the characteristic of the suffering of sickness. Determining as suffering through the complete cessation of life. That is the characteristic of the suffering of death. Determining as suffering through encountering unpleasant circumstances. That is the characteristic of the suffering of encountering unpleasant circumstances. Determining as suffering through separation from pleasant circumstances. That is the characteristic of the suffering of separation from pleasant circumstances. Determining as suffering because hopes are not fulfilled. That is the characteristic of the suffering of unfulfilled hopes. Determining as suffering through adverse circumstances. That is the characteristic of the suffering of the aggregates of appropriation. The characteristic of the second noble truth, the truth of the origin of suffering (samudaya satya), is: the cause that produces its own result, which is the truth of suffering. Because it is seen by the noble ones as something to be abandoned through the four characteristics of cause, etc., it is in accordance with the view of the noble ones.

---

་པར་གནས་པ། མཚན་ཉིད་བཞི་ནི། རྒྱུ། ཀུན་འབྱུང་། རབ་སྐྱེ། རྐྱེན་ནོ། །ཡང་སྲིད་ཀྱི་བག་ཆགས་འཇོག་པའི་བྱེད་རྒྱུར་དམིགས་པ་དེ་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད། བག་ཆགས་བཞག་པ་དང་མཐུན་པར་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཀུན་འབྱུང་གི་མཚན་ཉིད། སྡུག་བསྔལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་ངེས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་དེ་གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། སྡུག་བསྔལ་སྔ་མ་འདོར་ཞིང་ཕྱི་མ་ལེན་པའི་བྱེ་རྒྱུ་དེ་བཞི་པའི་མཚན་ཉིད། ཀུན་འབྱུང་ལ་དབྱེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་དང་། ལས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་གཉིས། དང་པོ་ལ་སེམས་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་དེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་གི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། རྩ་ཉོན་དང་། ཉེ་ཉོན་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སེམས་རྒྱུད་མ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་གང་ཞིག །སྲིད་པའི་རྩ་བར་གྱུར་པ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། འདོད་ཆགས། ཁོང་ཁྲོ། ང་རྒྱལ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མ་རིག་པ། ཐེ་ཚོམ། ལྟ་བ་དང་དྲུག་གོ །དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ལུས་སམ་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སྲེད་པའི་སེམས་བྱུང་། དེ་ལ་དབྱེ་ན། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་། སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་གཉིས། དང་པོ་ནི། འདོད་པའི་སས་སྡུས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ནི། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀྱི་སས་སྡུས་པའི་འདོད་ཆགས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། གནོད་བྱེད་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའི་སེམས་བྱུང་རྫས་ཡོད་དེ་ཁོང་ཁྲོའི་མཚན་ཉིད། རྫས་ཡོད་བྱས་པས་ཁྲོ་བ་སེལ་ལོ། །འཇིགས་ལྟ་ལ་རྟེན་ནས་སེམས་ཁེངས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སེམས་བྱུང་དེ། ང་རྒྱལ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བདུན་ཏེ། ང་རྒྱལ། ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ། ང་རྒྱལ་ལས་ང་རྒྱལ། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ། ང་འོ་སྙམ་ 3-1-16a པའི་ང་རྒྱལ། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འགལ་བ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་སེམས་བྱུང་རྨོངས་པ་གང་ཞིག །སེམས་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མ་རིག་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ལས་འབྲས་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་གཉིས། མཚན་ཉིད་རིམ་པ་བཞིན་དུ། གཙོ་བོར་ངན་འགྲོ་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀུན་ནས་སློང་བར་ནུས་པའི་སེམས་བྱུང་རྨོངས་པ་དང་། གཙོ་བོར་བདེ་འགྲོ་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀུན་ནས་སློང་བར་ནུས་པའི་སེམས་བྱུང་རྨོངས་པའོ། །བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བའི་སེམས་བྱུང་དེ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཐེ་ཚོམ་མངོན་གྱུར་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་གཉིས། རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་ཅན་དེ། རྩ་ཉོན་དུ་གྱུར་པའི་ལྟ་བའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། འཇིགས་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ། མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་རྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན

【現代漢語翻譯】 四種特徵是：因、集、生、緣。以作為產生後有的習氣之行為因，這是因的特徵。與所留下的習氣相符，產生痛苦的行為因，這是集的特徵。明確特定痛苦的行為因，這是第三個特徵。捨棄先前的痛苦而接受之後的痛苦的行為因，這是第四個特徵。集可以分為煩惱之集和業之集兩種。第一種，使心續無法調伏的心所，是煩惱之集的特徵。分為根本煩惱和近分煩惱兩種。第一種的特徵是：任何使心續無法調伏的心所，是輪迴的根本。可以分為貪慾、嗔恚、我慢、有染污的無明、懷疑、見這六種。第一種的特徵是：貪戀身體或受用的心所。可以分為欲貪和有貪兩種。第一種是指欲界所攝的貪慾。第二種是指上二界所攝的貪慾。以損害作為普遍折磨的心所，是嗔恚的特徵。因為是實有，所以可以消除憤怒。以怖畏見為基礎，內心充滿傲慢的心所，是我慢的特徵。可以分為七種：我慢、稍勝我慢、慢過慢、增上慢、卑劣慢、自卑慢、邪慢。與智慧、知識相違背，成為不相容之敵的心所愚昧，任何使心續無法調伏的，是有染污的無明的特徵。可以分為業果愚和真實義愚兩種。特徵依次是：主要是能夠引發惡趣之業的心所愚昧，以及主要是能夠引發善趣之業的心所愚昧。對於真理猶豫不決的心所，是懷疑的特徵。可以分為顯現的懷疑和潛在的懷疑兩種。成為分別自性的有染污的智慧，是成為根本煩惱之見的特徵。可以分為薩迦耶見、邊執見、見取見、戒禁取見。 The four characteristics are: cause, origin, arising, and condition. The act of focusing on the cause of planting the seeds of future existence is the characteristic of cause. The act of generating suffering in accordance with the seeds planted is the characteristic of origin. The act of specifically determining suffering is the third characteristic. The act of abandoning previous suffering and taking on subsequent suffering is the fourth characteristic. Origin can be divided into two types: the origin of afflictions and the origin of karma. The first, the mental factor that makes the mind stream untamed, is the characteristic of the origin of afflictions. It is divided into root afflictions and secondary afflictions. The characteristic of the first is: any mental factor that makes the mind stream untamed is the root of existence. It can be divided into six types: desire, anger, pride, afflicted ignorance, doubt, and views. The characteristic of the first is: the mental factor that craves body or possessions. It can be divided into desire for desire and desire for existence. The first refers to desire included in the desire realm. The second refers to desire included in the upper two realms. The mental factor that torments in every way by harming is the characteristic of anger. Because it is real, anger can be eliminated. The mental factor with the aspect of the mind being filled with pride based on the view of fear is the characteristic of pride. It can be divided into seven types: pride, slight pride, pride over pride, excessive pride, manifest pride, pride of 'I am', and wrong pride. The mental factor of delusion that is contrary to knowledge and wisdom, becoming an incompatible enemy, anything that makes the mind stream untamed, is the characteristic of afflicted ignorance. It can be divided into ignorance of karma and its results, and ignorance of reality. The characteristics are, in order: the mental factor of delusion that is mainly capable of initiating actions that throw one into the lower realms, and the mental factor of delusion that is mainly capable of initiating actions that throw one into the higher realms. The mental factor that doubts the truths is the characteristic of doubt. It can be divided into manifest doubt and latent doubt. The wisdom that has become the nature of conceptualization and is afflicted is the characteristic of the view that has become a root affliction. It can be divided into the view of the aggregates, the view of extremes, the view of holding views as supreme, and the view of holding ethics and asceticism as supreme.

【English Translation】 The four characteristics are: cause, origin, arising, and condition. The act of focusing on the cause of planting the seeds of future existence is the characteristic of cause. The act of generating suffering in accordance with the seeds planted is the characteristic of origin. The act of specifically determining suffering is the third characteristic. The act of abandoning previous suffering and taking on subsequent suffering is the fourth characteristic. Origin can be divided into two types: the origin of afflictions and the origin of karma. The first, the mental factor that makes the mind stream untamed, is the characteristic of the origin of afflictions. It is divided into root afflictions and secondary afflictions. The characteristic of the first is: any mental factor that makes the mind stream untamed is the root of existence. It can be divided into six types: desire, anger, pride, afflicted ignorance, doubt, and views. The characteristic of the first is: the mental factor that craves body or possessions. It can be divided into desire for desire and desire for existence. The first refers to desire included in the desire realm. The second refers to desire included in the upper two realms. The mental factor that torments in every way by harming is the characteristic of anger. Because it is real, anger can be eliminated. The mental factor with the aspect of the mind being filled with pride based on the view of fear is the characteristic of pride. It can be divided into seven types: pride, slight pride, pride over pride, excessive pride, manifest pride, pride of 'I am', and wrong pride. The mental factor of delusion that is contrary to knowledge and wisdom, becoming an incompatible enemy, anything that makes the mind stream untamed, is the characteristic of afflicted ignorance. It can be divided into ignorance of karma and its results, and ignorance of reality. The characteristics are, in order: the mental factor of delusion that is mainly capable of initiating actions that throw one into the lower realms, and the mental factor of delusion that is mainly capable of initiating actions that throw one into the higher realms. The mental factor that doubts the truths is the characteristic of doubt. It can be divided into manifest doubt and latent doubt. The wisdom that has become the nature of conceptualization and is afflicted is the characteristic of the view that has become a root affliction. It can be divided into the view of the aggregates, the view of extremes, the view of holding views as supreme, and the view of holding ethics and asceticism as supreme.

---

་པ། ལོག་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྔ། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་དམིགས་ནས་ངའམ་ང་ཡི་བར་ཞེན་པའི་སེམས་བྱུང་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་དམིགས་ནས་རྟག་པའམ་ཆད་པར་ལྟ་བའི་སེམས་བྱུང་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་སེམས་བྱུང་དེ་གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། འདག་གྲོལ་གྱི་རྒྱུ་མིན་པ་ལ་འདག་གྲོལ་གྱི་རྒྱུར་ཞེན་པའི་སེམས་བྱུང་དེ་བཞི་པའི་མཚན་ཉིད། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་སེམས་བྱུང་གང་ཞིག །ལྟ་བ་སྔ་མ་བཞི་ལས་གཞན་ཡིན་པ་དེ། ལྔ་པའི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ཉེ་ཉོན་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སེམས་རྩ་ཉོན་དང་ཉེ་བར་བྱེད་ཅིང་རྩ་ཉོན་མིན་པའི་ལས་སེམས་བྱུང་ཉེ་ཉོན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཁྲོ་དང་ཁོན་འཛིན་འཆག་ 3-1-16b པ་དང་། །འཚིག་དང་ཕྲག་དོག་སེར་སྣ་སྒྱུ། །གཡོ་རྒྱགས་རྣམ་འཚེ་ངོ་ཚ་མེད། །ཁྲེལ་མེད་སྨུགས་རྒོད་མ་དད་དང་། །ལེ་ལོ་བག་མེད་བརྗེད་ངས་དང་། །ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་རྣམ་གཡེང་ངོ་། །མཚན་ཉིད་ནི། ད་ལྟར་གནོད་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའི་སེམས་བྱུང་བཏགས་ཡོད་དེ། ཁྲོ་བའི་མཚན་ཉིད། སྔར་གྱི་གནོད་བྱེད་ལ་ཤ་གཉེར་བ་མི་བཏང་བའི་སེམས་བྱུང་བཏགས་ཡོད་དེ། འཁོན་དུ་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྦེད་པའི་སེམས་བྱུང་དེ། འཆབ་པའི་མཚན་ཉིད། ཁྲོ་བ་དང་འཁོན་འཛིན་གཉིས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སེམས་བྱུང་གང་ཞིག །ཚིག་རྩུབ་ཀུན་ནས་སློང་བྱེད་དེ། འཚིག་པའི་མཚན་ཉིད། གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུག་པའི་སེམས་བྱུང་དེ། ཕྲག་དོག་གི་མཚན་ཉིད། ཡོ་བྱད་ལ་དམ་དུ་འཛིན་པའི་སེམས་བྱུང་དེ་སེར་སྣའི་མཚན་ཉིད། ཡོན་ཏན་དང་མི་ལྡན་ཡང་ལྡན་པ་ལྟར་སྟོན་པའི་སེམས་བྱུང་དེ་སྒྱུའི་མཚན་ཉིད། ཉེས་པ་ཟུར་གྱིས་སྦེད་པའི་སེམས་བྱུང་དེ། གཡོའི་མཚན་ཉིད། རང་གི་ཆོས་ལ་ཆགས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཡོངས་སུ་བཏུགས་པའི་སེམས་བྱུང་བཏགས་ཡོད་དེ། རྒྱགས་པའི་མཚན་ཉིད། གཞན་ལ་ཐེ་ཚོམ་པའི་སེམས་བྱུང་དེ། རྣམ་པར་འཚེ་བའི་མཚན་ཉིད། རང་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་མི་འཛེམས་པའི་སེམས་བྱུང་དེ། ངོ་ཚ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད། གཞན་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་མི་འཛེམས་པའི་སེམས་བྱུང་དེ། ཁྲེལ་མེད་པའི་ཉེ་ཉོན་གྱི་མཚན་ཉིད། ལུས་སེམས་ཀློང་ཀློང་པོར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་དེ། རྨུགས་པའི་མཚན་ཉིད། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་དུ་འཕྲོ་བའི་སེམས་བྱུང་དེ། རྒོད་པའི་མཚན་ཉིད། ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་ལ་མི་དགའ་བའི་སེམས་བྱུང་དེ། མ་དད་པའི་མཚན་ཉིད། དགེ་བ་ལ་མི་སྤྲོ་བའི་ 3-1-17a སེམས་བྱུང་དེ། ལེ་ལོའི་མཚན་ཉིད། བླང་དོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་དེ། བག་མེད་པའི་ཉེ་ཉོན་གྱ

【現代漢語翻譯】 五種邪見是：以自身蘊聚為對象，執著于『我』或『我的』的心所，是第一種邪見的特徵。以自身蘊聚為對象，視之為常或斷的心所，是第二種邪見的特徵。執持邪見為殊勝的心所，是第三種邪見的特徵。執非解脫之因為解脫之因的心所，是第四種邪見的特徵。詆譭業果法則的心所，且與前四種邪見不同，是第五種邪見的特徵。 第二，近隨煩惱的特徵是：使心靠近根本煩惱，且本身不是根本煩惱的作用，這樣的心所是近隨煩惱的特徵。其分類有：忿、恨、覆、惱、嫉、慳、誑、諂、憍、害、無慚、無愧、昏沉、掉舉、不信、懈怠、放逸、失念、不正知、散亂。 特徵是：當下對損害耿耿於懷的心所，名為忿。對之前的加害者懷恨在心，不肯放下的心所，名為恨。隱藏自己的過失的心所，名為覆。以忿和恨為先導，引發粗惡語言的心所，名為惱。對他人圓滿興盛心懷不滿的心所，名為嫉妒。緊抓自己的財物不放的心所，名為慳吝。明明沒有功德卻裝作有的心所，名為誑。暗中隱藏自己過失的心所，名為諂。由於貪戀自己的優點而心生驕慢的心所，名為憍。企圖惱害他人的心所，名為害。對於自己所作的錯事毫無羞恥之心，名為無慚。對於他人所作的錯事毫無羞恥之心，名為無愧的近隨煩惱。使身心遲鈍的心所，名為昏沉。心向外散亂，屬於貪慾範疇的心所，名為掉舉。對功德和具有功德者不歡喜的心所，名為不信。對善行不感興趣的心所，名為懈怠。顛倒取捨的心所，名為放逸的近隨煩惱。

【English Translation】 The five wrong views are: The mental factor that clings to 'I' or 'mine' by focusing on one's own aggregates is the characteristic of the first. The mental factor that views one's own aggregates as permanent or impermanent is the characteristic of the second. The mental factor that holds wrong views as supreme is the characteristic of the third. The mental factor that clings to what is not the cause of liberation as the cause of liberation is the characteristic of the fourth. The mental factor that denigrates the law of cause and effect, and is different from the previous four views, is the characteristic of the fifth. Secondly, the characteristic of the secondary afflictions is: the mental factor that brings the mind close to the root afflictions and is not itself a root affliction is the characteristic of the secondary afflictions. Its classifications are: wrath, resentment, concealment, vexation, envy, stinginess, deceit, flattery, pride, harm, shamelessness, lack of embarrassment, lethargy, excitement, lack of faith, laziness, recklessness, forgetfulness, non-alertness, and distraction. The characteristics are: The mental factor that is constantly tormented by present harm is called wrath. The mental factor that harbors resentment towards a former perpetrator and does not let go is called resentment. The mental factor that hides one's faults is called concealment. The mental factor that precedes wrath and resentment and provokes harsh words is called vexation. The mental factor that is inwardly disturbed by the prosperity of others is called envy. The mental factor that tightly holds onto one's possessions is called stinginess. The mental factor that pretends to have qualities that one does not possess is called deceit. The mental factor that secretly hides one's faults is called flattery. The mental factor that is proud due to attachment to one's own qualities is called pride. The mental factor that intends to harm others is called harm. The mental factor that has no shame for one's own wrongdoings is called shamelessness. The mental factor that has no embarrassment for the wrongdoings of others is called the secondary affliction of lack of embarrassment. The mental factor that makes the body and mind sluggish is called lethargy. The mental factor that scatters the mind outward and belongs to the category of desire is called excitement. The mental factor that dislikes qualities and those who possess qualities is called lack of faith. The mental factor that is not interested in virtuous deeds is called laziness. The mental factor that reverses what should be accepted and rejected is called the secondary affliction of recklessness.

---

ི་མཚན་ཉིད། དགེ་བ་རྣམས་བརྗེད་པའི་སེམས་བྱུང་ཉོན་མོངས་ཅན་དེ། བརྗེད་ངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། སྒོ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་ཅན་དེ། ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཉེ་ཉོན་གྱི་མཚན་ཉིད། སེམས་རྣམ་པར་འཕྲོ་བའི་སེམས་བྱུང་གང་ཞིག །དུག་གསུམ་གང་རུང་གི་ཆ་ལ་བཏགས་པ་དེ། ཉེ་ཉོན་དུ་གྱུར་པའི་རྣམ་གཡེང་གི་མཚན་ཉིད། ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ཡང་སྤང་བྱའི་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་མཐོང་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། སྒོམ་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས། སེམས་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་ཀུན་བཏགས་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། ལྟ་བ་ལྔ། ལྟ་མིན་ལྔ་སྟེ། རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཅུས་བདེན་པ་བཞི་པོ་རེ་རེ་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་བཅུ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡོད་ལ། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན། ཁོང་ཁྲོ་བཞི་བཞི་མེད་པས། སོ་དྲུག་རེ་རེ་ཕྱེ་བས་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱ་དང་། བཅུ་གཉིས་སོ། །སེམས་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་ལྷན་སྐྱེས་དེ་སྒོམ་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་ན་འདོད་ཁོང་ངམ་རིག་བཞི་དང་འཇིགས་མཐར་ལྷན་སྐྱེས་གཉིས་ཏེ་དྲུག །ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན་ཁོང་ཁྲོ་མ་གཏོགས་པ་ལྔ་ལྔ་སྟེ་བཅུ་དྲུག །དེ་རྣམས་ལ་ཡང་ས་དང་ཆེ་འབྲིང་གི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། བཞི་བརྒྱ་དང་བཅུ་བཞི་ཡོད་དེ། ཁོང་ཁྲོ་མ་གཏོགས་པའི་རྩ་ཉོན་ལྔ་ཆར་ལ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་ཅིག་རེ་རེ་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ཁོང་ཁྲོ་དགུ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ལ་དངོས་བཏགས་མ་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། དངོས་དང་དེའི་བག་ལ་ཉལ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཇི་སྐད་བཤད་པ་ 3-1-17b རྣམས་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་བགོས་པའི་གནས་ངན་ལེན་རྣམས་ལ་བྱའོ། །ཕྱི་མ་ནི་འདིར་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་དུ་མ་བཞག་སྟེ། དེས་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་ཀུན་ནས་སློང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་གཉིས་པ་ལས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རང་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་བླངས་པའི་བྱ་བ་དེ། ལས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་གི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། སེམས་པའི་ལས་དང་། བསམ་པའི་ལས་གཉིས། དང་པོ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ནི་ལུས་ངག་གི་ལས་ལ་བྱ། འདི་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ནི། ཡིད་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཁོ་ན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་ལ་ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་། དེས་ཀུན་ནས་སླངས་པའི་ལུས་ཀྱི་དབྱིབས་ལ་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། དེས་ཀུན་ནས་སླང་བའི་ངག་གི་སྒྲ་རང་མཚན་པ་ལ་ངག་གི་ལས་སུ་འདོད་ལ། མདོ་སྡེ་པས་ནི་གཟུགས་དགེ་མི་དགེར་སྨྲ་བ་ཤཱཀྱའི་སྲས་ཀྱི་ལུགས་ཡིན་པ་དེ་བཀག་ནས། ཡིད་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ

【現代漢語翻譯】 遺忘的定義：一種令人煩惱的心智，它忘記了善行。這是遺忘的定義。 非正念的近煩惱的定義：一種令人煩惱的智慧，它使人不知不覺地陷入身、語、意的行為中。這是非正念的近煩惱的定義。 散亂的定義：一種心智，它使心散亂，並與三種毒素中的任何一種相關聯。這是成為近煩惱的散亂的定義。 此外，如果從應斷除的類別來區分煩惱，則有兩種：見道所斷的煩惱和修道所斷的煩惱。 遍計煩惱的定義：一種使心續極度不安的心智。這是第一種煩惱的定義。 區分：有五種見和五種非見。十種根本煩惱使人對四聖諦中的每一種都產生錯誤的執著，這四十種煩惱存在於欲界。在更高的兩個界中，由於沒有憤怒這四種煩惱，因此每種都有三十六種。將它們分開，總共有百十二種煩惱。 俱生煩惱的定義：一種使心續極度不安的與生俱來的心智。這是修道所斷的煩惱的定義。 區分：在欲界，有貪、嗔、癡、慢四種，以及與生俱來的對死亡的恐懼兩種，總共六種。在更高的兩個界中，除了憤怒之外，每種都有五種，總共十六種。如果根據地和大小來區分這些煩惱，則有四百一十四種。因為除了憤怒之外，五種根本煩惱中的每一種都有八十一種存在於欲界的九種憤怒中。 如果從不區分實有和假有的角度來區分煩惱，則有兩種：實有和習氣。 第一種是：如上所述的那些。 第二種是指煩惱的習氣所造成的惡劣狀態。 後者在這裡不被認為是煩惱的集起，因為它不能引發所有有漏的業。因此，第二種是業的集起。業的集起的定義：由其自身的原因，即煩惱所產生的行為。這是業的集起的定義。 如果從本質上區分，則有兩種：思業和思已業。 第一種是指意業。 第二種是指身語業。 分別說部對這三種的區分是：與意念的生起相伴隨的心智，稱為意業；由此引發的身體形態稱為身業；由此引發的語言的聲音稱為語業。經部宗則反駁說，認為色法是善或不善是釋迦之子的觀點。 他們認為，意念的對象

【English Translation】 The definition of forgetfulness: A defiled mental factor that forgets virtuous deeds. That is the definition of forgetfulness. The definition of non-mindfulness as a near affliction: A defiled wisdom that unknowingly engages in the actions of body, speech, and mind. That is the definition of non-mindfulness as a near affliction. The definition of distraction: A mental factor that scatters the mind and is associated with any of the three poisons. That is the definition of distraction that has become a near affliction. Furthermore, if afflictions are distinguished in terms of the category of what is to be abandoned, there are two types: afflictions to be abandoned by seeing the path and afflictions to be abandoned by cultivating the path. The definition of afflictions to be abandoned by seeing the path: A constructed mental factor that makes the mind-stream extremely unpeaceful. That is the definition of the first. Distinction: There are five views and five non-views. The ten root afflictions cause one to wrongly engage with each of the four noble truths, and these forty afflictions exist in the desire realm. In the two higher realms, since there are no four angers, there are thirty-six each. Separating each, there are one hundred and twelve afflictions. The definition of afflictions to be abandoned by cultivation: A spontaneously arisen mental factor that makes the mind-stream extremely unpeaceful. That is the definition of afflictions to be abandoned by cultivation. Distinction: In the desire realm, there are six: desire, anger, ignorance, pride, and the two spontaneously arisen fears of death. In the two higher realms, there are five each, excluding anger, making sixteen. If these are further distinguished in terms of grounds and size, there are four hundred and fourteen. This is because each of the five root afflictions, excluding anger, has eighty-one in each of the nine angers of the desire realm. If afflictions are distinguished from the perspective of not separating the real and the imputed, there are two: the real and the latent. The first is: those as described above. The second refers to the negative states caused by the imprints of afflictions. The latter is not considered here as the arising of afflictions, because it cannot initiate all contaminated actions. Therefore, the second is the arising of karma. The definition of the arising of karma: The action taken from its own cause, the afflictions. That is the definition of the arising of karma. If distinguished in terms of essence, there are two: volitional karma and karma after volition. The first refers to mental karma. The second refers to physical and verbal karma. The Vaibhashikas distinguish these three by saying that the mental factor of intention that is associated only with the generation of thought is mental karma; the physical form that is initiated by it is physical karma; and the sound of speech that is initiated by it is verbal karma. The Sautrantikas refute the view that form is virtuous or non-virtuous, saying that it is the view of the sons of Shakya. They believe that the object of thought

---

ར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་ལ་ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་། ལུས་ངག་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་ལ་ལུས་ངག་གི་ལས་སུ་འདོད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་ཀྱི་སེམས་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་གང་ཞིག །རྒྱུ་དུས་ཀྱི་ཀུན་སློང་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དེ། སེམས་པའི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ལ་སོགས་པ་གསུམ། སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་གསུམ་གསུམ་དུ་དབྱེར་ཡོད་དོ། །ཡང་ལས་གང་ཞིག་དེ་དུས་ཀྱི་ཀུན་སློང་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དེ། བསམ་པའི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། འདི་ལ་ཡང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ལ་སོགས་པ་གསུམ། ལུང་ངག་ཡིད་གསུམ་ལ་གསུམ་གསུམ་དབྱེར་ཡོད་དོ། །ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་ཡུལ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ་ལུས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ 3-1-18a མཚན་ཉིད། ངག་གི་བྱ་བ་ཡུལ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ། ངག་གི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ལུས་ངག་གི་རིག་བྱེད་ཀུན་ནས་སློང་བར་མི་བྱེད་ཅིང་། ཡིད་ཙམ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་གསུམ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྒྱུའི་ཀུན་སློང་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དང་། དུས་ཀྱི་ཀུན་སློང་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་གཉིས་གཉིས་སོ། །ཡང་ལས་ལ་འབྲས་བུ་འབྱིན་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། དགེ་བའི་ལས། མི་དགེ་བའི་ལས། ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ལས་དང་གསུམ། ལུང་དུ་བསྟན་པ་གང་ཞིག །རང་འབྲས་ཡིད་འོང་འབྱིན་བྱེད་དེ། དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ལུས་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་གསུམ། ངག་གི་ལས་དགེ་བ་བཞི། ཡིད་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་གསུམ་དང་བཅུའོ། །དང་པོ་གསུམ་ནི་སྲོག་གཅོད་སྤོང་བའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་ཞེས་སོགས་བཅུ་ཆར་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་སྲོག་གཅོད་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་ཞེས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མ་བྱིན་ལེན་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་དཔའ་ཞེས་དང་། རྫུན་མི་སྨྲ་བའི་ངག་ཏུ་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་ཞེས་སོགས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ། མ་ཆགས་པ་དང་། བྱམས་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་ཞེས་སོགས་བྱའོ། །སྤྱིར་དགེ་བའི་ལས་ལ། ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་དང་། ཟག་མེད་ཀྱི་ལས་གཉིས་ལས། འདིར་ནི་དང་པོ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ལས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལུང་དུ་བསྟན་པའི་ལས་གང་ཞིག །རང་འབྲས་ཡིད་མི་འོང་འབྱིན་བྱེད་དེ། མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ལུས་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བ་གསུམ། ངག་གི་ལས་མི་དགེ་བ་བཞི། ཡིད་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བ་གསུམ་དང་བཅུའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་ 3-1-18b ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་སླང་བའི་བྱ་བ་

【現代漢語翻譯】 引發行為的心所（citta，心理活動）是意的業，而使身語進入對境的心所是身語的業。按照大乘的觀點，對於顯現於對境的心，以因時的意樂（kun slong，動機）為主導的心所，是心的業的特徵。如果對此進行分類，則有福德之業等三種，以及身語意三門的三種業。 此外，以彼時的意樂為主導的業，是思的業的特徵。對此也有福德之業等三種，以及身語意三門的三種業。身體的行為使對境得以進入的心所，是身體的業的特徵。語言的行為使對境得以進入的心所，是語言的業的特徵。不引發身語的表詮（rig byed，表達），僅與意相伴的心所，是意的業的特徵。這三種業各自又分為以因時的意樂為主導和以彼時的意樂為主導兩種。 此外，如果從業產生果的方式進行分類，則有善業、非善業和無記業三種。什麼是已記別（lung du bstan pa，預言）的業？能產生令人滿意的自果的業，是善業的特徵。如果對此進行分類，則有身體的善業三種，語言的善業四種，以及意的善業三種，共十種。最初的三種，應與斷除殺生的身體的善業等十種相聯繫。特徵是，使身體的行為進入斷除殺生的狀態的心所，以及同樣地，使身體的行為進入斷除不予而取的狀態的心所，以及使語言進入不說謊的狀態的心所等等，以及同樣地，對於意的善業三種的特徵，應說是與無貪、慈愛和正見相伴的心所等等。一般來說，善業有有漏之業和無漏之業兩種，但此處僅就前者而言，因為這是講解業的生起之時的緣故。什麼是已記別的業？能產生令人不滿意的自果的業，是非善業的特徵。對此進行分類，則有身體的非善業三種，語言的非善業四種，以及意的非善業三種，共十種。特徵是被煩惱的心所引發的行為。

【English Translation】 The mental factor (citta, mental activity) that causes action is the karma of mind, and the mental factor that causes body and speech to enter into objects is the karma of body and speech. According to the Mahayana view, for the mind that manifests in objects, the mental factor that is mainly motivated by the intention at the time of the cause (kun slong, motivation) is the characteristic of the karma of mind. If we classify this, there are three types, such as the karma of merit, and three types of karma for the three doors of body, speech, and mind. Furthermore, the karma that is mainly motivated by the intention at that time is the characteristic of the karma of thought. For this, there are also three types, such as the karma of merit, and three types of karma for the three doors of body, speech, and mind. The mental factor that causes the action of the body to enter into objects is the characteristic of the karma of the body. The mental factor that causes the action of speech to enter into objects is the characteristic of the karma of speech. The mental factor that does not cause the expression (rig byed, expression) of body and speech, but only accompanies the mind, is the characteristic of the karma of mind. Each of these three types of karma is further divided into two types: one that is mainly motivated by the intention at the time of the cause, and one that is mainly motivated by the intention at that time. Furthermore, if we classify karma from the perspective of how it produces results, there are three types: virtuous karma, non-virtuous karma, and neutral karma. What is the karma that has been predicted (lung du bstan pa, predicted)? The karma that can produce a satisfactory self-result is the characteristic of virtuous karma. If we classify this, there are three types of virtuous karma of the body, four types of virtuous karma of speech, and three types of virtuous karma of mind, for a total of ten types. The first three should be related to the ten types such as the virtuous karma of the body that abandons killing. The characteristic is the mental factor that causes the action of the body to enter into the state of abandoning killing, and similarly, the mental factor that causes the action of the body to enter into the state of abandoning taking what is not given, and the mental factor that causes speech to enter into the state of not lying, and so on, and similarly, for the characteristics of the three virtuous karmas of the mind, it should be said that it is the mental factor that is accompanied by non-attachment, loving-kindness, and right view, and so on. Generally speaking, there are two types of virtuous karma: contaminated karma and uncontaminated karma, but here we are only referring to the former, because this is the time to explain the arising of karma. What is the karma that has been predicted? The karma that can produce an unsatisfactory self-result is the characteristic of non-virtuous karma. If we classify this, there are three types of non-virtuous karma of the body, four types of non-virtuous karma of speech, and three types of non-virtuous karma of mind, for a total of ten types. The characteristic is the action caused by the afflicted mind.

---

གང་ཞིག །བསམ་བཞིན་དུ་མ་ནོར་བར་གཞན་བསད་པའི་ལས་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ། སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། མཐུའམ་འཇམ་བུས་བདག་གིར་བྱེད་པའི་ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ། མ་བྱིན་པ་ལེན་པའི་མཚན་ཉིད། བགྲོད་བྱ་མིན་པ་ལ་བགྲོད་པར་བྱེད་པའི་ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ། ལོག་གཡེམ་གྱི་མཚན་ཉིད། མི་བདེན་པའི་དོན་གཞན་གོ་བར་བྱེད་པའི་ངག་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ། རྫུན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཕ་རོལ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་དུ་ངག་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ། ཕྲ་མའི་མཚན་ཉིད། མི་སྙན་པའི་ངག་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ། ཚིག་རྩུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་གསུམ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ངག་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ། ངག་འཁྱལ་གྱི་མཚན་ཉིད། གཞན་གྱི་ནོར་ལ་ཆགས་པའི་འདོད་ཆགས་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ། བརྣབ་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། གཞན་ལ་ཞེ་སྡང་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ། གནོད་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ལས་འབྲས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དེ། ལོག་ལྟའི་མཚན་ཉིད། བཅུ་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་དུས་ཀྱི་ཀུན་སློང་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དང་། དེ་དུས་ཀྱི་ཀུན་སློང་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་གཉིས་གཉིས་ཡོད་ལ། དང་པོ་ནི། རྒྱུའི་ཀུན་སློང་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ནི། དུས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། སྲོག་གཅོད་པ་ནི་བསམ་བཞིན་དུ། །མ་ནོར་བ་ནི་གཞན་བསད་པའོ། །མ་བྱིན་ལེན་པ་གཞན་གྱི་ནོར། །མཐུ་དང་འཇབ་བུས་བདག་ 3-1-19a གིར་བྱེད། །བསྒྲོད་མིན་བསྒྲོད་པར་འདོད་པ་ཡི། །ལོག་པར་གཡེམ་པ་རྣམ་པ་བཞི། །བརྫུན་ཚིག་འདུ་ཤེས་གཞན་བསྒྱུར་བའི། །ཚིག་དོན་མངོན་པར་གོ་བའོ། །ཕྲ་མ་ཕ་རོལ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ཚིག །ཚིག་རྩུབ་པོ་ནི་མི་སྙན་པ། །ཉོན་མོངས་ཅན་ཀུན་ཀྱལ་པ་ཉིད། །གཞན་གྱི་དེ་ལས་གཞན་ཉོན་མོངས། །ཁ་གསག་གླུ་དང་ཟློས་གར་བཞིན། །བསྟན་བཅོས་ངན་བཞིན་བརྣབ་སེམས་ནི། །ལོག་པས་གཞན་གྱི་ནོར་ལ་ཆགས། །གནོད་སེམས་སེམས་ཅན་ལ་སྡང་བ། །དགེ་དང་མི་དགེ་མེད་ལྟ་བ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་མི་དགེ་གང་དུ་ཡང་ལུང་བསྟན་མི་ནུས་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་དེ། ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྒྲིབ་པའི་ལས་དང་། མ་སྒྲིབ་པའི་ལས་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཁམས་གོང་གི་ཉོན་མོངས་ཀུན་ནས་སླང་བའི་ལས་ལྟ་བུར་ལ་བྱ་སྟེ། ལས་གང་ཞིག

།ཐར་པ་ལ་གཙོ་བོར་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རྣམ་སྨིན་སྐྱེས་དང་། སྤྱོད་ལམ་པ་དང་། གཙོ་བོར་གནས་པ། སྤྲུལ་སེམས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ་སྟེ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་ཞིག །གཙོ་བོར་ཐར་པ་ལ་མི་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ལས་ལ་དབྱེ་ན། འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་དང་། རྫོགས་བྱེད་ཀྱི་ལས་གཉིས། རྣམ་སྨིན་གྱི་ངོ་བོ་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ལས་དེ། འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ངན་སོང་ཙམ་དུ་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་མི་དགེ་བའི་ལས་ལྟ་བུ་ལ་ཟེར། འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ཇི་ལྟར་འཕངས་པ་བཞིན་དུ། རྣམ་སྨིན་གྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ཁོ་ན་ལ་མྱོང་བར་བྱེད་པའི་ལས་དེ་འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁྱད་པར་སོ་སོར་མྱོང་བར་བྱེད་པའི་མི་དགེ་བའི་ལས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། འདི་ལ་མུ་བཞི་སྟེ། འཕེན་རྫོགས་གཉིས་ཀ་མི་དགེ་བ་ཡིན་པ་དང་། གཉིས་ཀ་དགེ་བ་ཡིན་པ་དང་། འཕེན་བྱེད་དགེ་ལ་རྫོགས་བྱེད་མི་དགེ་བ་ཡིན་པ་དང་། འཕེན་བྱེད་མི་ 3-1-19b དགེ་ལ་རྫོགས་བྱེད་དགེ་བ་ཡིན་པ་དང་བཞིའོ། །ཡང་ལས་ལ་དབྱེ་ན། བྱས་ལ་བསགས་པའི་ལས། མ་བྱས་ཀྱང་བསགས་པའི་ལས། བྱས་ཀྱང་མ་བསགས་པའི་ལས། མ་བྱས་ལ་མ་བསགས་པའི་ལས་དང་བཞི། མཚན་ཉིད་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ལུས་ངག་གིས་དངོས་སུ་སྤྱད་ཅིང་རྣམ་སྨིན་གྱི་བག་ཆགས་འཕེལ་བའི་ལས་དང་། ལུས་ངག་གི་མ་སྤྱད་ཀྱང་ཡིད་ཀྱིས་སྤྱད་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་བག་ཆགས་འཕེལ་བའི་ལས་དང་། ལུས་ངག་གིས་དངོས་སུ་སྤྱད་ཀྱང་གཉེན་པོ་སྟོབས་ལྡན་གྱི་རྣམ་སྨིན་མྱོང་བའི་གེགས་བྱས་པའི་ལས་དང་། ལུས་ངག་གིས་མ་སྤྱད་ཀྱང་ཡིད་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་བྱས་ཀྱང་རྣམ་སྨིན་འབྱིན་མི་ནུས་པའི་ལས་སོ། །ཡང་ལས་ལ་དབྱེ་ན། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས། མི་གཡོ་བའི་ལས་དང་གསུམ་འདོད་པ་ཁམས་ཀྱི་བདེ་འགྲོའི་རྣམ་སྨིན་འཕེན་རྫོགས་གང་རུང་གི་ལས་དེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ངན་འགྲོའི་རྣམ་སྨིན་འཕེན་རྫོགས་གང་རུང་གི་ལས་དེ། བསོད་ནམས་མིན་པའི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཁམས་གོང་མའི་རྣམ་སྨིན་འཕེན་རྫོགས་གང་རུང་དུ་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་ལས་དེ་མི་གཡོ་བའི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་གསུམ་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྒྱུའི་ཀུན་སློང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ལས་དང་། དུས་ཀྱི་ཀུན་སློང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ལས་གཉིས་གཉིས་སམ། སེམས་པའི་ལས་དང་བསམ་པའི་ལས་གཉིས་གཉིས་དབྱེར་ཡོད་དོ། །ཡང་ལས་ལ་དབྱེ་ན། ཐུན་མོང་བའི་ལས་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལས་གཉིས། གཙོ་བོར་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྲུབ་པའི་ལས་དེ། ཐུན་མོང་བའི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། གཙོ་བོར་ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་འཕེན་འགྲུབ་གང་རུང་གི་ལས་དེ། ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཡང་ལས་ལ་དབྱེ་ན། སྡོམ་པའི་ལས། སྡོམ་མིན་པའི་ལ

【現代漢語翻譯】 第一種是主要障礙解脫的業。第二種是指異熟生業、行為業、主要存在的業和化生心等，這些是未被預示的業，因為它們主要不障礙解脫。 此外，從業的分類來看，有引業和滿業兩種。引業的特徵是能夠引發異熟果報的業，例如將眾生引向惡趣的非善業。滿業的特徵是，根據引業所引發的果報，在後世體驗異熟果的差別，例如體驗各種痛苦差別的非善業。 對於這兩種業，有四種情況：引業和滿業都是非善業；引業和滿業都是善業；引業是善業而滿業是非善業；引業是非善業而滿業是善業。 此外，從業的分類來看，有已作已積業、未作已積業、已作未積業、未作未積業四種。它們的特徵依次是：身語實際造作並增長異熟習氣的業；身語未造作但意念造作並增長異熟習氣的業；身語實際造作但被強力對治阻礙而無法體驗異熟果的業；身語未造作，意念也只是稍微造作，無法產生異熟果的業。 此外，從業的分類來看，有福業、非福業和不動業三種。福業的特徵是引發欲界善趣異熟果的引業或滿業。非福業的特徵是引發惡趣異熟果的引業或滿業。不動業的特徵是引發上界異熟果的善業。這三種業各自又可以分為以因的意樂為主的業和以時的意樂為主的業，或者可以分為心業和思業兩種。 此外，從業的分類來看，有共同業和不共同業兩種。共同業的特徵是主要形成外器世界的業。不共同業的特徵是主要引發內情眾生的引業或滿業。 此外，從業的分類來看，有律儀業和非律儀業。

【English Translation】 The first is karma that primarily obstructs liberation. The second refers to Vipaka-born karma, behavioral karma, primarily existing karma, and emanation mind-like karma. These are unpredicted karmas because they primarily do not obstruct liberation. Furthermore, when classifying karma, there are two types: projecting karma and completing karma. The characteristic of projecting karma is the karma that causes the nature of Vipaka to arise, such as non-virtuous karma that projects beings into lower realms. The characteristic of completing karma is the karma that causes the differences in Vipaka to be experienced only in future lives, according to how the projecting karma has projected it, such as non-virtuous karma that causes the experience of various kinds of suffering. Regarding these two karmas, there are four possibilities: both projecting and completing karmas are non-virtuous; both are virtuous; projecting karma is virtuous while completing karma is non-virtuous; and projecting karma is non-virtuous while completing karma is virtuous. Furthermore, when classifying karma, there are four types: karma done and accumulated, karma not done but accumulated, karma done but not accumulated, and karma not done and not accumulated. Their characteristics, in order, are: karma that is actually performed by body and speech and increases the habitual tendencies of Vipaka; karma that is not performed by body and speech but is performed by mind and increases the habitual tendencies of Vipaka; karma that is actually performed by body and speech but whose experience of Vipaka is hindered by a powerful antidote; and karma that is not performed by body and speech, and is only slightly performed by mind, and is unable to produce Vipaka. Furthermore, when classifying karma, there are three types: meritorious karma, non-meritorious karma, and unwavering karma. The characteristic of meritorious karma is the projecting or completing karma that causes the Vipaka of happy migrations in the desire realm. The characteristic of non-meritorious karma is the projecting or completing karma that causes the Vipaka of bad migrations. The characteristic of unwavering karma is the virtuous karma that causes the projecting or completing of Vipaka in the upper realms. Each of these three can be further divided into karma primarily motivated by the cause and karma primarily motivated by the time, or into mental karma and intentional karma. Furthermore, when classifying karma, there are two types: common karma and uncommon karma. The characteristic of common karma is the karma that primarily forms the external world. The characteristic of uncommon karma is the projecting or completing karma that primarily affects sentient beings. Furthermore, when classifying karma, there are karma of vows and karma of non-vows.

---

ས། བར་མའི་ལས་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། བྱ་བ་མིན་པ་སྤོང་བའི་ 3-1-20a ཚུལ་ཁྲིམས། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ། བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ། ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཞིག །ལུས་ངག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ། དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ། དགེ་སློབ་མའི་སྡོམ་པ། བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་སྟེ། རིགས་བརྒྱད་དོ། །དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། གཙོ་བོར་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་སོ་སོར་ཐར་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས། དེ་ལ་དབྱེ་ན་སྐྱབས་གསུམ་འཛིན་པའི་དགེ་བསྙེན། སྣ་གཅིག་གཅོད་པའི་དགེ་བསྙེན། སྣ་འགའ། ཕལ་ཆེར། ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་དགེ་བསྙེན། ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་དང་། གོ་མའི་དགེ་བསྙེན་ཏེ་བདུན་ནོ། །མཚན་ཉིད་ནི། གཙོ་བོར་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་སོ་སོར་ཐར་པ་གང་ཞིག་ཅེས་དང་། ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་ཞེས་པ་ཀུན་ལ་སྦྱར་ནས། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རྩ་བ་གཅིག་བསྲུང་བར་ཁས་བླངས་པའི་དང་། རྩ་བ་གཉིས་བསྲུངས་པར་ཁས་བླངས་པའི་དང་། རྩ་བ་གསུམ་བསྲུངས་པར་ཁས་བླངས་པའི་དང་། རྩ་བ་བཞི་ཆང་སྟེ་ལྔ་ཆར་བསྲུང་བར་ཁས་བླངས་པའི་དང་། རྩ་བ་བཞི་ཚངས་པ་སྤྱོད་པ་རིལ་པོར་བསྲུངས་བར་ཁས་བླངས་པའི་དང་། བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྲུངས་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །འདིར་དགེ་བསྙེན་དངོས་ནི་སྡོམ་པ་དེ་ཡིན་ལ། དེ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་ལ་ཡང་དགེ་བསྙེན་གྱི་མིང་གིས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་དགེ་ཚུལ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རབ་བྱུང་གི་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་སོ་སོར་ཐར་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཞིག །ལུས་ངག་གི་སྤང་བྱ་བཅུ་གཙོ་བོར་བསྲུང་དགོས་པའོ། །དགེ་ཚུལ་གྱི་སྟེང་དུ་རྩ་བའི་ཆོས་དྲུག་དང་རྗེས་མཐུན་གྱི་ཆོས་དྲུག་ལ་གཙོ་བོར་སློབ་པས་ 3-1-20b ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་རྟེན་ཅན་གྱི་སོ་སོར་ཐར་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ། དགེ་སློབ་མའི་སྡོམ་པའི་མཚན་ཉིད། རབ་བྱུང་གི་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་སོ་སོར་ཐར་པ་གང་ཞིག །སྤོང་བདུན་འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པའི་མཚན་ཉིད། གཙོ་བོར་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་སོ་སོར་ཐར་པ་གང་ཞིག །ཉིན་ཞག་གཅིག་པའི་སྡོམ་པ་དེ། བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པའི་མཚན་ཉིད། དགེ་ཚུལ་གྱི་སྤང་བྱ་བཅུ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། གང་ཞིག་སྲོག་གཅོད་གཞན་གྱི་ནོར་འཕྲོག་དང་། །མི་ཚངས་སྤྱོད་རྫུན་བཅོས་མའི་ཆང་ལ་སོགས། །གར་སོགས་འཕྲེང་སོགས་མལ་ཆེན་མཐོ་བ་དང་། །ཕྱི་དྲོའི་ཁ་ཟས་གསེར་དངུལ་ལེན་པ་སྤོང་། །ཞེས་པའོ། །བསྙེན་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ནི། གསེར་དངུལ་ལེན་པ་མ་

【現代漢語翻譯】 問：中間的業（karma）有幾種？ 答：有三種，即別解脫戒、靜慮戒和無漏戒。 問：什麼是別解脫戒？ 答：是不做不應做之事的戒律，即斷除不善行為的戒律。它分為五種：近事戒、沙彌戒、比丘戒、式叉摩那戒和近住戒，共八種。 問：什麼是近事戒？ 答：主要是與在家身份相關的別解脫戒。它分為七種：皈依三寶的近事男/女、斷除一種惡行的近事男/女、斷除幾種惡行的近事男/女、斷除大部分惡行的近事男/女、斷除所有惡行的近事男/女、梵行近事男/女和八關齋戒近事男/女。 問：什麼是近事戒的定義？ 答：主要是與在家身份相關的別解脫戒，加上『盡形壽』，即終身受持。具體來說，是發誓皈依三寶的戒律，發誓守護一條根本戒的戒律，發誓守護兩條根本戒的戒律，發誓守護三條根本戒的戒律，發誓守護四條根本戒以及酒戒（第五條）的戒律，發誓守護四條根本戒並完全禁絕梵行的戒律，以及發誓守護八關齋戒的戒律。 這裡，真正的近事戒是這些戒律本身，而擁有這些戒律的人也被稱為近事男/女。 問：什麼是沙彌戒？ 答：是與出家身份相關的別解脫戒，主要守護身語的十種應斷之行。 式叉摩那戒的定義：在沙彌戒的基礎上，主要學習六隨法和六根本法，這是具有女性身份的別解脫戒。 比丘戒的定義：是與出家身份相關的別解脫戒，是具有包括七聚罪在內的戒律。 近住戒的定義：主要是與在家身份相關的別解脫戒，是為期一天的戒律。 沙彌應斷的十種行為如下： 如經中所說：『應斷殺生、偷盜他人財物，非梵行、妄語和虛假的酒等，歌舞等、花鬘等、高廣大床，以及過午不食和接受金銀。』 八關齋戒不包括接受金銀。

【English Translation】 Q: How many types of intermediate karma are there? A: There are three types: Pratimoksha vows, Dhyana vows, and Anāsrava vows. Q: What is Pratimoksha vow? A: It is the discipline of abstaining from actions that should not be done, that is, the discipline of abandoning unwholesome actions. It is divided into five types: Upāsaka vow, Śrāmaṇera vow, Bhikṣu vow, Śikṣamāṇā vow, and Upavāsa vow, totaling eight types. Q: What is Upāsaka vow? A: It is mainly the Pratimoksha vow related to the layperson's status. It is divided into seven types: Upāsaka/Upāsikā who take refuge in the Three Jewels, Upāsaka/Upāsikā who abstain from one evil deed, Upāsaka/Upāsikā who abstain from several evil deeds, Upāsaka/Upāsikā who abstain from most evil deeds, Upāsaka/Upāsikā who abstain from all evil deeds, Brahmacarya Upāsaka/Upāsikā, and Upavāsa Upāsaka/Upāsikā. Q: What is the definition of Upāsaka vow? A: It is mainly the Pratimoksha vow related to the layperson's status, plus 'as long as life lasts,' that is, upholding it for life. Specifically, it is the discipline of vowing to take refuge in the Three Jewels, the discipline of vowing to protect one fundamental precept, the discipline of vowing to protect two fundamental precepts, the discipline of vowing to protect three fundamental precepts, the discipline of vowing to protect the four fundamental precepts and the precept against alcohol (the fifth), the discipline of vowing to protect the four fundamental precepts and completely abstain from Brahmacarya, and the discipline of vowing to protect the eight precepts of Upavāsa. Here, the real Upāsaka vow is these vows themselves, and the person who possesses these vows is also called Upāsaka/Upāsikā. Q: What is Śrāmaṇera vow? A: It is the Pratimoksha vow related to the monastic status, mainly guarding against the ten actions to be abandoned by body and speech. Definition of Śikṣamāṇā vow: On the basis of the Śrāmaṇera vow, mainly learning the six following dharmas and the six fundamental dharmas, this is the Pratimoksha vow of a person with female identity. Definition of Bhikṣu vow: It is the Pratimoksha vow related to the monastic status, which has the discipline including the seven groups of offenses. Definition of Upavāsa vow: It is mainly the Pratimoksha vow related to the layperson's status, which is a one-day vow. The ten actions that a Śrāmaṇera should abandon are as follows: As stated in the sutra: 'One should abandon killing, stealing others' property, non-Brahmacarya, lying, and false alcohol, etc., dancing, etc., garlands, etc., high and large beds, as well as eating after noon and accepting gold and silver.' The eight precepts of Upavāsa do not include accepting gold and silver.

---

གཏོགས་གཞན་ནི་དགེ་ཚུལ་དང་འདྲའོ། །དགེ་སློབ་མའི་རྩ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། སྐྱེས་པ་དང་ནི་འདུག་མི་བྱ། །སྐྱེས་པ་དང་ནི་རེག་མི་བྱ། །གཅིག་པུར་ལམ་དུ་འགྲོ་མི་བྱ། །ཆུ་བོའི་ཕ་རོལ་རྒལ་མི་བྱ། །སྨྱན་དུ་འགྱུར་བར་མི་བྱ་ཞིང་། །ཁ་ན་མ་ཐོ་སྤྱད་མི་བྱ། །ཅེས་པའོ། །རྗེས་མཐུན་གྱི་ཆོས་དྲུག་ནི། གསེར་ལ་བཟུང་བར་མི་བྱ་ཞིང་། །དེ་བཞིན་ས་ནི་རྐོ་མི་བྱ། །རྩ་སྔོན་དག་ཀྱང་བཅད་མི་བྱ། །འདོམས་གྱི་སྤུ་ནི་བྲེག་མི་བྱ། །སྦྱིན་ལེན་མ་བྱས་ཟ་མི་བྱ། །དེ་བཞིན་གསོག་འཇོག་ཟ་མི་བྱ། །ཅེས་པའོ། །དགེ་སློང་གི་སྤོང་བ་བདུན་ནི། ཡིད་ཀྱི་གསུམ་མ་གཏོགས་ལུས་ངག་གི་མི་དགེ་བ་བདུན་སྤོང་བའོ། །དེ་ཡང་འཁོར་དང་བཅས་ན་ཁྲིམས་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གསུམ་མོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཞིག །བསམ་གཏན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དེ། བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཟག་བཅས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱི་ཉེར་བསྡོགས་བཞི། དངོས་གཞི་བཞི་སྟེ་བརྒྱད་ལ་སྐྱེས་པའི་སྡོམ་པ་བརྒྱད་དོ། ། 3-1-21a ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཞིག །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དེ། ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཟག་མེད་ཀྱི་བསམ་གཏན་ས་དྲུག་ལ་སྐྱེས་པའི་སྡོམ་པ་དྲུག་གོ །དེ་ལ་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ནི་མི་ཁོ་ན་ལ་ཡོད། བསམ་ཟག་གཉིས་ནི་མི་དང་གཟུགས་ཀྱི་ལྷ་ལ་ཡོད། གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཁམས་ན་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་མེད་ལ། ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པའི་ས་བོན་ཙམ་ཞིག་ཡོད་དོ། །བྱ་བ་མིན་པ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཞུགས་པའི་སེམས་པ་དབང་ལྡན་རྒྱུན་ཆགས་པ་དེ། སྡོམ་མིན་གྱི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཤན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་འཆལ་ཚུལ་ལྟ་བུའོ། །སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་མིན་གང་ཡང་མིན་ཞིང་བར་མའི་ངོ་བོར་གནས་པ་དེ་བར་མའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བར་མ་དགེ་མི་དགེ་གཉིས། དགེ་བ་གང་ཞིག་སྡོམ་པས་མ་ཟིན་པ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཤན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་དགེ་བ་ལྟ་བུའོ། །མི་དགེ་བ་གང་ཞིག་སྡོམ་མིན་གྱིས་མ་ཟིན་པ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་རབ་བྱུང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་མི་དགེ་བ་ལྟ་བུའོ། །བར་མ་ལུང་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དོ། །ཡང་ལས་ལ་དབྱེ་ན། མཐོང་ཆོས་ལ་མྱོང་གྱུར་གྱི་ལས། སྐྱེས་ནས་མྱོང་གྱུར་གྱི་ལས་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་གྱུར་གྱི་ལས་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ལས་བྱས་པའི་ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་ལས། དེའི་རྒྱུན་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་དེ། མཐོང་ཆོས་ལ་མྱོང་གྱུར་གྱི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཞིང་པ་དབུལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཤོས་དྲངས་པས། ཁོའི་ཞིང་ལ་གསེར་བརྡོལ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་དང་འགོག་བྱམས་ཉོན་མོངས་མེད

【現代漢語翻譯】 其餘的屬於近事男（dge tshul，梵文：śrāmaṇera，巴利文：sāmaṇera，沙彌）的範疇。沙彌的六條根本戒律是：不與男子同處，不與男子接觸，不獨自上路，不過河，不做媒人，不做不道德之事。這六條是根本戒。 六條隨順戒是：不持有黃金，同樣地，不挖地，不割青草，不剃陰毛，未經給予不得食用，同樣地，不得儲存食物。這六條是隨順戒。 比丘（dge slong，梵文：bhikṣu，巴利文：bhikkhu）的七種捨棄是：捨棄身語的七種不善業，除了意業的三種。如果包括眷屬，則有二百五十三條戒律。 何為色蘊中的戒律？隨順禪定之心的戒律，是禪定戒的特徵。對此進行分類，可分為：由有漏禪定的四種近分定和四種根本定所生的八種戒律。 何為無漏戒？隨順出世間之心的戒律，是無漏戒的特徵。對此進行分類，可分為：由無漏禪定的六地所生的六種戒律。其中，別解脫戒（so sor thar pa，梵文：prātimokṣa，巴利文：pātimokkha）只存在於人道。有漏禪定戒和無漏禪定戒存在於人道和色界天。無色界天沒有禪定戒，只有無漏戒的種子。 對於不應做之事，一心一意、持續不斷地投入，這是非戒的業的特徵。這就像屠夫家族的邪惡行為一樣。 既非戒律也非非戒律，處於中間狀態，這是中間狀態的特徵。對此進行分類，可分為中間的善與不善兩種。不被戒律所攝持的善，是第一種特徵。這就像屠夫家族的善行一樣。不被非戒律所攝持的不善，是第二種特徵。這就像出家人的不善行一樣。沒有所謂的中間無記。 此外，從業的角度進行分類，有現法受業、次生受業和後後受業三種。第一種的特徵是：造業之時，當下就能感受到業，其結果是造業者立即體驗到果報。這是現法受業的特徵。例如，貧窮的農夫供養世尊（bCom ldan 'das，梵文：Bhagavān，巴利文：Bhagavā，世尊），結果他的田地裡涌出黃金。正如所說：『若與慈悲滅煩惱』

【English Translation】 The rest belongs to the category of śrāmaṇera (novice monk). The six fundamental precepts of a śrāmaṇera are: not to be in the same place with a man, not to touch a man, not to go on the road alone, not to cross a river, not to be a matchmaker, and not to engage in immoral activities. These six are the fundamental precepts. The six conforming precepts are: not to hold gold, similarly, not to dig the ground, not to cut green grass, not to shave pubic hair, not to eat without being given, and similarly, not to store food. These six are the conforming precepts. The seven abandonments of a bhikṣu (monk) are: abandoning the seven non-virtuous deeds of body and speech, except for the three of mind. If including the retinue, there are two hundred and fifty-three precepts. What is the discipline in the form aggregate? The discipline that follows the mind of meditative concentration is the characteristic of the discipline of meditative concentration. Classifying it, there are eight disciplines born from the four preparatory stages and four main stages of meditative concentration with outflows. What is the discipline without outflows? The discipline that follows the mind that transcends the world is the characteristic of the discipline without outflows. Classifying it, there are six disciplines born from the six grounds of meditative concentration without outflows. Among them, the Prātimokṣa discipline exists only in the human realm. The discipline of meditative concentration with outflows and without outflows exists in the human realm and the form realm gods. In the formless realm, there is no discipline of meditative concentration, only the seed of the discipline without outflows. To be single-mindedly and continuously engaged in what should not be done is the characteristic of the karma of non-discipline. This is like the evil conduct of a butcher's family. Neither discipline nor non-discipline, but existing in an intermediate state, is the characteristic of the intermediate state. Classifying it, there are two types of intermediate states: virtuous and non-virtuous. The virtue that is not grasped by discipline is the first characteristic. This is like the virtuous deeds of a butcher's family. The non-virtue that is not grasped by non-discipline is the second characteristic. This is like the non-virtuous deeds of a monastic. There is no such thing as an intermediate indeterminate. Furthermore, classifying karma from the perspective of its fruition, there are three types: karma to be experienced in the present life, karma to be experienced in the next life, and karma to be experienced in subsequent lives. The characteristic of the first is: when karma is created, the karma itself, its continuation, the result of the agent experiencing the fruit, is the characteristic of karma to be experienced in the present life. For example, when a poor farmer offered food to the Bhagavan (Blessed One), gold erupted in his field. As it is said: 'If with loving-kindness, extinguish afflictions.'

---

། །མཐོང་དང་དགྲ་བཅོམ་འབྲས་ལངས་པ། །དེ་ལ་ཕན་གནོད་བྱས་པ་ཡི། །འབྲས་བུ་འཕྲལ་དུ་མྱོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ལས་དེའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་ལས་བྱས་པའི་ཚེ་ཕྱི་མ་ 3-1-21b དེ་ཉིད་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་དེ། སྐྱེས་ནས་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་མཚམས་མེད་ལྔའི་ལས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། ལས་དེའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་ལས་བྱས་པའི་སྐྱེ་བ་གསུམ་ཕན་ཆད་དུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་དེ། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སྟོབས་དང་མི་ལྡན་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་ཕལ་ཆེར་ལ་ཟེར། ཡང་ལས་ལ་དབྱེ་ན། ལས་དང་རྣམ་སྨིན་གཉིས་ཀ་དཀར་བའི་ལས། གཉིས་ཀ་གནག་པའི་ལས། གཉིས་ཀ་འདྲེས་མའི་ལས། ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་ཟག་མེད་དུ་འགྱུར་བའི་ལས་དང་བཞིའོ། །མཚན་ཉིད་རིམ་པ་བཞིན་དུ། ཟག་བཅས་ཀྱི་དགེ་བའི་ལས་དང་། མི་དགེ་བའི་ལས་དང་། འདོད་པ་ཁམས་ཀྱི་བསམ་སྦྱོར་དགེ་མི་དགེ་གཉིས་ཀ་འདྲེས་མའི་ལས་དང་། སྤོང་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ལས་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་དང་། །དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་དག་གི །རྣམ་དབྱེ་ཤེས་ན་འཁོར་བ་དང་། །ཐར་པའི་ལམ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ།། །།གསུམ་པ་འགོག་བདེན་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རང་རྒྱུ་ལམ་བདེན་གྱི་བྲལ་འབྲས་གང་ཞིག །འགོག་སོགས་མཚན་ཉིད་བཞིའི་ཚོགས་དོན་དུ་འཕགས་པས་གཟིགས་པ་དང་མཐུན་པར་གནས་པ་དེ་འགོག་བདེན་གྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་ཉིད་བཞི་ནི། འགོག་པ། ཞི་བ། གྱ་ནོམ། ངེས་འབྱུང་ངོ་། །རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་ཙམ་གྱི་མེད་དགག་གི་ཆ་དེ། འགོག་པའི་མཚན་ཉིད། རང་གི་ངོ་སྐལ་དུ་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ཙམ་གྱི་ཆ་དེ། ཞི་བའི་མཚན་ཉིད། དོན་དུ་གཉེར་བྱ་མཆོག་ཡིན་པའི་ཆ་དེ། གྱ་ནོམ་པའི་མཚན་ཉིད། རང་རྒྱུ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤངས་པ་སླར་མི་ལྡོག་པའི་ཆ་དེ་ངེས་འབྱུང་གི་མཚན་ཉིད། འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་དངོས་བཏགས་མ་ཕྱེ་བར་དབྱེ་ན། བརྡའི་འགོག་ 3-1-22a པ་དང་། དོན་དམ་པའི་འགོག་པ་གཉིས། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱའི་ས་བོན་ཉམས་སྨད་པས་ཐོབ་པའི་འགོག་པ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱའི་ས་བོན་དྲུང་ཕྱུང་བའི་འགོག་པ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་འགོག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་འགོག་པ་གཉིས། འཕགས་པ་སློབ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་འགོག་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། མི་སློབ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་འགོག་པ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྒྱན་མེད་ཀྱི་འགོག་པ་དང་། རྒྱན་བཅས་ཀྱི་འགོག་པ་གཉིས། ཤེས་རབ

【現代漢語翻譯】 正如經文所說：'見到見道和阿羅漢果位，對其造成利益或損害，其果報會立即成熟。' 這種業的異熟果報，在造業后的來世立即成熟的業，是生后受報業的特徵。例如，五無間罪就是如此。這種業的異熟果報，在造業后的三世乃至更多世成熟的業，是多次受報業的特徵。這通常指的是力量較弱的，有漏的業。此外，業還可以分為四種：業和異熟都是白色的業，兩者都是黑色的業，兩者混合的業，以及有漏業轉變為無漏業的業。 這些業的特徵依次是：有漏的善業，不善業，欲界的思所成善與不善混合的業，以及成為解脫道本體的無漏業。因此，如果瞭解了業、煩惱及其異熟的差別，就能精通輪迴和解脫之道。' 這是一段總結性的偈頌。 第三個是滅諦，其特徵是：以道諦作為根本因，所產生的遠離（煩惱）之果，並且與聖者所見的滅等四相之集合的意義相符，這就是滅諦的特徵。滅諦的四相是：滅、靜、妙、離。 僅僅是與作為自本體之因的煩惱分離的，否定性的部分，是滅的特徵。僅僅是與作為自本體的煩惱之果的痛苦分離的部分，是靜的特徵。作為所追求的至高目標的部分，是妙的特徵。作為無間道本體的斷除，並且不再退轉的部分，是離的特徵。如果不區分實有和假立，滅諦可以分為兩種：名言滅和勝義滅。通過世間道使作為自本體的所斷之種子衰損而獲得的滅，是第一種滅的特徵。通過無間道使作為自本體的所斷之種子連根拔除而獲得的滅，是第二種滅的特徵。第二種滅又可以分為兩種：不圓滿的滅和圓滿的滅。聖者有學道的滅，是第一種滅的特徵。無學道的滅，是第二種滅的特徵。第二種滅又可以分為兩種：無飾的滅和有飾的滅。智慧……

【English Translation】 As the scriptures say, 'Having seen the Path of Seeing and the fruit of Arhatship, causing benefit or harm to them, the result will mature immediately.' The karmic result of such actions, the karma that matures in the next life immediately after the action is done, is the characteristic of karma to be experienced after birth. For example, the five inexpiable sins are like this. The karmic result of such actions, the karma that matures in three or more lifetimes after the action is done, is the characteristic of karma to be experienced multiple times. This usually refers to weaker, contaminated karma. Furthermore, karma can be divided into four types: karma where both the action and the result are white, karma where both are black, karma that is a mixture of both, and karma where contaminated karma is transformed into uncontaminated karma. The characteristics of these karmas are, in order: contaminated virtuous karma, non-virtuous karma, karma that is a mixture of both virtuous and non-virtuous actions of the desire realm, and uncontaminated karma that has become the essence of the path of abandonment. Therefore, if one understands the distinctions between karma, afflictions, and their results, one will become skilled in the paths of samsara and liberation.' This is a concluding verse. The third is the Truth of Cessation (Nirodha Satya), its characteristic is: the result of separation (from afflictions) produced by the Truth of the Path as its fundamental cause, and which accords with the meaning of the collection of the four aspects of cessation as seen by the Noble Ones, that is the characteristic of the Truth of Cessation. The four aspects of cessation are: cessation, peace, excellence, and definite emergence. The negative aspect of merely being separated from afflictions, which are the cause of one's own nature, is the characteristic of cessation. The aspect of merely being separated from suffering, which is the result of the afflictions that are one's own nature, is the characteristic of peace. The aspect of being the supreme goal to be attained, is the characteristic of excellence. The aspect of abandonment that is the essence of the uninterrupted path, and which does not revert, is the characteristic of definite emergence. Without distinguishing between real and imputed, the Truth of Cessation can be divided into two types: nominal cessation and ultimate cessation. The cessation obtained by weakening the seeds of what is to be abandoned, which is one's own nature, through the worldly path, is the characteristic of the first cessation. The cessation obtained by uprooting the seeds of what is to be abandoned, which is one's own nature, through the uninterrupted path, is the characteristic of the second cessation. The second cessation can be further divided into two types: incomplete cessation and complete cessation. The cessation of the stream of a Noble One in training is the characteristic of the first cessation. The cessation of the stream of a non-trainer is the characteristic of the second cessation. The second cessation can be further divided into two types: cessation without adornment and cessation with adornment. Wisdom...

---

་རྐྱང་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པའི་འགོག་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པའི་འགོག་པ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། ཡང་མི་སློབ་པའི་འགོག་པ་ལ་དབྱེ་ན། ལྷག་བཅས་ཀྱི་འགོག་པ་དང་། ལྷག་མེད་ཀྱི་འགོག་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་འགོག་པ་དང་གསུམ། །ཉོན་མོངས་སྤངས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་འགོག་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། སྡུག་ཀུན་གཉིས་ཀ་སྤངས་པའི་འགོག་པ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། སྲིད་ཞི་གང་རུང་གི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པའི་འགོག་བདེན་མཐར་ཐུག་དེ་གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། བཞི་པ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རང་གི་བྲལ་འབྲས་འགོག་བདེན་གྱི་བྲལ་རྒྱུ་གང་ཞིག །ལམ་སོགས་མཚན་ཉིད་བཞིའི་སྒོ་ནས་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་བྱར་འཕགས་པས་གཟིགས་པ་དང་མཐུན་པར་གནས་པ། མཚན་ཉིད་བཞི་ནི། ལམ། རིགས་པ། སྒྲུབ་པ། ངེས་འབྱིན་ནོ། །ཐར་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བགྲོད་པར་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་ཕྱེ་ཤུལ་དུ་གྱུར་པའི་མཁྱེན་པ་དེ། ལམ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། ངོ་སྐལ་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ 3-1-22b མཁྱེན་པ་དེ། རིགས་པའི་མཚན་ཉིད། སེམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ངོ་བོར་སྒྲུབ་པ་དེ། སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད། སྤངས་རྟོགས་སླར་མི་ལྡོག་པའི་གནས་སུ་ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་དེ། ངེས་འབྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། འདིར་ལམ་ཙམ་ལ་དབྱེ་ན། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་གསུམ། ལམ་བདེན་མཚན་ཉིད་པ་ནི་བར་ཆད་མེད་ལམ་ཁོ་ན་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་འགོག་བདེན་གྱི་བྲལ་རྒྱུ་དངོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ༈ ། ༈ རྟེན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག གསུམ་པ་རྟེན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག་ལ། མཚན་ཉིད་དངོས་དང་། རྟེན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་ཤིང་། ཐ་སྙད་དུ་དེ་ལ་བསྟེན་ནས་སྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་ལོང་ཅིག །ཞེས་འདོམས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་དེ་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག་གི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ལ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རྣམ་གཞག་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། རྟོགས་དཀའ་བ་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། ཡུམ་གྱི་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བསྟན་ཚུལ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མ་ལས་གསུང་པའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བསྟན་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཡོད་ཀྱང་། རེ་ཤིག་གྲགས་ཆེ་བས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མ་ལས་གསུང་པ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གསུམ་ལས། དང་པོ་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ། དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པའི་སྐྱབས་དེ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་ལ་བྱའོ། །འདུས་མ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆ

【現代漢語翻譯】 僅僅通過寂滅而獲得解脫的阿羅漢的滅盡，是第一種特徵。從兩種角度獲得解脫的阿羅漢的滅盡，是第二種特徵。此外，如果將無學之滅盡進行分類，則有三種：有餘依之滅盡、無餘依之滅盡和殊勝之滅盡。 斷除了煩惱，但還留有痛苦蘊聚殘餘的滅盡，是第一種特徵。斷除了痛苦和痛苦之因的滅盡，是第二種特徵。不住于輪迴或涅槃任何一邊的究竟滅諦，是第三種特徵。第四個真諦，道諦的特徵是：能夠產生自身解脫果，即滅諦的解脫之因。通過道等四種特徵，在相續中成為可依止之處，並與聖者之見相符而存在。這四種特徵是：道、理、證、出。 引導至解脫之城的開端，是道的特徵。損害與生俱來煩惱習氣的智慧，是理的特徵。以心不顛倒的自性進行修證，是證的特徵。引導至斷除和證悟不再退轉之地的智慧，是出的特徵。這裡，如果僅對道進行分類，則有三乘之道。具有道諦特徵的，唯有無間道，因為它是滅諦的直接解脫之因。 第三，關於皈依三寶的教誨，包括特徵的真實含義和對所依三寶的解釋。首先，關於特徵的真實含義：不要在勝義諦中執著三寶，而在世俗諦中依靠它來修行。如是教導的如來之語，是此處所說的皈依教誨的特徵。其次，關於對所依三寶的解釋，包括對三寶 общей的解釋，以及對難以理解的僧伽寶的詳細解釋。首先，關於 общей的解釋：雖然《般若經》中所說的三寶的教導方式，與《大乘經續》中所說的三寶的教導方式不同，但暫時按照廣為人知的《大乘經續》中所說的方式進行解釋。其中，首先是佛寶：圓滿二利的救護者，是佛寶的特徵。這是指佛陀的三身。具有不生不滅等八功德的法

【English Translation】 The cessation of an Arhat (liberated being) who is liberated solely through cessation is the first characteristic. The cessation of an Arhat who is liberated from both aspects is the second characteristic. Furthermore, if the cessation of a non-learner is classified, there are three types: cessation with remainder, cessation without remainder, and particularly distinguished cessation. The cessation that has abandoned afflictions but still possesses the remainder of the aggregates of suffering is the first characteristic. The cessation that has abandoned both suffering and its origin is the second characteristic. The ultimate truth of cessation that does not abide in either extreme of existence or peace is the third characteristic. The fourth truth, the truth of the path, is characterized as whatever is the cause of abandonment for the cessation truth, which is the fruit of one's own abandonment. Through the four characteristics of the path, etc., it abides in accordance with the noble ones' vision, having become a basis of reliance in the continuum. These four characteristics are: path, reason, accomplishment, and definite emergence. The knowledge that has become the opportunity to proceed to the city of liberation is the characteristic of the path alone. The knowledge that harms the predispositions of innate afflictions is the characteristic of reason. The accomplishment that is the nature of a mind that is not inverted is the characteristic of accomplishment. That which leads to a state where abandonment and realization do not revert is the characteristic of definite emergence. Here, if the path alone is classified, there are the three paths of the three vehicles. The path truth that possesses characteristics is only the uninterrupted path, because it is the direct cause of abandonment for the cessation truth. Third, the instruction on entrusting to the Three Jewels includes the actual definition and the explanation of the Three Jewels as the basis of reliance. First, regarding the actual definition: 'Do not fixate on the Three Jewels as ultimately real, but rely on them in conventional truth and put effort into practice!' This teaching of the Thus-Gone One is the characteristic of the instruction on entrusting to them as taught here. Second, regarding the explanation of the Three Jewels as the basis of reliance, there is a general explanation of the aspects of the Three Jewels and a specific explanation of the Sangha Jewel, which is difficult to understand. First, regarding the general explanation: Although the way the Three Jewels are taught in the Sutra of the Mother (Prajnaparamita Sutra) and the way they are taught in the Great Vehicle Treatise (Uttaratantra Shastra) are different, for now, we will explain them according to the way they are taught in the Great Vehicle Treatise, which is more well-known. Among these three, first, regarding the Buddha Jewel: The refuge that perfects the two benefits is the characteristic of the Buddha Jewel alone. This refers to the three bodies of the Buddha. The Dharma

---

ོས་ཀྱི་སྐུ་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་གི་མཚན་ཉིད། ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ནི་ཇི་སྐད་དུ། འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྟོགས་མིན་པ། །མཁྱེན་དང་བརྩེ་དང་ནུས་པར་ལྡན། །དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཅེས་སོ། ། 3-1-23a རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའི་སྟེང་གི་རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་ཆ་དེ། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེའི་སྟེང་གི་བློ་བུར་རྣམ་དག་གི་ཆ་དེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེའི་སྟེང་གི་སངས་རྒྱས་ཁོ་ནའི་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཆ་དེ། གཞན་གྱི་རྐྱེན་ཀྱིས་རྟོགས་པ་མིན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་གསུམ་ལ་རང་དོན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྤངས་པའི་ཆའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་སྐུའི་སྟེང་གི་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་འགོག་བདེན་མཐར་ཐུག་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆ་དེ། མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེའི་སྟེང་གི་རང་གིས་མཁྱེན་པ་ལྟར་གཞན་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཐུགས་རྗེའི་ཆ་དེ། བརྩེ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། མཁྱེན་བརྩེ་གཉིས་ཀྱི་གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་འཇོམས་ནུས་པའི་སྟོབས་ཀྱི་ཆ་དེ། ནུས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་གསུམ་ལ་གཞན་དོན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་དོན་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བདག་རྐྱེན་གྱི་ཆ་ནས་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མདོར་ན་སྤངས་རྟོགས་དབྱེར་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ། འདིར་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དངོས་ཡིན་ལ། གདུལ་བྱ་གཞན་སྣང་ལ་ཤར་བའི་གཟུགས་སྐུ་ནི། གདུལ་བྱ་རང་གི་ངོ་བོར་སྐྱབས་སུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་བྱང་གི་བདེན་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་དེ། སྤྱིར་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་ཆོས་ཉིད། བློ་བུར་རྣམ་དག་གི་ཆོས་ཉིད། ལམ་གྱི་བདེན་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་སྟོན་པའི་གསུང་རབ་དགོངས་འབྲེལ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སུ་ཡོད་དོ། །བསམ་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་བཞི་ཚན་གཉིས་པོ་གང་རུང་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་བྱང་གི་བདེན་པ་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཚན་ཉིད། ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ནི་ཇི་སྐད་ 3-1-23b དུ། བསམ་མེད་གཉིས་མེད་རྟོག་མེད་པ། །དག་གསལ་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱིས། །གང་ཞིག་གང་གིས་ཆགས་བྲལ་བ། །བདེན་གཉིས་མཚན་ཉིད་ཅན་དེ་ཆོས། །ཅེས་སོ། །འགོག་བདེན་གྱི་སྟེང་གི་སྒྲ་རྟོག་གི་དངོས་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་ཆ་དེ། བསམ་དུ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། རང་གི་བྲལ་རྒྱུ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་ངོ་སྐལ་གྱི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཆ་དེ། གཉིས་སུ་མེད

【現代漢語翻譯】 佛的法身，此處所指的佛寶的特徵，八種功德是怎樣的呢？ 『無為任運成，非由他緣悟，具知悲與力，具二利之佛。』 圓滿佛陀的自性身之上，自性清凈的部分，是無為功德的特徵。其上的客塵清凈的部分，是任運成就功德的特徵。其上唯有佛陀才能現量證悟的部分，是非由他緣悟功德的特徵。這三種是自利功德，因為是斷證部分的功德。證悟智慧法身之上，具足二種清凈的究竟滅諦，通達於心的智慧部分，是智慧功德的特徵。其上如自己所知一般，向他人展示的慈悲部分，是慈悲功德的特徵。智慧與慈悲二者，能摧毀他相續的痛苦及其因的力量部分，是力量功德的特徵。這三種是他利功德，因為是從他利事業的不共增上緣的角度所顯示的功德。總之，斷證無別的佛陀法身，此處是真正的佛寶。對於所化眾生顯現的色身，是所化眾生自己作為皈依處的形象。 清凈的真諦及其眷屬，總體上是法寶的特徵。其中，自性清凈的法性，是客塵清凈的法性，以及宣說道諦及其眷屬的經論等，都包含著甚深密意。具備不可思議等四法印中任何一個的清凈真諦，是此處所指的法寶的特徵。八種功德是怎樣的呢？ 『無思無二無分別，凈明對治之品性，何者以何離貪著，二諦體性即是法。』 滅諦之上的，超越言語概念的對境，自性清凈的部分，是不可思議功德的特徵。與自己的解脫之因，無間道之分位的業和煩惱二者分離的部分，是無二

【English Translation】 The Dharmakāya (chos kyi sku，法身) of the Buddha, the characteristics of the Buddha Jewel (sang rgyas dkon mchog，佛寶) mentioned here, what are the eight qualities? 'Unconditioned and spontaneously accomplished, not realized by other conditions, possessing knowledge, compassion, and power, the Buddha possessing two benefits.' On the Svabhavikakaya (ngo bo nyid sku，自性身) of the complete Buddha, the part of self-nature purity is the characteristic of the unconditioned quality. The part of adventitious purity on it is the characteristic of the spontaneously accomplished quality. The part on it that only the Buddha can directly realize is the characteristic of the quality of not being realized by other conditions. These three are the qualities of self-benefit because they are the qualities of the part of abandonment and realization. On the Jnana Dharmakāya (ye shes kyi chos sku，智慧法身), the part of wisdom that understands the ultimate cessation truth (nirodha-satya，滅諦) with two kinds of purity is the characteristic of the quality of knowledge. The part of compassion on it that shows others as one knows oneself is the characteristic of the quality of compassion. The part of the power of wisdom and compassion that can destroy the suffering of others' continuums and its causes is the characteristic of the quality of power. These three are the qualities of benefiting others because they are the qualities shown from the perspective of the uncommon dominant condition of the activities of benefiting others. In short, the Dharmakāya of the Buddha, which is inseparable from abandonment and realization, is the real Buddha Jewel here. The Rupakaya (gzugs sku，色身) that appears to sentient beings to be tamed is the image of sentient beings themselves as a refuge. The pure truth and its retinue are generally the characteristics of the Dharma Jewel. Among them, the Dharma nature of self-nature purity is the Dharma nature of adventitious purity, and the scriptures and treatises that explain the truth of the path and its retinue all contain profound meanings. The pure truth that possesses any of the four seals, such as inconceivable, is the characteristic of the Dharma Jewel mentioned here. What are the eight qualities? 'Inconceivable, non-dual, non-conceptual, the nature of purity, clarity, and antidote, that which is free from attachment by what, the nature of the two truths is the Dharma.' Above the cessation truth, the part of self-nature purity that transcends the object of speech and concept is the characteristic of the inconceivable quality. The part that is separated from the two, karma and klesha (nyon mongs pa，煩惱), which are the cause of one's own liberation and the division of the uninterrupted path, is non-dual.

---

་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེའི་ངོ་སྐལ་གྱི་བདེན་འཛིན་ས་བོན་སྤངས་པའི་ཆ་དེ། རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། འདི་གསུམ་ནི་གང་གིས་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆ་ནས་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འགོག་བདེན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་དྲི་མ་དང་འགྲོགས་པ་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་དེ། དག་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། བླང་དོར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་ནུས་པ་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་དེ། གསལ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤངས་བྱའི་ས་བོན་དྲུངས་འབྱིན་པ་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་དེ། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། འདི་གསུམ་ནི་གང་གིས་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བྱེད་ཀྱི་ཆ་ནས་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་དཀོན་མཆོག་དངོས་ནི། འགོག་བདེན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཆགས་བྲལ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྒྱུ་བར་ཆད་མེད་ལམ་ཡང་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ཏུ་བསྡུད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། ཆགས་བྲལ་གྱི་ཐབས་དངོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལུང་གི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ལ་ནི་འདིར་བསྟན་གྱི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཚང་སྟེ། ཆགས་བྲལ་གྱི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ཡིན། ཆགས་བྲལ་གྱི་ཐབས་དངོས་ཀྱང་མིན་པའི་ཕྱིར། ཐེག་དམན་གྱི་འགོག་ལམ་གཉིས་ལ་ཡང་འདིར་བསྟན་གྱི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཚང་སྟེ། འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་དོན་མ་ཚང་། ལམ་གྱི་ 3-1-24a བདེན་པ་ལ་ནི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་དོན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། མདོར་ན་བསམ་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་པོ་གསུམ་གང་རུང་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་བྱང་གི་བདེན་པ་ཡིན་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་འགོག་བདེན་ཡིན་པས་ཁྱབ། ཡོན་ཏན་ཕྱི་མ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་བྱང་གི་བདེན་པ་ཡིན་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་བདེན་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །བདུད་ལས་ཀྱི་དབྱེ་བར་མི་ནུས་པའི་འཕགས་པའི་ཚོགས་དེ། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ལ་བྱའོ། །རིགས་གྲོལ་གྱི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་འཕགས་པ་དེ། འདིར་བསྟན་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་མཚན་ཉིད། ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ནི་ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ནང་གི་ནི། །ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་དག་པའི་ཕྱིར། །བློ་ལྡན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚོགས། །བླ་མེད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཉིད། །ཞེས་སོ། །རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་དེ། ཇི་ལྟ་བ་རིག་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་གཟིགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་དེ། ཇི་སྙེད་པ་རིག་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཡོན་ཏན་དེ་གཉིས་ཉན་རང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆ་དེ། ནང་རིག་པའི་ཡོན་ཏན་ག

【現代漢語翻譯】 殊勝功德的體性：斷除其自性的實執種子，是無分別功德的體性。這三者是從遠離染污的角度所顯示的功德，因此稱為滅諦的功德。了知與自性染污相伴的功德部分，是清凈功德的體性。能夠如實無謬地顯示應取應舍的功德部分，是明晰功德的體性。了知從根本上斷除自性所斷之種子的功德部分，是轉為對治品方的功德體性。這三者是從遠離染污之因的角度所顯示的功德，因此稱為道諦的功德。在此，真正的三寶是滅諦本身，因為它是遠離染污的自性。其無間之因的道，也有被歸攝於法寶的理由，因為它就是遠離染污的實際方法。經教法寶不具備此處所說的法寶的體性，因為它既不是遠離染污的自性，也不是遠離染污的實際方法。小乘的滅道二者也不具備此處所說的法寶的體性，因為滅諦不具備無分別的含義，道諦不具備轉為對治品方的含義。總而言之，如果具備不可思議等前三功德中的任何一個的解脫之真諦，那麼它一定是屬於大乘的滅諦。如果具備后三功德的解脫之真諦，那麼它一定是屬於大乘的道諦。不能區分魔業的聖者僧團，僅僅是僧寶的體性，這是對所有聖者補特伽羅而言的。具備八種異生解脫功德的聖者，是此處所說的僧寶的體性。八種功德如是說：『如是盡所有，智見皆清凈，具慧不退轉，具足無上德。』現量證悟自性清凈之法性的功德部分，是如所有智功德的體性。視一切有情為如來藏的功德部分，是盡所有智功德的體性。這兩種功德不與聲聞、緣覺共通的部分，是內智功德的體性。

【English Translation】 The characteristic of the qualities of excellence: The aspect of abandoning the seed of clinging to the truth of its own nature is the characteristic of the quality of non-conceptualization. These three are called the qualities of cessation because they are the qualities shown from the aspect of being free from attachment. The aspect of the quality of knowing that is associated with the impurity of one's own nature is the characteristic of the quality of purity. The aspect of the quality of knowing that can show what should be taken and what should be abandoned without error is the characteristic of the quality of clarity. The aspect of the quality of knowing that uproots the seeds of what should be abandoned of one's own nature is the characteristic of the quality of being on the side of the antidote. These three are called the qualities of the path because they are the qualities shown from the aspect of being the cause of freedom from attachment. Here, the actual Rare and Supreme is the truth of cessation itself, because it is the nature of freedom from attachment. There is also a reason to include the path, which is the immediate cause, in the Dharma Rare and Supreme, because it is the actual method of freedom from attachment. The Dharma Rare and Supreme of scripture does not have the characteristics of the Dharma Rare and Supreme shown here, because it is neither the nature of freedom from attachment nor the actual method of freedom from attachment. The two, cessation and path, of the Lesser Vehicle also do not have the characteristics of the Dharma Rare and Supreme shown here, because the truth of cessation does not have the meaning of non-conceptualization, and the truth of the path does not have the meaning of being on the side of the antidote. In short, if it is the truth of purification that possesses any of the first three qualities, such as being inconceivable, then it is necessarily the cessation of the Great Vehicle. If it is the truth of purification that possesses the latter three qualities, then it is necessarily the path of the Great Vehicle. The assembly of noble ones who cannot distinguish the activities of demons is only the characteristic of the Sangha Rare and Supreme, which applies to all noble individuals. The noble one who possesses the eight qualities of liberation from the aggregates is the characteristic of the Sangha Rare and Supreme shown here. The eight qualities are as follows: 'As it is, as many as there are, the wisdom and vision are pure, the assembly of the wise who do not turn back, are endowed with unsurpassed qualities.' The aspect of the quality of directly realizing the nature of self-nature purity is the characteristic of the quality of knowing as it is. The aspect of the quality of seeing all sentient beings as having the essence of the Sugata is the characteristic of the quality of knowing as many as there are. The aspect of these two qualities that is not common to Hearers and Solitary Realizers is the characteristic of the quality of inner knowledge.

---

ྱི་མཚན་ཉིད། དེ་གསུམ་ལ་རིག་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྟོགས་བྱ་རྟོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཉམ་གཞག་ཏུ་རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ལ་གེགས་བྱེད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆ་དེ། ཆགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་མཐོང་བ་ལ་གེགས་བྱེད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་བའི་ཆ་དེ། ཐོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ 3-1-24b ཉིད། ཆགས་ཐོགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ལས་གྲོལ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་དང་ཉེ་བའམ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཡོན་ཏན་དེ། དམན་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་གསུམ་ལ་གྲོལ་བའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མདོར་ན་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དང་ཆོས་དཀོན་མཆོག་མི་འགལ་ཏེ། འགོག་བདེན་མཐར་ཐུག་དེ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དང་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་འགལ་ལ། ཀུན་རྫོབ་པའི་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དང་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་མི་འགལ་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་དུ། ཐུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ཕྱིར། །ཚོགས་ཀྱང་དེའི་མཐར་ཐུག་ཕྱིར། །ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་སྐྱབས་གསུམ་ཚང་བར་གསུང་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སྐྱབས་ཙམ་ལ་དབྱེ་ན། རྒྱུའི་སྐྱབས་དང་། འབྲས་བུའི་སྐྱབས་གཉིས། གཞན་རྒྱུད་ལ་གྲུབ་ཟིན་པའི་སྐྱབས་གསུམ་གང་རུང་དེ། །དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རང་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་རུང་གི་སྐྱབས་གསུམ་གང་རུང་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་རྟོགས་དཀའ་བ་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། མཚོན་བྱེད་དཔེའི་དགེ་འདུན་དང་། མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་དགེ་འདུན་གཉིས། དང་པོ་ལ། གང་ལ་གནས་པ་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་དང་། གང་གནས་པ་གང་ཟག་གི་རྣམ་པར་བཞག་པའོ། །དང་པོ་ལ། དགེ་ཚུལ་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཟག་མེད་བར་ཆད་མེད་ལམ་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་ནི་དྲི་མ་མེད། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། བརྒྱད་ཅུ་རྩ་དགུའོ། །ཟག་མེད་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་བྲལ་བ་དེ། དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ 3-1-25a ན། དགེ་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་འདུས་མ་བྱས་དང་འདུས་བྱས་གཉིས། སོར་སོར་བརྟགས་འགོག་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རྣམ་གྲོལ་ལམ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་རེ་རེ་ལའང་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་དགུ་རེ་རེར་དབྱེར་ཡོད་དོ།། །།མཐོང་ལམ་བཟོད་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་དང་། རྣམ་གྲོལ་ག

{ "translations": [ "是為體性。此三者稱為智慧之功德，因為是所知由能知所區分的功德。于等持中，對自性清凈之法性現量見，能阻礙之障礙盡除之分，是為解脫貪執之障礙的功德之體性。於後得位，見一切有情皆具如來藏，能阻礙之障礙盡除之分，是為解脫所知之障礙的功德之體性。解脫貪執與所知二障，與佛之法身相近，或於圓滿菩提不退轉之功德，是為解脫下劣之障礙的功德之體性。此三者稱為解脫之功德，因為是自本體之所斷盡斷所區分的功德。總之，佛寶與法寶不相違，因為二者皆為究竟之滅諦。勝義之佛寶與僧寶相違，世俗之佛寶與僧寶不相違，因為二者皆為圓滿報身。如是說：『能仁具法身故，僧伽亦是彼之究竟故。』故於佛地圓滿三寶。又，僅就皈依境而言，有因之皈依境與果之皈依境二者。他續已成就之三寶任何一者，是為前者之體性。自續能生起之三寶任何一者，是為後者之體性。後者難以理解，故別說僧寶。有表詮之譬喻僧與所詮之義僧二者。前者有安住之果位與安住之補特伽羅二者。前者有沙彌與彼之果二者。前者有無漏無間道，是為沙門性之體性。如是說：『沙門性是無垢染。』彼有八十九種。以無漏無間道之力所獲得之解脫，是為沙門性之果之體性。彼有沙彌之果，有為法與無為法二者。個別觀察之斷滅是為前者之體性。解脫道是為後者之體性。彼一一亦可分為八十九種。見道八忍所獲得之個別觀察之斷滅與解脫道，", "These are characteristics. These three are called the qualities of wisdom, because they are the qualities distinguished by what is to be realized through realization. In meditative equipoise, the aspect of being free from obscurations that hinder the direct seeing of the nature of reality, which is pure in its essence, is the characteristic of the quality of being liberated from the obscuration of attachment. In subsequent attainment, the aspect of being free from the obscurations that hinder seeing all sentient beings as possessing the essence of the Sugata (Tathāgatagarbha), is the characteristic of the quality of being liberated from the obscuration of cognitive impediments. The quality of being close to the Dharmakāya of the Buddha, which is liberated from the two obscurations of attachment and cognitive impediments, or the quality of non-retrogression from perfect enlightenment, is the characteristic of the quality of being liberated from the obscuration of inferiority. These three are called the qualities of liberation, because they are the qualities thoroughly distinguished by the abandonment of what is to be abandoned by nature. In short, the Buddha Jewel and the Dharma Jewel are not contradictory, because both are the ultimate cessation and truth of suffering. The ultimate Buddha Jewel and the Sangha Jewel are contradictory, but the conventional Buddha Jewel and the Sangha Jewel are not contradictory, because both are the Sambhogakāya. As it is said: 'Because the Thubpa (Buddha) possesses the Dharmakāya, the Sangha is also its ultimate.' Therefore, the Three Jewels are complete in the state of Buddhahood. Furthermore, if we differentiate only in terms of refuge, there are two types of refuge: the refuge of cause and the refuge of effect. Any one of the Three Jewels that is already established in another's mindstream is the characteristic of the former. Any one of the Three Jewels that can arise in one's own mindstream is the characteristic of the latter. Because the latter is difficult to understand, the Sangha Jewel is explained separately. There are two types of Sangha: the Sangha as an example that represents, and the Sangha as the meaning that is represented. The former has two aspects: the state of abiding as the result, and the individual who abides. The former has two aspects: the novice monk and its result. The former is the characteristic of the path of non-outflow and non-interruption, which is the nature of a renunciate. As it is said: 'The nature of a renunciate is without defilement.' It has eighty-nine divisions. The separation obtained by the power of the path of non-outflow and non-interruption is the characteristic of the result of the nature of a renunciate. It has two divisions: the result of the novice monk, which are the unconditioned and the conditioned. The separate cessation through analysis is the characteristic of the former. The path of liberation is the latter. Each of these also has eighty-nine divisions. The separate cessation through analysis obtained by the eight tolerances of the path of seeing, and the path of liberation," ], "english_translations": [ "This is the nature of it. These three are called the qualities of wisdom, because they are the qualities distinguished by what is to be realized through realization. In meditative equipoise, the aspect of being free from obscurations that hinder the direct seeing of the nature of reality, which is pure in its essence, is the characteristic of the quality of being liberated from the obscuration of attachment. In subsequent attainment, the aspect of being free from the obscurations that hinder seeing all sentient beings as possessing the essence of the Sugata (Tathāgatagarbha), is the characteristic of the quality of being liberated from the obscuration of cognitive impediments. The quality of being close to the Dharmakāya of the Buddha, which is liberated from the two obscurations of attachment and cognitive impediments, or the quality of non-retrogression from perfect enlightenment, is the characteristic of the quality of being liberated from the obscuration of inferiority. These three are called the qualities of liberation, because they are the qualities thoroughly distinguished by the abandonment of what is to be abandoned by nature. In short, the Buddha Jewel and the Dharma Jewel are not contradictory, because both are the ultimate cessation and truth of suffering. The ultimate Buddha Jewel and the Sangha Jewel are contradictory, but the conventional Buddha Jewel and the Sangha Jewel are not contradictory, because both are the Sambhogakāya. As it is said: 'Because the Thubpa (Buddha) possesses the Dharmakāya, the Sangha is also its ultimate.' Therefore, the Three Jewels are complete in the state of Buddhahood. Furthermore, if we differentiate only in terms of refuge, there are two types of refuge: the refuge of cause and the refuge of effect. Any one of the Three Jewels that is already established in another's mindstream is the characteristic of the former. Any one of the Three Jewels that can arise in one's own mindstream is the characteristic of the latter. Because the latter is difficult to understand, the Sangha Jewel is explained separately. There are two types of Sangha: the Sangha as an example that represents, and the Sangha as the meaning that is represented. The former has two aspects: the state of abiding as the result, and the individual who abides. The former has two aspects: the novice monk and its result. The former is the characteristic of the path of non-outflow and non-interruption, which is the nature of a renunciate. As it is said: 'The nature of a renunciate is without defilement.' It has eighty-nine divisions. The separation obtained by the power of the path of non-outflow and non-interruption is the characteristic of the result of the nature of a renunciate. It has two divisions: the result of the novice monk, which are the unconditioned and the conditioned. The separate cessation through analysis is the characteristic of the former. The path of liberation is the latter. Each of these also has eighty-nine divisions. The separate cessation through analysis obtained by the eight tolerances of the path of seeing, and the path of liberation," "These are characteristics. These three are called the qualities of wisdom, because they are the qualities distinguished by what is to be realized through realization. In meditative equipoise, the aspect of being free from obscurations that hinder the direct seeing of the nature of reality, which is pure in its essence, is the characteristic of the quality of being liberated from the obscuration of attachment. In subsequent attainment, the aspect of being free from the obscurations that hinder seeing all sentient beings as possessing the essence of the Sugata (Tathāgatagarbha), is the characteristic of the quality of being liberated from the obscuration of cognitive impediments. The quality of being close to the Dharmakāya of the Buddha, which is liberated from the two obscurations of attachment and cognitive impediments, or the quality of non-retrogression from perfect enlightenment, is the characteristic of the quality of being liberated from the obscuration of inferiority. These three are called the qualities of liberation, because they are the qualities thoroughly distinguished by the abandonment of what is to be abandoned by nature. In short, the Buddha Jewel and the Dharma Jewel are not contradictory, because both are the ultimate cessation and truth of suffering. The ultimate Buddha Jewel and the Sangha Jewel are contradictory, but the conventional Buddha Jewel and the Sangha Jewel are not contradictory, because both are the Sambhogakāya. As it is said: 'Because the Thubpa (Buddha) possesses the Dharmakāya, the Sangha is also its ultimate.' Therefore, the Three Jewels are complete in the state of Buddhahood. Furthermore, if we differentiate only in terms of refuge, there are two types of refuge: the refuge of cause and the refuge of effect. Any one of the Three Jewels that is already established in another's mindstream is the characteristic of the former. Any one of the Three Jewels that can arise in one's own mindstream is the characteristic of the latter. Because the latter is difficult to understand, the Sangha Jewel is explained separately. There are two types of Sangha: the Sangha as an example that represents, and the Sangha as the meaning that is represented. The former has two aspects: the state of abiding as the result, and the individual who abides. The former has two aspects: the novice monk and its result. The former is the characteristic of the path of non-outflow and non-interruption, which is the nature of a renunciate. As it is said: 'The nature of a renunciate is without defilement.' It has eighty-nine divisions. The separation obtained by the power of the path of non-outflow and non-interruption is the characteristic of the result of the nature of a renunciate. It has two divisions: the result of the novice monk, which are the unconditioned and the conditioned. The separate cessation through analysis is the characteristic of the former. The path of liberation is the latter. Each of these also has eighty-nine divisions. The separate cessation through analysis obtained by the eight tolerances of the path of seeing, and the path of liberation," ] }

---

ྱི་ལམ་བརྒྱད་བརྒྱད། ཁམས་གསུམ་ས་དགུའི་སྒོམ་སྤངས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཅིག་སྤངས་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་དང་། རྣམ་གྲོལ་ལམ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཅིག་རེ་རེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ལྔ་ཚང་བའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ན། རྒྱུན་ཞུགས་ཀྱི་འབྲས་བུ། ཕྱིར་འོང་གི །ཕྱིར་མི་འོང་གི །དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་དང་བཞི། མཐོང་སྤངས་ཙམ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། འདོད་ཉོན་དྲུག་པ་ཙམ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང་། འདོད་ཉོན་དགུ་པ་ཙམ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང་། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་དེ། གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ཕྱི་མ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་གང་གནས་པ་གང་ཟག་གི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ། སྤང་བྱ་ཅིག་ཅར་བ་དང་། རིམ་གྱིས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། བཅུ་དྲུག་པ་ལམ་རྗེས་ཤེས་ཀྱི་རྟོགས་པ་རྫོགས་རྗེས་སུ་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཁམས་གསུམ་ལ་ཅིག་ཅར་དུ་ཆགས་བྲལ་བྱས་པའམ། བྱེད་བཞིན་པའི་དམན་པའི་གང་ཟག་དེ། སྤང་བྱ་ཅིག་ཅར་བའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་དང་། དགྲ་བཅོམ་འབྲས་གནས་གཉིས། སྤང་བྱ་ཅིག་ཅར་བའི་སློབ་པ་འབྲས་གནས་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། འདི་ཡིན་ན། དགྲ་བཅོམ་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་སྟེ། འདི་ཡིན་ན་རྒྱུན་ཞུགས་ 3-1-25b འབྲས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཅིག་ཅར་བའི་མི་སློབ་པ་འབྲས་གནས་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། ཞར་ལ་སྤང་བྱ་ཅིག་ཅར་བའི་རྒྱུན་ཞུགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་བརྩོན་པའི་དམན་པའི་གང་ཟག་གང་ཞིག །སྦྱོར་ལམ་དང་མཐོང་ལམ་དང་པོ་བཅོ་ལྔ་གང་རུང་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་དེ། ཅིག་ཅར་བའི་རྒྱུན་ཞུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཅིག་ཅར་བའི་རྣམ་གཞག་འདི་ནི་མངོན་པ་འོག་མ་བས་ཁས་མི་ལེན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་གཉིས། ཁམས་གསུམ་ལ་ཆགས་བྲལ་རིམ་བཞིན་དུ་བྱས་པའམ། བྱེད་བཞིན་པའི་དམན་པའི་གང་ཟག །མཚོན་བྱེད་དཔེའི་དགེ་འདུན་དུ་གྱུར་པའི་སྤང་བྱ་རིམ་གྱིས་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཆགས་བྲལ་སྔོན་སོང་བ་དང་། ཆགས་བྲལ་སྔོང་དུ་མ་སོང་བའི་སྤང་བྱ་རིམ་གྱིས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཐོང་ལམ་གྱི་སྔ་རོལ་དུ་རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱའི་གཙོ་བོ་སྤངས་པའི་དམན་པའི་གང་ཟག་དེ། མཚོན་བྱེད་དཔེའི་དགེ་འདུན་དུ་གྱུར་པའི་ཆགས་བྲལ་སྔོན་སོང་གི་མཚན་ཉིད། །མཚོན་བྱེད་དཔེའི་དགེ་འདུན་ཞེས་པ་འོག་མ་གཞན་ལའང་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཞུགས་པ་དང་། འབྲས་གནས་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཆགས་བྲལ་སྔོན་སོང་གང་ཞིག །སྦྱོར་

【現代漢語翻譯】 八十八種道（Jig rten gyi lam brgyad brgyad）：因為斷除了三界九地（khams gsum sa dgu）的修斷煩惱八十一種（nyon mongs pa brgyad cu rtsa gcig），具有各個別解脫（so sor brtags 'gog），並且有八十一種解脫道（rnam grol lam brgyad cu rtsa gcig re re）。如果從具備五種因的果的角度來說，有須陀洹果（rgyun zhugs kyi 'bras bu）、斯陀含果（phyir 'ong gi）、阿那含果（phyir mi 'ong gi）、阿羅漢果（dgra bcom pa'i 'bras bu）這四種果位。僅僅通過見斷和修斷的斷除程度來區分的沙門果，是初果的特徵。通過斷除欲界煩惱的第六品來區分，通過斷除欲界煩惱的第九品來區分，以及通過斷除三界所有煩惱來區分的沙門果，依次是后三種果位的特徵。 第二，安住于果位之補特伽羅的分類，有頓斷（spang bya cig car ba）和漸斷（rim gyis pa）兩種。第一種的特徵是：在十六道（bcu drug pa lam）的后得智（rjes shes）的證悟圓滿之後，依靠不間斷的初禪近分定（bsam gtan dang po'i nyer bsdogs mi lcogs pa med pa），對三界同時生起離貪（chags bral），或者正在生起離貪的下劣補特伽羅，是安住于頓斷果位的特徵。對此進行分類，有須陀洹果位和阿羅漢果位兩種。頓斷的有學果位是第一種的特徵。如果是這樣，那麼一定是阿羅漢，因為如果是這樣，那麼一定是特殊的須陀洹果位。頓斷的無學果位是第二種的特徵。順便說一下，爲了獲得頓斷的須陀洹果而精進的下劣補特伽羅，安住于加行道（sbyor lam）和見道（mthong lam）最初的十五剎那中的任何一個的補特伽羅，是頓斷的須陀洹的特徵。這種頓斷的分類，下部阿毗達磨（mngon pa 'og ma）是不承認的。 第二種有特徵和分類兩種。對三界次第生起離貪，或者正在生起離貪的下劣補特伽羅，是作為代表僧團（mtshon byed dpe'i dge 'dun）的漸斷僧團的特徵。對此進行分類，有離貪先行的和離貪非先行的漸斷兩種。第一種，在見道之前，斷除了屬於自己部分的所斷之主要部分的下劣補特伽羅，是作為代表僧團的離貪先行的特徵。作為代表僧團，在其他下部也應適當地應用。對此進行分類，有入流（zhugs pa）和果位兩種。第一種的特徵是：離貪先行者，安住于加行道四加行（sbyor）的任何一個，是入流的特徵。

【English Translation】 Eighty-eight Paths: Because of abandoning the eighty-one afflictions (nyon mongs pa brgyad cu rtsa gcig) of cultivation to be abandoned in the nine grounds of the three realms (khams gsum sa dgu), having individual distinct cessations (so sor brtags 'gog), and because there are eighty-one paths of liberation (rnam grol lam brgyad cu rtsa gcig re re). If considered from the perspective of the fruit possessing five causes, there are the four fruits: Stream-enterer (rgyun zhugs kyi 'bras bu), Once-returner (phyir 'ong gi), Non-returner (phyir mi 'ong gi), and Arhat (dgra bcom pa'i 'bras bu). The fruit of the ascetic practice that is distinguished merely by the extent of abandonment of what is to be abandoned by seeing and cultivation is the characteristic of the first fruit. The fruit of the ascetic practice that is distinguished by abandoning only the sixth part of desire realm afflictions, distinguished by abandoning only the ninth part of desire realm afflictions, and distinguished by abandoning all the afflictions of the three realms, are the characteristics of the latter three fruits in order. Second, the classification of individuals abiding in the fruit, there are two types: sudden abandonment (spang bya cig car ba) and gradual abandonment (rim gyis pa). The characteristic of the first is: After the completion of the realization of subsequent wisdom (rjes shes) of the sixteen paths (bcu drug pa lam), relying on the uninterrupted first dhyana proximity attainment (bsam gtan dang po'i nyer bsdogs mi lcogs pa med pa), having simultaneously arisen detachment from desire (chags bral) towards the three realms, or the inferior individual who is in the process of arising detachment from desire, is the characteristic of abiding in the fruit of sudden abandonment. Differentiating that, there are two types: Stream-enterer fruit and Arhat fruit. The learned fruit of sudden abandonment is the characteristic of the first. If this is the case, then it must be an Arhat, because if this is the case, then it must be a special Stream-enterer fruit. The non-learner fruit of sudden abandonment is the characteristic of the second. Incidentally, the inferior individual who strives to obtain the fruit of the Stream-enterer of sudden abandonment, the individual who abides in any of the first fifteen moments of the path of preparation (sbyor lam) and the path of seeing (mthong lam), is the characteristic of the Stream-enterer of sudden abandonment. This classification of sudden abandonment is not accepted by the lower Abhidharma (mngon pa 'og ma). The second has two aspects: characteristic and differentiation. The inferior individual who has gradually developed detachment from desire towards the three realms, or is in the process of developing detachment from desire, is the characteristic of the Sangha of gradual abandonment who has become a representative Sangha (mtshon byed dpe'i dge 'dun). Differentiating that, there are two types: gradual abandonment with prior detachment from desire and gradual abandonment without prior detachment from desire. The first, the inferior individual who, prior to the path of seeing, has abandoned the main part of what is to be abandoned that belongs to oneself, is the characteristic of prior detachment from desire who has become a representative Sangha. The term 'representative Sangha' should also be applied appropriately to other lower ones. Differentiating that, there are two types: entering the stream (zhugs pa) and the fruit. The characteristic of the first is: the prior detachment from desire who abides in any of the four applications of the path of preparation (sbyor), is the characteristic of entering the stream.

---

ལམ་རྟེན་གཅིག་པའི་རྟོགས་པ་ཐོབ་ཅིང་བཅུ་དྲུག་པའི་རྟོགས་པ་མ་ཐོབ་པ། དབྱེ་ན་ཆགས་བྲལ་སྔོན་སོང་གི་ཕྱིར་འོང་ཞུགས་པ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་ཞུགས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཆགས་བྲལ་སྔོན་སོང་གི་ཞུགས་པ་གང་ཞིག །འདོད་ཉོན་དགུ་པ་མ་སྤངས་པ། དབྱེ་ན། དད་པའི་རྗེས་འབྲང་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་གཉིས། ཆགས་བྲལ་སྔོན་སོང་གི་ཞུགས་པ་གང་ཞིག །འདོད་ཉོན་དགུ་པ་སྤངས་པ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ཡང་སྔ་མ་ལྟར་གཉིས་སོ། །ཆགས་ 3-1-26a བྲལ་སྔོན་སོང་གང་ཞིག །བཅུ་དྲུག་པའི་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་དེ། ཆགས་བྲལ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་འབྲས་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ཕྱིར་འོང་འབྲས་གནས་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་གཉིས། ཆགས་བྲལ་སྔོན་སོང་གི་འབྲས་གནས་གང་ཞིག །འདོད་ཉོན་དགུ་པ་མ་སྤངས་པ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། འདི་ལ་དབྱེ་ན། ཙམ་པོ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས། སྔོན་སོང་གི་འབྲས་གནས་གང་ཞིག །འདོད་ཉོན་དགུ་པ་སྤངས་པ་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་ཆགས་བྲལ་སྔོན་སོང་གི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ཡང་སྔ་མ་ལྟར་གཉིས། རྒྱུན་ཞུགས་ལ་ཆགས་བྲལ་སྔོན་སོང་མེད་དེ། མཐོང་ལམ་གྱི་སྔ་རོལ་དུ་མཐོང་སྤང་སྤངས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དགྲ་བཅོམ་ལ་ཆགས་བྲལ་སྔོན་སོང་མེད་དེ། མཐོང་ལམ་གྱི་སྔ་རོལ་དུ་སྲིད་རྩེ་ལ་ཆགས་བྲལ་བྱས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། སྐབས་འདིར་ཆགས་བྲལ་སྔོན་དུ་སོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་གྱི་གཞི་མཐུན་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་ཆགས་བྲལ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་དགྲ་བཅོམ་ཡིན་མི་དགོས་ཏེ། ཕྱིར་འོང་དང་ཞུགས་པའི་གཞི་མཐུན་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་ཕྱིར་འོང་ཞུགས་པ་ཡིན་མི་དགོས་པ་བཞིན། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ་རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱའི་གཙོ་བོར་མཐོང་ལམ་གྱི་སྔ་རོལ་ཏུ་མ་སྤངས་པའི་ཞུགས་གནས་གང་རུང་དེ། ཆགས་བྲལ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བའི་སྤང་བྱ་རིམ་གྱིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྒྱུན་ཞུགས་ཞུགས་གནས་དང་། ཕྱིར་འོང་ཞུགས་གནས་གཉིས། ཕྱིར་མི་འོང་ཞུགས་གནས་གཉིས། དགྲ་བཅོམ་ཞུགས་གནས་གཉིས་ཏེ་བརྒྱད། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བའོ། །མཚན་ཉིད་ནི། མཐོང་སྤངས་ཙམ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དགེ་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་བརྩོན་བཞིན་པའི་དམན་པའི་གང་ཟག་གང་ཞིག །སྦྱོར་ལམ་རྟེན་གཅིག་པ་དང་། བདེན་ 3-1-26b པ་མངོན་རྟོགས་སྐད་ཅིག་དང་པོ་བཅོ་ལྔ་གང་རུང་ལ་གནས་པ་དེ། རྒྱུན་ཞུགས་ཞུགས་པའི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ལ། དད་པའི་རྗེས་འབྲང་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་གཉིས། དད་པ་ཙམ་གྱིས་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་གང་ཟག་དེ། སྤྱིར་དད་པའི་རྗེས་འབྲང་གི་མཚན་ཉིད། ཕ་རོལ་གྱིས་བསྟན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་གང་ཟག

【現代漢語翻譯】 那些獲得了單一基礎的證悟，但沒有獲得十六種證悟的人，如果進行區分，則有先已離欲的一來向（Srota-apanna）和不來向（Anagami）。第一種的定義是：已離欲的入流者，尚未斷除欲界九品煩惱。如果進行區分，則有信隨行者和法隨行者兩種。已離欲的入流者，已斷除欲界九品煩惱，這是第二種的定義。對於後者，也有如前者一樣的兩種分類。已離欲者，如果獲得了十六種證悟，那就是已離欲者的果位之定義。其中有一來果和不來果兩種。已離欲的果位者，尚未斷除欲界九品煩惱，這是第一種的定義。對此進行區分，則有庸常者和特殊者兩種。已離欲的果位者，已斷除欲界九品煩惱，這是不來者已離欲的定義。對於後者，也有如前者一樣的兩種分類。入流者沒有先已離欲的情況，因為在見道之前不可能斷除見道所斷之煩惱。阿羅漢沒有先已離欲的情況，因為在見道之前不可能對有頂天離欲。在此處，僅僅因為先已離欲和阿羅漢的基礎相同，並不意味著是先已離欲的阿羅漢，正如僅僅因為一來者和入流者的基礎相同，並不意味著是一來入流者一樣。第二種情況包括定義和分類兩種。第一種情況的定義是：對於屬於自己的應斷之法，在見道之前尚未斷除的入流者，這是未先已離欲，而是次第斷除應斷之法的定義。對此進行區分，則有入流向和一來向兩種，不來向兩種，阿羅漢向兩種，共八種。第一種情況包括定義和分類。定義是：僅僅通過斷除見道所斷之法，爲了獲得殊勝的沙門果位而精進的下劣者，處於單一基礎的加行道，以及處於十五個真諦現觀剎那中的任何一個，這是入流向的定義。第二種是分類，有信隨行者和法隨行者兩種。僅僅通過信心而致力於現觀真諦的人，這是信隨行者的普遍定義。不依賴於他人的教導，而是通過自己的智慧致力於現觀真諦的人。

【English Translation】 Those who have attained the realization of a single basis but have not attained the sixteen realizations, if differentiated, include the Once-Returner (Srota-apanna) and the Non-Returner (Anagami) who have previously abandoned desire. The definition of the first is: an Stream-enterer who has previously abandoned desire, who has not yet abandoned the nine levels of desire realm afflictions. If differentiated, there are two types: follower of faith and follower of Dharma. An Stream-enterer who has previously abandoned desire, who has abandoned the nine levels of desire realm afflictions, this is the definition of the second type. For the latter, there are also two categories as before. One who has previously abandoned desire, if they have attained the sixteen realizations, that is the definition of the fruit position of one who has previously abandoned desire. Among them, there are two types: Once-Returner fruit and Non-Returner fruit. A fruit position holder who has previously abandoned desire, who has not yet abandoned the nine levels of desire realm afflictions, this is the definition of the first type. If differentiated, there are two types: ordinary and special. A fruit position holder who has previously abandoned desire, who has abandoned the nine levels of desire realm afflictions, this is the definition of a Non-Returner who has previously abandoned desire. For the latter, there are also two categories as before. A Stream-enterer does not have a prior abandonment of desire, because it is impossible to abandon what is to be abandoned by the path of seeing before the path of seeing. An Arhat does not have a prior abandonment of desire, because it is impossible to abandon desire for the peak of existence before the path of seeing. In this case, merely because the basis of one who has previously abandoned desire and an Arhat are the same, it does not necessarily mean that it is an Arhat who has previously abandoned desire, just as merely because the basis of a Once-Returner and a Stream-enterer are the same, it does not necessarily mean that it is a Once-Returner Stream-enterer. The second case includes two aspects: definition and classification. The definition of the first is: for the afflictions to be abandoned that belong to oneself, any Stream-enterer who has not abandoned them before the path of seeing, this is the definition of gradually abandoning what is to be abandoned without prior abandonment of desire. If differentiated, there are two types: Stream-enterer aspirant and Once-Returner aspirant, two types of Non-Returner aspirant, and two types of Arhat aspirant, totaling eight. The first case includes definition and classification. The definition is: a lesser person who strives to obtain the excellent fruit of a renunciant, merely by abandoning what is to be abandoned by the path of seeing, who is situated on the path of application with a single basis, and in any of the first fifteen moments of the realization of truth, this is the definition of a Stream-enterer aspirant. The second is classification, with two types: follower of faith and follower of Dharma. A person who strives to realize the truth merely through faith, this is the general definition of a follower of faith. A person who strives to realize the truth through their own wisdom without relying on the teachings of others.

---

་དེ། སྤྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་མཚན་ཉིད། སྤྱིར་རྗེས་འབྲང་ཙམ་འདི་ཉིད་ལ་དབྱེ་ན། རྒྱུན་ཞུགས་ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་རྗེས་འབྲང་གཉིས། ཕྱིར་འོངས་ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་རྗེས་འབྲང་གཉིས། ཕྱིར་མི་འོང་ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་རྗེས་འབྲང་གཉིས་ཏེ་དྲུག་གོ །མཚན་ཉིད་ནི། །ཕྱིར་འོང་ཞུགས་པ་གང་ཞིག །དད་པ་ཙམ་གྱིས་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཞེས་སོགས་རིགས་བསྒྲེ་བར་བྱའོ། །མཐོང་སྤངས་ཙམ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་དམན་པའི་གང་ཟག་དེ། །རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་སྤྱིར་འབྲས་གནས་བཞི་ཆར་ལ་དད་མོས་དང་། མཐོང་ཐོབ་གཉིས་གཉིས་ཡོད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་དབང་བརྟུལ་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་དེ། དད་མོས་པའི་མཚན་ཉིད། །དབང་རྣོན་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་དེ། རྒྱུན་ཞུགས་མཐོང་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད། ཞེས་སོགས་རིགས་བསྒྲེས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱུན་ཞུགས་ལ་ཙམ་ཁྱད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཙམ་པོ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས། འབྲས་བུ་ཕྱི་མ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་མི་བརྩོན་པའི་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེར་བརྩོན་པའི་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་དེ། རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད། དང་པོ་ནི། བཅུ་དྲུག་པའི་རྟོགས་པ་ལ་གནས་ 3-1-27a བཞིན་པའི་རྒྱུན་ཞུགས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ནི། སྒོམ་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་དང་པོ་སོགས་སྤོང་བ་ལ་བརྩོན་བཞིན་པའི་རྒྱུན་ཞུགས་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་ལེན་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། རྒྱུན་ཞུགས་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་དང་། རྒྱུན་ཞུགས་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལྟར་ན། འདོད་པར་སྐྱེ་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ལེན་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཅན་གྱི་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་ཙམ་པོ་དེ། སྲིད་པ་ལན་བདུན་པའི་རྒྱུན་ཞུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། མངོན་པ་གོང་མ་བ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་མཐུན་ནོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། མྱོང་བར་ངེས་པའི་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་དང་། མྱོང་བར་མ་ངེས་པའི་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་གཉིས་སོ། །སྲིད་པ་ལན་བདུན་པའི་རིགས་ཅན་གང་ཞིག །འདོད་པར་སྐྱེ་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ལེན་པར་ངེས་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེར་མ་ངེས་པའི་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། འདིར་མྱོང་བར་ངེས་པའི་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་དང་། རེ་ལྟར་ཐོགས་ནས་ལན་བདུན་པ་ཞེས་པ་ནི་དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམས་གྲངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། འདོད་པའི་སྒོམ་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་གསུམ་པ་སྤངས་ཤིང་། ལྔ་པ་མ་སྤངས་པར་གྱུར་པའི་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་གང་ཞིག །འདོད་པར་རིགས་མཐུན་གྱི་སྲིད་པ་གཉིས་ལེན་པའི་རིགས་ཅན་དེ། རིགས་ནས་རིགས་

【現代漢語翻譯】 那麼，什麼是追隨佛法的特徵呢？一般來說，僅僅是追隨者就可以分為兩種：入流果的追隨者兩種，一來果的追隨者兩種，不還果的追隨者兩種，共六種。什麼是它們的特徵呢？例如，『一來果的入者，僅僅通過信仰就能證悟真理』等等，應該進行類比。僅僅斷除了見道和修道所斷，從而完全區分開來的，安住于沙門果位的下劣者，就是入流果位的特徵。如果進行區分，一般來說，所有四種果位都有信解和見得兩種。具體來說，成為鈍根的入流果位者，是信解的特徵。成為利根的入流果位者，是入流見得的特徵。等等，應該通過類比來了解。如果從『僅僅』和『差別』的角度來區分入流果，可以分為『僅僅者』和『有差別者』兩種。不爲了獲得未來果位而努力的入流果位者，是第一種的特徵。爲了獲得未來果位而努力的入流果位者，是入流果位有差別者的特徵。第一種，例如安住於十六諦的入流者。第二種，例如爲了斷除修道所斷的第一個煩惱等而努力的入流者。如果從受生方式的角度來區分，可以分為入流果七有和入流果家家兩種。第一種的特徵是：按照分別說部的觀點，將要受二十八次欲界生的入流果位僅僅者，是七有入流果的特徵。上部論師也與分別說部相同。它又可以分為必定感受的七有和不一定感受的七有兩種。將要感受七有的有情，必定要受二十八次欲界生，是第一種的特徵。不一定感受七有的有情，是第二種的特徵。這裡，必定感受的七有，和如願以償地經歷七次生死，是同義詞。第二種，斷除了欲界修道所斷的第三個煩惱，但沒有斷除第五個煩惱的入流果位者，將要受兩次欲界同類生的有情，是家家。 那麼，什麼是追隨佛法的特徵呢？一般來說，僅僅是追隨者就可以分為兩種：入流（梵文：Srotāpanna，Sanskrit: Srotāpatti，巴利文：Sotāpanna，字面意思：入流者）果的追隨者兩種，一來（梵文：Sakrdāgāmin，Sanskrit: Sakṛdāgāmin，巴利文：Sakadāgāmin，字面意思：一度來者）果的追隨者兩種，不還（梵文：Anāgāmin，Sanskrit: Anāgāmin，巴利文：Anāgāmin，字面意思：不復還者）果的追隨者兩種，共六種。什麼是它們的特徵呢？例如，『一來果的入者，僅僅通過信仰就能證悟真理』等等，應該進行類比。僅僅斷除了見道和修道所斷，從而完全區分開來的，安住于沙門果位的下劣者，就是入流果位的特徵。如果進行區分，一般來說，所有四種果位都有信解和見得兩種。具體來說，成為鈍根的入流果位者，是信解的特徵。成為利根的入流果位者，是入流見得的特徵。等等，應該通過類比來了解。如果從『僅僅』和『差別』的角度來區分入流果，可以分為『僅僅者』和『有差別者』兩種。不爲了獲得未來果位而努力的入流果位者，是第一種的特徵。爲了獲得未來果位而努力的入流果位者，是入流果位有差別者的特徵。第一種，例如安住於十六諦的入流者。第二種，例如爲了斷除修道所斷的第一個煩惱等而努力的入流者。如果從受生方式的角度來區分，可以分為入流果七有和入流果家家兩種。第一種的特徵是：按照分別說部的觀點，將要受二十八次欲界生的入流果位僅僅者，是七有入流果的特徵。上部論師也與分別說部相同。它又可以分為必定感受的七有和不一定感受的七有兩種。將要感受七有的有情，必定要受二十八次欲界生，是第一種的特徵。不一定感受七有的有情，是第二種的特徵。這裡，必定感受的七有，和如願以償地經歷七次生死，是同義詞。第二種，斷除了欲界修道所斷的第三個煩惱，但沒有斷除第五個煩惱的入流果位者，將要受兩次欲界同類生的有情，是家家。

【English Translation】 So, what are the characteristics of following the Dharma? Generally, just the followers can be divided into two types: two types of followers who have entered the Stream-enterer fruit, two types of followers who have entered the Once-returner fruit, and two types of followers who have entered the Non-returner fruit, making a total of six types. What are their characteristics? For example, 'One who has entered the Once-returner fruit, who realizes the truth merely through faith,' and so on, should be compared. One who has abandoned only what is abandoned by the Path of Seeing and the Path of Cultivation, thereby being completely distinguished, and who abides in the inferior state of the fruit of a Shramana, is the characteristic of the Stream-enterer fruit. If we distinguish them, generally, all four fruits have both faith-followers and vision-attainers. Specifically, one who has become a dull-witted Stream-enterer fruit-attainer is the characteristic of a faith-follower. One who has become a sharp-witted Stream-enterer fruit-attainer is the characteristic of a Stream-enterer vision-attainer. And so on, it should be understood through comparison. If we distinguish the Stream-enterer fruit from the perspective of 'merely' and 'difference,' we can divide them into two types: 'merely one' and 'one with difference.' A Stream-enterer fruit-attainer who does not strive to attain future fruits is the characteristic of the first type. A Stream-enterer fruit-attainer who strives to attain future fruits is the characteristic of a Stream-enterer fruit-attainer with difference. The first type is like a Stream-enterer who abides in the sixteen truths. The second type is like a Stream-enterer who strives to abandon the first affliction, etc., that is abandoned by the Path of Cultivation. If we distinguish them from the perspective of the manner of taking rebirth, we can divide them into the Stream-enterer fruit Seven-times-born and the Stream-enterer fruit One-family-born. The characteristic of the first type is: According to the view of the Sarvastivadins, a Stream-enterer fruit-attainer who will take twenty-eight rebirths in the desire realm is the characteristic of the Seven-times-born Stream-enterer. The upper Abhidharma masters also agree with the Sarvastivadins. It can be further divided into the Seven-times-born who will definitely experience it and the Seven-times-born who may not necessarily experience it. A sentient being who will experience seven rebirths and will definitely take twenty-eight rebirths in the desire realm is the characteristic of the first type. A sentient being who may not necessarily experience seven rebirths is the characteristic of the second type. Here, the Seven-times-born who will definitely experience it and the one who experiences seven lives and deaths as desired are synonymous. The second type is a Stream-enterer fruit-attainer who has abandoned the third affliction abandoned by the Path of Cultivation in the desire realm but has not abandoned the fifth affliction, and who will take two rebirths of the same kind in the desire realm, is the One-family-born. So, what are the characteristics of following the Dharma? Generally, just the followers can be divided into two types: two types of followers who have entered the Srotāpanna (藏文：རྒྱུན་ཞུགས་，梵文天城體：स्रोतापन्न，梵文羅馬擬音：Srotāpanna，漢語字面意思：入流者) fruit, two types of followers who have entered the Sakrdāgāmin (藏文：ཕྱིར་འོངས་，梵文天城體：सकृदागामिन्，梵文羅馬擬音：Sakṛdāgāmin，漢語字面意思：一度來者) fruit, and two types of followers who have entered the Anāgāmin (藏文：ཕྱིར་མི་འོང་，梵文天城體：अनागामिन्，梵文羅馬擬音：Anāgāmin，漢語字面意思：不復還者) fruit, making a total of six types. What are their characteristics? For example, 'One who has entered the Once-returner fruit, who realizes the truth merely through faith,' and so on, should be compared. One who has abandoned only what is abandoned by the Path of Seeing and the Path of Cultivation, thereby being completely distinguished, and who abides in the inferior state of the fruit of a Shramana, is the characteristic of the Stream-enterer fruit. If we distinguish them, generally, all four fruits have both faith-followers and vision-attainers. Specifically, one who has become a dull-witted Stream-enterer fruit-attainer is the characteristic of a faith-follower. One who has become a sharp-witted Stream-enterer fruit-attainer is the characteristic of a Stream-enterer vision-attainer. And so on, it should be understood through comparison. If we distinguish the Stream-enterer fruit from the perspective of 'merely' and 'difference,' we can divide them into two types: 'merely one' and 'one with difference.' A Stream-enterer fruit-attainer who does not strive to attain future fruits is the characteristic of the first type. A Stream-enterer fruit-attainer who strives to attain future fruits is the characteristic of a Stream-enterer fruit-attainer with difference. The first type is like a Stream-enterer who abides in the sixteen truths. The second type is like a Stream-enterer who strives to abandon the first affliction, etc., that is abandoned by the Path of Cultivation. If we distinguish them from the perspective of the manner of taking rebirth, we can divide them into the Stream-enterer fruit Seven-times-born and the Stream-enterer fruit One-family-born. The characteristic of the first type is: According to the view of the Sarvastivadins, a Stream-enterer fruit-attainer who will take twenty-eight rebirths in the desire realm is the characteristic of the Seven-times-born Stream-enterer. The upper Abhidharma masters also agree with the Sarvastivadins. It can be further divided into the Seven-times-born who will definitely experience it and the Seven-times-born who may not necessarily experience it. A sentient being who will experience seven rebirths and will definitely take twenty-eight rebirths in the desire realm is the characteristic of the first type. A sentient being who may not necessarily experience seven rebirths is the characteristic of the second type. Here, the Seven-times-born who will definitely experience it and the one who experiences seven lives and deaths as desired are synonymous. The second type is a Stream-enterer fruit-attainer who has abandoned the third affliction abandoned by the Path of Cultivation in the desire realm but has not abandoned the fifth affliction, and who will take two rebirths of the same kind in the desire realm, is the One-family-born.

---

སུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། ལྷའི་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེ་དང་། མིའི་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེས་གཉིས། རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་གང་ཞིག །འདོད་པའི་ལྷར་སྲིད་པ་ལན་གཉིས་ལེན་པའི་རིགས་ཅན་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་གང་ཞིག །མིའི་རྟེན་ལ་སྲིད་པ་ལན་གཉིས་ལེན་པའི་རིགས་ཅན་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། འདི་དག་ལའང་། མྱོང་བར་ 3-1-27b ངེས་པའི་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེ་དང་། མྱོང་བར་མ་ངེས་པའི་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེ་གཉིས་གཉིས་སུ་རིགས་པས་ཐོབ་བོ། །གསུམ་པ་ཕྱིར་འོང་ཞུགས་པ་ལ། འདོད་ཉོན་དྲུག་པ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་བརྩོན་བཞིན་པའི་དམན་པའི་གང་ཟག་གང་ཞིག །ལམ་རྗེས་ཤེས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་དེ། ཆགས་བྲལ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བའི་ཕྱིར་འོང་ཞུགས་པའམ། འབྲས་བུ་རིམ་གྱིས་པའི་ཕྱིར་འོང་ཞུགས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་དད་མོས་པ་དང་། མཐོང་ཐོབ་པ་གཉིས། བཞི་པ་ཕྱིར་འོང་འབྲས་གནས་ལ། འདོད་པའི་སྒོམ་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་དྲུག་པ་ཙམ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་སྤངས་བྱ་རིམས་གྱིས་པའི་རྒྱུ་ལྔ་ཚང་བའི་སློབ་པ་འབྲས་གནས་གང་ཞིག །འདོད་ཉོན་དྲུག་པ་མཐོང་ལམ་གྱི་རྗེས་ཐོགས་སུ་སྤངས་པ་དེ། འབྲས་བུ་རིམ་གྱིས་པའི་ཕྱིར་འོང་འབྲས་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཙམ་པོ་དང་། ཚེ་གཅིག་བར་ཆད་གཅིག་པ་གཉིས། འབྲས་བུ་ཕྱི་མ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་མི་བརྩོན་པའི་འབྲས་གནས་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། འདོད་ཉོན་བདུན་པ་སྤངས་ཤིང་། འདོད་པར་རིགས་མཐུན་གྱི་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་ལེན་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་འོང་དེ། ཕྱིར་འོང་ཚེ་གཅིག་བར་ཆད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད། ལྔ་པ་ཕྱིར་མི་འོང་ཞུགས་པ་ལ། ཐ་མའི་ཆ་མཐུན་ལྔ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་བརྩོན་བཞིན་པའི་དམན་པའི་གང་ཟག་གང་ཞིག །བཅུ་དྲུག་པའི་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་དེ། འབྲས་བུ་རིམ་གྱིས་པའི་ཕྱིར་མི་འོང་ཞུགས་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། དད་མོས་པ་དང་། མཐོང་ཐོབ་པ་གཉིས། དྲུག་པ་འབྲས་བུ་རིམ་གྱིས་པའི་ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཐ་མའི་ཆ་མཐུན་ལྔ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་རྒྱུ་ལྔ་ཚང་བའི་སློབ་པ་འབྲས་གནས་གང་ 3-1-28a ཞིག །འདོད་ཉོན་དགུ་པ་མཐོང་ལམ་གྱི་རྗེས་ཐོགས་སུ་སྤངས་པའོ། །དེ་ལ་ཙམ་ཁྱད་ཀྱིད་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཙམ་པོ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས་ཏེ། རྟོགས་པར་སླའོ། །ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། མཐོང་ཆོས་ཞི། །ལུས་མངོན་བྱེད། ཚེ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་འཕགས་པ། ཁམས་གོང་མར་ཉེར་འགྲོ་དང་བཞིའོ། །དང་པོ་ལ། ཚེ་འདི་ཉིད་

【現代漢語翻譯】 什麼是入流果位（Sotāpanna，梵文：Srotāpanna，梵文羅馬轉寫：Srotāpanna，漢語字面意思：入流者）的特徵？分類：有從天族再生和從人族再生兩種。從一族再生到另一族的入流果位是什麼？指在欲界天有兩次受生機會的那一類，這是第一種特徵。那是什麼？指在人道有兩次受生機會的那一類，這是第二種特徵。這些也分為：必定體驗的從一族再生和不一定體驗的從一族再生，各有兩種。 第三，對於一來向（Sakadāgāmin，梵文：Sakṛdāgāmin，梵文羅馬轉寫：Sakṛdāgāmin，漢語字面意思：一來者）的趨入者，指斷除了欲界煩惱第六品，爲了獲得由此區分的沙門果而精進的下等補特伽羅（Pudgala，梵文：Pudgala，梵文羅馬轉寫：Pudgala，漢語字面意思：人、有情）是什麼？指獲得了道后智的證悟者。這是未先斷除貪慾的一來向，或次第果的一來向的特徵。分為信勝解和見至兩種。 第四，對於一來果位，指斷除了欲界修斷的第六品煩惱，安住于由此區分的沙門果，具備五種漸次斷除之因的學道果位是什麼？指在見道之後斷除欲界第六品煩惱者，這是一次第果的一來果位的特徵。分為中般涅槃（Antarāparinirvāyin，梵文：Antarāparinirvāyin，梵文羅馬轉寫：Antarāparinirvāyin，漢語字面意思：中般涅槃者）和一生間般涅槃（Upahacca-parinibbayin，梵文：Upahacca-parinibbayin，梵文羅馬轉寫：Upahacca-parinibbayin，漢語字面意思：有行般涅槃者）兩種。指不為獲得未來果位而精進的果位，這是第一種特徵。指斷除了欲界第七品煩惱，必定只在欲界受生一次的一來者，這是一生間般涅槃一來者的特徵。 第五，對於不還向（Anāgāmin，梵文：Anāgāmin，梵文羅馬轉寫：Anāgāmin，漢語字面意思：不還者）的趨入者，指斷除了下分五結（Orambhāgiyāni，梵文：Orambhāgiyāni，梵文羅馬轉寫：Orambhāgiyāni，漢語字面意思：下分結），爲了獲得由此區分的沙門果而精進的下等補特伽羅是什麼？指獲得了第十六剎那的證悟者，這是一次第果的不還向的特徵。分為信勝解和見至兩種。 第六，對於次第果的不還果位，特徵是：指斷除了下分五結，安住于由此區分的沙門果，具備五種之因的學道果位是什麼？指在見道之後斷除了欲界第九品煩惱者。從差別角度分為：中般涅槃和殊勝者兩種，容易理解。從體性的角度分為：現法涅槃（Diṭṭhadhammanibbāna，梵文：Dṛṣṭadharmasukhavihārin，梵文羅馬轉寫：Dṛṣṭadharmasukhavihārin，漢語字面意思：現法樂住）、身證（Kāyasakkhi，梵文：Kāyasākṣin，梵文羅馬轉寫：Kāyasākṣin，漢語字面意思：身證）、有行般涅槃（Saṅkhāruppajjati，梵文：Saṃskāropapatti，梵文羅馬轉寫：Saṃskāropapatti，漢語字面意思：有行生）和往生上界四種。第一種是：在此生中……

【English Translation】 What are the characteristics of the Sotāpanna (Stream-enterer) fruition? Classification: There are two types: those reborn from the realm of gods and those reborn from the realm of humans. What is the Sotāpanna fruition of being reborn from one realm to another? It refers to those who have the potential to take rebirth twice in the desire realm, and that is the characteristic of the first type. What is that? It refers to those who have the potential to take rebirth twice in the human realm, and that is the characteristic of the second type. These are also divided into two types each: those who are certain to experience rebirth from one realm and those who are not certain to experience rebirth from one realm. Third, for the one who has entered the path of Sakadāgāmin (Once-returner), what is the inferior Pudgala who is striving to attain the fruit of the ascetic practice distinguished by abandoning the sixth level of afflictions in the desire realm? It refers to the one who has attained the realization of the subsequent knowledge of the path. This is the characteristic of the Sakadāgāmin who has not previously abandoned attachment, or the Sakadāgāmin of gradual fruition. It is divided into two types: faith-liberated and vision-attained. Fourth, for the Sakadāgāmin fruition, what is the learning fruition that abides in the fruit of the ascetic practice distinguished by abandoning only the sixth level of afflictions that have become abandoned through cultivation in the desire realm, possessing the five causes of gradual abandonment? It refers to the one who abandons the sixth level of afflictions in the desire realm subsequent to the path of seeing, and that is the characteristic of the Sakadāgāmin fruition of gradual fruition. It is divided into two types: Antarāparinirvāyin (one who attains Nirvana in the intermediate state) and Upahacca-parinibbayin (one who attains Nirvana with effort). The fruition that does not strive to attain the future fruition is the characteristic of the first type. The Sakadāgāmin who has abandoned the seventh level of afflictions in the desire realm and is certain to take only one rebirth in the desire realm is the characteristic of the Upahacca-parinibbayin Sakadāgāmin. Fifth, for the one who has entered the path of Anāgāmin (Non-returner), what is the inferior Pudgala who is striving to attain the fruit of the ascetic practice distinguished by abandoning the five lower fetters? It refers to the one who has attained the realization of the sixteenth moment, and that is the characteristic of the Anāgāmin of gradual fruition. It is divided into two types: faith-liberated and vision-attained. Sixth, for the Anāgāmin fruition of gradual fruition, the characteristic is: what is the learning fruition that abides in the fruit of the ascetic practice distinguished by abandoning the five lower fetters, possessing the five causes? It refers to the one who has abandoned the ninth level of afflictions in the desire realm subsequent to the path of seeing. From the perspective of mere difference, it is divided into two types: Antarāparinirvāyin and the distinguished one, which is easy to understand. From the perspective of essence, it is divided into four types: Diṭṭhadhammanibbāna (one who attains Nirvana in this life), Kāyasakkhi (body witness), Saṅkhāruppajjati (one who attains Nirvana with effort), and those who go to the higher realms. The first is: in this very life...

---

ལ་དགྲ་བཅོམ་གྱི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་ངེས་པའི་གང་ཟག་དེ། སྤྱིར་མཐོང་ཆོས་ཞི་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་རྒྱུན་ཞུགས་དང་། ཕྱིར་འོང་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་གསུམ་ཆར་ལ་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་ངེས་པའི་ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་དུ་གྱུར་པའི་མཐོང་ཆོས་ཞིའི་མཚན་ཉིད། རྣམ་པར་མཐར་པ་བརྒྱད་ཐོབ་ལ་མ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་དུ་གྱུར་པའི་ལུས་མངོན་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་གང་ཞིག །འཕགས་པ་ཐོབ་རྗེས་སུ་ཁམས་གསུམ་གང་རུང་དུ་སྐྱེ་བ་བརྒྱུད་མར་ལེན་མྱོང་བ་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་ཡིན་པའི་ཚེ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། འདོད་པར་ཚེ་ཡོངས་འགྱུར་གྱི་ཕྱིར་མི་འོང་དང་། ཁམས་གོང་མར་ཡོངས་འགྱུར་གྱི་ཕྱིར་མི་འོང་གཉིས། དང་པོ་ཡིན་ན་ཁམས་གཞན་དུ་མི་འགྲོ་བས་ཁྱབ་སྟེ། འདོད་པར་ཚེ་ཡོངས་གྱུར་པའི་འཕགས་ཁམས་གཞན་དུ་ནི་འགྲོ་བ་མེད། །ཅེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་དེས་མ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་སུ་ཚེ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་འཕགས་པ་གཟུགས་མེད་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིར་འཕགས་པ་ཐོབ་རྗེས་སུ་ཁམས་གསུམ་གང་རུང་དུ་སྐྱེ་བ་བརྒྱུད་མར་ལེན་མྱོང་བའི་གང་ཟག་དེ། སྤྱིར་ཚེ་ཡོངས་འགྱུར་གྱི་འཕགས་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་འབྲས་གནས་བཞི་ཆར་ལ་ཡོད་དོ། །འདོད་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ཕྱིར་མི་འོང་གང་ཞིག །ཁམས་གོང་མར་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ 3-1-28b ལས་དང་ལྡན་པ་དེ་ཁམས་གོང་མར་ཉེར་འགྲོའི་ཕྱིར་མི་འོང་གི་མཚན་ཉིད། སྤྱིར་ཁམས་གོང་མར་ཉེ་འགྲོ་ཙམ་ནི་རྒྱུན་ཞུགས་དང་ཕྱིར་འོང་གཉིས་ལའང་སྲིད་དོ། །དབྱེ་ན་གཟུགས་སུ་ཉེ་འགྲོའི་ཕྱིར་མི་འོང་དང་། གཟུགས་མེད་ཉེ་འགྲོའི་ཕྱིར་མི་འོང་གཉིས། འདོད་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ཕྱིར་མི་འོང་གང་ཞིག །གཟུགས་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་དང་ལྡན་པ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། བར་དོར་འདའ་བ། སྐྱེ་འདའ་བ། གོང་འཕོ་དང་གསུམ། འདོད་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་གང་ཞིག །གཟུགས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཀུན་སྦྱོར་སྤངས་ཤིང་། གཟུགས་སུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཀུན་སྦྱོར་གྱི་ལས་དང་ལྡན་པ་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་བར་འདའ་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། མྱུར་བར་འདའ་བ། མྱུར་བ་མ་ཡིན་པར་འདའ་བ། དུས་རིང་མོ་ཞིག་ནས་འདའ་བ་དང་གསུམ། འདོད་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ཕྱིར་མི་འོང་གང་ཞིག །གཟུགས་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་བླངས་ནས། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་རྟེན་ལ་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་རིགས་ཅན་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྐྱེས་མ་ཐག་འདའ་བ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དང་བཅས་ཏེ་འདའ་བ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་མེད་པར་འདའ་དང་གསུམ། འདོད་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ཕྱིར་མི་འོང་གང་ཞིག །གཟུག

【現代漢語翻譯】 那麼，必定能現證阿羅漢果位的人，通常具有寂靜解脫的特徵。這對於預流果、一來果和不還果這三種果位都適用。因此，確定處於不還果位的人，具有成為不還者的寂靜解脫的特徵。獲得八種解脫且未退失的不還果位的人，具有現證不還者之身的特徵。任何獲得聖果后，在三界中的任何一界連續受生的不還果位的人，具有轉生為不還者的特徵。對此進行區分，有欲界轉生為不還者和上界轉生為不還者兩種。如果是前者，那麼普遍不會前往其他界，因為在欲界轉生的聖者不會前往其他界。 關於後者，情況並非總是如此，因為在色界轉生的聖者可能會受生於無色界。一般來說，獲得聖果后，在三界中的任何一界連續受生的人，通常具有轉生為聖者的特徵。這對於四種果位都適用。任何具有欲界所依的不還者，如果具有能投生於上界的業，那麼就具有趨向于上界的不還者的特徵。一般來說，僅僅是趨向上界也可能發生在預流果和一來果這兩種果位上。進行區分，有趨向色界的不還者和趨向無色界的不還者兩種。任何具有欲界所依的不還者，如果具有能投生於色界的業，那麼就具有第一種不還者的特徵。進行區分，有中陰般涅槃者、生般涅槃者和有行般涅槃者三種。任何具有欲界所依的不還果位的人，如果斷除了投生於色界的結縛，並且具有能現證色界果位的結縛之業，那麼就具有不還中陰般涅槃者的特徵。對此進行區分，有速證般涅槃者、非速證般涅槃者和久時證般涅槃者三種。任何具有欲界所依的不還者，如果只在色界受生一次，並且具有在色界之身現證涅槃的根器，那麼就具有第二種不還者的特徵。對此進行區分，有生后立即般涅槃者、有功用行般涅槃者和無功用行般涅槃者三種。任何具有欲界所依的不還者，如果受生於色界后，逐漸向上界投生，最終現證涅槃，那麼就具有向上投生般涅槃者的特徵。

【English Translation】 So, a person who is certain to realize the fruit of Arhat (enemy destroyer) generally has the characteristic of peaceful liberation. This applies to all three: Stream-enterer, Once-returner, and Non-returner. Therefore, the state of a Non-returner who is certain has the characteristic of peaceful liberation of becoming a Non-returner. A Non-returner who has attained the eight liberations and has not declined has the characteristic of manifesting the body of a Non-returner. Any Non-returner who, after attaining the noble state, has experienced continuous rebirth in any of the three realms has the characteristic of transforming into a Non-returner. Differentiating this, there are Non-returners who transform in the desire realm and Non-returners who transform in the higher realms. If it is the former, then it is universally true that they do not go to other realms, because a noble being who transforms in the desire realm does not go to other realms. Regarding the latter, it is not always the case, because a noble being who transforms in the form realm may take rebirth in the formless realm. Generally, a person who, after attaining the noble state, has experienced continuous rebirth in any of the three realms generally has the characteristic of transforming into a noble being. This applies to all four fruitions. Any Non-returner who has a basis in the desire realm and possesses the karma to project into the higher realms has the characteristic of a Non-returner who approaches the higher realms. Generally, merely approaching the higher realms is also possible for the Stream-enterer and Once-returner. Differentiating, there are Non-returners who approach the form realm and Non-returners who approach the formless realm. Any Non-returner who has a basis in the desire realm and possesses the karma to project rebirth into the form realm has the characteristic of the first. Differentiating, there are those who pass away in the intermediate state, those who are born and pass away, and those who transcend upwards. Any Non-returner in the desire realm who has abandoned the fetters of rebirth in the form realm and possesses the karma of manifestly accomplishing the fetters in the form realm has the characteristic of a Non-returner who passes away in the intermediate state. Differentiating this, there are those who pass away quickly, those who do not pass away quickly, and those who pass away after a long time. Any Non-returner who has a basis in the desire realm and takes only one rebirth in the form realm, and has the potential to realize Nirvana in the form realm, has the characteristic of the second. Differentiating this, there are those who pass away immediately after birth, those who pass away with effort, and those who pass away without effort. Any Non-returner who has a basis in the desire realm and, after being born in the form realm, gradually projects upwards and eventually realizes Nirvana has the characteristic of transcending upwards and passing away.

---

ས་ཁམས་སུ་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་གྱུར་གྱི་ལས་དང་ལྡན་པ་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་གོང་འཕོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། འོག་མིན་གྱི་མཐར་ཐུག་འགྲོ་དང་། སྲིད་རྩེའི་མཐར་ཐུག་འགྲོ་གཉིས། འདོད་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ཕྱིར་མི་འོང་གང་ཞིག །བསམ་གཏན་བཞི་པའི་སྤེལ་སྒོམ་ཐོབ་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། འཕར་བ། ཕྱེད་དུ་འཕར་བ། གནས་ཐམས་ཅད་དུ་འཆི་འཕོ་བ་དང་གསུམ། ཕྱིར་མི་འོང་འོག་མིན་གྱི་མཐར་ཐུག་འགྲོ་གང་ཞིག །གཟུགས་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་གཉིས་བླངས་ནས། འོག་ 3-1-29a མིན་གྱི་རྟེན་ལ་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་རིགས་ཅན་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་འཕར་བའི་མཚན་ཉིད། འདིར་གཟུགས་ཁམས་སུ་སྐྱེ་སྲིད་གཉིས་ལེན་མི་དགོས་ཏེ། ཚངས་རིགས་སུ་སྐྱེ་སྲིད་གཅིག་བླངས་ནས། འོང་མིན་གྱི་བར་རྟེན་ལ་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་འཕར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡང་དེ་གང་ཞིག་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་རྟེན་ལ་སྐྱེ་བ་གསུམ་བླངས་ནས་འོག་མིན་གྱི་རྟེན་ལ་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་རིགས་ཅན་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་ཕྱེད་འཕར་གྱི་མཚན་ཉིད། ཡང་དེ་གང་ཞིག །གཟུགས་ཁམས་གནས་རིགས་བཅུ་བདུན་དུ་རིམ་གྱིས་སྐྱེས་ནས། མཐར་འོག་མིན་གྱི་རྟེན་ལ་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་གནས་ཐམས་ཅད་འཆི་འཕོའི་མཚན་ཉིད། འདི་དག་ལ་མྱོང་བར་ངེས་མ་ངེས་གཉིས་གཉིས་སུ་དབྱེར་ཡོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་མཛོད་འགྲེལ་ལས། གོང་དུ་འཕོ་བ་བར་སྐབས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ལྟར་རུང་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་མཆོག་ཏུ་ཐོགས་ན་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་སུ་ཉེར་འགྲོའི་ཕྱིར་མི་འོང་གོང་འཕོ་གང་ཞིག །བསམ་གཏན་གྱི་སྤེལ་མ་མ་སྒོམ་པར་ཞི་གནས་འབའ་ཞིག་གཙོ་བོར་སྒོམ་པས། གཟུགས་མེད་ཀྱི་རྟེན་ལ་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་གཟུགས་སུ་ཉེར་འགྲོའི་སྲིད་རྩེའི་མཐའ་ཐུག་འགྲོ་བའི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ཕྱིར་མི་འོང་གཟུགས་མེད་ཉེར་འགྲོའི་མཚན་ཉིད་ནི། འདོད་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་གང་ཞིག །གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་བྲལ་ཞིང་གཟུགས་མེད་དུ་སྐྱེ་བའི་ལས་དང་ལྡན་པའོ། །དབྱེ་ན་གཟུགས་མེད་ཉེར་འགྲོའི་སྐྱེ་འདའ་བ་དང་། དེའི་གོང་འཕོ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། གཟུགས་མེད་ཉེར་འགྲོའི་ཕྱིར་མི་འོང་གང་ཞིག །གཟུགས་མེད་དུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་བླངས་ནས་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། དེ་ 3-1-29b གང་ཞིག །གཟུགས་མེད་ཁམས་སུ་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་གྱུར་གྱི་ལས་དང་ལྡན་པའོ། །བདུན་པ་དགྲ་བཅོམ་ཞུགས་པ་ལ། ཁམས་གསུམ་གྱི་སྒོམ་སྤངས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་བརྩོན་བཞིན་པའི་ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་དེ། སྤང

【現代漢語翻譯】 在輪迴中，具有經歷其他次數之業的，是不還者向上界的特徵。分類為：達於色究竟天之邊際者，以及達于有頂天之邊際者兩種。何為具有欲界所依的不還者？即獲得第四禪增進修習者，是第一種特徵。分類為：跳躍者、半跳躍者、一切處死歿者三種。何為不還者達於色究竟天之邊際者？在色界中取兩次生，於色究竟天之所依處現證涅槃之補特伽羅，是不還者跳躍者的特徵。此處不必取色界之兩次生，因有于梵眾天取一次生，於色究竟天之中間所依處現證涅槃之跳躍者之故。又，何為於色界之所依處取三次生，於色究竟天之所依處現證涅槃之補特伽羅？是不還者半跳躍者的特徵。又，何為於色界十七處次第受生，最終於色究竟天之所依處現證涅槃者？是不還者一切處死歿者的特徵。這些可以分為決定經歷與不決定經歷兩種。如《俱舍論釋》所說：『向上界轉移，如於中間現般涅槃亦可，如極度堅固之入流果，如七有者一般。』。何為於色界趣近之不還者向上界轉移者？不修習禪定之增進，唯以寂止為主修習，于無色界之所依處現證涅槃者，是不還者於色界趣近之有頂天邊際行者的特徵。第二，不還者于無色界趣近之特徵是：具有欲界所依的不還果位者，是對色界離貪且具有生於無色界之業者。分類為：無色界趣近之生滅者，以及彼之向上界轉移者兩種。第一種的特徵是：何為無色界趣近的不還者？即于無色界唯取一生而現證涅槃者。第二種的特徵是：彼為何？即于無色界中具有經歷其他次數之業者。第七，阿羅漢向果者：由於已斷除三界一切修斷，爲了獲得以斷除煩惱而區分的沙門果，而精勤的那個不還果位者，是斷除者。 In the cycle of existence, one who possesses the karma to experience other rebirths is characterized as a 'never-returner' ascending to higher realms. These are classified into two types: those who reach the ultimate end in Akanistha (Wú sè jiùjìng tiān, 無色究竟天, The Peak of Existence) and those who reach the ultimate end in Sridzes (Yǒu dǐng tiān, 有頂天, the Peak of Existence). What is a 'never-returner' who has a basis in the desire realm? It is one who has attained the cultivation of the fourth Dhyana (meditative absorption), which is the first characteristic. This is divided into three types: 'leapers,' 'half-leapers,' and 'those who die and transmigrate in all places.' What is a 'never-returner' who reaches the ultimate end in Akanistha? It is a being who takes two births in the form realm and manifests Nirvana (Miè pán, 涅槃, extinction of suffering) in the Akanistha realm, which is the characteristic of a 'leaping never-returner.' Here, it is not necessary to take two births in the form realm because there are 'leapers' who take one birth in the Brahma realm and manifest Nirvana in the intermediate realm of Akanistha. Furthermore, what is a being who takes three births in the form realm and manifests Nirvana in the Akanistha realm? It is the characteristic of a 'half-leaping never-returner.' Furthermore, what is one who is born successively in the seventeen realms of the form realm and ultimately manifests Nirvana in the Akanistha realm? It is the characteristic of a 'never-returner who dies and transmigrates in all places.' These can be divided into two categories: those who are certain to experience and those who are not certain to experience. As it is said in the commentary on the Abhidharmakosa (Jù shě lùn, 俱舍論, Treasury of Knowledge): 'Ascending to higher realms, it is possible to attain Nirvana in the intermediate state, just like a stream-enterer who is extremely steadfast, like a seven-time-born being.' What is a 'never-returner' who approaches the form realm and ascends to higher realms? It is one who does not cultivate the advancement of meditation but mainly cultivates tranquility, manifesting Nirvana in the realm of formlessness, which is the characteristic of a 'never-returner who approaches the form realm and goes to the end of Sridzes.' Secondly, the characteristic of a 'never-returner who approaches the formless realm' is: a 'never-returner' who has a basis in the desire realm and is in the state of fruition is one who is free from attachment to form and possesses the karma to be born in the formless realm. This is divided into two types: 'those who are born and perish approaching the formless realm' and 'those who ascend to higher realms from there.' The characteristic of the first type is: What is a 'never-returner who approaches the formless realm'? It is one who takes only one birth in the formless realm and manifests Nirvana. The characteristic of the second type is: What is that? It is one who possesses the karma to experience other rebirths in the formless realm. Seventh, the one who is entering the state of Arhat (Ā luó hàn, 阿羅漢, one who is worthy): Because all the abandoned meditations of the three realms have been abandoned, that non-returner who is diligently striving to obtain the fruit of the ascetic path distinguished by abandonment is the abandoner.

【English Translation】 In samsara, one who possesses the karma to experience other rebirths is characterized as a 'non-returner' ascending to higher realms. This is classified into two types: those who reach the ultimate end in Akanistha and those who reach the ultimate end in Sridzes. What is a 'non-returner' who has a basis in the desire realm? It is one who has attained the cultivation of the fourth Dhyana, which is the first characteristic. This is divided into three types: 'leapers,' 'half-leapers,' and 'those who die and transmigrate in all places.' What is a 'non-returner' who reaches the ultimate end in Akanistha? It is a being who takes two births in the form realm and manifests Nirvana in the Akanistha realm, which is the characteristic of a 'leaping non-returner.' Here, it is not necessary to take two births in the form realm because there are 'leapers' who take one birth in the Brahma realm and manifest Nirvana in the intermediate realm of Akanistha. Furthermore, what is a being who takes three births in the form realm and manifests Nirvana in the Akanistha realm? It is the characteristic of a 'half-leaping non-returner.' Furthermore, what is one who is born successively in the seventeen realms of the form realm and ultimately manifests Nirvana in the Akanistha realm? It is the characteristic of a 'non-returner who dies and transmigrates in all places.' These can be divided into two categories: those who are certain to experience and those who are not certain to experience. As it is said in the commentary on the Abhidharmakosa: 'Ascending to higher realms, it is possible to attain Nirvana in the intermediate state, just like a stream-enterer who is extremely steadfast, like a seven-time-born being.' What is a 'non-returner' who approaches the form realm and ascends to higher realms? It is one who does not cultivate the advancement of meditation but mainly cultivates tranquility, manifesting Nirvana in the realm of formlessness, which is the characteristic of a 'non-returner who approaches the form realm and goes to the end of Sridzes.' Secondly, the characteristic of a 'non-returner who approaches the formless realm' is: a 'non-returner' who has a basis in the desire realm and is in the state of fruition is one who is free from attachment to form and possesses the karma to be born in the formless realm. This is divided into two types: 'those who are born and perish approaching the formless realm' and 'those who ascend to higher realms from there.' The characteristic of the first type is: What is a 'non-returner who approaches the formless realm'? It is one who takes only one birth in the formless realm and manifests Nirvana. The characteristic of the second type is: What is that? It is one who possesses the karma to experience other rebirths in the formless realm. Seventh, the one who is entering the state of Arhat: Because all the abandoned meditations of the three realms have been abandoned, that non-returner who is diligently striving to obtain the fruit of the ascetic path distinguished by abandonment is the abandoner.

---

་བྱ་རིམ་གྱིས་པའི་དགྲ་བཅོམ་ཞུགས་པའི་མཚན་ཉིད། ཡང་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་སྤངས་བྱ་རིམ་གྱིས་པ་དེ། སྤང་བྱ་རིམ་གྱིས་པའི་དགྲ་བཅོམ་འབྲས་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བརྗོད་ན། དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་དམན་པའི་གང་ཟག་དེ། ཐེག་དམན་འབྲས་གནས་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་ལ་སོགས་པ་བཞིའོ། །འདོད་ཉོན་དྲུག་པ་མཐོང་ལམ་གྱི་སྔ་རོལ་ཏུ་མ་སྤངས་ཤིང་། མཐོང་སྤངས་ཙམ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དམན་པའི་འབྲས་གནས་དེ། རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། འདོད་ཉོན་དྲུག་པ་སྤངས་ཤིང་དགུ་པ་མ་སྤངས་པའི་སྤང་བྱ་རིམ་གྱིས་པའི་རྒྱུ་ལྔ་ཚང་བའི་དམན་པའི་འབྲས་གནས་དེ། ཕྱིར་འོང་འབྲས་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། འདོད་ཉོན་དགུ་པ་སྤངས་པའི་རྒྱུ་ལྔ་ཚང་བའི་དམན་པའི་སློབ་པ་འབྲས་གནས་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཉོན་མོངས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་རྒྱུ་ལྔ་ཚང་བའི་དམན་པའི་འབྲས་གནས་དེ། དགྲ་བཅོམ་འབྲས་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དང་། བདག་གསོད་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དང་། རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དང་། གནས་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དང་། རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་གྱི་དང་། མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དང་དྲུག་གོ །སྤྱིར་རིགས་དྲུག་པོ་འདི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང་། སློབ་པ་འཕགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། སློབ་དང་ 3-1-30a འཕགས་མིན་རིགས་དྲུག་ལྡན། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལྟར་ན། ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དགྲ་བཅོམ་ནི། ཕལ་ཆེར་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ལས་ཉམས་པའི་རིགས་ཅན་ཅིག་ཡིན། །གཉིས་པ་ནི། སྐུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་མ་བཏང་ན་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་དང་། རང་གི་རིགས་ལས་ཕལ་ཆེར་ཉམས་ལ། སྐུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་བཏང་ན་མི་ཉམས་པའི་རིགས་ཅན་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། འདོད་ཉོན་ལ་སེམས་བསྲུང་ན་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་དང་། རང་གི་རིགས་ལས་ཕལ་ཆེར་མི་ཉམས་ཤིང་། མ་བསྲུང་ན་ཕལ་ཆེར་ཉམས་པ་ཅིག་གོ །བཞི་པ་ནི། ཕལ་ཆེར་དེ་དག་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་དབང་པོ་རྣོན་པོར་འཕོ་མི་ནུས་པའི་རིགས་ཅན་ཅིག་གོ །ལྔ་པ་ནི། དེ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་ཕལ་ཆེར་དབང་པོ་རྣོན་པོར་འཕོ་ནུས་པའི་རིགས་ཅན་ཡིན། དྲུག་པ་ནི། དེ་ལས་ཉམས་པ་མི་སྲིད་ཅིང་། དབང་པོ་འཕོ་མི་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་རྒྱུན་ཞུགས་ནི། རང་གི་འབྲས་བུ་ལས་ཉམས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་འདོད་དོ། །མདོ་སྡེ་པ་ལྟར་ན། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ལས་ཉམས་པ་མི་སྲིད་ལ། མདོ་ལས་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་སོགས་གསུང་པ་དེ་ནི། མཐོང་བའི

【現代漢語翻譯】 次第斷除的阿羅漢（梵文：Arhat，梵文羅馬擬音：Arhat，漢語字面意思：應供）趨入之相：又由此完全區分的，安住于沙門（梵文：Śrāmaṇa，梵文羅馬擬音：Shramana，漢語字面意思：勤息）果位的漸次斷除，是漸次斷除的阿羅漢果位安住之相。 總而言之，安住于沙門果位的下劣補特伽羅（梵文：Pudgala，梵文羅馬擬音：Pudgala，漢語字面意思：人）是小乘果位安住之相。若細分之，有預流果位等四種。 在見道（梵文：Darśanamārga，梵文羅馬擬音：Darshanamarga，漢語字面意思：見道）之前未斷除欲界煩惱（梵文：Kleśa，梵文羅馬擬音：Klesha，漢語字面意思：煩惱）第六品，僅斷除見道所斷，由此完全區分的下劣果位安住，是預流果之相。斷除欲界煩惱第六品，而未斷除第九品，具足斷除次第的五種因的下劣果位安住，是一來果位安住之相。斷除欲界煩惱第九品，具足五種因的下劣有學果位安住，是不還果位安住之相。完全斷除一切煩惱，具足五種因的下劣果位安住，是阿羅漢果位安住之相。 若從種姓（梵文：Gotra，梵文羅馬擬音：Gotra，漢語字面意思：種姓）方面區分，有退法阿羅漢、思法阿羅漢、護法阿羅漢、安住不動法阿羅漢、堪達阿羅漢、不動法阿羅漢六種。通常這六種種姓存在於異生（梵文：Pṛthagjana，梵文羅馬擬音：Prithagjana，漢語字面意思：凡夫）和有學聖者的階段。如雲：『有學及非聖，具足六種姓。』 就此而言，根據分別說部（梵文：Vaibhāṣika，梵文羅馬擬音：Vaibhashika，漢語字面意思：毗婆沙師）的觀點，退法阿羅漢大多是指從阿羅漢果位退失的種姓。第二種，若不捨棄壽命行（梵文：Āyuḥsaṃskāra，梵文羅馬擬音：Ayuhsamskara，漢語字面意思：壽行），則會從阿羅漢果位和自己的種姓中大多退失；若捨棄壽命行，則是不退失的種姓。第三種，若守護對欲界煩惱的心，則不會從阿羅漢果位和自己的種姓中大多退失；若不守護，則大多會退失。第四種，大多不會從這些中退失，且是無法轉變為利根的種姓。第五種，不會從這些中退失，且大多能夠轉變為利根的種姓。第六種，不可能從這些中退失，且不需要轉變根器。即便如此，退法阿羅漢的預流果，因為不可能從自己的果位退失，所以是被認可的。 根據經部（梵文：Sūtra，梵文羅馬擬音：Sutra，漢語字面意思：經）的觀點，不可能從阿羅漢果位退失，而經中說有退法等，是指見道

【English Translation】 The characteristics of entering the Arhat (Tibetan: དགྲ་བཅོམ་, Sanskrit: Arhat, Romanized Sanskrit: Arhat, Literal meaning: worthy one) who gradually eliminates: Furthermore, the gradual elimination of the Shramana (Tibetan: དགེ་སྦྱོང་, Sanskrit: Śrāmaṇa, Romanized Sanskrit: Shramana, Literal meaning: ascetic) who abides in the fruit, which is completely distinguished by this, is the characteristic of the Arhat fruit position that gradually eliminates. In short, the inferior Pudgala (Tibetan: གང་ཟག་, Sanskrit: Pudgala, Romanized Sanskrit: Pudgala, Literal meaning: person) who abides in the fruit of Shramana is the characteristic of merely abiding in the fruit of the Lesser Vehicle. If divided, there are four, such as the fruit position of Stream-enterer. Not having abandoned the sixth of the desire realm afflictions (Tibetan: ཉོན་མོངས་, Sanskrit: Kleśa, Romanized Sanskrit: Klesha, Literal meaning: affliction) before the path of seeing, and only abandoning what is abandoned by seeing, the inferior fruit position abiding, completely distinguished by this, is the characteristic of the Stream-enterer fruit. The inferior fruit position abiding, which possesses the five causes of gradual abandonment, having abandoned the sixth of the desire realm afflictions and not having abandoned the ninth, is the characteristic of the Once-returner fruit position. The inferior trainee fruit position abiding, which possesses the five causes, having abandoned the ninth of the desire realm afflictions, is the characteristic of the Non-returner fruit position. The inferior fruit position abiding, which possesses the five causes, having abandoned all afflictions without exception, is the characteristic of the Arhat fruit position. If divided from the perspective of lineage (Tibetan: རིགས་, Sanskrit: Gotra, Romanized Sanskrit: Gotra, Literal meaning: family), there are six: the Dharma of falling away, the Dharma of thinking, the Dharma of protecting, the Dharma of abiding without moving, the Dharma of being capable of realization, and the Dharma of not wavering. Generally, these six lineages exist in the state of ordinary beings (Tibetan: སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་, Sanskrit: Pṛthagjana, Romanized Sanskrit: Prithagjana, Literal meaning: individual person) and noble trainees. As it is said: 'Trainees and non-nobles, possess six lineages.' In this regard, according to the Vaibhāṣika (Tibetan: བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་, Sanskrit: Vaibhāṣika, Romanized Sanskrit: Vaibhashika, Literal meaning: Particularists), the Arhat of falling away is mostly one who has the lineage of falling away from the fruit of Arhat. The second, if the activity of life is not abandoned, then one mostly falls away from the fruit of Arhat and one's own lineage; if the activity of life is abandoned, then one is of the lineage that does not fall away. The third, if one protects the mind towards desire realm afflictions, then one mostly does not fall away from the fruit of Arhat and one's own lineage; if one does not protect, then one mostly falls away. The fourth, one mostly does not fall away from these and is of the lineage that cannot transform into sharp faculties. The fifth, one does not fall away from these and is mostly of the lineage that can transform into sharp faculties. The sixth, it is impossible to fall away from these, and there is no need to transform the faculties. Even so, the Stream-enterer of the Dharma of falling away is accepted because it is impossible to fall away from one's own fruit. According to the Sūtra (Tibetan: མདོ་སྡེ་པ་, Sanskrit: Sūtra, Romanized Sanskrit: Sutra, Literal meaning: thread) perspective, it is impossible to fall away from the fruit of Arhat, and the Dharma of falling away, etc., spoken of in the Sūtras, refers to the path of seeing.

---

་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཉམས་པ་སྲིད་པ་ལ་དགོངས་པར་འདོད་དོ། །དྲུག་པོ་དེ་དག་བསྡུ་ན་གཉིས་སུ་འདུ་སྟེ། དང་པོ་ལྔ་པོ་དེ། དབང་པོ་བརྟུལ་པོ་ཡིན་ཞིང་། དུས་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ། ཐ་མ་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཡིན་ཞིང་དུས་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ། དགྲ་བཅོམ་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་རྐྱང་བའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཉིས། དགྲ་བཅོམ་འབྲས་གནས་གང་ཞིག །མཐར་གནས་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་དགུ་ཐོབ་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། ། 3-1-30b དགྲ་བཅོམ་འབྲས་གནས་གང་ཞིག །དེ་མ་ཐོབ་པ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་དགེ་འདུན་ལ་མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བའོ། །བྱང་སེམས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དེ་མཚན་ཉིད་དོ། །དབྱེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་མིང་ཅན་དང་། རང་རྒྱལ་གྱི་མིང་ཅན་ནོ། །དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཞུགས་གནས་ཀྱི་གང་ཟག་བརྒྱད་པོ་གང་རུང་གི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས། དབྱེ་ན་རྒྱུན་ཞུགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ལྔ། ཕྱིར་འོང་གི་སྐོར་ལ་གསུམ། ཕྱིར་མི་འོང་གི་སྐོར་ལ་བཅུ། དགྲ་བཅོམ་ཞུགས་པའི་མིང་ཅན་ནོ། །དང་པོ་ལ། རྒྱུན་ཞུགས་པའི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་མཐོང་ལམ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་བཅོ་ལྔ་གང་རུང་གི་རྟོགས་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ལྟ་བུ་ལ་ཟེར། ཆོས་གསུམ་ནི། འདོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན། བཏགས་པའི་དགོས་པ། དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་གསུམ། དང་པོ་ནི། རྒྱུན་ཞུགས་ཞུགས་པ་དང་། སྤངས་རྟོགས་གཉིས་ཀྱི་ཆ་འགའ་ཞིག་འདྲའོ། །བཏགས་པའི་དགོས་པ་ནི། དེ་ལ་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཏུ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་རིམ་གྱིས་ཞུགས་པའོ། །དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་ནི། རྒྱུན་ཞུགས་སོགས་དངོས་ཡིན་ན། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རྣམ་གཞག་འཆོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། དད་པའི་རྗེས་འབྲང་གི་མིང་ཅན་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་གི་མིང་ཅན་གཉིས། བཅུ་དྲུག་པོའི་རྟོགས་པ་ཐོབ་མ་མྱོང་བའི་དབང་བརྟུལ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཐོབ་མྱོང་བའི་དབང་རྣོན་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་ཀྱི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་དགེ་འདུན་གྱི་མཚན་ཉིད། དང་པོ་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ 3-1-31a མཚན་ལ། དེ་ཆོས་ཅན། རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་དང་སྤངས་པ་ཆ་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་སྤངས་སྤངས་པར་འདྲ་བའི་ཕྱིར། རྟོགས་པ་ཆ་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་དང་། དེ་སྤངས་པའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་ཐོབ་པར་ཆ་འདྲ་བའི་ཕྱིར། དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་ནི་རྒྱུན་ཞུགས་དངོས་མིན་ཏེ། བྱང་ས

【現代漢語翻譯】 如果有人想要從安住於法樂的等持中退轉，那他就是想要思念輪迴（samsara）了。如果將這六者歸納，可以歸為兩類：前五者屬於根器遲鈍，稱為『時節因緣』；最後一個屬於根器敏銳，稱為『非時節因緣』。如果從本體的角度來區分阿羅漢（Arhat），可以分為從二者（止觀）的方面解脫和僅僅從智慧的方面解脫兩種。 什麼是安住于果位的阿羅漢？就是獲得了九次第定者，這是第一種阿羅漢的特徵。 什麼是安住于果位的阿羅漢？就是沒有獲得九次第定者，這是第二種阿羅漢的特徵。第二種是指作為所詮釋對象的僧伽（Sangha），以下是其定義和分類。菩薩（Bodhisattva）的僧伽是定義。分類有：聲聞（Śrāvaka）名者和緣覺（Pratyekabuddha）名者。第一種的定義是：以安住于入流果的八種補特伽羅（Pudgala）中任何一種的名稱來命名的，且具足三種法的菩薩。分類有：入流果的類別有五種，一來果的類別有三種，不來果的類別有十種，阿羅漢入的名稱。 第一種，以入流果的名稱來命名的，且具足三種法的菩薩，這是以該名稱命名的菩薩的定義。這指的是安住于見道（Darśanamārga）最初十五個剎那（Kṣaṇa）中任何一個證悟的菩薩。三種法是：命名的原因、命名的必要和對實事的妨害。第一，命名的原因是：與入流果的入和斷證二者的部分相似。命名的必要是：爲了使他對僧伽三寶（Triratna）生起信心，或者使聲聞種姓者逐漸進入大乘（Mahāyāna）。對實事的妨害是：如果入流果等是實事，那麼三乘（Triyāna）的體系就會混亂。對此進行分類，有：信行名者和法行名者兩種。沒有獲得十六種證悟的根器遲鈍者，是第一種的特徵。已經獲得這些證悟的根器敏銳者，是第二種的特徵。以入流果果位的名稱來命名的，且具足三種法的菩薩，這是以該名稱命名的菩薩僧伽的定義。第一，命名的原因：因為他是入流果果位，並且與斷除的部分相似，因為在斷除見惑方面相似；證悟的部分相似，因為他在斷除這些煩惱時，獲得了無間道（Anantaryamārga）和解脫道（Vimuktimārga）。對實事的妨害是：入流果不是實事，因為菩薩

【English Translation】 If someone wants to regress from the Samadhi (meditative absorption) of dwelling in the bliss of Dharma, then he desires to contemplate Samsara (cyclic existence). If these six are summarized, they can be grouped into two categories: the first five are those with dull faculties, called 'seasonal conditions'; the last one is with sharp faculties, called 'non-seasonal conditions.' If Arhats (one who has attained enlightenment) are differentiated from the perspective of their essence, there are two types: those who are liberated from both aspects (Shamatha and Vipassanā), and those who are liberated solely from the aspect of wisdom. What is an Arhat who abides in the fruition? It is one who has attained the nine successive absorptions; this is the characteristic of the first type. What is an Arhat who abides in the fruition? It is one who has not attained them; this is the characteristic of the second type. The second refers to the Sangha (community) as the object to be signified; the following are its definition and classifications. The Sangha of Bodhisattvas (enlightenment beings) is the definition. The classifications are: those named Śrāvakas (hearers) and those named Pratyekabuddhas (solitary realizers). The definition of the first is: a Bodhisattva who is named after any of the eight types of individuals abiding in the stream-entry fruition and who possesses the three qualities. The classifications are: five categories of stream-enterers, three categories of once-returners, ten categories of non-returners, and the name of entering Arhatship. The first, a Bodhisattva who is named after stream-entry and possesses the three qualities, is the definition of a Bodhisattva with that name. This refers to a Bodhisattva who abides in the realization of any of the first fifteen moments of the path of seeing (Darśanamārga). The three qualities are: the reason for the name, the necessity for the name, and the harm to reality. First, the reason for the name is: it is similar in some aspects to entering stream-entry and to both abandonment and realization. The necessity for the name is: in order to inspire faith in the Triple Gem (Triratna) of the Sangha, or to gradually lead those of the Śrāvaka lineage into the Mahāyāna (Great Vehicle). The harm to reality is: if stream-enterers, etc., were real, the system of the Three Vehicles (Triyāna) would be confused. The classifications are: those named 'followers of faith' and those named 'followers of Dharma.' The dull-witted who have not yet attained the sixteen realizations are the characteristic of the first. The sharp-witted who have already attained them are the characteristic of the second. A Bodhisattva who is named after the fruition of stream-entry and possesses the three qualities is the definition of the Sangha of Bodhisattvas with that name. First, the reason for the name:

---

ེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ལྷའི་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེའི་མིང་ཅན་དང་། མིའི་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་གཉིས་ལ། ལྷའི་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེའི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་འདོད་པའི་ལྷ་རིགས་མཐུན་གྱི་སྐྱེ་སྲིད་གཉིས་སམ། གསུམ་བླངས་ནས། སངས་རྒྱས་ཚུལ་སྟོན་པའི་ས་དང་པོ་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ལ་བྱ། རྒྱུན་ཞུགས་མིའི་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེའི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་མིའི་རྟེན་ལ་སྐྱེ་བ་གཉིས་སམ། གསུམ་བླངས་ནས་སངས་རྒྱ་ཚུལ་སྟོན་པའི་བྱང་སེམས་ས་དང་པོ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། བྱང་སེམས་འདི་དག་གིས་འདོད་པ་ལ་ཆགས་བྲལ་མ་མཛད་པ་ནི་མིན་ཏེ། མདོ་ལས། འདིའི་སྐབས་ཀྱི་བྱང་སེམས་དེས། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་བཞི་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་གསུམ་པ་སྤངས་པ་དང་། དེའི་གཉེན་པོ་ཟག་མེད་ཀྱི་དབང་པོ་ཐོབ་པ་དང་། འདོད་པར་སྐྱེ་བ་གཉིས་སམ་གསུམ་ལེན་པ་སྟེ། ཁྱད་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་སེམས་ཅིག་ལ། རྒྱུན་ཞུགས་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེའི་མིང་གིས་འདོགས་པར་ཉི་སྣང་ལས་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ཕྱིར་འོང་གི་སྐོར་གསུམ་ལ། ཕྱིར་འོང་ཞུགས་པའི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་ 3-1-31b བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ལན་གཅིག་སྐྱེ་བ་བླངས་ནས། སངས་རྒྱ་བའི་ཚུལ་སྟོན་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་སེམས་འདོད་ཉོན་དྲུག་པའི་བག་ལ་ཉལ་མ་སྤངས་པ་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །འདི་ལ་དབྱེ་ན། དད་མོས་ཀྱི་མིང་ཅན་དང་། མཐོང་ཐོབ་ཀྱི་མིང་ཅན་གཉིས་ཡོད་ཀྱང་། གཅིག་ཁོ་ནར་བགྲང་ངོ་། །ཕྱིར་འོང་འབྲས་གནས་ཀྱི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། ཕྱིར་འོང་འབྲས་གནས་ཀྱི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་འདོད་ཉོན་དྲུག་པའི་བག་ལ་ཉལ་སྤངས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་སེམས་འདོད་པ་ཁམས་སུ་ལན་ཅིག་འོང་ནས་སངས་རྒྱ་ཚུལ་སྟོན་པའི་བྱང་སེམས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། ཕྱིར་འོང་ཚེ་གཅིག་བར་ཆད་གཅིག་པའི་མིང་གི་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི། འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་བདུན་པའི་བག་ཆགས་སྤངས་ཤིང་། འདོད་པར་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་བླངས་ནས་སངས་རྒྱ་ཚུལ་སྟོན་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་སེམས་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །འདི་མདོ་ལས་སྐྱེ་བ་གཅིག་གི་ཐོགས་པར་བཤད་ཀྱང་། སྐྱེ་བ་གཅིག་བླངས་ནས་སངས་རྒྱ་བའི་ཚུལ་སྟོན་པ་ལ་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་གྱི། ས་བཅུ་པར་འཆད་པ་སྐབས་ཀྱི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ

【現代漢語翻譯】 因為是種性（藏文：རིགས་，梵文天城體：kula，梵文羅馬擬音：kula，漢語字面意思：家族）。如果對此進行區分，有從天族到種性生的名稱的菩薩，以及從人族到種性生的名稱的菩薩兩種。從天族到種性生的名稱所具備的三種法，是第一種的特徵。那是取欲界天族相應的二生或三生，示現成佛之道的安住于初地的菩薩。從須陀洹人族到種性生的名稱所具備的三種法，是第二種的特徵。那是於人身取二生或三生，示現成佛之道的如初地菩薩。這些菩薩並非不離欲界的貪著，因為經中說：『此處的菩薩，如其所愿，可入於四禪定和四無色定。』然而，他們已斷除欲界煩惱的第三個隨眠，獲得無漏的根，並在欲界取二生或三生。具足這三種特性的菩薩，在《日光經》中被稱為須陀洹種性生。第二，關於一來果的三種情況。具足一來果入流名稱的三種法的菩薩，是具有該名稱的菩薩的特徵。那是于欲界取一生，進入示現成佛之道的行持的菩薩，如未斷除欲界第六煩惱隨眠者。對此進行區分，有信解名稱和見得名稱兩種，但只算作一種。具足一來果果位名稱的三種法的菩薩，是一來果果位名稱的菩薩的特徵。那是已斷除欲界第六煩惱隨眠，進入行持的菩薩，如於欲界來一生后示現成佛之道的菩薩。具足一來果一生間名稱的三種法的菩薩，是具有該名稱的菩薩的特徵。那是已斷除欲界第七煩惱隨眠，于欲界只取一生，進入示現成佛之道的行持的菩薩。雖然經中說這是『一生之障礙』，但這是指取一生后示現成佛之道，並非指在十地中所說的意義。第三，

【English Translation】 Because it is a lineage (Tibetan: རིགས་, Sanskrit Devanagari: kula, Sanskrit Romanization: kula, Chinese literal meaning: family). If we differentiate this, there are Bodhisattvas with the name of lineage-born from the gods, and Bodhisattvas with the name of lineage-born from humans. The three dharmas possessed by the name of lineage-born from the gods are the characteristics of the first. That is, taking two or three births corresponding to the desire realm gods, and showing the way to enlightenment, residing on the first bhumi Bodhisattva. The three dharmas possessed by the name of lineage-born from the Srotapanna human race are the characteristics of the second. That is, taking two or three births in the human body, and showing the way to enlightenment, like the Bodhisattva on the first bhumi. These Bodhisattvas are not free from attachment to the desire realm, because the sutra says: 'The Bodhisattva in this case can enter the four dhyanas and the four formless dhyanas as he wishes.' However, they have abandoned the third anusaya of desire realm afflictions, obtained the uncontaminated root, and take two or three births in the desire realm. The Bodhisattva who possesses these three characteristics is called Srotapanna lineage-born in the Sunlight Sutra. Second, regarding the three situations of the Sakrdagamin. The Bodhisattva who possesses the three dharmas of the name of Sakrdagamin entering the stream is the characteristic of the Bodhisattva with that name. That is, taking one birth in the desire realm, entering the practice of showing the way to enlightenment, like the one who has not abandoned the sixth anusaya of desire realm afflictions. Differentiating this, there are two types: the name of faith-understanding and the name of seeing-attainment, but it is counted as only one. The Bodhisattva who possesses the three dharmas of the name of Sakrdagamin abiding in the fruit is the characteristic of the Bodhisattva with the name of Sakrdagamin abiding in the fruit. That is, the Bodhisattva who has abandoned the sixth anusaya of desire realm afflictions, entering the practice, like the Bodhisattva who comes to the desire realm once and then shows the way to enlightenment. The Bodhisattva who possesses the three dharmas of the name of Sakrdagamin with one lifetime interval is the characteristic of the Bodhisattva with that name. That is, having abandoned the seventh anusaya of desire realm afflictions, taking only one birth in the desire realm, entering the practice of showing the way to enlightenment. Although the sutra says this is 'an obstacle of one lifetime,' it refers to showing the way to enlightenment after taking one birth, not the meaning mentioned in the ten bhumis. Third,

---

་པ་ཕྱིར་མི་འོང་གི་སྐོར་ལ། ཞུགས་པའི་མིང་ཅན་དང་། འབྲས་གནས་ཀྱི་མིང་ཅན་གཉིས། ཕྱིར་མི་འོང་ཞུགས་པའི་མིང་གི་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་འདོད་ཉོན་དགུ་པའི་བག་ལ་ཉལ་མ་སྤངས་ཤིང་། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་མི་ལེན་པར་ཞིང་སྣ་ཚོགས་སུ་སངས་རྒྱ་ཚུལ་སྟོན་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་སེམས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། འདི་ལ་དབྱེ་ན། དད་ཐོབ་གཉིས་ཡོད་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་བགྲང་ 3-1-32a ངོ་། །གཉིས་པ་ལ་ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་ཀྱི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་འདོད་ཉོན་དགུ་པའི་བག་ལ་ཉལ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་གི་བྱང་སེམས་འདོད་པ་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་མི་ལེན་པར། སངས་རྒྱ་ཚུལ་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་དགུ་ལས། ཕྱིར་མི་འོང་བར་འདའ་བའི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་གཟུགས་ཁམས་གནས་རིགས་བཅུ་དྲུག་གང་རུང་གི་རྟེན་ལ། སངས་རྒྱ་ཚུལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་སེམས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། བར་དོའི་རྟེན་ལ་སངས་རྒྱ་ཚུལ་སྟོན་པར་མདོ་ལས་མ་གསུང་ཀྱང་སྦྱར་ན་རུང་ཙམ་མོ། །ཕྱིར་མི་འོང་སྐྱེ་འདའ་བའི་མིང་གི་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བ་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་གཟུགས་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་བླངས་ནས་སངས་རྒྱ་ཚུལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་སེམས་ལྟ་བུའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བྱེད་བཅས་ཀྱི་མིང་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་གཟུགས་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་ལེན་པའི་ཚུལ་སྟོན་ཅིང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་སེམས་ལྟ་བུའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བྱེད་མེད་ཀྱི་མིང་གི་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མི་བརྩོན་པའི་བྱང་སེམས་སྔ་མ་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་གི་འོག་མིན་གྱི་མཐར་ཐུག་འགྲོའི་མིང་གི་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་གསུམ་ལས། མཚན་ཉིད་ནི་རིགས་བསྒྲེ། འཕར་བའི་མིང་ཅན་གྱི་མཚན་གཞི་ནི། 3-1-32b བསམ་གཏན་གོང་མ་ལས་ཉམས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ནས། ཕྱི་མ་ཚང་རིགས་སུ་སྐྱེ་ཞིང་། དེ་ནས་འོག་མིན་དུ་སྐྱེས་ནས་རྟེན་དེ་ལ་སངས་རྒྱ་བའི་ཚུལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་སེམས་ལྟ་བུའོ། །ཕྱེད་དུ་འཕར་བའི་མཚན་གཞི་ནི། ཚངས་རིགས་ནས་གནས་གཙང་མའི་འོག་མ་གསུམ་པོ་གང་རུང་ཅིག་ཏ

【現代漢語翻譯】 關於不還（梵文：Anāgāmin，不再返回欲界受生）的分類：有兩種名稱，即『趣入者』和『果位者』。 對於具備以『不還趣入者』命名的三種法（指戒、定、慧）的菩薩，其作為該名稱菩薩的定義是：尚未斷除第九品欲界煩惱的隨眠，不于欲界受生，而於各種佛土示現成佛之道的趣入菩薩。對此進行區分，雖有信解和見至兩種，但通常被視為一種。 對於具備以『不還果位者』命名的三種法（指戒、定、慧）的菩薩，其作為該名稱菩薩的定義是：已斷除第九品欲界煩惱隨眠的不退轉菩薩，不于欲界受生，而示現成佛之道。對此進行區分，共有九種。其中， 對於具備以『不還般涅槃者』命名的三種法（指戒、定、慧）的菩薩，其作為該名稱菩薩的定義是：於色界十六梵天（指色界天中的十六種禪定境界）的任何一種為所依，示現成佛之道的的不退轉菩薩。雖然經典中沒有提到在中陰身（指死亡到轉世之間的過渡狀態）為所依而示現成佛之道，但可以類推。 對於具備以『不還生般涅槃者』命名的三種法（指戒、定、慧）的菩薩，其作為該名稱菩薩的定義是：只在色界受生一次，然後示現成佛之道的不退轉菩薩。 對於具備以『不還行般涅槃者』命名的三種法（指戒、定、慧）的菩薩，其作為該名稱菩薩的定義是：示現在色界只受生一次，並精勤利益眾生的不退轉菩薩。 對於具備以『不還無行般涅槃者』命名的三種法（指戒、定、慧）的菩薩，其作為該名稱菩薩的定義是：不精勤利益眾生的前述菩薩。 對於具備以『不還至色究竟天』命名的三種法（指戒、定、慧）的菩薩，其作為該名稱菩薩的定義是：可分為三種。其定義是根據根器而定。『超越者』的例子是： 示現從更高的禪定境界退轉，然後于下等梵天受生，之後於色究竟天受生，並在該處示現成佛之道的不退轉菩薩。『半超者』的例子是：從梵天退轉后，于凈居天（指色界第五天，不還果位者所居之處）之下的三種天界之一受生。

【English Translation】 Regarding the classification of Anāgāmin (Sanskrit: Anāgāmin, one who does not return to the desire realm for rebirth): There are two names, namely 'Enterer' and 'Fruition Attainer'. For a Bodhisattva who possesses the three dharmas (referring to discipline, concentration, and wisdom) named 'Anāgāmin Enterer', the definition of a Bodhisattva with that name is: one who has not abandoned the latent tendencies of the ninth grade of desire realm afflictions, does not take rebirth in the desire realm, but enters the practice of demonstrating the path to Buddhahood in various Buddha lands. When distinguishing this, although there are two types, faith-attained and vision-attained, they are usually regarded as one. For a Bodhisattva who possesses the three dharmas (referring to discipline, concentration, and wisdom) named 'Anāgāmin Fruition Attainer', the definition of a Bodhisattva with that name is: a non-returning Bodhisattva who has abandoned the latent tendencies of the ninth grade of desire realm afflictions, does not take rebirth in the desire realm, but demonstrates the path to Buddhahood. When distinguishing this, there are nine types. Among them, For a Bodhisattva who possesses the three dharmas (referring to discipline, concentration, and wisdom) named 'Anāgāmin Parinirvāṇa Attainer', the definition of a Bodhisattva with that name is: a non-returning Bodhisattva who relies on any of the sixteen Brahmā heavens of the form realm (referring to the sixteen meditative states in the form realm) to demonstrate the path to Buddhahood. Although the sūtras do not mention demonstrating the path to Buddhahood relying on the intermediate state (referring to the transitional state between death and rebirth), it can be inferred. For a Bodhisattva who possesses the three dharmas (referring to discipline, concentration, and wisdom) named 'Anāgāmin Rebirth Parinirvāṇa Attainer', the definition of a Bodhisattva with that name is: a non-returning Bodhisattva who only takes one rebirth in the form realm and then demonstrates the path to Buddhahood. For a Bodhisattva who possesses the three dharmas (referring to discipline, concentration, and wisdom) named 'Anāgāmin Effort Parinirvāṇa Attainer', the definition of a Bodhisattva with that name is: a non-returning Bodhisattva who demonstrates taking only one rebirth in the form realm and diligently benefits sentient beings. For a Bodhisattva who possesses the three dharmas (referring to discipline, concentration, and wisdom) named 'Anāgāmin Effortless Parinirvāṇa Attainer', the definition of a Bodhisattva with that name is: the aforementioned Bodhisattva who does not diligently benefit sentient beings. For a Bodhisattva who possesses the three dharmas (referring to discipline, concentration, and wisdom) named 'Anāgāmin Ultimate Destination in Akanistha', the definition of a Bodhisattva with that name is: it can be divided into three types. The definition depends on the capacity of the individual. An example of a 'Transcender' is: A non-returning Bodhisattva who demonstrates retreating from a higher meditative state, then taking rebirth in a lower Brahmā heaven, and then taking rebirth in Akanistha (the highest heaven in the form realm), and demonstrating the path to Buddhahood there. An example of a 'Half-Transcender' is: after retreating from the Brahmā heaven, taking rebirth in one of the three heavens below the Pure Abode (referring to the fifth heaven of the form realm, where those who have attained the Anāgāmin fruit reside).

---

ུ་སྐྱེས་ནས། བར་གྱི་གནས་རྣམས་རྒལ་ཏེ། འོག་མིན་གྱི་རྟེན་ལ་སངས་རྒྱ་ཚུལ་སྟོན་པའི་བྱང་སེམས་ལྟ་བུའོ། །གནས་ཐམས་ཅད་དུ་འཆི་འཕོ་བའི་མིང་ཅན་གྱི་མཚན་གཞི་ནི། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པའི་བྱང་སེམས་ཚངས་རིགས་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་སྐྱེས་ཏེ། ཞིང་སྣ་ཚོགས་སུ་སངས་རྒྱ་བའི་ཚུལ་སྟོན་པ་ལ་བྱའོ། །སྲིད་རྩིའི་མཐར་ཐུག་འགྲོ་བའི་མིང་གི་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་དཔེར་ན་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ཐོབ་པའི་བྱང་སེམས་ཚངས་རིགས་ནས་དགེ་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་སོང་ཞིང་། གནས་གཙང་དུ་མི་སྐྱེ་བར་གཟུགས་མེད་བཞིར་རིམ་གྱིས་སྐྱེས་ཏེ། ཞིང་སྣ་ཚོགས་སུ་སངས་རྒྱ་བའི་ཚུལ་སྟོན་པའི་བྱང་སེམས་དེ་ཉིད་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཆགས་བཅོམ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། བརྒྱད་པ་མཐོང་ཆོས་ཞིའི་མིང་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་འདྲེ་ཞིང་། མཚན་ཉིད་ནི། བྱང་སེམས་ཆེན་པོ་གང་ཞིག །མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་གང་གིས་མཐོང་བའི་སེམས་ཅན་དེ། མྱང་འདས་ལ་འགོད་ནུས་པ་ཅིག་ལ་བྱའོ། །དགུ་པ་ལུས་མངོན་བྱེད་ནི། མཐར་གནས་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་ནུས་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་སེམས་ཅིག་ལ་བྱའོ། །དགྲ་བཅོམ་ཞུགས་པའི་མིང་གི་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ས་བཅུ་ 3-1-33a པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །གཉིས་པ་རང་རྒྱལ་གྱི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་བྱང་སེམས་དེ། དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དཔེར་ན་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་ཞིང་འགའ་ཞིག་ཏུ་སངས་རྒྱ་བའི་ཚུལ་སྟོན་པའི་བྱང་སེམས་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཉི་ཤུའོ། །བཤད་མ་ཐག་པའི་བྱང་སེམས་ཉི་ཤུ་པོ་འདི་དག་ནི། ཞུགས་གནས་བརྒྱད་དང་། རང་རྒྱལ་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ཀྱང་། རྩ་བར་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་དབང་པོ་བརྟུལ་པོ་ནས་བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་བར་ནི། བཏགས་པ་བ་མིན་ཏེ། དེ་དག་དངོས་ཡིན་པ་ལ་གནོད་བྱེད་མེད་ཅིང་། གཞུང་འགྲེལ་ལས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་མཚན་གཞི་དེ་དག་ངོས་བཟུང་ནས། རྒྱུན་ཞུགས་སུ་གྱུར་པའི་རིགས་སྐྱེ་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ཞིང་། རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེ་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན། ཞེས་སོགས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མཚན་གཞི་འདི་དག་ཀྱང་མདོ་དང་ཉི་སྣང་གི་དོན་ལ་རྣམ་པར་བཏགས་པ་ཡིན་པས་ཁུང་བཙུན་པར་བྱོས་ཤིག ༈ ། ༈ མི་མཐུན་ཕྱོགས་སེལ་བྱེད་བརྩོན་འགྲུས་གསུམ་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག བཞི་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སེལ་བྱེད་བརྩོན་འགྲུས་གསུམ་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག་ལ། གདམས

【現代漢語翻譯】 例如，菩薩示現從兜率天降生，超越所有中間階段，並在色究竟天示現成佛。所有處所死亡和轉生的名稱所指的基礎是：指安住于兜率天的菩薩，從梵天種姓降生到色究竟天，並在各種佛土中示現成佛的方式。達到存在頂端的菩薩，具備三種名稱所指的法，是具有該名稱的菩薩的特徵。例如，獲得八解脫的菩薩，從梵天種姓到善現天，不生於凈居天，而是次第生於四無色界，並在各種佛土中示現成佛的方式，也被稱為破除色蘊，因為他獲得了無色界的等至。第八，名為見法寂的特徵相似，特徵是：任何偉大的菩薩，具備三十二相好，任何眾生見到他，都能將該眾生安置於涅槃。第九，名為身顯現者，因為他能隨意進入九次第定，所以是不退轉的菩薩。具備三種名稱所指的法的阿羅漢入者，是具有該名稱的菩薩的特徵。這是指安住於十地菩薩。第二，具備三種名稱所指的法的獨覺，是具有該名稱的菩薩的特徵。例如，在沒有佛和聲聞的某些佛土中，示現成佛的方式。 以上是二十種。以上所說的這二十種菩薩，雖然是入流果等八種和獨覺的假名，但從根本上直接顯示的鈍根到犀牛角，並非假名，因為這些是真實的，沒有損害，並且在經論中也被解釋為具有特徵。因此，在確定這些名稱的基礎后，應加上『成為入流果的種姓是假名，從種姓到種姓的產生是具有特徵的』等等。這些名稱的基礎也是對經和日光義的分別命名，所以要謹慎。 第四，關於消除違逆之品的精進三事的教誨。

【English Translation】 For example, a Bodhisattva who demonstrates birth from Tushita (དགའ་ལྡན།, Joyful), transcends all intermediate states, and shows enlightenment in Akanishta (འོག་མིན།, the highest pure abode). The basis for the name 'one who transmigrates in all places' refers to a Bodhisattva residing in Tushita, born from the Brahma lineage to Akanishta, and demonstrating enlightenment in various Buddha-fields. A Bodhisattva who reaches the ultimate end of existence, possessing the three qualities designated by the name, is the characteristic of a Bodhisattva with that name. For example, a Bodhisattva who has attained the eight liberations, going from the Brahma lineage to the Suddhavasa (གཙང་རིས།, Pure Abodes), not being born in the Pure Abodes, but gradually born in the four formless realms, and demonstrating enlightenment in various Buddha-fields, is also called 'destroyer of form' because he has attained the formless absorptions. Eighth, the characteristic of the name 'Drsta-dharma-sukha-viharin' (མཐོང་ཆོས་ཞི།, abiding in bliss in the present life) is similar, the characteristic being: any great Bodhisattva who possesses the thirty-two major marks and any sentient being who sees that sentient being is able to place that sentient being in Nirvana. Ninth, 'Kaya-abhinirharah' (ལུས་མངོན་བྱེད།, bodily manifestation) is a non-returning Bodhisattva because he is able to enter into the nine successive absorptions as he wishes. An Arhat-entrant possessing the three qualities designated by the name is the characteristic of a Bodhisattva with that name. This refers to a Bodhisattva abiding on the tenth Bhumi (ས་བཅུ།, ten grounds). Second, a Pratyekabuddha (རང་རྒྱལ།, Solitary Realizer) possessing the three qualities designated by the name is the characteristic of a Bodhisattva with that name. For example, in some Buddha-fields where there are neither Buddhas nor Sravakas (ཉན་ཐོས།, Hearers), demonstrating the way to enlightenment. These are twenty. These twenty Bodhisattvas just described, although they are designations of the eight Stream-enterers and Pratyekabuddhas, from the dull faculties directly shown in the root text to the rhinoceros-like, are not designations, because these are real and there is no harm, and they are also explained as having characteristics in the texts and commentaries. Therefore, after identifying the basis of these names, one should add 'the lineage that has become a Stream-enterer is a designation, and the generation from lineage to lineage is characteristic,' and so on. The basis of these names is also a separate designation for the meaning of the Sutras and the Sun-essence, so be careful. Fourth, the instruction on the three efforts that eliminate opposing factors.

---

་ངག་དངོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། ཡུལ་བརྩོན་འགྲུས་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚེ། བྱ་བ་ངན་ཞེན་དང་། སྒྱིད་ལུག་པ་དང་། བདག་ཉིད་ལ་བརྙས་པའི་ལེ་ལོ་དེ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོར། བརྩོན་འགྲུས་གསུམ་དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་ཤིང་། ཐ་སྙད་དུ་ཉམས་སུ་ལོངས་ཤིགས་ཅེས་འདོམས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་དེ་འདིར་བསྟན་གྱི་བརྩོན་འགྲུས་གསུམ་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག་གི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ལ། ལུས་ངག་གི་སྤྱོད་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ 3-1-33b སྒོ་ནས་དེ་ལ་མ་ཆགས་པའི་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་སེམས་བྱུང་དེ། མ་ཞེན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། སྒྱིད་ལུག་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་སེམས་བྱུང་དེ། མི་ངལ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། བདག་ཉིད་ལ་བརྙས་ཤིང་ཞུམ་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་སེམས་བྱུང་དེ། ལམ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ༈ ། ༈ ལྔ་པ་སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག ལྔ་པ་སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག་ལ། དངོས་དང་། ཡུལ་སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚེ། འབྲས་བུ་སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་ལོང་ཅིག་ཅེས་འདོམས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་དེའི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ལ་སྤྱན་བཤད་པ་དང་། མངོན་ཤེས་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཐུན་མོང་བའི་བདག་རྐྱེན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གམ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ལ་བརྟེན་ཅིང་། རང་གི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཡུལ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་རིག་པ་དེ། འདིར་བསྟན་སྤྱན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་ལྔ་ལས། ཐུན་མོང་གི་བདག་རྐྱེན་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་དང་། ཐུན་མོང་མིན་པའི་བདག་རྐྱེན་བསམ་གཏན་གྱི་སྐྱོན་སྦྱང་པའི་ཤའི་མིག་དབང་གཟུགས་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ནས་སྟོང་གསུམ་གྱི་བར་གང་རུང་མཐོང་བའི་ཡུལ་ཅན་དེ་ཤའི་སྤྱན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཐུན་མོང་བའི་བདག་རྐྱེན་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལྷའི་མིག་དབང་གཟུགས་ཅན་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཆི་འཕོ་བ་དང་། སྐྱེ་བ་མཐོང་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རིག་པ་དེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ 3-1-34a ལྷའི་སྤྱན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཐུན་མོང་གི་བདག་རྐྱེན་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ལྷག་མཐོང་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཅིར་ཡང་མི་རྟོག་པའི་རིག་པ་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཐུན་མ

【現代漢語翻譯】 現在講述精進的體性，以及所緣境和三種精進的體性。首先，在修持時，爲了對治惡劣行為、懈怠和輕視自己的懶惰這三種情況，如來教導說，不要執著於三種精進的實義，而在名言上進行修持。這裡所說的精進，是指教誡三種精進的教授的體性。其次，通過了悟身語行為的無自性，對不執著於此的善法生起歡喜心，這就是不執著的精進的體性。對治懈怠，對善法生起歡喜心，這就是不疲倦的精進的體性。對治輕視自己和沮喪，對善法生起歡喜心，這就是完全掌握道的精進的體性。 現在講述關於眼和神通的教授 現在講述關於眼（梵文：cakṣus，天城體：चक्षुस्，羅馬轉寫：cakṣus，字面意思：眼睛）和神通（梵文：abhijñā，天城體：अभिज्ञा，羅馬轉寫：abhijñā，字面意思：超 জ্ঞান）的教授。包括正文和所緣境，以及眼和神通的體性的解釋。首先，在修持時，如來教導說，不要執著于眼和神通的果，而要進行修持。這裡所說的，就是它的體性。其次，分為眼的解釋和神通的解釋兩部分。首先是體性和分類。體性是：依賴於共同的增上緣——六波羅蜜多或神足，以及依賴於自己不共的增上緣，從而現量見到自境的覺知。這就是這裡所說的眼的體性。它分為五種：依賴於共同的增上緣——神足，以及不共的增上緣——通過禪定凈化的肉眼，能夠看到一百到三千由旬的任何範圍的對境，這就是肉眼的體性。依賴於共同的增上緣——神足，以及不共的增上緣——由業的異熟所生的天眼，能夠看到一切有情眾生的死亡和出生，這就是由異熟所生的天眼的體性。依賴於共同的增上緣——神足，以及不共的增上緣——殊勝的勝觀，對於一切法都不作任何分別的覺知，這就是智慧眼的體性。

【English Translation】 Now, the nature of diligence, as well as the object and the nature of the three diligences, will be explained. Firstly, when practicing, in order to counteract the three negativities of bad actions, laziness, and self-deprecation, the Tathagata teaches that one should not cling to the true meaning of the three diligences, but rather practice them nominally. The diligence mentioned here refers to the nature of the instruction that admonishes the three diligences. Secondly, by realizing the selflessness of body, speech, and mind, the joy that arises from virtue without attachment is the nature of unattached diligence. The joy that arises from virtue as a remedy for laziness is the nature of tireless diligence. The joy that arises from virtue as a remedy for self-deprecation and discouragement is the nature of diligence that fully embraces the path. Now, the instruction on the eye and clairvoyance Now, the instruction on the eye (cakṣus) and clairvoyance (abhijñā). It includes the main text and the object, as well as the explanation of the nature of the eye and clairvoyance. Firstly, when practicing, the Tathagata teaches that one should not cling to the fruit of the eye and clairvoyance, but rather practice. What is mentioned here is its nature. Secondly, it is divided into the explanation of the eye and the explanation of clairvoyance. First is the nature and classification. The nature is: relying on the common supporting condition—the six pāramitās or the feet of miraculous power, and relying on one's own uncommon supporting condition, thereby directly seeing the self-object. This is the nature of the eye mentioned here. It is divided into five types: relying on the common supporting condition—the feet of miraculous power, and the uncommon supporting condition—the flesh eye purified through meditation, being able to see any range from one hundred to three thousand yojanas, this is the nature of the flesh eye. Relying on the common supporting condition—the feet of miraculous power, and the uncommon supporting condition—the divine eye born from the ripening of karma, being able to see the death and birth of all sentient beings, this is the nature of the divine eye born from ripening. Relying on the common supporting condition—the feet of miraculous power, and the uncommon supporting condition—the special insight of vipassanā, the awareness that does not conceptualize anything about all dharmas, this is the nature of the wisdom eye.

---

ོང་གི་དེ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ལྷག་མཐོང་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་རང་དང་རྒྱུ་ཚོད་མཉམ་པ་མན་ཆོད་ཀྱི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟོགས་རིགས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རིག་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཐུན་མོང་གི་དང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ལྷག་མཐོང་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རིག་པ་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱི་མཚན་ཉིད། ས་མཚམས་ལ། དང་པོ་ནི། ཚོགས་ལམ། གཉིས་པ་ནི་སྦྱོར་ལམ། གསུམ་པ་ནི་བྱང་སེམས་འཕགས་པའི་མཉམ་གཞག །བཞི་པ་ནི་བྱང་སེམས་འཕགས་པའི་རྗེས་ཐོབ། ལྔ་པ་མཚན་ཉིད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་ཡོད་ཅིང་། རྗེས་མཐུན་པ་ས་བདུན་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ་མངོན་ཤེས་ལ། རང་གི་བདག་རྐྱེན་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཡུལ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་རིག་པ་དེ་མངོན་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་དྲུག་ལས། བདག་རྐྱེན་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ས་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པར་བྱེད་ནུས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་དེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་དེའི་མཚན་ཉིད། ཡང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པའི་སྒྲ་ཆུང་ངུ་དང་ཅི་ཤོས་ཐོས་པར་ནུས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ། ལྷའི་རྣ་བའི་དེའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་བརྟེན་ནས། གཞན་གྱི་སེམས་འདོད་ཆགས་ཡོད་མེད་སོགས་ཤེས་པར་བྱེད་ནུས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མཁྱེན་པ་དེ། གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་དེའི་ 3-1-34b མཚན་ཉིད། དེ་ལ་བརྟེན་ནས། རང་གཞན་གྱི་ཚེ་རབས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་ནུས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མཁྱེན་པ་དེ། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་དེའི་མཚན་ཉིད། རང་གི་བདག་རྐྱེན་བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཆི་འཕོ་བ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། དེ་དག་གི་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་ནུས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མཁྱེན་པ་དེ། ཚེ་འདིར་བསམ་གཏན་སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལྷའི་མིག་གི་མངོན་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། འདི་དང་ལྷའི་སྤྱན་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྔ་མ་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་ཚེ་འདིར་བསམ་གཏན་སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འདིའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པར་ཉི་སྣང་ལས་བཤད། འབུམ་ཕྲག་གསུམ་པ་དེའི་སྟེང་དུ་སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་མི་གཅིག་པ་དང་། སྔ་མས་འཆི་འཕོ་དང་། སྐྱེ་བ་མཐོང་བ་དང་། ཕྱི་མས་གཟུགས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བས་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་དང་། ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་དུ་འཆད་ཀྱང་མི་འཐད་དེ། ཕྱི་མས་ཀྱང་འཆི་འཕོ་དང་། སྐྱེ་བ་མཐོང་བར་མདོ་ཉིད་ལས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡེ་ཚན་མི་གཅིག་པ་ནི་རྩོད་གཞི་ཡིན་པའ

【現代漢語翻譯】 以共同和非共同的殊勝增上緣為基礎，現量照見與自己或低於自己果位的聖者一切證悟的智慧，是法眼的體性。 以共同和非共同的殊勝增上緣為基礎，現量照見一切法圓滿現證菩提之境的智慧，是佛眼的體性。 地的界限是：第一是資糧道，第二是加行道，第三是聖菩薩的入定，第四是聖菩薩的出定，第五是體性者存在於佛地，隨順者也存在於第七地。 第二是神通：以自己的增上緣禪定為基礎，現量照見自境的智慧，是神通的體性。如果細分，有六種。以增上緣禪定為基礎，能夠使大地搖動等的止觀雙運，是神變的體性。又依靠它，能夠聽見遍佈所有世界的微小和巨大的聲音的止觀雙運的等持，是天耳的體性。依靠它，能夠知曉他人心中有無貪慾等的止觀雙運的智慧，是他心智的體性。 依靠它，能夠憶起自己和他人無數世的止觀雙運的智慧，是宿命隨念智的體性。以自己的增上緣禪定的本體為基礎，能夠現量照見一切有情的死亡和出生，以及他們的各種顏色的止觀雙運的智慧，是今生修禪所生的天眼神通的體性。這一個和天眼有什麼區別呢？前者是從往昔業的異熟所生，後者是今生修禪所生，這是《日光經》里所說的差別。如果說在三十萬頌的《般若經》之上，眼和神通的類別不同，前者見死亡和出生，後者見一切色法，因此有對境的差別和三種差別，是不合理的，因為經典里說後者也能見到死亡和出生。類別不同是有爭議的。

【English Translation】 The wisdom that directly sees the realization of all noble beings at or below one's own level, based on common and uncommon extraordinary enhancing conditions, is the characteristic of the Dharma Eye. The wisdom that directly sees the state of complete and perfect enlightenment of all Dharmas in all aspects, based on common and uncommon extraordinary enhancing conditions, is the characteristic of the Buddha Eye. The boundaries of the grounds are: first, the Path of Accumulation; second, the Path of Preparation; third, the meditative equipoise of the noble Bodhisattvas; fourth, the subsequent attainment of the noble Bodhisattvas; fifth, the characteristic exists in the Buddha Ground, and the corresponding one also exists in the seventh ground. Second is clairvoyance: The wisdom that directly sees its own object based on one's own enhancing condition of meditative concentration is the characteristic of clairvoyance. If divided, there are six types. The union of tranquility and insight that, based on the enhancing condition of meditative concentration, is capable of causing earthquakes and so on, is the characteristic of miraculous power. Furthermore, based on this, the meditative stabilization of the union of tranquility and insight that is capable of hearing all small and large sounds existing in all realms of the world is the characteristic of the divine ear. Based on this, the knowledge of the union of tranquility and insight that is capable of knowing whether others' minds have desire or not is the characteristic of knowing others' minds. Based on this, the knowledge of the union of tranquility and insight that is capable of recalling immeasurable past lives of oneself and others is the characteristic of the knowledge of remembering previous existences. Based on the actual basis of one's own enhancing condition of meditative concentration, the knowledge of the union of tranquility and insight that is capable of directly seeing all sentient beings' death and rebirth, and their various colors, is the characteristic of the divine eye clairvoyance arising from meditating on meditative concentration in this life. What is the difference between this and the divine eye? The former arises from the ripening of past karma, while the latter arises from meditating on meditative concentration in this life; this is the difference explained in the 'Sunlight Sutra'. It is unreasonable to say that above the three hundred thousand verses of the Prajnaparamita Sutra, the categories of eye and clairvoyance are different, the former sees death and rebirth, and the latter sees all forms, therefore there is a difference in object and three differences, because the Sutra itself says that the latter also sees death and rebirth. The difference in category is controversial.

---

ི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་བདག་རྐྱེན་བསམ་གཏན་ས་དྲུག་པོ་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས། སྒྲིབ་གཉིས་གང་རུང་གི་ས་བོན་སྤངས་པའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ། སྤོང་བར་བྱེད་བཞིན་བའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་དེ། ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། སྐབས་འདིར་དྲུག་པོ་གང་རུང་ཡིན་ན་དགེ་བ་ཡིན་པས་ཁྱབ་སྟེ། མངོན་པ་གོང་མ་ལས་ངོ་བོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང་། མངོན་པ་འོག་མ་ལས། མིག་དང་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་ནི། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་ལྷག་རྣམས་དགེ །ཞེས་བྱའོ། །མིག་དང་རྣ་བའི་མངོན་ 3-1-35a ཤེས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ནི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་བཞི་ནི་ཐུན་མོང་གི་བདག་རྐྱེན་ཡིད་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །ས་མཚམས་ལ་མངོན་ཤེས་དང་པོ་ལྔ་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དང་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ལ། དྲུག་པ་ནི་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་དོ། །འདིར་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་སྤྱན་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་འདི་དག་ནི་བྱང་སེམས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པར་ཡིན་པར་མདོ་ལས་བཤད་དོ། ༈ ། ༈ དྲུག་པ་སྒྲུབ་པ་མཐར་ཐུག་པའི་རྒྱུ་མཐོང་སྒོམ་གཉིས་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག་ དྲུག་པ་སྒྲུབ་པ་མཐར་ཐུག་པའི་རྒྱུ་མཐོང་སྒོམ་གཉིས་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག་ལ། མཐོང་སྒོམ་གྱི་ལམ་དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་ཤིང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་ཉམས་སུ་ལོང་ཞིག་ཅེས་འདོམས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་མཐོང་སྒོམ་གྱི་ལམ་ལ་འདོམས་པའི་གདམས་ངག་གི་མཚན་ཉིད། སྔར་བསྐྱེད་པའི་གདམས་ངག་བཅུའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ་སོར་འཕྲལ་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ༈ བསྟན་བྱ་སྒྲུབ་པ་ངོས་བཟུང་བ། གཉིས་པ་བསྟན་བྱ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་བཤད་པ་ལ། སྒྲུབ་པའི་དང་པོ་ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག་བཤད་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕེལ་བའི་རིམས་པ་བཤད་པའོ། ། ༈ སྒྲུབ་པའི་དང་པོ་ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག་བཤད་པ། དང་པོ་ལ། རང་རྒྱུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་རྫོགས་རྗེས་སུ་བྱུང་ཞིང་། ཆོས་ཉིད་ལ་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་སྒོམ་བྱུང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཐེག་ཆེན་སོ་སྐྱེའི་མངོན་རྟོགས་སམ། འདིར་བསྟན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད། ཁྱད་ཆོས་ལྔ་ནི། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་ལམ་དང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་དམིགས་པ་ལ་དམིགས་པ་དེ་དང་། ཐུན་མོང་མིན་པའི་རྣམ་པས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པ་དང་། དེ་དང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་རྟོགས་རིགས་ཀྱི་རྒྱུ་བྱེད་པ་དང་། དེ་དང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་སྤང་བྱ་སྤོང་བ་དང་། དེ་དང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཡོངས་འཛིན་དང་ལྡན་པའོ། །ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་ལམ་གྱི་སྒྲོ་འདོག་བཅད་པའི་གཞིར་བཟུང་ཞིང་། 3-1-35b ཐེག་ཆེན་སྦྱ

【現代漢語翻譯】 因為如此。 依靠自己的增上緣，即六種三摩地中的任何一種，生起斷除了二障任何一種習氣的解脫，或者正在斷除的無間道之體性的止觀雙運，是了知諸漏已盡的現觀之相。 此處，如果是六種中的任何一種，則必然是善的，因為在上品現觀中，體性被說為等持和智慧；在下品現觀中，『眼和耳的現觀，是未說明的，其餘是善的』。 眼和耳的現觀的非共同增上緣是有色根，其餘四種是共同的增上緣，依賴於作意。 從界限上說，前五種現觀是與外道共同的，第六種是所有聖者都具有的。 此處實際顯示的眼和現觀，在經中說是菩薩和佛的境界。 第六，關於引導證悟究竟的因見和修的教言。 第六，關於引導證悟究竟的因見和修的教言中，見修之道在勝義中不可得，在世俗中應修持為對治煩惱之法，如此教導的如來之語，是此處所說的引導見修之道的教言之相。 先前所生的十種教言之相，應各自立即了知。 所詮釋的修持之確定。 第二，解釋所詮釋的修持本身，包括修持的最初——抉擇分之解釋，以及修持殊勝增長之次第的解釋。 修持的最初——抉擇分之解釋。 首先，自因是大乘的解脫分順解脫，圓滿隨順生起，以法性為總義的方式，以修所成（主要）為主的大乘異生現觀，或者說，具有此處所說的五種特徵的抉擇分順解脫，是此處所說的大乘抉擇分之相。 五種特徵是：緣于大乘加行道的不共所緣，以不共之相斷除增益，作為與此不共之悟道的因，斷除與此不共之所斷，以及具有與此不共之攝持。 以斷除大乘加行道增益為基礎，

【English Translation】 Because of that. Relying on one's own dominant condition, any of the six samādhis, the liberation that arises from abandoning the seeds of either of the two obscurations, or the union of śamatha and vipaśyanā that arises as the nature of the uninterrupted path that is being abandoned, is the characteristic of direct perception that knows the exhaustion of defilements. Here, if it is any of the six, it is necessarily virtuous, because in the higher Abhidharma, the essence is explained as samādhi and wisdom; and in the lower Abhidharma, 'The direct perceptions of the eye and ear are unspecified, the rest are virtuous.' The uncommon dominant condition for the direct perceptions of the eye and ear is the physical sense faculty, and the remaining four are common dominant conditions that rely on attention. In terms of boundaries, the first five direct perceptions are common with outsiders, and the sixth is present in all noble ones. Here, the eye and direct perception that are explicitly shown are said in the sutras to be within the domain of Bodhisattvas and Buddhas. Sixth, instructions on guiding the cause, view, and meditation to the ultimate attainment. Sixth, in the instructions on guiding the cause, view, and meditation to the ultimate attainment, the words of the Tathāgata that teach that the path of seeing and meditation is not found in the ultimate sense, but should be practiced as an antidote to obscurations in the conventional sense, are the characteristics of the instructions on guiding the path of seeing and meditation mentioned here. The characteristics of the ten instructions previously generated should be known separately and immediately. Identifying the object to be taught, the practice. Second, explaining the practice itself that is to be taught, including the explanation of the first part of the practice, the determination factor, and the explanation of the stages of the extraordinary increase of practice. Explanation of the first part of the practice, the determination factor. First, the self-cause is the great vehicle's liberation portion that is in accordance with liberation, complete and subsequently arising, and the direct realization of a great vehicle ordinary being that is mainly based on meditation-arising in the manner of a general meaning of dharmatā, or the determination portion that possesses the five characteristics mentioned here, is the characteristic of the great vehicle's determination factor mentioned here. The five characteristics are: focusing on an object that is uncommon to the great vehicle's path of joining, cutting off imputations with an uncommon aspect, being the cause of an uncommon type of realization, abandoning what is to be abandoned that is uncommon to it, and possessing an uncommon retention. Taking the basis of cutting off imputations of the great vehicle's path of joining,

---

ོར་ལམ་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་པའི་གཞིར་མ་བཟུང་བ་དེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་གྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་མི་རྟག་ལ་སོགས་བཅུ་དྲུག་ལྟ་བུ་དང་། གཟུགས་སོགས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱོར་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དེ། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་ལམ་གྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་བྱང་སེམས་སྦྱོར་ལམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་མངོན་ཞེན་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བུའོ། །རང་འབྲས་ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་གྱི་རྟོགས་རིགས་ཚང་བར་ཐོབ་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་རང་སྟོབས་ཀྱི་འདྲེན་ནུས་པ་དེ། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་ལམ་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་བྱང་སེམས་སྦྱོར་ལམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་བདག་མེད་གཉིས་ཀ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་ལམ་པ་ཐེག་དམན་དུ་མི་ལྟུང་བར་ཐེག་ཆེན་དུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེ། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་ལམ་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོངས་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་དང་འཛིན་སྟངས་མི་འགལ་བའི་འདིར་བསྟན་གྱི་རྟོག་པ་བཞི་སྤོང་བར་ནུས་པའི་ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་ལམ་གྱི་ནུས་པ་དེ། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་ལམ་གྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་རྣམ་རྟོག་ལྡན་ཚུལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་ལམ་ལ་དབྱེ་ན། དྲོད། རྩེ་མོ། བཟོད་པ། ཆོས་མཆོག་དང་བཞི། མཚན་ཉིད་ནི་རིམ་པ་ལྟར་འགྲེལ་ཆེན་ལྟར་ན། རང་རྒྱུ་ཐེག་གྱི་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་རྫོགས་རྗེས་སུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་བཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་གསལ་སྣང་མཆེད་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མཁྱེན་པ་དང་། དྲོད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་རྗེས་སུ་བྱུང་ཞིང་། རྣམ་བྱང་གི་བཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་གསལ་སྣང་གཙོ་བོར་མཆེད་པའི་ཞིག་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མཁྱེན་པ་དང་། རྩེ་མོའི་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་ 3-1-36a རྗེས་སུ། གང་ཟག་རྫས་ཡོད་ཀྱི་འཛིན་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་གསལ་སྣང་གཙོ་བོར་མཆེད་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མཁྱེན་པ་དང་། བཟོད་པ་རྫོགས་རྗེས་སུ། སྐྱེས་བུ་བཏགས་ཡོད་ཀྱི་འཛིན་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་གསལ་སྣང་གཙོ་བོར་མཆེད་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མཁྱེན་པའོ། །རྩ་བ་དང་། འགྲེལ་པ་དོན་གསལ་འདི་ལྟར་ན། དམིགས་པ་མི་རྟག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་པའི་སྐབས་ནས་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་དམིགས་རྣམ་རྒྱུ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དེ་འདིར་བསྟན་གྱི་དྲོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ནས། ཏིང་འཛིན་དེའི་བྱེད་པ་ཉིད། །ཞེས་པའི་སྐབས་ནས་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་དམིགས་རྣམ་རྒྱུ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དེ། འདིར་བསྟ

【現代漢語翻譯】 未將輪迴的束縛作為基礎而斷除，這是大乘加行道（Mahāyāna Prayogamārga）不共目標的特殊性之特徵。例如，觀修無常等十六行相，以及色等諸法無自性。 以加行道的體性，證悟法無我的執著的差別，是大乘加行道不共行相的特殊性之特徵。例如，菩薩加行道者相續中無有實執的智慧。 能夠自主引導獲得自果三乘一切證悟種類的大乘見道（Mahāyāna Darśanamārga），是大乘加行道不共因的特殊性之特徵。例如，菩薩加行道者相續中證悟二無我的智慧。 大乘加行道者不墮入小乘，完全受持大乘的善知識，是大乘加行道者不共攝受的特徵。 大乘加行道的力量能夠捨棄與大乘加行道和執著不相違的此處所說的四種分別念，是大乘加行道具有不共分別念之方式的特殊性之特徵。 大乘加行道分為暖位（Uṣmagata）、頂位（Mūrdhan）、忍位（Kṣānti）、世第一法位（Agradharmā）四種。按照次第，其特徵如《釋論》所說：自因乘之解脫分順抉擇分圓滿后，於一切煩惱之所取無自性而顯現明相增盛的止觀雙運之智；暖位之智慧圓滿後生起，于清凈之所取無自性而顯現明相為主的止觀雙運之智；頂位之智慧圓滿后，于補特伽羅實有之執著無自性而顯現明相為主的止觀雙運之智；忍位圓滿后，于士夫假有之執著無自性而顯現明相為主的止觀雙運之智。 如根本論和《顯義釋》所說：從『所緣為無常等』之處所直接開示的，具有所緣、行相、因三種差別的抉擇分順解脫分，是此處所說的暖位之特徵。從『彼定之作用』之處所直接開示的，具有所緣、行相、因三種差別的抉擇分順解脫分，是此處所說的……

【English Translation】 Not taking the bonds of samsara as a basis for severance is the characteristic of the uncommon object of the Mahāyāna Prayogamārga (path of application). For example, contemplating the sixteen aspects such as impermanence, and the absence of inherent existence of forms and so on. The distinction of grasping that realizes the absence of self of phenomena through the nature of the Prayogamārga is the characteristic of the uncommon aspect of the Mahāyāna Prayogamārga. For example, the wisdom without clinging in the mindstream of a Bodhisattva on the Prayogamārga. The ability to independently lead to the attainment of all types of realization of the three vehicles, which are the results, is the characteristic of the uncommon cause of the Mahāyāna Darśanamārga (path of seeing). For example, the wisdom that realizes both absences of self in the mindstream of a Bodhisattva on the Prayogamārga. The virtuous friend who ensures that the Mahāyāna Prayogamārga practitioner does not fall into the Lesser Vehicle and fully upholds the Mahāyāna is the characteristic of the uncommon support of the Mahāyāna Prayogamārga practitioner. The power of the Mahāyāna Prayogamārga to abandon the four conceptualizations mentioned here that do not contradict the Mahāyāna Prayogamārga and its grasping is the characteristic of the distinction of how the Mahāyāna Prayogamārga possesses uncommon conceptualizations. The Mahāyāna Prayogamārga is divided into four: Heat (Uṣmagata), Peak (Mūrdhan), Patience (Kṣānti), and Supreme Dharma (Agradharmā). According to the order, their characteristics, as explained in the commentary, are: After the completion of the concordant liberation portion of the self-cause vehicle, the wisdom of the union of calm and insight, in which the grasping of all afflictions as being without inherent existence appears with increasing clarity; arising after the completion of the heat wisdom, the wisdom of the union of calm and insight, in which the grasping of purification as being without inherent existence appears with clarity as the main aspect; after the completion of the peak wisdom, the wisdom of the union of calm and insight, in which the grasping of the person as substantially existent as being without inherent existence appears with clarity as the main aspect; after the completion of patience, the wisdom of the union of calm and insight, in which the grasping of the individual as imputedly existent as being without inherent existence appears with clarity as the main aspect. As stated in the root text and the 'Meaningful Explanation': The concordant liberation portion of the decisive discrimination, which has the distinctions of object, aspect, and cause, directly shown from the section 'the object is impermanence, etc.,' is the characteristic of heat mentioned here. The concordant liberation portion of the decisive discrimination, which has the distinctions of object, aspect, and cause, directly shown from the section 'the action of that samādhi,' is the...

---

ན་གྱི་ཆོས་མཆོག་གི་མཚན་ཉིད། ཞེས་སྦྱར་ན་ལེགས་སོ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྤང་བྱ་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་(བཞག་)པ་ལ། ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞུགས་པའི་བློ་གང་ཞིག །གཙོ་བོར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་སྤང་བྱ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། གཟུང་རྟོག་དང་། འཛིན་རྟོག་གཉིས། འདིར་བསྟན་གྱི་སྤང་བྱ་རྟོག་པ་གང་ཞིག །ཡུལ་བཟུང་བ་ལ་དམིགས་ནས་བཟུང་བར་ཞེན་པའི་བློ་དེ། འདིར་བསྟན་བཟུང་རྟོག་གི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་བཟུང་རྟོག་དང་། རྣམ་བྱང་བཟུང་རྟོག་གཉིས། འདིར་བསྟན་གྱི་སྤང་བྱ་རྟོག་པ་གང་ཞིག །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་དམིགས་ནས་བཟུང་བར་ཞེན་པའི་བློ་དེ། འདིར་བསྟན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་བཟུང་རྟོག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་དགུ། འདིར་བསྟན་གྱི་སྤང་བྱ་རྟོག་པ་གང་ཞིག །རྣམ་བྱང་གི་ཕྱོགས་ལ་དམིགས་ནས་བཟུང་བར་ཞེན་པའི་བློ་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་རྣམ་བྱང་བཟུང་རྟོག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་དགུ། འདིར་བསྟན་གྱི་སྤང་བྱ་རྟོག་པ་ 3-1-36b གང་ཞིག །ཡུལ་འཛིན་པ་ལ་དམིགས་ནས་འཛིན་པར་ཞེན་པའི་བློ་དེ། འདིར་བསྟན་འཛིན་རྟོག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་དང་། བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་གཉིས། འདིར་བསྟན་རྟོག་པ་གང་ཞིག །གང་ཟག་གི་གདགས་གཞིར་གྱུར་པའི་འཛིན་པ་ལ་དམིགས་ནས་རྫས་ཡོད་དུ་ཞེན་པའི་བློ་དེ། འདིར་བསྟན་རྫས་འཛིན་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་དགུ། འདིར་བསྟན་གྱི་སྤང་བྱ་རྟོག་པ་གང་ཞིག །སྐྱེས་བུའི་གདགས་གཞིར་གྱུར་པའི་འཛིན་པ་ལ་དམིགས་ནས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཞེན་པའི་བློ་དེ། འདིར་བསྟན་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་དགུ། དེ་ལྟར་རྟོག་པ་སུམ་ཅུ་སོ་དྲུག་པོ་དེ་ལ། ཁམས་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །འདིར་བསྟན་གྱི་སྤང་བྱ་རྟོག་པ་ལ་སྤོང་བྱེད་གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། མཐོང་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་རྟོག་པ་དང་། སྒོམ་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་རྟོག་པ་གཉིས། འདིར་བསྟན་གྱི་སྤངས་བྱ་རྟོག་པ་གང་ཞིག །གྲུབ་མཐའི་དབང་གིས་སྒྲོ་བཏགས་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། འདིར་བསྟན་གྱི་སྤང་བྱ་རྟོག་པ་གང་ཞིག །གྲུབ་མཐའ་ངན་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ལྷན་སྐྱེས་སུ་འབྱུང་བ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། འདིར་བསྟན་གྱི་རྟོག་པ་ལྷན་སྐྱེས་ཡིན་ན། གྲུབ་མཐའ་ལ་མ་ཞུགས་པ་ཁོ་ནའི་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་བས་མ་ཁྱབ་སྟེ། གྲུབ་མཐའ་ལ་མ་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་ལྷན་སྐྱེས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་བཟུང་རྟོག་དང་འཛིན་རྟོག་གཉིས་གཉིས་སུ་ཕྱེ

【現代漢語翻譯】 若要標註『正法的殊勝特徵』，則應詳細說明所應斷除的遍計（概念）。任何心識，對於境的實相產生顛倒執著，主要障礙了全知，這就是此處所說的遍計之定義。從境的角度來區分，有能取遍計和所取遍計兩種。此處所說的應斷遍計，是指緣於所取境，並執著於所取的意識。這是此處所說的所取遍計之定義。若要區分，則有染污所取遍計和清淨所取遍計兩種。此處所說的應斷遍計，是指緣於染污方面，並執著於所取的意識。這是此處所說的染污所取遍計之定義。若要從境的角度來區分，則有九種。此處所說的應斷遍計，是指緣於清淨方面，並執著於所取的意識。這是此處所說的清淨所取遍計之定義。若要從境的角度來區分，則有九種。此處所說的應斷遍計，是指緣於能取境，並執著於能取的意識。這是此處所說的能取遍計之定義。若要區分，則有實執遍計和假立遍計兩種。此處所說的遍計，是指緣於作為補特伽羅（藏文：གང་ཟག，梵文：Pudgala，梵文羅馬擬音：Pudgala，字面意思：人）之所依的能取，並執著為實有的意識。這是此處所說的實執遍計之定義。若要從境的角度來區分，則有九種。此處所說的應斷遍計，是指緣於作為士夫（藏文：སྐྱེས་བུ，梵文：Purusha，梵文羅馬擬音：Purusha，字面意思：人）之所依的能取，並執著為僅是假立的意識。這是此處所說的假立遍計之定義。若要從境的角度來區分，則有九種。如此一來，這三十六種遍計，若以三界來區分，則會變成一百零八種。 此處所說的應斷遍計，若從斷除它們的對治力之角度來區分，則有見道所斷的遍計和修道所斷的遍計兩種。此處所說的應斷遍計，是指由於宗派的影響而產生的增益。這是第一種的定義。此處所說的應斷遍計，是指不依賴於惡劣宗派的增益而與生俱來的。這是第二種的定義。此處所說的遍計若是與生俱來的，那麼它只會存在於未進入宗派者的相續中，這並不周遍，因為在未進入宗派者的相續中，不會產生與生俱來的假立遍計。這兩種遍計各自又可以分為能取遍計和所取遍計兩種。

【English Translation】 To label 'the supreme characteristic of Dharma,' one should specifically explain the aspects of what is to be abandoned, conceptualization. Any mind that engages perversely with the reality of an object, primarily obstructing omniscience, is the definition of what is to be abandoned, conceptualization, as indicated here. Differentiating it from the perspective of the object, there are two types: grasping at the apprehended and grasping at the apprehender. What is to be abandoned, conceptualization, as indicated here, is the mind that focuses on the apprehended object and clings to the apprehended. This is the definition of grasping at the apprehended, as indicated here. Differentiating it, there are two types: afflicted grasping at the apprehended and purified grasping at the apprehended. What is to be abandoned, conceptualization, as indicated here, is the mind that focuses on the afflicted aspect and clings to the apprehended. This is the definition of afflicted grasping at the apprehended, as indicated here. Differentiating it from the perspective of the object, there are nine types. What is to be abandoned, conceptualization, as indicated here, is the mind that focuses on the purified aspect and clings to the apprehended. This is the definition of purified grasping at the apprehended, as indicated here. Differentiating it from the perspective of the object, there are nine types. What is to be abandoned, conceptualization, as indicated here, is the mind that focuses on the apprehender object and clings to the apprehender. This is the definition of grasping at the apprehender, as indicated here. Differentiating it, there are two types: conceptualization grasping at substance and conceptualization grasping at imputation. What is conceptualization, as indicated here, is the mind that focuses on the apprehender that serves as the basis for the imputation of a person (Tibetan: གང་ཟག, Sanskrit: Pudgala, Romanized Sanskrit: Pudgala, literal meaning: person) and clings to it as truly existent. This is the definition of conceptualization grasping at substance, as indicated here. Differentiating it from the perspective of the object, there are nine types. What is to be abandoned, conceptualization, as indicated here, is the mind that focuses on the apprehender that serves as the basis for the imputation of an individual (Tibetan: སྐྱེས་བུ, Sanskrit: Purusha, Romanized Sanskrit: Purusha, literal meaning: person) and clings to it as merely imputed. This is the definition of conceptualization grasping at imputation, as indicated here. Differentiating it from the perspective of the object, there are nine types. Thus, these thirty-six conceptualizations, when differentiated by the three realms, also become one hundred and eight. What is to be abandoned, conceptualization, as indicated here, when differentiated from the perspective of the antidotal force that abandons them, there are two types: conceptualizations to be abandoned by the path of seeing and conceptualizations to be abandoned by the path of meditation. What is to be abandoned, conceptualization, as indicated here, is the superimposition that arises due to the influence of philosophical tenets. This is the definition of the first. What is to be abandoned, conceptualization, as indicated here, is what arises innately without relying on the superimposition of bad philosophical tenets. This is the definition of the second. If the conceptualization indicated here is innate, then it only occurs in the mindstream of those who have not entered into philosophical tenets, which is not pervasive, because in the mindstream of a person who has not entered into philosophical tenets, innate conceptualization grasping at imputation does not occur. Each of these two can also be divided into two types: conceptualization grasping at the apprehended and conceptualization grasping at the apprehender.

---

་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དུ་དབྱེ་བའི་བར་སྔ་མ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། ། ༈ སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕེལ་བའི་རིམས་པ་བཤད་པ། སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་བཤད་པ། གཉིས་པ་སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕེལ་བའི་རིམ་པ་བཤད་པ་ལ། སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་བཤད་པ་དང་། ཡན་ལག་ཅན་སྒྲུབ་པའི་དབྱེ་བ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། སྒྲུབ་པའི་རྟེན་དང་། དམིགས་པ་གཉིས། ༈ སྒྲུབ་པའི་རྟེན། དང་པོ་ 3-1-37a ལ། བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོ་བཤད་པ་དང་། དེ་ལས་འཕྲོས་པའི་དོན་བཤད་པའོ། ། ༈ བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོ་བཤད་པ། དང་པོ་ལ། རང་གི་རྟེན་ཆོས་ཐེག་ཆེན་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་གཞིར་གྱུར་པ་དེ། ཐེག་ཆེན་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གནས་སྐབས་ཀྱི་རྟེན་དང་། མཐར་ཐུག་གི་རྟེན་གཉིས། གནས་སྐབས་ཀྱི་རྟེན་ནི་སྒྲུབ་པ་པོ་བྱང་སེམས་ཉིད་ལ་བྱ། མཐར་ཐུག་གི་རྟེན་ནི་བྱང་སེམས་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་སེམས་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བྱའོ། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་དག་དེ་ལ་ངོ་བོ་གཅིག་ཅིང་། ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། སེམས་རང་བཞིན་གྱི་འོད་གསལ་བ་དང་། སེམས་ཀྱི་ཆོས་དབྱིངས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ལ། དེ་གཉིས་དབྱེར་མེད་པ་ལ་རང་བཞིན་གནས་རིགས་ཞེས་བྱ་ཞིང་། འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་སུ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཆོས་ཉིད་དབྱེར་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལ་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། རྟེན་ཆོས་སྒྲུབ་པ་བཅུ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་བཅུ་གསུམ་མོ། །བཅུ་གསུམ་ནི། རྟོགས་པའི་ཆོས་དྲུག་གི་སྒྲུབ་པ་དྲུག །གཉེན་པོའི་སྒྲུབ་པ། སྤོང་བའི་སྒྲུབ་པ། དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པའི་སྒྲུབ་པ། ཤེས་རབ་སྙིང་བརྩེར་བཅས་པའི་སྒྲུབ་པ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་པ། གཞན་དོན་གོ་རིམས་སུ་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པ། ཡེ་ཤེས་བརྩོལ་བ་མི་མངའ་བར་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་དང་བཅུ་གསུམ་ཡིན་ལ། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་བཞི་དང་། མཐོང་ལམ་དང་། ས་བདུན་པ་མན་ཆད་ཀྱི་སྒོམ་ལམ་རྣམས་ལ་རྟོགས་པའི་ཆོས་དྲུག་གི་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ། ས་བརྒྱད་པའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་ལ་གཉེན་པོའི་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ། །ས་བརྒྱད་པའི་ཉོན་སྒྲིབ་སྤངས་པའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་ལ་སྤོང་བའི་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ། འདིར་སྤངས་པ་དང་སྤོང་བ་དོན་གཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྤོང་བ་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ། །ས་བརྒྱད་པའི་ཤེས་སྒྲིབ་སྤངས་པའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་ལ་དེ་དག་ཡོངས་ 3-1-37b སུ་གཏུགས་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ། ས་དགུ་པའི་མཉམ་གཞག་ཡེ་ཤེས་ལ་ཤེས་རབ་སྙིང་བརྩེར་བཅས་པའི་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ། ས་དགུ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ལ་ཐུན་མོང་མིན་པའི་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ། ས་བཅུ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གཞན་དོན་གོ་རིམ་དུ་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ། རྒྱུན་མཐའི་ཡེ

【現代漢語翻譯】 從那時起，直到分為一百零八個部分，都應如前一樣結合。 殊勝修持增上的次第解說，修持的支分解說。 第二，解說殊勝修持增上的次第，包括解說修持的支分和解說具有支分的修持的分類。第一部分包括修持的所依和所緣兩個方面。 修持的所依。 第一部分包括解說所詮釋的主要內容和解說由此引申的意義。 解說所詮釋的主要內容。 第一部分，關於自身的所依，即作為修持大乘之基礎的所依。大乘修持的所依的定義。對此進行分類，分為暫時的所依和究竟的所依兩種。暫時的所依是指修持者菩薩本身。究竟的所依是指菩薩相續中的心，其自性清凈。心的自性清凈，從本體上來說是唯一的，但從不同的角度進行區分，可以分為心的自性光明和心的法界兩種。這兩者無別，稱為自性住種姓。在果位的階段，稱為無漏的智慧和法性無別的佛陀，佛陀稱之為法身。從所依的角度進行分類，可以分為十三種所依修持。這十三種是：六種證悟之法的修持，對治的修持，斷除的修持，這些完全包含的修持，智慧與慈悲相結合的修持，不共的修持，將利他作為次第的修持，以及智慧不需勤作而入的修持。這十三種是：大乘的四種加行道，見道，以及七地以下的修道，這些被稱為六種證悟之法的修持。八地的無間道被稱為對治的修持。八地斷除煩惱障的解脫道被稱為斷除的修持。這裡斷除和捨棄意義相同，例如大舍棄。八地斷除所知障的解脫道被稱為這些完全包含的修持。九地的等持智慧被稱為智慧與慈悲相結合的修持。九地的特殊道被稱為不共的修持。十地的智慧被稱為將利他作為次第的修持。常盡的智

【English Translation】 From then on, until divided into one hundred and eight parts, it should be combined in the same way as before. Explanation of the order of especially increasing practice, explanation of the limbs of practice. Second, explaining the order of especially increasing practice, including explaining the limbs of practice and explaining the divisions of practice with limbs. The first part includes the support of practice and the object of practice. The support of practice. The first part includes explaining the main thing to be taught and explaining the meaning derived from it. Explanation of the main thing to be taught. The first part, regarding one's own support, which is the basis for practicing the Great Vehicle. The definition of the support for practicing the Great Vehicle. Classifying it, there are two types: temporary support and ultimate support. Temporary support refers to the practitioner Bodhisattva himself. Ultimate support refers to the mind in the Bodhisattva's continuum, which is pure in its own nature. The nature of the mind is pure, and from the perspective of essence, it is unique, but from different perspectives, it can be divided into the luminosity of the mind's nature and the Dharmadhatu of the mind. These two are inseparable and are called the naturally abiding lineage. In the stage of fruition, it is called the stainless wisdom and the inseparability of Dharmata, the Buddha, which the Buddha calls the Dharmakaya. Classifying it from the perspective of support, it can be divided into thirteen supports of practice. These thirteen are: the six practices of the six dharmas of realization, the practice of antidote, the practice of abandonment, the practice of completely encompassing these, the practice of wisdom combined with compassion, the uncommon practice, the practice of making the benefit of others sequential, and the practice of entering wisdom without effort. These thirteen are: the four preparatory paths of the Great Vehicle, the path of seeing, and the path of meditation below the seventh ground, which are called the six practices of the six dharmas of realization. The uninterrupted path of the eighth ground is called the practice of antidote. The liberation path of the eighth ground, which abandons the afflictive obscurations, is called the practice of abandonment. Here, abandonment and renunciation have the same meaning, such as the great renunciation. The liberation path of the eighth ground, which abandons the cognitive obscurations, is called the practice of completely encompassing these. The samadhi wisdom of the ninth ground is called the practice of wisdom combined with compassion. The special path of the ninth ground is called the uncommon practice. The wisdom of the tenth ground is called the practice of making the benefit of others sequential. The wisdom of constant exhaustion

---

་ཤེས་ལ་ཡེ་ཤེས་རྩོལ་བ་མི་མངའ་བར་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ། དེ་ལྟར་ན། རང་གི་རྟེན་ཆོས་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་དྲོད་ཀྱི་རྟེན་གཞིར་གྱུར་པའི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་དག་དེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་གྱི་དྲོད་ཀྱི་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ནས། རང་གི་རྟེན་ཆོས་རྒྱུན་མཐའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་གཞིར་གྱུར་པའི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་དག་དེ། ཡེ་ཤེས་རྩོལ་བ་མི་མངའ་བར་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྦྱར་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ༈ དེ་ལ་འཕྲོས་ནས་རིགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཞག་པ། གཉིས་པ་དེ་ལ་འཕྲོས་ནས་རིགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཞག་པ་ལ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་སེམས་བྱུང་མ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པ་དེ། རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གནས་མལ་དང་། ཆོས་གོས་དང་། བསོད་སྙོམས་ངན་ངོན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པ་དང་གསུམ། སྤོང་བ་དང་སྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། འཕགས་པའི་རིགས་བཞིར་འདོད་དོ། །མདོ་སྡེ་པས་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་བྱང་ཆུབ་འབྱུང་རུང་གི་ནུས་པ་དེ་ལ་རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །སེམས་ཙམ་པ་ལ་ལུགས་གཉིས་ལས། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས། སེམས་བྱུང་བརྩེ་བ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་རིགས་སུ་འདོད་དོ། །ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་ཀྱི་ལུགས་ལ། རང་བཞིན་གནས་རིགས་དང་། རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྟེང་གི་རང་འབྲས་བྱང་ཆུབ་འབྱུང་རུང་གི་ནུས་པ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ཅིག་ལ་འདོད་དོ། །འདི་ལ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ 3-1-38a ཁྱད་པར། ཐོས་པའི་བག་ཆགས། ཟག་པ་མེད་པའི་ས་བོན་ཞེས་བྱ། རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ནི། གསར་དུ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་རུང་གི་ནུས་པའོ། །མདོར་ན་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་དེ་གསུམ་གྱིས། རིགས་ལ་དངོས་པོས་ཁྱབ་པར་འདོད་དོ། །མདོར་ན་སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གནས་རིགས་དེ་ཉིད། རྐྱེན་གྱི་ནུས་པས་བལྟས་པར་བྱས་པ་ན་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱ་མཚོ་སྤྲིན་ལས། རིགས་དེ་ཉིད་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལས་མིང་གཞན་གྱི་བསྟན་པ་ནི། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་ན་རིགས་ཆད་པའི་སེམས་ཅན་དང་། མ་ཆད་པའི་སེམས་ཅན་གཉིས། རིགས་མ་ཆད་པ་ལ་རིགས་ངེས་པ་དང་། མ་ངེས་པ་གཉིས། །ངེས་པ་ལ་ཉན་ཐོས་སུ་རིགས་ངེས་པ། རང་རྒྱལ་དུ་རིགས་ངེས་པ། སངས་རྒྱས་སུ་རིགས་ངེས་པ་དང་གསུམ་དུ་སེམས་ཙམ་པ་བཞེད་དོ། །སེམས་ཙམ་པས་ཆོས་དབྱིངས་རིགས་བཏགས་པ་བར་བཞེད་པའི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །མངོན་པ་ཀུན་ལས་

【現代漢語翻譯】 被稱為『以智慧進入無勤奮』之修行。如此，作為自己所依之法，大乘加行道暖位之所依的心之自性清凈，從作為大乘加行道暖位修行之所依的種性之相，到作為自己所依之法，常盡之智慧之所依的心之自性清凈，以智慧進入無勤奮之修行的所依的種性之相之間，應結合起來理解。 從此延伸，安立種性之相。 第二，從此延伸，安立種性之相。分別部說，不與心所相應的自性，欲少而知足，是種性之相。對此進行區分，有住所、法衣、僅以粗劣的乞食為滿足三種。對於捨棄和禪修顯現歡喜，認為是四種聖者種性。經部認為，無漏的心之種子，具有產生菩提之潛能，是種性之相。唯識宗有兩種觀點，其中，陳那認為，心所的慈悲和智慧的自性是種性。無著兄弟的觀點是，有自性住種性和增長種性兩種。前者是阿賴耶識或意識之上的自果，具有產生菩提的潛能，是無始時期的。對此，名稱有六處差別、聽聞的習氣、無漏的種子等。增長種性是，從新獲得的正確受持中產生的，具有獲得菩提的潛能。總之，這三宗論師都認為，種性是實有的。總之，唯識宗的自性住種性，在因的能量觀察下，被稱為增長種性。如《海云經》所說：『種性本身因暫時的差別而轉變為其他名稱的顯示，是正確的建立。』因此，總之，有斷種性的有情和未斷種性的有情兩種。未斷種性的有情有種性決定和不決定兩種。決定種性有聲聞種性決定、緣覺種性決定、佛種性決定三種，唯識宗如此認為。唯識宗有時也認為法界是種性假立。

【English Translation】 It is called 'practice of entering without effort of wisdom'. Thus, as one's own support of Dharma, the nature of mind, pure in itself, which is the basis of the heat of the Mahayana path of joining, from the characteristic of the lineage that has become the support of the practice of the heat of the Mahayana path of joining, to one's own support of Dharma, the nature of mind, pure in itself, which is the basis of the wisdom of the ultimate continuity, it should be understood by combining it with the characteristic of the lineage that is the support of the practice of entering without effort of wisdom. Extending from this, establishing the aspect of lineage. Second, extending from this, establishing the aspect of lineage. The Vaibhashika says that the nature of not being associated with mental factors, desiring little and being content, is the characteristic of lineage. Distinguishing this, there are three: being content with dwelling, Dharma robes, and only meager alms. Manifesting joy in abandonment and meditation, they are considered the four noble lineages. The Sautrantika considers the seed of the uncontaminated mind, the potential to generate Bodhi, as the characteristic of lineage. The Mind-Only School has two views. Dignāga considers the nature of compassion and wisdom of mental factors as lineage. According to the view of the Asanga brothers, there are two types: the naturally abiding lineage and the developing lineage. The former is the self-result on top of the ālaya-vijñāna or the mano-vijñāna, the potential to generate Bodhi, which is beginningless. For this, the names are the difference of the six sense sources, the imprints of hearing, and the uncontaminated seeds. The developing lineage is the potential to attain Bodhi that arises from newly acquired correct acceptance. In short, these three proponents of philosophical tenets consider lineage to be substantial. In short, the naturally abiding lineage of the Mind-Only School, when viewed by the power of conditions, is called the developing lineage. As the Ocean of Clouds Sutra says: 'The manifestation of another name from the lineage itself being transformed into another temporary difference is the correct establishment.' Therefore, in short, there are two types of sentient beings: those with severed lineage and those with unsevered lineage. Those with unsevered lineage have two types: lineage definite and indefinite. The definite lineage has three types: lineage definite for Śrāvakas, lineage definite for Pratyekabuddhas, and lineage definite for Buddhas, according to the Mind-Only School. The Mind-Only School sometimes also considers the Dharmadhātu to be a nominally established lineage.

---

བཏུས་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤེས་བྱ་ཞེས་ན། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། ཞེས་པ་དང་། དབུས་མཐའ་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །དབུ་མའི་ལུགས་ལ་རིགས་བཤད་པ་དང་། ཞར་ལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ངོས་བཟུང་བ་གཉིས། གནས་གྱུར་པ་ན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་དུ་རུང་བ་དེ། སྤྱིར་རིགས་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། རྟེན་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རང་བཞིན་གནས་རིགས་དང་། རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་གཉིས་སོ། །དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཞིག །བློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་རྣམ་པར་དག་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་འགྱུར་དུ་རུང་བ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་དབྱིངས་དང་། དྲི་མ་ 3-1-38b དང་བཅས་པའི་སེམས་རང་བཞིན་གྱི་འོད་གསལ་བ་གཉིས། དང་པོ། བློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་རྣམ་པར་དག་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོར་ཉིད་སྐུར་འགྱུར་རུང་ཡིན་ཕྱིར། ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གནས་རིགས་ཞེས་བྱ། ཕྱི་མ་ཡང་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་གང་ཞིག །གནས་གྱུར་པ་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུར་འགྱུར་རུང་ཡིན་ཕྱིར། ཆོས་ཅན་རང་བཞིན་རིགས་ཞེས་བྱ། གསར་དུ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དགེ་རྩ་གང་ཞིག །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་པའི་སྐུར་འགྱུར་རུང་སྟེ། རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ལ་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་དང་གསུམ། དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རང་བཞིན་གནས་རིགས་དང་། རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་གཉིས་གཉིས་སུ་དབྱེར་ཡོད་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་དབྱིངས་དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གནས་རིགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཞིག །གནས་གྱུར་པ་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལྷག་མེད་མྱང་འདས་སུ་འགྱུར་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཞར་ལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ངོས་བཟུང་བ་ལ། སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་དབྱིངས་དེ། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཆོས་སྐུ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། རིགས་དང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དང་པོ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དངོས་ཡིན། དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པར་བཤད་པ་དེ། བཏགས་པ་བ་ཡིན། གཉིས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་གཉིས་ཀའི་སྙིང་པོ་དངོས་ཡིན་ལ། གཉིས་ཀའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པར་བཤད་པ་དེ་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན། རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་རིགས་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་སྙིང་པོ

【現代漢語翻譯】 問：為什麼在彙集中稱之為法界（chos kyi dbyings）？答：因為它是聲聞（nyan thos）、獨覺（rang sangs rgyas）和佛（sangs rgyas）所有法的因。正如《中邊分別論》（dbus mtha'）中所說的那樣。中觀宗（dbu ma'i lugs）中，有關於種姓（rigs）的解釋，以及對如來藏（bde gshegs snying po）的簡要定義。 能夠轉變並最終成佛的，一般稱為種姓。從體性和所依之法兩個方面來區分。首先，分為自性住種姓（rang bzhin gnas rigs）和增長種姓（rgyas 'gyur gyi rigs）兩種。具有垢染之心的自性，當從暫時的垢染中完全清凈時，能夠轉變為佛的法身（chos kyi sku），這是第一種的定義。從反面來區分，分為具有垢染之心的法界和具有垢染之心的心之自性光明兩種。前者，當從暫時的垢染中完全清凈時，能夠轉變為佛的自性身（ngo bo nyid sku），因此稱為法性自性住種姓。後者也是心的自性，當轉變時，能夠轉變為智慧身（ye shes kyi sku），因此稱為有法自性種姓。 新產生的正確修持的善根，能夠轉變為佛的化身（kun rdzob pa'i sku），這是增長種姓的定義。這指的是福德資糧（bsod nams）和智慧資糧（ye shes）二者。其次，從所依之法來區分，分為聲聞種姓、獨覺種姓和圓滿佛種姓三種。每一種又可以分為自性住種姓和增長種姓兩種。具有聲聞種姓之人的心之法界，稱為聲聞自性住種姓，因為聲聞的心之自性，當轉變時，能夠轉變為聲聞的無餘涅槃（lhag med myang 'das）。同樣，其他種姓也可以這樣理解。 簡要定義如來藏：心自性清凈的界，是如來藏的定義。可以分為法身、真如（de bzhin nyid）、種姓和相三種。第一，法身是如來藏的真實本體。說它存在於一切眾生的相續中，這是一種假說。第二，真如是如來和眾生二者的真實本體，說它存在於二者的相續中，這是一種定義。自性住種姓是眾生的心要。

【English Translation】 Question: Why is it called Dharmadhatu (chos kyi dbyings) in the Compendium? Answer: Because it is the cause of all the Dharmas of Shravakas (nyan thos), Pratyekabuddhas (rang sangs rgyas), and Buddhas (sangs rgyas). As it is also stated in the Madhyantavibhaga (dbus mtha'). In the Madhyamaka school (dbu ma'i lugs), there are explanations about the Gotra (rigs), and a brief definition of the Tathagatagarbha (bde gshegs snying po). That which can transform and eventually become enlightened is generally called Gotra. It is distinguished from two aspects: the nature and the dependent Dharma. First, it is divided into two types: Svabhavasthita-gotra (rang bzhin gnas rigs) and Vriddhi-gotra (rgyas 'gyur gyi rigs). The nature of the mind with defilements, when completely purified from temporary defilements, can transform into the Dharmakaya (chos kyi sku) of the Buddha, which is the definition of the first type. Distinguishing from the opposite perspective, it is divided into the Dharmadhatu of the mind with defilements and the luminosity of the nature of the mind with defilements. The former, when completely purified from temporary defilements, can transform into the Svabhavikakaya (ngo bo nyid sku) of the Buddha, hence it is called Prakriti-svabhavasthita-gotra. The latter is also the nature of the mind, which, when transformed, can transform into the Jnanakaya (ye shes kyi sku), hence it is called Dharmata-svabhava-gotra. The newly generated roots of virtue from correct practice can transform into the Nirmanakaya (kun rdzob pa'i sku) of the Buddha, which is the definition of Vriddhi-gotra. This refers to the two accumulations of merit (bsod nams) and wisdom (ye shes). Secondly, distinguishing from the perspective of the dependent Dharma, it is divided into three types: Shravaka-gotra, Pratyekabuddha-gotra, and Samyaksambuddha-gotra. Each of these can be further divided into Svabhavasthita-gotra and Vriddhi-gotra. The Dharmadhatu of the mind of a person with Shravaka-gotra is called Shravaka-svabhavasthita-gotra, because the nature of the mind of a Shravaka, when transformed, can transform into the Nirupadhisesa-nirvana (lhag med myang 'das) of the Shravaka. Similarly, other Gotras can be understood in the same way. Briefly defining the Tathagatagarbha: The realm of the mind's naturally pure essence is the definition of the Tathagatagarbha. It can be divided into three types: Dharmakaya, Tathata (de bzhin nyid), Gotra, and Lakshana. First, the Dharmakaya is the true essence of the Tathagata. Saying that it exists in the continuum of all sentient beings is a hypothesis. Second, Tathata is the true essence of both the Tathagata and sentient beings, and saying that it exists in the continuum of both is a definition. The Svabhavasthita-gotra is the heart essence of sentient beings.

---

་དངོས་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བཏགས་པ་བ་ཡིན། འདི་ལ་ཁམས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་ཀྱང་ 3-1-39a བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་ཡིན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོར་ཡང་འགྱུར་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར། མདོར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ཉིད། དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་ཆ་ནས་རིགས་དང་ཁམས་ཞེས་བྱ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་ནས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱའོ། ༈ ། ༈ སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པ་བཤད་པ། གཉིས་པ་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པ་བཤད་པ་ལ། སྒྲུབ་པའི་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་པར་བྱ་བའི་དམིགས་པ་དང་། སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་དམིགས་པ་གཉིས། ༈ སྒྲུབ་པའི་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་པར་བྱ་བའི་དམིགས་པ། དང་པོ་ལ། ཐེག་ཆེན་སྒྲུབ་པས་སྒྲོ་འདོགས་གཅད་པར་བྱ་བའི་གཞི་དེ། ཐེག་ཆེན་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱ་ཞིང་། སྡེ་ཚན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གསུམ། ལུང་དུ་བསྟན་པ་གང་ཞིག །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བླང་བར་འོས་པ་དེ། དགེ་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་མངོན་པ་གོང་མ་ལས། བཅུ་གསུམ་དུ་བཤད་ལ། འོག་མ་ལྟར་ན། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བ། མཚུངས་ལྡན་གྱི་དགེ་བ། ཀུན་སློང་གི། །དོན་དམ་པའི་དགེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། དད་པ་ལ་སོགས་བཅུ་གཅིག་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ནི། དེ་དང་མཚུངས་ལྡན་དུ་བྱུང་བའི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ལ་བྱ། གསུམ་པ་དེས་ཀུན་ནས་སླངས་པའི་ལུས་ངག་གི་ལས་ལ་བྱ། བཞི་པ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱའོ། །ལུང་དུ་བསྟན་པ་གང་ཞིག །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོར་བར་བྱ་བ་དེ། མི་དགེ་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། མངོན་པ་གོང་མ་ལས་བཅུ་གཉིས། འོག་མ་ལྟར་ན་སྔ་མ་ལྟར་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། འདོད་པ་ཁམས་ཀྱི་འཇིག་མཐར་གཉིས་མ་གཏོགས་པའི་རྩ་ཉོན་རྣམས་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་ལྡན་དུ་བྱུང་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལ་བྱ། གསུམ་པ་དེས་ཀུན་ནས་སླང་བའི་ལུས་ངག་གི་ལས་ལ་བྱ། བཞི་པ་འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱ། དགེ་མི་དགེ་གང་དུ་ཡང་ 3-1-39b ལུང་བསྟན་མི་ནུས་པའི་ཆོས་དེ། ལུང་མ་བསྟན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གོང་མ་ལས་བཅུ་བཞིར་བཤད་ལ། འོག་མ་ལྟར་ན་སྔ་མ་ལྟར་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། ཁམས་གོང་གི་རྩ་ཉོན་དང་ཉེ་ཉོན། འདོད་པ་ཁམས་ཀྱི་འཇིག་མཐར་ལྷན་སྐྱེས་རྣམས་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །འདིར་དོན་དམ་པའི་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གསུམ་ནི་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ལུང་མ་བསྟན་ལ་དབྱེ་ན། སྒྲིབ་པས་ལུང་མ་བསྟན་དང་། མ་སྒྲིབ་པས་ལུང་མ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་། ཁམས་གོང་གི་ཉོན་མོངས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ནི། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང

【現代漢語翻譯】 是真實的。它是如來藏的別名。這也被稱為安樂逝者的精華，因為它既是眾生的界，也是可以轉化為佛陀精華的。簡而言之，眾生相續中的心性是唯一的。從具有垢染的角度來說，被稱為種姓和界。從自性清凈的角度來說，被稱為安樂逝者的精華。 第二，解釋修行的目標。修行目標分為兩種：斷除修行增益的目標和為修行而設的目標。 第一，關於通過修行斷除增益的目標。通過大乘修行斷除增益的基礎是什麼？大乘修行的目標的定義是什麼？它是針對一切所知事物，從分類的角度來說，分為善、非善和無記三種。什麼是被預言的？凡是聖者們應該接受的，就是善的定義。如果對此進行分類，在上品《阿毗達磨》中解釋為十三種，如下品所述，分為自性善、相應善、意樂善和勝義善。第一種是指信等十一種。第二種是指與此相應的心理和心所。第三種是指由此意樂所引發的身語業。第四種是指真如。什麼是被預言的？凡是聖者們應該拋棄的，就是非善的定義。如果對此進行分類，在上品《阿毗達磨》中分為十二種。如下品所述，如前分為四種。第一種是指欲界有頂以下的煩惱。第二種是指與此相應的心理和心所。第三種是指由此意樂所引發的身語業。第四種是指一切輪迴。既不能被預言為善，也不能被預言為非善的法，就是無記的定義。如果對此進行分類，在上品中解釋為十四種。如下品所述，如前分為四種。第一種是指上界的煩惱和隨煩惱，以及欲界有頂的俱生煩惱。第二種是指與此相應的法。在此，勝義的善、非善和無記三種都是假立的。此外，如果對無記進行分類，分為有覆無記和無覆無記兩種。第一種是指有煩惱的意和上界的煩惱等。第二種是指阿賴耶識等。

【English Translation】 It is real. It is another name for Tathagatagarbha (如來藏, Tathāgatagarbha, Tathāgatagarbha, Womb of the Thus-Gone-One). This is also called the essence of the Blissfully Departed, because it is both the realm of sentient beings and can be transformed into the essence of the Buddha. In short, the nature of mind in the continuum of sentient beings is one and the same. From the perspective of being defiled, it is called lineage and realm. From the perspective of being naturally pure, it is called the essence of the Blissfully Departed. Second, explaining the object of practice. There are two types of practice objectives: the objective of cutting off the superimpositions of practice, and the objective for the sake of practice. First, regarding the objective of cutting off superimpositions through practice. What is the basis for cutting off superimpositions through Mahayana practice? What is the definition of the object of Mahayana practice? It is directed towards all knowable things, and from the perspective of categories, it is divided into three types: virtuous, non-virtuous, and neutral. What is predicted? Whatever the noble ones should accept is the definition of virtuous. If it is classified, it is explained as thirteen in the upper Abhidharma, and according to the lower, it is divided into intrinsic virtue, associated virtue, intentional virtue, and ultimate virtue. The first refers to the eleven, such as faith. The second refers to the mind and mental factors that arise in association with it. The third refers to the actions of body and speech that are motivated by this intention. The fourth refers to suchness. What is predicted? Whatever the noble ones should abandon is the definition of non-virtuous. If it is classified, it is divided into twelve in the upper Abhidharma. According to the lower, it is divided into four types as before. The first refers to the afflictions below the peak of existence in the desire realm. The second refers to the mind and mental factors that arise in association with it. The third refers to the actions of body and speech that are motivated by this intention. The fourth refers to all samsara. The dharma that cannot be predicted as either virtuous or non-virtuous is the definition of neutral. If it is classified, it is explained as fourteen in the upper Abhidharma. According to the lower, it is divided into four types as before. The first refers to the root afflictions and secondary afflictions of the upper realms, and the co-emergent afflictions at the peak of existence in the desire realm. The second refers to the dharmas that are associated with it. Here, the three, ultimate virtue, non-virtue, and neutral, are all imputed. Furthermore, if neutral is classified, it is divided into obscured neutral and unobscured neutral. The first refers to the afflicted mind and the afflictions of the upper realms, and so on. The second refers to the alaya consciousness, and so on.

---

་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །དགེ་བ་ལ་དབྱེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་རྟོགས་པ་དགེ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྟོགས་པ་དགེ་བ་གཉིས། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་སས་བསྡུས་ཀྱི་དགེ་བ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། འཕགས་པའི་སས་བསྡུས་ཀྱི་དགེ་བ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་ལ་དབྱེ་ན། ཟག་བཅས་ཀྱི་དགེ་བ་དང་། ཟག་མེད་ཀྱི་དགེ་བ་གཉིས་སུ་ཡོད་ལ། ཟག་མེད་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་ལམ་བདེན་དང་། འདུས་མ་བྱས་འགོག་བདེན་གཉིས་ཡོད་ལ། འདུས་མ་བྱས་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་བའི་ཡོན་ཏན་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་གཉིས་ཡོད་དོ། །འདིར་ཟག་བཅས་དང་ཟག་མེད་ཀྱི་དོན་ལ། མངོན་པ་གོང་མ་ལས་ཟག་པའི་སྒོ་དྲུག་གང་རུང་དང་འབྲེལ་མ་འབྲེལ་ལ་ཟག་བཅས་དང་ཟག་མེད་དུ་བཤད། མངོན་པ་འོག་མ་ལས། ཟག་པ་དམིགས་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གང་རུང་གི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་འགྱུར་མི་འགྱུར་ལ་དེ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་དང་། འཕགས་སེང་གི་མཉམ་བཞག་ལ་ཟག་མེད་དང་། རྗེས་ཐོབ་ལ་ཟག་བཅས་སུ་བཤད་པ་རྣམས་ལས། འདིར་ནི་མངོན་པ་གོང་མ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། འགྲེལ་པ་ལས་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ 3-1-40a གཉེན་པོ་བྱེད་མི་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དེར་བཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པའི་སྒོ་དྲུག་ནི། ཟག་པའི་བདག་ཉིད། ཟག་པ་དང་འབྲེལ་བ། ཟག་པས་བཅིང་པ། ཟག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ། ཟག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ། ཟག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་དྲུག་གོ །དང་པོ་ནི། རྩ་ཉོན་དང་ཉེ་ཉོན་རྣམས་ཏེ། ཟག་པ་དངོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དེ་དང་མཚུངས་ལྡན་དུ་བྱུང་བའི་སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པས་བཅིངས་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་ལྟ་བུ། བཞི་པ་ནི། ཀུན་གཞིའི་སྟེང་གི་ཟག་པ་སྔ་མས་ཕྱི་མ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ལྟ་བུ། ལྔ་པ་ནི། གང་ལ་དམིགས་ནས་ཟག་པ་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ལྟ་བུ། དྲུག་པ་ནི། ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལྟ་བུ། མདོར་ན་ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྣམས་ནི་ཟག་མེད་དང་། ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལྟ་བུ་ལ་ཟག་བཅས་སུ་བཞག་གོ །ལྷག་མ་རྣམས་རྟོགས་པར་སླའོ། ། ༈ སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་དམིགས་པ། གཉིས་པ་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་དམིགས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བའོ། །གང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཐེག་ཆེན་སྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཐོབ་བྱ་མཐར་ཐུག་དེ། ཐེག་ཆེན་བསྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སེམས་ཆེན་པོ། སྤོང་བ་ཆེན་པོ། རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་དང་གསུམ། རང་གང་ལ་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དེ་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། མི་འགུལ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ཕན་བདེའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ཆོས་ལ་ཀུན་དགའ་བའི་སེམས་

【現代漢語翻譯】 如同虛空一般。（將善分為兩種：世間的證悟之善和出世間的證悟之善。凡夫之善屬於第一種的特徵，聖者之善屬於第二種的特徵。出世間的善又分為有漏之善和無漏之善。無漏之善又分為有為道諦和無為滅諦。無為法又分為共同的功德和不共同的功德。這裡關於有漏和無漏的意義，《俱舍論》中說，與六種漏門中的任何一種相關或不相關，分為有漏和無漏。《阿毗達磨論》中說，以漏為所緣或相應，是否會增長，分為這兩種。聖者的等持為無漏，后得為有漏。這裡與《俱舍論》一致，因為解釋中是從是否能對治我執的角度來安立的。六種漏門是：漏的自性、與漏相關、被漏束縛、與漏相隨、與漏相應、從漏的因產生。第一種是根本煩惱和近分煩惱，因為是真實的漏。第二種是與此相應的俱生心和心所。第三種是被煩惱束縛的有漏業。第四種是阿賴耶識上，先前的漏產生後來的漏的能力。第五種是以其為所緣而產生漏的對境。第六種是有漏的五取蘊。總之，道諦是無漏的，有漏的五取蘊被安立為有漏。其餘的很容易理解。 爲了修行而應作的所緣境。 第二，關於爲了修行而應作的所緣境，包括體性和分類。憑藉什麼而修持大乘，最終要獲得的果，就是大乘修行的所緣境的體性。分為大心、大舍、大證悟三種。使具有者在一切眾生中成為最殊勝的心，是第一種的特徵。這是如佛地的金剛喻定般的發心，不動的發心，利益安樂的發心，以及對法喜悅的發心。

【English Translation】 Like the sky. Goodness is divided into two types: the goodness of worldly realization and the goodness of transcendental realization. The goodness included in the realm of ordinary beings is the characteristic of the first, and the goodness included in the realm of noble beings is the characteristic of the second. Transcendental goodness is further divided into goodness with outflows and goodness without outflows. Goodness without outflows is further divided into conditioned truth of the path and unconditioned truth of cessation. Unconditioned also has two qualities: common qualities and uncommon qualities. Here, regarding the meaning of 'with outflows' and 'without outflows,' the Higher Abhidharma states that they are described as 'with outflows' and 'without outflows' depending on whether they are related to any of the six doors of outflows. The Lower Abhidharma states that they are described as such depending on whether they increase through the object of outflows or through association. The meditative equipoise of noble beings is described as 'without outflows,' and subsequent attainment as 'with outflows.' Here, it is consistent with the Higher Abhidharma, because the explanation is based on whether or not it acts as an antidote to the view of self. The six doors of outflows are: the nature of outflows, related to outflows, bound by outflows, following outflows, in accordance with outflows, and arising from the cause of outflows. The first is the root afflictions and secondary afflictions, because they are the actual outflows. The second is the co-emergent mind and mental factors that arise in association with them. The third is like the contaminated karma bound by afflictions. The fourth is like the potential on the all-ground consciousness for the earlier outflows to generate the later ones. The fifth is like the object upon which outflows arise. The sixth is like the five aggregates of contaminated appropriation. In short, the truths of the path are considered without outflows, and the five aggregates of contaminated appropriation are considered with outflows. The rest is easy to understand. Objects to be done for the sake of practice. Secondly, regarding the objects to be done for the sake of practice, there are characteristics and divisions. The ultimate goal to be attained by practicing the Great Vehicle, based on what, is the characteristic of the object to be done for the sake of practicing the Great Vehicle. It is divided into three: great mind, great renunciation, and great realization. The mind that makes the person who possesses it the most supreme among all sentient beings is the characteristic of the first. This is like the bodhicitta of the vajra-like samadhi of the Buddha-ground, the immovable bodhicitta, the bodhicitta of benefit and happiness, and the bodhicitta of joy in the Dharma.

---

བསྐྱེད་རྣམས་ལ་ཟེར་རོ། །དེ་ཡང་འཕགས་པ་ལྟར་ན། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སེམས་དེ་རྣམས་སེམས་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །སློབ་དཔོན་ལྟར་ན། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སེམས་དེ་རྣམས་མདོ་ལས་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པར་བཤད་པས། དེས་སེམས་ཆེན་པོ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ 3-1-40b བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། སེམས་ཆེན་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བཞེད། མདོར་ན་འདིར་བསྟན་གྱི་ཆེན་པོ་གསུམ་པོ་དེ་མདོའི་དངོས་སྟན་ལ་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པར་བཤད་དེ། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་བཤད་དེ། ངེས་འབྱུང་སྒྲུབ་པའི་འབྱུང་ས་མཐར་ཐུག་ཏུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་གཉིས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་སྤངས་པ་མཐར་ཐུག་དེ། སྤོང་བ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་སའི་སྤངས་པ་ལྟ་བུ་ལ་ཟེར། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པར་རྟོགས་པའི་རྟོགས་པ་མཐར་ཐུག་དེ། རྟོགས་པ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བུ་ལ་ཟེར། ཕྱི་མ་འདི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་དུ་རང་གང་ལ་ལྡན་པའི་གང་ཟག་ཞེས་སྦྱོར་བ་ནི། མདོ་དང་མི་མཐུན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན། ཆེན་པོ་དང་པོ་ནི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་སྤྱི་ཙམ་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་སྤངས་རྟོགས་སོ་སོར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། ། ༈ ཡན་ལག་ཅན་སྒྲུབ་པའི་དབྱེ་བ་བཤད་པ། གཉིས་པ་སྒྲུབ་པའི་དབྱེ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ། དབྱེ་གཞི་དང་། དབྱེ་ངོ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྒྲུབ་པ་ཙམ་དེ་རྟེན། ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་ལ་གནས་ནས། འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཆེད་དུ་རང་གཞན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་བརྩོམ་པའི་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། མཁྱེན་གསུམ་སྤྱིའི་སྒྲུབ་པ་དང་། སྦྱོར་བཞི་བྱེ་བྲག་གི་སྒྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། ཡུལ་སྐྱེ་མེད་གསུམ་ལ་ཉམས་ལེན་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ལྡོག་པ་ནས་བསྟན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ནི་བཤད་བྱ་དངོས་བརྒྱད་ཀྱི་ལྡོག་པ་ནས་བཤད་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྒྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡུལ་ཅན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ཉམས་ལེན་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ལྡོག་པ་ནས་བསྟན་པའི་སྒྲུབ་པ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་འཆད་བྱེད་དོན་བདུན་ཅུའི་ལྡོག་པ་ནས་བསྟན་པའི་སྒྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་མེད་གསུམ་ལ་ཐོས་བསམ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་སྒྲུབ་པ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ 3-1-41a ཉིད། དེ་ནི་ཐེག་ཆེན་ཚོགས་ལམ་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། འདི་ལ་སྒྲུབ་པ་བཞིའི་དབྱེ་བ་མེད་དོ། །སྐྱེ་མེད་གསུམ་ལ་སྦྱོར་བ་བཞིའི་རིམ་པས་ཉམས་ལེན་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་སྒྲུབ་པ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བའི་སྒྲུབ་པ་ནས། སྐད་ཅིག་སྦྱོར་བའི་སྒྲུབ་པའི་བར་བཞི་ཡ

【現代漢語翻譯】 被稱為『生起』。如果按照聖者的觀點，如前所述的這些心都是偉大的心。如果按照論師的觀點，如前所述的這些心，經部中說存在於菩薩的相續中，因此，它能成立偉大的心，但並不認為是偉大的心本身。總之，這裡所說的三種偉大，經部的真實意義上說，存在於菩薩的相續中，因為說是能使之安住于大勇士的法。論典中說，在佛的果位上宣說，因為說是獲得解脫的究竟之處，所以是完全斷除二障的究竟斷除。那是大斷除的特徵。那是如同佛果位的斷除。如所有盡所有的一切所知完全證悟的究竟證悟，那是大證悟的特徵。那是如同佛的智慧。後面這兩個特徵的旁邊，加上與誰相應的人，是不符合經部的。如果是這樣，第一個偉大是所為之事的一般情況，後面兩個是斷除和證悟的各自區分。 第二，宣說成就的分類，分為分類的基礎和分類的體性兩種。第一，大乘的成就僅僅是所依，安住于大乘發心，爲了果位大菩提，而精勤于自他廣大利益的事業。從體性的角度分類，有通達三智的總的成就和四加行的個別成就兩種。第一種，特徵是：從以修習三無生為主的體性，到所說的的大乘成就。那是從所說八事物的體性所說的大乘成就。以所緣六度波羅蜜多為主的修習的體性所顯示的成就，是第二種的特徵。那是從能詮七十義的體性所顯示的成就。或者，以三無生為主的聞思的成就，是第一種的特徵。那是大乘資糧道位的成就。這沒有四種成就的分類。以三無生為主的四加行次第修習的成就，是第二種的特徵。如果分類，有從圓滿次第加行的成就，到剎那加行的成就之間的四種。

【English Translation】 These are called 'arising'. According to the noble ones, these minds, as described above, are considered great minds. According to the masters, these minds, as described above, are said in the sutras to exist in the continuum of a Bodhisattva. Therefore, it establishes the very nature of a great mind, but it is not considered the great mind itself. In short, the three greatnesses taught here are said to exist in the continuum of a Bodhisattva in the actual teachings of the sutras, because it is said to be the Dharma that establishes one as a great hero. In the treatises, it is taught at the level of Buddhahood, because it is said to be the ultimate source for achieving definite emergence. Therefore, the ultimate abandonment that completely abandons the two obscurations is the characteristic of great abandonment. This refers to abandonment like that of the state of Buddhahood. The ultimate realization that realizes all knowable objects, as they are and as many as they are, is the characteristic of great realization. This refers to wisdom like that of a Buddha. Adding 'the person who possesses' to the side of the characteristics of these last two is not in accordance with the sutras. If so, the first greatness is merely a general matter of purpose, while the latter two are separate divisions of abandonment and realization. Next, explaining the divisions of accomplishment, there are two aspects: the basis of division and the nature of division. First, the mere accomplishment of the Great Vehicle is the basis, residing in the generation of the Great Vehicle's mind, for the sake of the great fruit of enlightenment, engaging in vast activities for the benefit of oneself and others. Classifying it in terms of its essence, there are two types: the general accomplishment of the three wisdoms and the specific accomplishment of the four applications. The first type is characterized by the Great Vehicle's accomplishment, primarily focused on the practice of the three unborn states, as stated from the perspective of negation. This is like the Great Vehicle's accomplishment described from the perspective of the eight objects to be explained. The accomplishment shown from the perspective of the six perfections, with the object being the primary focus of practice, is the characteristic of the second type. This is like the accomplishment shown from the perspective of the seventy meanings to be explained. Alternatively, the accomplishment of hearing and thinking, primarily focused on the three unborn states, is the characteristic of the first type. This is like the accomplishment of the Great Vehicle's stage of accumulation. This does not have the division of the four accomplishments. The accomplishment of practicing the four applications in sequence, primarily focused on the three unborn states, is the characteristic of the second type. If divided, there are four, from the accomplishment of the complete stage application to the accomplishment of the instantaneous application.

---

ོད་ཅིང་། གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་སོགས་ཀྱང་འདི་ལས་ཆེ་བ་ཡིན། འདིར་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བདུན་དང་འབྲེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་བཤད་ནས། ཆོས་སྐུ་དང་འབྲེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་མ་བཤད་དེ། དེ་ནི་འབྲས་བུའི་ལྡོག་པ་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ༈ གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྒྲུབ་པ་ལ་ས་མཚམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ། འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ། ཚོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ། ངེས་འབྱུང་གི་སྒྲུབ་པ་དང་བཞིའོ། །དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་བཞི་ལྡན་གང་ཞིག །གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བྱ་བ། ས་མཚམས་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཚོགས་ལམ་ནས་ས་བཅུའི་བར་ན་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། སྦྱིན་པའི་གོ་སྒྲུབ་ལ་སོགས་དྲུག །རྣམ་མཁྱེན་ཡིད་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་དེ་དྲུག་ལྡན་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་དེ། སྦྱིན་པའི་གོ་སྒྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྒྱས་པར་ཕྱེ་ན་སུམ་ཅུ་སོ་དྲུག་གོ །ཞར་ལ་ཕྱིན་དྲུག་གི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ། སྲིད་ཞི་གཉིས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའམ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་རུང་གིས་བསྡུས་པའི་མཁྱེན་པ་དེ། ཕར་ཕྱིན་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་དྲུག་ལས། དང་པོ་ལ། གཏོང་བའི་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་ལྡན་དེ་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཆོས་བཞི་ནི། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སེར་སྣ་དང་བྲལ་བ། གྲོགས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ། འབྲས་ 3-1-41b བུ་གཞན་གྱི་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ། བྱེད་ལས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ། མི་འཇིགས་པ་སྐྱབས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་གསུམ། འཆལ་ཚུལ་སྤོང་བའི་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་ལྡན་དེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཆོས་བཞི་ནི། སྔ་མ་ལྟར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས། དགེ་བ་ཆོས་བསྡུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་གསུམ། རྒྱུད་མི་འཁྲུགས་པའི་སེམས་བྱུང་ཆོས་བཞི་ལྡན་དེ། བཟོད་པའི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། གནོད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལེན་གྱི། ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པ་གསུམ། དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་སེམས་བྱུང་ཆེས་བཞི་ལྡན་དེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས། སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས། སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དང་གསུམ། དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པའི་ཆོས་བཞི་ལྡན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་ཀ་དང་བཅས་པའི་བས

【現代漢語翻譯】 而且，盔甲的修行等也比這更殊勝。這裡講述了與七現觀相關的修行，而沒有講述與法身相關的修行，因為那是指從果的角度來展示。 ༈ 盔甲的修行。 從地道的角度來區分大乘的修行，有盔甲的修行、進入的修行、資糧的修行、決定的修行四種。第一種，定義是：具備四種殊勝的修行，以盔甲的精進為主的行持，地道是從菩薩的資糧道到十地之間。從身體的角度來區分，有佈施的盔甲等六種。以具足遍知作意的方式來修持佈施波羅蜜多，以盔甲的精進為主的行持。佈施的盔甲的定義，同樣適用於其他。詳細區分有三十六種。順便說一下，關於六波羅蜜多的分類，是超越輪迴和寂滅二者，或者被任何一個波羅蜜多所涵蓋的智慧，是波羅蜜多的定義。分為六種，第一種，具備四種功德的佈施心，是佈施波羅蜜多的定義。四種功德是：遠離不共品的吝嗇，具備不分別的智慧，圓滿實現他人的願望，事業是根據三乘的根器使眾生得以成熟。分為三種：法佈施、財物佈施、無畏救護佈施。捨棄惡行的菩薩具備四種功德，是持戒波羅蜜多的定義。四種功德如前所述。分為三種：斷惡行戒、集善法戒、饒益有情戒。相續不紊亂的隨順心具備四種功德，是忍辱波羅蜜多的定義。分為三種：對於損害毫不介意的安忍痛苦，對於佛法堅定信心的忍辱。對於善法歡喜的隨順心具備四種功德，是精進波羅蜜多的定義。分為三種：盔甲精進、加行精進、饒益有情精進。對於所緣境專注一境的具備四種功德的禪定，是禪定波羅蜜多的定義。分為兩種：有尋有伺的禪

【English Translation】 Moreover, the practice of armor and so on is even greater than this. Here, the practice related to the seven Abhisamayas is explained, but the practice related to the Dharmakaya is not explained, because that is shown from the perspective of the result. ༈ The Practice of Armor. Distinguishing the Mahayana practice from the perspective of the stages, there are four types: the practice of armor, the practice of entering, the practice of accumulation, and the practice of determination. The first one, the definition is: a practice that possesses four special qualities, with the activity of armor diligence as the main focus, the stage is from the Bodhisattva's accumulation path to the tenth Bhumi. Distinguishing from the perspective of the body, there are six types such as the armor of generosity. Practicing the Paramita of generosity in a way that possesses the mind of omniscience, with the activity of armor diligence as the main focus. The definition of the armor of generosity applies to others as well. In detail, there are thirty-six types. By the way, regarding the classification of the six Paramitas, it is the wisdom that transcends both Samsara and Nirvana, or is encompassed by any one Paramita, which is the definition of Paramita. Divided into six types, the first one, the mind of generosity that possesses four qualities, is the definition of the Paramita of generosity. The four qualities are: being free from the opposite of stinginess, possessing the wisdom of non-discrimination, completely fulfilling the desires of others, and the activity is to ripen sentient beings according to the capacity of the three vehicles. Divided into three types: Dharma generosity, material generosity, and fearlessness protection generosity. A Bodhisattva who abandons immoral conduct possesses four qualities, which is the definition of the Paramita of morality. The four qualities are as mentioned before. Divided into three types: the morality of abstaining from misconduct, the morality of accumulating virtuous Dharmas, and the morality of benefiting sentient beings. A mind of acceptance that is not disturbed possesses four qualities, which is the definition of the Paramita of patience. Divided into three types: enduring suffering without minding harm, and patience with firm faith in the Dharma. A mind of acceptance that rejoices in virtue possesses four qualities, which is the definition of the Paramita of diligence. Divided into three types: armor diligence, application diligence, and diligence in benefiting sentient beings. A Samadhi that focuses on a single object and possesses four qualities is the definition of the Paramita of Samadhi. Divided into two types: Samadhi with both investigation and analysis.

---

མ་གཏན། རྟོག་མེད་དཔྱོད་ཙམ་གྱི་བསམ་གཏན། རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་དང་གསུམ། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་བློ་ཆོས་བཞི་ལྡན་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ཤེས་རབ་གསུམ་མམ། ཡང་ན་ཀུན་རྫོབ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ། དོན་དམ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་གསུམ་མོ། ། ༈ འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ། གཉིས་པ་ནི། སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་བཞི་ལྡན་གང་ཞིག །འཇུག་ཡུལ་ཐེག་ཆེན་ལ་འཇུག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་འག་པའི་བྱ་བ་དེ། འཇུག་སྒྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་འཇུག་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་དགུ། ས་མཚམས་ཐེག་ཆེན་ 3-1-42a གྱི་སྦྱོར་ལམ་ནས་རྒྱུན་མཐའི་བར་ན་ཡོད་དོ། །ཞར་ལ་འཇུག་ཡུལ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྣམ་པར་(བཞག་)པ་ལ། བགྲོད་བྱའམ་བགྲོད་བྱེད་གང་རུང་གང་ཞིག །ཆེན་པོ་བདུན་དང་ལྡན་པ་དེ། འཇུག་ཡུལ་ཐེག་ཆེན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། དགུ་ལས། དང་པོ། བསམ་གཏན་དང་། གཟུགས་མེད་ཀྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ། བསམ་གཏན་གྱི་སྙོམས་འཇུག་བཤད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་བཤད་པའོ། ། ༈ བསམ་གཏན་གྱི་སྙོམས་འཇུག དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་གཉིས་ཡན་ལག་གི་སྒོ་ནས་འོག་ས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའམ། འབྱུང་བཞིན་པའི་མཉམ་གཞག་གི་སས་བསྡུས་དེ། བསམ་གཏན་གྱི་སྙོམས་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་ཉེར་བསྡོགས་དང་། དངོས་གཞི་གཉིས། ཡན་ལག་གི་སྒོ་ནས་འོག་ས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །རང་རང་གི་དངོས་གཞི་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། བསམ་གཏན་དང་པོའི། གཉིས་པའི། གསུམ་པའི། བཞི་པའི་ཉེར་བསྡོགས་དང་བཞིའོ། །དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རྟོག་དཔྱོད་གང་རུང་གི་སྒོ་ནས། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞི་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་ངོ་བོ་སྐྱེས་པ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་ཟག་མེད་དང་། དག་པ་བ་གཉིས། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་གང་ཞིག །བདེན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྐྱེས་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་ཡིན་ན། འདས་ལམ་ཡིན་མི་དགོས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་སྦྱོར་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེར་བསྡོགས་ལྷག་མ་རྣམས་ཟག་མེད་མདོ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་གང་ཞིག །ཞི་རགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་དགེ་བ་རྩེ་གཅིག་ 3-1-42b པ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རིག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ། མོས་པ་ལས་བྱུང་བ། རབ་ཏུ་དབེན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ། དགའ་བ་བསྡུད་

【現代漢語翻譯】 未決斷的，無分別的唯有分析的禪定，以及無分別和分析的禪定這三種。具備四法之妙觀察智，是般若波羅蜜多的體性。分類有聞、思、修三種智慧，或者緣於世俗諦的智慧，緣于勝義諦的智慧，以及緣于利益眾生的智慧這三種。 第二，具備四種殊勝的修持是什麼？以進入大乘為目標，以精進為主的進入之行為，是進入修持的體性。從進入之目標的角度來劃分有九種。地界的範圍是從大乘的加行道到有頂道之間。順便說一下，進入之目標大乘的分類，無論是所行之路還是能行之路，具備七種大，是大乘的體性。分類有九種。首先是禪定和無色界的分類，包括禪定的等至和無色界的等至的解釋。 首先，從體性和分類兩個方面來說，從下地界必定生起或者正在生起的等持，被包含在等持的地界中，這是禪定的等至的體性。分類有近分定和根本定兩種。從支分方面來說，能夠使人脫離對下地界貪執的等持，生起為獲得各自根本定的加行之體性，這是第一種的體性。分類有初禪、二禪、三禪、四禪的近分定這四種。初禪的體性是，通過分別或分析，使人脫離對欲界的貪執的等持，生起為獲得初禪根本定的加行之體性，這是初禪的體性。分類有初禪的無漏近分定和有漏近分定兩種。初禪的近分定，生起為具有真諦之相，這是第一種的體性。如果是初禪的近分定，則不一定是見道，因為也有生起為初禪的近分定加行道的體性。其餘的近分定都是無漏的。初禪的近分定，是具有寂靜和粗重之相的專注善法，這是第二種的體性。分類包括體性完全明瞭的作意，由信欲產生的作意，完全寂靜的作意，以及攝集喜樂的作意。

【English Translation】 Not definitive, meditation with only analytical thought, and meditation without both thought and analysis, these three. The discriminating wisdom possessing four qualities is the characteristic of the Perfection of Wisdom (Prajnaparamita). Its divisions are the three wisdoms of hearing, thinking, and meditation, or the wisdom that focuses on the conventional truth, the wisdom that focuses on the ultimate truth, and the wisdom that focuses on the benefit of sentient beings, these three. Secondly, what is the practice possessing four special qualities? The act of entering, which primarily involves diligence in entering the Great Vehicle (Mahayana), is the characteristic of entering practice. It is divided into nine from the perspective of the object of entry. The scope of the ground is from the path of joining of the Great Vehicle to the peak of existence. Incidentally, concerning the classification of the object of entry, the Great Vehicle, whether it is the path to be traversed or the path that traverses, that which possesses the seven greatnesses is the characteristic of the object of entry, the Great Vehicle. It is divided into nine. First, the classification of meditation and the formless realms includes the explanation of the meditative absorption and the explanation of the formless absorption. First, from the perspective of both characteristic and division, the equipoise that necessarily arises or is arising from the lower realm is included in the ground of equipoise, which is the characteristic of the meditative absorption. It is divided into the access concentration and the main practice. From the perspective of the limb, the equipoise that causes detachment from desire for the lower realm, arising as the nature of the practice that obtains its own main practice, is the characteristic of the first. It is divided into the access concentrations of the first, second, third, and fourth dhyanas, these four. The characteristic of the first is that the equipoise that causes detachment from desire for desire through either discrimination or analysis, arising as the nature of the practice that obtains the main practice of the first dhyana, is the characteristic of the first. It is divided into the impure and pure access concentrations of the first dhyana, these two. The access concentration of the first dhyana, arising as having the aspect of truth, is the characteristic of the first. If it is the access concentration of the first dhyana, it does not necessarily have to be the path of seeing, because there is also that which arises as the nature of the path of joining of the access concentration of the first dhyana. The remaining access concentrations are all undefiled. The access concentration of the first dhyana, which is a one-pointed virtue with aspects of peace and coarseness, is the characteristic of the second. The divisions include the mental application of fully understanding the characteristics, the mental application arising from aspiration, the mental application of complete isolation, and the gathering of joy.

---

པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ། སྤྱོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ། སྦྱོར་བའི་མཐའ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་དྲུག་གོ །རྟོག་དཔྱོད་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གི་འདོད་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཞི་རགས་སུ་ལྟ་བའི་ཐོས་བསམ་འདྲེས་མའི་ཡིད་བྱེད་དང་པོ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རྟོག་དཔྱོད་གང་རུང་གི་སྒོ་ནས་འདོད་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་པོའི་སྐྱོན་ཡོན་ལ་སྒོམ་བྱུང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཡིད་བྱེད་གཉིས་པ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོ་གསུམ་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཡིད་བྱེད་གསུམ་པ་དེ། གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འབྲིང་པོ་གསུམ་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཡིད་བྱེད་དེ་བཞི་པའི་མཚན་ཉིད། འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཕལ་ཆེར་སྤངས་ཤིང་རང་རྒྱུད་ལ་འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་ཡོད་དམ་མེད་དཔྱོད་པར་བྱེད་པའི་ཡིད་བྱེད་དེ། ལྔ་པའི་མཚན་ཉིད། འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུ་གསུམ་སྤོང་བར་བྱེད་བཞིན་པའི་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་ཡིད་བྱེད་དེ། དྲུག་པའི་མཚན་ཉིད། འདིས་ཉེར་བསྡོགས་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་བྱེད་དྲུག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཡན་ལག་གི་སྒོ་ནས། འོག་ས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་ཟིན་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་ཡིན་པར་འགལ་བ་དེ། བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞིའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞི་ལ་སོགས་པ་བཞིའོ། །རྟོག་དཔྱོད་གང་རུང་གི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གིས་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱས་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བདེ་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་ཏུ་ལྡན་པ་དེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞིའི་སྙོམས་ 3-1-43a འཇུག་གི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། དངོས་གཞི་ཙམ་པོ་དང་། དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས། བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞི་གང་ཞིག །རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་ཀ་ལ་ཆགས་པ་དང་མ་བྲལ་བ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་གང་ཞིག །རྟོག་པ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་ལ། དཔྱོད་པ་ཙམ་དང་བཅས་པ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། ནང་རབ་ཏུ་དང་བ་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གིས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པ་དགའ་བདེ་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་ཏུ་ལྡན་པ་དེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་དངོས་གཞིའི་མཚན་ཉིད། བསམ་གཏན་དང་པོ་གཉིས་ཀྱི་སས་བསྡུས་ཀྱི་དགའ་བདེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལྟར་ན། སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་བདེའི་དབང་པོ་དེ། དགའ་བའི་མཚན་ཉིད། ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་བ་དེ། བདེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཏུ་འདོད་དོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བ་ལྟར་ན། ཡིད་ཤེས་འཁོར་གྱི་ཚོར་བ་སིམ་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གཅིག་ཉིད། དབང་པོ

【現代漢語翻譯】 作意于欲，作意於行，作意于結合之邊際，共有六種。 以尋伺對治支分的欲界，以及於初禪中觀待寂靜與粗猛的聞思混合之作意，是第一種作意，為初禪的體性。以尋伺任何一種的方式，觀待欲界和初禪的過患與功德，以修所生為主的作意，是第二種作意，為第二禪的體性。能斷除欲界的三種大煩惱的作意，是第三種作意，為第三禪的體性。能斷除欲界的三種中等煩惱的作意，是第四種作意，為第四禪的體性。幾乎斷除了欲界的煩惱，並審查自相續中是否存在欲界煩惱的作意，是第五種作意，為第五禪的體性。正在斷除欲界的三種小煩惱，且生起為加行之自性的作意，是第六種作意，為第六禪的體性。通過此作意，也應了知其餘加行的六種作意的體性。 從支分方面來說，哪一種已從地獄中決定出離的禪定等持，與成為初禪的加行相違？是禪定的正行之體性。分類：初禪的正行等共有四種。哪一種以尋伺任何一種對治支分，使禪定等持對欲界離欲，且具有遠離所生的喜樂作為功德之支分？是初禪正行的等持之體性。分類：唯是正行和具有殊勝的正行兩種。哪一種初禪的正行，對尋伺二者都未離貪？是第一種體性。哪一種對尋已離貪，但僅與伺相應？是第二種體性。以內心極度澄凈的對治支分，對具有漏的尋伺二者離欲的禪定等持，哪一種具有從等持所生的喜樂作為功德之支分？是二禪正行的體性。如果按照分別論者所說，初禪和二禪所攝的喜樂二者的差別，那麼從心極度調柔所生的意樂之根，是喜的體性。從身極度調柔所生的樂，被認為是樂的體性。按照瑜伽行者的觀點，意識及其隨行者的感受寂靜體驗唯一，是樂根。

【English Translation】 Mindfulness of desire, mindfulness of conduct, mindfulness of the edge of union, there are six in total. The first mindfulness, which is a mixture of hearing and thinking that contemplates the tranquility and roughness of the desire realm and the first dhyana (bsam gtan, 禪定) with the antidote branch of investigation and analysis, is the nature of the first. The second mindfulness, which mainly arises from meditation and contemplates the faults and virtues of the desire realm and the first dhyana through either investigation or analysis, is the nature of the second. The third mindfulness, which eliminates the three great afflictions of the desire realm, is the nature of the third. The fourth mindfulness, which eliminates the three medium afflictions of the desire realm, is the nature of the fourth. The fifth mindfulness, which has mostly eliminated the afflictions of the desire realm and examines whether there are afflictions of the desire realm in one's own mindstream, is the nature of the fifth. The sixth mindfulness, which is born as the nature of approaching while eliminating the three small afflictions of the desire realm, is the nature of the sixth. Through this, one should also understand the nature of the six mindfulnesses of the remaining approaching. From the aspect of the branch, which meditative absorption that has definitely arisen from the lower realms contradicts being the approaching of the first dhyana? It is the nature of the actual basis of meditation. Divisions: there are four, such as the actual basis of the first dhyana. Which meditative absorption, having abandoned attachment to desire with the antidote branch of either investigation or analysis, possesses the joy and bliss born of solitude as a branch of merit? It is the nature of the absorption of the actual basis of the first dhyana. Divisions: merely the actual basis and the special actual basis. Which actual basis of the first dhyana is not free from attachment to both investigation and analysis? It is the nature of the first. Which one is free from attachment to investigation but only accompanied by analysis? It is the nature of the second. Which meditative absorption, having abandoned attachment to both investigation and analysis with the antidote branch of inner thorough pacification, possesses the joy and bliss born of samadhi (ting nge 'dzin, 三昧) as a branch of merit? It is the nature of the actual basis of the second dhyana. According to the Vaibhashikas (bye brag tu smra ba, 分別論者), the difference between the two joys and blisses included in the first and second dhyanas is that the sense faculty of mental bliss arising from the mind being thoroughly trained is the nature of joy. The pleasure arising from the body being thoroughly trained is considered the nature of bliss. According to the Yogacharas (rnal 'byor spyod pa ba, 瑜伽行者), the experience of the consciousness and its retinue feeling peaceful is unique, it is the root of pleasure.

---

་རྟེན་བཅས་ཀྱི་ལུས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཆ་ནས་བདེ་བ་དང་། ཡིད་ཤེས་འཁོར་བཅས་དགའ་རྣམས་ཀྱིས་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་དགའ་བ་ཞེས་འཇོག་གོ །དྲན་ཤེས་བཞིན་གཏང་སྙོམས་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གིས། བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་སས་བསྡུས་ཀྱི་དགའ་བ་ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱས་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །དགའ་བ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་ཏུ་ལྡན་པ་དེ། བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་དངོས་གཞིའི་མཚན་ཉིད། འདིར་བདེ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་སིམ་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཅིག་ཡིན་ལ། འདིར་དགའ་བ་ཉོན་མོངས་ཅན་དང་བྲལ་བས་ཡིད་དགའ་བར་མི་བྱེད་ཀྱི་ལུས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་མདོར། བདེ་བ་ལུས་ཀྱི་མྱོང་ལ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དྲན་པ་ 3-1-43b ཡོངས་དག་དང་བཏང་སྙོམས་ཡོངས་དག་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གཉིས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་སས་བསྡུས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱས་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་ཏུ་ལྡན་པ་དེ། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་དངོས་གཞི་སྙོམས་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད། ༈ གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག དམིགས་རྣམ་གྱི་སྒོ་ནས། འོག་ས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའམ། འབྱུང་བཞིན་པའི་སྙོམས་འཇུག་དེ། གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཉེར་བསྡོགས་དང་། དངོས་གཞི་གཉིས། དམིགས་རྣམ་གྱི་སྒོ་ནས་གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་བཞིན་པའི་གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་དེ། གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ནམ་མཁའི་ཉེར་བསྡོགས་ལ་སོགས་པ་བཞི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟར་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་བཞིན་པའི་སྙོམས་འཇུག་དེ། ནམ་མཁའི་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། འདིས་ཉེར་བསྡོགས་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བསྒྲེ་བར་བྱས་ཤིང་། དེ་ལ་དབྱེ་ན། མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རིག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སོགས་དྲུག །སྐབས་འདིར་ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་ལ་ཞི་བ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལ་རགས་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་མི་འདྲ་བ་དང་བྲལ་བའི་དམིགས་རྣམ་གྱི་སྒོ་ནས་འོག་ས་ལ་འདོད་ཆགས་བྲལ་ཟིན་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་དེ། གཟུགས་མེད་ཀྱི་དངོས་གཞིའི་སྙོམས་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་གཟུགས་མེད་ནམ་མཁའི་དངོས་གཞི་ལ་སོགས་པ་དང་བཞིའོ། །ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱས་པའི་གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་དང་མ་བྲལ་བ་དེ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་ 3-1-44a མཆེད་ཀྱི་དངོས་གཞིའི་སྙོམས་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད། ནམ་མཁའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཀྱང་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ན

【現代漢語翻譯】 就其有益於有緣之身而言，稱為樂；就其使意識及其伴隨者喜悅滿足而言，稱為喜。通過正念、正知、舍和對治支，斷除了由第二禪所攝的具有煩惱的喜，所獲得的禪定等持，即是無喜之樂，具備作為利益之支，這是第三禪正行的特徵。這裡的樂是指內心平靜地體驗感受，而這裡的喜因為遠離了煩惱，所以不是使內心喜悅，而是有益於身體。因此，在第三禪的經文中說：『樂是身體的體驗。』通過正念清凈和舍清凈這兩種對治支，斷除了由第三禪所攝的樂，所獲得的禪定等持，即是舍受，具備作為利益之支，這是第四禪正行等持的特徵。 無色界的等持：從所緣和行相的角度來說，從下地解脫或者正在解脫的等持，是無色界的等持的特徵。它分為近分定和正行定兩種。從所緣和行相的角度來說，正在斷除對色的貪執的無色界等持，是無色界的近分定的特徵。它分為空無邊處等四種。認為一切法都像虛空一樣無邊無際的意識，正在斷除對色的貪執的等持，是空無邊處的特徵。這也類推了其餘近分定的特徵。它分為特徵完全通達作意等六種。此處是對虛空的意識視為寂靜，對色的意識視為粗大。從不具備不同支的角度來說，從下地已經斷除了貪執的止觀雙運，是無色界的正行等持的特徵。它分為無色界空無邊處等四種。通過虛空的意識斷除了對色的貪執的無色界等持，與虛空的意識沒有分離，是空無邊處地的正行等持的特徵。認為虛空為所緣的識本身也是無邊無際的意識

【English Translation】 In terms of benefiting the body with its support, it is called 'pleasure'; in terms of satisfying the mind and its accompanying joys, it is called 'joy'. Through mindfulness, awareness, equanimity, and the opposing factors, the meditative absorption that has abandoned attachment to the afflicted joy included in the second dhyana (meditative concentration), is joyless pleasure, possessing the limb of benefit. This is the characteristic of the actual state of the third dhyana. Here, pleasure is the experience of the mind feeling calm, and here, joy, because it is free from afflictions, does not make the mind happy but benefits the body. Therefore, in the sutra of the third dhyana, it is said: 'Pleasure is the experience of the body.' Through the two opposing factors of perfect mindfulness and perfect equanimity, the meditative absorption that has abandoned attachment to the pleasure included in the third dhyana is equanimity, possessing the limb of benefit. This is the characteristic of the actual state of absorption of the fourth dhyana. The absorptions of the formless realm: From the perspective of the object and aspect, the absorption that is definitely emerging from the lower realm, or is in the process of emerging, is the characteristic of the formless absorption. It is divided into the approaching absorption and the actual absorption. From the perspective of the object and aspect, the formless absorption that is in the process of abandoning attachment to form is the characteristic of the approaching absorption of the formless realm. It is divided into four, such as the approaching absorption of infinite space. The absorption that is abandoning attachment to form with the consciousness that all phenomena are infinite like space is the characteristic of the approaching absorption of infinite space. This also extrapolates the characteristics of the remaining approaching absorptions. It is divided into six, such as the mind that thoroughly understands the characteristics. In this case, the consciousness of space is regarded as peaceful, and the consciousness of form is regarded as coarse. From the perspective of not possessing different limbs, the union of tranquility and insight that has already abandoned attachment to the lower realm is the characteristic of the actual absorption of the formless realm. It is divided into four, such as the actual state of the formless realm of infinite space. The formless absorption that has abandoned attachment to form through the consciousness of space, which is not separated from the consciousness of space, is the characteristic of the actual absorption of the realm of infinite space. The consciousness that takes space as its object is also the consciousness that thinks of infinity.

---

མ་མཁའ་ལ་ཆགས་བྲལ་བྱས་ཟིན་པའི་གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་མ་བྲལ་བ་དེ། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དངོས་གཞིའི་སྙོམས་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད། བཟུང་བྱ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལ་ཆགས་བྲལ་བྱས་ཟིན་པའི་གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །ཅི་ཡང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་མ་བྲལ་པ་དེ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་དེའི་མཚན་ཉིད། འདུ་ཤེས་ཡོད་མིན་མེད་མིན་གྱི་སྒོ་ནས་འདུ་ཤེས་རགས་པ་ལ་ཆགས་བྲལ་བྱས་ཟིན་པའི་གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་དེ། སྲིད་རྩེའི་སྙོམས་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད། མངོན་པ་འོག་མ་པ་ལྟར་ན། གཟུགས་མེད་ཀྱི་དངོས་གཞིའི་སྙོམས་འཇུག་ཡིན་ན། གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཁྱབ་ལ། གོང་མ་ལྟར་ན་མ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྙོམས་འཇུག་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དངོས་བཏགས་མ་ཕྱེ་བར་དབྱེ་ན། སྙོམས་འཇུགས་དག་པ་བ་དང་། སྙོམས་འཇུག་ཉོན་མོངས་ཅན། སྙོམས་འཇུག་ཟག་མེད་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། མཉམ་པར་གཞག་པའི་སས་བསྡུས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་པའི་དགེ་བ་རྩེ་གཅིག་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། འདི་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། རྒྱུའི་སྙོམས་འཇུག་དང་། འབྲས་བུའི་སྙོམས་འཇུག་གཉིས། རང་ས་ཁམས་གོང་མའི་སྐྱེ་བ་འཕེན་འགྲུབ་གང་རུང་གི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་སྙོམས་འཇུག་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཁམས་གོང་མའི་སྐྱེ་བ་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་དང་། འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་གཉིས། དང་པོ་ནི་ཉེར་བསྡོགས་དག་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་སེམས་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི། དངོས་གཞིའི་སྙོམས་འཇུག་ 3-1-44b དག་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་སོ། །འདིར་རྒྱུའི་སྙོམས་འཇུག་ལ་ཟག་མེད་དང་། ཉོན་མོངས་ཅན་མི་སྲིད་དེ། རྣམ་སྨིན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ན། ལུང་མ་བསྟན་དང་ཟག་མེད་མིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་སྔ་མར་རྒྱུའི་སྙོམས་འཇུག་སྒོམ་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱིས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་མཐུན་གྱི་སྙོམས་འཇུག་དེ། འབྲས་བུའི་སྙོམས་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད། འདིར་རྣམ་སྨིན་དངོས་ནི། ཁམས་གོང་མའི་འགྲོ་བ་དེ་ཡིན་ལ། དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་དེ་ལ་འབྲས་བུའི་སྙོམས་འཇུག་ཅེས་བྱ་ཞིང་། དེ་ལ་དག་པ་བ་ཟག་མེད། ཉོན་མོངས་ཅན་དང་གསུམ་ཡོད་དོ། །སྙོམས་འཇུག་དག་པ་བ་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཉམས་པ་ཆ་མཐུན། གནས་པ་ཆ་མཐུན། ཁྱད་པར་ཆ་མཐུན། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དང་བཞི། མཚན་ཉིད་རིམ་པ་བཞིན་དུ་དག་པ་བའི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །འཇུག་ཐོགས་སུ་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དེ་གང་ཞིག །འཇུག་ཐོགས་སུ་རང་སའི་དག་པ་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དེ་གང་ཞིག །འཇུག་ཐོགས་སུ

【現代漢語翻譯】 什麼樣的無色等持已經斷除了對色的貪執？與識的覺受不分離的等持，是識無邊處等持的自相。以『一無所有』的覺受，斷除了對識的覺受的無色等持是什麼？與『一無所有』的覺受不分離的等持，是無所有處的自相。通過『非有想非無想』的方式，斷除了對粗大覺受的無色等持，是最高的等持的自相。按照下部論典的觀點，如果是無色界的真實等持，那麼一定遍及於對色的無貪執；但按照上部論典的觀點，則不遍及。 此外，如果不對等持從體性的角度進行實與假的區別，那麼可以分為清凈等持、煩惱等持和無漏等持三種。第一種的自相是：包含在禪定之中的世間善法，並且是專注一境的，這是第一種的自相。如果從因果的角度來劃分，可以分為因之等持和果之等持兩種。能夠投生到上界或者能夠促成上界生的世間等持，是第一種的自相。對此進行劃分，可以分為投生上界的等持和促成上界的等持兩種。第一種是生於八近分定之中的心，第二種是生於八真實定之中的心和心所。在這裡，因之等持不可能既是無漏的又是煩惱的，因為如果是異熟因，那麼必須是無記或者非無漏。在先前的生世中，通過修習因之等持的異熟所獲得的等持，是果之等持的自相。在這裡，真實的異熟是上界的眾生，而其相續中的等持被稱為果之等持，它可以是清凈的、無漏的或煩惱的。如果從體性的角度來劃分清凈等持，可以分為衰損分、安住分、殊勝分和抉擇分四種。各自的自相是：什麼樣的清凈等持，在入定時會產生煩惱，並且與煩惱相應？什麼樣的清凈等持，在入定時會產生自地的清凈，並且與自地的清凈相應？什麼樣的清凈等持，在入定時會……

【English Translation】 What kind of formless absorption has already abandoned attachment to form? That which is inseparable from the consciousness of consciousness is the characteristic of the actual absorption of the sphere of infinite consciousness. What kind of formless absorption has already abandoned attachment to the consciousness of consciousness with the perception of 'there is nothing at all'? That which is inseparable from the perception of 'there is nothing at all' is the characteristic of that nothingness. That formless absorption which has abandoned attachment to coarse consciousness through the gateway of 'neither perception nor non-perception' is the characteristic of the peak of existence absorption. According to the lower Abhidharma, if it is the actual absorption of the formless realm, then it is pervaded by detachment from desire for form, but according to the higher, it is not pervaded. Furthermore, if absorptions are divided without distinguishing between real and imputed from the perspective of essence, there are three types: pure absorptions, afflicted absorptions, and uncontaminated absorptions. The characteristic of the first is: the one-pointed worldly virtue included in meditative stabilization. This is the characteristic of the first. If divided from the perspective of cause and effect, there are two types: causal absorptions and resultant absorptions. The worldly absorption that becomes the cause of either projecting or completing rebirth in a higher realm is the characteristic of the first. Divided into two types: absorptions that project rebirth in a higher realm and absorptions that complete it. The first is the mind born as the nature of the eight close-to-attainment purities, and the second is the minds and mental factors born as the nature of the eight actual absorptions. Here, uncontaminated and afflicted absorptions are impossible for causal absorptions, because if it is a ripening cause, it must be unspecified and non-uncontaminated. The absorption of similar cause obtained by the ripening of cultivating causal absorption in a previous life is the characteristic of resultant absorption. Here, the actual ripening is the beings of the higher realm, and the absorption in their continuum is called resultant absorption, which can be pure, uncontaminated, or afflicted. If pure absorption is divided from the perspective of essence, there are four types: declining aspect, abiding aspect, special aspect, and definitive aspect. The characteristics in order are: what kind of pure absorption is it that, upon entering, is in accordance with the arising of afflictions? What kind of pure absorption is it that, upon entering, is in accordance with the arising of purity in its own realm? What kind of pure absorption is it that, upon entering...

---

་གོང་སའི་སྙོམས་འཇུག་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དེ་གང་ཞིག །འཇུག་ཐོགས་སུ་ཟག་མེད་ཀྱི་ལམ་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ། སྙོམས་འཇུག་གི་རྫས་རྒྱུན་གང་ཞིག །རགས་པའི་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱས་པ་དེ། སྙོམས་འཇུག་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྲེད་པ་ཤས་ཆེ་བའི་སྙོམས་འཇུག་ཉོན་མོངས་ཅན། ལྟ་བ་ཤས་ཆེ་བའི་སྙོམས་འཇུག །ང་རྒྱལ་ཤས་ཆེ་བའི་སྙོམས་འཇུག །ཐེ་ཚོམ་ཤས་ཆེ་བའི་སྙོམས་འཇུག་ཉོན་མོངས་ཅན་དང་བཞི། རང་སའི་སྙོམས་འཇུག་གི་བ་ལ་རོ་མྱང་བའི་སྲེད་པས་མ་ཞི་བར་བྱས་བའི་སྙོམས་འཇུག་གི་རྫས་རྒྱུན་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རང་སའི་ལྟ་བ་ངན་པས་མ་ཞི་བར་བྱས་པའི་སྙོམས་འཇུག་གི་རྫས་རྒྱུན་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། སྙོམས་འཇུག་གི་རྫས་རྒྱུན་གང་ཞིག །རང་སའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་མ་ཞི་བར་བྱས་པ་དེ། གསུམ་ 3-1-45a པའི་མཚན་ཉིད། སྙོམས་འཇུག་གི་རྫས་རྒྱུན་གང་ཞིག །ཐར་ལམ་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བའི་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་མ་ཞི་བར་བྱས་པ་དེ། བཞི་པའི་མཚན་ཉིད། སྙོམས་འཇུག་ཉོན་མོངས་ཅན་དེ་རྣམས་སྔར་གྱི་སྙོམས་འཇུག་གི་རྫས་རྒྱུན་ཡིན་པ་ལ་དེར་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། མཚན་ཉིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྙོམས་འཇུག་གི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་དགའ་བདེ་དང་། །རབ་དང་ཤེས་བཞིན་དྲན་པ་དང་། །བཏང་སྙོམས་དྲན་པ་དག་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེར་བསྡོགས་ཡིན་ན་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་དགོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་ཅན་གྱིས་འོག་མ་ལ་ཆགས་བྲལ་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་བཞག་པའི་སས་བསྡུས་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །བདེན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དེ། སྙོམས་འཇུག་ཟག་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། བསམ་གཏན་ས་དྲུག །ཟག་མེད་དང་པོ་གསུམ་སྟེ། ཟག་མེད་ས་དགུའོ། །བསམ་གཏན་ས་དྲུག་ནི། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས། དངོས་གཞི་ཙམ་པོ། དེའི་དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་ཅན་དངོས་གཞི་ཕྱི་མ་གསུམ་དང་དྲུག་གོ །ཉེར་བསྡོགས་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་ནི་ཟག་མེད་མི་སྲིད་དེ། ལམ་སླ་བ་དངོས་གཞི་ལ་བརྟེན་པ་དབང་བཞིན་དུ། ལམ་དཀའ་བ་ཉེར་བསྡོགས་ལ་མི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལམ་ལ། ཐར་པར་བགྲོད་པའི་གོ་སྐབས་ཕྱེ་ཤུལ་ཏུ་གྱུར་པའི་མཁྱེན་པ་དེ། ལམ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཚོགས་ལམ། སྦྱོར་ལམ། མཐོང་ལམ། སྒོམ་ལམ། མི་སློབ་ལམ་མོ། །ཐེག་པ་རང་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། རང་ལུགས་ཀྱི་དྲོད་མ་སྐྱེས་གོང་གི་བདག་མེད་ལ་ཐོས་བསམ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་སོ་སྐྱེའི་མངོན་རྟོགས་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི། རང་རྒྱལ་གྱི། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚོགས་ལམ་དང་གསུམ་མོ། །ཐེག་པ་རང་ལུགས་ཀྱི་ཚོགས་ལམ་ 3-1-45b གྱི་རྟོགས་པ་རྫོགས་ར

ྗེས་སུ་བྱུང་ཞིང་། བདག་མེད་ལ་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱི་སྒོམ་བྱུང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་མངོན་རྟོགས་དེ། སྦྱོར་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ། ཐེག་པ་རང་ལུགས་ཀྱི་བདག་མེད་མངོན་དུ་གསར་དུ་མཐོང་བའི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་དེ། མཐོང་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ། ཐེག་པ་རང་ལུགས་ཀྱི་བདག་མེད་རྒྱུན་ལྡན་དུ་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་དེ་སྒོམ་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ། ཐེག་པ་རང་ལུགས་ཀྱི་བདག་མེད་མངོན་ཏུ་རྟོགས་པ་མཐར་ཐུག་པ་དེ། མི་སློབ་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ། ལམ་གསུམ་པོ་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བདག་མེད་གསུམ་པོ་སོ་སོ་དང་སྦྱར་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ལམ་ལ་དབྱེ་ན། སྦྱོར་བའི་ལམ། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ། ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་དང་བཞི། རང་གི་ངོ་སྐོལ་གྱི་སྤངས་བྱའི་ས་བོན་གྱི་ཆ་ཤས་རེ་རེ་ནས་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ལམ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱའི་ས་བོན་མ་ལུས་པར་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ལམ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། རང་རྒྱུ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱའི་ས་བོན་དྲུངས་ཕྱུང་བའི་གནས་འགྱུར་གསར་པ་སྔོན་དུ་བྱས་པའི་ལམ་དེ། གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། རྣམ་གྲོལ་ལམ་སྔ་མའི་སྤངས་རྟོགས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པའི་ལམ་དེ། ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། སྤང་བྱ་གཅིག་གི་ས་བོན་དྲུངས་འབྱིན་པར་ནུས་པའི་ལམ་གཅིག་ལ་ལྟོས་ཏེ་ལམ་རིམ་བཞིན་འཇོག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྦྱོར་ལམ་དེ། ཐེག་ཆེན་མཐོང་ལམ་ལ་ལྟོས་པའི་སྦྱོར་བའི་ལམ་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་བཟོད་དེ། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དང་། ཆོས་ཤེས་དེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དང་། རྗེས་བཟོད་རྗེས་ཤེས་ལྟ་བུ་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ། ཚད་མེད་ལ། བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས། དམིགས་ཡུལ་སེམས་ཅན་ཚད་ 3-1-46a མེད་པ་ལ་རྟེན་ནས། ཕན་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ། ཚད་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཡང་ན་ཁྱད་པར་བཞི་ལྡན་གྱི་ཚངས་པའི་གནས་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། བསྟན་པའི་ཚངས་པ་མི་མཐུན་སྤངས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འཇུག །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། བྱམས་པ་ཚད་མེད། སྙིང་རྗེ་ཚད་མེད། དགའ་བ་ཚད་མེད། བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་དང་བཞི། བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་བདེ་བ་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་རྟེན་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་

【現代漢語翻譯】 隨後，以無我為總義之觀修成為主要的證悟，是加行道的特徵。若細分，則有三種。新顯現證悟自宗的無我之真諦，是見道的特徵。若細分，則有三種。在恒常修習自宗的無我之後所產生的證悟，是修道的特徵。若細分，則有三種。徹底證悟自宗的無我，是不學道的特徵。若細分，則有三種。這三種道的各自特徵，也應與三種無我各自對應瞭解。 此外，道可分為：加行道、無間道、解脫道、勝進道四種。從自身分位的斷除對治所應斷之種子的各個部分，是第一種道的特徵。完全斷除自身分位的所應斷之種子，是第二種道的特徵。在自身無間道中，連根拔起自身分位的所應斷之種子后，新產生的轉變，是第三種道的特徵。使先前的解脫道之斷證更為殊勝的道，是勝進道的特徵。能斷除一個所應斷之種子的道，是相對於次第安立的道而言的。例如，菩薩的加行道，相對於大乘見道而言是加行道；大乘的見道中，于苦諦的忍位是無間道；智位是解脫道；如后忍位后智位等是勝進道。 第三，四無量心。依靠禪定的正行，緣于無量有情，以利益之心為相的，與智慧相應的等持，是無量心的特徵。或者說是具有四種特點的梵住。如《經莊嚴論》所說：『所依梵住離違品，具足無分別智慧，行於三種所緣境，令諸有情皆成熟。』 其中可分為：慈無量心、悲無量心、喜無量心、舍無量心四種。依靠禪定的正行，以希望無量有情獲得安樂為相的，與智慧相應的等持，是第一種無量心的特徵。依靠它，以希望遠離痛苦為相

【English Translation】 Subsequently, the realization that primarily involves meditating on selflessness as a general meaning is the characteristic of the path of application. It can be divided into three types. The true realization of selflessness in one's own system, newly seen, is the characteristic of the path of seeing. It can be divided into three types. The realization that arises after constantly meditating on selflessness in one's own system is the characteristic of the path of meditation. It can be divided into three types. The ultimate realization of selflessness in one's own system is the characteristic of the path of no more learning. It can be divided into three types. The respective characteristics of these three paths should also be understood in relation to the three types of selflessness. Furthermore, the path can be divided into four: the path of application, the path of immediate consequence, the path of liberation, and the path of distinction. The path that abandons each part of the seeds to be abandoned by one's own share is the characteristic of the first. The path that abandons all the seeds to be abandoned by one's own share is the characteristic of the second. The path that precedes the new transformation after uprooting the seeds to be abandoned by one's own share in one's own path of immediate consequence is the characteristic of the third. The path that distinguishes the abandonment and realization of the previous path of liberation is the characteristic of the path of distinction. The path that is capable of uprooting the seed of one abandonment is established in relation to the gradual path. For example, the bodhisattva's path of application is the path of application in relation to the Mahayana path of seeing; in the Mahayana path of seeing, the forbearance of phenomena in suffering is the path of immediate consequence; the knowledge of phenomena is the path of liberation; and the subsequent forbearance and subsequent knowledge are like the path of distinction. Third, the immeasurables. Based on the actual practice of meditative concentration, relying on limitless sentient beings as the object, the samadhi with the aspect of wishing to benefit, together with wisdom, is the characteristic of the immeasurables. Or it is the Brahma-viharas with four special qualities. As it is said in the Ornament of the Sutras: 'The Brahma-viharas of the teachings abandon what is incompatible, possess non-conceptual wisdom, engage in three kinds of objects, and fully ripen all sentient beings.' Among them, they can be divided into four: loving-kindness immeasurable, compassion immeasurable, joy immeasurable, and equanimity immeasurable. Based on the actual practice of meditative concentration, the samadhi with the aspect of wishing limitless sentient beings to be united with happiness, together with wisdom, is the characteristic of the first. Relying on it, with the aspect of wishing to be separated from suffering

---

པ་ཅན་གྱི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་རྟེན་ཏེ། དེ་བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་དེ་གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་རྟེན་ཏེ་དེ་བདེ་སྡུག་གི་རྒྱུ་ཆགས་སྡང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་དེ་བཞི་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་རེ་རེ་ལ་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་དང་། ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་དང་། དམིགས་མེད་ལ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལ་གསུམ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བས་བཅུ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ནི། དམིགས་ཡུལ་སེམས་ཅན་རྫས་ཡོད་ལ་དམིགས་ནས་བདེ་བ་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དང་། གཉིས་པ་ནི། ཕུང་པོ་ཆོས་ཙམ་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་ནས་བདེ་བ་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དང་། གསུམ་པ་ནི། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་ནས་བདེ་བ་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཅིག་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །ས་མཚམས་ལ་ཚད་མེད་ཙམ་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ 3-1-46b པའི་བར་ན་ཡོད། བྱེ་བྲག་ཏུ་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དང་ཐུན་མོང་བ། ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཉན་རང་དང་ཐུན་མོང་བ། དམིགས་མེད་ལ་དམིགས་པ་ནི། བྱང་སེམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། ། ༈ ཚོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ། གསུམ་པ་ཚོགས་སྒྲུབ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་བཞི་ལྡན་གང་ཞིག །རང་འབྲས་གནས་སྐབས་དང་། མཐར་ཐུག་གི་བྱང་ཆེན་གང་རུང་དངོས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཚོགས་དེ། ཚོགས་སྒྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ས་མཚམས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚོགས་ལམ་ནས་རྒྱུན་མཐའི་བར་ན་ཡོད། འདིར་རྟོགས་དཀའ་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། ཞི་གནས་དང་། ལྷག་མཐོང་བཤད། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བཤད། གཟུངས་བཤད། ས་བཅུ་བཤད། གཉེན་པོའི་ཚོགས་བཤད་པའོ། །དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞིག །ལུས་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བདེ་བས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་དེ། ཞི་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། རང་རྒྱུ་ཞི་གནས་ལས་བྱུང་བའི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ། ལྷག་མཐོང་གི །དེ་ལ་དབྱེ་ན། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ལྷག་མཐོང་དང་། མི་གཡོ་བའི་ལྷག་མཐོང་གཉིས། སྟོང་ཉིད་ལ་སྒོམ་བྱུང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྟོང་ཉིད་ཉི་ཤུ་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡེ་ཤེས་ཉི་ཤུའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞི་ལ་རྟེན་ནས། རང་གི་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་མི་བརྗེད་པར་འཛིན་ནུས་པའི་དྲན་པ་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ། གཟུངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཚིག་གི་གཟུངས། དོན་གྱི་གཟུངས། བཟོད་པའི་གཟུངས། སྔགས་ཀྱི་གཟུངས་དང་བཞིའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞི་ལ་རྟེན་ནས་གསུང་རབས་ཡན་ལག་བཅུ་གཉི

【現代漢語翻譯】 寂止和勝觀雙運的第二種相是，依賴於此，具有希望不離樂受之相的寂止和勝觀雙運是第三種相。依賴於此，具有希望遠離苦樂之因貪嗔之相的寂止和勝觀雙運是第四種相。每一個都分為緣眾生之慈、緣法之慈、緣無緣之慈等，每一個又分為三種，所以總共有十二種。第一種是，緣于有實體的眾生，具有希望與樂相遇之相；第二種是，緣于成為蘊只是法性的眾生，具有希望與樂相遇之相；第三種是，緣于如幻的眾生，具有希望與樂相遇之相。同樣，其餘的也應類推。地界方面，無量僅存在於外道至佛陀之間。具體來說，緣眾生是與外道共同的，緣法是與聲聞、緣覺共同的，緣無緣是菩薩不共的。 第三，積聚的修習，其相是：具有四種殊勝的修習，能夠真實地執持自果——暫時和究竟的大菩提之因的積聚，是積聚修習的相。地界方面，存在於大乘的資糧道至有邊之間。這裡對難以理解之處進行詳細解釋：解釋寂止，解釋勝觀，解釋智慧的積聚，解釋陀羅尼，解釋十地，解釋對治的積聚。專注於一境的等持，以身心極度調柔的安樂所修飾，是寂止的相。從自因寂止中生起的，具有證悟無我的智慧及其相應的，是勝觀。對此進行分類，有分別的勝觀和無動的勝觀兩種。以修所生為主的空性智慧，是智慧積聚的相。對此進行分類，有證悟二十空性的二十種智慧。依賴於禪定的正行，能夠不忘失地執持自己領悟的法，具有憶念和智慧及其相應的，是陀羅尼的相。對此進行分類，有詞句陀羅尼、意義陀羅尼、安忍陀羅尼、咒語陀羅尼四種。依賴於禪定的正行，十二部經

【English Translation】 The second characteristic of the union of Śamatha (tranquility) and Vipaśyanā (insight) is that, relying on it, the union of Śamatha and Vipaśyanā with the aspect of wishing not to be separated from happiness is the third characteristic. Relying on it, the union of Śamatha and Vipaśyanā with the aspect of wishing to be free from attachment and aversion, the cause of happiness and suffering, is the fourth characteristic. Each of these is divided into love focused on sentient beings, love focused on Dharma, and love focused on the objectless, etc., and each of these is further divided into three, making a total of twelve. The first is that, focusing on sentient beings as real entities, it has the aspect of wishing to encounter happiness; the second is that, focusing on sentient beings who have become aggregates of mere Dharma nature, it has the aspect of wishing to encounter happiness; the third is that, focusing on sentient beings who are like illusions, it has the aspect of wishing to encounter happiness. Similarly, the remaining ones should also be applied accordingly. In terms of scope, immeasurable only exists between outsiders and Buddhas. Specifically, focusing on sentient beings is common with outsiders, focusing on Dharma is common with Śrāvakas and Pratyekabuddhas, and focusing on the objectless is uncommon to Bodhisattvas. Third, the accumulation of merit, its characteristic is: the accumulation of merit that possesses four special practices, which is the cause of truly grasping its own result—either temporary or ultimate great Bodhi—is the characteristic of the accumulation of merit. In terms of scope, it exists from the Mahāyāna path of accumulation to the end of existence. Here, a detailed explanation is given of what is difficult to understand: explaining Śamatha, explaining Vipaśyanā, explaining the accumulation of wisdom, explaining Dhāraṇī, explaining the ten Bhūmis, and explaining the accumulation of antidotes. Samādhi (concentration) that focuses on one point, distinguished by the bliss of extremely refined body and mind, is the characteristic of Śamatha. The wisdom that realizes selflessness, arising from its own cause, Śamatha, together with its corresponding factors, is Vipaśyanā. Dividing it, there are two types: discriminating Vipaśyanā and unwavering Vipaśyanā. The wisdom of emptiness, mainly arising from meditation, is the characteristic of the accumulation of wisdom. Dividing it, there are twenty wisdoms that have the object of realizing the twenty emptinesses. Relying on the actual basis of meditation, the ability to hold without forgetting the Dharma that one has understood, possessing mindfulness and wisdom together with their corresponding factors, is the characteristic of Dhāraṇī. Dividing it, there are four types: Dhāraṇī of words, Dhāraṇī of meaning, Dhāraṇī of forbearance, and Dhāraṇī of mantras. Relying on the actual basis of meditation, the twelve branches of scripture

---

ས་ལ་སོགས་པ་ཚིག་མི་བརྗེད་པར་འཛིན་ནུས་པའི་དྲན་པ་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་རྟེན་ནས་དེའི་དོན་མི་བརྗེད་པར་འཛིན་ནུས་པའི་ 3-1-47a དྲན་པ་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་རྟེན་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་མི་སྐྲག་པར་འཛིན་ནུས་པའི་དྲན་པ་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ། གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། འདི་ནི་བཟོད་པའི་རྒྱུའི་རྒྱུའི་གཟུངས་ལ་བཟོད་པའི་གཟུངས་ཞེས་བྱའོ། །ནད་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ། སྔགས་འབྲས་བྱིན་གྱིས་རློབས་པའི་མཐུ་དང་ལྡན་པའི་དྲན་པ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ། བཞི་པའི་མཚན་ཉིད། འདིར་གཟུངས་དངོས་ནི་དྲན་པ་ཡིན་ལ། དེའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ཡི་གེ་ལ་ཡང་དེའི་མིང་གིས་བཏགས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སའི་རྣམ་པར་གཞག་(བཞག་)པ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་མཁྱེན་པ་དེ། སྤྱིར་ས་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དང་། བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་དང་གསུམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དུ་མའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་མཁྱེན་པ་དེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རིགས་ཀྱི་ས་བརྒྱད་པའི་ས། མཐོང་བའི་ས། བསྲབས་པའི་ས། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས། བྱས་པ་རྟོགས་པའི་ས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་བརྒྱད། རྟོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱི་དམན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་རིགས་ངེས་པའི་སོ་སྐྱེའི་མངོན་རྟོགས་དེ། རིགས་ཀྱི་སའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཞི་བ་བགྲོད་པ་གཅིག་པུ་པའི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་རྒྱལ་གྱི་སྦྱོར་ལམ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། ཞུགས་གནས་གང་ཞིག་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ནས་དང་པོའི་མངོན་རྟོགས་དེ། བརྒྱད་པའི་སའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་རྒྱུན་ཞུགས་ཞུགས་པའི་རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །མཐོང་སྤངས་ཙམ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྟོགས་པ་དེ། མཐོང་བའི་སའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་རྒྱུན་ཞུགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །ཕལ་ཆེར་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྟོགས་པ་དེ། བསྲབས་པའི་སའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཕྱིར་འོང་གི་འབྲས་བུ་ལྟ་ 3-1-47b བུའོ། །འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྟོགས་པ་དེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་གི་རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁམས་གསུམ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྟོགས་པ་དེ། བྱས་པ་རྟོགས་པའི་སའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་ཆུང་ངུའི་མངོན་རྟོགས་དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཞུགས་པ་ལྷག་མ་གསུམ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་འབྲིང་པོའི་མངོན་རྟོགས་དེ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མཚན་ཉི

【現代漢語翻譯】 能夠毫不費力地記住詞語，並具有與之相應的憶持和智慧，這是第一種陀羅尼（Dharaṇī，總持）。 能夠依此毫不費力地記住其含義，並具有與之相應的憶持和智慧，這是第二種陀羅尼。 能夠依此毫不畏懼地領會空性的含義，並具有與之相應的憶持和智慧，這是第三種陀羅尼。這被稱為忍耐陀羅尼，是忍耐之因的因。 爲了平息疾病等目的，能夠憶持與真言（mantra）的加持力相應的憶持，這是第四種陀羅尼。在此，真正的陀羅尼是憶持，但作為其結果的文字也被賦予了相同的名稱並被指出。 關於地的分類，作為功德之所依的智慧，總體上是地的定義。將其分類，有聲聞地、獨覺地和菩薩地三種。 作為聲聞眾多功德之所依的智慧，是聲聞地的定義。將其分類，有種姓地、第八地、見地、薄地、離欲地、所作已辦地、聲聞地、獨覺地等八種。 對於證悟之力較弱，且於菩提具有決定種姓的異生凡夫的現觀，是種姓地的定義。這指的是唯一趨向寂止的聲聞和獨覺的加行道等。 在趨入者所處的八地中，最初的現觀是第八地的定義。這指的是預流果的證悟等。 通過斷除見斷而徹底區分的聲聞證悟，是見地的定義。這指的是預流果等。 通過在很大程度上離欲而徹底區分的聲聞證悟，是薄地的定義。這指的是一來果等。 通過對欲界離欲而徹底區分的聲聞證悟，是離欲地的定義。這指的是不還果的證悟等。 通過對三界離欲而徹底區分的聲聞證悟，是所作已辦地的定義。這指的是聲聞阿羅漢果等。 在三乘之中，小乘的現觀是聲聞地的定義。這指的是預流果等其餘三種果位。 在三乘之中，中乘的現觀是獨覺地的定義。

【English Translation】 The ability to effortlessly retain words, along with the corresponding mindfulness and wisdom, is the first Dharaṇī (total retention). The ability to effortlessly remember the meaning based on that, along with the corresponding mindfulness and wisdom, is the second Dharaṇī. The ability to fearlessly comprehend the meaning of emptiness based on that, along with the corresponding mindfulness and wisdom, is the third Dharaṇī. This is called the forbearance Dharaṇī, the cause of the cause of forbearance. For the purpose of pacifying illnesses, etc., the ability to retain mindfulness corresponding to the power of blessings of mantras, is the fourth Dharaṇī. Here, the actual Dharaṇī is mindfulness, but the letters that are the result of it are also given the same name and pointed out. Regarding the classification of grounds, the knowledge that is the basis of qualities is, in general, the definition of a ground. Classifying it, there are three types: the ground of the Śrāvakas, the ground of the Pratyekabuddhas, and the ground of the Bodhisattvas. The knowledge that is the basis of the many qualities of the Śrāvakas is the definition of the Śrāvaka ground. Classifying it, there are eight types: the lineage ground, the eighth ground, the seeing ground, the thinned ground, the detachment ground, the accomplished ground, the Śrāvaka ground, and the Pratyekabuddha ground. The direct perception of an ordinary being whose faculties are determined towards enlightenment, with a weaker power of realization, is the definition of the lineage ground. This refers to the path of preparation of the Śrāvakas and Pratyekabuddhas who solely proceed towards peace. Among the eight grounds where one has entered, the first direct perception is the definition of the eighth ground. This refers to the realization of the stream-enterer, etc. The Śrāvaka realization that is thoroughly distinguished by abandoning what is to be abandoned by seeing is the definition of the seeing ground. This refers to the fruit of the stream-enterer, etc. The Śrāvaka realization that is thoroughly distinguished by detachment to a great extent is the definition of the thinned ground. This refers to the once-returner, etc. The Śrāvaka realization that is thoroughly distinguished by detachment to the desire realm is the definition of the detachment ground. This refers to the realization of the non-returner, etc. The Śrāvaka realization that is thoroughly distinguished by detachment to the three realms is the definition of the accomplished ground. This refers to the fruit of the Śrāvaka Arhat, etc. Among the three vehicles, the direct perception of the small vehicle is the definition of the Śrāvaka ground. This refers to the remaining three fruits of the stream-enterer, etc. Among the three vehicles, the direct perception of the middle vehicle is the definition of the Pratyekabuddha ground.

---

ད། དེ་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་ལམ་ལྔ་ལ་བྱའོ། །སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་གང་ཞིག །ཡོན་ཏན་གྱི་རྐྱེན་བྱེད་པ་དེ་བྱང་སེམས་ཀྱི་སའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནས། ས་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་བར་བཅུའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་ལ་གཙོ་བོར་སྤྱོད་པའི་ས་དེ། བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། ཞེས་པ་ནས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་ལ་གཙོ་བོར་སྤྱོད་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་དེ། བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་བཅུ་པའི་མཚན་ཉིད། ཞེས་སྦྱར་ན་གསུང་རབས་སྤྱི་དང་མཐུན་ལ། ཡང་ན་བསམ་དང་ཕན་པའི་དངོས་ཉིད། །ཅེས་པའི་སྐབས་ནས་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་ཡོངས་སྦྱོངས་ཉི་ཤུའི་སྒོ་ནས། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སའི་དྲི་མ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའི་ས་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ནས། སྨོན་ལམ་དང་ནི་མཐའ་ཡས་དང་། །ཞེས་པའི་སྐབས་ནས་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་ཡོངས་སྦྱོང་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས། སའི་དྲི་མ་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཅིང་། ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་དེ། བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་དགུ་པའི་མཚན་ཉིད། རང་གི་འདས་ས་ས་དགུ་ལས་འདས་ནས། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་སྟོན་པར་ནུས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་དེ། ས་བཅུ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉེན་ 3-1-48a པོའི་ཚོགས་སྒྲུབ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་བཞི་ལྡན་གང་ཞིག །རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱའི་ས་བོན་གྱི་དངོས་གཉེན་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་ཚོགས་དེ། གཉེན་པོའི་ཚོགས་སྒྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། མཐོང་སྤངས་གཉེན་པོའི་ཚོགས་སྒྲུབ་དང་། སྒོམ་སྤངས་གཉེན་པོའི་ཚོགས་སྒྲུབ་གཉིས། རང་གི་ངོས་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་མཐོང་སྤངས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་དངོས་གཉེན་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་ཚོགས་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་མཐོང་ལམ་བར་ཆད་མེད་ལམ་ཁོ་ན་ལ་བྱ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། མཐོང་སྤངས་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞིའི་དབྱེ་བས་བཞིའོ། །སྒོམ་སྤངས་གཉེན་པོའི་ཚོགས་སྒྲུབ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །སྤྱིར་གཉེན་པོ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་གཉེན་པོ། སྤོང་བའི་གཉེན་པོ། རྟེན་གྱི་གཉེན་པོ། ཐག་བསྲིངས་པའི་གཉེན་པོའོ། །རང་གི་ངོས་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་ལ་ཐོག་མར་ཉེས་དམིགས་སུ་ལྟ་བའི་ལམ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཚོགས་ལམ་ལྟ་བུའོ། །རང་གི་ངོས་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱའི་ས་བོན་སྤང་བཞིན་པའི་ལམ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྦྱོར་བའི་ལམ་དང་། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གཉིས། དང་པོ་ནི། སྦྱོར་ལམ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ་ཞིང་། གཉིས་པ་ནི། མཐོང་ལམ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བྱའི་ས་བོན་མག

【現代漢語翻譯】 四、關於對治道的分類：什麼是具備四種殊勝的對治道？能成為自身所斷之種子的真實對治的因之集合，即是對治道之定義。其分類有：見斷對治道和修斷對治道兩種。能成為自身所斷之見斷種子的真實對治的因之集合，是第一種（見斷對治道）的定義。這指的是見道之無間道。其分類有四種，根據見斷所取之執著的四種分類。修斷對治道的定義和分類也同樣可以類推。一般來說，對治有四種：破斥對治、斷除對治、所依對治和延續對治。最初將自身所斷視為過患的道，是第一種（破斥對治）的定義。例如資糧道。正在斷除自身所斷之種子的道，是第二種（斷除對治）的定義。其分類有：加行道和無間道兩種。前者如加行道，後者如見道之無間道。此外，加行道能逐漸削弱所斷之種子。 五、關於菩薩地：什麼是空性證悟之智慧與慈悲相結合的菩薩之智慧，並且能成為功德之因的？這是菩薩地之定義。其分類有：從第一地極喜地到第十地法雲地共十地。主要修持佈施波羅蜜多的地，是菩薩第一地之定義。從『主要修持佈施波羅蜜多的地，是菩薩第一地之定義』到『主要修持智慧波羅蜜多的菩薩地，是菩薩第十地之定義』，這與總的經文相符。或者，從『思維和利益的本體』開始，通過實際顯示的二十種凈修之門，在後得位中清凈地的垢染的地，是第一地的定義。從『發願和無邊』開始，通過實際顯示的十二種凈修之門，清凈地的垢染，並圓滿功德的菩薩地，是菩薩第九地的定義。超越自身所經歷的第九地之後，在後得位中能以發願力的力量示現十二種事業的菩薩地，是第十地的定義。

【English Translation】 Regarding the classification of antidotal paths: What is the antidotal path that possesses four kinds of excellence? The collection of causes that becomes the actual antidote to the seeds of what is to be abandoned by oneself is the definition of the antidotal path. Its classification includes two types: the antidotal path for what is to be abandoned by seeing and the antidotal path for what is to be abandoned by meditation. The collection of causes that becomes the actual antidote to the seeds of what is to be abandoned by seeing is the definition of the first type (the antidotal path for what is to be abandoned by seeing). This refers to the immediate path of the path of seeing. Its classification includes four types, based on the four classifications of the grasping of what is to be abandoned by seeing. The definition and classification of the antidotal path for what is to be abandoned by meditation can also be inferred in the same way. Generally, there are four types of antidotes: refuting antidotes, abandoning antidotes, relying antidotes, and prolonging antidotes. The path that initially views what is to be abandoned by oneself as a fault is the definition of the first type (refuting antidotes). For example, the path of accumulation. The path that is in the process of abandoning the seeds of what is to be abandoned by oneself is the definition of the second type (abandoning antidotes). Its classification includes two types: the path of preparation and the immediate path. The former is like the path of preparation, and the latter is like the immediate path of the path of seeing. Furthermore, the path of preparation gradually weakens the seeds of what is to be abandoned. Regarding the Bodhisattva grounds: What is the wisdom of a Bodhisattva that combines the wisdom of realizing emptiness with compassion, and that can become the cause of merit? This is the definition of the Bodhisattva ground. Its classification includes ten grounds, from the first ground, Joyful Ground, to the tenth ground, Cloud of Dharma Ground. The ground that mainly practices the perfection of generosity is the definition of the first Bodhisattva ground. From 'The ground that mainly practices the perfection of generosity is the definition of the first Bodhisattva ground' to 'The Bodhisattva ground that mainly practices the perfection of wisdom is the definition of the tenth Bodhisattva ground,' this is consistent with the general scriptures. Alternatively, starting from 'the essence of thought and benefit,' through the twenty doors of purification actually shown, the ground that purifies the defilements of the ground in the subsequent attainment is the definition of the first ground. Starting from 'aspiration and infinity,' through the twelve doors of purification actually shown, the Bodhisattva ground that purifies the defilements of the ground and perfects the qualities is the definition of the ninth Bodhisattva ground. After surpassing the ninth ground that one has experienced, the Bodhisattva ground that can manifest the twelve deeds through the power of aspiration in the subsequent attainment is the definition of the tenth ground.

---

ོ་མནོན་པར་བྱེད་ཅིང་། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་དྲུངས་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྤངས་པའི་བྲལ་བ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ལམ་དེ། རྟེན་གཉེན་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །སྔར་སྤངས་པའི་སྤང་བྱ་དང་། རང་གི་སེམས་ཐག་བསྲིང་བར་བྱེད་པའི་ལམ་དེ། ཐག་བསྲིང་བའི་གཉེན་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ལྟ་བུའོ། ། ༈ ངེས་འབྱུང་གི་སྒྲུབ་པ། བཞི་པ་ངེས་འབྱུང་གི་སྒྲུབ་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་བཞི་ལྡན་གང་ཞིག །རང་གི་འབྱུང་ས་བརྒྱད་པོ་ 3-1-48b གང་རུང་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་དངོས་སུ་འབྱུང་བའི་བྱ་བ་དེ་ངེས་འབྱུང་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ངེས་པར་འབྱུང་ས་བརྒྱད་ཡོད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ངེས་འབྱུང་གི་སྒྲུབ་པ་བརྒྱད་དོ། །ས་མཚམས་ལ་ངེས་འབྱུང་གི་སྒྲུབ་པ་ཙམ་ནི། སྦྱོར་ལམ་ནས་ཡོད་ལ། ཁྱད་པར་ཅན་ནི་རྒྱུན་མཐའི་སྔ་ལོགས་ན་ཡོད། །རྣམ་ཀུན་མཁྱེན་པའི་མདོ་གཞུང་ཡིད་འཕྲོག་པ། །རྣམ་གསལ་མངོན་པའི་གཞུང་དང་གཞན་གཞུང་གིས། །རྣམ་བཤད་ཕྲེང་བར་སྤེལ་གང་གིས་བརྒྱན་དེ། །རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་འབྲེལ་ཆགས་ངག་གི་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་དང་པོའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ།། །། ༄། །རྒྱུ་མཁྱེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ཐུབ་དབང་བསོད་ནམས་བརྒྱ་པའི་མཚན་བཟང་གིས། །ཚངས་དང་དབང་པོའི་དྲེགས་བ་ཉམས་བྱས་ནས། །ས་ཆེན་འདི་ན་ལྷམ་མེར་མཛེས་གྱུར་པ། །ཟླ་མེད་སྟོན་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གཉིས་པ་རྒྱུ་མཁྱེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། དེ་ལ་བླང་དོར་བྱ་བའི་ཡན་ལག་གཞི་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ལམ་ཤེས་གཉིས། ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བྱ་བྱེད་གང་གིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ལམ་ཤེས་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་དང་། སྐྱེས་ནས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་གཉིས་སམ། ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་དང་། རྒྱུ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་གཉིས། ལམ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་མ་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། །རྒྱུ་ལམ་ཤེས་གང་ལ་སྐྱེ་བའི་རྟེན་དང་། གང་གིས་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་གཉིས། གེགས་ང་རྒྱལ་མངོན་གྱུར་པ་དང་བྲལ་བའི་གང་ཟག་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། ལམ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་བ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། 3-1-49a ཡུལ་ངེས་པ་དང་ཁྱད་པར་གཉིས། ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་རིགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་དེ།

【現代漢語翻譯】 དེ་ནི་ནོན་པར་བྱེད་ཅིང་། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་དྲུངས་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྤངས་པའི་བྲལ་བ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ལམ་དེ། རྟེན་གཉེན་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །སྔར་སྤངས་པའི་སྤང་བྱ་དང་། རང་གི་སེམས་ཐག་བསྲིང་བར་བྱེད་པའི་ལམ་དེ། ཐག་བསྲིང་བའི་གཉེན་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །——這是壓制煩惱，並通過無間道（無間道，藏文：བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ།）連根拔除煩惱。那條持有斷除之道的道路，是所依對治的特徵，就像解脫道一樣。先前斷除的所斷之物，以及延伸自己心續的道路，是延伸的對治的特徵，就像特殊的道路一樣。 ༈ ངེས་འབྱུང་གི་སྒྲུབ་པ།——正出離之修行。 བཞི་པ་ངེས་འབྱུང་གི་སྒྲུབ་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་བཞི་ལྡན་གང་ཞིག །རང་གི་འབྱུང་ས་བརྒྱད་པོ་གང་རུང་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་དངོས་སུ་འབྱུང་བའི་བྱ་བ་དེ་ངེས་འབྱུང་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ངེས་པར་འབྱུང་ས་བརྒྱད་ཡོད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ངེས་འབྱུང་གི་སྒྲུབ་པ་བརྒྱད་དོ། །ས་མཚམས་ལ་ངེས་འབྱུང་གི་སྒྲུབ་པ་ཙམ་ནི། སྦྱོར་ལམ་ནས་ཡོད་ལ། ཁྱད་པར་ཅན་ནི་རྒྱུན་མཐའི་སྔ་ལོགས་ན་ཡོད། །——第四，正出離之修行的定義是：任何具備四種特殊修行的行為，都不會錯誤地從自身八種生處（八種生處，藏文：འབྱུང་ས་བརྒྱད།）中的任何一種真實生起，這就是正出離修行的定義。如果區分，根據必然生起的八個地方的差別，有八種正出離的修行。從地界上來說，僅僅是正出離的修行，從加行道（加行道，藏文：སྦྱོར་ལམ།）就開始存在，而特殊的正出離修行則在暖位（暖位，藏文：རྒྱུན་མཐའ།）之前。 རྣམ་ཀུན་མཁྱེན་པའི་མདོ་གཞུང་ཡིད་འཕྲོག་པ། །རྣམ་གསལ་མངོན་པའི་གཞུང་དང་གཞན་གཞུང་གིས། །རྣམ་བཤད་ཕྲེང་བར་སྤེལ་གང་གིས་བརྒྱན་དེ། །རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་འབྲེལ་ཆགས་ངག་གི་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་དང་པོའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ།། །།——令人心曠神怡的遍智經論，以及清晰顯現的論典和其他論典，以各種解釋的珠串來裝飾，經過詳細分析，用連貫的語言來解釋。這被稱為對第一品的身和支分的詳細解釋。 ༄། །རྒྱུ་མཁྱེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ།——對因之智二者的支分的詳細解釋。對因之主要因素道智的支分的詳細解釋。 ཐུབ་དབང་བསོད་ནམས་བརྒྱ་པའི་མཚན་བཟང་གིས། །ཚངས་དང་དབང་པོའི་དྲེགས་བ་ཉམས་བྱས་ནས། །ས་ཆེན་འདི་ན་ལྷམ་མེར་མཛེས་གྱུར་པ། །ཟླ་མེད་སྟོན་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །——以能仁（能仁，藏文：ཐུབ་དབང་།）百福之妙相，令梵天（梵天，藏文：ཚངས་།）與帝釋（帝釋，藏文：དབང་པོ།）之驕慢消散，於此大地之上熠熠生輝，無與倫比之導師，我向您頂禮！ གཉིས་པ་རྒྱུ་མཁྱེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། དེ་ལ་བླང་དོར་བྱ་བའི་ཡན་ལག་གཞི་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ལམ་ཤེས་གཉིས། ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བྱ་བྱེད་གང་གིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ལམ་ཤེས་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་དང་། སྐྱེས་ནས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་གཉིས་སམ། ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་དང་། རྒྱུ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་གཉིས།——第二，對因之智二者的支分的詳細解釋，分為對因之主要因素道智的支分的詳細解釋，以及對在此基礎上應取捨之支分的基礎智的支分的詳細解釋。首先，分為道智的支分和具有支分的道智兩種。任何概括道智的特殊作用的法，是第一個定義。如果區分，有使未生起的道智生起的支分，以及生起后給予幫助的支分兩種；或者有道的特殊作用之法，以及因之道智的特殊作用之法兩種。 ལམ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་མ་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། །རྒྱུ་ལམ་ཤེས་གང་ལ་སྐྱེ་བའི་རྟེན་དང་། གང་གིས་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་གཉིས། གེགས་ང་རྒྱལ་མངོན་གྱུར་པ་དང་བྲལ་བའི་གང་ཟག་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། ལམ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་བ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན།——不錯誤地隨道智而行止的因，是第一個定義。如果區分，有因之道智生起的所依，以及生起道智的因兩種。遠離障礙——我慢現行的補特伽羅（補特伽羅，藏文：གང་ཟག）是第一個定義。道智生起的因的集合數量圓滿，是第二個定義。如果區分： ཡུལ་ངེས་པ་དང་ཁྱད་པར་གཉིས། ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་རིགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་དེ།——有境的決定和特殊兩種。俱生緣（俱生緣，藏文：ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན།）是發菩提心（菩提心，藏文：བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད།），是第一個定義。近取因（近取因，藏文：ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ།）被種姓（種姓，藏文：རིགས།）所遍及。

【English Translation】 This is to suppress and eradicate through the uninterrupted path (Tibetan: བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ།). That path which holds the abandonment of what has been abandoned is the characteristic of the support antidote, like the path of liberation. The object to be abandoned that was previously abandoned, and the path that extends one's own mind-stream, is the characteristic of the extending antidote, like the special path. ༈ ངེས་འབྱུང་གི་སྒྲུབ་པ།——The Practice of Definite Emergence. Fourth, the definition of the practice of definite emergence is: any practice that possesses four special characteristics, and that undoubtedly arises directly from any of the eight places of origin (Tibetan: འབྱུང་ས་བརྒྱད།), is the definition of the practice of definite emergence. If differentiated, according to the differences in the eight places where emergence is certain, there are eight practices of definite emergence. In terms of scope, the mere practice of definite emergence exists from the path of joining (Tibetan: སྦྱོར་ལམ།), while the special one exists before the peak of cyclic existence (Tibetan: རྒྱུན་མཐའ།). The captivating sutra texts of the All-Knowing, and the clear and manifest treatises and other treatises, adorned with a garland of various explanations, explained with coherent words after detailed analysis. This is called the detailed explanation of the body and limbs of the first chapter. ༄། །རྒྱུ་མཁྱེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ།——Detailed explanation of the limbs of the two knowledges of cause. Detailed explanation of the limbs of the knowledge of the path, the main factor of cause. With the excellent marks of the Sugata (Tibetan: ཐུབ་དབང་།) of a hundred merits, having diminished the pride of Brahma (Tibetan: ཚངས་།) and Indra (Tibetan: དབང་པོ།), shining brightly on this great earth, to that incomparable teacher, I prostrate! Second, in the detailed explanation of the limbs of the two knowledges of cause, there are two: the detailed explanation of the limbs of the knowledge of the path, the main factor of cause, and the detailed explanation of the limbs of the base knowledge, which is the limb of what should be adopted and abandoned on that basis. First, there are two: the limb of the knowledge of the path, and the knowledge of the path with limbs. Any dharma that summarizes the special function of the knowledge of the path is the first definition. If differentiated, there are two: the limb that causes the unarisen knowledge of the path to arise, and the limb that benefits after it has arisen; or there are two: the dharma of the special function of the path, and the dharma of the special function of the causal knowledge of the path. The cause that unfailingly follows and reverses the knowledge of the path is the first definition. If differentiated, there are two: the basis on which the causal knowledge of the path arises, and the cause that generates it. The person (Tibetan: གང་ཟག) who is free from the manifest obstacle of pride is the first definition. The complete number of the collection of causes for the arising of the knowledge of the path is the second definition. If differentiated: There are two: the determination of the object and the special. The co-emergent condition (Tibetan: ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན།) is the generation of the mind of enlightenment (Tibetan: བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད།), is the first definition. The immediately preceding cause (Tibetan: ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ།) is pervaded by the lineage (Tibetan: རིགས།).

---

གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ལམ་ཤེས་དང་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་མི་འཁྲུལ་བའོ། །དབྱེ་ན། རང་བཞིན་དང་། བྱེད་ལས་གཉིས། གཞན་དོན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཆེད་དུ་གཉེར་ནས་མི་སྤོང་བའི་རང་བཞིན་དེ། རྒྱུ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད། གཞན་དོན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་རྒྱུ་ལ་གནས་ནས་གཞན་དོན་བྱེད་པའི་ལས་དེ། རྒྱུ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་བྱེད་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ལམ་ཤེས་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས། ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ། སྐབས་གཉིས་པའི་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྒྱུ་ལམ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་འདིའི་རིགས་པས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས། རང་རྒྱལ་གྱི། བྱང་སེམས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས་དང་གསུམ། ༈ ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྟོགས་རིགས་བདེན་པའི་རང་བཞིན་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མཁྱེན་པ། ཤེས་བྱ་ལམ་གྱི་རྣམ་གཞག་ལ། དངོས་དང་། རྒྱུ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གཉིས། གདུལ་བྱ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་དུ་བྱང་སེམས་འཕགས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་རིགས་སུ་གནས་པ་དེ། ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། རང་རིག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ལམ་དང་། གཞན་རིག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ལམ་གཉིས། དང་པོ་ནི། བྱང་སེམས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་ 3-1-49b པའི་རྟོགས་རིགས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ལ་བྱའོ། །གཉིས་པ་རྒྱུ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་ལ། གཙོ་བོར་རང་འབྲས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྟོགས་རིགས་ཚང་བར་ཐོབ་པའི་ཐེག་ཆེན་མཐོང་ལམ་གྱི་རྒྱུའི་ཆར་གྱུར་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དེ། ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྒྱུ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྟོགས་རིགས་མངོན་སུམ་ཏུ་མཐོང་བའི་ཐེག་ཆེན་མཐོང་ལམ་གྱི་རྒྱུའི་ཆར་གྱུར་པའི། དྲོད། རྩེ་མོ། བཟོད་པ། ཆོས་མཆོག་དང་བཞི། ༈ རང་རྒྱལ་གྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས། གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་དངོས་དང་། ཤེས་བྱ་ལམ་གྱི་རྣམ་གཞག་གཉིས། རང་རྒྱལ་གྱི་ལམ་བདེན་པའི་རང་བཞིན་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མཁྱེན་པ་དེ། རང་རྒྱལ་གྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་དུ་བྱང་སེམས་ཀྱི་མངོན་རྟོགས་འབྱར་བ་དེ། འདིར་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་རང་རྒ

【現代漢語翻譯】 第二，道的知識的特徵。第二，道的知識的差別法（khyad par byed chos）的特徵是：以與道的知識本體相同的方式，不錯誤地隨之行止。分類：自性和作用兩種。爲了他人的利益，成為在輪迴中受生的因，對於煩惱，不是刻意地斷除，而是保持其自性，這是作為因的道的知識的自性之特徵。爲了他人的利益，安住于在輪迴中受生的因，做利益他人的事業，這是作為因的道的知識的作用之特徵。第二，具有支分的道的知識，有特徵和分類兩種。具有殊勝方便的兩種智慧，是作為第二品所要闡述的主要內容的因的道的知識之特徵。對於下面的（分類），也應以同樣的理路來理解。第二，分類有：聲聞的道的知識的道的知識，獨覺的，菩薩的道的知識的道的知識，共三種。 聲聞的道的知識的道的知識。 第一，特徵是：聲聞道的證悟，以無自性的方式，現量證悟的方便智慧雙運的智慧。所知道的分類，有正行和順解脫分兩種。爲了調伏聲聞種姓的所化，菩薩聖者所應知的現觀之類別，安住於此，這是所應知的聲聞道之特徵。分類：自證所應知的道和他證所應知的道兩種。第一種，例如菩薩自相續的證悟人無我的證悟。第二種，是聲聞自相續的道。第二，順解脫分，主要是圓滿獲得自果聲聞的證悟之大乘見道的因的大乘順解脫分，這是所應知的聲聞道的因順解脫分之特徵。其分類有：現量見到聲聞的證悟之大乘見道的因，暖位、頂位、忍位、世第一法四種。 獨覺的道的知識的道的知識。 第二，有真實的特徵和所知道的分類兩種。獨覺道以無自性的方式現量證悟的方便智慧雙運的智慧，是獨覺的道的知識的道的知識之特徵。在特徵的旁邊加上菩薩的現觀，這是此處實際所要闡述的獨覺。

【English Translation】 Second, the characteristics of the knowledge of the path. Second, the characteristic of the distinguishing dharma (khyad par byed chos) of the knowledge of the path is: in the same way as the essence of the knowledge of the path, it unerringly follows its going and stopping. Classification: two types, nature and function. For the sake of others, it becomes the cause of taking birth in samsara, and for afflictions, it does not deliberately abandon them, but maintains its own nature. This is the characteristic of the nature of the knowledge of the path as the cause. For the sake of others, abiding in the cause of taking birth in samsara, doing the work of benefiting others, this is the characteristic of the function of the knowledge of the path as the cause. Second, the knowledge of the path with branches has two types: characteristics and classifications. The wisdom of the Bodhisattva with two special methods is the characteristic of the knowledge of the path as the cause, which is the main content to be explained in the second chapter. For the following (classifications), it should also be understood in the same way. Second, the classification includes: the knowledge of the path of the knowledge of the path of the Hearers, the Solitary Realizer, and the knowledge of the path of the knowledge of the path of the Bodhisattva, a total of three. The knowledge of the path of the knowledge of the path of the Hearers. First, the characteristic is: the realization of the path of the Hearers, the wisdom of the union of skillful means that directly realizes the nature of truth as without self-nature. The classification of knowable paths includes two types: the actual and the preparatory stages of definite emergence. In order to subdue the disciples of the Hearer lineage, the category of direct realization that the noble Bodhisattva should know, abiding in this, is the characteristic of the path of the Hearers that should be known. Classification: two types, the path that should be known by self-awareness and the path that should be known by other-awareness. The first type is like the realization of selflessness of persons in the Bodhisattva's own mind-stream. The second type is the paths of the Hearers' own mind-stream. Second, the preparatory stages of definite emergence, mainly the Mahayana preparatory stages of definite emergence that are the cause of the Mahayana path of seeing, which fully obtains the realization of the Hearers' own fruit, is the characteristic of the preparatory stages of definite emergence of the path of the Hearers that should be known. Its classification includes: the cause of the Mahayana path of seeing that directly sees the realization of the Hearers, the four stages of warmth, peak, forbearance, and supreme dharma. The knowledge of the path of the knowledge of the path of the Solitary Realizer. Second, there are two types: the actual characteristic and the classification of knowable paths. The wisdom of the union of skillful means that directly realizes the path of the Solitary Realizer as without self-nature is the characteristic of the knowledge of the path of the knowledge of the path of the Solitary Realizer. Adding the direct realization of the Bodhisattva next to the characteristic is the Solitary Realizer that is actually explained here.

---

ྱལ་གྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ལ། དངོས་དང་། རྒྱུ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གཉིས། གདུལ་བྱ་རང་རྒྱལ་གྱི་རིགས་ཅན་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་དོན་དུ་བྱང་སེམས་འཕགས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་རིགས་སུ་གནས་པ་དེ། ཤེས་པར་བྱ་བའི་རང་རྒྱལ་གྱི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྔ་མ་ལྟར་གཉིས་སོ། །ཤེས་པར་བྱ་བའི་རང་རྒྱལ་གྱི་ལམ་ལ། ལམ་རང་གི་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ལས་ཁྱད་ཞུགས་པའི་ཁྱད་པར་གཉིས། དང་པོ་ལ། གཟུང་རྟོག་སྤོང་བའི་ཁྱད་པར། འཛིན་རྟོག་མི་སྤོང་བའི་ཁྱད་པར། རྟེན་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་ཤེས་སྒྲིབ་བཟུང་རྟོག་གི་ས་བོན་ལ་དངོས་སུ་གནོད་བྱེད་དམ། དེ་སྤངས་པའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་གང་རུང་གི་རྟོགས་རིགས་སུ་གནས་པ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤངས་བྱ་ཤེས་སྒྲིབ་འཛིན་རྟོག་གི་ས་བོན་ལ་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་རྟོགས་ 3-1-50a རིགས་སུ་གནས་པ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། ཁྱད་པར་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་རང་རྒྱལ་གྱི་ལམ་གྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་གནས་རིགས་དེ། གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ལ། ལམ་བགྲོད་ཚུལ་དང་། ཆོས་སྟོན་ཚུལ་གྱི་ཁྱད་པར་གཉིས། སློབ་དཔོན་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པར་རང་རྒྱལ་གྱི་སྦྱོར་ལམ་ནས་རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ཚེ་གཅིག་ལ་མངོན་དུ་བྱེད་ནུས་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་སྒྲ་མེད་པར་རང་གི་གདུལ་བྱ་ལ་རྟོགས་པ་བསྐྱེད་ནུས་པ་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། གཙོ་བོར་རང་རྒྱལ་གྱི་རྟོགས་རིགས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་གྱི་རྒྱུའི་ཆར་གྱུར་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དེ། དེའི་རྒྱུ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། དེར་གྱུར་པའི་དྲོད། རྩེ་མོ། བཟོད་པ། ཆོས་མཆོག་དང་བཞི། ༈ བྱང་སེམས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས། གསུམ་པ་ལ། མཚན་ཉིད་དངོས་དང་། ཤེས་བྱ་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་(བཞག་)པ་གཉིས། བྱང་སེམས་ཀྱི་ལམ་བདེན་པའི་རང་བཞིན་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མཁྱེན་པ་དེ། བྱང་སེམས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཟུར་དུ་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་སྦྱར་ནས། སྐབས་གཉིས་པར་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ལ། དངོས་དང་། རྒྱུ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་མི་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། བྱང་སེམས་རང་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་ནས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་རིགས་སུ་གནས་པ་དེ། ཤེས་པར་བྱ་བའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། བྱང་སེམས་ཀྱི་མཐོང་ལམ་དང་། སྒོམ་ལམ་གཉིས།

【現代漢語翻譯】 了知獨覺道之道的體性。分為二：正文與順解分。爲了攝受自生種姓之所化，聖菩薩所了知的現觀之種姓，即是所了知之獨覺道之道的體性。其分類如前，分為二。于所了知之獨覺道中，有道自體之差別與勝於聲聞道之差別二者。初者有：斷除所取分別之差別，不斷除能取分別之差別，所依種姓之差別。直接損害自本體之所斷，即知障所取分別之種子的，或是斷除彼之解脫道任何一種之證悟種姓，是第一種體性。不損害自本體之所斷，即知障能取分別之種子的證悟種姓，是第二種體性。具有彼二差別之所了知之獨覺道之所依，即自性住種姓，是第三種體性。第二者有：道之行進方式與說法方式之差別二者。不依賴其他上師，從獨覺之加行道至自菩提之間，能於一生中現證者，是第一種體性。以昔日之願力，無聲亦能于自所化心中生起證悟者，是第二種體性。主要為現見獨覺之證悟種姓，成為大乘見道之因的大乘順解分，是彼之因順解分之體性。其分類有：成為彼之暖位、頂位、忍位、勝法位四者。 菩薩道之道的了知。 分為三：體性正文與所知道之分類二者。菩薩道無自性而現證之方便智慧雙運之智，是菩薩道之道的了知之體性。另加菩薩之智慧，于第二品中真實宣說之菩薩道之道的了知之體性。分為二：正文與不宣說因順解分之理由二者。初者之體性為：于菩薩自相續中生起而現證之現觀種姓，是所了知之菩薩道之道的了知之體性。其分類有：菩薩之見道與修道二者。

【English Translation】 The characteristic of knowing the path of the Solitary Realizer's path. It is divided into two: the actual and the causal concordant factors. For the sake of subduing those of the self-born lineage, that which is known by the noble Bodhisattva as the lineage of direct realization is the characteristic of the path of the Solitary Realizer's path to be known. Its divisions are two, as before. In the path of the Solitary Realizer to be known, there are two differences: the difference of the nature of the path itself and the difference of surpassing the path of the Hearers. The first has the difference of abandoning apprehended thoughts, the difference of not abandoning grasping thoughts, and the difference of the support lineage. That which directly harms the seeds of apprehended thoughts of the cognitive obscurations, which are to be abandoned by one's own nature, or that which abides as the lineage of realization of any liberation path that has abandoned them, is the characteristic of the first. That which abides as the lineage of realization that does not harm the seeds of grasping thoughts of the cognitive obscurations, which are to be abandoned by one's own nature, is the characteristic of the second. That which is the support of the path of the Solitary Realizer to be known, possessing those two differences, namely the naturally abiding lineage, is the characteristic of the third. The second has two differences: the difference of how the path is traversed and the difference of how the Dharma is taught. That which is able to directly realize from the path of joining of the Solitary Realizer to self-enlightenment in one lifetime without relying on other teachers is the characteristic of the first. That which is able to generate realization in the minds of one's own disciples without sound due to the power of past aspirations is the characteristic of the second. Primarily, the concordant factors of definite emergence of the Great Vehicle, which become the cause of the path of seeing of the Great Vehicle, which directly sees the lineage of realization of the Solitary Realizer, is the characteristic of its causal concordant factors. Its divisions are the heat, peak, forbearance, and supreme Dharma, which become that. Knowing the path of the Bodhisattva's path. It is divided into three: the actual characteristic and the classification of the knowable path. The wisdom of the union of skillful means that directly realizes the Bodhisattva's path as devoid of inherent existence is the characteristic of knowing the path of the Bodhisattva's path. Adding the wisdom of the Bodhisattva separately, the characteristic of knowing the path of the Bodhisattva's path that is actually taught in the second chapter. It is divided into two: the actual and the reason for not teaching the causal concordant factors. The characteristic of the first is: that which is generated in the Bodhisattva's own continuum and abides as the lineage of direct realization to be directly realized is the characteristic of knowing the path of the Bodhisattva's path to be known. Its divisions are the path of seeing and the path of meditation of the Bodhisattva.

---

གཉིས་པ་ནི། གཙོ་བོར་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྟོགས་རིགས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཐེག་ཆེན་མཐོང་ 3-1-50b ལམ་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དེ་བྱང་སེམས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པའི་ལམ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ནི་སྐབས་དང་པོར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པར་མ་བསྟན་ནོ། །མདོ་ལས་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་དེ། འདིར་བསྟན་ཐེག་ཆེན་མཐོང་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཤེས་བཟོད་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག །བཅུ་དྲུག་ནི། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ། ཆོས་ཤེས། རྗེས་བཟོད་རྗེས་ཤེས་ཏེ་བཞི། དེ་བཞིན་དུ་བདེན་པ་གཞན་གསུམ་ལའང་བཞི་བཞིར་ཕྱེ་བས་བཅུ་དྲུག་གོ །སོ་སོའི་ངོས་འཛིན་ལ་སྤྱིར་བཤད་པ་དང་། འདིར་བསྟན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྡུག་བསྔལ་བདེན་པའི་ཆོས་ཉིད་སྔར་མ་རྟོགས་གསར་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཞིག །རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྤངས་ཀྱི་ས་བོན་དྲུངས་འབྱིན་པར་ནུས་པའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་དེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་བཟོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྤངས་ལས་དངོས་སུ་གྲོལ་བའི་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ལམ་དེ། ཐེག་ཆེན་མཐོང་ལམ་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཡེ་ཤེས་སྔ་མ་གཉིས་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་གང་ཞིག །བཟོད་པས་བསྡུས་པ་དེ་ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་བཟོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་ཤེས་དེ་ལ་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་ཀྱི་ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་གང་ཞིག །ཤེས་པས་བསྡུས་པ་དེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ལྷག་མ་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིར་དངོས་སུ་བསྟན་པ་བཅུ་དྲུག་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དབྱེར་མེད་དུ་རྟོགས་པས་མཚོན་ནས་བསྟན་ 3-1-51a པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་དེ། འདིར་བསྟན་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་བཟོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དང་། མདོ་ལ་སྡུག་བདེན་གྱི་གཟུགས་སོགས་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དངོས་སུ་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་དེ། འདིར་བསྟན་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དང་། སྡུག་བདེན་གྱི་གཟུགས་སོགས་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་དེ། འདིར་བསྟན་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་བཟོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དང་། སྡུག་བདེན་གྱི་གཟུགས་སོགས་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཚད་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཚོན་ན

{ "translations": [ "第二，主要指大乘見道，即直接證悟大乘的悟性，它作為大乘見道的因，就是菩薩道所知道的因，即抉擇分。這是第一個問題已經闡述過的，所以第二個問題不再贅述。經中直接闡述了具有巨大利益的大乘真諦的現觀，這就是這裡所說的大乘見道的特徵。對此進行分類，有十六個剎那的『知容忍』（智忍）和『知智』（智）。這十六個剎那分別是：對苦諦的『法智忍』（chos shes pa'i bzod pa），『法智』（chos shes），『后智忍』（rjes bzod），『后智』（rjes shes），共四個。同樣，對其他三個真諦也各自分為四個，總共十六個。對於各自的認識，分為 общей 解釋和 здесь 所說的特殊解釋兩種。首先，對於苦諦的法性，產生 ранее 未曾證悟的全新智慧，這種智慧能夠根除屬於自身範疇的苦諦見斷的種子，是無間道。這就是大乘見道中對苦諦的『法智忍』的特徵。從屬於自身範疇的苦諦見斷中真正解脫出來的解脫道，是大乘見道中對苦諦的『法智』的特徵。前兩個智慧是殊勝的，是證悟諸法之因的特殊道路。其中，被『忍』（bzod pa）所包含的，是大乘見道中對苦諦的『后智忍』的特徵。能夠確定大乘見道中對苦諦的『后智』，是被『智』（shes pa）所包含的，是大乘見道中對苦諦的『后智』的特徵。其餘的也應 аналогично применять。這裡實際闡述的十六個剎那，依次象徵著證悟真如和如來藏無二無別的大乘真諦的現觀，這就是這裡所說的苦諦『法智忍』的特徵。經中以證悟苦諦之色等為 великий 的智慧來象徵性地闡述的真諦現觀，就是這裡所說的苦諦『法智』的特徵。以證悟苦諦之色等為不可測量的智慧來象徵性地闡述的真諦現觀，就是這裡所說的苦諦『后智忍』的特徵。以證悟苦諦之色等如虛空般無量的智慧來象徵性地闡述的", "English translations:", "Secondly, mainly refers to the direct realization of Mahayana, that is, the realization of Mahayana that directly realizes Mahayana, which is the cause of the Mahayana seeing path, that is, the decisiveness of the Bodhisattva path. This is the first question that has been elaborated, so the second question will not be repeated. The sutra directly elaborates the realization of the great Mahayana truth with great benefits, which is the characteristic of the Mahayana seeing path mentioned here. To classify this, there are sixteen moments of 'knowing tolerance' (智忍) and 'knowing wisdom' (智). These sixteen moments are: 'Dharma-kṣānti of Suffering' (chos shes pa'i bzod pa), 'Dharma-jñāna' (chos shes), 'Subsequent-kṣānti' (rjes bzod), 'Subsequent-jñāna' (rjes shes) for the truth of suffering, a total of four. Similarly, each of the other three truths is divided into four, totaling sixteen. For the respective understanding, there are two types: general explanation and the special explanation mentioned here. First, for the Dharma nature of the truth of suffering, a new wisdom arises that has not been realized before, which can eradicate the seeds of the suffering truth to be abandoned within its own category, and is the uninterrupted path. This is the characteristic of the 'Dharma-kṣānti of Suffering' in the Mahayana seeing path. The path of liberation that is truly liberated from the suffering truth to be abandoned within its own category is the characteristic of the 'Dharma-jñāna of Suffering' in the Mahayana seeing path. The first two wisdoms are excellent, and are the special paths for realizing the cause of all dharmas. Among them, what is contained in 'tolerance' (bzod pa) is the characteristic of the 'Subsequent-kṣānti of Suffering' in the Mahayana seeing path. The 'Subsequent-jñāna of Suffering' in the Mahayana seeing path that can be determined is contained in 'wisdom' (shes pa), which is the characteristic of the 'Subsequent-jñāna of Suffering' in the Mahayana seeing path. The rest should be applied analogously. The sixteen moments actually elaborated here symbolize the realization of the Mahayana truth of realizing the non-duality of Suchness and Tathāgatagarbha, which is the characteristic of the 'Dharma-kṣānti of Suffering' of the truth of suffering mentioned here. The truth realization symbolically elaborated in the sutra with the wisdom of realizing the form of the truth of suffering as great is the characteristic of the 'Dharma-jñāna of Suffering' of the truth of suffering mentioned here. The truth realization symbolically elaborated with the wisdom of realizing the form of the truth of suffering as immeasurable is the characteristic of the 'Subsequent-kṣānti of Suffering' of the truth of suffering mentioned here. Symbolically elaborated with the wisdom of realizing the form of the truth of suffering as limitless like space," "真諦現觀" ] }

---

ས་བསྟན་པའི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་དེ། འདིར་བསྟན་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་གཞུང་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ཐེག་ཆེན་སྒོམ་ལམ་ལ། སྒོམ་ལམ་གྱི་བྱེད་པ་དང་། བྱེད་པ་ཅན་གྱི་སྒོམ་ལམ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྒོམ་ལམ་སྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་རྣམ་དཀར་གྱི་ཡོན་ཏན། དབྱེ་ན་བཅུ་གཉིས། ས་མཚམས་ས་གཉིས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་ན་ཡོད། གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས། ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ཟིན་རྒྱུན་ལྡན་དུ་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་དེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྒོམ་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཟག་བཅས་སྒོམ་ལམ་དང་། ཟག་མེད་སྒོམ་ལམ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྒོམ་ལམ་གང་ཞིག །རྗེས་ཐོབ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་པ། དབྱེ་ན། མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བླ་ན་མེད་པའི་སྒོམ་ལམ་སོགས་གསུམ། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་དངོས་དང་། མོས་པའི་རྣམ་གཞག་གཉིས། དང་པོ་ནི། ལུང་རིགས་རྣམ་དག་ 3-1-51b ལ་བརྟེན་ནས་ཡུམ་དོན་གསུམ་གྱི་འབྱུང་གནས་སུ་ཡིད་ཆེས་པའི་འདུན་པ་དང་དབང་ལྡན་གྱི་ཚུལ་དུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས། དབྱེ་ན། རང་དོན་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བླ་ན་མེད་པའི་སྒོམ་ལམ། གཉིས་དོན། གཞན་དོན་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བླ་ན་མེད་པའི་སྒོམ་ལམ་དང་གསུམ། མཚན་ཉིད་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ། ལུང་རིགས་རྣམ་དག་ལ་རྟེན་ནས་ཡུམ་རང་དོན་གྱི་འབྱུང་གནས་སུ་དང་། གཉིས་དོན་གྱི་འབྱུང་གནས་སུ་དང་། གཞན་དོན་གྱི་འབྱུང་གནས་སུ་ཡིད་ཆེས་པའི་འདུན་པ་དང་དབང་ལྡན་གྱི་ཚུལ་དུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས། ས་མཚམས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ས་གཉིས་པ་ནས་བདུན་པའི་བར་དང་། བརྒྱད་པ་དང་། དགུ་པ་གཉིས་དང་། བཅུ་པ་རྣམས་ལ་བཞག་གོ །གཉིས་པ་མོས་པའི་རྣམ་གཞག་ལ་དངོས་དང་ཕན་ཡོན་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། ལུང་རིག་རྣམ་དག་ལ་རྟེན་ནས། ཤེར་ཕྱིན་དོན་གསུམ་གྱི་འབྱུང་གནས་སུ་ཡིད་ཆེས་པའི་འདུན་པ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ། དབྱེ་ན། རང་དོན་མོས་པ། གཉིས་དོན་མོས་པ། གཞན་དོན་མོས་པ་དང་གསུམ། དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆུང་འབྲིང་དགུ་དགུར་ཕྱེ་བས་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་ནོ། །ས་མཚམས་ལ་མོས་པ་ཙམ་ནི་ཚོགས་སྦྱོར་ནས་ཀྱང་ཡོད་ལ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ས་མཚམས་ནི་སྔ་མ་དང་འདྲའོ། །གཉིས་པ་ཕན་ཡོན་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཡུམ་དོན་གསུམ་གྱི་འབྱུང་གནས་སུ་ཡིད་ཆེས་པའི་མོས་པ་གསུམ་གང་རུང་སྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་རྣམ་དཀར་གྱི་ཡོན་ཏན། དབྱེ་ན། བསྟོད་པ། བཀུར་བ། བསྔགས་པ་དང་གསུམ

【現代漢語翻譯】 了知顯現之諦（Satyadarshana，證悟真理）者，於此所指之苦（Dukkha，痛苦）具有後得智（Pashchajjnana，後知）之特徵。其餘諸諦之特徵，亦當依經文自身詳加辨析而應用之。 二者，大乘（Mahayana，偉大的載具）修道（Bhavana-marga，修習之道）方面，有修道之作用（Karana，行為）與具作用之修道二者。初者，其特徵為：以修習大乘修道之力所獲得之白凈功德（Shukla-guna，純凈的品質）。分類則有十二種。地界（Bhumi，層次）則位於二地至佛地（Buddha-bhumi，佛的境界）之間。 二者，有特徵與分類二者。已現見法性（Dharmata，事物本性）而恒常修習者，即為大乘之後得顯現，是大乘修道之特徵。分類則有：大乘之有漏修道（Sashrava-bhavana-marga，具有煩惱的修道）與無漏修道（Anashrava-bhavana-marga，沒有煩惱的修道）二者。初者，其特徵為：任何大乘修道，皆為后得清凈之世間（Laukika，世俗）自性。分類則有：勝解信（Adhimoksha，勝妙的解脫）作意（Manaskara，作意）無上修道等三種。初者，有特徵本體與勝解之分類二者。初者為： 依憑清凈之經教（Agama，聖言）與理證（Yukti，推理），深信般若波羅蜜多（Prajnaparamita，圓滿的智慧）為三義（義，artha）之生處，且具足意樂（Chanda，意願）與自在（Adhipati，主宰）之狀態，此乃具足有漏之大乘后得顯現。分類則有：自利勝解信作意無上修道，利他勝解信作意無上修道等三種。特徵依次為：依憑清凈之經教與理證，深信般若波羅蜜多為自利之生處，為利他之生處，為他利之生處，且具足意樂與自在之狀態，此乃具足有漏之大乘后得顯現。地界依次安立於二地至七地之間，以及八地、九地二者，與十地。 二者，勝解之分類方面，有本體與利益二者。初者，其特徵為：依憑清凈之經教與理證，深信般若波羅蜜多為三義之生處，且具足相應之意樂。分類則有：自利勝解、利他勝解、他利勝解三種。每一者又可分為小、中、大九種，故總計二十七種。地界方面，僅有勝解者，于資糧道（Sambhara-marga，積資之道）與加行道（Prayoga-marga，加行之道）亦有之，而特殊之地界則與前者相同。二者，利益方面，其特徵為：修習深信般若波羅蜜多為三義之生處之三種勝解中任何一種，以其力所獲得之白凈功德。分類則有：讚頌（Stotra，讚美）、恭敬（Satkara，尊敬）、讚歎（Prashamsa，稱讚）三種。

【English Translation】 The realization of the truth of the ground (Satyadarshana), here refers to the characteristic of subsequent knowledge (Pashchajjnana) regarding suffering (Dukkha). The characteristics of the remaining truths should also be applied by thoroughly examining them in the scriptures themselves. Secondly, in the Mahayana path of meditation (Bhavana-marga), there are the action of the path of meditation (Karana) and the path of meditation with action. The first, its characteristic is: the white virtues (Shukla-guna) obtained by the power of meditating on the Mahayana path of meditation. There are twelve types. The ground (Bhumi) is located between the second ground and the Buddha ground (Buddha-bhumi). The second has two aspects: characteristic and division. The subsequent realization of the Mahayana, which is the continuous meditation after having directly seen the nature of reality (Dharmata), is the characteristic of the Mahayana path of meditation. The divisions are: the Mahayana path of meditation with outflows (Sashrava-bhavana-marga) and the path of meditation without outflows (Anashrava-bhavana-marga). The first, its characteristic is: any Mahayana path of meditation that has become the nature of the subsequent pure mundane (Laukika). The divisions are: aspiration, unsurpassed path of meditation of attention, and so on, three types. The first has two aspects: the actual characteristic and the classification of aspiration. The first is: Relying on pure scriptures (Agama) and reasoning (Yukti), believing that the Prajnaparamita (Perfection of Wisdom) is the source of the three meanings (artha), and possessing the same intention (Chanda) and power (Adhipati), this is the subsequent realization of the Mahayana with outflows. The divisions are: the unsurpassed path of meditation of aspiration for one's own benefit, the unsurpassed path of meditation of aspiration for the benefit of both, and the three. The characteristics are, in order: relying on pure scriptures and reasoning, believing that the Prajnaparamita is the source of one's own benefit, the source of the benefit of both, and the source of the benefit of others, and possessing the same intention and power, this is the subsequent realization of the Mahayana with outflows. The grounds are established in order from the second to the seventh ground, and the eighth and ninth grounds, and the tenth ground. The second, in terms of the classification of aspiration, there are two aspects: the actual and the benefit. The first, its characteristic is: relying on pure scriptures and reasoning, believing that the Prajnaparamita is the source of the three meanings, and possessing the same intention. The divisions are: aspiration for one's own benefit, aspiration for the benefit of both, and aspiration for the benefit of others, three types. Each of these can be divided into nine small, medium, and large types, so there are twenty-seven in total. In terms of the ground, mere aspiration exists from the accumulation and application stages, and the special ground is the same as the previous one. The second, in terms of benefit, its characteristic is: the white virtues obtained by the power of meditating on any of the three aspirations of believing that the Prajnaparamita is the source of the three meanings. The divisions are: praise (Stotra), respect (Satkara), and admiration (Prashamsa), three types.

---

། ཡུམ་རང་དོན་གྱི་འབྱུང་གནས་སུ་ཡིད་ཆེས་པའི་སེམས་དཔའ་ལ་སངས་རྒྱས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་ཆུང་ངུ་མཛད་པ་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་བསྟོད་པའི་མཚན་ཉིད། ཡུམ་གཉིས་དོན་གྱི་འབྱུང་གནས་སུ་ཡིད་ཆེས་པའི་ 3-1-52a སེམས་དཔའ་ལ་སངས་རྒྱས་སོགས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་འབྲིང་དུ་མཛད་པའི་ངོ་བོར་གནས་པ་དེ། འདིར་བསྟན་བཀུར་བའི་མཚན་ཉིད། ཡུམ་གཞན་དོན་གྱི་འབྱུང་གནས་སུ་ཡིད་ཆེས་པའི་སེམས་དཔའ་ལ་སངས་རྒྱས་སོགས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་ཆེན་པོ་མཛད་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པ་དེ་འདིར་བསྟན་གྱི་བསྔགས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆུང་འབྲིང་དགུ་དགུར་དབྱེ་བས་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་ནོ། །གཉིས་པ་བསྔོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བླ་ན་མེད་པའི་སྒོམ་ལམ་ལ། མཚན་ཉིད་དངོས་དང་། བསྔོ་བའི་རྣམ་གཞག་གཉིས། མཚན་ཉིད་ནི། རང་གཞན་གྱི་དགེ་བ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྒྱུར་བར་བྱེད་པའི་འདུན་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་དབང་ལྡན་གྱི་ཚུལ་དུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས། དབྱེ་ན་བཅུ་གཉིས་སོ། །ས་མཚམས་ནི་ས་གཉིས་པ་ནས་བཅུ་པའི་བར་ན་ཡོད། གཉིས་པ་ལ། རྣམ་མཁྱེན་ཡིད་བྱེད་དང་ལྡན་པར་འཁོར་གསུམ་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པའི་སྒོ་ནས་རང་གཞན་དགེ་རྩ་རྫོགས་བྱང་དུ་སྒྱུར་བར་བྱེད་པའི་འདུན་པ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ། འདིར་བསྟན་བསྔོ་བའི་མཚན་ཉིད། སྤྱིར་བསྔོ་བ་ཙམ་ལ་མངོན་མཐོའི་རྒྱུར་བསྔོ་བ་དང་། ངེས་ལེགས་ཀྱི་རྒྱུར་བསྔོ་བ་གཉིས་ཡོད་ལ། ཕྱི་མ་ལ་ཡང་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །འདིར་བསྟན་གྱི་བསྔོ་བ་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བསྔོ་བའི་མིང་ཅན་སོགས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་དང་པོ་དགུ་ནི་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཞིང་། ཕྱི་མ་གསུམ་ནི་ཆུང་འབྲིང་གི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། ས་མཚམས་ལ་བསྔོ་བ་ཙམ་ནི་ཚོགས་ལམ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་ན་ཡོད། འདིར་བསྟན་གྱི་བསྔོ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ནི། ས་གཉིས་པ་ནས་བཅུའི་བར་ན་ཡོད། གསུམ་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སྒོམ་ལམ་ལ། མཚན་ཉིད་དངོས་དང་། ཡིད་རང་གི་རྣམ་གཞག་གཉིས། དང་པོ་ནི། 3-1-52b རང་གཞན་གྱི་དགེ་རྩ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་དད་པ་དང་དབང་ལྡན་གྱི་ཚུལ་དུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས། འདི་ལ་དབྱེ་བ་མ་བཤད་ལ། ས་མཚམས་ས་གཉིས་པ་ནས་བཅུ་པའི་བར་རོ། །གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། སྦྱོར་བ་རྣམ་མཁྱེན་ཡིད་བྱེད་དང་དངོས་གཞི་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པའི་སྒོ་ནས། རང་གཞན་གྱི་དགེ་རྩ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་དད་པ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་གི་མཚན་ཉིད། ས་མཚམས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚོགས་སྦྱ

【現代漢語翻譯】 對於一個相信『母親』（指般若波羅蜜多）是自身利益之源的菩薩，（諸）佛等對其功德的少量讚頌，是此處所說的讚歎的特徵。 對於一個相信『母親』是二者（自他）利益之源的菩薩，（諸）佛等對其功德的中等讚頌，安住于其本質，是此處所說的尊敬的特徵。 對於一個相信『母親』是他人利益之源的菩薩，（諸）佛等對其功德的大量讚頌，生起于其本質，是此處所說的讚美的特徵。每一個又可分為小、中、大九種，總共二十七種。 第二，隨喜的無上修道包括：特徵的真實定義和隨喜的分類兩個方面。特徵是：將自他的善根轉化為圓滿菩提的特殊意願，以及具有掌控力的相似狀態，與具有漏洞的大乘道的證悟相符。如果進行區分，則有十二種。其界限是從二地到十地之間。 第二方面包括：以與一切智作意（梵文：sarvākārajñatā-manasikāra）相結合、不執著三輪（能施者、受施者、所施物）的智慧所攝持的方式，將自他的善根轉化為圓滿菩提的意願，以及伴隨的相似狀態，是此處所說的隨喜的特徵。一般來說，隨喜僅有作為增上生之因的隨喜和作為決定勝之因的隨喜兩種。後者又可分為三乘，有三種形式。此處所說的隨喜有十二種，如具有特殊隨喜之名者等。其中，前九種是從本體相同但側重點不同的角度劃分的，后三種是從小、中、大的角度劃分的。關於界限，僅是隨喜，從資糧道到佛地之間都有。此處所說的特殊隨喜，從二地到十地之間。 第三，隨喜的修道包括：特徵的真實定義和隨喜的分類兩個方面。首先是：對自他的善根感到極度歡喜的信心，以及具有掌控力的相似狀態，與具有漏洞的大乘道的證悟相符。對此沒有進行區分。其界限是從二地到十地之間。 第二方面包括：特徵是：以與一切智作意相結合的預備行，以及以不執著的智慧所攝持的正行的方式，對自他的善根感到極度歡喜的信心，以及伴隨的相似狀態，是此處所說的隨喜的特徵。其界限是大乘的資糧道和加行道。

【English Translation】 For a Bodhisattva who believes that the 'Mother' (referring to Prajñāpāramitā) is the source of their own benefit, the small praise of the qualities of (the) Buddhas, etc., is the characteristic of the praise shown here. For a Bodhisattva who believes that the 'Mother' is the source of the benefit of both (self and others), the medium praise of the qualities of (the) Buddhas, etc., abiding in its essence, is the characteristic of the respect shown here. For a Bodhisattva who believes that the 'Mother' is the source of the benefit of others, the great praise of the qualities of (the) Buddhas, etc., arising in its essence, is the characteristic of the admiration shown here. Each of these can be further divided into small, medium, and large, making a total of twenty-seven. Second, the unsurpassed path of dedication includes: the true definition of the characteristic and the classification of dedication. The characteristic is: the special intention to transform the virtues of oneself and others into perfect Bodhi, and the similar state of having control, in accordance with the realization of the flawed Mahāyāna path. If distinguished, there are twelve types. Its boundary is between the second and tenth Bhūmis. The second aspect includes: the intention to transform the roots of virtue of oneself and others into perfect enlightenment, accompanied by a similar state, through the wisdom that realizes the non-objectification of the three spheres (agent, object, and action) in conjunction with the mind of all-knowingness (Sanskrit: sarvākārajñatā-manasikāra), is the characteristic of the dedication shown here. Generally, dedication alone has two types: dedication as the cause of higher rebirth and dedication as the cause of definite goodness. The latter can also be divided into three forms according to the three vehicles. The dedication shown here has twelve types, such as those named with special dedication. Among them, the first nine are divided from the perspective of the same essence but different emphases, and the last three are divided from the perspective of small, medium, and large. Regarding the boundary, dedication alone exists from the path of accumulation to the Buddha-bhūmi. The special dedication shown here exists from the second to the tenth Bhūmi. Third, the path of rejoicing includes: the true definition of the characteristic and the classification of rejoicing. First is: the faith of being extremely happy about the roots of virtue of oneself and others, and the similar state of having control, in accordance with the realization of the flawed Mahāyāna path. No distinction is made for this. Its boundary is between the second and tenth Bhūmis. The second aspect includes: the characteristic is: the faith of being extremely happy about the roots of virtue of oneself and others, accompanied by a similar state, through the preparatory practice combined with the mind of all-knowingness, and the main practice upheld by the wisdom of non-objectification, is the characteristic of the subsequent rejoicing shown here. Its boundary is the path of accumulation and the path of preparation of the Mahāyāna.

---

ོར་ནས་ཡོད་ལ། སྤྱིར་ཡི་རང་ཙམ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་ཡང་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ་ཟག་མེད་སྒོམ་ལམ་ལ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་གང་ཞིག །མཉམ་གཞག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པ་དེ། དེའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྒྲུབ་པ་སྒོམ་ལམ་དང་། རྣམ་དག་སྒོམ་ལམ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཟག་མེད་སྒོམ་ལམ་གང་ཞིག །བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པ་དེ་དེའི་མཚན་ཉིད། ས་མཚམས་ས་གཉིས་པ་ནས་བཅུ་པའི་བར་ན་ཡོད། གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་དངོས་དང་། མདོ་ལས་གསུངས་པའི་རྣམ་དག་གི་དབྱེ་བ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཟག་མེད་སྒོམ་ལམ་གང་ཞིག །མཉམ་གཞག་རྣམ་གྲོལ་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའོ། །ས་མཚམས་ས་གཉིས་པ་ནས་བཅུ་པའི་བར་ན་ཡོད། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རང་གི་བྲལ་རྒྱུ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱའི་ས་བོན་སྤངས་པས་ཐོབ་པའི་བྲལ་བ་དེ། རྣམ་དག་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣམ་དག །རང་རྒྱལ་གྱི། བྱང་སེམས་ཀྱི་རྣམ་དག །རྣམ་དག་ཤིན་ཏུ་བ་དང་བཞི། རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཙམ་སྤངས་པའི་བྲལ་བ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ 3-1-53a རྒྱུན་ཞུགས་ཀྱི། ཕྱིར་འོང་། ཕྱིར་མི་འོང་གི །དགྲ་བཅོམ་གྱི་རྣམ་དག་དང་བཞི། དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་གྲོལ་ལམ་དང་། སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་གཉིས་གཉིས་ཡོད་དོ། །ངོ་སྐལ་གྱི་ཉོན་སྒྲིབ་དང་། ངོ་སྐལ་གྱི་ཤེས་སྒྲིབ་གཟུང་རྟོག་ཙམ་སྤངས་པས་བྲལ་བ་དེ། རང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་དག་གི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། བོད་སྔ་མ་རྣམས་རྒྱུན་ཞུགས་ཀྱི་རྣམ་དག་དང་། དགྲ་བཅོམ་གྱི་རྣམ་དག་གཉིས་སུ་འཆད་ཀྱང་རིགས་པས་མི་འཐད་དོ། །ལམ་གསུམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཤེས་པ་ལ་གེགས་བྱེད་དུ་གྱུར་པའི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་བྲལ་བ་དེ། བྱང་སེམས་ཀྱི་རྣམ་དག་གི་མཚན་ཉིད། ས་མཚམས་ས་དང་པོ་ནས་བཅུ་པའི་བར་ན་ཡོད། སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་བྲལ་བ་དེ། རྣམ་དག་ཤིན་ཏུ་བའི་མཚན་ཉིད། ལམ་བྲལ་གཞན་དང་རང་ཉིད་ཀྱང་། །ལམ་བཟང་ཉིད་ལ་འཇུག་བྱའི་ཕྱིར། །ལམ་གསུམ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ། །ལམ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་མདོ་བཞིན་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་གཉིས་པའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ།། །། ༄། །བླང་དོར་བྱ་བའི་ཡན་ལག་གཞི་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་འཁོར་བའི་སྐྱོན་དགོངས་ཤིང་། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཞི་བའི་མཐའ་སྤངས་ནས། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་གནས་སུ་ཞུགས་གྱུར་པ། །འཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཕྱག་བགྱིའོ། །གཉིས་པ་བླང་དོར་བྱ་བའི་ཡན་ལག་གཞི་ཤེས་ལ། འཇུག་ཡུལ་གཞི་ཤེས། འཇུག་པ་སྦྱོར་བ། ཞུགས་འབྲས་མཐོང་ལམ་དང་གསུམ། ༈ འཇུག་ཡུལ་གཞི

【現代漢語翻譯】 總的來說，僅僅是信解，三乘（梵文：Triyāna，指聲聞乘、緣覺乘、菩薩乘）中都有。 第二，關於無漏道（梵文：anāsrava-mārga）中的大乘（梵文：Mahāyāna）現觀（梵文：abhisamaya），何者是生起于等持（梵文：samāhita）無分別（梵文：nirvikalpa）智慧（梵文：jñāna）體性中的現觀？什麼是它的定義？它的分類是什麼？分為大乘的修道和清凈道兩種。首先：什麼是大乘的無漏道？生起于無間道（梵文：ānantarya-mārga）體性中的，是它的定義。它的範圍是從二地到十地。第二，分為定義的真實和經中所說的清凈的分類來講解。首先：什麼是大乘的無漏道？生起于等持解脫道（梵文：vimukti-mārga）體性中的。它的範圍是從二地到十地。第二，定義是：斷除了作為自己所要斷除的無間道體性的所斷種子而獲得的解脫，是僅僅清凈的定義。它分為聲聞（梵文：Śrāvaka）的清凈、緣覺（梵文：Pratyekabuddha）的清凈、菩薩（梵文：Bodhisattva）的清凈和極清凈四種。僅僅斷除了自己體性的煩惱障（梵文：kleśa-āvaraṇa）的解脫，是第一種的定義。分類為： 入流（梵文：Srotaāpanna）的清凈、一來（梵文：Sakṛdāgāmin）的清凈、不還（梵文：Anāgāmin）的清凈、阿羅漢（梵文：Arhat）的清凈四種。每一種又都有解脫道和各別斷滅（梵文：pratisaṃkhyā-nirodha）兩種。斷除了自己體性的煩惱障和自己體性的所知障（梵文：jñeya-āvaraṇa）的能取分別（概念分別）的解脫，是緣覺的清凈的定義。分類為：以前的藏族人解釋為入流的清凈和阿羅漢的清凈兩種，但從理證上來說是不合理的。斷除了障礙如實了知三種道（加行道、見道、修道）的顛倒之想的自己體性的障礙而完全分開的菩薩的解脫，是菩薩的清凈的定義。它的範圍是從一地到十地。斷除了包括習氣（梵文：vāsanā）在內的所有二障（煩惱障和所知障）的解脫，是極清凈的定義。爲了進入殊勝的道本身，道、解脫以及其他和自己，具有支分的道三種，如經中所說，是關於道的如實了知。這是第二品對身體和支分的詳細解釋。 詳細解釋了應取應舍的支分——基礎智慧的支分。 以大智慧深思輪迴的過患，以大悲心捨棄寂滅的邊際，進入大菩提的境界，我向偉大的事業頂禮。第二，關於應取應舍的支分——基礎智慧，分為進入的對境——基礎智慧、進入的方式——加行、進入的結果——見道三種。 進入的對境——基礎

【English Translation】 Generally, mere faith exists in all three vehicles (Sanskrit: Triyāna, referring to Śrāvakayāna, Pratyekabuddhayāna, and Bodhisattvayāna). Secondly, regarding the Mahāyāna (Sanskrit: Mahāyāna) Abhisamaya (Sanskrit: Abhisamaya) in the Anāsrava-mārga (Sanskrit: anāsrava-mārga), what is the Abhisamaya that arises in the nature of Samāhita (Sanskrit: samāhita) Nirvikalpa (Sanskrit: nirvikalpa) Jñāna (Sanskrit: jñāna)? What is its definition? What are its classifications? It is divided into the Mahāyāna path of cultivation and the path of purification. Firstly: What is the Mahāyāna Anāsrava-mārga? That which arises in the nature of the Ānantarya-mārga (Sanskrit: ānantarya-mārga) is its definition. Its range is from the second Bhumi to the tenth Bhumi. Secondly, it is explained by dividing it into the reality of the definition and the classifications of purification spoken of in the Sutras. Firstly: What is the Mahāyāna Anāsrava-mārga? That which arises in the nature of the Samāhita Vimukti-mārga (Sanskrit: vimukti-mārga). Its range is from the second Bhumi to the tenth Bhumi. Secondly, the definition is: the liberation obtained by abandoning the seeds of what is to be abandoned, which is the nature of the Ānantarya-mārga to be abandoned by oneself, is the definition of mere purification. It is divided into the purification of the Śrāvaka (Sanskrit: Śrāvaka), the purification of the Pratyekabuddha (Sanskrit: Pratyekabuddha), the purification of the Bodhisattva (Sanskrit: Bodhisattva), and the utmost purification. The liberation that merely abandons the Klesha-āvaraṇa (Sanskrit: kleśa-āvaraṇa) of one's own nature is the definition of the first. The classifications are: The purification of the Srotaāpanna (Sanskrit: Srotaāpanna), the purification of the Sakṛdāgāmin (Sanskrit: Sakṛdāgāmin), the purification of the Anāgāmin (Sanskrit: Anāgāmin), and the purification of the Arhat (Sanskrit: Arhat). Each of these also has both the Vimukti-mārga and the Pratisaṃkhyā-nirodha (Sanskrit: pratisaṃkhyā-nirodha). The liberation that abandons the Klesha-āvaraṇa of one's own nature and the conceptual discrimination of the Jñeya-āvaraṇa (Sanskrit: jñeya-āvaraṇa) of one's own nature is the definition of the purification of the Pratyekabuddha. The classifications are: The earlier Tibetans explained it as the purification of the Srotaāpanna and the purification of the Arhat, but this is not reasonable from a logical point of view. The liberation of the Bodhisattva, which is completely separated by abandoning the obstacles of one's own nature that hinder the knowledge of the three paths (the path of application, the path of seeing, and the path of cultivation) without inversion, is the definition of the purification of the Bodhisattva. Its range is from the first Bhumi to the tenth Bhumi. The liberation that abandons all the two obscurations (Klesha-āvaraṇa and Jñeya-āvaraṇa), including the Vāsanā (Sanskrit: vāsanā), is the definition of the utmost purification. In order to enter the excellent path itself, the path, liberation, and others and oneself, the three paths with their branches, as explained in the Sutras, is the true knowledge of the path. This is the detailed explanation of the body and branches in the second chapter. Detailed explanation of the branch of what should be taken and abandoned—the branch of the basic wisdom. With great wisdom, contemplating the faults of Samsara, with great compassion, abandoning the extremes of Nirvana, entering the realm of great Bodhi, I prostrate to the great activity. Secondly, regarding the branch of what should be taken and abandoned—the basic wisdom, it is divided into the object of entry—the basic wisdom, the manner of entry—the application, and the result of entry—the path of seeing. The object of entry—the basis

---

་ཤེས། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ལམ་ཤེར་ཕྱིན་དང་དེའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་གང་རུང་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ལམ་ཤེར་ཕྱིན་དང་། དེའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་གཉིས། སྟོང་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་མཁྱེན་པ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལ་ 3-1-53b མི་གནས་པའི་ཤེར་ཕྱིན། སྙིང་རྗེས་ཞི་བ་ལ་མི་གནས་པའི་ཤེར་ཕྱིན། དེ་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་པ་སྡོམ་པས་འབྲས་ཡུམ་ལ་ཉེ་བའི་ཤེར་ཕྱིན། ཉེ་བའི་རྒྱུ་མཚན། གཉེན་པོའི་ཤེར་ཕྱིན་དང་བཞི། ཤེས་རབ་ཀྱི་འཁོར་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་གཞི་ཤེས་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་གཞི་ཤེས་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། བདེན་གཉིས་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཐབས་མཁས་ཀྱིས་ཟིན་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་གཞི་ཤེས་དེ་གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། མཚན་འཛིན་གྱི་ས་བོན་དངོས་སུ་འཇོམ་ནུས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་གཞི་ཤེས་དེ། བཞི་པའི་མཚན་ཉིད། ཐབས་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཐེག་དམན་འཕགས་པའི་མངོན་རྟོགས་དེ། གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། སྲིད་ཞིག་གང་རུང་གི་མཐའ་ལ་གནས་པའི་གཞི་ཤེས། འབྲས་ཡུམ་ལ་རིང་བའི་གཞི་ཤེས། རིང་བའི་རྒྱུ་མཚན། མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་བཅས་པའི་གཞི་ཤེས་སོ། །འཁོར་འདས་ལ་བླང་དོར་གྱི་མཚན་མར་འཛིན་པའི་ཐེག་དམན་གྱི་གཞི་ཤེས་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། བདེན་གཉིས་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཐབས་མཁས་དང་བྲལ་བའི་ཐེག་དམན་གྱི་གཞི་ཤེས་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། མཚན་འཛིན་གྱིས་བཅིངས་པའི་ཐེག་དམན་གྱི་གཞི་ཤེས། གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། ཞར་ལ་མཚན་འཛིན་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ། གཞི་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་བདག་མེད་སོགས་སུ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་མཚན་འཛིན་དེ། གཞི་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་མཚན་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད། སྦྱིན་པ་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ལམ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་མཚན་འཛིན་དེ། འདིར་བསྟན་ལམ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་མཚན་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད། འབྲས་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐོབ་བྱ་མཐར་ཐུག་ཏུ་འཛིན་པའི་ 3-1-54a མཚན་འཛིན་དེ། འདིར་བསྟན་འབྲས་བུ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་མཚན་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་འཛིན་ཙམ་ནི་འདིར་བསྟན་མཚན་འཛིན་དུ་མི་བཟུང་སྟེ། འདིར་བསྟན་མཚན་འཛིན་དེ་མཚན་འཛིན་ཙམ་གྱི་གཉེན་པོར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། མདོར་བསྡུ་ན། བཤད་མ་ཐག་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་། གཉེན་པོའི་རབ་དབྱེ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པའི་བྱང་སེམས་འཕགས་པའི་མངོན་རྟོགས་དེ། ཡུལ་ཅན་གཞི་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། སྐབས་གསུམ་པའི་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ག

【現代漢語翻譯】 知。 第一，是體性和分類。第一，道的般若波羅蜜多（Prajñāpāramitā，智慧到彼岸）以及它的影像的般若波羅蜜多，是第一的體性。分類有道的般若波羅蜜多和它的影像的般若波羅蜜多兩種。 現量證悟空性的智慧和大悲心相結合的 ज्ञान（jñāna，智慧）是第一的體性。分類有，以智慧不住于輪迴的般若波羅蜜多，以大悲不住于寂滅的般若波羅蜜多，這二者的作用總和是接近果母的般若波羅蜜多，接近的原因是作為對治的般若波羅蜜多，共有四種。 以智慧現量證悟輪迴無自性的菩薩的 आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，基礎智慧）是第一的體性。以大悲成辦有情利益的菩薩的 आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，基礎智慧）是第二的體性。以區分二諦的善巧方便所攝持的菩薩的 आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，基礎智慧）是第三的體性。能真實摧毀 नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著）種子的菩薩的 आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，基礎智慧）是第四的體性。 與殊勝方便智慧二者相離的小乘聖者的現觀是影像的般若波羅蜜多的體性。分類有，處於輪迴或寂滅任何一邊的 आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，基礎智慧），遠離果母的 आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，基礎智慧），遠離的原因是具有不相順品 आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，基礎智慧）。 對於輪迴和寂滅執取取捨之相的小乘的 आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，基礎智慧）是第一的體性。與區分二諦的善巧方便相離的小乘的 आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，基礎智慧）是第二的體性。被 नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著）束縛的小乘的 आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，基礎智慧）是第三的體性。順便說一下， नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著）的三種體性是，對於 आधार（ādhāra，基礎）、蘊、處、界執取無我等的 नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著），是執取 आधार（ādhāra，基礎）為相的 नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著）的體性。對於佈施到遍智之間的道之事物執取為相的 नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著），是此處所說的執取道為相的 नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著）的體性。對於如來執取為所獲得之究竟的 नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著），是此處所說的執取果為相的 नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著）的體性。 僅僅是 नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著）不被認為是此處所說的 नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著），因為此處所說的 नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著）是對 नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，名相執著）的對治。總而言之，能夠輕易了知剛才所說的不相順品和對治的差別之菩薩聖者的現觀，是有境 आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，基礎智慧）的體性。是第三品所要闡述的主要內容。

【English Translation】 Know. First, there are characteristics and divisions. First, any Prajñāpāramitā (Perfection of Wisdom) of the path and the Prajñāpāramitā of its image is the characteristic of the first. The divisions are two: the Prajñāpāramitā of the path and the Prajñāpāramitā of its image. The ज्ञान（jñāna，wisdom） that directly realizes emptiness and is combined with great compassion is the characteristic of the first. The divisions are: the Prajñāpāramitā that does not abide in samsara due to wisdom, the Prajñāpāramitā that does not abide in nirvana due to compassion, and the sum of the functions of these two is the Prajñāpāramitā that is close to the Mother of the Fruits, the reason for being close is the Prajñāpāramitā as an antidote, there are four types in total. The आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，base consciousness） of a Bodhisattva who directly realizes the lack of inherent existence of samsara with wisdom is the characteristic of the first. The आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，base consciousness） of a Bodhisattva who accomplishes the benefit of sentient beings with great compassion is the characteristic of the second. The आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，base consciousness） of a Bodhisattva who is upheld by skillful means that distinguish the two truths is the characteristic of the third. The आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，base consciousness） of a Bodhisattva who can actually destroy the seeds of नामसंज्ञा（nāmasaṃjñā，name-perception） is the characteristic of the fourth. The direct realization of a Hearer who is separated from the two special skillful means and wisdom is the characteristic of the Prajñāpāramitā of the image. The divisions are: the आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，base consciousness） that abides on either the extreme of samsara or nirvana, the आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，base consciousness） that is far from the Mother of the Fruits, the reason for being far is the आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，base consciousness） that possesses dissimilar aspects. The आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，base consciousness） of the Hearer who grasps at the characteristics of acceptance and rejection towards samsara and nirvana is the characteristic of the first. The आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，base consciousness） of the Hearer who is separated from the skillful means that distinguish the two truths is the characteristic of the second. The आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，base consciousness） of the Hearer who is bound by name-perception is the characteristic of the third. Incidentally, the three characteristics of name-perception are: the name-perception that grasps at the आधार（ādhāra，base）, aggregates, sense bases, and realms as selflessness, etc., is the characteristic of the name-perception that grasps at the आधार（ādhāra，base） as a characteristic. The name-perception that grasps at the objects of the path from generosity to omniscience as characteristics is the characteristic of the name-perception that grasps at the path as a characteristic as explained here. The name-perception that grasps at the Tathagata as the ultimate object to be attained is the characteristic of the name-perception that grasps at the fruit as a characteristic as explained here. Merely name-perception is not considered to be the name-perception explained here, because the name-perception explained here is the antidote to name-perception. In short, the direct realization of a Bodhisattva Arya who can easily understand the differences between the dissimilar aspects and the antidotes just explained is the characteristic of the object-possessing आधारज्ञान（ādhāra-jñāna，base consciousness）. It is the main topic to be explained in the third chapter.

---

ཞི་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལྟར་ཀུན་ཤེས་ཉིད་ལུགས་ལ། །ཞེས་པའི་གཞུང་གིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། ། ༈ འཇུག་པ་སྦྱོར་བ། གཉིས་པ་འཇུག་པ་སྦྱོར་བ་ལ། དངོས་དང་། མཉམ་ཉིད་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་བསྟན་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་། ཤུགས་བསྟན་ཉན་རང་གི་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །དང་པོ་ལ། གཟུགས་སོགས་ཡུལ་བཅུ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གསལ་བའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་དེ། འདིར་བསྟན་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། ཡུལ་བཅུ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བཅུར་ཕྱེ་ལ། དེ་ཡང་བྱ་དཀའ་རྣམ་གསུམ་ལ་སྤྱོད་པ་བཀག་པའི་སྦྱོར་བ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་པོ་བསྡུ་ན་ཉི་སྣང་ལས། དང་པོ་བཞི་ལ་སྤྱོད་པ་བཀག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་། ཕྱི་མ་དྲུག་ལ་སྦྱོར་བ་ཙམ་གྱི་ཐ་སྙད་མཛད། སློབ་དཔོན་གྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་པ་བཀག་པའི་སྦྱོར་བ་ཙམ་གྱི་ཐ་སྙད་བྱས་སོ། །ས་མཚམས་ནི་སྦྱོར་ལམ་ནས་ས་བཅུ་པའི་བར་ན་ཡོད་དོ། །སྦྱོར་བ་བཅུ་པོ་སོ་སོའི་རྣམ་གཞག་ལ། གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གསལ་བའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། གཟུགས་སོགས་ལ་སྤྱོད་པ་བཀག་པའི་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནས་དེའི་བར་ལ་རྟག་མི་རྟག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གསལ་བའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། དེ་མི་རྟག་ལ་སོགས་སྤྱོད་པ་བཀག་པའི་སྦྱོར་བའི་ 3-1-54b མཚན་ཉིད། དེ་ནས་དེའི་བར་གྱི་རྫོགས་མ་རྫོགས་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གསལ་བའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། གཟུགས་སོགས་རྫོགས་མ་རྫོགས་ལ་ཞེན་སྤྱོད་བཀག་པའི་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད། ཞེས་སོགས་མདོ་དང་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཞར་ལ་འདིར་བསྟན་གྱི་རྫོགས་མ་རྫོགས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་བཤད་པ་དང་། སྤྱིར་མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་གཞག་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཀུན་བཏགས་པའི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ལ་ནི་མ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བློས་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་བཏགས་པ་དེ་ཉིད་དོན་ལ་མེད་པས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་མ་རྫོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པས་སྟོང་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་ནི། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་སྟོབས་སོགས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་རྫོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པར་སྣང་ཙམ་དེ་ལ། རྣམ་པར་བཏགས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ནི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་གདགས་གཞི་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས། རྫོགས་མ་རྫོགས་དཔྱོད་པའི་དཔྱད་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་སུ་

【現代漢語翻譯】 這是寂止的體性。正如經文所說：『如是普知一切法。』 第二，進入瑜伽。 進入瑜伽分為兩種：真實和等性。第一種包括：直接顯示的菩薩瑜伽和間接顯示的聲聞、獨覺瑜伽。第一種又包括：以色等十境為所緣，證悟明晰的菩薩瑜伽，是此處所說的瑜伽的體性。分類上，由於有十境，所以分為十種。這十種瑜伽，是將遮止三種難行之行持作為一種瑜伽。如果將這十種瑜伽歸納，根據《二顯經》，前四種是遮止行持的瑜伽，后六種僅是瑜伽的名稱。而論師則認為，所有十種都只是遮止行持的瑜伽的名稱。其範圍是從加行道到十地之間。關於這十種瑜伽各自的相狀，從色到一切種智之間，以各自的自性為所緣，證悟明晰的瑜伽，是遮止對色等行持的瑜伽的體性。從那到那之間，以常與無常為所緣，證悟明晰的瑜伽，是遮止對無常等行持的瑜伽的體性。從那到那之間，以圓滿與不圓滿為所緣，證悟明晰的瑜伽，是遮止對色等圓滿與不圓滿執著行持的瑜伽的體性。等等，應參考經和論等進行分析。 順便說一下，這裡要講的是圓滿與不圓滿的相狀，以及一般的三種自性的相狀。首先，對於遍計所執的色、受，乃至一切種智，稱為不圓滿，因為以分別念將色、受等執為實有，但所執著的在實際上並不存在，因此不是功德的所依，所以是不圓滿的。對於以分別念執著為空性的色等真如，稱為法性之色、受等，這些是法相，稱為圓滿，因為是自性清凈的體性，所以是力量等功德的所依，所以是圓滿的。從串習圓滿成熟的力量中，顯現的色、受等，稱為假名之色，這是遍計所執的所依，也是圓成實的法相，因此是辨別圓滿與不圓滿的辨別基礎，所以是真實的。

【English Translation】 This is the characteristic of quiescence. As it is said in the scriptures: 'Thus, knowing all things.' Next, the application of engagement. The application of engagement is twofold: direct and equal. The first includes: the direct teaching of the Bodhisattva's engagement and the implied engagement of the Hearers and Solitary Realizers. The first further includes: the yoga of the Bodhisattva, which clearly illuminates the complete knowledge of accomplishing the ten objects such as form, etc. This is the characteristic of the engagement taught here. In terms of division, it is divided into ten due to the reason of having ten objects. These ten are made into one engagement that prohibits the practice of the three difficult deeds. If the ten are summarized, according to the 'Two Lights Sutra', the first four are engagements that prohibit practice, and the latter six are merely terms of engagement. The teacher has made all of them merely terms of engagement that prohibit practice. The boundary is from the path of engagement to the tenth ground. Regarding the individual aspects of the ten engagements, from form to all-knowing, the yoga that clearly illuminates the complete knowledge of accomplishing one's own nature is the characteristic of the engagement that prohibits practice on form, etc. From that to that, the yoga that clearly illuminates the complete knowledge of accomplishing permanence and impermanence is the characteristic of the engagement that prohibits practice on impermanence, etc. From that to that, the yoga that clearly illuminates the complete knowledge of accomplishing completeness and incompleteness is the characteristic of the engagement that prohibits practice on attachment to completeness and incompleteness of form, etc. And so on, it should be analyzed and applied by examining the sutras and commentaries. Incidentally, here we will explain the aspects of completeness and incompleteness mentioned here, and the aspects of the three characteristics in general. First, the imputed form, feeling, and all-knowing are called incomplete, because the mind imputes form and feeling as real, but what is imputed does not exist in reality, so it is not a basis for qualities, therefore it is incomplete. The suchness of form, etc., which is empty of imputation by thought, is called the form of suchness and feeling, etc., and these are characteristics, called complete, because it is the nature of self-purification, so it is complete as the basis of qualities such as strength. From the power of the complete maturation of habitual tendencies, the mere appearance of form and feeling, etc., is called the nominal form, which is the basis of imputation of the imputed and the characteristic of the perfectly established, so it is the basis for distinguishing completeness and incompleteness, therefore it is real.

---

མ་བསྟན་ལ། འོན་ཀྱང་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ། སྤྱོད་པ་བཀག་པའི་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་གཞི་བསྟན་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་སྤྱིར་མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ། རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་དང་། དབུ་མ་པའི་ལུགས་གཉིས། དང་པོ་ལ། དོན་ལ་མེད་བཞིན་དུ་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཆ་དེ་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། རྣམ་གྲངས་པའི་ཀུན་བཏགས་དང་། མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཀུན་བཏགས་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི། ཆོས་ 3-1-55a ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། གང་ཟག་གི་བདག་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་གྱི་དབང་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་གཞན་དབང་གི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། དག་པ་གཞན་དབང་དང་། མ་དག་པ་གཞན་དབང་གཉིས། དང་པོ་ནི། རྣམ་བྱང་གི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་བྱ། རྣམ་དག་གི་དམིགས་པ་དེ་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་གཉིས། དང་པོ་ནི། འཕགས་པའི་མཉམ་གཞག་ཡེ་ཤེས་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ནི། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་དང་། བཟུང་བ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ལ་བྱ། མཚན་གཞིའི་དབྱེ་བ་དེ་དང་ནི་དངོས་བཏགས་སོ་སོར་མ་ཕྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན་མངོན་པ་གོང་མ་ལས་གསུངས་ལ། དངོས་བཏགས་སོ་སོར་ཕྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན། སྒྲོ་འདོགས་བྱེད་ཀྱི་རྟོག་པའི་ངོར་ཡོད་པས་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་ཅིང་། བཏགས་པ་ལྟར་རྫས་སུ་མེད་པས་དོན་ལ་མེད་པའི་ཆོས་དེ། ཀུན་བཏགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྤྱི་དང་། གཟུགས་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སོ། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ། གཞན་དབང་གི་མཚན་ཉིད། གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། ཐེག་བསྡུས་ལས། རྣམ་པར་རྟོག་པས་བཏགས་པའི་དོན། །ཀུན་དུ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་གྱི་དབང་། །དེའི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ། །གཉིས་པ་དབུ་མའི་ལུགས་ལ། སྤྱིར་དབུ་མའི་གཞུང་ལས། མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་གཞག་རྒྱས་པར་མ་གསུང་ཀྱང་། འགྲེལ་ཆེན་དང་། དབུ་མ་སྣང་བ་ལས། ཕྱོགས་ཙམ་གསུང་བའི་དོན་བླངས་ན། 3-1-55b ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེང་དུ་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཆ་དེ། ཀུན་བཏགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། སྒྲོ་འདོགས་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་རྟེན་རྟེན་འབྱུང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དེ་གཞན་དབང་། ཆོས་ཅན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྟེང་དུ་ཇི་ལྟར་སྒྲོ་བཏགས་པས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་དེ། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ཤུགས་བསྟན་ཉན་རང་གི་སྦྱོར་བ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། གཟུགས་སོགས་ཡུལ་བ

【現代漢語翻譯】 未指示，然而，對於色等事物的自性，指示斷除行為禁制的增益之基礎，即是它。第二，關於三種自性的一般安立，有唯識宗和中觀宗兩種。首先，在唯識宗中，實際上不存在，卻由分別念增益的部分，是遍計所執的自性。分類有：名言的遍計所執和自性完全斷絕的遍計所執兩種。第一種是：法，有法，所立、能立，總相和別相等等。第二種是：人我等。由其他因緣所生的是依他起的自性。分類有：清凈的依他起和不清凈的依他起兩種。第一種是指：與遍凈品相符的識。第二種是指：與遍染品相符的識。完全清凈的對境是圓成實的自性。分類有：不變的圓成實和不顛倒的圓成實兩種。第一種是指：聖者的等持智慧。第二種是指：人無我和所取法無我。如果未區分自性的分類和實有假立，則如上文所說。如果區分實有假立，則在增益的分別念面前存在，因此在名言中存在，但如所假立般並非實有，因此在勝義中不存在的法，是遍計所執的自性。那是自性的總義，以及色聲等外境的生處等。顯現為能取和所取的非真實遍計所執，是依他起的自性。空離能取和所取的真如，是圓成實的自性。如是說，在《攝大乘論》中說：『由分別念所假立的義，是遍計所執的自性。分別念是依他起，其法性是圓成實。』第二，在中觀宗中，一般來說，中觀的論典中，沒有廣說三種自性的安立，但在《釋論》和《中觀光明論》中，如果取其略說的意義，那麼，在諸法之上由分別念增益的部分，是遍計所執的自性。作為增益之基礎的緣起如幻，是依他起。在如幻的法之上，如何增益的空性，是圓成實的自性。第二，暗示聲聞和獨覺的加行，自性是：色等境

【English Translation】 Not indicated, however, regarding the nature of forms and so on, it indicates the basis for severing the imputation that prohibits actions. That is it. Secondly, regarding the general establishment of the three natures, there are two systems: the Mind-Only school and the Madhyamaka school. First, in the Mind-Only school, the aspect that is imputed by thought, even though it does not exist in reality, is the characteristic of the parikalpita (completely imputed nature). Its divisions are: the parikalpita of nomenclature and the parikalpita of completely severed characteristics. The first is: phenomena, subjects of phenomena, proofs to be established, establishers, generalities, and particulars. The second is: like the self of a person. That which arises from the power of other causes and conditions is the characteristic of the paratantra (other-powered nature). Its divisions are: pure paratantra and impure paratantra. The first refers to: consciousnesses that are in accordance with the aspects of complete purification. The second refers to: consciousnesses that are in accordance with the aspects of complete affliction. The object of complete purity is the characteristic of the parinispanna (thoroughly established nature). Its divisions are: immutable parinispanna and non-inverted parinispanna. The first refers to: the meditative wisdom of the noble ones. The second refers to: the selflessness of persons and the apprehended selflessness of phenomena. If the division of the basis of characteristics and the real and imputed are not distinguished, then it is spoken of in the higher Abhidharma. If the real and imputed are distinguished, then the dharma that exists nominally because it exists in the face of the imputation of the imputing thought, but does not exist substantially as it is imputed, is the characteristic of the parikalpita. That is the general meaning of self, and the external sense bases such as forms and sounds. The non-veridical totally conceptualized that appears as the two, grasper and grasped, is the characteristic of the paratantra. The suchness that is empty of the two, grasper and grasped, is the characteristic of the parinispanna. As it is said, in the Compendium of Vehicles: 'The meaning imputed by conceptualization is the nature of the completely imputed. Conceptualization is other-powered, its dharmata is thoroughly established.' Secondly, in the Madhyamaka school, in general, the establishment of the three natures is not extensively taught in the Madhyamaka treatises, but in the Commentary and the Light on the Middle Way, if we take the meaning of what is taught partially, then, the aspect that is imputed by thought on phenomena is the characteristic of the parikalpita. The dependent arising, like an illusion, which is the basis for imputation, is the paratantra. The emptiness that is empty of how it is imputed on the phenomenon like an illusion is the characteristic of the parinispanna. Secondly, the implied application of the Hearers and Solitary Realizers, the nature is: objects such as forms

---

ཅུ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །མདོར་ན་ཉན་རང་གི་སྦྱོར་བ་འདི་སྔར་བཤད་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་ཅིང་། འབྲས་བུ་རྣམ་མཁྱེན་དང་རིང་བར་བྱེད་དེ། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྦྱོར་བས་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་ལམ་ཤེར་ཕྱིན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་ཅིང་འབྲས་བུ་རྣམ་མཁྱེན་དང་ཉེ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་སྦྱོར་བའི་མཉམ་ཉིད་ལ། གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ལ་རློམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་བཀག་ནས་སྒོམ་པའི་སེམས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དེའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རློམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་། ཁྱད་པར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མར་ཞེན་པ་དང་། གཟུགས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་རློམ་པ་བཀག་ནས་སྒོམ་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ། མདོ་ལས། གཟུགས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། གཟུགས་ཀྱིས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། གཟུགས་བདག་གིས་ཞེས་རློམས་སེམས་སུ་མི་བྱེད། གཟུགས་ལ་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅེས་པའི་དོན་ནོ། ། ༈ ཞུགས་འབྲས་མཐོང་ལམ། གསུམ་པ་ཞུགས་འབྲས་མཐོང་ལམ་ལ། དངོས་བསྟན་བྱང་སེམས་ཀྱི་དང་། ཤུགས་བསྟན་ཐེག་དམན་གྱི་མཐོང་ལམ་མོ། །མདོ་ལས། སྒྲོ་འདོགས་སོ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་དེ། སྐབས་གསུམ་པར་བསྟན་པའི་ཐེག་ཆེན་ 3-1-56a གྱི་མཐོང་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཤེས་བཟོད་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག །སྡུག་བདེན་གྱི་གཟུགས་སོགས་རྟག་མི་རྟག་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཚོན་པས་བསྟན་པའི་ཐེག་གྱི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་དེ། འདིར་བསྟན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་བཟོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། ཚོར་བ་བདེ་སྡུག་གི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དང་། དོན་གཞན་གྱི་བདག་གིས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དང་། ངོ་བོར་གྱུར་པའི་བདག་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་དེ། འདིར་བསྟན་རྗེས་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་སོགས་གཞུང་ཉིད་ལ་བརྟགས་ནས་སྦྱར་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ། མི་རྟག་ལ་སོགས་བཅུ་དྲུག་གི་རྣམ་པར་ཅན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཐེག་དམན་གྱི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་དེ་ཤུགས་བསྟན་ཉན་རང་གི་མཐོང་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། ཞར་ལ་སྐབས་གསུམ་པ་རིམ་སྟོན་རྒྱུའི་སྒོམ་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་རྟོགས་རིགས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ཟིན་རྒྱུན་ལྡན་དུ་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས། དེ་འདྲའི་སྒོམ་ལམ་དེ་ནི་མི་དམིགས

【現代漢語翻譯】 這是關於通過修行來獲得全面理解的瑜伽。簡而言之，聲聞和緣覺的修行會使人進入之前所說的影像般般若波羅蜜多（藏文：ཤེར་ཕྱིན་，梵文天城體：प्रज्ञापारमिता，梵文羅馬擬音：prajñāpāramitā，漢語字面意思：智慧到彼岸），並遠離果位一切智智（藏文：རྣམ་མཁྱེན，梵文天城體：सर्वज्ञता，梵文羅馬擬音：sarvajñatā，漢語字面意思：一切智），而菩薩的修行則會使人進入剛才所說的道般若波羅蜜多，並接近果位一切智智。 第二，關於修行的平等性。這是通過禁止從色蘊（藏文：གཟུགས，梵文天城體：रूप，梵文羅馬擬音：rūpa，漢語字面意思：色）到一切智智之間的四種執著來修習的心之瑜伽的特徵。四種執著是：對色蘊等的自性（藏文：ངོ་བོ，梵文天城體：स्वभाव，梵文羅馬擬音：svabhāva，漢語字面意思：自性）的執著，對藍色等特殊相狀的執著，對二十種色蘊等分類的執著，以及對獲得抉擇分（藏文：ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན，梵文天城體：nirvedhabhāgīya，梵文羅馬擬音：nirvedhabhāgīya，漢語字面意思：順抉擇分）等的執著的禁止。 如經中所說：『不要以色蘊為傲慢之心，不要以色蘊生起傲慢之心，不要以我擁有色蘊而生起傲慢之心，不要對色蘊生起傲慢之心。』這就是其含義。 證入之果的見道。 第三，關於證入之果的見道。直接闡述的是菩薩的見道，間接闡述的是小乘的見道。經中說：『以遠離三十二種增益（藏文：སྒྲོ་འདོགས，梵文天城體：samāropa，梵文羅馬擬音：samāropa，漢語字面意思：增益）之相來顯示的，是對大乘真諦的現觀，這是第三品中顯示的大乘見道的特徵。』 將其分類，有十六個剎那的智忍（藏文：ཤེས་བཟོད，梵文天城體：jñānakṣānti，梵文羅馬擬音：jñānakṣānti，漢語字面意思：智忍）。以現量證悟苦諦（藏文：སྡུག་བདེན，梵文天城體：duḥkhasatya，梵文羅馬擬音：duḥkhasatya，漢語字面意思：苦諦）之色等，遠離常與無常之戲論的智慧來表示的大乘真諦的現觀，此處所說的苦諦之法忍（藏文：ཆོས་བཟོད，梵文天城體：dharmajñānakṣānti，梵文羅馬擬音：dharmajñānakṣānti，漢語字面意思：法忍）的特徵；以證悟感受（藏文：ཚོརབ，梵文天城體：vedanā，梵文羅馬擬音：vedanā，漢語字面意思：感受）之樂與苦的戲論的智慧；以證悟異體之我空（藏文：བདག་གིས་སྟོང་པ，梵文天城體：pudgalanairātmya，梵文羅馬擬音：pudgalanairātmya，漢語字面意思：人無我）的空性（藏文：སྟོང་ཉིད，梵文天城體：śūnyatā，梵文羅馬擬音：śūnyatā，漢語字面意思：空性）之戲論的智慧；以證悟本體之我有與無有之戲論的智慧來表示的大乘真諦的現觀，此處所說的后得智（藏文：རྗེས་ཤེས，梵文天城體：pṛṣṭhalabdha-jñāna，梵文羅馬擬音：pṛṣṭhalabdha-jñāna，漢語字面意思：后得智）的特徵。』等等，應參考經文字身來理解。 第二點，以對無常等十六種相的增益來顯示的，是對小乘真諦的現觀，這是間接闡述的聲聞和緣覺的見道的特徵。順便提及，第三品依次展示的修道（藏文：སྒོམ་ལམ，梵文天城體：bhāvanāmārga，梵文羅馬擬音：bhāvanāmārga，漢語字面意思：修道）的特徵是：對已經現量見到的大乘證悟之種類，持續不斷地進行修習的大乘后得現觀。這樣的修道是不執著的。

【English Translation】 This is the yoga of accomplishing complete understanding through practice. In short, the practice of Śrāvakas and Pratyekabuddhas leads one to enter the image-like Prajñāpāramitā mentioned earlier and distances one from the fruit of Omniscience (Sarvajñatā), while the practice of Bodhisattvas leads one to enter the path Prajñāpāramitā just mentioned and brings one closer to the fruit of Omniscience. Second, regarding the equality of practice. This is the characteristic of the yoga of the mind that cultivates by prohibiting the four types of clinging from form (rūpa) to Omniscience. The four types of clinging are: clinging to the essence of form, etc.; clinging to the specific characteristics of blue, etc.; clinging to the divisions of the twenty types of form, etc.; and the prohibition of clinging to the attainment of the discrimination-partaking, etc. As it is said in the sutra: 'Do not make form into a conceited mind, do not make a conceited mind with form, do not make a conceited mind by saying 'I have form', do not make a conceited mind towards form.' This is its meaning. The Path of Seeing with the Fruit of Entry. Third, regarding the Path of Seeing with the Fruit of Entry. Directly shown is the Path of Seeing of Bodhisattvas, and indirectly shown is the Path of Seeing of the Lesser Vehicle. The sutra says: 'The direct realization of the Great Vehicle's truth, shown as having the aspect of being free from thirty-two imputations, is the characteristic of the Great Vehicle's Path of Seeing shown in the third chapter.' Classifying it, there are sixteen moments of knowledge-acceptance. The direct realization of the Great Vehicle's truth, represented by the wisdom that directly realizes the form, etc., of the Truth of Suffering (duḥkhasatya), free from the elaboration of permanence and impermanence, is the characteristic of the Dharma-acceptance of Suffering (dharmajñānakṣānti) mentioned here; with the wisdom that realizes the elaboration of pleasure and pain of feeling; with the wisdom that directly realizes the emptiness of selflessness of otherness, free from elaboration; with the wisdom that realizes the elaboration of existence and non-existence of the self that has become the essence, the direct realization of the Great Vehicle's truth represented here is the characteristic of the subsequent wisdom. 'Etc., one should understand by examining the text itself. Secondly, the direct realization of the truth of the Lesser Vehicle, shown by the imputation of the sixteen aspects of impermanence, etc., is the characteristic of the Path of Seeing of the Śrāvakas and Pratyekabuddhas indirectly explained. Incidentally, the characteristic of the Path of Cultivation (bhāvanāmārga), which the third chapter shows sequentially, is the subsequent direct realization of the Great Vehicle, which continuously cultivates the types of Great Vehicle realization that have already been directly seen. Such a Path of Cultivation is non-objective.

---

་པས་སྐབས་གསུམ་པ་འདིར་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞི་ཡི་གནས་ལུགས་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ཡི། །གཞི་ལམ་རྣམ་གསུམ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བློ། །གཞི་ནས་སྤངས་ཏེ་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཚུལ། །གཞི་ཤེས་སྟོན་པའི་མདོ་བཞིན་ལེགས་པར་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་གསུམ་པའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ།། །། ༄། །ཉམས་ལེན་སྦྱོར་བ་བཞིའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། དབང་དུ་བྱེད་པ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། རྒྱུ་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། སྐྱེ་མེད་གསུམ་ལ་ཐོས་དང་བསམ་པ་ཡིས། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་བློ་གྲོས་བརྒྱ་ཕྲག་གིས། ། 3-1-56b ཡུན་དུ་གོམ་པས་ཉེས་ཀུན་རྒྱང་བསྲིངས་ཏེ། །མཐོན་པོའི་གོ་འཕང་བརྙེས་ངེར་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གཉིས་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཐབས་སྦྱོར་བ་བཞི་བཤད་པ་ལ། དབང་དུ་བྱེད་པ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། བརྟན་པ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྒྱུ་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། འབྲས་བུ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། སྤྱིར་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ། འཇུག་ཚུལ་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་སྒོམ་ལམ་རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། ། ༈ སྤྱིར་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ། འཇུག་ཚུལ་གཏན་ལ་དབབ་པ། དང་པོ་ལ། མཚོན་བྱ་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་བ་བཤད་པ་དང་། དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཚུལ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། བསྒོམ་བྱ་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང་། སྒོམ་པ་པོའི་གང་ཟག་གི་རྣམ་པ་དེ་བསྒོམ་པར་བྱེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་སྤྱིར་བཤད་པ་དང་། སྐབས་སུ་བབ་པའི་རྣམ་པ་བཤད་པའོ། ། ༈ མཚོན་བྱ་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་བ་བཤད་པ། བསྒོམ་བྱ་རྣམ་པར་བཤད་པ། སྤྱིར་བཤད་པ། དང་པོ་ལ། ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་རྣམ་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། དོན་རྣམ་དང་། ཤེས་རྣམ་གཉིས། ཤེས་པས་ཁྱད་པར་དུ་མ་བྱས་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེ། དོན་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་མི་རྟག་ལ་སོགས་བཅུ་དྲུག་གི་ལྟ་བ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྣམ་དང་། རང་བཞིན་སྐྱེ་མེད་ལྟ་བུ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཀྱི་དོན་རྣམ་གཉིས། ཡུལ་ལ་དམིགས་པའི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ་དང་། གཉེན་པོའི་ཤེས་རྣམ་གཉིས། ཡུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞུགས་པའི་བློ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡུལ་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་ཞུགས་པའི་བློའི་འཛིན་སྟངས་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སྒྲིབ་པར་རྟོགས་པའི་རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ། བདེན་བཞི་ 3-1-57a གང་རུང་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་དེ་འདིར

【現代漢語翻譯】 因此，（佛）未在第三品中闡述這些。（如果）瞭解基的實相？執著于基、道、果三種相的分別心，從基上斷除，進入道的方式，如經中所說，詳細地闡述了了解基。（以上）是第三品的正文和支分廣說。 修習四種瑜伽的支分廣說，使之自在的因果支分廣說，圓滿次第瑜伽的支分廣說。 以聽聞和思維，對於無生三者，以成百上千的智慧進行辨析。 以長久的步伐遠離一切過失，向獲得崇高地位者敬禮。第二，闡述修習的方法——四種瑜伽，分為自在的因果支分廣說，穩固的因果支分廣說兩種。首先，分為因圓滿次第瑜伽的支分廣說，果頂瑜伽的支分廣說。首先，總的來說，對於大乘的瑜伽，確定進入的方式，以及特別地，確定圓滿次第瑜伽在相續中生起的修道自性。 總的來說，對於大乘的瑜伽，確定進入的方式。 首先，分為所詮釋的大乘瑜伽的闡述，以及以其特徵所詮釋的方式的闡述。首先，分為所修的闡述，以及修行者的形態，即修行的瑜伽的闡述。首先，分為總的闡述，以及與目前相關的形態的闡述。 所詮釋的大乘瑜伽的闡述，所修的闡述，總的闡述。 首先，分為境的差別，即僅僅是相的特徵。將其分為義相和識相兩種。識未作分別的義的相，是義相的特徵。分為無常等十六種見解，人無我的義相，以及自性無生等法無我的義相兩種。緣于境的執著的差別，是識相的特徵。分為不順品的識相和對治的識相兩種。對於境顛倒執著的心，是第一種的特徵。例如，執著聲音常有的分別念。與境的實相相符的心之執著，是第二種的特徵。例如，了知遮障的證悟。其次，對於四諦 任何一種證悟的執著，在此處……

【English Translation】 Therefore, (the Buddha) did not explain these in the third chapter. (If) one understands the reality of the basis? The discriminating mind that clings to the three aspects of the basis, path, and result, abandoning from the basis and entering the path, as explained in the sutra, elaborately explains understanding the basis. (The above) is the detailed explanation of the main body and branches of the third chapter. Detailed explanation of the branches of practicing the four yogas, detailed explanation of the cause and effect branches of making it free, detailed explanation of the branches of the complete stage yoga. Through hearing and thinking, regarding the three unborn, with hundreds of thousands of wisdoms, analyze and discern. With long strides, distance all faults, I prostrate to the one who has attained the high position. Secondly, explaining the method of practice—the four yogas, divided into the detailed explanation of the cause and effect branches of freedom, and the detailed explanation of the cause and effect branches of stability. Firstly, divided into the detailed explanation of the cause complete stage yoga, and the detailed explanation of the result summit yoga. Firstly, in general, for the yoga of the Mahayana, determining the way to enter, and specifically, determining the nature of the meditation path that arises in the continuum of the complete stage yoga. In general, for the yoga of the Mahayana, determining the way to enter. Firstly, divided into the explanation of the Mahayana yoga to be expressed, and the explanation of the way to express it with its characteristics. Firstly, divided into the explanation of what is to be meditated upon, and the form of the practitioner, that is, the yoga of practice. Firstly, divided into the general explanation, and the explanation of the form related to the present situation. Explanation of the Mahayana yoga to be expressed, explanation of what is to be meditated upon, general explanation. Firstly, divided into the difference of the object, which is merely the characteristic of the aspect. Dividing it into two types: the aspect of the object and the aspect of consciousness. The aspect of the object that is not differentiated by consciousness is the characteristic of the aspect of the object. Dividing it into sixteen views such as impermanence, the aspect of the object of selflessness of the person, and the aspect of the object of selflessness of phenomena such as unborn nature. The difference in the clinging to the object is the characteristic of the aspect of consciousness. Dividing it into two types: the aspect of consciousness of the unfavorable side and the aspect of consciousness of the antidote. The mind that clings to the object in a reversed manner is the characteristic of the first type. For example, the conceptual thought that clings to sound as permanent. The clinging of the mind that conforms to the reality of the object is the characteristic of the second type. For example, the realization that understands obscurations. Secondly, for the Four Noble Truths, Any clinging to the realization of any of the Four Noble Truths, here...

---

་བསྟན་གྱི་ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བའི་བསྒོམ་བྱ་ཤེས་རྣམ་ཀྱི་མཚན་ཉིད། འདི་ལ་ཡང་དངོས་བཏགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། མཚན་ཉིད་པ་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་དང་། རྗེས་མཐུན་པ་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱང་སེམས་རང་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་སྐྱེ་མེད་གསུམ་གང་རུང་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་ལ་བྱ། ༈ སྐབས་སུ་བབ་པའི་རྣམ་པ་བཤད་པ། གཞི་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ། གཉིས་པ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་སྐྱེ་མེད་གསུམ་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་ལ་བྱའོ། །མཚན་བཏགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་བཞིན་དུ་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །སྒོམ་པ་པོའི་བློ་དེ་ཉིད་སྒོམ་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པ་དེའི་ངོ་བོར་བསྐྱེད་པ་ལ་རྣམ་པ་བསྒོམ་པའི་དོན་དུ་འཇོག་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། གཞི་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ། ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་དང་གསུམ། གཞི་སྐྱེ་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་གཞི་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ་དང་། བདག་མེད་གཉིས་ཀ་རྟོགས་པའི་གཞི་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ་གཉིས། ཆོས་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། བདེན་པ་དང་པོ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་དང་། ལམ་བདེན་གྱི་རྣམ་པ་བཅོ་ལྔ་སྟེ་ཉེར་བདུན་ནོ། །ཉེར་བདུན་བསྡུས་ན་གཉིས་སུ་འདུས་སོ། །མངོན་པ་དང་ཐུན་མོང་བའི་ཤེས་རྣམ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་རྣམ་གཉིས། ཤེར་ཕྱིན་དང་མངོན་པ་གཉིས་ཀ་ལས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་འཛིན་སྟངས་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་བདེན་པ་དང་པོ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་དང་། ཉོན་སྒྲིབ་ཀྱི་གཉེན་པོར་བསྟན་པའི་ལམ་བདེན་གྱི་རྣམ་པ་བཞི་རྣམས་སོ། །ཆོས་མངོན་པ་ལས་མ་བཤད་ཅིང་། ཤེར་ཕྱིན་ལས་གཟུང་བ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཆ་ནས་བསྟན་པའི་འཛིན་སྟངས་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཤེས་སྒྲིབ་བཟུང་རྟོག་གི་གཉེན་ 3-1-57b པོར་གྱུར་པའི་ལམ་བདེན་གྱི་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་པོ་རྣམས་ལ་བྱ། ཡང་ན་བདེན་པ་དང་པོ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་དང་ལམ་བདེན་གྱི་རྣམ་པའོ། །བདེན་པ་དང་པོ་གསུམ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་དེ་འདིར་བསྟན་བསྒོམ་བྱ་དང་པོ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྡུག་བདེན་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ་སོགས་བཅུ་གཉིས། གཞི་ཤེས་ཀྱི་ལམ་བདེན་ལས་ཕྱེ་བའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་བསྒོམ་བྱ་ལམ་བདེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། འདི་ལ་བརྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཉོན་སྒྲིབ་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ལམ་ཟག་མེད་ཀྱི་རྣམ་པ་བཞི་ཤེས་སྒྲིབ་བཟུང་རྟོག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ལམ་ཟག་བཅས་ཀྱི་

【現代漢語翻譯】 關於大乘修持中觀修所緣的知識相之體性：對此，從實有和假立的角度進行區分，可分為兩種：一為體性者，存在於菩薩的相續中；二為隨順者，存在於聲聞和緣覺的相續中。第一種是指菩薩相續中證悟任何一種三無生（藏文：སྐྱེ་མེད་གསུམ།）的執持方式。 在此，將要闡述的是根本識（藏文：གཞི་ཤེས།）的知識相。 第二種是指聲聞和緣覺相續中證悟三無生的執持方式。假立的差別同樣是合理的。因為將修行者的心識轉變為所修之相的自性，這被認為是修習相的意義。從所緣的角度進行區分，可分為三種：根本識的知識相、道智（藏文：ལམ་ཤེས།）的知識相、一切智（藏文：རྣམ་མཁྱེན།）的知識相。證悟根本是無生的執持方式是第一種的體性。對此進行區分，可分為證悟人無我（藏文：གང་ཟག་གི་བདག་མེད།）的根本識的知識相，以及證悟二無我（藏文：བདག་མེད་གཉིས།）的根本識的知識相兩種。從法相的角度進行區分，可分為前三個真諦（藏文：བདེན་པ་དང་པོ་གསུམ།）的十二種相，以及道諦（藏文：ལམ་བདེན།）的十五種相，共計二十七種。這二十七種可以歸納為兩種：顯教（藏文：མངོན་པ།）和共同的知識相，以及不共同的知識相。在般若（藏文：ཤེར་ཕྱིན།）和顯教中，將以人無我之相來顯示的執持方式定義為第一種的體性。這包括前三個真諦的十二種相，以及作為煩惱障（藏文：ཉོན་སྒྲིབ།）對治的道諦的四種相。未在法相中闡述，但在般若中，從領悟法無我（藏文：ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད།）的角度來顯示的執持方式是第二種的體性。這指的是作為所知障（藏文：ཤེས་སྒྲིབ།）的對治的道諦的十一種相。或者，指前三個真諦的相和道諦的相。菩薩證悟前三個真諦為人無我的執持方式，在此被認為是前三個修所緣之相的體性。對此進行區分，可分為苦諦（藏文：སྡུག་བདེན།）的菩薩的知識相，例如證悟無常（藏文：མི་རྟག་པ།）等十二種。從根本識的道諦中分離出來的菩薩的執持方式，在此被認為是道諦的修所緣的知識相的體性。對此，從所依的角度進行區分，可分為作為煩惱障對治的四種無漏道（藏文：ཟག་མེད།）的相，以及作為所知障對治的具有執著的道（藏文：ཟག་བཅས།）的

【English Translation】 The definition of the knowledge aspect of the object of meditation in the Mahāyāna practice of the teachings: Regarding this, distinguishing from the perspective of real and imputed, it can be divided into two types: one is the essential nature, which exists in the continuum of a Bodhisattva; the other is the conforming one, which exists in the continuum of Śrāvakas and Pratyekabuddhas. The first refers to the way of holding onto the realization of any of the three unborn (Tibetan: སྐྱེ་མེད་གསུམ།) in the continuum of a Bodhisattva. Here, what will be explained is the knowledge aspect of the base consciousness (Tibetan: གཞི་ཤེས།). The second refers to the way of holding onto the realization of the three unborn in the continuum of Śrāvakas and Pratyekabuddhas. The difference in imputation is similarly reasonable. Because transforming the mind of the practitioner into the nature of the aspect being meditated upon is considered the meaning of meditating on the aspect. Distinguishing from the perspective of the object, it can be divided into three types: the knowledge aspect of the base consciousness, the knowledge aspect of the path wisdom (Tibetan: ལམ་ཤེས།), and the knowledge aspect of omniscient wisdom (Tibetan: རྣམ་མཁྱེན།). The way of holding onto the realization that the base is unborn is the nature of the first. Distinguishing this, it can be divided into the knowledge aspect of the base consciousness that realizes the selflessness of the person (Tibetan: གང་ཟག་གི་བདག་མེད།), and the knowledge aspect of the base consciousness that realizes the two selflessnesses (Tibetan: བདག་མེད་གཉིས།). Distinguishing from the perspective of the dharma characteristic, it can be divided into the twelve aspects of the first three truths (Tibetan: བདེན་པ་དང་པོ་གསུམ།), and the fifteen aspects of the truth of the path (Tibetan: ལམ་བདེན།), totaling twenty-seven. These twenty-seven can be summarized into two types: the manifest (Tibetan: མངོན་པ།) and common knowledge aspect, and the uncommon knowledge aspect. In Prajñāpāramitā (Tibetan: ཤེར་ཕྱིན།) and Abhidharma, the way of holding onto what is shown as the aspect of the selflessness of the person is defined as the nature of the first. This includes the twelve aspects of the first three truths, and the four aspects of the truth of the path that are the antidote to the afflictive obscurations (Tibetan: ཉོན་སྒྲིབ།). What is not explained in Abhidharma, but in Prajñāpāramitā, the way of holding onto what is shown from the perspective of realizing the selflessness of phenomena (Tibetan: ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད།) is the nature of the second. This refers to the eleven aspects of the truth of the path that are the antidote to the cognitive obscurations (Tibetan: ཤེས་སྒྲིབ།). Or, it refers to the aspects of the first three truths and the aspects of the truth of the path. The way of holding onto the realization of the first three truths as the selflessness of the person by a Bodhisattva is considered here as the nature of the aspects of the first three objects of meditation. Distinguishing this, it can be divided into the knowledge aspect of a Bodhisattva of the truth of suffering (Tibetan: སྡུག་བདེན།), such as realizing impermanence (Tibetan: མི་རྟག་པ།), etc., twelve types. The way of holding onto the Bodhisattva separated from the truth of the path of the base consciousness is considered here as the nature of the knowledge aspect of the object of meditation of the truth of the path. Regarding this, distinguishing from the perspective of the basis, it can be divided into the four aspects of the uncontaminated path (Tibetan: ཟག་མེད།) that are the antidote to the afflictive obscurations, and the path with attachment (Tibetan: ཟག་བཅས།) that is the antidote to the cognitive obscurations.

---

རྣམ་པ་ལྔ། དེའི་གཉེན་པོར་ལམ་ཟག་མེད་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ་བཅོ་ལྔ། ཉོན་སྒྲིབ་ཀྱི་གཉེན་པོའི་རིགས་སུ་གནས་པའི་མཉམ་གཞག་གི་མཁྱེན་པ་དེ། འདིར་བསྟན་ལམ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། མཁྱེན་པ་གསུམ་དེའི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་པའི་ལམ། རིགས་པ། སྒྲུབ་པ། ངེས་འབྱིན་བཞི འམ། བྱེད་པ་པོའི་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་སོགས་དེ་ལ་ལམ་དང་པོའི་ཤེས་རྣམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་སྒྲིབ་བཟུང་རྟོག་གི་གཉེན་པོའི་རིགས་སུ་གནས་པའི་རྗེས་ཐོབ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་ལམ་གཉིས་པ་ཞེས་བྱ། དེའི་གཉེན་པོའི་རིགས་སུ་གནས་པའི་མཉམ་གཞག་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་ལམ་གསུམ་པ་ཞེས་བྱ། ལམ་དེ་གཉིས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཅུ་གཅིག་པོ་དེ་ལ་དེའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ལམ་དང་པོ་ནི་ཉན་རང་དང་བྱང་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་ལ། ལམ་ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་རང་རྒྱལ་དང་བྱང་སེམས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་ལ། དེ་དག་གི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །མདོར་བསྡུ་ན། འདིར་གཞི་ཤེས་ཀྱི་རྟོགས་རིགས་སུ་གནས་པའི་མཐོང་ལམ་དང་སྒོམ་ལམ་འདིར་ལམ་བདེན་ཞེས་བྱ། མཐོང་ལམ་དང་བསྒོམ་ལམ་དེ་གཉིས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ 3-1-58a བྱེ་བྲག་ལ། ལམ་བདེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་ཞེས་བྱ། དེ་ཡང་སྒོམ་བྱ་མཚན་ཉིད་པ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཉན་རང་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ནི་རྟོགས་རིགས་ཀྱི་རྟེན་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྣམ་གསལ་གྱི་དཔེར་བརྗོད་ཡིན་གྱི་སྒོམ་བྱ་དངོས་མིན་ནོ། ། ༈ ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ་རྣམ། ལམ་གྱི་གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་དེ་འདིར་བསྟན་ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཀུན་འབྱུང་བདེན་པའི་ཤེས་རྣམ། ལམ་བདེན་གྱི། སྡུག་བདེན་གྱི། འགོག་བདེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་དང་བཞི། ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ་གང་ཞིག །ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་སྤངས་གཉེན་གྱི་སྒོ་ནས་བདག་མེད་གཉིས་ཀའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་དེ་འདིར་བསྟན་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པའི་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་བརྒྱད། ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ་གང་ཞིག །ལམ་བདེན་དམ་བཅའ་དང་འཐད་པའི་སྒོ་ནས་བདག་མེད་གཉིས་ཀའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་དེ། འདིར་བསྟན་ལམ་བདེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་བདུན། དེ་གང་ཞིག་སྡུག་བདེན་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བདག་མེད་གཉིས་ཀའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་སྡུག་བདེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ལྔ། དེ་གང་ཞིག །འགོག་བདེན་བློ་བུར་དྲི་བྲལ་གྱི་ངོ་བོ་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་འགོག་བདེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་བཅུ་དྲུག །བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་ཡང་བསྡུ་ན། འགོག་པའི་རྣམ་པ། ཞི་བའི། གྱ་ནོམ་པའི། ང

【現代漢語翻譯】 五種相。作為其對治，無漏道的六種相，共計十五種。安住于煩惱障對治品類的等持智，是此處所說的第一道之體性。作為三種智組成部分的道，即理、修、出離四者，或者證悟作者無我的執持等，被稱為第一道的識相。同樣，安住于所知障的取相分別對治品類的后得智慧，被稱為第二道。安住于其對治品類的等持智慧，被稱為第三道。這二道的執持方式的十一種差別，被稱為其相。此處，第一道為聲聞、獨覺和菩薩共有，后二道唯獨為獨覺和菩薩所有，它們的相也同樣如此。 總而言之，此處安住于基識的證悟品類的見道和修道，被稱為道諦。見道和修道這二者的執持方式的差別，被稱為道諦的識相。其中，作為所修之相的，唯有菩薩相續中存在；而聲聞、獨覺相續中存在的，只是各自確定證悟品類所依之顯現的譬喻，而非真實的所修之物。 道智的識相： 證悟道之體性的菩薩的執持，是此處所說的道智的識相之體性。分類有四種：集諦的識相、道諦的識相、苦諦的識相、滅諦的識相。何為道智的識相？即以斷除對治的方式，證悟二無我之相的執持，是此處所說的集諦的識相之體性。分類有八種。何為道智的識相？即以立宗和理證的方式，證悟二無我之相的執持，是此處所說的道諦的識相之體性。分類有七種。何為道智的識相？即以苦諦自相和共相的方式，證悟二無我之相的執持，是此處所說的苦諦的識相之體性。分類有五種。何為道智的識相？即證悟滅諦的無為離垢之自性的執持，是此處所說的滅諦的識相之體性。分類有十六種。這十六種歸納起來有：滅的相、靜的相、妙的相、離

【English Translation】 Five aspects. As their antidote, the six aspects of the undefiled path, totaling fifteen. The meditative wisdom that abides in the category of antidotes to afflictive obscurations is the characteristic of the first path described here. The path that is part of the three wisdoms, namely the four: reason, practice, ascertainment, and emergence, or the grasping that realizes the selflessness of the agent, etc., is called the cognitive aspect of the first path. Similarly, the subsequent wisdom that abides in the category of antidotes to the apprehended conceptualization of cognitive obscurations is called the second path. The meditative wisdom that abides in the category of its antidote is called the third path. The eleven differences in the way these two paths are grasped are called their aspects. Here, the first path is common to all Hearers, Solitary Realizers, and Bodhisattvas, while the latter two paths are only for Solitary Realizers and Bodhisattvas, and their aspects are likewise. In short, here, the path of seeing and the path of meditation that abide in the category of realization of the basis consciousness are called the truth of the path. The differences in the way these two, the path of seeing and the path of meditation, are grasped are called the cognitive aspects of the truth of the path. Among these, the object of meditation that is characterized is only present in the continuum of Bodhisattvas, while what is present in the continuum of Hearers and Solitary Realizers is merely an example of the clarity of appearance that is determined as the basis of the category of realization, and not the actual object of meditation. The cognitive aspects of path wisdom: The Bodhisattva's grasping that realizes the nature of the path is the characteristic of the cognitive aspect of path wisdom described here. It is divided into four: the cognitive aspect of the truth of origin, the cognitive aspect of the truth of the path, the cognitive aspect of the truth of suffering, and the cognitive aspect of the truth of cessation. What is the cognitive aspect of path wisdom? It is the grasping that realizes the aspect of the two selflessnesses through the means of abandoning the antidote, which is the characteristic of the cognitive aspect of the truth of origin described here. It is divided into eight. What is the cognitive aspect of path wisdom? It is the grasping that realizes the aspect of the two selflessnesses through the means of assertion and reasoning, which is the characteristic of the cognitive aspect of the truth of the path described here. It is divided into seven. What is the cognitive aspect of path wisdom? It is the grasping that realizes the aspect of the two selflessnesses through the means of the self-characteristic and the general characteristic of the truth of suffering, which is the characteristic of the cognitive aspect of the truth of suffering described here. It is divided into five. What is the cognitive aspect of path wisdom? It is the grasping that realizes the nature of the truth of cessation as adventitious and free from defilements, which is the characteristic of the cognitive aspect of the truth of cessation described here. It is divided into sixteen. These sixteen are summarized as: the aspect of cessation, the aspect of peace, the aspect of excellence, the aspect of separation

---

ེས་འབྱུང་གི་རྣམ་པ་དང་བཞི། བློ་བུར་རྣམ་དག་གི་སྟོང་ཉིད་དང་པོ་གསུམ་རྟོགས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་རྟོགས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་རང་བཞིན་ 3-1-58b སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་དེ་གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞི་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དེ་བཞི་པའི་མཚན་ཉིད། མདོར་བསྡུ་ན། གཞི་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ་ནི། གཞི་ཤེས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་དངོས་སམ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་གཅིག་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་ཚོགས་སྦྱོར་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཡོད་ཅིང་། དེ་སྒོམ་པ་ལ་གཞི་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྒོམ་པར་གཞག་གོ །གཞི་ཤེས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་དངོས་ནི་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ནི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་དུ་འདུ། ཉན་རང་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ནི་སྤྱིར་གཞི་ཤེས་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ཀྱང་། འདིར་བསྟན་གྱི་བསྒོམ་བྱ་ཤེས་རྣམ་མཚན་ཉིད་པ་མིན། འདིར་བསྟན་གྱི་བསྒོམ་བྱ་ཤེས་རྣམ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ་ལ་ཡང་དེའི་རིགས་པས་སྦྱར་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། ། ༈ རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ། གསུམ་པ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་ལ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དེ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན། ཡང་ན། ཐེག་དམན་གྱི་རྟོགས་རིགས་སུ་གནས་པའི་འཛིན་སྟངས་དེ་གཞི་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། བྱང་སེམས་ཀྱི་རྟོགས་རིགས་སུ་གནས་པའི་འཛིན་སྟངས་དེ། ལམ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རྟོགས་རིགས་ཡར་ལྡན་དུ་བསྡུས་པ་མཐར་ཐུག་པའི་འཛིན་སྟངས་དེ། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཐུན་མོང་བའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གཉིས། ༈ ཐུན་མོང་བའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ། ཉན་རང་དང་ཐུན་མོང་བའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ། དངོས། དང་པོ་ལ། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གང་ཞིག །རང་གི་རྟོགས་པའི་རིགས་རྒྱུན་མཚན་ཉིད་པ་འཕགས་ཆུང་འོག་མའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ཉན་རང་དང་ཐུན་མོང་བའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་དང་། བྱང་སེམས་དང་ཐུན་མོང་བའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གཉིས། 3-1-59a དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་གྱི་རྣམ་གཞག་བཤད་པའོ། །རྣམ་མཁྱེན་གྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་ཞིག །རང་གི་རིགས་འདྲ་མཚན་ཉིད་པ་ཉན་རང་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སང

【現代漢語翻譯】 四種生起之相。證悟前三種頓悟清凈之空性的菩薩之執持，是第一種相。證悟具有二種清凈之空性等八種的菩薩之執持的差別，是第二種相。證悟具有二種清凈之自性空性的執持，是第三種相。證悟具有二種清凈之空性等四種的執持之差別，是第四種相。總而言之，阿賴耶識的識相，是阿賴耶識的真實執持或與之隨順之一。隨順者，即使在資糧位的階段也存在，修習它則被認為是修習阿賴耶識之相。阿賴耶識的真實執持，存在於一切聖者的相續中。其中，存在於佛陀相續中的，歸屬於遍智的識相。存在於聲聞、緣覺聖者相續中的，一般是阿賴耶識的自性，但此處所說的所修習的識相併非其自性。此處所說的所修習的識相，僅僅存在於菩薩的相續中。對於道智的識相，也應以同樣的道理類推而知。 遍智的識相 第三，對於遍智的識相，遍智的執持之差別是遍智的識相之相。或者，處於小乘之證悟範疇的執持，是阿賴耶識相之相。處於菩薩之證悟範疇的執持，是道智的識相之相。將三乘之證悟範疇彙集為一體的究竟執持，是遍智的識相之相。對此進行分類，有共同的遍智識相和不共同的遍智識相兩種。 共同的遍智識相。與聲聞、緣覺共同的遍智識相，真實存在。 首先，何為遍智的識相？其自身之證悟的種姓自性存在於下等小聖者相續中的，是第一種相。分類而言，有與聲聞、緣覺共同的遍智識相，以及與菩薩共同的遍智識相兩種。 首先，有真實存在，以及宣說三十七道品之分類。何為遍智的執持之差別？其自身之同類自性存在於聲聞、緣覺聖者相續中的，是第一種相。那即是聲

【English Translation】 The four aspects of arising. The Bodhisattva's holding that realizes the first three sudden pure emptinesses is the first characteristic. The distinction of the Bodhisattva's holding that realizes the eight emptinesses, such as the emptiness of twofold purity, is the second characteristic. The holding that realizes the self-nature emptiness of twofold purity is the third characteristic. The distinction of the holding that realizes the four emptinesses, such as the emptiness of twofold purity, is the fourth characteristic. In short, the knowledge aspect of the base consciousness (ālaya-vijñāna) is either the actual holding of the base consciousness or one that is in accordance with it. The one that is in accordance with it exists even in the stage of accumulation and junction, and meditating on it is regarded as meditating on the aspect of the base consciousness. The actual holding of the base consciousness exists in the continuum of all noble ones. Among them, the one that exists in the continuum of the Buddha is included in the knowledge aspect of omniscience. The one that exists in the continuum of the Hearers and Solitary Realizers is generally the nature of the base consciousness, but the knowledge aspect to be meditated on as taught here is not its nature. The knowledge aspect to be meditated on as taught here exists only in the continuum of Bodhisattvas. The knowledge aspect of the path consciousness should also be understood by applying the same reasoning. The Knowledge Aspect of Omniscience Third, regarding the knowledge aspect of omniscience, the distinction of the holding of omniscience is the characteristic of the knowledge aspect of omniscience. Alternatively, the holding that resides in the category of realization of the Lesser Vehicle is the characteristic of the base consciousness aspect. The holding that resides in the category of realization of the Bodhisattva is the characteristic of the knowledge aspect of the path consciousness. The ultimate holding that integrates the categories of realization of the three vehicles is the characteristic of the knowledge aspect of omniscience. Classifying it, there are two types: the common knowledge aspect of omniscience and the uncommon knowledge aspect of omniscience. The Common Knowledge Aspect of Omniscience. The knowledge aspect of omniscience that is common to Hearers and Solitary Realizers actually exists. First, what is the knowledge aspect of omniscience? The first characteristic is that the lineage nature of its own realization exists in the continuum of lower, lesser noble ones. Classifying it, there are two types: the knowledge aspect of omniscience that is common to Hearers and Solitary Realizers, and the knowledge aspect of omniscience that is common to Bodhisattvas. First, there is actual existence, and the explanation of the classification of the thirty-seven factors of enlightenment. What is the distinction of the holding of omniscience? The first characteristic is that its own similar nature exists in the continuum of Hearers and Solitary Realizers. That is the s

---

ས་རྒྱས་འཕགས་པའི་ཐུགས་རྒྱུད་ཀྱི་བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་ལྟ་བུའོ། །འདིར་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་དངོས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་རྒྱུད་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བའི་བསྒོམ་བྱ་ཤེས་རྣམ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་པོ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། ཉན་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་སོ་བདུན་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སོ་བདུན་པོ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྟོན་པའི་རྣམ་གསལ་གྱི་དཔེ་ཙམ་ཡིན་གྱི། ཤེས་རྣམ་དངོས་དང་། བསྒོམ་བྱ་ཤེས་རྣམ་གཉིས་ཀ་མིན་ཞིང་། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་རྗེས་མཐུན་པ་ཡང་མིན་ཏེ། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་གཙོ་བོ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ༈ བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་གྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ། གཉིས་པ་བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་གྱི་རྣམ་པར་(བཞག་)པ་ལ། ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ལྔ་ལས། དང་པོ་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། ལུས་ཚོར་སེམས་ཆོས་བཞི་པོ་གང་རུང་ལ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་དྲན་པ་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ། དབྱེ་ན་ལུས་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ལ་སོགས་པ་བཞི། ཕྱི་ནང་གི་ལུས་ལ་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་དང་། ཚོར་བ་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་གསུམ་ལ་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ལ་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་དང་། ཚོར་བ་མ་གཏོགས་པའི་སེམས་བྱུང་ཐམས་ཅད་དང་། ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་དྲན་པ་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པའོ། །ས་མཚམས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་ལམ་ 3-1-59b ཆུང་ངུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་ན་ཡོད། གཉིས་པ་ཡང་དག་སྤོང་བ་ལ་མཚན་ཉིད། སྤང་གཉེན་བླང་དོར་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཡང་དག་སྤོང་བའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། མི་དགེ་བ་སྐྱེས་པ་སྤོང་བའི་དང་། མ་སྐྱེས་པ་མི་བསྐྱེད་པའི་དང་། དགེ་བ་སྐྱེས་པ་སྤེལ་བར་བྱེད་པའི་དང་། མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཡང་དག་སྤོང་བ་དང་བཞི། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་རིམ་པ་བཞིན་དུ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེས་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་དུ་འདུན་པ་བསྐྱེད། འབད། བརྩོན་འགྲུས་བརྩོམ། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན། སེམས་རབ་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་གནས་དང་བཅས་པའོ། །ཞེས་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་འདུན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གནས་སོ། །འབད་པ་ནི། ཞི་གནས་དང་། རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩོམ་པའི་དུས་དངོས་སོ

【現代漢語翻譯】 如同圓滿佛陀心續的三十七道品一樣。在此，全知之智的真實所知是佛陀心續的實性。圓滿修道的所知是菩薩相續中存在的三十七道品。聲聞和獨覺相續中存在的三十七道品，僅僅是顯示與佛陀的三十七道品相似的清晰範例，既不是真實的所知，也不是修道的所知，甚至也不是與全知之智相似的，因為它們與全知的執持方式的主要方面並不相似。 三十七道品的分類： 第二，三十七道品的分類包括與了知諸漏已盡、生死已盡的智慧相應的菩提分法之特徵。分為五類。第一，四念住的特徵是：對於身體、感受、心、法四者中的任何一個，以自相和共相的方式進行辨識的念、慧及其相應法。分為身念住等四種。對內外之身以自相和共相進行辨識；對樂受、苦受、舍受三種感受以自相和共相進行辨識；對識蘊以自相和共相進行辨識；對除感受之外的所有心所、非相應行和無為法所包含的法，以自相和共相進行辨識的念、慧及其相應法。範圍從聲聞的資糧道小士到佛地之間。 第二，四正斷的特徵是：進行斷除、對治、取捨的精進，即是四正斷的特徵。分為：斷除已生惡、不生未生惡、增長已生善、生起未生善四種正斷。這些的特徵依次是：爲了斷除已生起的煩惱，生起欲、精進、發起、攝持、守護的具有所依的精進。如是連線。其中，欲是精進的所依。精進是止觀、攝持和于舍相作意，是發起精進的實際時間。

【English Translation】 It is like the thirty-seven aspects of enlightenment in the mindstream of the blessed Buddhas. Here, the actual knowledge of omniscience is the suchness of the mindstream of the Buddhas. The knowable to be cultivated in the complete practice is precisely the thirty-seven aspects of enlightenment that exist in the mindstream of Bodhisattvas. The thirty-seven that exist in the mindstream of Hearers and Solitary Realizers are merely clear examples that show similarity to the thirty-seven of the Buddhas. They are neither actual knowledge nor knowable to be cultivated, nor are they similar to the knowledge of omniscience, because they do not resemble the main aspects of the apprehension of omniscience. The classification of the thirty-seven aspects of enlightenment: Second, the classification of the thirty-seven aspects of enlightenment includes the characteristics of the Dharma that accords with the aspects of enlightenment, which is the wisdom of knowing the exhaustion of outflows and the unborn. Divided into five categories. First, the characteristic of the four mindfulnesses is: the mindfulness, wisdom, and associated mental factors that discern any of the four—body, feeling, mind, and phenomena—in terms of their own and general characteristics. Divided into four, such as mindfulness of the body. Discern the internal and external body with its own and general characteristics; discern the three feelings—pleasure, pain, and equanimity—with their own and general characteristics; discern the aggregate of consciousness with its own and general characteristics; and discern the phenomena included in all mental factors other than feelings, non-associated formations, and unconditioned phenomena with their own and general characteristics. The scope ranges from the small accumulation path of the Hearers to the ground of the Buddhas. Second, the characteristic of the four right abandonments is: the diligence that performs abandonment, antidote, acceptance, and rejection is the characteristic of the four right abandonments. Divided into four right abandonments: abandoning evil that has arisen, not generating evil that has not arisen, increasing good that has arisen, and generating good that has not arisen. The characteristics of these, in order, are: to generate desire, strive, initiate, hold, and guard the diligence with a basis in order to abandon defilements that have arisen. Connect it like that. Among these, desire is the basis of diligence. Effort is the actual time of initiating diligence, which is the mental application of calm abiding, holding, and the sign of equanimity.

---

། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩོམ་པ་ནི། བྱིང་རྒོད་སེལ་བའི་དོན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩོམ་པ་དེ། དེས་སྤྱིར་བསྟན་ནས་ཇི་ལྟར་དུ་རྩོམ་ཞེ་ན། བྱིང་བ་ན་སྐུ་གཟུགས་སོགས་ལ་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། རྒོད་པ་ན་སེམས་ནང་དུ་རབ་ཏུ་འཇོག་པའོ། །ས་མཚམས་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་ལམ་འབྲིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་དུའོ། །གསུམ་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ལ། སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་སེམས་གནས་པ་ལས་སུ་རུང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་བཞི་ལས། གུས་པར་སྦྱོར་བའི་འདུན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ་འདུན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད། རྒྱུན་དུ་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ་བརྩོན་འགྲུས་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་མཚན་ཉིད། སྔོན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བག་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ་སེམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་མཚན་ཉིད། ཚེ་འདིར་ཆོས་ 3-1-60a རབ་ཏུ་རྣམས་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ་དཔྱོད་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་མཚན་ཉིད། འདིར་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་ནི། འདུན་པ། རྩོལ་བ། དད་པ། ཤིན་སྦྱངས། དྲན་པ། ཤེས་བཞིན། སེམས་པ། བཏང་སྙོམས་སོ། །ཉེས་པ་ལྔ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདུས་བྱེད་པས་ན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ། དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱ་ཞིང་། འདིར་རྫུ་འཕྲུལ་ནི་སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་བྱ་ལ། དེའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྐང་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉེས་པ་ལྔ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། ལེ་ལོ་དང་ནི་གདམ་ངག་རྣམས། །རྗེད་དང་བྱིང་དང་རྒོད་པ་དང་། །འདུ་མི་བྱེད་དང་འདུ་བྱེད་དང་། །འདི་དག་ཉེས་པ་ལྔར་འདོད་དོ། །ཞེས་པ་ལྟར། བྱིང་རྒོད་གཉིས་པོ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའོ། །ལེ་ལོའི་གཉེན་པོ་ནི་བཞི་སྟེ། འདུན་པ་ནི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། རྩོལ་བ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། དད་པ་ནི་འདུན་པའི་རྒྱུ་ཡིན། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་རྩོལ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་ཕྱི་མ་བཞི་དང་། ཉེས་པ་ཕྱི་མ་བཞི་སྤང་གཉེན་དུ་སྦྱར་རོ། །ས་མཚམས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་རོ། །བཞི་པ་དབང་པོ་ལ། རང་འབྲས་འཕགས་ལམ་བསྐྱེད་པ་ལ་བདག་པོར་གྱུར་པའི་མཁྱེན་པ་དེ་དབང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ལྔ་ལས་དབང་པོ་གང་ཞིག་བདེན་པ་རྣམས་ལ། ཡིད་ཆེས་པའི་སེམས་བྱུང་དེ་དད་པའི་དབང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་གང་ཞིག་བདེན་པ་

【現代漢語翻譯】 策勵精進：策勵精進是爲了遣除沉沒和掉舉。那麼，如何策勵呢？沉沒是指內心執著于身體等事物；掉舉是指內心向外散亂。其所及範圍，從聲聞的資糧道中品到佛地之間。 第三，神足（rddhi-pāda，成就神通之因）方面：具備八種斷行（prahāṇa-saṃskāra）且心安住于堪能性（kṣamatā）的等持（samādhi）及其相應法，是神足的體性。分為四種： 依止恭敬的意樂（ādara）而使心專注一境的等持與智慧（prajñā）相應，是欲神足等持的體性。依止持續的精進而使心專注一境及其相應法，是精進神足的體性。依止先前等持的習氣（vāsanā）而使心專注一境及其相應法，是心神足的體性。依止今生對法的殊勝辨別智慧而獲得的等持及其相應法，是觀神足的體性。 此處所說的八種斷行是：意樂（chanda），勤奮（vyāyāma），信心（śraddhā），輕安（praśrabdhi），正念（smṛti），正知（samprajanya），作意（manaskāra），舍（upekṣā）。因為能爲了斷除五種過失而努力，所以稱為斷行。從斷行中產生的等持稱為神足。這裡的『神通』是指天眼（divyacakṣus）和神通（abhijñā）等功德，因為它是神通的所依，所以稱為『足』。 五種過失如頌云：『懈怠與教授，遺忘沉與掉，不作與加行，此等為五失。』這裡將沉沒和掉舉合二為一。對治懈怠有四種方法：意樂是基礎，勤奮依賴於意樂，信心是意樂的因，輕安是勤奮的果。 後面的四種對治與後面的四種過失相對應。其所及範圍，從聲聞的資糧道上品到佛地之間。 第四，根（indriya）方面：能自主產生自果——聖道（āryamārga）的智慧，是根的體性。分為五種：對真理產生信賴的心所（caitta），是信根（śraddhendriya）的體性。

【English Translation】 Exerting diligence: Exerting diligence is for eliminating sinking and excitement. So, how to exert it? Sinking means the mind is strongly attached to the body and other things; excitement means the mind is scattered outward. Its scope ranges from the middle level of the Hearer's Path of Accumulation to the Buddha's Land. Third, regarding the supernatural power (rddhi-pāda, the cause of achieving supernatural powers): The samādhi (concentration) that possesses eight kinds of abandoning activities (prahāṇa-saṃskāra) and whose mind abides in fitness (kṣamatā), along with its corresponding factors, is the nature of the supernatural power. It is divided into four types: The samādhi of one-pointedness of mind that relies on respectful intention (ādara) and is associated with wisdom (prajñā) is the nature of the samādhi of desire for supernatural power. The samādhi of one-pointedness of mind that relies on continuous diligence, along with its corresponding factors, is the nature of the supernatural power of diligence. The samādhi of one-pointedness of mind that relies on the habitual tendencies (vāsanā) of previous samādhi, along with its corresponding factors, is the nature of the supernatural power of mind. The samādhi obtained in this life by relying on the wisdom that thoroughly distinguishes the Dharma, along with its corresponding factors, is the nature of the supernatural power of discernment. Here, the eight abandoning activities are: intention (chanda), effort (vyāyāma), faith (śraddhā), pliancy (praśrabdhi), mindfulness (smṛti), awareness (samprajanya), attention (manaskāra), and equanimity (upekṣā). Because they strive to abandon the five faults, they are called abandoning activities. The samādhi that arises from these is called the supernatural power. Here, 'supernatural power' refers to the qualities of the divine eye (divyacakṣus) and supernormal cognition (abhijñā), etc., and because it is the basis for these, it is called 'foot'. The five faults are as the verse says: 'Laziness and instruction, forgetfulness, sinking and excitement, non-application and application, these are considered the five faults.' Here, sinking and excitement are combined into one. There are four antidotes to laziness: intention is the foundation, diligence relies on intention, faith is the cause of intention, and pliancy is the result of diligence. The latter four antidotes correspond to the latter four faults. Its scope ranges from the high level of the Hearer's Path of Accumulation to the Buddha's Land. Fourth, regarding the faculties (indriya): The wisdom that is the master in generating its own result—the noble path (āryamārga)—is the nature of the faculty. It is divided into five types: The mental factor (caitta) of trusting in the truth is the nature of the faculty of faith (śraddhendriya).

---

བཞི་བསྒོམ་པ་ལ་སྤྲོ་བའི་སེམས་བྱུང་དེ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་གང་ཞིག་བདེན་པའི་དམིགས་རྣམ་མི་བརྗེད་པའི་སེམས་བྱུང་དེ་དྲན་པའི་དབང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་གང་ཞིག་བདེན་པ་བཞིའི་དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པའི་སེམས་བྱུང་དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་གང་ཞིག་བདེན་པ་བཞི་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའི་མཚན་ཉིད། མཚུངས་ལྡན་ 3-1-60b ཞེས་པ་ཀུན་ལ་སྦྱར་རོ། །ས་མཚམས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དྲོད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་ན་ཡོད་དོ། །མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱིས་བརྫི་བར་མི་ནུས་པའི་མཁྱེན་པ་དེ་འདིར་བསྟན་སྟོབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་དད་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ལྔ། དད་པའི་དབང་པོ་གང་ཞིག་མ་དད་པས་བརྫི་བར་མི་ནུས་པ་དེ། དད་པའི་སྟོབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་སོགས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ས་མཚམས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བཟོད་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་ན་ཡོད་དོ། །བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ལམ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། དྲན་འབྱེད་བརྩོན་དགའ་སྦྱངས་ཏིང་འཛིན། །བཏང་སྙོམས་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་བདུན། །ཞེས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་དྲན་པ་དེ། དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ནས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་བློ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངེས་འབྱུང་གི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་དགའ་བ་དང་། གང་གིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཤིན་སྦྱངས་དང་། གང་དུ་ཡང་ཉོན་མོངས་པར་མ་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་བཏང་སྙོམས་རྣམས་སོ། །ས་མཚམས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཐོང་ལམ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་ནའོ། །སྒོམ་སྤངས་དག་པར་བྱེད་པའི་མངོན་རྟོགས་དེ། འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། ལྟ་རྟོག་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ། །འཚོ་རྩོལ་དྲན་ཏིང་ཡན་ལག་བརྒྱད། །ཅེས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ། འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་གང་ཞིག་ཅེས་སྦྱར་ན། མཉམ་གཞག་ཏུ་རྟོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པར་འཛིན་པའི་བློ་དང་། ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་དོན་གཞན་ལ་སྟོན་པའི་ངག་ཀུན་ནས་སློང་བྱེད་དང་། རང་སྨྲ་བ་པོ་ལྟ་བ་རྣམ་དག་ཏུ་ 3-1-61a ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་དང་། རང་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་ཏུ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་དང་། རང་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་དེ་འཚོ་བ་རྣམ་དག་ཏུ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་དང་། ས

【現代漢語翻譯】 四種精進的生起之心，是精進根的特徵。 什麼是真實的？不忘失真理所緣的生起之心，是憶念根的特徵。 什麼是真實的？一心專注於四諦所緣的生起之心，是禪定根的特徵。 什麼是真實的？完全辨別四諦的生起之心及其相應法，是智慧根的特徵。所有『相應法』都應包括在內。 範圍：從聲聞的暖位到佛地之間。 不能被不信等違品所摧毀的智慧，此處顯示為力的特徵。分類有信力等五種。哪一種信根不能被不信所摧毀？那是信力的特徵。等等，都應包括在內。 範圍：從聲聞的忍位到佛地之間。 現證真理的道，是菩提支的特徵。分類為：『憶念、擇法、精進、喜、輕安、禪定、舍，是七菩提支。』 特徵是：成為菩提之因的憶念，是正念菩提支的特徵。從成為菩提自性的擇法智慧，到成為菩提解脫的精進，到成為菩提利益的喜，到任何事物都不能染污的輕安菩提支，到任何事物都不能染污的禪定菩提支，到無染自性的舍。 範圍：從聲聞的見道到佛地之間。 斷除修所斷的清凈現觀，是聖道支的特徵。分類為：『正見、正思、正語、正業、正命、正精進、正念、正定，是八聖道支。』 特徵是依次地：如果問『哪一種聖道支』，那麼，如實證悟的真如，是決定把握的智慧；如何證悟，向他人宣說的語言是發起者；自己作為演說者，相信清凈的見解的支分；自己相續中的補特伽羅，相信清凈的戒律的支分；自己相續中的補特伽羅，相信清凈的活命的支分；

【English Translation】 The arising mind that delights in the four meditations is the characteristic of the faculty of diligence. What is true? The arising mind that does not forget the object of truth is the characteristic of the faculty of mindfulness. What is true? The arising mind that is single-pointed on the object of the four truths is the characteristic of the faculty of samadhi. What is true? The arising mind that fully distinguishes the four truths, together with its associated factors, is the characteristic of the faculty of wisdom. All 'associated factors' should be included. Scope: From the heat stage of a Shravaka to the state of a Buddha. The knowledge that cannot be destroyed by opposing factors such as disbelief is shown here as the characteristic of strength. Classified into five types such as the strength of faith. Which faculty of faith cannot be destroyed by disbelief? That is the characteristic of the strength of faith. And so on, should be included. Scope: From the forbearance stage of a Shravaka to the state of a Buddha. The path that directly realizes the truth is the characteristic of the limb of enlightenment. Classified as: 'Mindfulness, discrimination, diligence, joy, tranquility, samadhi, equanimity, are the seven limbs of enlightenment.' The characteristic is: Mindfulness that has become a limb of the state of enlightenment is the characteristic of right mindfulness as a limb of enlightenment. From the wisdom of discriminating dharma that has become the nature of enlightenment, to the diligence that has become the liberation of enlightenment, to the joy that has become the benefit of enlightenment, to the tranquility limb of enlightenment that cannot be defiled by anything, to the samadhi limb of enlightenment that cannot be defiled by anything, to the equanimity of the nature of non-defilement. Scope: From the path of seeing of a Shravaka to the state of a Buddha. The direct realization that purifies what is to be abandoned by meditation is the characteristic of the noble path limb. Classified as: 'Right view, right thought, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness, right samadhi, are the eight noble path limbs.' The characteristics are, in order: If asked 'Which noble path limb?', then, the thusness that is realized in equipoise is the wisdom of definite grasping; how it is realized, the speech that declares the meaning to others is the instigator; oneself as the speaker, the limb that believes in pure views; the individual in one's own continuum, the limb that believes in pure ethics; the individual in one's own continuum, the limb that believes in pure livelihood;

---

ྒོམ་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་ཉོན་སྒྲིབ་ཀྱི་བག་ཆགས་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་དང་། བྱིང་རྒོད་ལ་སོགས་པ་ཉེ་ཉོན་གྱི་བག་ཆགས་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་དང་། སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་གོ །ས་མཚམས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྒོམ་ལམ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་ན་ཡོད་དོ། ། ༈ བྱང་སེམས་དང་ཐུན་མོང་བའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ། གཉིས་པ་ལ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གང་ཞིག །རང་གི་རིགས་འདྲ་མཚན་ཉིད་པ་བྱང་སེམས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་དེ་བྱང་སེམས་དང་ཐུན་མོང་བའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གཉེན་པོའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་དྲུག །སྐབས་འདིར་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་དངོས་ནི། སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་ཐུགས་རྒྱུད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་སོ་བཞི་པོ་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་སོ་བཞི་ནི་བསྒོམ་བྱ་ཤེས་རྣམ་དངོས་དང་། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་རྗེས་མཐུན་པ་ཙམ་ཡིན་ལ། ཉན་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྣམ་ཐར་བརྒྱད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་འཇུག་དགུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཉོན་སྒྲིབ་ཙམ་གྱི་གཉེན་པོའི་རིགས་སུ་གནས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་གི་གཉེན་པོའི་རིགས་སུ་མི་གནས་པས། འདིར་ལམ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པར་མ་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདིར་བསྒོམ་བྱ་ཤེས་རྣམ་དེ་ཉིད་ངོས་འཛིན་པ་ལ། གང་ཟག་གི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོའི་རིགས་སུ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་གཉེན་པོའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན། མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གསུམ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ 3-1-61b དང་། བདག་གིར་བལྟ་བའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ། འདིར་བསྟན་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སྟོང་པ་བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བུ་ཟེར་ལ། འཇིག་ལྟའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་འདིར་བསྟན་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་འགོག་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་བཞི་རྟོགས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བུ་ལ་བྱ། ཁམས་གསུམ་ལ་སྲེད་པའི་གཉེན་པོའི་རིགས་སུ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ་འདིར་བསྟན་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་དང་། ཀུན་འབྱུང་གི་རྣམ་པ་བཞི་རྟོགས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བུ་བྱའོ། །གཉིས་པ

【現代漢語翻譯】 斷除因禪定而產生的煩惱障習氣的支分，斷除掉舉和沉沒等近煩惱習氣的支分，以及斷除眼通和神通等功德之障礙的支分。其界限是從聲聞的禪定道到佛地的範圍。 菩薩和共通的遍智之智相 第二，何為遍智之智相？在與自己同類的具相菩薩聖者的相續中存在的，即是菩薩和共通的遍智之智相的體性。對此進行分類，有對治道等六種。此處遍智之智相的真實，即是佛陀聖者意續中的解脫門三等三十四種功德，而與此相順應的菩薩相續中的三十四種功德，僅僅是所修的智相真實和遍智之智相的隨順。而聲聞和獨覺相續中存在的解脫門三摩地、八解脫三摩地和九次第定，僅僅是作為煩惱障的對治品，並非一切障礙的對治品。因此，此處未將其安立為道智。 因此，在此認識所修的智相時，安住于對治人我執的菩薩智慧，即是對治道的體性。對此進行分類，有空性解脫門三摩地、無相解脫門三摩地和無愿解脫門三摩地三種。成為我執和 我所執之對治的菩薩智慧，即是此處所說的空性解脫門三摩地的體性。據說這是通達空性和無我的菩薩智慧。成為壞聚見之因和果的分別念之對治的菩薩智慧，即是此處所說的無相解脫門三摩地的體性。這應被視為通達滅道四相的菩薩智慧。安住于對治三界貪慾之對治品的菩薩智慧，即是此處所說的無愿解脫門三摩地的體性。這應被視為通達無常、痛苦二相和集諦四相的菩薩智慧。

【English Translation】 The branch that eliminates the habitual tendencies of afflictive obscurations arising from meditation, the branch that purifies the habitual tendencies of near afflictions such as agitation and lethargy, and the branch that eliminates the obscurations of qualities such as the eye and clairvoyance. Its boundary is from the meditative path of the Hearers to the state of Buddhahood. The Wisdom Aspects Common to Bodhisattvas and Omniscience Secondly, what are the wisdom aspects of omniscience? That which exists in the continuum of noble Bodhisattvas who are of the same kind as oneself is the characteristic of the wisdom aspects of omniscience common to Bodhisattvas. Dividing it, there are six, such as the antidote path. Here, the actual wisdom aspects of omniscience are the thirty-four aspects of liberation, such as the three doors of liberation, in the mindstream of the Buddhas, the noble ones. The thirty-four that exist in the continuum of Bodhisattvas that are in accordance with it are merely the actual objects of meditation and the wisdom aspects that are in accordance with omniscience. The samadhi of the three doors of liberation, the samadhi of the eight liberations, and the samadhi of the nine successive abidings that exist in the continuum of Hearers and Solitary Realizers are of the nature of antidotes to afflictive obscurations only, and are not of the nature of antidotes to all obscurations. Therefore, here they are not established as aspects of the path wisdom. Therefore, here, in identifying the object of meditation, the wisdom of the Bodhisattva that abides as an antidote to the grasping of a self of a person is the characteristic of the antidote path. Dividing it, there are three: the samadhi of emptiness, the door of liberation; the samadhi of signlessness; and the samadhi of wishlessness. The Bodhisattva's knowledge that has become the antidote to the view of self and the view of what belongs to self is the characteristic of the samadhi of the door of liberation of emptiness as explained here. It is said that this is like the wisdom of a Bodhisattva who realizes the two, emptiness and selflessness. The Bodhisattva's wisdom that has become the antidote to the conceptual thoughts that have become the cause and effect of the view of the perishable is the characteristic of the samadhi of the door of liberation of signlessness as explained here. This should be regarded as the wisdom of a Bodhisattva who realizes the four aspects of cessation and path. The Bodhisattva's knowledge that abides as an antidote to craving for the three realms is the characteristic of the samadhi of the door of liberation of wishlessness as explained here. This should be regarded as the wisdom of a Bodhisattva who realizes the two, impermanence and suffering, and the four aspects of the origin.

---

་སྤྲུལ་པའི་ལམ་ལ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་དངོས་གཞིའི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དུ་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ། དབྱེ་ན། གཟུགས་ཅན་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་ཐར། གཟུགས་མེད་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་ཐར། ཁྱད་པར་སྡུག་པའི་རྣམ་ཐར་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རང་གི་སེམས་རྟེན་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་དངོས་གཞིའི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣལ་འབྱོར་པ་རང་ལ་གཟུགས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་བལྟ་བ་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ལ་གཟུགས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག་པའི་སྒོམས་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམ་ལ་དེར་བལྟ་བའི་ཞེས་སོགས། གསུམ་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདུ་ཤེས་གསུམ་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་སྡུག་པར་རོ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ། གསུམ་པའི་མཚན་ 3-1-62a ཉིད་དོ། །གསུམ་པ་མཐོང་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ལམ་ལ། རང་སྒོམ་པ་པོའི་རྒྱུད་ལ་ལུས་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བདེ་བ་བསྐྲུན་པར་བྱེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་དེ་དེའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དབྱེ་ན། ཐར་པ་དང་མཐུན་པར་གནས་པའི་ལམ་དང་། ཞི་བར་གནས་པའི་ལམ་གཉིས། ཐར་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་མངོན་གྱུར་པ་དང་བྲལ་ཙམ་དུ་མཚུངས་པའི་ལམ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གཟུགས་མེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བཞི། ཚོར་འདུ་རགས་པ་ཞི་བའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་རྣམ་ཐར་གཅིག་པུ་ལ་བྱའོ། །འདིར་རྣམ་ཐར་དང་སྙོམས་འཇུག་གི་ཁྱད་པར་ལ། མངོན་པ་འོག་མ་པ་ལྟར་ན། ས་འོག་མ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་དེ་རྣམ་ཐར་གྱི་དོན་དང་། དེར་མི་ཕྱོགས་པ་དེ་སྙོམས་འཇུག་ཙམ་གྱི་དོན་དུ་བཞེད་པས་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་བར་ཆད་མེད་ལམ་རྣམས་སྙོམས་འཇུག་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་རྣམ་ཐར་མིན་ལ། ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་དགུ་པ་ནས་དངོས་གཞིའི་རྣམ་ཐར་དུ་འཇོག་གོ །དེ་ཡང་བསམ་གཏན་དང་པོ་གཉིས་ན་རྣམ་ཐར་དང་པོ་གཉིས། རྣམ་ཐར་གསུམ་པ་ནི། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེ་བར་འདོད་དོ། །མངོན་པ་གོང་མ་བ་ལྟར་ན། རང་སའི་རོ་མྱང་གི་སྲེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆ་ནས་རྣམ་ཐར་དང་། དེ་དང་འདྲེས་པའི་ཆ་ནས་སྙོམས་འཇུག་ཏུ་འཇོག་གོ །དེ་ཡང་རྣམ་ཐར་དང་པོ་གསུམ་ནི། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་དངོས་གཞིའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པས་ཁྱབ། གཟུགས་མེད་བཞིའི་སྙོམས་འཇུག་ལ་ཡང་རང་གི་དངོས་གཞིས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཉེར་བསྡོགས་རྣམས་ནི་རང་ས་ལ་སྲེད་པའི་སྒོ་ནས་དེར་འཕེན་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ལ་ནི་རྣམ་ཐར་གྱིས་ཁྱབ་པ་ཡ

【現代漢語翻譯】 轉化道：依靠四禪根本定的心，以等持及其相應法，成就向他方顯現各種化身。分類有：觀有色為有色的解脫、觀無色為有色的解脫、以及殊勝不凈的解脫三種。第一種的定義是：以自心為所依，依靠四禪根本定的心，瑜伽士自認為有色，從而正確地觀看外境的各種色相，具有等持及其相應法。第二種的定義是：依靠上述基礎，通過修習破除自身有色的觀念，從而觀看外境的色相等等。第三種的定義是：依靠上述基礎，通過具備三種觀念，與不凈成為一體的等持及其相應法，這是第三種的定義。 安住于現法樂住之道：在修行者自身相續中，產生身心極度調柔的安樂的等至，這就是它的定義。分類有：與解脫相應的安住之道，以及與寂靜相應的安住之道兩種。與解脫涅槃，以及僅與三界煩惱現行分離相同的道，這是第一種的定義。對此進行分類：四無色解脫。粗重的受想寂滅之道的自性，這是第二種的定義。這僅指滅盡定。此處關於解脫和等至的差別，按照下部論師的觀點，背離下層地是解脫的含義，不背離下層地僅僅是等至的含義，因此近分定和無間道都是等至，而不是解脫，從近分定的第九解脫道開始才安立為根本解脫。也就是說，初禪和二禪是前兩種解脫，第三解脫認為是生於四禪的自性。按照上部論師的觀點，從不貪著自地的味覺的角度安立為解脫，從與此混合的角度安立為等至。也就是說，前三種解脫普遍生於四禪的根本自性。四無色定的等至也普遍具有各自的根本，因為無色界的近分定是以貪著自地的方式投生於該地的原因。滅盡定則普遍具有解脫。

【English Translation】 The path of transformation: Relying on the mind of the fourth Dhyana's (meditative absorption) fundamental concentration, with Samadhi (concentration) and its associated factors, one achieves the ability to manifest various emanations to other places. It is divided into: the liberation of viewing forms as forms, the liberation of viewing formless as forms, and the extraordinary liberation of ugliness. The definition of the first is: relying on one's own mind, based on the mind of the fourth Dhyana's fundamental concentration, the yogi perceives himself as having form, thereby correctly viewing various forms of external objects, possessing Samadhi and its associated factors. The definition of the second is: relying on the above foundation, through practicing the dismantling of one's own perception of having form, thereby viewing external forms, and so on. The definition of the third is: relying on the above foundation, through possessing three perceptions, the Samadhi and its associated factors that are of one taste with ugliness, this is the definition of the third. The path of dwelling in bliss in this very life: The Samadhi that generates the bliss of extreme pliancy of body and mind in the continuum of the practitioner himself, that is its definition. It is divided into: the path of dwelling in accordance with liberation, and the path of dwelling in accordance with peace. The path that is the same as liberation, Nirvana (transcendence of suffering), and merely being separated from the manifest afflictions of the three realms, this is the definition of the first. It is classified into: the four formless liberations. The nature of the path of pacifying coarse feelings and perceptions, this is the definition of the second. This refers only to the cessation of perception and feeling. Here, regarding the difference between liberation and Samadhi, according to the lower Abhidharma (higher knowledge) scholars, turning away from the lower ground is the meaning of liberation, and not turning away from it is merely the meaning of Samadhi, therefore the proximate concentration and the path of immediate cessation are all Samadhi, not liberation, and from the ninth liberation path of the proximate concentration onwards, it is established as fundamental liberation. That is to say, the first two Dhyanas are the first two liberations, and the third liberation is considered to be born into the nature of the fourth Dhyana. According to the higher Abhidharma scholars, from the aspect of being free from craving for the taste of one's own ground, it is established as liberation, and from the aspect of being mixed with it, it is established as Samadhi. That is to say, the first three liberations universally arise in the fundamental nature of the fourth Dhyana. The Samadhi of the four formless realms also universally possesses its own fundamental nature, because the proximate concentration of the formless realm is the cause of being born into that realm through craving for one's own ground. The cessation Samadhi universally possesses liberation.

---

ིན་ནོ། །བཞི་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ། འཕགས་རྒྱུད་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དེ་དེའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ 3-1-62b དབྱེ་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་བཞི་དང་། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་དགུ། འདིར་བྱང་སེམས་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པས་འདས་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་སྲིད་རྩེའི་སྙོམས་འཇུག་ཀྱང་ཡོད་དོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ཀྱང་མངོན་པ་དང་མཐུན་པར་བྱེད་ན། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ན་འདས་ལམ་ཁོ་ནས་འཇུག་པས་འདས་ལམ་དུ་བཞག་གོ །འདིར་འགོག་སྙོམས་གྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལུགས་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལུགས་གཉིས། དང་པོ་ནི། དགག་གཞི་ལུས་ཀྱི་སྟེང་དུ་དགག་བྱ་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་དྲུག་གམ། ཚོགས་བཞི་འཁོར་དང་བཅས་པ་བཀག་པའི་སྙོམས་འཇུག་རྫས་ཡོད་ཀྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་ལྡན་པ་མིན་པའི་འདུ་བྱེད། གཉིས་པ་ལ། ཐེག་ཆེན་ཐུན་མོང་བའི་ལུགས་དང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ལུགས་གཉིས། དང་པོ་ནི། དགག་གཞི་ཀུན་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཞི་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་སྲིད་རྩེའི་སེམས་དང་། ལྷག་མཐོང་ཁྱད་པར་ཅན་འདས་ལམ་གཉིས། དགག་བྱ་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བདུན་འཁོར་དང་བཅས་པ་བཀག་པའི་གནས་སྐབས་ལ་བཏགས་པའི་ལྡན་པ་མིན་པའི་འདུ་བྱེད། འདི་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་པོ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་ལུས་མངོན་བྱེད་དང་། དགྲ་བཅོམ་གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་གྲོལ་གྱི་སྙོམས་པར་འཇུག །བྱང་སེམས་ནི་ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ནུས་པ་ཐོབ་ལ། དེ་ཡང་གཞན་དོན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན་གྱི། རང་དོན་དུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ནི་མིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་འགོག་སྙོམས་འདི་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མེད་དེ་དེའི་དགག་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར། འདིར་སྙོམས་འཇུག་ཏུ་བཤད་ཀྱང་ཏིང་འཛིན་དངོས་མིན་ཏེ། ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་མཉམ་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། སྙོམས་འཇུག་ཅེས་བྱའོ། །འདིའི་གནས་ 3-1-63a སྐབས་ན་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོར་ཡོད་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་བཙུན་པ་དབྱིག་ཤེས་ཀྱི་འདོད་པར་བྱས་ནས་ཐེག་བསྡུས་སུ་བཀག་པའི་ཕྱིར། འདི་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ་ཐེག་བསྡུས་དང་། རྒྱལ་སྲས་མ་ལས། རྟོག་དཔྱོད་ཉེ་བར་ཞི་བས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སུ་འཇོག་ན། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ཀྱང་དེར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ཡིན་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྲིད་རྩེའི་སེམས་ཁོ་ནས་ཐོབ་དགོས་པར་བཤད་པ་ཡང་དེར་བརྩོན་པའི་ཚེ་ཡིན་གྱི་ཕྱིས་ནི་དེར་མ་ངེས་ཏེ། ཡུམ་གྱི་མདོ་ལས་ས་དགུའི་སེམས་ལ་བརྟེན་པ་ཅིག་ཡོད་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། དགག་བྱ་ཚོགས་

【現代漢語翻譯】 是的。第四，關於出世間道（lokottara-mārga），聖者相續的現觀（ārya-saṃtāna-abhisamaya）是它的特徵。 分類有：出世間四禪（lokottara-dhyāna-catuṣka）、四無色定（catuḥ-ārupyasamāpatti）和滅盡定（nirodha-samāpatti），共九種。此處，考慮到菩薩善巧方便（upāya-kauśalya）的緣故，作為超脫道之體性的有頂定（bhavāgra-samāpatti）也包括在內。如果滅盡定也與現觀相符順，那麼入定之時唯有超脫道才能入定，因此被安立為超脫道。 關於滅盡定的分類，有聲聞乘（śrāvakayāna）的觀點和大乘（mahāyāna）的觀點兩種。第一種觀點認為，滅盡定的所斷之基是身體，所斷之法是六識蘊（ṣaḍ-vijñāna-skandha）或四蘊（catuḥ-skandha）及其眷屬，滅盡定是作為實有（dravyasat）自性的生起的非相應行（viprayukta-saṃskāra）。 第二種觀點分為大乘共同的觀點和不共同的觀點兩種。第一種觀點認為，滅盡定的所斷之基是阿賴耶識（ālayavijñāna），能斷是殊勝的止（śamatha）——有頂天之心（bhavāgracitta），以及殊勝的觀（vipaśyanā）——超脫道二者。所斷之法是七識蘊（sapta-vijñāna-skandha）及其眷屬，滅盡定是被安立於斷滅狀態的非相應行。入定者是不還果（anāgāmin）的現證者和阿羅漢（arhat），二者都從解脫的角度入定。菩薩從大乘見道（mahāyāna-darśanamārga）開始獲得入定的能力。而且，他們是爲了利益他人而入定，而不是爲了自己證悟。 佛陀（buddha）沒有入滅盡定，因為他沒有滅盡定的所斷之基。雖然這裡說的是入定，但實際上並不是真正的等持（samādhi），因為它是被說成非相應行。由於是通過四大種（mahābhūta-catuṣka）平等成辦的入定之心而獲得的，所以稱為『入定』。 在這種狀態下，認為意識（manovijñāna）處於不明顯的狀態也是不合理的，因為這是尊者世友（Bhadanta Yaśomitra）的觀點，並且已經在《攝大乘論》（Mahāyānasaṃgraha）中被駁斥。認為這是無分別智（nirvikalpa-jñāna）的自性也是不合理的，因為《攝大乘論》和《寶性論》（Ratnagotravibhāga）中說：『如果因為尋伺（vitarka-vicāra）止息而安立為無分別智，那麼滅盡定也將變成無分別智。』因此，已經駁斥了這種觀點。 雖然說只有有頂天之心才能獲得滅盡定，但這只是在努力修習的時候才是這樣，後來就不一定了，因為《般若經》（Prajñāpāramitā Sūtra）中說，有一種是依賴於九地（bhūmi-nava）之心的。所斷之法是蘊（skandha）……

【English Translation】 Yes. Fourth, regarding the transcendent path (lokottara-mārga), the realization of the noble lineage (ārya-saṃtāna-abhisamaya) is its characteristic. Its divisions are: the four transcendent meditations (lokottara-dhyāna-catuṣka), the four formless absorptions (catuḥ-ārupyasamāpatti), and the cessation attainment (nirodha-samāpatti), making nine in total. Here, considering the bodhisattva's skillful means (upāya-kauśalya), the peak of existence attainment (bhavāgra-samāpatti), which has become the essence of the transcendent path, is also included. If the cessation attainment is also made to accord with realization, then since only the transcendent path is entered into during the attainment, it is established as the transcendent path. Regarding the classification of the cessation attainment, there are two systems: the system of the Hearers (śrāvakayāna) and the system of the Great Vehicle (mahāyāna). The first is: the basis of negation is the body, and the object of negation is the six aggregates of consciousness (ṣaḍ-vijñāna-skandha) or the four aggregates (catuḥ-skandha) together with their retinue, and the attainment of cessation is a non-associated formation (viprayukta-saṃskāra) that arises as an entity that truly exists (dravyasat). The second has two systems: the common system of the Great Vehicle and the uncommon system. The first is: the basis of negation is the all-ground consciousness (ālayavijñāna), and the negating factors are a special quiescence (śamatha)—the mind of the peak of existence (bhavāgracitta), and a special insight (vipaśyanā)—the two transcendent paths. The object of negation is the seven aggregates of consciousness (sapta-vijñāna-skandha) together with their retinue, and the non-associated formation is imputed to the state of cessation. Here, the one who enters into the attainment is the non-returner who manifests the body (anāgāmin) and the arhat, both of whom enter into the attainment of liberation. The bodhisattva gains the ability to enter into the attainment from the path of seeing of the Great Vehicle (mahāyāna-darśanamārga), and that is because they enter into the attainment for the sake of benefiting others, not for the sake of realizing it for themselves. The Buddha (buddha) does not enter into this cessation attainment because he does not have the basis of negation for it. Although it is explained here as an attainment, it is not actually a samādhi, because it is explained as a non-associated formation. Because it is attained by the mind of the attainment that equally accomplishes the four great elements (mahābhūta-catuṣka), it is called an 'attainment'. It is also unreasonable to assume that in this state the mind consciousness exists in an unclear state, because that was made the assumption of Venerable Yaśomitra and was refuted in the Compendium of the Great Vehicle (Mahāyānasaṃgraha). It is also unreasonable to assume that this is the nature of non-conceptual wisdom, because in the Compendium of the Great Vehicle and the Ornament of the Mahāyāna Sūtras (Ratnagotravibhāga), it says, 'If non-conceptual wisdom is established because investigation and analysis are nearly pacified, then the attainment of the cessation of perception and feeling would also become that,' and therefore it is refuted that it is that. Although it is explained that it is necessary to attain this only with the mind of the peak of existence, that is only when striving for it, but later it is not certain, because in the Mother Sutra (Prajñāpāramitā Sūtra) it is explained that there is one that relies on the minds of the nine grounds (bhūmi-nava). The object of negation is the aggregates (skandha)...

---

བདུན་འགོག་པར་བཤད་པ་ཡང་འདོད་པ་ཁམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ཁོ་ན་ལྟར་མ་ངེས་ཏེ། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་སུ་སྣ་ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་དགག་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཅི་ཡང་མེད་ལ་ཆགས་བྲལ་བྱས་པར་བཤད་པ་ཡང་སྤྱིར་བཏང་བ་ཡིན་གྱི། དམིགས་གསལ་ལ་དེ་མི་དགོས་པར་རྒྱལ་སྲས་མ་ལས་བཤད་ཅིང་འདོད་གཟུགས་ཁོ་ནའི་རྟེན་དུ་བཤད་པ་ཡང་ཀུན་གྱི་རྣམ་པར་མ་བཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བ་ལས་བཤད་དོ། །ཐེག་ཆེན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལུགས་ལ་དགག་གཞི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་དུ། དགག་བྱ་སྤྲོས་པའི་ཚོགས་མཐའ་དག་བཀག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ་འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད། འདི་ས་དང་པོ་ནས་ཐོབ་ལ། དྲུག་པ་ནས་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངོས་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱའི་ས་བོན་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ་སྤོང་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བཟོད་པ་བཞིའོ། །སངས་རྒྱས་སུ་བགྲོད་པའི་གོ་སྐབས་ཕྱི་ཤུལ་དུ་གྱུར་པའི་མཁྱེན་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། སྦྱིན་སོགས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བཅུའོ། །བཤད་མ་ཐག་པའི་སྤྲུལ་པའི་ལམ་སོགས་དེ་དག་ལ། 3-1-63b འདིར་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་འདོད་ན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་དུ་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་སྦྱོར། སྐབས་འདིར་ནི་དངོས་གཞན་དང་བསྒོམ་བྱ་ཤེས་རྣམ་གཉིས་ཀ་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་ཡིན་ལ། སྔ་མ་བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་འཆད་པའི་སྐབས་སུ། དངོས་གཞན་ཉན་རང་དང་། བསྒོམ་བྱ་ཤེས་རྣམ་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་ཡིན་ལ། དེ་གཉིས་ཀའི་སྐབས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སོ་བདུན་དང་པོ་བཞིས་མཚོན་ནས་བསྟན་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་དོ། ། ༈ ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ། གཉིས་པ་མཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་ནི། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གང་ཞིག །རང་གི་རིགས་འདྲ་མཚན་ཉིད་པ་འཕགས་ཆུང་འོག་མའི་རྒྱུད་ལ་མེད་པ་དེ། ཐུན་མོང་མིན་པའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཤེས་རྣམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། བརྟེན་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་དབྱེ་བ་དང་། རྟེན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྡེ་ཚན་བཞི་ལས། བསམ་གཏན་གྱི་རབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པ་མཐར་ཐུག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། སྟོབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བཅུ། འདིར་སྟོབས་བཅུ་པོ་ཐུན་མོང་མིན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་ཀྱང་། དེ་གང་རུང་ཡིན་ན་དེ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ཀྱང་དེའི་སྟོབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་གྱི་རབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་འཁོར་གྱི་དབུས་སུ་དམ་བཅའ་འཇོག་པ་ལ་ཆོས་མཐུན་གྱི་རྒོལ་བ་མེད་ཅིང་། ཆོས་མི་མཐུན་གྱི་རྒོལ་བར་མི་ནུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ་མི་འཇིགས

【現代漢語翻譯】 關於『遮止七識』的說法，是就欲界的角度而言的，但並非完全如此，因為在上二界（色界和無色界）中，不需要遮止鼻識和舌識這兩種識。關於『對一無所有離貪』的說法，也是一般性的，特殊情況下則不需要，這在《勝天王般若經》中有所闡述。而關於『僅以欲界和色界作為所依』的說法，也是就未普遍設立的角度而言的，這在《攝類學》中已確定。在大乘不共的宗義中，遮止的基礎是真如，所遮止的是所有戲論之聚，具有遮止一切戲論之聚的等持，這是止的等持的特徵。這從初地開始獲得，從第六地開始顯現。損害自身分位應斷之種子的智慧，是斷道的特徵，可分為四種忍。作為趨向成佛之機會的後繼智慧，是成佛之道的特徵，可分為佈施等十波羅蜜多。對於剛剛所說的化身道等，如果想要了解此處實際所指的特徵，可以將菩薩的智慧與特徵結合起來。此處，實際所指的其他法和所修習的兩種智慧都是菩薩的智慧。而在之前講解三十七道品時，實際所指的其他法是聲聞和緣覺，所修習的兩種智慧是菩薩的智慧。這兩種情況都以佛陀的最初四種三十七道品來表示，沒有區別。 關於不共的遍智之智相：第二，不共的遍智之智相是：遍智的智相，在低等的小乘聖者的相續中沒有的，是不共的遍智之智相的特徵。可分為所依功德的差別和能依智慧的自性兩種。第一種，分為四類：依靠禪定的極致而現量了知一切所知，這是力量的特徵，可分為十種。此處雖然將十力解釋為不共的，但並非任何一種都是如此，因為佛陀的念住也是其力量。依靠禪定的極致，在眷屬中立誓時，沒有順法的反駁者，也不能被不順法的反駁者所動搖的佛陀的智慧，是無畏的特徵。

【English Translation】 The statement about 'blocking the seven consciousnesses' is made from the perspective of the desire realm, but it is not necessarily the case, because in the two upper realms (form realm and formless realm), there is no need to block the two consciousnesses of nose and tongue. The statement about 'being free from attachment to nothingness' is also general, and it is not necessary in special cases, as explained in the 'King of Stellar Omens Sutra'. The statement about 'relying only on the desire and form realms' is also made from the perspective of not establishing it universally, which has been determined in the 'Compendium of Categories'. In the uncommon tenets of the Mahayana, the basis for blocking is suchness, and what is blocked is all the collection of elaborations, possessing the samadhi that blocks all the collection of elaborations, which is the characteristic of the samadhi of cessation. This is obtained from the first bhumi and manifested from the sixth bhumi. The wisdom that harms the seeds of what should be abandoned in one's own share is the characteristic of the path of abandonment, which can be divided into four kinds of forbearance. The wisdom that becomes the subsequent opportunity to proceed to Buddhahood is the characteristic of the path of Buddhahood, which can be divided into the ten paramitas such as generosity. For the path of manifestation and so on just mentioned, if you want to understand the characteristics actually indicated here, you can combine the wisdom of the Bodhisattva with the characteristics. Here, the other phenomena actually indicated and the two wisdoms to be cultivated are both the wisdom of the Bodhisattva. And when explaining the thirty-seven factors of enlightenment earlier, the other phenomena actually indicated were the Hearers and Solitary Realizers, and the two wisdoms to be cultivated were the wisdom of the Bodhisattva. In both cases, there is no difference in representing them with the first four of the Buddha's thirty-seven factors of enlightenment. Regarding the aspects of the uncommon omniscience: Secondly, the aspects of the uncommon omniscience are: the aspects of omniscience that are not present in the continuum of lower Lesser Vehicle saints, which is the characteristic of the uncommon omniscience. It can be divided into the difference of the dependent qualities and the nature of the relying wisdom. The first is divided into four categories: relying on the ultimate of meditation to directly know all knowable objects, this is the characteristic of power, which can be divided into ten types. Although the ten powers are explained here as uncommon, it is not the case that any one of them is, because the Buddha's mindfulness is also its power. Relying on the ultimate of meditation, when making a vow in the midst of the retinue, the Buddha's wisdom that has no opponent who is in accordance with the Dharma and cannot be shaken by an opponent who is not in accordance with the Dharma is the characteristic of fearlessness.

---

་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བཞི། བསམ་གཏན་གྱི་རབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་བྱ་དང་འཆད་བྱེད་ཐོགས་མེད་དུ་མཁྱེན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་བཞི། མདོ་ལས་མ་འདྲེས་པའི་མིང་གིས་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ། མ་འདྲེས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྤྱོད་ 3-1-64a པ་མ་འདྲེས་པ་དྲུག །རྟོགས་པ་མ་འདྲེས་པ་དྲུག །འཕྲིན་ལས་མ་འདྲེས་པ་གསུམ། ཡེ་ཤེས་མ་འདྲེས་པ་གསུམ་མོ། །གཉིས་པ་རྟེན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་བཤད་པ་ལ་གསུམ་ལས། ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད། ཇི་སྙེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་དེ། རང་བྱུང་གི་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་མཐར་ཐུག་པའི་མཁྱེན་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད། འདིར་བསྒོམ་བྱ་དངོས་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་རྗེས་མཐུན་པ་རྣམས་ལ་འདོད་དགོས་སོ། ། ༈ སྒོམ་པ་པོའི་གང་ཟག་གི་རྣམ་པ་དེ་བསྒོམ་པར་བྱེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་བཤད་པ། གཉིས་པ་སྒོམ་པ་པོའི་གང་ཟག་གིས་བསྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་བཤད་པ་ལ། སྒོམ་པ་པོའི་གང་ཟག་བཤད་པ་དང་། བསྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཕྱི་ནང་གི་མཐུན་རྐྱེན་ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཡུམ་ཉན་པའི་སྣོད་དུ་རུང་བའི་སེམས་དཔའ་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ཡུམ་ཉན་པའི་སྣོད། འཛིན་པའི་སྣོད། དོན་ལ་མི་བརྗེད་པར་སེམས་པའི་སྣོད། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྣོད་དང་བཞི། ས་མཚམས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚོགས་ལམ་ནས་རྒྱུན་མཐའི་བར་ན་ཡོད། གཉིས་པ་བསྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་བ་དངོས་དང་། སྔོན་འགྲོའི་ཆོས་གཉིས། མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་རང་བཞིན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལྔ། གནས་སྐབས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བཅོ་ལྔ་སྟེ་ཉི་ཤུའོ། །ས་མཚམས་ནི་ཚོགས་ལམ་ནས་རྒྱུན་མཐའི་བར་ན་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ་སྔོན་འགྲོའི་ཆོས་ལ། བླང་བར་བྱ་བ་ཡོན་ཏན་དང་། དོར་བར་བྱ་བར་སྐྱོན་གཉིས། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་བ་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་རྣམ་དཀར་གྱི་ཡོན་ཏན་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། 3-1-64b དབྱེ་ན་བཅུ་བཞི། ས་མཚམས་ཚོགས་ལམ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་ན་ཡོད། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་བ་བསྒོམ་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དེ། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བའི་སྐྱོན་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ཞེ་དྲུག །ས་མཚམས་ས་བདུན་པ་མན་ཆད་ན་ཡོད། ༈ དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཚུལ་བཤད་པ། གཉིས་པ་

【現代漢語翻譯】 般若的體性。它分為四種。依靠禪定的極致而對所說和能說通達無礙的佛陀智慧，即是各自如實證知的體性。分為四種。不雜于經部的名相所直接顯示的佛陀智慧，即是不雜功德的體性。它分為： 不雜行為六種，不雜證悟六種，不雜事業三種，不雜智慧三種。第二，宣說所依智慧的自性，分為三類：如實證悟法性的究竟智慧，即是真如之相的體性。如實證悟盡所有性的究竟智慧，即是自生之相的體性。如實證悟如所有性和盡所有性一切法的究竟智慧，即是佛陀自性的體性。此處所修之對境，應是菩薩相續中存在的力量等隨順之法。 瑜伽士的相狀，即是宣說所修之瑜伽。 第二，宣說瑜伽士所修之瑜伽，分為瑜伽士之宣說和所修瑜伽之宣說。第一，關於瑜伽士之宣說，其體性是：具足內外殊勝順緣，堪為聽聞般若之法器之菩薩，即是最初之體性。分為聽聞般若之法器、受持般若之法器、于義不忘失之法器、如理作意之法器四種。地界在資糧道至有學道之間。第二，關於所修瑜伽，大乘加行之正行和前行法二者。以通達三智總攝之修習而成為殊勝之心之瑜伽，即是最初之體性。分為自性加行五種，階段性加行十五種，共二十種。地界在資糧道至有學道之間。第二，關於前行法，應取之功德和應舍之過患二者。以修習大乘加行之力而獲得的清凈功德，即是最初之體性。 分為十四種。地界在資糧道至佛地之間。障礙修習大乘加行之法，即是大乘加行之過患的體性。分為四十六種。地界在七地以下。 以其體性而表示之方式的宣說。 第二

【English Translation】 The nature of Prajna (wisdom). It is divided into four types. The Buddha's wisdom that knows the object to be spoken and the speaker without hindrance, relying on the ultimate of meditation, is the nature of individually and correctly knowing. Divided into four types. The Buddha's wisdom directly shown by names that are not mixed with the Sutra Pitaka is the nature of unmixed qualities. It is divided into: Six types of unmixed conduct, six types of unmixed realization, three types of unmixed activities, and three types of unmixed wisdom. Second, explaining the nature of the dependent wisdom, divided into three categories: The ultimate wisdom that directly realizes the suchness of phenomena is the nature of the aspect of suchness. The ultimate wisdom that directly realizes all that exists is the nature of the aspect of self-origination. The ultimate knowledge that directly realizes all phenomena of suchness and all that exists is the nature of Buddhahood itself. Here, the object of meditation should be the powers and other similar things that exist in the mindstream of Bodhisattvas. The form of the meditator, which is the explanation of the yoga to be meditated upon. Second, explaining the yoga meditated upon by the meditator, divided into the explanation of the meditator and the explanation of the yoga to be meditated upon. First, regarding the explanation of the meditator, its nature is: the Bodhisattva who possesses two special favorable conditions, internal and external, and is suitable as a vessel for hearing the Prajna, is the initial nature. Divided into four types: a vessel for hearing the Prajna, a vessel for holding the Prajna, a vessel for not forgetting the meaning, and a vessel for proper attention. The boundary is from the accumulation path to the end of the ordinary path of the Great Vehicle. Second, regarding the yoga to be meditated upon, the actual practice of the Great Vehicle's application and the two preliminary dharmas. The yoga of the mind that becomes excellent through the practice of summarizing the three wisdoms is the initial nature. Divided into five types of natural application and fifteen types of temporary application, totaling twenty. The boundary is from the accumulation path to the end of the ordinary path. Second, regarding the preliminary dharmas, the qualities to be adopted and the faults to be abandoned. The pure qualities obtained through the power of meditating on the Great Vehicle's application are the initial nature. Divided into fourteen types. The boundary is from the accumulation path to the Buddha's ground. The dharma that obstructs the meditation on the Great Vehicle's application is the nature of the faults of the Great Vehicle's application. Divided into forty-six types. The boundary is below the seventh ground. Explanation of the way it is represented by its nature. Second

---

ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ལ། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བ་མཚོན་བྱེད་དང་། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བའི་མཚན་གཞི་གང་རུང་དུ་དམིགས་པ་དེ་ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། བྱེད་སྒྲུབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། ལས་སྒྲུབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་གཉིས། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བ་རང་གི་མཚན་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཐུན་མོང་མིན་པར་མཚོན་བྱེད་དེ། བྱེད་སྒྲུབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་མིང་གི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བའི་ཤེས་མཚན། ཁྱད་མཚན། བྱེད་མཚན་དང་གསུམ། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བ་རང་གི་མཚན་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཐུན་མོང་མིན་པར་མཚོན་བྱེད་གང་ཞིག །མདོ་ལས་ཤེས་པ་ཞེ་བརྒྱད་ཀྱིས་དངོས་སུ་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། དེ་ལ་མིང་གི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། གཞི་ཤེས་སྦྱོར་བའི། ལམ་ཤེས་སྦྱོར་བའི། རྣམ་མཁྱེན་སྦྱོར་བའི་ཤེས་མཚན་དང་གསུམ། གཞི་ཤེས་སྦྱོར་བ་རང་གི་མཚན་གཞིའི་སྟེང་གི་ཐུན་མོང་མིན་པར་མཚོན་བྱེད་གང་ཞིག །མདོ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བ་སོགས་ཤེས་པ་བཅུ་དྲུག་གིས་དངོས་སུ་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བཅུ་དྲུག །ལྷག་མ་གཉིས་ཀྱང་དེས་བསྒྲེ་བར་བྱའོ། །ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་བ་རང་གི་མཚན་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཐུན་མོང་མིན་པར་མཚོན་བྱེད་གང་ཞིག །མདོ་ལས་ཁྱད་ཆོས་བཅུ་དྲུག་གིས་དངོས་སུ་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་མཚན་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་བཅུ་དྲུག །ཡང་དེ་གང་ཞིག་མདོ་ལས་ 3-1-65a བྱེད་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་དངོས་སུ་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བའི་བྱེད་མཚན་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་བཅུ་གཅིག་གོ །བཅུ་གཅིག་པོ་ཡང་གསུམ་དུ་འདུ་སྟེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་གཞི་ཤེས་སྦྱོར་བའི་བྱེད་པ་གསུམ། ལམ་ཤེས་སྦྱོར་བའི་བྱེད་པ་བདུན། རྣམ་མཁྱེན་སྦྱོར་བའི་བྱེད་པ་གཅིག་གོ །ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ལས་སྒྲུབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བའི་མཚན་གཞིའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་ཀྱང་བྱ་ལ། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མཚན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་ཀྱང་བྱའོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། གཞི་ཤེས་སྦྱོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཞི། ལམ་ཤེས་སྦྱོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལྔ། རྣམ་མཁྱེན་སྦྱོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་བདུན་ནོ། །མདོར་ན། དེ་དག་མཚན་གཞིར་བཞག་ནས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཟབ་པ་དང་། གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་དང་། ཚད་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་གསུམ་དུ་མཚོན་པ་ལ། གཞི་ལམ་རྣམ་གསུམ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དང་། བྱེད་པ་གསུམ་དང་། བདུན་དང་། གཅིག་

【現代漢語翻譯】 大乘瑜伽的定義：以大乘瑜伽的表徵或大乘瑜伽的本體為對境，這是大乘瑜伽定義的定義。分類：從能作的角度定義的定義，以及從所作的角度定義的定義，共有兩種。大乘瑜伽在其自身本體上獨一無二的表徵，是能作角度定義的大乘瑜伽定義的定義。從名稱的角度分類，有大乘瑜伽的智相、殊勝相和能作相三種。大乘瑜伽在其自身本體上獨一無二的表徵是什麼？經中以四十八種智慧直接表徵並闡述的菩薩瑜伽，是第一種定義。從名稱的角度分類，有基礎智瑜伽、道智瑜伽和一切智智瑜伽三種。基礎智瑜伽在其自身本體上獨一無二的表徵是什麼？經中以如來出現等十六種智慧直接表徵並闡述的菩薩瑜伽，是第一種定義。分為十六種。其餘兩種也應依此類推。大乘瑜伽在其自身本體上獨一無二的表徵是什麼？經中以十六種殊勝功德直接表徵並闡述的菩薩瑜伽，是大乘瑜伽殊勝相的定義。分為十六種。又，那是什麼？經中以十一種能作直接表徵並闡述的菩薩瑜伽，是大乘瑜伽能作相的定義。分為十一種。這十一種又可歸納為三種：大乘的基礎智瑜伽的三種能作、道智瑜伽的七種能作和一切智智瑜伽的一種能作。大乘瑜伽的定義所表徵的定義，也可稱為從所作角度定義的大乘瑜伽本體的定義，也可稱為大乘瑜伽自性的定義。分為：基礎智瑜伽的四種自性、道智瑜伽的五種自性和一切智智瑜伽的七種自性。總之，將這些作為本體，依次表徵為甚深、難以衡量和無量三種瑜伽，即以基礎、道、一切智三種為對境的菩薩瑜伽，以及三種能作、七種能作和一種能作。

【English Translation】 The definition of Mahāyāna Yoga: To take the representation of Mahāyāna Yoga or the entity of Mahāyāna Yoga as the object, this is the definition of the definition of Mahāyāna Yoga. Classification: There are two types, the definition defined from the perspective of the agent, and the definition defined from the perspective of the action. The unique representation of Mahāyāna Yoga on its own entity is the definition of the definition of Mahāyāna Yoga defined from the perspective of the agent. Classified from the perspective of names, there are three types: the wisdom aspect, the special aspect, and the active aspect of Mahāyāna Yoga. What is the unique representation of Mahāyāna Yoga on its own entity? The Bodhisattva Yoga directly represented and explained in the sūtras by forty-eight wisdoms is the first definition. Classified from the perspective of names, there are three types: the basic wisdom yoga, the path wisdom yoga, and the all-knowing wisdom yoga. What is the unique representation of basic wisdom yoga on its own entity? The Bodhisattva Yoga directly represented and explained in the sūtras by sixteen wisdoms such as the appearance of the Tathāgata is the first definition. Divided into sixteen types. The remaining two should also be inferred accordingly. What is the unique representation of Mahāyāna Yoga on its own entity? The Bodhisattva Yoga directly represented and explained in the sūtras by sixteen special qualities is the definition of the special aspect of Mahāyāna Yoga. Divided into sixteen types. Also, what is that? The Bodhisattva Yoga directly represented and explained in the sūtras by eleven actions is the definition of the active aspect of Mahāyāna Yoga. Divided into eleven types. These eleven can also be summarized into three types: three actions of the basic wisdom yoga of Mahāyāna, seven actions of the path wisdom yoga, and one action of the all-knowing wisdom yoga. The definition represented by the definition of Mahāyāna Yoga can also be called the definition of the entity of Mahāyāna Yoga defined from the perspective of the action, and can also be called the definition of the nature of Mahāyāna Yoga. Divided into: four natures of basic wisdom yoga, five natures of path wisdom yoga, and seven natures of all-knowing wisdom yoga. In short, taking these as the entity, they are successively represented as three yogas of profound, immeasurable, and limitless, that is, the Bodhisattva Yoga with the basic, path, and all-knowing as the object, as well as three actions, seven actions, and one action.

---

དང་ལྡན་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་མཚན་ཉིད་དུ་སྦྱོར་ཞིང་། དེ་དག་མཚན་གཞིར་བཟུང་ནས། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མཚོན་པ་ལ། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བ་ཐུན་མོང་མིན་པར་མཚོན་བྱེད་ཅེས་སོགས་མཚོན་སྦྱོར་གྱི་རྣམ་གཞག་རིགས་པས་བརྟགས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་ཁྱད་མཚན་གྱི་མཚོན་ཚུལ་ནི། གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་དང་ཚད་མེད་པ་གཉིས་མཚན་གཞིར་བཟུང་ནས། ཐེག་དམན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་བར་མཚོན་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་མཚན་ཉིད་དུ་བཟུང་བར་བྱའོ། །འདིར་མཁྱེན་གསུམ་གྱི་སྦྱོར་བ་དང་། ཟབ་པའི་སྦྱོར་བ་སོགས་ནི་མཚོན་བྱ་རྣམ་གྲངས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་གཟུགས་སོགས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པས་ཟབ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པས་ 3-1-65b གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་དང་། བདག་གཉིས་ཀས་སྟོང་པས་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། ། ༈ བྱེ་བྲག་ཏུ་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་སྒོམ་ལམ་རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པ། གཉིས་པ་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་གོ་རིམ་བཤད་པ་ལ། རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་ཙམ་སྐུ་གསུམ་སོ་སོར་མ་ཕྱེ་བའི་རྒྱུར་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་དང་། སྦྱོར་བ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐུ་གསུམ་འཕྲིན་ལས་དང་བཅས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྒྱུར་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལ། སྦྱོར་བ་ཙམ་ངོས་བཟུང་བ་དང་། རྟེན་གྱི་གང་ཟག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་སྒོ་ནས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། མཁྱེན་གསུམ་ཐོས་བསམ་གྱིས་ཤེས་པའི་དོན་ལ་དབང་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་བསྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཚོགས་ལམ་གྱི་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་དང་། སྦྱོར་ལམ་གྱི་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྐབས་འདིར་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་ཞེས་བྱ་ཞིང་། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་བདེན་པའི་མཚན་མ་མེད་པར་ཤེས་ཤིང་། ཐབས་ཀྱིས་སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་དགེ་རྩ་རང་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པར་མཁས་པའི་ཐེག་ཆེན་ལས་དང་པོའི་མངོན་རྟོགས་དེ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ལ་ནི། འདིར་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་མིང་གིས་བསྟན་ལ། རྗེས་ཐོབ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་བཞིའོ། །གཉིས་པ་རྟེན་གྱི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་གང་ཟག་ལ་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པས་གནས་སྐབས་རྫོགས་བྱང་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་ཐོབ་པའི་རྒྱལ་སྲས་དེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་སྦྱོར་ལམ་པ། མཐོང་ལམ་པ། སྒོམ་ལམ་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་གང་ཟག་དང་གསུམ། སྐབས་འདིར་རྟགས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་(བཞག་)པ་ལ། བྱང་སེམས་སྦྱོར་ལམ་པ་གནས་སྐབས་

【現代漢語翻譯】 將具有功德之菩薩瑜伽與特徵相結合，並將這些作為基礎，以大乘瑜伽的特徵來表達，通過理智分析來理解大乘瑜伽的獨特表達方式等表達形式。特別地，特徵的表達方式是，以深不可測和無限為基礎，將超越小乘的大乘瑜伽表達為證悟法無我的菩薩瑜伽的特徵。這裡，三智的瑜伽和甚深瑜伽等是表達對象的不同方面。也就是說，由於色等事物沒有人我而深奧，由於法無我而深不可測，由於二者皆空而無限。 完整瑜伽在相續中生起的修道次第的決定： 第二，講述完整瑜伽在相續中生起的次第，包括將完整瑜伽僅作為不區分三身的因來修習的方式，以及將特殊的瑜伽作為分別確定具有三身事業的因來修習的方式。首先，包括確定瑜伽本身，以及從作為所依之補特伽羅不退轉的利益方面進行闡述。首先，爲了獲得通過聞思瞭解三智的意義的權力而修習的菩薩瑜伽，是完整瑜伽的特徵。對此進行區分，有資糧道的完整瑜伽和加行道的完整瑜伽兩種。首先，這裡被稱為解脫分，其特徵是：以智慧瞭解諸法沒有真實的特徵，並且善於通過方便在自相續中生起佈施等的善根的大乘初學者之現觀，是大乘解脫分的特徵。其次，這裡以抉擇分的名稱來表示，以後得為主的菩薩之抉擇分，是這裡所說的抉擇分的特徵。區分開來有四種。第二，作為所依的不退轉之補特伽羅，由於在相續中生起了完整瑜伽，因此獲得了從暫時圓滿菩提中不退轉的徵兆之菩薩，是不退轉的僧伽之特徵。區分開來有加行道者、見道者、修道者三種不退轉的補特伽羅。這裡，在確定徵兆的方式上，菩薩加行道者暫時……

【English Translation】 Combining the yoga of a virtuous Bodhisattva with characteristics, and taking these as a basis, expressing the characteristics of Mahayana yoga, understanding the unique expressions of Mahayana yoga, etc., through rational analysis. In particular, the way of expressing characteristics is, based on the unfathomable and the infinite, expressing the Mahayana yoga that surpasses the Hinayana as the characteristic of the Bodhisattva yoga that realizes the selflessness of phenomena. Here, the yoga of the three wisdoms and the profound yoga, etc., are different aspects of the object of expression. That is, because form and other things are profound due to the absence of a personal self, unfathomable due to the absence of a phenomenal self, and infinite due to the emptiness of both. The determination of the nature of the path of meditation in which the complete yoga arises in the continuum: Second, explaining the order in which the complete yoga arises in the continuum, including the way of practicing the complete yoga only as the cause of not distinguishing the three bodies, and the way of practicing the special yoga as the cause of separately determining the three bodies with their activities. First, it includes identifying the yoga itself, and explaining it from the aspect of the benefits of the non-returning of the person who is the basis. First, the Bodhisattva yoga practiced in order to obtain the power to understand the meaning of the three wisdoms through hearing and thinking is the characteristic of the complete yoga. Distinguishing this, there are two types: the complete yoga of the accumulation path and the complete yoga of the preparation path. First, here it is called the 'part of liberation,' and its characteristic is: the first Abhisamaya (enlightenment) of a Mahayana practitioner who is skilled in understanding that phenomena do not have true characteristics through wisdom, and in generating the roots of virtue such as generosity in one's own continuum through skillful means, is the characteristic of the 'part of liberation' of the Mahayana. Secondly, here it is indicated by the name 'decisive part,' the decisive part of a Bodhisattva who is mainly in the post-meditation state is the characteristic of the decisive part mentioned here. There are four types when distinguished. Second, the Bodhisattva who has obtained the sign of non-retrogression from temporary perfect enlightenment due to the complete yoga arising in the continuum of the non-returning person who is the basis, is the characteristic of the non-returning Sangha. Distinguishing them, there are three types of non-returning individuals: those on the path of preparation, those on the path of seeing, and those on the path of meditation. Here, in determining the manner of the signs, the Bodhisattva on the path of preparation temporarily...

---

བླ་མེད་རྫོགས་བྱང་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བ་དེ། 3-1-66a མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་དཔེར་ན། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་བྱང་སེམས་སྦྱོར་ལམ་པ་དབང་རྣོན་ཆོས་ཅན། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་སོགས་ལ་བདེན་ཞེན་མངོན་གྱུར་བ་ལྡོག་པའི་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དང་དེ་ཆོས་ཅན། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཏེ། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་དམྱལ་བ་ཡང་འཚོལ་བའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་འབྲས་བུའི་རྟགས་དང་དེ་ཆོས་ཅན། ཐེག་པ་གཞན་གྱིས་བར་མ་ཆོད་པར་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་དུ་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། སྐུ་གསུམ་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྒྱུ་སྦྱོར་བ་བཤད་པ་དང་། འཕྲིན་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཐབས་མཁས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། ཆོས་སྐུའི་རྒྱུ་སྲིད་ཞི་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་། གཟུགས་སྐུའི་རྒྱུ་ཞིང་དག་པའི་སྦྱོར་བའོ། །གཙོ་བོར་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དོན་དུ་སྲིད་ཞི་རང་བཞིན་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ནས་བསྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། སྲིད་ཞི་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད། ས་མཚམས་ལ་སྲིད་ཞི་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཙམ་ནི་སྦྱོར་ལམ་ནས་ཡོད་ལ། ས་བརྒྱད་པ་ནས་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་གང་རུང་གི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པ་དེ་འཁོར་བའི་མཚན་ཉིད། ལས་ཉོན་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་དེ་མྱང་འདས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། གཙོ་བོར་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་ཞིང་སྦྱངས་པའི་དོན་དུ་ཕྱིན་དྲུག་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། རང་ཉིད་གང་དུ་སངས་རྒྱས་པའི་ཞིང་དེའི་སྣོད་ཀྱི་ཞིང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་། བཅུད་ཀྱི་ཞིང་དག་པའི་ 3-1-66b སྦྱོར་བ་གཉིས། ས་མཚམས་ལ་ཙམ་ནི་སྦྱོར་ལམ་ནས་ཡོད་ལ། ཁྱད་པར་ཅན་ས་དགུ་པ་ནས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཙོ་བོར་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཆེད་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམ་པ་བཅུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་དུས་དང་དུས་མིན་པ་ཤེས་པའི་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མཁྱེན་པ་དེ་ཐབས་མཁས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། སོགས་ཁོང་ན་རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་དང་། བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་ལ་སྡེ་ཚན་བདུན་དུ་བྱས་པ་རྣམས་འདོན་ནོ། །དབྱེ་ན། དགྲ་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་མཁས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བཅུ། བདུད་བཞི་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་དབྱིངས་མངོན་དུ་བྱ་བའི་དུས་དང་དུས་མིན་པ་ཤེས་པའི་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་རྣལ་འབ

【現代漢語翻譯】 具備三種不退轉成佛之法： 3-1-66a 不定種性者的加行道，不退轉之相的特徵：例如，不定種性的菩薩加行道者，利根者，具有證悟空性的智慧，因為具有能使對色等執為真實的顯現相違的后得位特殊行為。又，彼（菩薩）具有大悲心，因為在後得位，甚至爲了利益他人而尋覓地獄。如是果之相。又，彼（菩薩）能不被其他乘所間斷地在相續中生起遍智的智慧，因為圓滿了成佛的資糧。如是自性之相。二者為：宣說分別決定三身的因之加行，以及宣說事業之因的方便之加行。初者為：法身之因，輪迴寂滅平等性的加行，以及色身之因，清凈剎土的加行。主要爲了法身之義，證悟並修習輪迴寂滅自性空性平等性的瑜伽士，是為輪迴寂滅平等性之加行的特徵。就地而言，僅輪迴寂滅平等性之加行從加行道起就有，而從八地起則顯現。從因，生起任何業和煩惱之果，痛苦蘊之自性者，是為輪迴的特徵。完全斷除一切業和煩惱的個別斷滅，是為涅槃的特徵。 二者為：主要爲了色身之清凈剎土之義，修習六度波羅蜜多的瑜伽士，是為二者的特徵。分類為：自己成佛之剎土的器情剎土清凈之加行，以及有情剎土清凈之 3-1-66b 加行二者。就地而言，僅從加行道起就有，而特殊者從九地起則顯現。主要爲了圓滿成就事業，顯現空性等十種對境，了知應時與非時的方便智慧雙運之智，是為方便之加行的特徵。等等包含了解脫三門，以及將三十七道品分為七科等。分類為：阿羅漢等的十種方便之加行。爲了顯現完全斷除四魔之法界，了知應時與非時的方便智慧雙運之瑜伽士。

【English Translation】 Possessing the three aspects of irreversibility in achieving unsurpassed perfect enlightenment: 3-1-66a The characteristic of the sign of irreversibility for a practitioner on the path of application who is of an uncertain lineage: For example, a Bodhisattva on the path of application who is of an uncertain lineage, who is sharp-witted, possesses the wisdom of realizing emptiness, because they possess the special post-meditation conduct that contradicts the manifest clinging to things like form as being true. Moreover, they possess great compassion, because in the post-meditation state, they even seek out hell for the benefit of others. Such is the sign of the result. Furthermore, they are capable of generating the wisdom of omniscience in their continuum without being interrupted by other vehicles, because they have completed the accumulation of the causes for Buddhahood. Such is the sign of the nature. The two are: explaining the application of the causes that separately determine the three bodies, and explaining the application of skillful means as the cause of activity. The first is: the application of the equality of samsara and nirvana as the cause of the Dharmakaya, and the application of purifying the field as the cause of the Rupakaya. Primarily for the sake of the Dharmakaya, the yogi who realizes and meditates on the equality of the emptiness of the nature of samsara and nirvana is the characteristic of the application of the equality of samsara and nirvana. In terms of stages, the mere application of the equality of samsara and nirvana exists from the path of application, and it becomes manifest from the eighth Bhumi. From the cause, the nature of the aggregates of suffering that arise as the result of any karma and afflictions is the characteristic of samsara. The individual cessation that completely abandons all karma and afflictions is the characteristic of nirvana. The two are: primarily for the sake of purifying the field of the Rupakaya, the yogi who practices the six perfections is the characteristic of the two. Divided into: the application of purifying the field of the vessel of the field where one becomes enlightened, and the application of purifying the field of the sentient beings of the 3-1-66b field. In terms of stages, it exists only from the path of application, and the special one becomes manifest from the ninth Bhumi. Primarily for the sake of fully accomplishing activities, the wisdom that combines skillful means and knowledge that knows the times and non-times for manifesting the ten objects such as emptiness is the characteristic of the application of skillful means. And so on, including the three doors of liberation, and dividing the thirty-seven factors of enlightenment into seven sections. Divided into: the ten applications of skillful means such as Arhatship. The yogi who combines skillful means and knowledge that knows the times and non-times for manifesting the sphere of completely abandoning the four Maras.

---

ྱོར་དེ་དགྲ་ལས་འདས་པའི་ཐབས་མཁས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཞེས་སོགས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིར་ཐབས་མཁས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་བྱ་ལ། དེ་ལ་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་བཅུ། བཅུ་པོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་དུས་དང་དུས་མིན་པ་ཤེས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཞར་ལ་བདུད་བཞིའི་ངོ་བོ་དང་། སྤངས་པའི་ས་མཚམས་ལ། ཉེར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དེ་ཕུང་པོའི་བདུད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཁམས་གསུམ་པའི་ལས་ཉོན་གང་རུང་དེ་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་རང་དབང་མེད་པར་འཆི་བའི་ངོར་སྐྱེས་པ་དེ། འཆི་བདག་གི་བདུད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། བདུད་གཞན་གསུམ་ལས་འདའ་བ་ལ་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་གང་ཞིག །འདོད་ལྷའི་རིགས་སུ་རྟོགས་པ་དེ་ལྷའི་བུའི་བདུད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། བཅོམ་པའི་ས་མཚམས་ལ། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྦྱོར་ལམ་ནས་ལྷའི་བུའི་བདུད་བཅོམ། བྱང་སེམས་ཀྱི་མཐོང་ལམ་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་དང་། འཆི་བདག་གི་བདུད་གཉིས་བཅོམ། ས་བརྒྱད་པ་ནས་ཕུང་པོའི་བདུད་ཀྱང་བཅོམ་མོ། །དེ་དག་ནི་རགས་པའི་ 3-1-67a དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། སངས་རྒྱས་པ་དང་བདུད་བཞི་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་དུས་མཉམ་མོ། །རྣམ་པ་བརྒྱ་དང་བདུན་ཅུ་གསུམ། །རྣམ་ཀུན་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི། །རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི། །རྣམ་མང་མདོ་དང་གཞུང་བཞིན་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་བཞི་པའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ།། །། ༄། །འབྲས་བུ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། སྒྱུ་མའི་མཛད་པ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཡིས། །སྒྱུ་མའི་འགྲོ་བ་འདི་དག་འདུན་མཛད་ནས། །སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་གསལ་བ་སྟོན་མཛད་པ། སྒྱུ་མའི་མཁན་པོ་བཅོམ་ལྡན་དེར་ཕྱག་འཚལ། །གཉིས་པ་དབང་ཐོབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པ་རྩེ་མོའི་སྦྱོར་བ་ལ། སོ་སོར་སྐྱེ་བོའི་རྩེ་སྦྱོར་དང་། འཕགས་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གཉིས། ༈ སོ་སོར་སྐྱེ་བོའི་རྩེ་སྦྱོར། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་གང་ཞིག །ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པ། དབྱེ་ན་བཞི་ལས། མདོ་ལས་རྟགས་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་དངོས་སུ་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་རྟགས་ཀྱི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་དྲོད་ཀྱི་རྩེ་སྦྱོར་དང་དོན་གཅིག །རྟགས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ལ། མདོ་ལས་དང་པོ་དྲུག་ལ་རྨི་ལམ་གྱི་རྟགས་སུ་གསུང་ཞིང་། བདུན་པ་ལ་རྨི་ལམ་དང་སད་རྨི་འདམ་ཁ་ཅན་དུ་མཛད། ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སད་རྨི་གཉིས་ཀའི་གསལ་ཀ་མ་མཛད་དོ། །བུདྡྷ་ཤྲཱི་ནི་དང་པོ་དྲུག་རྨི་ལམ་གྱི་རྟགས། དེ་ནས་གཉིས་སད་རྨི་གཉིས་ཀའི་རྟགས། ཐ་མ་བཞི་སད་པའི་རྟགས་སུ་བཞེད། ཆོས་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་དང་པོ

【現代漢語翻譯】 應將『瑜伽是超越敵人的巧妙方便之特徵』等詞句新增進去。此處，方便指的是佛陀的智慧。若從相反的角度進行劃分，則有十種。知曉何時應顯現這十種智慧，何時不應顯現，這樣的瑜伽稱為結合。順便說一下，四魔的本質和斷除的界限：執取蘊是蘊魔的特徵；三界中的任何煩惱都是煩惱魔的特徵；因業和煩惱的控制而無自主地生於死亡之境，這是死魔的特徵；任何阻礙超越其他三魔的事物，被認為是欲界天的種族，這是天子魔的特徵。關於斷除的界限：菩薩在加行道中斷除天子魔；菩薩在見道中斷除煩惱魔和死魔；在第八地中斷除蘊魔。這些是粗略的說法，成佛和完全斷除四魔是同時發生的。一百七十三種，圓滿一切相的菩提，各種圓滿結合的法，如眾多經和論中所述。這被稱為第四品對身體和分支的詳細解釋。 對果位頂峰結合的分支的詳細解釋：以成千上萬的幻化事業，爲了引導這些如幻的眾生，示現幻化的自性光明，我向幻化的導師薄伽梵頂禮。第二，以獲得力量的方式禪修頂峰瑜伽，分為凡夫的頂峰瑜伽和聖者的頂峰瑜伽兩種。 凡夫的頂峰瑜伽：首先，它的定義是：彙集三種智慧，達到極致的菩薩瑜伽，生起為抉擇分相應的自性。分為四種：經中通過十二種征相直接表示的彙集禪修達到極致的菩薩瑜伽，是征相頂峰瑜伽的特徵。這與暖位的頂峰瑜伽意義相同。關於十二種征相的分類，經中說前六種是夢中的征相，第七種是夢和醒夢混合的征相，其餘的沒有明確說是醒時還是夢中的征相。布達希里認為前六種是夢中的征相，接下來的兩種是醒夢兩種的征相，最後四種是醒時的征相。法友認為第一

【English Translation】 The phrase 'Yoga is characterized by skillful means that transcend enemies' etc., should be added. Here, skillful means refers to the wisdom of the Buddha. If divided from the opposite perspective, there are ten types. The yoga that knows when to manifest these ten wisdoms and when not to manifest them is called union. Incidentally, the nature of the four maras and the boundaries of their abandonment: the clinging to the aggregates is the characteristic of the skandha mara; any affliction in the three realms is the characteristic of the klesha mara; being born into the realm of death involuntarily due to the power of karma and afflictions is the characteristic of the death mara; anything that obstructs the transcendence of the other three maras, being perceived as belonging to the race of desire realm gods, is the characteristic of the deva-putra mara. Regarding the boundaries of abandonment: the Bodhisattva abandons the deva-putra mara on the path of application; the Bodhisattva abandons the klesha mara and the death mara on the path of seeing; on the eighth bhumi, the skandha mara is also abandoned. These are rough statements, enlightenment and the complete abandonment of the four maras occur simultaneously. One hundred and seventy-three aspects, the complete enlightenment of all aspects, the various dharmas of complete union, as explained in numerous sutras and shastras. This is called the detailed explanation of the body and branches of the fourth chapter. Detailed Explanation of the Branches of the Fruit's Peak Union: With thousands of illusory deeds, to guide these illusory beings, revealing the clear nature of illusion, I prostrate to the illusory teacher, the Bhagavan. Second, meditating on the peak union through the method of obtaining power, there are two types: the peak union of ordinary beings and the peak union of noble beings. The Peak Union of Ordinary Beings: First, its definition is: the yoga of a Bodhisattva who has gathered the three knowledges and whose meditation has become excellent, arising as the nature of the factors concordant with ascertainment. Divided into four types: the yoga of a Bodhisattva who has gathered the meditation that has become excellent, which is directly indicated by the twelve signs in the sutras, is the characteristic of the sign's peak union. This has the same meaning as the heat's peak union. Regarding the classification of the twelve signs, the sutras say that the first six are signs of dreams, the seventh is a mixture of dreams and waking dreams, and the rest are not clearly stated as being either waking or dreaming signs. Buddhahri considers the first six to be signs of dreams, the next two to be signs of both waking and dreaming, and the last four to be signs of waking. The Dharma friend considers the first

---

་དྲུག་རྨི་ལམ་གྱི་རྟགས་དང་། ཕྱི་མ་དྲུག་སད་པའི་རྟགས་སུ་བཞེད། ལོ་ཙཱ་བ་ཆེན་པོས་དང་པོ་བརྒྱད་འབྲས་རྟགས་དང་། ཕྱི་མ་བཞི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་སུ་བཞེད། མདོ་ལས་རྣམ་འཕེལ་བཅུ་དྲུག་གིས་མཚོན་ནས་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། 3-1-67b རྣམ་འཕེལ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་རྩེ་མོའི་རྩེ་སྦྱོར་དང་དོན་གཅིག །མདོ་ལས་བརྟན་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་དངོས་སུ་མཚོན་པས་བསྟན་པའི་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། ངེས་པར་བརྟན་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་བཟོད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་དང་གཅིག །མདོ་ལས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་གིས་མཚོན་པས་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། སེམས་ཀུན་ཏུ་གནས་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཆོས་མཆོག་གི་རྩེ་སྦྱོར་དང་དོན་གཅིག ། ༈ འཕགས་པའི་རྩེ་སྦྱོར། ཤེས་སྒྲིབ་རགས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་རྩེ་སྦྱོར། གཉིས་པ་འཕགས་པའི་རྩེ་སྦྱོར་ལ། ཤེས་སྒྲིབ་རགས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་རྩེ་སྦྱོར་དང་། གནས་ངན་ལེན་གྱི་དྲི་མ་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་དང་། སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གཉིས། ༈ མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར། དང་པོ་ལ། སྤང་བྱ་རྟོག་པ་བཤད་པ་དང་། གཉེན་པོ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཞེན་པའི་བློ་གང་ཞིག །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆར་གྱུར་པ་དེ་མཐོང་སྤངས་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་མཐོང་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་གཟུང་རྟོག་དང་འཛིན་རྟོག་གཉིས། རྟོག་པ་ཀུན་བཏགས་གང་ཞིག །ཡུལ་གཟུང་བ་ལ་དམིགས་ནས་གཟུང་བར་ཞེན་པའི་བློ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། མཐོང་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་དང་། ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་གཉིས། རྟོག་པ་ཀུན་བཏགས་གང་ཞིག །དམིགས་ཡུལ་ཐེན་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་འཇུག་བྱར་ཞེན་པའི་བློ་དེ་མཐོང་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་གི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་དགུ། ཀུན་བཏགས་སུ་གྱུར་པའི་རྟོག་པ་གང་ཞིག །དམིགས་ཡུལ་ཐེག་དམན་གྱི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་ལྡོག་བྱར་ཞེན་པའི་བློ་དེ། མཐོང་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་གི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་དགུ། ཀུན་བཏགས་སུ་གྱུར་པའི་རྟོག་པ་གང་ཞིག །ཡུལ་འཛིན་པ་ལ་དམིགས་ནས་ 3-1-68a འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བློ་དེ་མཐོང་སྤངས་འཛིན་རྟོག་གི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་དང་། བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་གཉིས། མཐོང་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་རྟོག་པ་གང་ཞིག །ཡུལ་འཛིན་པ་ལ་དམིགས་ནས་རྫས་ཡོད་ཀྱི་འཛིན་པར་ཞེན་པའི་བློ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན།

【現代漢語翻譯】 前六者被認為是夢境的徵兆，后六者被認為是醒覺的徵兆。大譯師認為，前八者是果的徵兆，后四者是自性的徵兆。經部中以十六種現觀（rnam 'phel bcu drug）來象徵性地直接展示的，乃是極為殊勝的菩薩瑜伽，即 現觀頂加行（rnam 'phel rtse sbyor）的特徵：它與頂峰的頂加行意義相同。經部中以十二種堅固（brtan pa bcu gnyis）來象徵性地直接展示的，乃是極為殊勝的菩薩瑜伽，即 必定堅固的頂加行（nges par brtan pa'i rtse sbyor）的特徵：它與忍位的頂加行相同。經部中以隨喜來象徵性地直接展示的，乃是極為殊勝的菩薩瑜伽，即 心安住的頂加行（sems kun tu gnas pa'i rtse sbyor）的特徵：它與勝法的頂加行意義相同。 殊勝頂加行：是粗品所知障的對治。 第二，殊勝頂加行分為：粗品所知障的對治頂加行，以及極細微的染污垢障的對治頂加行兩種。第一種又分為：見道頂加行和修道頂加行兩種。 見道頂加行： 第一，分為：所斷分別的解說，以及對治見道頂加行的解說兩種。第一種：對於境的實相不如實執著的任何心識，屬於遍計所執，這就是見道所斷分別的特徵。如果區分，則有見道所斷的能取分別和所取分別兩種。任何遍計所執的分辨，緣于境的所取而執著于所取的心識，這是第一種的特徵。如果區分，則有見道所斷的隨行所取分別和違逆所取分別兩種。任何遍計所執的分辨，緣于小乘的法而執著于隨行之法的心識，這是見道所斷的隨行所取分別的特徵。如果區分，則有九種。任何屬於遍計所執的分辨，緣于小乘的法而執著于違逆之法的心識，這是見道所斷的違逆所取分別的特徵。如果區分，則有九種。任何屬於遍計所執的分辨，緣于境的能取而 顯現執著于能取的心識，這是見道所斷的能取分別的特徵。如果區分，則有實事執著分別和假立執著分別兩種。任何見道所斷的分辨，緣于境的能取而執著于實有的能取的心識，這是第一種的特徵。如果區分，則有……

【English Translation】 The former six are considered signs of dreaming, and the latter six are considered signs of awakening. The great translator considers the first eight as signs of the result, and the latter four as signs of the nature. In the Sutra, the exceedingly excellent Bodhisattva Yoga, which is directly shown symbolically by the sixteenfold manifestation (rnam 'phel bcu drug), is: The characteristic of the Peak Union of Manifestation (rnam 'phel rtse sbyor): It has the same meaning as the Peak Union of the summit. In the Sutra, the exceedingly excellent Bodhisattva Yoga, which is directly shown symbolically by the twelvefold stability (brtan pa bcu gnyis), is: The characteristic of the Definitely Stable Peak Union (nges par brtan pa'i rtse sbyor): It is the same as the Peak Union of patience. In the Sutra, the exceedingly excellent Bodhisattva Yoga, which is directly shown symbolically by subsequent rejoicing, is: The characteristic of the Mind Abiding Peak Union (sems kun tu gnas pa'i rtse sbyor): It has the same meaning as the Peak Union of the supreme Dharma. The Noble Peak Union: It is the antidote to the coarse obscuration of knowledge. Second, the Noble Peak Union is divided into two: the Peak Union that is the antidote to the coarse obscuration of knowledge, and the Peak Union that is the antidote to the subtle and very subtle stains of negative states. The first is divided into two: the Peak Union of the Path of Seeing and the Peak Union of the Path of Meditation. The Peak Union of the Path of Seeing: First, it is divided into two: the explanation of what is to be abandoned by seeing, and the explanation of the Peak Union of the antidote Path of Seeing. The first: Any mind that clings to the nature of objects as not being what they are, which belongs to the category of imputation, is the characteristic of the conceptualization to be abandoned by seeing. If distinguished, there are the grasping conceptualization and the grasped conceptualization that are to be abandoned by seeing. Any conceptualization that is imputed, focusing on the grasped object and clinging to the grasped, is the characteristic of the first. If distinguished, there are the accompanying grasped conceptualization and the reversing grasped conceptualization that are to be abandoned by seeing. Any conceptualization that is imputed, focusing on the Dharma of the Lesser Vehicle and clinging to the accompanying Dharma, is the characteristic of the accompanying grasped conceptualization that is to be abandoned by seeing. If distinguished, there are nine types. Any conceptualization that belongs to imputation, focusing on the Dharma of the Lesser Vehicle and clinging to the reversing Dharma, is the characteristic of the reversing grasped conceptualization that is to be abandoned by seeing. If distinguished, there are nine types. Any conceptualization that belongs to imputation, focusing on the grasping object and manifestly clinging to the grasping mind, is the characteristic of the grasping conceptualization to be abandoned by seeing. If distinguished, there are the conceptualization of clinging to substance and the conceptualization of clinging to imputation. Any conceptualization that is to be abandoned by seeing, focusing on the grasping object and clinging to the grasping of substance, is the characteristic of the first. If distinguished, there are...

---

གང་ཟག་ལ་རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་དང་། ཆོས་ལ་རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་གཉིས། མཐོང་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་འཛིན་རྟོག་གང་ཞིག །གང་ཟག་ལ་དམིགས་ནས་རྫས་ཡོད་ཀྱི་འཛིན་པར་ཞེན་པའི་བློ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་དགུ། དེ་གང་ཞིག་གདགས་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕུང་པོ་ལ་དམིགས་ནས་རྫས་ཡོད་ཀྱི་འཛིན་པར་ཞེན་པའི་བློ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་དགུ། མཐོང་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་རྟོག་པ་གང་ཞིག །ཡུལ་འཛིན་པ་ལ་དམིགས་ནས་བཏགས་པ་ཙམ་གྱིས་འཛིན་པར་ཞེན་པའི་བློ་དེ་མཐོང་སྤངས་རྟག་འཛིན་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་སྐྱེས་བུ་ལ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པ་དང་། ཆོས་ལ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པ་གཉིས། དེ་གང་ཞིག །ཡུལ་སྐྱེས་བུ་ཙམ་ལ་དམིགས་ནས་བཏགས་པ་ཙམ་གྱིས་འཛིན་པར་ཞེན་པའི་བློ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་གང་ཞིག་ཡུལ་སྐྱེས་བུའི་གདགས་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་དམིགས་ནས་བཏགས་པ་ཙམ་གྱིས་འཛིན་པར་ཞེན་པའི་བློ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་དགུ། །འདིར་སྐྱེ་འཕགས་གཉིས་ཀ་ལ་སོ་སོར་ངེས་པར་བཤད་པ་ནི་མཐོང་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་གང་ཟག་ལ་རྫས་འཛན་གྱི་རྟོག་པ་དང་། གང་ཟག་ལ་རྟག་འཛིན་གྱི་རྟོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ལ་རྫས་འཛིན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་མིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱིས་སྤང་བྱ་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཉེར་ལེན་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་བཤད་པ་དང་། ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ཉིད་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་བཤད་པ་དང་། འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དངོས་བཤད་ 3-1-68b པའོ། །རང་འབྲས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུའི་ནུས་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གཞན་འབྲས་བུ་རྟོགས་པའི་ཆོས་ལ་འགོད་པ། རྒྱུ་ལུང་གི་ཆོས་ལ་འགོད་པ། རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་གསུམ། གཉིས་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་དངོས་དང་། ཞར་ལ་རྣལ་འབྱོར་ས་བཞི་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། བྱང་ཆེན་ཙམ་དང་། འདིར་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་བྱང་ཆེན་གཉིས། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་ལ་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། སྐུ་གསུམ་དག་གི་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་ཟད་སྐྱེ་བདེན་པ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་མཐར་ཐུག་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། འདིར་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་བྱང་ཆེན་ནི་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་ཉེར་ལེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཁོ་ནའི་ཆ་ནས་བཤད་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་དེ་འདིར་བསྟན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་སའི་མཚན་ཉིད

【現代漢語翻譯】 于補特伽羅（藏文：གང་ཟག་，含義：人、眾生）的實執分別念和於法（藏文：ཆོས་，含義：事物、現象）的實執分別念這二者中，哪一個是見道所斷的執著分別念？ 以補特伽羅為對境，執著實有的執著心，是第一個的定義。如果細分，有九種。什麼是第二個的定義？以作為安立基礎的蘊（藏文：ཕུང་པོ་，含義：構成要素）為對境，執著實有的執著心，是第二個的定義。如果細分，也有九種。哪一個是見道所斷的分別念？ 以所緣境為對境，執著唯是假立的執著心，是見道所斷的常執分別唸的定義。如果細分，有于補特伽羅的常執分別念和於法的常執分別念兩種。 什麼是第一種？以唯是補特伽羅為對境，執著唯是假立的執著心，是第一個的定義。什麼是第二種？以作為補特伽羅安立基礎的五蘊為對境，執著唯是假立的執著心，是第二個的定義。如果細分，有九種。 這裡對凡夫和聖者兩種情況分別進行明確闡述，是就見道所斷的于補特伽羅的實執分別念和于補特伽羅的常執分別念而言的，而不是就於法的實執而言的。 第二部分，講述了以近取因（藏文：ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་，含義：直接原因）——見道頂加行（藏文：མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་，含義：見道之頂位瑜伽）——的力量所斷除的分別念所獲得的具有近取因的果，以及講述了近取因——見道頂加行本身。 第一部分，講述了俱生助緣（藏文：ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན，含義：共同作用的條件）和果——大菩提（藏文：བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་，含義：偉大的覺悟）本身。 使自果——大菩提的近取因的能量越來越增上的助緣，是大菩提俱生助緣的定義。如果細分，有將他果安立於證悟之法，將因安立於經教之法，以及將自身與菩提之因相結合這三種。 第二部分，講述了大菩提本身，以及順帶講述了四種瑜伽地（藏文：རྣལ་འབྱོར་ས་བཞི་，含義：瑜伽的四個階段）。 第一部分，講述了僅僅是大菩提，以及此處直接顯示的大菩提這兩種。圓滿菩提是第一個的定義。它是指佛陀的三身（藏文：སྐུ་གསུམ་，含義：法身、報身、化身），正如所說：『三身之菩提，是為大菩提。』 徹底斷除垢染，現量證悟無生真諦的究竟智慧，是第二個的定義。此處直接顯示的大菩提，是見道頂加行的近取因，因此，僅從智慧的角度進行闡述，並沒有矛盾之處。 第二部分，講述了大乘的止觀雙運（藏文：ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་，含義：寂止和勝觀的結合）的瑜伽，即此處所說的瑜伽地的定義。

【English Translation】 Between the conceptual thought of substance-grasping regarding individuals (Tibetan: གང་ཟག་, meaning: person, sentient being) and the conceptual thought of substance-grasping regarding phenomena (Tibetan: ཆོས་, meaning: things, phenomena), which of these two is the clinging conceptual thought abandoned by the path of seeing? The mind that clings to the belief in the real existence of an individual, focusing on the individual as its object, is the definition of the first. If divided, there are nine types. What is the definition of the second? The mind that clings to the belief in the real existence of the aggregates (Tibetan: ཕུང་པོ་, meaning: constituent elements) that serve as the basis for designation, focusing on them as its object, is the definition of the second. If divided, there are also nine types. Which conceptual thought is abandoned by the path of seeing? The mind that clings to the belief that something is merely imputed, focusing on the object of apprehension as its object, is the definition of the clinging conceptual thought of permanence-grasping abandoned by the path of seeing. If divided, there are two types: the conceptual thought of permanence-grasping regarding individuals and the conceptual thought of permanence-grasping regarding phenomena. What is the first type? The mind that clings to the belief that something is merely imputed, focusing solely on the individual as its object, is the definition of the first. What is the second type? The mind that clings to the belief that something is merely imputed, focusing on the five aggregates that serve as the basis for the designation of the individual as its object, is the definition of the second. If divided, there are nine types. Here, the clear explanation of both ordinary beings and noble beings separately is in terms of the conceptual thought of substance-grasping regarding individuals and the conceptual thought of permanence-grasping regarding individuals that are abandoned by the path of seeing, and not in terms of substance-grasping regarding phenomena. The second part discusses the fruit that has the proximate cause (Tibetan: ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་, meaning: direct cause) – the peak application of the path of seeing (Tibetan: མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་, meaning: the peak yoga of the path of seeing) – obtained by the power of abandoning the conceptual thoughts to be abandoned, and discusses the proximate cause – the peak application of the path of seeing itself. The first part discusses the co-emergent condition (Tibetan: ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན, meaning: condition that acts together) and the fruit – the Great Bodhi (Tibetan: བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་, meaning: great enlightenment) itself. The condition that causes the energy of the proximate cause of the self-fruit – the Great Bodhi – to increase more and more is the definition of the co-emergent condition of the Great Bodhi. If divided, there are three types: establishing the other-fruit in the Dharma of realization, establishing the cause in the Dharma of scripture, and combining oneself with the cause of Bodhi. The second part discusses the Great Bodhi itself, and incidentally discusses the four Yoga grounds (Tibetan: རྣལ་འབྱོར་ས་བཞི་, meaning: four stages of yoga). The first part discusses merely the Great Bodhi, and the Great Bodhi directly shown here. Perfect Bodhi is the definition of the first. It refers to the three bodies (Tibetan: སྐུ་གསུམ་, meaning: Dharmakaya, Sambhogakaya, Nirmanakaya) of the Buddha, as it is said: 'The Bodhi of the three bodies is the Great Bodhi.' The ultimate wisdom that directly realizes the truth of no arising, having completely exhausted defilements, is the definition of the second. The Great Bodhi directly shown here is the proximate cause of the peak application of the path of seeing, therefore, there is no contradiction in explaining it only from the aspect of wisdom. The second part discusses the yoga of the union of Shamatha and Vipassana (Tibetan: ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་, meaning: the combination of tranquility and insight) of the Great Vehicle, which is the definition of the Yoga ground spoken of here.

---

། དབྱེ་ན། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས། གཟུང་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས། འཛིན་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས། སྤྲོས་བྲལ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་དང་བཞི། སྐྱེ་འཇིག་ཅན་གྱི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་བདག་མེད་དུ་རྟོགས་ནས་བསྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། ས་མཚམས་ཚོགས་ལམ་ནས་ཡོད་དོ། །ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཀྱི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུང་འཛིན་རྫས་གཞན་གྱིས་སྟོང་པར་རྟོགས་ནས་སྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། ས་མཚམས་སྦྱོར་ལམ་དྲོད་ནས་སོ། །ཕྱི་དོན་བདེན་པར་མེད་པའི་རྟགས་ཀྱིས་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་འཛིན་པ་བདག་མེད་དུ་རྟོགས་ནས་བསྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། ས་མཚམས་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་བཟོད་པ་ནས་ 3-1-69a སོ། །རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་བདག་མེད་དུ་རྟོགས་ནས་བསྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་བཞི་པའི་མཚན་ཉིད། ས་མཚམས་ལ་ཙམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་དབུ་མ་པའི་སྦྱོར་ལམ་ནས་ཡོད་ལ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། བྱང་སེམས་ཀྱི་མཐོང་ལམ་ནས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། སྤོང་ལམ་བཤད་པ་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་གང་ཞིག །མཐོང་སྤངས་ཀྱི་ས་བོན་ལ་དངོས་སུ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དངོས་བཏགས་མ་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། སྦྱོར་བ་ཉེར་བསྡོགས་དང་། འཇུག་པ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་བསྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་གང་ཞིག །རང་གི་ངོ་སྐལ་དུ་གྱུར་པའི་མཐོང་སྤངས་ཀྱི་ས་བོན་ལ་ཆ་ཤས་སུ་ཕྱེ་ནས་གནོད་པ་བྱེད་ཅིང་དྲུངས་འབྱིན་མི་ནུས་པ། དེ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྦྱོར་ལམ་ཆོས་མཆོག་གི་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བུའོ། །དེ་གང་ཞིག་དེར་གྱུར་པའི་དེའི་ས་བོན་རྣམས་བསྡོམས་ནས་དྲུངས་འབྱིན་ནུས་པ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་མཐོང་ལམ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་བཟོད་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ལ་མཉམ་གཞག་སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་དང་། རྗེས་ཐོབ་རྟེན་འབྲེལ་ལ་རྟོག་ཚུལ་གཉིས། མཐོང་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་ཀྱི་མཐར་གནས་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་དགུ། མཐོང་ལམ་གྱི་རྗེས་ཐོབ་ལ་གནས་པའི་སེམས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་ལུགས་འབྱུང་དང་། ལུགས་ལྡོག་ཏུ་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་འདིར་བསྟན་གྱི་རྗེས་ཐོབ་རྟེན་འབྲེལ་ལ་རྟོག་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། འད

【現代漢語翻譯】 分類：有四種瑜伽士之地：證悟無我之瑜伽士之地，證悟無所取之瑜伽士之地，證悟無執之瑜伽士之地，以及證悟離戲之瑜伽士之地。第一種的特徵是，菩薩瑜伽士基於生滅的徵象，證悟到取蘊（梵文：skandha）無我並進行禪修。其界限始於資糧道。第二種的特徵是，菩薩瑜伽士基於俱生決定之徵象，證悟到能取和所取在實體上是空性的並進行禪修。其界限始於加行道中的暖位。第三種的特徵是，菩薩瑜伽士基於外境非真實的徵象，證悟到依賴於它的執著是無我的並進行禪修。其界限始於大乘加行道的忍位。 第四種的特徵是，菩薩瑜伽士基於緣起的徵象，證悟到能取和所取二元對立的知識是無我的並進行禪修。如果僅從界限的角度來看，它始於中觀派的加行道；如果從特殊性的角度來看，它始於菩薩的見道。第二部分包括：關於斷道的解釋和關於特殊道的解釋。第一部分：哪一種通過彙集三種智慧並達到極致的菩薩瑜伽士，能夠直接損害見道和修道之種子？那是見道頂加行道的特徵。如果從不區分直接和間接的角度來分類，則有兩種：趨近的加行和進入的無間道。第一種的特徵是：哪一種通過彙集三種智慧並達到極致的菩薩瑜伽士，能夠將屬於自己的見道和修道之種子分解成部分來損害，但不能完全根除？這就像菩薩加行道中最高的法位智慧。第二種的特徵是：哪一種能夠彙集並根除所有屬於它的種子？這就像菩薩見道中對苦諦的法忍。 第二部分，關於特殊道，包括等持獅子奮迅和后得對緣起的思辨兩種。安住于見道特殊道的菩薩相續中的最終等持是第一種的特徵。它可以分為九種。安住于見道后得的菩薩相續中，對緣起順生和逆生的思辨，是此處所指的后得對緣起思辨的瑜伽士的特徵。

【English Translation】 Divisions: There are four grounds for yogis: the ground for yogis who realize selflessness, the ground for yogis who realize non-apprehension, the ground for yogis who realize non-grasping, and the ground for yogis who realize freedom from elaboration. The characteristic of the first is that the bodhisattva yogi, based on the sign of arising and ceasing, realizes the aggregates of appropriation (skandha) as selfless and meditates. Its boundary is from the path of accumulation. The characteristic of the second is that the bodhisattva yogi, based on the sign of simultaneous determination, realizes that the apprehended and the apprehender are empty of other entities and meditates. Its boundary is from the heat of the path of joining. The characteristic of the third is that the bodhisattva yogi, based on the sign that external objects are not true, realizes that the grasping that depends on them is selfless and meditates. Its boundary is from the forbearance of the Mahayana path of joining. The characteristic of the fourth is that the bodhisattva yogi, based on the sign of dependent origination, realizes that the knowledge of the duality of the apprehended and the apprehender is selfless and meditates. If only from the perspective of boundaries, it begins from the path of joining of the Madhyamikas; if from the perspective of particularity, it begins from the path of seeing of the Bodhisattvas. The second part includes: an explanation of the path of abandonment and an explanation of the path of distinction. The first part: Which bodhisattva yogi, who has gathered the three knowledges and become supremely meditative, directly harms the seeds of the path of seeing and abandonment? That is the characteristic of the peak joining of the path of seeing. If divided from the perspective of not distinguishing between direct and indirect, there are two: approaching joining and entering uninterrupted path. The characteristic of the first is: Which bodhisattva yogi, who has gathered the three knowledges and become supremely meditative, harms the seeds of seeing and abandonment that belong to his own share by dividing them into parts, but cannot completely eradicate them? This is like the wisdom of the highest Dharma in the path of joining of the Bodhisattva. The characteristic of the second is: Which one is able to gather and eradicate all the seeds that belong to it? This is like the Dharma-kshanti (忍) towards suffering in the path of seeing of the Bodhisattva. The second part, the path of distinction, includes the samadhi Lion's Leap and the way of contemplating dependent origination in post-meditation. The final samadhi in the continuum of the Bodhisattva abiding in the path of distinction of the path of seeing is the characteristic of the first. It can be divided into nine. The contemplation of the arising and ceasing of dependent origination in the continuum of the mind abiding in the post-meditation of the path of seeing is the characteristic of the yogi who contemplates dependent origination in post-meditation mentioned here.

---

ིར་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྣམ་པར་(བཞག་)པ་ལ། གཡོ་བ་ 3-1-69b མེད་པ་དང་། མི་རྟག་པ་དང་། ནུས་པའི་རྐྱེན་གསུམ་ལས་བྱུང་བ་དེ་རྟེན་འབྲེལ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་ཉིད་དང་པོས་རྒྱུ་མེད་ཡིན་པ་བསལ། གཉིས་པས་རྒྱུ་རྟག་པ་ལས་སྐྱེ་བ་བསལ། གསུམ་པས་རིགས་མི་མཐུན་ལས་སྐྱེ་བ་བསལ། དེ་ཡང་མདོ་ལས་འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །ཞེས་སོགས་ཚིག་གསུམ་གསུངས་པའི་དོན་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། རྣམ་བྱང་གི་རྟེན་འབྲེལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་བཅུ་གཉིས་སོ། །འདི་ལ་སྤྱིར་ངོས་གཟུང་བ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་གང་ཟག་གཅིག་གི་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ངོས་གཟུང་བའོ། །དང་པོ་ལ། རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འགལ་ཟླར་གྱུར་པའི་སེམས་བྱུང་རྨོངས་པ་དེ་མ་རིག་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མ་རིག་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མིན་པའི་མ་རིག་པ་གཉིས། ཕྱི་མ་ནི་འདིར་མི་གཟུང་ལ། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། དེ་གང་ཞིག་ཡང་སྲིད་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀུན་ནས་སློང་བར་ནུས་པ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ལས་འབྲས་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་གཉིས་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་མི་ཤེས་པའི་སེམས་བྱུང་རྨོངས་པ་གང་ཞིག །བསོད་ནམས་མིན་པའི་ལས་ཀུན་ནས་སློང་བྱེད་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་མི་ཤེས་པའི་སེམས་བྱུང་རྨོངས་པ་གང་ཞིག །བསོད་ནམས་དང་མི་གཡོ་བའི་ལས་ཀུན་ནས་སློང་བྱེད་དེ་གཉིས་པའི་མན་ཉིད། ཡང་མ་རིག་པ་ལ་དབྱེ་ན། རྒྱུའི་ཀུན་སློང་དུ་གྱུར་པའི་མ་རིག་པ་དང་། དུས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དུ་གྱུར་པའི་མ་རིག་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀུན་སློང་གི་མ་རིག་པ་ལྟ་བུ། གཉིས་ 3-1-70a པ་ནི། འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀུན་སློང་གི་མ་རིག་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་མ་རིག་པ་ལ་དབྱེ་ན། མཐོང་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་མ་རིག་པ་དང་། སྒོམ་སྤངས་སུ་གྱུར་པའི་མ་རིག་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཡིད་ཤེས་འཁོར་དུ་བྱུང་བའི་མ་རིག་པ་ཀུན་བཏགས་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི། ཉོན་ཡིད་འཁོར་གྱི་མ་རིག་པ་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །མ་རིག་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་དེ་འདིར་བསྟན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས། བསོད་ནམས་མིན་པའི་ལས། མི་གཡོ་བའི་ལས་དང་གསུམ། དེ་ལ་ཡང་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་དང་། འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ལས་གཉིས་གཉིས་ཡོད་དོ། །ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོས་པའི་རྣམ་ཤེས་དེ་འདིར་སྟན

【現代漢語翻譯】 關於緣起的分類，分為無動搖、無常和能力之因三種，這是緣起的定義。第一個定義排除了無因，第二個定義排除了從常因產生，第三個定義排除了從不同類產生。正如經中所說：『此有故彼生，此生故彼生。』例如，以無明為緣則有諸行。這與所說的三個詞的含義相符。 緣起分為兩種：雜染緣起和清凈緣起。第一種是指從因（業和煩惱）產生果（痛苦）的次第，這是第一種緣起的定義。它分為十二支，從無明到老死。這包括一般性的認識和對個體十二緣起的具體認識。 首先，無明的定義是與智慧和知識相反的愚癡之心。它分為有染污的無明和無染污的無明兩種。後者不在此討論。對於前者，其定義是能夠引發導致再次投生的業。它分為兩種：對業果愚癡的無明和對真如之義愚癡的無明。不瞭解因果差別的愚癡之心，是引發非福業的根本。不瞭解真如之義的愚癡之心，是引發福業和不動業的根本。 此外，無明還可分為作為因的根本動機的無明和作為時的根本動機的無明兩種。前者如引發投生之業的無明，後者如引發完成之業的無明。 無明還可分為見道所斷的無明和修道所斷的無明兩種。前者如意識之流中產生的遍計所執的無明，後者如煩惱意之流中的無明。 由無明所引發的有漏業，在此被稱為行的緣起。它分為福業、非福業和不動業三種。每一種又分為引發之業和完成之業兩種。業的習氣所薰染的識，在此被稱為...

【English Translation】 Regarding the classification of dependent origination, it is (established) as having three aspects: immovability, impermanence, and arising from the cause of potential. This is the definition of mere dependent origination. The first definition eliminates causelessness, the second eliminates arising from a permanent cause, and the third eliminates arising from a dissimilar kind. As it is said in the sutra: 'This being, that arises; this arising, that is born.' For example, with ignorance as the condition, there are the formations. This corresponds to the meaning of the three phrases spoken. It is divided into two types: the dependent origination of complete affliction and the dependent origination of complete purification. The first is defined as the order in which suffering arises as a result of karma and afflictions. It is divided into twelve branches, from ignorance to aging and death. This includes both the general recognition and the specific recognition of the twelve links of dependent origination for an individual. Firstly, the definition of ignorance is the deluded mind that is the opposite of knowledge and wisdom. It is divided into two types: ignorance that is afflicted and ignorance that is not afflicted. The latter is not discussed here. For the former, the definition is that which is capable of instigating actions that propel rebirth. It is divided into two types: ignorance that is deluded about the results of actions and ignorance that is deluded about the meaning of suchness. The deluded mind that does not understand the distinction between cause and effect is the characteristic of the first, which instigates non-meritorious actions. The deluded mind that does not understand the meaning of suchness is the characteristic of the second, which instigates meritorious and unwavering actions. Furthermore, ignorance can be divided into ignorance that is the motivation of the cause and ignorance that is the motivation of the time. The first is like the ignorance that motivates actions that propel rebirth. The second is like the ignorance that motivates actions that accomplish. Again, ignorance can be divided into ignorance that is abandoned by seeing and ignorance that is abandoned by meditation. The first is like the imputed ignorance that arises in the mind consciousness, while the second refers to ignorance in the flow of afflicted mind. The contaminated actions instigated by ignorance are referred to here as the dependent origination of formations. It is divided into three types: meritorious actions, non-meritorious actions, and unwavering actions. Each of these is further divided into actions that propel and actions that accomplish. The consciousness imprinted with the habits of actions is referred to here as...

---

་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། འདི་ལ་རྒྱུ་དུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དང་། འབྲས་དུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་གཉིས། དང་པོ་ནི། ལས་སོག་པའི་དུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ལ་བྱ། གཉིས་པ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་བའི་དུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ལ་བྱ། དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་བཞེད་པ་ལྟར་ན། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལ་བྱ། མི་བཞེད་པ་ལྟར་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ལ་བྱའོ། །རང་རྒྱུ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོས་པའི་རྣམ་ཤེས་ལས་འབྱུང་ཞིང་། ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཕུང་དང་པོར་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་གང་རུང་དེ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ཚན་དུ་གྱུར་པའི་མིང་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། འདིར་མིང་ནི། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་འདུ་བྱེད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཞི་ལ་བྱ། གཟུགས་ནི་ནུར་ནུར་པོ་ནས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མ་དོད་པའི་བར་གྱི་ལུས་ལ་བྱའོ། །རང་རྒྱུ་མིང་དང་གཟུགས་ལས་འབྱུང་ཞིང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་པོར་ཚང་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ། འདིར་བསྟན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་སོགས་དྲུག །རང་རྒྱུ་ཡུལ་དབང་ཡིད་བྱེད་གསུམ་འདུས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་མི་འོང་བར་མ་གསུམ་ 3-1-70b གང་རུང་དུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་དེ། བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་པའི་རེག་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་སོགས་དྲུག །རང་རྒྱུ་རེག་པས་ཡུལ་གསུམ་གང་རུང་དུ་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་ལས་སིམ་གདུང་བར་མ་གསུམ་གང་རུང་གི་ངོ་བོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སེམས་བྱུང་དེ། བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་པའི་ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་སོགས་དྲུག །རང་རྒྱུ་ཚོར་བའི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་གསུམ་ལ་བླང་དོར་བྱ་བར་འདོད་པའི་སྲེད་པ་དེ། བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་པའི་སྲེད་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། འདོད་སྲེད། གཟུགས་སྲེད། གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྲེད་པ་དང་གསུམ། དེ་ཡང་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུངས་པ་ན། དེ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྲེད་པ་དང་། བདེ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་སྲེད་པ་སྐྱེ། དེ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཡོན་ལ་སྲེད་པའི་སྲེད་པ་ལྟ་བུ་འདོད་སྲེད། བསམ་གཏན་དང་པོ་གསུམ་གྱི་བདེ་བ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བཏང་སྙོམས་ལ་སྲེད་པ། གཟུགས་ཀྱི་སྲེད་པ། གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་ལ་སྲེད་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྲེད་པའོ། །སྲེད་པ་དེ་ཉིད་ཤས་ཆེར་འཕེལ་བའི་སེམས་བྱུང་འདོད་ཆགས་དེ། འདིར་བསྟན་ལེན་པའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན། འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ། ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར་ལེན་པ། བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཞི། རང་རྒྱུ་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡང་སྲིད་འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ལས་ནུས་པ་མཐུ་ཅན་དེ་འདིར་བསྟ

【現代漢語翻譯】 識的定義：分為因時之識和果時之識兩種。第一種是指造業時的識。第二種是指連線相續時的識。如果按照俱舍宗的觀點，則指阿賴耶識。如果不按照俱舍宗的觀點，則指意識。識從自因，即業的習氣所薰染的識中產生，並且在最初形成凝滑等色蘊時，五蘊中的任何一個成為十二緣起中的名色支。這裡的『名』指的是受、想、行、識四蘊。『色』指的是從凝滑到六處尚未生起的身體。名色是自因，從中產生六處，即最初具備六處的狀態。這是此處所說的六處的定義。分類有：眼處等六處。自因是根、境、意三者聚合，由此對可意、不可意、非可意三者之一進行體驗的心所。這是十二緣起中的觸的定義。分類有：眼觸等六觸。自因是觸對三種境中的任何一種進行體驗，由此以樂、苦、舍三種狀態中的任何一種來感受的心所。這是十二緣起中的受的定義。分類有：眼觸所生之受等六受。自因是受，對苦樂舍三種感受，想要取捨的貪愛。這是十二緣起中的愛的定義。分類有：欲愛、色愛、無色愛三種。當感受被痛苦所折磨時，會產生想要脫離痛苦的愛，以及想要獲得快樂的愛。這又分為三種：如貪著欲妙的欲愛；貪著初禪到三禪的快樂，以及四禪的舍受的色愛；貪著無色界的舍受是無色愛。貪愛更加強烈的增長的心所，即是染著。這是此處所說的取的定義。分類有：欲取、見取、戒禁取、我語取四種。自因是取，由此產生能夠成就來世的業，即具有能力的業。這是此處所說

【English Translation】 The definition of consciousness (རྣམ་ཤེས།, vijñāna)：It is divided into two types: consciousness at the time of cause and consciousness at the time of effect. The first refers to the consciousness at the time of accumulating karma. The second refers to the consciousness at the time of connecting rebirth. According to the Vaibhashika school, it refers to the alaya consciousness (ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས།, ālayavijñāna). According to those who do not accept the Vaibhashika view, it refers to the mind consciousness (ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས།, manovijñāna). Consciousness arises from its own cause, the consciousness imprinted with the karmic imprints, and when the five aggregates initially form as a gelatinous mass, any one of the five aggregates becomes the 'name and form' (མིང་གཟུགས།, nāmarūpa) branch within the twelve links of dependent origination. Here, 'name' refers to the four aggregates of feeling (ཚོར་བ།, vedanā), perception (འདུ་ཤེས།, saṃjñā), mental formations (འདུ་བྱེད།, saṃskāra), and consciousness. 'Form' refers to the body from the gelatinous mass stage until the six sense bases have not yet arisen. Name and form are the self-cause, from which the six sense bases (སྐྱེ་མཆེད།, ṣaḍāyatana) arise, which is the state of initially possessing the six sense bases. This is the definition of the six sense bases mentioned here. The divisions are the six sense bases of the eye, etc. The self-cause is the aggregation of the object, sense faculty, and mental attention, whereby the mental factor experiences one of the three: agreeable, disagreeable, or neutral. This is the definition of contact (རེག་པ།, sparśa) within the twelve links. The divisions are the six contacts of eye contact, etc. The self-cause is contact experiencing any of the three objects, whereby the mental factor experiences the nature of one of the three: pleasure, pain, or neutral. This is the definition of feeling (ཚོར་བ།, vedanā) within the twelve links. The divisions are the six feelings arising from eye contact, etc. The self-cause is feeling, the craving (སྲེད་པ།, tṛṣṇā) that desires to accept or reject the three: pleasure, pain, and equanimity. This is the definition of craving within the twelve links. The divisions are the three: desire craving (འདོད་སྲེད།, kāmatṛṣṇā), form craving (གཟུགས་སྲེད།, rūpatṛṣṇā), and formless craving (གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྲེད་པ།, arūpatṛṣṇā). When feeling is tormented by suffering, craving arises to be separated from that suffering, and craving arises to obtain pleasure. This is further divided into three: desire craving, such as craving for sensual pleasures; form craving, craving for the pleasure of the first three dhyanas and the equanimity of the fourth dhyana; and formless craving, craving for the equanimity of the formless realms. The mental factor of craving that increases more intensely is attachment (ལེན་པ།, upādāna). This is the definition of grasping mentioned here. The divisions are the four: desire grasping (འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ།, kāmopādāna), view grasping (ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ།, dṛṣṭyupādāna), ethical discipline and asceticism grasping (ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར་ལེན་པ།, śīlavratopādāna), and self-assertion grasping (བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ།, ātmavādopādāna). The self-cause is grasping, whereby karma that can accomplish the next life arises, that is, karma with power. This is what is meant here by

---

ན་སྲིད་པའི་མཚན་ཉིད། སྤྱིར་སྲིད་པ་ཙམ་གྱི་མིང་ཅན་མང་དུ་བཤད་ཀྱང་། སྲིད་པ་འདི་ལ་དབྱེ་བ་མ་བཤད་དོ། །སྲེད་ལེན་གཉིས་ལ་ཡང་རྒྱུའི་ཀུན་སློང་གཉིས། དུས་ཀྱི་ཀུན་སློང་གཉིས་ཀ་ཡོད་ལ། སྲིད་པ་ལ་ཡང་འཕེན་འགྲུབ་ཀྱི་ཆ་གཉིས་ཀ་ཡོད་དོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ཡང་སྲིད་ཕྱི་མར་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་བའི་ཕུང་པོ་དེ་འདིར་བསྟན་གྱི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ 3-1-71a དབྱེ་ན། མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་དང་། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེ་བ། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བ། རྫུས་ནས་སྐྱེ་བ་དང་བཞིའོ། །ལས་ཉོན་གྱི་དབང་གིས་ན་ཚོད་གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་གནས་སྐབས་དེ་འདིར་བསྟན་རྒ་ཤིའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་གཉིས། གཉིས་པ་འགྲོ་བ་གཅིག་གི་རྟེན་འབྲེལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། མི་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་གཅིག་ཏུ་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཀུན་ནས་སློང་བྱེད་ཀྱི་མ་རིག་པ་དེ། མི་ལྟ་བུའི་རྟེན་འབྲེལ་ཚར་གཅིག་གི་དབང་དུ་བྱས་པའི་མ་རིག་པའི་མཚན་ཉིད། རང་རྒྱུ་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་མི་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་རིགས་མཐུན་གཅིག་ཏུ་འཕགས་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་དེ། མི་ལྟ་བུའི་རྟེན་འབྲེལ་ཚར་གཅིག་གི་དབང་དུ་བྱས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། མ་རིག་པའི་དབང་གིས་མིར་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོས་པའི་རྣམ་ཤེས་དེ། རྟེན་འབྲེལ་ཚར་གཅིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། འདིར་ནི་རྒྱུ་དུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ན་ལ་འདོད་དགོས་སོ། །མིར་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོས་པའི་རྣམ་ཤེས་དེའི་སྟེང་གི་མི་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་འབྱུང་རུང་གི་ནུས་པ་དེ། མི་ལྟ་བུའི་རྟེན་འབྲེལ་ཚར་གཅིག་གི་མིང་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་བཞིན་དུ་མཚན་མཚོན་གཉིས་ཀ་ལ་སྦྱར་ནས། དེའི་སྟེང་གི་མི་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་གཅིག་གི་ཡང་སྲིད་ཕྱི་མའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འབྱུང་རུང་གི་ནུས་པ་དེ་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེའི་སྟེང་གི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་རེག་པ་འབྱུང་རུང་གི་ནུས་པ་དེ་རེག་པའི་མཚན་ཉིད། དེའི་སྟེང་གི་མི་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་རིགས་མཐུན་གཅིག་གིས་ཚོར་བ་འབྱུང་རུང་གི་ནུས་པ་དེ་དེའི་ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད། མི་ལྟ་བུའི་བདེ་བ་ལ་སྲེད་པའི་སྒོ་ནས་མིར་འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀུན་ནས་སློང་བྱེད་དེ་དེའི་སྲེད་པའི་མཚན་ཉིད། མི་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་གཅིག་གི་ཚོར་བ་བདེ་བའི་རྒྱུ་ལེན་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་མིར་འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ལས་སོག་པར་བྱེད་པ་དེ་དེའི་ལེན་པའི་མཚན་ཉིད། རང་རྒྱུ་ 3-1-71b སྲེད་ལེན་གྱི་དབང་གིས་འདུ་བྱེད་ནས་ཚོར་བའི་བར་གྱི་ནུས་པ་མཐུ་ཅན་དུ་བྱས་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་དེ་དེའི་སྲིད་པའི་མཚན་ཉིད། རང་རྒྱུ་ལས་ཉོན་གྱི་དབང་གིས་མའི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ།

【現代漢語翻譯】 關於「有」 (Sridpa) 的定義：雖然通常會提到許多僅僅是「有」這個名稱的事物，但這裡並沒有詳細區分「有」。對於「愛」 (Sred) 和「取」 (Len)，兩者都具有作為原因的動機和作為時間的動機。同樣，「有」也具有投生和完成兩個方面。由於業和煩惱的影響，在來世連線相續的蘊，在這裡被稱為「生」的定義。對其進行區分，有胎生、卵生、濕生和化生四種。「老死」的定義是指由於業和煩惱的影響，生命階段發生變化的時刻。區分開來，有衰老和死亡兩種。第二部分是關於詳細解釋一種生命形式的緣起，例如人類。無明 (Marigpa) 是一種促使眾生投生為人類的業的根本原因。這是以人類為例，對一次緣起過程中的無明的定義。由於無明這個根本原因的影響，眾生會積聚與人類相似的、具有漏洞的業。這是以人類為例，對一次緣起過程中的行的定義。由於無明的影響，蘊含著投生為人的業習氣的識，是一次緣起過程中的識的定義。這裡必須理解為僅僅是作為原因的識。在蘊含著投生為人的業習氣的識的基礎上，具有產生人類這種生命形式的潛能，這是以人類為例，對一次緣起過程中的名色的定義。同樣，將此應用於名稱和意義兩個方面。在此基礎上，具有在來世產生人類這種生命形式的六處（六根）的潛能，這是六處的定義。在此基礎上，具有完全體驗對境的觸的潛能，這是觸的定義。在此基礎上，人類這種生命形式具有體驗感受的潛能，這是感受的定義。由於貪戀人類的快樂，從而促使投生為人的業，這是愛的定義。通過獲取人類這種生命形式的快樂感受的原因，從而積累促使投生為人的業，這是取的定義。由於愛和取這兩個根本原因的影響，使得從行到感受之間的潛能變得強大，這種具有漏洞的業就是有的定義。由於業和煩惱這兩個根本原因的影響，在母親的子宮中連線相續的蘊的階段。

【English Translation】 Definition of 'Existence' (Sridpa): Although many things are generally referred to by the mere name of 'existence,' no distinctions are made regarding this 'existence' here. Both 'craving' (Sred) and 'grasping' (Len) have two kinds of motivations: one as a cause and one related to time. Similarly, 'existence' has two aspects: projecting and completing. Due to the influence of karma and afflictions, the aggregates that connect the next rebirth are referred to here as the definition of 'birth.' Differentiating them, there are four types: born from the womb, born from eggs, born from moisture, and born miraculously. The definition of 'aging and death' refers to the state of changing life stages due to the influence of karma and afflictions. Differentiating them, there are aging and death. The second part is about explaining the specific dependent origination of one type of being, such as humans. Ignorance (Marigpa) is the fundamental cause that propels beings to be born as humans. This is the definition of ignorance in one cycle of dependent origination, taking humans as an example. Due to the influence of ignorance as the root cause, beings accumulate defiled karma similar to that of humans. This is the definition of action in one cycle of dependent origination, taking humans as an example. Due to the influence of ignorance, the consciousness imprinted with the karmic imprints that project towards becoming human is the definition of consciousness in one cycle of dependent origination. Here, it must be understood as only the consciousness that is the cause. On top of the consciousness imprinted with the karmic imprints that project towards becoming human, the potential to manifest the life form of a human is the definition of name and form in one cycle of dependent origination, taking humans as an example. Similarly, apply this to both name and meaning. On top of that, the potential to generate the six sense bases (six roots) of the next rebirth of a human life form is the definition of the six sense bases. On top of that, the potential to fully experience objects, which is contact, is the definition of contact. On top of that, the potential for a human life form to experience feelings is the definition of feeling. Due to craving for the happiness of humans, the karma that propels towards becoming human is generated; this is the definition of craving. By taking the cause of the feeling of happiness of a human life form, the karma that accumulates to propel towards becoming human is accumulated; this is the definition of grasping. Due to the influence of craving and grasping as the root causes, the potential from action to feeling is strengthened; this defiled karma is the definition of existence. Due to the influence of karma and afflictions as the root causes, the stage of the aggregates connecting the continuum in the mother's womb.

---

མིའི་རྟེན་འབྲེལ་ཚར་གཅིག་གི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད། འདི་ལ་མིང་གཟུགས་ནས་ཚོར་བའི་བར་ལྔའོ། །དེ་ཡང་སྔ་མ་དང་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། འདིར་ནི་དེ་དག་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་རྒྱུ་ལས་ཉོན་གྱི་དབང་གིས་མི་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་གནས་སྐབས་དེ་དེའི་རྒ་ཤིའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལྟར་བཅུ་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་འབྲས་ཚར་གཅིག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཆད་པ་འདི་ནི། ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ལུགས་ཡིན་ལ། གཞུང་གཞན་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཚར་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་དེ་ནི། མི་ལྟ་བུའི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། དེ་ནས་ལྷར་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུའི་རྟེན་འབྲེལ་བསྲེས་པའི་རྣམ་གཞག་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མདོ་ལས་སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་འབྱུང་བར་གསུངས་པ་དང་། རྟེན་འབྲེལ་ཚར་གཅིག་པའི་ལུགས་འདི་འགལ་ཏེ། ལུགས་འདི་ལ་མིང་གཟུགས་སོགས་གྲུབ་པ་ལ་སྲེད་ལེན་སྲིད་པ་གསུམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཉེས་པ་མེད་དེ། དེ་འགྲུབ་པ་ལ་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་སུ་ཟིན་ཀྱང་འཕངས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་བཞག་པའི་ཚོར་བ་འབྱུང་རུང་གི་ནུས་པ་དེ་ལ་སྲེད་པ་མངོན་གྱུར་པ་འབྱུང་བ་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་འགྲོ་བ་གཅིག་གི་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་ཡང་འགྲོ་བ་རིགས་མི་མཐུན་པ་གསུམ་མ་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་ལ་རྫོགས་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་ལྷ་ལྟ་བུའི་རྟེན་ལ་མིར་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་བསགས། དུད་འགྲོ་ལྟ་བུའི་རྟེན་ལ་མིར་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་བསགས། འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ལས་མངོན་དུ་གྱུར་ནས་མིར་སྐྱེ་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདིར་ས་མཚུངས་དཔྱད་པ་ལ། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་ས་ 3-1-72a མཚུངས་སམ་མི་མཚུངས་ཤེ་ན། ཡན་ལག་དང་པོ་དང་རྣམ་ཤེས་ནི་གང་དུ་ལ་སོགས་པའི་ས་དེ་ཁོ་ནར་གཏོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐུ་མཆེད་གཉིས་ཀྱིས་མ་རིག་པ་ནི་ཉོན་ཡིད་འཁོར་གྱི་མ་རིག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུ་དུས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་ཉིད་བཤད་པའི་ཕྱིར། འཇུག་ཤེས་འཁོར་གྱི་མ་རིག་པ་དང་། འབྲས་དུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ལ་འདོད་པའི་ལུགས་ལ་ནི། རྣམ་བཤད་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་བཅུ་པོ་དེ་ནི་ས་མཚུངས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ས་གཞན་གྱི་ལས་ཀྱིས་ས་གཞན་གྱི་ཕུང་པོ་འཕེན་ཞིང་། འགྲུབ་པར་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། ས་གཞན་གྱི་ལས་གསོས་འདེབས་བྱེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པས་ས་གཞན་གྱི་ལས་གསོས་འདེབས་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་གོང་མའི་རྟེན་ལ་འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། མི་དགེ་བ་ཡོད་པར་ཐལ། གཟུགས་ཁམས་ནས་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་སྲེད་ལེན་སྲིད་པ་གསུམ་པོ་ངན་སོང་དུ་གཏོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་ན་ཉེས་པ་མེད་དེ། གོང་མའི་དངོས་གཞིའི་སེམས་ལས་ཉམས་པའི་

【現代漢語翻譯】 一次生命輪迴的緣起特徵：包括從名色到受的五支。這與之前的不同，因為這裡是這些顯現的階段。由於煩惱的勢力，從自身因緣中產生，在如人一般的生處出生的蘊的相續，以及其他轉變的階段，就是老死的特徵。如此，將所有十二支都放在一個因果輪迴中來解釋，這是無著（Asanga）兄弟的獨特宗義。其他論典中將之放在兩個因果輪迴中解釋，那是如人一般的緣起，以及之後生為天人一般的緣起混合的安立。如果經中說，『以愛為緣而生受』，這與一次輪迴的宗義相違背，因為按照這個宗義，名色等成立需要愛、取、有三者在前。答：沒有過失。雖然爲了成就它，必須先有這些，但對於作為拋射支的受，生起容許生起的愛，並不相違。如此，一個有情的十二緣起，也必須在三種不同有情的相續上圓滿，例如，欲界天人的相續上積累投生為人的業，畜生等的相續上積累投生為人的業，成就之業顯現，必須投生為人。這裡進行同地考察，如果這十二支是同地還是異地？第一支和識屬於同一個地方，因為兩位尊者（無著和世親）說無明是煩惱意的無明，識是因時的阿賴耶識。對於認為無明是入識意的無明，識是果時的識的宗義，如《釋論》中所說。行等其餘十支是同地，因為異地的業不能投生和成就異地的蘊，異地的業不能滋養異地的煩惱。如果這樣，那麼上界的相續中會有欲界的煩惱和不善業。從色界墮落到惡趣時，愛、取、有三者必須屬於惡趣。答：沒有過失，因為從上界的實際心識中退失。

【English Translation】 The characteristic of one cycle of dependent origination of life: it includes the five branches from name and form to feeling. This is different from the previous one, because here is the stage where these manifest. Due to the power of afflictions, arising from its own causes, the continuum of aggregates born in a place of birth like a human, and the stage of other transformations, is the characteristic of aging and death. Thus, explaining all twelve branches in one cycle of cause and effect is the unique tenet of the Asanga brothers. Explaining it in two cycles of cause and effect in other treatises is the establishment of a mixture of dependent origination like a human and dependent origination like being born as a god. If the sutra says, 'Feeling arises from the condition of craving,' this contradicts the tenet of one cycle, because according to this tenet, the establishment of name and form, etc., requires the three, craving, grasping, and existence, to precede it. Answer: There is no fault. Although to accomplish it, these must come first, it is not contradictory for the feeling, which is placed as the throwing branch, to arise with the manifestation of craving that is allowed to arise. Thus, the twelve links of dependent origination of one being must also be completed on the continuums of three different types of beings. For example, on the continuum of a desire realm god, one accumulates the karma to be born as a human. On the continuum of an animal, one accumulates the karma to be born as a human. The karma of accomplishment manifests, and one must be born as a human. Here, a same-ground examination is conducted. Are these twelve branches on the same ground or different grounds? The first branch and consciousness belong to the same place, because the two venerable ones (Asanga and Vasubandhu) said that ignorance is the ignorance of the afflicted mind, and consciousness is the alaya consciousness of the causal time. For the tenet that ignorance is the ignorance of the entering consciousness mind, and consciousness is the consciousness of the resultant time, it is as stated in the commentary. The remaining ten branches, such as action, are on the same ground, because the karma of a different ground cannot project and accomplish the aggregates of a different ground, and the karma of a different ground cannot nourish the afflictions that nourish the karma of a different ground. If so, then there would be desire realm afflictions and non-virtue in the continuum of the higher realms. When falling from the form realm to the lower realms, the three, craving, grasping, and existence, must belong to the lower realms. Answer: There is no fault, because one has fallen from the actual mind of the higher realms.

---

གོང་སའི་རྟེན་ལས་འོག་མའི་ཉོན་མོངས་འབྱུང་བ་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་དུ། དོན་གསང་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས། སྐྱེ་བའི་ས་པ་གང་ཡིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ངེས་པར་དེའི་ས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། ༈ སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར། གཉིས་པ་སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ལ་སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་སྤངས་བྱ་རྟོག་པ་ཇི་ལྟར་སྤོངས་བའི་ཚུལ་དང་། དེས་སྤངས་པས་ཐོབ་པའི་བརྟེན་པ་ཡོན་ཏན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། གཉེན་པོ་སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་དང་། སྤངས་བྱ་རྟོག་པ་གཉིས། མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་གང་ཞིག །སྒོམ་སྤངས་རྟོག་པའི་ས་བོན་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་སྦྱོར་བ་སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་དང་། དངོས་གཞི་ཐོད་རྒལ་གཉིས། མཐར་གནས་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་དགུ་ལ་ཆོས་གཞན་སྤེལ་བར་གང་ 3-1-72b ཡང་མེད་པར་ལུགས་མཐུན་དང་ལུགས་མི་མཐུན་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྙོམས་འཇུག་དེ། སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། མཐོང་ལམ་གྱི་སྐབས་ནས་བསྟན་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་དང་། སྒོམ་ལམ་གྱི་སྐབས་ནས་བསྟན་པའི་སྤོང་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་སྦྱོར་བ་སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་གཉིས། དང་པོ་ནི་བཤད་ཟིན་ལ། སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་གང་ཞིག་རང་གི་ངོས་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་སྒོམ་སྤངས་ཀྱི་ས་བོན་ལ་ཆ་ཤས་རེ་རེ་ནས་གནོད་པར་བྱེད་ཅིང་། དྲུངས་འབྱིན་མི་ནུས་པ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི། འགོག་དང་བཅས་པའི་སྙོམས་འཇུག་དགུར། རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སོང་། ཞེས་པའི་གཞུང་གིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་རྒྱུ་སྦྱོར་བ་སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་མཐར་གནས་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་དགུ་ལ་ལུགས་མཐུན་དང་ལུགས་མི་མཐུན་གང་རུང་གི་སྒོ་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྙོམས་འཇུག་གང་ཞིག །རང་གི་ངོས་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱར་གྱུར་པའི་སྒོམ་སྤངས་ཀྱི་ས་བོན་དྲུངས་འབྱིན་ནུས་པ་དེ་དངོས་གཞི་ཐོད་རྒལ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཐོད་རྒལ་ཆུང་ངུ་། འབྲིང་། ཆེན་པོ་གསུམ། རང་རྒྱུ་སྦྱོར་བ་སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་སྔོན་དུ་བཏང་ནས། དངོས་གཞི་ཐོད་རྒལ་འབྲིང་པོ་མ་སྐྱེས་གོང་དེར་མཐར་གནས་གྱི་སྙོམས་འཇུག་དགུ་ལ་ཆོས་གཞན་སྤེལ་བོར་གང་ཡང་མེད་པར་ལུགས་མཐུན་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྙོམས་འཇུག་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རང་རྒྱུ་དངོས་གཞི་ཐོད་རྒལ་ཆུང་ངུ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས། མཐར་གནས་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་དང་པོ་བརྒྱད་དང་འགོག་པ་སྤེལ་ཏེ་ལུགས་མཐུན་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་། འགོག་པ་ནས་སྲིད་རྩེ་ལ་ནུད་ཆུང་བྱེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། རང་

【現代漢語翻譯】 因為想要上地的所依產生下地的煩惱。正如《義密分別說》中所說：『產生之地的任何事物，都是實現它的煩惱，並且肯定是它的土地。』 奢摩他道之頂加行 第二，奢摩他道之頂加行，包括如何斷除奢摩他道之頂加行的所斷分別，以及通過斷除所獲得的功德。第一部分包括：對治品奢摩他道之頂加行和所斷分別二者。哪一種是包含三種智慧的圓滿奢摩他瑜伽行者？哪一種智慧能損害奢摩他所斷分別的種子，那是第一個特徵。如果進行分類，則分為加行獅子奮迅和正行頓超兩種。在九次第等持中，沒有任何其他法介入，通過順行和逆行兩種方式入定的等持，僅僅是獅子奮迅三摩地的特徵。如果進行分類，則分為見道時所說的，作為殊勝道之自性的獅子奮迅，以及修道時所說的，作為斷道之自性的加行獅子奮迅兩種。第一種已經解釋過了。哪一種獅子奮迅能夠從其自身部分損害所斷分別的種子，但不能完全根除，那是第二種特徵。正如經文所說：『包含止的九次第等持，分為兩種。』這是經文所要表達的內容。哪一種等持，以自因加行獅子奮迅為先導，通過順行和逆行的方式入於九次第等持，能夠根除作為自身所斷的奢摩他所斷分別的種子，那是正行頓超的特徵。如果進行分類，則分為小頓超、中頓超、大頓超三種。哪一種等持，以自因加行獅子奮迅為先導，在未生起正行中頓超之前，沒有任何其他法介入，通過順行的方式入於九次第等持，那是第一個特徵。哪一種等持，以自因小頓超為先導，將前八種等持與滅盡定結合，通過順行的方式入定，並且從滅盡定到有頂天逐漸減弱，那是第二種特徵。

【English Translation】 Because it is desired that afflictions of the lower ground arise from the basis of the higher ground. As it is said in the 'Detailed Explanation of the Secret Meaning': 'Whatever is the ground of arising, the afflictions that accomplish it, and certainly its ground.' Samatha Path Peak Practice Secondly, the Samatha Path Peak Practice includes how to abandon the conceptualizations to be abandoned by the Samatha Path Peak Practice, and the qualities of reliance obtained by abandoning them. The first part includes: the antidote Samatha Path Peak Practice and the conceptualizations to be abandoned. Which is the yogi of a Bodhisattva who has perfected the three wisdoms? Which wisdom harms the seeds of the conceptualizations to be abandoned by Samatha, that is the characteristic of the first. If it is divided, it is divided into the preliminary practice Lion's Leap and the main practice Breakthrough. In the nine successive absorptions, without any other dharma intervening, the absorption of entering into absorption through the two ways of accordance and non-accordance is merely the characteristic of the Lion's Leap Samadhi. If it is divided, it is divided into the Lion's Leap that arises as the nature of the distinguished path taught from the time of the Seeing Path, and the preliminary practice Lion's Leap that arises as the nature of the abandoning path taught from the time of the Meditation Path. The first has already been explained. Which Lion's Leap harms the seeds of the conceptualizations to be abandoned by meditation, each part of its own share, but cannot uproot them, that is the characteristic of the second. That is, 'The nine absorptions with cessation are divided into two aspects,' as taught by the scripture. Which absorption, having sent forth the preliminary practice Lion's Leap as its own cause, enters into the nine successive absorptions through either the way of accordance or non-accordance, and is able to uproot the seeds of the conceptualizations to be abandoned by meditation that have become its own share, that is the characteristic of the main practice Breakthrough. If it is divided, it is divided into small Breakthrough, medium Breakthrough, and large Breakthrough. Which absorption, having sent forth the preliminary practice Lion's Leap as its own cause, before the medium Breakthrough of the main practice has arisen, enters into the nine successive absorptions through the way of accordance without any other dharma intervening, that is the characteristic of the first. Which absorption, having sent forth the small Breakthrough of the main practice as its own cause, combines the first eight absorptions with cessation, enters into absorption through the way of accordance, and gradually diminishes from cessation to the peak of existence, that is the characteristic of the second.

---

རྒྱུད་དངོས་གཞི་ཐོད་རྒལ་འབྲིང་པོ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས། མཐར་གནས་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་དགུ་དང་འདོད་སེམས་སྤེལ་ཏེ་ལུགས་ 3-1-73a མི་མཐུན་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྙོམས་འཇུག་དེ་གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལྟར་ཐོད་རྒལ་ཆུང་ངུ་ལ་གནས་དགུ། འབྲིང་པོ་ལ་བཅུ་བདུན། ཆེན་པོ་ལ་བཅོ་བརྒྱད། སྦྱོར་བ་སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་ལ་བཅུ་བདུན་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞུགས་པའི་བློ་གང་ཞིག །ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཆར་གྱུར་པ་དེ་སྒོམ་སྤངས་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བཞི། དེ་རེ་རེ་ལའང་དགུ་དགུ་སྟེ་སོ་དྲུག །དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་དུ་སོ་སོར་ཕྱེ་བས་བརྒྱ་དང་བཅོ་བརྒྱད། སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་ནི། ལྷན་སྐྱེས་ཤེས་སྦྱར་བ་མ་གཏོགས། མཐོང་སྤངས་ཀྱི་སྐབས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་འགལ་རྐྱེན་མངོན་གྱུར་པ་ཟད་ཅིང་མཐུན་རྐྱེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་སྒོམ་ལམ་གྱི་བརྟེན་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། ས་མཚམས་ནི་ས་བཅུ་པ་ནས་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ་ལ། དངོས་དང་དམིགས་རྣམ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རང་འབྲས་རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་དངོས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་རྒྱུན་མཐའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ། དམིགས་རྣམ་དངོས་དང་། དམིགས་རྣམ་ལ་རྩོད་པའི་ལོག་སྒྲུབ་གཉིས། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་པར་བྱ་བའི་གཞི་དེ་དེའི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་བདེན་སྟོང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་ཟེར། བར་ཆད་མེད་ལམ་པའི་རྩེ་སྦྱོར་རང་དབང་དུ་སྐྱེད་བྱེད་དེ་དེའི་བདག་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་རྒྱུན་མཐའ་མན་ཆད་ཀྱི་དམིགས་རྣམ་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་ལ་ཟེར། བར་ཆད་མེད་རྩེས་ཡུལ་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དེ་དེའི་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་སྤྲོས་བྲལ་རྟོགས་པའི་རྒྱུན་མཐའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བྱའོ། །ཞར་ལ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་རིག་པ་སྔ་མ་ལ་བྱའོ། །དེ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་ 3-1-73b བཞེད་པའོ། །འཕགས་པ་ལྟར་ན། སྟོང་གསུམ་སྐྱེ་བོ་ཞེས་པའི་སྐབས་སུ། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་དེ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དུ་བསྟན་ནས། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བདག་རྐྱེན་དང་དམིགས་རྐྱེན་སྟོན་བྱེད་དུ་གཞུང་ཕྱི་མ་གསུངས་པར་བཞེད་དོ། །གཉིས་པ་ལོག་སྒྲུབ་ལ། བདེན་གཉིས་གང་རུང་རེ་རེ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཅིག་ཤོས་སུན་འབྱིན་བའི་ལོག་རྟོག་གམ། དེས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་རྩོད་ངག་གང་རུང་དེ་བར་ཆད་མེད་རྩེའི་དམིགས་རྣམ་ལ་རྩོད་པའི་ལོག་སྒྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ལོག་རྟོག་དང་། རྩོང་ངག་གཉིས

【現代漢語翻譯】 首先是《超越次第中品》，然後是九種次第止觀（mthar gnas kyi snyoms 'jug dgu），並與慾望相結合，以不相同的方式進入止觀，這是第三種止觀的特徵。同樣，小品有九種次第，中品有十七種次第，大品有十八種次第，結合姿勢（sbyor ba seng ge rnam bsgyings）有十七種次第。 第二，對於境的實相顛倒執著的分別念，成為俱生的一部分，這是斷除修習的分別唸的特徵。它可以分為四種，每一種又分為九種，總共三十六種。如果將它們分為三界，則有一百一十八種。每一種的特徵，除了俱生與知識相結合之外，都應該像斷除見道的階段一樣結合。 第二，三乘（theg pa gsum）所有圓滿的功德，自發產生的違緣已經耗盡，順緣圓滿，這是修道所依賴的功德的特徵。它的界限是從第十地開始。 第二，本體和所緣行相兩種。第一，作為自果（rang 'bras）一切相智（rnam mkhyen）第一剎那的真實因，高度集中的禪定（bsdus sgom rab tu gyur pa'i sems dpa'i rnal 'byor），這是無間瑜伽（bar chad med pa'i rtse sbyor）的特徵。這是指常邊際的智慧（rgyun mtha'i ye shes）。 第二，所緣行相的本體，以及對所緣行相的諍論和邪見兩種。爲了斷除無間瑜伽的增益，所要斷除的基礎是它的所緣的特徵。這是指如真如空性（bden stong）和幻相（sgyu ma）之類的。能夠自主產生無間道瑜伽，這是它的增上緣的特徵。這是指常邊際以下的不錯亂的憶念（dran pa）。無間瑜伽證悟對境的執著方式的差別，這是它的行相的特徵。這是指證悟離戲的常邊際的智慧。順便說一下，緊隨其後的因是指先前的知識。這是導師的觀點。 按照聖者的觀點，在提到三千世界眾生時，無間瑜伽被認為是相智的近取因，並且後來的論典被認為是相智的增上緣和所緣緣的指示。 第二，邪見，以二諦（bden gnyis）中的任何一個作為理由，從而駁斥另一個的邪分別念，或者由此引發的爭論，這是對無間瑜伽的所緣行相的諍論和邪見的特徵。它可以分為邪分別念和爭論兩種。

【English Translation】 First, the intermediate Transcendence Stage Tantra, followed by the nine samadhi absorptions of the final state, combined with desire, entering samadhi absorptions in dissimilar ways, which is the characteristic of the third samadhi absorption. Similarly, the small stage has nine samadhis, the intermediate stage has seventeen, the great stage has eighteen, and the combining posture has seventeen. Second, the mind that enters into a reversed understanding of the nature of objects, becoming part of the innate, is the characteristic of conceptual thought that abandons meditation. It can be divided into four, and each of these into nine, totaling thirty-six. When divided separately into the three realms, there are one hundred and eighteen. The characteristics of each should be combined as in the stage of abandoning seeing, except for the combination of innate and knowledge. Second, all the perfect qualities of the three vehicles, with the opposing conditions that arise naturally exhausted and the favorable conditions perfected, are the characteristics of the qualities that depend on the path of meditation. Its boundary is from the tenth bhumi. Second, there are two aspects: the actual and the object-aspect. First, the bodhisattva's yoga of highly concentrated meditation, which is the direct cause of the first moment of omniscient wisdom as its own result, is the characteristic of the uninterrupted peak practice. This refers to the wisdom of the ultimate continuum. Second, there are two aspects of the object-aspect: the actual object-aspect and the refutation of disputes regarding the object-aspect. The basis for severing the imputation of the uninterrupted peak practice is the characteristic of its object. This refers to things like emptiness of inherent existence and illusion. The ability to freely generate the uninterrupted path's peak practice is the characteristic of its dominant condition. This refers to the unforgetting mindfulness of the object-aspect below the ultimate continuum. The distinction in the way of apprehending the object by the uninterrupted peak is the characteristic of its aspect. This refers to the ultimate continuum of wisdom that realizes freedom from elaboration. Incidentally, the immediately preceding condition refers to the preceding knowledge. This is the view of the teacher. According to the noble ones, in the context of 'three thousand world beings,' the uninterrupted peak practice is shown as the immediately preceding condition for omniscience, and the later texts are considered to indicate the dominant condition and objective condition of omniscience. Second, in refuting disputes, the wrong conception that refutes one of the two truths by using the other as a reason, or any debate instigated by it, is the characteristic of the refutation of disputes regarding the object-aspect of the uninterrupted peak. It can be divided into two: wrong conception and debate.

---

། དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་བཅུ་དྲུག་བཅུ་དྲུག་གོ །འདིའི་དང་པོ་ནི། བདེན་གཉིས་རྣམ་འབྱེད་ཀྱིས་སེལ་ལ། གཉིས་པ་ནི། དེ་ལ་བསྟན་པའི་ལན་གྱིས་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །འདིར་རྩོད་པའི་ཚུལ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་དོན་དམ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དང་། དོན་དམ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཀུན་རྫོབ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དང་། དོན་དམ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་དོན་དམ་ཉིད་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །དང་པོ་གསུམ་གཞུང་ལས་དངོས་སུ་གསུངས་ཤིང་། ཕྱི་མ་དངོས་སུ་མ་གསུངས་ཀྱང་དོན་གྱིས་ཐོབ་བོ། །ཀླན་ཀ་དང་པོ་ལ་དོན་དམ་གྱི་སྒོ་ནས་ལན་འདེབས། གཉིས་པ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལན་འདེབས་པར་གཞུང་ལས་གསུང་ལ། ཕྱི་མ་གཉིས་ལ་བདེན་པ་གཉིས་ཀའི་སྒོ་ནས་ལན་འདེབས་པར་དོན་གྱིས་ཐོབ་བོ། །རྩེ་སྦྱོར་ཡན་ལག་འཕྲོས་དང་བཅས། །རྩེ་བར་ཡུམ་གྱི་མདོ་དང་ནི། །རྩེ་གྱུར་གཞུང་ལུགས་མང་པོ་ནས། །རྩེ་མོའི་བློ་ཡིས་བསྡུས་ཏེ་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ལྔ་པའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ།། །། ༄། །བརྟན་པ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། རྒྱུ་མཐར་གྱིས་པའི་སྦྱོར་བ། སྟོང་ཉིད་མར་གད་ཞུ་བའི་ཆུ་གཏེར་དུ། །མངོན་རྟོགས་ཤེལ་དཀར་སྦུ་བ་འདྲེན་འདྲ་བའི། །རྒྱལ་ཡུམ་རྒྱ་མཚོའི་སྙིང་པོ་འདྲེན་མཛད་པ། །མི་ཕམ་སྲིད་ཞིའི་མེས་པོ་དེར་ཕྱག་འཚལ། །གཉིས་པ་བརྟན་པ་རྒྱུ་ 3-1-74a འབྲས་ལ། རྒྱུ་མཐར་གྱིས་པའི་སྦྱོར་བ་དང་། འབྲས་བུ་སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཁྱེན་གསུམ་ཐོས་བསམ་གྱིས་ཤེས་པའི་དོན་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་བསྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། མཐར་གྱིས་པའི་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཕྱིན་དྲུག་གི་མཐར་གྱིས་སྦྱོར་བ་དང་། ལམ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་རྗེས་དྲན་དྲུག་གི་མཐར་གྱིས་སྦྱོར་བ་དང་། ལམ་རྣམ་པར་དག་བྱེད་དངོས་མེད་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་མཐར་གྱིས་སྦྱོར་བ་དང་གསུམ། ༈ ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཕྱིན་དྲུག་གི་མཐར་གྱིས་སྦྱོར་བ། ཤེས་རྣམ་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། ཕྱིན་དྲུག་ཟུང་འབྲེལ་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་སློབ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་དྲུག་ལས། སྐྱེ་མེད་གསུམ་གྱི་ཤེས་རྣམ་དང་། སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་ཟུང་འབྲེལ་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་སློབ་པའི་སེམས་དཔའི་སེམས་རྣལ་འབྱོར་དེ་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་མཐར་གྱིས་པའི་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་རེ་རེ་ལའང་མཐར་གྱིས་བྱ་བ་དང་། མཐར་གྱིས་བསླབ་པ་དང་། མཐར་གྱིས་བསྒྲུབ་པ་གསུམ་གསུམ་དུ་འབྱེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། མད

【現代漢語翻譯】 每個之中又有十六個。第一個是用真假二諦的區分來消除，第二個是用對它的解釋來消除。這裡有四種辯論的方式：以世俗諦為理由來駁斥勝義諦，以勝義諦為理由來駁斥世俗諦，以世俗諦為理由來駁斥世俗諦本身，以勝義諦為理由來駁斥勝義諦本身。前三種在經文中明確說明，后一種雖然沒有明確說明，但實際上是包含在其中的。對於第一個詰難，用勝義諦的觀點來回答；對於第二個詰難，用世俗諦的觀點來回答，經文中是這樣說的。對於后兩種詰難，實際上是用真假二諦的觀點來回答。頂點結合支分及其他，頂點在於般若波羅蜜多經，頂點在於眾多論典，用頂點的智慧彙集起來講述。這被稱為第五品的身和支分的詳細解釋。 穩固的因果支分的詳細解釋。逐漸窮盡的結合。 在空性融化成甘露的海洋中，猶如牽引顯現證悟的白色泡沫，牽引勝母（རྒྱལ་ཡུམ།，Gyal Yum，佛母）大海的精華，向無怙（མི་ཕམ།，Mipham，彌龐）輪迴涅槃的祖先頂禮。 第二，穩固的因果，分為逐漸窮盡的結合和剎那果的結合兩種。第一種，爲了獲得通過聞思瞭解三智（མཁྱེན་གསུམ།，khyen gsum，三智）之義的穩固性，菩薩瑜伽士所修習的，是逐漸窮盡的結合的特徵。對此進行分類，有作為道之自性的六度（ཕྱིན་དྲུག，phin drug，六度）的逐漸結合，有作為道之特點的六隨念（རྗེས་དྲན་དྲུག，rjes dran drug，六隨念）的逐漸結合，有作為道的完全清凈的證悟無實有自性的逐漸結合這三種。 作為道之自性的六度的逐漸結合。 一百七十三種智相（ཤེས་རྣམ།，shes rnam，智相）與六度結合起來修習，爲了獲得穩固性而學習的菩薩瑜伽士，是第一個特徵。對此進行分類，在六度中，將無生三（སྐྱེ་མེད་གསུམ།，skye med gsum，無生三）的智相與佈施度（སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན།，sbyin pa'i phar phyin，佈施度）結合起來修習，學習的菩薩心瑜伽士，是佈施度的逐漸窮盡的結合的特徵。應該這樣結合。每個之中又分為逐漸窮盡的行為、逐漸窮盡的學習和逐漸窮盡的成就這三種。正如所說：

【English Translation】 Each of these also has sixteen. The first is eliminated by distinguishing between the two truths, and the second is eliminated by the answer shown to it. Here, there are four ways of arguing: using the conventional truth as a reason to refute the ultimate truth, using the ultimate truth as a reason to refute the conventional truth, using the conventional truth as a reason to refute the conventional truth itself, and using the ultimate truth as a reason to refute the ultimate truth itself. The first three are explicitly stated in the texts, and although the latter is not explicitly stated, it is obtained in essence. For the first objection, answer from the perspective of the ultimate truth; for the second, answer from the perspective of the conventional truth, as stated in the texts. For the latter two, it is obtained in essence that the answer is given from the perspective of both truths. Vertex combined with branches and others, the vertex is in the Prajnaparamita Sutra, the vertex is in many treatises, gathered and explained with the wisdom of the vertex. This is called the detailed explanation of the body and branches of the fifth chapter. Detailed explanation of the stable cause and effect branches. The gradual exhaustive combination. In the ocean of nectar where emptiness melts, like drawing white bubbles of manifest realization, drawing the essence of the Victorious Mother (རྒྱལ་ཡུམ།, Gyal Yum, the Mother of the Buddhas) ocean, I prostrate to Mipham (མི་ཕམ།, Mipham, the Unconquerable), the ancestor of samsara and nirvana. Second, the stable cause and effect, divided into two: the gradual exhaustive combination and the momentary fruit combination. The first, in order to obtain stability in understanding the meaning of the three wisdoms (མཁྱེན་གསུམ།, khyen gsum, three wisdoms) through hearing and thinking, the yoga of the Bodhisattva who meditates, is the characteristic of the gradual exhaustive combination. Dividing it, there are three: the gradual combination of the six perfections (ཕྱིན་དྲུག, phin drug, six perfections) as the nature of the path, the gradual combination of the six recollections (རྗེས་དྲན་དྲུག, rjes dran drug, six recollections) as the distinguishing feature of the path, and the gradual combination of realizing the non-inherent nature as the complete purification of the path. The gradual exhaustive combination of the six perfections as the nature of the path. The one hundred and seventy-three aspects of wisdom (ཤེས་རྣམ།, shes rnam, aspects of wisdom) are combined with the six perfections and practiced, the Bodhisattva yogi who studies in order to obtain stability, is the characteristic of the first. Dividing it, among the six perfections, combining the aspects of wisdom of the three unborn (སྐྱེ་མེད་གསུམ།, skye med gsum, three unborn) with the perfection of generosity (སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན།, sbyin pa'i phar phyin, perfection of generosity) and practicing, the mind yogi of the Bodhisattva who studies, is the characteristic of the gradual exhaustive combination of the perfection of generosity. It should be combined in this way. Each of these is divided into three: gradual exhaustive action, gradual exhaustive learning, and gradual exhaustive accomplishment. As it is said:

---

ོ་ལས། སྦྱིན་པས་མཐར་གྱིས་པའི་བྱ་བ་དང་། མཐར་གྱིས་པའི་བསླབ་པ་དང་། མཐར་གྱིས་པའི་སྒྲུབ་པ་རབ་ཏུ་འདོགས་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པོ་ཡང་འཕགས་པ་ལྟར་ན་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཚོགས་ལམ་དང་། སྦྱོར་ལམ་དང་། མཐོང་སྒོམ་གྱི་ལམ་གཉིས་དང་སྦྱོར་ལ། སློབ་དཔོན་ལྟར་ན། སྦྱོར་མཐོང་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ལམ་གཉིས་དང་སྦྱོར་རོ། ། ༈ ལམ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་རྗེས་དྲན་དྲུག་གི་མཐར་གྱིས་སྦྱོར་བ། གཉིས་པ་ལ། སྐྱེ་མེད་གསུམ་གྱི་ཤེས་རྣམ་དང་། རྗེས་དྲན་དྲུག་ཟུང་འབྲེལ་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་སློབ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། རྗེས་དྲན་དྲུག་གི་མཐར་གྱིས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་དྲུག་ལས། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་མེད་གསུམ་གྱི་ཤེས་རྣམ་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་སློབ་པའི་སེམས་ 3-1-74b པའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མཐར་གྱིས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་སོགས་ལྷག་མ་ལྔ་པོ་ལའང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་རེ་རེ་ལའང་མཐར་གྱིས་བྱ་བ་དང་། བསླབ་པ་དང་། བསྒྲུབ་པ་གསུམ་གསུམ་དུ་ཕྱེའོ། །འདིར་རྗེས་དྲན་དྲུག་པོ་སོ་སོའི་ངོ་བོ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་དང་མཚན་དཔེ་སོགས་ནས་བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་གྱི་བར་དོན་དམ་པར་དྲན་པ་མེད་ཅིང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་འདིར་བསྟན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྗེས་དྲན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དྲན་ཚུལ་ནི། རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །འདི་ལ་སྦྱོར་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་དང་། དབང་པོ་དང་སྟོབས་གསུམ་དྲན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་རྗེས་དྲན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་མཐར་གྱིས་བྱ་བ་དང་། མཐོང་ལམ་དུ་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་བདུན་སྔར་ལྟར་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་མཐར་གྱིས་བསླབ་པ་དང་། སྒོམ་ལམ་དུ་འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་སྔར་ལྟར་དྲན་པ་ནི། དེའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་མཐར་གྱིས་སྒྲུབ་པའོ། །དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་དང་། ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ཆོས་རྣམས་དོན་དམ་པར་དྲན་པ་མེད་ཅིང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་འདིར་བསྟན་གྱི་ཆོས་རྗེས་དྲན་གྱི་མཚན་ཉིད། མདོ་ལས་བཤད་པ་ལྟར་ན་སྐྱེས་བུ་ཟུང་བཞི་དང་། འགྲེལ་པ་ལྟར་ན་བྱང་སེམས་ཀྱི་དགེ་འདུན་སྔ་མ་ལྟར་དྲན་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། འདིར་བསྟན་གྱི་དགེ་འདུན་རྗེས་དྲན་གྱི་མཚན་ཉིད། འདི་ལ་མཐར་གྱི་བྱ་བ་སོགས་གསུམ་དུ་འབྱེད་པ་མདོའི་དགོངས་པ་མིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་དང་། གཏོང་བ་གསུམ་དང་། ལྷར་སྐྱེས་པའི་འཕགས་པ་སྔ་མ་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་དྲ

【現代漢語翻譯】 因此，如經文所說：『佈施是逐步的行為，逐步的訓練，逐步的實踐。』這三者，按照聖者的觀點，依次是資糧道、加行道、見道和修道，以及加行道。按照論師的觀點，是加行道、見道、修道，以及加行道。 殊勝道的修習是六隨唸的逐步結合。 第二部分，爲了獲得對三種無生智慧的堅定，以及爲了將六隨念結合起來修習，菩薩瑜伽士需要學習。這就是六隨念逐步結合的特徵。將其分為六種：通過憶念佛陀，爲了獲得對三種無生智慧的堅定，菩薩瑜伽士需要學習。這就是憶念佛陀逐步結合的特徵。其餘五種也應以此類推。每一種又分為逐步的行為、訓練和實踐三種。這裡，對於六隨念各自的體性，從佛陀的身像和相好，到三十七道品，實際上並沒有憶念究竟的意義，只是在世俗層面，通過特徵以如幻的方式憶念。這就是這裡所說的憶念佛陀的特徵。在世俗層面，憶念的方式是：『具足智慧和行持』等等。對於這一點，在加行道的階段，憶念四念住、五根和五力，這是以憶念佛陀為重點的逐步行為。在見道時，如前一樣憶念七覺支，這是以憶念佛陀為重點的逐步訓練。在修道時，如前一樣憶念八正道，這是以憶念佛陀為重點的逐步實踐。對於善、不善和無記法，實際上並沒有憶念究竟的意義，只是在世俗層面，通過特徵以如幻的方式憶念。這就是這裡所說的憶念法的特徵。如經中所說，憶念四雙八士，如論中所說，憶念菩薩的僧團，這就是這裡所說的憶念僧伽的特徵。將此分為逐步的行為等三種，並非經的本意。同樣，憶念三種戒律，三種佈施，以及憶念先前生於天界的聖者。

【English Translation】 Therefore, as the scripture says, 'Giving is a gradual act, a gradual training, and a gradual practice.' These three, according to the noble ones, are respectively the path of accumulation, the path of preparation, the path of seeing and the path of meditation, and the path of preparation. According to the masters, they are the path of preparation, seeing, and meditation, and the path of preparation. The special practice of the path is the gradual combination of the six recollections. Secondly, in order to gain stability in the knowledge of the three unbornnesses, and in order to practice the six recollections in combination, the bodhisattva yogi needs to learn. This is the characteristic of the gradual combination of the six recollections. Dividing it into six: Through the recollection of the Buddha, in order to gain stability in the knowledge of the three unbornnesses, the bodhisattva yogi needs to learn. This is the characteristic of the gradual combination of the recollection of the Buddha. The remaining five should also be applied in the same way. Each of these is divided into three: gradual action, training, and practice. Here, for the nature of each of the six recollections, from the Buddha's form and marks, to the thirty-seven factors of enlightenment, there is actually no recollection of the ultimate meaning, but only on the conventional level, through characteristics, recollecting in an illusory way. This is the characteristic of the recollection of the Buddha taught here. On the conventional level, the way of recollection is: 'endowed with knowledge and conduct' and so on. For this, in the stage of the path of preparation, the recollection of the four mindfulnesses, the five faculties, and the five powers, this is the gradual action focused on the recollection of the Buddha. In the path of seeing, recollecting the seven branches of enlightenment as before, this is the gradual training focused on the recollection of the Buddha. In the path of meditation, recollecting the eightfold noble path as before, this is the gradual practice focused on the recollection of the Buddha. For virtuous, non-virtuous, and neutral dharmas, there is actually no recollection of the ultimate meaning, but only on the conventional level, through characteristics, recollecting in an illusory way. This is the characteristic of the recollection of the Dharma taught here. As the sutra says, recollecting the four pairs of persons, and as the commentary says, recollecting the sangha of bodhisattvas, this is the characteristic of the recollection of the Sangha taught here. Dividing this into three, such as gradual action, is not the intention of the sutra. Similarly, recollecting the three disciplines, the three givings, and recollecting the previous noble ones born in the heavens.

---

ན་པའི་སེམས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། ཕྱི་མ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད། ༈ ལམ་རྣམ་པར་དག་བྱེད་དངོས་མེད་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་མཐར་གྱིས་སྦྱོར་བ། གསུམ་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ 3-1-75a རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་བརྟན་པ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་བསྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་དེའི་མཚན་ཉིད། འདི་ལ་མཐར་གྱིས་བྱ་བ་སོགས་གསུམ་དུ་འབྱེད་པ་ནི་མདོའི་དགོངས་པ་མིན་ནོ། །མདོར་ན། སྐྱེ་མེད་གསུམ་བསྒོམ་པ་དང་། དངོས་མེད་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ནས་བསྒོམ་པ་ནི་དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སོ། །མཐར་གྱིས་བསྒོམ་པའི་སློབ་དཔོན་གྱིས། །མཐར་ཐུག་ཆོས་སྐུའི་ཁང་བཟང་དེར། །མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །མཐར་སོན་མདོ་ཡི་ལུགས་བཞིན་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་དྲུག་པའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ།། །། ༄། །འབྲས་བུ་སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བ། སྙན་གྲགས་འཛུམ་གྱི་པད་དཀར་འཕྲེང་བ་གང་། །ཡོན་གནས་མཛའ་བོའི་རྣ་བའི་འདོང་པ་ལ། །རྣམ་པར་བཀོད་པས་སྔོན་མེད་རྩེ་དགའི་དཔལ། །སྩོལ་མཛད་དགེ་བའི་བཤེས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གཉིས་པ་འབྲས་བུ་སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བ་ལ། དངོས་དང་། སྦྱོར་བ་བཞིའི་དོན་ལྡོག་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པའོ། ། ༈ དངོས། སྐྱེ་མེད་གསུམ་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་ནས་ཅིག་ཆར་དུ་བསྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། སྐད་ཅིག་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྟོགས་བྱེད་བློའི་སྒོ་ནས་ཡོན་ཏན་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་སྐད་ཅིག་སྦྱོར་དང་། རྟོགས་བྱ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཡུལ་རྟོགས་ཚུལ་གྱི་སྐད་ཅིག་སྦྱོར་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མིན་པའི་སྐད་ཅིག་སྦྱོར་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྐད་ཅིག་སྦྱོར་གཉིས། བློ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་གཅིག་མངོན་དུ་བྱས་པ་ན། དུས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མིན་པའི་སྦྱིན་པ་ནས་དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་བར་གྱི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མངོན་དུ་བྱེད་ནུས་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་མཐར་ཐུག་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། བློ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཅིག་མངོན་དུ་བྱས་པ་ན། དུས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མངོན་དུ་བྱེད་ནུས་པའི་སེམས་ 3-1-75b དཔའི་རྣལ་འབྱོར་མཐར་ཐུག་དེ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། ས་བདུན་པ་མན་ཆད་དུ་ཐོབ་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དེ། འདིར་བསྟན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མིན་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དག་པ་ས་གསུམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཐོབ་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་སྦྱོར་དང་། གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་སྦྱོར་གཉིས།

【現代漢語翻譯】 那般的心的瑜伽，是后三者的體性。 正行：以證悟諸法皆為無實有自性的方式，爲了獲得穩固而修習的菩薩瑜伽，是那般的體性。此處分為漸次行等三者，並非經部的意趣。總而言之，修習無生三者，以及證悟無實有自性後進行修習，是意義相同而名稱不同的說法。漸次修習的論師說：『在究竟法身的殿堂中，圓滿成就的瑜伽士，如經部所說般達到究竟。』這被稱為第六品的身和支分的詳細解釋。 果位剎那的結合。 讚頌如微笑般綻放的白蓮花鬘，裝飾在賢善上師的耳旁，以從未有過的喜悅光輝，賜予恩澤的善知識，我向您頂禮。第二是果位剎那的結合，其中包含了正行和四種結合的意義。 正行： 在無生三者上獲得穩固后，同時修習的菩薩瑜伽，是剎那結合的體性。對此進行區分，從能證悟的智慧角度，有顯現功德的剎那結合，以及從所證悟的對境角度，有對境證悟方式的剎那結合兩種。第一種又分為非異熟剎那結合和異熟剎那結合兩種。一個剎那的智慧顯現了一個異熟的無漏法，在一個剎那的時間裡，能夠顯現從佈施到妙相之間的所有無漏法的究竟菩薩瑜伽，是第一種的體性。一個剎那的智慧顯現了一個異熟的無漏法，在一個剎那的時間裡，能夠顯現以異熟的自性出生的所有無漏法的心的瑜伽，是第二種的體性。七地以下獲得的無漏功德，是指此處所說的非異熟無漏法的體性。清凈三地的狀態下獲得的無漏功德，是異熟無漏法的體性。第二種分為無相剎那結合和無二剎那結合兩種。

【English Translation】 That kind of yoga of the mind is the characteristic of the latter three. The actual practice: The gradual application of realizing all phenomena as being without true inherent existence, the Bodhisattva's yoga that is cultivated in order to gain stability, is the characteristic of that. Dividing this into three, such as gradual action, etc., is not the intention of the Sutra. In short, cultivating the three unborn aspects and cultivating after realizing the nature of non-inherent existence are synonymous terms with the same meaning. The teacher of gradual cultivation said: 'In that ultimate palace of the Dharmakaya, the yogi who perfects it, explains the Sutra's system as it is fully attained.' This is called the detailed explanation of the body and limbs of the sixth chapter. The instantaneous union of the fruit. The garland of white lotuses of fame and smiles, Adorning the ears of the virtuous teacher, Bestowing unprecedented joy and splendor, I prostrate to the virtuous spiritual friend. The second is the instantaneous union of the fruit, which includes the meaning of the actual practice and the four unions in a condensed manner. The Actual Practice: That Bodhisattva's yoga which, having gained stability in the three unborn aspects, cultivates them all at once, is the characteristic of instantaneous union. Differentiating that, from the perspective of the wisdom that realizes, there is the instantaneous union that manifests qualities, and from the perspective of the object to be realized, there are two types of instantaneous union: the way of realizing the object. The first of these is divided into the instantaneous union that is not fully ripened and the instantaneous union that is fully ripened. When a single instant of wisdom manifests a single fully ripened uncontaminated dharma, then the ultimate Bodhisattva's yoga that can manifest all the uncontaminated dharmas from generosity to the excellent marks in a single instant of time is the characteristic of the first. When a single instant of wisdom manifests a single fully ripened uncontaminated dharma, then the yoga of the mind that can manifest all the uncontaminated dharmas born with the nature of being fully ripened in a single instant of time is the characteristic of the second. The uncontaminated qualities attained below the seventh ground are the characteristic of the uncontaminated dharmas that are not fully ripened as taught here. The uncontaminated qualities attained in the state of the three pure grounds are the characteristic of the uncontaminated dharmas that are fully ripened. The second is divided into the instantaneous union without characteristics and the instantaneous union without duality.

---

བློ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་དུས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་མཐར་ཐུག་དེ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། བློ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་དུས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་དུ་ཤེས་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་མཐར་ཐུག་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། ༈ སྦྱོར་བ་བཞིའི་དོན་ལྡོག་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ། གཉིས་པ་ལ། མདོར་བསྡུ་ན། སྐབས་ཕྱི་མ་བཞིའི་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་སྦྱོར་བ་བཞིའི་དོན་ལྡོག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མཁྱེན་གསུམ་ཐོས་བསམ་གྱིས་ཤེས་པའི་དོན་ལ་དབང་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་བསྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་གང་ཞིག །ངོས་སྐལ་གྱི་སྤངས་བྱའི་ས་བོན་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་གཉེན་པོ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་ཤིང་དེའི་སྤོང་གཉེན་གྱི་ངོ་བོར་མ་སྐྱེས་པ་དེ། སྐབས་བཞི་པའི་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་ཚོགས་ལམ་ནས་ས་བཅུ་པའི་བར་ན་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན། སྐབས་བཞི་པར། སྦྱོར་ལམ་དང་མཐོང་ལམ་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ཆ་ནས་བཤད་ཅིང་། མཉམ་གཞག་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་ཆ་ནས་མ་བཤད། སྒོམ་ལམ་ཡང་འཇལ་དང་ངེས་རྟོག་སྒོམ་པའི་ལམ། ཞེས་བསམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཆ་ནས་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་གཉེན་པོ་ཙམ་དུ་བཤད་ཀྱི། སྒོམ་བྱུང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཆ་ནས་སྤོང་གཉེན་དུ་མ་བཤད་དོ། །མཁྱེན་གསུམ་ཐོས་བསམ་གྱིས་ཤེས་པའི་དོན་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་ 3-1-76a གང་ཞིག །རང་གི་ངོས་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱའི་ས་བོན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་དེའི་སྤོང་གཉེན་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པ་དེ། སྐབས་ལྔ་པའི་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་སྐབས་ལྔ་པར། སྦྱོར་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་འཆད་པ་ན་རྟགས་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་ནས་མཉམ་གཞག་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་སྦྱོར་ལམ། རྟོག་པ་བཞིའི་སྤོང་གཉེན་དུ་གྱུར་པའི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆ་ནས་བཤད་ལ། མཐོང་སྒོམ་བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གསུམ་ཡང་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་ཆ་ནས་བཤད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་དབང་ཐོབ་མ་ཐོབ་ཀྱི་དོན་ཡང་དེ་ཉིད་དོ། །སྦྱོར་བ་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ལྡོག་གི་སྐབས་སུ་བརྟན་པ་ཐོབ་མ་ཐོབ་ཀྱི་དོན་ནི། སྐྱེ་མེད་གསུམ་རྟོགས་པའི་བློ་དེ་ཉིད་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གཞན་དང་ཟུང་འབྲེལ་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་འབད་རྩོལ་ཡོད་མེད་ལ་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མཐར་གྱིས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི། སྦྱོར་བའི་ལམ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་གསུམ་པོ་གང་རུང་གི་ཆ་ནས་བཤད། སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བ་ནི་རྒྱུན་མཐའི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ཀྱང་། རྣམ་གྲོལ་ལམ་གྱི་ཆ་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན

【現代漢語翻譯】 以一剎那的智慧，於一剎那間，現量證悟一切法無自性的菩薩瑜伽，是第一種特徵。 以一剎那的智慧，於一剎那間，了知一切法無能取所取的菩薩瑜伽，是第二種特徵。 簡述四加行的意義： 第二部分，簡而言之，后四階段所要闡述的主要內容，即四加行的意義在於：通過聞思而通達三智，爲了獲得自在而修習的菩薩瑜伽，僅僅生起作為對治品，以破斥屬於自方的所斷種子，而未生起作為斷除與對治品的本體，這是第四階段所要闡述的主要內容，即圓滿次第加行的特徵。它存在於從資糧道到十地的過程中。 因此，在第四階段，從加行道和見道后得的角度進行闡述，而未從等持無間道的角度進行闡述。修道也僅僅是從以思所成慧為主的角度，作為破斥的對治品來闡述，而未從以修所成慧為主的角度，作為斷除與對治品來闡述。通過聞思而通達三智，以獲得自在的方式修習的菩薩瑜伽，通過損害屬於自方的所斷種子，從而生起作為斷除與對治品的本體，這是第五階段所要闡述的主要內容，即頂加行的特徵。同樣，在第五階段，在闡述加行道頂加行時，通過征相等等來象徵，從作為等持本體的加行道，作為斷除四種分別唸的對治品的角度來闡述，並且見道、修道、無間道的頂加行也都是從無間道的角度來闡述的。因此，是否獲得自在的意義也就在於此。 在後兩種加行的意義中，是否獲得穩固的意義在於，證悟無生三智的智慧本身，是否與佈施等其他法結合起來修持，而存在努力與否。漸次的加行，是從加行道、解脫道和殊勝道這三種中的任何一種角度來闡述的。剎那的加行，雖然是唯一的常邊智慧，但卻是從解脫道的角度來闡述的。

【English Translation】 The ultimate yoga of a Bodhisattva who, with a single moment of wisdom, directly realizes the absence of inherent existence in all phenomena in a single moment, is the first characteristic. The ultimate yoga of a Bodhisattva who, with a single moment of wisdom, knows all phenomena to be free from grasping and being grasped in a single moment, is the second characteristic. Briefly explaining the meaning of the four applications: Secondly, in short, the meaning of the four applications, which are the main subjects to be taught in the latter four stages, is this: The yoga of a Bodhisattva who cultivates in order to gain mastery over the meaning known through hearing and thinking about the three wisdoms, which arises merely as an antidote to refute the seeds of what is to be abandoned on one's own side, and does not arise as the essence of abandonment and antidote, is the characteristic of the complete application, which is the main subject to be taught in the fourth stage. It exists from the path of accumulation to the tenth ground. Thus, in the fourth stage, it is explained from the perspective of the subsequent attainment of the path of application and the path of seeing, and not from the perspective of the uninterrupted path of meditative equipoise. The path of cultivation is also explained merely as an antidote to refute, from the perspective of the wisdom arising from thought being the main focus, which is the path of measuring and ascertaining cultivation, but not as abandonment and antidote from the perspective of the wisdom arising from cultivation being the main focus. The yoga of a Bodhisattva who cultivates in the manner of gaining mastery over the meaning known through hearing and thinking about the three wisdoms, which arises as the essence of abandonment and antidote by harming the seeds of what is to be abandoned on one's own side, is the characteristic of the peak application, which is the main subject to be taught in the fifth stage. Also, in the fifth stage, when explaining the peak application of the path of application, it is explained from the perspective of the path of application, which is the essence of meditative equipoise, symbolized by signs and so on, as the antidote to the four conceptualizations, and the three peak applications of the path of seeing, cultivation, and uninterruptedness are also explained from the perspective of the uninterrupted path. Thus, the meaning of whether or not mastery is gained is also the same. In the context of the meaning of the latter two applications, the meaning of whether or not stability is gained is whether or not there is effort in practicing the wisdom of realizing the three unborn states in conjunction with other dharmas such as generosity. The gradual application is explained from the perspective of any one of the three: the path of application, the path of liberation, and the path of distinction. The momentary application, although it is the single wisdom of the ultimate continuum, is explained from the perspective of the path of liberation.

---

ོ། །དེ་ལྟར་ན། རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བ་དང་། རྩེ་སྦྱོར་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། དབང་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དུ་སྒོམ་པ་དང་། ཐོབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་རྩེ་གཉིས་དང་མཐར་གྱིས་སྦྱོར་བ་ཡང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་རྩེ་གཉིས་ནི་སྐྱེ་མེད་གསུམ་རྐྱང་པ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་བཤད་ལ། མཐར་གྱིས་པ་ནི། སྦྱིན་སོགས་ཆོས་བཅུ་གསུམ་ལ་རྣལ་འབྱོར་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཆ་ནས་བཤད་པའི་ཕྱིར། བར་ཆད་མེད་རྩེ་དང་། སྐད་ཅིག་སྦྱོར་གཉིས་ནི། ཡེ་ཤེས་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་བས་མི་འགལ་ལ། མཐར་གྱིས་པ་དང་། སྐད་ཅིག་སྦྱོར་གཉིས་ཀྱང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་གཅིག་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་བསྒོམ་པ་དང་། ཐོབ་ནས་བསྒོམ་པ་འགལ་ 3-1-76b བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཡི་བློ་གྲོས་ཀྱིས། །སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀུན། སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི། །སྐད་ཅིག་སྦྱོར་བ་གཞུང་བཞིན་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་བདུན་པའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ།། །། ༄། །འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ཕུན་ཚོགས་སྲིད་པའི་འབྱོར་བ་བརྒྱ་ཕྲག་གིས། །རྣམ་པར་དྲེགས་པའི་ལྷ་བརྒྱའི་གཙུག་གི་རྒྱན། །འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་བརྒལ་བའི་ཐུབ་རྣམས་ཀྱང་། །གང་གི་ཞབས་རྡུལ་ལེན་དེར་བདག་ཀྱང་ངོ་། །གཉིས་པ་འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུ་ལ། རྟེན་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་བཤད་པ་དང་། བརྟེན་པ་འཕྲིན་ལས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། སྐུ་བཤད་པ་དང་། ཞར་ལ་ཡེ་ཤེས་བཤད་པའོ། ། ༈ རྟེན་སྐུ་བཤད་པ། ཡུལ་སྐྱེ་མེད་གསུམ། ཡུལ་ཅན་སྦྱོར་བཞིས་ཉམས་སུ་བླངས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དེ་འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྐུ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ། གསུམ་དུ་དབྱེ་བ། བཞིར་དབྱེ་བ། ལྔར་དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། རང་དོན་དོན་དམ་པའི་ཆོས་སྐུ་དང་། གཞན་དོན་ཀུན་རྫོབ་པའི་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤངས་རྟོག་གཉིས་ལ་བྱ་ཞིང་། གཉིས་པ་ནི་ལོངས་སྤྲུལ་གཉིས་ལ་བྱེད། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། རྒྱུད་བླ་མར། རང་དོན་གཞན་དོན་དོན་དམ་སྐུ་དང་ནི། །དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཀུན་རྫོབ་སྐུ་ཉིད་དེ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །གཉིས་པ་ནི། རང་དོན་གྱི་སྐུ་དང་། གཞན་དོན་གྱི་སྐུ་དང་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་སྐུ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི་ལོངས་སྐུ། གཉིས་པ་ནི་སྤྲུལ་སྐུ། གསུམ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། སྐུ་གསུམ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །སྐུ་བསྡུས་པར་ནི་ཤེས་བྱས་ཏེ། །སྐུ་གསུམ་དག་གི་རང་བཞིན་གྱིས། །དོན་ནི་རྟེན་དང་བཅས་པར་བསྟན། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་གཟུགས་སྐུ་ལ་ལོངས་སྤྲུལ་གཉིས་དང་། ཆོས་སྐུ་ལ་སྤངས་རྟོགས་སོ་སོར་ཕྱེ་ནས་སྤངས་པའི་ཆ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་

【現代漢語翻譯】 因此，'圓滿結合'（rnam rdzogs sbyor ba）和'頂結合'（rtse sbyor）是矛盾的，因為爲了獲得未獲得的灌頂而修持，與以已獲得的方式修持是矛盾的。'圓滿頂'二者與'漸次結合'（mthar gyis sbyor ba）也是矛盾的，因為'圓滿頂'二者是從將三種無生（skye med gsum）僅僅作為瑜伽的角度來說的，而'漸次'是從佈施等十三法作為瑜伽主要部分的角度來說的。'無間頂'（bar chad med rtse）和'剎那結合'（skad cig sbyor）二者，由於智慧本體相同，只是從不同的側面來區分，所以不矛盾。'漸次'和'剎那結合'二者也是矛盾的，因為爲了獲得對一法的穩固而修持，與獲得之後再修持是矛盾的。 具有剎那智慧者，於一剎那間，通達一切法，于第二剎那間，證得菩提，如是剎那結合，依經而說。' 這被稱為第七品對身體和肢體的詳細闡述。 對果法身（chos sku）的肢體的詳細闡述： 以圓滿有情之百萬財富，所生傲慢之百位天神頂上飾，度越輪迴大海之諸佛陀，亦取彼之足塵，我亦如是。 第二部分是關於果法身，分為所依之身與智慧的闡述，以及所依之事業的闡述。第一部分又分為對身的闡述，以及順帶對智慧的闡述。 對所依之身的闡述： 以對境三種無生，以及具境四種結合的修持之力所獲得的佛身，是果法身的特徵。對其進行分類，可以分為二身、三身、四身、五身。第一種是：自利之勝義法身（don dam pa'i chos sku），和他利之世俗色身（kun rdzob pa'i gzugs sku）。第一種是指佛的斷證二者，第二種是指報身和化身。如《寶性論》所說：'自利他利勝義身，依彼即是世俗身。' 第二種是：自利之身，他利之身，以及二者所依之身三種。第一種是報身，第二種是化身，第三種是法身。如《經莊嚴論》所說：'以三身而知佛之身，當知三身之自性，義乃所依及能依。' 第三種是：色身份為報身和化身，法身份為斷和證，斷的部分稱為自性身（ngo bo nyid sku）。

【English Translation】 Therefore, 'Complete Union' (rnam rdzogs sbyor ba) and 'Peak Union' (rtse sbyor) are contradictory, because practicing in order to obtain empowerment that has not been obtained, and practicing in the manner of having obtained it, are contradictory. The two 'Complete Peak' unions and 'Gradual Union' (mthar gyis sbyor ba) are also contradictory, because the two 'Complete Peak' unions are spoken of from the aspect of making the three unborn (skye med gsum) solely into yoga, while 'Gradual' is spoken of from the aspect of the thirteen dharmas such as generosity being the main part of yoga. The two 'Uninterrupted Peak' (bar chad med rtse) and 'Instantaneous Union' (skad cig sbyor) are not contradictory, because the essence of wisdom is the same, and they are distinguished from different perspectives. The two 'Gradual' and 'Instantaneous Union' are also contradictory, because practicing in order to gain stability in one dharma, and practicing after having gained it, are contradictory. 'With the intelligence of an instant, in one instant, all dharmas, in the second instant, enlightenment, such is the Instantaneous Union, taught according to the scriptures.' This is called the detailed explanation of the body and limbs of the seventh chapter. The detailed explanation of the limbs of the Fruition Dharmakaya: The hundreds of riches of perfect existence, the ornament on the crowns of hundreds of gods who are proud, even the Buddhas who have crossed the ocean of samsara, also take the dust of his feet, so do I. The second part is about the Fruition Dharmakaya, which is divided into the explanation of the dependent body and wisdom, and the explanation of the dependent activity. The first part is further divided into the explanation of the body, and incidentally the explanation of wisdom. Explanation of the Dependent Body: The body of the Buddha obtained by the power of practicing the three unborn objects and the four unions of the subject, is the characteristic of the Fruition Dharmakaya. Classifying it, it can be divided into two bodies, three bodies, four bodies, and five bodies. The first is: the Dharmakaya of ultimate truth for one's own benefit (don dam pa'i chos sku), and the Rupakaya of conventional truth for the benefit of others (kun rdzob pa'i gzugs sku). The first refers to the two abandonments and realizations of the Buddha, and the second refers to the Sambhogakaya and Nirmanakaya. As it is said in the Uttaratantra: 'The Dharmakaya of ultimate truth for one's own benefit and the Rupakaya of conventional truth depend on it.' The second is: the body for one's own benefit, the body for the benefit of others, and the body on which the two depend, three. The first is the Sambhogakaya, the second is the Nirmanakaya, and the third is the Dharmakaya. As it is said in the Sutra Ornament: 'Know that the body of the Buddha is summarized by the three bodies, the nature of the three bodies, the meaning is shown as the dependent and the with.' The third is: the Rupakaya is divided into Sambhogakaya and Nirmanakaya, the Dharmakaya is divided into abandonment and realization, and the part of abandonment is called Svabhavikakaya (ngo bo nyid sku).

---

དང་། རྟོགས་ 3-1-77a པའི་ཆ་ལ་རྟོགས་ཡེས་ཆོས་སྐུར་བཤད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བཞི་པ་ནི། ཚིགས་ལས། ལོངས་སྐུ་ལ་ས་བཅུ་པའི་བྱང་སེམས་ལ་སྣང་བའི་ལོངས་སྐུ་ཆེན་པོ་དང་། ས་དང་པོ་སོགས་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་སོགས་ལ་སྣང་བའི་ལོངས་སྐུ་ཆུང་ངུ་དང་གཉིས་སུ་བྱེད་པའི་ལུགས་དང་། ཡང་ན་སྤྲུལ་སྐུ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མིན་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་ལྔར་གསུངས་སོ། །དང་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་འགོག་བདེན་མཐར་ཐུག་གམ། ཡང་ན་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་འགོག་བདེན་མཐར་ཐུག་གོ །ཡོན་ཏན་ལྔ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་མཚན་ཉིད་ལྔ། །མདོར་ན་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ནི། །ལྡན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ། །འདུས་མ་བྱས་ཤིང་རྣམ་དབྱེར་མེད། །མཐའ་གཉིས་དག་ནི་རྣམ་པར་སྤངས། །ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱ་སྙོམས་འཇུག་གི །སྒྲིབ་གསུམ་ལས་ནི་ངེས་འགྲོལ་ཏེ། །དྲི་མེད་རྣམ་པར་རྟོག་མེད་དང་། །རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཕྱིར། །ཆོས་དབྱིངས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །དག་པའི་ཕྱིར་ན་འོད་གསལ་བའོ། །ཞེས་འདུས་མ་བྱས་པ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་དང་དབྱེར་མེད་པ་དང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་དང་། འོད་གསལ་བའོ། །དྲི་མེད་སོགས་གསུམ་ནི། འོད་གསལ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། གནས་གྱུར་མཐར་ཐུག་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཞིག །གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་དུ་དམིགས་པ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ཚན་ཉེར་གཅིག་ལ་བྱའོ། །སྡེ་ཚན་ཉེར་གཅིག་ལ་འགའ་ཞིག་ནི་བཤད་ཟིན་པས་རྟོགས་སླ་ལ། ཟད་པར་ལ་རང་གི་བདག་རྐྱེན་བསམ་གཏན་དང་། གཟུགས་མེད་ཀྱི་དངོས་གཞི་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས། རང་གི་དམིགས་པས་ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་ཁྱབ་པར་ 3-1-77b སྤྲོ་ནུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ། མངོན་པ་གོང་མ་ལྟར་ན། རྣམ་ཐར་གྱིས་མོས་ཤིང་ཟིལ་གནོན་གྱིས་དབང་དུ་བྱས་པའི་དམིགས་པ་འདོད་དགུར་སྤྲོ་ནུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ་ཟད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་བཅུ་ལས། བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་དམིགས་ཡུལ་སས་ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་ཁྱབ་པར་སྤྲོ་ནུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ་ཟད་པར་སའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ནས། དཀར་པོའི་བར་ལ་བསྒྲེ་བར་བྱ་ཞིང་། གཟུགས་མེད་ནམ་མཁའི་དངོས་གཞི་ལ་རྟེན་ནས། རང་གི་དམིགས་ཡུལ་ནམ་མཁས་ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་ཁྱབ་པར་སྤྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅ

【現代漢語翻譯】 此外，證悟之分說為證悟智慧法身（梵文：Jñāna-dharmakāya，智慧法身）。如是說，其亦以自性身等之差別而有四種。如是說。第四者，經文中說：『報身有顯現於十地菩薩之大報身，以及顯現於初地等菩薩之小報身二種。』或者，化身份為成熟之化身與不成熟之化身，如是分為五種。第一，自性身之體性為：具足二種清凈之究竟滅諦，或具足五種功德之究竟滅諦。五種功德如是說：『自性身具五種體性，總而言之，應知其具足五種功德。非為造作且無有分別，遠離二邊完全清凈，煩惱所知及等持之，三障之中定解脫，無垢無分別且，為瑜伽士之境界故，法界自性本清凈，故為光明。』如是非造作，與功德之法無有分別，無有能取所取二者，斷除一切障礙，以及光明。無垢等三者，為光明之成立因。第二，智慧法身之體性為：轉依究竟之智慧，其觀待二色身之自性因，即是佛地之無漏智慧二十一種分類。二十一種分類中，有些已述說，故易於理解。於盡性而言，依靠自性因之禪定，以及無色之本體任何一者，以自之所緣周遍無邊所知， 能廣大開展之等持與智慧相應者。如對法之上品而言，以解脫而信解，以勝伏而自在，能隨欲開展所緣之等持與智慧相應者，即是儘性之體性。若分，則有十種，從依靠禪定之本體，以自之所緣周遍無邊所知，能廣大開展之等持與智慧相應者，即是儘性地之等持體性開始，直至白法之間應作比對。依靠無色之虛空本體，以自之所緣虛空周遍無邊所知，能廣大開展之等持與智慧相應者。

【English Translation】 Furthermore, the aspect of realization is explained as the Jñāna-dharmakāya (Wisdom Body of Reality). As it is said, it also has four divisions based on the distinctions of Svabhāvikakāya (Essence Body) and others. As it is said. The fourth is: In the verses, 'The Sambhogakāya (Enjoyment Body) has the great Sambhogakāya that appears to the Bodhisattvas of the ten Bhumis (grounds), and the small Sambhogakāya that appears to the Bodhisattvas residing on the first Bhumi, etc., as two types.' Or, the Nirmāṇakāya (Emanation Body) is divided into the Nirmāṇakāya that is fully ripened and the Nirmāṇakāya that is not fully ripened, and thus it is explained as five types. First, the characteristic of the Svabhāvikakāya is: the ultimate cessation truth that possesses two purities, or the ultimate cessation truth that possesses five qualities. The five qualities are as follows: As it is said, 'The Svabhāvikakāya has five characteristics, in short, it should be understood as possessing five qualities. It is unconditioned and without distinctions, it has completely abandoned the two extremes, it is definitely liberated from the three obscurations of afflictions, knowable objects, and meditative absorptions, it is stainless, non-conceptual, and because it is the object of the yogis, the Dharmadhātu (sphere of reality) is naturally pure, therefore it is luminous.' Thus, it is unconditioned, inseparable from the qualities of merit, without the duality of grasping and being grasped, having abandoned all obscurations, and it is luminous. The three, stainless, etc., are the proofs of luminosity. Second, the characteristic of the Jñāna-dharmakāya is: the wisdom of ultimate transformation, which is regarded as the self-nature cause of the two Rūpakāyas (form bodies), that is, the twenty-one categories of uncontaminated wisdom of the Buddha's ground. Among the twenty-one categories, some have already been explained, so it is easy to understand. In terms of exhaustion, relying on the self-nature cause of meditation, and any of the formless entities, with its object pervading the infinite knowable objects, the Samādhi (meditative concentration) that can extensively expand, together with wisdom. According to the higher Abhidharma (teachings), the Samādhi that can expand the object of desire at will, believing in liberation and being empowered by subjugation, together with wisdom, is the characteristic of exhaustion. If divided, there are ten types, starting from relying on the entity of meditation, with its object pervading the infinite knowable objects, the Samādhi that can extensively expand, together with wisdom, that is the characteristic of the Samādhi of the exhaustion ground, and comparisons should be made up to the white Dharma. Relying on the entity of formless space, with its object of space pervading the infinite knowable objects, the Samādhi that can extensively expand, together with wisdom.

---

ས་པ་དེ་ཟད་པར་ནམ་མཁའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད། གཟུགས་མེད་རྣམས་ཀྱི་དངོས་གཞི་ལ་རྟེན་ནས་རང་གི་དམིགས་ཡུལ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་སོགས་བཅུ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདིར་ཟད་པར་ཤེས་པ་དང་། མཐའ་དག་དང་། མཐའ་ཡས་དང་། ཁྱབ་པ་ཞེས་པ་རྣམས་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སོ། །སྡེ་ཚན་དྲུག་པ་ཟིལ་གནོན་ལ། བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞིའི་སེམས་ལ་རྟེན་ནས་དམིགས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་སྒོ་ནས་དམིགས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་ནུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ་མཚན་ཉིད་དོ། །ཁ་དོག་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ལ་དབང་འབྱོར་བས་དབྱིབས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཏིང་འཛིན་ཞེས་སོགས་སོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་ལ་ལྟ་བའི་ཟིལ་གནོན་དང་། ཆེན་པོ་ལ་ལྟ་བའི་ཟིལ་གནོན་དང་གཉིས། ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་ལ་ལྟ་བ་དང་། ཆེན་པོ་ལ་ལྟ་བའི་ཟིལ་གནོན་གཉིས་ཏེ་བཞིའོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། དེ་ལ་རྟེན་ནས་རྣལ་འབྱོར་ 3-1-78a པ་རང་ལ་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཁ་དོག་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་ནུས་པའི་ཞེས་སོགས་སོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྔོན་པོ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་སོགས་བཞིའོ། །སྡེ་ཚན་བདུན་པ་ལ། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་དངོས་གཞིའི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ལ་རྗེས་སུ་བསྲུངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དང་གཉིས་སོ། །སྡེ་ཚན་བརྒྱད་པ་སྨོན་པས་ཤེས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་དངོས་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས། ཇི་ལྟར་བསམ་པའི་དོན་དེ་ཉིད་ཤེས་པར་ནུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་སོགས་སོ། །དབྱེ་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དང་གཉིས་སོ། །གསུམ་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཁྱད་པར་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་སྐུ་མཐར་ཐུག་ལྔ་ནི། སྐུ་སྟོན་པ། གསུངས་བརྗོད་པ། ཐུགས་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ། དེ་དག་ཀུན་ལ་བཏགས་པའི་དངོས་མེད་པ་དང་། སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་དེའི་ངོ་བོར་མེད་པ་དེ། ཇི་སྐད་དུ། བརྗོད་དོན་མཛད་རྒྱུན་མི་ཆད་དང་། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་མེད་པ་དང་། །དེའི་ངོ་བོར་མི་སྟོན་ལ། །དེ་ནི་སྣ་ཚོགས་རྣམ་ལྔར་བརྗོད། །ཅེས་སོ། །ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་གྱི་གཟུགས་སྐུ་མཐར་ཐུག་ཅེས་པ་ལ་རེ་ཞིག་ཁུངས་མེད་པས་བཏང་སྙོམས་སུ་གཞག་གོ །ལོངས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་གཉིས། གཟུགས་ཕུང་གིས་བསྡུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གང་ཞིག །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོར་མཚོན་པར་བྱེད་པ་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་གང་ཞིག །སངས་རྒྱས་ཀྱ

【現代漢語翻譯】 滅盡（梵文：nirodha，梵文天城體：निरोध，梵文羅馬擬音：nirodha，漢語字面意思：滅）的特徵是空無邊處（梵文：ākāśānantyāyatana，梵文天城體：आकाशानान्त्यायतन，梵文羅馬擬音：ākāśānantyāyatana，漢語字面意思：虛空無邊處）的等持（梵文：samādhi，梵文天城體：समाधि，梵文羅馬擬音：samādhi，漢語字面意思：三摩地）。無色界的本體依賴於對自身目標（梵文：ālambana，梵文天城體：आलम्बन，梵文羅馬擬音：ālambana，漢語字面意思：所緣）的完全理解，因此具有十種所知（梵文：jñeya，梵文天城體：ज्ञेय，梵文羅馬擬音：jñeya，漢語字面意思：所知）的特徵。在此，『滅盡』、『所有』、『無邊』和『遍佈』都是名稱的同義詞。 第六組是勝處（梵文：abhibhāyatana，梵文天城體：अभिभायतन，梵文羅馬擬音：abhibhāyatana，漢語字面意思：勝處）。其特徵是，依賴於禪定的本體之心，通過掌握目標，能夠勝伏目標的等持，以及與之相應的智慧（梵文：prajñā，梵文天城體：प्रज्ञा，梵文羅馬擬音：prajñā，漢語字面意思：般若）。有兩種勝伏顏色的勝處。第一種的特徵是：依賴於它，通過掌握它，能夠勝伏形狀的等持等等。它的分類是：以內在形式感知，觀察外在的小形式的勝處；觀察大形式的勝處；以內在無形式感知，觀察外在的小形式；觀察大形式的勝處，共有四種。 第二種的特徵是：依賴於它，瑜伽士（梵文：yogin，梵文天城體：योगिन्，梵文羅馬擬音：yogin，漢語字面意思：瑜伽士）以內在無形式感知，能夠勝伏顏色的等等。它的分類是：勝伏藍色等四種顏色。 第七組是，依賴於第四禪的本體之心，隨順他人相續的煩惱（梵文：kleśa，梵文天城體：क्लेश，梵文羅馬擬音：kleśa，漢語字面意思：煩惱）的等持，以及與之相應的智慧。它的分類是：聲聞（梵文：śrāvaka，梵文天城體：श्रावक，梵文羅馬擬音：śrāvaka，漢語字面意思：聲聞）的和獨覺（梵文：pratyekabuddha，梵文天城體：प्रत्येकबुद्ध，梵文羅馬擬音：pratyekabuddha，漢語字面意思：獨覺）的兩種。 第八組是愿智（梵文：praṇidhijñāna，梵文天城體：प्रणिधिज्ञान，梵文羅馬擬音：praṇidhijñāna，漢語字面意思：愿智），其特徵是：依賴於第四禪的本體，能夠知曉所想之事的等持等等。它的分類是：聲聞的和獨覺的兩種。 第三個是圓滿報身（梵文：saṃbhogakāya，梵文天城體：संभोगकाय，梵文羅馬擬音：saṃbhogakāya，漢語字面意思：受用身），其特徵是：具備五種殊勝的佛陀的究竟色身。五種殊勝是：示現身相，宣說語言，事業恒常不斷，以及對所有這些的假立的無實有，雖然顯現為多種多樣，但並非其自性。正如所說：『言說義理事業恒不斷，顯現作為卻無有，不顯現為其自性，此乃五種多樣性。』 關於『具備五種決定的究竟色身』，因為暫時沒有依據，所以保持中立。 報身的功德是三十二相和八十隨形好。由色蘊（梵文：rūpaskandha，梵文天城體：रूपस्कन्ध，梵文羅馬擬音：rūpaskandha，漢語字面意思：色蘊）所包含的佛陀的功德，能夠象徵大丈夫（梵文：mahāpuruṣa，梵文天城體：महापुरुष，梵文羅馬擬音：mahāpuruṣa，漢語字面意思：大丈夫），這就是佛陀的三十二相的特徵。那麼，什麼是佛陀的

【English Translation】 The characteristic of cessation (Sanskrit: nirodha) is the samādhi of the sphere of infinite space (Sanskrit: ākāśānantyāyatana). The basis of the formless realms relies on the complete understanding of one's own object (Sanskrit: ālambana), thus possessing the characteristics of the ten knowables (Sanskrit: jñeya). Here, 'cessation,' 'all,' 'infinite,' and 'pervasive' are all synonyms of the name. The sixth group is the abhibhāyatana (Sanskrit: abhibhāyatana). Its characteristic is the samādhi, along with its corresponding wisdom (Sanskrit: prajñā), that, relying on the mind of the basis of meditation, is able to subdue the object through mastery of the object. There are two abhibhāyatanas that subdue colors. The characteristic of the first is: relying on it, through mastery of it, the samādhi that subdues forms, and so on. Its classification is: perceiving the inner form, observing the small outer forms; observing the large forms; perceiving the inner formlessness, observing the small outer forms; observing the large forms, totaling four. The characteristic of the second is: relying on it, the yogin (Sanskrit: yogin) perceives inner formlessness, and is able to subdue colors, and so on. Its classification is: subduing blue, and so on, four colors. The seventh group is the samādhi that, relying on the mind of the basis of the fourth dhyāna, follows the afflictions (Sanskrit: kleśa) of others' continuums, along with its corresponding wisdom. Its classification is: that of the śrāvaka (Sanskrit: śrāvaka) and that of the pratyekabuddha (Sanskrit: pratyekabuddha), two types. The eighth group is praṇidhijñāna (Sanskrit: praṇidhijñāna), whose characteristic is: relying on the basis of the fourth dhyāna, the samādhi that is able to know the very thing that is thought, and so on. Its classification is: that of the śrāvaka and that of the pratyekabuddha, two types. The third is the saṃbhogakāya (Sanskrit: saṃbhogakāya), whose characteristic is: the ultimate form body of the Buddha, possessing five special qualities. The five special qualities are: showing the body, speaking words, the continuity of actions, and the unreal nature of all these imputations, although appearing in various ways, is not its essence. As it is said: 'Speaking meaning, the continuity of actions, manifesting as doing, but without it, not showing its essence, this is said to be five diversities.' Regarding 'the ultimate form body possessing five certainties,' because there is no basis for now, it is kept neutral. The qualities of the saṃbhogakāya are the thirty-two marks and eighty minor marks. The qualities of the Buddha, contained by the rūpaskandha (Sanskrit: rūpaskandha), which can symbolize the mahāpuruṣa (Sanskrit: mahāpuruṣa), that is the characteristic of the thirty-two marks of the Buddha. So, what are the

---

ི་སྐུའི་ཆ་མཛེས་པར་བྱེད་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དཔེ་བྱད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་ཆ་མཛེས་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་ཆོས་ཀྱི་གཙོ་བོ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་དང་། གཙོ་བོ་དེའི་འཁོར་དུ་བྱུང་བ་དེ་དེའི་དཔེ་བྱད་དོ། །དེ་ཡང་མཚན་རྣམས་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས། རེ་ 3-1-78b རེའང་ཕྱིན་དྲུག་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་སྐལ་བཟང་ལས་གསུངས་ལ། དཔེ་བྱད་རྣམས་ནི་འཁོར་ཡིན་པས་རེ་རེ་ལ་རྒྱུ་དྲུག་དྲུག་གི་ངེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཡང་སྨིན་མཚམས་ཀྱི་མཛོད་སྤུ་ཁ་དོག་དཀར་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དང་། གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ནི་བཟོད་པའི། རང་གི་སར་གནས་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི། ལེགས་པར་གནས་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི། འོད་མཐའ་ཡས་པས་ཁྱབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་ཞིང་། སོར་མོ་དང་སེན་མོའི་དཔེ་བྱད་དྲུག་ཕྱག་སོར་རིང་བའི་འཁོར་ཡིན་པ་སོགས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །བཞི་པ་སྤྲུལ་སྐུ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཁྱད་པར་བཞི་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་སྐུ་མཐར་ཐུག །ཁྱད་པར་བཞི་ནི། ཇི་སྐད་དུ། འཇིག་རྟེན་ཞི་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་དང་། །རབ་ཏུ་སྨིན་དང་ལུང་སྟོན་རྒྱུའི་གཟུགས། །ཞེས་པ་སྟེ། གདུལ་བྱ་ཐར་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བ། ཐེག་ཆེན་དུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་སྟེ། འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གསུམ་དང་། རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལོངས་སྐུའི་དབང་གིས་བྱུང་བའོ། །དབྱེ་ན། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་རབ་དགའ་འདུལ་བའི་དོན་དུ་དྲི་ཟར་སྐྱེ་བ་བཞེས་པ་ལྟ་བུ་བཟོའི་སྤྲུལ་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་རི་དགས་རུ་རུར་སྐྱེ་བ་བཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་བའི་དང་། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལྟ་བུ་མཆོག་གི་སྤྲུལ་སྐུ་དང་གསུམ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བཟོ་དང་སྐྱེ་དང་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། ༈ ཡེ་ཤེས་བཤད་པ། གཉིས་པ་ཡེ་ཤེས་ལ་མཚན་ཉིད། གནས་གྱུར་མཐར་ཐུག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དབྱེ་ན་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་བཞི་ཡིན་ལ། སྐབས་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མིང་གིས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་དང་པོ་ནི། མི་གཡོ་བ་དང་རྟེན་ཡིན་ལ། གསུམ་པོ་ནི། གཡོ་བ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ 3-1-79a ཡང་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་མི་གཡོ་སྟེ། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན། །ཞེས་སོ། །ཁྱད་པར་ལྔ་ལྡན་གྱི་ཡེ་ཤེས་གང་ཞིག །ལོངས་སྐུ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཚུལ་དུ་འབྱུང་ཞིང་། ཡེ་ཤེས་གཞན་གསུམ་གྱི་འབྱུང་གནས་སུ་དམིགས་པ་དེ། ཡེ་ཤེས་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། ཁྱད་པར་ལྔ་ནི། མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ང་ཡི་མེད། །ཡོངས་སུ་མ

【現代漢語翻譯】 使佛身莊嚴的是佛的相好，或者說，使佛身莊嚴的主要因素是佛的『相』，而圍繞著這個主要因素產生的則是『好』。因為『相』是主要的，所以有些經典中說，相是由六度（佈施、持戒、忍辱、精進、禪定、智慧）的因產生的。而『好』是圍繞『相』產生的，所以每個『好』不一定都有六度的因。例如，眉間白毫的顏色是白色的，這是佈施的果報；向右旋轉是持戒的果報；具有威懾力是忍辱的果報；安住于自身是精進的果報；完美安住是禪定的果報；光明遍照無邊是智慧的果報等等。手指和指甲的『好』是手指修長的伴隨等等，這些都有詳細的說明。 第四，化身（Nirmanakaya）的特徵：具備四種殊勝的佛之色身達到極致。四種殊勝是指：『進入寂靜的世間之道，完全成熟並預言未來的形象。』即引導所化眾生進入解脫之道，使之在大乘中成熟，並預言其證得菩提，這是果的三個殊勝之處。因的殊勝之處在於由報身（Sambhogakaya）的力量所產生。分類有：爲了調伏樂神之王而示現為樂神，如是為工巧化身；爲了利益眾生而示現為鹿王，如是為生化身；如釋迦牟尼佛（Shakyamuni Buddha）一般，是殊勝化身。如經中所說：『工巧與生及大菩提。』 第二，智慧（Jnana）的特徵：是轉依達到極致的智慧。分類有：如明鏡般的智慧（Adarsha-jnana），平等性智（Samata-jnana），妙觀察智（Pratyavekshana-jnana），成所作智（Krityanushthana-jnana）四種。有時也說『法界體性智』，這是將法身（Dharmakaya）以智慧之名來稱呼。第一種智慧是不動搖的，是其餘三種智慧的所依。后三種智慧是動搖的，是依于第一種智慧而產生的。如《經莊嚴論》所說：『明鏡智慧不動搖，三種智慧依于彼。』 具有五種特點的智慧是什麼？報身以影像的方式顯現，並且被認為是其他三種智慧的來源，這是第一種智慧的特徵。五種特點是：明鏡智慧無『我』，完全清凈且無垢。

【English Translation】 What makes the Buddha's body beautiful are the marks and signs of the Buddha. Or, the main factor that makes the Buddha's body beautiful is the Buddha's 'marks' (lakshana), and what arises around this main factor are the 'signs' (anuvyanjana). Because the 'marks' are the main ones, it is said in some scriptures that the marks arise from the cause of the six perfections (dana, shila, kshanti, virya, dhyana, prajna). And the 'signs' arise around the 'marks', so each 'sign' does not necessarily have the cause of the six perfections. For example, the color of the white hair between the eyebrows is white, which is the result of generosity; turning to the right is the result of discipline; having power is the result of patience; abiding in oneself is the result of diligence; perfect abiding is the result of meditation; and the infinite light is the result of wisdom, and so on. The 'signs' of the fingers and nails are accompanied by long fingers, and so on, which are explained in detail. Fourth, the characteristics of Nirmanakaya (Emanation Body): The ultimate Buddha's Rupakaya (Form Body) with four special features. The four special features are: 'Entering the path of the peaceful world, fully maturing and predicting the future form.' That is, guiding sentient beings to the path of liberation, making them mature in the Mahayana, and predicting their attainment of Bodhi, these are the three special features of the result. The special feature of the cause is produced by the power of Sambhogakaya (Enjoyment Body). The classification includes: showing birth as a Gandharva (celestial musician) to subdue the king of Gandharvas, such as the Craft Emanation; showing birth as a Ruru deer to benefit sentient beings, such as the Birth Emanation; like Shakyamuni Buddha, it is the Supreme Emanation. As the scripture says: 'Craft, birth, and great Bodhi.' Second, the characteristics of Jnana (Wisdom): It is the wisdom of the ultimate transformation of the basis. The classification includes: Adarsha-jnana (Mirror-like Wisdom), Samata-jnana (Wisdom of Equality), Pratyavekshana-jnana (Discriminating Wisdom), and Krityanushthana-jnana (Accomplishing Activity Wisdom). Sometimes it is also said 'Dharmadhatu-jnana (Wisdom of the Dharmadhatu)', which is the name given to Dharmakaya (Truth Body) as wisdom. The first wisdom is immovable and is the basis, and the latter three wisdoms are movable and depend on it. As it says in the Ornament of the Sutras: 'Mirror-like wisdom is immovable, the three wisdoms depend on it.' What is the wisdom with five characteristics? The Sambhogakaya appears in the form of an image and is considered the source of the other three wisdoms, which is the characteristic of the first wisdom. The five characteristics are: Mirror-like wisdom has no 'I', it is completely pure and without defilement.

---

་ཆད་རྟག་ཏུ་ལྡན། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མ་རྨོངས་པ། །རྟག་ཏུ་དེ་ལ་མངོན་ཕྱོགས་མིན། །ཞེས་པ་དང་། སྒྲ་བཤད་པ་ཡང་། ཇི་སྐད་དུ། ཡེ་ཤེས་ཀུན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་ཆེན་པོ་འདྲ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཡེ་ཤེས་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྒྱུའི་ཁྱད་པར་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་ཞིང་། ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་ལ་ཞུགས་ཤིང་། མཐུའི་ཁྱད་པར་བྱམས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ། ཡེ་ཤེས་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། སྒོམ་པ་དག་པ་སེམས་ཅན་ལ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདོད། མི་གནས་ཞི་བར་ཞུགས་པ་ནི། །མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་འདོད། །དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་བྱམས་པ་དང་། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དག་དང་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་ཤེས་བྱའི་ཁྱད་པར་མ་འདྲེས་པར་མཁྱེན་ཞིང་། བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་བྱེད་ལས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ཡེ་ཤེས་གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། ཇི་སྐད་དུ། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་རྟག་མི་ཐོགས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་རྣམས་ཀྱི། །གཏེར་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ན་ཡིན། །ཞེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྤྲུལ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། ཡེ་ཤེས་བཞི་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཁམས་གསུམ་ཀུན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་ཤིང་། །དཔག་མེད་བསམ་ 3-1-79b ཡས་སྤྲུལ་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་དོན་ཀུན་བསྒྲུབ་པའོ། །ཞེས་སོ། ། ༈ བརྟེན་པ་འཕྲིན་ལས་བཤད་པ། གཉིས་པ་འཕྲིན་ལས་ལ། ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུའི་བདག་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་རྣམ་དཀར་གྱི་བྱ་བ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་ས་མཚམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། བྱེད་པ་པོ་ལ་ཡོད་པའི་འཕྲིན་ལས་དང་། བྱ་བ་ཡུལ་ལ་ཡོད་པའི་འཕྲིན་ལས་གཉིས། དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་ཡོད་ལ། གཉིས་པ་ནི་གདུལ་བྱ་གཞན་རྒྱུད་ལ་ཡོད་དོ། །ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་འཕྲིན་ལས་དང་། རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་འཕྲིན་ལས་གཉིས། རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། གདུལ་བྱ་ལམ་གྱི་རྟེན་ལ་འགོད་པ། ལམ་ལ་འགོད་པ། ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་འགོད་པ་དང་གསུམ། ཆོས་སྐུའི་བདག་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་གདུལ་བྱ་ངན་སོང་གི་རྟེན་ལས་ལྡོག་ནས་བདེ་འགྲོའི་རྟེན་ལ་འགོད་པའི་བྱ་བ་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གདུལ་བྱ་སློབ་ལམ་ལ་འགོད་པ་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གདུལ་བྱ་ཚོགས་ལམ་ལ་འགོད། སྦྱོར་ལམ་ལ། མཐོང་ལམ་ལ། སྒོམ་ལམ་ལ་འགོད་པ་དང་བཞི། བཞི་པ་ལ། ས་གཉིས་པ་ནས་ལྔ་པའི་བར་ལ་འགོད། དྲུག་པ་ལ་འགོད། བདུན་པ་ལ། བརྒྱད་པ་ལ། དགུ་པ

【現代漢語翻譯】 常時具有不退轉，對於一切所知皆無迷，恒常不向彼等傾（斜）。』如是說。又，解釋（智慧）說：『爲了所有智慧之因，猶如智慧之大源，圓滿受用之佛陀，爲了智慧影像之生。』如是說。因的差別，從修習自他平等性而生；本體的差別，進入不住涅槃；威力的差別，具有慈愛和大悲。那是第二智慧的特徵。如是說：『修習清凈于有情，欲求平等性之智慧。不住寂滅而入者，欲求平等性之智慧。一切時中具慈愛，以及大悲者。』如是說。從本體的角度，不混淆地了知所知的差別；從作用的角度，成為三摩地和陀羅尼的作用，那是第三智慧的特徵。如是說：『個別觀察之智慧，對於一切所知常不滯留，猶如三摩地和陀羅尼之寶藏。』如是說。于各種世間界化現，利益有情之智慧，那是第四智慧的特徵。如是說：『成就事業之智慧，於三界中種種化現，無量不可思議之化身，成辦一切有情之利益。』如是說。 依靠事業之解說： 第二，關於事業。依靠智慧法身的自性因所產生的善妙事業，是佛陀事業的特徵。從界限的角度來區分，有存在於作者的事業，和存在於所作對象的事業兩種。第一種存在於佛陀的意續中，第二種存在於所調伏者的意續中。從本體的角度來區分，有任運成就的事業和恒常不斷的事業兩種。從所依的角度來區分，有將所調伏者安置於道的所依上，安置於道上，以及安置於道的果上三種。依靠法身的自性因，使所調伏者從惡趣的所依中解脫，安置於善趣的所依上，那是第一種特徵。依靠它，將所調伏者安置於學道上，那是第二種特徵。對此進行區分，有將所調伏者安置於資糧道，加行道，見道，修道上四種。對於第四種，安置於二地到五地之間，安置於六地，七地，八地，九地。

【English Translation】 Always possessing non-retrogression, without confusion regarding all knowable things, constantly not inclining towards them.' Thus it is said. Also, explaining (wisdom), it says: 'For the cause of all wisdoms, like the great source of wisdom, the perfectly enjoying Buddha, for the arising of the image of wisdom.' Thus it is said. The difference of cause arises from meditating on the equality of self and others; the difference of essence, entering into non-abiding Nirvana; the difference of power, possessing love and great compassion. That is the characteristic of the second wisdom. Thus it is said: 'Meditating purely on sentient beings, desiring the wisdom of equality. Entering into non-abiding peace, desiring the wisdom of equality. At all times possessing love, and great compassion.' Thus it is said. From the perspective of essence, knowing the differences of knowable things without mixing them up; from the perspective of function, becoming the function of Samadhi and Dharani, that is the characteristic of the third wisdom. Thus it is said: 'The wisdom of individual discernment, never lingering on all knowable things, like a treasure of Samadhi and Dharani.' Thus it is said. Manifesting in various realms of the world, benefiting sentient beings, that wisdom is the characteristic of the fourth wisdom. Thus it is said: 'The wisdom of accomplishing deeds, manifesting variously in the three realms, immeasurable and inconceivable manifestations, accomplishing all the benefits of sentient beings.' Thus it is said. Explanation of relying on activities: Second, regarding activities. The virtuous activities arising from relying on the self-nature cause of the Dharmakaya of wisdom are the characteristics of the Buddha's activities. Distinguishing from the perspective of boundaries, there are two types: activities existing in the agent, and activities existing in the object of action. The first exists in the mindstream of the Buddha, and the second exists in the mindstream of those to be tamed. Distinguishing from the perspective of essence, there are two types: spontaneously accomplished activities and constantly unceasing activities. Distinguishing from the perspective of support, there are three types: placing those to be tamed on the support of the path, placing them on the path, and placing them on the fruit of the path. Relying on the self-nature cause of the Dharmakaya, liberating those to be tamed from the support of the lower realms and placing them on the support of the higher realms, that is the characteristic of the first type. Relying on it, placing those to be tamed on the path of learning, that is the characteristic of the second type. Distinguishing this, there are four types: placing those to be tamed on the path of accumulation, the path of preparation, the path of seeing, and the path of meditation. For the fourth type, placing them between the second and fifth Bhumis, placing them on the sixth Bhumi, the seventh Bhumi, the eighth Bhumi, and the ninth Bhumi.

---

་ལ། བཅུ་པ་ལ་འགོད་པ་སྟེ་དྲུག་གོ །དྲུག་པ་ལ་ཡང་ས་བཅུ་ཐོབ་མ་ཐག་པ་ལ་འགོད། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ལ་འགོད། སྲིད་པ་ཐ་མ་ལ་འགོད་པ་དང་གསུམ། ས་བཅུ་པ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པས་དེའི་ཚུལ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྣང་བས་འཕྲིན་ལས་བསྒྲུབ་པ་དང་། མཆོད་པས་དབང་བསྐུར་ཐོབ་པ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། ས་བཅུ་པ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་སྟོང་གསུམ་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་རྒྱ་དང་མཉམ་པའི་པདྨ་རིན་པོ་ཆེ་དུ་མས་སྤྲས་པའི་གདན་ལ་བྱང་སེམས་རང་ཉིད་འདུག་ཅིང་། དེའི་འཁོར་དུ་སྟོང་གསུམ་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་གདུལ་བྱའི་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་པདྨ་ལ་ས་དགུ་པ་མན་ཆད་ཀྱི་བྱང་སེམས་བཞུགས་པས་བསྐོར་ 3-1-80a ཏེ་འདུག་པར་སྣང་བའོ། །གཉིས་པ་འཕྲིན་ལས་བསྒྲུབ་པ་ནི་བྱང་སེམས་དེའི་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་གཉིས་དང་། པུས་མོའི་ལྷ་ང་གཉིས་དང་། ལྟེ་བ་དང་། རྩིབ་ལོག་གཉིས་དང་། ཕྱག་མཐིལ་གཉིས་ལ་འོད་ཟེར་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་བཅུ་སྤྲོས་པས་རིམ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་ལྔའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཞི་བར་མཛད་དོ། །ཕྲག་པ་གཉིས་དང་། མགུལ་གཉིས་དང་། ཞལ་ནས་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་བཅུ་སྤྲོས་པས། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་སེམས་ཀྱི་གནས་སུ་སྣང་བར་བྱས་ནས་ཆོས་སྐུ་ཚད་མེད་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་དབང་བསྐུར་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི། བྱང་སེམས་དེའི་མཛོད་སྤུ་དང་། སྤྱི་གཙུག་ནས་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་བཅུ་སྤྲོས་པས་ཕྱོགས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དཔལ་རྣམས་སྣང་བར་བྱས་ནས་བདུད་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་དེ་དག་གིས། བྱང་སེམས་དེ་དབང་བསྐུར་བའི་དུས་ལ་བབ་པར་གཟིགས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཛོད་སྤུ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མངོན་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་དང་བཅས་པ་བྱུང་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བར་བྱས། བདུད་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་བྱང་སེམས་དེའི་སྤྱི་བོར་ཐིམ་ཞིང་འཁོར་གྱི་འོད་ཟེར་རྣམས་ཀྱང་འཁོར་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་བོར་ཐིམ་མོ། །ཕྱོགས་བཅུ་ནས་ས་དགུ་པ་མན་ཆད་ཀྱི་བྱང་སེམས་མཐའ་ཡས་པ་འོངས་ཏེ། བྱང་སེམས་དེ་ལ་བལྟ་བ་དང་། མཆོད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་བཅུ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱེད། བྱང་སེམས་དབང་བསྐུར་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དཔལ་གྱི་བེའུ་དང་། རྡོ་རྗེ་དང་། བཀྲ་ཤིས་ 3-1-80b རྣམས་ལས། བདུད་ཀྱི་དགྲ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར། འཁོར་འོད་ཟེར་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་བཅུ་དང་བཅས་པ་བྱུང་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས། ཆོ་འཕྲུལ་

【現代漢語翻譯】 第十地是安立於第六地之上。而第六地又分為三種情況：安立於剛獲得十地之時，安立於一生所繫之時，以及安立於最後有之時。剛獲得十地時，會獲得大光明灌頂，其狀態分為兩種：通過顯現來成辦事業，以及通過供養來獲得灌頂。第一種情況是：剛獲得十地時，菩薩自身安坐于與十萬個三千大千世界等量的、以眾多珍寶蓮花莊嚴的座墊上。其周圍圍繞著與十萬個三千大千世界的所化有情數量相等的蓮花，其上安坐著從第九地以下的菩薩。 第二種成辦事業的方式是：菩薩雙足的足底、雙膝的膝蓋、肚臍、雙肋、雙手的手心，各自散發出十萬光明，依次平息五道的痛苦。雙肩、雙頸、面部散發出無量十萬光明，顯現為聲聞、緣覺和菩薩的處所，從而趨近於成就無量法身。 第二部分包括供養和灌頂兩方面。首先，菩薩的眉間和頭頂散發出無量十萬光明，顯現出十方諸佛菩薩的榮耀，從而降伏一切魔眾，供養如來，利益有情。 其次，諸佛及其眷屬看到菩薩接受灌頂的時機已到，便從如來的眉間放射出名為『具一切智現證』的無量十萬光明，照亮世界，降伏一切魔眾，融入菩薩的頭頂，眷屬的光明也融入眷屬的頭頂。從十方涌來無量第九地以下的菩薩，瞻仰菩薩，供養菩薩，安住於十萬三昧之中。獲得灌頂的菩薩的吉祥圖案、金剛杵和吉祥物中，放射出名為『徹底戰勝魔軍』的光明，以及無量十萬眷屬光明，照亮十方一切，展現神變。

【English Translation】 The tenth bhumi (地，stage) is established upon the sixth. The sixth is further divided into three situations: being established upon immediately attaining the tenth bhumi, being established upon one lifetime connection, and being established upon the final existence. Upon immediately attaining the tenth bhumi, one receives the great light empowerment, the state of which is divided into two aspects: accomplishing activities through manifestation, and receiving empowerment through offerings. The first situation is: immediately upon attaining the tenth bhumi, the Bodhisattva (菩薩，enlightenment being) himself sits upon a seat adorned with numerous precious lotuses, equal in size to ten hundred thousand three-thousand great thousand worlds. Surrounding him are lotuses equal in number to the beings to be tamed in ten hundred thousand three-thousand great thousand worlds, upon which sit Bodhisattvas from the ninth bhumi downwards. The second way of accomplishing activities is: from the soles of the Bodhisattva's feet, the knees of his knees, the navel, the ribs, and the palms of his hands, each emanates a hundred thousand lights, gradually pacifying the sufferings of the five realms. From the shoulders, the necks, and the face emanate countless hundred thousand lights, manifesting as the abodes of Shravakas (聲聞，hearers), Pratyekabuddhas (緣覺，solitary realizer), and Bodhisattvas, thereby approaching the accomplishment of the immeasurable Dharmakaya (法身，dharma body). The second part includes two aspects: offerings and empowerment. First, from the Bodhisattva's urna (眉間白毫，a mark between the eyebrows) and crown of the head emanate countless hundred thousand lights, manifesting the glory of the Buddhas and Bodhisattvas of the ten directions, thereby subduing all demons, making offerings to the Tathagatas (如來，one thus gone), and benefiting sentient beings. Secondly, the Buddhas and their retinues, seeing that the time has come for the Bodhisattva to receive empowerment, radiate from the Tathagata's urna countless hundred thousand lights called 'Possessing Omniscient Manifest Knowledge', illuminating the world, subduing all demons, and dissolving into the Bodhisattva's crown of the head, and the lights of the retinue also dissolve into the crowns of the retinue. From the ten directions, countless Bodhisattvas from the ninth bhumi downwards come, gazing upon the Bodhisattva, making offerings to the Bodhisattva, and abiding in ten hundred thousand samadhis (三昧，concentration). From the auspicious emblems, vajras (金剛杵，diamond scepter), and auspicious signs of the empowered Bodhisattva, emanates the light called 'Completely Victorious over the Army of Demons', along with countless hundred thousand retinue lights, illuminating all ten directions, displaying miraculous powers.

---

མུ་མེད་པ་བསྟན། བདུད་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན། བྱང་སེམས་དེའི་དཔལ་གྱི་བེའུ་དང་། རྡོ་རྗེ་དང་། བཀྲ་ཤིས་རྣམས་སུ་ཐིམ་པས་བྱང་སེམས་དེའི་མཐུ་དང་། སྟོབས་དང་། ཤེས་རབ་དང་། གཟི་བརྗིད་དང་། འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་ཅིང་། རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་གཞུང་གཞན་ལུང་གི་མཐའ་ཆོད་ཅིང་། །གཞུང་འདིའི་ཚིག་དོན་གསལ་ལ་ཚིག་ཟུར་ཕྱིན། །བརྗོད་བྱའི་དོན་རྣམས་ཡིད་ཆེས་ལུང་དང་འགྲོགས། །རྗོད་བྱེད་སྒྲིག་ལེགས་མཁས་པ་མགུ་བྱེད་འདི། །མདོ་དང་འདུལ་བའི་ཆུ་བོ་མང་འདུས་ཤིང་། །རྒྱ་ཆེན་མངོན་པའི་ཆུ་ཀླུང་འབུམ་ཕྲག་གིས། །བློ་གསལ་མང་པོའི་རེ་བ་སྐོང་བའི་ཕྱིར། །སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་ལུང་དོན་རྒྱ་མཚོ་ཡིན། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་ཚོགས་རྒྱུན་གསུམ་པ། །སྲིད་ཞིར་འདུན་པའི་རྙོག་པ་དང་བྲལ་འདིས། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་བའི་སྒྲོད་པ་ཀུན་ཁྲིད་ནས། །ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་མཚོ་ཆེན་དེར་བསྒྲོད་ཤོག །ཚེ་འདིའི་ཉིན་བྱེད་འཆི་བདག་མུན་ནག་གིས། །རྣམ་པར་ཟོས་ཚེ་ཡིད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ། །བྱམས་མགོན་ཐུགས་རྗེའི་འོད་དཀར་སྣང་བ་ཡིས། །དགའ་ལྡན་བགྲོད་པའི་ལམ་བཟང་དེར་གསལ་མཛོད། །དེ་ནས་རྗེ་བཙུན་ཞབས་ལ་འདུན་པ་དང་། །རྣམ་དཀར་སྨོན་ལམ་རྐྱེན་གྱིས་མཚམས་སྦྱར་ནས། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པའི་ཡིད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་གང་། །མ་ཕམ་རྒྱལ་བའི་ཞབས་དྲུང་དེར་བགྲོད་ཤོག །གནས་དེར་བཅོམ་ལྡན་ཞལ་གྱི་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན། ། 3-1-81a ལེགས་པར་འཐུངས་ཤིང་ཆོས་ལ་བཟོད་ཐོབ་ནས། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་རྒྱ་ཆེན་གྱིས། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་བརྩོན་པར་ཤོག །མང་ཐོས་མཚོ་ནས་རྣམ་དཔྱོད་ཁྱབ་འཇུག་གིས། །སྟོན་པའི་ལེགས་བཤད་འོད་དཀར་སྤྲོ་བྱེད་འདི། །ཕྲ་དོག་དུས་སེམས་ནམ་ཡང་མི་སྒྲིབ་པར། །བློ་གསལ་བདེ་འབྱུང་གཙུག་ན་གསལ་གྱུར་ཅིག །དིང་སང་འདི་ན་མཁས་འདོད་ཆུ་བྱའི་ཚོགས། །ཆོས་བརྒྱད་སྨི་རྒྱུའི་ཆུ་གཏེར་ཉམས་དགའ་བ། །ཚིག་ཟོལ་སྒྱུ་མའི་རླབས་འཕྲེང་གཡོ་གང་དེ། །སྲེད་པའི་ཞགས་པས་བཅིངས་པ་མང་མཐོང་ནས། །རྣམ་དཔྱོད་གཤོག་ཡངས་རབ་རྒྱས་ངང་པའི་དབང་། །བློ་གསལ་མང་པོའི་འཁོར་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །གསུངས་རབ་རྒྱ་མཚོའི་དེ་ཉིད་འཚོལ་བ་ལ། །ཕྱི་ནང་རྐྱེན་གྱིས་གེགས་བྱེད་མ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་འགྲེལ་པ་དང་བཅས་པའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལུང་དོན་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རོང་སྟོན་ཆོས་རྗེས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཚིག་དོན་རབ་ཏུ་གསལ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས། བདག་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་སྐྱེ་བོ་འགའ་ཞིག་ལ་ཕན་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་བསམ་ནས། དབུ་རུ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་བྱུང་བའི་ཐོས་པ་འཛིན་པའི་དགེ་སློ

【現代漢語翻譯】 顯示了無限的境界，壓倒了一切魔障。當菩薩融入其光輝的寶藏、金剛和吉祥之中時，便能圓滿、增長菩薩的力量、能力、智慧、光彩和事業。如此這般，既能斷定其他論典的邊際，又能使此論的詞句清晰、詞意深刻，所言之義皆與可信的教證相符，措辭精妙，令智者歡喜。此論彙集了經和律的眾多河流，以及浩瀚的俱舍論的無數支流，爲了滿足眾多聰慧之人的願望，乃是三藏教證的汪洋大海。愿從中生出的善行，以這三者合一的力量，遠離對輪迴和寂滅的執著，引導無邊眾生脫離苦海，最終到達全知佛陀的偉大海洋！當此生的太陽被死主的黑暗吞噬時，愿慈悲怙主的慈悲之光照亮心中的天空，照亮通往兜率天的美好道路！愿從那時起，對至尊上師的虔誠和清凈願望的因緣相合，使持守清凈戒律的年輕心靈，到達彌勒佛的座前！愿在那裡，盡情暢飲世尊口中流出的甘露，獲得對佛法的忍耐力，並通過菩薩的廣大行持，努力利益無邊眾生！愿從博聞之海中，生出遍入虛空的智慧，這能散佈佛陀妙語的光芒，永遠不被狹隘的偏見和邪惡之心所遮蔽，在智者的頂端閃耀光明！如今，那些渴望成為智者的烏合之衆，沉溺於貪圖世間八法的快樂之源，沉迷於虛偽言辭的幻象之波，我看到他們被貪慾的繩索緊緊束縛。愿智慧的翅膀得以充分伸展的鵝王，與眾多聰慧的眷屬一同，在探索佛經的真諦時，內外因緣都不要成為障礙！ 這部名為《廣釋般若波羅蜜多經和現觀莊嚴論及其釋疏之身支圓滿解說——教證義海》的著作，是全知榮敦·曲杰（Rongtön Chöjé）所著的《詞義明晰釋》的後續。我希望它能利益我和一些有緣之人。我烏茹（Uru）地區北方血統的持法比丘這樣寫道。

【English Translation】 It shows the immeasurable realm, overwhelming all demons. When the Bodhisattva merges into its glorious treasure, vajra, and auspiciousness, it perfects and increases the Bodhisattva's power, ability, wisdom, splendor, and activities. In this way, it both determines the boundaries of other treatises and makes the words of this treatise clear and the meanings profound. The meanings expressed are all in accordance with credible teachings, and the wording is exquisite, pleasing the wise. This treatise gathers the many rivers of Sutra and Vinaya, and the countless tributaries of the vast Abhidharma, in order to fulfill the wishes of many intelligent people, it is the vast ocean of the Three Baskets of teachings. May the merits arising from it, with this union of the three, be free from the entanglement of samsara and nirvana, lead limitless beings out of the sea of suffering, and finally reach the great ocean of the all-knowing Buddha! When the sun of this life is devoured by the darkness of the Lord of Death, may the light of compassion of the Compassionate Protector illuminate the sky of the mind, illuminating the good path to Tushita! From then on, may the devotion to the venerable master and the coincidence of pure aspirations lead the young mind that holds pure morality to the feet of Maitreya Buddha! May there, fully drink the nectar flowing from the mouth of the Bhagavan, obtain patience for the Dharma, and through the vast conduct of the Bodhisattvas, strive to benefit limitless beings! May the wisdom that pervades the sky arise from the sea of vast learning, which spreads the light of the Buddha's excellent teachings, never obscured by narrow-minded prejudice and evil thoughts, shining brightly on the crown of the wise! Now, those flocks of water birds who aspire to be wise, indulging in the delightful source of pleasure that craves the eight worldly concerns, and reveling in the illusory waves of deceptive words, I see many of them bound by the ropes of desire. May the king of geese, whose wings of wisdom are fully extended, together with many intelligent companions, not be hindered by inner and outer circumstances in seeking the truth of the scriptures! This work, entitled 'The Ocean of Teachings and Meanings: A Detailed Explanation of the Body and Limbs of the Prajnaparamita Sutra and the Ornament of Clear Realization and its Commentaries,' is a sequel to 'The Clear Explanation of Words and Meanings' by the omniscient Rongtön Chöjé. I hope it will benefit me and some fortunate individuals. This was written by the Dharma-holding monk of the northern lineage of the Uru region.

---

ང་། དཔལ་ཤཱཀྱ་མཆོག་ལྡན་དྲི་མེད་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་མཁས་པའི་བསྟི་གནས་གསང་ནེའུ་ཐོག་ལེགས་པར་བཤད་པའི་སྒྲ་དབྱངས་སྒྲོགས་པའི་དགའ་ཚལ་དུ་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ།། །།དགེའོ། །བཀྲ་ཤིས།། །།

【現代漢語翻譯】 我，吉祥釋迦勝（དཔལ་ཤཱཀྱ་མཆོག་ལྡན，a Tibetan name），以無垢善慧（དྲི་མེད་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས，a Tibetan name）于賢者之所，秘密新園（གསང་ནེའུ་ཐོག，a place name）中，善說妙音，于歡喜苑中造此（文）。 善哉！吉祥！

【English Translation】 I, Pal Shakya Chokden (དཔལ་ཤཱཀྱ་མཆོག་ལྡན, a Tibetan name), with Immaculate Excellent Wisdom (དྲི་མེད་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས, a Tibetan name), in the abode of the wise, Secret New Garden (གསང་ནེའུ་ཐོག, a place name), having well spoken the melodious sound, composed this in the Garden of Joy. Virtuous! Auspicious!

---