rongton0102_初修次第釋止觀明顯莊嚴論.g2.0f

冉登釋迦嘉辰教言集RSG3སྒོམ་རིམ་དང་པོའི་འགྲེལ་པ་ཞི་ལྷག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ། 1-715 ༄༅། །སྒོམ་རིམ་དང་པོའི་འགྲེལ་པ་ཞི་ལྷག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ། ༄། །མཚན་བསྒྱུར་ཅིང་བཤད་པ། ༄༅། །སྒོམ་རིམ་དང་པོའི་འགྲེལ་པ་ཞི་ལྷག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། བླ་མ་དང་ལྷག་པའི་ལྷ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྒོམ་རིམ་དང་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་རིམ་ པ་མ་རྟོགས་པ་དང་ལོག་རྟོག་གི་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ། ཟབ་མོའི་དོན་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ། མཁྱེན་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་རབ་གསལ་ ཉི་མའི་འོད། །ཐུགས་རྗེའི་བསིལ་ཟེར་ཟླ་བའི་འོད་དང་ལྡན། །ངག་གི་སྤོབས་པ་མི་ཟད་ལྷག་པའི་ལྷ། །བློ་གཏེར་གངས་རིའི་མདོག་ཅན་ལ་ཕྱག་འཚལ། །སྟོན་དུས་སྤྲིན་བྲལ་མཁའ་ལ་ཉི་མ་བཞིན། །མ་ ལུས་ཤེས་བྱའི་ཚོགས་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ། །མཁྱེན་པར་གྱུར་ཅིང་མཐའ་ཡས་འགྲོ་བ་ལ། །ཕན་བདེ་སྒྲུབ་མཛད་ཐུབ་དབང་ལ་ཕྱག་འཚལ། །ཆར་སྤྲིན་སྟུག་པོས་ཁེབས་པའི་མཚོ་བཞིན་དུ། །སྨྲ་བའི་ཆུ་མཚོ་ལེགས་ བཤད་སྤྲིན་སྔོན་ལྡན། །འཛམ་གླིང་མཁས་པ་ཀུན་གྱིས་མཆོག་ཏུ་བསྔགས། །པདྨའི་ངང་ཚུལ་མཆོག་དེ་རྣམ་པར་རྒྱལ། །ལེགས་བཤད་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་མགྲིན་པར་འཛིན། །གསུང་རབ་ཀུན་ལ་མི་འཇིགས་སྤོབས་པ་ཐོབ། །མཁས་ མང་ཀླུ་དབང་གཙུག་གི་ནོར་བུ་མཆོག །དཔལ་ལྡན་བླ་མའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་བགྲོད་པའི་ལམ། །ཟབ་དོན་གེ་སར་སྙིང་པོ་རྣམ་འབྱེད་པ། །པདྨའི་ངང་ཚུལ་གསུང་རབ་དྲི་མེད་ཀྱི། ། 1-716 ཚིག་དོན་ཇི་བཞིན་གསལ་བའི་རྣམ་བཤད་བྱ། །མཁས་པའི་དབང་པོ་ཞི་བ་འཚོས། འཕགས་པའི་ཡུལ་གྱི་མཁས་པ་མཆོག་ཏུ་རབ་ཏུ་བསྔགས་ཤིང་། གསུང་རབ་ཀུན་ལ་མི་འཇིགས་པའི་སྤོབས་པ་ཐོབ་པ། ཁྱད་ པར་རིགས་པའི་ཚུལ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པའི་སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས། སློབ་དཔོན་ཧྭ་ཤང་མཧཱ་ཡ་ན་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་རྣམས་བཟློག་ཅིང་། ཡང་དག་པའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ མ་ནོར་བར་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་མཛད་པར། རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཡོངས་སུ་བསྐུལ་བས། དང་པོ་ཞི་གནས་ཤས་ཆེ་བ་དང་། བར་དུ་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་དང་། ཐ་མ་ ལྷག་མཐོང་ཤས་ཆེ་བ་སྟོན་པའམ། ཡང་ན་དང་པོ་རང་གི་བཞེད་གཞུང་རྒྱས་པར་སྟོན་པ་དང་། བར་པ་ལམ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚུལ་གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། ཐ་མ་གཞན་ཕྱོགས་སུན་དབྱུང་བ་ གཙོ་བོར་བྱས་པའི་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་གསུམ་གསུངས་པ་ལས། སྒོམ་པའི་རིམ་པ་དང་པོ་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཚན་བསྒྱུར་ཅིང་བཤད་པ་དང་། བཤད་བྱའི་དོན་དངོས་སོ། །དང་པོ་ནི། བྷ་བ་ན་ ཞེས་པ་བོད་སྐད་དུ། སྒོམ་པའོ། །ཀྲ་མ་ཞེས་པ་ནི་རིམ་པའོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་ཡིད

【現代漢語翻譯】 《冉登釋迦嘉辰教言集RSG3》之《靜慮與勝觀明鑑莊嚴釋》 名稱翻譯與解釋： 《靜慮次第第一釋·靜慮與勝觀明鑑莊嚴》 頂禮上師與本尊！ 《靜慮次第第一》能消除對大乘道次第的無知與邪見之黑暗，詳細解釋甚深之義，名為《靜慮與勝觀明鑑莊嚴》。 愿您智慧之輪光明如朗照之日，慈悲之光清涼如皎潔之月，語自在無盡，頂禮您——智慧寶藏、雪山之神！ 如秋日晴空之日，現量照見一切所知，為無邊眾生，成辦利益安樂，頂禮能仁！ 如烏雲密佈之海，語之妙海具足善說之祥雲，為贍洲一切智者所讚歎，蓮花之姿最為殊勝。 以善說之花鬘莊嚴頸項，於一切經論獲得無畏之辯才，頂禮賢哲龍樹之頂嚴——具德上師之蓮足！ 為趨入無上菩提之勝道，分辨甚深精要之蓮花心髓，如實闡明蓮花戒上師無垢經論之詞義。 靜命論師，為印度之殊勝智者，於一切經論獲得無畏之辯才，尤其精通理智。蓮花戒論師，駁斥了和尚摩訶衍那等人的邪見，爲了毫不顛倒地闡釋正確的道之次第，應國王赤松德贊之請，最初偏重於寂止，中間兼顧雙運，最後偏重於勝觀，或者說，最初廣泛闡釋自己的宗義，中間清楚地闡明修習道之方式，最後主要駁斥其他觀點，從而宣說了三種次第的禪修。其中，爲了闡釋第一禪修次第，分為兩部分：名稱翻譯與解釋，以及所要解釋的實際內容。第一部分是：梵語「Bhavana」（藏文：སྒོམ་པ，梵文：bhāvanā，梵文羅馬轉寫：bhāvanā，漢語字面意思：禪修），藏語的意思是「修習」；梵語「Krama」（藏文：རིམ་པ，梵文：krama，梵文羅馬轉寫：krama，漢語字面意思：次第），意思是「次第」。反覆思惟

【English Translation】 The Ornament Clarifying Śamatha and Vipaśyanā, a Commentary on the First Bhāvanākrama from the Teachings of Rendawa Zhonnu Lodrö RSG3 Translation and Explanation of the Title: The Ornament Clarifying Śamatha and Vipaśyanā, a Commentary on the First Bhāvanākrama Homage to the Guru and the Yidam! The First Bhāvanākrama dispels the darkness of ignorance and wrong views regarding the stages of the Mahāyāna path, elaborately explaining the profound meaning. It is called 'The Ornament Clarifying Śamatha and Vipaśyanā'. May your wheel of wisdom be as bright as the radiant sun, your light of compassion as cool as the clear moon, and your eloquence inexhaustible. Homage to you, the treasure of wisdom, the snow mountain deity! Like the sun in the cloudless autumn sky, directly perceiving all that is to be known, accomplishing benefit and happiness for limitless beings, homage to the Mighty Sage! Like an ocean covered by dense rain clouds, the ocean of speech possesses auspicious clouds of good exposition, praised by all scholars of Jambudvipa, the lotus posture is most excellent. Adorning the neck with a garland of well-spoken flowers, obtaining fearless eloquence in all scriptures, homage to the lotus feet of the glorious Guru, the supreme jewel on the crown of wise Nāgas! To enter the supreme path of unsurpassed enlightenment, distinguishing the profound essence of the lotus heart, clearly explaining the words and meanings of the immaculate scriptures of Guru Kamalaśīla. Śāntarakṣita, a supreme scholar of India, obtained fearless eloquence in all scriptures, especially skilled in reasoning. Kamalaśīla refuted the evil views of Heshang Mahāyāna and others. In order to explain the correct stages of the path without error, at the request of King Trisong Detsen, he initially emphasized śamatha, then combined both, and finally emphasized vipaśyanā. Or, initially, he extensively explained his own tenets, then clearly explained how to practice the path, and finally mainly refuted other views, thus expounding the three stages of meditation. Among these, to explain the first stage of meditation, it is divided into two parts: the translation and explanation of the title, and the actual content to be explained. The first part is: 'Bhavana' in Sanskrit (藏文：སྒོམ་པ，梵文：bhāvanā，梵文羅馬轉寫：bhāvanā，漢語字面意思：meditation), in Tibetan means 'meditation'; 'Krama' in Sanskrit (藏文：རིམ་པ，梵文：krama，梵文羅馬轉寫：krama，漢語字面意思：sequence), means 'sequence'. Repeatedly thinking

---

་ལ་འདྲིས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སྒོམ་པའོ། །སྒོམ་ཚུལ་གྱི་རིམ་པ་སྟོན་པས་ན་རིམ་པའོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་པ་ནི། 1-717 ལོ་ཙཱ་བས་རང་དད་པའི་ལྷ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའི་དོན་དུ་གསུངས་སོ།། །། ༄། །བཤད་བྱའི་དོན་དངོས་ལ། བསྒོམ་བྱའི་གནས་མདོར་བསྡུ་བ། གཉིས་པ་བཤད་བྱའི་དོན་དངོས་ལ་དོན་གསུམ་སྟེ། བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ་དང་། སྒོམ་པའི་རིམ་པ་དངོས་དང་། བཤད་པའི་བསོད་ ནམས་བསྔོ་བའོ། །དང་པོ་ནི། བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་སྒོམ་པའི་རིམ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན། གསལ་བའི་རབ་དབྱེ་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་ཀྱང་མདོར་བསྡུས་ཙམ་མོ། གང་གི་ཆེད་དུ་ ཞེ་ན། རང་གི་བློ་གྲོས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མདོ་ལ་བལྟས་པས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་རྟོགས་མི་ནུས་པའི་ལས་དང་པོ་པ་དེའི་ཉམས་སུ་བླང་བྱ་ལས་བརྩམས་ཏེ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ སོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་ལས་དང་པོ་པ་ཞེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་དོན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚུལ་ལམ་ཐབས་སྤྱོད་པར་འདོད་པའོ། ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་ཡིན་ལ། དེའི་ཐེག་པ་ཡིན་ པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་དང་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པས་མདོ་སྡེའོ།། །། གཉིས་པ་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་དངོས་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བསྒོམ་བྱའི་གནས་མདོར་བསྡུ་བ་དང་། སོ་སོར་རྣམ་པར་ དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ཡང་བརྒྱུད་ནས་རྣམ་མཁྱེན་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་མོད། འོན་ཀྱང་། འབྲས་བུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་འབད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྦྲེལ་ལོ། ། 1-718 གང་ན། བསླབ་པར་བྱ་བའི་གནས་འདི་གསུམ་ལའོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་མཁྱེན་ཐོབ་པའི་རྒྱུའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་སྙིང་ རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེས་འཕངས་པའི་སྨོན་པ་དང་འཇུག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཉིས་དང་། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དམིགས་པའི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པའི་དོན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །འདི་དག་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པའི་ རིམ་པ་ནི། སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་མཐོང་བ་ན་གཞན་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་འདོད་ཀྱི་བློ་སྐྱེ་ལ། དེ་ནས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བའི་ཐབས་ལ་རྟོག་པར་མཛད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་སེལ་བའི་ཐབས་ ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཡིན་ལ། རྣམ་མཁྱེན་མ་ཐོབ་པར་བསྐོར་བར་མི་ནུས་པར་མཐོང་ནས། གཞན་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་འདོད་ཀྱི་སེམས་སྐྱེའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་ མི་འབྱུང་བས་དེའི་ཐབས་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་གནས་གསུམ་པོའི་གོ་རིམ་མོ།། །། ༄། །སྙིང་རྗེ་སྟོན་པ། གཉིས་པ་སོ་སོར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ། མདོར་བསྟན་ལྟར་དོན་གསུམ་ལས། ཐོག་མར་སྙིང་རྗེ་སྟོན་པ་ལ་དོན་ གཉིས་ཏེ། ཐོག

【現代漢語翻譯】 因此，要通過與之熟悉來修行。由於展示了修行的次第，所以稱為『次第』。『向文殊童子致敬』，是譯者爲了表達自己對信仰的神的敬意而說的。 現在進入正題，即所要講解的內容：簡要概括所要修行的內容。 第二部分，關於所要講解的正題，包含三個方面：發誓要講解、修行的實際次第，以及迴向講解的功德。首先是發誓：將要講述的是大乘道修行的次第。如何講述呢？雖然有無量無邊的清晰分類，但這裡只是簡要概括。爲了什麼目的呢？因為有些人憑藉自己的智慧，閱讀經文后，無法理解菩提道次第，所以爲了這些初學者，從他們能夠實踐的內容開始，為他們而講述。什麼樣的初學者呢？就是那些想要以大乘經藏的意義來實踐菩提之法或方法的人。『大』指的是佛陀世尊，因為是他的乘，所以稱為『大乘』。『經藏』指的是能夠展示諸法之詞和義的經典。 第二部分，講解修行的實際次第，分為兩個方面：簡要概括所要修行的內容，以及分別詳細解釋。首先是簡要概括：即使通過聲聞道也能最終獲得遍知，但爲了迅速獲得圓滿正等覺的果位，所以要努力。要努力于這三個需要學習的內容。這三個是什麼呢？雖然有無量無邊的獲得遍知的因的分類，但簡而言之，就是大乘佛法的根本——大慈悲心，以及由慈悲心所生的愿菩提心和行菩提心，還有爲了圓滿實現發心之目標而需要修持的內容。生起這些的次第是：當看到眾生受苦時，生起希望他們脫離痛苦的想法，然後思考解除他人痛苦的方法。解除痛苦的方法就是轉法輪，但如果未獲得遍知，就無法轉法輪，因此生起爲了利益他人而希望獲得菩提心的想法。僅僅希望獲得菩提心還不夠，所以要進入修持此方法的階段，這就是這三個內容的順序。 接下來是關於慈悲的闡述。 第二部分，分別詳細解釋，按照簡要概括的內容，分為三個方面。首先，闡述慈悲，包含兩個方面：首先是...

【English Translation】 Therefore, one should practice by becoming familiar with it. Since it shows the order of practice, it is called 'Order'. 'Homage to Manjushri, the Youth,' is said by the translator to express his respect to the deity he believes in. Now, let's get to the main point, which is the content to be explained: Briefly summarize the content to be practiced. The second part, regarding the actual topic to be explained, contains three aspects: vowing to explain, the actual order of practice, and dedicating the merit of the explanation. The first is the vow: What will be discussed is the order of practice of the Great Vehicle path. How to explain it? Although there are countless clear classifications, this is just a brief summary. For what purpose? Because some people, relying on their own wisdom, cannot understand the stages of the Bodhi path after reading the scriptures. Therefore, for these beginners, it starts from what they can practice and is explained for them. What kind of beginners? Those who want to practice the Bodhi Dharma or methods using the meaning of the Great Vehicle Sutras. 'Great' refers to the Buddha, the Bhagavan, and because it is his vehicle, it is called the 'Great Vehicle'. 'Sutras' refers to the scriptures that show the words and meanings of all Dharmas. The second part, explaining the actual order of practice, is divided into two aspects: briefly summarizing the content to be practiced, and explaining each in detail. The first is a brief summary: Even through the Hearer's path, one can eventually attain omniscience, but in order to quickly attain the fruit of perfect and complete enlightenment, one should strive. One should strive in these three areas of learning. What are these three? Although there are countless classifications of the causes for attaining omniscience, in short, they are the root of the Great Vehicle Dharma—great compassion, and the aspiration Bodhicitta and engaging Bodhicitta born from compassion, and the content to be practiced in order to fully realize the goal of generating the mind of enlightenment. The order of generating these is: when seeing sentient beings suffering, the thought of wanting them to be free from suffering arises, and then one contemplates the methods of relieving others' suffering. The method of relieving suffering is also turning the wheel of Dharma, but seeing that one cannot turn it without attaining omniscience, the thought of wanting to attain enlightenment for the benefit of others arises. Merely wanting to attain enlightenment is not enough, so entering the stage of practicing this method is the order of these three contents. Next is the explanation of compassion. The second part, explaining each in detail, is divided into three aspects according to the brief summary. First, explaining compassion, which contains two aspects: first is...

---

་མར་སྙིང་རྗེ་གཙོ་བོར་བྱ་བར་བསྟན་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་སྒོམ་པའི་ཐབས་སོ། ། ༈ ཐོག་མར་སྙིང་རྗེ་གཙོ་བོར་བྱ་བར་བསྟན་པ། དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་རང་དོན་གྱི་རྩ་བར་བསྟན་པ་དང་། གཞན་དོན་གྱི་རྩ་བར་བསྟན་པ་དང་། 1-719 མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་ཀྱི་རྒྱུར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། ལུང་གིས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱུའི་རྩ་བ་གསུམ་དུ་བསྟན་པ་དེ་ལ། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལ་འཇུག་ པའི་ཐོག་མར་སྙིང་རྗེ་དེ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བྲལ་བའི་ཡོན་ཏན་དང་། རྣམ་སྨིན་གྱི་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པའི་རྒྱུའི་རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ ཤེས་པར་བྱས་ལ་བསྒོམ་མོ། །གཉིས་པ་ལུང་གིས་བསྒྲུབ་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱས་ལ་ཞེས་གསུངས་ན། གང་ལ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ལུང་ལས་ཤེས་ པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པ་དེ་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་ཏེ། དྲིས་ལན་དུ་མ་ཡོད་པ་ལས། སྔ་མ་ རྣམས་གསུངས་པའི་རྗེས་ཐོགས་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འོག་ནས་འབྱུང་བ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏེ། གང་གིས་ཞེ་ན། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་སོ། །མདོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་ འདས་དཔང་པོར་བཞག་ནས་རང་གི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐོག་མར་ཆོས་རབ་ཏུ་མང་པོ་ལ་སློབ་པར་མི་བགྱིའོ་ཞེས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ན། 1-720 སྙིང་རྗེ་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །འོ་ན་ཐོག་མར་གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་སྙམ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་གཅིག་ཐོག་མར་ཐོས་པས་རབ་ཏུ་བཟུང་ཞིང་། བསམ་པ་དང་ སྒོམ་བྱུང་གིས་རབ་ཏུ་རྟོག་པར་བགྱི་ན། སངས་རྒྱས་རྒྱུའི་ཆོས་དང་། འབྲས་བུའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་དེའི་ལག་མཐིལ་ན་མཆིས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་པ་སྟེ་ཐོབ་པར་སླ་བའི་དོན་ནོ། །གོང་དུ་ ཆོས་གཅིག་རབ་ཏུ་བཟུང་ན་ཞེས་གསུངས་ན། ཆོས་གཅིག་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །སྙིང་རྗེ་ཙམ་པོ་ནི་ཉན་ཐོས་སོགས་ལའང་ཡོད་ལ། དེ་ལས་ལྷག་པས་ཆེན་པའོ། །ངོ་ བོ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྒོམས་པས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ ཆོས་ཐམས་ཅད་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྒོམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བླག་ཏུ་ཐོབ་པས་ན། དེ་རྣམས་ཀྱི་ལག་མཐིལ་དུ་མཆིས་པ་དང་འདྲ་བ་ལགས་སོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོད་ན་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལག་མཐིལ་ན་མཆིས་པ་དང་འདྲ་བའི་དཔེ་བསྟན་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་རང

【現代漢語翻譯】 關於慈悲應被視為最重要的，以及修習慈悲的方法。 首先，闡述慈悲應被視為最重要的。 第一部分分為三點：闡述慈悲是自利的根本，闡述慈悲是利他的根本， 闡述慈悲是不住涅槃之因。第一點又分為兩部分：總的闡述和通過聖言來論證。首先是：在闡述三種根本原因時，進入大乘道的 最初，就應修習慈悲。如何修習呢？應知曉諸佛之法無與倫比的功德，以及異熟果的功德，所有這些功德的根本原因僅僅是慈悲， 認識到這一點后就應修習。第二部分是通過聖言來論證，即知曉慈悲是諸佛之法的根本。那麼，應從何處知曉呢？應從聖言中 知曉。爲了說明慈悲是諸佛之法的根本，在《聖妙法集經》中說道：在眾多的問答中，先前的問答結束后，世尊接受了下面將要提到的提問， 是誰提問的呢？是聖觀世音自在菩薩。經文是這樣的：世尊作為見證，菩薩陳述自己的證悟，即菩薩最初不應學習過多的法， 難道一切法都是根本的主要因素嗎？不是的，慈悲才是最主要的。那麼，最初應該學習什麼呢？世尊，菩薩最初聽聞一個法，就應善加受持，通過思維和 修所生慧來徹底領悟，那麼，諸佛之因的法和諸佛之果的法，都掌握在那個人手中，意思是說很容易獲得。上面說如果善加受持一個法， 那麼，這一個法是什麼呢？就是大慈悲。僅僅是慈悲，聲聞等也有，但這裡說的大慈悲是超越他們的。它的 體性是： желает, чтобы все существа были свободны от страданий. 世尊，修習 желает, чтобы все существа были свободны от страданий 的大慈悲，修習大慈悲的菩薩們能夠輕易獲得諸佛之法，所以，這些法就像在他們手中一樣。如果擁有大慈悲， 諸佛之法就像在手中一樣，爲了說明這個比喻，世尊

【English Translation】 Showing that compassion should be regarded as the most important, and the method of cultivating compassion. First, it is explained that compassion should be regarded as the most important. The first part has three points: explaining that compassion is the root of self-interest, explaining that compassion is the root of benefiting others, and explaining that it is the cause of non-abiding nirvana. The first point is divided into two parts: a general explanation and proof by scripture. The first is: In explaining the three root causes, entering the Mahayana path initially, one should cultivate compassion. How should one cultivate it? One should know that the unparalleled qualities of the Buddhas' teachings and the qualities of the ripening result are all rooted in compassion alone, and having understood this, one should cultivate it. The second part is to prove it by scripture, that is, to know that compassion is the root of all the Buddhas' teachings. Then, from where should one know it? One should know it from the scriptures. To show that compassion is the root of all the Buddhas' teachings, it is said in the 《Arya Sagatha Sutra》: Among the many questions and answers, after the previous questions and answers were finished, the Blessed One accepted the following question, who asked it? It was the noble Avalokiteshvara. The sutra is like this: The Blessed One is the witness, and the Bodhisattva states his realization, that is, the Bodhisattva should not initially study too many teachings, is everything the main factor of the root? No, compassion is the most important. Then, what should one study initially? Blessed One, when a Bodhisattva initially hears one teaching, he should hold it well, and through thinking and meditation-born wisdom, he should thoroughly understand it, then, the teachings that are the cause of the Buddhas and the teachings that are the result of the Buddhas are all in that person's hand, meaning that it is easy to obtain. Above it says that if one holds one teaching well, then, what is this one teaching? It is great compassion. Just compassion, even the Shravakas and others have it, but the great compassion mentioned here is beyond them. Its nature is: желает, чтобы все существа были свободны от страданий. Blessed One, by meditating on the great compassion of желает, чтобы все существа были свободны от страданий, the Bodhisattvas who meditate on great compassion can easily obtain all the Buddhas' teachings, so these teachings are like being in their hands. If one has great compassion, all the Buddhas' teachings are like being in one's hand, to illustrate this metaphor, the Blessed One

---

་གི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པ། ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་དཔེ་གསལ་བར་བགྱི་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། 1-721 འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེའི་མཐུས་རྒྱལ་སྲིད་ལ་དབང་བསྒྱུར་བས་འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ་གནས་གང་དུ་མཆིས་པ་དེར་དཔུང་གི་ཚོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་བཞི་ པོ་ཐམས་ཅད་མཆིའོ། །ཡན་ལག་བཞི་ནི། ཤིང་རྟ་ལ་བརྟེན་པའི་དམག་གི་ཚོགས་དང་། གླང་པོ་ཆེའི་དམག་གི་ཚོགས་དང་། རྟ་པའི་དམག་གི་ཚོགས་དང་། དཔུང་བུ་ཆུང་གི་ཚོགས་སོ། །འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ ཆེ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི། རྒྱལ་པོས་བསམས་པའི་དོན་དེ་ལས་འབྱུང་བའོ། །དཔེ་བརྗོད་ནས་དོན་བསྟན་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དེ་གང་ཟག་གང་ གི་རྒྱུད་དུ་མཆིས་པ་དེར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེ་བླག་ཏུ་གྲུབ་པར་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྩ་བར་དཔེས་བསྟན་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ སྙིང་རྗེ་གཙོ་བོར་གྲུབ་པའི་དཔེ་བརྗོད་པར་བགྱི་ན། གང་ཟག་གང་གི་སྲོག་གི་དབང་པོ་མཆིས་ན། གང་ཟག་དེ་ལ་མིག་གི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་ཞིང་གནས་ པར་འགྱུར་རོ། །དཔེ་བཀོད་ནས་དོན་བསྟན་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེ་དེ་བཞིན་དུ། གང་གི་རྒྱུད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མཆིས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་གཞན་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། ། 1-722 ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་བསྟན་པ་ནི། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཞེས་བོས་ནས། མི་ཟད་པ་ བརྒྱད་ཅུ་ལས་སྙིང་རྗེ་མི་ཟད་པ་བསྟན་པ་ནི། གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་མི་ཟད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་ དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཟད་ཅེས་པ་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤངས་རྟོགས་ལྷག་མེད་དུ་ཟད་པར་འདོད་པ་ལྟར་མ་ཡིན་པར། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་འཇུག་པས་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་ གཞན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཚུལ་གྱི་དཔེ་བསྟན་པ་ནི། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་དབུག་ཕྱིར་རྒྱུ་བ་དང་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ནི། མིའི་སྲོག་ གི་དབང་པོའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིས་མི་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་གི་རྟེན་རླུང་དུ་བསྟན་པས་ན། ནང་གི་རླུང་དང་སྲོག་དོན་གཅིག་པ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ དཔེ་དེ་བཞིན་དུ། འཁོར་བའི་གཡུལ་ངོ་བཟློག་པའི་དཔའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི། རྒྱུའི་ཐེག་ཆེན་དང་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ད

【現代漢語翻譯】 以講述覺悟為主題，說道：如果想清楚地說明所說的例子，就像這樣： 憑藉輪寶的力量統治國家，因此被稱為轉輪王。輪寶所在之處，軍隊的所有四個部分都會在那裡。四個部分是：依賴戰車的軍隊、大象的軍隊、騎兵的軍隊和步兵的軍隊。被稱為輪寶的原因是，它可以實現國王的想法。從例子中展示意義：世尊，就像那個例子一樣，菩薩的大慈悲心存在於哪個人的相續中，那麼所有佛法都會輕易成就。菩薩們以例子來展示功德的根本：世尊，如果以慈悲為主要因素來舉例，那麼如果某人擁有命根，那麼這個人也會有眼根等其他感官。通過例子來展示意義：世尊，就像那個例子一樣，如果某人的相續中有大慈悲心，那麼菩薩的其他功德之法也會產生。 爲了說明大乘功德的前行，在《聖無盡慧經》中也說過：尊者，呼喚夏拉達瓦蒂之子，從八十種無盡中展示無盡的慈悲：此外，菩薩們的慈悲是無盡的。為什麼呢？因為它是所有大乘功德的前行。無盡的意思是，不像聲聞乘那樣認為斷證已經完全窮盡，而是指持續輪迴而不窮盡。展示其他功德如何作為前行的例子：尊者夏拉達瓦蒂之子，就像這樣，例如，爲了清潔身體而進行的內外呼吸，是生命之根的前行。這表明了人們的生命依賴於呼吸，因此內在的呼吸和生命是相同的。就像所展示的例子一樣，爲了擊退輪迴戰場上的勇士菩薩的大慈悲心，無論是因的大乘還是果的大乘，也都是如此。

【English Translation】 Speaking with the subject of expressing realization: If we want to clearly illustrate the example, it is like this: By the power of the wheel jewel, one rules the kingdom, hence called the Chakravartin (wheel-turning king). Wherever the wheel jewel is, all four parts of the army will be there. The four parts are: the army relying on chariots, the army of elephants, the army of cavalry, and the army of infantry. The reason for being called the wheel jewel is that it arises from the king's thoughts. Showing the meaning from the example: Bhagavan, just like that example, wherever the great compassion of the Bodhisattva exists in a person's continuum, all the Buddha's teachings will be easily accomplished. Bodhisattvas use examples to show the root of qualities: Bhagavan, if we were to give an example with compassion as the main element, then if someone has the life force, that person will also have other senses such as the eye sense. Showing the meaning through the example: Bhagavan, just like that example, whoever has great compassion in their continuum, other qualities of the Bodhisattva will also arise. To show the precedence of the qualities of the Mahayana, it is also said in the 'Arya Inexhaustible Intelligence Sutra': Venerable, calling the son of Sharadvati, showing the inexhaustible compassion from the eighty inexhaustibles: Furthermore, the compassion of the Bodhisattvas is inexhaustible. Why is that? Because it precedes all other qualities of the Mahayana. Inexhaustible means that it does not mean that the abandonment and realization of the Hearers are completely exhausted, but it is called inexhaustible because it continues as long as samsara exists. Showing the example of how other qualities precede: Venerable Sharadvati's son, it is like this, for example, the inward and outward breathing for the purpose of cleaning the body is the precedence of the life force. This shows that people's lives depend on the breath, so the inner breath and life are the same. Just like the example shown, for the great compassion of the warrior Bodhisattva who repels the battlefield of samsara, both the cause Mahayana and the result Mahayana are also like that.

---

ག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། ། 1-723 ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་དོ། །འདིས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མྱུ་གུའི་ས་བོན་དང་འདྲ་བར་བསྟན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བྱང་སེམས་རྣམས་ཕར་ ཕྱིན་དྲུག་གི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུར་བསྟན་པ་ནི། རི་བོ་ག་ཡ་གོ་རིའི་རྩེ་མོ་ལ་བཞུགས་ནས་བཤད་པས། འཕགས་པ་ག་ཡ་གོ་རིའི་མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། ཀྱང་ ཞེས་པའི་སྒྲས་ནི། མདོ་སྔ་མ་གཉིས་སྡུད་པའོ། །ལྷའི་བུ་སྣང་བ་དྲི་མ་མེད་པས་འཇམ་དཔལ་ལ་དྲི་བ་ནི། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་ པའི་དང་པོའི་རྩོམ་པ་ནི་ཅི། ཞེས་པ་ནི་ངོ་བོ་དྲི་བའོ། །གནས་ནི་གང་ཞེས་པས་ནི། དམིགས་པ་དྲི་བའོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་ལྷའི་བུའི་ལན་སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་ཞེས་བོས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པའི་དང་པོའི་རྩོམ་པ་ནི། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། གནས་ནི་སེམས་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ལ་གནས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། འདིར་བཀོད་པའི་ཉུང་ངུ་ཙམ་ཞིག་གསུངས་སམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བཟློག་པའོ། ། 1-724 མང་དུ་གསུངས་ཀྱང་འདིར་ཉུང་ངུ་ཙམ་ཞིག་བཀོད་པ་ནི་ཚིག་མང་དུ་དྭོགས་པ་ཡིན་ནོ། ། གཉིས་པ་གཞན་དོན་གྱི་རྩ་བར་བསྟན་པ་ནི། གོང་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་ བར་བསྟན་པ་དེ་ལྟར། གཞན་དོན་ལ་འཇུག་པའི་རྩ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་བསྐྱོད་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བར་མཐའ་ཡས་ པའི་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཅུང་ཟད་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཤིན་ཏུ་ཕན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་བློས། རང་དོན་ཚོགས་གཉིས་ཡོངས་སུ་བསགས་པས་གཞན་དོན་དུ་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་ལུས་དང་སྲོག་ཀྱང་ སྦྱིན་པར་གཏོང་ཞིང་། དུས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་བ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ལ་གཞན་དོན་གྱི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱིས་དུབ་པར་འགྱུར་བ་ལ་འཇུག་གོ །གཞན་ཉན་ཐོས་ལ་དུབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས་དེ་སྐད་ ཅེས་བརྗོད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཉིད་དུབ་པར་འགྱུར་བར་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་སྤྱད་ན་དུབ་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ། གཞན་དོན་གྱི་དཀའ་སྤྱད་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་ པའི་དོན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གིས་བསྟན་པ་ནི། གཞན་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་མདོ། འཕགས་པ་དད་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་གསུངས་པ་སྟེ། མདོ་བཤད་པ་ནི། 1-725 དེ་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལ

【現代漢語翻譯】 在何處成就之前行呢？ 如是等等廣說。此示大悲猶如大乘諸法之苗芽種子。大悲是菩薩眾趣入六度行之因，于ri bo ga ya go ri（山名，意為伽耶山）山頂宣說，如《聖伽耶山經》所說。『也』字是包含前二經之意。天子光明無垢向文殊提問：『文殊，菩薩眾行持六波羅蜜之最初起步為何？』此為詢問本體。『處所為何』，此為詢問所緣。文殊回答天子：『天子』，如是呼喚后說，『菩薩眾行持波羅蜜之最初起步是大悲』，因由大悲而趣入六度之行。『處所是眾生』，如是說，因緣于眾生而生起。示現以因作為處所。如是等等廣說，為遣除在此僅說了少許之疑慮。 雖說眾多，然此處僅摘錄少許，是因畏懼文字繁多。第二，宣說為利他之根本：如前所說，為大乘一切法之根本，如是，亦為趣入利他之根本。以大悲遍動心續，菩薩眾不顧自身利益，以利益無邊眾生之心，而非少許，乃是極大利益之心，積累自利二資糧，于利他方面，即使是極難之事，亦能佈施身體與生命，于極漫長之時間，無數劫中，亦能投入利他之苦行而不覺疲憊。他人聽聞則會成為疲憊之因，故如是說，然菩薩自身並不會因此而疲憊。或者說，聲聞若修持則會疲憊，是趣入利他苦行之意。以可信之教證顯示，即為爲了生起他人之信心，所說的經，如《聖生起信心力經》所說。經中說道： 彼之大悲之因……

【English Translation】 What precedes accomplishment? And so forth, explained in detail. This shows that great compassion is like the seed of the sprouts of all the Dharmas of the Great Vehicle. Great compassion is shown to be the cause for Bodhisattvas to engage in the practice of the Six Perfections, spoken while residing on the peak of Mount ri bo ga ya go ri (mountain name, meaning Gaya Mountain), as stated in the 'Holy Gaya Mountain Sutra'. The word 'also' includes the meaning of the previous two sutras. The son of the gods, Light Without Stain, asked Manjushri: 'Manjushri, what is the first undertaking of Bodhisattvas practicing the Six Paramitas?' This is asking about the essence. 'What is the place?' This is asking about the object of focus. Manjushri answered the son of the gods: 'Son of the gods,' he said, 'the first undertaking of Bodhisattvas practicing the Paramitas is great compassion,' because it is through great compassion that one engages in the practice of the Six Perfections. 'The place is sentient beings,' he said, because it arises in relation to sentient beings. He showed that the cause is the place. And so forth, explained extensively, to dispel the doubt that only a little is said here. Although much is said, only a little is excerpted here, for fear of too many words. Second, it is declared as the root of benefiting others: As mentioned above, it is the root of all the Dharmas of the Great Vehicle, and so it is also the root of engaging in benefiting others. With great compassion moving the mindstream, Bodhisattvas do not look to their own benefit, but with the mind of benefiting limitless sentient beings, not just a little, but with the mind of great benefit, they accumulate the two accumulations for their own benefit, and in terms of benefiting others, even if it is extremely difficult, they can give away their body and life, and for an extremely long time, in countless eons, they can engage in the hardships of benefiting others without becoming weary. Others hearing this would become weary, so it is said, but the Bodhisattva himself will not become weary because of this. Or, if the Hearers practice, they will become weary, which is the meaning of engaging in the hardships of benefiting others. Showing it with trustworthy scriptural authority, that is, the sutra spoken to generate faith in others, as stated in the 'Holy Sutra of Generating the Power of Faith'. The sutra says: Therein, the cause of great compassion...

---

ས་ནི། གང་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ། ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྐྱེ་བ་མི་ལེན་པ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་པ་སྟེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། གཞན་གྱི་དོན་དུ་དམྱལ་ཚོལ་དང་། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དེས་རང་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བའི་སྐྱེ་བ་མི་འདོར་བ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ སོ། །མདོ་ཚིག་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི། བདག་གི་བདེ་བ་དང་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བརྗེ་བར་བསྟན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པ་ལ་ཕན་ཡོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལེན་པ་དང་། རང་གི་ བདེ་བ་འདོར་བ་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་ལ་ཞུགས་ན། གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཏེ། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་རྒྱུད་ ལ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་དང་མཐུན་པར་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ངེས་པས་ན་གདོན་མི་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་ཆུད་མི་ཟ་བའི་དོན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ ཡོད་ན་རྣམ་མཁྱེན་ཐོབ་པར་ངེས་པ་དེ་བས་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། ། གསུམ་པ་མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་ཀྱི་རྒྱུར་བསྟན་པ་ནི། 1-726 མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། གཞན་དོན་བྱེད་པ་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་མཐུ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཐུགས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་བྱས་པ་ན་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་སངས་རྒྱས་ བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གོ་འཕང་བརྙེས་ནས་སེམས་ཅན་ཉི་ཚེ་བ་ཙམ་གྱི་དོན་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པའི་དོན་མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལེགས་སྒྲུབ་པར་མཛད་ཅིང་། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ གྱི་མཐུས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་བཞུགས་སོ། །སྲིད་ཞི་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཤིན་ཏུ་ཞི་བ་དེ་ལྟ་བུ་བརྙེས་ན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་ པོ་སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་སྙིང་རྗེ་གོམས་པའི་མཐུས། སེམས་ཅན་མ་ཟད་ཀྱི་བར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་སོ། །དེས་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དང་ པོར་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ལ་ས་བོན་ལྟ་བུ་དང་། བར་དུ་མི་ཉམས་པ་ལ་ཆུ་ལྟ་བུ་དང་། ཐ་མར་ལོ་ཐོག་སྨིན་ནས་གཞན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་གྱུར་པ་ལྟ་བུའོ། །སྙིང་རྗེ་གཙོ་བོར་ བྱ་བར་བསྟན་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ སྙིང་རྗེ་སྒོམ་པའི་ཐབས་མདོར་བསྟན་པ། གཉིས་པ་སྒོམ་པའི་ཐབས་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལས་སྐྱེ་ན། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་གང་ལས་སྐྱེ་ཞེ་ན། 1-727 སྙིང་རྗེ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་ཤིང་། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མང་དུ་བྱས་པ་ལས་སྐྱེ

【現代漢語翻譯】 至於（菩薩）爲了使眾產生熟，對於天人等痛苦的轉生沒有不接受的。正如《現觀莊嚴論》所說：『爲了他人的利益而尋求地獄。』 具有大悲心者，沒有不放棄自身安樂轉生的。這兩句經文表明瞭交換自己安樂與他人痛苦。 這樣做有什麼好處呢？ 如果能進入接受他人痛苦和放棄自己安樂這樣極其困難的境地，那麼暫時的果報是能圓滿一切資糧，最終的果報是能毫不費力地在自相續中獲得遍知一切的果位。 因為積累二資糧與獲得果報相符是必然的，所以說是『毫不費力』，意思是業和果的關係不會白費。 因此，如果具有悲心，就必定能獲得遍知一切的智慧，所以可以確定，一切佛法的根本就是悲心。 第三，闡述不住涅槃之因： 圓滿證悟成佛，利益他眾也是大悲心的力量。以大悲心完全攝持心相續，發起殊勝菩提心，證得佛陀薄伽梵的果位后，不僅利益少數眾生，而且爲了使一切有情眾生獲得增上生和決定勝，以昔日的願力，常住輪迴。 即使獲得了遠離有寂二邊的寂靜涅槃，由於薄伽梵往昔串習大悲心的力量，也不會停留在涅槃中直至眾生滅盡。 因此，大悲心對於佛法來說，最初如同種子生出苗芽，中間如同水分滋養不衰，最終如同莊稼成熟后供他人享用。 以上已經闡述了以悲心為首要。 簡述修習悲心之方法： 第二，闡述修習的方法，分為簡述和廣說。 首先是簡述：既然一切佛法都從大悲心產生，那麼大悲心又從何而生呢？ 大悲心產生於緣于極度痛苦的眾生，並多次憶念他人之痛苦。

【English Translation】 As for (Bodhisattvas), for the sake of maturing sentient beings, there is no suffering rebirth among gods and humans that they do not take. As it says in the Abhisamayalankara (Ornament of Clear Realization): 'Seeking hell for the sake of others.' Those who possess great compassion will not abandon their own blissful rebirths. These two sutra verses indicate the exchange of one's own happiness for the suffering of others. What benefit is there in doing so? If one can enter the extremely difficult state of taking on the suffering of others and abandoning one's own happiness, then the temporary result is the complete fulfillment of all accumulations, and the ultimate result is the effortless attainment of the state of omniscience in one's own mindstream. Because the accumulation of the two accumulations and the attainment of the result are necessarily in accordance, it is said to be 'effortless,' meaning that the relationship between karma and result will not be in vain. Therefore, if one has compassion, one will surely attain omniscient wisdom, so it can be determined that the root of all Buddhist teachings is compassion. Third, explaining the cause of non-abiding nirvana: Perfectly awakened into Buddhahood, benefiting others is also the power of great compassion. With great compassion completely seizing the mindstream, generating the supreme Bodhicitta, and attaining the state of Buddha Bhagavan, not only benefiting a few sentient beings, but also in order to enable all sentient beings to obtain higher rebirth and definite goodness, residing in samsara by the power of past aspirations. Even having attained the peaceful nirvana that is free from the extremes of existence and peace, due to the power of Bhagavan's great compassion and the habituation of compassion in all lifetimes, one will not abide in nirvana until all sentient beings are exhausted. Therefore, great compassion for the Buddhadharma is like a seed sprouting in the beginning, like water nourishing and not decaying in the middle, and like a crop ripening and being enjoyed by others in the end. It has already been explained above that compassion is the most important. Briefly describe the method of cultivating compassion: Second, explaining the method of cultivation, divided into brief description and detailed explanation. First is the brief description: Since all Buddhist teachings arise from great compassion, from what does great compassion arise? Compassion arises from focusing on sentient beings who are suffering greatly and repeatedly contemplating the suffering of others.

---

་བར་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་པས་སྙིང་རྗེ་གང་ལ་བསྒོམ་པར་བྱ་ བའི་ཡུལ་བསྟན་ཏོ། །ཡུལ་དེ་ལ་དམིགས་ནས་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གང་དག་འདོད་པ་དང་། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་ བསྔལ་དང་། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་སྙིང་རྗེ་སྒོམ་པ་ན་དམིགས་རྣམ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ བསྒོམ་མོ། །ངན་སོང་གསུམ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། མི་དང་འདོད་པའི་ལྷ་ལ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གཙོ་ཆེ་བ་དང་། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཆེ་བས་ ན། གང་ལ་གང་གཙོ་ཆེ་བར་ཡོད་པར་མཐུན་པར་བསྒོམ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྒོམ་པའི་དོན་ནོ།། །། ༈ སྙིང་རྗེའི་དམིགས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ། གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྙིང་རྗེའི་དམིགས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ དང་། སྙིང་རྗེ་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་གོམས་པའི་ཚད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པའོ། ། 1-728 དང་པོ་ལ་ལྔ་སྟེ། དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཡི་དྭགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། མིའི་སྡུག་བསྔལ་ད་ང་། ལྷ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། འགྲོ་བ་རིགས་ལྔ་ཡོད་པ་ དེ་ལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པ་དག་ནི། བདེ་བའི་བར་མཚམས་མེད་པས་ན་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་། ཚེ་རིང་བས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཡུན་རིང་ལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོ་ནི་ཚ་བ་དང་ གྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ཆུ་བོ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་ཆུད་ཅིང་འཐོན་པར་དཀའ་བས་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆུ་བོར་བྱིང་ངོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི། དམྱལ་བ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཡི་དྭགས་རྣམས་ཀྱང་འཕེན་བྱེད་མི་དགེ་བས་འཕངས་པས་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་ཤིང་། འོན་ཀྱང་རྫོགས་བྱེད་ དགེ་བས་བྱས་པ་ཡང་ཡོད་པས་དེ་མ་གཏོགས་པ་ཕལ་ཆེར་བཟོད་པར་དཀའ་བས་ན་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པའི་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེས་བསྐམས་པའི་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་མང་ པོ་མྱོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ། བཤེས་སྤྲིང་ལས། ཏ་ལའི་ཡང་ཐོག་བསྐམས་འདྲའི་ཡི་དྭགས་གཟུགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་ཡོད་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། ཡིད་དྭགས་ལ་ལས་ལོ་བརྒྱར་ཡང་མཆིལ་མའི་ཐལ་བ་དང་མི་གཙང་བ་ཡང་བཟར་མི་རྙེད་ན། 1-729 གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས་སོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་ར

【現代漢語翻譯】 因此，'成為...'（藏文）表明了應該修習慈悲的對象。如果以這些對像為目標，應該如何修習呢？所有在慾望界、色界和無色界這三界中活動的有情，無論他們如何遭受苦苦、變苦和行苦這三種痛苦，都應該以慈悲之心去觀修。因此，觀修的目標就是所有有情。 對於三惡道來說，主要是苦苦；對於人類和欲界天神來說，主要是變苦；對於更高的二界來說，行苦則更為強烈。因此，應該根據每個眾生所承受的主要痛苦來觀修。這就是'無論他們如何遭受'的含義。 詳細解釋慈悲的對境 第二部分是詳細解釋，分為三部分：解釋慈悲的對境，修習慈悲的次第，以及展示慈悲修習的程度。第一部分分為三個方面：展示與苦苦、變苦和行苦相關聯的眾生。 第一部分分為五個方面：地獄眾生的痛苦，餓鬼眾生的痛苦，畜生眾生的痛苦，人類的痛苦，以及天神的痛苦。首先，對於五道眾生來說，地獄眾生沒有安樂的間隙，因此痛苦不會停止。由於壽命很長，痛苦也會持續很長時間。痛苦的本質是各種各樣的痛苦，如熱和冷。正如世尊所說，他們沉浸在痛苦的河流中，難以逃脫。 其次，正如地獄眾生遭受各種痛苦一樣，餓鬼眾生也因不善業而生於惡道。然而，由於他們也做過圓滿的善業，所以除了這些之外，大多數痛苦都難以忍受。因此，他們遭受著極度難以忍受的飢渴之苦，身體被燒焦。正如《親友書》中所說：'餓鬼的身體像乾枯的棕櫚樹頂。'這表明他們遭受著許多痛苦。世尊說，有些餓鬼甚至一百年都找不到唾液、灰燼或不潔之物來食用，更不用說其他東西了。 地獄和餓鬼...

【English Translation】 Therefore, 'becoming...' (Tibetan) indicates the object upon which compassion should be cultivated. If one aims at these objects, how should one cultivate? All sentient beings who act in the three realms of desire, form, and formless, however they suffer from the three types of suffering—the suffering of suffering, the suffering of change, and the suffering of conditioning—one should cultivate compassion with that in mind. Therefore, the object of contemplation is all sentient beings. For the three lower realms, it is mainly the suffering of suffering; for humans and desire realm gods, it is mainly the suffering of change; and for the higher two realms, the suffering of conditioning is extremely great. Therefore, one should contemplate in accordance with whatever is predominant for each being. This is the meaning of 'however they suffer'. Detailed Explanation of the Object of Compassion The second part is the detailed explanation, which has three parts: explaining the object of compassion, the order of cultivating compassion, and showing the extent of cultivating compassion. The first part has three aspects: showing beings associated with the suffering of suffering, the suffering of change, and the suffering of conditioning. The first part has five aspects: the suffering of hell beings, the suffering of pretas (hungry ghosts), the suffering of animals, the suffering of humans, and the suffering of gods. First, for the five types of beings, hell beings have no interval of happiness, so suffering does not cease. Because their lifespan is long, the suffering also lasts a long time. The nature of the suffering is various sufferings such as heat and cold. As the Bhagavan (Buddha) said, they are immersed in a river of suffering, difficult to escape. Second, just as hell beings suffer from various sufferings, pretas (hungry ghosts) are also born in the lower realms due to the karma of non-virtue. However, because they have also done virtuous deeds that lead to completion, most of the suffering, except for these, is unbearable. Therefore, they experience the suffering of extreme and unbearable hunger and thirst, their bodies scorched. As stated in the 'Friendly Letter': 'The body of a preta is like the dried top of a palm tree.' This shows that they experience many sufferings. The Bhagavan said that some pretas cannot find even saliva, ashes, or unclean things to eat for a hundred years, let alone anything else. Hell beings and pretas...

---

ྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པ་ཡང་། སྙིང་རྗེ་སྒོམ་པ་པོའི་མིས་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དངོས་ སུ་མི་མཐོང་བས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལུང་ལས་གསུངས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་ཤེས་པའི་དོན་དུ་ལུང་ཁུངས་སུ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་སུ་ མ་ཟད་དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་ལ་གནས་པ་དངོས་སུ་མཐོང་མ་མཐོང་ཅི་རིགས་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་ཟ་བ་དང་། ཕུན་ཚུན་ཁྲོ་བ་དང་། རྣམ་པར་འཚེ་ བ་དང་། གསོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་བ་ཁོ་ནར་ཕལ་ཆེར་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་བ་དེ་ཅུང་ཟད་བཤད་ན་འདི་ལྟར། མིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཁ་ཅིག་ནི། སྣ་དབུག་པ་ དང་། དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པས་བརྡེག་པ་དང་། ཐག་པ་ལ་སོགས་པས་བཅིང་བ་དང་། ཤིང་སྡོང་ལ་བཏགས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་ཅིང་། མི་ཀུན་གྱིས་རང་དབང་མེད་པར་བདའ་བ་ཡིན་ལ། མི་འདོད་ བཞིན་དུ་ཁལ་ཆེན་པོ་ལྕི་ཞིང་། ཐག་པས་བཅིངས་པས་དཀྱུར་དཀའ་བས་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་ཞིང་ངལ་ལོ། །མིས་བདག་ཏུ་བཟུང་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། མིས་བདག་ཏུ་མ་བཟུང་བའི་རི་དྭགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དགོན་པ་ན་ཉེ་བར་འཁོད་པ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་པར་རྔོན་པ་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ཆེད་དུ་གཉེར་ནས་འཚོལ་ཞིང་། 1-730 རྙེད་ན་གསོད་དེ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །རྔོན་པས་མ་རྙེད་པ་རྣམས་ཀྱང་རྟག་ཏུ་འཇིགས་པས་ཡིད་འཁྲུགས་ཏེ། ཕན་ཚུན་བྲོས་ཤིང་འཁོད་པ་ཡང་གྲངས་ཚད་གཟུང་དུ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ མྱོང་བ་ཁོ་ནར་སྣང་ངོ་། །དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བཞིན་དུ་ལུང་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་པར་ཕལ་ཆེར་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བས་ལུང་གི་ཁུངས་མ་བཀོད་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་པའི་སྒྲས་ གསུངས་སོ། །བཞི་པ་ནི། ངན་སོང་གསུམ་དང་ཐུན་མོང་བ་ནི། ངན་སོང་གསུམ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མི་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ འདྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་མི་ལ་གནས་འདི་ནའང་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཆ་མཐུན་པ་རྐུན་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ནོར་བདག་དང་རྒྱལ་པོའི་མིས་ཡན་ལག་ བཏུབ་པ་དང་། གསལ་ཤིང་གི་རྩེ་མོ་ལ་བསྐྱོན་པ་དང་། ཤིང་སྡོང་ལ་སོགས་པ་ལ་བཅིངས་ཏེ། མགྲིན་པ་བགགས་པ་ལ་སོགས་པས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་སེམས་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ དང་ཆ་མཐུན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཡི་དྭགས་དང་ཆ་མཐུན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། མི་གང་དག་ཟས་ནོར་གྱིས་དབུལ་ཞིང་འཕོངས་པ་དེ་དག་ནི་ཡི་དྭགས་དང་འདྲ་བར་བཀྲེས་ཤིང་སྐོམ་པ་དང་། 1-731 དང་པོ་འཚོལ་བ་དང་། ཕྱིས་བཙལ་ཀྱང་མི་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དུད་འགྲོ་དང་ཆ་མཐུན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། བྲན་དང་གཡོག་ལ་སོགས་པ་ག

【現代漢語翻譯】 此外，對於眾生修慈悲心，修慈悲心的人並沒有親眼見到地獄和餓鬼的痛苦，而是遵循世尊的教誨進行修習，這是爲了理解這個道理而引用的依據。第三，不僅地獄和餓鬼，還有畜生，無論它們是否真實地生活在海洋中，都能看到它們互相吞食、互相憎恨、互相殘害和互相殺戮等諸多痛苦，這些痛苦幾乎完全顯現在眼前，稍微說一下就像這樣：有些被人類抓住的動物，被穿鼻、被棍棒等擊打、被繩索等捆綁、被拴在樹上等，所有人都毫無自由地驅趕它們，不情願地馱著沉重的貨物，被繩索束縛難以轉身，非常可憐和疲憊。就像被人類抓住的動物有痛苦一樣，沒有被人類抓住的野生動物等，即使住在寂靜的地方，也會有一些獵人等專門尋找它們，找到就殺掉，非常痛苦。即使沒有被獵人找到的動物，也總是因為恐懼而心煩意亂，互相逃竄，居住的地方也數不勝數，只能感受到無法估量的痛苦。就像地獄和餓鬼的痛苦一樣，幾乎是親眼所見，不需要依賴經典，所以沒有引用經典的依據。第四，與三惡道共同的痛苦是：就像三惡道有痛苦一樣，人也有與地獄眾生的痛苦和餓鬼的痛苦相似的痛苦。例如，在這個地方，與地獄的痛苦相似的是，有些盜賊等被財物的主人和國王的人砍斷手腳、用尖木樁刺穿、綁在樹上等，用割喉等方式折磨，這些都與地獄眾生的痛苦相似。與餓鬼相似的痛苦是：有些貧窮的人，缺乏食物和財富，就像餓鬼一樣，遭受飢渴之苦，先是尋找食物，後來即使尋找也找不到，因此感到痛苦。與畜生相似的痛苦是：奴隸和僕人等... 此外，對於眾生修慈悲心，修慈悲心的人並沒有親眼見到地獄和餓鬼的痛苦，而是遵循薄伽梵（藏文：བཅོམ་ལྡན་འདས，梵文天城體：भगवन्，梵文羅馬擬音：bhagavan，漢語字面意思：世尊）的教誨進行修習，這是爲了理解這個道理而引用的依據。第三，不僅地獄和餓鬼，還有畜生，無論它們是否真實地生活在海洋中，都能看到它們互相吞食、互相憎恨、互相殘害和互相殺戮等諸多痛苦，這些痛苦幾乎完全顯現在眼前，稍微說一下就像這樣：有些被人類抓住的動物，被穿鼻、被棍棒等擊打、被繩索等捆綁、被拴在樹上等，所有人都毫無自由地驅趕它們，不情願地馱著沉重的貨物，被繩索束縛難以轉身，非常可憐和疲憊。就像被人類抓住的動物有痛苦一樣，沒有被人類抓住的野生動物等，即使住在寂靜的地方，也會有一些獵人等專門尋找它們，找到就殺掉，非常痛苦。即使沒有被獵人找到的動物，也總是因為恐懼而心煩意亂，互相逃竄，居住的地方也數不勝數，只能感受到無法估量的痛苦。就像地獄和餓鬼的痛苦一樣，幾乎是親眼所見，不需要依賴經典，所以沒有引用經典的依據。第四，與三惡道共同的痛苦是：就像三惡道有痛苦一樣，人也有與地獄眾生的痛苦和餓鬼的痛苦相似的痛苦。例如，在這個地方，與地獄的痛苦相似的是，有些盜賊等被財物的主人和國王的人砍斷手腳、用尖木樁刺穿、綁在樹上等，用割喉等方式折磨，這些都與地獄眾生的痛苦相似。與餓鬼相似的痛苦是：有些貧窮的人，缺乏食物和財富，就像餓鬼一樣，遭受飢渴之苦，先是尋找食物，後來即使尋找也找不到，因此感到痛苦。與畜生相似的痛苦是：奴隸和僕人等...

【English Translation】 Furthermore, cultivating compassion for beings, the person cultivating compassion does not directly see the suffering of hell and hungry ghosts, but follows the teachings of the Bhagavan (藏文：བཅོམ་ལྡན་འདས，梵文天城體：भगवन्，梵文羅馬擬音：bhagavan，漢語字面意思：Venerable One) to practice, which is to understand this principle and make it a source of reference. Third, not only hell and hungry ghosts, but also animals, whether they actually live in the ocean or not, can see them devouring each other, hating each other, harming each other, and killing each other, etc. These sufferings are almost completely manifested before their eyes. To say a little bit, it is like this: Some animals caught by humans are pierced through the nose, beaten with sticks, tied with ropes, tied to trees, etc., and all people drive them without freedom, unwillingly carrying heavy goods, bound by ropes and difficult to turn around, very pitiful and tired. Just as animals caught by humans have suffering, wild animals, etc. that have not been caught by humans, even if they live in a quiet place, some hunters, etc. will specifically look for them, and if they find them, they will kill them, which is very painful. Even animals that have not been found by hunters are always disturbed by fear, fleeing from each other, and the places where they live are countless, and they can only feel immeasurable suffering. Just like the suffering of hell and hungry ghosts, it is almost seen with one's own eyes, and there is no need to rely on scriptures, so there is no reference to the scriptures. Fourth, the common suffering with the three evil realms is: Just as the three evil realms have suffering, humans also have suffering similar to the suffering of hell beings and the suffering of hungry ghosts. For example, in this place, similar to the suffering of hell is that some thieves, etc. are cut off their limbs by the owners of property and the people of the king, pierced with sharp wooden stakes, tied to trees, etc., and tortured by cutting their throats, etc. These are similar to the suffering of hell beings. The suffering similar to hungry ghosts is: Some poor people, lacking food and wealth, like hungry ghosts, suffer from hunger and thirst, first looking for food, and later even if they look for it, they cannot find it, so they feel pain. The suffering similar to animals is: slaves and servants, etc... Furthermore, cultivating compassion for beings, the person cultivating compassion does not directly see the suffering of hell and hungry ghosts, but follows the teachings of the Bhagavan (藏文：བཅོམ་ལྡན་འདས，梵文天城體：भगवन्，梵文羅馬擬音：bhagavan，漢語字面意思：Venerable One) to practice, which is to understand this principle and make it a source of reference. Third, not only hell and hungry ghosts, but also animals, whether they actually live in the ocean or not, can see them devouring each other, hating each other, harming each other, and killing each other, etc. These sufferings are almost completely manifested before their eyes. To say a little bit, it is like this: Some animals caught by humans are pierced through the nose, beaten with sticks, tied with ropes, tied to trees, etc., and all people drive them without freedom, unwillingly carrying heavy goods, bound by ropes and difficult to turn around, very pitiful and tired. Just as animals caught by humans have suffering, wild animals, etc. that have not been caught by humans, even if they live in a quiet place, some hunters, etc. will specifically look for them, and if they find them, they will kill them, which is very painful. Even animals that have not been found by hunters are always disturbed by fear, fleeing from each other, and the places where they live are countless, and they can only feel immeasurable suffering. Just like the suffering of hell and hungry ghosts, it is almost seen with one's own eyes, and there is no need to rely on scriptures, so there is no reference to the scriptures. Fourth, the common suffering with the three evil realms is: Just as the three evil realms have suffering, humans also have suffering similar to the suffering of hell beings and the suffering of hungry ghosts. For example, in this place, similar to the suffering of hell is that some thieves, etc. are cut off their limbs by the owners of property and the people of the king, pierced with sharp wooden stakes, tied to trees, etc., and tortured by cutting their throats, etc. These are similar to the suffering of hell beings. The suffering similar to hungry ghosts is: Some poor people, lacking food and wealth, like hungry ghosts, suffer from hunger and thirst, first looking for food, and later even if they look for it, they cannot find it, so they feel pain. The suffering similar to animals is: slaves and servants, etc...

---

ང་དག་རྒྱལ་པོ་དང་དཔོན་ལ་སོགས་ པ་གཞན་གྱིས་རང་གི་ལུས་ལ་དབང་དུ་བྱས་པས་བྱ་དཀའ་བའི་ལས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། མི་གང་དག་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཐུས་མནན་ཏེ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་ནི། དུད་འགྲོ་དང་འདྲ་ བར་དབྱུག་པས་བརྡེག་པ་དང་། ཤིང་སྡོང་ལ་འདོགས་པ་ལ་སོགས་པས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །མི་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་དང་འདྲ་བར་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། མི་དེ་དག་ལ་ སྡུག་བསྔལ་གཞན་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །དེ་ངོས་གཟུང་བ་ནི། འབད་པས་འདོད་པའི་དོན་བཙལ་བར་བྱས་པ་དང་། དེའི་ཆེད་དུ་གཅིག་ལ་གཅིག་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་། གནོད་པ་བྱེད་པར་སེམས་པ་ ལ་སོགས་པ་དང་། སྡུག་པའི་གཉེན་དང་བྲལ་བ་དང་། མི་སྡུག་པའི་དགྲ་དང་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་གནས་པ་ནི། གལ་ཏེ་མིའི་གནས་ན་ནོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ ལྡན་པ་དང་། བདེ་བ་དང་སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། རང་དབང་དང་ལྡན་པ་ཡང་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། མི་གང་དག་ལས་ཁ་ཅིག་ནོར་ཕྱུག་ཅིང་སྐྱིད་པ་དང་འདྲ་བར་སྣང་བ་དེ་དག་ཀྱང་། 1-732 འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ནི་རྒུད་པ་ཡིན་པས། མཐར་སྡུག་བསྔལ་འདྲེན་པ་སྟེ། འབྱོར་པས་ང་རྒྱལ་བ་དང་། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། རྟག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་ངན་པ་སྣ་ ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱུད་གཟིང་བར་བྱེད་ཅིང་། གཟིང་བར་བྱེད་པའི་ནུས་པས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚོར་ནུབ་པར་བྱེད་ཅིང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་རྒྱུ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་གནོད་སེམས་ དང་ཆགས་སེམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ནོར་འཕྲོག་པ་དང་། གཞན་ལ་འཚེ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་བསགས་པས་གད་ཁ་ན་འདུག་པ་དང་འདྲ་བར་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྷུང་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་ པ་ལ་གནས་པ་ཡང་། ཡང་དག་པར་ན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས། དེ་ལ་བདེ་བར་འཛིན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ། །མིའི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། ། ལྔ་པ་ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་སྟོན་པ་ ནི། ལྷ་ལ་ཡང་འདོད་པའི་ལྷ་དང་། ཁམས་གོང་མའི་ལྷ་གཉིས་ལས། གང་དག་འདོད་པའི་ཁམས་ན་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་དང་། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འདོད་ལྷ་རིགས་དྲུག་པོ་ དེ་དག་ནི། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མེས་ཡིད་རབ་ཏུ་འབར་ཞིང་། འདོད་པའི་ཆང་གིས་རབ་ཏུ་མྱོས་པས། སེམས་རབ་ཏུ་འཁྲུག་པའི་མི་དང་འདྲ་བར་སེམས་གཤའ་མར་རྣལ་དུ་མི་འདུག་ལ། ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་སེམས་མཉམ་པར་བཞག་པར་ནུས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། 1-733 སེམས་རླུང་ལྟར་རབ་ཏུ་གཡོ་བའོ། །རབ་ཏུ་གཡོ་བའི་རྒྱུས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བའི་ནོར་གྱིས་དབུལ་བ་དེ་དག་ལ་བདེ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ དེ་མེད་དོ། །(འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ།)འདོད་པའི་བདེ་བ་ཟག་བཅས་ཀྱིས་མཇུག

【現代漢語翻譯】 那些國王和官員等，被他人控制身體，從事難以完成的工作；有些人被國王等權勢壓迫而遭受損害，就像對待牲畜一樣，被棍棒毆打，被吊在樹上等，遭受痛苦。人類的痛苦，就像惡道的痛苦一樣，對於這些人來說，還有無數其他的痛苦。這些痛苦包括：努力追求渴望的事物，為此互相傷害，心懷惡意等；與親愛的親人分離，與厭惡的敵人相遇等。痛苦的根源在於：即使在人類中，看到有人擁有豐富的財富，享受安樂和權力，擁有自由，但有些人看似富裕快樂，然而，所有繁榮的終點都是衰敗，最終導致痛苦。因為財富會滋生傲慢、執著和常執等各種邪見，這些邪見會使內心動搖，而動搖的力量會使人沉溺於痛苦的海洋中。眾生體驗地獄等痛苦的原因是，通過業和煩惱，懷著惡意和貪戀，掠奪他人財產，傷害他人等，積累了許多惡業，就像站在懸崖邊一樣，墮入三惡道，成為痛苦的根源。因此，真正來說，這完全是痛苦，認為它是快樂是顛倒的。以上講述了人類的痛苦。 第五，講述天人的痛苦：天人分為欲界天和色界天。那些在欲界中享樂的四大天王、三十三天等六慾天，他們的內心被慾望之火燃燒，被慾望之酒陶醉，心神恍惚，就像心煩意亂的人一樣，無法平靜下來，片刻也不能將心專注于真正的意義上，內心像風一樣劇烈搖動。由於劇烈搖動，他們缺乏通過平息業和煩惱而獲得的涅槃之樂，他們有什麼快樂可言呢？沒有快樂。（變異之苦）有漏的慾望之樂最終會導致痛苦。

【English Translation】 Those kings and officials, etc., whose bodies are controlled by others, are made to engage in difficult tasks; some people are oppressed by the power of kings, etc., and suffer harm, like animals being beaten with sticks, hung on trees, etc., suffering pain. The suffering of humans is like the suffering of the lower realms, and for these people, there are countless other sufferings. These sufferings include: striving to seek desired things, harming each other for this purpose, harboring malice, etc.; being separated from beloved relatives, meeting disliked enemies, etc. The root of suffering lies in: even if in the human realm, one sees those who possess abundant wealth, enjoy comfort and power, and have freedom, some people appear to be wealthy and happy, but the end of all prosperity is decline, ultimately leading to suffering. Because wealth breeds arrogance, attachment, and the belief in permanence, etc., various wrong views that shake the mind, and the power of this shaking causes one to sink into the ocean of suffering. The reason why sentient beings experience the suffering of hell, etc., is that through karma and afflictions, with malice and attachment, they plunder the wealth of others, harm others, etc., accumulating many negative actions, like standing on the edge of a cliff, falling into the three lower realms, becoming the root of suffering. Therefore, truly speaking, this is entirely suffering, and to perceive it as happiness is a reversal. The suffering of humans has been explained. Fifth, explaining the suffering of the gods: Gods are divided into desire realm gods and higher realm gods. Those who enjoy themselves in the desire realm, the Four Great Kings, the Thirty-three Gods, etc., the six types of desire gods, their minds are intensely burning with the fire of desire, intoxicated with the wine of desire, their minds are confused, like a disturbed person, unable to calm down, unable to focus their minds on the true meaning even for a moment, their minds are violently agitated like the wind. Due to this violent agitation, they lack the bliss of nirvana, which is attained by pacifying karma and afflictions, what happiness do they have? There is no happiness. (The suffering of change) The contaminated pleasure of desire ultimately leads to suffering.

---

་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་འདྲེན་ཏེ། རྟག་ཏུ་འཆི་འཕོ་བ་དང་། ཤི་ནས་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པའི་མྱ་ངན་ གྱིས་ནོན་པ་དག་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བདེ་བར་འགྱུར། གང་དག་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་དེ་དག་ཀྱང་སྐད་ཅིག་སྟེ། གཏན་ཏུ་བ་མ་ཡིན་པར་གནས་སྐབས་ སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ལས་འདས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཁམས་གོང་མའི་ལྷ་དེ་དག་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་ རབ་མེད་པས་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་མ་སྤངས་པས། སླར་ཡང་ལས་བསགས་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་ལ་སོགས་པར་ལྟུང་བ་ཡོད་པས་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །(འདུ་བྱེད་ཀྱི་ སྡུག་བསྔལ།)འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལྷ་མི་གཉིས་ཀ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་ཡོད་དེ། ལྷ་དང་མི་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི། ཅི་རིགས་པར་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་གཡོ་བའི་ལས་དང་། 1-734 བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་ཀྱང་། ལྷ་དང་མི་ལ་རྣམ་པ་གསལ་བས་བསྟན་ཏོ།། །། ༈ སྙིང་རྗེ་སྒོམ་པའི་རིམ་པ། གཉིས་པ་སྙིང་རྗེ་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒོམ་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྒོམ་ཚུལ་དང་། ལུང་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། གོང་དུ་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་ལྕེའི་ཕྲེང་བས་ཤིན་ཏུ་གདུང་བ་ཡིན་པར་བལྟས་ལ་ཇི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པ་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་མི་སྡུག་པས་འདོར་བར་བྱེད་ པ་ལྟར། སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་མི་སྡུག་པར་སེམས་ཤིང་། དེའི་རྒྱུས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཁོ་ན་བསྒོམ་ པར་བྱ་སྟེ། ཡང་དང་ཡང་དུ་འདྲིས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྒོམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རང་གི་བཤེས་ལ་སྒོམ་པ་དང་། བར་མ་ལ་སྒོམ་པ་དང་། དགྲ་ལ་སྒོམ་པ་དང་། ཐམས་ཅད་ ལ་སྒོམ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཐོག་མ་ཁོ་ནར་རང་གི་མཛའ་བཤེས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན། གོང་དུ་སྨོས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བལྟ་ཞིང་། དེ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྒོམ་མོ། ། 1-735 ཇེ་ཞེས་པ་ནི་བརྡ་རྙིང་སྟེ་དང་པོ་ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ་བར་མ་ལ་སྒོམ་ཚུལ་ནི། མཛའ་བཤེས་ལ་བསྒོམས་པའི་རྗེས་དེ་ནས། སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་ཀྱང་། ད་ལྟའི་མཛའ་བཤེས་དང་ཚེ་སྔ་མ་ མཛའ་བཤེས་བྱས་པར་མཉམ་པས་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བརྩེ་བའི་རྣམ་པས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པས། ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་

【現代漢語翻譯】 痛苦不斷襲來，他們總是經歷死亡和轉生，死後墮入惡道等等，被恐懼和悲傷所壓倒。因此，他們怎麼能快樂呢？那些在色界和無色界中享樂的天神也只是暫時的，並非永恒，他們雖然超越了痛苦所帶來的痛苦，但由於上界的天神們沒有能對治欲界煩惱習氣的無我智慧，因此沒有徹底斷除這些習氣。他們再次造業，可能會墮入地獄和餓鬼道等等，所以仍然有變異的痛苦。（行苦）行苦是天人和人類共同的。所有這些天人和人類，都受到各自的善業、非善業、不動業以及我執等其他因素的影響，因此遭受行苦。行苦存在於輪迴的各個層面，但在天人和人類身上表現得尤為明顯。 修習慈悲的次第 第二，修習慈悲的次第分為三個部分： общей 展示修習的方法，分別展示修習的方法，以及結合經文進行修習。第一部分是： 如前所述，觀察到一切眾生都因痛苦的火焰而備受煎熬，就像瑜伽士不願忍受自己的痛苦一樣，也應認為其他眾生的痛苦同樣令人厭惡。因此，要對一切眾生生起慈悲心，只觀想他們脫離痛苦，並反覆練習。第二部分是分別修習，分為四個方面：對親友修習，對中等之人修習，對敵人修習，以及對一切眾生修習。第一，首先要對自己的親友修習。如何修習呢？觀察他們正在經歷上述的各種痛苦，然後觀想他們脫離痛苦。'杰'是古語，意思是'首先'。第二，對中等之人修習的方法是：在對親友修習之後，也要以慈悲之心看待其他眾生，因為他們與現在的親友以及前世的親友沒有區別。因為沒有無緣無故的事物，所以輪迴是無始的。

【English Translation】 Suffering constantly assails them, they always experience death and rebirth, falling into evil destinies after death, and so on, overwhelmed by fear and sorrow. Therefore, how can they be happy? Those gods who enjoy themselves in the Form and Formless Realms are also only temporary, not eternal, and although they have transcended the suffering caused by pain, because the gods of the higher realms do not have the wisdom of selflessness to counteract the latent tendencies of afflictions in the Desire Realm, they have not completely abandoned these tendencies. They create karma again and may fall into hell and the preta realm, and so on, so there is still the suffering of change. (The suffering of conditioning) The suffering of conditioning is common to both gods and humans. All these gods and humans are influenced by their respective meritorious and non-meritorious deeds, unwavering karma, and other factors such as the affliction of self-grasping, and therefore suffer from the suffering of conditioning. The suffering of conditioning exists in all levels of samsara, but it is shown more clearly in gods and humans. The Stages of Cultivating Compassion Second, the stages of cultivating compassion are divided into three parts: generally showing the method of cultivation, separately showing the method of cultivation, and combining it with the scriptures. The first part is: As mentioned above, observing that all beings are tormented by the flames of suffering, just as a yogi does not want to endure his own suffering, one should also think that the suffering of other beings is equally undesirable. Therefore, one should generate compassion for all beings, only contemplating their separation from suffering, and practice it repeatedly. The second part is to cultivate separately, which is divided into four aspects: cultivating towards friends, cultivating towards neutral persons, cultivating towards enemies, and cultivating towards all beings. First, one should first cultivate towards one's own friends. How to cultivate? Observe that they are experiencing the various sufferings mentioned above, and then contemplate their separation from suffering. 'Je' is an old word, meaning 'first'. Second, the method of cultivating towards neutral persons is: after cultivating towards friends, one should also look at other beings with compassion, because they are no different from present friends and past friends. Because there is no causeless thing, samsara is beginningless.

---

གྱི་འཁོར་བ་ན་ལན་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མར་ཡང་ བདག་གི་གཉེན་དུ་མ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པས་ཀུན་ནས་བླངས་ཏེ་ཉེ་རིང་མེད་པའི་ཕལ་པ་གཞན་ལ་ཡང་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་དགྲ་ལ་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ ནི། གང་གི་ཚེ་མཛའ་བཤེས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ་འཇུག་པ་དང་འདྲ་བར། ཉེ་རིང་མེད་པའི་ཕལ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཉེན་དང་སྙིང་རྗེ་མཚུངས་པར་འཇུག་པ་ དེའི་ཚེ། མཇུག་ཐོགས་སུ་དགྲའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་གཉེན་དང་ཕལ་པ་དེ་བཞིན་དུ་དྲིན་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་དུ་གཉེན་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །བཞི་ པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ནི། གང་གི་ཚེ་མཛའ་བཤེས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སྙིང་རྗེ་འཇུག་པ་དང་འདྲ་བར་དགྲ་ལ་ཡང་གཉེན་དང་མཉམ་པར་འཇུག་པའི་ཚེ། རིམ་གྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཚད་མེད་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ།། །། 1-736 ༈ སྙིང་རྗེ་གོམས་པའི་ཚད་བསྟན་པ། གསུམ་པ་སྙིང་རྗེ་གོམས་པའི་ཚད་བསྟན་པ་ནི། ཇི་ཙམ་གྱིས་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་བུ་ནད་དྲག་པོས་མི་བདེ་བ། དེ་མ་ ཐག་ཏུ་ནད་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ཅི་རིགས་པར་གཏན་ནས་བྱང་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེད་དུ་འབད་པ་ལ་མི་ ལྟོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་སྡུག་སྤོང་ལེན་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བར་མཚུངས་པར་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ། སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་པས། དེས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་ པོའི་མིང་ཐོབ་སྟེ། དེ་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །ཕན་ཡོན་ནི། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས་བསྔགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གསུམ་པ་ ལུང་དང་སྦྱར་བ་ནི། འདི་ལྟར་སྙིང་རྗེ་སྒོམ་ཚུལ་གྱི་གོ་རིམ་འདི་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །མདོ་འདི་བོད་དུ་མ་འགྱུར་བར་བཤད་དོ། །སྙིང་རྗེ་བསྟན་ ཟིན་ནོ།། །། ༄། །རྒྱུ་གཉིས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྟན་པ། གཉིས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྟན་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། གང་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བའི་ཚུལ། ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ། སོ་སོའི་མཚན་ཉིད། ཆོ་གའི་ཁྱད་པར་རོ། ། 1-737 དང་པོ་ནི། སྙིང་རྗེ་སྒོམ་ཚུལ་གོང་དུ་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་ཡུན་རིང་དུ་བསྒོམས་ནས་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པའི་བློ་སྐྱེས་ནས། སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་ འདྲེན་པར་ཤོག །ཅེས་པའི་ཚུལ་དུ་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་དྲང་བར་ཡིད་ཀྱིས་དམ་བཅས་ན། སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་སྒྲོལ་བའི

【現代漢語翻譯】 即使在輪迴中經歷數百萬次，也要這樣想：『沒有哪個眾生不是我的親人。』要以這種心態對待一切眾生，對親疏遠近沒有分別，平等地修習慈悲。第三，對怨敵修習慈悲的方法是：如同希望親友遠離痛苦一樣，對所有眾生也生起同樣的慈悲心，不分親疏遠近，平等地對待他們。當對所有眾生都生起如同對待親人般的慈悲心時，最後，也要對怨敵生起慈悲心，像對待親友一樣，憶念他們的恩德，修習慈悲。第四，對一切眾生修習慈悲的方法是：當對怨敵也能生起如同對待親友般的慈悲心時，逐漸地，也要對十方一切眾生修習無量的慈悲心。 第三，展示慈悲修習的程度。那麼，修習慈悲到什麼程度才算圓滿呢？當看到自己心愛的孩子因重病而痛苦時，會立刻希望他脫離病痛。同樣，對於一切眾生所遭受的三種痛苦，也希望他們徹底解脫。這種慈悲心不需要刻意努力，而是自然而然地生起，就像自己感受苦樂並選擇趨避一樣。當慈悲心能這樣平等地生起時，就表示慈悲的修習已經圓滿了。這時，就可以稱為大慈悲，並被列入大慈悲的行列。它的利益，正如聖者《無盡慧經》中所讚歎的那樣。以上已經展示了修習慈悲的次第。第三，與經論結合。像這樣修習慈悲的次第，是世尊在《法蘊經》中所開示的。據說這部經沒有被翻譯成藏文。以上已經展示了慈悲。 第二，展示菩提心，分為五個方面：生起所依之理、利益之差別、分類之展示、各自之體性、儀軌之差別。 首先，生起之理是：如前所述，長時間修習慈悲，因串習的力量，生起不忍眾生痛苦之心，並立誓：『愿我能將眾生從輪迴苦海中救度出來！』以這種方式，立誓要救度無量無邊的眾生。

【English Translation】 Even after hundreds of thousands of cycles of rebirth, think, 'There is no sentient being who has not been my relative.' With this thought, embrace all beings, without partiality, and cultivate compassion equally towards all. Third, the method of cultivating compassion towards enemies is: Just as compassion arises with the desire for friends and loved ones to be free from suffering, similarly, generate compassion equally towards all beings, without partiality. When compassion arises equally towards all beings as it does for relatives, then, finally, cultivate compassion towards enemies as well, remembering their kindness and treating them as you would treat your relatives. Fourth, the method of cultivating compassion towards all is: When compassion arises equally towards enemies as it does for friends and loved ones, gradually, cultivate immeasurable compassion towards all sentient beings in the ten directions. Third, showing the measure of familiarizing with compassion. How much is the completion of the cultivation of compassion? When a beloved child is uncomfortable with a severe illness, immediately wishing to be free from the illness, similarly, for all sentient beings, wishing to be completely free from the three kinds of suffering, in whatever way is appropriate, without having to deliberately strive for it, compassion of its own nature arises, just as one's own self engages in accepting happiness and abandoning suffering, at that time, the cultivation of compassion is complete. Therefore, it is named great compassion, and from then on, it goes into the number of great compassion. The benefits are as praised in the Sutra of the Noble Inexhaustible Intellect. The order of cultivating compassion has been shown. Third, combining with the scriptures. Like this, the order of cultivating compassion is what the Bhagavan taught in the Sutra of the Dharma Abhidhamma. It is said that this sutra has not been translated into Tibetan. Compassion has been shown. Second, showing the mind of enlightenment, there are five aspects: the way it arises based on what, the distinction of benefits, the presentation of divisions, the individual characteristics, and the distinction of rituals. The first is: Having cultivated compassion for a long time as shown above, through the power of habituation, a mind arises that cannot bear the suffering of other sentient beings. Vowing, 'May I lead beings from the ocean of existence!' In this way, if one vows to liberate all sentient beings from the ocean of existence.

---

་ཐབས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་རྟོགས་ནས། གང་ ལ་གང་འདུལ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་དོན་དུ། བླ་ན་མེད་པ་སྤངས་རྟོགས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འདོད་པ་སྨོན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྒྲིམ་ མི་དགོས་པར་འབད་མེད་དུ་སྐྱེས་ཏེ། རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་མེད་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་ངེས་པའི་ཕྱིར། འདི་ལུང་ལས་ཤེས་ཏེ། འཕགས་པ་ཆོས་བཅུ་པའི་མདོ་ལས། སེམས་ཅན་འཁོར་བའི་གནས་ནས་ འདྲེན་པའི་མགོན་མེད་པ། ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པའི་སྐྱབས་མེད་པ། སྲེད་པའི་རླན་དང་བྲལ་བའི་གནས་ཀྱི་གླིང་མེད་པ་དག་མཐོང་ནས། དེ་དག་འདྲེན་པའི་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཐེག་ཆེན་གྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གཞན་གྱིས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕན་ཡོན་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་བསྐུལ་ཏེ་སེམས་བསྐྱེད་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་པ་ལས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་དུ་མ་ཡོད་མོད་ཀྱི། 1-738 འོན་ཀྱང་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་རྐྱེན་བྱས་ནས་སེམས་རྒྱུད་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ནོན་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བ་ལ་མ་ལྟོས་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་ལས་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ལས་ བཀའ་སྩལ་ཏོ། ། གཉིས་པ་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གསུམ་སྟེ། སྨོན་པའི་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དང་། འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དང་། ཐུན་མོང་གི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་ པ་དང་། ལུང་གིས་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཏེ་གྲོགས་སྒྲུབ་པ་དང་མི་ལྡན་ཡང་། འཁོར་བའི་ནང་ན་གནས་པ་ན་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀྱིས་བྱམས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལས་དེ་སྐད་དུ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། ཉན་རང་གི་དགེ་བ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་ནོར་བཟང་ ལ་བོས་ནས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་གས་ནས་ཆག་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་གཞན་ལས་བཟང་བས་གསེར་གྱི་རྒྱན་ཤིན་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། ། 1-739 ཆག་པར་གྱུར་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་མིང་ཡང་མི་འདོར་ཞིང་རིན་པོ་ཆེའི་མཐུས་དབུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལྡོག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་ནོར་བཟང་ལ་བོས་ནས་དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་བྱ་ཉིད་དུ་དམིགས་ནས་སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་ནི

【現代漢語翻譯】 認識到以方便法門轉法輪，爲了轉動適合不同根器的法輪，無需費力就能生起希求達到無上、斷證圓滿正等覺果位的愿菩提心，就像如果具備產生果的因和能力，就必定會產生果一樣。這一點可以從經文中得知。如《聖妙法蓮華經》中說：『看見眾生在輪迴中沒有引導的怙主，沒有從惡趣痛苦中救護的救怙者，沒有遠離貪慾之濕的安樂洲，爲了引導他們，發起無上圓滿正等覺之心。』同樣，大乘的善知識通過講述無上菩提的利益來鼓勵，從而使許多菩薩生起了真實菩提心。 然而，因為看見他人的痛苦而引發內心的強烈慈悲，並由此不依賴其他菩薩的鼓勵，自己生起菩提心，這種發心比其他受鼓勵的發心具有極大的優越性，世尊在《如來智慧印持定經》中如此說道。 第二，利益的差別有三種：願心的利益、行心的利益和共同的利益。第一種又分為兩種：簡略指示和以教證詳細解釋。第一種是：愿菩提心即使不具備修行助伴，但在輪迴中也能產生極大的果報，世尊在《慈氏解脫經》中如此說道。 第二，詳細解釋：勝過聲聞、緣覺善根的功德是：『種姓之子』，這是對諾桑的稱呼，『例如，金剛寶雖然破裂損壞，但仍然比其他寶物更好，勝過所有極其悅意的黃金飾品。即使破裂，也不會捨棄金剛寶的名稱，並且憑藉寶物的力量，也能消除一切貧困。』『種姓之子』，這是對諾桑的稱呼，『同樣，以獲得一切智智為目標，發起殊勝菩提心的金剛寶……』

【English Translation】 Having realized the turning of the Dharma wheel through expedient means, and for the purpose of turning the Dharma wheel according to what each individual can be guided by, the aspiration for Bodhicitta (བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་) to attain the unsurpassed, complete and perfect enlightenment (བླ་ན་མེད་པ་སྤངས་རྟོགས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་) arises effortlessly, just as a result is certain to arise if the cause and ability to produce it are present. This is known from the scriptures. As it is said in the Sutra of the Ten Dharmas: 'Seeing sentient beings in the cycle of existence without a protector to guide them, without a refuge to save them from the suffering of the lower realms, without an island of a place free from the moisture of craving, for the sake of guiding them, I generate the mind of unsurpassed, perfect and complete enlightenment.' Similarly, many Bodhisattvas have generated Bodhicitta because other Mahayana spiritual friends encouraged them by explaining the benefits of unsurpassed enlightenment. However, when the mind is overwhelmed by great compassion due to seeing the suffering of others, and based on that, one generates Bodhicitta without relying on the encouragement of other Bodhisattvas, this generation of mind is far superior to the generation of mind that is encouraged by others, as the Bhagavan (བཅོམ་ལྡན་འདས་) stated in the Sutra called 'The Samadhi of the Seal of the Wisdom of the Tathagata (དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་)'. Secondly, the distinctions of benefits are threefold: the benefits of the aspiration mind, the benefits of the engaging mind, and the common benefits. The first is twofold: a brief indication and a detailed explanation with scriptural evidence. The first is: the aspiration Bodhicitta, even if it does not have the support of practice, produces a very great result while remaining in samsara, as the Bhagavan stated in the 'Liberation of Maitreya'. Secondly, the detailed explanation: the qualities that overwhelm the virtues of Hearers and Solitary Realizers: 'Son of the lineage,' calling Norzang, 'for example, even if a diamond (རྡོ་རྗེ་, vajra, वज्र, 金剛) is cracked and broken, it is still better than other jewels, surpassing all the most pleasing gold ornaments. Even if it is broken, it does not abandon the name of diamond, and by the power of the jewel, it also reverses all poverty.' 'Son of the lineage,' calling Norzang, 'similarly, aiming to attain omniscience, the diamond jewel of generating the supreme aspiration for enlightenment...'

---

། སྦྱིན་སོགས་ལ་དངོས་སུ་ཞུགས་པའི་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་དང་མི་ལྡན་ཡང་། ཉན་ ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགེ་བ་གསེར་གྱི་རྒྱན་དང་འདྲ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །དེར་མ་ཟད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡང་མི་འདོར་ཞིང་། འཁོར་བའི་ དབུལ་བ་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཕོངས་པ་ཡང་ཟློག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་འཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པའི་གྲོགས་ཀྱིས་མ་ཟིན་ན། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་ཙམ་ ལ་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། གང་སྦྱིན་སོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རེ་ཞིག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་ དུ་སློབ་པར་མི་ནུས་པ་དེས་ཀྱང་འོག་ནས་འབྱུང་བ་ལྟར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་དང་། བསྔོ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 1-740 འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ལུང་གི་ཁུངས་འགོད་པ་ནི། འཕགས་པ་རྒྱལ་པོ་ལ་གདམས་པའི་མདོ་ལས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བོས་ནས་འདི་ལྟར་ཁྱོད། སེམས་ཀྱི་འདུ་འཕྲོའི་བྱ་བ་མང་། སྦྱོར་བའི་བྱེད་པ་ མང་སྟེ། དེའི་རྒྱུས་སྦྱིན་སོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པས་ཏེ། བྱེ་བྲག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་དུས་དང་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ། ཐོག་མར་སྦྱིན་ པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབས་ནས་མཐར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་ལ་རེ་ཞིག་སློབ་པར་མི་བཟོད་ན། འོག་ནས་འབྱུང་བ་འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་ བོས་ནས། གཞན་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཐོབ་པར་འདུན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་དད་པ་དང་། དད་པ་ལྟར་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་སྨོན་པ་འདི་ཡིད་ ལ་བྱའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྤྱོད་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ལྔར་ཡིད་ལ་བྱའོ་ཞེས་པ་ནི། འགྲོ་ཡང་རུང་། འགྲེང་ཡང་རུང་། འདུག་ཀྱང་རུང་། ཉལ་ཡང་རུང་། སད་ཀྱང་རུང་ཡིད་ལ་ བྱའོ་ཞེས་པའོ། །བྱ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་ཟ་ཡང་རུང་། འཐུང་ཡང་རུང་། དུས་ནི་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྔ་མའི་གནས་སྐབས་ལྟར་དྲན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པའོ། །ཡིད་ལ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པ་ནི་ཡི་དམ་དུའོ། ། 1-741 སྒོམས་ཤིག་ཅེས་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུའོ། །ཐབས་གཉིས་ཀྱང་ཟིན་པར་བྱ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཐབས་ནི། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དགེ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའོ། །ཐེག་དམན་གྱི་དགེ་བ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགེ་བའོ། །སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཡུལ་གཞན་རྒྱུད་ཀྱིས་ བསྡུས་པའོ། །རང་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་

【現代漢語翻譯】 即使沒有實際參與佈施等行為的修行，聲聞（梵文：Śrāvakā，指聽聞佛陀教誨而證悟的弟子）和獨覺（梵文：Pratyekabuddha，不依賴他人教導，通過自身努力證悟的修行者）的善行，如同金飾般珍貴，也能完全壓倒一切殊勝功德。不僅如此，菩薩（梵文：Bodhisattva，立志成佛的修行者）之名也不會被捨棄，還能消除輪迴中的貧困和功德的匱乏。如果缺乏修行的助緣，僅僅發願成佛，也無法獲得殊勝的果報。對於佈施等波羅蜜多（梵文：Pāramitā，指達到彼岸的修行方法），如果一時無法完全實踐，也應如後文所述，通過隨喜和迴向的方式來圓滿，併發愿菩提心（梵文：Bodhicitta，為利益一切眾生而發誓成佛的心），因為這樣能獲得極大的果報。 爲了證明果報巨大的說法有依據，在《聖王教誡經》中，佛陀稱呼國王為『大王』，並說道：『你的心思活動很多，行為也很多，因此，對於佈施等一切波羅蜜多的修行，以及一切細微的學處，在任何時間和情況下，如果一時無法從最初的佈施波羅蜜多學到最後的智慧波羅蜜多，那麼就應該這樣做：大王，你應該 желать 渴望爲了利益他人而獲得圓滿的菩提，對菩提的功德生起信心，如實地追求，並祈願獲得菩提。』應該如何憶念呢？應該在五種行為狀態中憶念，即行走、站立、坐臥、清醒時都要憶念。在行為方面，無論是吃飯還是喝水，都要像之前的狀態一樣，持續不斷地憶念。『憶念』是指作為本尊（梵文：Iṣṭadevatā，個人信仰的神祇）來憶念。 『修習』是指反覆修習。兩種方法都要掌握，即隨喜的方法：隨喜的對象是屬於大乘的善根，即佛和菩薩的善根；小乘的善根，即聲聞和獨覺的善根；以及所有凡夫的善根，這些都是隨喜的對象，是屬於他人的善根。屬於自己的善根……

【English Translation】 Even without actually engaging in practices like giving, the merits of Śrāvakas (those who attain enlightenment by hearing the Buddha's teachings) and Pratyekabuddhas (those who attain enlightenment independently) are like golden ornaments, completely overwhelming all other superior virtues. Moreover, the name of Bodhisattva (a being who aspires to Buddhahood) will not be abandoned, and it will also reverse the poverty of Saṃsāra (cyclic existence) and the lack of qualities. If one does not have the support of practice, merely aspiring to Buddhahood will not bring about extraordinary results. If one cannot fully practice all aspects of giving and other Pāramitās (perfections) at all times, one should, as mentioned later, cultivate aspiration by rejoicing and dedicating the merits, and generate the mind of Bodhicitta (the aspiration to attain Buddhahood for the benefit of all beings), for the sake of great results. To establish the source of the statement about great results, in the Admonition to King Sūtra, after addressing the king as 'Great King,' it says: 'Your mind has many activities and many actions. Therefore, regarding the practice of all the Pāramitās, in all aspects and in all circumstances, if you cannot initially train in the giving Pāramitā and eventually in the wisdom Pāramitā, then you should do this: Great King, you should desire to attain complete enlightenment for the benefit of others, have faith in the qualities of enlightenment, diligently pursue it according to your faith, and aspire to attain enlightenment.' How should one contemplate this? One should contemplate this in five states of conduct: whether walking, standing, sitting, lying down, or awake. In terms of actions, whether eating or drinking, one should remember it constantly, just like the previous state. 'Remember' means to remember it as one's Iṣṭadevatā (personal deity). 'Meditate' means to meditate repeatedly. Both methods should be grasped: the method of rejoicing is that the object of rejoicing is the virtue of the Mahāyāna (Great Vehicle), which is the virtue of the Buddhas and Bodhisattvas; the virtue of the Hīnayāna (Lesser Vehicle), which is the virtue of the Śrāvakas and Pratyekabuddhas; and all the virtues of ordinary beings, which are the objects of rejoicing, encompassed by the minds of others. Encompassed by one's own mind...

---

པའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བྱའི་ཡུལ་ནི། བདག་གིས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ཇི་ལྟར་རྗེས་ སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དགེ་བ་ཐམས་ཅད་བློས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་མཆོག་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་བློས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པ་ནི་གདམས་པའི་ ཚིག་གོ །དེས་སྤེལ་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ནི། རང་གཞན་གྱི་དགེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་ཀྱང་ཐེག་ཆེན་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཐེག་དམན་གྱི་གང་ཟག་རང་སངས་རྒྱས་ དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་མཆོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་འབུལ་ལོ། །འདི་ནི་མཉེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོའོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །དེ་དག་ལ་ཕུལ་བ་སྟེ་བསྔོས་ནས་ཀྱང་། བསྔོས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རང་ཁོ་ནའི་དོན་མ་ཡིན་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་གྱིས་ཤིག 1-742 ཐུན་མོང་དུ་བྱེད་ཚུལ་ནི། དགེ་བ་འཕགས་པ་བཞི་ལ་ཕུལ་བའི་རྗེས་དེ་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་མི་ཟད་པ་ ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་དུས་གསུམ་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ ཏུ་མི་དམིགས་པའི་རྣམ་པས་ཡོངས་སུ་བསྔོས་ཤིག་ཅེས་གདམས་སོ། །སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་འབྲས་བུ་གང་ཐོབ་པར་ངོས་བཟུང་བ་ནི། རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གོང་ དུ་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་ཞུགས་ལ་རྒྱལ་པོ་གྱིས་ཤིག བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་ཞུགས་པས་གནས་སྐབས་རྒྱལ་པོའི་སྲིད་ཀྱང་མི་ཉམས་སོ། །མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའམ། འཁོར་བའི་བདེ་འབྲས་རྒྱལ་པོའི་སྲིད་ཀྱང་མི་ཉམས་ལ་མཐར་ཐུག་གི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུའི་ཚོགས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ རོ་ཞེས་དེ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཡོན་རྒྱས་པར་བཤད་ནས། རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་སྔོན་གྱི་དུས་ནའང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ལན་དུ་མར་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། ། 1-743 འདིར་རྣམ་སྨིན་གྱི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་རྣམ་སྨིན་གྱི་མིང་གིས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་དང་མིར་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ། ལྷ་དང་མིར་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ནའང་། དབང་པོ་སྟེ་གཙོ་བོར་གྱུར་ ཏོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྨོན་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་ཟིན་ཏོ། ། གཉིས་པ་འཇུག་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ལ། སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ས

【現代漢語翻譯】 隨喜的對象是：我過去、未來和現在所產生的一切善根。那麼，如何隨喜呢？將一切善根一心 جمع起來，以最真誠、不做作的心隨喜。這是教誨之語。它揭示了增長的方法：對自他的善根進行隨喜，爲了供養大乘的佛和菩薩，以及小乘的獨覺和聲聞。這是爲了使他們歡喜而完全迴向的意義。供養和迴向給他們之後，迴向的善根不僅僅是爲了自己，而是與一切眾生共同分享。 共同分享的方法是：將善根供養給四聖之後，爲了使一切眾生獲得一切智，直到獲得不盡的善根，併爲了圓滿諸如力量等一切佛法，每天三次以無所緣的形態迴向給無上正等覺。這是教誨。從發願菩提心所獲得的果實被確定為：國王啊，您要像上面所說的那樣進入發願菩提心，併成為國王。進入菩提心后，暫時的王位也不會衰退。最終的果實是菩提資糧也會圓滿。或者說，輪迴的安樂果實，即王位也不會衰退，而獲得最終菩提的因，菩提之因的資糧，即福德和智慧也會圓滿。 像這樣廣泛地闡述了利益之後，也講述了異熟果：偉大的國王啊，您在過去世也因為生起了圓滿菩提心，積累了善根，因此多次轉生為天人和人類。這裡，異熟的因被稱為異熟果。在轉生為天人和人類時，在所有作為天人和人類的階段，您都是主宰。發願的利益已經闡述完畢。第二，闡述進入的利益，即以實修為核心的進入菩提心。

【English Translation】 The object of rejoicing is: all the roots of virtue that I have generated in the past, future, and present. Then, how does one rejoice? Gather all the roots of virtue into one mind, and rejoice with the most sincere and unfeigned mind. This is a word of instruction. It reveals the method of increasing: by rejoicing in the virtues of oneself and others, offer it for the sake of offering to the Buddhas and Bodhisattvas of the Mahayana, and the Pratyekabuddhas and Shravakas of the Hinayana. This is the meaning of completely dedicating it for the sake of pleasing them. After offering and dedicating it to them, the roots of virtue of the dedication are not only for oneself, but are shared with all sentient beings. The method of sharing is: after offering the virtue to the Four Noble Ones, in order for all sentient beings to attain omniscience, until they obtain inexhaustible roots of virtue, and in order to perfect all the Buddha-dharmas such as powers, dedicate it three times a day in a non-referential manner to unsurpassed perfect enlightenment. This is the instruction. The fruit obtained from aspiration Bodhicitta is identified as: King, you should enter into aspiration Bodhicitta as shown above, and become a king. By entering Bodhicitta, the temporary kingship will not decline. The ultimate fruit is that the accumulation of Bodhi will also be perfected. Or, the fruit of happiness in samsara, that is, the kingship will not decline, and the cause of attaining ultimate Bodhi, the accumulation of the cause of Bodhi, that is, merit and wisdom, will also be perfected. After extensively explaining the benefits in this way, the result of maturation was also taught: Great King, in the past, you also generated the perfect Bodhicitta, and accumulated roots of virtue, so you have been born as gods and humans many times. Here, the cause of maturation is called the fruit of maturation. When born as gods and humans, in all the stages of being born as gods and humans, you were the master. The benefits of aspiration have been explained. Second, explaining the benefits of entering, that is, entering Bodhicitta with practice as the core.

---

ེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ ནི། སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བར་འགྲུབ་སྟེ། འཕགས་པ་དཔལ་བྱིན་གྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། འཇུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ བརྟག་པ་བཟུང་སྟེ། གལ་ཏེ་བསོད་ནམས་དེ་ལ་གཟུགས་མཆིས་ན་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀུན་ཡོངས་སུ་གང་སྟེ། བསོད་ནམས་དེ་ནི་སྨོན་པའི་བསོད་ནམས་དེ་བས་ལྷག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། ། གསུམ་པ་ཐུན་མོང་གི་ཕན་ཡོན་ནི། དེར་མ་ཟད་སྡོང་པོ་བཀོད་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསྔགས་པ་གསུངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་མྱུ་གུའི་ས་བོན་ལྟར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་རྒྱས་པར་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། 1-744 དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སེམས་དང་། དང་པོ་མ་ཞུགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྨོན་པའི་སེམས་ཏེ་ གཉིས་སོ། །དབྱེ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱང་འཕགས་པ་སྡོང་པོ་བཀོད་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་དག་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ ཏུ་ཐོག་མར་སེམས་ཀྱིས་སྨོན་པའི་སེམས་དེ་དང་དེ་དག་ནི་དཀོན་པས་ན་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་འོ་ཞེས་པས་ནི་སྨོན་པའི་སེམས་བསྟན་ནོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་ པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཐོག་མར་སྨོན་པ་སྐྱེས་པ་ལྟར། སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི། སྨོན་པའི་སེམས་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་ཆེར་རྙེད་པར་དཀའ་འོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །འདིས་ ནི་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་བསྟན་ཏོ། །བཞི་པ་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་ནི། སྨོན་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སེམས་བསྐྱེད་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་ལ། ཆེད་དུ་བྱ་བ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལ་ ཕན་པའི་ཕྱིར་དུ་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་གང་ཐོག་མར་གཞན་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་བློ་དེ་ནི་སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བཤད་དེ། ཆོ་ག་ལ་མི་ལྟོས་པར་གསལ་ལོ། ། 1-745 འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་གང་ཞེ་ན། ཐོག་མར་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་འདོད་སྐྱེས་པ་གང་ཕན་ཆད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཚོགས་རྣམས་སློབ་པ་ལ་ཞུགས་པའི་གྲོགས་ཀྱིས་ ཟིན་པ་ནི། སྒྲུབ་པ་ལ་ཞུགས་པས་འཇུག་པའི་སེམས་སོ། །གང་དག་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་མི་འགལ་བར་འདོད་པ་ནི། གཞུང་འདི་དང་འགལ་བས་སོ། །ལྔ་པ་ཆོ་གའི་ཁྱད་ པར་ནི། གང་དག་སྡོམ་པ་བླངས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཞེས་བཤད་ན། སྡོམ་པ་ཡུལ་གང་ལ་ནོ

【現代漢語翻譯】 思維的果實是，比發願菩提心更為廣大地成就。如《勝吉祥請問經》所說：『對於入菩提心的福德，如果能完全衡量，如果這福德有形體，那麼整個虛空界都將被充滿，這福德比發願的福德更為殊勝。』 此外，《華嚴經》中也讚歎了菩提心，說道：『善男子，菩提心如苗之種子，是諸佛法之種子。』並對此進行了詳細闡述。 第三，菩提心的分類：菩提是遍知一切相的智慧，以其意義為目標的思維即是菩提心。它有兩種：進入修行的心和最初未進入狀態時的發願心。這兩種分類也見於《華嚴經》中：『善男子，在眾生世間，對於無上正等菩提，最初以心發願的那些人，因為稀有，所以非常難以獲得。』這顯示了發願心。『哪些眾生對於無上正等菩提，如最初生起發願一樣，正確地進入修行，那些人比發願心更為難以獲得。』這說明了入菩提心。 第四，各自的特徵：發願心的本質是什麼呢？在兩種發心之中，爲了利益一切眾生，愿我成佛，最初爲了他人的利益而追求菩提的意念，即是發願菩提心。這無需儀軌即可明白。 什麼是入菩提心呢？最初生起想要獲得菩提的願望，從那以後，受持菩薩戒，進入學習菩提之因的行列，被善知識所攝持，這就是進入修行的入菩提心。那些認為發願心和入菩提心不矛盾的觀點，與此論典相違背。 第五，儀軌的差別：從受戒開始說起，那麼戒律的對象是什麼呢？

【English Translation】 The fruit of thought is that it is achieved much more broadly than the aspiration for Bodhicitta. As it says in the 'Sutra Requested by Noble Glorious Gift': 'If one were to fully examine the merit of entering Bodhicitta, if that merit had form, then the entire realm of space would be completely filled, and that merit would be even greater than the merit of aspiration.' Furthermore, the 'Flower Ornament Sutra' also praises Bodhicitta, saying: 'Son of good family, Bodhicitta is like the seed of a sprout, it is like the seed of all the Buddha's teachings,' and elaborates on this. Third, showing the divisions of Bodhicitta: Bodhi is the wisdom of knowing all aspects, and the mind that aims at that meaning is Bodhicitta. There are two types: the mind that has entered into practice, and the mind of aspiration in the initial state of not having entered. These two divisions are also mentioned in the 'Flower Ornament Sutra': 'Son of good family, those who in the world of sentient beings initially aspire with their minds to unsurpassed, perfect, and complete enlightenment, are rare and therefore very difficult to find.' This shows the mind of aspiration. 'Those sentient beings who, like the initial arising of aspiration for unsurpassed, perfect, and complete enlightenment, correctly enter into practice, are even more difficult to find than the mind of aspiration.' This indicates the generation of entering the mind. Fourth, the individual characteristics: What is the nature of the aspiring mind? Among the two types of mind generation, the thought that initially seeks enlightenment for the sake of others, wishing to become a Buddha in order to benefit all beings, is said to be the aspiring Bodhicitta. This is clear without relying on rituals. What is the entering Bodhicitta? The state of having initially generated the desire to attain enlightenment, and from then on, taking the vows of a Bodhisattva, entering into the learning of the causes of enlightenment, and being supported by virtuous friends, is the entering mind of practice. Those who think that the aspiring mind and the entering mind are not contradictory are in conflict with this text. Fifth, the difference in rituals: Starting from taking the vows, what is the object of the vows?

---

ད་པར་བྱ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ནི་ཕ་རོལ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ ལ་མཁས་པར་གཞན་ལ་འབོག་པའི་མཐུ་དང་ལྡན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ལས་ནོད་དོ། །གལ་ཏེ་མཐུན་པའི་རྐྱེན་དེ་དག་ཚང་བ་མེད་ན། ཤཱཀྱ་ ཐུབ་པ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་དང་། འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་ཡིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་པའི་མོས་པ་བྱས་ལ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན། འཇམ་དཔལ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྒྱན་བཀོད་པ་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར། འཇམ་དཔལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཞིན་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་གཉིས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྟན་ཟིན་ཏོ།། །། 1-746 ༄། །རྒྱུ་གསུམ་པ་བསྒྲུབ་པ། རྒྱུ་གསུམ་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བསྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་དགོས་པར་བསྟན་པ་དང་། འཇུག་བྱ་བསྒྲུབ་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ། བསྒྲུབས་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གཞན་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ པར་བྱའོ་ཞེས་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་པས། བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ལ་འཇུག་དགོས་པས་ན། སྔར་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོག་མར་ བདག་མ་དུལ་ན། གདུལ་བྱ་གཞན་མི་ཐུལ་བར་ཤེས་ནས། ཐོག་མར་བདག་ཉིད་སྨོན་པའི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་བསྒྲུབ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། ། དེ་ཅིས་ཏེ་ཞེ་ན། རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྒྲུབ་པ་མེད་པར་འབྲས་བུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་འཐོབ་བོ། །དེ་ཡང་ལུང་གིས་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པ་ག་ཡ་གོ་རིའི་ མདོ་ལས་གསུངས་པ་འབྲས་བུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་པ་ལ་སྙིང་པོར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་བྱ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་ སྒྲུབ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ཁོ་ནས་ཐོབ་ཀྱི། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ལས་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཐོབ་བྱ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། ། 1-747 སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱ་དགོས་པ་མདོ་སྔ་མས་བསྟན་དགོས་པར་མ་ཟད། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་དང་སྒྲུབ་པ་གཉིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་ངེས་པ་ དེ་བས་ན། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱའོ། །ཟླ་འོད་གཞོན་ནུ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཟླ་འོད་གཞོན་ནུ་ཞེས་བོས་ནས་བྱང་ ཆུབ་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དུས་སུ་ཐོབ་འདོད་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འད

【現代漢語翻譯】 那麼，菩薩戒應該從精通菩薩戒並有能力傳授給他人、安住于菩薩戒且具有慈悲心的人那裡接受。如果這些條件不具備，那麼就觀想如釋迦牟尼佛一樣的諸佛和如文殊菩薩等菩薩們顯現在面前的虛空中，並生起敬信心。如《聖妙吉祥化身剎土莊嚴經》中所說，如同文殊菩薩發起菩提心一樣發起菩提心。第二個因，菩提心已經宣說了。 第三個因，修持。 第三個因，修持，分為三個部分：宣說必須進入修持；確定所要進入的修持；宣說修持的果實。第一，僅僅想著爲了利益他人而獲得菩提是無法獲得菩提的，因此必須進入修持菩提的方法。所以，如前所述，發起了殊勝菩提心的菩薩，首先要知道自己沒有調伏，就無法調伏他人，因此首先自己要爲了愿求的利益而精勤于佈施和持戒等波羅蜜多的修持。 為什麼呢？因為沒有圓滿的因，就無法獲得無上的菩提果。這一點也用經文說明，如《聖伽耶山經》中所說：『無上的菩提果，是那些以佈施等修持為核心的大菩薩們所能獲得的，只有精勤于佈施等修持才能獲得，其他人是無法獲得的。』為什麼其他人無法獲得呢？因為那些背離佈施等修持，而以其他修持為核心的人是無法獲得的。』 不僅之前的經文說明了必須以修持為核心，而且《聖三摩地王經》中也說：菩提和修持兩者是必然相隨的，因此，想要獲得無上菩提的人，必須以修持為核心。月光童子，你應該這樣學習。為什麼呢？因為呼喚月光童子，是爲了說明在發起菩提心的時候，就應該以獲得菩提為目標而進入修持的果報。

【English Translation】 Then, the Bodhisattva vows should be received from someone who is proficient in the Bodhisattva vows and has the power to bestow them on others, and who abides in the Bodhisattva vows and possesses compassion. If these conducive conditions are not met, then one should visualize Buddhas like Shakyamuni and Bodhisattvas like Manjushri appearing manifestly in the sky before oneself, and generate faith and devotion. As it says in the 'Holy Manjushri's Pure Land Array,' one should generate the mind of enlightenment just as Manjushri generated it. The second cause, the mind of enlightenment, has been explained. The third cause, practice. The third cause, practice, has three parts: showing the necessity of engaging in practice; establishing the practice to be engaged in; and showing the result of practice. First, merely thinking of attaining enlightenment for the sake of others will not lead to enlightenment. Therefore, one must engage in the means of practicing enlightenment. So, as previously explained, a Bodhisattva who has generated the supreme mind of enlightenment, knowing that if they themselves are not tamed, they cannot tame others, should first diligently engage in the practice of generosity, discipline, and so on, for the sake of their own aspirations. Why is that? Because without accomplishing the complete cause, one will not attain the unsurpassed fruit of enlightenment. This is also shown by scripture, as it says in the 'Holy Gaya Head Mountain Sutra': 'The unsurpassed fruit of enlightenment is to be attained by great Bodhisattvas who make the practice of generosity and so on their essence. It is attained only by diligently engaging in the practice of generosity and so on, and not by others.' Why is it not attained by others? Because it is not to be attained by those who turn away from the practice of generosity and so on and make other practices their essence.' Not only did the previous sutra show that practice must be made the essence, but the 'Holy King of Samadhi Sutra' also says: Because enlightenment and practice necessarily go together, therefore, one who desires to attain unsurpassed enlightenment must make practice their essence. Youthful Moonlight, you should train in this way. Why is that? Because calling out to Youthful Moonlight is to show the result of engaging in practice with the aim of attaining enlightenment at the time of generating the mind of enlightenment.

---

ིའི་གོང་ན་ཐོབ་བྱ་གཞན་མེད་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྙེད་ པར་དཀའ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེའོ། ། གཉིས་པ་འཇུག་བྱ་བསྒྲུབ་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་དོན་གསུམ་སྟེ། བསླབ་བྱ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། སོ་སོར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་ལ། ཟུང་འཇུག་ལ་བསླབ་པར་ གདམས་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲུབ་པའི་བསླབ་བྱ། དེ་ཡང་སྦྱིན་སོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་། བྱམས་སོགས་ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། ཟིང་ཟིང་གིས་བསྡུད་པ་དང་། ཆོས་སྟོན་པའི་ སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དོན་ལ་སློབ་པར་བྱེད་པ་དང་། རང་ཡང་དེ་དང་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་བསླབ་དགོས་པ་ཡིན་པར་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་དང་། 1-748 ལག་བཟང་གིས་ཞུས་པ། དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས་བསླབ་བྱ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་བསླབ་དགོས་པ་ཡང་འདི་ལྟར། གཞན་ལ་ཕན་ འདོགས་པའི་ཡན་ལག་འཇིག་རྟེན་གྱི་བཟོ་དང་། སོགས་པ་སྨན་དཔྱད་དང་། གཞན་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་སྒྲ་དང་ཚད་མ་དང་། རང་ལུགས་སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་མཁས་པར་བྱ་ བ་སྟེ། རིག་པའི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་བཟོ་ལ་སོགས་པའི་བར་དག་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསླབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་ནང་རིག་པ་ལ་ སློབ་དགོས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། གལ་ཏེ་མ་བསླབས་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དམ་ཞེ་ན། རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་བསླབ་པ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་སྟེ་བྱེ་བྲག ཚར་བཅད་རྗེས་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་བྱ་སྟེ། བྱར་མེད་པ་དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་ལ་སློབ་དགོས་སོ། ། གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསླབ་པར་བྱ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐབས་ཤེས་ཡ་ བྲལ་དགག་པ་དང་། ཐབས་ཤེས་ངོས་བཟུང་བ་དང་། ཟུང་འཇུག་དགོས་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་། མདོར་ན་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ཧྭ་ཤང་ལྟར་ཤེས་རབ་འབའ་ཞིག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ། 1-749 ཤེས་རབ་མེད་ན་འཁོར་བའི་འཆིང་བ་ལས་མི་གྲོལ་བས་ཐབས་འབའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་ཤེས་ཡ་བྲལ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ལམ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་། འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་ གྲགས་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་ཐབས་འབའ་ཞིག་གིས་འཁོར་བར་འཆིང་བ་དང་། ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་འབའ་ཞིག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་དམན་པའི་མྱང་འདས་སུ་འཆིང་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་གང་གིས་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་ཞེ་ན། སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་ཐབས་དང་བཅས་པའི་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེ

【現代漢語翻譯】 因為在（成佛）之前沒有其他可獲得的，所以獲得無上圓滿正等覺是非常困難的。第二，確立所要進入的修行，有三個方面：總的展示所要學習的內容；分別展示所要學習的內容；勸誡學習雙運。 第一，菩薩修行的所學內容，也就是佈施等六度，慈愛等四無量心，以攝持來概括，以及宣說佛法的悅耳言辭，學習佛法的意義，自己也與此相應地修行，即四攝等差別，這些都是必須學習的，正如聖者《不退轉法輪經》和《善臂請問經》、《寶云經》等經中所廣說的那樣。 同樣，也必須學習五明，如下所示：利益他人的分支是世間的工巧明，以及醫學；引導他人進入佛法的是聲明和因明；確立自己宗派的是精通三藏。因此，菩薩也應該學習工巧明等五明，更何況是超越世間的禪定等內明。 如果有人問，如果不學習這些會有過失嗎？如果不是這樣學習五明，那麼如何進行利益眾生的各種事業，比如調伏、攝受等？因為無法做到，所以必須全部學習。第二，分別學習的內容有兩個方面：破斥方法與智慧分離；認識方法與智慧；展示雙運的必要性。 第一，菩薩的修行，總的來說就是方法和智慧的體性。像和尚那樣，僅僅是智慧也不是獲得菩提的修行，如果沒有智慧，就無法從輪迴的束縛中解脫，所以僅僅是方法也不是。方法與智慧分離不是獲得菩提的道路，正如聖者《維摩詰所說經》中所說：『與證悟空性的智慧分離的佈施等方法，會束縛于輪迴；與方法分離的智慧，會將菩薩束縛于低劣的涅槃。』 那麼，什麼才能從束縛中解脫呢？就是與佈施等方法相結合的證悟空性的智慧。

【English Translation】 Because there is nothing else to be obtained before (becoming a Buddha), it is very difficult to attain the unsurpassed, perfectly complete enlightenment. Second, establishing the practice to be entered has three aspects: generally showing what is to be learned; separately showing what is to be learned; and exhorting to learn the union. First, the bodhisattva's practice is what is to be learned, that is, the six perfections such as generosity, the four immeasurables such as loving-kindness, summarized by the means of gathering, as well as the pleasing words of teaching the Dharma, learning the meaning of the Dharma, and practicing in accordance with it, that is, the distinctions of the four means of gathering, etc., which must be learned, as explained in detail in the sutras such as the Noble Inexhaustible Intelligence Sutra, the Sutra Requested by Good Hands, and the Jewel Cloud Sutra. Similarly, one must also study the five sciences, as follows: the branch of benefiting others is worldly craftsmanship, as well as medicine; the branch of guiding others into the Dharma is grammar and logic; the branch of establishing one's own system is being proficient in the three baskets. Therefore, bodhisattvas should also study the five sciences such as craftsmanship, let alone the inner sciences such as meditation that transcend the world. If someone asks, is there a fault if one does not study these? If one does not study the five sciences in this way, then how can one carry out the various activities of benefiting sentient beings, such as taming and gathering? Because it cannot be done, one must study all of them. Second, there are two aspects to what is to be learned separately: refuting the separation of method and wisdom; recognizing method and wisdom; and showing the necessity of union. First, the practice of a bodhisattva is, in general, the nature of method and wisdom. Like the Hwa Shang, mere wisdom is not the practice for attaining enlightenment, and without wisdom, one cannot be liberated from the bonds of samsara, so mere method is not either. The separation of method and wisdom is not the path to attaining enlightenment, as the Noble Vimalakirti Sutra says: 'Generosity and other methods separated from the wisdom of realizing emptiness bind one to samsara; wisdom separated from method binds a bodhisattva to inferior nirvana.' So, what liberates from bondage? It is the wisdom of realizing emptiness combined with methods such as generosity.

---

ས་རབ་དང་། སྦྱིན་སོགས་ དང་བཅས་པའི་ཐབས་ནི། སྲིད་ཞི་གཉིས་ཀྱི་འཆིང་བ་ལས་ཐར་པའོ་ཞེས་བསྔགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། འཕགས་པ་ག་ཡ་གོ་རིའི་མདོ་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྫོགས་པའི་བྱང་ ཆུབ་ཐོབ་པའི་ལམ་ནི་མདོར་བསྡུས་ན་འདི་གཉིས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ལ་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འཇུག་གི་ལམ་འདི་གཉིས་དང་ལྡན་ན། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །འདི་གཉིས་ཞེས་གསུངས་ན། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་བོ་ཞེའོ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། གཉིས་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་གཏོགས་པར་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་པོ་ལྔ་པོ་དང་། 1-750 གདུལ་བྱ་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བའི་ཐབས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རྒྱུ་དང་། གནས་སྐབས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དང་། གནས་སྐབས་སུ་གཡོག་འཁོར་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་། སྤྲུལ་པ་དང་བསྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཆོས་ སྡུད་པར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་ཐབས་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ནི། སྦྱིན་སོགས་ཐབས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་འཁོར་གསུམ་དུ་མི་དམིགས་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་དེས་ཡང་དག་པར་སྦྱིན་སོགས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་ནས། ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་ལ་རྨོངས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པས་སྦྱིན་སོགས་ཆོས་ ཐམས་ཅད་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོགས་ནས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན། མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་པས་འདོད་ཡོན་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་པའི་དུག་ ཟ་བ་དང་འདྲ་སྟེ། དེས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་དེ་སྐད་དུ་མདོ་སྡེ་དེ་ཉིད་ལས་བཀའ་བསྩལ་ཏེ། སྦྱིན་སོགས་ཐབས་ནི་གདུལ་བྱ་བསྡུ་བ་ཤེས་པའོ། །ཤེས་རབ་ནི་དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པ་ཤེས་པའོ། ། 1-751 ཞེའོ། །འཕགས་པ་དད་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཐབས་ཤེས་གཉིས་གསུངས་ཏེ། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རྒྱུད་ལ་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་གང་ ཡིན་པའོ་ཞེས་པ་དང་། ཤེས་རབ་གང་ཞེ་ན། བློ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་མ་འདྲེས་པར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པའོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །གསུམ་པ་ཟུང་འཇུག་དགོས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་འདི་གཉིས་ལ་ནི། ལས་དང་པོ་པས་བསླབ་དགོས་པར་མ་ཟད། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་།

【現代漢語翻譯】 讚美道：憑藉佈施等方便法門，能夠從輪迴和寂滅的束縛中解脫。第二點，在聖《伽耶山頂經》中也說到：『菩薩獲得圓滿菩提的道路，簡而言之就是這兩個方面。如果菩薩們具備方便與智慧雙運的這兩種方法，就能迅速現證無上圓滿正等覺。』這裡所說的『這兩種』是指什麼呢？就是方便和智慧。方便和智慧又是指什麼呢？對於具備這二者的人來說，除了智慧波羅蜜多之外，還有佈施和持戒等前五種波羅蜜多，以及 攝受所化眾生的方便之物等，清凈有情與器世界的因，以及暫時獲得巨大受用的因，以及暫時擁有圓滿眷屬的因，如如意寶等自在，以及成熟有情善根，以及幻化和變化等，積聚增上生妙法的善根，所有這些都稱為方便。智慧是指，不顛倒地證悟佈施等方便的自性，不執著三輪。智慧能夠辨別正確修持佈施等和持戒等的方法，因為沒有對修持方法愚昧的顛倒，所以證悟佈施等一切法如幻如化，從而成辦自他利益，增上生和決定勝。即使享用欲妙，也如同服用咒語加持過的毒藥一般，不會被煩惱所染。』 經中也如是說道：『佈施等方便是了知如何攝受所化眾生。智慧是了知如實辨析諸法實相。』聖《生起信心力經》中也講到方便和智慧二者，『善巧方便是指，將佈施等一切善法如實地納入自相續。』什麼是智慧呢？『能夠善巧地分辨一切法，使其不混淆的智慧。』第三，宣說雙運的必要性： 如上所說的方便和智慧這二者，不僅是初學者需要學習的，而且對於極喜地（初地菩薩）的菩薩來說，也同樣重要。

【English Translation】 It is praised that the means of generosity and so on can liberate one from the bonds of samsara and nirvana. Secondly, it is also stated in the Arya Gaya Shirsha Sutra: 'The path for Bodhisattvas to attain complete enlightenment is summarized in these two aspects. If Bodhisattvas possess these two paths of the union of skillful means and wisdom, they will quickly manifest and awaken to the unexcelled, perfect, and complete enlightenment.' What are these two? They are skillful means and wisdom. What are skillful means and wisdom? For those who possess these two, besides the Prajnaparamita (Perfection of Wisdom), there are the first five Paramitas such as generosity and morality, the means to gather disciples, the cause of purifying the field of vessels and essence, the cause of great enjoyment in the meantime, the cause of abundant attendants in the meantime, the power to control the treasury of space, etc., the root of virtue to mature sentient beings, and the root of virtue to collect the Dharma of manifestation, such as transformation and transformation, are all called skillful means. Wisdom is the cause of realizing the essence of the means of generosity, etc., without deviating from the truth, because it does not focus on the three circles. Wisdom can distinguish the differences in the practice of generosity, etc., and morality, etc., and because there is no ignorance of the practice, all dharmas such as generosity are realized as illusions, so the benefits of oneself and others are achieved as they are. Even if you enjoy the desired qualities, it is like eating poison that has been cast by mantras, and it will not be completely defiled. In that way, the Sutra itself says: 'The means of generosity and so on is to know how to gather disciples. Wisdom is to know how to fully examine the nature of things.' In the Arya Adhimukti Baladhana Sutra, two things, skillful means and wisdom, are also mentioned: 'Skillful means is to gather all the virtuous dharmas such as generosity into one's own mind.' What is wisdom? 'The wisdom that is skilled in distinguishing all dharmas without mixing them up.' Third, showing the necessity of union: These two, skillful means and wisdom, which have been mentioned above, are not only necessary for beginners to learn, but also for Bodhisattvas in the Joyful Land (first Bhumi).

---

དྲི་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སར་ཆུད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། རེས་ འགའ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་སྟེ། ས་བཅུའི་བར་དུ་བརྟེན་དགོས་པས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཧྭ་ཤང་ལྟར། ཤེས་རབ་འབའ་ཞིག་བསྟེན་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་མ་ ཡིན་ནོ། །ས་བཅུའི་བར་དུ་ཤེས་རབ་འབའ་ཞིག་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ས་བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་ལའང་། བྱེ་བྲག་མེད་ པར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ས་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་དགོས་ཏེ། ས་བཅུ་པ་ལུང་དུ་བཀོད་ནས་གསུངས་ཏེ། རེ་རེ་ལ་གཙོ་བོར་སྤྱོད་མི་སྤྱོད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡོད་ཀྱང་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ། 1-752 ཞེས་ས་བཅུ་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་ངོ་། །ཐབས་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་ལ་བསླབ་དགོས་པ་བསྟན་ཟིན་ནོ།། །། ༄། །ཐབས་སྤོང་བ་ལུང་གིས་དགག་པ། གསུམ་པ་ཐབས་སྤོང་བ་ལུང་གིས་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ས་བཅུ་པའི་ལུང་དང་འགལ་བ་དང་། མདོ་གཞན་དང་ཡང་འགལ་བར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། འགལ་བ་འགོད་པ་དང་། གང་དང་འགལ་བའི་ལུང་དྲང་ བའོ། །དང་པོ་ནི། ཐབས་མི་དགོས་པར་ཤེས་རབ་འབའ་ཞིག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་སྨྲ་ན། ས་བརྒྱད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབད་རྩོལ་གྱི་མཚན་མ་མེད་པར་སྤྲོས་པ་ཞི་བར་གནས་པའི་ འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་གནས་པ་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འགོག་པ་ལ་བསླང་དགོས་པར་བཤད་པ་དང་ཡང་མི་འགལ་ཏེ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། འདི་ལྟར་ས་བཅུ་པ་དེ་ ལས་གསུངས་པ་ནི། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ས་མི་གཡོ་བ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་སོགས་ནས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་པའི་བར་ཏེ། ལུང་གི་དོན་ ཅུང་ཟད་བཤད་ན། ཀྱེ་ཞེས་པ་ནི་བོད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་དོན་ཉམས་སུ་བླངས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱལ་ཚབ་བྱེད་ནུས་པར་སྐྱེས་པས་ན་རྒྱལ་བའི་སྲས་སོ། 1-753 དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འདུ་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་མི་གཡོ་བའི་ས་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བདུན་པ་མན་ཆད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཏེ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་ དང་། སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བསྐུལ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རྒྱུན། ས་བརྒྱད་པ་དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ དེ་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བྱོན་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཐབས་མང་པོ་སྒྲུབ་པར་མཛད་དགོས་པར་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ

【現代漢語翻譯】 那些已經達到無垢等境界的人，也應當不僅僅是偶爾，而是時時刻刻都要依賴於相續，因為必須依賴到十地。如同和尚的觀點，僅僅依賴智慧是無法獲得菩提的。像這樣，在十地之間，不僅僅依賴智慧。對於菩薩的極喜地等所有十地，沒有差別地，所有的波羅蜜多在每一地上都必須完全修習。第十地中已經明確說明，雖然每一地都有主要修習和不修習的差別，但也不是完全不修習其他的。正如《十地經》中所說。這已經說明了必須修習方便和智慧雙運。 第三，以教證破斥捨棄方便，分為兩部分：廣說和總結要義。第一部分分為兩部分：與《十地經》相違和與其它經典相違。第一部分分為兩部分：提出相違之處和引用相違的教證。第一點是，如果說不需要方便，僅僅依靠智慧就能獲得菩提，那麼與第八地菩薩安住于無勤作、寂滅戲論的滅盡定中，諸佛世尊爲了從滅盡定中喚醒他們而宣說必須喚醒相違背。 第二點是，就像《十地經》中所說：『諸佛子，如是安住于不動地的菩薩』等等，直到廣說。略釋經文的含義：『諸佛子』是呼喚語。因為已經受持了諸佛所轉法輪的大乘之義，能夠成為諸佛的代表，所以稱為佛子。 像這樣，菩薩以二取分別念安住于不動地的菩薩，即七地及以下的菩薩，以其往昔的願力，也就是發心的力量，以及慈悲心推動利益眾生的力量，和圓滿修習智慧資糧的法身之流。十方諸佛世尊來到安住于第八地的菩薩面前，爲了成辦如來智慧的證得，示現必須成辦眾多方便。那菩薩...

【English Translation】 Those who have attained the state of stainlessness, etc., should rely on the continuum not just occasionally, but at all times, because they must rely on it up to the ten bhumis (stages). Like the view of the Hwashang, enlightenment is not attained by relying solely on wisdom. Thus, between the ten bhumis, one does not rely solely on wisdom. For all ten bhumis, such as the Joyful Ground of a Bodhisattva, without exception, all the paramitas (perfections) must be fully practiced on each bhumi. It is clearly stated in the tenth bhumi that although there is a difference in what is mainly practiced and not practiced on each bhumi, it is not that the others are not practiced at all. As it is said in the Dashabhumika Sutra (Sutra of the Ten Bhumis). This has shown that one must train in the union of skillful means and wisdom. Third, refuting the abandonment of skillful means with scripture is divided into two parts: detailed explanation and summarizing the meaning. The first part is divided into two parts: contradicting the Dashabhumika Sutra and contradicting other sutras. The first part is divided into two parts: presenting the contradiction and quoting the scripture that contradicts it. The first point is, if it is said that skillful means are not needed and enlightenment can be attained solely through wisdom, then it contradicts the fact that Buddhas, the Bhagavat, explain that Bodhisattvas abiding in the cessation of effort, the pacification of elaboration, and the samadhi of cessation in the eighth bhumi must be awakened from cessation. The second point is, as it is said in the Dashabhumika Sutra: 'O sons of the Victorious Ones, thus the Bodhisattva abiding in the Immovable Ground,' and so on, until the extensive explanation. Briefly explaining the meaning of the scripture: 'O sons of the Victorious Ones' is a vocative. Because they have upheld the meaning of the Great Vehicle, which is the turning of the wheel of Dharma by the Buddhas, and are able to act as representatives of the Buddhas, they are called sons of the Buddhas. Thus, the Bodhisattva abiding in the Immovable Ground with dualistic conceptualizations, that is, the Bodhisattvas of the seventh bhumi and below, through the power of their past aspirations, that is, the power of their bodhicitta (mind of enlightenment), and the power of compassion that motivates them to benefit sentient beings, and the stream of the Dharmakaya (body of truth) that fully ripens the accumulation of wisdom. The Buddhas, the Bhagavat, of the ten directions come to the Bodhisattva abiding in the eighth bhumi and show that many skillful means must be accomplished in order to accomplish the attainment of the Tathagata's (Thus-Gone One's) wisdom. That Bodhisattva...

---

་ འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཞེས་པ་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་མདོ་འདི་དག་གོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བོས་ནས། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་གཉིས་སྨོས་པ་ནི། སླར་ཡང་ས་ བདུན་པ་མན་ཆད་དུ་ཐབས་བསྟེན་པ་དང་། འགོག་པ་ལས་བསླངས་ནས་ཐབས་བསྟེན་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སློབ་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལས་ཏེ། དེའི་ཆེད་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། དོན་དམ་པ་ཁོངས་སུ་ཆུད་པའང་ཡིན་ན། འོན་ཀྱང་གང་ངེད་ཀྱི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ད་དུང་ཁྱོད་ལ་མེད་ཀྱིས་ཏེ། 1-754 མེད་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་ཕྱིར་དུ། ད་དུང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་རྩོམས་ཤིག སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་བཟོད་པའི་སྒོ་འདི་ཉིད་ཀྱང་མཐར་མ་ཐུག་པས་ མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་དེའི་རྒྱུན་སྒོམ་པའང་མ་དོར་ཅིག་ཅེས་གདམས་པར་མཛད་དོ། །དེ་འབའ་ཞིག་ལྷུར་ལེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ སྤྲོས་པ་ཞི་བར་གནས་པའི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཐོབ་ཀྱང་། གཞན་གྱི་དོན་མ་བྱས་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྫོགས་པས། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མི་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གཞན་ གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་དོན་མ་མཐོང་བས་ན་བྱིས་པ། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་གནས་སོ་སོར་སྐྱེ་བ་ལེན་པས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྟེ། སེམས་རྒྱུད་མ་ ཞི་བ་དང་། འཆིང་བྱེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྒྱུད་ལ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། ལྟ་བའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་དང་གཉིས་པོའི་བར་དུ་གཡེན་སྦྱོར་བ་འདི་དག་ ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སོམས་ཤིག ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པའི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྦྱོར་བས་ཞུགས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་ཞེས་པའོ། ། 1-755 འོ་ན་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་བྱའི་རང་དོན་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་མི་བསྒོམ་མམ་སྙམ་ན། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་རྟོག་གེའི་བློས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ ཀྱི་དོན་སྔར་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་བརྗེད་པར་དྲན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བསྒོའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གསུངས་པ་ནི། ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་འདི་ནི། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཡང་རུང་། འཇིག་རྟེན་དུ་མ་བྱུང་ཡང་རུང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་མ་བྱུང་གི་བྱེ་བྲག་གིས་འ

【現代漢語翻譯】 如是亦宣說。』此乃指下文將出現的諸經。以『種姓之子』呼喚，並兩次說『善哉！善哉！』，是就七地以下仍需依仗方便，以及從止息中起立后依仗方便這兩種情況而言。你學習般若波羅蜜多是爲了完全證悟佛陀的功德，如十力等。為此，你需要獲得殊勝的勝義忍，即通達勝義。然而，你尚未具備如我等的十力、無畏等圓滿的佛陀功德。因此，爲了圓滿地尋求佛陀的功德，現在更應精進。也不要捨棄修習空性證悟之忍的法門，爲了獲得究竟的證悟，要持續修習。』這是佛陀的教誨。爲了表明不應只專注於此，佛陀說：『種姓之子，即使你獲得了寂滅戲論之真實邊際的等持，若不利益他人，則無法圓滿福德資糧，因此無法獲得色身。所以，應當致力於利益其他眾生。』因為未能如實見，故為凡夫；因業力而於各處受生，故為異生；對於心續未寂靜，以及各種束縛性煩惱于相續中生起，並以各種見解于菩提之間搖擺不定者，應當以大悲心觀照。又說：『種姓之子，愿你從眾生的痛苦中解脫！』這是指獲得往昔的願力，以及致力於利益眾生。 那麼，是否意味著后得位只需利益眾生，而不需修習證悟空性的智慧呢？佛陀教導說：『不要忘記先前所證悟的以分別念無法思議的空性之義，要憶念它。』 關於不可思議的宣說：『種姓之子，這不可思議之義，即是諸法的法性。如來出現於世也好，不出現於世也好，此法界不會因如來出現與否而有所不同。

【English Translation】 Thus it was also declared. 'This refers to the sutras that will appear below.' Having called out 'Son of the lineage,' and saying 'Excellent! Excellent!' twice, it refers to the two situations where one still relies on skillful means from the seventh ground downwards, and relying on skillful means after rising from cessation. Your learning of the Prajnaparamita is to fully realize all the Buddha's qualities, such as the ten powers. For this, you need to obtain the excellent ultimate forbearance, which is understanding the ultimate truth. However, you do not yet possess the complete Buddha qualities such as the ten powers, fearlessness, etc., like ours. Therefore, in order to fully seek the Buddha's qualities, you should now exert great effort. Also, do not abandon the practice of cultivating the forbearance of emptiness realization, and continue to practice it in order to attain ultimate realization.' This is the Buddha's teaching. To show that one should not only focus on this, the Buddha said: 'Son of the lineage, even if you have attained the samadhi of the true limit of pacifying proliferation, if you do not benefit others, you will not be able to perfect the accumulation of merit, and therefore you will not be able to obtain the Form Body. Therefore, you should engage in benefiting other sentient beings.' Because they have not seen the truth, they are childish; because they take birth in various places due to karma, they are different beings; for those whose mind-streams are not pacified, and various binding afflictions arise in their continuums, and who waver between Bodhi with various views, contemplate them with great compassion. It is also said: 'Son of the lineage, may you be liberated from the suffering of sentient beings!' This refers to obtaining the aspiration of the past, and engaging in benefiting sentient beings. So, does it mean that in the subsequent attainment, one only needs to benefit sentient beings and not cultivate the wisdom of realizing emptiness for oneself? The Buddha taught: 'Do not forget the meaning of emptiness, which cannot be conceived by discursive thought, that you have previously realized, remember it.' Regarding the declaration of the inconceivable: 'Son of the lineage, this inconceivable meaning is the suchness of all phenomena. Whether the Tathagata appears in the world or does not appear in the world, this realm of Dharma does not differ due to the appearance or non-appearance of the Tathagata.

---

ཕེལ་འགྲིབ་བྱེད་པ་ མ་ཡིན་གྱི། དང་པོ་ནས་འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པར་གནས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་གཟུགས་སོགས་ཕུང་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གདོད་མ་ནས་གང་ཟག་གི་བདག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ ཅད་གདོད་མ་ནས་བདེན་པར་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །གང་ཟག་གི་བདག་མེད་སྒོམ་པའི་མི་རྟོག་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ཉི་ཚེ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ གྱི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གང་དུ་བདག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཆོས་ཉིད་འདི་རྟོགས་པས་འཐོབ་བོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ངེད་ཀྱི་ལུས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཚད་མེད་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ་བསྐྱེད་ཅིག་ཅེས་པ་དང་། 1-756 ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་དང་། ཚོགས་གཉིས་ཀའི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་ཡང་ལྟོས་ནས་བསྐྱེད་ཅིག་ཅེས་པ་དང་། ཇི་ལྟ་བ་ མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཚད་མེད་པ་བསྐྱེད་ཅིག་ཅེས་པ་དང་། གཟུགས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཚད་མེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བསྐྱེད་ཅིག གསུང་གི་ཡོན་ཏན་དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ ལག་རྣམ་པར་དག་པ་དྲུག་ཅུ་ཚད་མེད་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ། ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་འདི་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་འདི་དག་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་བསྐྱེད་ ཅིག རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་མེད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་ནི། བདག་མེད་ཀྱི་དོན་སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་ ཀྱི་དོན་གཅིག་པུར་ཟད་དོ། །ཡོན་ཏན་དུ་མ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་སྣ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་དོན་ མཐའ་དག་སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་འདྲ་བ་གྲངས་དང་ཚད་ཀྱིས་བཟུང་དུ་མེད་པས་མཐའ་ཡས་པར་གྱུར་ཏེ། གཞན་དོན་གྱི་མཛད་པ་ཡང་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པས་མཐའ་བཟུང་དུ་མེད་པས་མཐའ་ཡས་ཤིང་། 1-757 རང་དོན་རྟོགས་པ་དང་། གཞན་དོན་ཕྲིན་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་ཡོན་ཏན་ཡང་མཐའ་ཡས་གྱུར་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དང་མཛད་པ་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་གང་དག ངག་གི་བགྲང་བ་དང་ཡིད་ཀྱི་བགྲང་ བ་དང་ཚད་དང་དཔེ་དང་ཟླ་ཡང་མེད་པ་དེ་དག་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་འཇུག་གི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་བསྐྱེད་ཅིག རིགས་ཀྱི་བུ་རེ་ཞིག་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ བཅུའི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་དང་། བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་གདུལ་བའི་ཐབས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཐོབ་བྱ་ནི་ འདི་ཡིན་ནོ། །གདུལ་བྱ་འདུལ་བའི་ཐབས་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡིད་

【現代漢語翻譯】 不是增減，而是從一開始就沒有增減地存在。同樣，色等蘊的一切法，從一開始就與人我的空性同在；內外一切法，從一開始就沒有真實可執之處。修習人無我的無分別智，並非如來（Tathagata）們的細微差別，而是聲聞（Śrāvaka）和獨覺（Pratyekabuddha）也都能通過證悟這不執著於我的法性而獲得。福德資糧的果報是，善男子，觀待我等之身，生起無量之色身； 證悟法無我的果報是，生起無量之智慧；二資糧的果報是，觀待生起無量之佛陀的器情世界；生起證達如所有性的無量智慧之因；觀待生起色身的功德，無量之光蘊；觀待生起語的功德，六十種清凈的梵音支分，即使是獲得八地菩薩的你，也應如佛一般，生起證悟這些功德的方法。善男子，你對於色等一切法，不作有無等分別的智慧之顯現，僅僅是顯現無我之義的智慧之義。這只是眾多功德中的一種。善男子，如來們對於如是如量的諸法，顯現的智慧之顯現，因其數量和範圍無法衡量，故是無邊的，利他事業也因無始無終而無法衡量，故是無邊的； 與自利證悟和利他事業相關的功德也是無邊的；爲了獲得與智慧和事業相關的功德，以及無法用語言、思想、尺度、比喻和譬喻來衡量的功德，應生起方便與智慧雙運的證悟。善男子，暫時觀待應被清凈的十方無量剎土，無量有情眾生，以及調伏眾生的無量方便法門，如實獲得的就是這些。調伏所化之法即是這些，應如是作意。

【English Translation】 It is not increasing or decreasing, but it exists without increasing or decreasing from the beginning. Likewise, all phenomena of the aggregates such as form are from the beginning empty of the self of a person; all phenomena, internal and external, are from the beginning without any true object of focus. This non-conceptual wisdom that meditates on the absence of self of a person is not to be distinguished as a subtle difference of the Thus-Gone Ones (Tathagatas), but all Hearers (Śrāvakass) and Solitary Buddhas (Pratyekabuddhas) also attain it by realizing this Dharma-nature of not clinging to self. The result of the accumulation of merit is, son of good family, in relation to our body, generate immeasurable form bodies; The result of realizing the absence of self of phenomena is, generate immeasurable wisdom; the result of both accumulations is, in relation to generate immeasurable Buddha's vessel and essence realms; generate the immeasurable cause of manifestly accomplishing the wisdom that knows reality as it is; in relation to the qualities of the form body, generate immeasurable circles of light; in relation to the qualities of speech, the sixty immeasurable pure limbs of voice, even you, a Bodhisattva who has attained the eighth ground, should generate the means to manifestly accomplish these qualities just like the Buddha. Son of good family, this appearance of wisdom that does not discriminate between existence and non-existence, etc., in relation to all phenomena such as form, is exhausted in the single meaning of the wisdom that appears as the meaning of selflessness. It is only one among many qualities. Son of good family, for the Thus-Gone Ones, the appearance of wisdom that manifests all things as they are and how many they are, is immeasurable because it cannot be grasped by number or measure, and the deeds for the sake of others are also immeasurable because they have no beginning or end; The qualities related to self-benefit realization and other-benefit activities are also immeasurable; in order to attain the qualities related to wisdom and activities, and the qualities that cannot be measured by verbal enumeration, mental enumeration, measure, example, or analogy, generate the manifest accomplishment of the union of skillful means and wisdom. Son of good family, for the time being, in relation to the immeasurable realms of the ten directions to be purified, the immeasurable sentient beings, and the immeasurable Dharma methods of taming sentient beings, what is to be attained as it is, is this. The method of taming those to be tamed is this, you should think in this way.

---

ཀྱིས་བསམ་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་སྔར་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ། འོད་དཔག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ཚད་མེད་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་ པར་མཛད་དོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་གང་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ལས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཆར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དག་ལ་བསྐུལ་ནས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་མཛད་དོ། ། 1-758 ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་མོས་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་གཞན་དོན་གྱི་ བྱ་བ་ལ་བསྐུལ་བར་མ་མཛད་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་འོད་དཔག་མེད་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་ སུ་རྫོགས་པའི་ཐབས་གཞན་དོན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་དག་ལ་བཞུགས་པ་མ་མཛད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། དེ་ལྟར་ན་བྱང་སེམས་དེ་ནི་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་དུ་གཞན་དོན་ མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ཡང་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ་། ། གཉིས་པ་མདོ་གཞན་དང་འགལ་བར་བསྟན་པ་ནི། འཕགས་པ་ དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པའི་མདོ་དང་། འཕགས་པ་ག་ཡ་གོ་རིའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་གོང་དུ་སྨོས་པ་ཡང་ས་ཐོབ་མ་ཐོབ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འབྲེལ་དུ་སློབ་དགོས་པར་ བཤད་པ་ཡིན་པས་དེ་དང་ཡང་ཁྱོད་ཐབས་མི་འདོད་པ་འགལ་ལོ། །འཕགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བསྡུ་བ་ལས་བཀའ་སྩལ་བ་དེ་དང་ཡང་ཁྱོད་ཐབས་མི་དགོས་པར་འདོད་པར་འགལ་ལོ། ། 1-759 མདོ་དེར་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་བ་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏེ། འཇམ་དཔལ་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བའི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་རྒྱུད་ལ་བྱུང་བ་རྟོགས་པར་དཀའ་བས་ཕྲའོ་ཞེས་པ་སྟེ། ཤེར་ཕྱིན་མ་རྟོགས་ པ་གཞན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གཞན་ལྔ་པོ་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ཡིན་པས་དེ་སྤོང་ན་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བའི་ལས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གང་ཟག་གང་ལ་ ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་བཀའ་ལ་ལ་དོན་དམ་པར་སྟོན་པ་ནི་བཟང་བར་འདུ་ཤེས། ཀུན་རྫོབ་སྟོན་པའི་མདོ་ལ་ལ་ནི་ངན་པར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བའོ། ། དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བ་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གང་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བའི་གང་ཟག་དེས། དམ་པའི་ཆོས་སྤངས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ

【現代漢語翻譯】 世尊如是說，『諸位菩薩，如前所示，獲得第八地的菩薩，諸如無量光佛（Amitabha，梵文：अमिताभ，轉寫：Amitābha，漢語字面意思：無量光）等如來應供正遍知，爲了證得佛陀的智慧，會致力於無量法門的修證。』 此外，諸如無量光佛等佛陀，爲了使菩薩們以智慧區分，並圓滿佛陀無量的功德，會策勵他們圓滿修證十度波羅蜜（Pāramitā，梵文：पारमिता，漢語字面意思：到彼岸），並幫助他們證得。 『諸位菩薩，你們應當信樂佛陀的功德，你們應當通達佛陀的功德。』如果爲了獲得佛陀的功德，而不策勵他人行利他之事，會有什麼過失呢？如果無量光佛等如來應供正遍知，不讓菩薩安住于圓滿福德資糧之方便，以及證得一切智智的法門中，那麼，這位菩薩就會立即無有利益地入于寂滅，利益眾生的事業也將中斷。』經中廣說如是。 第二，闡述與其它經典相違之處：聖《無垢稱經》（Vimalakīrti-nirdeśa Sūtra）和聖《伽耶山頂經》（Gaya-sirsa Sutra）中所說的，如前所述，無論是否證得菩薩地，都必須修學方便與智慧雙運，因此你（指對方）不欲求方便是相違背的。聖《一切法集經》中所說的，也與你認為不需要方便相違背。 此經中如下所說：『文殊（Mañjuśrī，梵文：मञ्जुश्री，轉寫：Mañjuśrī，漢語字面意思：妙吉祥），難以覺察捨棄正法的業障在相續中產生。』因此，不理解般若波羅蜜（Prajñāpāramitā，梵文：प्रज्ञापारमिता，漢語字面意思：智慧到彼岸），捨棄其他五度波羅蜜，也屬於捨棄正法的行為。 文殊，如果有人認為如來所說的某些經典是究竟了義，而認為某些開顯世俗諦的經典是不好的，這就是捨棄正法。捨棄正法有什麼過失呢？如果有人捨棄正法，因為他捨棄了正法，他將捨棄如來

【English Translation】 The Blessed One said, 'O sons of the Victorious Ones, as previously shown, Bodhisattvas who have attained the eighth bhumi, such as Amitabha (Skt: अमिताभ), and other Tathagatas, Arhats, Perfectly Awakened Ones, engage in the immeasurable means of accomplishing the Buddha's wisdom.' Furthermore, Buddhas such as Amitabha and others, in order to distinguish Bodhisattvas with wisdom and to perfect the immeasurable qualities of the Buddha, encourage them to fully accomplish the ten perfections (Pāramitā) and help them attain them. 'O sons of the Victorious Ones, you should have faith in the qualities of the Buddha, you should understand the qualities of the Buddha.' If one does not encourage others to engage in altruistic activities in order to obtain the qualities of the Buddha, what fault would there be? If the Blessed Ones, such as Amitabha, did not allow the Bodhisattvas to abide in the means of perfecting the accumulation of merit and the means of accomplishing the wisdom of omniscience, then that Bodhisattva would immediately pass into nirvana without benefit, and the work of benefiting sentient beings would also be interrupted.' The sutra speaks extensively in this way. Second, showing the contradiction with other sutras: The holy Vimalakirti-nirdesa Sutra and the holy Gaya-sirsa Sutra, as mentioned above, state that whether or not one has attained the Bodhisattva ground, one must learn the union of skillful means and wisdom, so your (referring to the other party) unwillingness to seek skillful means is contradictory. The holy Sutra of the Collection of All Dharmas also contradicts your view that skillful means are not necessary. In that sutra, it is said as follows: 'Manjushri (Skt: मञ्जुश्री), it is difficult to realize that the obscuration of abandoning the true Dharma has arisen in the continuum.' Therefore, not understanding the Prajñāpāramitā (Skt: प्रज्ञापारमिता), abandoning the other five perfections also becomes an act of abandoning the true Dharma. Manjushri, if someone thinks that some of the teachings spoken by the Tathagata are ultimately meaningful, and thinks that some of the sutras that reveal conventional truth are bad, that is abandoning the true Dharma. What is the fault of abandoning the true Dharma? If someone abandons the true Dharma, because he has abandoned the true Dharma, he will abandon the Tathagata.

---

ས་གསུངས་པ་ལ་མི་བདེན་ཞེས་བསྐུར་བ་བཏབ་ པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱས་པར་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་དགོས་པར་མ་ཟད། ཐབས་ལ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྟེན་དགོས་པ་མདོ་དེ་ལས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་བ་ནི་བདུད་བཞི་ལ་སོགས་པ་ ཕམ་པར་མཛད་ཅིང་ཚུར་ལ་རྫི་བར་མི་ནུས་པས་ན། མ་ཕམ་པ་ཞེས་བྱམས་པ་ལ་བོས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་འདི་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ན། 1-760 ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྒྲུབ་པ་དེ་ལ་ཡང་མི་བླུན་པོ་དེ་དག་རྒོལ་བའི་ཚིག་འདི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཁོ་ན་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ ཞེས་ཟེར་ཞིང་། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་མ་གཞན་རྣམས་སྦྱོར་བ་ལ་སུན་འབྱིན་ཏོ། །འཕགས་པ་མ་ཕམ་པ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཀོ་ཤི་ཀའི་རྒྱལ་པོ་པདྨར་གྱུར་ པ་གང་ཡིན་པས་འདི་ལྟར་བི་ཤྭ་ཀརྨ་ཕུག་རོན་དུ་གྱུར་པ་བསྐྱབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དུ་བརྒྱ་བྱིན་བདག་གི་ཤ་ཁྲ་ལ་བྱིན་པ་དེ་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་ཅན་ཡིན་ནམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ ལ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚུལ་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་དེ་ནི། སྦྱིན་པའི་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་ང་སྔོན་སློབ་པ་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཕྱིན་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་ན། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་ དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་དག་བསགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལ་གནོད་པར་གྱུར་ཏམ། བྱམས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་གནོད་པ་མ་ལགས་སོ། ། 1-761 བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བདུད་བཞིས་མ་ཕམ་པ་བྱམས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་བར་བསྐལ་བརྒྱད་བཅུ་ལ་བསྐལ་ཆེན་གཅིག་ཏུ་བགྲངས་པའི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་དྲུག་ཅུར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས། བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་དྲུག་ཅུར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་དང་། དང་གི་སྒྲས་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་གསུམ་སྡུད་དོ། །བསྐལ་ པ་ཆེན་པོ་དྲུག་ཅུར་སྦྱིན་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དུ་གུས་པར་སྦྱོར་བ་དང་། རྟག་པར་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་ན། སྦྱིན་སོགས་ བསྒྲུབས་པ་དེ་ལ་མི་བླུན་པོ་དེ་དག་འོག་ནས་འབྱུང་བ་འདི་སྐད་དུ། ཚུལ་གཅིག་ཁོ་ནས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་རྒྱས་པ

【現代漢語翻譯】 他說，他們誹謗了佛陀的教誨。佛陀詳細地開示說，不僅要依靠智慧，而且無疑也要依靠方便。經中還開示說，因為四魔等無法戰勝他，也無法反過來控制他，所以稱慈氏菩薩為『無能勝』。菩薩們爲了無上菩提而如實地修持六度。 1-760 對於修持六度，那些愚蠢的人會這樣反駁：『菩薩應該只學習般若波羅蜜多（智慧到彼岸），並誹謗其他佈施等剩餘的波羅蜜多的修持。』聖者無能勝，您怎麼看？昔日化為鴿子的帝釋天（梵天之王），爲了救護化為鴿子的毗首羯磨（工巧天），將自己的肉獻出，這難道是智慧不圓滿嗎？慈氏菩薩對佛陀說：『世尊，那樣做是圓滿佈施波羅蜜多，不是智慧不圓滿。』佛陀開示說：『慈氏，我過去在學道位時，修持菩薩行，行持六度，積累了與佈施等六度相應的善根，那些善根是否障礙了獲得菩提？』慈氏菩薩對佛陀說：『不是障礙，因為那是菩提的順緣。』 1-761 佛陀開示說：『四魔，無能勝慈氏，你也在八十中劫算作一大劫的六十個大劫中，圓滿修持了佈施波羅蜜多；在六十個大劫中，圓滿修持了持戒波羅蜜多。』『和』字包含了忍辱、精進和禪定。『在六十個大劫中，從佈施開始到智慧波羅蜜多之間，以恭敬的修持和恒常的修持這兩種精進圓滿修持。』對於修持佈施等，那些愚蠢的人會這樣說：『僅僅通過一種方法就能獲得無上菩提，那就是通達空性的般若波羅蜜多。』佛陀詳細地開示了這些。

【English Translation】 He said that they had slandered the Buddha's teachings. The Buddha explained in detail that not only should one rely on wisdom, but undoubtedly also on skillful means. The sutra also reveals that because the four maras (demons) and others cannot defeat him, nor can they control him in return, the Maitreya Bodhisattva is called 'Invincible'. Bodhisattvas cultivate the six perfections (Pāramitā) as they are, for the sake of unsurpassed Bodhi (enlightenment). 1-760 Regarding the practice of the six perfections, those foolish people would argue: 'Bodhisattvas should only study the Prajñāpāramitā (perfection of wisdom), and slander the practice of other remaining perfections such as generosity.' Holy Invincible One, what do you think? Was it imperfect wisdom that Śakra (king of the gods), who once transformed into a pigeon, offered his own flesh to save Viśvakarman (celestial architect) who had transformed into a pigeon? Maitreya Bodhisattva said to the Buddha: 'World Honored One, doing so is perfecting the perfection of generosity, not imperfect wisdom.' The Buddha revealed: 'Maitreya, when I was in the stage of learning in the past, practicing the Bodhisattva conduct, practicing the six perfections, did those roots of virtue corresponding to the six perfections such as generosity hinder the attainment of Bodhi?' Maitreya Bodhisattva said to the Buddha: 'It is not an obstacle, because it is a favorable condition for Bodhi.' 1-761 The Buddha revealed: 'Four Maras, Invincible Maitreya, you also perfectly cultivated the perfection of generosity in sixty great kalpas (aeons), with eighty intermediate kalpas counted as one great kalpa; in sixty great kalpas, you perfectly cultivated the perfection of discipline.' The word 'and' includes patience, diligence, and meditation. 'In sixty great kalpas, from the beginning of generosity to the perfection of wisdom, you perfectly cultivated with the two diligences of respectful practice and constant practice.' Regarding the practice of generosity and so on, those foolish people would say: 'Unsurpassed Bodhi can be attained only through one method, that is, understanding the nature of the Prajñāpāramitā of emptiness.' The Buddha explained these in detail.

---

ར་འབྱུང་ངོ་། །འདི་ནི་ཐབས་སྤོང་བ་ལ་ལུང་འདི་དག་དང་ཡང་འགལ་ལོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །གཉིས་པ་དོན་བསྡུ་བ་ནི། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལ་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀ་དགོས་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་གཉིས་པ་ཐོབ་མ་ཐོབ་ཀྱི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ།། །། 1-762 ༄། །ཐབས་ལ་ལྟོས་པར་བསྟན་པ། གསུམ་པ་ཐབས་ལ་ལྟོས་པར་བསྟན་པ་ལ་དོན་གསུམ་སྟེ། རང་གི་བཞེད་པ་ལུང་གིས་བསྟན་པ། གཞན་གྱི་གནོད་པ་སྤོང་བ། སྐབས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། མི་གནས་པའི་མྱང་ འདས་སྒྲུབ་བྱེད། མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་དབུ་མའི་ལམ་དུ་བསྟན་པ། སྐུ་གཉིས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་སུ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་ལ་སློབ་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གོང་ དུ་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་ལ་བསླབས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་གྲུབ་བོ། །གྲུབ་པའི་ཚུལ་འདི་ལྟར། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་ པའི་ཐབས་ཀྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་གཉིས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། གཡོག་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཚེ་རིང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་ ཆེན་པོ་ལ་སོགས་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་ལ་ཡང་མི་གནས་ལ། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ ཉིད་ཀྱིས་ནི། བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མཐའ་དག་སྤངས་པས་འཁོར་བའི་མཐའ་ལ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། འཁོར་བའི་རྩ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བདག་འཛིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་དབུ་མའི་ལམ་དུ་བསྟན་པ་ནི། 1-763 སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། སྦྱིན་སོགས་ཐབས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཟུང་འཇུག་གི་ལམ་འདིས་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། བསྐུར་བའི་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་ནས་དབུ་ མའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །འདི་གཉིས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་མཐའ་གཉིས་སྤོང་ཞེ་ན། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པས་བདེན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་སྤོང་ལ། ཐབས་ བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྤོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཏུ་མ་ཟད་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་དགོས་པ་དེ་བས་ན་ འཕགས་པ་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་ཐབས་དགོས་པར་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པ་ལ། རྒྱུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་དགའ་ བ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཤེས་རབ་ཙམ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི་མ་ཡིན

【現代漢語翻譯】 這是說，這個論證也與放棄方便的經文相矛盾。第二，總結要點： 爲了獲得無上菩提（梵文：Anuttarā-samyak-saṃbodhi，無上正等正覺），方便和智慧兩者都是必要的。因此，無論獲得與否，菩提薩埵（梵文：Bodhisattva，菩提薩埵）都應該依止這二者。 所示依賴方便： 第三，所示依賴方便，有三個要點：以論證展示自己的觀點，消除他人的危害，總結目前要點。第一點有三方面：成就不住涅槃（梵文：nirvāṇa，涅槃），展示遠離二邊的中道，展示成就二身的方便。 第一，如果學習方便和智慧二者，有什麼必要呢？如上所示，如果學習方便和智慧二者，那麼如來（梵文：Tathāgata，如來）的境界，不住涅槃也能成就。成就的方式如下：通過佈施（梵文：dāna，佈施）和戒律（梵文：śīla，戒律）等方便，可以完全獲得佛陀的色身二身，佛陀的器情世界清凈，侍從圓滿，壽命長久等，以及巨大的受用等圓滿的果報。因此，薄伽梵（梵文：Bhagavān，薄伽梵）不住于涅槃的邊。通過證悟空性的智慧波羅蜜多（梵文：Prajñāpāramitā，般若波羅蜜多），可以消除對自我的迷惑等一切顛倒，因此也不住于輪迴的邊。因為輪迴的根本是顛倒的自我的執著。 第二，展示遠離二邊的中道： 通過證悟空性的智慧，慈悲心和菩提心，以及佈施等方便的自性結合之道，可以完全消除增益和損減二邊，從而展示中道。這二者如何消除二邊呢？通過證悟空性的智慧，可以證悟一切法無自性，從而消除執著真實的增益邊。通過完全展示方便福德之分，可以消除誹謗因果的損減邊。因為不僅需要智慧，也需要福德資糧，所以聖者《正法集經》中也說需要方便。爲了完全成就具足妙相好（梵文：lakṣaṇa，相）的色身，需要歡喜福德資糧，但並非僅僅歡喜證悟法身的智慧。

【English Translation】 This means that this argument also contradicts the scriptures that abandon skillful means. Second, summarizing the points: To attain unsurpassed Bodhi (Sanskrit: Anuttarā-samyak-saṃbodhi, Unsurpassed Perfect Enlightenment), both skillful means and wisdom are necessary. Therefore, whether attained or not, a Bodhisattva (Sanskrit: Bodhisattva) should rely on both. Showing reliance on skillful means: Third, showing reliance on skillful means has three points: demonstrating one's own view with arguments, eliminating harm from others, and summarizing the current point. The first point has three aspects: accomplishing non-abiding Nirvana (Sanskrit: nirvāṇa), demonstrating the Middle Way that avoids both extremes, and demonstrating skillful means for accomplishing the two bodies. First, if studying both skillful means and wisdom, what is the necessity? As shown above, if studying both skillful means and wisdom, then the realm of the Tathāgata (Sanskrit: Tathāgata), non-abiding Nirvana, can also be accomplished. The way of accomplishment is as follows: through skillful means such as giving (Sanskrit: dāna) and discipline (Sanskrit: śīla), one can fully obtain the two bodies of the Buddha's form, the Buddha's pure vessel and sentient world, perfect attendants, longevity, and great enjoyment, etc., perfect results. Therefore, the Bhagavan (Sanskrit: Bhagavan) does not abide in the extreme of Nirvana. Through the Prajñāpāramitā (Sanskrit: Prajñāpāramitā) of realizing emptiness, one can eliminate all inversions such as delusion about self, and therefore does not abide in the extreme of Samsara. Because the root of Samsara is the inverted clinging to self. Second, demonstrating the Middle Way that avoids both extremes: Through the path of the union of the nature of wisdom that realizes emptiness, compassion and Bodhicitta, and skillful means such as giving, one can completely eliminate the two extremes of addition and subtraction, thus demonstrating the Middle Way. How do these two eliminate the two extremes? Through the wisdom of realizing emptiness, one can realize that all phenomena are without self-nature, thus eliminating the extreme of clinging to truth. By fully demonstrating the aspect of skillful means and merit, one can eliminate the extreme of slandering cause and effect. Because not only wisdom is needed, but also the accumulation of merit, the Noble 'Collection of Righteous Dharmas Sutra' also says that skillful means are needed. To fully accomplish the form body with excellent marks (Sanskrit: lakṣaṇa), one needs to rejoice in the accumulation of merit, but not just rejoice in the wisdom of realizing the Dharmakaya.

---

་ནོ་ཞེའོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀ་དགོས་པ་ཡང་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་ནི། རྒྱུ་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་རག་མ་ལུས་པར་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེའོ། ། 1-764 ཐབས་གཙོ་བོ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་བརྟེན་དགོས་པར་བསྟན་པ་ནི། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་བྱང་ཆུབ་པའི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང་། འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ཡལ་འདབ་རྒྱས་པའི་སྡོང་པོའི་རྩ་ བ་ལྟར། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། མཐའ་མར་ཡང་ཐབས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། ། གཉིས་ པ་གཞན་གྱི་གནོད་པ་སྤོང་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཐབས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྟེན་དགོས་ན། མདོ་ལས་གང་ཆོས་ཆུ་བརྒལ་ཟིན་པའི་གཟིངས་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ ཀྱིས་ཆོས་དགེ་བ་ཉིད་ཀྱང་སྤང་བར་བྱ་ན། ཆོས་མ་ཡིན་པ་མི་དགེ་བ་སྤོང་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ལུང་དེ་ཡང་དགེ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ ཏུ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ལ་བདེན་འཛིན་སྤོང་བ་དེ་ལ་དགོངས་ཏེ། སྤང་ངོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་གྱི། མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་དགོས་པ་སྒྲུབ་པའི་ ཕྱིར་དུ་མཁས་པ་དག་གིས་མི་བསྟེན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་ལས་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་མོད་ཀྱི། ལོག་པར་མི་བཟུང་ངོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་དོན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བཟུང་གི་ཀུན་རྫོབ་ཐབས་ཀྱི་ཆ་མི་བཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས། 1-765 ཀུན་རྫོབ་ཐབས་ཀྱི་ཆ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། ལོག་པར་མི་བཟུང་ངོ་ཞེས་པའི་དོན་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ལམ་ལོག་པར་བཟུང་བར་མི་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །ཐབས་ཀྱི་ཆ་མི་བཟུང་བའི་ དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་འཁོར་བའི་བདེ་འབྲས་ཀྱི་རྒྱུར་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མདོ་ཁ་ཅིག་ལས། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཐབས་ཀྱི་ ཆ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འཁོར་བའི་འབྲས་བུར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། སྟོང་ཉིད་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་དེ་ཙམ་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བས་ ཆོག་པར་འཛིན་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་ཏེ། སྟོང་ཉིད་མ་རྟོགས་པར་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཐབས་ཀྱི་ཆ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ། འཁོར་ བའི་འབྲས་བུར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་

【現代漢語翻譯】 意思是說，需要方便和智慧二者。還教導說：『如來是方便和智慧相結合的行為。』說明了方便和智慧二者產生的功德是：要知道，不依賴其他因緣，就能產生無上的菩提心證悟。 說明了在初、中、后三個階段都需要依靠方便，如《大日如來菩提心經》中也說：『一切果位遍知智，如枝葉繁茂的樹之根，從大悲之根中生出，從菩提心之因中生出，最終也圓滿了方便。』這就是所說的意思。第二，避免對他人的損害：如果說方便世俗諦的部分也必須依靠，那麼，經中說，『凡是知道法如筏喻的聖者，尚且要捨棄善法，何況是不善法呢？』這豈不是相違背嗎？答：那個經文也是爲了捨棄對善法的顛倒執著，即對善法的實執而說的。教導說要捨棄，但並不是說爲了成就增上生和決定勝的必要，智者們也不依靠它。如果還是那個經中說：『受持法，但不邪執。』意思是受持空性，而不受持世俗方便的部分，那麼，世俗方便的部分也要捨棄嗎？答：『不邪執』的意思是，不要邪執佛所說的道，而不是說不受持方便的部分。那麼，佈施和持戒等不是輪迴安樂之果的因嗎？答：有些經中說，佈施和持戒等方便的部分的果是輪迴之果，那是針對那些滿足於不證悟空性的佈施和持戒等善根的人的想法而說的。也就是說，沒有證悟空性，佈施和持戒等方便的部分的果，被稱為輪迴之果，是因為他們沒有證悟空性的智慧。

【English Translation】 It means that both skillful means and wisdom are needed. It is also taught that: 'The Tathagata is the practice of combining skillful means and wisdom.' It explains the merits produced by both skillful means and wisdom: 'Know that without relying on other causes and conditions, the supreme Bodhicitta realization will arise.' It shows that skillful means must be relied upon in the beginning, middle, and end. As it is also said in the Vairochana Bodhichitta Sutra: 'The omniscient wisdom of all fruits is like the root of a tree with luxuriant branches, arising from the root of great compassion, arising from the cause of Bodhichitta, and ultimately perfecting skillful means.' This is what is meant. Second, avoiding harm to others: If it is said that even the conventional aspect of skillful means must be relied upon, then, the sutra says, 'Those noble ones who know the Dharma is like a raft, should abandon even good Dharma, let alone non-virtuous Dharma?' Does this not contradict? Answer: That sutra is also spoken to abandon the inverted clinging to virtue, that is, the clinging to the reality of virtue. It teaches to abandon it, but it does not mean that wise people do not rely on it in order to achieve the necessity of higher rebirth and definite goodness. If it is still said in the same sutra: 'Hold the Dharma, but do not hold it wrongly,' meaning to hold emptiness, but not to hold the conventional aspect of skillful means, then, should the conventional aspect of skillful means be abandoned? Answer: 'Do not hold wrongly' means that one should not wrongly hold the path spoken by the Buddha, not that one should not hold the aspect of skillful means. Then, are generosity and discipline, etc., not the cause of the fruits of samsaric happiness? Answer: Some sutras say that the fruit of the aspect of skillful means such as generosity and discipline is the fruit of samsara, which is said in consideration of the thoughts of those who are satisfied with the roots of virtue such as generosity and discipline without realizing emptiness. That is to say, without realizing emptiness, the fruit of the aspect of skillful means such as generosity and discipline is called the fruit of samsara because they do not have the wisdom of realizing emptiness.

---

ཁྲིམས་ཙམ་གྱིས་འཁོར་བའི་བདེ་འབྲས་ཙམ་ཐོབ་ཀྱི། ཐར་པ་མི་ཐོབ་པས། ཐར་པ་ ཐོབ་པ་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བ་སྔ་མ་རྣམས་ལ་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་བསྣན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱའོ་ཞེས་གོང་ནས་གོང་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སྤྲོ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 1-766 སྔ་མ་རྣམས་འཁོར་བར་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་ཟུང་འབྲེལ་དགོས་པ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་སྐུ་ འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། ཐབས་ཀྱི་ཆ་དགོས་པར་སྟོན་པའི་ལུང་སྔར་སྨོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཡང་འགལ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་སྐབས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། ཐབས་ཤེས་རབ་ ཟུང་འཇུག་དགོས་པ་དེ་ལྟ་བས་ན། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀ་ས་ཐོབ་མ་ཐོབ་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་བསྟེན་དགོས་པ་ཁོ་ནར་གསུང་རབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པར་གནས་སོ། །ཐབས་ཤེས་ རབ་གཉིས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ།། །། ༄། །ཤེས་རབ་སྒྲུབ་པ། གཉིས་པ་ཤེས་རབ་སྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཚམས་སྦྱར་བ་དང་། དངོས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གོང་དུ་ཐབས་ཀྱི་བསྔགས་པ་གཙོ་བོར་བསྟན་པ་ན། ཐབས་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་ཤེས་རབ་མི་དགོས་སྙམ་ན། ཤེས་རབ་གདོན་མི་ཟ་བར་དགོས་ཏེ། ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱེད་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་པོ་ལྔས་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་ཐོབ་སྟེ། ཤེར་ཕྱིན་གྱིས་ཟིན་པ་ལས་གཞན་དུ་ན་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་མིང་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། 1-767 ཤེས་རབ་ཀྱིས་མ་ཟིན་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་མི་ཐོབ་པ་དེ་བས་ན། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཉམ་པར་བཞག་པ་ ཞི་གནས་ལ་གནས་ནས་ལྷག་མཐོང་གི་རྟོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ། ཞེས་ཏེ་དང་པོར་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། ། ༈ ཤེས་རབ་གསུམ་གྱི་འཇུག་པ་སྤྱིར་བརྗོད་པ། གཉིས་པ་དངོས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཤེས་རབ་གསུམ་གྱི་འཇུག་པ་སྤྱིར་བརྗོད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་བསམ་བྱུང་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་དང་། སྒོམ་བྱུང་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ ཤེས་རབ་གསུམ་ཡོད་པ་དེ་ལ། ཐོག་མར་རེ་ཞིག་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། ཐོས་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མ་བཟུང་བར། བསམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ ཀྱིས་དོན་ལ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་ལུང་གི་ཚིག་འཛིན་པའི་ཤེས་རབ་ལ་ཐོས་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་དང་། རེས་འགའ་ཚིག་འཛིན་རེས་འགའ་དོན་འཛིན་པ་ལ་

【現代漢語翻譯】 僅僅依靠（持）戒律只能獲得輪迴的安樂果報，無法獲得解脫。因此，爲了獲得解脫，應該將佈施等之前的善行，以通達空性的智慧加以攝持而修持。這是爲了不斷增進對善根的歡喜。 之前所說的（佈施等）並非是指向輪迴。如果不是方便與智慧相結合，那麼與聖者無垢稱所說的，以及其他關於成就色身的福德資糧和方便之必要性的經文，都會產生矛盾。第三，總結本段的意義：因為需要方便與智慧相結合，所以在證悟與未證悟的任何階段，都必須依止方便與智慧。這是所有經文的意旨所在。以上已經闡述了方便與智慧的修持。 智慧的修持 第二部分是關於智慧的修持，分為兩個部分：過渡性引導和正文的闡述。第一部分是：在前面主要闡述了方便的讚歎之後，如果有人認為只需要修持方便，而不需要智慧，那麼智慧是必不可少的。因為有了方便與智慧二者，才能被稱為圓滿。只有被智慧波羅蜜多所攝持，之前的佈施等前五者才能獲得波羅蜜多的名稱。如果不是被般若波羅蜜多所攝持，就不能獲得波羅蜜多的名稱。 因為沒有被智慧攝持就不能獲得波羅蜜多的名稱，所以爲了使佈施和持戒等五者完全清凈，並且爲了安住于止觀雙運的禪定中，獲得勝觀的證悟，首先應該努力修持通達空性的智慧。 總說三種智慧的生起 第二部分是關於正文的闡述，分為三個部分：總說三種智慧的生起，分別闡述由思所生智慧的次第，以及由修所生智慧的次第。第一部分是：對於由聽聞、思維和禪修所產生的三種智慧，首先應該生起由聽聞可信的經文所產生的智慧。因為如果沒有聽聞所生智慧的把握，就無法通過思維所生智慧來斷除對意義的增益和損減。

【English Translation】 Merely relying on (holding) precepts can only obtain the happiness of samsara, not liberation. Therefore, to attain liberation, one should cultivate generosity and other previous virtuous deeds by incorporating the wisdom of realizing emptiness. This is to continuously increase joy in the roots of virtue. The previous (generosity, etc.) does not refer to samsara. If it were not for the combination of skillful means and wisdom, it would contradict the teachings of the noble Vimalakirti, as well as other scriptures on the necessity of the accumulation of merit and skillful means for the accomplishment of the Form Body. Third, to summarize the meaning of this section: Because the combination of skillful means and wisdom is necessary, one must rely on both skillful means and wisdom in all stages, whether enlightened or unenlightened. This is the intention of all the scriptures. The practice of skillful means and wisdom has been explained. The Cultivation of Wisdom The second part is about the cultivation of wisdom, which is divided into two parts: transitional guidance and the explanation of the main text. The first part is: After mainly praising skillful means above, if someone thinks that only skillful means need to be cultivated and wisdom is not necessary, then wisdom is indispensable. Because with both skillful means and wisdom, it can be called complete. Only when it is grasped by the Perfection of Wisdom can the previous five, such as generosity, obtain the name of Paramita. If it is not grasped by Prajnaparamita, it cannot obtain the name of Paramita. Because one cannot obtain the name of Paramita without being grasped by wisdom, in order to purify the five, such as generosity and discipline, and in order to abide in the samadhi of Shamatha-Vipassana and obtain the realization of Vipassana, one should first strive to cultivate the wisdom of realizing emptiness. General Explanation of the Arising of the Three Wisdoms The second part is about the explanation of the main text, which is divided into three parts: a general explanation of the arising of the three wisdoms, a separate explanation of the order of generating wisdom arising from thinking, and the order of generating wisdom arising from meditation. The first part is: For the three wisdoms arising from hearing, thinking, and meditation, one should first generate the wisdom arising from hearing reliable scriptures. Because without the grasp of the wisdom arising from hearing, one cannot cut off the addition and subtraction of meaning by the wisdom arising from thinking.

---

བསམ་ བྱུང་གི་ཤེས་རབ་དང་། དོན་འབའ་ཞིག་ལ་དམིགས་པ་སྒོམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ཏུ་བཞེད་དོ། །མཛོད་ལས། ཐོས་སོགས་ལས་བྱུང་ཤེས་རབ་ནི། །མིང་དང་གཉིས་ཀ་དོན་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་སོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས། 1-768 འོ་ན་ཚིག་ལ་དམིགས་པའི་ཚེ་ཐོས་བྱུང་དང་། དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཚེ་སྒོམ་བྱུང་དུ་འགྱུར་བས། བར་དུ་བསམ་བྱུང་མི་རྙེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སུན་འབྱིན་པར་མཛད་དོ། །སློབ་དཔོན་གཞན་ རྣམས་ཀྱིས་ནི། ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དང་པོར་ལུང་གི་དོན་ཙམ་འཛིན་པ་ལ་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་བོ། །ལུང་གི་དོན་རིགས་པས་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་བསམ་བྱུང་གི་ཤེས་ རབ་དང་། རིགས་པས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ལས་བྱུང་བ་སྒོམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་བོ་ཞེས་འཆད་དོ། །ཐོས་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ དེས། རེ་ཞིག་ལུང་ཐོས་པ་ལས་ལུང་གི་བརྗོད་བྱའི་དོན་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །ལུང་གི་དོན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་རྗེས་ཐོགས་དེ་ནས། ལུང་གི་དོན་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ ངེས་པའི་དོན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དྲང་བའི་དོན་ཆོས་ཅན་སོ་སོ་བ་རྣམས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྗེས་དེ་ནས་བསམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་དེས་ཆོས་ཅན་དང་། ཆོས་ཉིད་བྱེ་བྲག་ སོ་སོར་ཕྱེད་པའི་དོན་རྟོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཆོས་ཅན་སྣང་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཡང་དག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ནའི་དོན་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཆོས་ཅན་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཆ་དེ་ནི། 1-769 སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་བློའི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་བསྒོམ་བྱ་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཅན་སོ་སོ་བའི་དོན་ལ་རིགས་པས་བརྟག་ནས་ཐེ་ཚོམ་ཆོད་པའི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྒོམ་ པ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། གནས་ཚུལ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཐ་མའི་བློས་མཚན་མར་བཟུང་བའི་དོན་བསྒོམས་ཤིང་། གནས་ཚུལ་མ་རྟོགས་པས་ན་གནས་ཚུལ་གྱི་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡང་མ་ བསལ་བས། ཡང་དག་པའི་དོན་ཆུ་ཟླ་ལྟར་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་ཀྱང་གནས་ཚུལ་ལ་ཟླ་བའི་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ལྟར། ཆོས་ཅན་སྣང་ཚོད་པ་རྣམས་སྣང་བཞིན་པའི་དུས་ན་སྣང་བ་ལྟར་ གནས་ཚུལ་ལ་གྲུབ་པའི་དོན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡང་དག་པའི་དོན་རིགས་པས་རྙེད་ནས། ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པར་བྱས་པའི་མཐུ་ལས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ རོ། །མི་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་དོན་དུ་སྒོམ་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བས། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་བསྒོམ་པ་དང་འདྲའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཏིང་ ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང་རིགས་པས་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཐེ་ཚོམ་ཆོད་པའི་དོན་བསྒོམ་པར་བཀའ་སྩལ་ཏེ། གལ

【現代漢語翻譯】 思所生慧（bsam byung gi shes rab）和專注于意義的修所生慧（sgom byung gi shes rab）。《俱舍論》（mdzod）中說：『聞等所生之慧，名與二者義為境。』論師世親（dbyig gnyen）曾駁斥：『如果專注于詞句時是聞所生慧，專注于意義時是修所生慧，那麼中間的思所生慧就不存在了。』其他論師則解釋說：首先，依靠可信的教證聽聞，最初僅把握教證的意義是聞所生慧；從以理智思考教證的意義而產生的智慧是思所生慧；從以理智確定之義，由三摩地（ting nge 'dzin）完全攝持而產生的智慧是修所生慧。生起聞所生慧者，暫時從聽聞教證中，能夠完全把握教證所表達的意義。在完全把握教證意義之後，通過思所生慧，能夠區分需要確定的意義——空性（stong pa nyid），和需要辨別的意義——各個法（chos can so so ba）。在區分之後，思所生慧依靠對法和法性（chos nyid）各自差別的理解，應當修習如現象般存在的法，其真實狀態為空性。不真實的世俗諦（kun rdzob pa'i cha），不是證悟空性的智慧所應修習的對象。 如果不是以分別慧（so sor rtogs pa'i shes rab）用理智分析各個法的意義，從而斷除對空性意義的懷疑，而是以顛倒的見解執著于最終的相（mtshan ma），並且因為沒有證悟實相而沒有消除對實相的懷疑，那麼即使如水中月般顯現真實的意義，也如同月亮本身空無自性一樣，現象也如同顯現時一樣，在實相上是空無成立的。如果不能通過理智找到真實的意義，並且反覆串習，那麼就不會生起如實了知真相的智慧。因為不能生起如實了知真相的智慧，所以爲了如實現見真相而修習是無意義的，如同外道（mu stegs can）的修習一樣。世尊（bcom ldan 'das）在《三摩地王經》（ting nge 'dzin gyi rgyal po）中也說，應當以理智分別分析，從而修習斷除懷疑的意義。

【English Translation】 The wisdom arising from thinking (bsam byung gi shes rab) and the wisdom arising from meditation (sgom byung gi shes rab) that focuses solely on the meaning. The Abhidharmakosha (mdzod) says: 'The wisdom arising from hearing, etc., has as its object both the name and the meaning.' The teacher Vasubandhu (dbyig gnyen) refuted: 'If one focuses on the words, it becomes the wisdom arising from hearing; if one focuses on the meaning, it becomes the wisdom arising from meditation. Therefore, it would be absurd to not find the wisdom arising from thinking in between.' Other teachers explain: First, relying on trustworthy scriptures, initially grasping only the meaning of the scriptures is the wisdom arising from hearing. The wisdom arising from thinking about the meaning of the scriptures with reason is the wisdom arising from thinking. The wisdom arising from the meaning determined by reason, fully grasped by samadhi (ting nge 'dzin), is the wisdom arising from meditation. The one who generates the wisdom arising from hearing, for the time being, from hearing the scriptures, is able to fully grasp the meaning expressed by the scriptures. After fully grasping the meaning of the scriptures, the wisdom arising from thinking distinguishes the meaning to be determined—emptiness (stong pa nyid)—and the meaning to be differentiated—the individual phenomena (chos can so so ba). After distinguishing, the wisdom arising from thinking, relying on the understanding of the individual differences between phenomena and the nature of phenomena (chos nyid), should meditate on the phenomena that appear as they are, whose true state is emptiness alone. The untrue aspect of conventional truth (kun rdzob pa'i cha) is not the object of meditation for the mind that realizes emptiness. If one does not use discriminating wisdom (so sor rtogs pa'i shes rab) to analyze the meaning of individual phenomena with reason, thereby cutting off doubt about the meaning of emptiness, but instead clings to the final sign (mtshan ma) with a reversed view, and because one has not realized the true state, one has not eliminated doubt about the true state, then even if the true meaning appears like a moon in water, just as the moon itself is empty of its own nature, the phenomena, as they appear, are empty of establishment in reality. If one cannot find the true meaning through reason and repeatedly familiarize oneself with it, then the wisdom that knows the truth as it is will not arise. Because the wisdom that knows the truth as it is does not arise, meditating for the sake of directly seeing the truth becomes meaningless, like the meditation of the tirthikas (mu stegs can). The Bhagavan (bcom ldan 'das) also said in the Samadhiraja Sutra (ting nge 'dzin gyi rgyal po) that one should meditate on the meaning that cuts off doubt after analyzing it individually with reason.

---

་ཏེ་ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་ཁུངས་སུ་སྨོས་སོ། །དེའི་དོན་ནི། གལ་ཏེ་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ། 1-770 བདག་སྟེ་སྣང་ཙམ་ཉིད་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པར་ཆོས་ཅན་སོ་སོ་ལ་སོ་སོར་རེ་རེ་ནས་དགར་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་གོ །ཆོས་ཅན་སོ་སོ་ལ་སོ་སོར་དེ་དག་གི་ ངོ་བོ་བརྟགས་ནས་བདག་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་པ་གལ་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྒོམ་པར་བྱེད་ན་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་སྒོམ་པ་དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ ཐོབ་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུའོ། །མྱ་ངན་གྱི་རྟེན་བྱེད་པས་ན་མྱ་ངན་ཏེ་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ལས་འདས་པས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཡང་ན་མྱ་ངན་ནི། རྟེན་ལ་བརྟེན་པའི་མིང་བཏགས་ནས་ མྱ་ངན་གྱི་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོའོ། །བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདེན་འཛིན་བཅད་པས་ཉོན་མོངས་པ་བཟློག་ལ། ཉོན་མོངས་པ་བཟློག་པས་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་སྤངས་པས་ན་ མྱ་ངན་གྱི་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་ལས་འདས་པས་མྱང་འདས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཅན་སོ་སོ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའམ། བདག་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་ པ་ལས་གཞན་དོན་གང་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དེས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མི་བཟློག་པས། སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མྱང་འདས་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །བདག་མེད་པའི་དོན་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཚད་མས་རྙེད་པ་བསྒོམ་དགོས་པ་དེ་ལྟ་བས་ན། 1-771 བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་། ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་དག་གི་སྒོ་ནས་བརྟགས་ལ། ཡང་དག་པ་ཁོ་ནའི་ངོ་བོ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གང་གི་ངོ་བོ་ཞེ་ན། ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོའོ། །དེ་ཉིད་ངོས་བཟུང་བ་ནི། ༈ བྱེ་བྲག་བསམ་བྱུང་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ལ། ཡང་དག་པའི་དོན་ལུང་གིས་གཏན་ལ་དབབ་པ། གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་བསམ་བྱུང་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ལ་དོན་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཡང་ དག་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གང་ཞེ་ན། ཡང་དག་པའི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་སྟེ་གནས་ཚུལ་ནི། དོན་དམ་པར་ཏེ་རིགས་པས་དཔྱད་ན་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། སྐྱེ་ བ་མེད་པའི་དོན་འདི་རྟོགས་པར་འདོད་པ་དག་གིས་ཡང་དག་པའི་དོན་རིགས་པ་དང་ལུང་གིས་གཏན་ལ་དབབ་བོ། ། གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་ལུང་གིས་གཏན་ ལ་དབབ་པ་དང་། རིགས་པས་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལུང་དང་རིགས་པ་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་ལ་ལུང་ནི། འཕགས་པ་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལུང་ དེ་བཤད་པ་ནི། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི། རིགས་པས་མི་བསླུ་བར་གྲུབ་པས་ན་བདེན་ནོ། །ཡང་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་

【現代漢語翻譯】 如是等等，引用了一個頌（Śloka）。其含義是：如果對於色（rūpa）等法，從顯現的層面來說，在各自的法性上，一一區分，認識到是空性。在各自的法性上，考察它們的體性，如果通過禪定修習無我的意義，那麼修習真實義本身就是獲得寂滅（nirvāṇa），即止息戲論之果的因。由於是痛苦的所依，所以是痛苦，即煩惱。超越了痛苦，所以是超越痛苦。或者，痛苦是，以所依為基礎而命名的，痛苦的所依是苦蘊。以證悟無我的智慧斷除實執，從而遣除煩惱；遣除煩惱，從而捨棄苦蘊之果，因此，超越痛苦的所依，稱為寂滅。以分別的智慧，對各自的法性進行一一考察，如果不執著于體性本空或無我的意義之外的任何事物，那麼就不能遣除煩惱，因此不能獲得止息戲論的寂滅。因此，必須在無我的意義上進行分別考察，並通過量（pramāṇa）來獲得並修習它。 因此，應當通過從思考中產生的智慧的正確理性和可信的聖言（āgama）來考察，並修習唯一真實的體性。那麼，什麼是它的體性呢？是內外諸法的自性。認識到這一點是： 殊勝的由思所生智慧生起之理，以聖言確定真實義。 第二，殊勝的由思所生智慧生起之理，分為兩個方面：簡略的指示和詳細的解釋。首先是：什麼是真實事物的體性呢？真實事物的自性，即實相是：勝義諦上，如果以理智分析，就是無生（anutpāda）的自性。因此，想要證悟無生意義的人，應當以理性和聖言來確定真實義。第二，詳細的解釋分為兩個方面：以聖言確定真實義和以理智確定真實義。首先是：既然有聖言和理智兩種，那麼聖言就是如《聖法彙集經》中所說的那樣。解釋聖言是：蘊（skandha）等自性本無生，因為以理效能成立其不虛妄，所以是真實的。或者，自性本無生

【English Translation】 Thus, etc., one Śloka is mentioned as the source. Its meaning is: If, regarding the dharmas of form (rūpa), etc., from the perspective of mere appearance, on each individual dharma, separately, one realizes emptiness. On each individual dharma, examining their essence, if one cultivates the meaning of selflessness through samādhi, then cultivating that very true meaning is the cause for obtaining nirvāṇa, which is the pacification of proliferation. Because it is the basis of suffering, it is suffering, i.e., afflictions. Because it transcends suffering, it is transcendence of suffering. Or, suffering is, named based on its basis, the basis of suffering is the aggregate of suffering. By severing the clinging to reality with the wisdom that realizes selflessness, afflictions are averted; by averting afflictions, the result, the aggregate of suffering, is abandoned, therefore, transcending the basis of suffering is called nirvāṇa. By individually examining each dharma with discriminating wisdom, if one does not focus on anything other than the meaning of emptiness or selflessness, then one cannot avert afflictions, therefore one will not attain the nirvāṇa of pacifying proliferation. Therefore, one must individually examine the meaning of selflessness and cultivate what is found by valid cognition (pramāṇa). Therefore, one should examine through the correct reasoning of the wisdom arising from thought and the trustworthy āgamas, and cultivate the nature of only what is true. What is its nature? It is the own nature of external and internal objects. Identifying that is: The way of generating the distinct thought-born [wisdom], establishing the true meaning with scripture. Secondly, the way of generating the distinct thought-born [wisdom] has two aspects: a brief indication and a detailed explanation. The first is: What is the nature of the true entity? The own nature of the true entity, that is, the state of affairs, is: ultimately, that is, when analyzed by reasoning, it is only the absence of inherent arising (anutpāda). Therefore, those who wish to realize the meaning of no arising should establish the true meaning with reasoning and scripture. The second, the detailed explanation, has two aspects: establishing the true meaning with scripture and establishing it with reasoning. The first is: Since there are two, scripture and reasoning, the scripture is like what is said in the Ārya Dharmasaṃgīti Sūtra. Explaining the scripture is: The aggregates (skandha), etc., are by nature without arising, because it is proven by reason to be non-deceptive, therefore it is true. Or, by nature without arising

---

བ་མེད་པ་ནི་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཡིན་པས་ན་བདེན་ཞེས་བརྗོད་དོ། ། 1-772 སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གཞན་ནི་བློ་ལ་སྣང་བ་ལྟར་གནས་ཚུལ་ལ་མེད་པས་ན་མི་བདེན་ནོ་ཞེས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ཡང་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ དང་བྲལ་བའི་དོན་དམ་པ་དང་སྐྱེ་བའི་སྤྲོས་པ་མེད་པར་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་བདེན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ཏེ་རིགས་པས་དཔྱད་ན་ནི་སྐྱེ་བ་ཡང་བདེན་པ་མ་ ཡིན། མི་སྐྱེ་བ་བདེན་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པས་དཔྱད་ན་ཁྱད་གཞི་མེད་པས་སྐྱེ་མི་སྐྱེ་དེའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སྔ་མའི་མདོ་དེ་ཉིད་ལས་ བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་པ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་པའི་བར་གྱི་མདོས་གསུངས་ཏེ། མདོ་དེའི་དོན་བཤད་པ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བོས་ནས་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་བར་དུ་གནས་པ་དང་། ཐ་མར་ འཇིག་པ་དང་། དང་པོར་འབྱུང་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། ཐོག་མཐའ་དབུས་གསུམ་ལ་ཞེན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ དང་ལྡན་པས། འཇིག་རྟེན་གྱི་དངངས་བས་ཏེ་སྐྲག་པའི་གནས་བསལ་བའི་ཕྱིར། ངག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་རྟོག་པའི་བློ་ལ་སྣང་ཙམ་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་འགག་གོ་ཞེ་གསུངས་ཀྱང་། གནས་ཚུལ་འདི་ལ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། 1-773 གནས་ཚུལ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་པའང་འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ལས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ལུང་གི་དོན་ནི། ཚུལ་བཞིན་འདྲི་བ་ནི་གང་ལགས། ཚུལ་བཞིན་ནི་གང་ལགས། ཞེས་དྲིས་པའི་ལན་བཀའ་སྩལ་པ། རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་མེད་ཀྱི་དོན་དེ་འདྲི་བ་ནི། ཚུལ་བཞིན་ཏེ་དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་འདྲི་བའོ། ། ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པའི་དོན་བཀའ་སྩལ་པའི་ལུང་གི་དོན་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ནི། ནམ་མཁའ་ལྟར་མཐའ་ཡས་པས་ན་ཚད་བཟུང་དུ་མེད་པས་ན་ ཚད་མེད་པའི་སྒོ་སྟེ། འདིའི་དོན་རྟོགས་པ་ན། འཆི་འཕོ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །གང་རྟོགས་ན་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བ་དག་གོ །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ པར་རྟོགས་པའི་སྒོ་སྟེ། གདོད་མ་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །བསམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསམ་པར་བྱ་བའི་ཡང་དག་པའི་དོན། འཕགས་པ་བདེན་པ་ གཉིས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། ། 1-774 ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་པ

【現代漢語翻譯】 由於無生是色等法的實相，所以說是真實的。 而生滅等其他法，並不如顯現於心識般存在，所以說是不真實的。無自性生，也與遠離一切戲論的勝義諦，以及無生戲論相符，所以說無生是真實的。但在勝義諦中，以理智分析，生也不是真實的，無生也不是真實的，因為以理智分析，沒有差別的基礎，生與不生的所有名言都已超越。又如前經所說，從『如是說』到『無生』之間的經文所說，該經的意義是：善男子，對於世間的生住異滅，執著于初、中、后三者。因此，如來以無量眾生脫離三苦的大悲心，爲了消除世間的恐怖，說依靠言語名相的對境，在分別唸的顯現作用下，有生有滅。但實際上，任何法都沒有產生。 實際上，無生也是勝義諦，在《聖妙吉祥經》中也有記載，經文的意思是：什麼是如理作意？什麼是如理？佛回答說：無自性生就是如理。詢問無生的意義，就是詢問如理，即詢問事物的實相。 此外，該經中關於勝義諦的經文是：色等一切法的實相，如虛空般無邊無際，無法衡量，是無量之門。證悟此理，便能遠離死亡和輪迴。證悟什麼呢？證悟自性本空。一切法皆是證悟本體空性的門，因為從一開始本體就是空性。這是經文的含義。以思擇產生的智慧所思擇的勝義諦，在《聖二諦分別經》中也有記載：色等一切法，以自性無生的平等性，一切法皆是空性，平等性即是空性。 《八千頌般若經》

【English Translation】 Because non-arising is the true nature of forms and so on, it is said to be true. Other phenomena such as arising and ceasing do not exist as they appear to the mind, so they are said to be untrue. The absence of inherent arising also accords with the ultimate truth that is free from all elaborations, and with the absence of elaborations of arising, so it is said that non-arising is true. However, in the ultimate truth, when analyzed with reason, arising is not true, nor is non-arising true, because when analyzed with reason, there is no basis for distinction, and all the terms of arising and non-arising are beyond that. Furthermore, as stated in the previous sutra, from 'Thus it was said' to 'non-arising,' the meaning of the sutra is: Sons of good family, they are attached to the beginning, middle, and end, being manifestly attached to what abides in the middle, what ultimately perishes, and what initially arises in this world. Therefore, the Thus-Gone One, endowed with great compassion to save limitless sentient beings from the three sufferings, in order to dispel the fears of the world, said that by the power of the mere appearance to the discriminating mind, the object of verbal terms, there is arising and ceasing. However, in this reality, no phenomenon whatsoever arises. In reality, non-arising is also the ultimate truth, as stated in the 'Arya Samadhiraja Sutra'. The meaning of the passage is: 'What is proper inquiry? What is proper?' The Buddha replied: 'The absence of inherent arising is proper.' To inquire about the meaning of non-arising is to inquire about what is proper, that is, to inquire about the reality of things. Furthermore, the passage in the same sutra concerning the ultimate truth is: 'The reality of all phenomena such as forms is like the sky, limitless and immeasurable, so it is the gate of the immeasurable. Realizing this meaning, one is freed from death and transmigration. What is realized? Those who are free from inherent arising. All phenomena are the gate of realizing emptiness of essence, because from the beginning the essence is emptiness.' This is the meaning of the passage. The ultimate truth to be contemplated by the wisdom arising from thought is also stated in the 'Sutra Distinguishing the Two Truths': 'All phenomena such as forms, by the equality of the absence of inherent arising, all phenomena are equal in emptiness, and equality is emptiness.' The Eight Thousand Verse Prajnaparamita

---

་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་པ་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེའི་དོན་ནི། གཟུགས་སོགས་སུ་བློ་ལ་སྣང་བ་ཉིད་གནས་ཚུལ་ལ་གཟུགས་སོགས་ སུ་གནས་པ་ནི། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་སོགས་སུ་སྣང་བ་ཉིད་གནས་ཚུལ་ལ་གཟུགས་སོགས་སུ་མེད་པས་ན། གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་ཚུལ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པའོ། །འཕགས་པ་གླང་པོ་རྩལ་གྱི་མདོ་ལས་ཀྱང་། བསམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ ཡང་དག་པའི་དོན་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་གསུངས་ཤེ་ན། དོན་དམ་པ་གང་ལ་སྐྱེ་བ་སྲིད་པའི་དངོས་པོ་ཡུལ་དུས་གང་ནའང་མི་དམིགས་ཏེ། གདོད་མ་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། ། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གནས་ཚུལ་ལ་མེད་པས་གནས་ཚུལ་ལ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་གནས་ཚུལ་མི་ཤེས་པའི་བྱིས་པ་དག་ནི། གནས་ཚུལ་ལ་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འདོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། ། 1-775 ཡབ་དང་སྲས་མཇལ་བའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཡང་དག་པའི་དོན་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཆོས་འདི་དག་ཅེས་སྨོས་སོ། འདིའི་དོན་ནི། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི། དུས་གསུམ་དུ་རང་བཞིན་མེད་པར་ མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་དག་སྟེ། ཅི་ཞེ་ན། འདས་པའི་དུས་ནའང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་བར་དུའང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ དང་བྲལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པ་འདི་ནི་རེ་ཞིག་ལུང་གི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པའི་དོན་བསམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། ། ༈ ཡང་དག་པའི་དོན་རིགས་པས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། རྒྱུ་ལ་སྤྱོད་པ་རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མ། གཉིས་ པ་ཡང་དག་པའི་དོན་རིགས་པས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། རིགས་པའི་བྱེད་པ་བསྟན་པས་མཚམས་སྦྱར། རིགས་པའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལུང་གི་དོན་ཡང་དག་པའི་རིགས་པས་བསྟན་ པར་བྱས་ན། ལུང་གི་དོན་གནས་ཚུལ་ལ་གུད་དུ་བཀྲི་མི་ནུས་ཏེ། དེ་བས་ན་རིགས་པས་ཡང་དག་པ་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་དོན་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རིགས་པ་དུ་མ་ཡོད་པ་ ལས། མདོར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་པས་མཚམས་སྦྱར་རོ། །གཉིས་པ་རིགས་པའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་ལ་སྤྱོད་པ་རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མ་དང་། རང་བཞིན་ལ་སྤྱོད་པ་གཅིག་དང་དུ་བྲལ་ལོ། ། 1-776 དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། གཏན་ཚིག་སྒྲུ

【現代漢語翻譯】 此外，經中還說：『善現，色即是空的自性』，乃至『識亦是空的自性』。為什麼呢？因為自性空。』其意是說，顯現於心識中的色等，其存在方式是色等的自性。由於顯現為色等，而實際上並不存在色等，所以說『色即是空的自性』。為什麼呢？因為實際上色是自性空的。在《聖像力經》中也宣說了以思擇慧所證悟的真實義。如何宣說的呢？『在勝義諦中，任何地方、任何時候都找不到生滅的事物，因為其本初以來就是自性空的。』如果有人問：『難道沒有見到從因產生果嗎？』答：『因為實際上並不存在，所以對於實際上並不存在的生起之事物，那些不瞭解實相的凡夫，才會認為實際上是從因產生果的。』 《父子相見經》中也宣說了真實義，說『這些法』。其意是說，所有內外之法，在三時中都是無自性的，以平等性而平等。為什麼呢？因為在過去時中，一切法從無自性開始，直到現在，一切法都遠離自性。』因此，如上所說，暫時從經教的角度，以思擇慧來觀察真實義。 現在要以理證來確定真實義，首先是運用金剛屑因來分析因。 第二部分是以理證來確定真實義，通過展示理證的作用來銜接，詳細闡述理證的自性。第一部分是通過經教的意義來展示真實理證，經教的意義在實相上是無法單獨成立的，因此需要通過理證來分別觀察無生之真實義。其中有很多理證，這裡簡要說明。 第二部分是詳細闡述理證的自性，分為兩部分：運用因的金剛屑因和運用自性的一與異之分析。 第一部分分為四點：確立宗。

【English Translation】 Furthermore, it is also said in the sutra: 'Subhuti, form is empty of its own nature,' and so on, 'consciousness is also empty of its own nature.' Why is that? Because it is empty of its own characteristic.' The meaning of this is that the appearance of form, etc., in the mind, its mode of existence is the nature of form, etc. Since it appears as form, etc., but in reality, form, etc., does not exist, it is said that 'form is empty of its own nature.' Why is that? Because in reality, form is empty of its own characteristic. In the 'Arya Elephant Strength Sutra,' the true meaning to be realized by the wisdom of thought is also proclaimed. How is it proclaimed? 'In the ultimate truth, no object of arising and ceasing can be found in any place or at any time, because it is empty of its own nature from the very beginning.' If someone asks, 'Have you not seen the effect arising from the cause?' The answer is, 'Because it does not exist in reality, those ignorant people who do not understand reality think that the effect arises from the cause in reality for things that do not arise in reality.' In the 'Sutra of the Meeting of Father and Son,' the true meaning is also proclaimed, saying, 'These dharmas.' The meaning of this is that all these internal and external dharmas are equal in equality, without self-nature in the three times. Why is that? Because in the past, all dharmas are without self-nature, and up to the present time, all dharmas are separated from self-nature.' Therefore, as mentioned above, for the time being, from the perspective of the scriptures, the true meaning should be examined by the wisdom of thought. Now, to establish the true meaning through reasoning, first is to analyze the cause by using the Vajra Splinter. The second part is to establish the true meaning through reasoning, connecting by showing the function of reasoning, and elaborating on the nature of reasoning. The first part is to show the true reasoning through the meaning of the scriptures. The meaning of the scriptures cannot be established separately in reality, so it is necessary to separately examine the true meaning of non-arising through reasoning. There are many reasonings, but here is a brief explanation. The second part is to elaborate on the nature of reasoning, divided into two parts: the Vajra Splinter that uses the cause and the analysis of one and many that uses the nature. The first part has four points: establishing the thesis.

---

བ་པ་དང་། རྟགས་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་སྦྱར་བ་དང་། དེའི་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་འགོད་པ་དང་། གཏན་ཚིག་སྟོན་པའི་ལུང་ངོ་། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་བརྟག་པས་ མདོར་བསྟན་པ་དང་། སོ་སོར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་དྲང་ན་ ཞེས་གཉིས་སུ་བརྟག་གོ །གལ་ཏེ་མུ་སྟེགས་རྒྱང་འཕེན་པ་དང་། སྤྱོད་པ་བ་དག དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་ལ་མ་ལྟོས་པར་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཚང་ ནས་སྐྱེ་བ་མ་ཚང་ན་མི་སྐྱེ་བའི་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པར་ཚད་མ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་དང་ས་ལུའི་མྱུ་གུ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་དུས་དབྱར་བཞིན་དུ། རྟག་ཏུ་སྟེ་ དགུན་གྱི་དུས་སུ་ཡང་ཞིང་བཞིན་དུ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འབྱུང་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དགུན་གྱི་དུས་སུ་འབྱུང་བར་ མི་འདོད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་སྐྱེ་བའི་དུས་དབྱར་གྱི་དུས་ན་ཡང་འབྱུང་བར་མི་རིགས་པར་ཐལ། མྱུ་གུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་དགུན་གྱི་དུས་དང་། རྒྱུ་མེད་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པས་སོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་མེད་ན་དུས་རྟག་ཏུ་འབྱུང་བའམ། 1-777 ཡང་ན་ནམ་ཡང་མི་འབྱུང་བར་ཐལ་བའི་རིགས་པས་གནོད་པ་དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། རྒྱུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་ པ་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལས་བྱུང་ན། རྒྱུ་རྟག་པ་ལས་འབྱུང་ངམ། མི་རྟག་པ་ལས་འབྱུང་ཞེས་བརྟག་གོ །གལ་ཏེ་རྒྱུ་རྟག་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། འདི་དགག་པ་ ལ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་མི་རུང་བ་དང་། རྒྱུ་རྟག་པ་ཉིད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། མུ་སྟེགས་རྟག་པར་སྨྲ་བ་དག དབང་ཕྱུག་དང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་རྟག་ པ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་འོ་ཞེ་ན། རྟག་པ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་པའི་ཚུལ་འདི་ལྟར། རྟག་སྨྲའི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། དབང་ཕྱུག་དང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་འབྲས་བུ་ སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུར་བཏགས་པ་དེ་ལས་ཀྱང་། འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་རྣམས་མི་སྐྱེ་སྟེ། འབྲས་བུ་རྣམས་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་ཚད་མ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་ཡང་རྟག་པ་ལས་ སྐྱེ་བར་མི་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། རྟག་པ་ལས་སྐྱེ་ན་རྒྱུ་མ་ཚང་བའི་དུས་མེད་ལ། རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་མི་རིགས་ཏེ། 1-778 འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་ཅེ་ན། དབང་ཕྱུག་དང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བདག་ཉིད་གཅིག་པུ་ལ་འབྲས་བུ་ ཐམས་

【現代漢語翻譯】 現在，關於如何將論式（rtags，因）應用於所證（bsgrub bya，立宗）以及如何引用可信的經文和論證推理的經文。首先，分為兩部分：通過分析進行概括性陳述，以及通過區分進行具體陳述。第一部分是：當事物產生時，它們是無因產生的，還是有因產生的？這樣進行二分式的考察。 如果順世外道（mu stegs rgyang 'phen pa）和行為論者（spyod pa ba dag）說：事物不依賴於原因而產生。那麼，事物不是無因產生的，因為有因緣具足而生，因緣不具足而不生的情況，這是顯而易見的。例如，大麥的幼苗和稻米的幼苗在夏季生長，為什麼不在冬季或任何地方的田野里生長呢？因為在任何時候，它們都不依賴於原因，沒有區別。如果他們說：我們不希望它們在冬季生長。那麼，在夏季生長也是不合理的，因為幼苗與無物的冬季沒有區別，與無因沒有區別。如果無因，那麼要麼總是發生，要麼永遠不發生。因此，通過這種推理方式，可以暫時證明事物不能無因產生。 按照第二種觀點，事物不是由其自身存在的因產生的。如果是由其自身存在的因產生的，那麼這個因是常恒的還是無常的？如果這個因是常恒的，那麼對此的反駁分為兩部分：常恒的事物不能產生結果，以及對因本身是常恒的駁斥。首先，常恒的事物不能產生結果。如果數論外道（mu stegs rtag par smra ba dag）說：自在天（dbang phyug，自在）和神我（gtso bo，主）等常恒的因產生結果。那麼，常恒的事物不能產生結果，理由如下：常恒論者所認為的自在天和神我等常恒的因，也不能產生結果，因為結果是逐漸產生的，這是顯而易見的。如果他們說：即使是逐漸產生的，也與常恒的因產生結果不矛盾。如果常恒的因產生結果，那麼就不會有因不具足的時候。如果沒有因不具足的時候，那麼沒有能力阻礙的結果就不應該逐漸產生，因為產生結果的能力不依賴於其他條件。為什麼不依賴於其他條件呢？因為自在天和神我等完全依靠自身來產生所有結果。

【English Translation】 Now, concerning how to apply the rtags (reason) to the bsgrub bya (thesis) and how to cite credible scriptures and scriptures that demonstrate reasoning. First, there are two parts: a summary statement through analysis and a specific statement through differentiation. The first part is: When things arise, do they arise from a cause or without a cause? Thus, there is a two-fold examination. If the Lokayata (mu stegs rgyang 'phen pa) and the Actionists (spyod pa ba dag) say: Things arise without depending on a cause. Then, things do not arise without a cause, because it is obvious that when causes and conditions are complete, they arise, and when causes and conditions are incomplete, they do not arise. For example, why do barley sprouts and rice sprouts grow in the summer but not in the winter or in any field? Because at any time, they do not depend on causes and there is no distinction. If they say: We do not want them to grow in the winter. Then, it is also unreasonable for them to grow in the summer, because the sprouts are no different from the non-existent winter, and there is no difference from having no cause. If there is no cause, then either it always happens or it never happens. Therefore, through this line of reasoning, it can be temporarily demonstrated that things cannot arise without a cause. According to the second view, things do not arise from a cause that exists by its own nature. If they arise from it, then is the cause permanent or impermanent? If the cause is permanent, then the refutation of this is divided into two parts: a permanent thing cannot produce a result, and a refutation of the cause itself being permanent. First, a permanent thing cannot produce a result. If the Samkhya (mu stegs rtag par smra ba dag) say: Ishvara (dbang phyug, Lord) and Pradhana (gtso bo, Chief) etc., permanent causes produce results. Then, it is unreasonable for a permanent thing to produce a result, for the following reason: Even from what the permanentists consider to be permanent causes such as Ishvara and Pradhana, things that are results do not arise, because results arise gradually, which is obvious. If they say: Even if they arise gradually, it is not contradictory to arising from a permanent cause. If a permanent cause produces a result, then there is no time when the cause is incomplete. If there is no time when the cause is incomplete, then a result that has no ability to hinder should not arise gradually, because the ability to produce the result does not depend on other conditions. Why does it not depend on other conditions? Because Ishvara and Pradhana etc. rely solely on themselves to produce all results.

---

ཅད་བྱེད་པའི་མཐུ་ཡོད་པ་ནི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་དེ། དབང་ཕྱུག་སོགས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་དེ་ལ་རྐྱེན་གཞན་དག་གིས་ཕན་གདགས་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་པ་ཡིན་པས་སོ། །མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་རྐྱེན་གྱིས་ཕན་གདགས་པ་ལ་ལྟོས་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་དོན་བཞི་སྟེ། རྟགས་འགོད་པ་དང་། ཚུལ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དོན་དང་། ལུང་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། རྟག་པས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་མི་འཐད་པ་དེ་བས་ན། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུའོ། །གཉིས་པ་ནི། དངོས་ པོ་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ན། རྟག་པ་དེ་དག་ནི་ཡུལ་དུས་གང་དུའང་འབྲས་བུ་ཅིག་ཆར་མི་བསྐྱེད་པར་མ་ཟད། རིམ་གྱིས་ཀྱང་བསྐྱེད་མི་ནུས་ཏེ། རྟག་པས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་གོང་དུ་རིག་པས་བརྟགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 1-779 ཇི་ལྟར་ཅིག་ཆར་མི་བསྐྱེད་ཅེ་ན། རྟག་པས་འབྲས་བུ་ཅིག་ཆར་ཡང་མི་བསྐྱེད་དེ། འདི་ལྟར་དང་པོའི་དུས་ཁོ་ནར་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཆར་དུ་བསྐྱེད་པར་འདོད་ནས་ཕྱིན་ཆད་ཀྱང་གལ་ ཏེ་སྔ་མའི་ནུས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ། སྔ་མའི་ནུས་པ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཕྱི་མ་བསྐྱེད་ནུས་སུ་གནས་ན་ནི། དུས་ཕྱི་མ་དེའི་ཚེ་སྔ་མའི་ནུས་པའི་རང་བཞིན་ཕྱི་མའི་དུས་ སུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་སྔ་མའི་ནུས་པས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་བཞིན་དུ། ཕྱི་མའི་དུས་སུ་ཡང་སྔ་མ་དེ་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི། སྔ་མའི་དུས་སུ་འབྲས་ བུ་མ་རྫོགས་པས་སྔ་མས་འབྲས་བུ་ཅིག་ཆར་དུ་བསྐྱེད་པ་འགལ་ལོ། །གལ་ཏེ་སྔ་མའི་ནུས་པ་ཕྱི་མའི་དུས་སུ་མི་འཇུག་ན་ནི། ཕྱི་མའི་དུས་སུ་སྔ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་བོར་བས་ མི་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། རྒྱུ་རྟག་པ་འདོད་པ་ལ་རིགས་པས་གནོད་པ་དེ་ལྟ་བས་ན། རྒྱུ་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །བཞི་པ་ནི། རྟག་ པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་ནི། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཞེས་བོས་ནས་འདི་ལྟ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་རྫས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། 1-780 སོ་སོར་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ལ་སོགས་པ་འདུས་མ་བྱས་པའི་དངོས་པོར་ཞེན་ཅིང་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི། རྫས་སུ་མེད་པ་ལ་རྫས་སུ་སྒྲོ་ འདོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ་ཞེས་པ་ནི་གསུང་ངོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །རྒྱུ་རྟག་པ་ལུང་རིགས་ཀྱིས་མི་འཐད་པ་དེ་ལྟར་ན། རེ་

【現代漢語翻譯】 具有產生結果能力的事物，不需要依賴其他條件來產生結果。例如，自在天（藏文：དབང་ཕྱུག་，梵文天城體：ईश्वर，梵文羅馬擬音：Īśvara，漢語字面意思：自在）等產生結果，不需要其他條件來輔助，因為它們是常恒的。如果不是常恒，那麼常恒的事物產生結果的能力，就不應該依賴於條件的輔助。第二部分有四個要點： 確立宗（Proving the Thesis），成立理（Establishing the Reason），以量成立之義（The Meaning Established by Pramana），以及與經文相符（Conformity with Scripture）。第一點是：常恒的事物不應產生結果，因此，自在天等，其自性僅僅是非事物（non-entity），因為它們完全缺乏產生結果的能力，就像石女的兒子一樣。第二點是：事物（artha）的定義是具有作用的能力。如果常恒的事物在任何時間、任何地點都不能同時產生結果，也不能逐漸產生結果，因為常恒的事物產生結果已經在前面通過理證進行了考察。 如果問：如何不能同時產生結果呢？常恒的事物不能同時產生結果。如果認為在最初的時刻，所有結果都同時產生，並且之後也保持與先前相同的能力，即先前的能力仍然能夠產生後續的結果，那麼在後續的時刻，由於先前的能力仍然存在，就像先前產生結果一樣，後續的時刻也會從先前的事物中產生結果。如果是這樣，那麼由於先前的時刻結果沒有完成，因此先前的事物同時產生結果是矛盾的。如果先前的能力在後續的時刻不再存在，那麼在後續的時刻，先前的自性已經喪失，因此會變成無常。 第三點是：由於認為因是常恒的觀點會受到理證的妨害，因此，根本不存在所謂的常恒之因。第四點是：正因為不存在常恒的事物，所以在《楞伽經》（梵文：Laṅkāvatāra Sūtra）中，世尊（藏文：བཅོམ་ལྡན་འདས་）開示說：『大慧（藏文：བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་），例如，執著于非為之法（unconditioned）的虛空（藏文：ནམ་མཁའ་）為實有，以及個別斷滅（藏文：སོ་སོར་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་）和涅槃（藏文：མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་）等個別斷滅等非為之法的事物，執著並認為它們是實有，這實際上是執著于非實有為實有。』這就是經文的含義。既然常恒之因在經文和理證上都不合理，那麼……

【English Translation】 That which has the power to produce results does not need to rely on other conditions to produce results. For example, Īśvara (自在天) and others producing results do not need other conditions to assist them, because they are permanent. If it is not permanent, then the ability of permanent things to produce results should not depend on the assistance of conditions. The second part has four points: Establishing the Thesis, Establishing the Reason, The Meaning Established by Pramana, and Conformity with Scripture. The first point is: permanent things should not produce results, therefore, Īśvara and others, their nature is only non-entity, because they completely lack the ability to produce results, just like the son of a barren woman. The second point is: the definition of a thing (artha) is having the ability to function. If permanent things cannot produce results simultaneously at any time or place, nor can they produce results gradually, because the production of results by permanent things has already been examined by reasoning above. If asked: how can it not produce results simultaneously? Permanent things cannot produce results simultaneously. If it is thought that in the initial moment, all results are produced simultaneously, and afterwards also maintain the same ability as before, that is, the previous ability can still produce subsequent results, then in the subsequent moment, because the previous ability still exists, just like the previous production of results, the subsequent moment will also produce results from the previous thing. If this is the case, then since the results are not completed in the previous moment, it is contradictory for the previous thing to produce results simultaneously. If the previous ability no longer exists in the subsequent moment, then in the subsequent moment, the previous nature has been lost, so it will become impermanent. The third point is: since the view that the cause is permanent is hindered by reasoning, therefore, there is no such thing as a permanent cause. The fourth point is: precisely because there is no permanent thing, in the Laṅkāvatāra Sūtra, the Bhagavan (世尊) taught: 'Mahamati (大慧), for example, clinging to unconditioned space (虛空) as real, and clinging to things that are unconditioned, such as individual cessation (個別斷滅) and Nirvana (涅槃), and thinking that they are real, is actually clinging to what is not real as real.' This is the meaning of the scripture. Since the permanent cause is not reasonable in scripture and reasoning, then...

---

ཞིག་འབྲས་བུ་དེ་དག་ནི་རྒྱུ་རྟག་པ་ལས་སྐྱེ་བར་མི་ རུང་ངོ་། གལ་ཏེ་རང་གི་སྡེ་པ་དག་རྒྱུ་མི་རྟག་པ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། འདི་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞན་ལས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། བདག་ལས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། གཉིས་ཀ་ལས་ མི་སྐྱེ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདས་མ་འོངས་ལས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ད་ལྟར་བ་ལས་མི་སྐྱེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། དུས་གསུམ་ཡོད་པ་དེ་ལ་འདས་པ་འགགས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་ ནི་མ་སྐྱེས་པས་གཉིས་ཀ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པས་ན། དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ལ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རུང་སྟེ། གལ་ཏེ་དངོས་མེད་ལས་སྐྱེ་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྲས་བུ་ སྐྱེ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ད་ལྟར་བ་ལས་མི་སྐྱེ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། སོ་སོར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་དམ་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པས་བརྟགས་ན་ད་ལྟར་གྱི་དངོས་པོ་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེ་སྟེ། 1-781 རིགས་པས་བརྟགས་ན་འབྲས་བུ་དང་དུས་མཉམ་པའི་རྒྱུ་དང་། མི་མཉམ་པའི་རྒྱུ་དེ་དག་ལས་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དུས་མཉམ་པ་ལས་མི་སྐྱེ། དུས་མི་མཉམ་ པ་ལས་མི་སྐྱེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། རེ་ཤིག་འབྲས་བུ་དང་དུས་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ལས་མི་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་ནི་འདི་ལྟར། འབྲས་བུ་རྒྱུའི་དུས་ན་ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་དེ། རྒྱུའི་ངོ་བོ་ ཉིད་དང་འདྲ་བར་འབྲས་བུ་ཡང་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། རྒྱུ་དེ་དང་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དུས་མི་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་དང་ དུས་ཐ་དད་པ་དུས་མི་མཉམ་པ་སྔ་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དེ་དུས་གཞན་གྱིས་ཆོད་དེ། དེ་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་ན་ནི་མི་འཐད་དེ། འདས་པ་དང་ལ་སོགས་ པ་མ་འོངས་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་དུས་ཀྱིས་བར་དུ་མ་ཆོད་པར་སྐྱེ་ན་ནི། གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བར་དུ་མ་ཆོད་པར་འདོད་ན་ ནི། སྐད་ཅིག་གཅིག་ཉིད་དུ་སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ཏུ་ཆུད་པས། བསྐལ་པའང་སྐད་ཅིག་གཅིག་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་རྒྱུན་མི་སྲིད་པ་དང་། དུས་ཡུན་རིང་ཐུང་གི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། ། 1-782 སྐད་ཅིག་ནི་སེ་གོལ་གཅིག་གཏོགས་པའི་ཡུན་ལ་དུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་འགག་པའི་ཆ་ཤས་རེ་རེའི་ཡུན་ཙམ་མོ། །སྐད་ཅིག་མ་ནི། ཆ་ཤས་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཆ་ཤས་ཅན་གྱི་ དུས་སོ། །ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་དོན། དཔེར་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདྲེས་ན། གོང་བུ་ཆེན་པོའང་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་ཚད་ཙམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འབྲས་བུའི་སྐད་ ཅིག་མ་རྒྱུ་དང་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ཕྲད་ན་ནི། དུས་དེའི་ཚེ། འབྲས་བུའི་སྐད་ཅིག་ལ་ཆ་ཤས་ཡོད་པར་

【現代漢語翻譯】 因此，這些結果不可能從永恒的原因中產生。如果你們的宗派認為結果是從非永恒的原因中產生的，那麼對此有三個反駁：不是從他者產生，不是從自身產生，也不是從兩者產生。第一點又分為兩點：不是從過去和未來產生，也不是從現在產生。第一點是，對於存在的三時，過去已經停止，未來尚未產生，因此兩者都不存在。因此，說結果從不存在的事物中產生是不合理的，因為如果從不存在的事物中產生，那麼就會導致結果從無因中產生。第二點不是從現在產生，又分為兩點：一般性的陳述和分別的解釋。第一點是，如果用探究究竟的理性來考察，結果也不會從現在的存在中產生，因為理性考察表明，結果不會從與結果同時的原因或不同時的原因中產生。 1-781 第二點又分為兩點：不是從同時產生，也不是從不同時產生。第一點是，簡而言之，結果不可能從與結果同時的原因中產生，因為如果結果在原因存在時就已經存在，那麼結果就已經完成了，就像原因的本質一樣。為什麼呢？因為它們同時出現。第二點是，如果結果是從不同時的原因中產生的，那麼結果和原因在時間上是分離的，先後的存在不可能產生結果。如果原因被其他時間所中斷，並認為結果是從中斷的原因中產生的，那是不合理的，因為這樣就會導致從過去和未來產生結果。如果原因沒有被時間中斷而產生結果，那麼，如果認為所有自身都沒有被中斷，那麼一瞬間就會包含所有瞬間，剎那也會變成一瞬間。如果是這樣，連續性就不可能存在，時間的長短也沒有區別。 1-782 一瞬間是指一個『色果』(se gol，一種量度單位)所包含的時間，其中一百二十個時間單位的每個單位的持續時間。一剎那是指具有這些部分的有分時間。正如所說的那樣，例如，如果所有微塵完全混合在一起，那麼一個巨大的團塊也會變得像微塵一樣小。如果結果的剎那與原因在同一方向上相遇，那麼在那個時候，結果的剎那就會有部分。

【English Translation】 Therefore, those results cannot arise from permanent causes. If your own school asserts that results arise from impermanent causes, there are three refutations to this: not arising from others, not arising from oneself, and not arising from both. The first point is further divided into two: not arising from the past and future, and not arising from the present. The first is that, for the three times that exist, the past has ceased, and the future has not yet arisen, so both are non-existent. Therefore, it is unreasonable to say that a result arises from something non-existent, because if it arises from something non-existent, it would follow that the result arises from no cause. The second point, not arising from the present, is divided into two: a general statement and a separate explanation. The first is that, if examined by the reasoning that investigates ultimate reality, a result does not arise from a present entity either, because reasoning shows that a result does not arise from causes that are simultaneous with the result or from causes that are not simultaneous. 1-781 The second point is divided into two: not arising from simultaneity and not arising from non-simultaneity. The first is that, briefly, it is not reasonable for a result to arise from a cause that is simultaneous with the result, because if the result exists at the time of the cause, then the result is already accomplished, just like the essence of the cause. Why? Because they occur at the same time. The second is that, if it arises from a cause that is not simultaneous, it is not reasonable for the result and the cause to be separate in time, with prior and subsequent existences, to produce a result. If the cause is interrupted by another time, and it is thought to arise from that interrupted cause, it is unreasonable, because it would follow that it arises from the past and so forth, from the future as well. If it arises without being interrupted by time, then, if it is thought that all selves are not interrupted, then in one instant all instants are contained at once, and a kalpa (aeon) would become one instant. If that is so, continuity would be impossible, and there would be no distinction between long and short durations. 1-782 An instant is the duration of one 'se gol' (a unit of measurement), in which each of the hundred and twenty parts of time ceases. A moment is the time that possesses those parts, the part-possessing time. As it is said, for example, if all the minute particles were completely mixed together, then a large mass would become as small as a minute particle. If the moment of the result meets the cause in the same direction, then at that time, the moment of the result would have parts.

---

འགྱུར་རོ། །གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་བཀག་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་དགག་པ་ནི། འབྲས་བུ་རྣམས་རང་གི་བདག་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ། རང་གི་བདག་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་ཕྱོགས་འདི་ནི། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཁོ་ནའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་འཇུག་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་གཉིས་ཀ་ལས་མི་ སྐྱེ་བ་ནི། འབྲས་བུ་ནི་བདག་དང་གཞན་གཉིས་ཀ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་ན་བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་སྐྱོན་གཞི་གཅིག་ལ་འདུ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 1-783 གཏན་ཚིགས་སྒྲུབ་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། ། གཉིས་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་སྦྱར་བ་ནི། བདག་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀ་དང་རྒྱུ་མེད་ལས་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་པ་དེ་ལྟ་བས་ན། དོན་དམ་པར་ཏེ་རིགས་པས་ དཔྱད་ན་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རིགས་ངོར་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ནར་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་དུ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟེན་འབྲེལ་ གྱི་སྐྱེ་བ་བཤད་པའི་ལུང་ལ་སོགས་པ་དང་ཡང་མི་འགལ་ལོ། །སོགས་པས་རིགས་པ་དང་མི་འགལ་བ་སྡུད་དོ། །གསུམ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་སྦྱར་བའི་ལུང་ནི། དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་དེ་སྐད་དུ། དངོས་པོ་ཞེས་པ་ནས་ཅེས་པའོ་ཞེས་པའི་བར་གྱི་ལུང་ངོ་། །འདིའི་དོན་ནི། དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ནི། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྟེ་འཁྲུལ་ངོར་རོ། །དམ་པའི་དོན་ དུ་སྟེ། རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་རང་བཞིན་མེད་དོ། །རིག་པས་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་འཁྲུལ་བའི་ངོར་སྐྱེ་བར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་ ཏུ་འདོད་དོ་ཞེས་པའོ། །བཞི་པ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ལུང་ནི། རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མའི་རིགས་པ་འདི་ནི། རྟོག་གེས་བཏགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དགོངས་ཏེ། སཱ་ལུ་ལྗང་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས། 1-784 བདག་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀ་དང་རྒྱུ་མེད་ལས་སྐྱེ་བ་དགག་པའི་རིགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ལ་དཔྱོད་པ་རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མ་བསྟན་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ རང་བཞིན་ལ་དཔྱོད་པ་གཅིག་དང་དུ་བྲལ། གཉིས་པ་རང་བཞིན་ལ་དཔྱོད་པ་གཅིག་དང་ དུ་བྲལ་ལ་བཞི་སྟེ། དཔྱད་པ་སྤྱིར་བརྗོད་པ། གཏན་ཚིགས་སྒྲུབ་པ་དང་། ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དོན་དང་། ལུང་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་ལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་རིགས་པའི་རྣམ་ པ་གཅིག་ཏུ་ན་འདི་ལྟར། གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་རིགས་པའོ། །རིགས་པ་འདིས་ཤེས་བྱའི་ཚུལ་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་པས་མཚམས་སྦྱར་རོ། །དཔྱད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣ

【現代漢語翻譯】 已遮止從他生。第二，遮止從自生： 果實並非從其自身產生，因為認為從自身產生的觀點包含在無因產生的觀點中， 因為自身不能成為自身的原因。為什麼呢？因為自身具有產生自身的能力是矛盾的。第三，不從二者生： 果實不是從自身和他者兩者產生，如果產生，則從自身和他者產生的兩種過失會集中在一個基礎上。 已展示了理證的成立。第二，應用於所證：既然從自、他、二者和無因產生都不合理，那麼， 從勝義諦的角度，即通過理智分析，所有這些內外事物都被證實為在名言中是不生的。然而，在世俗諦中是生的，因此，與薄伽梵所說的緣起之生等經文並不矛盾。 『等』字包括了與理智不矛盾的內容。第三，應用於所證的經文是：如是勝義諦中無生， 世俗諦中有的說法，如『事物』到『是』之間的經文。這段經文的意思是：事物的產生，是在世俗諦中，即在錯覺的顯現中。 在勝義諦中，即通過理智分析，是沒有自性的。通過理智證實沒有自性，然而在錯覺的顯現中顯現為生，這被認為是真實的世俗諦。 第四，理證的經文是：金剛屑的理智並非臆造，薄伽梵也曾考慮過，在《薩魯綠樹經》等經中， 因為宣說了遮止從自、他、二者和無因產生的理智。對原因的分析，金剛屑已展示完畢。 對自性的分析，一與異的辨析。 第二，對自性的分析，一與異的辨析有四部分：普遍的分析陳述、理證的成立、通過量成立的意義，以及與經文的結合。第一部分是： 對事物狀態進行分析的理智方式之一是：一與異的辨析之理。通過這種理智，應當對所知的事物狀態進行分析，以此作為開端。應當分析的事物是...

【English Translation】 Cessation of arising from other has been completed. Second, refuting arising from self: Fruits do not arise from their own nature, because this view of arising from one's own nature is included within the view of arising from no cause, because self does not cause self. Why? Because it is contradictory for self to have the power to generate self. Third, not arising from both: Fruits do not arise from both self and other, because if they did, the faults of both arising from self and other would converge on one basis. The establishment of the reason has been shown. Second, applying it to the thesis: Since arising from self, other, both, and no cause is unreasonable, therefore, in ultimate truth, i.e., when analyzed by reason, all these internal and external phenomena are established as unborn in the relative sense. However, since there is arising in the conventional sense, it is not contradictory to the scriptures where the Blessed One spoke of dependent arising, etc. 'Etc.' includes what is not contradictory to reason. Third, the scripture applying to the thesis is: That which is unborn in ultimate truth and exists in conventional truth is as stated in the scripture from 'phenomena' to 'is'. The meaning of this is: The arising of phenomena is in the conventional sense, i.e., in the appearance of delusion. In the ultimate sense, i.e., when analyzed by reason, there is no inherent existence. It is established that there is no inherent existence by reason, but whatever appears to arise in the appearance of delusion is considered to be truly conventional. Fourth, the scripture for the reason is: This reasoning of the Vajra Splinter is not fabricated by logicians, but the Blessed One also considered it, in the Sutra of Salu Ljampa, etc., because he spoke of the reasoning that refutes arising from self, other, both, and no cause. The analysis of causes, the Vajra Splinter, has been shown. Analysis of inherent existence: one and separate. Second, the analysis of inherent existence, the separation of one and many, has four parts: a general statement of analysis, the establishment of the reason, the meaning established by valid cognition, and the connection with scripture. The first is: One way of reasoning that analyzes the state of phenomena is: the reasoning of separation from one and many. Through this reasoning, one should analyze the state of knowable things, as an introduction. The things to be analyzed are...

---

མས་ ནི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞིག་ཅིང་གཞོམ་དུ་རུང་བ་གཟུགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དང་། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པའི་དངོས་པོའོ། །གཉིས་པ་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ ལ་བསྒྲུབ་པ་དང་། ནང་ཤེས་པ་ལ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྲ་རགས་གཉིས་ལ་གཏན་ཚིགས་སྦྱར་བ་དང་། སྦྱོར་བའི་དོན་འགོད་པ་དང་། ལུང་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། བདེན་པའི་གཅིག་ དང་བྲལ་བ་བསྒྲུབ་པ་ན། དུ་མ་དང་བྲལ་བ་བདེ་བླག་ཏུ་གྲུབ་པས་ན། ཐོག་མར་གཅིག་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ། གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་ལ་རེ་ཞིག་གཟུགས་ཅན་རགས་པ་གཅིག་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབ་པ་ནི། 1-785 བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་རགས་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། རང་བཞིན་ཆ་མེད་གཅིག་ཏུ་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་མོ་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མ་འདུས་པ་ཡིན་པས་ ནའོ། །འདིར་ཆ་བཅས་སུ་གྲུབ་པ་ན། ཡན་ལག་ཅན་དུ་གྲུབ་ཅིང་། ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཡན་ལག་དང་རྫས་ཐ་དད་དུ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡན་ལག་སོ་སོ་བ་དང་གཅིག་ན། ཡན་ལག་སོ་སོ་དང་འབྲེལ་བའི་ཆ་དུ་མར་ཁས་ལེན་དགོས་པས་ཆ་མེད་གཅིག་བདེན་པར་འགལ་ལོ། །རྡུལ་ཕྲ་མོ་གཅིག་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབ་པ་ནི། རྡུལ་ཕྲ་མོ་ཤར་ནུབ་ན་གནས་པ་རྣམས་ ཀྱང་ཆ་མེད་གཅིག་ཏུ་བདེན་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཡིན་ཏེ། ཤར་དང་ནུབ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཆ་དང་ལྡན་པའི་དབྱེ་བས་ཆ་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ན། ཆ་མེད་གཅིག་ཏུ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཉི་ཤུ་པ་ལས། དྲུག་གིས་གཅིག་ཆར་སྦྱར་བ་ན། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་ཆ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར། །དྲུག་པོ་དག་ནི་གོ་གཅིག་ན། །གོང་བུའང་རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་དུ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ཕྱོགས་དྲུག་གི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ རྣམས་ནི། ཆ་མེད་གཅིག་ཏུ་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་དུ་མ་བསགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་སོ། །རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་གཉིས་ཀ་ལ་བདེན་པའི་གཅིག་མེད་པས་ན། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་དུ་མའི་རང་བཞིན་དུའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། 1-786 གཉིས་པ་སྦྱོར་བའི་དོན་འགོད་པ་ནི། གཟུགས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། བདེན་པའི་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། རྨི་ ལམ་ལ་སོགས་པ་ན་དམིགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །ལྡོག་པ་ངེས་ཏེ། བདེན་པའི་གཅིག་དང་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་བདེན་པར་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ གཞན་མེད་པས་སོ། །གསུམ་པ་ལུང་དང་སྦྱར་བ་ནི། གཟུགས་ཅན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེའང་། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཞེས་སོགས་ སོ། །འདིའི་དོན་ནི། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཞེས་བོས་ནས། དོན་དམ་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པས་གླང་གི་རྭ་ཡང་

【現代漢語翻譯】 事物有兩種，即可被摧毀的有形之物，和無形之識。第二，確立論證有二：對外境之論證，對內識之論證。第一種有三種：大小二者結合論證，結合之義的安立，以及與經文結合。第一種是，在確立遠離真實之『一』時，遠離『多』便易於成立。因此，首先要確立遠離『一』。對於有形和無形二者，首先確立粗大的有形之物遠離『一』： 瓶子等粗大的有形之物是所立（chos can，有待證明的事物）。它們並非真實存在且不可分割的『一』，因為它們不是由各異的微塵聚集而成。在此，如果成立為有分，則成立為有支。有支則意味著支分和實體顯現為不同，因為沒有發現任何相反的例子。如果各個支分是『一』，那麼就必須承認與各個支分相關的多個部分，因此與不可分割的『一』相矛盾。確立微塵遠離『一』：位於東西等處的微塵，也無法成立為不可分割的『一』，因為如果按照東西等方位進行劃分，就會被分為六個部分，因此無法成立為不可分割的『一』。 《二十頌》中說：『六者合為一時，極微塵成六分；若彼六者一處，聚合物亦如微塵。』這說明，六方的微塵並非真實存在的不可分割之『一』，因為它們是眾多微塵聚集的自性。既然粗大和微小二者都不存在真實的『一』，那麼外境也不存在『多』的自性。 第二，安立結合之義：這些有形之物是所立，它們僅僅是勝義中無自性的，因為它們遠離真實的『一』和『多』。例如，就像在夢中所見的色等顯現一樣。反例是確定的，因為除了真實『一』和『多』的自性之外，不存在其他真實成立的實體自性。 第三，與經文結合：有形之物無自性，如《楞伽經》（Lankavatara Sutra）中，世尊（Bhagavan）所說：『大慧（Mahamati）』等等。此處的意義是，呼喚『大慧』之後，以辨別勝義的理智，如同牛角……

【English Translation】 There are two kinds of things: destructible material objects with form, and formless objects of consciousness. Second, there are two ways to establish proof: proving external objects and proving internal consciousness. The first has three aspects: combining reasoning with both the gross and the subtle, establishing the meaning of the combination, and combining it with scripture. The first is that when establishing the absence of a true 'one', the absence of 'many' is easily established. Therefore, first establish the absence of 'one'. Regarding the two, form and formless, for now, establish that the gross form is separate from 'one': Pots and other gross material objects are the subject (chos can, that which needs to be proven). They are not truly existent and indivisible 'one', because they are not composed of different atoms. Here, if it is established as having parts, then it is established as having limbs. Having limbs means that the limbs and the substance appear to be different, because no contrary example has been found. If each limb is 'one', then it is necessary to admit multiple parts related to each limb, thus contradicting the indivisible 'one'. Establishing that atoms are separate from 'one': Atoms located in the east, west, etc., also cannot be established as indivisible 'one', because if divided according to directions such as east and west, they will be divided into six parts, thus unable to be established as indivisible 'one'. The Twentieth Stanza says: 'When six are combined as one, the finest atom becomes six parts; if those six are in one place, the aggregate also becomes like a fine atom.' This explains that atoms in the six directions are not truly existent indivisible 'one', because they are the nature of accumulated many atoms. Since there is no true 'one' in both the gross and the subtle, external objects also do not exist in the nature of 'many'. Second, establishing the meaning of the combination: These material objects are the subject, they are only without self-nature in the ultimate sense, because they are separate from the true 'one' and 'many'. For example, like the appearance of forms etc. seen in dreams. The reverse is certain, because apart from the nature of the true 'one' and 'many', there is no other entity that is truly established. Third, combining with scripture: Material objects are without self-nature, as the Bhagavan said in the Lankavatara Sutra: 'Mahamati' etc. The meaning here is, after calling 'Mahamati', with the intellect that discerns the ultimate truth, like a cow's horn...

---

ཞིབ་མོར་དཔྱད་ནས་རྡུལ་ཕྲ་མོར་བཤིག་ན་རྭའི་ངོ་བོ་མི་འདུག་གོ །འོ་ན་རྭ་ རྩོམ་བྱེད་རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་བདེན་པར་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། རྩོམ་བྱེད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་བློས་སོ་སོར་བཤིག་ན། རྡུལ་ཕྲ་མོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་ལ་མི་གནས་ སོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་ན། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་སྣང་བ་འདི་ཅི་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་རིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་པས་ན། 1-787 སྔོ་སོགས་སུ་སྣང་བ་འདི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་སྔོན་པོ་ ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་སྣང་བར་ཁས་བླང་དགོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས། ཕྱི་རོལ་གཟུགས་ནི་ཡོད་མིན་ཏེ། །རང་གི་སེམས་ནི་ཕྱི་རོལ་སྣང་། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་གཏན་ཚིགས་སྒྲུབ་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། ། གཉིས་པ་ནང་ཤེས་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་སྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གང་དག་གཟུགས་ཅན་ དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་སུ་མེད་པ་སེམས་སེམས་བྱུང་དེ་དག་ཀྱང་རིགས་པས་བརྟགས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། སྔ་མའི་རིགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་ སྟེ། རྣམ་བཅས་ལ་གཅིག་དང་བྲལ་བ་སྒྲུབ་པ་དང་། དུ་མ་དང་བྲལ་བ་སྒྲུབ་པ་དང་། རྣམ་པ་རྫུན་པར་འདོད་པ་སུན་དབྱུང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྔོ་སོགས་སུ་སྣང་བ་འདི་དག་ཕྱི་རོལ་ གྱི་དོན་དུ་མ་གྲུབ་པས་ཤེས་པར་ཁས་ལེན་དགོས་པ་དེ་བས་ན། ཤེས་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོར་བདེན་ནམ། ཤེས་པ་དུ་མའི་ངོ་བོར་བདེན། དང་པོ་ལྟར་ན། སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཆོས་ཅན། 1-788 ཤེས་པ་ཆ་མེད་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བར་ཐལ། དོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཅིག་ ཏུ་བདེན་པར་གྲུབ་ཀྱང་དུ་མ་ཡིན་པ་ཅི་འགལ་ཞེ་ན། ཆ་མེད་གཅིག་ཡིན་ན་ནི། དུ་མའི་ངོ་བོ་ཁོ་ནར་མི་རུང་སྟེ། གཅིག་དང་དུ་མ་མི་མཐུན་པར་གནས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ དུ་མ་དང་བྲལ་བར་སྒྲུབ་པ་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུ་མའི་ངོ་བོར་བདེན་པར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཏུ་བདེན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་གྲུབ་ པའི་ཕྱིར། མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུ་མ་ཉིད་ནི། གཅིག་གཅིག་ཏུ་མ་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་རྣམ་པ་རྫུན་པར་འདོད་པ་སུན་དབྱུང་བ་ནི། ཅི་སྟེ། ཇི་སྐད་ བསྟན་པའི་གཟུགས་ཅན་བདེན་པ་འགོག་པའི་རིགས་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་འདི

【現代漢語翻譯】 如果仔細分析，將事物分解成最小的粒子，就找不到角的實體。那麼，構成角的粒子是真實存在的嗎？如果將構成角的粒子也用智慧的思維一一分解，那麼粒子的自性也就不成立了。 如果色法（有形之物）不存在，那麼我們所見的藍色等現象又是什麼呢？是這樣的，因為藍色等外境並不存在，而是通過理性的力量顯現的，所以我們所見的藍色等現象並不是真實存在的外境。那麼是什麼呢？必須承認，不是蘊（skandha，梵文，skandha，skandha，聚合）的色法，而是識等顯現為藍色等事物。《楞伽經》中，世尊（Bhagavan，梵文，Bhagavān，Bhagavan，有福者）也曾說過：『外境之色非實有，乃自心之外顯。』 對外境的論證已經講完。第二，對內識的論證分為兩部分：簡略說明和詳細解釋。首先是簡略說明：凡是色法，以及非色法的意識和心所，如果用理性來分析，也都是無自性的，因為與之前的論證相同。其次是詳細解釋，分為三部分：論證識與一分離，論證識與多分離，以及駁斥認為現象是虛假的觀點。 首先，對於我們所見的藍色等現象，既然已經確定不是外境，那麼就必須承認是識。那麼，識是一個實體的自性，還是多個實體的自性呢？如果是前者，那麼我們所見的黃色等各種現象，就不可能是無分（不可再分）的識的單一自性，因為它們顯現為多種事物的形態，並且顯現為能取和所取（主客體）不同的形態。如果確定識是一個單一的實體，那麼它與多個實體是否矛盾呢？如果識是無分的單一實體，那麼它就不可能是多個實體的自性，因為一和多是相互矛盾的。 第二，論證識與多分離：識也不可能是多個實體的自性，因為沒有絲毫證據表明任何一個識的自性是單一的實體。這不是不確定，因為多個實體的自性，就是沒有聚集在一起的個體。第三，駁斥認為現象是虛假的觀點：如果像前面所說的那樣，用論證來否定色法的真實性，那麼我們所見的各種色法現象...

【English Translation】 If we examine closely and break down things into minute particles, we cannot find the essence of a horn. Then, are the particles that compose the horn truly existent? If we dissect the composing particles with discerning intellect, the self-nature of the particles themselves will not stand. If form (corporeal matter) does not exist, then what are these appearances of blue and so on? It is like this: since blue and other external objects do not exist, but are established by the power of reasoning, these appearances of blue and so on are not true as external objects. Then what are they? It must be admitted that the aggregates (skandha, 藏文，skandha，skandha，aggregate), which are not corporeal, such as consciousness, appear as blue and other objects. The Blessed One (Bhagavan, 藏文，Bhagavān，Bhagavan，The fortunate one) also said in the Lankavatara Sutra: 'External forms are not existent; one's own mind appears as external.' The proof against external objects has been shown. Second, the proof for internal consciousness is in two parts: a brief statement and a detailed explanation. First is the brief statement: Whatever is form, as well as mind and mental events that are without form, if examined by reason, are also without inherent existence, because the previous reasoning is the same. Second is the detailed explanation, which has three parts: proving that consciousness is separate from one, proving that it is separate from many, and refuting the view that appearances are false. First, since it has been established that these appearances of blue and so on are not external objects, it must be admitted that they are consciousness. Then, is consciousness true as the nature of one, or is it true as the nature of many? According to the first, the various appearances of yellow and so on cannot be the nature of one indivisible consciousness, because they appear as the forms of various objects, and because they appear as the forms of distinct grasper and grasped. If it is established as true as one, what contradicts it being many? If it is one indivisible, then it cannot be the nature of many, because one and many exist incompatibly. Second, proving separation from many: it is also not possible for consciousness to be true as the nature of many, because there is not the slightest proof that the nature of any consciousness is true as one. This is not uncertain, because the very many are the nature of not being gathered into one. Third, refuting the assertion that appearances are false: What if, as stated, the reasoning that refutes the truth of form, this appearance of various forms of form and so on...

---

་དག་སྣང་ལ་མི་བདེན་པས། རྫུན་པ་ཉིད་དུ་སྐྲ་ཤད་ལྟར་སྣང་བར་ཁས་ལེན་ནོ་ ཞེ་ན། འོ་ན་སྔོ་སེར་སོགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དང་ཡུལ་ཅན་རྣམ་ཤེས་གཉིས་གཅིག་གམ་ཐ་དད། དང་པོ་ལྟར་ན། ཡུལ་ཅན་རྣམ་པར་ཤེས་པའང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ལྟར་མི་བདེན་པར་འགྱུར་ཏེ། 1-789 ཡུལ་ཅན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་དང་། རྣམ་པ་རྫུན་པ་གཉིས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་དོ་ཞེ་ན། མི་འཐད་དེ། རྣམ་པར་ རྫུན་པའི་བདག་ཉིད་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གུད་ནས་ཏེ་ལོགས་སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་ཅན་ལ་རྣམ་པ་སྣང་ བར་བྱེད་པ་སྟེ་གཏོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཡུལ་ཅན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་རྣམས་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་རྫུན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་པས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྫུན་པ་ཉིད་ཡིན་པར་རྣམ་རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་རང་གིས་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་ཏོ། །འདི་ནི་གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པའང་མི་རིགས་པའི་དོན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རྣམ་པར་ ཤེས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གསུམ་པ་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དོན་ནི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་ནང་ཤེས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་བདེན་པའི་གཅིག་དང་དུ་མ་མེད་པ་དེ་ ལྟ་བས་ན། ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་འདི་དག་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདེན་པའི་གཅིག་དང་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་དངོས་པོ་དེ་དག་བདེན་པ་མེད་པར་ངེས་སོ། ། 1-790 བཞི་པ་ལུང་དང་སྦྱར་བ་ནི། དངོས་པོ་བདེན་པ་མེད་པའི་དོན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་རྣམས་མེ་ལོང་ལ། །ཞེས་སོགས་ ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གསུངས་སོ། །ལུང་གི་དོན་ནི། ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་གི་ངོས་ལ་གཟུགས་རྣམས་སྣང་ཡང་། བདེན་པའི་གཅིག་དང་གཞན་དུ་མ་ཡང་རྣམ་པར་སྤངས་པར་གྲུབ་པས་མེ་ལོང་གི་ངོས་ ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། དངོས་པོ་རྣམས་སྣང་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅེས་པས་ཏེ། བདེན་པའི་གཅིག་པ་ཉིད་དང་། བདེན་པའི་དུ་མ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས་བཀའ་སྩལ་བའི་དོན་བཤད་ན། རིགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་བློ་ཡིས་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་འདི་དག་རྣམ་པར་གཞིགས་ན་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་ ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཚད་མས་གཟུང་དུ་མེད་དེ། བདེན་པའི་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་བཟུང་དུ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་དེ་དག་ལ་རིགས་པས་དཔྱད་ ན་བློའི་ཡུལ་དུ་མེད་པས། ཡོད་ཅེས་ངག་གིས་དོན་མཐུན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་། ངག་གིས་ངོ་

【現代漢語翻譯】 如果認為顯現是虛假的，那麼就像毛髮幻象一樣，承認它是虛假的。 如果這樣說，那麼顯現為藍色、黃色等各種顏色的現象，以及有境的心識，這兩者是一體還是他體？如果像第一種情況那樣，那麼有境的心識也會變得像境的顯現一樣虛假，因為有境的心識的自性和虛假的顯現並非他體，而是一體成立的緣故。如果說是他體，那就不合理，因為在證悟虛假顯現的自性之外，沒有獨立於它的心識自性。如果說境，如色等，也以其自性使有境顯現，也就是創造顯現，那麼，成為有境心識自性的那些境，如色等，都是追隨虛假本身的，因此，一切心識也都是虛假的，這是說唯識者自己承認的。這說明如果沒有所取，能取也是不合理的。世尊也曾說，心識就像幻術一樣。 第三，以量成立的意義是：外境和內識兩者都不存在真實的單一或多重性。因此，這些內外事物，作為法，在勝義諦中不是真實的，因為它們空性于真實的單一和多重性的自性。通過這樣的理由，可以確定這些事物不是真實的。 第四，與聖教結合：世尊也在《楞伽經》（Ārya Laṅkāvatāra Sūtra）中宣說了事物非真實的意義，如偈頌所說：『如諸形像在鏡中』等等。 聖教的意義是：就像鏡面上顯現各種形象，但已經完全排除了真實的單一和多重性，因此鏡面上並不存在自己的自性一樣，事物雖然顯現，但沒有自性，也就是遠離了真實的單一性和真實的多重性。這就是總結。《楞伽經》中宣說的意義是：如果以理智來觀察這些內外事物，那麼，絲毫也無法以量來把握它們的自性，因為它們遠離了真實的單一和多重性。因為無法把握自性，所以，如果以理智來分析這些內外事物，它們並不存在於意識的領域中，因此無法用語言來表達與意義相符的存在，也無法用語言來描述。

【English Translation】 If it is asserted that appearances are unreal, then it is admitted that they appear like hair-illusions, as unreal. If so, are the appearances that appear in various colors such as blue and yellow, and the consciousness that possesses an object, one or different? If the former, then the consciousness that possesses an object would also become unreal like the appearance of the object, because the nature of the consciousness that possesses an object and the false appearance are not different, but are established as one. If they are different, it is not reasonable, because there is no nature of consciousness separate from the very nature of realizing the nature of false appearance. If it is said that the object, such as form, also causes the appearance to appear to the object-possessor by its own nature, that is, it creates the appearance, then those objects, such as form, that have become the nature of the object-possessing consciousness, follow the false itself. Therefore, all consciousness is also false, which is admitted by the one who speaks of false appearances. This means that if there is no object to be grasped, the grasper is also unreasonable. The Blessed One also said that consciousness is like an illusion. Third, the meaning established by valid cognition is: there is no true oneness or multiplicity in both external objects and internal consciousness. Therefore, these internal and external entities, as subjects, are not true in the ultimate sense, because they are empty of the nature of true oneness and multiplicity. By this reason, it is certain that those entities are not true. Fourth, connecting with scripture: The Blessed One also declared the meaning of the non-truth of entities in the Ārya Laṅkāvatāra Sūtra, as in the verse: 'Just as forms are in a mirror,' etc. The meaning of the scripture is: Just as forms appear on the surface of a mirror, but the true oneness and other multiplicity are completely abandoned, so that there is no self-nature on the surface of the mirror, similarly, although entities appear, they have no self-nature, that is, they are separated from true oneness and true multiplicity. This is the conclusion. The meaning declared in the Laṅkāvatāra Sūtra is: If these internal and external entities are examined with reason-based intelligence, then not even a little of their self-nature can be grasped by valid cognition, because they are separated from true oneness and multiplicity. Because self-nature cannot be grasped, if these internal and external entities are analyzed with reason, they are not in the realm of the mind. Therefore, it is impossible to express their existence in agreement with meaning with words, and it is impossible to describe them with words.

---

བོ་ཉིད་ཡོད་པར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལྟར། གནས་ཚུལ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པར་བཤད་དོ་ཞེས་པའོ། ། 1-791 གཉིས་པ་བསམ་བྱུང་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ སྒོམ་བྱུང་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་ལ། དགོས་པའི་ཁྱད་པར། གསུམ་པ་སྒོམ་བྱུང་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། དགོས་པའི་ཁྱད་པར་དང་། ཇི་ལྟར་སྒོམ་པའི་ཚུལ་དང་། དེ་ལས་ལྡང་བའི་བྱ་བ་དང་། མཉམ་རྗེས་གཉིས་ཀའི་ཐུན་མོང་གི་བྱ་བས་དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། ལུང་རིགས་ཀྱི་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་དང་། དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། གོང་དུ་ལུང་རིགས་ཀྱིས་ རྒྱས་པར་བཤད་པ་དེ་ལྟར་དུ། བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་བློས་ཕྱེད་པར་བྱས་ལ། བློས་ཕྱེད་པར་བྱས་པའི་དོན་དེ་མངོན་ སུམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ། སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཐོས་པ་དང་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ བསམ་བྱུང་ཙམ་གྱིས་དོན་དམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ལ། དོན་དམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་མ་རྟོགས་པར་ཡང་སྒྲིབ་པ་མི་སྤོང་བས་སྒོམ་བྱུང་དགོས་སོ་ཞེས་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་རིགས་པ་དང་ལུང་གིས་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ནི། སྒྲུབ་པ་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་ཐོས་བསམ་ཙམ་གྱིས་མ་ཡིན་པར། དོན་དེ་གསལ་བར་རྟོགས་པ་ལ་སྒོམ་བྱུང་དགོས་པའི་ཉམས་ཡོད་དེ། 1-792 ཐོས་བསམ་གྱི་བློ་ལས་སྒོམ་བྱུང་གི་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་མྱོང་བས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་སྒོམ་པའི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་བྱུང་བ་མེད་པར་ ཡང་དག་པར་གྲུབ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མཐོང་བ་ལ་སྒྲིབ་པའི་མུན་པ་མི་སྤོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་དོན་སྒོམ་པ་ལ་གསལ་སྣང་འབྱུང་གི ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ སྒོམ་པ་ལ་གསལ་སྣང་འབྱུང་བ་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། སྔར་རྟོགས་པའི་དོན་སྒོམ་པ་ལན་མང་དུ་བྱས་ན། ཡུལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ལ་ཡང་། སྒོམ་སྟོབས་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡུལ་ཤིན་ ཏུ་གསལ་བ་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་མི་སྡུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཟད་པར་ས་དང་། ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་ གསལ་བ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། ཡང་དག་པའི་དོན་སྒོམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གསལ་སྣང་འབྱུང་བ་ལྟ་ཡང་ཅི་སྨོས། དེ་ལྟར་ན་སྟོང་ཉིད་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་ནི། ཡང་དག་པའི་དོན་ ཡོངས་སུ་གསལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པས་ན་ཡང་དག་པའི་དོན་སྒོམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་འབྲས་བུ་སྒྲིབ་གཉིས་ཀྱི་མུན་པ་སྤོང་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང

【現代漢語翻譯】 正如不能說事物具有自性一樣，也應說明情況不具有自性。 第二，思維所生起次第的解釋已經結束。 關於禪定所生起次第，第三，禪定所生起次第有四部分：必要的差別，如何禪定的方式，從禪定中出定的行為，以及共同行為在止觀兩者中的總結。第一部分有三點：簡要說明，通過教理和理證詳細說明，以及總結要點。首先，如上文通過教理和理證詳細解釋的那樣，通過思維的智慧，對以三摩地禪修的正確意義的各個方面進行區分。爲了使區分開的意義能夠顯現，生起從禪定中產生的智慧。如果僅僅通過聽聞和思維就足夠了，那麼，僅僅通過聽聞和思維等，即僅僅通過思維所生，就不能現量證悟勝義諦。沒有現量證悟勝義諦，就不能斷除障礙，因此需要禪定所生。正如在《聖妙吉祥雲》等經中所說的那樣。第二，通過理證和教理詳細說明：對於修行者來說，僅僅通過聽聞和思維是不夠的，爲了清楚地理解意義，需要禪定所生，因為有這樣的體驗： 從聽聞和思維的智慧中，禪定所生的對境會更加清晰地體驗到。如果沒有生起非常清晰的智慧光明，就不能證悟真實的空性，也就不能消除遮蔽的黑暗。如果禪修真實意義會產生清晰的顯現，那麼禪修非真實意義不應產生清晰的顯現，如果這樣認為，那麼多次禪修先前理解的意義，即使對於非真實意義，通過禪修的力量，智慧也會非常清晰地顯現。例如，對於不凈觀的三摩地，以及地、水等遍處所緣的三摩地，入定者的智慧會對境非常清晰地顯現。那麼，對於禪修真實意義的三摩地，更不用說了。因此，禪修空性的結果是，對真實意義完全清晰的智慧。因此，禪修真實意義的三摩地，其結果是消除二障的黑暗，並現量見到真實意義。

【English Translation】 Just as it cannot be said that things have self-nature, it should also be explained that situations do not have self-nature. Second, the explanation of the arising stage generated by thought is finished. Regarding the arising stage generated by meditation, third, the arising stage generated by meditation has four parts: the distinction of necessity, the manner of how to meditate, the actions of rising from meditation, and the summary of the meaning by the common actions of both meditative equipoise and subsequent awareness. The first part has three points: brief explanation, detailed explanation through scripture and reasoning, and summarizing the points. First, as explained in detail above through scripture and reasoning, through the wisdom of thought, the specific aspects of the correct meaning to be meditated upon with samadhi are distinguished. In order to realize the distinguished meaning manifestly, the wisdom arising from meditation is generated. If hearing and thinking alone are sufficient, then hearing and so on, that is, merely through what arises from thought, the ultimate truth cannot be realized manifestly. Without realizing the ultimate truth manifestly, obscurations cannot be removed, therefore meditation-generated wisdom is necessary. As taught in the sutras such as 'The Noble Cloud of Jewels'. Second, explaining in detail through reasoning and scripture: For practitioners, it is not enough to merely hear and think; in order to clearly understand the meaning, meditation-generated wisdom is necessary, because there is the experience that: From the wisdom of hearing and thinking, the object of meditation-generated wisdom is experienced very clearly. Without the arising of very clear wisdom light, the darkness of obscuration cannot be removed in seeing the meaning of emptiness, which is established as the true reality. If clear appearances arise when meditating on the true meaning, then it is not appropriate for clear appearances to arise when meditating on the untrue meaning. If you think like that, then if you meditate many times on the meaning previously realized, even for the untrue meaning, through the power of meditation, the wisdom will arise with the object being very clear. For example, the wisdom of those who enter into samadhi focused on the impure samadhi, and the samadhi focused on the kasinas of earth, water, etc., arises with the object being very clear. What need is there to mention that clear appearances arise in the samadhi of meditating on the true meaning? Therefore, the result of meditating on emptiness is the wisdom that completely clarifies the true meaning. Therefore, the samadhi of meditating on the true meaning, its result is removing the darkness of the two obscurations and manifestly seeing the true meaning.

---

་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་བཅས་པའི་དོན་ཡིན་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། 1-793 ཞེས་སྨོས་ཏེ། མདོ་དེའི་དོན་ནི། ཡང་དག་པའི་དོན་སྒོམ་པར་འདོད་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྒོམ་བྱའི་དོན་ཐོག་མར་ལུང་རིགས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ། དེ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་མོས་པར་བྱ། གདུལ་ བྱའི་གཙོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མིའི་རྟེན་ཅན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ལན་མང་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བརྟགས་ན་ཡུལ་དེ་ལ་གནས་ཤིང་བཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ ཡུལ་དེ་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཡུལ་དེ་ལ་སེམས་རང་གི་ངང་གིས་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ་། །གསུམ་པ་དོན་བསྡུ་བ་ནི། སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ལ་སྒོམ་བྱུང་དགོས་པ་དེ་ལྟ་བས་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་སྒོམ་པ་ལ་རབ་ ཏུ་འཇུག་གོ་ཞེས་གདམས་སོ།། །། ༈ ཇི་ལྟར་སྒོམ་པའི་ཚུལ། གཉིས་པ་ཇི་ལྟར་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཞི་གནས་སྒོམ་པའི་ཚུལ་དང་། ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པའི་ཚུལ་དང་། ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་སྒོམ་ཚུལ་ལོ། ། ༈ ཞི་གནས་སྒོམ་པའི་ཚུལ། དང་པོ་ལ་ལྔ་ སྟེ། ཞི་གནས་ཀྱི་དགོས་པ། ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་ཚོགས། སྒོམ་ཚུལ་གྱི་རིམ་པ། ཉེས་པ་སྤོང་བའི་ཡན་ལག ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་སེམས་གནས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ། 1-794 ཐོག་མ་ཁོ་ནར་རེ་ཞིག་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ལ་སེམས་གནས་པའི་ཞི་གནས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་ཞི་གནས་བསྒྲུབ་དགོས་ཤེ་ན། ཡིད་ཀྱིས་སེམས་ནི་ཆུ་གཡོ་བ་ བཞིན་དུ་ཡུལ་ལ་རང་གི་ངང་གིས་གཡོ་བའི་ཕྱིར་ན། གཟིངས་ལྟ་བུའི་ཞི་གནས་ཀྱི་གཞི་མེད་པར་སེམས་འཕྲོ་བ་མེད་པར་གནས་པ་མེད་དོ། འདོད་ཁམས་ཀྱི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ ནི་ཡུལ་ཐོས་བསམ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་ཀྱང་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། ཞི་གནས་ཀྱི་རླན་མེད་ པར་ལྷག་མཐོང་གི་མྱུ་གུ་མི་སྐྱེ་བ་ལ་དགོངས་ནས་སེམས་མཉམ་པར་བཞག་པས་ཡང་དག་པ་གནས་ཚུལ་གྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གཉིས་པ་ཞི་ གནས་ཀྱི་རྒྱུ་ཚོགས་ནི། ཞི་གནས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་ངོས་བཟུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་རྙེད་པ་དང་། བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པའི་འདོད་པ་ལ་མི་ལྟ་ཞིང་། སྦྱོར་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ལེགས་པར་གནས་ལ། ལུས་གདུལ་བར་བྱས་ཤིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པའི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་སྡུ

【現代漢語翻譯】 正如《三摩地王經》中所說：『與智慧相伴隨的意義。』 經文的含義是：想要修習真正意義的人，首先要通過教理和邏輯來理解所要修習的意義。然後通過三摩地來信受它。以所調伏的主要對像為例，具有人身基礎的你，如果多次用分別的智慧來觀察，那麼安住並執持於該境的分別念，就會一次又一次地對該境進行思索，這樣，心就會自然而然地傾向於該境。』等等，內容非常廣泛。第三，總結要點： 爲了消除障礙，爲了親眼見到真實的意義，必須通過修習才能實現。因此，爲了親身證悟真如，要努力地投入到修習中去。這是教誨。 如何修習的方法 第二，如何修習的方法有三種：修習止禪的方法、修習觀禪的方法，以及修習止觀雙運道的方法。 修習止禪的方法 第一部分有五個方面：止禪的必要性、止禪的因緣、修習方法的次第、捨棄過患的支分，以及三摩地的功德。 第一，進入三摩地修習，瑜伽士爲了獲得安住于空性意義的心，首先，暫時地，按照自己喜歡的方式，修習安住于所緣的止禪。為什麼要首先修習止禪呢？因為心就像被攪動的水一樣，會自然而然地向外境搖動。如果沒有像船一樣的止禪基礎，心就無法不散亂地安住。沒有欲界等持的心，即使通過聽聞和思考確定了外境，也只是以普遍的方式瞭解，無法如實地瞭解。世尊也考慮到，沒有止禪的滋潤，觀禪的幼苗無法生長，因此開示說：『通過心安住，就能如實地瞭解真實存在的意義。』第二，止禪的因緣： 識別止禪產生的因緣是這樣的：獲得殊勝的發心，不貪圖恭敬等慾望，行為安住于圓滿的戒律中，調伏身體，忍受修習三摩地的苦行。

【English Translation】 As stated in the 'Samadhiraja Sutra': 'The meaning accompanied by wisdom.' The meaning of that sutra is: 'If you wish to meditate on the true meaning, you should first understand the object of meditation through scripture and reasoning. Then, believe in it through samadhi. Taking the main object to be tamed as an example, you, who have a human basis, if you repeatedly examine it with discriminating wisdom, then the conceptualization that dwells and grasps that object will repeatedly contemplate that object. In that way, the mind will naturally incline towards that object.' And so on, the content is very extensive. Third, summarizing the main points: In order to eliminate obscurations and to directly see the true meaning, meditation is necessary. Therefore, in order to directly realize Suchness, one should diligently engage in meditation. This is the instruction. How to Meditate Second, there are three ways to meditate: the way to meditate on shamatha (calm abiding), the way to meditate on vipassana (insight), and the way to meditate on the path of union. How to Meditate on Shamatha The first part has five aspects: the necessity of shamatha, the causes and conditions of shamatha, the order of meditation methods, the limbs for abandoning faults, and the qualities of samadhi. First, entering into the practice of samadhi, the yogi, in order to attain a mind that abides in the meaning of emptiness, should first, temporarily, according to their own preference, cultivate shamatha that abides on the object of focus. Why is it necessary to cultivate shamatha first? Because the mind, like agitated water, naturally moves towards external objects. Without a foundation of shamatha like a boat, the mind cannot abide without distraction. A mind without samadhi in the desire realm can only understand in a general way, even if the object is determined through hearing and thinking; it cannot know it as it truly is. The Blessed One also, considering that without the moisture of shamatha, the sprout of vipassana cannot grow, taught: 'Through the mind abiding, one can truly understand the meaning of the true state of affairs.' Second, the causes and conditions of shamatha: Identifying the causes and conditions for the arising of shamatha is as follows: obtaining a special intention, not being greedy for desires such as respect, abiding well in the complete precepts of conduct, disciplining the body, and enduring the hardships of practicing samadhi.

---

ག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་དང་དུ་ལེན་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དུ་གྱུར་ལ། གུས་པར་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། 1-795 རྟག་པར་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་ན་ཞི་གནས་ཤིན་ཏུ་སྟེ་ངེས་པར་འགྲུབ་བོ། །དེ་ཡང་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ནས་མ་ཡིན་གྱི་མྱུར་དུ་འགྲུབ་བོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་ཚོགས་ལས་ཞི་གནས་འགྲུབ་ ལ། དེ་ལས་ལྷག་མཐོང་འགྲུབ་པ་དེ་བས་ན། འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྔ་མ་བཞི་གོང་མ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་ རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་དང་། དེའི་ཡང་གོང་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུར་བསྟན་ཏོ།། །། གསུམ་པ་སྒོམ་ཚུལ་གྱི་རིམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྦྱོར་བ་དང་། དངོས་གཞིའོ། །དང་པོ་ནི། གོང་ དུ་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ལ་སོགས་ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་ཚོགས་རྣམས་ལ་གནས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་འཕེལ་བའི་ཡན་ལག་དབེན་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ས་ཕྱོགས་སུ་གནས་ བཅས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པའི་སྣོད་དུ་རུང་བའི་དོན་དུ་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཐུག་པའི་སངས་རྒྱས་དང་། རིག་གྲོལ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་དང་མཆོད་པ་ལ་སོགས་ པ་བྱ་ཞིང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བའི་གེགས་བསལ་བའི་དོན་དུ་སྡིག་པ་བཤགས་པ་དང་། ཏིང་འཛིན་མྱུར་དུ་སྐྱེ་བའི་དོན་དུ་གཞན་གྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའང་བྱས་ནས། 1-796 དགེ་བའི་ཚོགས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་བསྒྱུར་བའི་དོན་དུ་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞི་གནས་སྒོམ་པའི་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ རྗེས་ཐོགས་སུ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ལས་འདོན་པའི་བསམ་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པར་བྱས་ནས་ཞི་གནས་བསྒོམ་པ་ལ་འཇུག་གོ །དེ་ལ་ལུས་དྲང་པོར་བསྲང་ན་རྩ་དྲང་པོར་ གནས་ཤིང་། རྩ་དྲང་པོར་གནས་ན་རླུང་དུལ་བར་གནས་ཤིང་། རླུང་དུལ་བར་གནས་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སེམས་ཀྱང་དུལ་བར་གནས་པས་ན་ཐོག་མར་ལུས་དྲང་པོར་བསྲང་ལ་སྟན་བདེ་བའི་སྟེང་དུ་ འདུག་སྟེ། སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ལ། དེ་ནས་སེམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ། །ཞི་གནས་བསྒོམ་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། ། གཉིས་པ་དངོས་གཞིའི་སྒོམ་ཚུལ་ལ་བཞི་སྟེ། སེམས་གནས་པའི་ཐབས་ སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། ཞི་གནས་གྲུབ་པའི་རྣམ་པ་དང་། སེམས་གནས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་། ཐབས་ཀྱི་ཡན་ལག་སོ་སོར་ཕྱེ་བའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། སེམས་སྒྲིམ་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། རྟོག་པས་བར་ དུ་ཆོད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། བར་དུ་མ་ཆོད་པར་འཇུག་པ་དང་། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐོག་མར་སེམས་ཉེ་བར་གཏོད་པ་དང་། སེམས་མི་འཆོར་བར་འཛིན་པའོ།

【現代漢語翻譯】 成為接受痛苦等狀態的人，以恭敬的精進和恒常的精進努力，那麼止觀（梵文：Śamatha-Vipaśyanā，寂止和勝觀）必定成就。而且不是經過很長時間，而是迅速成就。止觀從止的因緣和合而成就，從止觀成就勝觀，因此，在《聖解深密經》（梵文：Saṃdhinirmocana Sūtra）中也說，佈施等前四種波羅蜜多（梵文：Pāramitā，到彼岸）是上面禪定波羅蜜多的因，而禪定波羅蜜多又是上面智慧波羅蜜多的因。 第三，關於修習次第，分為兩部分：加行和正行。第一，如上所述，安住于戒律和精進等止的因緣和合之中，住在能使三摩地（梵文：Samādhi，禪定）增長的寂靜且令人愉悅的地方，爲了成為修習三摩地的法器，對證悟究竟的佛陀和具有智慧解脫二者的菩薩們，進行頂禮和供養等，爲了消除產生三摩地的障礙而懺悔罪業，爲了迅速產生三摩地而隨喜他人的功德之聚，然後，爲了將善根之聚轉化為大乘（梵文：Mahāyāna）道，首先顯現想要無量眾生脫離痛苦的大悲心，然後在之後，生起將一切眾生從痛苦的海洋中解脫出來的想法，然後進入修習止的階段。對此，身體正直，則脈正直；脈正直，則氣調柔；氣調柔，則依賴於氣的心的調柔，因此，首先端正身體，坐在舒適的坐墊上，結跏趺坐，然後顯現心的三摩地。止的修習加行已經講完。 第二，正行的修習方法有四種：總的講述心安住的方法，止成就的相狀，心安住的總的特徵，以及分別闡述方法的支分。第一種有四種：開始專注，被妄念中斷，不被中斷，以及自然成就。第一種有兩種：首先是專注，然後是不讓心散亂。

【English Translation】 Becoming someone who embraces suffering and so forth, if one strives with respectful diligence and constant diligence, then Śamatha-Vipaśyanā (calm abiding and insight) will surely be accomplished. Moreover, it will not be after a long time, but will be accomplished quickly. Śamatha is accomplished from the aggregation of the causes of Śamatha, and from Śamatha, Vipaśyanā is accomplished, therefore, in the Saṃdhinirmocana Sūtra (Explication of the Thought Sutra), it is also said that the first four Pāramitās (perfections), such as generosity, are the cause of the higher Dhyāna Pāramitā (meditative absorption), and that Dhyāna Pāramitā is the cause of the higher Prajñā Pāramitā (wisdom). Third, regarding the order of practice, there are two parts: preliminary practices and actual practices. First, as mentioned above, abiding in the aggregation of the causes of Śamatha, such as discipline and diligence, residing in a secluded and pleasant place that can increase Samādhi (meditative concentration), in order to become a vessel suitable for practicing Samādhi, performing prostrations and offerings to the Buddhas who have realized ultimate enlightenment and the Bodhisattvas who possess both wisdom and liberation, confessing sins in order to eliminate obstacles to the arising of Samādhi, rejoicing in the accumulation of merit of others in order to quickly generate Samādhi, and then, in order to transform the accumulation of virtue into the path of the Mahāyāna (Great Vehicle), first manifesting great compassion, desiring that limitless sentient beings be free from suffering, and then, generating the thought of liberating all beings from the ocean of suffering, and then entering the stage of practicing Śamatha. Regarding this, if the body is upright, then the channels are upright; if the channels are upright, then the winds are subdued; if the winds are subdued, then the mind that relies on the winds is also subdued, therefore, first straighten the body, sit on a comfortable cushion, sit in the lotus position, and then manifest the Samādhi of the mind. The preliminary practices for practicing Śamatha have been explained. Second, there are four methods of practicing the actual practice: generally explaining the method of abiding the mind, the appearance of the accomplishment of Śamatha, the general characteristics of abiding the mind, and separately explaining the branches of the method. The first has four: beginning to focus, being interrupted by thoughts, not being interrupted, and naturally accomplishing. The first has two: first, focusing, and then, not letting the mind wander.

---

། 1-797 དང་པོ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལ་ཐོག་མར་རེ་ཞིག་ཞི་གནས་ཀྱི་དམིགས་པ་མདོར་བསྡུ་ན། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ ཐོགས་བཅས་ཐོགས་མེད་དང་། རྒྱུའི་གཟུགས་དང་འབྲས་བུའི་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་བ་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་སོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་འདུ་བར་བྱ་བའི་རྟེན་གྱི་ དངོས་པོ་ཕུང་པོ་ཙམ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཐོགས་བཅས་ཐོགས་མེད་སོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་འདུ་བར་བྱ་བའི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་གཟུགས་ཙམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སེམས་བཞག་པར་བྱའོ། །གཟུགས་དང་ ཚོར་བ་སོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་དུ་མ་འདུས་པའི་ཕུང་པོ་ནི། རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐོགས་བཅས་སོགས་གཟུགས་ཅན་དང་། ཚོར་བ་སོགས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །འདིས་ནི་གང་ལ་དམིགས་ པའི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཡུལ་བསྟན་ནོ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་དུ་མ་འདུས་པའི་རྟེན་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་དམིགས་པར་རིགས་སོ། །དེ་དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞི་གནས་ལ་སློབ་པའི་ལས་དང་པོ་པའི་ སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་ཉེས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དུའོ། །གང་གི་ཚེ་ཆོས་དུ་མ་འདུས་པའི་རྟེན་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་སེམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གཏད་པས་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཁུགས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་སེམས་དམིགས་པ་སྤོ་ལེན་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གཞན་དང་གཞན་ལ་ཡང་སེམས་དམིགས་པས་ན་རྒྱས་པར་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། 1-798 ཆོས་ཅན་རྒྱས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཚུལ་ཡང་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་དམིགས་པའི་ རྣམ་པ་མང་དུ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ན་དམིགས་པ་དུ་མ་ཡོད་ཅེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་མང་དུ་ཡོད་དོ། ཞི་ གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡོད་པ་དེ་བས་ན། ཆོས་མངོན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྒྲོ་འདོགས་དཔྱད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མང་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ ལྟར་ན་སྒྲོ་འདོགས་དཔྱད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དུ་མར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཞེ་ན། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་དམིགས་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་མིག་སོགས་གཟུགས་ཅན་དང་ཚོར་བ་སོགས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་ པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མདོར་བསྡུས་པ་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་། བར་མ་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང་། རྒྱས་པ་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དག་ཏུ་ཕྱེ་བ་དག་གིས་སོ། །དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་ པར་དབྱེ་བར་མཛད་ཅེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་སྙེད་པ་ལ་མཁས་པའི་བློ་བསྐྱེད་པས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུའོ། །མཛ

【現代漢語翻譯】 1-797 首先，進入修習禪定（梵文：samādhi，專注）時，簡要地歸納一下止觀（梵文：śamatha-vipaśyanā）的所緣境（梵文：ālambana）：對於色（梵文：rūpa，形態、顏色）、受（梵文：vedanā，感受）、想（梵文：saṃjñā，概念）等各種各樣的心，無論是可觸的還是不可觸的；對於因之色和果之色等各種各樣的形態，應當進行觀察。將色、受等一切事物都包含在內的作為依託的事物，即僅僅是蘊（梵文：skandha，集合）的事物；以及將可觸、不可觸等一切事物都包含在內的作為依託的事物，即僅僅是色的事物，就將心安住於此。聚集了色、受等多種事物之蘊，有兩種形態：即可觸等有色之物，以及受等非有色之物的差別。這指出了所緣的止觀之境。暫時應當緣于聚集了多種事物的所依之法。為什麼需要這樣做呢？爲了消除初學者在修習止觀時心散亂的過失。當反覆地將心專注於一個聚集了多種事物的所依之法時，由於串習的力量，憶念變得穩固，那時，對於五蘊（梵文：pañca-skandha）、十八界（梵文：aṣṭādaśa dhātu）等的差別，通過轉移和取捨心之所緣，從而專注于其他事物，因此僅僅是專注于廣大的事物。 1-798 專注于廣大之法的道理，也曾在《深密解脫經》（梵文：Saṃdhinirmocana-sūtra）等經典中闡述。瑜伽行者修習禪定時，世尊曾開示了許多止觀所緣境的形態。如果存在多種所緣境，那麼有多少種呢？由於專注於十八空性（梵文：aṣṭādaśa-śūnyatā）等的差別，存在多種形態。由於存在多種止觀的所緣境，因此在《阿毗達磨》（梵文：Abhidharma）等論典中，詳細地闡述了應當增益和觀察的事物的分類。如何將應當增益和觀察的事物分為多種呢？止觀的所緣境，即眼等有色之物和受等非有色之物等，簡而言之分為五蘊，中間分為十二處（梵文：dvādaśa āyatana），廣而言之分為十八界。為什麼要做這樣的分類呢？因為世尊爲了利益一切眾生，以對一切眾生無所不知的智慧，而發起了利益眾生的心。

【English Translation】 1-797 Firstly, when engaging in the practice of samādhi (concentration), to briefly summarize the object of śamatha-vipaśyanā (tranquility and insight): For the various states of mind such as rūpa (form, color), vedanā (feeling), saṃjñā (perception), etc., whether tangible or intangible; for the various forms such as the cause of form and the result of form, one should contemplate. The object of reliance that encompasses all things such as rūpa, vedanā, etc., which is merely the skandha (aggregate); and the object of reliance that encompasses all things such as tangible and intangible, which is merely the form, one should place the mind on this. The aggregate that gathers various things such as rūpa, vedanā, etc., has two forms: the difference between tangible things and intangible things such as feeling. This indicates the object of śamatha-vipaśyanā. For the time being, one should focus on the object of reliance that gathers various things. Why is this necessary? In order to eliminate the fault of mental wandering for beginners learning śamatha. When repeatedly focusing the mind on one object of reliance that gathers various things, due to the power of habituation, when mindfulness becomes firm, then, for the differences of the pañca-skandha (five aggregates) and the aṣṭādaśa dhātu (eighteen elements), by transferring and taking the object of the mind, one focuses on other things, therefore one only focuses on the vast things. 1-798 The way to focus on the vast dharma is also stated in scriptures such as the Saṃdhinirmocana-sūtra (Explication of the Thought Sutra). The Blessed One has taught many aspects of the objects of śamatha and vipaśyanā for yogis who meditate on samādhi. If there are many objects, how many are there? Due to the differences of focusing on the aṣṭādaśa-śūnyatā (eighteen emptinesses) and so on, there are many forms. Because there are many objects of śamatha and vipaśyanā, the Abhidharma and other treatises extensively explain the classifications of things to be added and examined. How are things to be added and examined divided into many categories? The objects of śamatha and vipaśyanā, such as visible objects like the eye and invisible objects like feeling, are briefly divided into the five aggregates, intermediately into the twelve āyatana (sources), and extensively into the eighteen dhātu. Why is such a classification made? Because the Blessed One, with the wisdom of being knowledgeable about all beings, generated the mind to benefit all sentient beings.

---

ོད་ལས། རྨོངས་དབང་འདོད་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར། ། 1-799 ཕུང་པོ་ལ་སོགས་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་སོ། །དམིགས་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་ཡང་མ་ཡེངས་པར་བློ་གཏད་ནས་གྲངས་མ་འཆོལ་བར་ཡིད་ཀྱིས་བགྲང་ངོ་། །དཔེར་ན་རླུང་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ གྱིས་དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་གྲངས་མ་འཆོལ་བར་ཡིད་ཀྱིས་བགྲངས་ནས་ཞི་གནས་སྦྱོང་བ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་སྒོ་ནས་ཞེ་ན། ཆོས་ཅན་སོ་སོ་བ་རྣམས་ཕུང་པོར་བསྡུ་བ་དང་། ཁམས་ལ་སོགས་པར་བསྡུ་ བའི་སྒོ་ནས་སོ། །དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ལ་གྲངས་མང་ཉུང་དང་། དབྱེ་བསྡུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། སྐུར་བ་འདེབས་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སེམས་མི་འཆོར་བར་བསྟན་པ་ ནི། དམིགས་པ་ལ་སེམས་གཏད་པའི་རྗེས་དེ་ནས་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་སོ་སོ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་བྱེ་བྲག་ཕྱེ་ནས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་རྟེན་ཆོས་ཅན་དེ་ཉིད་ལ་སེམས་ལན་ གཅིག་མ་ཡིན་པར་ཡང་ནས་ཡང་དུ་རྒྱུན་དུ་འཇོག་པ་སྟེ་བཞག་པར་བྱའོ། ། གཉིས་པ་རྟོགས་པས་བར་ཆོད་པར་འཇུག་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། འཕྲོས་ན་སེམས་སླར་གནོན་པ་དང་། གནས་པ་བརྟན་པར་བྱེད་ པ་དང་། བརྟན་པ་མཐུ་བསྐྱེད་པ་དང་། གཡེང་བ་བཟློག་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་འབྲེལ་བའི་ཉེས་པ་བཟློག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དམིགས་པ་ལ་སེམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གཏོད་པ་གང་གི་ཚེ་བར་སྐབས་སུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེང་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དྲན་ཤེས་བཞིན་གྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བར་ཤེས་པར་བྱས་ལ་གཉེན་པོ་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པས་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་ཉེས་པ་ཞི་བར་བྱ་ཞིང་སེམས་གནས་པར་བྱའོ། ། 1-800 གཉིས་པ་གནས་པ་བརྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། སླར་ཡང་མྱུར་དུ་སྔ་མའི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་སེམས་ཕྱི་ཕྱིར་གཞུག་པར་བྱའོ། །འོ་ན་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པའི་གོ་རིམ་ཇི་ལྟ་ བུ་ཞེ་ན། སྒོམ་རིམ་དང་པོ་འདིར་ཡི་གེ་མང་གྱིས་དོགས་པས་མ་བྲིས་སོ། །འདིའི་སྒོམ་ཚུལ་ནི་མཛོད་ཀྱི་རྣམ་བཤད་དུ་བཤད་ཟིན་པས་དེར་ཁོངས་སུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་བརྟན་པ་མཐུ་ བསྐྱེད་པ་ནི། དམིགས་པ་ལ་སེམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གཏོད་པ་གང་གི་ཚེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱིས་སྐྱོ་ནས་ཡུལ་དེ་ལ་སེམས་འཇོག་པ་མི་དགའ་བར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ ཏན་ལ་ལྟ་བས་ཡུལ་དེ་ལ་སེམས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ལ་དགའ་བར་སྒོམ་ཞིང་། སླར་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་གཡེང་བ་བཟློག་པ་ནི། སེམས་གང་ལ་གཏོད་པའི་དམིགས་པ་ དེ་ལས་སེམས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་ཉེས་པར་ལྟ་བས་ཞི་གནས་ལ་མི་དགའ་བར་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱའོ། །ལྔ་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བྲལ་བའི་ཉེས་པ་བཟློག་པ་ནི། ཞི་གནས་ ཀྱི་དངོས་གཞིའི་མི་མཐུན་ཕྱ

【現代漢語翻譯】 如經部所說：'因於愚昧與貪慾， 故說蘊等三法門。'

對於所有觀修的對境，都要不散亂地專注於此，心中計數，不令錯亂。例如，以觀風的禪定為例，不亂計數呼吸的出入，以此修習止觀。 以何種方式呢？即以將各自法相歸納為蘊，以及歸納為界等的方式。為何需要這樣做呢？爲了避免對事物的數量多少，以及分類歸納產生增益或損減。 第二，不令心散亂的開示：在心專注于對境之後，將色等各自的事物全部歸納為一，區分歸納為一的差別，對於作為歸納為一之所依的法相，不是一次，而是反覆持續地安住，即應安住於此。 第二，以覺悟中斷進入有五種：若心散亂則重新抑制，使安住穩固，使穩固增長力量，遣除散亂，以及遣除與禪定相關的過患。 第一，若心散亂則重新抑制：在反覆專注于對境時，若因貪慾等使心向外散亂，此時應以正念正知了知心已散亂，修習不凈觀等禪定，平息貪慾使心散亂的過患，使心安住。 第二，使安住穩固：再次迅速地將心收回到之前的對境上。 那麼，修習不凈觀等的次第是怎樣的呢？因第一階段的修習次第文字繁多，故不在此處詳述。此處的修習方式在《俱舍論》的釋論中已闡述，應于彼處領會。 第三，使穩固增長力量：在反覆專注于對境時，若因禪定而感到厭倦，覺得不樂於將心安住於該對境上，此時應觀察禪定的功德，修習樂於將心安住於該對境上，並再次安住于禪定。 第四，遣除散亂：對於心所專注的對境，若心向其他地方散亂，應以視散亂為過患的方式，極力平息對止觀的不悅。 第五，遣除與禪定相違的過患：應避免與止觀正行相違背的因素。

【English Translation】 As stated in the Sutra Pitaka: 'For the sake of ignorance and desire, Thus, the three aggregates and so on are taught.' For all objects of meditation, one should focus on them without distraction, counting them in the mind without confusion. For example, in the Samadhi (定，梵文：samādhi，羅馬擬音：samādhi，漢語字面意思：等持) of focusing on the wind, one counts the breaths without confusion, and thus trains in calming and insight. In what way? By gathering each phenomenon into aggregates, and into realms and so on. Why is this necessary? To avoid adding or subtracting from the number of things, and from classifications and summaries. Second, the teaching on not letting the mind wander: After the mind has focused on the object, all the individual phenomena such as form are gathered into one, and the distinctions of gathering into one are distinguished. The mind should be placed not just once, but repeatedly and continuously, on the phenomenon that is the basis of gathering into one. Second, there are five ways in which interruption occurs through realization: If the mind wanders, one should restrain it again; make the abiding stable; make the stable increase in strength; dispel wandering; and dispel faults related to Samadhi (定，梵文：samādhi，羅馬擬音：samādhi，漢語字面意思：等持). First, if the mind wanders, restrain it again: When repeatedly focusing on the object, if the mind is distracted outward by desire and so on, then with mindfulness and awareness, one should recognize that the mind has wandered, and cultivate the Samadhi (定，梵文：samādhi，羅馬擬音：samādhi，漢語字面意思：等持) of ugliness and so on, pacifying the fault of the mind wandering due to desire, and making the mind abide. Second, make the abiding stable: Again, quickly bring the mind back to the previous object. So, what is the order of cultivating ugliness and so on? Because the order of cultivation in this first stage is lengthy, it is not written here in detail. The method of cultivation here has already been explained in the commentary on the Abhidharmakośa (俱舍論), and should be understood there. Third, make the stable increase in strength: When repeatedly focusing on the object, if one becomes weary of Samadhi (定，梵文：samādhi，羅馬擬音：samādhi，漢語字面意思：等持) and sees that one does not like to place the mind on that object, then one should contemplate the qualities of Samadhi (定，梵文：samādhi，羅馬擬音：samādhi，漢語字面意思：等持), cultivate delight in placing the mind on that object, and again abide in Samadhi (定，梵文：samādhi，羅馬擬音：samādhi，漢語字面意思：等持). Fourth, dispel wandering: If the mind wanders away from the object on which it is focused, one should intensely pacify the displeasure with calming by viewing wandering as a fault. Fifth, dispel faults that are contrary to Samadhi (定，梵文：samādhi，羅馬擬音：samādhi，漢語字面意思：等持): One should avoid factors that are contrary to the actual practice of calming.

---

ོགས་བྱིང་རྒོད་གཉིས་ཡིན་པས་གང་གི་ཚེ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་དུས་སུ་རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་ཏེ་ཞི་གནས་ཀྱི་དམིགས་པ་འཛིན་པ་ལ་ནུས་པ་ཆུང་དུ་སོང་བས་དམིགས་པ་མི་གསལ་ཞིང་སེམས་བྱང་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་སེམས་བྱིང་བའི་གཉེན་པོ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་སྣང་བའི་འདུ་ཤེས་སྒོམ་པའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་དངོས་པོ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་སྐུ་ལ་དམིགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་རྗེས་དྲན་གྱི་མདོ་ལས་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བྱིང་བའི་སྐྱོན་བསལ་ལ། 1-801 ཡང་སྔར་གྱི་ཞི་གནས་ཀྱི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་སེམས་གཞན་དུ་མི་འཆོར་བར་དམ་དུ་བཟུང་ངོ་། །དབུ་མ་སྙིང་པོ་ལས། དམིགས་པའི་ཀ་བ་བརྟན་པོ་ལ། །དྲན་པའི་ལྕགས་ཀྱུས་རིངས་དབང་བྱ། ། ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །བྱིང་བ་བསལ་བ་ན་ཅིས་ཏེ་གང་གི་ཚེ་སྔོན་རྒོད་པ་དང་གཙེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་དྲན་ཞིང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པའི་བར་བར་དུ་སེམས་ཡུལ་གཞན་དུ་འཕྲོས་ ནས་རྒོད་པའི་ཉེས་པ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཉེས་དམིགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྟ་རྒོད་ལྟ་བུར་གཡོ་བའི་རྒོད་པ་ཞི་བར་བྱའོ། ། གསུམ་པ་སེམས་བར་མ་ཆད་པར་འཇུག་པ་ནི། བྱིང་རྒོད་ཞི་བར་བྱས་པའི་རྗེས་དེ་ནས་ཡང་སྔར་གྱི་ཞི་གནས་ཀྱི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་སྐྱོན་དང་བྲལ་ཞིང་། སེམས་བསྒྲིམས་པའི་ མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་དམིགས་པ་ལ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་བྱིང་རྒོད་མེད་པར་སེམས་རང་གི་ངང་ གིས་འཇུག་པ་ལ་བསླབས་པ་ན། ཞི་གནས་ཀྱི་སྐྱོན་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་གཉིས་ཀ་དང་བྲལ་ཏེ་བྱིང་རྒོད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བར་སེམས་མཉམ་པར་འཇུག་ཅིང་། གོམས་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་རང་གི་ངང་གིས་སེམས་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་པ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་སེམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་བྱིང་རྒོད་སེལ་བའི་རྩོལ་བ་གློད་དེ་བྱིང་རྒོད་མེད་པའི་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱའོ། ། 1-802 དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱིང་རྒོད་སེལ་བའི་རྩོལ་བ་གློད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བར་སེམས་མཉམ་པར་འཇུག་བཞིན་པ་ལ་བྱིང་རྒོད་སེལ་བའི་རྩོལ་བ་བྱས་ན་སླར་ཡང་ སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ་ཞི་གནས་གྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ནི། སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་གང་གི་ཚེ་ཞི་གནས་ཀྱི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་བྱིང་རྒོད་སེལ་བའི་འབད་ པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཇི་སྲིད་འདོད་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་རང་གི་ངང་གིས་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཞི་གནས་རྫོགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། གསུམ་པ་ཞི་ གནས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། ཞི་གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས

【現代漢語翻譯】 如果昏沉和掉舉兩者同時出現，當試圖保持專注時，昏沉和睡眠會壓制心，導致奢摩他的目標變得難以把握，專注力減弱。爲了對治心的昏沉，應該專注于清晰明亮的景象，觀想佛陀等令人愉悅的對象，憶念《唸佛經》中所說的功德，以此來消除昏沉的過失。 此外，要牢牢抓住先前奢摩他的目標，不讓心散亂到其他地方。正如《中觀心髓》所說：『憑藉穩固的專注之柱，以正念之鉤加以控制。』當昏沉被消除后，如果先前對掉舉和煩惱等心生嚮往，並且在修習三摩地時，心散亂到其他地方，從而看到掉舉的過患，那麼就應該憶念無常等令人厭惡的事物，以此來平息像野馬一樣躁動不安的掉舉。 第三，不間斷地進入狀態：在平息昏沉和掉舉之後，再次專注于先前的奢摩他目標，不帶昏沉和掉舉的過失，不刻意努力，而是讓心自然而然地進入專注狀態。 第四，任運成就：當通過訓練，心能夠自然而然地進入狀態，沒有昏沉和掉舉時，就應該認識到，奢摩他的過失——昏沉和掉舉——已經消除，心既不偏向昏沉也不偏向掉舉，而是平等地安住。當看到通過串習的力量，心能夠自然而然地專注于目標時，就應該放鬆消除昏沉和掉舉的努力，保持一種無昏沉無掉舉的舍的狀態。 為什麼要放鬆消除昏沉和掉舉的努力呢？如果心已經平等地安住，沒有偏向昏沉和掉舉，而仍然努力消除昏沉和掉舉，那麼就會有心再次散亂的過失。 第二，成就奢摩他的狀態：當心能夠專注于奢摩他的目標，無需刻意努力消除昏沉和掉舉，並且能夠隨心所欲地保持專注時，就應該認識到奢摩他已經圓滿成就。 第三，奢摩他的一般特徵：奢摩他的本質是三摩地的力量。

【English Translation】 If both sinking and excitement arise, when trying to maintain focus, sinking and sleepiness will suppress the mind, causing the object of śamatha (calm abiding) to become difficult to grasp, and concentration to weaken. To counteract the sinking of the mind, one should focus on a clear and bright image, contemplate pleasant objects such as the body of the Buddha, and recall the qualities described in the Sutra on Mindfulness of the Buddha, thereby eliminating the fault of sinking. Furthermore, one should firmly grasp the previous object of śamatha, not allowing the mind to wander elsewhere. As the Essence of the Middle Way states: 'With a firm pillar of focus, control it with the hook of mindfulness.' When sinking has been eliminated, if one previously longed for excitement and afflictions, and if, while practicing samādhi (concentration), the mind wanders to other places, thereby seeing the faults of excitement, then one should recall unpleasant things such as impermanence, thereby pacifying the excitement that is as restless as a wild horse. Third, entering the state without interruption: After pacifying sinking and excitement, one should again focus on the previous object of śamatha, without the faults of sinking and excitement, and without deliberate effort, but rather allowing the mind to naturally enter the state of focus. Fourth, spontaneous accomplishment: When, through training, the mind is able to naturally enter the state, without sinking and excitement, one should recognize that the faults of śamatha—sinking and excitement—have been eliminated, and the mind is neither inclined towards sinking nor inclined towards excitement, but rather abides equally. When one sees that through the power of habituation, the mind is able to naturally focus on the object, one should relax the effort to eliminate sinking and excitement, and maintain a state of equanimity without sinking and excitement. Why relax the effort to eliminate sinking and excitement? If the mind is already abiding equally, without being inclined towards sinking and excitement, and one still makes an effort to eliminate sinking and excitement, then there will be the fault of the mind wandering again. Second, the state of accomplished śamatha: When the mind is able to focus on the object of śamatha, without deliberate effort to eliminate sinking and excitement, and is able to maintain focus as long as desired, one should recognize that śamatha has been perfectly accomplished. Third, the general characteristics of śamatha: The essence of śamatha is the power of samādhi.

---

་ཀྱིས་སེམས་རྩེ་སྟེ་དམིགས་པ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར། གོམས་སྟོབས་ཀྱིས་དམིགས་ པ་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ལྟར་སེམས་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འཇུག་པ་འདི་ནི་ཞི་གནས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། ཞི་གནས་དེའི་དམིགས་པ་ལ་ནི་འདི་ཁོ་ནའོ་ཞེས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མེད་དོ། ། གཉིས་པ་ཐབས་ཀྱི་ཡན་ལག་སོ་སོར་ཕྱེ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། སེམས་གནས་པའི་ཐབས་སྟོན་པའི་ལུང་དང་། དེ་བཤད་པ་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཞི་གནས་སྒོམ་པའི་ཐབས་ཀྱི་ལམ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་བཤད་དེ། 1-803 བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ལ་སེམས་འཇོག་གོ་ཞེས་སོགས་ཚིག་དགུ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་སེམས་འཇོག་གོ་ཞེས་པ་དང་། རྒྱུན་དུ་འཇོག་གོ་ཞེས་པ་དང་། བླན་ཏེ་འཇོག་གོ །ཉེ་བར་འཇོག་ གོ་ཞེས་པའི་ཚིག་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་ཉེ་བར་གཏོད་པའི་ཚུལ་བསྟན་ནོ། །འདུལ་བར་བྱེད་དོ། །ཞི་བར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་ པའི་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བྱུང་བའི་ཚེ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཚུལ་བསྟན་ནོ། །རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་དོ། །མཉམ་པར་འཇོག་གོ་ཞེས་པའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཞི་གནས་གྲུབ་པ་ དང་། ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་གཉིས་བསྟན་ཏོ། ། གཉིས་པ་བཤད་པ་དང་སྦྱར་བ་ནི། དེ་ལ་འཇོག་ཅེས་པ་ནི། ཐོག་མར་དམིགས་པ་ལ་སེམས་འཇོག་པ་སྟེ་གཏོད་པའོ། །རྒྱུན་དུ་འཇོག་ཅེས་ བྱ་བ་ནི། དམིགས་པ་ལ་སེམས་གཏད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་འགྲུབ་པས་གང་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཉིད་ལ་སེམས་རྒྱུན་དུ་འཇོག་པའོ། །གལ་ཏེ་བར་སྐབས་སུ་སེམས་གཞན་དུ་གཡེང་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་ ཞེ་ན། བླན་ཏེ་འཇོག་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སླར་སེམས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ན་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སླར་དམིགས་པ་ལ་སེམས་བླན་ཏེ་གཡེང་བ་སྤོང་བའོ། །གལ་ཏེ་དམིགས་པ་ལ་སེམས་བླན་ནས་ཡང་འཕྲོས་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེ་ན། 1-804 ཉེ་བར་འཇོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དམིགས་པ་ལ་བླན་ནས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཡེང་བར་གྱུར་ན་ཡང་བླན་ཏེ་གཡེང་བ་སྤངས་ནས་ཕྱི་ཕྱིར་ཏེ་ཡང་དང་ཡང་དུ་བརྟུན་པ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་ ནས་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་འཇོག་གོ །ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྒོམས་པས་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ནས་སྒོམ་པར་མི་འདོད་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེ་ན། འདུལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ ངེ་འཛིན་སྒོམ་པར་མི་འདོད་པ་འདུལ་བའི་དོན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕན་ཡོན་ཡིད་ལ་བྱས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ལ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའོ། །གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་ པས་རྒྱུར་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ལ་མི་དགའ་བའི་བློ་སྐྱེས་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེ་ན། ཞི་བར་བྱེད་དོ་ཞེ

【現代漢語翻譯】 因為心專注于目標，僅此而已。通過習慣的力量，使心持續地專注於一個目標，這就是奢摩他的總體特徵。對於奢摩他的目標，並非必須確定為'只有這個'。 第二，將方法的各個部分分開，分為兩部分：指示安住心之方法的經文，以及對經文的解釋和應用。首先，修習奢摩他的方法在《般若波羅蜜多》等經典中也有闡述。 世尊開示說：'於此繫心'等，共說了九個詞。其中，'於此繫心'、'恒常繫心'、'再三繫心'、'安住繫心'這四個詞，揭示了將心專注於三摩地目標的方式。'調伏'、'寂靜'、'極寂靜'這三個詞，揭示了當奢摩他的違品出現時，如何使之寂靜的方式。'專注一境'、'平等安住'這兩個詞，揭示了奢摩他成就以及成為殊勝狀態的兩種情況。 第二，關於解釋和應用：'於此繫心'，是指最初將心專注于目標，即安住。'恒常繫心'，僅僅將心專注于目標是不夠的，因此要使心持續地專注于所緣境。如果中間心散亂到其他地方怎麼辦？'再三繫心'，是指當心散亂到其他地方時，通過正念和正知覺察到，然後再次將心收回並專注于目標，從而捨棄散亂。如果將心收回后仍然遊移不定怎麼辦？ '安住繫心'，是指即使將心收回后仍然散亂，也要再次收回並捨棄散亂，反覆努力，通過精進，再次將心安住於該目標。如果反覆修習三摩地後感到厭倦，不想再修習怎麼辦？'調伏'，是指爲了調伏不想修習三摩地的心理，憶念三摩地的利益，從而生起對修習三摩地的歡喜心。如果由於煩惱和分別唸的擾亂，對三摩地的目標產生不悅之感怎麼辦？'寂靜'

【English Translation】 Because the mind is focused on the object, that's all. Through the power of habit, continuously focusing the mind on one object as desired is the general characteristic of Śamatha (calm abiding). There is no absolute certainty that the object of Śamatha is 'only this'. Second, separating the limbs of the method into two parts: the scriptures that show the method of abiding the mind, and the explanation and application of it. First, the path of the method of meditating on Śamatha is also explained in the Prajñāpāramitā (Perfection of Wisdom) and other scriptures. The Blessed One said: 'To fix the mind here' etc., mentioning nine words in total. Among them, the four words 'to fix the mind here', 'to constantly fix the mind', 'to repeatedly fix the mind', and 'to closely fix the mind' reveal the way to closely direct the mind to the object of Samādhi (concentration). The three words 'to tame', 'to pacify', and 'to completely pacify' reveal the way to pacify when the opposing factors of Śamatha arise. The two words 'to make one-pointed' and 'to abide equally' reveal the two states of the accomplishment of Śamatha and becoming extraordinary. Second, regarding explanation and application: 'To fix' means to initially fix the mind on the object, that is, to settle. 'To constantly fix' means that it is not enough to merely fix the mind on the object, so the mind should be continuously fixed on the object to be focused on. If the mind wanders elsewhere in the middle, what should be done? 'To repeatedly fix' means that when the mind wanders elsewhere, it should be recognized through mindfulness and awareness, and then the mind should be drawn back and focused on the object again, thereby abandoning wandering. If the mind still wanders after being drawn back, what should be done? 'To closely fix' means that even if the mind still wanders after being drawn back, it should be drawn back again and wandering should be abandoned, striving repeatedly, that is, cultivating diligence and fixing the mind again on that same object. If one becomes weary after repeatedly meditating on Samādhi and does not want to meditate, what should be done? 'To tame' means to tame the unwillingness to meditate on Samādhi by considering the benefits of Samādhi, thereby generating joy in meditating on Samādhi. If one feels displeasure towards the object of Samādhi due to the disturbance of afflictions and conceptual thoughts, what should be done? 'To pacify'

---

ས་བྱ་བ་ནི། སེམས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་ཉེས་ པ་མཐོང་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ལ་མི་དགའ་བ་གཉེན་པོས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བའི་ཉེས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་ བདེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཉེས་པ་ཆུང་ངུ་གཉིད་དང་རྨུགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་ན་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཅེ་ན། རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱིང་རྒོད་ཀྱི་ཉེས་པ་རིག་པའི་བློས་རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ལ་སོགས་པ་སེམས་རྒྱུད་ལ་རླུང་ལྟར་ལངས་པ་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། ། 1-805 དམིགས་པ་ལ་སེམས་ཡང་ཡང་གཏོད་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གང་བྱུང་བ་སེལ་བར་བྱས་པ་ན་མཐར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་ཇི་སྲིད་འདོད་ ཀྱི་བར་དུ་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་གོ་སྐབས་མི་འབྱེད་པར་དམིགས་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་འཛིན་པའོ། །ད་ནི་འབད་པ་བྱེད་མི་དགོས་སོ་ཞེ་ན། བྱིང་རྒོད་ཀྱི་གཉེན་པོ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་ ལྟོས་པ་མེད་པས་སེམས་ངང་གིས་འཇུག་པར་གནས་པ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་འབད་པར་བྱེད་པའོ། །འོ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མཉམ་པར་ འཇོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་བྱིང་རྒོད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བར་སེམས་མཉམ་པར་གྱུར་པ་ཐོབ་པ་ན་སེམས་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པ་སྟེ་བྱིང་རྒོད་གཉིས་མེད་པར་སེམས་མཉམ་པར་གྱུར་པས་ དམིགས་པ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚིག་དགུ་པོ་འདི་རྣམས་ཀྱི་དོན་འདི་ནི་འཕགས་པ་བྱམས་པ་དང་། སྔོན་གྱི་བསྟན་བཅོས་མཁན་པོ་ཐོགས་མེད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་དོ། །བཞི་པ་ ཉེས་པ་སྤོང་བའི་ཡན་ལག་ལ་བཞི་སྟེ། སྤང་བྱ་ངོས་བཟུང་། གཉེན་པོ་བཤད་པ། གཉེན་པོའི་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དགོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཉེས་པ་མདོར་བསྡུ་ན། 1-806 ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེས་པ་དྲུག་ཡོད་དེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ལ་མི་སྤྲོ་བའི་ལེ་ལོ་དང་། གདམས་ངག་གི་དོན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་བརྗེད་པ་དང་། དམིགས་ པ་མི་གསལ་བའི་བྱིང་བ་དང་། སེམས་ཕྱིར་འཕྲོ་བའི་རྒོད་པ་དང་། བྱིང་རྒོད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ལ་མི་རྩོལ་བ་དང་། བྱིང་རྒོད་ཞི་ནས་རྩོལ་བའོ། །ཉེས་པ་འདི་དག་གིས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ སྦྱོར་བ་དང་། དངོས་གཞི་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་གསུམ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། ལེ་ལོས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྦྱོར་བར་མི་འདོད་ཅིང་། དམིགས་པ་བརྗེད་པས་མཉམ་པར་འཇོག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། བྱིང་རྒོད་གཉིས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་དུས་སུ་སེམས་མི་གསལ་བ་དང་། སེམས་ཕྱིར་འཕྲོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། མི་རྩོལ་བ་དང་རྩོལ་

【現代漢語翻譯】 舍（藏文：ས་བྱ་བ་ནི།），意思是說，看到內心向外散亂的過患，通過對治法完全平息對禪定目標的不悅。散亂的過患是禪定的違品，如貪婪和不悅等。如果產生輕微的禪定過患，如昏沉和睡眠等，該怎麼辦呢？平息（藏文：རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི།）的意思是，以覺知的智慧，像驅散風一樣，消除昏沉和睡眠等在心中升起的過患。 如果反覆專注于目標，並消除任何產生的禪定違品，最終會怎樣呢？一心專注（藏文：སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་）是指，在想要的時間內，不給掉舉和昏沉任何機會，非常清晰地保持目標。現在不需要努力了嗎？因為不需要依賴對治掉舉和昏沉的努力，所以爲了獲得內心自然安住的狀態而努力。那麼，獲得殊勝禪定的狀態是怎樣的呢？等持（藏文：མཉམ་པར་འཇོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི།）是指，內心不偏向掉舉和昏沉，獲得內心的平等狀態，從而使內心處於舍的狀態，即沒有掉舉和昏沉，內心處於平等狀態，這就是所謂的執持目標。這九個詞的含義是由聖彌勒（梵文：Maitreya）和以前的論師無著（梵文：Asanga）等人解釋的。 第四，斷除過患的支分有四：指出所斷、解釋對治、對治的作用和引用證明。首先，簡而言之，禪定的過患有六種：不樂於修習禪定的懈怠、忘失教言的含義，即禪定的目標和相狀、目標不清晰的昏沉、內心向外散亂的掉舉、不對治昏沉和掉舉，以及昏沉和掉舉平息后仍然造作。這些過患會障礙禪定的加行、正行和殊勝狀態這三種狀態。懈怠使人不願進入禪定，忘失目標使人無法安住，昏沉和掉舉使人在安住禪定時內心不清晰和向外散亂，不造作和造作

【English Translation】 'Stopping' (Tibetan: ས་བྱ་བ་ནི།) means that, having seen the fault of the mind wandering elsewhere, one thoroughly pacifies the displeasure with the object of samadhi by means of an antidote. The fault of wandering elsewhere is the opposite of samadhi, such as greed and displeasure. If a minor fault of samadhi, such as sleepiness and drowsiness, arises, what should one do? 'Pacifying' (Tibetan: རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི།) means that, with the wisdom of awareness, one dispels the faults of sinking and excitement, such as drowsiness and sleep, which arise in the mindstream like wind. If one repeatedly focuses the mind on the object and eliminates whatever opposing factors to samadhi arise, what will ultimately happen? 'Making the mind one-pointed' (Tibetan: སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་) means holding the object very clearly without giving sinking and excitement any opportunity, for as long as one desires. Is it not necessary to make effort now? Because there is no need to rely on the effort to counteract sinking and excitement, one makes effort to attain the state where the mind naturally abides. So, what is the state of having attained distinguished samadhi like? 'Placing evenly' (Tibetan: མཉམ་པར་འཇོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི།) means that when the mind does not fall to the side of sinking and excitement, and one attains an even state of mind, one makes the mind neutral, that is, the mind is even without sinking and excitement, which is the synonym for holding the object. The meaning of these nine words was explained by the noble Maitreya and the former treatise writer Asanga and others. Fourth, the limb of abandoning faults has four parts: identifying what is to be abandoned, explaining the antidote, the function of the antidote, and quoting scriptural authority. First, in brief, there are six faults of all samadhis: laziness in not being delighted to meditate on samadhi, forgetting the meaning of the instructions, that is, the object and aspect of samadhi, sinking where the object is not clear, excitement where the mind wanders outward, not applying the antidote to sinking and excitement, and applying effort even after sinking and excitement have subsided. These faults obscure the three states of the application, the main part, and the distinguished state of samadhi. Laziness makes one unwilling to apply oneself to samadhi, forgetting the object makes one unable to place evenly, and sinking and excitement make the mind unclear and wander outward during the time of placing evenly in samadhi, and not applying effort and applying effort...

---

བ་གཉིས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་ དུ་གྱུར་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་བའི་རྒྱུན་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། ལེ་ལོ་དང་ནི་གདམས་ངག་རྣམས། །བརྗེད་དང་བྱིང་དང་རྒོད་པ་དང་། །འདུ་མི་ བྱེད་དང་འདུ་བྱེད་དེ། །འདི་དག་ཉེས་པ་ལྔར་འདོད་དོ། །ཞེས་སོ། །འདིར་དྲུག་ཏུ་བཤད་པ་ནི། བྱིང་རྒོད་གཉིས་སོ་སོར་བགྲངས་པའོ། ། གཉིས་པ་གཉེན་པོ་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། 1-807 རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཉེས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་བསྒོམ་མོ། །བརྒྱད་པོ་གང་ཞེ་ན། འདུན་པའི་རྒྱུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་དང་། རྩོལ་བའི་རྒྱུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ལ་འདུན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དངོས་སུ་ཞུགས་པའི་རྩོལ་བ་དང་། རྩོལ་བའི་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་སྟེ་ལེ་ ལོའི་གཉེན་པོའོ། །གདམས་ངག་བརྗེད་པའི་གཉེན་པོ་དྲན་པ་དང་། བྱིང་རྒོད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཤེས་བཞིན་དང་། གཉེན་པོ་འདུ་མི་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་སེམས་པ་དང་། འདུ་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་བཏང་སྙོམས་སོ། །གཉིས་ པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། གཉེན་པོ་བརྒྱད་ཡོད་པ་དེ་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་གོང་མ་བཞི་པོ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ལ་མི་སྤྲོ་བའི་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། གཉེན་པོ་ ཡིན་པའི་ཚུལ་འདི་ལྟར། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་དག་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་དད་པས་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཏིང་ངེ་ འཛིན་དེ་ལ་འདོད་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འདོད་པ་སྐྱེས་པ་དེ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པར་འདོད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣལ་འབྱོར་པ་དེའི་ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དུ་བྱེད་དོ། ། 1-808 ལུས་སེམས་ལས་སུ་རུང་བའི་རྗེས་དེ་ནས་ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་གྱུར་པ་ཐོབ་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མི་སྤྲོ་བའི་ལེ་ལོ་བཟློག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་བཞི་ནི་ལོ་ལོའི་གཉེན་ པོའོ། །དད་པ་སོགས་བཞི་པོ་ཐོབ་ན་ལེ་ལོ་བཟློག་པ་དེ་བས་ན་དད་པ་དང་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ལ་མི་སྤྲོ་བའི་ལེ་ལོ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་ མོ། །གདམས་ངག་གི་དོན་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་ནི་དམིགས་པ་བརྗེད་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། གང་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པར་བྱ་བའི་དམིགས་རྣམ་མི་བརྗེད་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བཞིན་ནི་དངོས་གཞི་ལ་ སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱི་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་བཞིན་དེས་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པའི་དུས་སུ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་བྱུང་བ་རྟོགས་ནས་དེ་སྤོང་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། བྱིང་བ་ དང་རྒོད་

【現代漢語翻譯】 二者會遮蔽特殊的等持，因為它們會中斷等持的清晰連續性。《辨中邊論》中說：『懈怠與教授，遺忘與沉掉，不作與加行，此等為五過。』這裡說成六種，是因為沉和掉被分別計數。 第二，講述對治法，分為兩個部分：簡要說明和詳細解釋。首先是簡要說明：爲了對治如上所述的等持過患，應當修習八種對治的加行。這八種是什麼呢？信是欲的因，即對等持生起信心的信；欲是勤的因，即對修習等持生起欲；勤是實際進入等持的精勤；輕安是勤的結果，是對治懈怠的。憶是對治忘失教授的；正知是對治沉掉的；不作意是對治不作意的；舍是對治加行的。 第二是詳細解釋：這八種對治法中，信等前四者是對治不樂於修習等持的懈怠的。作為對治的方式如下：通過對獲得等持的功德，如天眼和神通等，生起極大信心的信，瑜伽行者會對等持生起 desire。從對等持生起 desire 開始，就會發起想要修習等持的精進。通過發起精進的力量，瑜伽行者的身心會變得堪能。在身心堪能之後，獲得身心輕安，從而遣除不樂於等持的懈怠。因此，這四者是對治懈怠的。如果獲得了信等四者，就能遣除懈怠，因此應當修習信和 desire 等四者，以遣除不樂於修習等持的懈怠。 不忘失教授意義的憶念是對治忘失所緣的，因為它可以不忘失地抓住應當安住的所緣。正知是對治正行中的沉沒和掉舉的，因為正知能夠在修習等持時覺察到沉沒和掉舉的生起，並開始斷除它們。沉沒和掉舉

【English Translation】 The two obscure the special samadhi, because they interrupt the clear continuity of samadhi. In the 'Distinguishing the Middle from the Extremes' it says: 'Laziness and instructions, forgetting and sinking and agitation, non-application and application, these are considered as five faults.' Here it is said to be six, because sinking and agitation are counted separately. Second, explaining the antidotes, divided into two parts: a brief explanation and a detailed explanation. First, the brief explanation: In order to counteract the faults of samadhi as mentioned above, one should cultivate eight types of antidotal effort. What are these eight? Faith is the cause of desire, that is, the faith of generating confidence in samadhi; desire is the cause of diligence, that is, generating desire for cultivating samadhi; diligence is the actual effort of entering into samadhi; pliancy is the result of diligence, which is the antidote to laziness. Mindfulness is the antidote to forgetting the instructions; awareness is the antidote to sinking and agitation; non-application is the antidote to non-application; equanimity is the antidote to application. The second is a detailed explanation: Among these eight antidotes, the first four, such as faith, are antidotes to laziness, which is not enjoying the cultivation of samadhi. The way to be an antidote is as follows: Through the faith of generating great confidence in obtaining the merits of samadhi, such as the divine eye and supernatural powers, yogis will generate desire for samadhi. Starting from generating desire for samadhi, they will initiate the effort to want to cultivate samadhi. Through the power of initiating effort, the body and mind of the yogi will become workable. After the body and mind are workable, they will obtain the pliancy of body and mind, thereby eliminating the laziness of not enjoying samadhi. Therefore, these four are antidotes to laziness. If one obtains the four, such as faith, one can eliminate laziness, so one should cultivate the four, such as faith and desire, in order to eliminate the laziness of not enjoying the cultivation of samadhi. The mindfulness of not forgetting the meaning of the instructions is the antidote to forgetting the object, because it can grasp without forgetting the object on which one should abide. Awareness is the antidote to sinking and agitation in the main practice, because awareness can detect the occurrence of sinking and agitation during the cultivation of samadhi and begin to eliminate them. Sinking and agitation

---

པ་བྱུང་ནས་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བའི་དུས་ན་བྱིང་རྒོད་ཞི་བ་ལ་མི་རྩོལ་བ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཉེས་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་ནི་གཉེན་པོ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་སེམས་ པ་བསྒོམ་མོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་དུས་སུ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་རབ་ཏུ་ཞི་སྟེ། གང་གི་ཚེ་སེམས་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་རླུང་གིས་མི་བསྐྱོད་པར་སེམས་རྣལ་དུ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་བྱིང་རྒོད་སེལ་མི་དགོས་བཞིན་དུ་གཉེན་པོ་ལ་རྩོལ་བ་བྱས་ནའང་ཉེས་པ་ཡིན་ཏེ། 1-809 དེའི་གཉེན་པོར་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དེའི་ཚེ་འདུ་བྱེད་བཏང་སྙོམས་བསྒོམ་མོ། །གསུམ་པ་གཉེན་པོའི་བྱེད་པ་བསྟན་པ་ནི། གཉེན་པོ་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་དག་ཉེས་པ་ལྔ་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་པོ་ ཇི་སྐད་བརྗོད་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་ཏུ་ཁུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྷའི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ དོ། །བཞི་པ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དགོད་པ་ནི། སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བས་ན། མདོ་སྡེ་ལས། སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་དང་ ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམ་མོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ལྔ་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཞི་གནས་ ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཕྱི་ཕྱིར་ཏེ། སྔར་ལས་གོང་ནས་གོང་དུ་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དང་ལྡན་ཞིང་། དམིགས་པ་ སྔར་ལས་གསལ་བ་དང་། སེམས་རྒྱུད་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤིན་ཏུ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡན་ལག་གིས་འོག་ས་ལས་འདའ་བར་བསམ་གཏན་དང་། 1-810 དམིགས་པས་འོག་ས་ལས་འདའ་བ་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྤྲུལ་པ་བྱེད་པའི་གེགས་བྱེད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་བས་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། དམིགས་པ་ལ་སྤྲུལ་སྒྱུར་བྱེད་པའི་ནུས་ པ་ཐོབ་པས་ཟིལ་གནོན་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཐོབ་བོ། ། གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། འོག་ནས་འབྱུང་བ་འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་དངོས་གཞིའི་ཚོར་བ་དགའ་བདེ་མ་ཐོབ་པས་བཏང་སྙོམས་གྱི་ཚོར་ བ་དང་ལྡན་ཞིང་ཏི་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ལ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པར་གྱུར་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱིས་བསྐྱོད་པ་དེའི་ཚེ་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་ བྱ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་མ་ལུས་པ་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་མ་ལུས་པ་རྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་དངོས་གཞིའི་བསམ་གཏན་དང་པོར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་སེམས་སོ། ། འདི་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དྲུག་སྟེ། མཚན་ཉིད་

【現代漢語翻譯】 當（禪定）尚未完全平靜時，若不努力止息掉舉和昏沉，這也是三摩地（梵文，Samādhi，समाधि，等持）的過失。對此，應修習專注于對治的作意。 在安住於三摩地時，昏沉和掉舉已經完全止息。當內心不被昏沉和掉舉的風所動搖，內心真正安住時，即使不需對治而努力對治，也是過失。對此，應修習捨棄作意，保持平等。 第三，顯示對治的作用：如果瑜伽士具備如前所述的八種斷除五種過失的作意，那麼三摩地就會非常穩固。通過這個三摩地，可以成就神通和天耳等無量功德。 第四，引用經文作為證明：因為具備八種斷除作意的三摩地能夠成就神通等，所以經中說：『應修習具備八種斷除作意的神足』。 第五，三摩地的功德分為兩種：簡略指示和詳細解釋。首先是簡略指示：當獲得具有能力的止觀三摩地時，一心專注的三摩地會越來越好，比以前更加調柔，目標比以前更加清晰，心相續與三摩地更加融合，從而獲得功德的差別。由於三摩地的狀態不同，因此在肢體上超越下層境界，稱為禪定； 在目標上超越下層境界，稱為無色界的等至；從製造障礙的遮障中解脫出來，稱為解脫；獲得在目標上進行變化的能力，因此獲得降伏等名稱。 第二是詳細解釋：如下所述，當尚未獲得真實的喜樂感受，而是具有舍受，並且三摩地的目標伴隨著尋和伺時，這種由尋伺所動搖的三摩地被稱為『無障礙』。因為在這種三摩地上，具備了斷除三界一切煩惱的所有對治。這是引導進入真實初禪的心。對此有六種作意：體性

【English Translation】 When (Samadhi) has not yet been completely calmed, it is also a fault of Samadhi if one does not strive to pacify agitation and lethargy. As an antidote to this, one should cultivate a mind that focuses on actively applying the antidote. When abiding in Samadhi, lethargy and agitation are completely pacified. When the mind is not moved by the winds of lethargy and agitation, and the mind truly abides, it is also a fault to strive for an antidote even when there is no need for one. As an antidote to this, one should cultivate equanimity, abandoning effort. Third, showing the function of the antidote: If a yogi possesses the eight applications of abandonment that have been spoken of, which abandon the five faults, then Samadhi will be extremely firm. Through this Samadhi, one can accomplish limitless qualities such as miraculous powers and divine ears. Fourth, quoting scripture as proof: Because Samadhi, which possesses the eight applications of abandonment, can accomplish miraculous powers and so forth, therefore, the Sutra states: 'One should cultivate the miraculous feet that possess the eight applications of abandonment.' Fifth, the qualities of Samadhi are of two types: brief indication and detailed explanation. First is the brief indication: When one obtains the Samadhi of tranquility and insight that possesses power, the one-pointed Samadhi becomes progressively better, more workable than before, the object becomes clearer than before, and the mindstream becomes more integrated with Samadhi, thereby obtaining distinctions of qualities. Due to the differences in the state of Samadhi, one transcends the lower realms in terms of limbs, which is called Dhyana (meditation); Transcending the lower realms in terms of object is called the formless attainments; being liberated from the obscurations that hinder emanation is called liberation; and gaining the ability to transform the object, one obtains names such as subjugation. Second is the detailed explanation: As follows, when one has not yet obtained the actual feeling of joy and bliss, but rather possesses the feeling of equanimity, and the object of Samadhi is accompanied by investigation and analysis, this Samadhi, which is moved by investigation and analysis, is called 'unobstructed'. Because on this Samadhi, all the antidotes that abandon all the afflictions of the three realms are based. This is the mind that leads to the actual first Dhyana. There are six mental engagements for this: characteristic

---

རབ་ཏུ་རིག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། མོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། རབ་ཏུ་དབེན་པ་དང་། དགའ་བ་སྡུད་པ་དང་། དཔྱོད་པ་དང་། སྦྱོར་བའི་ མཐའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །སྦྱོར་བའི་མཐའི་འབྲས་བུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དངོས་གཞིར་གཏོགས་སོ། །མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རིག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཐོས་བསམ་འདྲེས་མའི་སྒོ་ནས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། ། 1-811 མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཐོས་བསམ་ལས་འདས་ནས་སྒོམ་བྱུང་གི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ཡིད་བྱེད་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པས་འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་ཆེན་ པོ་གསུམ་སྤོང་བའི་ནུས་པ་ཐོབ་པའོ། །དགའ་བ་སྡུད་པ་ནི། སྔར་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པས་འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་འབྲིང་པོ་གསུམ་སྤོང་བའི་ནུས་པ་ཐོབ་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་ནུས་པ་ཆུང་ངུ་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་དཔྱོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ལྷག་མ་མ་ལུས་དཔྱོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྦྱོར་བའི་མཐའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ ནི། ཉོན་མོངས་པའི་ལྷག་མ་ལུས་པར་ཤེས་ནས་སླར་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཏེ་འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་ཆུང་ངུ་སྤོང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །རྒྱས་པར་ནི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་དཀའ་འགྲེལ་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་རྫོགས་ཟིན་ནས་དངོས་གཞི་ཐོབ་པ་གང་གི་ཚེ་སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་སྲེད་པ་དང་། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་ཞིང་། འོག་ སའི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་ལྡན་ཞིང་། ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་ཡིད་ཤེས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཆ་ནས་དགའ་བ་དང་། དབང་ཤེས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཆ་ནས་བདེ་བ་དང་། 1-812 ཡང་ཡིད་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་དུ་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་དགའ་བ་དང་། དབང་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་དུ་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ཞེས་བྱའོ། ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བས་ནི་ཚོར་བ་སིམ་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གཅིག་ཉིད་ལ་ཡིད་ཤེས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཆ་ནས་དགའ་བ་དང་། དབང་ཤེས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཆ་ནས་བདེ་བ་ཞེས་འདོད་ དོ། །མདོ་སྡེ་པས་ཡིད་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་དུ་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ལ་དགའ་བ་དང་། དབང་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་དུ་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ལ་བདེ་བ་ཞེས་འདོད་དོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞི་དེ་ཉིད་ དུ་གཏོགས་པ་ལས་ཡན་ལག་རགས་པ་རྟོག་པ་ཙམ་ཞིག་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ལུས་པ་དེ་ནི་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཡན་ལག་རགས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ བྲལ་ལ། ཕྲ་བ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པས་ཙམ་པོ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ལ། བསམ་གཏན་གཞན་རྣམས་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལྟར་ཡན་ལག་རགས་པ་ལ་ འདོད་ཆགས

【現代漢語翻譯】 完全理解並銘記於心，生起勝解，完全寂靜，聚集喜樂，進行觀察，以及結合之究竟的作意。結合之究竟的果的作意屬於正行。特徵的完全理解作意，是通過聽聞、思考、融合，對所修之自相和共相進行作意。 勝解作意，是超越聽聞和思考，生起修所生之專注一境的作意。完全寂靜的作意，是通過修習禪定，獲得捨棄欲界三種大煩惱的能力。聚集喜樂，是比之前獲得更殊勝的禪定能力，從而獲得捨棄欲界三種中等煩惱的能力，並在獲得輕微輕安能力的狀態下，進行觀察作意，是對欲界剩餘煩惱進行觀察。結合之究竟的作意，是在了知剩餘煩惱后，再次發起精進，從而捨棄欲界微小煩惱的作意。詳細內容已在《波若波羅蜜多》的釋論中闡述。 當第一禪的近分修習圓滿，獲得正行時，所斷之差別在於遠離對欲界五妙的貪戀，以及罪惡不善之法，具備地獄的對治支——尋和伺，以及利益之支——從利益意識的角度生起的喜，以及從利益根識的角度生起的樂， 並且，在意識之境中生起的感受是喜，在根識之境中生起的感受是樂，具備這些的禪定稱為第一禪。瑜伽行者認為，唯一寂靜的感受，從利益意識的角度是喜，從利益根識的角度是樂。經部宗認為，在意識之境中生起的感受是喜，在根識之境中生起的感受是樂。第一禪的正行中，沒有粗支尋，只剩下細支伺，這稱為殊勝禪。第一禪的粗支與細支，有對粗支不生貪執，而對細支仍有貪執的差別，因此分為普通和殊勝兩種。其他禪定也如第一禪一樣，粗支上不生貪

【English Translation】 Completely understanding and keeping in mind, generating conviction, being completely tranquil, gathering joy, observing, and the ultimate attention of union. The attention of the fruit of the ultimate union belongs to the main practice. The attention of completely understanding the characteristics is to pay attention to the self-characteristics and general characteristics of what is to be meditated on through the integration of hearing and thinking. The attention of conviction is the attention of single-pointedness of mind arising from meditation, surpassing hearing and thinking. The attention of complete tranquility is the ability to abandon the three great afflictions of the desire realm by meditating on samadhi. Gathering joy is to obtain a more excellent ability of samadhi than before, thereby obtaining the ability to abandon the three medium afflictions of the desire realm, and in the state of obtaining a slight pliancy, to observe, which is to observe the remaining afflictions of the desire realm. The attention of the ultimate union is the attention of abandoning the subtle afflictions of the desire realm by initiating diligence again after knowing the remaining afflictions. The details have been explained in the commentary on the Prajnaparamita. When the preliminary practice of the first dhyana is completed and the main practice is obtained, the difference in what is abandoned is being separated from craving for the five qualities of the desire realm and sinful and unwholesome dharmas, possessing the antidotal branches of the lower realm—vitarka (尋，thought) and vicara (伺，discernment), and the beneficial branches—joy arising from the aspect of benefiting consciousness, and pleasure arising from the aspect of benefiting sense consciousness, Moreover, the feeling arising in the realm of consciousness is joy, and the feeling arising in the realm of sense consciousness is pleasure, and the samadhi possessing these is called the first dhyana. The Yogacara school believes that the only tranquil feeling is joy from the aspect of benefiting consciousness and pleasure from the aspect of benefiting sense consciousness. The Sautrantika school believes that the feeling arising in the realm of consciousness is joy, and the feeling arising in the realm of sense consciousness is pleasure. In the main practice of the first dhyana, there is no coarse branch of vitarka, only the subtle branch of vicara remains, which is called the special dhyana. The coarse and subtle branches of the first dhyana have the difference that there is no attachment to the coarse branch, but there is still attachment to the subtle branch, so they are divided into ordinary and special. Other dhyanas are like the first dhyana, without attachment to the coarse branches.

---

་དང་བྲལ་ལ། ཕྲ་བ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་ཁྱད་པར་མེད་པས་ཙམ་ཁྱད་གཉིས་སུ་མ་བཞག་གོ །གང་གི་ཚེ་སེམས་རྙོག་པར་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་ཏེ་བསམ་གཏན་དང་པོའི་སའི་སྲེད་པ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ནས་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ནང་ཡོངས་སུ་དྭང་བ་དང་། 1-813 ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཡན་ལག་གི་དགའ་བདེ་གཉིས་ནི་མི་དགེ་བ་ལས་གསར་དུ་ དབེན་པའི་དགའ་བདེ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བདེ་ཡིན་པས་གཉིས་པོའི་ཁྱད་པར་དེའོ། །གང་གི་ཚེ་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་སའི་དགའ་བདེ་གཉིས་ཀྱི་སྲེད་པ་དང་བྲལ་བར་ གྱུར་ཏེ། གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་འདུ་བྱེད་བཏང་སྙོམས་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་དམིགས་རྣམ་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་བྱུང་མ་བྱུང་ལ་རྟོག་པའི་ཤེས་བཞིན་དང་། ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་སེམས་ ཀྱི་བདེ་བའི་ཚོར་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་བྱའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་གཉིས་ཀྱི་དགའ་བ་དང་འདིའི་དགའ་བ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཡིད་ ཤེས་ཀྱི་འཁོར་དུ་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་སིམ་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཙམ་དུ་གཅིག་ཀྱང་། དང་པོ་གཉིས་ཀྱི་དུས་སུ་དགའ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་མ་བྲལ་ལ་འདིའི་དུས་སུ་བྲལ་བ་ནི་ ཁྱད་པར་རོ། །གང་གི་ཚེ་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་སའི་སེམས་བདེའི་སྲེད་པ་དང་བྲལ་ཏེ། ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་། གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་འདུ་བྱེད་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཞེས་བྱའོ། ། 1-814 འདིར་ཤེས་བཞིན་ཡན་ལག་ཏུ་མ་བཞག་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྐྱོན་བརྒྱད་ལས་གྲོལ་བས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྟོག་པར་བྱེད་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་དེ་བཞིན་ དུ་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐོབ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་འདའ་བའི་དོན་དུ་གཉེན་པོ་ནམ་མཁའི་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་རགས་པར་མཐོང་ན་ ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་དོན་དུ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་དང་། ནམ་མཁའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱང་རགས་པར་མཐོང་ནས་དེ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་དོན་དུ་ རྣམ་ཤེས་རགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་གོ །འདུ་ཤེས་རགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་དོན་དུ་འདུ་ཤེས་རགས་པ་ཡོད་ པ་མ་ཡིན། ཕྲ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་དམིགས་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་དེ་སྒོམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་གོ །གཞན་ཡང་གཟུགས་ཅན་གཟུགས་ལ

【現代漢語翻譯】 沒有粗大的東西，也沒有與微細的貪慾分離的差別，因此沒有設立粗細兩種差別。當內心遠離使之混濁的粗分別和細分別，並且完全遠離初禪之地的貪慾時，通過對治的支分，遠離粗分別和細分別的混濁，內心完全澄凈。 利益的支分是具有喜和樂，那時稱為二禪。初禪的支分中的喜和樂，是從不善法中新產生的遠離，而二禪的喜和樂是從禪定中產生的，這就是兩者的差別。當遠離二禪之地的喜和樂的貪慾時， 對治的支分是行舍，不忘失禪定所緣的憶念，以及觀察不順品是否生起的正知，利益的支分是具有內心的樂受，那時稱為三禪。初禪和二禪的喜與此處的喜有什麼差別呢？僅僅是意識的境界中生起的感受平靜地體驗，初禪和二禪時喜沒有與煩惱分離，而此時已經分離，這就是差別。 當遠離三禪之地的內心之樂的貪慾時，利益的支分是具有非苦非樂的感受，對治的支分是具有行舍和憶念，那時稱為四禪。 此處沒有設立正知為支分，是因為從禪定的八種過失中解脫，不需要觀察不順品。如是獲得禪定的等持，也同樣能獲得無色界的等至，爲了超越色想，對治是進入虛空的所緣，如果也認為虛空之想是粗大的，爲了必定從虛空之想中解脫，就進入識之想，如果也認為以虛空為境的識是粗大的，爲了必定從中解脫，就進入沒有粗大識的所緣。 爲了必定從沒有粗大識的所緣的想中解脫，就以沒有粗大，沒有微細作為所緣，進入修習它的等持。此外，有色者對色...

【English Translation】 There is no difference between being free from coarse things and not being free from subtle desire, so no distinction is made between the two. When the mind is free from the coarse and subtle thoughts that make it turbid, and is completely free from the desire of the first dhyana ground, then through the antidote branch, free from the turbidity of coarse and subtle thoughts, the inner being is completely clear. The beneficial branch is endowed with joy and happiness, and that is called the second dhyana. The joy and happiness of the first dhyana branch is newly separated from non-virtue, while the joy and happiness of this is born from samadhi, which is the difference between the two. When one is free from the desire for the joy and happiness of the second dhyana ground, the antidote branch is equanimity of action, the mindfulness of not forgetting the object of meditation, and the correct knowledge of observing whether unfavorable factors arise or not, and the beneficial branch is endowed with the feeling of mental happiness, then it is called the third dhyana. What is the difference between the joy of the first and second dhyanas and the joy here? It is only that the feeling arising in the realm of consciousness is experienced peacefully, and in the first two dhyanas, joy is not separated from affliction, while here it is separated, which is the difference. When one is free from the desire for mental happiness of the third dhyana ground, the beneficial branch is endowed with a feeling that is neither suffering nor happiness, and the antidote branch is endowed with equanimity of action and mindfulness, then it is called the fourth dhyana. Here, correct knowledge is not established as a branch, because one is liberated from the eight faults of dhyana, and there is no need to observe unfavorable factors. Having attained the samadhi of dhyana in this way, one can also attain the formless attainments. In order to transcend the perception of form, the antidote is to enter the object of space, and if one also considers the perception of space to be coarse, in order to be sure to be liberated from the perception of space, one enters the perception of consciousness, and if one also considers the consciousness with space as its object to be coarse, in order to be sure to be liberated from it, one enters the object of no coarse consciousness. In order to be sure to be liberated from the perception of the object of no coarse consciousness, one takes no coarse, no subtle as the object, and enters the samadhi of meditating on it. Furthermore, those with form towards form...

---

་བལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ དང་། དབྱིབས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁ་དོག་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཟད་པར་བཅུ་ལ་སོགས་པ་དང་། དམིགས་པ་མི་འདྲ་བ་དང་། རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་དང་། བྱེད་ལས་མི་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 1-815 དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རིན་ཆེན་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡང་འཐོབ་བོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པའི་གནས་ སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡན་ལག་བཞི་ལྡན་དུ་བྱ་སྟེ། དམིགས་པའི་ཡན་ལག་དང་། རྣམ་པའི་ཡན་ལག་དང་། གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་དང་། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཡན་ལག་གོ །ཞི་གནས་སྒོམ་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཟིན་ ཏོ།། །། ༈ ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པའི་ཚུལ། གཉིས་པ་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ལ་བཞི་སྟེ། ལྷག་མཐོང་གི་དགོས་པ་དང་། སྒོམ་པའི་ཐབས་སྟོན་པའི་ལུང་དང་། ལུང་གི་དོན་བཤད་པ་དང་། གཞན་གྱི་ལོག་རྟོག་བསལ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ ཏེ། སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། གོང་དུ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་ཞི་གནས་ཀྱི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པར་ བྱས་ནས། ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་དོན་དམ་དཔྱོད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཞིབ་པར་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་དགོས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གནས་ཚུལ་དོན་དམ་པ་ རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་བྱུང་བས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་ས་བོན་ཤིན་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཤིན་ཏུ་ཞེས་པ་ནི་མ་ལུས་པ་སྤོང་བ་དང་མི་ལྡོག་པར་སྤོང་བའི་དོན་ནོ། ། 1-816 དོན་དམ་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་ནས་གནས་ཚུལ་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་བཞིན་དུ་གནས་ཚུལ་གྱི་དོན་སྟོང་པ་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི་ཏིང་ངེ་ འཛིན་ཙམ་གྱིས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་སེམས། །འགགས་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །གཉིས་པ་ཤེས་བྱེད་ ཀྱི་ལུང་དང་སྦྱར་བ་ནི། མདོ་སྡེ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཏིང་འཛིན་དེ་སྒོམ་པར་བྱེད་མོད་ཀྱི། །ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། །དེའི་དོན་ནི། ལྷག་མཐོང་དང་བྲལ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་སྒོམ་པར་བྱེད་མོད་ ཀྱི། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་འདུ་ཤེས་འཇིག་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྤོང་མི་ནུས་པའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་མ་སྤངས་པ་དེའི་ རྒྱུད་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ཡོད་པས་རྐྱེན་དང་ཕྲད་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཕྱིར་ལྡང་ཞིང་སེམས་རྒྱུད་

【現代漢語翻譯】 觀等八解脫，勝伏形色的生處，勝伏顏色的生處，十遍處等，以及目標不同、形態不同、作用不同等差別，可以獲得金剛喻定、雄猛行定、幻定、寶印定等其他三摩地。應當這樣結合起來理解。在修習三摩地的所有階段，都應具備四支：目標的支分、形態的支分、對治的支分和隨唸的支分。以上已經講完了修習止的法門。 現在講解修習觀的法門。 第二，修習觀的方法有四點：觀的必要性，指示修習方法的經文，經文的意義解釋，以及破除他人的邪見。第一點分為兩方面：具備斷除障礙的作用，以及結合作為依據的經文。第一方面是：如前廣說，在止的所緣上心極穩固之後，爲了證悟境的實情，應當以能辨別勝義諦的智慧仔細地進行觀察。觀察的必要是這樣的：由於生起了證悟實情的智慧之光明，就能徹底斷除一切障礙的根本，即對真如的愚昧之種子。『徹底』是指完全斷除且永不復返的意思。 如果不是以能辨別勝義諦的智慧進行觀察而證悟實情，那麼就像外道們的瑜伽一樣，僅僅是未能證悟實情之空性的三摩地，就不能斷除煩惱的種子。如《入行論》所說：『離空性之意識，縱然止息亦復生。』第二方面是結合作為依據的經文。如經部經中所說：『修定雖如是。』等等。其意義是：即使修習不具觀的三摩地，該三摩地也不能摧毀執著蘊為我的觀念，即不能斷除我執。由於沒有斷除我執，所以在他的相續中存在煩惱的種子，一旦遇到因緣，煩惱就會再次生起，擾亂心相續。

【English Translation】 The eight liberations such as contemplation, the spheres of overcoming forms, the spheres of overcoming colors, the ten exhaustive objects, and other samadhis such as the vajra-like samadhi, the heroic-going samadhi, the illusion-like samadhi, and the precious seal samadhi, due to differences in objects, differences in aspects, and differences in functions. It should be applied that one will obtain them. In all stages of meditating on samadhi, one should have four branches: the branch of the object, the branch of the aspect, the branch of the antidote, and the branch of mindfulness. The method of meditating on tranquility has been taught. Now, the method of meditating on insight. Secondly, there are four aspects to the method of meditating on insight: the necessity of insight, the scriptures that show the method of meditation, the explanation of the meaning of the scriptures, and the refutation of others' wrong views. The first aspect has two parts: having the function of abandoning obscurations, and combining it with the scriptures that are the basis of knowledge. The first is: As explained in detail above, after the mind has become very stable on the object of tranquility, in order to realize the true nature of the object, one should carefully analyze it with the wisdom that discerns the ultimate truth. The necessity of analyzing is as follows: Because the appearance of the wisdom that realizes the true nature arises, the seed of ignorance that is the root of all obscurations will be completely abandoned. 'Completely' means abandoning without exception and without returning. If one does not analyze with the wisdom that discerns the ultimate truth and realize the true nature, then, like the yoga of the non-Buddhists, merely the samadhi that does not realize the emptiness of the true nature will not abandon the seeds of afflictions. As it says in the 'Entering the Bodhisattva's Way of Life': 'The mind without emptiness, even if it ceases, will arise again.' The second aspect is to combine it with the scriptures that are the basis of knowledge. As it says in the sutras: 'Although one meditates on samadhi.' etc. The meaning of that is: Although one meditates on samadhi without insight, that samadhi does not destroy the perception of the aggregates as self, that is, it cannot abandon the view of self. Because one has not abandoned the view of self, the seeds of afflictions are present in his mindstream, and when they encounter conditions, the afflictions will arise again and disturb the mindstream.

---

རབ་ཏུ་འཁྲུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་རང་སྤྱོད་ཀྱི་བུ་ལྷག་སྤྱོད་ཀྱིས་འདིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ བསྒོམས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་སྦྱར་བ་ནི། ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པའི་ཚུལ་དེ་ལ་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། ཤེས་རབ་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་མདོར་བསྡུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། 1-817 བློ་ལ་དོན་དུ་སྣང་བ་སེམས་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་བརྟེན་ནས་དོན་དུ་སྣང་བ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་བདེན་པར་མི་བརྟག་གོ །ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་ པར་འབྱེད་པ་ལས་ཀྱང་། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་ལས་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་མེད་པའི་རིགས་པས་དོན་དུ་སྣང་ བ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱང་བདེན་པར་མི་དམིགས་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་སུ་བསྒོམས་པས་སྒོམ་པའི་སྟོབས་གྲུབ་པ་ན་སེམས་ཙམ་དུ་བདེན་པར་འཛིན་པ་ལས་ཀྱང་བཟླ་བར་བྱ། ཆོས་དང་ཆོས་ ཉིད་རྣམ་འབྱེད་ལས་ཀྱང་། དོན་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ལས་ནི་རྣམ་པ་རིག་པ་ཙམ་མི་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་གོ །འོ་ན་གཟུང་འཛིན་སྣང་བ་མེད་པའི་རིག་ཙམ་ལ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་མེད་པའི་རིག་ཙམ་ཡང་ཚད་མས་བདེན་པར་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་དེ་ཙམ་ཡང་མི་སྣང་བའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །ཚིག་སྔ་མ། སྣང་བ་མེད་ ལས་བཟླ་བར་བྱ། །ཞེས་པའི་དོན་ནི་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རང་རིག་རང་གསལ་ཙམ་ལས་ཀྱང་བཟླས་པའི་དོན་ནོ། །ཚིག་ཕྱི་མ་སྣང་མེད་ལ་གནས་ཞེས་པའི་དོན་ནི། 1-818 གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་མེད་པའི་རིག་ཙམ་ཡང་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པ་ལ་གནས་པར་བྱ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་མེད་པའི་རིག་ཙམ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་དེ་བཞིན་ ཉིད་ལ་བློ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་ཡང་དག་པའི་དོན་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་ངོ་། །ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་ལས་ཀྱང་། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་ པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནས་སོ། །སྤྲོས་པ་ཞི་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་ན་གཞན་དོན་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། སྔོན་གྱི་གཞན་དོན་བྱེད་པའི་སྨོན་ལམ་དག་གིས་མྱང་འདས་ལ་གཞོལ་བ་རྣམ་ པར་སྦྱངས་ནས་གཞན་དོན་ལ་འཇུག་གོ །རང་དོན་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི། ཡེ་ཤེས་དམ་པ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་མེད་པས་བདག་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། ། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་ལས་ཀྱང་། ཡུལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་

【現代漢語翻譯】 變得非常激動。例如，就像一個自用的兒子，通過額外的使用，在這裡冥想三摩地一樣。第二個是將知識的論據與經文結合起來。關於如何冥想勝觀，在《楞伽經》（Lankavatara Sutra）中，以簡要的方式講述了智慧冥想的次第： 1-817 對於顯現為意識之物的智慧，完全依賴於認識到它僅僅是心，不要認為顯現的事物在外部是真實的。此外，從區分法與法性來看，專注于唯識，不要執著于任何事物。如果沒有所取，就沒有能取。通過這種推理，不要執著于顯現事物的心的真實性，而是專注于真如並進行冥想。當冥想的力量完成時，也要從執著于唯識的真實性中解脫出來。此外，從區分法與法性來看，不要執著于任何事物，而是進入不執著于唯識的境界。那麼，我們應該安住于沒有能取和所取顯現的純粹覺性中嗎？ 即使是沒有能取和所取二元顯現的純粹覺性，也要通過量（pramana， प्रमाण， pramāṇa，量）來認識到它不是真實的，然後安住于甚至沒有這種顯現的瑜伽中。前面的話，『從沒有顯現中解脫出來』，意思是也要從沒有能取和所取二元顯現的自知自明的覺性中解脫出來。後面的話，『安住于沒有顯現中』，意思是安住于認識到即使是沒有能取和所取二元顯現的純粹覺性也不是真實的境界中。安住于沒有能取和所取二元顯現的純粹覺性的真如中的瑜伽士，將通過大乘的見道直接看到真實的意義。此外，從區分法與法性來看，由於不執著於一切相，所以完全區分。不執著於此的是無分別智。這是證悟寂滅法性，任運成就智慧的境界。如果安住于寂滅的法性中，如何從事利益他人的事業呢？通過先前利益他人的願望，凈化對涅槃的執著，然後從事利益他人的事業。證悟自利的特殊之處在於，通過沒有能取和所取二元顯現的殊勝智慧，將直接看到無我。 此外，從區分法與法性來看，所取和能取二元...

【English Translation】 It becomes very agitated. For example, like a self-indulgent son, through extra use, meditating on samadhi here. The second is to combine the knowledge argument with the scripture. Regarding how to meditate on vipassana (lhag mthong，勒通), in the Lankavatara Sutra, the order of wisdom meditation is taught in a concise manner: 1-817 For the wisdom that appears as objects of mind, rely entirely on realizing that it is merely mind, and do not consider the appearing objects to be truly external. Furthermore, from distinguishing between dharma and dharmata, focusing on only consciousness, do not cling to any objects. If there is no object to be grasped, there is no grasper. Through this reasoning, do not cling to the reality of the mind that appears as objects, but focus on suchness and meditate. When the power of meditation is accomplished, also turn away from clinging to the reality of only consciousness. Furthermore, from distinguishing between dharma and dharmata, do not cling to any objects, but enter the realm of not clinging to only consciousness. So, should we abide in pure awareness without the appearance of grasper and grasped? Even the pure awareness without the appearance of grasper and grasped, recognize that it is not real through pramana (pramana， प्रमाण， pramāṇa，measure), and then abide in the yoga that does not even have this appearance. The previous words, 'turn away from no appearance', mean to also turn away from the self-knowing and self-illuminating awareness that has no appearance of grasper and grasped. The later words, 'abide in no appearance', mean to abide in the realm of recognizing that even the pure awareness without the appearance of grasper and grasped is not real. The yogi who abides in suchness, which is without the appearance of grasper and grasped, will directly see the true meaning through the path of seeing of the Mahayana. Furthermore, from distinguishing between dharma and dharmata, because of not clinging to all signs, it is completely distinguished. That which does not cling to this is non-conceptual wisdom. This is the state of realizing the spontaneously accomplished wisdom of the peaceful dharmata. If one abides in the peaceful dharmata, how does one engage in benefiting others? Through the previous aspirations to benefit others, purify the clinging to nirvana, and then engage in benefiting others. The special feature of realizing self-benefit is that through the supreme wisdom without the appearance of grasper and grasped, one will directly see selflessness. Furthermore, from distinguishing between dharma and dharmata, the grasped and grasper...

---

མེད་ཅིང་། དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། ། གསུམ་པ་ལུང་གི་དོན་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་བྱར་རྣམ་པར་ངེས་པ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་དོན་ནོ། ། 1-819 དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཟུང་བ་མི་དམིགས་པ་དང་། འཛིན་པ་མི་དམིགས་པ་དང་། གཉིས་སྟོང་གི་རང་རིག་མི་དམིགས་པའོ། །དང་པོ་ནི །ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་གསུངས་པ་དེ་ལ་དོན་ནི་འོག་ ནས་འབྱུང་བ་འདི་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བ་བདེན་པར་མི་དམིགས་པའི་དོན་ནི། ལྷག་མཐོང་ལ་འཇུག་པའི་ཐོག་མར་རྣལ་འབྱོར་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་། ནང་གི་མིག་སོགས་སུ་སྣང་བའི་ཆོས་ གཟུགས་ཅན་གང་དག་ཏུ་སྣང་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་བདེན་པར་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་དང་མདོ་སྡེ་པ་སོགས་གང་དག་གིས་བཏགས་པ་དེ་དག་ལ་འདི་ལྟར་དཔྱད་དེ། ཅི་ གཟུགས་སོགས་སུ་སྣང་བ་འདི་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དོན་གཞན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་གཟུགས་སོགས་དེ་ལྟར་དུ་སྣང་སྟེ། རྨི་ལམ་གྱི་གནས་ སྐབས་ན་རང་གི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡིན་ནམ་ཞེས་རིགས་པའི་ཤེས་པས་དཔྱད་པར་བྱའོ། །ཚད་མ་མདོ་ལས། ཡུལ་ཤེས་པ་དང་དེས་ཤེས་པའི། །དབྱེ་བས་ བློ་ནི་ཚུལ་གཉིས་ཉིད། །ཅེས་སོ། །རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་གྲུབ་པ་ཞིག་ཏུ་འདོད་ན་ནི། བློས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་རབ་ཏུ་བཤིགས་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱང་། ། 1-820 དྲུག་གིས་གཅིག་ཆར་སྦྱར་བ་ན། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་ཆ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་པའི་རིགས་པས་ཆ་ཤས་སོ་སོར་བརྟགས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱང་མི་རྙེད་ཅིང་། རྡུལ་ཕྲ་རབ་མེད་ན་རགས་པའང་མེད་པས་ ན་རྣལ་འབྱོར་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དེ་དག་གནས་ཚུལ་ལ་ཡོད་ན་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་རིགས་པས་རྙེད་པར་རིགས་པ་ལས་མ་རྙེད་པས་ན་ཚད་མས་མི་མཐོང་ངོ་། །རྣལ་འབྱོར་པ་དེས་ཕྱི་ རོལ་གྱི་དོན་དེ་དག་ཚད་མས་མ་མཐོང་བས་འདི་སྙམ་དུ་དོན་དུ་སྣང་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི། རང་གི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྣང་བ་ཙམ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་གྲུབ་པ་ནི་ མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཚད་མ་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཡུལ་ཤེས་པ་དང་དེས་ཤེས་པའི། །དབྱེ་བས་དོན་ནི་ཚུལ་གཉིས་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས་ཀྱང་། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དོན་བསམས་པ། །དེ་ ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་བྲལ་བ། །ཞེས་གསུངས་པའང་དོན་འདི་ཉིད་དོ། །དོན་དུ་སྣང་བ་སེམས་ཙམ་དུ་རྟོགས་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་བདེན་པར་འཛིན་པའི་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་དེ་བདེན་པར་མི་འཛིན་ཞེས་ སྟོན་པ་ནི། འདི་ལྟར་སྣང་བ་སེམས་ཙམ་དུ་རྟོགས་ཤིང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བསྒོམས་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་བདེན་པར་མི་བརྟག་གོ་ཞེས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་དེ་སྐད་

【現代漢語翻譯】 無有，無所緣故。第三，解釋經文之義，分為二：了知所知，以及證悟空性之義。 1-819 首先，分為三：不可得所取，不可得能取，以及二空之自證不可得。第一，如《楞伽經》（Laṅkāvatāra Sūtra）所說，其義如下：不可得真實所取之義，即瑜伽行者于勝觀之初，觀察顯現為外境之色、聲，以及內境之眼等諸有色法，如色等顯現為外境之實有，此為分別說者（Vaibhāṣika）、經部師（Sautrāntika）等所假立。應如是觀察：此等顯現為色等者，是識之外境，抑或識本身顯現為色等？如夢境中，自識顯現為種種境，是否亦復如是？應以理智如是觀察。《量論》（Pramāṇavārttika）云：『境與識及彼所識，以其差別，心有二相。』若於此觀察中，認為有識之外境成立，則應以智慧將極微分析至盡頭，如雲：『六合同時合，極微成六分。』以理分析各部分，則極微亦不可得。無極微則無粗大，故瑜伽行者若認為外境實有，則應能以觀察之理尋得，然既不可得，則非量所見。 1-820 瑜伽行者以外境非量所見，故作是念：此等顯現為境者，皆為自心之顯現，無有成立之外境。如《量論》云：『境與識及彼所識，以其差別，境有二相。』《釋量論》（Pramāṇaviniścaya）亦云：『如是如是思彼境，如是如是離彼相。』亦是此義。于了知顯現為境者唯是心之後，斷除于外境執為真實之增益，即謂不執為真實。如是，于了知顯現唯是心，並依止於三摩地（samādhi）修習之後，即不執外境為真實。經中亦如是說。

【English Translation】 without and without object. Third, explaining the meaning of the scriptures is divided into two: understanding what is to be known and seeing the meaning of emptiness. 1-819 First, there are three: the unfindability of what is grasped, the unfindability of the grasper, and the unfindability of the self-awareness of the two emptinesses. First, the meaning of what is said in the Laṅkāvatāra Sūtra is as follows: The meaning of not truly perceiving the grasped is that at the beginning of entering higher vision, the yogi examines the external forms and sounds, and the internal phenomena that appear as eyes, etc. Those phenomena that appear as forms, etc., as true external objects, are those that are posited by the Vaibhāṣikas, Sautrāntikas, etc. One should examine them in this way: Are these appearances as forms, etc., external objects other than consciousness? Or is it that consciousness itself appears as forms, etc., in this way? Just as in a dream state, one's own consciousness appears as various objects, should one examine it with the knowledge of reason? Pramāṇavārttika says: 'The mind has two aspects due to the distinction between the object, consciousness, and what is known by it.' If, in that examination, one believes that an external object exists apart from consciousness, then one should thoroughly break down the ultimate atom with the mind, and even the atoms. 1-820 When six are joined together at once, the atom becomes six parts. If one examines each part separately with reason, one will not find even an atom. If there is no atom, then there is no gross object. Therefore, if the yogi believes that those external objects exist in reality, then it is reasonable to find them with the reason of examination, but since they are not found, they are not seen by valid cognition. Since the yogi does not see those external objects with valid cognition, he thinks to himself that all these appearances as objects are merely appearances of the nature of his own mind, and that there is no established external object. Pramāṇavārttika also says: 'The object, consciousness, and what is known by it, have two aspects due to their distinction.' Pramāṇaviniścaya also says: 'The more one thinks about the object, the more one is separated from its appearance.' This is also the meaning. After realizing that the appearance as an object is only mind, one cuts off the superimposition of grasping the external object as true, and shows that one does not grasp it as true. Thus, after realizing that the appearance is only mind and relying on meditation with samādhi, one does not examine the external object as true. The sutra says so.

---

འབྱུང་བའི་དོན་ནི་ཆོས་གཟུགས་ཅན་ལ་བདེན་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། 1-821 ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་འདི་དོན་དུ་བདེན་པར་ཡོད་ན་དམིགས་སུ་རུང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ། གནས་ཚུལ་ལ་དཔྱོད་པའི་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་མི་དམིགས་ པའི་ཕྱིར་གནས་ཚུལ་ལ་ཡོད་པར་བརྟག་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་གདམས་པའོ། །གཉིས་པ་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པ་ནི། གོང་དུ་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་ཆོས་གཟུགས་ཅན་རྣམས་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ རྣམ་པར་བཤིག་ནས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དོན་དུ་སྣང་བ་འཛིན་པའི་བློ་རྣམས་ཀྱང་སྔར་བསམ་བྱུང་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་པའི་རིགས་པས་རྣམ་པར་བཤིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་པའམ། སེམས་ དཔྱོད་པའི་རིགས་པ་དེ་ལ་དོན་དུ་སྣང་བ་ཅན་གྱི་སེམས་ཙམ་གང་ཡིན་པ་དེའང་ཡུལ་ཅན་འཛིན་པའང་བདེན་པར་མི་རུང་སྟེ། ལྟོས་པ་གཟུང་བ་བདེན་པར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་འཛིན་ པས་འཛིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པས་ན་འཛིན་པ་ནི་གཟུང་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་མ་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ནི་དོན་དམ་པར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ལས་དབེན་ ཞིང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་སྟོང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་སུ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བསྒོམས་པས་སེམས་ཙམ་ལས་ཀྱང་བཟླ་བར་བྱ། 1-822 ཞེས་པ་སྟེ་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་བདེན་པར་འཛིན་པ་ལས་ཀྱང་བཟླ་བར་བྱ་སྟེ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་མེད་པའི་བློ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རང་རིག་ཅིང་གསལ་བ་ཙམ་ལ་གནས་ པར་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། ། གསུམ་པ་གཉིས་སྟོང་གི་རང་རིག་མི་དམིགས་པ་ནི། དེ་ལྟར་སེམས་ཙམ་དུ་བདེན་པར་འཛིན་པ་ལས་བཟླས་ནས་སླར་ཡང་གཟུང་འཛིན་སྣང་བ་མེད་པའི་ ཤེས་པ་རང་རིག་རང་གསལ་བདེན་པར་འཛིན་པ་ལས་ཀྱང་བཟླ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་བདེན་པར་འཛིན་པ་སྤོང་ངོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་བདེན་པར་ མ་གྲུབ་ཅེ་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རྫུན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བར་སྣང་ཡང་རིགས་པས་དཔྱད་ན་བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུང་འཛིན་ གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་བཀག་ཟིན་པས་དེ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལས་གུད་ན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། རིགས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུང་ འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པར་བརྟགས་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པར་བྱས་ནས། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཡང་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་འདོར་བར་བ

【現代漢語翻譯】 འབྱུང་བའི་དོན་ནི་ཆོས་གཟུགས་ཅན་ལ་བདེན་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། (這句話的意思是，要捨棄對有形之法執為真實的分別念。) ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་འདི་དོན་དུ་བདེན་པར་ཡོད་ན་དམིགས་སུ་རུང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ། གནས་ཚུལ་ལ་དཔྱོད་པའི་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་མི་དམིགས་ པའི་ཕྱིར་གནས་ཚུལ་ལ་ཡོད་པར་བརྟག་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་གདམས་པའོ། །(如果外境顯現為真實存在，那麼那些成為可觀察之特徵的事物，用如理觀察的理智來分析時，因為不可得，所以不要認為它們是真實存在的，這是教誨。) གཉིས་པ་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པ་ནི། གོང་དུ་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་ཆོས་གཟུགས་ཅན་རྣམས་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ རྣམ་པར་བཤིག་ནས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དོན་དུ་སྣང་བ་འཛིན་པའི་བློ་རྣམས་ཀྱང་སྔར་བསམ་བྱུང་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་པའི་རིགས་པས་རྣམ་པར་བཤིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་པའམ།(第二，能執不可得：如前所述，以依賴於所緣的智慧來分析有形之法后，那些執持顯現為真實的無形之法的諸識，也應以先前在思所成慧的場合中所說的道理來分析。) སེམས་ དཔྱོད་པའི་རིགས་པ་དེ་ལ་དོན་དུ་སྣང་བ་ཅན་གྱི་སེམས་ཙམ་གང་ཡིན་པ་དེའང་ཡུལ་ཅན་འཛིན་པའང་བདེན་པར་མི་རུང་སྟེ། ལྟོས་པ་གཟུང་བ་བདེན་པར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །(或者說，對於以心來分析的道理，任何顯現為實有的唯識，其有境之能執也不應是真實的，因為所依賴的所取是不可得的。) ཡུལ་འཛིན་ པས་འཛིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པས་ན་འཛིན་པ་ནི་གཟུང་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །(因為說境之能執為能執，所以能執是依賴於所取的。) གཟུང་འཛིན་གཉིས་མ་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ནི་དོན་དམ་པར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ལས་དབེན་ ཞིང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་སྟོང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་སུ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བསྒོམས་པས་སེམས་ཙམ་ལས་ཀྱང་བཟླ་བར་བྱ།(既然所取和能取二者不成立，那麼心就勝義而言，是遠離所取和能取二者的，應如是分析，並在緣于所取能取二者皆無的自性，即二空的真如上，修習所取能取二者皆無之理，從而也要從唯識上返回。) ཞེས་པ་སྟེ་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་བདེན་པར་འཛིན་པ་ལས་ཀྱང་བཟླ་བར་བྱ་སྟེ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་མེད་པའི་ བློ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རང་རིག་ཅིང་གསལ་བ་ཙམ་ལ་གནས་ པར་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །(也就是說，也要從執持能執之相為真實上返回，應安住于不顯現所取能取二者的，無二之覺性，僅僅是自知自明，這是其要義。) གསུམ་པ་གཉིས་སྟོང་གི་རང་རིག་མི་དམིགས་པ་ནི། དེ་ལྟར་སེམས་ཙམ་དུ་བདེན་པར་འཛིན་པ་ལས་བཟླས་ནས་སླར་ཡང་གཟུང་འཛིན་སྣང་བ་མེད་པའི་ ཤེས་པ་རང་རིག་རང་གསལ་བདེན་པར་འཛིན་པ་ལས་ཀྱང་བཟླ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་བདེན་པར་འཛིན་པ་སྤོང་ངོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །(第三，二空之自證不可得：如是，從執持唯識為真實上返回后，再次也要從執持不顯現所取能取的覺性，即自知自明為真實上返回，對其也要捨棄實執，這是其含義。) གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་བདེན་པར་ མ་གྲུབ་ཅེ་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རྫུན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བར་སྣང་ཡང་རིགས་པས་དཔྱད་ན་བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །(如果問：為何所取能取二者皆無的覺性不成立為真實？答：因為所取和能取的諸法僅僅是虛假的，雖然顯現為生起，但以理智分析，從自和他處生起是不合理的。) གཟུང་འཛིན་ གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་བཀག་ཟིན་པས་དེ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལས་གུད་ན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། རིགས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུང་ འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པར་བརྟགས་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པར་བྱས་ནས། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཡང་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་འདོར་བར་བ(所取能取二者皆無的覺性也不是真實的，因為已經遮止了所取能取二者，所以它也不是，並且也無有異於它們的。依靠此理，分析所取能取二者皆無的覺性也無自性，並通過等持的力量，對此極度串習，從而也要捨棄對所取能取二者皆無的覺性的實有執著。)

【English Translation】 The meaning of 'arising' is the word that signifies abandoning the conceptual thought that grasps conditioned dharmas as true. If this appearance as an external object were truly existent, then those things that have become characteristics that can be observed, when analyzed with reasoning that examines the state of affairs, because they are not found, one should not consider them to be existent in reality. This is the instruction. Secondly, the non-apprehension of the apprehended: As explained above, after analyzing the conditioned dharmas with the wisdom that relies on the object of observation, even those minds that apprehend the appearance of the unconditioned as real should be analyzed with the reasoning explained earlier in the context of establishing what arises from thought. Or, whatever is the mere mind that appears as real to the reasoning that analyzes the mind, even the apprehending subject with an object is not permissible as true, because the dependent object of apprehension is not found to be true. Since the apprehending subject of an object is called 'apprehension,' therefore, apprehension depends on the object of apprehension. Since the two, object of apprehension and apprehending subject, are not established, therefore, the mind, in the ultimate sense, is separate from the two, object of apprehension and apprehending subject, and after analyzing that it is only the absence of the two, object of apprehension and apprehending subject, one should meditate on the suchness of the two emptinesses, which is the characteristic of the absence of the two, object of apprehension and apprehending subject, and thus one should turn away even from mere mind. That is to say, one should turn away even from grasping the appearance of apprehension as true, and one should abide in the mere self-awareness and clarity of the non-dual consciousness that does not appear as the two, object of apprehension and apprehending subject. This is the meaning, it is said. Thirdly, the non-apprehension of the self-awareness of the two emptinesses: Thus, after turning away from grasping mere mind as true, again one should turn away from grasping as true the self-aware and self-illuminating consciousness that does not appear as the object of apprehension and apprehending subject. The meaning is that one should abandon the grasping of it as true. If one asks, 'Why is the consciousness of the absence of the two, object of apprehension and apprehending subject, not established as true?' The answer is: 'Because the entities of the object of apprehension and apprehending subject are merely false, although they appear to arise, when analyzed with reasoning, it is not reasonable for them to arise from self or other.' That consciousness of the absence of the two, object of apprehension and apprehending subject, is also not true, because since the two, object of apprehension and apprehending subject, have already been negated, it is not that itself, and also it does not exist apart from them. Relying on this reasoning, analyze that the consciousness of the absence of the two, object of apprehension and apprehending subject, is also without inherent existence, and through the power of samadhi, become extremely familiar with it, and thus one should abandon the manifest clinging to the consciousness of the absence of the two, object of apprehension and apprehending subject, as a real entity.

---

ྱ་སྟེ། 1-823 གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་བདེན་པར་གྲུབ་པ་ཡང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཀྱང་། སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་མི་སྣང་ཞིང་། དེ་མི་སྣང་བས་ནི་ཆོས་ཉིད་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡིད་ལ་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་རིགས་པས་གཏན་ལ་ ཕབ་པའི་དོན་སྒོམ་བྱུང་གིས་རྟོགས་པ་ལས་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒོམ་བྱུང་གིས་རྟོགས་པ་དེ་ལ་གནས་པས་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཆོག་བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་པ་ལ་ཞུགས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཐོག་མར་ལུང་དང་རིགས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་རིགས་པས་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་བློ་ལ་དོན་དུ་སྣང་བ་ཙམ་ལ་དམིགས་ཏེ་བློ་ལ་ སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་དོན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་། དེ་ཡང་ཆོས་ཅན་གྱི་སྣང་བ་རེ་རེ་ལ་དམིགས་པ་བཀར་ནས་རེ་རེ་ཞིང་གང་སྣང་ལ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་མོ། ། 1-824 དེ་ལ་གོམས་པ་ཐོབ་པ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་རྟོག་པའི་རྟོག་པ་གང་སྐྱེས་སོ་སོར་རིག་པར་བྱས་ནས་དེ་ཉིད་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་ཡང་དཔྱད་དེ་བར་སྣང་ལ་འཇའ་ཚོན་ཡལ་ བ་ལྟར་དུ་བསྒོམ་མོ། །དེ་ནས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་རིག་ཅིང་གསལ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་ཡང་དཔྱད་ནས་ཡུལ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡང་བདེན་པར་མི་དམིགས་པར་ བསྒོམ་མོ། །བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ན་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། ། གཉིས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་དོན་ལ་གསུམ་སྟེ། དེ་ ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་དོན། དེས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་ཚུལ། ཞར་ལ་རྟེན་ལ་སོགས་པ་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། སྤྲོས་པ་མ་མཐོང་བ་དོན་དམ་མཐོང་བར་བསྟན་པ། དེ་ལ་ཤེས་བྱེད་ ཀྱི་ལུང་དགོད་པ། ལུང་གི་དོན་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་དགག་པ། སྐབས་ཀྱི་དོན་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ལྟར་སྟོང་ ཉིད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་གི་ཚེ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རང་རིག་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡང་སྣང་བ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པ་ལ་གནས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐོང་ངོ་། ། 1-825 དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡུལ་གྱི་དམ་པར་གྱུར་པ་མཐོང་བའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཐེག་པ་ཆེན

【現代漢語翻譯】 因此，對於那執著能所二取（duality of subject and object）的覺知，要安住于了悟如虛空般無顯現的覺知中，這才是真實的。這是總結性的教言。在區分法（phenomena）與法性（dharmata）時，顯現的法性也是不顯現的，因為它的不顯現，所以法性是顯現的，要這樣去思維。如此思維的菩薩，是進入不分別的智慧（non-conceptual wisdom）。如是說。因此，對於所有有色和無色的法，通過理智確定其無自性（emptiness），並安住于由禪修生起的證悟中。安住于由禪修生起的證悟中，進入證悟真如之最勝的二種無我（twofold selflessness），從而進入不分別的等持（samadhi）。 在此，首先通過教理和理智確定外境不存在，然後專注于顯現於心識中的事物，僅僅是顯現於心識中，並不存在於實相中，通過智慧證悟此理，並以等持一心專注於此。並且，對於每一個作為所緣境的顯現，分別加以辨別，對於所顯現的，以斷除增益的方式進行禪修。 當對此獲得穩固的串習時，對於生起的任何對外境的執著念頭，都要清楚地覺察，然後用智慧反覆分析，像彩虹消失在空中一樣進行禪修。然後，對於遠離能所二取的、僅僅是覺知和明晰的心識自性，用智慧反覆分析，不執著于任何作為所緣境的自性，這樣進行禪修。當禪修圓滿時，就會生起證悟法與法性如虛空般的智慧。這就是其含義。第二，關於證悟真如的意義，有三點：證悟真如的意義，通過證悟真如遣除障礙的方式，以及順帶說明作為基礎的所依等是合理的。第一點有四方面：未見戲論（elaboration）即是證悟勝義諦（ultimate truth）的展示，對此提出作為論據的教證，駁斥對教證意義的錯誤理解，以及總結本段的意義。第一，逐漸進入不分別的等持，當如此證悟空性的瑜伽士，安住于那遠離能所二取的覺知，安住于僅僅是自證的自性，安住于無顯現的覺知時，就安住于獲得見道（path of seeing），從而證悟大乘（Mahayana）。 那作為所緣境之殊勝的真如，證悟它的智慧，那即是大乘。

【English Translation】 Therefore, for that awareness that grasps at the duality of subject and object, one should abide in the realization of awareness that is like the sky, without appearance, and that alone is true. This is the concluding instruction. Even in distinguishing between phenomena and dharmata, the dharmata of appearance is also non-appearing, and because of its non-appearance, dharmata is appearing, one should think in this way. A bodhisattva who thinks in this way enters into non-conceptual wisdom. Thus it is said. Therefore, for all phenomena that are form and formless, having ascertained their selflessness (emptiness) through reasoning, one abides in the realization arising from meditation. Abiding in that realization arising from meditation, one enters into the supreme twofold selflessness of true reality, thereby entering into non-conceptual samadhi. Here, first, having ascertained through scripture and reasoning that external objects do not exist, then focusing on what appears in the mind, merely as appearing in the mind, and not established in reality, one single-pointedly focuses on the meaning realized by wisdom with samadhi. And also, for each appearance that is an object of focus, one distinguishes them separately, and for what appears, one meditates in the manner of cutting off superimpositions. When one gains stability in this, for any thought of attachment to external objects that arises, one should clearly perceive it, and then repeatedly analyze it with wisdom, meditating as a rainbow disappears into the sky. Then, for the nature of mind that is separated from the duality of subject and object, which is merely awareness and clarity, one repeatedly analyzes with wisdom, not clinging to any nature as an object of focus, and meditates in this way. When meditation is complete, wisdom arises that realizes phenomena and dharmata as being like the center of the sky. That is its meaning. Second, regarding the meaning of seeing the thusness, there are three points: the meaning of seeing the thusness, the manner of removing obscurations through seeing thusness, and incidentally explaining that the basis of support, etc., is reasonable. The first point has four aspects: showing that not seeing elaboration is seeing ultimate truth, presenting scriptural evidence as an argument for this, refuting wrong understandings of the meaning of the scriptural evidence, and summarizing the meaning of this section. First, gradually entering into non-conceptual samadhi, when that yogi who thus realizes emptiness abides in the awareness that is separated from the duality of subject and object, abides in the nature of merely self-awareness, abides in the awareness without appearance, then he abides in obtaining the path of seeing, thereby realizing the Mahayana. That thusness which is supreme as an object of focus, the wisdom that realizes it, that is the Mahayana.

---

་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དམ་པ་མཐོང་བ་ཞེས་བརྗོད་ན་དེ་ མཐོང་བའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡུལ་གྱི་དམ་པ་མཐོང་བའི་ཚུལ་དེ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མ་དང་། གཅིག་དང་དུ་བྲལ་ལ་སོགས་པའི་ རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་ཆོས་ཅན་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ། ངོ་བོ་མ་རྙེད་པའི་དོན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པར་བྱས་པས་སྒོམ་པའི་ སྟོབས་གྲུབ་པ་ན་ཡང་དག་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཤར་བ་ན། ཆོས་ཅན་སྣང་བའི་ཆ་འགའ་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པར་གང་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དགོད་པ་ ནི། དོན་དམ་པ་མཐོང་བའི་ཚུལ་གོང་དུ་བསྟན་པ་དེ་སྐད་དུ་མདོ་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། དོན་དམ་པ་མཐོང་བ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། ། སློབ་དཔོན་འདིས་མཉམ་གཞག་སྣང་མེད་དུ་བཞེད་པ་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་དང་ཡང་མཐུན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དང་མཉམ་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་སོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་སམ་མ་དམིགས། 1-826 གལ་ཏེ་དམིགས་ན་ཆོས་ཅན་ཀུན་རྫོབ་ལ་དམིགས་པས་ན་སྣང་མེད་དུ་འདོད་པར་འགལ་ལོ། །གལ་ཏེ་སྣང་བ་ལ་མི་དམིགས་པར་འདོད་ན་ནི། སྣང་བ་ལ་དམིགས་ནས་བདེན་པར་འཛིན་པའི་བདེན་ འཛིན་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་མི་གཅོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བདེན་འཛིན་དང་དམིགས་པ་སོ་སོ་ལ་འཛིན་སྟངས་སོ་སོར་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་སོ་སོ་ན་གནས་པའི་ཚ་གྲང་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། སྦྱོར་བའི་ གནས་སྐབས་སུ་སྣང་བ་ལ་དམིགས་ནས་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་ཅིང་། ཇི་སྲིད་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་མ་རྫོགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྣང་བ་ཡོད་ལ། དཔྱད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་བློས་གནས་ཚུལ་གྱི་ དོན་རྙེད་ནས་དེའི་དོན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་ཚེ་ན་སྣང་བ་མི་མངའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་བློ་ལ་ཆོས་ཅན་ཀུན་རྫོབ་པ་སྣང་བ་དེ་སྲིད་དུ་བག་ཆགས་ཀྱི་མཐུ་ལས་སྣང་བའི་ གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་པའི་སྣང་བ་མ་ནུབ་པས་དོན་དམ་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་འཕགས་པའི་མཉམ་གཞག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། ། གསུམ་པ་ལུང་གི་དོན་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་དགག་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ལུང་ གི་དོན་ཡིད་བྱེད་མེད་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པས་སྒྲིབ་པ་མི་སྤོང་བ་དང་། ལུང་གིས་དོན་གསལ་བར་བསྟན་པ་དང་། ལུང་གཞན་དང་འགལ་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། 1-827 གལ་ཏེ་ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དོན་དམ་པ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཅི་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པ་ཉིད་དོན་དམ་པ་མཐོང་བར་བཤད་པས་སོ་ཞེ་ན། ལུང་གི་དགོངས་པ་ནི། འདི་ལྟར་དོན་དམ་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པས་བརྟག་པ་ན་སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་འགའ་ཡང་མ་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་བུའི

【現代漢語翻譯】 名為『彼』（指前文所說的狀態）。如果說『見到勝義諦』，那麼見到的方式是怎樣的呢？見到勝義諦的方式是，對於一切內外之法，通過金剛屑（藏文：རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མ་，梵文天城體：वज्रकण，梵文羅馬擬音：vajrakaṇa，漢語字面意思：金剛微粒）和離一異等理路，以由此產生的智慧之眼，對各個法進行觀察，由於未能找到其自性，因此以三摩地（梵文：samādhi，音譯：三昧、三摩提，等持）的力量反覆串習，當修習的力量圓滿時，就會生起證悟真實義的智慧之光，那時，對於作為所觀對象的顯現之分，什麼也見不到。第二，引用作為能立的教證：上面所說的見到勝義諦的方式，經典中也這樣說過：『何為見到勝義諦？即是見不到一切法。』阿阇黎（梵文：ācārya，意為導師、上師）認為，無分別智是無顯現的，這也與區分法與法性相符，如雲：『以見一切法，等同虛空界故。』如果對色等事物進行觀察或不觀察？ 如果進行觀察，那麼所觀對象是世俗諦，因此與認為無顯現相矛盾。如果認為不對顯現進行觀察，那麼就會導致無法斷除緣于觀察顯現而執著為真實的實執增益，因為實執和觀察是各自以不同的方式進行執著的。就像存在於不同事物中的冷熱一樣。在修習的階段，對顯現進行觀察並進行分別，在沒有完成辨析之前，顯現是存在的。當辨析完全結束，通過智慧找到了實相的意義，並在那個意義上安住時，就不會有顯現了。只要在智慧中還顯現著作為所觀對象的世俗法，由於習氣（梵文：vāsanā）的力量，顯現的能取和所取二取之相就不會消失，因此不會成為具有勝義諦作為對境的聖者無分別智。第三，駁斥對經文意義的錯誤理解，有四點：經文的意義不僅僅是沒有作意，沒有作意不能去除障礙，經文清楚地闡明了意義，以及避免與其它經文相違背。第一點是：如果說，什麼也不作意就是見到勝義諦的原因，因為經中說，什麼也見不到就是見到勝義諦，那麼，經文的密意是：像這樣，用辨析勝義諦的理智進行觀察時，沒有見到任何戲論的相狀。

【English Translation】 It is called 'That'. If it is said 'seeing the ultimate truth', then how is that seeing? The way to see the ultimate truth is that, for all internal and external dharmas, through the reasoning of vajraśekhara (Tibetan: རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མ་, Sanskrit Devanagari: वज्रकण, Sanskrit Romanization: vajrakaṇa, Chinese literal meaning: diamond sliver) and being separate from one and many, etc., with the eye of wisdom arising from this, examining each phenomenon, and because the essence is not found, repeatedly familiarizing oneself with the meaning through the power of samādhi, when the power of meditation is accomplished, the light of wisdom realizing the true meaning arises, then, one does not see any part of the appearance of the phenomenon. Second, quoting the scripture as proof: The way to see the ultimate truth mentioned above is also stated in the sutra: 'What is seeing the ultimate truth? It is not seeing all dharmas.' This teacher believes that samahita is without appearance, which is also in accordance with distinguishing between dharma and dharmata, as it says: 'Because all dharmas are seen to be equal to the sphere of space.' If one observes or does not observe objects such as form? If one observes, then the object of observation is the conventional truth, so it contradicts the idea of being without appearance. If one believes that one does not observe the appearance, then it would be impossible to cut off the superimposition of the belief in truth, which clings to the appearance and holds it to be true, because the belief in truth and observation each engage in different ways of clinging. Like heat and cold existing in different things. In the stage of practice, one observes the appearance and makes distinctions, and as long as the analysis is not complete, the appearance exists. When the analysis is completely finished, and one finds the meaning of the state of affairs through intelligence, and abides in that meaning, then there is no appearance. As long as the conventional phenomenon appears in the mind, the appearance of the duality of grasper and grasped due to the power of habit (Sanskrit: vāsanā) will not disappear, so it will not become the samahita of the noble ones who have the ultimate truth as their object. Third, refuting the wrong understanding of the meaning of the scriptures, there are four points: the meaning of the scriptures is not just the absence of attention, the absence of attention does not remove obscurations, the scriptures clearly explain the meaning, and avoiding contradiction with other scriptures. The first point is: If one says that not paying attention to anything is the cause of seeing the ultimate truth, because it is said in the scriptures that not seeing anything is seeing the ultimate truth, then the intention of the scriptures is: like this, when examining with the reasoning that analyzes the ultimate truth, one does not see any characteristics of elaboration.

---

་མཐོང་བ་མེད་པ་ལ་དགོངས་ཏེ། ཅིར་ཡང་མི་མཐོང་ཞེས་བཀའ་སྩལ་གྱི་མིག་ བཙུམ་པ་ལྟ་བུ་དང་། དམུས་ལོང་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡུལ་མཐོང་བའི་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་དང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཙམ་གྱི་མི་མཐོང་བ་ལ་དགོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བས་ན། ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་ སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྩ་བ་བཅད་མི་ནུས་པས་ན། ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཙམ་གོམས་པར་བྱས་ཀྱང་སེམས་རྒྱུད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བག་ཆགས་ཡོད་པ་སྤོང་བའི་ནུས་པ་ མ་ཐོབ་པས་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་སྒྲིབ་པའི་ས་བོན་མ་སྤངས་པས་ན། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། གཉིད་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་སླར་ལངས་པ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོའི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྩ་བ་ས་བོན་ལུས་པས། 1-828 རྐྱེན་དང་ཕྲད་པ་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་སླར་ཡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། རྣལ་འབྱོར་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་བ་མ་ཐོབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གསུམ་ པ་ནི། ཆགས་སོགས་ཀྱི་རྩ་བ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྩ་བ་ནི་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འཕགས་པ་བདེན་པ་གཉིས་སྟོན་པའི་མདོ་ལས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། ། བཞི་པ་ལུང་གཞན་དང་འགལ་བ་སྤང་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལུང་གི་དོན་བཤད་པ་དང་། དེ་རིགས་པས་སྒྲུབ་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེད་པ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་འོ་ན་མདོ་གཞན་ ལས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་མཚན་མ་སྤོང་བར་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་འཇུག་པའི་གཟུངས་ལས། ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདེན་པར་འཛིན་ པའི་མཚན་མ་སྤོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དགོངས་པ་ཡང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དོན་དམ་དཔྱོད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བརྟགས་ན། སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་ པ་དེ་ལ་མདོ་དེར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་དགོངས་ཀྱི། སྤྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་མཚན་མ་སྤོང་བར་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤངས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལྟར་དུ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཤིན་ཏུ་གོམས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བ་སྤོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ། 1-829 གཉིས་པ་དེ་རིགས་པས་སྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བདེན་ཞེན་ལྡོག་པ་ཐེ་ཚོམ་སྤང་བ་ལ་ལྟོས་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བ་ཤེས་རབ་ལ་ལྟོས་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཡང་དག་པའི་དོན་ རིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་ངེས་པས་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་མ་སྤངས་པར་གྱུར་པ་ནི

【現代漢語翻譯】 考慮到『不見』的情況，尊者說『什麼也看不見』，這就像閉上眼睛，或者像盲人等，因為他們缺乏看到事物的條件，或者僅僅是不作意（不放在心上）的情況，這並不是尊者所指的『不見』。第二點： 僅僅是不作意並不能見到真實的意義。因此，僅僅是不作意並不能斷除對事物顯現的執著等顛倒的根本。即使習慣於僅僅是不作意，也無法消除心相續中顛倒的習氣，因此在結果的階段，也無法捨棄障礙的種子。就像從無想定的等持或睡眠、昏厥等狀態中醒來一樣，對蘊等事物的執著之根和種子仍然存在。 當遇到因緣時，貪慾等煩惱之聚又會再次生起。因此，瑜伽士無法從業和煩惱的束縛中解脫。第三點：什麼是貪慾等的根本？貪慾等的根本是對事物的執著。如聖者在《二諦經》中所說。 第四點，爲了消除與其他經文的矛盾，分為三點：解釋經文的意義，用理證來證明它，以及展示智慧的作用。第一點：如果這樣，那麼其他經文中不是說通過不作意來捨棄相嗎？在《入無分別陀羅尼經》中說：『通過不作意，捨棄對色等事物執為真實的相。』 那裡的意圖是，如果用如理作意的智慧來觀察色等法，就不會發現戲論的相，這才是經文中所指的不作意。但並不是說僅僅是不作意就能捨棄相。因為如果沒有個別自證的智慧，僅僅是捨棄作意，就像進入無想定一樣，從無始輪迴以來，對色等事物顯現的執著煩惱之根是無法捨棄的。 第二點，用理證來證明它，分為兩點：依賴於消除對真實執著的懷疑，以及展示消除懷疑依賴於智慧。第一點：由於沒有通過理證的力量來確定真實的意義，因此沒有消除對真實意義的懷疑。

【English Translation】 Considering the state of 'not seeing,' the尊者(zun zhe, honorific title for a respected person, Venerable One) said, 'Not seeing anything,' like closing one's eyes, or like blind people, etc., because they lack the conditions to see things, or merely not paying attention (not keeping in mind), this is not the 'not seeing' that the尊者(zun zhe, honorific title for a respected person, Venerable One) meant. Second point: Merely not paying attention does not lead to seeing the true meaning. Therefore, merely not paying attention cannot cut off the root of clinging to appearances, etc., which are inverted. Even if one is accustomed to merely not paying attention, one cannot eliminate the habits of inversion in the mind-stream, so in the stage of results, one cannot abandon the seeds of obscurations. Just like waking up from the samadhi of non-perception or sleep, fainting, etc., the root and seed of clinging to the aggregates, etc., remain. When encountering conditions, the collection of afflictions such as desire will arise again. Therefore, the yogi will not be liberated from the bonds of karma and afflictions. Third point: What is the root of desire, etc.? The root of desire, etc., is clinging to appearances. As the聖者(sheng zhe, holy one) said in the《二諦經》(Er Di Jing, Sutra on the Two Truths). Fourth point, to eliminate contradictions with other scriptures, it is divided into three points: explaining the meaning of the scriptures, proving it with reasoning, and showing the function of wisdom. First point: If so, then isn't it said in other scriptures that one abandons signs through non-attention? In the《入無分別陀羅尼經》(Ru Wu Fenbie Tuoluoni Jing, Sutra on Entering Non-Discrimination Dharani) it says: 'Through non-attention, one abandons the signs of clinging to forms, etc., as real.' The intention there is that if one observes forms, etc., with the wisdom of如理作意(ru li zuo yi, appropriate attention) , one will not find the signs of戲論(xi lun, elaboration), which is what the sutra refers to as non-attention. But it is not said that merely not paying attention can abandon signs. Because without individual self-awareness wisdom, merely abandoning attention, like entering the samadhi of non-perception, from beginningless輪迴(lun hui, samsara), the root of clinging to appearances, the afflictions of clinging to forms, etc., cannot be abandoned. Second point, proving it with reasoning, is divided into two points: relying on eliminating doubts about clinging to reality, and showing that eliminating doubts relies on wisdom. First point: Because the true meaning is not determined by the power of reasoning, one has not eliminated doubts about the true meaning.

---

། སྔོན་ཚེ་རབས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བརྒྱུད་ནས་འོངས་བར་དམིགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདེན་ པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ། ཡུལ་ལ་རླུང་ལྟར་རབ་ཏུ་གཡོ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་མི་ནུས་ཏེ། མེ་མ་སྤངས་པར་ཚ་བ་སྤང་དུ་མི་རུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་མ་ སྤངས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་སྤོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདེན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལོག་པ་འདི་དག་ནི། ལུས་ལ་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པ་འབྱིན་པ་བཞིན་དུ་ སེམས་ལས་ལག་པ་ལྟ་བུས་དབྱུང་ཞིང་བསལ་དུ་མི་རུང་སྟེ། འདི་སྤོང་བ་ལ་རིགས་པས་ཡང་དག་པའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ངེས་ནས་དེའི་ནུས་པས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ས་བོན་སྤང་དགོས་པའི་ ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བ་ཤེས་རབ་ལ་ལྟོས་པར་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྗེས་འགྲོའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་དང་། ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤོང་བ་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བ་ལ་རག་ལས་ན། 1-830 ཐེ་ཚོམ་གང་གིས་ཇི་ལྟར་སྤོང་ཞེ་ན། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ས་བོན་སྤོང་བ་དེ་ཡང་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ན། ཐག་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་ཕབ་པས་སྦྲུལ་འཛིན་ལྡོག་ པ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རིགས་པས་གཏན་ལ་ཕབ་པས་གནས་ཚུལ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པས་སྤོང་གི དེ་ལས་གཞན་དུ་ཡིད་བྱེད་སྤངས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་གང་ལ་ བརྟེན་ནས་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་ཞེ་ན། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ས་བོན་དེ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྣང་བ་བྱུང་སྟེ། དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ གིས་རང་བཞིན་མེད་པར་བརྟགས་ནས་བསྒོམས་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྔར་དམིགས་སུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། དེ་གོམས་ པས་སྤོང་ངོ་། །ཐག་པ་སྦྲུལ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པར་ཤེས་པས་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལྡོག་པ་བཞིན་དུ་སྤོང་གི ཡུལ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པར་སོ་སོར་རྟོག་ པའི་ཤེས་པ་ལ་གཞན་དུ་སྟེ། མ་ཤེས་ན་བདེན་འཛིན་སྤོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ལྷག་མཐོང་གི་རྟོགས་པ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ས་བོན་དང་བྲལ་བས། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པའི་མཚན་མ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤོང་ནུས་པར་འགྱུར་ཏེ། 1-831 སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ལྷག་མཐོང་སྐྱེས་པ་ལས་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྷག་མཐོང་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞི་གནས་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྣང་བ་མ་བྱུང་། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་མ་བལྟས་ན་ཧྭ་ཤང་ཁྱོད་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཀག་པ་ཙམ་གྱིས་ ནི་མུན་ཁུང་ན་འདུག་པའི་མིས་

【現代漢語翻譯】 對於從無始輪迴以來，執著于所見之色等現象為真實的意念，就像風中的旗幟一樣搖擺不定，是無法完全捨棄的。正如不捨棄火，就無法捨棄熱一樣。如果不捨棄懷疑，就無法捨棄執著。其原因在於，對於色等現象的錯誤認知，就像從身體里拔出刺一樣，無法用手從心中拔除。要捨棄這些，必須通過理智正確地理解事物的本質，並依靠這種力量捨棄懷疑的種子。 第二，說明捨棄懷疑依賴於智慧，分為兩種：從順向的角度說明和從反向的角度說明。第一種是：如果捨棄執著依賴於捨棄懷疑，那麼用什麼方法捨棄懷疑呢？捨棄懷疑的種子，就像認識到繩子是繩子而不是蛇一樣，通過理性確定諸法的真實狀態，從而消除對事物狀態的疑惑。僅僅捨棄意念是不夠的。依靠什麼方法捨棄懷疑呢？懷疑的種子，只有當瑜伽士生起止觀的禪定之光，並從中產生出辨別智慧之眼，觀察諸法無自性並進行禪修時，才能捨棄。因為通過理性分析，先前可以作為目標之境的色等現象，會發現它們是不可得的。通過習慣這種觀察，就能捨棄懷疑。就像認識到繩子本身是空性，從而消除將繩子執著為蛇的認知一樣。只有當辨別智慧認識到境是空性時，才能捨棄懷疑，否則就無法捨棄對真實的執著。當生起證悟空性的勝觀時，就能擺脫懷疑的種子，從而能夠捨棄執著於色等現象為真實的意念。除了生起證悟空性的勝觀之外，別無他法。 第二，從反向的角度說明：如果不是從禪定中生起勝觀，如果沒有生起圓滿止觀的禪定之光，如果沒有用辨別智慧之眼觀察真實的意義，那麼就像你華尚一樣，僅僅阻止意念，就像人躲在黑暗的洞穴里一樣。

【English Translation】 The mind that clings to the appearance of forms, etc., as real, having come from beginningless lifetimes, is like a flag in the wind, unable to be completely abandoned. Just as one cannot abandon heat without abandoning fire. If doubt is not abandoned, clinging cannot be abandoned. The reason is that these false cognitions of forms, etc., are like thorns being pulled from the body, and cannot be removed from the mind by hand. To abandon these, one must correctly understand the true nature of things through reason, and rely on this power to abandon the seeds of doubt. Second, explaining that abandoning doubt depends on wisdom is divided into two: explaining from the perspective of following and explaining from the perspective of reversing. The first is: If abandoning clinging depends on abandoning doubt, then how does one abandon doubt? Abandoning the seeds of doubt is like recognizing a rope as a rope instead of a snake. By rationally determining the true state of phenomena, one eliminates doubts about the state of things. Merely abandoning mental activity is not enough. What method does one rely on to abandon doubt? The seeds of doubt can only be abandoned when a yogi generates the light of samadhi of calm abiding, and from it arises the eye of discriminating wisdom, which observes the selflessness of phenomena and meditates on it. Because through rational analysis, the forms, etc., that were previously able to be objects of focus, will be found to be unattainable. By becoming accustomed to this observation, one can abandon doubt. Just as knowing that a rope is empty of its own nature as a snake reverses the perception of the rope as a snake. Only when discriminating wisdom recognizes that objects are empty can clinging to reality be abandoned; otherwise, it cannot be abandoned. When the realization of vipassanā (insight) that realizes emptiness arises, one is separated from the seeds of doubt, and thus one can abandon the mental activity of clinging to the characteristics of forms, etc., as real. There is no other way than the arising of vipassanā that realizes emptiness. Second, explaining from the perspective of reversing: If vipassanā does not arise from samadhi, if the light of samadhi of perfect calm abiding does not arise, if the eye of discriminating wisdom does not look at the true meaning, then like you, Hwashang, merely blocking mental activity is like a person hiding in a dark cave.

---

གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་ལྟར་ཁྱིམ་གྱི་ནང་ན་འདུག་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་ལའང་ཡོད་མེད་སྒྲོ་འདོགས་མ་ཆོད་པར་སོམ་ཉི་ཟ་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ། རྣལ་འབྱོར་ པའང་གཟུགས་སོགས་གནས་ཚུལ་ལ་ཡོད་པའམ་མེད་པར་སོམ་ཉི་ཟ་བ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་མ་ལོག་ན་མིག་གི་རབ་རིབ་ཀྱི་སྐྱོན་མ་བསལ་བས་ སྐྲ་ཤད་འཛག་པར་སྣང་བ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་མི་བདེན་པ་ལ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་འབྱུང་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅིས་ཀྱང་མི་ལྡོག་གོ །ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཟིན་ ཏོ།། །། ༈ ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་སྒོམ་ཚུལ། གསུམ་པ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་སྒོམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པ། དེས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་ཚུལ། དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ས་བོན་སྤོང་ཞིང་། 1-832 དེ་ལས་བདེན་ཞེན་ལྡོག་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡན་ལག་གིས་དམིགས་པ་ལ་སེམས་གསལ་བར་གཟུང་སྟེ། གང་གཟུང་བའི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་ཆ་ཕྲ་བའང་རྣམ་པར་ དཔྱོད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚོན་གྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་ལྔའི་དངོས་པོ་སོགས་ལ་བདེན་པར་ལོག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ས་བོན་གྱི་ཟུག་རྔུ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་སེམས་དེ་ལ་ཡོད་ པ་བསལ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདེན་འཛིན་གྱི་ས་བོན་བརྩད་ནས་ཕྱུང་ན་རྩ་བ་ནས་ཕྱུང་བའི་ཤིང་དག་ལས་ཡལ་ག་ལོ་འདབ་མི་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ། རྩ་བ་བདེན་འཛིན་གྱི་ས་བོན་མེད་པ་ན་བདག་ལ་སོགས་པར་ལོག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེམས་སླར་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དང་པོ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པ་ནི། ལྷག་ མཐོང་སྐྱེས་ན་ལོག་རྟོག་ལྡོག་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་བདེན་འཛིན་བཟློགས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་བསྒོམ་པ་ ལ་འཇུག་པའི་ལམ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དེ་གཉིས་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཟླ་བ་སྒྲོན་མེའི་མདོ་ལས། 1-833 ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་ཀྱང་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་སྒོམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡེ་ཤེས་དྲི་མས་རྣམ་པར་དག་ པ་འཐོབ་བོ། །ཡེ་ཤེས་དྲི་མས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པས་ཟག་མེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་འཐོབ་བོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གཉིས་པ་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་ཚུལ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིར་བསྟན་ པ་དང་། སོ་སོར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཞི་གནས་ལས་ལྷག་མཐོང་སྐྱེས་ནས་དེས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་ཚུལ

【現代漢語翻譯】 就像觀察物體一樣，對於房屋內的瓶子等事物，如果不能斷定它們的存在與否，就會產生懷疑。同樣，瑜伽行者對於色等事物的存在與否也會產生懷疑，無法避免。如果對真實的意義沒有消除疑惑，就像眼睛有翳障而未消除，看到毛髮脫落一樣，就會執著於色等不真實的事物，認為它們是真實的，煩惱也無法消除。以上已經講述了修習毗缽舍那（觀）的方法。 接下來講述雙運道的修習方法。 第三，修習雙運道分為三個方面：獲得清凈的智慧，通過它來消除障礙，以及總結要義。第一方面是：依靠三摩地（定）產生的智慧，消除懷疑的種子，並從對真實的執著中解脫出來。因此，通過三摩地的支分，清晰地把握所緣境。對於所把握的對境，運用極其精微的智慧之劍，消除色等五蘊的實有性等，以及錯誤地認為它們是真實的妄念的種子，以及由此產生的痛苦等。這樣，通過個別的分析智慧，連根拔除對真實的執著之種子，就像樹木被連根拔起后，枝葉無法再生長一樣，當對真實的執著之種子不存在時，錯誤地認為有我等的念頭也不會再次產生。第一，獲得清凈的智慧，即生起毗缽舍那（觀）后，就能消除錯誤的念頭。因此，爲了消除對真實的執著，以及煩惱障和所知障，應當修習止觀雙運道。薄伽梵（世尊）開示了進入止觀雙運道的途徑，因為止觀二者是生起真實、無分別智慧之因。如《月燈經》中所說： 『安住于戒律，獲得三摩地（定）；獲得三摩地（定）后，修習證悟空性的智慧。通過修習智慧，就能獲得清凈無垢的智慧。獲得清凈無垢的智慧，就能獲得清凈的無漏戒律。』 第二，消除障礙的方法分為兩方面： общей 講述和分別解釋。首先是 общей 講述：從奢摩他（止）中生起毗缽舍那（觀），並通過它來消除障礙。

【English Translation】 Just as when looking at objects, one doubts the existence or non-existence of things like vases inside a house, similarly, a yogi will not avoid doubting the existence or non-existence of forms and so on. If doubt about the true meaning is not eliminated, just as seeing falling hairs due to blurred vision, one will cling to the untruth of forms and so on, perceiving them as true, and afflictions will not be averted. The method of cultivating vipassanā (insight) has been taught. Next, the method of cultivating the yuganaddha path (path of union) will be taught. Third, cultivating the yuganaddha path is divided into three aspects: obtaining pure wisdom, how it eliminates obscurations, and summarizing the meaning. The first is: wisdom arising from samādhi (concentration) abandons the seed of doubt, and reverses clinging to truth. Therefore, with the limb of samādhi, the mind clearly grasps the object. With the weapon of discriminating wisdom, one eliminates the clinging to the reality of the aggregates of form and so on, and the seeds of false conceptions that arise from them, such as the pain of clinging to reality, which are present in the mind. Thus, if the seed of clinging to truth is uprooted by discriminating wisdom, just as branches and leaves do not grow from trees that have been uprooted, when the seed of clinging to truth is absent, the mind that falsely conceives of self and so on will not arise again. First, obtaining pure wisdom means that when vipassanā (insight) arises, false conceptions are reversed. Therefore, in order to reverse clinging to truth and abandon the obscurations of afflictions and knowledge, the Blessed One taught the path of engaging in the cultivation of śamatha (calm abiding) and vipassanā in union, because these two are the cause of the arising of true, non-conceptual wisdom. As it is said in the Moon Lamp Sutra: 'Having abided in morality, one obtains samādhi (concentration); having obtained samādhi (concentration), one cultivates the wisdom that realizes emptiness. By cultivating wisdom, one obtains wisdom that is completely pure from defilements. Having obtained wisdom that is completely pure from defilements, one obtains morality that is completely pure from outflows.' Second, the method of abandoning obscurations is divided into two: general teaching and individual explanation. The first is the general teaching: vipassanā (insight) arises from śamatha (calm abiding), and through it, obscurations are abandoned.

---

་འདི་ལྟར། གང་གི་ཚེ་ཞི་གནས་ཀྱིས་གང་བསྒོམ་པར་འདོད་པའི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་བརྟན་ པར་བྱས་པ་དེའི་ཚེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གང་ལ་དམིགས་པའི་ཡུལ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བརྟགས་ནས་བསྒོམས་ན་ཡང་དག་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ སྣང་བ་འབྱུང་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་བྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱི་སྣང་བ་བྱུང་བས་མུན་པ་དུས་གཅིག་ལ་བསལ་བ་བཞིན་དུ། ཐོག་མར་མཐོང་སྤངས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་འབྱང་ངོ་། ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་མིག་དང་སྣང་བ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་ཡུལ་གཅིག་གསལ་བ་ལ་མཐུན་པར་འཇུག་པ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་བ་ལ་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་ནས་མཐུན་པར་གནས་པ་ཡིན་གྱི། 1-834 སྣང་བ་དང་མུན་པ་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པར་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་ཡུལ་ཅི་ཡང་མི་མཐོང་བ་མུན་པ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཉམ་པར་འཇོག་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། དམིགས་པ་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་གསལ་བས་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཡུལ་དེ་ནི་ མཉམ་པར་བཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་དེས་ན་ཤེས་རབ་དང་ཞི་གནས་ཡུལ་རྟོགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཐུན་ པ་ཡིན་གྱི། སྣང་མུན་ལྟར་མི་མཐུན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་སོ་སོར་བཤད་པ་ལ་བཞི། ཡོད་པར་ཞེན་པ་སྤོང་བ་དང་། མེད་པར་ཞེན་པ་སྤོང་བ་དང་། རྟོག་པ་གཞན་ཡང་སྤོང་ བ་དང་། གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། མཉམ་པར་བཞག་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བས་ན། ཞི་གནས་ལ་བརྟེན་ཏེ་མཉམ་པར་བཞག་ པ་བཞིན་འཇུག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བརྟགས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པར་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་དོན་དམ་པའོ། །འོ་ན་དོན་དམ་རྟོགས་པའི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དུས་ནམ་གྱི་ཚེ་འཐོབ་ཅེ་ན། 1-835 རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་གཞག་གི་གནས་སྐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྤྲོས་པ་འགའ་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པའི་སྤྲོས་བྲལ་མཐོང་བ་དེ་འདྲ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་གྱི་ ཆ་དེའི་ཕ་རོལ་དུ་བལྟ་བར་བྱ་བའི་དོན་དམ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་བཤད་དོ། །ཞི་བའི་དོན་བཤད་པ་ནི། ཞི་བ་ནི་ཡོད་པར་འཛིན་པ་དང་། མེད་ པར་འཛིན་པ་དང་། གཉིས་ཀར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོས་པའི་སྒྲ་ནི་དོན་གཉིས་ལ་འཇུག་སྟེ། སྤྲོ་བྱེད་དང་ སྤྲོ་བྱའོ། །སྤྲོ་བྱེད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ།

【現代漢語翻譯】 如此這般，當禪定（梵文：Śamatha，止）使心專注于所緣境時，即使以智慧（梵文：Vipaśyanā，觀）詳細觀察禪定所緣之境，也會生起現見真實義的智慧之光明。當智慧之光明生起時，就像陽光碟機散黑暗一樣，最初的見道所斷之障（梵文：darśana-mārga-prahātavyāvaraṇa）便會消除。 止和觀二者，如同眼睛和景象相互依存，共同照亮一個物體一樣，證悟真實智慧之光明也需要相互依存，和諧共存。 它們不像光明和黑暗一樣互不相容。為什麼呢？因為禪定的本質不是什麼也看不見的黑暗，而是心專注於一境，清晰地顯現所緣，並持續不斷地保持這種狀態。如何理解這一點呢？正如世尊所說：『即使處於禪定之中，也能如實知曉一切。』因此，智慧和止在證悟實相上是高度一致的，而不是像光明和黑暗一樣互不相容。 第二，分別解釋（智慧）：分為四點：破除有邊執著，破除無邊執著，破除其他分別念，以及闡述對治的差別。 第一點：既然處於禪定之中，智慧能夠如實知曉一切，那麼，依靠止而安住的智慧，在觀察時，如果能認識到一切法皆非真實存在，這就是不可得的勝義諦（梵文：paramārtha-satya）。那麼，何時才能獲得證悟勝義諦的任運成就之智慧呢？ 瑜伽士們在禪定狀態中，沒有任何造作的顯現，這種離戲的證悟就是任運成就的智慧，因為在勝義諦的層面，沒有其他需要進一步觀察的勝義諦了。這闡述了任運成就的含義。關於寂靜的含義，寂靜是指對有、無、亦有亦無等一切分別唸的戲論完全止息。『戲論』一詞有兩個含義：能戲論和所戲論。能戲論是指分別念。

【English Translation】 Thus, when the mind is steadied on the object that Śamatha (calm abiding) intends to meditate upon, even if one meditates by thoroughly examining the object that the Samādhi (concentration) focuses on with the wisdom (Vipaśyanā, insight) that distinguishes each aspect, the light of wisdom that directly sees the true meaning will arise. When the light of wisdom arises, just as the appearance of sunlight dispels darkness at once, the obscurations to be abandoned on the path of seeing (darśana-mārga-prahātavyāvaraṇa) are initially cleared away. Both Śamatha and Vipaśyanā are like the eye and an appearance, mutually dependent and harmoniously engaging in clarifying a single object. Similarly, the appearance of correct wisdom is mutually dependent and harmoniously abiding. They do not engage in a discordant manner like appearance and darkness. Why is that? Because the essence of Samādhi is not like the essence of darkness, where nothing is seen. It is the single-pointedness of the mind in equipoise, with the characteristic of continuously engaging with clarity in a single object. How is this to be known? It is because the Blessed One (Bhagavan) has said, 'Even when in equipoise, one knows things as they truly are.' Therefore, wisdom and Śamatha are highly concordant in understanding objects, and not discordant like appearance and darkness. Secondly, the individual explanation is in four parts: abandoning attachment to existence, abandoning attachment to non-existence, abandoning other conceptualizations, and demonstrating the distinction of antidotes. Firstly: Since wisdom knows things as they truly are when in equipoise, therefore, if one examines with the wisdom that engages in equipoise based on Śamatha, the fact that all phenomena are not apprehended as truly existent is itself the ultimate meaning of non-apprehension (paramārtha-satya). So, when will one attain the spontaneously accomplished wisdom that realizes the ultimate meaning? The characteristic of the state of equipoise of yogis is that such a vision of freedom from elaboration, where no elaborations are seen, is spontaneously accomplished wisdom, because there is no other ultimate meaning to be viewed beyond that aspect of ultimate meaning. This explains the meaning of spontaneous accomplishment. The explanation of the meaning of peace is that peace is because all the elaborations of the characteristics of conceptualization, such as attachment to existence, attachment to non-existence, and attachment to both, are completely pacified. The word 'elaboration' has two meanings: the elaborator and the elaborated. The elaborator is conceptualization.

---

།འདིས་སྤྲོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོ་བྱ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྣ་ཚོགས་པ་བཟོས་ནས་སྦྱར་བའོ། །གཉིས་ཀ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་སྤྲོས་པ་ཞེས་སྦྱར་ རོ། །ཞི་བའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མཉམ་པར་འཇོག་པ་གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བརྟགས་ན་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་བདེན་པར་གྲུབ་པ་གང་ ཡང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་མཉམ་པར་བཞག་པ་དེ་ལ་དངོས་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་ནི་སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་དོན་ནོ། །གཉིས་པ་མེད་པར་ཞེན་པ་སྤོང་བ་ནི། 1-836 གལ་ཏེ་དངོས་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་དུ་ཆུག་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཇི་ལྟར་སྤོང་ཞེ་ན། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་ པར་རྟོག་པ་ཡང་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བརྒྱ་ལ་དགག་བྱའི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་མཐོང་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་དེ་བཀག་པས་ཐོག་མར་དངོས་ པོ་བློ་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་འདི་མེད་དོ་ཞེས་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་ངོ་། །སྤྱོད་འཇུག་ལས། བརྟགས་པའི་དངོས་ལ་མ་རེག་པར། །དེ་ཡི་དངོས་མེད་འཛིན་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། གསུམ་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་གནས་ཚུལ་ལ་བརྟགས་ན་དུས་གསུམ་འདི་ཡང་དངོས་པོར་བདེན་པར་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་དགག་བྱའི་ དངོས་པོ་ཅི་ཞིག་བཀག་པས་དགག་བྱའི་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་འབྱུང་བར་མི་འཐད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཡོད་མེད་གཉིས་ཀར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་དག་ཀྱང་མཉམ་པར་བཞག་ པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོད་པ་དང་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་མེད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 1-837 ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་ཡིན་ནོ། ། བཞི་པ་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་ལ་དོན་གསུམ་སྟེ། གཉེན་པོ་སྒོམ་ པའི་བྱེད་པ་དང་། ཉེ་བར་སྟོན་པའི་ཁྱད་པར་དང་། རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། གཉེན་པོའི་བྱེད་པ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། སོ་སོར་བཤད་པ་དང་། མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་ གཅིག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་དང་། ལམ་གཞན་ལ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤོང་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དེ་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས་ནི་ཡོད་མེད་སོགས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་ པ་ཐམས་ཅད་ནུབ་པས་ན་རྩ་བ་བཅད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡང་དག་པར་སྤོང་

【現代漢語翻譯】 這是爲了使之寂靜。所寂靜的是：由分別念造作並附加的種種戲論。寂靜一詞共同適用於二者。 寂靜的相狀是怎樣的呢？如此，當瑜伽士處於等持中，以各別自證智觀察時，若對任何事物的自性都不能確認爲真實存在，此時的等持就不會產生對事物的分別念。這就是戲論寂靜的含義。 第二，斷除對不存在的執著： 1-836 即使能夠斷除對存在的分別念，那麼如何斷除對不存在的分別念呢？當生起證悟空性的智慧時，對不存在的分別念也不會產生。為什麼不會產生呢？如果認為在一百件事物中存在著需要否定的事物，那麼首先需要在心中將該事物作為對象，然後說『此不存在』，這樣就會產生對不存在的事物的分別念。正如《入行論》中所說：『未觸及所破之實事，則無彼之非有執。』 第三，當瑜伽士以各別自證智之眼觀察實相時，若能了知過去、現在、未來三時皆非真實存在，那麼還需要否定什麼呢？因為沒有什麼需要否定的，所以不會產生對不存在的事物的分別念。同樣，對於執著于有和無二者的其他分別念，在等持中也不會產生。為什麼呢？因為有和無兩種分別念遍及所有其他分別念，並且由於作為遍及者的有和無的分別念不存在，因此作為所遍及者的其他分別念也不存在。 1-837 所有有無等分別念寂靜的智慧，就是不分別的殊勝智慧。 第四，對治的差別有三個方面：對治修習的作用、近取顯示的差別、自性的差別。 第一方面有四點：簡要說明對治的作用、分別解釋、最終確立於一乘、遣除對其他道的障礙。 第一點是：安住于止觀的瑜伽士，由於所有執著于有無等的分別念都已止息，因此以斷除根本的力量，也能徹底斷除煩惱障和所知障。

【English Translation】 This is for the sake of pacification. What is pacified is: the various elaborations that are fabricated and attached by conceptualization. The term 'pacification' is commonly applied to both. What is the nature of pacification? Thus, when a yogi is in equipoise, if he examines with the wisdom of individual discernment, at that time, if he does not perceive any entity's own nature as truly established, then in that state of equipoise, no conceptualization of entities arises. This is the meaning of the pacification of elaboration. Second, abandoning attachment to non-existence: 1-836 Even if conceptualization of existence can be abandoned, how can conceptualization of non-existence be abandoned? When the wisdom that realizes emptiness arises, then conceptualization of non-existence also does not arise. Why does it not arise? If one sees that there is something to be negated among a hundred things, then in that case, after first making that thing an object of the mind, one says, 'This does not exist,' and thus conceptualization of non-existence arises. As it is said in the Bodhicaryāvatāra: 'Without touching the reality of what is to be examined, there is no apprehension of its non-existence.' Third, when a yogi examines the nature of reality with the eye of individual discernment, if he realizes that even the three times are not truly perceived as existing, then what is there to negate? Because there is nothing to negate, it is not reasonable for conceptualization of non-existence to arise. Similarly, other conceptualizations that cling to both existence and non-existence do not arise in that state of equipoise. Why is that? Because the two conceptualizations of existence and non-existence pervade all other conceptualizations, and because the conceptualizations of existence and non-existence, which are the pervaders, do not exist, therefore the other conceptualizations, which are the pervaded, also do not exist. 1-837 The wisdom that pacifies all conceptualizations of existence, non-existence, etc., is the supreme non-conceptual wisdom. Fourth, the distinctions of the antidote have three aspects: the function of cultivating the antidote, the distinction of proximate demonstration, and the explanation of the distinction of nature. The first aspect has four points: briefly stating the function of the antidote, explaining them individually, ultimately establishing them in one vehicle, and refuting the two obscurations that obstruct other paths. The first point is: the yogi who abides in śamatha (calm abiding) and vipaśyanā (insight) completely abandons the afflictive and cognitive obscurations by the power of cutting off the root, since all conceptualizations that cling to existence, non-existence, etc., have subsided.

---

ངོ་། །གཉིས་པ་སོ་སོར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་ བའི་ཚུལ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྤང་བྱ་ངོས་བཟུང་བ་དང་། དེ་ཇི་ལྟར་སྤོང་བའི་ཚུལ་དང་། ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྤང་ བྱ་ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་རྒྱུ་ངོས་བཟུང་བ་ནི། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་རྒྱུ་ནི། དོན་དམ་པར་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བ་སྟེ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། ། 1-838 ཉོན་མོངས་པ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཞེས་འཕགས་པ་བདེན་པ་གཉིས་བསྟན་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གཉིས་པ་ཇི་ལྟར་སྤོང་བའི་ཚུལ་ནི། ཞི་གནས་དང་ལྷག་ མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་གོམས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་འདིས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་རྩ་བ་སྤོང་ངོ་། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ རྩ་བ་གང་ཞེ་ན། དངོས་པོ་བདེན་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དོན་དམ་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ་ལས། ཡང་དག་རྣམ་པར་རྟོག་ པ་གང་། །དེ་ནི་སྟོན་པས་མ་རིག་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །འདིས་ནི་བདེན་འཛིན་ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བར་བསྟན་ཏོ། །མ་རིག་པ་ལ་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་སྨྲ་བས་ནི་དོན་འདི་ཁོང་ དུ་མ་ཆུད་པར་ཟད་དོ། །བདེན་འཛིན་སྤངས་པས་དོན་དམ་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་བཅད་པ་དེའི་ཕྱིར་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པ་ན་ཉོན་མོངས་ཀྱི་རྩ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་བཅད་ པས་ན་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་སྤོང་ངོ་། །གཉིས་པ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་སྦྱར་བ་ནི། སྤང་བྱ་དང་སྤང་བྱ་སྤོང་བའི་ཚུལ་དེ་སྐད་དུ་འཕགས་པ་བདེན་པ་གཉིས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་ཏེ། 1-839 འཇམ་དཔལ་ཞེས་སོགས་སོ། །ལུང་གི་དོན་ལ་བཞི་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བའི་ཚུལ་དང་། ཇི་ལྟར་ལྡོག་པའི་ཚུལ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཤེས་པའི་ཚུལ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་རིགས་ངོས་བཟུང་བའོ། །དང་པོ་ ནི། ལྷའི་བུས་ཞུས་པ། འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་གཉེན་པོས་འདུལ་བར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཤེས་པའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཞེས་ཞུས་པ་ན། འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཉོན་ མོངས་པ་འབྱུང་བའི་ཚུལ་དང་འདུལ་བའི་ཚུལ་སྨྲས་པ། དོན་དམ་སྟེ་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་ཤིན་ཏུ་མ་སྐྱེས་པ་དང་། མ་བྱུང་བ་ད་ང་། བདེན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ ཅད་ལ་བདེན་འཛིན་གྱི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་གཡོས་པའི་མཐུས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བློ་འཁྲུལ་བ་

【現代漢語翻譯】 哦！第二部分是分別解釋，分為兩種：去除煩惱障的方式和去除所知障的方式。第一部分有三個方面：確定要去除的對象，如何去除它們的方式，以及結合論證的經文。第一點是：要去除的煩惱的根源是什麼？確定煩惱障的根源是：像這樣，煩惱障的根源是，對於勝義諦中未生和未滅的事物，將事物和非事物等執著為真實的顛倒見，這是煩惱的根源，也就是原因。煩惱是從那產生的。正如在《聖者二諦經》等經中，世尊所說。 第二，如何去除它們的方式是：通過修習奢摩他和毗缽舍那瑜伽，瑜伽行者去除煩惱障的根源。為什麼呢？因為他捨棄了對事物等的一切分別念。煩惱的根源是什麼呢？是對事物執著為真實的顛倒見，是對勝義諦無明的自性。正如《七十空性論》中所說：『任何正確的分別念，佛陀都說是無明。』這表明了執著真實是煩惱的根源。那些說無明遍及煩惱的人，完全沒有理解這個意義。通過捨棄對真實的執著，斷除了對勝義諦的無明，因此，在獲得見道時，斷除了對事物本性的無明，從而徹底去除了煩惱障的根源。 第二，結合論證的經文是：要去除的對象和去除對象的方式，正如在《聖者二諦經》中所說：『文殊』等等。這段經文有四個方面：煩惱產生的方式，如何止息的方式，瞭解煩惱的方式，以及確定煩惱的種類。第一點是：天子問道：『文殊，如何用對治力來調伏煩惱？如何將煩惱納入瞭解的範疇？』文殊回答說，煩惱產生的方式和調伏的方式是：當用理智分析勝義諦時，發現一切法都是未生、未出現、沒有真實自性的。由於執著真實的習氣完全被啟用，所以在世俗層面，心識會產生錯覺。

【English Translation】 Oh! The second part is to explain separately, divided into two: the way to remove the afflictive obscurations and the way to remove the cognitive obscurations. The first part has three aspects: identifying the objects to be removed, the way to remove them, and combining them with the scriptures of reasoning. The first point is: what is the root of the afflictions to be removed? Identifying the cause of the afflictive obscurations is: like this, the cause of the afflictive obscurations is that, for things that are unborn and unceasing in the ultimate truth, clinging to things and non-things, etc., as true is the inverted view, which is the root of afflictions, that is, the cause. Afflictions arise from that. As the Blessed One said in the Sutra of the Two Truths of the Noble Ones, etc. Second, the way to remove them is: through the practice of shamatha and vipassana yoga, the yogi removes the root of the afflictive obscurations. Why? Because he abandons all discriminations about things, etc. What is the root of afflictions? It is the inverted view of clinging to things as true, the nature of ignorance that is ignorant of the ultimate truth. As it is said in the Seventy Stanzas on Emptiness: 'Whatever correct discrimination, the Buddha said is ignorance.' This shows that clinging to truth is the root of afflictions. Those who say that ignorance pervades afflictions have completely failed to understand this meaning. By abandoning the clinging to truth, the ignorance of being ignorant of the ultimate truth is cut off, therefore, when the path of seeing is attained, the ignorance of the very nature of things is cut off, thereby completely removing the root of the afflictive obscurations. Second, combining with the scriptures of reasoning is: the object to be removed and the way to remove the object, as it is said in the Sutra of the Two Truths of the Noble Ones: 'Manjushri' etc. This passage has four aspects: the way afflictions arise, the way to stop them, the way to understand afflictions, and the way to identify the types of afflictions. The first point is: the son of the gods asked: 'Manjushri, how are afflictions subdued by antidotes? How are afflictions included in the category of understanding?' Manjushri replied that the way afflictions arise and the way to subdue them are: when analyzing the ultimate truth with reason, it is found that all dharmas are unborn, unarisen, and without true essence. Because the habit of clinging to truth is completely activated, in the conventional level, consciousness will produce illusions.

---

སྐྱེས་ནས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བདེན་པར་རྟོག་གོ །ཡང་དག་ པའི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེ་ལས་ཡུལ་ལ་ཐོག་མར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་ཁྱད་པར་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དང་པོར་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་རྣམ་ པར་རྟོག་པ་དང་། དེ་ནས་ཁྱད་པར་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་གཉིས་ལས་ཚུལ་བཞིན་ཏེ་གནས་ཚུལ་ལོ། །དེ་མ་ཡིན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་ངོ་། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ལས་ནི་ཕུང་པོ་ལ་དམིགས་ནས་བདག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་འབྱུང་ངོ་། ། 1-840 བདག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་ལས་རྟག་ཆད་དུ་ལྟ་བ་ཀུན་ནས་ལྡང་ངོ་། །རྟག་ཆད་དུ་ལྟ་བ་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་དེ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འབྱུང་ངོ་། །གཉིས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཇི་ལྟར་ ལྡོག་པའི་ཚུལ་ནི། ལྷའི་བུ་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ལས་ཤིན་ཏུ་མ་སྐྱེས་པ་དང་། རྐྱེན་ལས་མ་བྱུང་བ་དང་། བདེན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ ནི་དོན་དམ་པར་རམ། གནས་ཚུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །གང་དོན་དམ་པར་རམ་གནས་ཚུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ལ་བདེན་པར་ མི་རྟོག ཁྱད་པར་ལ་བདེན་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ །གང་ངོ་བོ་ལ་མི་རྟོག་པ་དང་ཁྱད་པར་ལ་མི་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཏེ་གནས་ཚུལ་ལ་ཞུགས་པའོ། །གང་ དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་ཇི་བཞིན་པ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ཡུལ་ལ་རྟག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཡུལ་ལ་རྟག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ནི་རྟག་ཆད་ཀྱི་ལྟ་བ་ ཀུན་ནས་ལྡང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བདེན་པར་ལྟ་བའི་བར་གྱི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་ལྡང་བར་མི་འགྱུར་རོ། ། 1-841 དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་དེའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རྩ་བ་བདེན་འཛིན་བཅད་པས་ཤིན་ཏུ་ཐུལ་བར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཤེས་པའི་ཚུལ་ནི། དྲི་བ་གཉིས་པའི་ལན་གྱིས་གསུངས་ཏེ། ལྷའི་བུ་ཞེས་བོས་ནས། གང་གི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཤེས་སོ། །གང་གིས་ ན་སྟོང་ཉིད་མངོན་སུ་རྟོགས་པའི་སྣང་བ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ། །དུས་གང་གི་ཚེ་ན། ཆོས་རྣམས་དོན་དམ་པར་ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་དང་། རྒྱུའི་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། འབྲས་བུ་ལ་ཤིན་ ཏུ་སྨོན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེའི་ཚེའོ། །ལྷའི་བུ་ཞེས་བོས་ནས། ཚུལ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དཔེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལྷའི་བུ་ཞེས་བོས་ནས། འདི་ལྟར་ཏེ་དཔེར་ན། གང་སྦྲ

【現代漢語翻譯】 顛倒地認為，實際上並非真實存在的事物是真實的。從這種不符合實際的顛倒認知中，首先對境產生普遍的執著，然後是對特性的分別執著。首先是對事物本質的分別執著，然後是對特性的分別執著。這兩種執著導致不如理作意，即不如實地思考事物。這種不如理作意導致以蘊為對境，產生對自我的虛妄執著。 從對自我的虛妄執著中，產生斷常二見的極端觀點。從斷常二見的產生，各種煩惱也隨之生起。第二，煩惱如何止息的方式：天子，如實了知一切法在勝義諦中，非由因生，非由緣起，沒有真實的自性，這就是勝義諦，或者說，是如實認知事物本來的狀態。如果能夠如實地證悟勝義諦，或者說，如實地認知事物本來的狀態，就不會執著事物的本質是真實的，也不會執著事物的特性是真實的。如果不對事物的本質和特性產生執著，那就是如理作意，或者說，是符合事物本性的認知。如果能夠如實地認知事物的本性，就不會對境產生常執。如果不對境產生常執，那麼斷常二見的極端觀點就不會產生，因為已經如實地認知了事物的本性。因此，所有從勝義諦到執著涅槃為真實的觀點都不會產生。 如此，安住于證悟一切法自性本空的補特伽羅（梵文：Pudgala，指人或眾生），他的煩惱因為斬斷了根本的實執而得到極大的平息，這就被稱為調伏煩惱。第三，了知煩惱的方式：通過回答第二個問題來闡述。佛陀呼喚道：『天子，何時能夠了知煩惱？』答案是：『以證悟空性的無相智慧（梵文：jnana）來了知。』何時能夠證悟空性呢？當如實了知諸法在勝義諦中是極為空性，沒有因的相狀，也沒有對果的希求時。』佛陀呼喚道：『天子，這就是了知煩惱的方式。』那麼，這其中的譬喻是什麼呢？佛陀呼喚道：『天子，譬如……』

【English Translation】 To mistakenly perceive as true what is not truly existent is a reversed understanding. From this reversed understanding, which does not accord with reality, arises the initial universal conceptualization of objects. Then comes the specific conceptualization of characteristics. First, there is conceptualization of the essence of things, and then conceptualization of their characteristics. From these two arises inappropriate attention, that is, not attending to things as they are. From this inappropriate attention arises the imputation of self by focusing on the aggregates. From the imputation of self, extreme views of permanence and annihilation arise. From the arising of these extreme views, all afflictions arise. Secondly, the manner in which afflictions are reversed: Son of the gods, that which is thoroughly knowing that all phenomena in ultimate truth are not born from causes, not produced from conditions, and without true entities, that is the ultimate truth, or the non-reversed state of affairs. Whoever engages in the ultimate truth or the non-reversed state of affairs does not truly conceptualize the essence of objects, nor does he specifically conceptualize characteristics as true. Whoever does not conceptualize the essence and does not specifically conceptualize characteristics engages in the true state of affairs. Whoever engages in the true state of affairs of phenomena will not become attached to objects. Whoever does not become attached to objects will not have the extreme views of permanence and annihilation arise, because he understands the true state of affairs of objects without reversal. Therefore, all views from the ultimate truth to seeing nirvana as true will not arise. Thus, the afflictions of a person who abides in the understanding that all phenomena are inherently unborn are to be seen as greatly subdued by severing the root of clinging to truth. This is called subduing afflictions. Thirdly, the manner of knowing afflictions: it is taught by answering the second question. Having called out, 'Son of the gods,' 'When are afflictions known?' 'By the wisdom (梵文：jnana) that directly realizes emptiness without the appearance of phenomena.' 'At what time?' 'At the time when one thoroughly knows that phenomena are utterly empty in ultimate truth, without the characteristics of causes, and without the entity of intensely desiring results.' Having called out, 'Son of the gods,' 'The manner is that of thoroughly knowing the state of affairs of afflictions.' What is the example of that? Having called out, 'Son of the gods,' 'It is like this, for example, whoever...'

---

ུལ་གདུག་པའི་རིགས་ཀྱི་དུག་ནད་འདོན་པར་འདོད་པ་དེས་ལྷའི་བསྐྱེད་རིམ་དང་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྦྲུལ་གདུག་པ་དེའི་དུག་ཞི་བར་བྱེད་དོ། ། ལྷའི་བུ་དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་གང་ཟག་དེའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །བཞི་པ་ཉོན་མོངས་པའི་རིགས་ངོས་བཟུང་བ་ནི། 1-842 ལྷའི་བུ་ཞུ་བས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཞེས་བོས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་གང་ཡིན་དྲིས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་དྲི་བའི་ལན་སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་ཞེས་བོས་ནས། དོན་དམ་པར་ཆོས་རྣམས་རྒྱུ་ ལས་ཤིན་ཏུ་མ་སྐྱེས་པ་དང་། རྐྱེན་ལས་མ་བྱུང་བ་དང་། རང་གི་ངོ་བོའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་མེད་སོགས་སུ་བདེན་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་རིགས་ཏེ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ་། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་ཚུལ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། ། གཉིས་པ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་ཚུལ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་སྒྲིབ་སྤོང་ཚུལ་དང་། འབྲས་བུ་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དང་པོ་ནི། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཇུག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མཐའ་དག་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་ པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་བདེན་པར་རྟོག་པ་དེ་སྤངས་ན། དེར་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡང་སྟོང་ ཉིད་རྟོགས་པའི་བློ་འདིས་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲིབ་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་འབྲས་བུ་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ནི། སྟོང་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་ན་ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པ་མཁྱེན་པའི་གེགས་མེད་པའི་ཕྱིར། 1-843 དཔེར་ན། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་སྒྲིབ་བྱེད་སྤྲིན་དང་བྲལ་ནས་ཤིན་ཏུ་དང་བའི་ནམ་མཁའ་ལ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཏུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་ངོ་། །གེགས་མེད་ ན་མཐོང་གི་ཡོད་ན་མི་མཐོང་བའི་ཚུལ་འདི་ལྟར། སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་སོགས་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ་རང་བཞིན་རྟོགས་པ་ཡིན་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཡང་ཤེས་བྱའི་ དངོས་པོ་ལ་ཉེ་བར་གནས་སུ་ཟིན་ཀྱང་། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ལ་གསལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་གེགས་བདེན་འཛིན་མཐུག་པོ་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པས་སོ། །སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་བདེན་འཛིན་མེད་ པར་གྱུར་ན་ནི། སྟོང་ཉིད་ལེགས་པར་བསྒོམས་པའི་མཐུའི་ཁྱད་པར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐོབ་པས་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་གནས་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲིབ་བྱེད་མེད་པར་གསལ་བར་ མི་འགྱུར། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་མཐུ་ཐོབ་

【現代漢語翻譯】 如果有人想要去除毒蛇所造成的毒害，他可以通過本尊生起次第和咒語來平息蛇毒。 如同天子，如果有人了知煩惱的體性是空性，那麼他的煩惱將會完全平息。第四，識別煩惱的根源： 天子向文殊菩薩問道，請問煩惱的根源是什麼？文殊菩薩回答說：天子，從勝義諦的角度來看，諸法並非由因產生，也非由緣產生，並且一切法都沒有自性的實有存在，然而，對於這些法，人們會執著于有無等概念，認為它們是真實存在的，這種執著就是煩惱的根源。 以上已經闡述了去除煩惱障的方法。接下來是去除所知障的方法，分為兩個方面：去除所知障的方法和獲得解脫果位的智慧。 首先，對於事物和非事物等產生顛倒的執著，這種顛倒遍及一切顛倒。如果能夠去除對於事物和非事物等真實存在的執著，那麼對於自我的執著等一切顛倒都將被去除。因為去除了這些顛倒，所以通過證悟空性的智慧，所知障也將被去除，因為障礙的本質就是顛倒。 其次，關於解脫果位的智慧：當生起直接證悟空性的智慧時，如果去除了所知障，那麼對於一切所知之法，將不會有任何了知的障礙。 例如，當太陽的光芒擺脫了遮蔽的雲朵，在清澈的天空中照亮四面八方時，智慧的光芒也會同樣顯現。如果沒有任何阻礙，就能看見；如果有阻礙，就無法看見。因此，證悟空性就是了知色等事物的自性或本質。即使空性本身也成爲了所知的對象，但對於凡夫俗子來說，它仍然不會顯現，因為他們的相續中存在著厚重的實執，這是證悟空性的障礙。如果能夠去除對於空性的實執，那麼通過精進修習空性所獲得的不可思議的力量，為什麼不能夠毫無阻礙地、清晰地照見一切事物的真實狀態呢？證悟空性的力量已經獲得。

【English Translation】 If someone wishes to remove the poison caused by venomous snakes, they can pacify the snake venom through the deity generation stage and mantra. Like a divine being, if someone understands the nature of afflictions to be emptiness, then their afflictions will be completely pacified. Fourth, identifying the source of afflictions: The divine being asked Mañjuśrī (文殊菩薩，Bodhisattva of Wisdom), 'What is the source of afflictions?' Mañjuśrī replied, 'Divine being, from the ultimate perspective, dharmas (法，phenomena) are not produced from causes, nor do they arise from conditions, and all dharmas lack inherent existence. However, whatever clings to concepts such as existence and non-existence as being truly real is the source of afflictions.' The method for removing the afflictive obscurations has been explained. Next is the method for removing the cognitive obscurations, which has two aspects: the method for removing cognitive obscurations and the wisdom of the fruit of liberation. First, having inverted engagement with things and non-things as true, this inversion pervades all inversions. If the clinging to things and non-things as true is abandoned, then all inversions, such as clinging to a self, will be abandoned. Because these inversions are abandoned, the cognitive obscurations will also be removed by this mind that realizes emptiness, since obscurations are characterized by inversion. Second, the wisdom of the fruit of liberation: When the wisdom that directly realizes emptiness arises, if the cognitive obscurations are removed, then there will be no impediment to knowing all knowable things. For example, just as the rays of the sun, free from obscuring clouds, shine unobstructed in all directions in the clear sky, so too will the appearance of wisdom arise. If there is no obstruction, one can see; if there is an obstruction, one cannot see. Thus, realizing emptiness is realizing the nature or essence of things like form. Even though emptiness itself has become an object of knowledge, it will still not be clear to ordinary beings, because they have thick clinging to reality in their minds, which is an obstacle to realizing emptiness. If the clinging to reality regarding emptiness is removed, then why would the inconceivable power of the merit of having thoroughly meditated on emptiness not clearly reveal the true state of all things without obstruction? The power of realizing emptiness has been obtained.

---

པ་ན་གནས་ཚུལ་སྒྲིབ་བྱེད་མེད་པར་གསལ་བ་དེ་བས་ན། ཤེས་པ་གཉིས་ལ་ལྟོས་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། དོན་དམ་པར་ རང་བཞིན་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང་། དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས། བདེན་གཉིས་མཁྱེན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་བོ། ། 1-844 སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྒོམས་པས་སྒྲིབ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་ཞིང་། ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པ་མཁྱེན་པའི་གེགས་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་འདི་ཉིད་སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤོང་ བ་དང་། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་ཉན་རང་གི་ལམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། ། གསུམ་པ་མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རིགས་ པ་དང་། ལུང་ངོ་། །དང་པོ་ནི། བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་ན་སྒྲིབ་གཉིས་སྤོང་བའི་ལམ་ཇི་ལྟར་ན་ཉན་ཐོས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་བསྡུས་པ་རང་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀ་ལེགས་པར་མི་སྤོང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་མ་རྟོགས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བདེན་འཛིན་ཐམས་ཅད་ སྤོང་བར་ནུས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལུང་ནི། ཉན་རང་གི་ལམ་གྱིས་ཤེས་སྒྲིབ་སྤོང་མི་ནུས་པ་དེ་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཏེ་ཞེས་པ་ སྟེ། ཀྱང་ནི་རིགས་པས་གྲུབ་པར་མ་ཟད་ཅེས་པའི་དོན་ནོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་ཞེ་ན། གཞན་ཉན་རང་དག་ནི་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རགས་ལས་པ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་ཞིག་མཐོང་ཞིང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་བསྒོམས་པས་དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་པ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། 1-845 ཤེས་སྒྲིབ་སྤངས་པའི་མྱང་འདས་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཉན་རང་དེ་དག་ལ་ནི་མཐར་ཐུག་གི་ཐར་པ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་ མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཞེས་བོས་ནས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རིགས་ཅན་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བློ་ ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཉན་ཐོས་དེ་དག་ལ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་སྙམ་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་བདེན་པར་འཛིན་པ་ ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དུ་སྟོང་ཉིད་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །ཐེག་ཆེན་མ་གཏོགས་པ་ཐེག་དམན་གྱིས་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་མི་ནུས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ལམ་ གཞན་ཉན་རང་གི་ལམ་རྣམས

【現代漢語翻譯】 因此，如果能夠毫無遮掩地清楚瞭解，相對於兩種智慧（世俗諦和勝義諦）而言，世俗上所有因果之法，以及勝義上一切事物皆無自性，從而如實了知世俗上存在的方式和勝義上無自性的方式，就能獲得證悟二諦的遍知佛果。 通過修習空性，可以消除顛倒錯亂的障礙，並且能夠毫無阻礙地了知一切所知。因此，止觀雙運是消除二障，獲得遍知佛果的殊勝之道，遠勝于聲聞緣覺之道。 第三，關於最終確立唯一乘，分為理證和教證兩部分。首先是理證：如果通達二無我，那麼消除二障的道路如何優於聲聞乘呢？聲聞乘以及由『等』字所包含的緣覺乘，不能完全消除煩惱障和所知障，因為他們沒有證悟法無我，因此無法消除一切顛倒錯亂的實執。 第二是教證：聲聞緣覺之道無法消除所知障，如《楞伽經》所說，『而且』意味著不僅通過理證成立。經中如何闡述呢？『其他聲聞緣覺僅僅看到內外一切法依賴於因和緣，僅僅看到因果的自性，通過理解和修習人無我而獲得阿羅漢果位，生起獲得寂滅的念頭，但這並非是獲得消除所知障的寂滅。大慧，聲聞緣覺沒有獲得究竟的解脫。』為什麼呢？因為他們沒有見到法無我。' 佛陀呼喚『大慧』，對具有聲聞乘證悟根性的人說，『他們會獲得對非解脫產生解脫之想的念頭。大慧，爲了使聲聞緣覺從認為非解脫是解脫的邪見中解脫出來，應當精勤修習空性。』因此，除了大乘之外，小乘無法從一切障礙中獲得解脫。其他的道路，即聲聞緣覺的道路……

【English Translation】 Therefore, if one can clearly understand without obscuration that, relative to the two knowledges (conventional truth and ultimate truth), all phenomena of cause and effect in the conventional sense, and all things in the ultimate sense are without inherent existence, thus fully knowing how they exist in the conventional sense and how they are without inherent existence in the ultimate sense, one will attain the omniscient Buddhahood that knows the two truths. By meditating on emptiness, one can eliminate inverted obstacles and know all knowable things without hindrance. Therefore, the union of calm abiding and insight is the supreme path for eliminating the two obscurations and attaining omniscient Buddhahood, far surpassing the path of the Hearers and Solitary Realizers. Third, regarding the final establishment of the One Vehicle, there are two parts: reasoning and scriptural evidence. First, the reasoning: If one realizes the two selflessnesses, how is the path of eliminating the two obscurations superior to the Hearers? The path of the Hearers and the Solitary Realizers, included by the word 'etc.,' does not completely eliminate both afflictive and cognitive obscurations, because they have not realized the selflessness of phenomena, and therefore cannot eliminate all inverted clinging to true existence. Second, the scriptural evidence: The path of the Hearers and Solitary Realizers cannot eliminate cognitive obscurations, as stated in the Laṅkāvatāra Sūtra, 'moreover' meaning that it is established not only through reasoning. How is it explained in the sutra? 'Other Hearers and Solitary Realizers only see that all internal and external phenomena depend on causes and conditions, only see the nature of cause and effect, and by understanding and meditating on the selflessness of persons, they attain Arhatship and generate the thought of attaining cessation, but this is not the cessation of attaining the elimination of cognitive obscurations. Mahāmati, those Hearers and Solitary Realizers do not have ultimate liberation.' Why? Because they have not seen the selflessness of phenomena. The Buddha called out 'Mahāmati' and said to those with the disposition to realize the Hearer Vehicle, 'They will gain the thought of generating liberation from non-liberation. Mahāmati, in order to turn the Hearers away from the false view of thinking that non-liberation is liberation, one should diligently meditate on emptiness.' Therefore, other than the Great Vehicle, the Lesser Vehicle cannot gain liberation from all obstacles. The other paths, namely the paths of the Hearers and Solitary Realizers...

---

་ཀྱིས་ནི་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་ལས་གྲོལ་བའི་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པས། སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བཅོམ་ ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཞི་པ་ལམ་གཞན་ལ་སྒྲིབ་གཉིས་སྤོང་བ་དགག་པ་ནི། འོ་ན་ཉན་རང་གི་ལམ་བསྟན་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ལམ་བསྟན་པའི་དགོས་པ་ནི། 1-846 ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་རིམ་གྱིས་གཞུག་པ་ལས་ཏེ། དེའི་ཆེད་དུ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་ནས་གསུངས་ཏེ། ཤིང་གཤག་པའི་དུས་སུ་ཁྱིའུ་ཕྱི་མ་གདབ་པ་དག་གིས་ཁྱིའུ་སྔ་མ་འབྱིན་པ་བཞིན་དུ་བསྟན་ པར་ཟད་དོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་བསྟན་པའི་དགོས་པ་ནི་འདི་ལྟར། ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་འདི་དག་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། རྟག་པ་གཅིག་པུ་རང་ དབང་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བདག་མེད་པར་ཐོས་བསམ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་ཏེ་བསྒོམས་ནས་ཉན་ཐོས་གྱི་རིགས་ཅན་དག་ཉོན་མོངས་སྤོང་བའི་དོན་དུ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ལ་འཇུག་གོ ། འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་བསྟན་པའི་དགོས་པའོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཙམ་པ་དག་ཁམས་གསུམ་པོ་སེམས་ཙམ་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་སྒྲིབ་པ་ཐ་དག་སྤོང་ངོ་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་པོ་རྣམ་ པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་བསྒོམས་པས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་དག་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་གོ །དེ་ལ་སེམས་ཙམ་ཡང་སླར་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པར་གཏན་ལ་ ཕབ་པའི་ཚུལ་འདིས་ནི་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པར་མི་འཐད་པར་རྟོགས་ནས་བདག་མཐའ་དག་མེད་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པས་ནི་བདག་མེད་པ་ཉིད་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། ། 1-847 གལ་ཏེ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་མ་རྟོགས་པར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་པས་ནི། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཙམ་བདེན་པར་གྲུབ་པ་ལ་ཡང་གནོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མ་དང་གཅིག་དུ་བྲལ་གྱི་རིགས་པ་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཙམ་ཡང་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པའི་དོན་འདི་ནི་ འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལེའུ་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཞེ་ན། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཁམས་གསུམ་ནི་རྟོགས་ཏེ། དེ་ནས་སེམས་དེའང་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ་ ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིའི་དོན་ནི་དོན་དམ་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། དང་པོར་སྐྱེ་བ་དང་མཐར་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་མཐའ་གཉིས་མེད་པ་དང་། དབུས་སུ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་དགོངས་ནས་སེམས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པའང་བདེན་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ས

【現代漢語翻譯】 因為僅僅通過這些（小乘道）並不能獲得從所有障礙中解脫的解脫，所以，世尊說，唯一能從所有障礙中徹底解脫的乘就是大乘。第四，駁斥其他道能去除二障：如果這樣，那宣說聲聞乘和獨覺乘的必要性是什麼呢？宣說聲聞等乘的必要性在於， 爲了逐漸引導他們進入大乘。爲了這個目的，（佛陀）以委婉的方式宣說，就像在劈木頭時，用後面的楔子拔出前面的楔子一樣。宣說聲聞乘的必要性是這樣的：通過聽聞和思考，確定內外諸法僅僅是蘊和界等法，沒有常一自在的自性之我，然後通過禪修，使聲聞種姓的人爲了斷除煩惱而進入人無我。這就是宣說聲聞乘的必要性。如果唯識宗的人說，通過了知三界唯心的瑜伽就能去除所有障礙，那麼，僅僅觀修三界為識，就能使那些主張唯識的人進入了知外境無我的境界。而且，通過這種方式，再次確定唯識也是無自性的，從而了知能取所取二取的識也是不應有自性成立的，進而進入一切我都不存在的境界，因此，這是進入了知無我才是最殊勝的境界。 如果不能了知能取所取二取的識是無自性的，而僅僅執著于唯識，那就不是進入了知諸法的實相，因為對於唯識是真實成立的觀點，金剛屑和離一多因等理證仍然可以作為破斥。聖《入楞伽經》中也說了唯識非真實成立的道理，如經中所說：『聖者，三界是心，然心無有邊與中』。 這段話的意思是，如果用分析究竟義的理證來分析，因為沒有最初的生和最終的滅的二邊，也沒有位於中間的自性，所以才說心無邊無中。因此，能取所取二取的識也不是真實存在的，所以能取所取二取

【English Translation】 Because liberation from all obscurations cannot be attained solely through these (Hinayana paths), the Bhagavan said that the only vehicle that definitively liberates from all obscurations is the Mahayana. Fourth, refuting that other paths can eliminate the two obscurations: If so, what is the necessity of teaching the path of the Shravakas and Pratyekabuddhas? The necessity of teaching the Shravaka and other vehicles is that, it is to gradually introduce them to the Mahayana. For this purpose, (the Buddha) taught in a tactful way, just as when splitting wood, the previous wedge is removed by inserting the later wedge. The necessity of teaching the Shravaka vehicle is as follows: Through hearing and thinking, it is determined that these internal and external phenomena are merely aggregates and elements, etc., and that there is no self with the characteristic of being permanent, singular, and independent. Then, through meditation, those of the Shravaka lineage enter into the egolessness of persons in order to abandon afflictions. This is the necessity of teaching the Shravaka vehicle. If the Mind-Only proponents say that all obscurations are eliminated through the yoga of realizing the three realms as Mind-Only, then merely meditating on the three realms as consciousness leads those who assert consciousness to enter into the realization that external objects are without self. Moreover, through this method of again determining that Mind-Only is also without inherent existence, it is realized that the consciousness of the duality of grasper and grasped is also not justified in being inherently established, and thus one enters into the state of complete egolessness, and therefore, this is entering into the realization that egolessness is the most supreme. If one does not realize that the consciousness of the duality of grasper and grasped is without inherent existence, but merely clings to Mind-Only, then one is not entering into the realization of the suchness of phenomena, because the Vajra Splinter and the reasoning of being separate from one and many, etc., can still be used to refute the view that Mind-Only is truly established. The reason why Mind-Only is not truly established is also stated in the Holy Lankavatara Sutra, as it says: 'O son of the Victorious One, the three realms are mind, but the mind has no beginning or middle.' The meaning of this is that if analyzed with the reasoning that analyzes ultimate meaning, because there are no two extremes of the characteristic of initial arising and final cessation, and there is no characteristic of abiding in the middle, it is with this in mind that it is said that the mind has no beginning or middle. Therefore, the consciousness of the duality of grasper and grasped is also not truly existent, so the duality of grasper and grasped

---

ུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་བདག་ མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཉེན་པོའི་བྱེད་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ།། །། གཉིས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་ཁྱད་པར་ནི། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་གཞག་ཏུ་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་དེ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཅིས་རྣམ་པར་དག་ཅེ་ན། 1-848 ཐབས་སྨོན་ལམ་དག་གིས་རྣམ་པར་སྦྱངས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སེམས་ཅན་མཐའ་དག་གི་དོན་བྱ་བར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་གང་ཡིན་ པའི་སྨོན་ལམ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་མཉམ་གཞག་ཏུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ལས་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་བློ་རྒྱ་བསྐྱེད་དེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་ཐབས་ཀྱི་ཆའི་དགེ་བ་ལ་གོམས་པར་བྱས་པས་མཉམ་བཞག་གི་གནས་ སྐབས་དེ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་མི་མཐུན་གྱི་དྲི་མས་ཡོངས་སུ་དག་པར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་པ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྣམ་པ་དུ་མར་ཐབས་མང་པོ། །ཡུན་རིང་དུ་ནི་གོམས་པ་ལས། །དེ་ ལས་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་དག །རབ་ཏུ་གསལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །སྙིང་རྗེ་དང་སྦྱིན་སོགས་ཐབས་ཀྱི་ཆ་དེས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་མཐའ་ དག་ལ་སྙིང་རྗེས་བལྟ་བས་གཞན་དོན་ལས་མི་ལྡོག་ཅིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པས་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་འདོད་ཆགས་སོགས་ཀྱིས་མི་གོས་པར་དུས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་གཞན་དོན་ ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ།། །། གསུམ་པ་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་ནི། ཞི་བ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནས། །ཞེས་གསུངས་ན། ཇི་ལྟར་ལྷུན་གྱིས་ཞི་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་པས་ན་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ལ། 1-849 དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་འགའ་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ་ཞེས་འདིར་རྒྱུ་མཚན་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་བྱ་ནང་ གི་སྨྲ་བ་དག་གིས་སྨྲས་པ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བ་འཐད་ཀྱི། གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བ་ནི་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པའང་ རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཚུལ་འདི་ལྟར། ཤེས་བྱ་དོན་སྣང་ནང་གི་ཤེས་པའི་ངོ་བོར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་དམ་པ་རྟོགས་བྱའི་མཆོག་ཏུ་ གྱུར་པ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་བདག་མེད་པས་ན། རྣལ་འབྱོར་པས་དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྒོམས་པས་སྒོམ་པའི་སྟོབས་གྲུབ་པ་ན་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ ཤེས་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྣང་བ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ངོ་། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་མཐོང་བས། དེ་ཕན་ཆད་ལྟ་བར་ བྱ་བའི་བདག་མེ

【現代漢語翻譯】 證悟無有自性的智慧，即是證悟真如。對治品的行相已講述完畢。 第二，關於特別開示的差別：瑜伽士在等持中修習勝觀時，如何以特殊的法來清凈呢？ 經中說：『以方便與愿清凈。』菩薩以大悲心發起，在後得位為一切眾生髮愿，以彼願力，在等持中修習禪定，逐漸擴充套件心量，習慣於佈施等方便之善，如此等持之境，如前所說，便能遠離不順之垢染。如《釋量論》所說：『以多種方便，長時串習故，從中生功德，極明顯而生。』 以慈悲和佈施等方便，雖知一切法無自性，然以慈悲觀照一切眾生，不離利他之事；證悟一切法無自性故，不為貪慾等輪迴之過所染，恒時安住于輪迴中利益眾生。 第三，關於對治的差別：『寂靜任運成就之境。』如何任運寂靜呢？證悟二無我故，名為殊勝智慧。以此智慧，將能證見一切法無自性。如何證見呢？以不見任何戲論之相的方式。此處宣說了理由。若有知識分子辯論說：證見能取所取二者無自性是合理的，但證見二取不二的智慧無自性則不合理。那麼，二取不二的智慧也應如是證見其無自性。于諸法實相中，說識之自性者，認為能取所取二取不二之體性，乃是殊勝之智慧，是所應證悟之最勝者。然就勝義諦而言，彼亦無自性。故瑜伽士修習彼亦無自性，待修習力成就時，則能以無所顯現之智慧，現量證見能取所取二取不二之智慧亦無自性。證見能取所取二取不二之智慧亦無自性后，自此之後，所應觀見之自性便不復存在。

【English Translation】 Realizing the wisdom of no self-nature is indeed entering the realization of Suchness. The function of the antidote has been explained. Second, regarding the distinction of special exposition: How is the state of cultivating Vipassanā (insight) in Samatha (calm abiding) by yogis purified by special Dharmas? It is said, 'Purified by means and aspiration.' Bodhisattvas, motivated by great compassion, make aspirations to benefit all sentient beings in the post-meditation state. By the power of these aspirations, cultivating Samādhi (concentration) in Samatha expands the mind and accustoms oneself to the virtues of generosity and other means. Thus, the state of Samatha, as described, becomes completely purified from the defilements of disharmony. As stated in the Pramāṇavārttika (Commentary on Valid Cognition): 'Through many means, and long-term habituation, from that, merits and faults become very clear.' With compassion and generosity, although one knows that all phenomena are without self-nature, one still regards all sentient beings with compassion, never abandoning the benefit of others. Because one realizes that all phenomena are without self-nature, one is not tainted by the faults of Saṃsāra (cyclic existence) such as desire, and one constantly abides in Saṃsāra to benefit beings. Third, regarding the distinction of antidotes: 'The state of spontaneous peace.' How is it spontaneously peaceful? Because of realizing the two no-selves (of person and phenomena), it is called supreme wisdom. With this wisdom, one will see that all phenomena are without self-nature. How? By not seeing any signs of elaboration. Here, the reason is explained. If scholars argue, 'It is reasonable to see that the two, grasper and grasped, are without self-nature, but it is not reasonable to see that the non-dual wisdom is without self-nature,' then the non-dual wisdom should also be seen as without self-nature in this way. Those who speak of the nature of consciousness in the realm of knowable objects consider the nature of non-duality of grasper and grasped to be supreme wisdom, the most excellent object to be realized. However, in terms of ultimate truth, it is also without self-nature. Therefore, when yogis cultivate that it is also without self-nature, and when the power of cultivation is accomplished, they will directly see with the wisdom of non-manifestation that the non-dual wisdom of grasper and grasped is also without self-nature. After seeing that the non-dual wisdom of grasper and grasped is also without self-nature, from then on, there is no self-nature to be seen.

---

ད་གཞན་མེད་པས་ན་བདག་མེད་གཞན་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་འབད་པ་བྱེད་མི་དགོས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ། །གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་སོགས་དངོས་པོ་སོ་སོ་བ་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པར་རྟོགས་པས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ན་ཞི་བའོ།། །། 1-850 ༈ ཞར་ལ་རྟེན་ལ་སོགས་པ་འཐད་པར་བསྟན་པ། གསུམ་པ་ཞར་ལ་རྟེན་ལ་སོགས་པ་འཐད་པར་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐ་སྙད་དུ་རྟེན་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པའི་ཚུལ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་གཞག་གི་རིམ་པ། བྱིས་པ་དང་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་ པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། དོན་དམ་དང་འགལ་བ་སྤོང་བ། ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མ་དང་གཅིག་དང་དུ་བྲལ་ལ་སོགས་པའི་ རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ཆོས་གང་ཡང་རྣམ་བཅད་དུ་ཁེགས་ན་ཅི་སྟེ་དོན་དམ་ལ་དཔྱོད་པ་དེའི་ཚེ་གང་ཆོས་རྣམས་འགའ་ཡང་མ་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་མཐོང་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་སུ་ ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། བདེན་ཏེ། དོན་དམ་པར་ཏེ་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་བདག་དང་གཞན་ལ་སོགས་པ་རང་དབང་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །སྟོང་ཉིད་ མཐོང་བའི་བྱང་བའང་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དོན་དམ་པར་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་སྣང་ཚོད་ཙམ་དུ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་ པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་གཟུགས་སོགས་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །གང་གིས་ཞེ་ན། ལྷ་སྦྱིན་ནམ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཤེས་པས་སོ། ། 1-851 མཐོང་བ་སོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འདོགས་མོད་ཀྱི། མཐོང་བ་པོའི་བདག་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བའི་སྐབས་འདིར་ཡང་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཙམ་ཡང་སྣང་བ་མེད་པའི་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་འབྱུང་བ་ན་སྣང་བ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྟོང་ཉིད་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་ དེ་ལྟར་མིང་འདོགས་སོ། །འོ་ན་དོན་དམ་པར་ཆོས་གང་ཡང་མེད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་མོད་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་ པའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པའམ། གཟུགས་སོགས་ཡུལ་རྟོགས་པའི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པ་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ལམ་སྒོམ་པའི་རྟེན་རྣལ་འབྱོར་པ་ སོགས་མེད་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་སྦྱར་བ་ནི། དོན་དམ་པར་མེད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ལམ་སྒོམ་པ་ཡོད་པ་དེ་སྐད་དུ་འཕགས་པ་བདེན་པ་གཉིས་བསྟན་ པའི་མདོ་ལས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། རྣ

【現代漢語翻譯】 因此，由於沒有其他（實體），所以不需要努力去理解無我的道理，而是自然而然地成就。由於了悟色、受、想等各種事物在空性中具有同一體性，因此遠離了一切具有各種表象的分別念，所以是寂靜的。 現在，順便闡述作為所依等的合理性。 第三，順便闡述作為所依等的合理性，分為三點：名言中作為所依等成立的方式；世俗諦的安立次第；凡夫和瑜伽士的智慧差別。第一點分為兩部分：遣除與勝義諦相違之處；與能立的教證相結合。第一部分是：如果通過金剛屑等推理，對諸法進行分析，從而否定了任何事物，那麼在勝義諦中進行分析時，如果瑜伽士沒有見到任何法，那麼這樣的瑜伽士是誰呢？回答是：確實，在勝義諦中，如果通過推理進行分析，那麼沒有任何自在的、自性存在的我和他人。也沒有證悟空性的聖者。雖然在勝義諦中什麼都沒有，但是在世俗顯現中，僅僅由於顯現為色、受等境的識的生起，就在世間上安立『識見到了色等』這樣的名言。通過誰的識呢？通過天授或供施的識。 雖然安立了見到等名言，但是沒有任何見者的我或自在等。同樣，在宣說無自性的場合，也僅僅是生起證悟遠離能取所取的智慧自性之識，因此在名言中安立『無顯現的智慧見到了空性』這樣的名稱。那麼，難道不是認為在勝義諦中沒有任何法嗎？回答是：雖然一切法在勝義諦中沒有自性，但是在世俗諦中，無論是證悟空性的瑜伽士的識，還是了知色等境的凡夫的識，都是不否認的。因此，沒有導致修行道的所依——瑜伽士等不存在的過失。第二，與能立的教證相結合：雖然在勝義諦中沒有，但是在世俗諦中存在修行道，如聖者《二諦經》中所說：

【English Translation】 Therefore, since there is no other (entity), there is no need to strive to understand the truth of selflessness, but it is naturally accomplished. Because of realizing that form, feeling, thought, etc., all things have the same essence in emptiness, therefore it is free from all kinds of conceptualizations with various appearances, so it is peaceful. Now, incidentally, explain the rationality of the support, etc. Third, incidentally, explaining the rationality of the support, etc., is divided into three points: the way the support, etc., is established in name; the order of the establishment of the conventional truth; the difference between the wisdom of ordinary people and yogis. The first point is divided into two parts: eliminating contradictions with the ultimate truth; combining with the proof of establishment. The first part is: if by analyzing the dharmas through reasoning such as the diamond sliver, etc., thereby negating anything, then when analyzing in the ultimate truth, if the yogi does not see any dharma, then who is such a yogi? The answer is: indeed, in the ultimate truth, if analyzed through reasoning, then there is no independent, self-existent self and others. There is also no saint who realizes emptiness. Although there is nothing in the ultimate truth, in the conventional appearance, merely due to the arising of consciousness that appears as objects such as form, feeling, etc., in the world, the name 'consciousness sees form, etc.' is established. Through whose consciousness? Through the consciousness of Devadatta or Yajnadatta. Although the names of seeing, etc., are established, there is no seer's self or Ishvara, etc. Similarly, in the context of speaking of no-self-nature, it is also merely the arising of the consciousness of realizing the emptiness of the nature of wisdom that is free from the grasped and the grasper, therefore in name it is established as 'the non-appearing wisdom sees emptiness'. Then, is it not believed that there is no dharma in the ultimate truth? The answer is: although all dharmas have no self-nature in the ultimate truth, in the conventional truth, whether it is the consciousness of the yogi who realizes emptiness, or the consciousness of the ordinary person who knows objects such as form, etc., it is not denied in the conventional truth. Therefore, there is no fault of leading to the non-existence of the support of the path of practice - the yogi, etc. Second, combining with the proof of establishment: although there is none in the ultimate truth, there is a path of practice in the conventional truth, as the Blessed One said in the Sutra of the Two Truths:

---

ལ་འབྱོར་པ་དེ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་མེད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ལམ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ་། ། གཉིས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་བཞག་གི་རིམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། 1-852 ཀུན་རྫོབ་མེད་པ་ལ་གནོད་བྱེད་བརྗོད་པ་དང་། ཐ་སྙད་དུ་རྒྱུ་འབྲས་སྣང་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་སྣང་བའི་རྒྱུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཐ་སྙད་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་དང་རྒྱུ་འབྲས་ སོགས་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། ཉན་ཐོས་དང་རང་ཉིད་གཅིག་པུའི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་པས་རང་སངས་རྒྱས་དང་། གཞན་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་སེམས་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་དང་། སྤངས་རྟོགས་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང་། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་གནས་སོ་སོར་སྐྱེ་བས་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པའི་གང་ཟག་གི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་རྣམ་པ་ཅི་ཡིས་དབྱེ། ཀུན་ རྫོབ་ཏུ་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་འདི་ལྟར། དངོས་པོ་གང་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུའང་མི་སྐྱེ་སྟེ། དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། ། གཉིས་པ་ཐ་སྙད་དུ་རྒྱུ་འབྲས་སྣང་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ནི། དངོས་པོ་གང་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་རྫུན་པ་ཡིན་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྣང་ཙམ་ དུ་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། སྒྱུ་མ་དང་གཟུགས་བརྙན་དང་བྲག་ཆ་དང་ཆུ་ཟླ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་རྫུན་པ་ཞེས་པའི་དོན་ནི། སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་ཀྱང་གནས་ཚུལ་ལ་མེད་པ་གཉིས་ཚོགས་ལ་བརྗོད་དོ། ། 1-853 སྔགས་དང་སྨན་ལ་སོགས་པའི་མཐུ་ལས་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཡང་། དེ་དག་རིགས་པས་བརྟག་མི་བཟོད་པས་དོན་དམ་པར་དངོས་ པོར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །བརྟག་མི་བཟོད་པའི་དོན་ནི། སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་ཀྱང་རིག་པས་བརྟགས་ན་མི་རྙེད་པའི་དོན་ནོ། །སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་གནས་ཚུལ་ལ་སེམས་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ་ངོ་ ན་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྣང་བ་དེ་བས་ན་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་བཤད་པ་ལ་ གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་ངོས་བཟུང་བ་དང་། ལུང་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་དེ་ལ་འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་དབང་གིས་ སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་འབྱུང་ངོ་། །དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་སོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་པོ་བཞི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། བསམ་གཏན་དང་བདག་མེད་རྟོགས་ པའི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སྒྱུ་མའི་སྔགས་དང་རྫས་ལྟ་བུའི་དབང་གིས་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ནི་འཁོར་བའི་རྟ

【現代漢語翻譯】 瑜伽行者雖然在勝義諦中無有實體，但在世俗諦中修持道，諸如此類的事情會發生。 第二，關於世俗諦的安立次第，有三點： 1、 闡述對世俗諦的破斥；2、 闡述名言中因果僅是顯現；3、 闡述世俗顯現之因。 第一點：如果在名言中沒有瑜伽行者和因果等，那麼聲聞和獨自為自己利益而證悟的獨覺，以及爲了他人利益而獲得菩提，具有強大心力（菩提心）的菩薩，以及具足斷證功德的佛陀，以及因業力而生於各自不同之處的異生等，這些補特伽羅的差別又如何區分呢？如果世俗諦中沒有因果，也會有這樣的過失：任何事物，如果在世俗諦中沒有產生它的因，那麼在世俗諦中也不會產生，比如兔角。 第二點：名言中因果僅是顯現：任何事物，如果在世俗諦中有產生它的因，那麼雖然在勝義諦中是虛假的，但在世俗諦中僅僅是顯現而生，就像幻術、影像、回聲和水月等。這裡『虛假』的含義是指，雖然僅僅是顯現存在，但在實相中不存在，這二者的集合。 咒語和藥物等的力量所顯現的幻術等，雖然在世俗諦中是緣起，但這些是不能用理智來分析的，所以在勝義諦中不會變成實有。『不可分析』的含義是，雖然僅僅是顯現存在，但如果用智慧來分析就找不到。就像幻術一樣，雖然在實相中沒有心識，但在迷惑的顯現中，僅僅依靠因緣聚合而顯現，因此經中說：『一切有情都如幻術一般』。 第三，闡述世俗顯現之因，分為兩點：確定因，以及與經文結合。 第一點：在世俗諦中，闡述從因產生果，就像這樣，由於煩惱和業力如幻術般的力量，眾生的產生也如幻術一般。就像那個例子一樣，瑜伽行者的佈施等前四度波羅蜜多是福德資糧，禪定和證悟無我的智慧是智慧資糧，憑藉如幻術般的咒語和藥物的力量，瑜伽行者的智慧也如幻術一般。這是輪迴的根本。

【English Translation】 Although a yogi does not truly exist in the ultimate sense, they cultivate the path in the conventional sense, and so forth. Second, regarding the order of establishing the conventional truth, there are three points: 1. Expressing what contradicts the conventional truth; 2. Establishing that in terminology, cause and effect merely appear; 3. Explaining the cause of conventional appearances. First: If there were no yogis and cause and effect in terminology, then how would we differentiate between the individual who attains enlightenment for their own sake alone, the Shravaka and Pratyekabuddha, and the Bodhisattva who has the strength of mind (Bodhicitta) to attain enlightenment for the sake of others, and the Buddha who possesses perfect abandonment and realization, and the ordinary being who is born in various realms due to the power of karma? If there is no cause and effect in the conventional sense, there would be this fault: whatever does not have a cause that produces it in the conventional sense will not arise even in the conventional sense, like a rabbit's horn. Second: In terminology, cause and effect are established as mere appearances: Whatever has a cause that produces it in the conventional sense is false in the ultimate sense, but in the conventional sense, it merely appears to arise, like illusions, reflections, echoes, and water moons. Here, the meaning of 'false' refers to the combination of being merely apparent but not existing in reality. Appearances arising from the power of mantras and medicines, like illusions, are dependently originated in the conventional sense. However, they cannot withstand analysis by reasoning, so they do not become truly existent in the ultimate sense. The meaning of 'cannot withstand analysis' is that although they merely appear, they cannot be found when analyzed by intelligence. Like illusions, although there is no mind in reality, they appear based solely on the assembly of causes and conditions in a deceptive way. Therefore, the sutras say, 'All beings are like illusions'. Third, explaining the cause of conventional appearances has two aspects: identifying the cause and relating it to scripture. First: Showing that in the conventional sense, effects arise from causes, like this: due to the power of afflictions and karma, which are like illusions, the birth of sentient beings is like an illusion. Similarly, the first four perfections of generosity, etc., of yogis are the accumulation of merit, and the wisdom of meditation and realization of selflessness is the accumulation of wisdom. By the power of illusion-like mantras and substances, the wisdom of yogis is like an illusion. This is the root of samsara.

---

ེན་འབྲེལ་དཔེར་བརྗོད་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་སྟོན་པར་མཛད་པའོ། ། 1-854 གཉིས་པ་ནི། འགྲོ་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེ་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཏེ། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཞེས་སོགས་སོ། །མདོའི་དོན་ནི། འགྲོ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་ལ་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའོ། །ལ་ལ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའོ། །ལ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྲུལ་པའོ། །ལ་ ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའོ། །ཞེས་པ་སྟེ། འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་པའི་སྤྲུལ་པ་བསྟན་ནོ། །གང་ཟག་ལ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་སྤྲུལ་པའོ། །གང་ཟག་ལ་ལ་ནི་ལས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་སྤྲུལ་པའི་རྣམས་གྲངས་འདིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ་། ། གསུམ་པ་བྱིས་པ་དང་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་དང་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྟོང་ ཉིད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་དག་ནི་སྒྱུ་མ་མཁན་སྒྱུ་མ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དེ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་འགྲོ་བ་གང་ལའང་བདེན་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། ། 1-855 ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པ་དེས་ན་གང་ཟག་དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་ན་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ རྟོགས་པ་ཅི་ཞེ་ན། གང་དག་བྱིས་པ་རྣམས་ནི་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་བའི་སྒྱུ་མ་ལ་ལྟད་མོ་བ་བཞིན་དུ་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་དེ་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ དབང་གིས་བདེན་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་ནི་བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གནས་ཚུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་ཀྱང་ ཐ་སྙད་དུ་ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་རྟོགས་མ་རྟོགས་སོགས་དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་ཐམས་ཅད་འགལ་བ་མེད་དོ། །གཉིས་པ་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ནི། རྣལ་འབྱོར་པས་ཆོས་ཐམས་ ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྟོགས་པ་དེ་སྐད་དུ་ཡང་། འཕགས་པ་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དཔེར་ན་ཞེས་སོགས་སོ། །མདོའི་དོན་ནི། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་བར་བྱེད་ པའི་མཁན་པོ་ཞིག་གིས་སྤྲུལ་པ་བྱས་ནས་ཐག་པ་ལ་སོགས་པས་བཅིངས་པ་ལས་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་པ་གཞན་ངོར་སྟོན་པ་དེས་ནི་གདོད་ནས་སྤྲུལ་པ་དེའི་གནས་ཚུལ་ཤེས་པས། 1-8

【現代漢語翻譯】 以緣起為例，展示了從悲傷中解脫的緣起。 第二，關於眾生如幻的觀點，《聖妙吉祥真實名經》中也有記載，如『文殊，如是』等等。經文的含義是： 一切眾生的法都是幻化，有些人是聲聞的幻化，有些人是獨覺佛的幻化，有些人是菩薩的幻化，有些人是如來的幻化。這顯示了瑜伽士的幻化。有些人是被煩惱所幻化，有些人是被業力所幻化。 文殊，從煩惱和清凈的幻化之名來看，一切法皆如幻。』第三，兒童和瑜伽士的知識差異分為兩點：一般性的展示和對瑜伽士知識的詳細解釋。第一點是：瑜伽士和普通人的知識差異在於，證悟空性的瑜伽士就像魔術師不執著于幻術一樣，眾生如幻，顯現而無自性，如實了知，因此對任何眾生都不執著于真實。 了知一切法顯現而無自性，因此那個人被稱為瑜伽士。如果諸法顯現而無自性，為什麼兒童不能理解呢？那些兒童就像觀看魔術師所變幻的幻術的觀眾一樣，由於對境顯現為能取和所取的習氣的影響，他們執著于真實，因此被稱為兒童，因為他們對實相顛倒執著。因此，雖然勝義中一切法皆不存在，但在世俗中，對境的實相是否被理解等等，所有這些差異都沒有矛盾。 第二，詳細解釋瑜伽士的知識：瑜伽士了知一切法如幻，如《聖法匯經》中所說：『例如』等等。經文的含義是：例如，一個魔術師創造了一個幻象，然後爲了讓它從繩索等束縛中解脫出來而努力，並在他人面前展示，因為他從一開始就知道那個幻象的實相。

【English Translation】 It illustrates the dependent origination of liberation from sorrow by exemplifying dependent origination. Secondly, regarding the view that beings are like illusions, it is also stated in the 'Arya Prajnaparamita Sutra', such as 'Manjushri, thus' and so on. The meaning of the sutra is: 'All phenomena of beings are like illusions. Some are illusions of Shravakas (Hearers), some are illusions of Pratyekabuddhas (Solitary Buddhas), some are illusions of Bodhisattvas, and some are illusions of Tathagatas (Thus-gone ones).' This shows the illusion of yogis. Some beings are deluded by afflictions, and some beings are deluded by karma. 'Manjushri, from the names of illusions of affliction and purification, all phenomena are like illusions.' Thirdly, the difference between the knowledge of children and yogis is divided into two points: a general presentation and a detailed explanation of the knowledge of yogis. The first point is: The difference in knowledge between yogis and ordinary people is that yogis who realize emptiness, just as a magician does not cling to illusions, beings are like illusions, appearing but without inherent existence, knowing them as they are, therefore they do not cling to any being as real. Knowing that all phenomena appear but are without inherent existence, therefore that person is called a yogi. If phenomena appear but are without inherent existence, why can't children understand it? Those children, like spectators watching the illusions created by a magician, due to the influence of the habitual tendencies of the object appearing as grasper and grasped, they cling to it as real, therefore they are called children, because they cling to reality in a reversed way. Therefore, although in ultimate reality all phenomena do not exist, in conventional reality, whether the reality of the object is understood or not, all these differences are without contradiction. Secondly, explaining the knowledge of yogis in detail: Yogis know that all phenomena are like illusions, as it is said in the 'Arya Dharma Samgraha Sutra': 'For example' and so on. The meaning of the sutra is: For example, a magician creates an illusion, and then strives to free it from the bonds of ropes, etc., and shows it to others, because he knows the reality of that illusion from the beginning.

---

56 སྤྲུལ་པ་དེ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པའི་ཆགས་པ་མེད་པའི་དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་འགྲོ་བ་སྤྲུལ་པ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་སོ། །གང་གིས་ན། རྫོགས་པའི་བྱང་ ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སོ། །འགྲོ་བ་སྤྲུལ་པ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་བརྩོན་པའི་གོ་བགོས་ཏེ་གཞན་དོན་ལ་འབད་ དོ། །འོན་ཀྱང་འགྲོ་བ་རྣམས་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་དེ་ལྟར་དུ་སྔར་ནས་ཤེས་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། ། གསུམ་པ་དོན་བསྡུ་བ་ནི །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་ འཇུག་པ་དེ་ལྟར་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་འདིས་དེ་ཁོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་གནས་སྐབས་དེ་ལ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་སོགས་ཏིང་ ངེ་འཛིན་གྱི་སྐྱོན་བྱུང་ན་སྔར་ཞི་གནས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་གཉེན་པོས་ཞི་བར་བྱའོ། །འོ་ན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་འབྲེལ་དུ་རྫོགས་པའི་དུས་གང་ཞེ་ན། དུས་གང་གི་ ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་རྟོགས་ནས་ཚུལ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ལ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྐྱོན་དང་བྲལ་ཞིང་གོམས་པའི་སྟོབས་གྲུབ་པ་ན་འབད་རྩོལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཞི་གནས་དང་ལྷ་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པའི་ལམ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། ། 1-857 ཞི་ལྷག་ཟུང་འཇུག་ཏུ་བསྒོམས་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་སྲིད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྐྱོན་གྱིས་མི་གཡོ་བར་སྒོམ་ནུས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་མོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ ས་ལ་གནས་པས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྒོམ་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ མཉམ་གཞག་ལས་ལྡང་བའི་བྱ་བ། གསུམ་པ་མཉམ་གཞག་ལས་ལྡང་བའི་བྱ་བ་ལ་བཞི་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་ལྟ་བ། སྟོང་ཉིད་མ་རྟོགས་ པ་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་པ། ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་འབད་པ། དེ་དག་གི་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དྲང་བའོ། །དང་པོ་ནི། མཉམ་པར་བཞག་པའི་རྗེས་དེ་ནས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་མཉམ་ པར་བཞག་པ་ལས་ལངས་ལ། སྐྱིལ་ཀྲུང་མ་བཤིག་པར་འདི་སྙམ་དུ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། ཡོད་ནི་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཀུན་ རྫོབ་ཏུ་ལས་འབྲས་མི་བསླུ་བའི་ཚུལ་དུ་ཡོད་པར་བསམ་མོ། །དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སོ་སོ་རྟོག་པའི་ཚུལ་དེ་སྐད་དུ་ཡང་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་སོགས་སོ། །འདིའི་དོན་ནི། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་མེད་ཀྱི་དོན་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞ

【現代漢語翻譯】 就像對於幻化之物沒有執著一樣，通曉獲得圓滿菩提之方便的菩薩，也應了知欲界等三有輪迴的眾生如同幻化。雖然了知眾生如幻化，但爲了名言上利益眾生，仍然精進不懈，努力利他。然而，眾生本來就被知曉如同幻化。雙運道已開示完畢。 第三，總結要義：以如此修習止觀雙運的次第，應當修習其真實意義——空性。安住于真如之際，如果出現昏沉或掉舉等禪定之過失，應如前止觀部分所說，以對治法平息。那麼，止觀雙運何時圓滿呢？當證悟一切法無自性，如理作意，遠離昏沉和掉舉等禪定之過失，並且串習力成就時，無需刻意造作，智慧自然融入所緣境，此時，止觀雙運道便圓滿了。 在修習止觀雙運時，只要能夠不為禪定的過失所動搖地修習，就應以信解真如之力量，安住于信行地而修習。如何修習之方法已開示完畢。 從入定中出定的行為：共有四種，即視一切法如幻，對未證空性者生起悲心，努力積聚二資糧，以及引證說明這些的教理。首先，從入定后的狀態中，隨自己的意願出定，不解開跏趺坐，心中思惟：雖然內外諸法在勝義諦中無自性，但在世俗諦中，以業果不虛的方式存在。在勝義諦中無自性的道理，在《聖寶云經》中也有開示，如『如是菩薩』等。此意為：菩薩如何善巧修習無我之理呢？

【English Translation】 Just as there is no attachment to an illusion, a Bodhisattva who is skilled in the means of attaining perfect enlightenment should know that the beings of the three realms of existence, such as the desire realm, are like illusions. Although knowing that beings are like illusions, they still strive diligently to benefit others for the sake of benefiting beings in name only. However, beings are already known to be like illusions. The path of union has been shown. Third, summarizing the essentials: By this order of meditating on the union of calm abiding and insight, one should meditate on the very meaning of it—emptiness. When abiding in suchness, if defects of samadhi such as sinking or excitement arise, they should be pacified by the antidotes as taught in the previous section on calm abiding. So, when is the union of calm abiding and insight perfected? When one realizes that all phenomena are without true essence, and properly directs the mind, free from defects of samadhi such as sinking and excitement, and when the power of habituation is accomplished, then without conscious effort, wisdom naturally enters the object of focus. At that time, the path of union of calm abiding and insight is perfected. When meditating on the union of calm abiding and insight, as long as one can meditate without being disturbed by the defects of samadhi, one should meditate by abiding in the stage of practice with faith, through the power of faith in suchness. The method of how to meditate has been shown. Activities after rising from meditative equipoise: There are four: seeing all phenomena as mere illusions, generating compassion for those who have not realized emptiness, striving to accumulate the two accumulations, and quoting scriptures that explain these. First, from the state after meditative equipoise, rise from meditative equipoise as you wish, without undoing the lotus position, and think to yourself: Although all these internal and external phenomena are without essence in ultimate truth, they exist in conventional truth in a way that the law of cause and effect is not deceptive. The way in which there is no essence in ultimate truth is also taught in the 'Noble Cloud of Jewels Sutra,' such as 'Thus, a Bodhisattva,' etc. The meaning of this is: How is a Bodhisattva skilled in the way of meditating on the meaning of selflessness?

---

ེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བོས་ནས། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་འདི་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སོ་སོ་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ་སོར་རྟོག་གོ ། 1-858 ཇི་ལྟར་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་གཟུགས་ལ་དོན་དམ་དཔྱོད་པའི་རིགས་པས་སོ་སོར་རྟོག་གོ །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གཟུགས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མི་དམིགས། རྒྱུ་གང་ལས་འབྱུང་བའི་ཚུལ་མི་དམིགས། ཐ་མར་འགག་པའི་འགོག་པ་མི་དམིགས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ སྐྱེ་བ་སོགས་མི་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བ་སོགས་དཔྱད་ན་མི་དམིགས་སོ། །སྐྱེ་འགག་མེད་པ་དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་ པར་གནས་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཡིན་གྱི། ཐ་སྙད་པའི་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་ཙམ་དུ་མི་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ་། །གཉིས་པ་སྟོང་ ཉིད་མ་རྟོགས་པ་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་པ་ནི། འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་ནས་བྱིས་པའི་བློ་ཅན་འདི་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་ འཁོར་བ་ན་ཤིང་རྟའི་འཕང་ལོ་བཞིན་དུ་འཁྱམ་ཞིང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སོགས་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པ་དག་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ་སྙམ་དུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ལ། འདི་སྙམ་དུ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ་ཅི་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱས་ནས་གདུལ་བྱ་འདི་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བྱས་ནས་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམ་མོ། ། 1-859 གསུམ་པ་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་འབད་པ་ནི། མཉམ་གཞག་ལས་ལངས་ནས་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཤིག་པའི་རྗེས་དེ་ནས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་མཆོད་པ་ དང་། ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའི་ངག་གིས་བསྟོད་པ་གསོལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྨོན་པའི་དོན་འགྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་འཕགས་པ་བཟང་པོ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེན་པོ་གདབ་བོ། །དེའི་རྗེས་དེ་ནས་ སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། ཆོས་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མཐའ་དག་བསྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་དེ་དག་གི་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དྲང་བ་ནི། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ཚོགས་གཉིས་སོག་པའི་ཚུལ། དེ་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ཆོས་ཡང་དག་པར་ སྡུད་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཏེ། མདོ་དེའི་དོན་ནི། གནས་ཚུལ་གྱི་དོན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ

【現代漢語翻譯】 然後，稱其為『種姓之子』，菩薩以分別的智慧，對內外之法進行一一辨別，以求證得圓滿的意義。 如何從五蘊中的色蘊，以真實的理智進行辨別？對於受、想、行和識，也應一一辨別。 當菩薩辨別色蘊時，不觀察色的自性生起，不觀察從何因緣而生，也不觀察最終的止滅。如同不觀察色的生起等一樣，如果觀察受、想、行和識的生起等，也同樣不可觀察。如果以了知空性的智慧來辨別，就會了知無生無滅是安住于真實無生的狀態，而不是以世俗的分別念僅僅顯現而不觀察。這是廣泛的解釋。第二，對於未證悟空性者生起慈悲心：緣于輪迴的眾生，心想這些具有幼稚之心的人們，由於對無自性的事物執著為真實，所以在輪迴中如車輪般流轉，感受著苦苦等各種痛苦。生起大悲心，並思考：無論如何，我一定要證得一切智智的果位，然後為這些調伏對像轉法輪，使他們通達法性。要這樣思考。 第三，努力積聚二資糧：從入定中起身，解開跏趺坐之後，以身語意三門供養一切佛菩薩，以讚頌功德的語言進行讚美祈禱。爲了成就如所祈願之義，發起如《聖妙吉祥真實名經》等廣大愿文。之後，以通達空性的智慧和具有慈悲心的特點所攝持的佈施等福德資糧，以及了知諸法如幻的智慧資糧，都要努力修習。第四，引用經文作為這些的依據：在後得位中積聚二資糧的方式。如《聖法彙集經》中也曾開示，此經的意義是：如實了知實相的意義。

【English Translation】 Then, calling him 'son of noble family,' Bodhisattvas individually discern these inner and outer dharmas with discriminating wisdom to realize the true meaning. How does one discern form among the five skandhas with the logic of ultimate reality? Likewise, feeling, perception, formations, and consciousness should be individually discerned. When a Bodhisattva discerns form, they do not observe the nature of form arising, nor do they observe the manner in which it arises from causes, nor do they observe its cessation at the end. Just as the arising of form and so on are not observed, likewise, if the arising of feeling, perception, formations, and consciousness are examined, they are not observed. That which is without arising and ceasing is discerned by the wisdom that realizes it abides in ultimate non-arising, but it is not merely that it is not observed by the nature of the mind of conventional terms. This is extensively explained. Second, generating compassion for those who have not realized emptiness: Focusing on sentient beings in samsara, thinking that these beings with childish minds, due to their attachment to things that are without inherent existence as being true, wander in samsara like a chariot wheel, experiencing various sufferings such as the suffering of suffering. One should generate great compassion and think: 'In any case, I, the Bodhisattva, must attain the state of omniscience, and then turn the wheel of Dharma for these to-be-tamed beings, and cause them to comprehend the nature of reality.' One should think in this way. Third, striving for the merit of the two accumulations: After rising from meditative equipoise and dismantling the lotus posture, one should then offer with body, speech, and mind to all Buddhas and Bodhisattvas, and praise with words that express their qualities. In order to accomplish the meaning of one's aspirations, one should make extensive prayers such as the 'Noble Excellent Conduct Prayer.' After that, one should engage in accomplishing all the accumulations of merit, such as generosity, which are fully possessed by the distinction of wisdom that realizes emptiness and the essence of compassion, and the accumulations of wisdom that realize all phenomena as being like illusions. Fourth, quoting scriptures as evidence for these: The manner of accumulating the two accumulations in the post-meditation state. As it is also taught in the 'Noble Sutra of the Perfect Collection of Dharma,' the meaning of that sutra is: to truly know the meaning of the state of affairs as it is.

---

་བཞིན་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ འདོད་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྒོམ་པའི་ཚུལ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་འདི་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། ། 1-860 བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དེས་ཐུགས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་བསྐུལ་བས་གཞན་དོན་དུ་ལྷག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ལྷག་པའི་སེམས་དང་། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ བསླབ་པ་གསུམ་པོ་རང་རྒྱུད་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་དེའི་འབྲས་བུ་བླ་ན་མེད་པ་ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པ་སྟེ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་ རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ།། །། ༈ ཐུན་མོང་གི་བྱ་བས་དོན་བསྡུ་བ། བཞི་པ་ཐུན་མོང་གི་བྱ་བས་དོན་བསྡུ་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཟུང་འཇུག་གི་ལམ་གྱི་བྱེད་པ་བསྟན་པ་དང་། ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དྲང་བ་དང་། དོན་བསྡུ་བ་བསྟན་ པའོ། །དང་པོ་ནི། སྦྱིན་སོགས་ཐབས་ཀྱི་ཆ་དང་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་གཉིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཡིན་ཏེ། ཐབས་ཤེས་ཟུང་འཇུག་ལམ་ཡིན་ པའི་ཚུལ་འདི་ལྟར། མཉམ་གཞག་ཏུ་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་ཡང་། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ཀུན་རྫོབ་ཐབས་ཀྱི་ཆ་རྒྱུན་མི་གཅོད་ལ། །ཀུན་རྫོབ་ཐབས་ཀྱི་ཆ་རྒྱུན་མ་བཅད་པས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་ པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བདེན་འཛིན་མེད་པར་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སེམས་ཅན་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་གོ །གཉིས་པ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དྲང་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། 1-861 མདོ་སྡེ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་དང་། ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་དང་། བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་དྲང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་འཇུག་དེ་སྐད་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལས་ཀྱང་ བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་སོགས་སོ། །དོན་ནི་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ལམ་ལ་འཇུག་པ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་རྫོབ་ ཏུ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སློབ་ཀྱང་དོན་དམ་པར་གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་མི་དམིགས། སློབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱའོ། །ཟུང་འཇུག་ལ་ སློབ་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེ་དང་བསླབ་པར་བྱ་བའི་གཞི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་དེས་ཆད་པར་ལྟ་བར་མི་ལྷུང་ངོ་། །ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །གཉིས་པ་ནི། འཕགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡུད་ པ་ལས་ཀྱང་ཟུང་འ

【現代漢語翻譯】 菩薩如實見后，以大悲心利益眾生，愿眾生離苦。以大悲心利益眾生，是因菩提心而修，心中默唸：『我當令一切應調伏之眾生，皆能證得如實見內外諸法之無相三摩地門。』 菩薩以大悲心策發其意，為利他故，圓滿具足增上戒律、增上心、增上慧三種學，最終證得無上圓滿正等覺，通達一切所知。 共同事業之義 第四，以共同事業攝義，分為三：宣說雙運道之作用，引證經典，以及宣說攝義。 首先，佈施等方便分與證悟空性之智慧相結合，是菩薩之道。方便與智慧雙運之道如下：入根本定時，雖見勝義諦空性，出定時，亦不捨世俗方便分。不捨世俗方便分，則以緣眾生之大悲心為先導，無有顛倒之實執，出定時行眾生之事，如說法、佈施等。 其次，引證經典，分為三：引證《寶云經》、《正法集經》和《無盡慧經》。 首先，方便與智慧雙運，如《聖寶云經》所說：『云何』等。意為：菩薩如何善巧大乘道？入道時，菩薩於世俗中學習增上戒律等一切，然于勝義中，不執著所學，亦不執著能學之道。』學習雙運之因與緣，以及所學之基——世俗，故不墮斷見。

【English Translation】 Bodhisattvas, seeing things as they are, engage in great compassion for sentient beings in the post-meditation period, wishing them to be free from suffering. Engaging in great compassion for sentient beings arises from cultivating the mind of enlightenment, thinking, 'I shall enable all sentient beings who are to be tamed to attain this door of the signless Samadhi, seeing all inner and outer phenomena as they truly are.' The Bodhisattva, with their mind fully aroused by this great compassion, perfects the three trainings of higher discipline, higher mind, and higher wisdom for the sake of others, specifically for the sake of Nirvana. As a result, they will manifestly and completely awaken to unsurpassed, complete enlightenment, fully understanding all that is to be known. Gathering the Meaning Through Common Activities Fourth, gathering the meaning through common activities has three parts: showing the function of the path of union, citing scriptural authority, and showing the gathering of the meaning. First, the combination of the means of skillful means such as generosity and the wisdom that realizes emptiness is the path of the Bodhisattvas. The way of the union of skillful means and wisdom is like this: Although in meditative equipoise one sees the ultimate truth of emptiness, in the post-meditation period one does not cut off the conventional aspect of skillful means. Because the conventional aspect of skillful means is not cut off, great compassion focused on sentient beings goes before, and without inverted clinging to reality, in the post-meditation period one engages in activities for the benefit of sentient beings, such as teaching the Dharma and giving. Second, citing scriptural authority has three parts: First, the union of skillful means and wisdom is also taught in the Noble Jewel Cloud Sutra, as in 'How is it?' etc. The meaning is: How is a Bodhisattva skilled in the path of the Great Vehicle? When entering the path, the Bodhisattva studies all the higher disciplines etc. in the conventional, but in the ultimate, one does not fixate on what is to be studied, nor does one fixate on the path that is being studied. Because the cause and condition for studying union and the basis for what is to be studied exist in the conventional, one does not fall into the view of nihilism.

---

ཇུག་གི་ལམ་བཀའ་སྩལ་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཞེས་སོགས་སོ། །འདིའི་དོན་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐབས་ཀྱི་ཆ་ལ་སློབ་པའི་ཚུལ་དང་། ཤེས་ རབ་ཀྱི་ཆ་ལ་སློབ་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་གང་ཅི་ལགས་པ་དང་། ངག་གི་ལས་དགེ་བ་གང་ཅི་ལགས་པ་དང་། 1-862 ཡིད་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་གང་ཅི་ལགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འཁོར་བ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེའི་ལྟ་བས་འཇུག་པ་ལགས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ ལ་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལགས་སོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པ་ལགས་སོ། །ཞེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ངག་གི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་སྙིང་ རྗེ་ཆེན་པོའི་རྩ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །ཡང་བྱང་སེམས་དཔའི་ལུས་ངག་གི་དགེ་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་རྩ་བ་ཅན་དུ་བསྟན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ ངག་གི་དགེ་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མ་འོངས་པ་ལ་སྨན་པ་དང་། ཚེ་འདིར་བདེ་བར་བགྱིད་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ལགས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་སྨན་ པར་བགྱི་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་འོག་ནས་འབྱུང་བ་འདི་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་བགྱིད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མ་འོངས་པ་ན་ཕན་པ་དང་། ཚེ་འདིར་བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་ ཕུན་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གིས་འབད་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་ལགས་སོ། །ཞེས་པའོ། ། གཉིས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆ་ལ་སློབ་པའི་ཚུལ་ལ་བཞི་སྟེ། ཕུང་པོ་ལ་ཇི་ལྟར་རྟོག་པའི་ཚུལ་དང་། 1-863 ཁམས་ལ་ཇི་ལྟར་རྟོག་པའི་ཚུལ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཇི་ལྟར་རྟོག་པའི་ཚུལ་དང་། ཕུང་པོ་ལ་རྟོག་ཚུལ་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བློ་ལ་ སྣང་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་གནས་ཚུལ་ལ་མེད་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རང་བཞིན་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའང་སྒྲུབ་ལ། ཐ་སྙད་སྣང་ཚུལ་ཙམ་ལ་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་ འདོར་བ་ཡང་མི་འཚལ་ལོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁམས་རྣམས་ལ་སྦྲུལ་གདུག་པ་ཅན་གྱིས་གཞན་འཛིན་པ་ལྟ་བུར་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཚུལ་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡང་ སྒྲུབ་ལ། ཐ་སྙད་སྣང་ངོ་ཙམ་དུ་ཁམས་ཡོངས་སུ་འདོར་བར་ཡང་མི་འཚལ་ལོ། །གསུམ་པ་ནི། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་གྲོང་སྟོང་པ་ཕྱི་རོལ་ཏུ་བལྟས་པའི་དུས་སུ་སྣང་ཡང་ནང་ན་སྡོད་མཁན་ མེད་པ་ལྟར་སྙིང་པོ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡང་སྒྲུབ་ལ། ཐ་སྙད་སྣང་ཚོད་དུ་སྐྱེ་མཆེད་ཡོངས་སུ་འདོར་བར་ཡང་མི་འཚལ་ལོ། །བཞི་པ་ནི། གཟུགས་ནི་དབུ་བ་རྡོལ་བ་ ལྟར་སྙིང་པོ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལྟར་སྒྲུབ་བོ།

【現代漢語翻譯】 詢問進入（佛法）的途徑，菩薩的修行是什麼等等。對此的意義進行解釋，分為兩個方面：學習方便的部分和學習智慧的部分。 首先，世尊，菩薩的身之業、語之業、意之業的善行是什麼呢？所有這些都是以慈悲的眼光對待所有輪迴中的眾生。所有利益眾生的行為，都是以大慈悲為先導，受大慈悲的支配。也就是說，菩薩的身語之善，都以大慈悲為根本。 此外，菩薩的身語之善行，都以增上意樂為根本。菩薩的身語之善行，都是爲了利益一切眾生未來，以及爲了今生安樂的增上意樂而產生的。如此爲了利益眾生的發心，接下來會這樣想：爲了所有眾生未來有益，以及爲了今生安樂，我應當努力成辦圓滿之事。 第二，學習智慧的部分分為四個方面：如何觀察蘊、如何觀察界、如何觀察處，以及分開解釋觀察蘊的方式。 首先，菩薩對於諸蘊，雖然在意識中顯現，但在實相中並不存在，如同幻象一般，以智慧分別觀察其無自性，並且修習。然而，在名言顯現的層面，也不應完全捨棄蘊。 第二，對於諸界，如同毒蛇一般，執著于各自的體性，以智慧分別觀察其無自性，並且修習。然而，在名言顯現的層面，也不應完全捨棄界。 第三，對於諸處，如同空曠的村莊，外觀看起來存在，但內部卻沒有居住者一般，以智慧分別觀察其無實義，並且修習。然而，在名言顯現的層面，也不應完全捨棄處。 第四，色蘊如同水泡一般，以智慧分別觀察其無實義，並且修習。

【English Translation】 Asking about the path to enter (the Dharma), what is the practice of Bodhisattvas, and so on. There are two aspects to explaining its meaning: the way of learning the aspect of skillful means and the way of learning the aspect of wisdom. First, O Bhagavan, what are the virtuous deeds of body, speech, and mind of the Bodhisattvas? All of these are to engage with all sentient beings abiding in samsara with a compassionate view. All actions that benefit sentient beings are preceded by great compassion and are under the control of great compassion. That is to say, all the virtues of body and speech of a Bodhisattva have the root of great compassion. Furthermore, the virtuous actions of body and speech of a Bodhisattva are shown to have the root of higher intention. All the virtuous actions of body and speech of a Bodhisattva arise from the higher intention to benefit all sentient beings in the future and to bring happiness in this life. Thus, having the intention to benefit sentient beings, one should think as follows: 'Whatever perfect actions that accomplish benefit for all sentient beings in the future and happiness in this life, I shall strive to accomplish them.' Second, the way of learning the aspect of wisdom is divided into four aspects: how to contemplate the skandhas, how to contemplate the dhatus, how to contemplate the ayatanas, and explaining separately how to contemplate the skandhas. First, although the Bodhisattva has only an appearance in the mind regarding the skandhas, they do not exist in reality, like an illusion. With wisdom, they separately contemplate their lack of inherent existence and cultivate it. However, in the level of conventional appearance, one should not completely abandon the skandhas. Second, regarding the dhatus, like a venomous snake grasping onto others, they separately contemplate the way of grasping onto their own characteristics as lacking inherent existence and cultivate it. However, in the level of mere conventional appearance, one should not completely abandon the dhatus. Third, regarding the ayatanas, like an empty village, although it appears when looking outside, there is no one living inside, they separately contemplate the way of having no essence and cultivate it. However, in the level of conventional appearance, one should not completely abandon the ayatanas. Fourth, the form is like a bursting bubble, they cultivate contemplating separately its lack of essence.

---

།འོ་ན་གཟུགས་སྙིང་པོ་མེད་པར་རྟོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱང་མི་འགྲུབ་བམ་ཞེ་ན། ཀུན་རྫོབ་ཐབས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡང་མི་འདོར་རོ། ། 1-864 ཚོར་བ་ལ་ཆུའི་ཆུ་བུར་ལྟར་བྲོ་བ་ཆུང་བར་སོ་སོར་རྟོག་པར་ཡང་སྒྲུབ་བོ། །འོ་ན་ཚོར་བ་ལ་ཞེན་པ་མེད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བའང་མི་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། ཚོར་ བ་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་ལ་ཞེན་པ་མེད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཐོད་རྒལ་གྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་བདེ་ བ་མྱོང་བའི་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་ཐབས་ཀྱིས་མི་བརྩོན་པ་ཡང་མ་ལགས། འདུ་ཤེས་ལ་སྨིག་སྒྱུ་ལྟ་བུར་མི་བརྟན་པར་གཡོ་བས་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱ་བ་ལ་མ་ཡིན་པར་སོ་སོ་རྟོག་ པ་ཡང་སྒྲུབ་བོ། །འོ་ན་མཚན་མར་འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་སྤོང་བས་ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་མཚན་མ་རྟོགས་པ་ཡང་སྤོང་དགོས་སོ་ཞེ་ན། མཚན་མར་འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་ལ་སྙིང་པོ་མེད་ པར་རྟོགས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་རྟགས་དང་མཚན་མ་མ་ལུས་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒྲུབ་པའི་སྤྱོད་པ་མི་སྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཆུ་ཤིང་ལྟར་སྙིང་ པོ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡང་སྒྲུབ་བོ། །འོ་ན་འདུ་བྱེད་སྤོང་བ་ལ་འཇུག་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྤོང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེན་པ་སྤོང་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདུ་བགྱི་བ་མི་སྒྲུབ་བ་ཡང་མ་ལགས་སོ། ། 1-865 རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྒྱུ་མའི་རྟ་གླང་ལྟར་འགྲོ་འོང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པར་སྣང་ཡང་བྱ་བྱེད་མི་བདེན་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡང་སྒྲུབ་བོ། །འོ་ན་བྱ་བྱེད་ལ་ཞེན་པ་སྤོང་བས་ ལུས་ངག་གི་བྱ་བ་གང་ཡང་སྒྲུབ་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་གཞན་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ལུས་ངག་གི་བྱ་བ་མི་འདོར་བར་བསྟན་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཐོག་ མར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ལུས་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་སྒྲུབ་པའི་སྤྱོད་པ་མི་སྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ་།། །། ༈ ཟུང་འཇུག་ལ་བསླབ་པར་གདམས་པ། གསུམ་པ་ཟུང་འཇུག་ལ་བསླབ་པར་གདམས་ པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དངོས་གྱི་དོན་དང་། ལུང་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་མཉམ་གཞག་ན་གཞན་ལ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ལ་ སོགས་པའི་ཐབས་ལ་དངོས་སུ་བརྟེན་པ་མི་འབྱུང་མོད་ཀྱི། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སྦྱིན་སོགས་ཐབས་ལ་བརྟེན་པའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྱུ་མ་མཁན་རང་གི་སྒྱུ་མ་ལ་ཞེན་པ་མེད་པ་ལྟར་ སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ལས

【現代漢語翻譯】 那麼，如果認識到色（梵文：rūpa，巴利文：rūpa，英文：form，漢語字面意思：形態）沒有自性，是否意味著如來的色身也無法成就呢？並非如此。通過世俗諦的方便，如來的色身之顯現和成就，也是不會捨棄的。 對於受（梵文：vedanā，巴利文：vedanā，英文：feeling，漢語字面意思：感受），就像水泡一樣，滋味甚微，對此進行個別地辨識也是要做的。那麼，如果對受沒有執著，是否意味著也不會體驗禪定的滋味呢？並非如此。雖然對體驗受的自性沒有執著，但對於如來的四禪、勇猛行等禪定，以及超越次第的等至等所帶來的安樂，通過方便而不勤奮修持的情況也是沒有的。 對於想（梵文：saṃjñā，巴利文：saññā，英文：perception，漢語字面意思：概念），就像陽焰一樣，因為不穩固而搖動，因此對於不應執著的事物進行個別地辨識也是要做的。那麼，如果連執取相狀的想也要捨棄，是否意味著對於如所有性（梵文：yathāvadbhūta，英文：as it is）和盡所有性（梵文：yāvatā，英文：as many as）的相狀的認識也要捨棄呢？並非如此。雖然認識到執取相狀的想沒有自性，但對於證得遍知一切法之體性、特徵和相狀的智慧，不修持相應的行持也是沒有的。 對於行（梵文：saṃskāra，巴利文：saṅkhāra，英文：mental formations，漢語字面意思：心理活動），就像芭蕉樹一樣，認識到其沒有實義，對此進行個別地辨識也是要做的。那麼，如果進入舍棄行的狀態，是否意味著所有顯現的行都要捨棄呢？並非如此。雖然捨棄對一切行的執著，但對於成就佛陀的功德力等，不進行顯現的行持也是沒有的。 對於識（梵文：vijñāna，巴利文：viññāṇa，英文：consciousness，漢語字面意思：意識），就像幻化的馬和牛一樣，雖然顯現出往來等行為，但認識到其行為和作用並非真實，對此進行個別地辨識也是要做的。那麼，如果捨棄對行為和作用的執著，是否意味著對於身語的行為都不去做了呢？並非如此。爲了利益他人而進行以智慧為先導的身語行為是不會捨棄的，所要闡述的是：以智慧為最初先導的身語意之業的修持，不進行修持也是沒有的。以上等等廣為闡述。 接下來是關於教導修學雙運（梵文：yuganaddha，英文：union，漢語字面意思：結合） 第三部分是關於教導修學雙運，分為兩個部分：正文的意義和結合經文。 第一部分是：在以出世間的智慧證悟空性的狀態，即在入定（梵文：samāhita，英文：absorption，漢語字面意思：專注）時，雖然不會直接依賴佈施等方便，但在出定（梵文：vyutthita，英文：arising，漢語字面意思：升起）后依賴佈施等方便之時，菩薩就像魔術師不執著于自己的幻術一樣，因為認識到顯現而無自性，所以不會有顛倒。因此，出世間...

【English Translation】 So, if one realizes that form (Sanskrit: rūpa, Pali: rūpa, English: form, literal meaning: shape) has no essence, does that mean that the form body of the Tathagata (Buddha) cannot be accomplished either? It is not so. Through the means of conventional truth, the manifestation and accomplishment of the form body of the Tathagata is also not abandoned. Regarding feeling (Sanskrit: vedanā, Pali: vedanā, English: feeling, literal meaning: sensation), like a water bubble, the taste is very small, and it is also necessary to individually discern this. So, if there is no attachment to feeling, does that mean that one will not experience the taste of samadhi (meditative concentration) either? It is not so. Although there is no attachment to the nature of experiencing feeling, there is no situation where one does not diligently practice the means to experience the bliss of the four dhyanas (meditative absorptions) of the Tathagata, the samadhi of courageous conduct, and the equanimity of breakthrough, etc. Regarding perception (Sanskrit: saṃjñā, Pali: saññā, English: perception, literal meaning: concept), like a mirage, because it is unstable and wavering, it is also necessary to individually discern things that should not be clung to. So, if even the perception of grasping at characteristics is to be abandoned, does that mean that the realization of the characteristics of suchness (Sanskrit: yathāvadbhūta, English: as it is) and as-many-as-ness (Sanskrit: yāvatā, English: as many as) must also be abandoned? It is not so. Although one realizes that the perception of grasping at characteristics has no essence, there is no situation where one does not practice the conduct of accomplishing the wisdom that knows all aspects, signs, and characteristics of all dharmas (phenomena). Regarding mental formations (Sanskrit: saṃskāra, Pali: saṅkhāra, English: mental formations, literal meaning: mental activities), like a banana tree, one realizes that they have no essence, and it is also necessary to individually discern this. So, if one enters the state of abandoning mental formations, does that mean that all manifest mental formations must also be abandoned? It is not so. Although one abandons attachment to all mental formations, there is no situation where one does not engage in the manifest conduct of accomplishing the Buddha's powers, etc. Regarding consciousness (Sanskrit: vijñāna, Pali: viññāṇa, English: consciousness, literal meaning: awareness), like an illusory horse and ox, although they appear to perform actions such as coming and going, one realizes that their actions and functions are not real, and it is also necessary to individually discern this. So, if one abandons attachment to actions and functions, does that mean that one will not engage in any actions of body and speech? It is not so. It is taught that the actions of body and speech that are led by wisdom for the benefit of others will not be abandoned. What is to be explained is that there is no situation where one does not practice the conduct of accomplishing the deeds of body, speech, and mind that are initially led by wisdom. The above and so on are extensively explained. Next is about instructing on the practice of union (Sanskrit: yuganaddha, English: union, literal meaning: combination). The third part is about instructing on the practice of union, which is divided into two parts: the meaning of the main text and the combination of scriptures. The first part is: In the state of realizing emptiness with transcendent wisdom, that is, in absorption (Sanskrit: samāhita, English: absorption, literal meaning: concentration), although one does not directly rely on means such as giving, when relying on means such as giving after arising (Sanskrit: vyutthita, English: arising, literal meaning: rising) from absorption, the Bodhisattva is like a magician who is not attached to his own illusion, because he realizes that it appears but has no inherent existence, so there is no perversion. Therefore, transcendent...

---

་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དངོས་སུ་སྦྱོར་བའི་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བ་དངོས་པོའི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པའི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། 1-866 དེས་ན་སྦྱོར་བའི་དུས་སུ་ཡང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་ཏུ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པའི་ལམ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལུང་དང་སྦྱར་བ་ནི། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ ཀྱང་། བསམ་གཏན་མི་ཟད་པར་བསྟན་པའི་སྐབས་ནས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པའི་ལམ་འབྱུང་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ།། །། ༈ སྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ལ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་བཤད་པ། གསུམ་པ་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་ པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། སོ་སོར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་རྟག་ཏུ་སྦྱོར་ བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། གུས་པར་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམས་ན་འབྲས་བུ་རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བཅུ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་ དེ་དག་ནི་རྟོགས་པ་གོང་མ་གོང་མའི་གནས་སམ་རྟེན་བྱེད་པའི་ཕྱིར། སར་རྣམ་པར་བཞག་སྟེ། ཆོས་ཉིད་བདག་མེད་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་མ་རྟོགས་ཀྱང་ངེས་པ་བརྟན་པོ་ཐོབ་པས་མོས་པས་ སྤྱོད་པའི་ས་ཞེས་བརྗོད་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་དུ་ས་བཅུ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་བཞག་གོ ། གཉིས་པ་སོ་སོར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་བཤད་པ་དང་། ས་བཅུའི་གནས་སྐབས་བཤད་པ་དང་། 1-867 མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་ལྔ་སྟེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། དབྱེ་བ་དང་། སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་དང་། རྣམ་གྲངས་སོ། །དང་པོ་ནི། ས་བཅུ་ གཉིས་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཇི་སྲིད་དུ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པར་མི་བྱེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཚོགས་ལམ་དུ་ཐོས་བསམ་གྱིས་རིགས་པས་གཏན་ ལ་ཕབ་པའི་དོན་བསྒོམས་པས་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གསལ་སྣང་ཅུང་ཟད་ཐོབ་པས་ན་མོས་པ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། མངོན་སུམ་དུ་མ་གཏོགས་སོ། །བདུད་དང་མུ་སྟེགས་ལ་སོགས་པས་ རང་གི་རྟོགས་པ་ལས་གཞན་དུ་མི་བྱེད་ལ། གང་གི་ཚེ་སྒོམ་བྱུང་གི་མོས་པའི་སྟོབས་ཁོ་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཚོགས་ལམ་ལས་ལྷག་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ ལ་མོས་པ་བརྟན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཞེས་རྣམ་པར་བཞག་གོ །གཉིས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བྱིས་པའི་འཆ

【現代漢語翻譯】 超越以往智慧，由實際結合的智慧所生，如實證悟事物本性的清凈世間智慧是存在的。 因此，在結合之時，也唯有方便與智慧雙運的道路。第二，結合經文：在聖者無盡慧所宣說的經中，從宣說無盡三摩地之處，應領會方便與智慧雙運的道路生起。修持的教授已經講完。 以下講述修持的果位，首先解釋勝解行地。 第三，講述修持的果位，分為兩個部分：總說和別說。第一，像這樣，以方便與智慧道次第，菩薩以方便與智慧二者恒常結合的精進，以及恭敬結合的精進，長久串習，以這種方式修習，將會轉變為證悟果位的十二種差別階段。這些證悟的階段，因為是作為越來越高的證悟之所依或基礎，所以被安立為地。雖然沒有現量證悟法性無我的意義，但由於獲得了穩固的定解，所以被稱為勝解行地，從勝解行地到佛地之間，安立為十二地。第二，別說分為三個部分：解釋勝解行地，解釋十地的階段，以及解釋究竟的佛地。 首先是勝解行地，分為五個方面：總的體性，依此的功德，分類，各自的體性，以及名稱。第一，在存在的十二地中，雖然沒有現量證悟人與法的無我本性，但是，在資糧道中，通過聞思以理抉擇的意義，通過修習串習的力量，稍微獲得一些明相，所以僅僅是勝解非常穩固而已，並非現量。對於外道等，不會改變自己的證悟，當僅僅以修所生的勝解力修習真如時，此時，由於勝解的力量超過了資糧道，對於法性的意義，以勝解穩固的力量，所以安立為勝解行地。第二，依此的功德是：安住于勝解行地的菩薩雖然還是凡夫，但是已經斷除了孩童的執

【English Translation】 The wisdom that transcends past wisdom, born from the wisdom of actual union, the pure worldly wisdom that realizes the suchness of the meaning of things as they are, exists. Therefore, even at the time of union, it is only the path of combining skillful means and wisdom. Second, combining with scripture: In the sutra taught by the noble Inexhaustible Intellect, from the section on teaching inexhaustible samadhi, one should comprehend the arising of the path of combining skillful means and wisdom. The teaching on practice is finished. Next, the result of practice is taught, first explaining the Ground of Adhimukti-caryā (practice through aspiration). Third, teaching the result of practice, there are two parts: a general explanation and a separate explanation. First, in this way, through this kind of gradual path of skillful means and wisdom, Bodhisattvas, through the diligence of constantly combining skillful means and wisdom, and the diligence of respectfully combining, having become accustomed to it for a long time, if they meditate in this way, they will transform into twelve distinct stages of realizing the fruit. These stages of realization, because they serve as the basis or foundation for higher and higher realizations, are established as grounds. Although the meaning of the selflessness of phenomena is not directly realized, because a firm conviction is obtained, it is called the Ground of Adhimukti-caryā, and from the Ground of Adhimukti-caryā to the Ground of Buddhahood, it is established as twelve grounds. Second, the separate explanation is divided into three parts: explaining the Ground of Adhimukti-caryā, explaining the stages of the ten grounds, and explaining the ultimate Ground of Buddhahood. First is the Ground of Adhimukti-caryā, divided into five aspects: the general characteristic, the qualities based on it, the divisions, the individual characteristics, and the names. First, among the twelve grounds that exist, although one does not directly realize the suchness of the selflessness of persons and phenomena, nevertheless, in the Accumulation Path, through the meaning determined by reasoning through hearing and thinking, through the power of habituation through meditation, one obtains a slight clarity, so it is merely a very firm aspiration, not a direct realization. For heretics and others, one does not change one's own realization, and when one meditates on suchness only through the power of aspiration born from meditation, at that time, because the power of aspiration exceeds the Accumulation Path, for the meaning of the nature of phenomena, through the power of firm aspiration, it is established as the Ground of Adhimukti-caryā. Second, the qualities based on it are: the Bodhisattva who abides on the Ground of Adhimukti-caryā is still an ordinary being, but has already abandoned the attachment of children.

---

ིང་བ་མི་ཁོམས་པའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་དང་། ཟད་པར་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 1-868 ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྟེན་པའི་གཟུངས་དང་། འགོག་པའི་རྣམ་ཐར་མ་གཏོགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་དང་། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་ པའི་ཡོན་ཏན་གྲངས་མེད་པ་དག་དང་ལྡན་པར་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་དབྱེ་བ་ནི། མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་འདི་ཉིད་ལ་ཐ་མ་དང་འབྲིང་དང་མཆོག་དང་རབ་ ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་བཞིས་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བཞིར་རྣམ་པར་བཞག་སྟེ་ཞེས་བྱའོ། །བཞི་པ་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་ནི། བཞིར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ལྟར། གང་གི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་ གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་སེམས་ལས་ཐ་དད་དུ་བདེན་པར་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་ན་གཟུང་བ་དང་བདེན་པས་སྟོང་བར་སྒོམ་བྱུང་གིས་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ཅུང་ཟད་ གསལ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་འདིར་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་ བྱའོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གང་གི་ཚེ་གཟུང་བ་བདེན་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་དེ་ཉིད་འབྲིང་ཙམ་དུ་གསལ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ངེས་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྩེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། ། 1-869 འདི་ལ་སྣང་བ་མཆེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་གཟུང་བ་བདེན་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་ཉིད་སྔར་ལས་ཆེས་གསལ་བར་གྱུར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་དུ་མི་སྣང་བ་ཤེས་པའི་འཛིན་པ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་སྣང་བ་བྱུང་བ་དེའི་ཚེ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀ་མི་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ངེས་ པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་སྟོང་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་ཤིང་གཟུང་འཛིན་གཉིས་བྲལ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་བདེན་འཛིན་གྱི་ལྷག་མ་ལུས་ པས་ཕྱོགས་ལ་ཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། གཟུང་བ་མི་དམིགས་པས་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཡང་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀ་མི་དམིགས་པར་ཞུགས་པ་ ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པར་འཇིག་པ་སྟེ་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ ཆོས་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མཆོག་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་དེ་མ་ཐག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་དེ་མ་ཐག་པ་ཁོ་ནར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པ

【現代漢語翻譯】 完全超越了所有投生於無暇之地的因緣，證悟真如，以及滅盡等持（三摩地，Samadhi）， 以及依于等持的陀羅尼（總持，Dharani），以及除了寂滅解脫之外的各種解脫，以及除了漏盡神通之外的前五種神通等無量功德，都是從聖者《寶云經》（Ratnamegha Sutra）中產生的。第三是分類：在這個勝解行地本身，有下、中、上、最上四種狀態，可以分為四種與抉擇分相應的階段。第四是各自的體性：安立為四種的原因如下：當外境顯現為與心識不同的真實存在時，能夠了知所取與真實空性，通過修所生慧證悟的智慧顯現稍微清晰時，此時就是與抉擇分相應的『暖位』。這被稱為大乘經藏中獲得顯現的等持。如是宣說。當證悟所取無實的智慧顯現變得中等清晰時，此時就是與抉擇分相應的『頂位』。這也被稱為顯現增長的等持。當證悟所取無實的智慧顯現比之前更加清晰，外境不顯現為與心識不同，並且了知能取也不可得的顯現產生時，此時因為安住于能取所取二者皆不可得的唯識之境，所以是與抉擇分相應的『忍位』。證悟能取所取二者空性的真如，並且在遠離能取所取的智慧中還殘留著實執的習氣，所以也稱為趣入之等持，因為所取不可得，所以依賴於它的能取之相也不可得，因此是趣入能取所取二者皆不可得之境。當能取所取二者的相狀，以及能取所取二者皆無的智慧也完全壞滅，即不可得時，此時就是與抉擇分相應的『世第一位』。世第一位的等持也被稱為鄰近之等持，因為緊接著這個等持之後，就會趣入現量證悟真如。

【English Translation】 Having completely transcended all causes of being born in a place without leisure, realizing Suchness, and Samadhis such as cessation, as well as Dharanis based on Samadhi, and liberations other than the liberation of cessation, and the first five superknowledges other than the superknowledge of the exhaustion of defilements, and countless qualities such as these, arise from the noble Ratnamegha Sutra. The third is the division: In this very stage of adhimukticarya-bhumi, there are four states of inferior, middling, superior, and supreme, which are divided into four stages corresponding to the aspects of ascertainment. The fourth is the individual characteristics: The reason for establishing four is as follows: When the appearance of external objects as being truly different from the mind is not perceived, and the appearance of the knowledge that realizes the emptiness of the grasped through meditation-arisen wisdom becomes slightly clear, at that time, it is called the 'warmth stage' corresponding to the aspects of ascertainment. This is called the Samadhi of obtaining appearance in the Mahayana Sutra. Thus it is explained. When the appearance of the knowledge that realizes the unreality of the grasped becomes moderately clear, at that time, it is called the 'peak stage' corresponding to the aspects of ascertainment. This is also called the Samadhi of increasing appearance. When the appearance of the wisdom that realizes the unreality of the grasped becomes even clearer than before, and the external objects do not appear as being different from the mind, and the appearance of not perceiving the grasper of knowledge also arises, at that time, because it abides in the mere consciousness where both the grasped and the grasper are not perceived, it is called the 'acceptance stage' corresponding to the aspects of ascertainment. Realizing the Suchness of the emptiness of both the grasped and the grasper, and because the residue of the clinging to reality remains in the wisdom that is free from both the grasped and the grasper, it is also called the Samadhi of entering into the aspect, because the grasped is not perceived, so the appearance of the grasper that depends on it is also not perceived, therefore it is entering into the state where both the grasped and the grasper are not perceived. When the aspects of both the grasped and the grasper, and the wisdom that is without both the grasped and the grasper, are also completely destroyed, that is, not perceived, at that time, it is called the 'supreme dharma stage' corresponding to the aspects of ascertainment. The Samadhi of the supreme dharma stage is also called the immediate Samadhi, because immediately after that Samadhi, one enters into the direct realization of Suchness.

---

འི་ཕྱིར་རོ། ། 1-870 དྲོད་ནས་བཟུང་ནས་ཆོས་མཆོག་དེའི་བར་དུ་ནི་མོས་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ།། །། ༈ ས་བཅུའི་གནས་སྐབས་བཤད་པ། གཉིས་པ་ས་བཅུའི་གནས་སྐབས་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། སོ་སོར་བཤད་པའོ། ། དང་པོ་ནི། མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་ལས་ས་གཞན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དག་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། ཆོས་ཉིད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག་བཅུ་གཅིག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ སྒོ་ནས་རྣམ་པར་བཞག་གོ །ཡང་ན་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ལ་གཙོ་བོར་སོ་སོར་སློབ་པ་དང་། དེ་དག་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བཅུ་གཅིག་གི་ ཁྱད་པར་གྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྒོ་ནས་སར་རྣམ་པར་བཞག་གོ །གཉིས་པ་སོ་སོར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ས་དང་པོ་བཤད་པ་དང་། ས་ལྷག་མ་དགུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ས་བཅུ་ ཡོད་པ་དེ་ལ་ས་དང་པོ་ནི་ཐོག་མར་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསར་དུ་རྟོགས་པའི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་བཞག་སྟེ། འདི་ལྟར་དོན་ དམ་པ་སྒོམ་པ་གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་མཇུག་ཐོགས་ཁོ་ནར་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་འཇིག་རྟེན་པའི་བློ་དོན་སྤྱི་ཙམ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ལས་འདས་པ། 1-871 གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོག་མར་བྱུང་བ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱོན་མཐོང་སྤངས་མེད་པ་ ལ་ཞུགས་པས་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ས་དང་པོར་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །ས་དང་པོར་ཆུད་པ་དེ་བས་ན་སྔར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ས་འདི་ལ་ ཐོག་མར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་དགའ་བདེ་གསར་ཐོབ་ཏུ་གྱུར་པས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ ས་དེར་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ས་དང་པོའི་གནས་སྐབས་དེར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱ་རྩ་བཅུ་གཉིས་སྤོང་ངོ་། །འདི་ནི་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་ ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ན་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྤང་ལ་ལྟ་བ་ལྔ་དང་། ལྟ་མིན་ལྔ་སྟེ་བཅུ། དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་སྤངས་ལ་བཅུ། འགོག་པ་མཐོང་སྤངས་ལ་བཅུ། ལམ་མཐོང་སྤངས་ལ་བཅུ་སྟེ་ བཞི་བཅུའོ། །གཟུགས་ཁམས་ན་ཁོང་ཁྲོ་ཕྲི་བས་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྤང་ལ་དགུ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་སྤང་ལ་དགུ་དང་། འགོག་པ་མཐོང་སྤང་ལ་དགུ་དང་། ལམ་མཐོང་སྤང་ལ་དགུ་སྟེ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག 1-872 དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་མེད་ཁམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་ཕྲི་བས་ག

【現代漢語翻譯】 爲了。 1-870 從暖位到那個殊勝的法之間，被稱為修信地。 十地之階段的解說 第二，解說十地之階段，分為兩部分：總的指示和分別的解說。 第一部分是：從修信地之外的其他菩薩和佛的地，簡而言之，是通過圓滿十一種斷除對法性增益之支分的方式來安立的。或者說，是通過主要分別修學圓滿地的支分——十波羅蜜多，以及通過這些清凈的十一種差別來圓滿的方式，來安立地的。第二部分是分別解說，分為兩部分：解說初地和解說剩餘九地。 第一部分是：在具有十地的情況下，初地是通過圓滿首次新證悟人與法無我的勝義諦之支分來安立的。如此，當修習勝義諦時，僅僅在世間法之頂點的末尾，現量證悟內外一切法皆無自性，其空性之相非常清晰，超越了以世間智為對境的普遍概念。 1-871 在首次生起證悟遠離一切能取所取戲論之智慧時，菩薩因已入于未斷除障礙真實之過失的見道，故生見道，因此安立於初地。安立於初地，因此先前未現量通達勝義諦，此地首次通達，故新獲得無漏之喜樂，因此菩薩極為歡喜。因此，那位菩薩所安住的地被稱為極喜地。在初地的階段，斷除見道所斷之煩惱一百一十二種。這如《攝阿毗達磨義論》中所說：欲界苦諦所斷有五見和五非見，共十種。同樣，集諦所斷有十種，滅諦所斷有十種，道諦所斷有十種，共四十種。色界因減少嗔恚，苦諦所斷有九種，同樣，集諦所斷有九種，滅諦所斷有九種，道諦所斷有九種，共三十六種。 1-872 同樣，無色界因減少嗔恚，苦

【English Translation】 For the sake of. 1-870 From the warm stage up to that supreme Dharma, it is called the 'Land of Practice of Faith'. Explanation of the Stages of the Ten Bhumis Second, explaining the stages of the Ten Bhumis, there are two parts: a general indication and a separate explanation. The first part is: Apart from the Land of Practice of Faith, the lands of other Bodhisattvas and Buddhas, in short, are established through the complete perfection of the eleven branches of cutting off superimpositions on the nature of reality. Or, it is through mainly studying separately the ten Paramitas (perfections), which are the branches that perfect the complete land, and through the eleven distinctions of their complete purification, that the land is established in a complete manner. The second part is the separate explanation, which has two parts: explaining the first Bhumi and explaining the remaining nine Bhumis. The first part is: Among the ten Bhumis, the first Bhumi is established through the complete perfection of the branch of newly realizing the truth of the selflessness of persons and phenomena. Thus, when meditating on the ultimate truth, at the very end of the supreme worldly Dharma, the wisdom that directly realizes that all internal and external phenomena are devoid of inherent existence is extremely clear, surpassing the general concept that takes worldly intellect as its object. 1-871 At the time when the wisdom that realizes and is separated from all the elaborations of grasping and being grasped arises for the first time, the Bodhisattva, having entered the path of seeing (Darshana-marga) because he has not abandoned the faults that obscure reality, therefore the path of seeing arises, and thus he is included in the first Bhumi. Because he is included in the first Bhumi, therefore, since he had not previously directly understood reality, he understands it for the first time on this Bhumi, and therefore he newly obtains the joy of non-contamination, and therefore the Bodhisattva is extremely joyful. Therefore, that Bhumi where the Bodhisattva dwells is called the 'Extremely Joyful Bhumi'. In the stage of the first Bhumi, one hundred and twelve afflictions to be abandoned by seeing are abandoned. This is as stated in the Compendium of Abhidharma: In the desire realm, the five views and five non-views to be abandoned by seeing the truth of suffering, totaling ten. Similarly, ten to be abandoned by seeing the truth of the origin, ten to be abandoned by seeing the truth of cessation, and ten to be abandoned by seeing the truth of the path, totaling forty. In the form realm, due to reducing anger, nine to be abandoned by seeing the truth of suffering, similarly, nine to be abandoned by seeing the truth of the origin, nine to be abandoned by seeing the truth of cessation, and nine to be abandoned by seeing the truth of the path, totaling thirty-six. 1-872 Similarly, in the formless realm, due to reducing anger, the suffering

---

ཟུགས་ཁམས་ཀྱི་མཐོང་སྤང་གི་དབྱེ་བ་བཞིན་དུ་དབྱེ་བས་སུམ་ཅུ་སོ་དྲུག་གོ །ཐམས་ཅད་བསྡོམས་ན་བརྒྱ་རྩ་བཅུ་གཉིས་སོ། ། གཉིས་པ་ས་ ལྷག་མ་དགུ་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒོམ་ལམ་སྤྱིའི་ངོ་བོ་བྱེད་ལས་དང་བཅས་པ་དང་། ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ངེས་ཚིག་དང་བཅས་པའོ། །དང་པོ་ནི། ས་དགུ་པོ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་ དུ་རྟོགས་པ་མཐོང་ཟིན་བསྒོམས་པས་སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། སྒོམ་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་དེ་དག་ཏུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྒོམས་པས་ཁམས་གསུམ་པའི་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་དྲུག་སྤོང་ངོ་། །བཅུ་དྲུག་ནི། འདོད་པའི་ཁམས་ན་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་མཐར་འཛིན་ལྟ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཁོང་ཁྲོ་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། མ་རིག་པ་ སྟེ་དྲུག་དང་། གཟུགས་ཁམས་ན་ཁོང་ཁྲོ་ཕྲི་བས་ལྔ་དང་། གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་ཁོང་ཁྲོ་ཕྲི་བས་ལྔ་སྟེ་ཁམས་གོང་མ་ལ་བཅུ་སྟེ་ཐམས་ཅད་བསྡོམས་པས་བཅུ་དྲུག་གོ །གཉིས་པ་ནི། ས་དང་ པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་བདག་གི་དོན་དང་འདྲ་བར་གཞན་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ལྷག་བསམ་རྣམ་པར་དག་པའི་ས་ཞེས་བྱའོ། །ཟག་མེད་ཀྱི་དགའ་བདེ་གསར་ཐོབ་ལ་གནས་པས་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱའོ། ། 1-873 ཚོགས་རྣམས་ལས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་དོན་དམ་མངོན་སུམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་ཀྱང་ཇི་སྲིད་དུ་ལྟུང་བའི་འཁྲུལ་ བའི་ཆ་ཕྲ་བ་རྣམས་ལ་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཟིན་པ་ཉིད་དུ་གནས་པར་བྱེད་མི་ནུས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ས་དང་པོར་གཏོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཟིན་པའི་ནུས་པ་ཐོབ་པ་དེའི་ ཚེ་ས་དང་པོ་སྦྱོང་བའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཟིན་པས་ས་གཉིས་པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ །ཡང་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཕྲ་མོ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ས་གཉིས་པར་རྣམ་པར་ བཞག་གོ །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་བས་ན་ས་དེ་ལ་ལྟུང་བའི་འཁྲུལ་པ་ཆ་ཕྲ་བ་ཡང་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པས་ས་དེར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ ཤིན་ཏུ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ངེས་ཚིག་ནི། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲི་མའི་ཆ་ཤས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ས་དེ་ལ་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟུང་བའི་འཁྲུལ་པ་ཆ་ཕྲ་ བ་རྣམས་ལ་ཡང་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་ཟིན་པར་གནས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཟད་པར་དང་རྣམ་ཐར་གྱིས་བསྡུས་པ་སོགས་མཐའ་དག་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། 1-874 དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་ཇི་སྐད་ཐོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཀུན་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་འཛིན་མི་ནུས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ས་གཉིས་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་ལྷག་པ

【現代漢語翻譯】 如果按照所斷除的煩惱之分類來劃分，則有三十六種。總共加起來有一百一十二種。 第二，解釋九地剩餘部分分為兩部分：禪定道總體的體性和作用，以及能力差別的定義。 第一部分是：這九地是現證法性后，通過修習而成為禪定道的體性。在獲得禪定道的那些階段，通過反覆修習，可以斷除三界中通過修習才能斷除的十六種煩惱。 這十六種是：欲界中與生俱來的我見、邊見、貪慾、嗔恚、我慢和無明，共六種；色界中去除嗔恚后為五種；無色界中去除嗔恚后為五種。上二界各有五種，總共加起來為十六種。 第二部分是：初地菩薩通過證悟自他平等性，像利己一樣利益他人，因此稱為極喜地。安住于新獲得的無漏喜樂中，故稱為歡喜地。 在各種資糧中，行佈施波羅蜜多最為重要。菩薩即使現證了勝義諦，但在尚未能以正念完全控制細微的墮罪時，仍屬於初地。當獲得以正念控制的能力時，初地的修習支分就圓滿了，因此安立於二地。或者，當戒律的支分也圓滿時，就安立於二地。因為戒律的支分圓滿了，所以在該地上，即使是細微的墮罪也不會造作，因此在該地上，行持戒律波羅蜜多最為重要。定義是：因為遠離了所有破戒的污垢，所以該地稱為離垢地。對於細微的墮罪，也能以正念和正知完全控制。在尚未能平等進入世間禪定滅盡定和解脫道，以及不能在一瞬間掌握如來所說的一切法義之前，都只是二地。當能夠做到這些時，就進入了更高的階段。

【English Translation】 If divided according to the divisions of what is abandoned by the realm of form, there are thirty-six. In total, there are one hundred and twelve. Second, explaining the remaining nine grounds is divided into two parts: the general nature and function of the path of meditation, and the distinction of abilities with definitions. The first is: these nine grounds are the very nature of the path of meditation, realized through directly realizing the nature of reality and meditating on it. By repeatedly meditating in those stages of attaining the path of meditation, one abandons the sixteen defilements to be abandoned by meditation in the three realms. The sixteen are: in the desire realm, the innate view of the aggregates as a self, the view of holding to extremes, attachment, anger, pride, and ignorance, which are six; in the form realm, five by subtracting anger; and in the formless realm, five by subtracting anger, so ten in the higher realms, totaling sixteen. The second is: the first ground is called the Ground of Pure Intention because the Bodhisattva realizes the equality of self and others and engages in the benefit of others as if it were his own benefit. It is called the Ground of Great Joy because it abides in the newly attained uncontaminated bliss. Among all the accumulations, the practice of generosity is the most important. Even though the Bodhisattva directly understands the ultimate truth, as long as he cannot remain constantly mindful of the subtle aspects of falling into error, he belongs to the first ground. When he gains the ability to be constantly mindful, the limb of training of the first ground is completely perfected, and thus he is established on the second ground. Alternatively, when the limb of ethics is also completely perfected, he is established on the second ground. Because the limb of ethics is completely perfected, he does not engage in even subtle aspects of falling into error on that ground, so on that ground, the perfection of ethics is the most important. The definition is: because it is free from all parts of the impurity of immoral ethics, that ground is called the Immaculate Ground. It also remains constantly mindful and aware of even subtle aspects of falling into error. As long as one cannot equally enter all the worldly concentrations, cessation, and liberation, etc., and cannot grasp all the meanings of the Dharma heard from the Thus-Gone One in a single moment, one is only on the second ground. When one is able to do so, one enters a higher stage.

---

འི་ སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་ཡན་ལག་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ས་གསུམ་པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ །ས་གསུམ་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ། ཐོས་པས་མི་ངོམས་ཉིད་དང་ནི། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མང་དུ་ ཐོས་པ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་དང་། ཟད་པར་དང་ཟིལ་གནོན་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་འཛིན་པའི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་ཕྱིར་དུ་ སྟོང་གསུམ་མེ་འོབས་ཀྱིས་གང་བ་བརྒལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བཟོད་པས་ན་ས་དེར་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། ། ངེས་ཚིག་ནི། འདིར་ འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་སྨོས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའི་ནུས་པ་ཐོབ་པས་ས་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཚད་མེད་པ་འབྱུང་བར་བྱེད་པས་ ན་འོད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ས་གསུམ་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཟད་པར་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཐའ་དག་ཐོབ་ཀྱང་ཇི་སྲིད་དུ་སྔར་ས་དང་པོར་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་འབད་མེད་དུ་ལན་མང་དུ་གནས་པར་བྱེད་མི་ནུས་པ་དང་། 1-875 ཆོས་ལ་སྲེད་པ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱི་སྲེད་པ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་མི་ནུས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ས་གསུམ་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ མཁས་པའི་ཤེས་རབ་བསླབ་པའི་ཡན་ལག་སྟེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ས་བཞི་པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ །ས་བཞི་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དུས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ངག་གི་བརྗོད་པ་དང་། ཡིད་ ཀྱི་བརྗོད་པ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ལ་འཇུག ཡིད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་བཟླ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་རྣམས་ལ་ ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ལན་མང་དུ་གནས་པས་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ངེས་ཚིག་ལ་ས་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བུད་ཤིང་མཐའ་དག་བསྲེག་པར་ ནུས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་འཕྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་ལྷག་པར་འབྱུང་བས་ན་འོད་འཕྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་དེ་བྱང་ ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་དུ་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་སྒོམ་པ་ན་འཁོར་བ་ལ་མི་ཕྱོགས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་བླང་དོར་གྱི་སེམས་བཟློག་སྟེ་རྗེའི་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་སྒོམ་མི་ནུས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ས་བཞི་པའོ། ། 1-876 གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་བདེན་བཞི་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའི་ཡན་

【現代漢語翻譯】 當心的修學支分圓滿時，安立於第三地（發光地）。於此第三地，菩薩如經中所說『于聞不厭足』，爲了多聞而受持，並且爲了獲得現證滅盡和降伏等所有世間禪定的能力，以及爲了受持佛法的苦行，能忍受超越充滿三千世界的火坑等一切苦行之苦，因此此地以忍辱波羅蜜多為主。定義是：此處所說的所有世間禪定，因為獲得了進入這些禪定的能力，所以此地能生起無量超越世間的智慧之光，故稱為發光地。獲得第三地的菩薩，即使獲得了滅盡等一切世間禪定，但只要不能像之前在第一地那樣，毫不費力地多次安住于菩提的順品法中，並且不能捨棄對佛法的貪戀和對等持之心的貪戀，那仍然是第三地。當能夠做到那樣時，因為精通菩提順品法的智慧修學支分圓滿，所以安立於第四地（焰慧地）。於此第四地，菩薩爲了恒常不間斷地遠離語言的表達和內心的表達，即表達的語聲和以內心影像為對境的一切分別念，能夠如所愿地多次安住於三十七菩提分法中，因此此地以精進波羅蜜多為主。定義是：此地能夠焚燒一切煩惱之薪的三十七菩提分法的智慧之光，極其強烈地照耀，故稱為焰慧地。安住於此地的菩薩，以菩提順品法的智慧恒常不間斷地安住。只要在修習四諦時，對於不趨向輪迴和不趨向寂滅的取捨之心進行遮止，不能以如理作意攝持的菩提順品法在一剎那間修習，那仍然是第四地。 當能夠做到那樣時，因為精通四諦的智慧修學支分

【English Translation】 When the limb of training of mind is completely perfected, it is established on the Third Ground (Illuminating Ground). On this Third Ground, the Bodhisattva, as it is said, 'Never satisfied with hearing,' because of holding much learning, and because of obtaining the power to manifestly accomplish all worldly samādhis such as cessation and subjugation, and for the asceticism of holding the Dharma, being able to endure all the suffering of asceticism, such as crossing a fire pit filling three thousand worlds, therefore, this ground is mostly the perfection of patience. The definition is: all those worldly samādhis mentioned here, because of obtaining the power to enter into them, therefore, this ground causes the arising of immeasurable light of wisdom that transcends the world, therefore it is called Illuminating. The Bodhisattva who has attained the Third Ground, even though he has attained all worldly samādhis such as cessation, as long as he cannot effortlessly abide many times in the aspects of enlightenment as he attained in the First Ground, and cannot abandon the craving for the Dharma and the craving for the mind of equanimity, that is still the Third Ground. When he is able to do so, because the limb of training of wisdom skilled in the aspects of enlightenment is completely perfected, it is established on the Fourth Ground (Blazing Wisdom Ground). On this Fourth Ground, the Bodhisattva, in order to constantly and uninterruptedly turn away from the expression of speech and the expression of mind, that is, the sound of expression and all the conceptualizations with mental images as objects, being able to abide many times in the thirty-seven aspects of enlightenment as desired, therefore, this ground is mostly the perfection of diligence. The definition is: this ground is called Blazing Wisdom because the light of wisdom of the thirty-seven aspects of enlightenment, which can burn all the fuel of afflictions, shines forth exceedingly. The Bodhisattva abiding on it constantly and uninterruptedly abides with the wisdom of the aspects of enlightenment. As long as, when meditating on the four truths, the mind of acceptance and rejection that does not turn towards samsara and does not turn towards nirvana is stopped, and the aspects of enlightenment held by the method of reasoning cannot be meditated on in a single moment, that is still the Fourth Ground. When he is able to do so, because the limb of training of wisdom skilled in the four truths

---

ལག་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ས་ལྔ་པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ །ངེས་ཚིག་ནི། བདེན་བཞི་ལ་མཁས་ པ་དེ་བས་ན་ས་དེ་ལ་སྙིང་རྗེའི་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་སོ་བདུན་བསྒོམ་པར་བྱེད་པའི་བློའི་རྒྱུན་གོམས་པར་བྱེད་པས་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་བར་དཀའ་བ་སེམས་ཅན་ སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། ལོག་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། དཀའ་བ་གཉིས་པོ་དེ་སྦྱངས་པས་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ས་ལྔ་པ་དེ་ལ་བདེན་པ་བཞིའི་ རྣམ་པ་སྒོམ་པ་ལན་མང་དུ་བྱེད་པས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ས་ལྔ་པ་དེ་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ ཕྱོགས་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་སྒོམ་པ་ལ་ལན་མང་དུ་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་ཇི་སྲིད་དུ་གཞན་དོན་དུ་འཁོར་བར་འཇུག་པ་ན་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པས་སྐྱེ་བ་དང་ ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་མ་འཛིན་པ་མེད་པར་གནས་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་མི་ནུས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ས་ལྔ་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་རྟེན་འབྲེལ་ལ་མཁས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ས་དྲུག་པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ ། 1-877 ས་དྲུག་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒོམ་པ་ལ་གཙོ་བོར་གནས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ ནོ། །ངེས་ཚིག་ནི། རྟེན་འབྲེལ་རྟོགས་པ་ལ་གནས་པ་དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར། ས་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ ཅད་མྱུར་དུ་ཐོབ་པ་མངོན་སུམ་གྱུར་པས་ན་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །ས་དྲུག་པ་དེ་ལ་ནི་བསྒྲིམས་ན་སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པར་ནུས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་ དུ་བར་སྐབས་མེད་པར་གནས་པའི་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་མི་ནུས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ས་དྲུག་པར་གཏོགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་སྤྲོས་པའི་གོ་སྐབས་མེད་པར་མཉམ་པར་འཇོག་ ནུས་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ཙམ་འདོད་ཀྱི་བར་དུ་མཚན་མ་མེད་པའི་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ས་བདུན་པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ །ས་བདུན་པ་དེ་ལ་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་མེད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཚན་མ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །འདི་ནི་མཚན་མ་ཉིད་ཀྱང་མཚན་མ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་དོན་ནོ། །འོ་ན་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ཡང་ཡོད་མེད་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་མི་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། 1-878 རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ངོར་སྣང་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་མཚན་མར་བྱེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་འགོག་པར་མི་བྱེད་དོ། །མཚན་མར་བྱེད་པའི་ཐ་སྙད་མཚན་མ་མེད་པར་རྟོགས་ཀྱང་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་མཚན་མའི་ཐ་སྙད་ འགོག་པར་མ

【現代漢語翻譯】 由於完全具備了這些，因此被安置在第五地（難勝地）。定義是：因為精通四聖諦，所以在此地上，以慈悲方便攝持的三十七菩提分法被修習，心的相續習慣於成熟眾生，並且不會被邪見所染污。由於修習了這兩種困難，所以稱為『極難勝』。在此第五地上，多次修習四聖諦的行相，因此禪定的波羅蜜多非常盛行。第五地也不是經常安住于以方便大悲攝持的菩提分法的空性修習中。只要爲了利益他人而進入輪迴，並且由於分別他人的痛苦而生起具有痛苦之相的心續，無法安住于無有痛苦之相的狀態，那麼就仍然處於第五地。當能夠做到那樣的時候，由於完全具備了精通緣起的支分，因此被安置在第六地（現前地）。 在此第六地上，菩薩主要安住于修習緣起的真如，因此智慧的波羅蜜多非常盛行。定義是：因為安住于了悟緣起，所以智慧的波羅蜜多非常盛行。在此地上，能夠迅速獲得佛陀的功德，如十力等，並且顯現出來，因此稱為『現前』。在此第六地上，如果努力，就能夠獲得安住于無有戲論之相的狀態。只要無法無間斷地安住于無有戲論之相的狀態，那麼就屬於第六地。當能夠無有戲論的安住時，無論想要多久，都能以修習無相勝觀的智慧支分而圓滿，因此被安置在第七地（遠行地）。在此第七地上，菩薩也能夠通達有無等一切相皆為無相。這實際上是了悟相本身也是無相的含義。那麼，是否意味著在後得位中，也不使用有無等的名言呢？ 在後得位的顯現基礎上，依賴於顯現而使用的名言也不會被遮止。即使了悟了名言是無相的，但在後得位中也不會遮止名言。

【English Translation】 Because of being fully equipped with these, it is placed on the Fifth Bhumi (Difficult to Conquer). The definition is: Because one is skilled in the Four Noble Truths, therefore on this Bhumi, the thirty-seven factors of enlightenment, which are grasped by the means of compassion, are cultivated, and the mind stream becomes accustomed to maturing sentient beings, and it is not defiled by wrong views. Because of cultivating these two difficulties, it is called 'Extremely Difficult to Conquer'. On this Fifth Bhumi, the aspects of the Four Noble Truths are cultivated many times, therefore the perfection of meditation is very prevalent. The Fifth Bhumi is also not often abiding in the emptiness cultivation of the factors of enlightenment grasped by the means of great compassion. As long as one enters samsara for the benefit of others, and because of individually perceiving the suffering of others, a mind stream arises that possesses the characteristics of suffering, and one cannot abide without grasping the characteristics of suffering, then one remains on the Fifth Bhumi. When one is able to do that, because one is fully equipped with the branch of being skilled in dependent origination, it is placed on the Sixth Bhumi (Manifestation). On this Sixth Bhumi, the Bodhisattva mainly abides in cultivating the suchness of dependent origination, therefore the perfection of wisdom is very prevalent. The definition is: Because one abides in understanding dependent origination, therefore the perfection of wisdom is very prevalent. On this Bhumi, all the Buddha's qualities, such as the ten powers, are quickly attained and manifested, therefore it is called 'Manifestation'. On this Sixth Bhumi, if one strives, one can attain the ability to abide without the characteristics of elaboration. As long as one cannot continuously abide without the characteristics of abiding, then one belongs to the Sixth Bhumi. When one can abide without elaboration, then for as long as one desires, one can be perfected by the wisdom branch of cultivating the higher seeing without characteristics, therefore it is placed on the Seventh Bhumi (Going Afar). On this Seventh Bhumi, the Bodhisattva also understands that all characteristics, such as existence and non-existence, are without characteristics. This is actually understanding the meaning that the characteristic itself is also without characteristics. Then, does it mean that in the subsequent attainment, one does not use the terms of existence and non-existence? In the basis of the appearance in the subsequent attainment, the terms that are used based on the appearance are not prevented. Even if one understands that the terms are without characteristics, in the subsequent attainment, the terms of characteristics are not prevented.

---

ི་བྱེད་པ་དེ་བས་ན་ས་དེ་ལ་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ངེས་ཚིག་ནི། ས་འདི་ལ་མཚན་མ་མེད་པའི་དོན་ལ་རྩོལ་མེད་དུ་ ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་དུ་འཇོག་པའི་ལམ་ས་བརྒྱད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། མཉམ་གཞག་གི་སྐད་ཅིག་མའི་ཕྲེང་བ་ཤིན་ཏུ་རིང་དུ་སོང་བས་རིང་དུ་སོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲ་དོན་འདི་ནི་ དབུ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་རྩོལ་བཅས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་མཐར་ཕྱིན་པས་རིང་དུ་སོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལས་བཤད་དོ། །ས་བདུན་པ་ལ་གནས་པ་དེ་རྩོལ་ བ་བྱས་ན་མཚན་མ་ཕྲ་མོའི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མེད་པར་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པའང་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཇི་སྲིད་དུ་འབད་རྩོལ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་འཇུག་ པའི་མཚན་མ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་མི་ནུས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ས་བདུན་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་རྩོལ་བཅས་ཀྱི་མཚན་མེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ས་བརྒྱད་པར་རྣམ་བཞག་གོ ། 1-879 ས་དེ་ལ་འབད་རྩོལ་ལ་མ་ལྟོས་པས་ལྷུན་གྱི་གྲུབ་པར་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ལྷག་པར་འདུན་པས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱོར་བས་ན་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ ཤིན་ཏུ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། ། སའི་ངེས་ཚིག་ནི། སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ལ་འབད་པའི་རྩོལ་བས་མི་བསྐྱོད་པའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ས་དེ་ལ་ ནི་འབད་རྩོལ་མེད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་དུ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་དང་། ཆོས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ ཏུ་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་དབང་དུ་གྱུར་པར་མི་ནུས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ས་བརྒྱད་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ནུས་ པ་དེའི་ཚེ་ས་དེ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡན་ལག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ས་དགུ་པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ །ས་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིའི་ཁྱད་ པར་ཐོབ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པས་ན་ས་དེར་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ནི། 1-880 རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་ལ་མི་མཁས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་ ཁྱད་པར་གཞན་ལས་ཆེས་ཆེར་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་པས་ས་དེ་ལ་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱའོ། །ས་དེ་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་རྗེས་མཐུན་པ་ཐོབ་པ་ ཡང་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་པ་ནི་མ་ཐོབ་སྟེ་དྲི་བ་ཀ

【現代漢語翻譯】 因此，在這個階段，方便波羅蜜多（Upaya-paramita）非常盛行。定義是：因為此地與第八地相關聯，第八地以不費力氣自然成就的方式安住于無相之義，並且等持（Samadhi）的瞬間之流變得非常長，所以稱為『長遠行』。這個詞義在《中觀寶鬘論》中有解釋。或者，因為努力的結合達到了頂峰，所以稱為『長遠行』，這是另一種解釋。安住于第七地的菩薩，如果努力，即使是細微的相的餘地也沒有，也安住于無相。只要菩薩不依賴努力而自然成就，不以進入的方式安住于證悟無相的等持中，他就無法安住，那麼他就處於第七地。當他能夠這樣做時，努力的無相等持完全圓滿成為修習的一部分，因此被安置在第八地。 在這個階段，由於不依賴努力而自然成就，並且在後得位（post-meditation）中特別渴望利益眾生，因此將善行導向善的方面，所以愿波羅蜜多（Pranidhana-paramita）非常盛行。此地的定義是：因為安住于無戲論之相的等持中，不被努力所動搖，所以稱為『不動地』。在這個階段，不費力氣地自然安住于無相。只要不能在名稱的類別、定義的詞語和法的分類等方面，以各種方式完全掌握並正確理解，從而無法掌握說法，那麼他就處於第八地。當他能夠這樣做時，這個階段就完全圓滿成為修行的一部分，因此被安置在第九地。在這個階段，菩薩獲得了四種正確理解的差別，因此具備了勝過他人的智慧力量的差別，所以在這個階段，力波羅蜜多（Bala-paramita）非常盛行。定義是： 因為精通通過四種正確理解來宣說佛法，所以獲得了在佛法詞義上沒有錯誤的智慧的差別，這種差別遠遠超過其他人，因此這個階段被稱為『善慧』。在這個階段，也獲得了與四種正確理解相一致的理解。具有特徵者尚未獲得，問題是...

【English Translation】 Therefore, in this stage, the Paramita of Skillful Means (Upaya-paramita) is exceedingly prominent. The definition is: Because this ground is associated with the eighth ground, which effortlessly and spontaneously abides in the meaning of signlessness, and because the stream of moments of Samadhi becomes very long, it is called 'Far-Going'. This meaning is explained in the 'Garland of Precious Middle Way'. Alternatively, it is called 'Far-Going' because the union of effort reaches its culmination, which is another explanation. A Bodhisattva abiding in the seventh ground, if he makes effort, there is no room even for subtle signs, and he also abides in signlessness. As long as the Bodhisattva does not depend on effort and spontaneously achieves, and does not abide in the Samadhi of realizing signlessness by way of entering, he cannot abide, then he is in the seventh ground. When he is able to do so, the effortful signless Samadhi is completely perfected as part of the practice, and therefore it is placed in the eighth ground. In that stage, because of spontaneously accomplishing without effort, and in the post-meditation state, particularly desiring to benefit sentient beings, therefore directing virtue towards the side of goodness, the Paramita of Aspiration (Pranidhana-paramita) is exceedingly prominent. The definition of the ground is: Because one abides in the Samadhi of signlessness of non-proliferation, and is not moved by the effort of exertion, it is called 'Immovable'. In that stage, one spontaneously abides in signlessness without effort. As long as one cannot master the teaching of Dharma by fully grasping and correctly understanding in all aspects through the divisions of names, definitive words, and classifications of Dharma, etc., then one is in the eighth ground. When one is able to do so, that stage is completely perfected as part of the practice, and therefore it is placed in the ninth ground. In that stage, the Bodhisattva obtains the distinction of the four correct understandings, and therefore possesses the distinction of the power of wisdom that excels others, so in that stage, the Paramita of Power (Bala-paramita) is exceedingly prominent. The definition is: Because one is skilled in teaching the Dharma through the four correct understandings, one obtains the distinction of intelligence that is free from faults in the meaning of Dharma words, which is far superior to others, therefore that stage is called 'Good Intelligence'. In that stage, one also obtains understanding that is consistent with the four correct understandings. The characteristic one has not yet obtained, the question is...

---

ུན་གྱི་ལན་འདེབས་པར་མི་ནུས་པས་སོ། །གལ་ཏེ་ནུས་ན་སངས་རྒྱས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་ སངས་རྒྱས་པ་དང་། འཕགས་པའི་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་དང་། མཆོག་གི་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་བསྟན་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་མི་ནུས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ས་དགུ་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་ས་དགུ་པ་དེ་ མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ས་བཅུ་པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ །འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་སངས་རྒྱས་པར་སྟོན་པ་སོགས་ས་བཅུ་པའི་གནས་སྐབས་འདིར་ནུས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། 1-881 སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་མཐོང་ལམ་དུ་འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ནུས་པ་ཐོབ་ཀྱང་སྒོམ་ལམ་ནས་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །མཐོང་ལམ་ནས་ ཐོབ་པ་ཡང་འདི་སྐད་དུ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་པ། །རྟག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་དེ་དང་། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་ནི་ཐར་པར་འདོད། །ཅེས་སོ། །འདི་དག་ས་བཅུ་པ་ལ་མངོན་ དུ་གྱུར་པར་མ་འཁྲུལ་ཅིག ས་བཅུ་པ་དེ་ན། མཆོག་གི་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སྟོན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྡན་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། ས་བོན་དང་ལྡན་པ་དང་། དབང་དང་ལྡན་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་ ལྡན་པའོ། །འདིར་སྨོས་པའི་ལྡན་པ་ནི་དབང་ལྡན་ལ་བཟུང་ངོ་། །ངེས་ཚིག་ནི། ས་དེ་ལ་ནི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྲིན་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སུ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་འབེབས་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཟག་མེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡང་ཡོད་དེ། 1-882 ཡི་གེ་མང་གི་དོགས་ནས་འདིར་མ་བྲིས་སོ་ཞེས་སོ། །ཅུང་ཟད་བཤད་ན་ས་དང་པོར་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ནས་ས་གཉིས་པ་ནས་བཅུ་གཅིག་གི་བར་དུ་ཟག་ མེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྦྱོང་བ་ལས་ས་གཉིས་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྦྱོང་ངོ་། །ས་གསུམ་པ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ས་བཞི་པ་དང་ལྔ་པ་དང་དྲུག་པ་གསུམ་ལ་ ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྦྱོང་ངོ་། ས་བདུན་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་སྦྱོང་ངོ་ཞེས་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས་བཤད་ དོ། །ས་བཅུ

【現代漢語翻譯】 因為他們無法回答這些問題。如果他們能回答，那就會變成佛了。只要他們不能在佛土中成佛，不能被圓滿的聖者眷屬圍繞，不能示現十二種最勝化身等事業，不能圓滿受用大乘佛法，不能在一切世間界中成熟眾生，他們就仍然是第九地。當他們能夠做到這些時，第九地就圓滿成為第十地的支分，因此被安立為第十地。這指的是在佛土中示現成佛等，在第十地的這個階段獲得了這種能力， 並在佛的境界中顯現出來。例如，在見道中獲得了顯現八支聖道的道的這種能力，但它要從修道中才能顯現出來。關於從見道中獲得，經莊嚴論中說：『佛子與菩提分相應，恒常與見道相伴隨，並希求從中解脫。』不要誤以為這些在第十地中顯現。在第十地中，通過示現十二種最勝化身等事業來成熟眾生，具有善巧的特點，因此菩薩般若波羅蜜多非常殊勝。具有三種殊勝：具有種子，具有力量，具有普遍生起。這裡所說的具有，指的是具有力量。定義是：因為在這地上，以十二部經的法來降下智慧之云，在無量世間界中降下十二部經的法雨，所以稱為法雲。此外，還有通過清凈無漏蘊等方式來安立地的差別， 因為擔心文字過多，所以這裡沒有寫。稍微解釋一下，在第一地完全證悟了有漏蘊的自性后，從第二地到第十一地之間修習無漏蘊，其中在第二地修習戒蘊。在第三地修習定蘊，在第四地、第五地和第六地這三地修習慧蘊。從第七地到佛地之間，修習解脫和解脫智見蘊，如經莊嚴論中所說。第十地...

【English Translation】 Because they cannot answer these questions. If they could, they would become Buddhas. As long as they cannot attain Buddhahood in a Buddha-field, cannot be surrounded by a perfect assembly of noble ones, cannot demonstrate the twelve supreme emanations and other activities, cannot fully enjoy the Mahayana Dharma, and cannot ripen sentient beings in all world realms, they remain at the ninth Bhumi. When they are able to do these things, the ninth Bhumi is perfected as a part of the tenth Bhumi, and thus it is established as the tenth Bhumi. This refers to demonstrating Buddhahood in a Buddha-field, etc., and in this stage of the tenth Bhumi, this ability is attained, and it manifests in the realm of the Buddha. For example, in the Path of Seeing, the ability to manifest the eightfold noble path is attained, but it manifests from the Path of Meditation. Regarding what is attained from the Path of Seeing, the Ornament of the Sutras says: 'The Buddha-son is in harmony with the aspects of enlightenment, always accompanied by the Path of Seeing, and desires liberation from it.' Do not mistake these as manifesting in the tenth Bhumi. In the tenth Bhumi, by demonstrating the twelve supreme emanations and other activities to ripen sentient beings, one possesses the special characteristic of skillfulness, and therefore the Bodhisattva's Prajnaparamita is extremely superior. There are three superiorities: having the seed, having the power, and having universal arising. The 'having' mentioned here refers to having power. The definition is: because on this Bhumi, clouds of wisdom teaching the Dharma of the twelve divisions of scripture rain down the Dharma of the twelve divisions of scripture in limitless world realms, it is called the Cloud of Dharma. Furthermore, there are also distinctions of the Bhumis established through the complete purification of uncontaminated aggregates, etc., but I have not written them here for fear of too many words. To explain briefly, after fully realizing the nature of contaminated aggregates on the first Bhumi, one cultivates the uncontaminated aggregates from the second to the eleventh Bhumi. Among these, one cultivates the aggregate of discipline on the second Bhumi. On the third Bhumi, one cultivates the aggregate of concentration, and on the fourth, fifth, and sixth Bhumis, one cultivates the aggregate of wisdom. From the seventh Bhumi to the Buddha Bhumi, one cultivates the aggregates of liberation and the wisdom of seeing liberation, as explained in the Ornament of the Sutras. The tenth Bhumi...

---

་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའི་དབང་ཐོབ་ཀྱང་ཇི་སྲིད་དུ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ ཕྲ་མོ་ཡང་སྤངས་པས་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ས་བཅུ་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ནུས་པ་དེའི་ས་ བཅུ་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ས་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ་ས་བཅུ་གཅིག་བར་གྱི་སའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ནི་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་བསྟན་ཏོ།། །། 1-883 ༈ མཐར་ཐུགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བཤད་པ། གསུམ་པ་མཐར་ཐུགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་སྤྱིའི་ངོ་བོ། ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་འདི་ནི་སྤང་ རྟོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་སྟེ་ཆ་ཤས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཕགས་པ་གཞན་མཐའ་དག་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར། ས་འདི་ལས་གོང་ན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གནས་སྐབས་ གཞན་མེད་པས་དེ་ཕན་ཆད་སར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་རབ་དབྱེ་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལུང་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དེའི་ཡོན་ ཏན་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གསལ་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་གྲངས་དང་ཚད་ཀྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བརྗོད་པར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་སྤྱོད་ན་བདག་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ ལ་འདྲ་བས་རྫོགས་པར་བརྗོད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཞན་གྱིས་དཔག་མི་ནུས་པ་དེ་སྐད་དུ་འཕགས་པ་སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས་བཀའ་སྩལ་ པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་ཀྱང་རང་བྱུང་སངས་རྒྱས་དག་གི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཙམ་གཅིག་ཀྱང་མི་རྟོགས་པས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཞན་གྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། ། 1-884 ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སོ། །འོ་ན་ཅུང་ཟད་ཅི་ཡང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སམ་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་འདི་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་ནུས་ཏེ། བདག་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་ སྐུ་དང་། གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྟོགས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་། ཉེས་པ་མ་ལུས་པ་བསལ་བའི་སྤངས་པ་རབ་ ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའོ། །རང་གཞན་གྱི་དོན་མཐར་ཐུག་པ་བརྙེས་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་རང་དོན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བཞུགས་ཏེ་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་ལོངས་སྤྱོད་ རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཉི

【現代漢語翻譯】 當菩薩獲得了示現殊勝化身等的灌頂，但只要他沒有完全斷除對一切所知事物的所有細微煩惱習氣，沒有生起因斷除所知障而獲得的無礙智慧，他就仍然處於第十地。當他能夠做到的時候，第十地就圓滿了，他就被安立於佛地。從第一地到第十一地之間的安立，在《解深密經》中有所闡述。 第三，解釋究竟佛地，分為兩部分：佛地總的體性，以及功德的類別。 首先，佛地的安立是斷證圓滿之相，因為一切分位都達到了其他一切聖者功德的極致。由於沒有比此地更高的殊勝境界，所以此後不再安立為地。 第二，功德的類別分為顯示差別和結合教證兩部分。首先，佛地的功德方面的清晰差別是數量和程度都無法估量的，即使諸佛也無法完全言說，更何況像我蓮花戒這樣的人呢？ 第二部分是佛的功德是他人無法衡量的，正如在《華嚴經》中所說的那樣。例如，即使十地菩薩的智慧深入探究，也無法理解自生佛陀們功德的哪怕一個方面，因此諸佛和諸法的功德是不可思議的。 就像這樣說的。那麼，難道一點也說不出來嗎？簡而言之，可以說這麼多：已經獲得了自利圓滿的法身和利他圓滿的色身。這是什麼樣的呢？是證悟達到極致，以及斷除一切過患的斷證達到極致。獲得了自他究竟利益，諸佛薄伽梵安住在具有二種清凈的自利法身中，憑藉往昔的願力，以報身和化身不斷利益眾生。

【English Translation】 When a Bodhisattva has received the empowerment to manifest supreme emanations, etc., but as long as he has not completely abandoned even the subtle habitual tendencies of affliction in all aspects towards all knowable things, and has not generated the unobstructed wisdom that arises from abandoning the obscurations of knowledge, he remains on the tenth ground. When he is able to do so, the tenth ground is perfected, and he is established on the Buddha ground. The establishment of the grounds from the first ground up to the eleventh is taught in the Saṃdhinirmocana Sūtra. Third, explaining the ultimate Buddha ground, divided into two parts: the general nature of the Buddha ground, and the categories of qualities. First, the establishment of the Buddha ground is the aspect of the perfection of abandonment and realization, because all aspects have reached the ultimate perfection of the qualities of all other noble beings. Since there is no state more superior to this ground, there is no further establishment as a ground thereafter. Second, the categories of qualities are divided into showing the distinctions and combining them with scriptural evidence. First, the clear distinctions of the qualities of the Buddha ground are immeasurable in number and extent, so even the Buddhas cannot fully express them, let alone someone like me, Kamalaśīla. The second part is that the Buddha's qualities are immeasurable by others, as stated in the Gaṇḍavyūha Sūtra. For example, even if the wisdom of a tenth-ground Bodhisattva deeply investigates, it cannot comprehend even a single aspect of the qualities of the self-born Buddhas, therefore the qualities of the Buddhas and the Dharmas are inconceivable. It is said like this. Then, is it impossible to say anything at all? In short, one can say this much: one has attained the Dharmakāya, which is the perfection of one's own benefit, and the Rūpakāya, which is the perfection of others' benefit. What is that like? It is the ultimate perfection of realization and the ultimate perfection of abandonment, having eliminated all faults. Having attained the ultimate benefit for oneself and others, the Buddhas, the Bhagavat, abide in the Dharmakāya of self-benefit, which possesses two purities, and by the power of past aspirations, continuously benefit beings with the Sambhogakāya and Nirmāṇakāya.

---

་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པའི་དོན་མཛད་ཅིང་གཞན་དོན་དུ་བཞུགས་སོ། །ཚུལ་ཇི་ལྟར་དུ་ཞེ་ན། འབད་རྩོལ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ལྷུན་གྱིས་ གྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །དུས་ཇི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་ཞེ་ན། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་གནས་ཀྱི་བར་དུའོ། །རང་དོན་མཐར་ཐུག་དང་། གཞན་དོན་མཐར་ཐུག་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དེ་བས་ན་རྟོག་པ་དང་ དཔྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་པར་མཐོང་ནས་དང་བའི་དད་པ་བསྐྱེད་པ་དང་། ཡོན་ཏན་ཡོད་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་བསྐྱེད་ལ་འདོད་པའི་དད་པས་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་ལུང་ངག་ཡིད་གསུམ་སྒོའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་འབད་པར་བྱའོ། ། 1-885 ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལ་སོགས་པའི་སྐུ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་ནས་འདིར་མ་བྲིས་སོ། །སྒོམ་པའི་རིམ་པ་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །། ༄། །བཤད་པའི་བསོད་ནམས་བསྔོ་བ། གསུམ་པ་བཤད་པའི་བསོད་ནམས་བསྔོ་བ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དག་གི་ཚུལ་གྱི་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་སྒོམ་པ་རིམ་པ་མ་ནོར་བ། ལོག་རྟོག་གི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། ལུང་ དང་རིགས་པས་ལེགས་པར་གྲུབ་པ། རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚུལ་འདི་ལེགས་པར་བཤད་པས་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་ཤོག ཅེས་བྱའོ། །གང་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ངོ་། ། སུ་ཞིག་གིས་ཞེ་ན། ཆེད་དུ་བྱ་བ་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱིས་སོ། །རྒྱུ་གང་གིས་ཞེ་ན། བཤད་པའི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་སྒོམ་པའི་རིམ་ པ་སློབ་དཔོན་པདྨའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་དང་པོར་མཛད་པའོ། །སྒྱུར་བྱེད་གང་གིས་བསྒྱུར་བ་ནི། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་པྲཛྙཱ་ཝརྨ་སྟེ། ཤེས་རབ་གོ་ཆ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དྷ་ཡེ་ ཤེས་སྡེ་དང་། ཀ་བ་དཔལ་བརྩེགས་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་། སློབ་དཔོན་ཉིད་ལ་ཞུས་ཏེ་བཤད་པས་དག་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །ཧྭ་ཤང་མཧཱ་ཡ་ནའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། བོད་སྔ་མ་ཕལ་ཆེ་བའི་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་རྣམས་འཁྲུལ་བར་མཐོང་ནས་དེ་དག་གི་འཁྲུལ་བའི་གནས་བཟློག་ནས་མ་ནོར་བའི་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་ལུང་དང་རིགས་པས་ཤིན་ཏུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་རྩོམས་ཤིག་ཅེས་མངའ་བདག་དཔལ་ལྷ་བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱིས་བཀའ་སྩལ་ནས། 1-886 འཕགས་པའི་ཡུལ་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་འགྲན་པའི་ཟླ་དང་བྲལ་ཞིང་། སྦྱོར་ལམ་བཟོད་པའི་སྤང་རྟོགས་བརྙེས་པ་སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་མདོར་བསྡུས་པ་ འདི་བགྱིས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལམ་ཟབ་མ་ནོར་རབ་བརྗོད་པ། །མཁྱེན་པའི་ཆ

【現代漢語翻譯】 不是爲了今生，而是爲了利益一切眾生而存在，並且爲了他人的利益而住留。那麼，這是什麼樣的行為呢？是不依賴努力而自然成就的行為。持續多久呢？持續到輪迴存在為止。因為同時具備了自利究竟和利他究竟，所以那些具有分別和智慧的人們，在看到佛陀世尊是力量等一切功德的來源后，生起歡喜的信心；對具有功德者生起信賴的信心；爲了以欲樂的信心圓滿成就諸佛的功德，應當以身語意三門的一切方式精進努力。 關於法身（ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་，自性身，svabhāvikakāya，自性身），報身（ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་，圓滿報身，saṃbhogakāya，受用圓滿身）等三身的差別，因為文字繁多，所以這裡沒有寫。修行的次第解說完畢。 第三，迴向講說的功德：與大乘經部的宗義相符，修行次第沒有錯謬，遠離一切邪分別的邊見，以教理善為成立，爲了能迅速獲得修持佛子之道的次第，如此善說，愿能迅速獲得。在何處獲得呢？在佛的果位。由誰獲得呢？由一切有情眾生。以何為因呢？以講說所獲得的廣大福德為因。大乘道次第的修習，最初由導師蓮花戒（Padma）所作。 由誰翻譯的呢？由印度的堪布（Khenpo， अभिधर्म，Abhidharma，論師）智鎧（Prajñāvarma，慧鎧），校對的譯師班達耶謝德（Bandha Yeshe De）和卡瓦貝才（Kawa Paltsek）等翻譯，並請教導師本人後確定下來的。由於見到追隨和尚摩訶衍（Hwashang Mahāyāna）的人們和大多數舊派藏人的修行次第有錯謬，爲了糾正他們的錯誤之處，撰寫一部以教理完全成立的無謬修行次第論典，所以君王吉祥拉杰贊布赤松德贊（Trisong Detsen）下令： 聖地的智者之頂，無與倫比，獲得加行道忍位（Sbyor lam bzod pa）的證悟，導師蓮花戒（Kamalaśīla）造了這部簡略的修行次第論。通達一切的甚深無謬之道，智慧之...

【English Translation】 It is not for this life, but exists to benefit all sentient beings, and remains for the benefit of others. What kind of action is this? It is an action that is accomplished naturally without relying on effort. How long does it last? It lasts until samsara exists. Because it possesses both ultimate self-benefit and ultimate other-benefit, those with discrimination and wisdom, seeing that the Buddhas, the Bhagavat, are the source of all qualities such as strength, generate joyful faith; generate trusting faith in those with qualities; and in order to fully accomplish the qualities of those Buddhas with desirous faith, one should diligently strive in every way through the three doors of body, speech, and mind. Regarding the distinctions of the three kayas, such as the Dharmakaya (ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་， Essence Body, svabhāvikakāya, Self-existent Body), the Sambhogakaya (ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་， Enjoyment Body, saṃbhogakāya, Body of Perfect Enjoyment), etc., I have not written them here because of the abundance of words. The explanation of the stages of meditation is complete. Third, the dedication of the merit of the explanation: In accordance with the tenets of the Mahayana sutras, the stages of meditation are without error, free from all extremes of wrong conceptions, well-established by scripture and reason. Having explained well this way of practicing the stages of the path of the sons of the Buddhas, may it be quickly attained. Where is it attained? In the state of Buddhahood. By whom is it attained? By all sentient beings. By what cause is it attained? By the vast merit gained from the explanation. The practice of the stages of the Mahayana path was first done by the teacher Padma. By whom was it translated? By the Indian Khenpo (Abhidharma) Prajñāvarma (Wisdom Armor), and the revising translators Bandha Yeshe De and Kawa Paltsek, etc., and after consulting the teacher himself, it was determined to be accurate. Seeing that the practice of the stages of meditation of those who follow the Hwashang Mahāyāna and most of the old Tibetans was erroneous, in order to correct their errors, the king, the glorious Lhatsenpo Trisong Detsen, commanded that a treatise on the unerring stages of meditation, fully established by scripture and reason, be composed: The supreme of the wise men of the noble land, unparalleled, having attained the realization of forbearance on the path of joining, the teacher Kamalaśīla made this concise summary of the stages of meditation. The profound and unerring path of omniscience, the wisdom of...

---

ར་སྤྲིན་ལེགས་བཤད་འབྲུག་སྒྲ་ཅན། །ལུང་རིགས་གློག་ཕྲེང་རབ་ཏུ་གཡོ་བ་ཡིས། །ལོག་རྟོག་མུན་པ་རིང་དུ་སྤོང་བྱེད་ ཅིང་། །རྒྱལ་སྲས་སྤྱོད་པའི་འཇུག་ངོགས་ཆུ་གཏེར་ཆེ། །བླ་མེད་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པའི་དཔལ་མངའ་ཞིང་། །ཀུན་ཏུ་མི་ཟད་ཆོས་ཚུལ་ཟབ་མོའི་གཏེར། །ཟབ་མོའི་སྣང་བྱེད་ཉིན་བྱེད་འོད་འབར་བ། །སྔོན་མེད་ལེགས་ བཤད་འདབ་བརྒྱ་རྣམ་འབྱེད་ཅིང་། །མཁས་མང་བློ་ཡི་ལེགས་བཤད་དགའ་སྟོན་འགྱེད། །མཁས་པའི་དེད་དཔོན་བློ་ཡི་ཆུ་གཏེར་ལས། །སྔོན་མེད་འཁྲུངས་པའི་ལེགས་བཤད་འདབ་བརྒྱ་པ། །དགོངས་དོན་གེ་སར་སྙིང་པོ་གསལ་ བའི་རྒྱན། །སྐྱོན་བྲལ་ཚིག་གིས་དོན་བཟང་རབ་ཏུ་བཤད། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་བགྲོད་པའི་ལམ། །མ་ནོར་གསལ་བར་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི། །དགོངས་པ་མ་ནོར་ཇི་བཞིན་བཤད་པ་ཡི། །དགེ་བ་ གང་གིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཐོབ་ཤོག །ལམ་གྱི་རིམ་པའི་གནད་ཀྱི་མན་ངག་གི །ལེགས་བཤད་གཏམ་གྱིས་རབ་ཏུ་སྐལ་གྱུར་པ། །ཚིག་གི་སྤྲོས་པའི་ཁུར་གྱིས་རབ་ལྕི་ཞིང་། །དོན་མེད་སྦུན་པ་འཕྱར་བ་ངལ་མཐོང་ནས། ། 1-887 ཕ་རོལ་ཡང་དག་ལམ་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར། །བླང་དོར་ཚུལ་བཞིན་རྣམ་འབྱེད་བདག་གིས་བཤད། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གནད་ཀྱི་མན་ངག་རྣམས། །ཚུལ་བཞིན་རྟོགས་པར་འདོད་པས་འདིར་འཇུག་རིགས། །འདིར་བཤད་དགེ་བ་ རབ་དཀར་ཟླ་འོད་ཀྱིས། །སྲིད་གསུམ་མུན་པ་མ་ལུས་རབ་བསལ་ཞིང་། །ཡང་དག་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །སྲིད་ལ་སྲིད་པའི་བར་དུ་བགྲོད་པའི་དོན། །གངྒཱའི་ཆུ་ཀླུང་བཞིན་དུ་འཇུག་གྱུར་ཅིང་། ། དཔག་ཡས་ཡོན་ཏན་འབྱོར་པ་རབ་རྒྱས་པ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །འཛམ་བུའི་གླིང་ན་མཁས་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལ་ལ་ མངའ་བདག་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱིས་རབ་ཏུ་བསྐུལ་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་རྣམས་བསལ་བའི་ཕྱིར་དུ་སྒོམ་རིམ་དང་པོ་མཛད་པའི་རྣམ་བཤད་ཞི་གནས་དང་ ལྷག་མཐོང་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པའི་མཁས་པ་དང་། བསམ་གཏན་པ་དུ་མས་ཡོངས་སུ་བསྐུལ་བའི་ངོར། མང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ སོན་ཅིང་། གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་ལ་མི་འཇིགས་པའི་སྤོབས་པ་ཐོབ་པ། རོང་སྟོན་ཆེན་པོ་ཤེས་བྱ་ཀུན་རིག་གིས་མཐའ་ཡས་པའི་འགྲོ་བ་དུ་མ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་དུ་སྒོམ་རིམ་དང་པོའི་དགོངས་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བཀྲལ་ནས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་བགྱིས་སོ། ། 1-888 ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པར་འདོད་པའི་སྐྱེས་བུ་དག་གིས་འདི་ཉན་པ་དང་། འཆད་པ་དང་། སྒོམ་པ་དག་གིས་མྱུར་དུ་འཕགས་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་གདོན་མི་ཟ་བས་ན་འདི་ལ་འབད་ པར་བྱའོ་ཞེས་གདམས་སོ།

【現代漢語翻譯】 如甘霖妙語之雷霆，以聞思之電光閃耀，長驅邪見之黑暗，乃入聖子行境之巨海。 擁有無上功德之光輝，乃常恒不竭深妙法理之寶藏，照亮深奧之光明，如日輪般閃耀。 開顯前所未有之妙語百瓣蓮花，散佈賢者智慧之喜宴，于智者導師之智慧海洋中，誕生前所未有之妙語百瓣蓮花。 以明晰心要之花蕊為莊嚴，以無瑕之語，善妙闡釋深意，乃趨向無上菩提之勝道。 此論著如實無謬地昭示，以其善妙之力，愿速證無上菩提！ 以道次第之竅訣精要，善妙之語，愿我等具足善緣，然見言辭繁瑣，徒勞無益，如揚糠秕。 為引眾生入于正道，我將如理辨別取捨之法，欲如實通達止觀之竅訣精要者，當入此門。 愿以此處所說之純凈善業，如皓月之光，驅散三界一切黑暗，速證圓滿正覺之果位！ 愿入于生生世世之道，如恒河之水般奔流不息，愿無量功德資糧日益增長，速證一切智智之果位！ 于贍洲，備受讚譽之大學者卡瑪拉希拉（蓮花戒，指精通聲明、因明及佛學之大學者），應吐蕃王赤松德贊（藏王，對佛教在吐蕃的傳播有很大貢獻）之請，為遣除于大乘道次第之迷惑，而著《修習次第初篇釋：止觀明鑑莊嚴》。 此乃以實修為核心之智者，及眾多禪修者之勸請，應多聞如海，于經論之義無所畏懼之榮敦大士（榮敦·卻吉堅贊，藏傳佛教薩迦派高僧）之請，為利益無邊眾生，以清凈意樂，如理闡釋《修習次第初篇》之意趣。 希求修習止觀之士，聽聞、講說、修習此論，必能速證聖者之果位，故當精勤修習！

【English Translation】 Like the thunder of eloquent speech as rain clouds, with the lightning of scriptural reasoning intensely flashing, dispelling the darkness of wrong views for a long time, it is the great ocean of entry into the conduct of the Bodhisattvas. Possessing the glory of attaining unsurpassed qualities, it is the treasure of profound Dharma principles that are always inexhaustible. Illuminating the profound, blazing like the light of the sun, it unfolds the unprecedented eloquent speech, a hundred-petaled lotus. It bestows a joyous feast of eloquent speech upon the minds of many scholars. From the ocean of wisdom of the wise leader, the unprecedented hundred-petaled lotus of eloquent speech is born. Adorning the heart essence of intentions with clarity, it thoroughly explains the excellent meaning with faultless words. It is the supreme path to proceed to unsurpassed enlightenment. This treatise clearly and unerringly shows the path, and by whatever virtue, may I attain supreme enlightenment! May I be greatly fortunate with the excellent speech of the essential instructions on the key points of the stages of the path. Seeing the burden of verbal elaboration as very heavy, and the effort of winnowing meaningless chaff as tiring. In order to lead others onto the correct path, I will explain the proper way to discriminate between what to adopt and what to abandon. Those who wish to properly understand the essential instructions on the key points of tranquility and insight should enter here. By the utterly white light of the virtue explained here, may it completely dispel all the darkness of the three realms, and may I attain the state of perfect knowledge! May the meaning of traversing between existences flow like the river Ganga, and may the immeasurable wealth of qualities greatly increase, and may I attain the state of omniscience! In Jambudvipa (name of the continent where we live), the greatly praised master Kamalashila (Indian Buddhist master) was urged by the sovereign Trisong Detsen (Tibetan king) to compose the first stage of the 'Stages of Meditation' in order to dispel the confusion regarding the stages of the Great Vehicle path. This commentary on the first stage of meditation, called 'The Ornament that Clarifies Tranquility and Insight,' was written at the request of scholars who make practice their essence and many meditators. Rongton Chenpo Sheja Kunrig (Tibetan scholar), who has reached the far shore of the ocean of vast learning and has attained fearless confidence in the meaning of the scriptures, explained the intention of the first stage of meditation in accordance with the teachings, with pure intention, for the benefit of countless beings. Those individuals who wish to meditate on tranquility and insight, by listening to, explaining, and meditating on this, will undoubtedly quickly attain the state of the noble ones, therefore, one should strive in this, so it is advised.

---

།རྒྱ་གར་ཤར་ཕྱོགས་ས་ད་ན་ག་རི་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་དམ་པའི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་བ་ན་རཏྣ་མཧཱ་སྡྱ་ཝི་རའི་མན་ངག་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་གནད་ཀྱི་མན་ངག་ རྣམས་འདིར་བྲིས་པ་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ཆེས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་ཏོ། །བརྡ་ཡིག་བཞུགས། འདི་ནི་ཤྲཱི་པུཎྱ་མ་ཏིའི་དཔེའོ། །ཞུས་དག་གོ།

【現代漢語翻譯】 在印度東方的薩達那嘎日（Sādānāgari），這座神聖城市的大學者巴納拉特納瑪哈斯德亞維拉（Banaratnamahāsteyavīra）的口訣為基礎，我將關鍵的口訣寫在這裡，這成爲了一個非常值得信任的地方。密語註釋在此。這是室利·布尼亞瑪提（Śrīpuṇyamati）的範本。已校對。

【English Translation】 In the east of India, Sādānāgari, relying on the instructions of the great scholar Banaratnamahāsteyavīra of the sacred city, I have written the essential instructions here, which has become a place of great trust. The code language is present. This is the exemplar of Śrīpuṇyamati. Proofread.

---