masters0204_辨中邊論註釋.g2.0f

古代薩迦學者教言集KH8དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་འགྲེལ་པ། 2-568 ༄༅། །དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་འགྲེལ་པ། ༄། །ལེའུ་དང་པོ་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཆོས་ལ་རྨོངས་ནས་སྒྲོ་སྐུར་སྤང་པའི་འགྲེལ་པ། ༄༅། །དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་དབུ་མའི་རྒྱན་བཞུགས་ལགས་སོ།། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་འགྲེལ་པ་དབུ་མའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་ འཚལ་ལོ། །མཁྱེན་པས་ཆོས་སྐུར་མཉམ་པར་སངས་རྒྱས་ནས། །ཐུགས་རྗེས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལེགས་བསྐོར་ཏེ། །མཛད་པས་སློབ་མ་དུལ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པ། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཀུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལྷ་དང་ ལྷ་མིན་མིའམ་ཅི་ལ་སོགས། །ནོར་བུའི་ཅོད་པན་རྒྱན་ཕྲེང་གཡོ་རྣམས་ཀྱིས། །གང་གི་ཞབས་ཀྱི་པད་མ་ལ་མཆོད་པ། །རྒྱལ་བ་བྱམས་པས་བདག་ཅག་བདེ་ལེགས་མཛོད། །སྒྲོ་སྐུར་བྲལ་བའི་ཆོས་དབྱིངས་བདག་ མེད་དོན། །རྣམ་འབྱེད་ཚིག་ལེར་བྱས་པའི་འགྲེལ་གསལ་བ། །ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པའི་རིམ་པས་མི་རྟོག་པའི། །བླ་མེད་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་ཕྱིར་བརྩམ་པར་བྱ། །འདི་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐོག་མར་བཤད་བྱ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ སྨོས་པ་དང་། བར་དུ་བཤད་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་བཤད་པ། ཐ་མར་མཚན་གྱི་ངེས་ཚིག་གི་དོན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི་རྒྱ་གར་ལེགས་པར་སྦྱར་བའི་སྐད་དུ་ནི་མ་དྷྱ་ནི་བོད་སྐད་ དུ་བསྒྱུར་ན་དབུས་དང་། ཨན་ཏ་ནི་མཐའ་དང་། བི་བྷཱ་ག་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་། ཀཱ་རི་ཀ་ནི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་དབུས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་། 2-569 སྒྲོ་འདོགས་དང་སྐུར་པའི་མཐའ་དང་། དེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་འགྲེལ་ཞིང་གཏན་ལ་འབེབས་པ་དང་། ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ནི་གཞུང་ཡི་གེ་བརྒྱད་མའི་ཚིགས་བཅད་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུད་རྩུབ་པར་ བྱེད་པའི་ཞེ་སྡང་སོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་དམིགས་པ་མེད་པའི་བྱམས་སོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་ཁྱབ་པར་མཛད་པའི་ངང་ཚུལ་ཡིན་པས་འཇམ་པ་དང་། དཔལ་གྱི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པའམ་འདུལ་བྱ་ཀུན་གྱི་ དཔལ་མགོན་དུ་གྱུར་པས་དཔལ་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། སྐྱེ་བོ་སོ་ཐིགས་ཀྱི་མཆོད་བརྗོད་དུ། མཐའ་དག་བྱམས་པས་ཁྱབ་པས་འཇམ་པའི་ངང་། །དཔལ་གྱི་འབྱུང་གནས་འཇམ་དཔལ་ཀུན་གྱི་དཔལ། །ཞེས་པ་ ལྟར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ན་བྱིས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་ལ་གཞོན་ནུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟར། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིས་པར་གྱུར་པའི་མ་དག་པའི་ ས་ལས་འདས་ཏེ་དག་པའི་ས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཞེས་མི་ཕམ་བཤེས་གཉེན་འཆད་དོ། །ཕྱག་འཚལ་བ་ནི་མགོས་བཏུད་པ་སྟེ། ཡ་མ་རིས་རབ་ཏུ་བཏུད་ཅིང་ལུས་ཕུལ་ནས་ སོ་ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། བཙུན་པ་ཟླ་བ་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བཞེ

【現代漢語翻譯】《中邊分別論》釋第一品有無之法愚昧而謗之釋《中邊分別論》釋，中觀之莊嚴。頂禮一切佛與菩薩！以智慧等同法身而證悟成佛，以慈悲善轉法輪，以事業調伏弟子，向三世一切諸佛頂禮！天與非天、人非人等，以珍寶冠冕、瓔珞搖曳，以其足蓮供養者，祈願勝者彌勒令我等安樂！為闡明遠離增損之法界無我之義，以分別之詞句作清晰之釋，以聞思修之次第，為生起無分別之無上智慧而著述。此有三：首先說明所釋之法名，中間解釋所釋論典之義，最後解釋名稱之詞義。首先，印度善語為madhyānta，譯為藏語為དབུས（中央，梵文天城體：मध्य, 梵文羅馬擬音：madhya，漢語字面意思：中央），anta為མཐའ（邊，梵文天城體：अन्त, 梵文羅馬擬音：anta，漢語字面意思：邊），vibhāga為རྣམ་པར་འབྱེད་པ（分別，梵文天城體：विभाग, 梵文羅馬擬音：vibhāga，漢語字面意思：分別），kārikā為ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ（頌，梵文天城體：कारिका, 梵文羅馬擬音：kārikā，漢語字面意思：頌），即中央之法界無二，增益與誹謗之邊，分別彼等即解釋並確定，頌即以八字一句之偈頌所作。以令心粗暴之嗔恨等之對治，以無緣之慈等遍佈有情之狀態，故為寂靜，為功德之來源或為所化一切之功德怙主，故為吉祥。如論師龍樹于《供養贊》中雲：『一切以慈遍佈故，寂靜之狀態，功德之來源，寂靜一切之吉祥。』如世間超越孩童之狀態稱為青年，如是，具普variable意識之相之煩惱等，超越孩童之不清凈地，安住于清凈地，故稱青年，彌旁友如是說。頂禮即頭叩地，以身敬獻也。

【English Translation】 Commentary on Distinguishing the Middle from the Extremes Chapter 1: Commentary on Abandoning Slander Due to Ignorance of the Dharma of Existence and Non-existence Commentary on Distinguishing the Middle from the Extremes, Ornament of the Middle Way. Homage to all Buddhas and Bodhisattvas! Having awakened into Buddhahood equally with the Dharmakaya through wisdom, having excellently turned the wheel of Dharma through compassion, and having accomplished the purpose of taming disciples through deeds, I pay homage to all Buddhas of the three times! Gods, demigods, humans, and non-humans, etc., with jeweled crowns and swaying garlands, who offer to the lotus feet of the one, may the Victorious Maitreya grant us well-being! To clearly explain the meaning of the selfless Dharma realm, free from exaggeration and denigration, with a commentary made of distinct words, I will compose this in order to generate the non-conceptual, supreme wisdom through the stages of hearing, thinking, and meditating. This has three parts: first, stating the name of the Dharma to be explained; second, explaining the meaning of the treatise to be explained; and third, explaining the meaning of the etymology of the name. First, in the elegant Indian language, madhyānta; translated into Tibetan, དབུས（center, Devanagari: मध्य, Romanized Sanskrit: madhya, literal meaning: center）; anta is མཐའ（end, Devanagari: अन्त, Romanized Sanskrit: anta, literal meaning: end）; vibhāga is རྣམ་པར་འབྱེད་པ（distinguishing, Devanagari: विभाग, Romanized Sanskrit: vibhāga, literal meaning: distinguishing）; kārikā is ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ（verse, Devanagari: कारिका, Romanized Sanskrit: kārikā, literal meaning: verse）; that is, the Dharma realm of the center is non-dual, the extremes of exaggeration and denigration; distinguishing them is explaining and determining; verse is made in stanzas of eight syllables per line. The antidote to anger, etc., which makes the mind harsh, is the state of pervading sentient beings with impartial love, etc., therefore it is peaceful; being the source of glory or being the glorious protector of all to be tamed, therefore it is auspicious. As the teacher Nāgārjuna said in 'Hymn of Praise': 'Because everything is pervaded by love, the state of peace, the source of glory, the auspiciousness of all peace.' Just as in the world, one who has passed the stage of childhood is called a youth, so too, the afflictions that are characterized by constant conceptualization have passed from the impure ground of being a child and abide on the pure ground, therefore it is called youth, as Mipam says. Prostration is bowing the head to the ground, offering the body with reverence.

ད་པས་གླེང་བསླང་བ་ལྔ་པའི་ལན་དུ་རྩིས་མགོ་ལྔས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་འདིའི་མིང་ཅི་ལ་བཏགས་ཞེ་ན། 2-570 བསྡུ་ན་བཏགས་པའི་གནས་སྐབས་བཞི་སྟེ། ག་ཡ་གོ་རི་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཡུལ་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་བཏགས་པ་དང་། གང་ཟག་གི་གནས་སྐབས་ལ་བཏགས་པ་གཙུག་ན་རིན་པོ་ཆེས་ཞུས་པའམ་དྲི་ མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་དང་། དཔེའི་གནས་སྐབས་ལ་བཏགས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལྟ་བུ་དང་། དོན་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་བཏགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རྣམས་ལས། འདི་ནི་དོན་ལ་གཙོ་བོར་བཏགས་པ་སྟེ་འདིས་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པའི་དབུ་མ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ཕྱི་མ་གཉིས་ལྟར་ན་བྱེད་ལས་དང་རྗོད་བྱེད་ལ་བཏགས་པར་ཡང་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ གང་ཟག་སུའི་དོན་དུ་མཛད་ཅེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་ཆེད་དམ། རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་ལམ་བཤད་པས་ཐེག་པ་ཀུན་གྱི་འགྲོ་བའི་གདུལ་བྱའི་དོན་དུ་མཛད་པའོ། །འདིའི་མཛད་པ་པོ་སུ་ ཞིག་ཅེ་ན། འཕགས་པ་བྱམས་པ་སྟེ། དེའང་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་ཤེས་དང་། གཟུངས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། དབང་དང་། བཟོད་ པ། རྣམ་ཐར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་ཐམས་ཅད་ལས་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའོ། །དེའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱིས་བསྟན་བཅོས་འདི་མངོན་དུ་གྱུར་ནས་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་ལ་གསུངས་ཤིང་། 2-571 སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ཀྱང་འདིའི་འགྲེལ་པ་མཛད་དོ། །དེའི་སློབ་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་བློ་གྲོས་བརྟན་པས་འགྲེལ་བཤད་མཛད་དེ་ཞར་ལས་འོངས་པའོ། །བསྟན་བཅོས་འདིའི་གཞུང་ཚད་ནི་ཇི་ ཙམ་ཞིག་ཅེ་ན། ལེའུ་ལྔའི་སྐབས་ལྔའི་བདག་ཉིད་དེ་ཤླཽ་ཀ་བརྒྱ་དང་བཅུ་བཞི་ལྷག་ཙམ་ཡོད་པར་མངོན་ནོ། །འདིའི་དགོས་པ་ནི་ཅི་ཞིག བསྟན་བཅོས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དམ། །ཡང་ན་ལས་ནི་ འགའ་ཞིག་ལ། །ཇི་སྲིད་དགོས་པ་མ་བརྗོད་པ། །དེ་སྲིད་དེ་ནི་སུ་ཡིས་འཛིན། །ཞེ་ན། འདིའི་དགོས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བདག་མེད་པའི་དོན་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་ནས་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་རྨོངས་པ་ ཟློག་པ་སྟེ། བདེ་བླག་ཏུ་ནི་རྟོགས་པ་ཞེས། །བྱ་བ་རྩོམ་པའི་དགོས་པ་ཡིན། །ཞེས་དང་། བསྟན་བཅོས་རྨོངས་པ་ཟློག་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །དགོས་པ་དེ་ནི་བརྗོད་བྱས་སྟོང་པའི་བསྟན་བཅོས་ ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པས་བརྗོད་བྱ་བསྟན་དགོས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སམ་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྗོད་བྱེད་བསྟན་བཅོས་ནི་ལེའུ་བཅུ་པའི་ངག་ལྟ་བུ་ མ་ཡིན་པར་ཚིག་སྔ་ཕྱི་འབྲེལ་ཆགས་པ་དང་། སྐྱེས་བུའི་དོན་བརྗོད་པ་དང་། དོན་དེ་སྒྲུབ་ནུས་ཀ

【現代漢語翻譯】現在，作為對五個提問中的第五個的迴應，可以通過五個要點來理解：這部論著的名稱是什麼？如果總結一下，命名的依據有四種情況：如『伽耶』（地名，Gaya）或『郭里』（地名，Gori）等地名的情況；以人名命名的情況，如『頂髻寶所請問』或『無垢稱所說』；以比喻命名的情況，如《金剛經》（Vajracchedika）；以及以意義命名的情況，如『佛地』。而這部論著主要是以意義來命名的，因為它闡述了遠離二邊的中觀。如果按照后兩個詞來理解，也可以說是以作用和所詮釋來命名的。那麼，這部論著是爲了誰的利益而作的呢？是爲了菩薩的行持，還是爲了闡述三類種姓的道路，從而爲了所有乘的所化有情的利益而作的呢？這部論著的作者是誰呢？是聖彌勒（Maitreya）。因為他是一生補處菩薩，擁有菩薩的現觀、總持、無礙解、三摩地、自在、忍辱和所有解脫的殊勝波羅蜜多，並且從所有菩薩地中完全清凈了一切障礙。通過他的加持，聖無著（Asanga）通過法流顯現了這部論著，並傳授給了世親論師（Vasubandhu）。世親論師也撰寫了這部論著的註釋。他的弟子，擁有殊勝智慧的堅慧（Sthiramati），也撰寫了解釋，這是順帶產生的。這部論著的篇幅有多長呢？具有五品和五節的性質，大約有一百一十四頌多一點。這部論著的必要性是什麼呢？『所有的論著，或者是一些行為，如果必要性沒有被闡述，那麼誰會接受它呢？』這部論著的必要性是，通過輕易地理解法界無我的意義，來消除增益和損減的愚癡。如『輕易地理解，是行為的必要性』，以及『論著是消除愚癡的』。因此，如果必要性不能通過所表達的空性論著來實現，那麼就必須闡述所表達的內容，那就是遠離二邊的法界，也就是中道。

【English Translation】 Now, as a response to the fifth of the five questions, it can be understood through five points: What is the name of this treatise? If summarized, there are four instances of naming: such as 'Gaya' or 'Gori,' which are named after places; instances of naming after persons, such as 'Requested by Crown Jewel' or 'Taught by Immaculate Fame'; instances of naming after metaphors, such as the 'Diamond Cutter (Vajracchedika)'; and instances of naming after meaning, such as 'Buddha-land.' This treatise is mainly named after meaning, as it elucidates the Middle Way that abandons the two extremes. If understood according to the latter two words, it can also be said to be named after function and what is being expressed. For whose benefit was this treatise composed? Was it for the practice of Bodhisattvas, or to explain the path of the three lineages, thereby for the benefit of the trainable beings of all vehicles? Who is the author of this treatise? It is the noble Maitreya. Because he is a one-birth-bound Bodhisattva, possessing the excellent Paramitas of the Bodhisattva's Abhisamaya, Dharani, Analytical Knowledge, Samadhi, Sovereignty, Patience, and all Liberations, and having completely purified all obscurations from all Bodhisattva grounds. Through his blessing, the noble Asanga manifested this treatise through a stream of Dharma and taught it to Master Vasubandhu. Master Vasubandhu also composed a commentary on this treatise. His disciple, Sthiramati, who possessed excellent wisdom, also wrote an explanation, which arose incidentally. What is the length of this treatise? It has the nature of five chapters and five sections, with a little more than one hundred and fourteen Shlokas. What is the necessity of this treatise? 'All treatises, or some actions, if the necessity is not explained, then who will accept it?' The necessity of this treatise is to easily realize the meaning of the selflessness of Dharmadhatu, thereby eliminating the delusion of addition and subtraction. As it says, 'Easily realizing is the necessity of action,' and 'The treatise is to eliminate delusion.' Therefore, if the necessity cannot be achieved through the treatise on emptiness that is being expressed, then what is being expressed must be explained, which is the Dharmadhatu that abandons the two extremes, which is the Middle Way.

ྱི་ཐབས་ཏེ་ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་ནོ། །ཡང་ན་བསླབ་པ་གསུམ་སྐྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སྒོ་གསུམ་ཚོགས་པར་དབྱུང་དུ་མི་རུང་བའི་ལས་བཟློག་པ་དང་ཚོགས་པར་དབྱུང་བའི་ལས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་སློབ་མ་འཆོས་པར་བྱེད་པའམ། 2-572 ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་འཆོས་པ་དང་། ངན་འགྲོ་དང་སྲིད་པ་ལས་སྐྱོབ་པས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉིང་དགོས་ནི་ཐོས་བསམ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའོ། །འབྲེལ་པ་ནི་ཉིང་དགོས་དགོས་པ་ལས་རག་ལུས་པ་དང་། དགོས་པའང་བསྟན་བཅོས་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། ། ད་ནི་དཀྱུས་མ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ ལ་གཉིས། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། དེའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་བཤད་པའི་མན་ངག་རྩིས་མགོ་ལྔས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་རྣམ་གཞག་བྱས་ པའི་དགོས་པ་ནི། དཀྱུས་ས་བསྟན་པའི་རྟ་ཐོགས་པ་མེད་པར་རྒྱུག་པ་བཞིན། ལུས་རྣམ་གཞག་ཐོག་མར་བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡན་ལག་བརྒྱས་བཤད་བདེ་བླག་ཏུ་སློབ་མས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ རོ། །གཉིས་པ་བསྡུས་པའི་དོན་ནི། བསྟན་བཅོས་འདིས་བསྟན་པའི་སྒོ་བསྡུས་ན་གནས་བདུན་གྱིས་འཆད་ཅེས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ནི། །དངོས་པོ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཡང་དག་བཤད། །ཅེས་པ་ལྟར་རོ། ། གསུམ་པ་ཚིག་གི་དོན་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་མཚན་ཉིད་ནི། འཆད་པའི་སྒོ་བསྡུས་པ་གང་ཡན་ལག་རྒྱས་བཤད་ལ་ཁྱབ་ཅིང་། ཡན་ལག་རྒྱས་བཤད་རྩོམ་པའི་ཐོག་མར་འཇུག་པའོ། །གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ལས། 2-573 དང་པོ་དངོས་ནི། དོན་གྱི་ལུས་དང་སྒྲའི་ལུས་ཏེ་དོན་བདུན་དང་ལེའུར་བཅད་པ་ལྔའོ། །དེ་ལ་དོན་གྱི་ལུས་ནི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེའང་འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ན་མཚན་ཉིད་དེ་ ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་རྣམ་བྱང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲིབ་པ་ནི་ལྔ་བཅུ་རྩ་གསུམ་མོ། །དེ་ཁོ་ན་ནི་ཕྱིན་ཅི་ མ་ལོག་པའི་བློའི་དམིགས་པ་སྟེ་བཅུའོ། །སྤང་བྱའི་གཉེན་པོ་དག་ནི་ལམ་མོ། །དེ་གོམས་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྒོམ་པ་དང་དེའི་གནས་སྐབས་ནི་བཅུ་དགུ་སྟེ་ལམ་དེ་རྒྱུན་གྱིས་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ དང་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་སྨིན་ལ་སོགས་པ་བཅོ་ལྔ་ཡིན་ལ་ཐོབ་པ་རྙེད་པའོ། །འདིས་འགྲོ་བས་ན་ཐེག་པ་ཡིན་ལ་བླ་ན་མེད་པའང་ཡིན་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོའོ། །གཉིས་ པ་དེར་གྲངས་ངེས་པ་ནི། དོན་བདུན་པོ་འདིར་བཤད་ཀྱི། གཞན་མང་བའམ་ཉུང་བ་ནི་འདིར་མི་འཆད་དོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་བ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་གནས་གཉིས་ཏེ། དེའང་ དང་པོ་དྲུག་ལ་དམིགས་པ་ཤེས་བྱ། སྤྱོད་པ་ཉམས་ལེན། བླངས་པའི་འབྲས་བུ་གསུམ་ལས།

【現代漢語翻譯】即是具有三種特點的方法。或者通過生起三種學處，阻止三門不被納入（惡）業，並使之進入納入（善）業，從而調伏弟子。調伏煩惱之敵，從惡趣和有（輪迴）中救護，因此具有論典的特徵。究竟的必要是，通過聽聞、思維等次第，獲得超越世間的不分別的智慧。關係是，究竟的必要依賴於必要，而必要是不誤解論典本身。現在開始進入正文，這有兩部分：論典的體性之安立，及其支分之廣說。首先，由導師世親所說的口訣，以五種算術開頭來理解：體性安立的必要是，如同在正文顯示時，駿馬毫無阻礙地奔跑一樣。依賴於首先顯示的體性安立，爲了使弟子們容易理解支分的廣說。第二，總攝的意義是：如果總攝這部論典所詮釋的門徑，則是以七處來講解，如《般若波羅蜜多經》所說：『般若波羅蜜多，以八事而如實說。』第三，詞義有四方面，首先是定義：總攝所詮釋的門徑，遍及支分的廣說，並且是開始撰寫支分廣說的開端。第二是分類，有兩方面，首先是正文：意義的體性和詞語的體性，即七種意義和五章分。其中，意義的體性是定義等，這些也由此來表示，因此定義即是：一切煩惱的定義和清凈的定義。障礙生起善法的障礙有五十三種。那唯一是不顛倒的智慧的對境，即十種。所斷的對治是道。修習它是修，而它的階段是十九種，即道持續生起的差別。果是異熟等十五種，獲得是證得。由此而行是乘，也是無上的，即是修等三種。第二，在此確定數量是：這七種意義在此講解，其他更多或更少則不在此講解。其原因也有共同大乘和非共同大乘兩種情況，即前六種是所緣境，應知；行持是修持；所取的果是三種。

【English Translation】 It is a method that possesses three special characteristics. Alternatively, by generating the three trainings, it prevents the three doors from being included in (negative) actions and causes them to engage in actions that include (positive) actions, thereby taming the disciples. Taming the enemy of afflictions, protecting from evil destinies and existence (samsara), thus possessing the characteristics of a treatise. The ultimate necessity is to gradually attain non-conceptual wisdom that transcends the world through the sequence of listening, contemplation, and so on. The relationship is that the ultimate necessity depends on the necessity, and the necessity is none other than not misunderstanding the treatise itself. Now, let us proceed to the main text, which has two parts: the establishment of the nature of the treatise and the extensive explanation of its branches. First, the instructions explained by the master Vasubandhu are to be understood by the five arithmetic heads: The necessity of establishing the nature is like a horse running unhindered when the text is shown. Relying on the initial presentation of the nature, it is for the sake of the disciples to easily understand the extensive explanation of the branches. Second, the condensed meaning is: if the doors taught by this treatise are condensed, then it is explained by seven places, as it is said in the Prajnaparamita Sutra: 'The Perfection of Wisdom is truly explained by eight things.' Third, the meaning of the words has four aspects, first is the definition: the condensed explanation of the doors, pervading the extensive explanation of the branches, and it is the beginning of writing the extensive explanation of the branches. Second is the classification, with two aspects, First is the actual text: the nature of the meaning and the nature of the words, that is, the seven meanings and the five chapters. Among them, the nature of the meaning is the definition, etc., and these are also indicated by this, therefore the definition is: the definition of all afflictions and the definition of purification. The obstructions that hinder the arising of virtuous dharmas are fifty-three. That alone is the object of non-perverted wisdom, which is ten. The antidotes to be abandoned are the paths. Practicing it is meditation, and its stages are nineteen, that is, the difference of the continuous arising of the path. The result is the fifteen kinds of Vipaka and so on, and attainment is achievement. That by which one goes is the vehicle, and it is also unsurpassed, that is, the three, such as practice. Second, the determination of the number here is: these seven meanings are explained here, but others, more or less, are not explained here. The reason for this is also the two situations of the common vehicle and the non-common vehicle, that is, the first six are the objects, to be known; the conduct is practice; the fruit to be taken is three.

དང་པོ་མཚན་ཉིད་ནི་སྤྱིར་ཤེས་བྱ་དང་། གཉིས་པ་སྒྲིབ་པ་ནི་སྤང་བྱར་ཤེས་བྱ་དང་། གསུམ་པ་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཐོབ་བྱར་ཤེས་བྱ་སྟེ་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་དང་། 2-574 དེ་ལ་དམིགས་ནས་སྤྱོད་པ་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་ནི་བཞི་པ་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་དང་། ལྔ་པ་དེ་ཆེ་འབྲིང་སོགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་སྟེ་གཉིས་དང་། བླངས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དྲུག་པ་འབྲས་བུ་ཐོབ་ པ་སྟེ་དྲུག་ལས་མང་མི་དགོས་ལ་ཉུང་བ་ནི་མི་འདུ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཐེག་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའང་དམིགས་པ་དང་སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་གསུམ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པས། ཐེག་པ་བླ་ན་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཆོས་གསུམ་གསུམ་བསྟན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གནས་བདུན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་རྣམ་གྲངས་ནི་མདོར་བསྡུས་པ་ཞེས་སོགས་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་ ཀྱང་བསྟན་དུ་རུང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཀུན་གྱིས་ལུས་ནི་མདོར་བསྡུས་ན། །རྡོ་རྗེ་ཡི་ནི་གནས་བདུན་འདི་དག་གོ །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། སྤྱི་སྡོམ་དང་མདོར་བསྟན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། དོན་བསྡུས་པ་ཞེས་ ཀྱང་བྱའོ། །བཞི་པ་ངེས་ཚིག་ནི་ཡང་དག་རྣམས་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རམ། །ངག་ཚིག་གིས་བསགས་པའི་ཕྱིར་རམ། །ཕྱི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཁོག་པ་ལ་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟར་བརྗོད་བྱའི་ དོན་གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྗོད་བྱེད་བསྟན་བཅོས་འཇུག་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཞེས་བྱའོ། །བཞི་པ་གོ་རིམ་ངེས་པས་མཚམས་སྦྱར་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། 2-575 བྱང་སེམས་མོས་སྤྱོད་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པས་དང་པོ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པར་བྱ་དགོས་པས་མཚན་ཉིད་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་ཤེས་དགོས་ཏེ་མ་ཤེས་ ན་ཉེས་པ་མི་མཐོང་བས་མི་སྤོང་ལ། དེ་མ་སྤངས་ན་མི་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་བཤད་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་དམིགས་པ་གང་གིས་སྒྲིབ་པ་ལས་སེམས་གྲོལ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ བསྟན་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་དམིགས་པ་དེས་སྒྲིབ་པ་དེ་གང་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་གིས་ཟད་པར་གྱུར་བ་གཉེན་པོ་བཤད་ཅིང་། དེའི་འོག་ཏུ་དེ་སྒོམ་པ་ན་སྤང་བྱ་དང་ གཉེན་པོ་ཆེ་འབྲིང་དང་ཆུ་འབྲིང་གི་རིམ་པས་འགྲིབ་པ་དང་འཕེལ་བའི་གནས་སྐབས་བསྟན་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐོབ་ནས་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་དེ་ཐོབ་པ་བཤད་ ལ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིགས་ཅན་གསུམ་ཀ་དང་ཐུན་མོང་བ་བླ་མ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པས་དང་པོར་བསྟན་ལ། བྱང་སེམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པས་ཕྱིས་བསྟན་ཏེ། འཁོར་ འདས་བཞིན་དམན་པ་དང་མཆོག་གི་རིམ་པ་ཡིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་ན་རེ། ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་པོར་མཚན་ཉིད་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་ནི་སྒྲིབ་པ་དང་ར

【現代漢語翻譯】首先，『體性』（mtshan nyid）指的是普遍所知的事物（ཤེས་བྱ་，she bya）；其次，『障礙』（sgrib pa）指的是應當斷除的事物（སྤང་བྱར་ཤེས་བྱ་，spang byar shes bya）；第三，『真如』（de kho na）指的是應當證得的事物（ཐོབ་བྱར་ཤེས་བྱ་，thob byar shes bya），這是所知的對境。針對這些對境而修持的方法是：第四，修習對治（གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་，gnyen po sgom pa）；第五，對治有大小等不同階段（དེ་ཆེ་འབྲིང་སོགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་，de che 'bring sogs kyi gnas skabs），分為兩種；所獲得的果實是：第六，獲得果位（འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་，'bras bu thob pa）。這六者不多不少，因為少了就無法包含所有內容。共同乘（ཐེག་པ་ཐུན་མོང་，theg pa thun mong）和不共乘（ཐེག་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་，theg pa thun mong ma yin pa）也通過對境、修持和果實這三者，由無上三寶（བླ་ན་མེད་པ་གསུམ་，bla na med pa gsum）來闡釋。因此，根據有上乘（ཐེག་པ་བླ་ན་ཡོད་，theg pa bla na yod）和無上乘（ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་，theg pa bla na med）的三種法（ཆོས་གསུམ་，chos gsum）的闡釋，而分為七個部分。第三，『名相』（rnam grangs）可以通過其他名稱來闡釋，如『簡略』（mdor bsdus pa）等。正如所有論典所說：『如果將身體簡略概括，那就是這七個金剛處。』也可以稱為『總綱』（spyi sdom）和『簡要說明』（mdor bstan），也可以稱為『意義概括』（don bsdus pa）。第四，『定義』（nges tshig）是因為它普遍涵蓋了所有正確的事物，或者是因為它是由言語詞句積累而成，或者是因為內外諸蘊（སྐྱེ་མཆེད་，skye mched）所佔據的空隙被稱為身體（ལུས་，lus），同樣，論典所要表達的意義所依賴之處，也是言語表達所進入的地方，因此稱為『身體』。第四，通過確定順序來連線：這與超越世間的智慧（ཡེ་ཤེས་，ye shes）的生起相一致。菩薩（བྱང་སེམས་，byang sems）安住于戒律（ཚུལ་ཁྲིམས་，tshul khrims），因此首先必須精通煩惱（ཉོན་མོངས་，nyon mongs）和清凈（རྣམ་བྱང་，rnam byang）的體性，所以先講體性；之後必須瞭解障礙，如果不瞭解障礙，就看不到過患，不捨棄障礙，就無法解脫，所以講障礙；之後闡釋通過何種對境使心從障礙中解脫，那就是真如；之後闡釋通過何種精進的修行使對境徹底消除障礙，那就是對治；之後闡釋在修習對治時，所斷之物和對治的大小以及逐漸減少和增長的階段；之後闡釋獲得超越世間的法，果實顯現，所以講獲得果位；所有這些都與三種根性（རིགས་ཅན་གསུམ་，rigs can gsum）相同，並與上師（བླ་མ་，bla ma）無別，所以首先闡釋；菩薩的乘是無上的，所以之後闡釋，就像輪迴（འཁོར་བ་，'khor ba）和涅槃（མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་，mya ngan las 'das pa）一樣，有低劣和殊勝的次第。有些人說：爲了精通煩惱和清凈的體性，所以首先闡釋體性。其中，煩惱是障礙，而清凈是真如，所以之後闡釋障礙和真如；之後闡釋通過何種方法從障礙中解脫，那就是對治；之後闡釋通過修習對治，逐漸減少和增長的階段；之後闡釋獲得果位。

【English Translation】 Firstly, 'nature' (mtshan nyid) refers to the generally knowable things (ཤེས་བྱ་, she bya); secondly, 'obscurations' (sgrib pa) refers to the things that should be abandoned (སྤང་བྱར་ཤེས་བྱ་, spang byar shes bya); thirdly, 'suchness' (de kho na) refers to the things that should be attained (ཐོབ་བྱར་ཤེས་བྱ་, thob byar shes bya), which is the object of knowledge. The way to practice based on these objects is: fourthly, cultivating antidotes (གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་, gnyen po sgom pa); fifthly, the stages of the antidotes being large, medium, etc. (དེ་ཆེ་འབྲིང་སོགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་, de che 'bring sogs kyi gnas skabs), which are divided into two; the fruit obtained is: sixthly, obtaining the fruit (འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་, 'bras bu thob pa). These six are neither too many nor too few, because if there are fewer, it will not include everything. The common vehicle (ཐེག་པ་ཐུན་མོང་, theg pa thun mong) and the uncommon vehicle (ཐེག་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་, theg pa thun mong ma yin pa) are also explained through the three: object, practice, and fruit, by the three unsurpassed ones (བླ་ན་མེད་པ་གསུམ་, bla na med pa gsum). Therefore, based on the explanation of the three dharmas (ཆོས་གསུམ་, chos gsum) of the superior vehicle (ཐེག་པ་བླ་ན་ཡོད་, theg pa bla na yod) and the unsurpassed vehicle (ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་, theg pa bla na med), it is divided into seven parts. Thirdly, 'categories' (rnam grangs) can also be explained through other names, such as 'brief' (mdor bsdus pa). Just as all treatises say: 'If the body is briefly summarized, it is these seven vajra places.' It can also be called 'general summary' (spyi sdom) and 'brief explanation' (mdor bstan), and it can also be called 'meaning summary' (don bsdus pa). Fourthly, 'definition' (nges tshig) is because it universally covers all correct things, or because it is accumulated by words and sentences, or because the space occupied by the internal and external aggregates (སྐྱེ་མཆེད་, skye mched) is called the body (ལུས་, lus), similarly, the place on which the meaning to be expressed by the treatise depends is also the place where the expression enters, therefore it is called 'body'. Fourthly, connecting by determining the order: this is consistent with the arising of wisdom (ཡེ་ཤེས་, ye shes) that transcends the world. Since the Bodhisattva (བྱང་སེམས་, byang sems) abides in discipline (ཚུལ་ཁྲིམས་, tshul khrims), one must first be proficient in the nature of afflictions (ཉོན་མོངས་, nyon mongs) and purification (རྣམ་བྱང་, rnam byang), so the nature is explained first; after that, one must understand the obscurations, because if one does not understand the obscurations, one will not see the faults, and if one does not abandon the obscurations, one will not be liberated, so the obscurations are explained; after that, it is explained through which object the mind is liberated from the obscurations, which is suchness; after that, it is explained through which diligent practice the object completely eliminates the obscurations, which is the antidote; after that, it is explained the stages of decrease and increase in the size of the object to be abandoned and the antidote when cultivating it; after that, it is explained that the fruit manifests after obtaining the dharma that transcends the world, so it is explained the attainment of the fruit; all of these are the same for all three types of beings (རིགས་ཅན་གསུམ་, rigs can gsum) and are inseparable from the guru (བླ་མ་, bla ma), so it is explained first; the vehicle of the Bodhisattva is unsurpassed, so it is explained later, just like samsara (འཁོར་བ་, 'khor ba) and nirvana (མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་, mya ngan las 'das pa), there is a sequence of inferior and superior. Some say: in order to be proficient in the nature of afflictions and purification, the nature is explained first. Among them, afflictions are obscurations, and purification is suchness, so the obscurations and suchness are explained later; after that, it is explained through which method one is liberated from the obscurations, which is the antidote; after that, it is explained the stages of gradual decrease and increase through cultivating the antidote; after that, it is explained the attainment of the fruit.

ྣམ་བྱང་ནི་དེ་ཁོ་ནའོ། ། 2-576 དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བས་སྒྲིབ་པ་དང་དེ་ཁོ་ན་རིམ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་ལམ་མོ། ལམ་ཆེ་འབྲིང་སོགས་ཐོག་མ་བར་སོགས་སུ་ དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་སོ། །གནས་སྐབས་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པས་དེའི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་སོགས་དང་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཐེག་ ཆེན་གྱི་ཚུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་བསྟན་ཞེས་འཆད་དོ། །ལྔ་པ་བརྒལ་ལན་གྱིས་ངེས་པ་སྐྱེད་པ་ནི། མཚོན་པར་བྱེད་པས་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན། མཚན་མཚོན་བྱ་བྱེད་ཡིན་པས་ རྫས་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། མཚོན་བྱའི་རང་བཞིན་ཉིད་མཚན་ཉིད་དེ། སའི་ཁམས་ཀྱི་སྲ་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་བྱ་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་གཅིག་ ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པས་བྱ་བྱེད་ཡིན་ནོ། །རྣམ་འགྲེལ་ལས། གལ་ཏེ་བྱ་བྱེད་གཅིག་ཡིན་པར། །འགལ་ལོ་ཞེ་ན་མི་བདེན་ཏེ། །ཆོས་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་ཕྱིར། །དངོས་སུ་ཐ་དད་མེད་པར་ འདོད། །ཅེས་སོ། །ཡང་ཡ་མཱ་རི་ན་རེ། ངག་གི་རང་བཞིན་ལས་གཞན་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མ་དམིགས་པས་བརྗོད་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་སུ་མི་འཐད་ཅེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་བྱ་བསྟན་པའི་སྒོ་བསྡུས་པ་ཉིད་ལུས་ཡིན་པས་རྗོད་བྱེད་བརྗོད་བྱ་དང་བཅས་པ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 2-577 འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་ཀྱང་། དོན་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་སུ་ས་སྡེར་བཤད་ཅེས་བླ་མ་གསུང་ངོ་། །དོན་དྲུག་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ན། མཚན་ཉིད་ཀྱང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཙམ་ལས་ཆོས་གཟུང་འཛིན་ མེད་པར་མི་འཐད་ཅེ་ན། མ་ངེས་ཏེ་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་བཞིན་ནོ། ། གཉིས་པ་ཡན་ལག་རྒྱས་བཤད་ལ་བདུན། མཚན་ཉིད་དང་། སྒྲིབ་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་དང་། གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་དང་། དེའི་ གནས་སྐབས་དང་། འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་། ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས། ཆོས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དང་པོ་ལ་བརྒྱད། ཀུན་རྟོག་ཡོད་ མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྤྱིར་བསྟན། ཀུན་རྟོག་སོ་སོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད། ཀུན་རྟོག་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཀུན་རྟོག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ མཚན་ཉིད། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། སྐད་ཅིག་རྒྱུད་མར་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟེན་འབྲེལ་ལོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ཡོད་མེད་རང་བཞིན་དངོས་ནི། སྒྲ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཆོས་རྣམ་འབྱེད་པ་དབུ་མ་པར་ཁས་ལེན་པ་ཁ་ཅིག དོན་དམ་པའམ་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་དོན་དམ་རང་བཞིན་ཡེ་མེད་ཅེས་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡོ

【現代漢語翻譯】 རྣམ་བྱང་ནི་དེ་ཁོ་ནའོ། ། (nang byang ni de kho na'o)——清凈即是真如。 དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བས་སྒྲིབ་པ་དང་དེ་ཁོ་ན་རིམ་པ་བཞིན་ནོ། ། (de kho na nyid rtogs pas sgrib pa spong bas sgrib pa dang de kho na rim pa bzhin no)——通過證悟真如來去除障礙，因此障礙和真如是依次出現的。དེ་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་ལམ་མོ། (de spong ba'i thabs bstan pa'i phyir gnyen po lam mo)——爲了展示去除障礙的方法，對治道出現了。ལམ་ཆེ་འབྲིང་སོགས་ཐོག་མ་བར་སོགས་སུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་སོ། ། (lam che 'bring sogs thog ma bar sogs su dbye ba bstan pa'i phyir gnas skabs so)——爲了展示道有大、中等，以及初、中等階段的差別，各種階段出現了。གནས་སྐབས་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པས་དེའི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུའོ། ། (gnas skabs dang mthun pa'i 'bras bu thob pas de'i 'og tu 'bras bu'o)——由於獲得了與各階段相應的果，因此之後是果。དེ་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་སོགས་དང་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་བསྟན་ཞེས་འཆད་དོ། ། (de thams cad nyan thos sogs dang thun mong ba yin pas thun mong ma yin pa theg chen gyi tshul bstan pa'i phyir theg pa bla na med pa bstan zhes 'chad do)——因為這一切與聲聞等是共通的，爲了展示不共的大乘之理，所以宣說了無上乘。 ལྔ་པ་བརྒལ་ལན་གྱིས་ངེས་པ་སྐྱེད་པ་ནི། (lnga pa brgal lan gyis nges pa skyed pa ni)——第五，通過辯論產生定解：མཚོན་པར་བྱེད་པས་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན། (mtshon par byed pas mtshan nyid yin na)——如果說因為能表示所以是自性，མཚན་མཚོན་བྱ་བྱེད་ཡིན་པས་རྫས་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། (mtshan mtshon bya byed yin pas rdzas tha dad du 'gyur zhe na)——如果說名稱和所表示的是能作和所作，因此本體會變成不同的嗎？མཚོན་བྱའི་རང་བཞིན་ཉིད་མཚན་ཉིད་དེ། (mtshon bya'i rang bzhin nyid mtshan nyid de)——所表示的自性本身就是自性，སའི་ཁམས་ཀྱི་སྲ་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། ། (sa'i khams kyi sra ba nyid bzhin no)——就像地界的堅硬性一樣。ཡང་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་བྱ་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། (yang na bdag nyid kyis mtshon bya yin pas mtshan nyid yin pa'i phyir)——或者因為自身就是所表示的，所以是自性。ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པས་བྱ་བྱེད་ཡིན་ནོ། ། (ngo bo gcig la ldog pa tha dad pas bya byed yin no)——本體相同，但側面不同，所以是能作和所作。《རྣམ་འགྲེལ་》(rnam 'grel，釋量論)ལས། (las)——中說：གལ་ཏེ་བྱ་བྱེད་གཅིག་ཡིན་པར། །འགལ་ལོ་ཞེ་ན་མི་བདེན་ཏེ། ། (gal te bya byed gcig yin par/ 'gal lo zhe na mi bden te/)——『如果能作和所作是同一個，那是相違的』，如果這樣說，那是不真實的，ཆོས་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་ཕྱིར། །དངོས་སུ་ཐ་དད་མེད་པར་འདོད། ། (chos tha dad par khas len phyir/ dngos su tha dad med par 'dod/)——因為我們承認法是不同的，我們認為實際上沒有不同。ཅེས་སོ། ། (ces so)——如是說。ཡང་ཡ་མཱ་རི་ན་རེ། (yang ya mA ri na re)——還有，如果說，ངག་གི་རང་བཞིན་ལས་གཞན་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མ་དམིགས་པས་བརྗོད་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་སུ་མི་འཐད་ཅེ་ན། (ngag gi rang bzhin las gzhan la bstan bcos kyi tha snyad ma dmigs pas brjod bya bstan bcos kyi lus su mi 'thad ce na)——除了語言的自性之外，沒有其他的論典名稱，因此所說是論典的本體是不合理的，如果這樣說，མ་ཡིན་ཏེ། (ma yin te)——那不是的，བརྗོད་བྱ་བསྟན་པའི་སྒོ་བསྡུས་པ་ཉིད་ལུས་ཡིན་པས་རྗོད་བྱེད་བརྗོད་བྱ་དང་བཅས་པ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། (brjod bya bstan pa'i sgo bsdus pa nyid lus yin pas rjod byed brjod bya dang bcas pa bzung ba'i phyir ro)——因為所說之門的集合本身就是本體，因此包括能說和所說。 འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་ཀྱང་། (phags pa thogs med kyis kyang)——聖者無著也說：དོན་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་སུ་ས་སྡེར་བཤད་ཅེས་བླ་མ་གསུང་ངོ་། ། (don bstan bcos kyi lus su sa sder bshad ces bla ma gsung ngo)——『意義在論典的本體中以地的方式宣說』，上師如是說。དོན་དྲུག་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ན། (don drug thun mong ba yin na)——如果六義是共通的，མཚན་ཉིད་ཀྱང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཙམ་ལས་ཆོས་གཟུང་འཛིན་མེད་པར་མི་འཐད་ཅེ་ན། (mtshan nyid kyang gang zag gi bdag med tsam las chos gzung 'dzin med par mi 'thad ce na)——如果說自性也只是人無我，沒有法上的能取和所取是不合理的，མ་ངེས་ཏེ་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་བཞིན་ནོ། ། (ma nges te mngon pa kun las btus bzhin no)——那是不一定的，就像《阿毗達磨集論》一樣。 གཉིས་པ་ཡན་ལག་རྒྱས་བཤད་ལ་བདུན། (gnyis pa yan lag rgyas bshad la bdun)——第二，支分廣說有七：མཚན་ཉིད་དང་། (mtshan nyid dang)——自性，སྒྲིབ་པ་དང་། (sgrib pa dang)——障礙，དེ་ཁོ་ན་དང་། (de kho na dang)——真如，གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་དང་། (gnyen po sgom pa dang)——對治修習，དེའི་གནས་སྐབས་དང་། (de'i gnas skabs dang)——它的階段，འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་། ('bras bu thob pa dang)——獲得果，ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། ། (theg pa bla na med pa'o)——以及無上乘。དང་པོ་ལ་གཉིས། (dang po la gnyis)——第一，有二：ཆོས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། (chos 'dus byas kyi mtshan nyid)——有為法的自性，ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། ། (chos nyid 'dus ma byas kyi mtshan nyid do)——以及法性無為法的自性。དང་པོ་ལ་བརྒྱད། (dang po la brgyad)——第一，有八：ཀུན་རྟོག་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྤྱིར་བསྟན། (kun rtog yod med kyi mtshan nyid spyir bstan)——總的顯示有無分別的自性，ཀུན་རྟོག་སོ་སོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད། (kun rtog so so'i rang gi mtshan nyid)——各個分別的自性，ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད། (ngo bo nyid gsum du bsdud pa'i mtshan nyid)——歸納為三種自性的自性，ཀུན་རྟོག་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། (kun rtog med pa rtogs pa'i thabs kyi mtshan nyid)——證悟無分別的方法的自性，ཀུན་རྟོག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད། (kun rtog gi rab tu dbye ba'i mtshan nyid)——分別的詳細分類的自性，མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། (ming gi rnam grangs kyi mtshan nyid)——名稱的異名的自性，སྐད་ཅིག་རྒྱུད་མར་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད། (skad cig rgyud mar 'jug pa'i mtshan nyid)——剎那相續的自性，ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟེན་འབྲེལ་ལོ། ། (kun nas nyon mongs kyi mtshan nyid rten 'brel lo)——以及遍一切煩惱的自性是緣起。དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། (dang po la gnyis las)——第一，有二：དང་པོ་ཡོད་མེད་རང་བཞིན་དངོས་ནི། (dang po yod med rang bzhin dngos ni)——第一，有無自性真實是：སྒྲ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཆོས་རྣམ་འབྱེད་པ་དབུ་མ་པར་ཁས་ལེན་པ་ཁ་ཅིག (sgra ji lta ba bzhin chos rnam 'byed pa dbu ma par khas len pa kha cig)——有些隨文解義，將一切法區分為中觀，དོན་དམ་པའམ་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་དོན་དམ་རང་བཞིན་ཡེ་མེད་ཅེས་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡོད། (don dam pa'am don dam par med pa'i phyir chos thams cad ri bong gi rwa ltar don dam rang bzhin ye med ces skur pa 'debs pa yod)——因為勝義存在或勝義不存在，所以誹謗說一切法就像兔角一樣，根本沒有勝義自性。

【English Translation】 རྣམ་བྱང་ནི་དེ་ཁོ་ནའོ། ། (nang byang ni de kho na'o)——Purity is Suchness. དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བས་སྒྲིབ་པ་དང་དེ་ཁོ་ན་རིམ་པ་བཞིན་ནོ། ། (de kho na nyid rtogs pas sgrib pa spong bas sgrib pa dang de kho na rim pa bzhin no)——By realizing Suchness, obstacles are removed, therefore obstacles and Suchness appear in sequence. དེ་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་ལམ་མོ། (de spong ba'i thabs bstan pa'i phyir gnyen po lam mo)——To show the method of removing obstacles, the antidote path appears. ལམ་ཆེ་འབྲིང་སོགས་ཐོག་མ་བར་སོགས་སུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་སོ། ། (lam che 'bring sogs thog ma bar sogs su dbye ba bstan pa'i phyir gnas skabs so)——To show the differences in the path, such as great, medium, etc., and initial, intermediate, etc., the stages appear. གནས་སྐབས་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པས་དེའི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུའོ། ། (gnas skabs dang mthun pa'i 'bras bu thob pas de'i 'og tu 'bras bu'o)——Because the fruit corresponding to each stage is obtained, the fruit follows. དེ་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་སོགས་དང་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་བསྟན་ཞེས་འཆད་དོ། ། (de thams cad nyan thos sogs dang thun mong ba yin pas thun mong ma yin pa theg chen gyi tshul bstan pa'i phyir theg pa bla na med pa bstan zhes 'chad do)——Since all of this is common with the Shravakas, etc., to show the uncommon Mahayana principle, the unsurpassed vehicle is taught. ལྔ་པ་བརྒལ་ལན་གྱིས་ངེས་པ་སྐྱེད་པ་ནི། (lnga pa brgal lan gyis nges pa skyed pa ni)——Fifth, generating certainty through debate: མཚོན་པར་བྱེད་པས་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན། (mtshon par byed pas mtshan nyid yin na)——If it is the nature because it represents, མཚན་མཚོན་བྱ་བྱེད་ཡིན་པས་རྫས་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། (mtshan mtshon bya byed yin pas rdzas tha dad du 'gyur zhe na)——if the name and what is represented are the agent and the object, would the substance become different? མཚོན་བྱའི་རང་བཞིན་ཉིད་མཚན་ཉིད་དེ། (mtshon bya'i rang bzhin nyid mtshan nyid de)——The nature of what is represented is the nature itself, སའི་ཁམས་ཀྱི་སྲ་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། ། (sa'i khams kyi sra ba nyid bzhin no)——like the solidity of the earth element. ཡང་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་བྱ་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། (yang na bdag nyid kyis mtshon bya yin pas mtshan nyid yin pa'i phyir)——Or because it is represented by itself, it is the nature. ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པས་བྱ་བྱེད་ཡིན་ནོ། ། (ngo bo gcig la ldog pa tha dad pas bya byed yin no)——The essence is the same, but the aspects are different, so it is the agent and the object. རྣམ་འགྲེལ་ལས། (rnam 'grel las)——From the 《Pramāṇavārttika》: གལ་ཏེ་བྱ་བྱེད་གཅིག་ཡིན་པར། །འགལ་ལོ་ཞེ་ན་མི་བདེན་ཏེ། ། (gal te bya byed gcig yin par/ 'gal lo zhe na mi bden te/)——'If the agent and the object are the same, it is contradictory,' if you say that, it is not true, ཆོས་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་ཕྱིར། །དངོས་སུ་ཐ་དད་མེད་པར་འདོད། ། (chos tha dad par khas len phyir/ dngos su tha dad med par 'dod/)——because we admit that the dharmas are different, we consider that there is no actual difference. ཅེས་སོ། ། (ces so)——Thus it is said. ཡང་ཡ་མཱ་རི་ན་རེ། (yang ya mA ri na re)——Also, if it is said that, ངག་གི་རང་བཞིན་ལས་གཞན་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མ་དམིགས་པས་བརྗོད་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་སུ་མི་འཐད་ཅེ་ན། (ngag gi rang bzhin las gzhan la bstan bcos kyi tha snyad ma dmigs pas brjod bya bstan bcos kyi lus su mi 'thad ce na)——'apart from the nature of speech, there is no other term for treatise, so it is unreasonable for what is said to be the body of the treatise,' if you say that, མ་ཡིན་ཏེ། (ma yin te)——that is not so, བརྗོད་བྱ་བསྟན་པའི་སྒོ་བསྡུས་པ་ཉིད་ལུས་ཡིན་པས་རྗོད་བྱེད་བརྗོད་བྱ་དང་བཅས་པ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། (brjod bya bstan pa'i sgo bsdus pa nyid lus yin pas rjod byed brjod bya dang bcas pa bzung ba'i phyir ro)——because the collection of the doors that show what is to be said is the body itself, so it includes both what can be said and what is to be said. འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་ཀྱང་། (phags pa thogs med kyis kyang)——The noble Asanga also said: དོན་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་སུ་ས་སྡེར་བཤད་ཅེས་བླ་མ་གསུང་ངོ་། ། (don bstan bcos kyi lus su sa sder bshad ces bla ma gsung ngo)——'Meaning is explained as a ground in the body of the treatise,' the lama said. དོན་དྲུག་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ན། (don drug thun mong ba yin na)——If the six meanings are common, མཚན་ཉིད་ཀྱང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཙམ་ལས་ཆོས་གཟུང་འཛིན་མེད་པར་མི་འཐད་ཅེ་ན། (mtshan nyid kyang gang zag gi bdag med tsam las chos gzung 'dzin med par mi 'thad ce na)——if it is said that 'the nature is only the selflessness of the person, and it is unreasonable to have no grasping and apprehended objects in the dharma,' མ་ངེས་ཏེ་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་བཞིན་ནོ། ། (ma nges te mngon pa kun las btus bzhin no)——that is not certain, like the 《Abhidharmasamuccaya》. གཉིས་པ་ཡན་ལག་རྒྱས་བཤད་ལ་བདུན། (gnyis pa yan lag rgyas bshad la bdun)——Second, the detailed explanation of the limbs has seven: མཚན་ཉིད་དང་། (mtshan nyid dang)——nature, སྒྲིབ་པ་དང་། (sgrib pa dang)——obstacle, དེ་ཁོ་ན་དང་། (de kho na dang)——suchness, གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་དང་། (gnyen po sgom pa dang)——antidote meditation, དེའི་གནས་སྐབས་དང་། (de'i gnas skabs dang)——its stages, འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་། ('bras bu thob pa dang)——obtaining the fruit, ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། ། (theg pa bla na med pa'o)——and the unsurpassed vehicle. དང་པོ་ལ་གཉིས། (dang po la gnyis)——First, there are two: ཆོས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། (chos 'dus byas kyi mtshan nyid)——the nature of conditioned dharmas, ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། ། (chos nyid 'dus ma byas kyi mtshan nyid do)——and the nature of unconditioned dharmata. དང་པོ་ལ་བརྒྱད། (dang po la brgyad)——First, there are eight: ཀུན་རྟོག་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྤྱིར་བསྟན། (kun rtog yod med kyi mtshan nyid spyir bstan)——generally showing the nature of existence and non-existence of conceptualization, ཀུན་རྟོག་སོ་སོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད། (kun rtog so so'i rang gi mtshan nyid)——the individual nature of each conceptualization, ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད། (ngo bo nyid gsum du bsdud pa'i mtshan nyid)——the nature of summarizing into three essences, ཀུན་རྟོག་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། (kun rtog med pa rtogs pa'i thabs kyi mtshan nyid)——the nature of the method of realizing non-conceptualization, ཀུན་རྟོག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད། (kun rtog gi rab tu dbye ba'i mtshan nyid)——the nature of the detailed classification of conceptualization, མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། (ming gi rnam grangs kyi mtshan nyid)——the nature of the synonyms of names, སྐད་ཅིག་རྒྱུད་མར་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད། (skad cig rgyud mar 'jug pa'i mtshan nyid)——the nature of entering into the momentary continuum, ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟེན་འབྲེལ་ལོ། ། (kun nas nyon mongs kyi mtshan nyid rten 'brel lo)——and the nature of all-pervasive affliction is dependent origination. དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། (dang po la gnyis las)——First, there are two: དང་པོ་ཡོད་མེད་རང་བཞིན་དངོས་ནི། (dang po yod med rang bzhin dngos ni)——First, the reality of existence and non-existence is: སྒྲ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཆོས་རྣམ་འབྱེད་པ་དབུ་མ་པར་ཁས་ལེན་པ་ཁ་ཅིག (sgra ji lta ba bzhin chos rnam 'byed pa dbu ma par khas len pa kha cig)——Some who interpret the words as they are, distinguish all dharmas as Madhyamaka, དོན་དམ་པའམ་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་དོན་དམ་རང་བཞིན་ཡེ་མེད་ཅེས་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡོད། (don dam pa'am don dam par med pa'i phyir chos thams cad ri bong gi rwa ltar don dam rang bzhin ye med ces skur pa 'debs pa yod)——because ultimate reality exists or does not exist, they slander that all dharmas are like rabbit horns, and there is no ultimate nature at all.

ད་པས་དེ་དགག་པ་ནི། 2-578 ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གཟུང་འཛིན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་རྫས་སུ་ཡོད་དོ། །མེད་པ་སྣང་བས་ཡང་དག་པ་མ་ ཡིན་པའོ། །ཐམས་ཅད་དོན་དམ་དུ་མེད་པ་དང་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་ཡིན་པས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ་ཞེས་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་ལས་སོ། །འོ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོག་པར་མདོ་ལས་གསུངས་ པ་དང་མི་འགལ་ལམ་ཞེ་ན། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་དགེ་སློང་དང་། ཐག་ཁྲ་ལ་སྦྲུལ་བཞིན་དུ་ཀུན་རྟོག་དེ་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་པོ་བཏགས་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་པར་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ པས་སྟོང་པར་གསུངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡེ་མེད་པས་ནི་མ་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །གཟུང་འཛིན་ཡེ་མེད་པ་དང་། ཀུན་རྟོག་རྫས་སུ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་སྟོང་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ ཞེ་ན། མི་འགྱུར་ཏེ་ཀུན་རྟོག་འདི་ལ་གཟུང་འཛིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཀུན་རྟོག་དེ་ལ་ཡོད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མ་རྟོགས། རྟོགས་ ན་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གྲོལ་ཞེ་ན། སྟོང་ཉིད་དེ་ལ་ཡང་ནི་ཀུན་རྟོག་དེ་སྒྲིབ་བྱེད་དུ་ཡོད་པས་ཆུའི་ཁམས་དང་བ་བཞིན་མ་རྟོགས་ཤིང་དེས་ན་མ་གྲོལ་བ་ཉིད་དོ། །ཡང་ཐེག་ཆུང་པ་ཁ་ཅིག་སེམས་སེམས་བྱུང་དང་གཟུགས་ཀྱང་རྫས་སུ་ཡོད་དེ། 2-579 ཤེས་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འདོད་པའི་སྒྲོ་འདོགས་སྤང་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་རྟོག་རྫས་སུ་ཡོད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་དེ་ལས་ལོགས་ན་ཡང་མེད་ལ་རྫས་སུའང་མེད་ དོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གཟུགས་སོགས་གཟུང་བ་མེད་པར་ཡང་བག་ཆགས་སྨིན་པ་ལས་དེར་སྣང་འབྱུང་སྟེ་དམུས་ལོང་ལས་པོགས་པའི་སྔོ་སོགས་ཀྱི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །གཟུང་བ་མེད་ན་ འཛིན་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་ཀུན་རྟོག་དེ་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཙམ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དག་ན་རེ། གཟུང་བ་མེད་ན་ ལམ་གྱི་དམིགས་པ་མེད་པས་ཐར་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཟུང་འཛིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཏེ་ཀུན་རྟོག་འདི་ལ་ཡོད་པས་ཐར་པ་ཡོད་ པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སྒྲིམ་མི་དགོས་པར་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཐར་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ལ་ཡང་ནི་དྲི་མ་ཀུན་རྟོག་དེ་ཡོད་པས་མ་སྦྱངས་བར་དུ་གྲོལ་བ་མེད་ པས་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་དགག་གཞི་ཀུན་རྟོག་ལ་དགག་བྱ་གཟུང་འཛིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལ་སྟོང་པ་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བས་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་ལ། ལྷག་མ་ཀུན་རྟོག་དང་སྟོང་ཉིད་ཡོད་པར་མཐོང་བས་ཡོད་པ་ལ་སྐུར་བ་མ་འདེབས་ཏེ། 2-580 སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྒྲོ་སྐུར་དང་བྲལ་བར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་

པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་དབྱེར་བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །གློ་བུར་དག་གིས་ཁམས་སྟོང་གི །རྣམ་དབྱེར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། ། བླ་མེད་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་དེ་དབུ་མའི་ལམ་དུ་བསྟན་པ་ནི། དེས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཀུན་རྟོག་གིས་དོན་དམ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ལ་གཟུང་ འཛིན་གྱིས་མི་སྟོང་པ་མིན་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་རྟོག་དང་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་ཉིད་ཐམས་ཅད། སྟོང་པའང་མ་ཡིན་མི་སྟོང་པའང་མ་ཡིན་པར་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས་བཤད་པ་སྟེ་བསྟན་པ་ དང་མཐུན་པར་བྱས་པའོ། །དེའི་ཀུན་རྟོག་གཞན་དབང་ཡོད་པས་དང་ཀུན་བརྟགས་གཟུང་འཛིན་མེད་པས་དང་། གཞན་དབང་དང་ཡོངས་གྲུབ་གཉིས་ལ་གཅིག་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡོད་པས་ན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ སྟོང་པའང་མ་ཡིན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མི་སྟོང་པའང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མདོ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལ་སོགས་ལས་བཤད་པའི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། དཀོན་བརྩེགས་ལས། འོད་ སྲུང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཅིག་གོ །མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཉིས་ཏེ། འོད་སྲུང་གཉིས་པོ་འདི་དག་གི་དབུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རྟོག་པའོ་ཞེས་སོ། ། 2-581 ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་སྤྱི་མཚན་བཤད་ནས། གཉིས་པ་ཀུན་རྟོག་སོ་སོ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི། གཟུགས་སོགས་གཟུང་བྱའི་དོན་དྲུག་གི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་དང་སེམས་ཅན་དུ་ཞེན་ པའི་གནས་དབང་པོ་ལྔར་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་སྟེ་རྣམ་སྨིན་ཡིན་པས་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་མ་བསྟན་ནོ། །ང་བདག་ཏུ་སྣང་བ་ནི་ཉོན་ཡིད་ དེ་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང་། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་། བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་ པར་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གསུམ་ཀའོ། །དེ་ལྟར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཚོགས་བརྒྱད་རབ་ཏུ་སྐྱེའོ། །དོན་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བའི་ ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཆོས་ཅན། བཏགས་པ་ལྟར་དེའི་ཕྱིའི་གཟུང་བྱའི་དོན་མེད་དེ། གཟུང་ཆར་སྣང་བའི་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རམ། དམིགས་པ་ཡང་དག་པར་གསལ་བར་མྱོང་བའི་རྣམ་པ་མེད་ པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་མ་རིག་པ། །ཞེས་སོ། །བདག་དང་རྣམ་རིག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་ཤེས་ཆོས་ཅན། དེའི་གཟུང་བྱའི་དོན་བདག་དང་གཟུགས་སོགས་སུ་མེད་བཞིན་དུ་ལོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 2-582 རྣམ་ཤེས་བཞི་པོ་དེ་ཆོས་ཅན། བཏགས་པ་ལྟར་གྱི་དོན་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་དེ་ཡང་མེད་དེ། སྣང་བ་ལྟར་གྱི་གཟུང་བྱའི་དོན་དེ་མེད་པས་ནའོ། །གཟུང་བ་མེད་པས་དེ་འཛིན་མེད། །ཅེས་པ་

【現代漢語翻譯】是所詮示的。具有分別的自性，空性由突發性的客塵所空。具有無分別的自性，並非由無上的法所空。』這是（經文的內容）。第二，闡釋其為中觀之道：因此，空性與遍計所執並非在勝義諦和世俗諦中空，也不是不空于能取和所取。因此，遍計所執和無為法的一切空性，非空亦非不空，如《勝母經》所說，這與教義相符。因為遍計所執是他性起，並且沒有遍計所執的能取和所取，而且在他性起和圓成實二者中，存在著一法性和法性的關係，因此，既非完全空，亦非完全不空，這正是《寶積經》等經典中所說的中觀之道。如《寶積經》所說：『光護，說「有」是為一邊，說「無」是為二邊。光護，此二者之中，什麼是中道呢？即是對諸法如實了知。』在闡述了有和無的共相之後，第二，遍計所執各自的自性是：色等六種所取境顯現的阿賴耶識，以及執著于眾生的處所，即五根在他者相續中顯現的阿賴耶識，與相應的俱生一起，因為是異熟果，所以是無覆無記。顯現為我或自我的則是染污意，它與我癡、我見、我慢以及『我是』的自豪感相應，這是有覆無記。在各個對境中顯現為能辨識的則是六識聚，包括善、不善和無記三種。如此顯現的識，是八識聚完全生起。以對境和眾生顯現的阿賴耶識，就法性而言，如所假立般，其外在的所取境並不存在，因為沒有顯現為所取的能取之相，或者沒有如實體驗到明晰的對境之相。《楞伽經》中說：『識是無明。』顯現為自我和能識的識，就法性而言，其所取的對境，如自我和色等，實際上並不存在，但卻錯誤地顯現出來。這四種識，就法性而言，如所假立般，執取對境的識也不存在，因為沒有如所顯現般的所取境。『因為沒有所取，所以沒有能取。』

【English Translation】 That is what is being taught. It has the characteristic of being differentiated. Emptiness is emptied of adventitious defilements. It has the characteristic of being undifferentiated. It is not empty of the unsurpassed Dharma.』 This is (the content of the scripture). Secondly, explaining it as the Middle Way: Therefore, emptiness and complete conceptualization are not empty in the ultimate truth and conventional truth, nor are they not empty of the apprehended and the apprehender. Therefore, all emptiness of complete conceptualization and the unconditioned, is neither empty nor not empty, as stated in the Śrīmālādevī Siṃhanāda Sūtra, which is in accordance with the teachings. Because complete conceptualization is other-powered, and there is no apprehended or apprehender of complete conceptualization, and because in the other-powered and the perfectly established, there is a single entity and nature, therefore, it is neither completely empty nor completely not empty, which is the Middle Way taught in the Ratnakūṭa Sūtra and other scriptures. As it says in the Ratnakūṭa Sūtra: 『Kāśyapa, to say 「exists」 is one extreme. To say 「does not exist」 is the second extreme. Kāśyapa, what is in the middle of these two? It is the correct discernment of all dharmas.』 After explaining the general characteristics of existence and non-existence, secondly, the individual characteristics of complete conceptualization are: the ālaya-vijñāna (store consciousness) in which the six objects of perception, such as form, appear, and the place of clinging to sentient beings, the ālaya-vijñāna that appears in the continuum of others as the five sense faculties, together with its corresponding mental factors, is the result of maturation, so it is unobscured and unspecified. What appears as 'I' or 'self' is the afflicted mind (kliṣṭa-manas), which is associated with ignorance of self, the view of self, attachment to self, and the pride of 'I am', and is obscured and unspecified. What appears as distinguishing individual objects is the six aggregates of consciousness, which are all three: virtuous, non-virtuous, and unspecified. Thus, the consciousness that appears is the complete arising of the eight aggregates of consciousness. The ālaya-vijñāna that appears as objects and sentient beings, in terms of its nature, as it is imputed, its external objects of perception do not exist, because there is no aspect of the apprehender appearing as the apprehended, or because there is no aspect of experiencing the object clearly and accurately. As it says in the Laṅkāvatāra Sūtra: 『Consciousness is ignorance.』 The consciousness that appears as self and knower, in terms of its nature, its objects of perception, such as self and form, do not actually exist, but appear falsely. These four consciousnesses, in terms of their nature, the consciousness that grasps objects as they are imputed does not exist, because the objects of perception as they appear do not exist. 『Because there is no object of perception, there is no apprehender.』

བཞིན་ནོ། །རྣམ་ཤེས་བཞི་པོ་དེ་ནི་ཆོན་ཅན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བ་མེད་པས་འཛིན་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རམ། སྣང་བ་བཞིན་མེད་ལ་ ཡེ་མེད་མིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། ཡང་དག་པ་མིན་པའི་ཀུན་རྟོག་དེ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུང་འཛིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་སྣང་བས་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་ ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། གཏན་ཡེ་མེད་མིན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། དེ་མ་ཟད་ན་འཁོར་བར་བཅིངས་པ་དང་། ཀུན་རྟོག་དེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གང་ཕྱིར་ཆགས་སོགས་ཉོན་མོངས་པས། །བགོས་པའི་སེམས་ཉིད་འཁོར་བ་སྟེ། །དེ་ཉིད་དེ་དག་ལས་གྲོལ་བས། །སྲིད་མཐར་ཕྱིན་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུའང་མེད་པའམ་སྣང་བ་ ལྟར་ཡོད་ན་བཅིང་གྲོལ་མི་སྲིད་པས་འཁོར་འདས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བས་ཐར་པ་ཚོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ་དང་སྣང་བ་དག་ལས་གང་རུང་ཞིག་མེད་ན་ནི་འཁྲུལ་པ་དང་མ་འཁྲུལ་བ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སོ། ། 2-583 གསུམ་པ་ནི། ཀུན་རྟོག་ཙམ་དུ་ཟད་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་གསུངས་པ་དང་མི་འགལ་ལམ་ཞེ་ན། ཤེས་པ་བཞིའི་གཟུང་ཆ་ནི་གཟུང་འཛིན་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་ཀུན་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ ཉིད་གཟུང་བྱའི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་དང་ནི་རྫས་སུ་མེད་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེས་སློབ་དཔོན་བློ་བརྟན་གསུང་ངོ་། །བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །ཤིན་ ཏུ་སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །རྣམ་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ནི། །རྣམ་རྟོག་གཞན་གྱིས་བརྟགས་པ་དེའི། །རང་བཞིན་དེ་ནི་ཡོད་མ་ ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་ཀུན་རྟོག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་འདུས་སོ། །ཤན་ཏི་པས། ཀུན་བརྟགས་དང་ནི་གཞན་དབང་དང་། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་འདི་རྣམས་ནི། །བརྟགས་དང་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་དང་། །མི་འགྱུར་ ཕྱིར་ན་གོ་རིམ་བཞིན། །ཞེས་སོ། །མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དེ་ལ། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་གཞན་དབང་། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ཡོངས་གྲུབ་སོགས་དགུར་དབྱེར་རུང་སྟེ། ཀུན་རྟོག་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་མིན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གཟུང་འཛིན་དུ་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བརྟགས་མིན་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་བརྗོད་མེད་པ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད། ། 2-584 འཇིག་རྟེན་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །དོན་གསང་མཁན་པོ་དང་། ཤཱཀྱ་བློས་ནི། གཞན་དབང་དེ་སོ་སྐྱེའི་རང་རིག་གི་ཡུལ་དུ་འདོད་དོ། །གཟུང་འཛ

【現代漢語翻譯】如是。這四種識，是虛妄分別所成立的，因為沒有所取就沒有能取嗎？因為如幻有而非實無嗎？這虛妄分別，其自性，不如所顯現的那樣存在能取和所取，因為是因無而於二取迷亂的緣故。此（虛妄分別）其自性，並非完全不存在，因為僅僅是顯現為迷亂的緣故。不僅如此，因為執著於此則束縛于輪迴，而此分別滅盡則被認為是解脫的緣故。如是說：『由貪等煩惱，所染之心即輪迴，彼由此等得解脫，是名達于有邊際。』如果僅僅是迷亂顯現，或者如顯現般存在，則束縛和解脫是不可能的，因此會變成對輪迴和涅槃的誹謗，那麼尋求解脫的人們的努力將變得毫無意義。如果不存在無或有中的任何一個，那麼迷亂與非迷亂、染污與清凈都是不合理的。第三，如果僅僅是分別，那麼與所說的三自性是否矛盾呢？四識的所取部分，是于無能取所取上遍計所安立的自性，因為是于所取的義上妄加增益的緣故，並且雖然在勝義中不存在，但在名言中是存在的，所以稱為自性，導師善慧如是說。遍計所執性，是極為空性的，圓成實性，是無分別智的行境。分別與無分別，是分別由他所作的，其自性是不存在的。如是，分別中包含三種自性。寂天菩薩說：遍計所執與依他起，以及圓成實，這些分別是，由分別和因所生，以及不變異，因此是依次的。這三種體性，遍計所執的遍計所執，遍計所執的依他起，遍計所執的圓成實等，可以分為九種。分別，其自性，是因緣的依他起，因為是對非真實的顛倒能取所取進行分別的緣故。非分別由因所生，一切形象皆不可說，是依他起的自性，是世間清凈的行境。義隱和尚和釋迦智認為，依他起是凡夫自證的對境。能取所取……

【English Translation】 Thus. These four consciousnesses are established as false conceptualizations, because if there is no object of grasping, there is no grasper? Because it is like an illusion, existing but not truly non-existent? This false conceptualization, its nature, does not have a grasper and a grasped as it appears, because it is confused about the two graspers due to non-existence. This (false conceptualization), its nature, is not completely non-existent, because it merely appears as confusion. Moreover, because clinging to this binds one to samsara, and the cessation of this conceptualization is considered liberation. As it is said: 'The mind that is stained by afflictions such as attachment is samsara; liberation from these is said to reach the end of existence.' If it were merely a confused appearance, or existed as it appears, then bondage and liberation would be impossible, and thus it would become a slander of samsara and nirvana, and the efforts of those seeking liberation would become meaningless. If neither non-existence nor existence exists, then confusion and non-confusion, defilement and purification are all unreasonable. Third, if it is merely conceptualization, is it not contradictory to the three natures that are spoken of? The object-grasping part of the four consciousnesses is the nature that is established by imputation on the non-existent grasper and grasped, because it is an addition to the meaning of the object to be grasped, and although it does not exist in reality, it exists in name, so it is called nature, as the teacher Shantideva said. The imputed nature is extremely empty, the perfectly established nature is the object of non-conceptual wisdom. Conceptualization and non-conceptualization are conceptualizations made by others, whose nature does not exist. Thus, the three natures are included in conceptualization. Shantipa said: The imputed and the dependent, and the perfectly established, these are respectively, born from imputation and cause, and unchanging, therefore they are in order. These three characteristics, the imputed of the imputed, the dependent of the imputed, the perfectly established of the imputed, etc., can be divided into nine types. Conceptualization, its nature, is the dependent arising of causes and conditions, because it is a conceptualization of the unreal, inverted grasper and grasped. Non-conceptualization is born from causes, all forms are inexpressible, it is the nature of dependence, it is the object of the pure world. The Abbot Don Sang and Shakya Blo believe that dependence is the object of the self-awareness of ordinary beings. Grasper and grasped...

ིན་གྱིས་སྟོང་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་ པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཅན། འདུས་མ་བྱས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། བྱས་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྟོག་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་པོ་མེད་ པའི་ཆོས་ཉིད་དང་། དེ་རྟོག་པའི་དབང་གིས་བཞག་པའི་དོན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །བཞི་པ་ནི། རང་གི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་གཟུགས་སོགས་སུ་སྣང་བའི་ རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་ཡི། གཅིག་དང་དུ་མའི་རྣམ་པས་དཔྱད་ན་གཟུགས་སོགས་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བར་དོན་མེད་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་དྲོད་རྩེ་ མོ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ ་གཟུང་དོན་མ་ལུས་པ་མི་དམིགས་པས་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པ་དང་མཐུན་པ་བཟོད་པ་ཞེས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེས་ཏེ། དེའང་འདི་ལྟར་རྒྱུན་མི་འཆད་ པར་ཚོགས་རྣམས་ལ་ཞུགས་ཏེ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་དང་པོ་རྫོགས་ནས་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་རྟོག་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སར་ཆུད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་རིག་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་མེད་པར་བསྒོམ་པ་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཐོག་མའི་རང་བཞིན་དྲོད་དང་། 2-585 དེ་ནས་རྩེ་མོ་དང་། དེ་ནས་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་བཟོད་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཟུང་དོན་མི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་དམིགས་པར་བསྒོམ་པས་ གཟུང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་བཞག་པའི་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པ་འཇིག་རྟེན་ཆོས་མཆོག་ཅེས་པ་ཤེས་རབ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཁོར་བཅས་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེའོ། །དེ་ནས་མཐོང་ལམ་སྐྱེད་དེ་ཆོས་ཀྱི་ དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་པས་ས་དང་པོ་ལ་འཇུག་གོ །དེ་ལྟར་གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་གོ །དེ་དག་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་བསྡུས་པས། ཚད་མེད་བཞི་སོགས་མོས་ པ་ཡིད་བྱེད་མིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་དམིགས་བྱའི་དོན་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་དུ་དམིགས་པ་ནི་གཟུང་བྱའི་དོན་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ སྟེ། དོན་མེད་ན་དེ་དམིགས་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། དམིགས་པས་དོན་དམིགས་པར་མ་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་རིག་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་དང་དོན་མི་དམིགས་པ་གཉིས་དོན་མ་དམིགས་པར་ཁྱད་ མེད་པས་མཉམ་པ་སྟེ་མཚུངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་དམིགས་པ་ནི་མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་མེད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མེད་པས་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་བསལ་བར་བྱའམ། མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་བཞག་པར་བྱ་བ་མེད་པས་གཉིས་གར་རྟག་ཏུ་མེད་པས་མཉམ་པ་སྟེ། 2-586 འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་རྟེན་འབྲེལ་སྙིང་པོའི་རྣམ་བཤད་དུ། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅུང་ཟད་མེད། །བཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་ད

【現代漢語翻譯】以空性之如是和真實之智慧為法性，未造作故不變化而圓滿成就，造作亦不顛倒而圓滿成就。因為于普通常識中，無能取所取二者之法性，且非由彼分別之力量所安立之義，故應如是宣說。第四，從自身之種子圓滿成熟而生起顯現為色等之識，若以一與多之方式分析，則色等並非實有。如夢一般，于無意義之義之相狀中，唯以識而緣，依靠暖位之頂峰，由於一切所取義皆不可得，故與不可得能取相合之忍位之等持得以生起。如是，不間斷地進入諸會眾，圓滿無數劫之初，便會墮入超越能取所取分別之智慧之地。依靠唯識而修習無義，則會生起超越世間之最初自性暖位，之後生起頂位，再如前所述生起忍位。其後，依靠不可得所取義，修習不可得能取之相狀，由於觀待所取而安立之能取亦不可得，故稱之為世間最勝之智慧與等持及其眷屬得以生起。之後，生起見道，由於證悟法界周遍之義，故進入初地。如是，進入無能取所取之體性。彼等如理作意之總攝，爲了顯示無量四等並非意樂作意，故說緣取之義無有，因此緣取顛倒之義，即成立為不可得所取義之自性。若義無有，則不應緣取彼，由於緣取未成立義，故知唯識而緣與義不可得二者，于義不可得無有差別，故應知其平等。又，由於緣取非不可得之自性，故以自性彼無有，故應遣除緣取之自性，或安立不可得之自性，然二者皆恒常無有，故平等。聖者龍樹于《緣起心要釋》中雲：『此中無少許應破除，無少許應安立，于真實性中觀真實。』

【English Translation】 The suchness and correct wisdom, being the nature of emptiness, are perfectly accomplished as unchanging because they are unconditioned, and are also perfectly accomplished as not being reversed even when conditioned. This is because in common perception, there is no nature of the two, grasper and grasped, and it is not a meaning established by the power of that concept. Therefore, it should be explained as such. Fourth, from the complete ripening of its own seed arises the consciousness that appears as form, etc. If analyzed in terms of one and many, form, etc., are not real. Like a dream, focusing only on consciousness in the aspect of meaningless objects, relying on the peak of heat, since all objects of grasping are unobtainable, the patience that accords with the unobtainability of the grasper arises. Thus, by constantly entering into assemblies and completing countless eons, one will fall into the realm of wisdom that transcends the conceptualizations of grasper and grasped. By meditating on meaninglessness based solely on consciousness, the initial nature of heat that transcends the world arises, then the peak, and then, as previously explained, patience arises. After that, relying on the unobtainability of the grasped object, by meditating on the unobtainability of the aspect of the grasper, the supreme worldly dharma, which is established in relation to the grasped object, also becomes unobtainable. Thus, the wisdom and concentration, along with their retinue, arise. Then, the path of seeing is generated, and by realizing the meaning that pervades the entire realm of phenomena, one enters the first ground. Thus, one enters the characteristic of having no grasper and grasped. These are summarized by proper attention. Because it is taught that the four immeasurables, etc., are not volitional attention, it is said that the object of focus is meaningless. Therefore, focusing on the meaning of reversal is established as the very nature of the unobtainability of the object to be grasped. If the meaning is nonexistent, then it is not permissible to focus on it. Since focusing does not establish the meaning, it should be understood that focusing solely on consciousness and the unobtainability of the object are the same, without difference, in the unobtainability of the object. Also, since focusing is not of the nature of unobtainability, and therefore it does not exist by its very nature, the nature of focusing should be eliminated, or the nature of unobtainability should be established. However, since both are always nonexistent, they are equal. The noble Nagarjuna said in the commentary on 'The Essence of Dependent Arising': 'In this, there is nothing to be removed, nothing to be established, look at reality in reality.'

ག་མཐོང་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ། ། ཞེས་སོ། །ལྔ་པ་ནི། ཡང་དག་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་སེམས་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཐམས་ཅད་དེ། དེའང་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་ས་པ་ཉི་ཚེ་བའམ། ཟག་མེད་ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་མ་ཡིན་གྱི། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང་། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་པ་རྣམས་ཏེ། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་མ་སྤངས་ཤིང་ གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མ་བྲལ་བ་དང་། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་སྤངས་ལ་གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་རྒྱས་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་རྒྱས་ཤིང་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་ནི་དེ་གསུམ་ ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་ནི། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་དེ་ལ་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་མི་འཛིན་པར་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཙམ་མཐོང་བ་ཞེས་པ་ནི་དོན་གྱི་གཙོ་བོ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དོན་ དེའི་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་ནི་འཁོར་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་འདི་དག་སེམས་སེམས་བྱུང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་མི་རིགས་ཏེ། རྣམ་གྲངས་ལ་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་ན་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 2-587 དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་ནི་བདེ་སྡུག་གི་གནས་གཟུགས་ཡིད་དུ་འོང་མི་འོང་ངམ་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་སོགས་སུ་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་མཚན་མ་ལྟ་བུ་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་འཛིན་ཞིང་གཞན་ ལའང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །འགྲེལ་བཤད་མཛད་པས། རྟེན་ལ་སོགས་པ་བཞིས་མཚུངས་ཀྱི་སེམས་དང་ཁྱད་མེད་དུ་འགྱུར་བས་རྣམ་པ་ནི་མི་མཚུངས་གསུང་ངོ་། །གཞན་དག་ནི་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་འཛིན་ ཀྱང་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དང་། སེམས་བྱུང་གིས་ཀྱང་ངོ་བོ་འཛིན་པས་དམིགས་རྣམ་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་མཚུངས་པར་འདོད་དོ། །བདུན་པ་ལ་གཉིས་ལས། ཚེ་རབས་གཞན་དུ་འཇུག་པའི་རྟེན་འབྲེལ་འོག་ཏུ་ བསྟན་ལ། འདིར་སྐད་ཅིག་འཇུག་པའི་ཚུལ་ནི། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེར་འབྲས་བུར་ལྡན་པ་དང་། ཡང་དེ་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུར་ལྡན་པས་ཀུན་གཞི་ ཞེས་བྱ་ཞིང་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་སྣོད་དང་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ལྟར་སྣང་བས་རིག་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དམིགས་རྣམ་དེ་ནི་འདོད་གཟུགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། གཟུགས་མེད་ ན་དོན་དང་དབང་པོར་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་གྱི་རྒྱུའི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ།། །། གཉིས་པ་འབྲས་བུའི་རྣམ་ཤེས་བདུན་པོ་འདི་ནི་རྣམ་པ་གསལ་བའམ། 2-588 ཁྱད་པར་ཅན་ཉི་མ་ལ་སྣང་ལྡན་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཚོར་བ་དང་མཚུངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འཇུག་ཤེས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་ལ་བག་ཆགས་བསྒོ་བས་འཇུག་ཤེས་ ཀྱང་རྒྱུའི་རྐྱེན་དང་བཏང་སྙོམས་ཉེར་སྤྱོད་ཀྱི

【現代漢語翻譯】何者見而得解脫？如是說。第五，非真實之遍計的種種差別，並非唯是心，而是所有心與心所。那也是尋伺之地的少分，或非無漏之心與心所，而是在欲界中行、在色界中行、在無色界中行，即三界之有情。于欲界未舍離貪慾，且未離色界之想；于欲界已舍離貪慾，然於色界貪慾增長；于無色界貪慾增長，且已離色界之想，此乃彼三者。第六，於心與心所不執著于意義之差別，而僅見意義之自性，此乃意義之主，即是識之異名。見彼意義之差別，乃是隨心而生之名之其他異名。某些人認為這些是心與心所之體性，此不應理，若以異名為體性，則將無窮無盡。意義之差別，如安樂與痛苦之境，可愛與不可愛之色，或男人女人等施設名稱之相，乃由感受與想所執持，于其他亦可如理配之。論師云：『以所依等四者相同，心則無差別，故行相不相同。』其他則認為，雖由自力如是執持，然亦由他力而有差別，且心所亦執持自性，故所緣行相由他力而相同。第七分二，于下文宣說轉生於其他世之緣起，此處宣說剎那生起之理。阿賴耶識（藏文：ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་，梵文天城體：आलयविज्ञान，梵文羅馬擬音：ālayavijñāna，漢語字面意思：一切種子的識）乃是一切有漏法，于其中具有果，又，彼亦具有有漏法之因，故名阿賴耶。如前所說，以顯現器與有情之相而了知，故為識。彼所緣行相乃是就欲界色界而言，于無色界則無顯現為義與根，故無。彼乃是七識之因緣識。第二，此七果識，乃是行相明瞭，或如具特徵之日，如是說『具光』，成為相似之近取，且與感受相應。若入識將習氣薰染于阿賴耶識，則入識亦為因緣，且舍受近用之。

【English Translation】 What is seen and liberates? Thus it is said. Fifth, the various distinctions of unreal conceptualization are not only mind, but all minds and mental factors. That is also a small part of the ground of investigation, or not the undefiled mind and mental factors, but those who act in the desire realm, act in the form realm, and act in the formless realm, that is, the beings of the three realms. Those who have not abandoned desire in the desire realm and have not separated from the perception of form; those who have abandoned desire in the desire realm but have increased desire in the form realm; those who have increased desire in the formless realm and have separated from the perception of form, these are the three. Sixth, not grasping the difference in meaning in mind and mental factors, but only seeing the nature of meaning, this is the master of meaning, which is another name for consciousness. Seeing the difference in that meaning is another name for the name that arises from the mind. Some people think that these are the characteristics of mind and mental factors, which is unreasonable, because if you take the name as the characteristic, it will become endless. The difference in meaning, such as the state of happiness and suffering, the appearance of pleasant and unpleasant, or the characteristics of establishing names such as men and women, are held by feeling and perception, and can be applied to others as appropriate. The commentator said: 'Because the four, such as the support, are the same, the mind is no different, so the aspects are not the same.' Others think that although they hold it in this way by their own power, there are also differences by the power of others, and mental factors also hold the nature, so the object aspect is the same by the power of others. The seventh is divided into two. The connection of rebirth in other lives is shown below, and here the way of momentary entry is explained. The alaya consciousness (藏文：ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་，梵文天城體：आलयविज्ञान，梵文羅馬擬音：ālayavijñāna，漢語字面意思：the consciousness of all seeds) is all contaminated dharmas, in which the fruit is possessed, and also, it possesses the cause of contaminated dharmas, so it is called alaya, and as previously said, it is known by the appearance of the vessel and sentient beings, so it is consciousness. That object aspect is based on the desire and form realms, because in the formless realm there is no appearance of meaning and sense organs. That is the consciousness of the causal condition of the seven consciousnesses. Second, these seven fruit consciousnesses are the clear appearance, or like a characteristic sun, like saying 'having light', it becomes a similar approximation and becomes compatible with feeling. If the entering consciousness imprints habits on the alaya consciousness, then the entering consciousness is also a causal condition and the neutral feeling is close to use.

་གནས་སུ་གྱུར་པས་ཀུན་གཞི་འང་ཉེར་སྤྱོད་དུ་འགྱུར་ཏེ། མངོན་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཕན་ཚུན་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང་། །རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོར་རྟག་ཏུ་ཡང་། ། རྣམ་པར་ཤེས་ལ་ཆོས་ཀུན་སྦྱོར། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དེ་དག་ལའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེ་ན། ཀུན་གཞིའི་ཚོར་བ་ནི་གསལ་བ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པས་ཉེར་སྤྱོད་མིན་ལ། འཇུག་ ཤེས་ནི་ཀུན་གཞིའི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་གྱི་རྒྱུའི་རྐྱེན་མིན་ནོ། །བདེ་སོགས་མྱོང་འགྱུར་གྱི་དམིགས་པའམ། ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་བདེ་སོགས་མྱོང་བའི་སྒོ་ནས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཚོར་བ་དང་། དེའང་ཀུན་གཞིའི་ཚོར་ བ་ཉིད་དགེ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཡིན་ལ། བདེ་སྡུག་ནི་རྣམ་སྨིན་ཡིན་ལ། བདེ་སྡུག་ནི་རྣམ་སྨིན་ལ་བྱུང་བས་རྣམ་སྨིན་ཞེས་བརྟགས་པའོ། །ཐ་སྙད་གདགས་པ་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་འདུ་ ཤེས་དང་རྣམ་ཤེས་དེའི་འམ་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དེའི་དམིགས་པ་ལ་རྣམ་ཤེས་འཇུག་བྱེད་ནི་སེམས་པ་ཡིད་བྱེད་དང་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། འདིར་སེམས་བྱུང་གི་དབྱེ་བ་ནི། 2-589 རྟག་ཏུ་རེག་དང་ཡིད་བྱེད་དང་། །རིག་དང་འདུ་ཤེས་སེམས་པར་ལྡན། །ཞེས་དང་། འདུན་མོས་དྲན་དང་བཅས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་བློ་བྱེ་བྲག་ངེས། །ཞེས་དང་། དད་དང་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་དང་། །མ་ ཆགས་ལ་སོགས་གསུམ་བརྩོན་འགྲུས། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་དང་བག་ཡོད་བཅས། །རྣམ་མི་འཚེ་དགེ་ཉོན་མོངས་ནི། །འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་གཏི་མུག་དང་། །ང་རྒྱལ་ལྟ་བ་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཁྲོ་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་ དང་། །འཆབ་དང་འཚིག་དང་ཕྲག་དོག་དང་། །སེར་སྣ་དང་ནི་སྒྱུ་བཅས་དང་། །གཡོ་རྒྱགས་རྣམ་འཚེ་ངོ་ཚ་མེད། །ཁྲེལ་མེད་རྨུགས་དང་རྒོད་པ་དང་། །དམ་དད་པ་དང་ལེ་ལོ་དང་། །བག་མེད་པ་དང་ བརྗེད་པ་དང་། །རྣམ་གཡེང་ཤེས་བཞིན་མ་དད་དང་། །འགྱོད་དང་གཉིད་དང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྟོག་པ་དང་ནི་དཔྱོད་པ་དག །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་གཉིས་རྣམ་གཉིས། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་སེམས་དང་ སེམས་བྱུང་ནི་རྫས་གཅིག་ཟེར་བ་ལ། འགྲེལ་བཤད་བྱེད་པས་མདོ་དང་འགལ་བས་ཞེས་རྫས་ཐ་དད་པར་བཞེད་ལ། འགྲེལ་བཤད་བྱེད་པ་བཙུན་པ་ཕྱ་པ་ན་རེ། རྫས་ཐ་དད་དུ་འདོད་ནའང་། སྲིད་ པ་འཕོ་བའི་མདོ་ལས། སེམས་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། །ཞེས་སོགས་ལུང་དང་འགལ་བ་དང་། ཡང་གཙོ་འཁོར་གང་རུང་རྟོག་པ་དང་གང་རུང་རྟོག་མེད་ཡིན་ན་སྤྱི་དང་རང་མཚན་ལ་དམིགས་པས་དམིགས་རྣམ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཟེར་མོད། 2-590 མདོ་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ་ལས། རྐྱེན་ཉེར་གནས་ཀྱི་རྟོག་པས་རང་མཚན་ལ་དམིགས་པར་བཤད་དོ། །གཉིས་ཀ་རྟོག་པ་ཡིན་ནའང་། རྟོག་གཉིས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པས་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་ པ་ཐ་དད་ཅེས་འདོད་དོ། །འདི་

【現代漢語翻譯】成為處所，因此阿賴耶識也成為近用。如《顯揚經》中也說：『互相果之事物，以及因之事物，常時亦然，于識施設一切法，彼亦如是施設於彼等。』如果有人這樣說，那麼，阿賴耶識的感受並非清晰且超勝，因此不是近用。入識是阿賴耶識的主導因，而非俱生因。感受是體驗安樂等的所緣，或者通過體驗業之異熟安樂等而近用。而且，阿賴耶識的感受本身就是善等之異熟，安樂痛苦是異熟，安樂痛苦在異熟上產生，因此被認為是異熟。施設名言，取用相狀是作意，而識的入行是心和心所，如作意、勝解和欲等。此處心所的分類是：『恒時具足觸和作意，了別和受想與思。』以及『欲樂憶念與正念，等持勝慧別決定。』以及『信與慚愧懷畏懼，無貪等三勤精進，極調柔與不放逸俱，不害善惡煩惱者，貪嗔癡慢與邪見，疑心是也。忿恨懷恨與覆藏，惱害嫉妒與慳吝，諂誑驕慢與暴惡，無慚無愧昏沉掉，不信懈怠與放逸，失念散亂不正知，追悔睡眠皆如是，尋思與伺察，是二近煩惱。』就像這樣。此處有些人說心和心所是同一實體，解釋說與經相違，因此認為實體是不同的。解釋者法護比丘說：如果認為實體不同，那麼與《轉有經》中的『心性顯現為二』等經文相違。而且，如果主或隨從任何一個是尋思，任何一個是無尋思，那麼緣總相和自相，將導致所緣行相不相同。但是，《經義釋》的解釋中說：近住因的尋思是緣自相的。即使兩者都是尋思，也會有二尋同時產生的過失，因此認為本體相同而反體不同。這個成為處所，因此阿賴耶識也成為近用。如《顯揚經》中也說：『ཕན་ཚུན་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང་། །རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོར་རྟག་ཏུ་ཡང་། ། རྣམ་པར་ཤེས་ལ་ཆོས་ཀུན་སྦྱོར། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དེ་དག་ལའོ། །』（藏文）ཕན་ཚུན་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང་། །རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོར་རྟག་ཏུ་ཡང་། ། རྣམ་པར་ཤེས་ལ་ཆོས་ཀུན་སྦྱོར། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དེ་དག་ལའོ། །（藏文）互相果之事物，以及因之事物，常時亦然，于識施設一切法，彼亦如是施設於彼等。（漢語字面意思）如果有人這樣說，那麼，阿賴耶識的感受並非清晰且超勝，因此不是近用。入識是阿賴耶識的主導因，而非俱生因。感受是體驗安樂等的所緣，或者通過體驗業之異熟安樂等而近用。而且，阿賴耶識的感受本身就是善等之異熟，安樂痛苦是異熟，安樂痛苦在異熟上產生，因此被認為是異熟。施設名言，取用相狀是作意，而識的入行是心和心所，如作意、勝解和欲等。此處心所的分類是：『རྟག་ཏུ་རེག་དང་ཡིད་བྱེད་དང་། །རིག་དང་འདུ་ཤེས་སེམས་པར་ལྡན། །』（藏文）『རྟག་ཏུ་རེག་དང་ཡིད་བྱེད་དང་། །རིག་དང་འདུ་ཤེས་སེམས་པར་ལྡན། །』（藏文）恒時具足觸和作意，了別和受想與思。（漢語字面意思）以及『འདུན་མོས་དྲན་དང་བཅས་པ་དང་། །ཏིང་ངེ་འཛིན་བློ་བྱེ་བྲག་ངེས། །』（藏文）『འདུན་མོས་དྲན་དང་བཅས་པ་དང་། །ཏིང་ངེ་འཛིན་བློ་བྱེ་བྲག་ངེས། །』（藏文）欲樂憶念與正念，等持勝慧別決定。（漢語字面意思）以及『དད་དང་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་དང་། །མ་ཆགས་ལ་སོགས་གསུམ་བརྩོན་འགྲུས། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་དང་བག་ཡོད་བཅས། །རྣམ་མི་འཚེ་དགེ་ཉོན་མོངས་ནི། །འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་གཏི་མུག་དང་། །ང་རྒྱལ་ལྟ་བ་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཁྲོ་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་། །འཆབ་དང་འཚིག་དང་ཕྲག་དོག་དང་། །སེར་སྣ་དང་ནི་སྒྱུ་བཅས་དང་། །གཡོ་རྒྱགས་རྣམ་འཚེ་ངོ་ཚ་མེད། །ཁྲེལ་མེད་རྨུགས་དང་རྒོད་པ་དང་། །དམ་དད་པ་དང་ལེ་ལོ་དང་། །བག་མེད་པ་དང་བརྗེད་པ་དང་། །རྣམ་གཡེང་ཤེས་བཞིན་མ་དད་དང་། །འགྱོད་དང་གཉིད་དང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྟོག་པ་དང་ནི་དཔྱོད་པ་དག །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་གཉིས་རྣམ་གཉིས། །』（藏文）『དད་དང་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་དང་། །མ་ཆགས་ལ་སོགས་གསུམ་བརྩོན་འགྲུས། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་དང་བག་ཡོད་བཅས། །རྣམ་མི་འཚེ་དགེ་ཉོན་མོངས་ནི། །འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་གཏི་མུག་དང་། །ང་རྒྱལ་ལྟ་བ་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཁྲོ་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་། །འཆབ་དང་འཚིག་དང་ཕྲག་དོག་དང་། །སེར་སྣ་དང་ནི་སྒྱུ་བཅས་དང་། །གཡོ་རྒྱགས་རྣམ་འཚེ་ངོ་ཚ་མེད། །ཁྲེལ་མེད་རྨུགས་དང་རྒོད་པ་དང་། །དམ་དད་པ་དང་ལེ་ལོ་དང་། །བག་མེད་པ་དང་བརྗེད་པ་དང་། །རྣམ་གཡེང་ཤེས་བཞིན་མ་དད་དང་། །འགྱོད་དང་གཉིད་དང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྟོག་པ་དང་ནི་དཔྱོད་པ་དག །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་གཉིས་རྣམ་གཉིས། །』（藏文）信與慚愧懷畏懼，無貪等三勤精進，極調柔與不放逸俱，不害善惡煩惱者，貪嗔癡慢與邪見，疑心是也。忿恨懷恨與覆藏，惱害嫉妒與慳吝，諂誑驕慢與暴惡，無慚無愧昏沉掉，不信懈怠與放逸，失念散亂不正知，追悔睡眠皆如是，尋思與伺察，是二近煩惱。（漢語字面意思）就像這樣。此處有些人說心和心所是同一實體，解釋說與經相違，因此認為實體是不同的。解釋者法護比丘說：如果認為實體不同，那麼與《轉有經》中的『སེམས་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། །』（藏文）སེམས་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། །（藏文）心性顯現為二（漢語字面意思）等經文相違。而且，如果主或隨從任何一個是尋思，任何一個是無尋思，那麼緣總相和自相，將導致所緣行相不相同。但是，《經義釋》的解釋中說：近住因的尋思是緣自相的。即使兩者都是尋思，也會有二尋同時產生的過失，因此認為本體相同而反體不同。這個

【English Translation】 Becoming a place, therefore, the ālaya-vijñāna (阿賴耶識, storehouse consciousness) also becomes a near use. As it is also said in the Exposition Sutra: 'The objects of mutual fruits, and the objects of causes, are always also, all dharmas (法, phenomena) are applied to consciousness, and it is also applied to them in the same way.' If someone says this, then the feeling of the ālaya-vijñāna is not clear and superior, so it is not a near use. Entering consciousness is the dominant cause of the ālaya-vijñāna, not the co-emergent cause. Feeling is the object of experiencing pleasure, etc., or it is near use through experiencing the vipāka (異熟, fruition) of karma (業, action) such as pleasure, etc. Moreover, the feeling of the ālaya-vijñāna itself is the vipāka of virtue, etc., pleasure and pain are vipāka, and pleasure and pain arise on vipāka, so it is considered vipāka. Establishing names, taking up characteristics is attention, and the entering of consciousness is mind and mental factors, such as attention, adhimoksha (勝解, ascertainment), and desire, etc. Here, the classification of mental factors is: 'Always possessing contact and attention, discernment and feeling, thought.' And 'Desire, interest, mindfulness, samādhi (等持, concentration), prajñā (勝慧, superior wisdom) distinguishing certainty.' And 'Faith, shame, fear, non-attachment, the three diligences, extreme pliancy and vigilance, non-harm, virtuous afflictions are desire, anger, ignorance, pride, view, doubt. Anger, resentment, concealment, vexation, jealousy, stinginess, deceit, arrogance, violence, shamelessness, lack of fear, lethargy, excitement, lack of faith, laziness, lack of vigilance, forgetfulness, distraction, lack of correct knowledge, regret, sleep, and so on. Conceptualization and analysis are the two kinds of near afflictions.' Like this. Here, some people say that mind and mental factors are the same entity, explaining that it contradicts the sutra, so they consider the entities to be different. The commentator Bhadanta Phya-pa said: If you think the entities are different, then it contradicts the sutras such as 'The nature of mind appears as two' in the Transference Sutra. Moreover, if either the main or the subordinate is conceptualization, and either is non-conceptualization, then because they cognize the general characteristic and the specific characteristic, it will lead to the object-aspects not being the same. However, the explanation in the Explanation of the Sutra Meaning says: The conceptualization of the proximate cause cognizes the specific characteristic. Even if both are conceptualization, there will be the fault of two conceptualizations arising simultaneously, so it is thought that the essence is the same but the reverse is different. This Becoming a place, therefore, the ālaya-vijñāna (阿賴耶識, storehouse consciousness) also becomes a near use. As it is also said in the Exposition Sutra: 'ཕན་ཚུན་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང་། །རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོར་རྟག་ཏུ་ཡང་། ། རྣམ་པར་ཤེས་ལ་ཆོས་ཀུན་སྦྱོར། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དེ་དག་ལའོ། །』(Tibetan) 'ཕན་ཚུན་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང་། །རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོར་རྟག་ཏུ་ཡང་། ། རྣམ་པར་ཤེས་ལ་ཆོས་ཀུན་སྦྱོར། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དེ་དག་ལའོ། །』(Tibetan) The objects of mutual fruits, and the objects of causes, are always also, all dharmas (法, phenomena) are applied to consciousness, and it is also applied to them in the same way. (Literal Chinese meaning) If someone says this, then the feeling of the ālaya-vijñāna is not clear and superior, so it is not a near use. Entering consciousness is the dominant cause of the ālaya-vijñāna, not the co-emergent cause. Feeling is the object of experiencing pleasure, etc., or it is near use through experiencing the vipāka (異熟, fruition) of karma (業, action) such as pleasure, etc. Moreover, the feeling of the ālaya-vijñāna itself is the vipāka of virtue, etc., pleasure and pain are vipāka, and pleasure and pain arise on vipāka, so it is considered vipāka. Establishing names, taking up characteristics is attention, and the entering of consciousness is mind and mental factors, such as attention, adhimoksha (勝解, ascertainment), and desire, etc. Here, the classification of mental factors is: 'རྟག་ཏུ་རེག་དང་ཡིད་བྱེད་དང་། །རིག་དང་འདུ་ཤེས་སེམས་པར་ལྡན། །』(Tibetan) 'རྟག་ཏུ་རེག་དང་ཡིད་བྱེད་དང་། །རིག་དང་འདུ་ཤེས་སེམས་པར་ལྡན། །』(Tibetan) Always possessing contact and attention, discernment and feeling, thought. (Literal Chinese meaning) And 'འདུན་མོས་དྲན་དང་བཅས་པ་དང་། །ཏིང་ངེ་འཛིན་བློ་བྱེ་བྲག་ངེས། །』(Tibetan) 'འདུན་མོས་དྲན་དང་བཅས་པ་དང་། །ཏིང་ངེ་འཛིན་བློ་བྱེ་བྲག་ངེས། །』(Tibetan) Desire, interest, mindfulness, samādhi (等持, concentration), prajñā (勝慧, superior wisdom) distinguishing certainty. (Literal Chinese meaning) And 'དད་དང་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་དང་། །མ་ཆགས་ལ་སོགས་གསུམ་བརྩོན་འགྲུས། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་དང་བག་ཡོད་བཅས། །རྣམ་མི་འཚེ་དགེ་ཉོན་མོངས་ནི། །འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་གཏི་མུག་དང་། །ང་རྒྱལ་ལྟ་བ་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཁྲོ་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་། །འཆབ་དང་འཚིག་དང་ཕྲག་དོག་དང་། །སེར་སྣ་དང་ནི་སྒྱུ་བཅས་དང་། །གཡོ་རྒྱགས་རྣམ་འཚེ་ངོ་ཚ་མེད། །ཁྲེལ་མེད་རྨུགས་དང་རྒོད་པ་དང་། །དམ་དད་པ་དང་ལེ་ལོ་དང་། །བག་མེད་པ་དང་བརྗེད་པ་དང་། །རྣམ་གཡེང་ཤེས་བཞིན་མ་དད་དང་། །འགྱོད་དང་གཉིད་དང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྟོག་པ་དང་ནི་དཔྱོད་པ་དག །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་གཉིས་རྣམ་གཉིས། །』(Tibetan) 'དད་དང་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་དང་། །མ་ཆགས་ལ་སོགས་གསུམ་བརྩོན་འགྲུས། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་དང་བག་ཡོད་བཅས། །རྣམ་མི་འཚེ་དགེ་ཉོན་མོངས་ནི། །འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་གཏི་མུག་དང་། །ང་རྒྱལ་ལྟ་བ་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཁྲོ་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་། །འཆབ་དང་འཚིག་དང་ཕྲག་དོག་དང་། །སེར་སྣ་དང་ནི་སྒྱུ་བཅས་དང་། །གཡོ་རྒྱགས་རྣམ་འཚེ་ངོ་ཚ་མེད། །ཁྲེལ་མེད་རྨུགས་དང་རྒོད་པ་དང་། །དམ་དད་པ་དང་ལེ་ལོ་དང་། །བག་མེད་པ་དང་བརྗེད་པ་དང་། །རྣམ་གཡེང་ཤེས་བཞིན་མ་དད་དང་། །འགྱོད་དང་གཉིད་དང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྟོག་པ་དང་ནི་དཔྱོད་པ་དག །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་གཉིས་རྣམ་གཉིས། །』(Tibetan) Faith, shame, fear, non-attachment, the three diligences, extreme pliancy and vigilance, non-harm, virtuous afflictions are desire, anger, ignorance, pride, view, doubt. Anger, resentment, concealment, vexation, jealousy, stinginess, deceit, arrogance, violence, shamelessness, lack of fear, lethargy, excitement, lack of faith, laziness, lack of vigilance, forgetfulness, distraction, lack of correct knowledge, regret, sleep, and so on. Conceptualization and analysis are the two kinds of near afflictions. (Literal Chinese meaning) Like this. Here, some people say that mind and mental factors are the same entity, explaining that it contradicts the sutra, so they consider the entities to be different. The commentator Bhadanta Phya-pa said: If you think the entities are different, then it contradicts the sutras such as 'སེམས་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། །』(Tibetan) 'སེམས་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། །』(Tibetan) The nature of mind appears as two (Literal Chinese meaning) in the Transference Sutra. Moreover, if either the main or the subordinate is conceptualization, and either is non-conceptualization, then because they cognize the general characteristic and the specific characteristic, it will lead to the object-aspects not being the same. However, the explanation in the Explanation of the Sutra Meaning says: The conceptualization of the proximate cause cognizes the specific characteristic. Even if both are conceptualization, there will be the fault of two conceptualizations arising simultaneously, so it is thought that the essence is the same but the reverse is different. This

ལ་སྨྲས་པ། རྟོག་པ་ནི་རྟོག་པ་རྣམས་སྒྲ་དོན་འཛིན་པ་ལ་འདོད་པ་དང་། ཡང་བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་སེམས་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྟོག་པ་ བཤད་པ་དང་། ཡང་མཛོད་དུ། རྟོག་པ་ལ་གསུམ་ལས། སེམས་རྩིང་བར་བྱེད་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྟོག་པ་དག་རྣམ་ཤེས་དང་པོ་ལྔ་དང་ལྡན་པར་བཤད་པ་དང་། མངོན་པ་ གོང་མ་པ་དག་རྟོག་དཔྱོད་ནི་སེམས་དང་སེམས་པའམ། ཡང་ན་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཉིད་ལས་བརྟགས་པར་འདོད་ཅིང་དེ་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་ལྔ་ལ་མི་ལྡན་པར་ཡིད་ཤེས་དང་མཚུངས་ལྡན་ དུ་འདོད་དེ། དེ་ནི་མངོན་པར་སྤྱོད་པའམ་ངེས་རྟོག་ཡིན་པས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྟོག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་མྱོང་བ་དྲན་པ་སྟེ་ཡིད་ཤེས་དང་མཚུངས་ལྡན་ནོ། །དེས་ན་རྣམ་གཞག་དེ་དག་མ་ འདྲེས་པར་དྲི་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ལུགས་བཞིའི་དང་པོ་གཉིས་ལྟར་ན། རྟོག་གཉིས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེའམ། ཕྱི་མ་གཉིས་ལྟར་ན་དེར་འགྱུར། ཆོས་གྲགས་ལྟར་ན། སེམས་སེམས་བྱུང་རྒྱུ་ཁྱད་པར་མེད་པས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་མི་རིགས་ཏེ། 2-591 ཐ་དད་རྒྱུ་ཐ་དད་ལས་ཡིན། །ཞེས་དང་། རྒྱུ་མཚུངས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་དེ། །བློ་ལས་ཐ་དད་ག་ལས་ཡིན། །ཞེས་དང་། རྟོག་གཉིས་ཅིག་ཅར་མཐོང་བ་མེད། །ཅེས་པས། རྟོག་པ་རྫས་གཉིས་ཅིག་ཅར་ མི་སྐྱེ་བ་དང་། སེམས་སེམས་བྱུང་རྫས་གཅིག་ཏུ་བཞེད་པར་མངོན་ནོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། རྣམ་ཤེས་བརྒྱད་ཀྱང་སྐྱེ་བས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ལྟར་རྣམ་ཤེས་དྲུག་ཅིག་ཅར་ སྐྱེ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྟོག་པ་དུ་མ་དང་། རེ་རེ་ལས་མི་སྐྱེ་ན་གཙོ་བོ་སེམས་རྟོག་པ་མ་ཡིན་པས་རྟོག་གཉིས་ཅིག་ཅར་མི་འབྱུང་ལ། ངེས་རྟོག་དང་རྗེས་དྲན་གྱི་རྟོག་པའང་ སེམས་གཅིག་གི་འཁོར་དུ་རེ་རེ་ལས་མི་འབྱུང་ངོ་། །ཀུན་ལས་བཏུས་ཀྱི་ལུགས་ལའང་། གཙོ་བོ་ཡིད་ཤེས་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སེམས་དང་ཤེས་རབ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བཏགས་ཡོད་ཡིན་པས་དྲན་ པ་དེ་ཡང་མིན་པས་སོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པས་བཅས་པ་ནི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དཔྱོད་པའི་རྟོག་པ་རྫས་གཉིས་མི་འབྱུང་སྟེ། རྟོག་པ་རྫས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་བཏགས་ཡོད་ཡིན་པས་སོ། །ཡང་ ན་གཙོ་བོ་དེ་ངེས་རྟོག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལའང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཆོས་གྲགས་ཀྱི་དགོངས་པའང་རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྟོག་པ་དུ་མ་ཅིག་ཅར་འབྱུང་ལ། 2-592 མི་འབྱུང་བར་བཤད་པ་ནི། དེ་རྣམས་རིགས་མཐུན་པ་ཉིད་ལ། །ནུས་པ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟར་རྟོག་པ་རིགས་མཐུན་ལ་དགོངས་སོ་ཞེས་འཆད་དོ། །དེས་ན་གཞན་གྱི་རྒལ་ལན་ ནི་ལེགས་པར་མ་བརྟགས་པར་རྣམ་གཞག་འདྲེས་ཏེ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་ནི། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་མ་རིག་པ་ནི། བདེན་པ་དཀོན་མཆོག་

【現代漢語翻譯】有人問：『分別念是指執著于聲音和意義嗎？』另外，這部論典中，心和心所都屬於三界，都屬於分別念。還有，《俱舍論》中說，分別念有三種，使心粗大的心所是自性的分別念，與前五識相應。而上座部的論師認為，尋和伺是心和作意，或者是心所作意和智慧本身所考察的，它們不與前五識相應，而是與意識相應。因為那是現觀或決定的分別念，所以隨唸的分別念是意識所體驗的憶念，與意識相應。因此，這些分類應該清楚地提問，不要混淆。如果按照前兩種觀點，兩種分別念會同時產生嗎？如果按照后兩種觀點，就會如此。按照法稱的觀點，心和心所的因沒有差別，所以果的差別是不合理的。』『不同的因產生不同的果。』以及『從相同的因產生的智慧，怎麼會與心不同呢？』以及『沒有同時見到兩種分別念。』因此，顯然分別念不是兩種實體同時產生，而是心和心所被認為是同一種實體。按照第二種觀點，八識也是同時產生的。如果按照后兩種觀點的第一種觀點，六識會同時產生，那麼就會有許多自性的分別念。如果不是從每一個識中產生，那麼主要的就不是心的分別念，所以兩種分別念不會同時產生。而且，決定的分別念和隨唸的分別念也不會從一個心的眷屬中各自產生。按照《攝類學》的觀點，主要的意識不是分別念，因為它不是心和智慧。而且，因為它是有為法，所以憶念也不是分別念。但是，與它相應的作意是分別念。因此，考察的分別念不是兩種實體同時產生，因為分別念不是實體，因為它是有為法。或者，因為主要的不是決定的分別念。隨念也應該相應地類推。有些人解釋說，法稱的觀點是多種不同種類的分別念會同時產生，而說不會同時產生，是指那些相同種類的分別念。如《釋量論》中所說：『那些是相同種類的，能力必然會改變。』因此，是指相同種類的分別念。因此，對別人的反駁是沒有好好考察，混淆了分類而說的。第八個是，十二緣起的無明是指對真諦和三寶（佛，法，僧）

【English Translation】 Someone asked: 'Is conceptualization understood as grasping at sound and meaning?' Also, in this treatise, both mind and mental factors belong to the three realms, and both belong to conceptualization. Furthermore, in the Abhidharmakośa, it is said that there are three types of conceptualization: the mental factor that makes the mind coarse is the conceptualization of self-nature, which is associated with the first five consciousnesses. However, the Sthavira school of Abhidharma asserts that vitarka (尋，梵文vitarka，梵文羅馬擬音vitarka，漢語字面意思：尋) and vicara (伺，梵文vicāra，梵文羅馬擬音vicāra，漢語字面意思：伺) are mind and attention, or the mental factor attention and wisdom themselves that investigate. They are not associated with the first five consciousnesses, but are associated with mind consciousness. Because that is manifest or definite conceptualization, the conceptualization of recollection is the remembrance experienced by the mind, which is associated with mind consciousness. Therefore, these classifications should be clearly questioned without mixing them up. If according to the first two views, would two conceptualizations arise simultaneously? If according to the latter two views, it would. According to Dharmakirti's view, the cause of mind and mental factors is not different, so the difference in the result is not reasonable.' 'Different causes produce different effects.' And 'How is the wisdom that arises from the same cause different from the mind?' And 'No two conceptualizations are seen simultaneously.' Therefore, it is evident that conceptualization is not two entities arising simultaneously, but rather mind and mental factors are considered to be the same entity. According to the second view, the eight consciousnesses also arise simultaneously. If according to the first of the latter two views, the six consciousnesses would arise simultaneously, then there would be many conceptualizations of self-nature. If they do not arise from each individual consciousness, then the main one is not the conceptualization of the mind, so two conceptualizations would not arise simultaneously. Moreover, definite conceptualization and the conceptualization of recollection would not each arise from the retinue of one mind. According to the Compendium of Topics, the main mind consciousness is not conceptualization, because it is not mind and wisdom. Moreover, because it is conditioned, recollection is also not conceptualization. However, the attention that is associated with it is conceptualization. Therefore, the conceptualization of investigation is not two entities arising simultaneously, because conceptualization is not an entity, because it is conditioned. Or, because the main one is not definite conceptualization. Recollection should also be inferred accordingly. Some explain that Dharmakirti's view is that many different kinds of conceptualizations arise simultaneously, and that saying they do not arise simultaneously refers to those of the same kind. As stated in the Pramāṇavārttika: 'Those that are of the same kind, the ability will necessarily change.' Therefore, it refers to conceptualizations of the same kind. Therefore, the refutation of others is speaking without properly investigating, mixing up the classifications. The eighth is that the ignorance of the twelve links refers to the truth and the Three Jewels (Buddha, Dharma, Sangha).

ལ་སོགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་མཐོང་བའི་རང་ བཞིན་ཡིན་པས། ཡང་དག་པ་མཐོང་བའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་འཁོར་བཅས་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་དང་། འདིར་ཡང་། གང་གིས་འདེབས། གང་ དུ་འདེབས། ཅི་ཞིག་འདེབས། ཞེས་དྲིས་ལན་དང་སྦྱར་ཞིང་། གོང་འོག་ལའང་སྦྱར་རོ། །སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་ཡང་སྲིད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་ལ་མ་འོངས་པ་སྐྱེ་ ས་བོན་དུ་གྱུར་པའི་བག་ཆགས་འདེབས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིར་རྒྱུ་དུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་གཉིས་ནི་དུས་མཉམ་གྱི་རྒྱུ་འབྲས་སུ་ཡང་མངོན་པ་བ་ཆེན་པོ་ རྣམས་བཞེད་པར་མངོན་ཏེ། གཞན་དུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་ཤེས་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཞེད་པས། དུས་མཉམ་མེ་ཏོག་གིས་འབྲུ་མར་སྒོ་ྃབ་ལྟར་རོ། །འབྲས་བུ་དུས་ཀྱི་ནི། ལས་ཀྱིས་བགོས་པའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་འཆི་འཕོ་བའི་གནས་སྐབས་ནས་སྐྱེ་གནས་སུ་ཡང་སྲིད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཏེ་ས་བོན་ཁྲིད་ཅིང་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། 2-593 ཁ་ཅིག་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཚེའང་མིང་གཟུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་འདོད་དོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་མིང་གཟུགས་ཀྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མ་དོད་བར་དུའམ། ཡང་ན་དེ་དང་པོར་རྒྱུ་ཡིན་ པའི་སྒོ་ནས་འཆི་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ལུས་ཀུན་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བརྫུས་སྐྱེས་ལ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཉིད་དོ། །མིང་གཟུགས་ཀྱི་ཚེ་ན་མིག་སོགས་མེད་པས་ལུས་མ་ རྫོགས་པ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་མིང་གཟུགས་སུ་བསྡུས་པའི་ལུས་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རེག་པས་ནི་ཡུལ་དབང་རྣམ་ཤེས་གསུམ་མཉམ་དུ་རྒྱུ་འབྲས་སུ་འདུས་ནས་བདེ་སོགས་ཀྱི་ཚོར་བ་འབྱུང་བ་ དང་མཐུན་པར་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་གསུམ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚོར་བས་ནི་སྲེད་པ་དེའི་རོ་མྱང་བས་སམ། དེ་ལས་མྱོང་བས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྲེད་པ་ལས་ཀྱིས་རྣམ་ཤེས་ལ་ས་ བོན་ལ་བཏབ་པའི་སྲིད་པའི་ས་བོན་རླན་དང་འདྲ་བས་དེས་བརླན་ནས་ཡང་སྲིད་འབྱུང་བར་ཉེ་བར་སྦྱོར་ཞིང་སྡུད་པའི་ཕྱིར་དང་། ད་ལྟར་བ་ལ་ཆགས་ཤིང་མ་འོངས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ འདོད་ཆགས་ལེན་པས་ནི་ལས་ཀྱིས་བཏབ་པའི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པར་འདོད་པ་དང་ལྟ་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟུལ་ཞུགས་གཉིས་དང་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་སུ་འཇོག་ཅིང་རྣམ་ཤེས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དང་། 2-594 མངོན་ལས་བྱས་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་རྙེད་པས། སྲིད་པས་ས་བོན་བཏབ་པས་ཡང་སྲིད་མངོན་དུ་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེ་བས་དོག་པ་མི་གཙང་བའི་གནས་ནས་འབྱུང་བ་སོགས་ ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་དང་། སྐྱེས་ནས་སྤྱི་ཅེར་དང་སྐྲ་སྐྱ

【現代漢語翻譯】由於它們（指十二緣起支）的自性是無法如實見到的，因此，它們以阻礙清凈無漏智慧及其所依之生起的方式進行遮蔽，從而使眾生煩惱。這裡，也需要結合『誰播種？』『在哪裡播種？』『播種什麼？』這些問題的答案來理解，並且要聯繫上下文。三門之業，如福德等，是促成來世顯現的行為，它們將未來投生之種子轉化為習氣，播種在阿賴耶識上。在此，有部大德們認為，行支和識支這兩個因位是同時的因果關係，否則，行的緣故導致識是不合理的，就像同時的花朵導致果實一樣。果位時，業所決定的識從臨終狀態引導來世的習氣，即種子。有些人認為，在連線相續時，名色支也存在。五蘊自性的名色，在六處尚未生起之前，或者說，從最初的因到死亡為止，都在維繫著身體。對於化生者來說，識的緣故即是六處。名色存在時，由於沒有眼睛等，身體不完整，六處將名色所包含的不完整的身體變得完整。觸支是根、境、識三者同時聚集為因果，與產生樂等感受相一致，從而截斷了三種根的變化。受支是通過品嚐或體驗貪愛的滋味來享受它。貪愛如同在識田中播下的種子，如同滋潤種子的水分，它滋潤種子，使之接近和促成來世的產生。取支執著于現在，追求未來，它將業所播下的識與生相連，包括欲取、見取、戒禁取、我語取等，並將識結合起來。由於獲得顯現之業所產生的異熟果，所以有支播下種子，從而使來世顯現。生支帶來了出生于不凈之處等痛苦。出生之後，會面臨衰老和白髮等。

【English Translation】 Since their (referring to the twelve links of dependent origination) nature is such that it cannot be seen as it is, they obscure the arising of pure, undefiled wisdom and its basis, thereby causing suffering to sentient beings. Here, it is also necessary to understand in conjunction with the answers to the questions 'Who sows?' 'Where is sowing done?' 'What is sown?' and to relate it to the context. The actions of the three doors, such as merit, etc., are the actions that facilitate the manifestation of the next life, and they transform the seeds of future rebirth into habitual tendencies, sowing them on the Alaya consciousness. Here, the great masters of the Vaibhashika school consider the two limbs of action and consciousness to be simultaneous cause and effect, otherwise, it is unreasonable for consciousness to be caused by action, just as simultaneous flowers cause fruit. In the time of the fruit, the consciousness determined by karma leads the habitual tendencies of the next life, that is, the seed, from the state of death. Some believe that the limb of name and form also exists when connecting the continuum. The name and form of the nature of the five aggregates, before the six sense bases have arisen, or from the initial cause until death, are maintaining the body. For those born miraculously, the cause of consciousness is the six sense bases. When name and form exist, since there are no eyes, etc., the body is incomplete, and the six sense bases make the incomplete body contained in name and form complete. The limb of contact is the simultaneous gathering of root, object, and consciousness as cause and effect, which is consistent with the arising of feelings such as pleasure, thereby cutting off the three changes of the senses. The limb of feeling enjoys it by tasting or experiencing the taste of craving. Craving is like a seed sown in the field of consciousness, like the water that nourishes the seed, it nourishes the seed, bringing it closer to and facilitating the production of the next life. The limb of grasping clings to the present and pursues the future, it connects the consciousness sown by karma with birth, including desire grasping, view grasping, ethical discipline grasping, self-assertion grasping, etc., and combines consciousness. Because of obtaining the ripening fruit produced by manifested karma, the existence sows the seed, thereby manifesting the next life. The birth limb brings the suffering of being born in an impure place, etc. After birth, one faces aging and white hair, etc.

་སོགས་རྒས་པ་དང་། རིས་མཐུན་གྱི་སྲོག་དང་མིང་གཟུགས་འགག་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེན་པའི་ཕྱིར་ནི་རྒ་ཤིས། རིས་མཐུན་གྱི་གནས་སྐབས་ནས་ སྐད་ཅིག་གི་གནས་སྐབས་སུ་འགྲོ་བ་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ལ་སོགས་པས་ཉེན་པའི་སྒོ་ནས་སམ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གསུམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ཅེས་སྔ་མ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་རོ། །དེའང་། མ་ རིག་པ་སྲེད་ལེན་ཏེ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ངོ་བོ་དང་ས་བོན་གྱི་ཆ་ནས་བཞག་པའི་འདུ་བྱེད་སྲིད་པ་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལྷག་མ་བདུན་ཚེའི་ ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། རྣམ་པ་དེ་གསུམ་རིམ་པ་བཞིན་བདག་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། མ་འོངས་པར་རྣམ་སྨིན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ད་ང་། གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་ པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །རྒྱུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས། ཉོན་མོངས་དང་ལས་དག་དང་། དེའི་འབྲས་བུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བདུན་ཏེ་རྣམ་གཉིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བ་དང་གོ་བསྣོར་བའོ་ཞེས་སོ། ། 2-595 ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་པ་བདུན་ནི། རིམ་པ་བཞིན་མ་རིག་པ་ནི་རྟག་པ་ལ་སོགས་ཕྱིན་ཅིག་ལོག་གི་རྒྱུ་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་མིང་གཟུགས་སོགས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་རེག་པ་ཚོར་བ་སྟེ་ ཡན་ལག་བཞིའི་བདག་ཉིད་སྐྱེ་བའི་ས་བོན་འཇོག་པའི་རྒྱུ་དང་། རྣམ་ཤེས་ནི་ཤི་འཕོས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་དུ་ཁྲིད་པའི་རྒྱུའོ། །མིང་གཟུགས་ཀྱིས་མངལ་སྐྱེས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་བརྫུས་སྐྱེས་ཀྱི་ལུས་ འཛིན་པའམ། ཡང་ན་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ལུས་ཙམ་དང་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འཛིན་པའི་རྒྱུའོ། །རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་མྱོང་བས། ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་མྱོང་བས་རེག་ཚོར་ནི་སྤྱོད་བའི་རྒྱུ་དང་། སྲེད་པ་ ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་པ་ལ་སོགས་ལེན་ལ། དེ་བླངས་པས་ས་བོན་དུ་གནས་པའི་སྲིད་པ་གྱུར་ནས་ཇི་ལྟར་བཏབ་པ་བཞིན་རྣམ་སྨིན་འབྱིན་པའི་འཇུག་པ་རྙེད་པ་ལྟར་ཡང་སྲིད་འབྱིན་པ་སྲེད་ ལེན་སྲིད་པ་གསུམ་བསྡུད་པའི་རྒྱུའོ། །སྐྱེ་བ་དྲངས་པས་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིའི་སྡུག་བསྔལ་དང་མྱ་ངན་ནས་འཁྲུགས་པ་ལ་སོགས་པས་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བའི་རྒྱུའོ། །དང་པོ་གསུམ་དུ་བསྟན་པས། ཉོན་ མོངས་ནི་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་རྒྱུ་ཐུན་མོང་བ་ཆུ་ལྟ་བུ་དང་། ལས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ས་བོན་ལྟ་བུར་བསྟན་པའམ། ཡང་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་འདོད་པ་ལྟར་ཚེ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི་དེ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བའོ་ཞེས་བསྟན་ལ། 2-596 གཉིས་སུ་བསྟན་པས་རྒྱུ་འབྲས་ཙམ་ལས་བྱེད་པ་པོ་བདག་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བདུན་དུ་བསྟན་པས་འཕེན་པ་དང་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་སུ་བསྟན་ལ། དེ་ལ་གང་ གིས་འཕེན་ན། མ་རིག་པ་ལས་བྱུང་བའི་

【現代漢語翻譯】老死：因為受到衰老以及同類眾生的生命和名色消亡之痛苦的威脅，所以是老死。從同類眾生的狀態，到剎那的狀態，受到生老病死等威脅，或者被三種煩惱完全染污，這可以應用於之前的所有情況。也就是，無明、愛、取是煩惱的完全染污；從本質和種子的角度來說，行、有是業的完全染污；其餘七支是生的完全染污。這三種形式依次對自他造成損害，並且因為未來會產生異熟果報，所以是所有損害的根源，因此是完全染污。煩惱的完全染污是因，煩惱和業等，以及其果的完全染污有七種，兩種也被稱為煩惱，『也』字是包含和互換的意思。完全染污的七種形式是：依次，無明是常等顛倒之因；行是名色等六處、觸、受，即四支的自性，是產生之種子的因；識是死後引導至生之處的因。名色執取胎生，六處執取化生的身體，或者最初執取僅有身體或完全具備身體的因。具有因的感受，通過感受業的異熟果報，觸和受是行為的因；依賴於愛，產生慾望等取；取之後，作為種子的有轉變，就像播種一樣，產生異熟果報，獲得進入的狀態，同樣產生後有，愛、取、有是收集的因。被生牽引，因為生和老死的痛苦以及悲傷等，對輪迴感到厭倦的因。在最初三種中顯示，煩惱是生的完全染污的共同之因，像水一樣；業是不同之因，像種子一樣。或者，分別說者按照自己的意願將生命分為三世，顯示了分為這三種。在兩種中顯示，除了因果之外，沒有作者，即無我。在七支緣起中顯示了牽引和顯現成就的兩種特徵。那麼，由什麼牽引呢？由無明產生的……

【English Translation】 Aging and death: Because of being threatened by aging and the suffering of the extinction of life and name and form of similar beings, it is aging and death. From the state of similar beings to the state of an instant, being threatened by birth, aging, sickness, and death, or being completely defiled by the three defilements, this can be applied to all previous situations. That is, ignorance, craving, and grasping are the complete defilement of afflictions; from the perspective of essence and seed, action and existence are the complete defilement of karma; the remaining seven branches are the complete defilement of birth. These three forms successively cause harm to oneself and others, and because they will produce different results in the future, they are the source of all harm, therefore they are complete defilement. The complete defilement of afflictions is the cause, afflictions and karma, etc., and the complete defilement of their results are seven types, and the two are also called afflictions, the word 'also' means inclusion and exchange. The seven forms of complete defilement are: sequentially, ignorance is the cause of permanence and other inverted views; actions are name and form, etc., the six sense bases, contact, feeling, that is, the nature of the four branches, is the cause of placing the seed of birth; consciousness is the cause of leading to the place of birth after death. Name and form grasp the womb-born, the six sense bases grasp the body of the spontaneously born, or initially grasp the cause of only the body or the completely perfect body. Having the experience of the cause, through experiencing the different results of karma, contact and feeling are the cause of behavior; relying on craving, desires and other grasping arise; after grasping, existence as a seed transforms, just like sowing, producing different results, obtaining the state of entering, similarly producing future existence, craving, grasping, and existence are the cause of collection. Being led by birth, because of the suffering of birth and aging and death, and sorrow, etc., the cause of being weary of samsara. In the first three, it is shown that afflictions are the common cause of the complete defilement of birth, like water; karma is the different cause, like a seed. Or, the Specific Speakers divide life into three lifetimes according to their own wishes, showing that it is divided into these three. In the two, it is shown that apart from cause and effect, there is no author, that is, no self. In the seven branches of dependent origination, the two characteristics of attraction and manifestation of accomplishment are shown. So, by what is it attracted? Produced by ignorance...

འདུ་བྱེད་ཀྱིས་སོ། །དེས་ཇི་ལྟར་འཕེན་ན། རྣམ་ཤེས་ལ་ས་བོན་གསོས་པས་སྐྱེ་བར་ནུས་པ་གནས་པར་རོ། །ཅི་ཞིག་འཕེན་ན། ཡང་སྲིད་ཀྱི་མིང་ གཟུགས་སོགས་ཡན་ལག་བཞི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་ཅི་རིགས་པར་རོ། །འཕངས་པ་དེ་གང་གིས་འགྲུབ་ཅེ་ན། མིང་གཟུགས་སོགས་སྔ་མ་འཕངས་པས་འདིར་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲེད་པ་ སྐྱེས་པ་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ལེན་པ་གཉིས་པོས་སོ། །ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། རྣམ་ཤེས་ས་བོན་དུ་གནས་པའི་ལས་དེའང་སྲིད་པ་གཉིས་སུའོ། །གྲུབ་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། མིང་གཟུགས་སོགས་འཕངས་ པ་དེ་མ་འོངས་པ་ན་སྐྱེ་བའོ། །སྐྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཉེས་པ་ནི་སྲོག་འཕངས་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དགག་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་ལྔས་བསྟན་ནོ། །ཁྲིད་བྱེད་རྣམ་ཤེས་ནི་བར་སྲིད་མེད་ པའི་ལོག་རྟོག་བསལ་བའི་ཕྱིར་དོན་མེད་མིན་ནོ། །བདེན་པ་ཇི་བཞིན་མི་ཤེས་ཕྱིར། །ལས་ཀྱིས་སེམས་པ་བགོས་ཕྱིར་དང་། །ཡན་ལག་བཞི་ནི་རིམ་གྱིས་འཕེན། །དེ་ཡིས་ས་བོན་ཡོངས་བརྟས་ཕྱིར། །འཕངས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པ་ཡི། ། 2-597 ཚོར་བས་སྐྱེད་པའི་སྲེད་པ་ལ། །ལེན་པ་འབྱུང་བས་དེ་ཡི་ལས། །བགོས་པས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན། །གྲུབ་པ་སྐྱེ་ཡིན་དེ་ལ་ཡང་། །རྒས་སོགས་ཉེས་དམིགས་གང་གི་ཕྱིར། །བདེན་པ་མཐོང་ལ་འཕེན་ པ་མེད། །སྲེད་དང་བྲལ་ན་འབྱུང་བ་མེད། །ཅེས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་འདིའང་ཆོས་ཅན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་རྟོག་ལས་འབྱུང་སྟེ། གཟུང་འཛིན་དུ་རྟོག་པའི་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་ ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་མཐའ་ བཞིར་འཛིན་པའི་ཉེ་ཉོན་གྱི་གཉེན་པོར་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་དང་ནི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དང་སྟོང་ཉིད་ཐོས་པ་རྣམས་སྐྲག་པའི་གཉེན་པོར་སྟོང་ཉིད་ ཀྱི་ལམ་བསྟན་ཏེ། མིང་དེ་དོན་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་རྣམ་གྲངས་དེའི་དོན་དང་། ལམ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་འཛིན་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོར་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་ཕྲད་པ་དང་བྲལ་བའི་ དུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་གཉེན་པོར་བྱ་བ་དེ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་དག་སྟེ་དེ་དག་གིས་སྟོང་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་རྣམ་དག་གི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་དག་པར་འདོད་པས་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། 2-598 མདོ་ལས་བཤད་པའི་མིང་རྣམས་ལ་མི་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་གྲངས་དང་རྣམ་གཞག་གི་དམིགས་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་དང་། ཉོན་མོངས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དབྱེ་བ་དང་། དེ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་དབྱེ་ བ་བདེ་བླག་ཏུ་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པ་ལ་བཞི་སྟེ། སྟོ

【現代漢語翻譯】業（འདུ་བྱེད་ཀྱིས་སོ། །）如何投生？以滋養阿賴耶識的種子，使其具有產生新生的能力。（དེས་ཇི་ལྟར་འཕེན་ན། རྣམ་ཤེས་ལ་ས་བོན་གསོས་པས་སྐྱེ་བར་ནུས་པ་གནས་པར་རོ། །）投生什麼？投生來世的名色等四蘊，或次第或同時，視情況而定。（ཅི་ཞིག་འཕེན་ན། ཡང་སྲིད་ཀྱི་མིང་ གཟུགས་སོགས་ཡན་ལག་བཞི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་ཅི་རིགས་པར་རོ། །）投生之後如何成就？以前世所投生的名色等為緣，在此生起感受，並由此產生貪愛，以及由此而來的取著。（འཕངས་པ་དེ་གང་གིས་འགྲུབ་ཅེ་ན། མིང་གཟུགས་སོགས་སྔ་མ་འཕངས་པས་འདིར་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲེད་པ་ སྐྱེས་པ་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ལེན་པ་གཉིས་པོས་སོ། །）如何成就？阿賴耶識中作為種子的業力，也成為兩種存在。（ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། རྣམ་ཤེས་ས་བོན་དུ་གནས་པའི་ལས་དེའང་སྲིད་པ་གཉིས་སུའོ། །）成就什麼？所投生的名色等，將在未來產生。（གྲུབ་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། མིང་གཟུགས་སོགས་འཕངས་ པ་དེ་མ་འོངས་པ་ན་སྐྱེ་བའོ། །）有生之過患，在於否定了所投生的生命是令人滿意的，這由五種正見所揭示。（སྐྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཉེས་པ་ནི་སྲོག་འཕངས་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དགག་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་ལྔས་བསྟན་ནོ། །）引導的阿賴耶識並非無意義，而是爲了消除沒有中陰身的邪見。（ཁྲིད་བྱེད་རྣམ་ཤེས་ནི་བར་སྲིད་མེད་ པའི་ལོག་རྟོག་བསལ་བའི་ཕྱིར་དོན་མེད་མིན་ནོ། །）因不識真諦，業力劃分心，四支次第生，彼滋養種子。如是生已后，感受生貪愛，取著由此生，業力遂顯現。成就即是生，因此復有老等諸過患，見真諦者無投生，離貪愛者無生起。（བདེན་པ་མཐོང་ལ་འཕེན་ པ་མེད། །སྲེད་དང་བྲལ་ན་འབྱུང་བ་མེད། །）如是，此一切煩惱，皆從非真之妄念生，即緣于執著能取與所取之三界心及心所。（ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་འདིའང་ཆོས་ཅན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་རྟོག་ལས་འབྱུང་སྟེ། གཟུང་འཛིན་དུ་རྟོག་པའི་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་ ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །）第二，關於法性無為法的體性，分為兩部分，首先是概括性地闡述：空性，簡而言之，其體性是作為對治執著有和無等四邊的近取蘊之對治法，以及作為對治聽聞空性而生恐懼者之空性之道，即無實有之有，以及空性之名相。（གཉིས་པ་ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་མཐའ་ བཞིར་འཛིན་པའི་ཉེ་ཉོན་གྱི་གཉེན་པོར་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་དང་ནི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དང་སྟོང་ཉིད་ཐོས་པ་རྣམས་སྐྲག་པའི་གཉེན་པོར་སྟོང་ཉིད་ ཀྱི་ལམ་བསྟན་ཏེ། མིང་དེ་དོན་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་རྣམ་གྲངས་དེའི་དོན་དང་།）爲了對治僅聽聞便滿足的懈怠，以及對治與突發污垢相遇時的猶豫，闡述了時間的差別，以及爲了對治對此產生的懷疑，闡述了成就此事的道理，通過這些來了解空性，因為它是清凈的對境，所以想要清凈者應瞭解其體性。（མིང་དེ་དོན་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་རྣམ་གྲངས་དེའི་དོན་དང་། ལམ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་འཛིན་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོར་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་ཕྲད་པ་དང་བྲལ་བའི་ དུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་གཉེན་པོར་བྱ་བ་དེ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་དག་སྟེ་དེ་དག་གིས་སྟོང་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་རྣམ་དག་གི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་དག་པར་འདོད་པས་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ）爲了不迷惑于經中所說的名相，以及爲了確定名相和施設的對境，以及爲了斷除煩惱，以及爲了輕易理解成就此事的道理。（མདོ་ལས་བཤད་པའི་མིང་རྣམས་ལ་མི་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་གྲངས་དང་རྣམ་གཞག་གི་དམིགས་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་དང་། ཉོན་མོངས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དབྱེ་བ་དང་། དེ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་དབྱེ་ བ་བདེ་བླག་ཏུ་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །）第二部分是詳細闡述，分為四點：空

【English Translation】 How does karma (འདུ་བྱེད་ཀྱིས་སོ། །) project? By nourishing the seeds in the alaya consciousness, it enables the potential for rebirth. (དེས་ཇི་ལྟར་འཕེན་ན། རྣམ་ཤེས་ལ་ས་བོན་གསོས་པས་སྐྱེ་བར་ནུས་པ་གནས་པར་རོ། །) What does it project? It projects the four aggregates of the next life, such as name and form, either sequentially or simultaneously, depending on the circumstances. (ཅི་ཞིག་འཕེན་ན། ཡང་སྲིད་ཀྱི་མིང་ གཟུགས་སོགས་ཡན་ལག་བཞི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་ཅི་རིགས་པར་རོ། །) How is that projection accomplished? Through the feeling that arises here due to the name and form, etc., projected in the previous life, and based on that, the craving that arises, and the grasping that arises from that. (འཕངས་པ་དེ་གང་གིས་འགྲུབ་ཅེ་ན། མིང་གཟུགས་སོགས་སྔ་མ་འཕངས་པས་འདིར་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲེད་པ་ སྐྱེས་པ་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ལེན་པ་གཉིས་པོས་སོ། །) How is it accomplished? The karma that resides as a seed in the alaya consciousness also becomes two existences. (ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། རྣམ་ཤེས་ས་བོན་དུ་གནས་པའི་ལས་དེའང་སྲིད་པ་གཉིས་སུའོ། །) What is accomplished? The name and form, etc., that are projected will be born in the future. (གྲུབ་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། མིང་གཟུགས་སོགས་འཕངས་ པ་དེ་མ་འོངས་པ་ན་སྐྱེ་བའོ། །) The fault of having birth is that it denies that the projected life is satisfactory, which is revealed by the five correct views. (སྐྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཉེས་པ་ནི་སྲོག་འཕངས་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དགག་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་ལྔས་བསྟན་ནོ། །) The guiding alaya consciousness is not meaningless, but to dispel the wrong view of not having an intermediate state. (ཁྲིད་བྱེད་རྣམ་ཤེས་ནི་བར་སྲིད་མེད་ པའི་ལོག་རྟོག་བསལ་བའི་ཕྱིར་དོན་མེད་མིན་ནོ། །) Because of not knowing the truth, karma divides the mind, the four limbs are born sequentially, and it nourishes the seeds. After being born in this way, feeling gives rise to craving, grasping arises from it, and karma manifests. Accomplishment is birth, and therefore there are faults such as old age, etc. Those who see the truth have no projection, and those who are free from craving have no arising. (བདེན་པ་མཐོང་ལ་འཕེན་ པ་མེད། །སྲེད་དང་བྲལ་ན་འབྱུང་བ་མེད། །) Thus, all these afflictions arise from untrue thoughts, namely, from the mind and mental factors of the three realms that conceive of the grasper and the grasped. (ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་འདིའང་ཆོས་ཅན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་རྟོག་ལས་འབྱུང་སྟེ། གཟུང་འཛིན་དུ་རྟོག་པའི་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་ ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །) Secondly, regarding the nature of the unconditioned dharma, there are two parts. First, the condensed explanation: emptiness, in short, its nature is as an antidote to the near afflictions that cling to the four extremes of existence and non-existence, and as an antidote to those who are afraid of hearing about emptiness, the path of emptiness, that is, the existence of non-existence, and the names of emptiness. (གཉིས་པ་ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་མཐའ་ བཞིར་འཛིན་པའི་ཉེ་ཉོན་གྱི་གཉེན་པོར་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་དང་ནི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དང་སྟོང་ཉིད་ཐོས་པ་རྣམས་སྐྲག་པའི་གཉེན་པོར་སྟོང་ཉིད་ ཀྱི་ལམ་བསྟན་ཏེ། མིང་དེ་དོན་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་རྣམ་གྲངས་དེའི་དོན་དང་།) In order to counteract the laziness of being satisfied with just hearing, and to counteract the hesitation when encountering sudden defilements, the difference of time is explained, and in order to counteract the doubts that arise about this, the reasons for accomplishing this are explained. Through these, emptiness is understood, because it is a pure object, so those who want purity should understand its nature. (མིང་དེ་དོན་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་རྣམ་གྲངས་དེའི་དོན་དང་། ལམ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་འཛིན་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོར་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་ཕྲད་པ་དང་བྲལ་བའི་ དུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་གཉེན་པོར་བྱ་བ་དེ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་དག་སྟེ་དེ་དག་གིས་སྟོང་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་རྣམ་དག་གི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་དག་པར་འདོད་པས་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ) In order not to be confused about the names mentioned in the sutras, and in order to determine the objects of names and designations, and in order to eliminate afflictions, and in order to easily understand the reasons for accomplishing this. (མདོ་ལས་བཤད་པའི་མིང་རྣམས་ལ་མི་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་གྲངས་དང་རྣམ་གཞག་གི་དམིགས་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་དང་། ཉོན་མོངས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དབྱེ་བ་དང་། དེ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་དབྱེ་ བ་བདེ་བླག་ཏུ་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །) The second part is a detailed explanation, divided into four points: emptiness

ང་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། རྣམ་གྲངས་བཤད། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རབ་དབྱེ། དབྱེ་བ་གཉིས་སྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དངོས་ནི། ཀུན་རྟོག་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་གཟུང་འཛིན་དེའི་དངོས་མེད་པའི་དངོས་པོ་སྟེ་ཀུན་རྟོག་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྟོང་ཉིད་ཆོས་ཅན་ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མིན་ལ་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ དེ་ཉིད་དང་གཞན་ལས་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི། སྟོང་ཉིད་ཆོས་ཅན། སྟོང་པ་ཀུན་རྟོག་ལས་དོན་དམ་པར་རྫས་ཐ་དད་མིན་ཏེ། ཀུན་རྟོག་གི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། མི་ རྟག་པ་ཉིད་དང་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལས་རྫས་གཞན་མིན་པ་བཞིན་ནོ། །སྟོང་ཉིད་ཆོས་ཅན། ཀུན་རྟོག་དང་དོན་དམ་པར་རྫས་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། 2-599 ལམ་གྱི་དམིགས་པ་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུའང་། འདུ་བྱེད་ཁམས་དང་དོན་དམ་མཚན་ཉིད་ནི། །གཅིག་དང་ཐ་དད་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། །གཅིག་དང་ཐ་ དད་ཉིད་དུ་གང་རྟོག་པ། །དེ་དག་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཞུགས་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་གཞན་དབང་དོན་དམ་དུ་མ་གྲུབ་པས་དོན་དམ་དང་རྫས་གཅིག་དང་ཐ་དད་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་ལ་ ཐ་སྙད་དུ་ནི་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེ་ དང་དྲོ་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། དགོངས་འགྲེལ་ལས། གཅིག་དང་ཐ་དད་ལས་གྲོལ་བའི་དཔེ་ཤིང་བལ་དང་དེའི་འཇམ་པ་སོགས་ཇི་ལྟར་རུང་སྟེ། དེ་དག་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་ པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་མཛད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་དཔྱད་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་རྣམ་གྲངས་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དངོས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མིང་ གི་རྣམ་གྲངས་ནི། མདོར་བསྡུ་ན་ལྔ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། དོན་དམ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །གཞན་ཡང་། མི་གཉིས་པ་ཉིད་དང་། 2-600 རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་དང་། ཆོས་ཉིད་དང་། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དང་། མི་འགག་པ་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཉིད་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉིས་པ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་ནི་ རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་ཀྱི་འདུས་མ་བྱས་པས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཤེས་སྒྲིབ་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་གྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་རྣམ་རྟོག་གི་དམིགས་པ་ མ་ཡིན་པས་གང་ཕན་ཆད

【現代漢語翻譯】我自己的體性，名相，空性的差別，成立二差別。首先分二：首先，有無之體性的真實是：由遍計所執的能取所取二者的實事不存在之門，能取所取的彼實事不存在的實事，即是遍計所執的法性的自性，是為空性的體性。空性法，既非有，亦非無，因為二者的實事不存在，而作為二者的實事不存在的自性而存在。第二，從彼性和他性中解脫的體性是：空性法，空性與遍計所執在勝義諦上並非實體異體，因為是遍計所執的法性。周遍是有的，如無常性和痛苦性與無常和痛苦並非實體異體一樣。空性法，與遍計所執在勝義諦上實體一體的體性，即是自性，因為是道的所緣和一切法的共同體性。如是說：『行界與勝義諦性，一體異體離之性，一體異體任何所分別，彼等不如實入。』因此，他性在勝義諦上不成立，故與勝義諦實體一體和異體解脫，但在名言上，本體一而反體異，因為說是自性，並且是法和法性，以及是相和體性，如火和熱性一樣。若非如此，《解深密經》中，一體異體解脫的譬喻，木棉和它的柔軟等如何安立？因為彼等本體一而反體異。作二諦差別者應善加觀察。第二，名相分二：首先，名稱的名相真實是，空性之名稱的名相，簡而言之有五：如是性，真實邊際，無相，勝義，法界是名相。其他還有，無二性，無分別界，法性，不可言說性，不滅，無為性，涅槃等等。第二，名相的意義是，恒常如是安住，因為是不變的無為法，並且是清凈智的境界，不是顛倒增益的分別的所緣，凡是利益... 我自己（關於空性）的定義，分類，空性的分類，成立兩種分類。首先分為兩部分：首先，關於存在與不存在的定義的真實含義是：通過遍計所執的能取和所取二者的實體不存在，能取和所取的實體不存在的實體，也就是遍計所執的法性的自性，這就是空性的定義。空性，既不是存在也不是不存在，因為二者的實體不存在，但作為二者的實體不存在的自性而存在。第二，關於從『是它』和『非它』中解脫的定義是：空性，在勝義諦上，空性與遍計所執並非實體上的不同，因為它是遍計所執的法性。這是普遍成立的，就像無常和苦難與無常和苦難在本質上沒有不同。空性，在勝義諦上，與遍計所執具有相同實體的定義是自性，因為它是道路的目標和所有法的共同定義。正如所說：『行界與勝義諦性，一體異體離之性，一體異體任何所分別，彼等不如實入。』因此，由於他性在勝義諦上不成立，所以它與勝義諦在實體上既非同一也非不同，但在世俗諦上，本體相同而側面不同，因為它被稱為自性，並且是法和法性，以及定義和性質，就像火和熱一樣。如果不是這樣，《解深密經》中，關於從同一和不同中解脫的例子，木棉和它的柔軟等如何解釋？因為它們在本質上是相同的，但在方面上是不同的。區分真諦和俗諦的人應該仔細研究。第二，關於名稱的分類，分為兩部分：首先，名稱的真實分類是，空性的名稱分類，簡而言之有五個：如是性（tathātā），真實邊際（bhūta-koṭi），無相（animitta），勝義（paramārtha），法界（dharmadhātu）是名稱。此外，還有：無二性，無分別界，法性，不可言說性，不滅，無為性，涅槃等等。第二，名稱的含義是：總是保持不變，因為它是無為的，不會改變，並且是知識障凈化的智慧的境界，而不是顛倒增益的分辨的對境，凡是利益...

【English Translation】 My own nature, nomenclature, distinctions of emptiness, establishing two distinctions. First, divided into two: First, the true nature of existence and non-existence is: through the door of the non-existence of the entities of the two, the apprehended and the apprehender, which are imputed by conceptual thought, the entity of the non-existence of the apprehended and the apprehender, which is the very nature of the Dharma of conceptual thought, is the nature of emptiness. Emptiness, as a phenomenon, is neither existent nor non-existent, because the entities of the two do not exist, but it exists as the nature of the non-existence of the entities of the two. Second, the nature of liberation from 'thatness' and 'otherness' is: emptiness, emptiness and conceptual thought are not substantially different in ultimate truth, because it is the Dharma of conceptual thought. The pervasion exists, just as impermanence and suffering are not substantially different from impermanence and suffering. Emptiness, the nature of being substantially one with conceptual thought in ultimate truth, is self-nature, because it is the object of the path and the common nature of all phenomena. As it is said: 'The realm of action and the nature of ultimate truth are the nature of being free from oneness and otherness. Whatever is conceived as oneness and otherness, those are not properly engaged.' Therefore, otherness is not established in ultimate truth, so it is liberated from being substantially one and different from ultimate truth, but in conventional terms, the essence is one but the aspects are different, because it is said to be self-nature, and because it is Dharma and Dharmata, and because it is characteristic and nature, like fire and heat. If it is not so, in the Saṃdhinirmocana Sūtra, how can the example of liberation from oneness and otherness, such as cotton and its softness, be justified? Because those are the same in essence but different in aspects. Those who make distinctions between the two truths should examine them well. Second, the nomenclature is divided into two: first, the true nomenclature of names is, the nomenclature of the names of emptiness, in short, there are five: Suchness (tathātā), the limit of reality (bhūta-koṭi), signlessness (animitta), ultimate truth (paramārtha), the realm of Dharma (dharmadhātu) are the nomenclature. Furthermore, there are also: non-duality, the realm of non-discrimination, Dharma-nature, inexpressibility, non-cessation, unconditionedness, Nirvana, and so on. Second, the meaning of the nomenclature is, always abiding as such, because it is an unconditioned phenomenon that does not change, and it is the object of the wisdom that purifies the cognitive obscurations, not the object of the reversed imputation of conceptual thought, whatever benefits... My own definition, categories, distinctions of emptiness, establishing two distinctions. First, divided into two parts: First, the true meaning of the definition of existence and non-existence is: through the non-existence of the entities of the taker and the taken, which are imputed by conceptual thought, the entity of the non-existence of the entities of the taker and the taken, which is the very nature of the Dharma of conceptual thought, is the definition of emptiness. Emptiness is neither existence nor non-existence, because the entities of the two do not exist, but it exists as the nature of the non-existence of the entities of the two. Second, the definition of liberation from 'it is' and 'it is not' is: emptiness, in ultimate truth, emptiness and conceptual thought are not different in essence, because it is the Dharma of conceptual thought. This is universally established, just as impermanence and suffering are not different in essence from impermanence and suffering. Emptiness, the definition of having the same entity as conceptual thought in ultimate truth, is self-nature, because it is the goal of the path and the common definition of all dharmas. As it is said: 'The realm of action and the nature of ultimate truth, the nature of being free from one and other, those who distinguish one and other are not truly engaged.' Therefore, since otherness is not established in ultimate truth, it is neither the same nor different from ultimate truth in essence, but in conventional truth, the essence is the same but the aspects are different, because it is called self-nature, and it is Dharma and Dharmata, as well as definition and nature, like fire and heat. If it were not so, in the Saṃdhinirmocana Sūtra, how would the examples of liberation from sameness and difference, such as cotton and its softness, be explained? Because they are the same in essence but different in aspects. Those who distinguish between the true and the conventional should study carefully. Second, regarding the classification of names, it is divided into two parts: first, the true classification of names is, the classification of the names of emptiness, in short, there are five: Suchness (tathātā), the limit of reality (bhūta-koṭi), signlessness (animitta), ultimate truth (paramārtha), the realm of Dharma (dharmadhātu) are names. In addition, there are: non-duality, the realm of non-discrimination, Dharma-nature, inexpressibility, non-cessation, unconditionedness, Nirvana, and so on. Second, the meaning of the names is: always remaining the same, because it is unconditioned, it does not change, and it is the realm of wisdom that purifies the cognitive obscurations, not the object of the reversed imputation of discrimination, whatever benefits...

་ན་ཤེས་བྱ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ནོར་བའི་མཐའ་སྟེ་མུ་དང་། །འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་མ་དེ་ཐམས་ཅད་འགགས་པ་སྟེ་མེད་པ་ དང་། དམ་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དོན་དང་། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་རྣམ་གྲོལ་སོགས་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དེ་ལ་དམིགས་ནས་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དྷ་དུ་རྒྱུའི་དོན་དེ་གསེར་ཁུང་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་མིང་རྣམ་གྲངས་ལྔ་པོ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པའི་དོན་དེ་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཞིང་རྣམ་གྲངས་གཞན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡང་ཤེས་ པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རབ་དབྱེ་ལ་གཉིས་ལས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་དང་། སྟོང་ཉིད་བཅུ་དྲུག་གི་དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་དངོས་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དབྱེ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྟོང་ཉིད་དང་དེ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྟོང་ཉིད་དོ། ། 2-601 གང་གི་ཉོན་མོངས་ལ་གང་གི་ཚེ་དག་ཅེ་ན། དེ་གཉིས་ནི་གནས་མ་གྱུར་པ་དྲི་བཅས་དང་། གནས་གྱུར་ཏེ་དྲི་མ་མེད་པས་རྣམ་པར་བཞག་སྟེ། རྒྱུད་བླ་ལས། དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་ཉིད་ དང་དྲི་མ་མེད། །ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །གཉིས་པ་རྩོད་སྤང་ནི། དྲི་བཅས་དྲི་མེད་དུ་འགྱུར་ན་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། གནས་གྱུར་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཆོས་ཅན། འགྱུར་བའི་སྒོ་ནས་མི་ རྟག་པ་མིན་ཏེ། དཔེར་ན་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་ཆུའི་ཁམས་དང་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱི་འགྱུར་བ་མེད་ཀྱང་དེའི་རང་བ ཞིན་མིན་པའི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མའི་རྙོག་མ་ལ་ སོགས་པས་དྲི་མ་ཅན་དང་དྲི་མ་དེ་དང་བྲལ་བ་དེ་དག་པ་བཞིན་དུ་སྟེ་སྔར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་དེའི་ཕྱིས་དག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སྟོང་ཉིད་བཅུ་དྲུག་གི་ དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་སྟོང་ཉིད་བཅུ་བཞི་བཞག་པའི་ཚུལ་ནི། གཞན་ཡང་། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས་སྟོང་ཉིད་བཅུ་དྲུག་ཏུ་མདོར་བསྡུས་ནས་གསུངས་ཏེ། དེའང་། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། 2-602 མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཟ་བ་པོའི་གང་ཟག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་པས་ཞེན་པའི་ མིག་སོགས་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དང་པོའོ། །བདག་མིག་སོགས་ཀྱིས་བཟའ་བྱའ

【現代漢語翻譯】因為沒有其他的所知，它是真實無誤的邊際（mtha'），也就是端點（mu）。所有有為法和無為法的相狀都止息，也就是不存在。它是殊勝的、超越世間的聖者智慧所行境的意義，也是真實見解和解脫等聖者之法的生起所依，因此是它們的因。因此，『界』（dha tu）具有因的意義，就像金礦一樣。這五個名稱的含義應按順序對應，其他名稱的含義也應理解。第三，關於空性的分類，分為兩種：從染污和清凈兩方面分類，以及十六空性的分類。第一種又分為兩種：第一，正文：如果對空性進行分類，則有染污空性和清凈空性。 2-601 何時何者的染污得以清凈呢？這二者被安立為：未轉依時有垢染，轉依后無垢染。如《寶性論》所說：『有垢染的真如，以及無垢染的真如。』第二，辯論解答：如果說有垢染會轉變為無垢染，那豈不是成了無常？轉依的法性，就其法相而言，並非以轉變的方式成為無常。例如，自性清凈的水界、黃金和虛空等，雖然沒有自性的轉變，但由於並非其自性的突發垢染，如渾濁等，而有垢染和遠離垢染的清凈。同樣，先前被認為是染污的，後來被認為是清凈的。第二，關於十六空性的分類，分為兩種：第一，安立十四空性的方式：此外，《般若波羅蜜多經》中簡略地宣說了十六空性，即：內空性、外空性、內外空性、大空性、空性空性、勝義空性、有為空性、無為空性。 2-602 畢竟空性、本初空性、無舍空性、自性空性、諸法空性、自相空性、一切法空性、無物空性、無物自性空性。這些空性是指，世間人執著于能食用的補特伽羅（gZa' ba po，梵文：bhoktr，施設者）的眼等內六處（skye mched，梵文：ayatana，處）的空性是第一。我（bdag）和眼等所食用的...

【English Translation】 Because there is no other knowable object, it is the true and unerring limit (mtha'), that is, the endpoint (mu). All characteristics of conditioned and unconditioned phenomena cease, that is, they do not exist. It is the meaning of the realm of activity of the noble wisdom of the supreme, transcendent, and the basis for the arising of noble dharmas such as true view and liberation, therefore it is their cause. Therefore, 'element' (dha tu) has the meaning of cause, like a gold mine. The meanings of these five names should be applied sequentially, and the meanings of the other names should also be understood. Third, regarding the classification of emptiness, it is divided into two types: classification from the perspective of defilement and purification, and the classification of the sixteen emptinesses. The first is further divided into two types: First, the main text: If emptiness is classified, there are defiled emptiness and purified emptiness. 2-601 When and for whom is defilement purified? These two are established as: with defilement when the basis has not been transformed, and without defilement after the basis has been transformed. As the Ratnagotravibhāga says: 'The thusness with defilement, and the thusness without defilement.' Second, refuting objections: If defilement transforms into non-defilement, wouldn't that become impermanent? The nature of transformation, in terms of its characteristics, is not impermanent through transformation. For example, the element of water, gold, and space, which are naturally pure, although there is no natural transformation, due to the sudden defilements that are not their nature, such as turbidity, there is defilement and purity from being separated from that defilement. Similarly, what was previously considered defiled is later considered pure. Second, regarding the classification of the sixteen emptinesses, it is divided into two types: First, the way of establishing the fourteen emptinesses: Furthermore, the Perfection of Wisdom Sutra briefly explains the sixteen emptinesses, namely: emptiness of internal, emptiness of external, emptiness of internal and external, emptiness of great, emptiness of emptiness, emptiness of ultimate, emptiness of conditioned, emptiness of unconditioned. 2-602 Emptiness of what is beyond extremes, emptiness of beginningless and endless, emptiness of non-rejection, emptiness of own-nature, emptiness of all dharmas, emptiness of own-mark, emptiness of all phenomena, emptiness of non-thing, emptiness of non-thing nature. These emptinesses refer to the emptiness of the six internal sense bases (skye mched, Skt: ayatana, place of birth) such as the eye, etc., which worldly people cling to as the person who eats (gZa' ba po, Skt: bhoktr, agent). The self (bdag) and what is eaten by the eye, etc...

ི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཉིས་པ་དང་། གཉིས་པོ་དེའི་ཚོགས་པ་གཅིག་པའི་སྒོ་ ནས་གནས་གྱུར་པའི་རྟེན་ཁོག་པ་ལ་བཟའ་བའི་བདག་དང་། བཟའ་བྱ་བདག་གི་བ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གསུམ་པ་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་གཞི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནི་རྒྱ་ ཆེ་བས་དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བཞི་པའོ། །ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་སོགས་དེའང་གང་གིས་སྟོང་པར་མཐོང་ཞེ་ན། གཟུང་འཛིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ ཤེས་པས་མཐོང་སྟེ། ཡུལ་དེ་ལ་གཟུང་འཛིན་དུ་ཞེན་པ་ཞིག་པའམ། ཡང་ན་སྟོང་ཉིད་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཤེས་པས་སོ། །འཛིན་པ་པོའི་གང་ཟག་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ནི་ལྔ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། ། 2-603 ཇི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པས་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱང་དོན་དམ་པའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་རྟོག་ཞིག་པའམ་དོན་དམ་པའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པའི་དངོས་པོ་དེས་ཤེས་པ་དེ་སྟོང་པ་དྲུག་པ་དོན་དམ་པ་ སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་དགོས་པ་དེ་ཡང་དངོས་པོར་སྒྲོ་བཏགས་ཤིང་ཞེན་པ་ཞིག་པའི་ཆེད་དུ་མདོ་སྡེའི་དགོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་བཤད་དོ། །དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེ་ ན། ལམ་འདུས་བྱས་དང་མྱང་འདས་འདུས་མ་བྱས་ཏེ་རང་དོན་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་དེ་དག་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་སྒྲུབ་ཅིང་སྒོམ་པར་བྱེད་ཅེས་འོག་མ་ ལའང་སྦྱོར་རོ། །དེ་གཉིས་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྦྱར་རོ། །གཞན་དོན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་ལས་སྲིད་པ་འཁོར་བ་དེ་ཐོག་ཐ་མེད་པའི་སྟོང་པར་མ་མཐོང་ན་སྐྱེ་སྟེ་འཁོར་བ་སྟོང་པ་ལ་བཏང་ན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་མི་ཐོབ་པར་ཉན་རང་གི་སར་ལྟུང་བས་གཞན་དོན་དུ་དེ་བཏང་བར་མི་བྱ་བའི་ཐོག་མཐའ་མེད་པ་འཁོར་བའི་སྟོང་ཉིད་བཤད་དོ། ། 2-604 ཕུང་པོ་ཞི་བ་ལྷག་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་ནའང་དགེ་བའི་རྩ་བ་མི་ཟད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་འདོར་བས་ཟག་བཅས་ཀྱི་དངོས་པོའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་ལུས་མེད་ཀྱང་ཟག་མེད་ཀྱི་དངོས་པོའི་ཆོས་སྐུ་ རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་བཤད་དེ། སངས་རྒྱས་རྗེས་དྲན་ལས། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ནི་རྒྱུད་ནས་འོངས་པའི་ཐོག་ མ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱར་པར་དེ

【現代漢語翻譯】第二，六外處之空性；第三，由彼二者之集合，以一性門轉化為有食者與所食者，以及無有能作者之空性，即內外空性。第四，他者之器世間廣大，于彼無有遍計所執之有情事物，彼之空性。若問：內處等亦以何而見為空性耶？答：以了知能取所取之空性而見。即于彼境，能取所取之執著止息，或以了知空性為境之識而見。第五，能執之補特伽羅，以能取所取二者為空性，即空性空性。第六，如是了知空性而見，然亦止息『是為勝義諦』之分別念，或以勝義諦之體性了知彼識為空性，即勝義諦空性。何故菩薩需修空性耶？為斷除於事物增益執著，故宣說一切經部之意趣，即從有為法空性乃至一切法空性，宣說聲聞所不共之菩薩空性。何需修習耶？為獲得有為之道與無為之涅槃，即自利之智慧與斷證二者，故菩薩修習並禪定空性，下文亦如是配合。彼二者與有為及無為之空性相合。為修習為利他而恒常利益一切有情之空性，即超勝邊際之空性。若未見無住涅槃與輪迴之始無端空性，則將生起，若捨棄輪迴空性，則不得大菩提，將墮入聲聞、緣覺之地，故為利他，不應捨棄彼，故宣說無始無端之輪迴空性。縱于蘊寂滅之無餘界中，亦不捨棄積累善根，雖無有漏法之異熟身，然為使無漏法之法身相續不斷，故宣說無舍空性。如《唸佛經》云：『不耗盡善根』即是此意。種姓，即從傳承而來之無始法性，彼即六處之差別。

【English Translation】 Second, the emptiness of the six external sense bases; third, the emptiness of the eater and the eaten, and the absence of an agent, transformed by the collection of those two through the gate of oneness, which is the emptiness of both internal and external. Fourth, the emptiness of the external world, which is vast, and in which there are no objects of sentient beings that are imputed, is the fourth. If asked, 'By what is the internal sense base, etc., seen as empty?' The answer is: It is seen by knowing the emptiness of the apprehended and the apprehender. That is, the clinging to the apprehended and the apprehender in that object is extinguished, or it is known by the consciousness that makes emptiness its object. Fifth, the person who apprehends is empty of both the apprehended and the apprehender, which is the emptiness of emptiness. Sixth, the thought that 'seeing emptiness by knowing emptiness is the ultimate truth' is extinguished, or the object of the aspect of the ultimate truth is empty, which is the emptiness of the ultimate truth. Why is it necessary for a Bodhisattva to cultivate emptiness? It is to eliminate the imputation and clinging to things, and to explain all the intentions of the sutras, from the emptiness of conditioned phenomena to the emptiness of all phenomena, and to explain the emptiness of the Bodhisattva, which is not common to the Hearers. Why is it necessary to cultivate? It is for the Bodhisattva to cultivate and meditate on emptiness in order to attain the path of conditioned phenomena and the unconditioned Nirvana, that is, the wisdom for one's own benefit and the two abandonments. Those two are combined with the emptiness of conditioned and unconditioned phenomena. It is for the sake of cultivating the emptiness of always benefiting sentient beings in all ways, which is the emptiness that transcends extremes. If one does not see the beginningless and endless emptiness of the cycle of existence from the non-abiding Nirvana, one will be born, and if one abandons the emptiness of the cycle of existence, one will not attain great enlightenment and will fall into the state of Hearers and Solitary Realizers, so for the sake of others, one should not abandon it, so the emptiness of the beginningless and endless cycle of existence is explained. Even in the realm of the unremitting cessation of the aggregates, one does not abandon the accumulation of roots of virtue, and although there is no body of the ripening of contaminated phenomena, the Dharmakaya of uncontaminated phenomena is continuous, so the emptiness of non-abandonment is explained. As it is said in the Sutra on the Recollection of the Buddha, 'The roots of virtue are not exhausted.' Lineage is the beginningless nature that comes from the lineage, which is the difference between the six sense bases.

་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བས། སེམས་དང་སེམས་མེད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བཞིན་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པས་རང་ བཞིན་ཏེ་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འཕགས་པ་གྲོལ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཡིན་པས་རིགས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ དོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་དང་རྒྱས་པའི་རིགས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་སྐུ་དང་གཟུགས་སྐུ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་བཤད་དོ། །གཟུགས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་སྐྱེས་བུ་ ཆེན་པོའི་མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ནི། རྒྱུད་བླར། ལེགས་གནས་འཁོར་ལོས་མཚན་པ་དང་། །ཡངས་ཤིང་ཞབས་ལོང་མི་མངོན་དང་། །སོར་མོ་རིང་དང་ཕྱག་ཞབས་ནི། །དྲ་བ་ཡིས་ནི་འབྲེལ་པ་དང་། ། 2-605 པགས་འཇམ་གཞོན་ཤ་ཅན་ལེགས་ཉིད། །སྐུ་ནི་བདུན་དག་མཐོ་བ་དང་། །བྱིན་པ་ཨེ་ན་ཡ་འདྲ་གསང་། །གླང་པོ་བཞིན་དུ་སྦུབས་སུ་ནུབ། །རོ་སྟོད་སེང་གེ་འདྲ་བ་དང་། །ཐལ་གོང་བར་མེད་རྒྱས་ པ་དང་། །དཔུང་མགོ་ལེགས་ཟླུམ་ཕྱག་འཇམ་ལ། །ཟླུམ་ཞིང་མཐོ་དམན་མེད་པ་དང་། །ཕྱག་རིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྐུ། །འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ལྡན་དང་། །མགྲིན་པ་དྲི་མེད་དུང་འདྲ་དང་། །འགྲམ་པ་རི་ དྭགས་རྒྱལ་པོ་འདྲ། །ཞེས་སོགས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ཡང་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་དུ། ཐུབ་པའི་སེན་མོ་ཟངས་མདོག་དང་། །མདོག་སྣུམ་མཐོ་དང་སོར་མོ་རྣམས། །ཟླུམ་རྒྱས་བྱིན་གྱིས་ ཕྲ་བ་དང་། །རྩ་མི་མངོན་དང་མདུད་པ་མེད། །ཅེས་སོགས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་རྣམས་ཏེ་དེ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་སྐུའི་ཡོན་ ཏན་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་སོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དག་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒོམ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་སྟོང་ཉིད་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། སྒྲོ་སྐུར་གྱི་གཉེན་པོར་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པ་བྱིས་པས་ཀུན་བཏགས་པ་ལྟར་ཟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པའི་གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། 2-606 དེ་ནི་དགག་བྱའི་གཞི་དངོས་མེད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་བཅོ་ལྔ་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དགག་བྱ་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ དགག་བྱའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། སྟོང་ཉིད་དེ་གཉིས་ནི་བཅུ་བཞི་པོ་དེ་ལས་ཐ་མར་གཞན་གཉིས་སུ་འཇོག་སྟེ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པས་ རིམ་པ་ལྟར་གང་ཟག་ད

【現代漢語翻譯】正如經文所說，這不像心和無心之間的區別那樣突然發生，而是自性，即自性的空性。聖者解脫軍（Ārya Vimuktisena）等人認為，六處（ṣaḍāyatana）的本質並非如此，因為一切眾生都具有成佛的潛能，所以種姓（gotra）即是真如（tathatā）。因此，爲了獲得自性安住和增長的種姓的完全清凈，即法身（dharmakāya）和色身（rūpakāya），才宣說了空性。色身的功德，即大丈夫的三十二相（dvātriṃśadvaralakṣaṇa），在《寶性論》（Ratnagotravibhāga）中說：『善安立輪相具，足廣踝骨不現，手指纖長手足有，縵網聯結身柔軟，膚嫩身具七處隆，腿如伊尼延（eṇeya）鹿王，隱密如象沒于穴，上半身如獅子王，肩圓豐滿無空隙，臂圓潤手平滑，圓滿無有高下處，長手身軀極清凈，具足光明之輪相，頸項無垢如海螺，面頰猶如鹿王顏。』等等。八十隨好（aśītyanuvyañjana）也在《現觀莊嚴論》（Abhisamayālaṃkāra）中說：『佛之爪如紅銅色，光潤高顯指圓滿，纖細豐潤漸收斂，脈不顯露結亦無。』等等。爲了獲得這些功德，自性空性（svabhāva-śūnyatā）成就了自身的體性空性。爲了獲得法身的功德，如十力（daśabala）、四無畏（catu-vaiśāradya）和不共法（āveṇikadharma）等諸佛之法，菩薩通過修習和成就一切法空性（sarva-dharma-śūnyatā）來實現。第二，后兩種空性的自性：爲了對治增益和損減，如前所述的『能食者』等，如同孩童所臆想的那樣，在能食者等補特伽羅（pudgala）和法（dharma）中，沒有我（ātman）的實體，這就是空性的自性。這是所破之基的無實有空性（vastu-abhāva-śūnyatā），即第十五種無物自性空。作為所破的無實有，其本體存在，即作為所破的無實有的本體而存在，這就是無實有自性空性（abhāva-svabhāva-śūnyatā）。這兩種空性與前十四種空性不同，被認為是另外兩種，通過揭示空性的體性，依次針對補特伽羅... The text states that this doesn't happen suddenly like the difference between mind and no-mind, but is the self-nature, that is, the emptiness of self-nature. Ārya Vimuktisena and others believe that the essence of the six sense sources (ṣaḍāyatana) is not such, because all sentient beings have the potential to become Buddhas, so the lineage (gotra) is thusness (tathatā). Therefore, in order to obtain the complete purity of the lineage of self-abiding and increasing, that is, the Dharmakāya and Rūpakāya, emptiness is taught. The qualities of the Rūpakāya, that is, the thirty-two major marks (dvātriṃśadvaralakṣaṇa) of a great person, are stated in the Ratnagotravibhāga: 'Well-established with wheel marks, broad feet and ankles not visible, fingers long and hands and feet have, web connecting body soft, skin tender body has seven prominences, legs like the eṇeya deer king, secret like an elephant submerged in a hole, upper body like a lion king, shoulders round and full without gaps, arms round and hands smooth, round and without high or low places, long hands and extremely pure body, possessing a circle of light, neck without stain like a conch shell, cheeks like the face of a deer king.' and so on. The eighty minor marks (aśītyanuvyañjana) are also stated in the Abhisamayālaṃkāra: 'The Buddha's nails are like red copper, shiny color high and fingers complete, slender full gradually contracting, veins not visible and no knots.' and so on. To obtain these qualities, the emptiness of self-nature (svabhāva-śūnyatā) accomplishes the emptiness of its own nature. To obtain the qualities of the Dharmakāya, such as the ten powers (daśabala), four fearlessnesses (catu-vaiśāradya), and unshared qualities (āveṇikadharma) of the Buddhas, Bodhisattvas realize the emptiness of all dharmas (sarva-dharma-śūnyatā) through practice and accomplishment. Second, the nature of the latter two emptinesses: In order to counteract superimposition and denial, as mentioned earlier, such as the 'eater', etc., as imagined by children, in the person (pudgala) and dharmas such as the eater, there is no substance of self (ātman), and this is the nature of emptiness. This is the emptiness of non-substantiality (vastu-abhāva-śūnyatā) of the basis of what is to be refuted, that is, the fifteenth emptiness of the nature of non-existence. The non-substantiality of what is to be refuted, its essence exists, that is, existing as the essence of the non-substantiality of what is to be refuted, this is the emptiness of the nature of non-substantiality (abhāva-svabhāva-śūnyatā). These two emptinesses are different from the previous fourteen emptinesses and are considered as two others, by revealing the nature of emptiness, sequentially addressing persons...

【English Translation】 It is said that it is like this, it is not like the difference between mind and no mind that suddenly arises, but it is self-nature, that is, the emptiness of it. Ārya Vimuktisena and others are not the essence of the six sense sources, because all sentient beings have the potential to become Buddhas, so the lineage is thusness. Therefore, in order to obtain the complete purity of the lineage of self-abiding and increasing, that is, the Dharmakāya and Rūpakāya, emptiness is taught. The qualities of the Rūpakāya, that is, the thirty-two major marks of a great person, are stated in the Ratnagotravibhāga: 'Well-established with wheel marks, broad feet and ankles not visible, fingers long and hands and feet have, web connecting body soft, skin tender body has seven prominences, legs like the eṇeya deer king, secret like an elephant submerged in a hole, upper body like a lion king, shoulders round and full without gaps, arms round and hands smooth, round and without high or low places, long hands and extremely pure body, possessing a circle of light, neck without stain like a conch shell, cheeks like the face of a deer king.' and so on. The eighty minor marks are also stated in the Abhisamayālaṃkāra: 'The Buddha's nails are like red copper, shiny color high and fingers complete, slender full gradually contracting, veins not visible and no knots.' and so on. To obtain these qualities, the emptiness of self-nature accomplishes the emptiness of its own nature. To obtain the qualities of the Dharmakāya, such as the ten powers, four fearlessnesses, and unshared qualities of the Buddhas, Bodhisattvas realize the emptiness of all dharmas through practice and accomplishment. Second, the nature of the latter two emptinesses: In order to counteract superimposition and denial, as mentioned earlier, such as the 'eater', etc., as imagined by children, in the person and dharmas such as the eater, there is no substance of self, and this is the nature of emptiness. This is the emptiness of non-substantiality of the basis of what is to be refuted, that is, the fifteenth emptiness of the nature of non-existence. The non-substantiality of what is to be refuted, its essence exists, that is, existing as the essence of the non-substantiality of what is to be refuted, this is the emptiness of the nature of non-substantiality. These two emptinesses are different from the previous fourteen emptinesses and are considered as two others, by revealing the nature of emptiness, sequentially addressing persons...

ང་ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་དེའི་སྟོང་ཉིད་ལ་སྐུར་འདེབས་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། ། བཞི་པ་དབྱེ་བ་གཉིས་ཀྱི་འཐད་པ་སྒྲུབ་པ་ནི། ལུས་ཅན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ ཅན། ད་གཟོད་གཉེན་པོ་འབད་མེད་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་ཐལ་ཏེ། གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བ་པའི་སྟོང་ཉིད་དེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གལ་ ཏེ་སེམས་ཅན་ཀུན་ཆོས་ཅན། ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་ལ་འབད་པའི་རྩོམ་པ་ཀུན་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར། གཉེན་པོ་སྐྱེས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་དེ་མ་གྱུར་ པ་སྟེ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེའང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཅིང་གྲོལ་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་ཡོད་དོ། །དེའི་གཞུང་འཛུགས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་དག་པའང་མིན་ཏེ། 2-607 རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུད་བླར་ཡང་། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འགྱུར་མེད་དེ། །ཡང་དག་མིན་རྟོག་ལས་བྱུང་འདོད་ཆགས་སོགས། །གློ་ བུར་དྲི་མས་དེ་ཉོན་མོངས་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་ཅན། གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མི་མོངས་པ་མིན་ལ་དེ་ནི་གློ་བུར་དྲི་མ་དག་པ་མིན་ཏེ། གློ་བུར་ གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར། བཙུན་པ་བུ་སྟོན་ན་རེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་དུ་བཤད་པས་སེམས་སེམས་བྱུང་རྫས་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་ཅེས་སྨྲ་བ་མི་འཐད་ དེ། སེམས་འོད་གསལ་ཞེས་པ་རིག་པ་འདུས་བྱས་ལ་མི་བྱ་སྟེ་དེའི་ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ལ་དགོངས་ཏེ། སློབ་དཔོན་བློ་བརྟན་གྱིས། འདིར་ནི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་སེམས་ཀྱི་སྒྲར་བཤད་དེ། སེམས་ཉིད་ནི་དྲི་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སོ། །ལེའུ་དང་པོའི་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །། ༄། །ལེའུ་གཉིས་པ་སྒྲིབ་པ་ལ་མཁས་པའི་འགྲེལ་པ། དེ་ལྟར་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཆོས་ལ་རྨོངས་ནས་སྒྲོ་སྐུར་སྤང་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་དང་པོར་བཤད་ནས། ད་ ནི་རྨོངས་པ་སྤངས་པ་ནས་སྒྲིབ་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་སྒྲིབ་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་སྒྲིབ་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། 2-608 དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་གཞན་གསུམ་བཤད་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་རིགས་ཅན་གྱི་ཉོན་སྒྲིབ་ཤེས་སྒྲིབ་གཉིས་ ཀྱི་དོན། གཉིས་དོན་ལ་ཁྱབ་པར་སྒྲིབ་པའམ། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལ་ཁྱབ་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་། ཉན་རང་གི་རིགས་ཅན་གྱི་ཉོན་སྒྲིབ་ནི་ཁྱབ་པ་མིན་གྱི་རང་དོན་ཉི་ཚེ་ལ་སྒྲིབ་པ་ དང་།

【現代漢語翻譯】我這樣做是爲了消除對佛法的執著以及對空性的誹謗。第四，確立兩種區分的合理性：一切有情眾生，如果不對治煩惱，就立即解脫，這是不可能的，因為突發的煩惱不會使輪迴的空性完全被染污。此外，如果一切眾生，爲了獲得解脫而努力對治煩惱，那麼所有的努力都將變得毫無意義。即使對治煩惱產生，也不會使諸法的空性變得清凈，因為它是不會改變的。因此，存在束縛和解脫的兩種空性。建立這一觀點的基礎是：心的自性空性，它不是自性清凈的，也不是自性不凈的，因為它的自性是光明。正如《寶性論》所說：『心的自性是光明，它像虛空一樣不變。由非真實的妄想產生的貪慾等，不會因突發的污垢而染污它。』心的自性，不會被突發的煩惱所染污，也不會被突發的污垢所凈化，因為它會被突發的近取煩惱所染污。比丘布頓說：『說心的自性是光明，這並不意味著心和心所是不同的實體，因為心是光明意味著智慧不是有為法，而是指它的自性是無為法。』正如導師羅登所說：『這裡，心的自性被稱為心，因為心本身就是污垢的特徵。』第一章的解釋到此結束。第二章遮蔽的精通的解釋：爲了消除對存在與不存在的迷惑，以及爲了避免執著和誹謗，首先解釋了體性。現在，爲了從迷惑中解脫出來，精通遮蔽，第二章講述五種遮蔽：三種種姓的共同和個別遮蔽，以及對正確結合的遮蔽。對善等行為的原因的遮蔽，以及對其他三種遮蔽的解釋，以及將所有遮蔽歸納為兩種。第一種是菩薩種姓的煩惱障和所知障的含義。第二種是對意義的普遍遮蔽，或者說是對菩薩的遮蔽的普遍遮蔽。聲聞和獨覺的種姓的煩惱障不是普遍的遮蔽，而是對自身利益的有限遮蔽。

【English Translation】 I do this to eliminate attachment to the Dharma and slander of emptiness. Fourth, establishing the rationality of the two distinctions: all sentient beings, if they are liberated without effort of antidote, it is impossible, because the sudden afflictions do not make the emptiness of samsara completely defiled. Furthermore, if all sentient beings, in order to attain liberation, strive to apply antidotes, then all efforts will become meaningless. Even if the antidote arises, it will not purify the emptiness of phenomena, because it is immutable. Therefore, there are two emptinesses of bondage and liberation. The basis for establishing this view is: the nature of mind, emptiness, is not naturally defiled, nor is it naturally impure, because its nature is luminous. As the Ratnagotravibhāga states: 'The nature of mind is luminous, it is immutable like the sky. Desires, etc., arising from unreal thoughts, do not defile it with sudden stains.' The nature of mind is such that it is not defiled by sudden afflictions, nor is it purified by sudden stains, because it is defiled by sudden, proximate afflictions. Bhikshu Buton said: 'Saying that the nature of mind is luminous does not mean that mind and mental factors are different entities, because mind being luminous means that wisdom is not conditioned, but refers to its nature being unconditioned.' As the teacher Lodro Tenpa said: 'Here, the nature of mind is referred to as mind, because mind itself is the characteristic of defilement.' The explanation of the first chapter ends here. Chapter Two: Explanation of Skillful Obscurations: Having first explained the characteristics in order to dispel delusion about existence and non-existence and to avoid attachment and slander, now, in order to dispel delusion, to be skilled in obscurations, the second chapter speaks of five obscurations: the common and specific obscurations of the three lineages, and the obscuration to proper application. The obscuration to the causes of virtuous actions, etc., and the explanation of the other three obscurations, and the condensation of all obscurations into two. The first is the meaning of the afflictive and cognitive obscurations of the Bodhisattva lineage. The second is the pervasive obscuration to meaning, or the pervasive obscuration to the obscuration of Bodhisattvas. The afflictive obscurations of the Hearer and Solitary Realizer lineages are not pervasive obscurations, but limited obscurations to their own benefit.

རིགས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡུལ་ངན་པ་ལའང་ཆགས་སོགས་ཤས་ཆེ་བ་དང་ཆུང་བ་མང་ཉུང་དུ་འབྱུང་བས་ཆགས་སོགས་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་རིགས་ཅན་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཆགས་ སོགས་ཆེ་བ་དང་རྒྱུན་རིང་བ་གཉིས་ཀ་མེད་པར་ཆ་མཉམ་ཞིང་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་། བྱང་སེམས་སྙིང་རྗེས་འཁོར་བ་ལེན་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉེས་པ་མཐོང་སྟེ་སྤོང་བ་སྟེ་ གཏོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དང་པོ་དང་ཐ་མ་གཉིས་བྱང་སེམས་ཀྱི་རིགས་ཅན་གྱི་སྒྲིབ་པ་དང་། གཉིས་པ་ཉན་ ཐོས་སོགས་ཀྱི་དང་། མཉམ་ལྷག་གཉིས་ནི་བྱང་སེམས་དང་ཉན་ཐོས་སོགས་གཉིས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ཅིང་སྒྲིབ་པས་ཉོན་སྒྲིབ་ཡིན་ལ། ཤེས་བྱ་ལ་སྒྲིབ་པས་སམ་ཤེས་བྱ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལ་ཤེས་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་སྟེ་མར་གྱི་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། ། 2-609 བྱང་སེམས་ནི་རིགས་པའི་གནས་ལྔ་སོགས་ཐོས་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དོན་གཉིས་ལ་ཁྱབ་པའི་སྒྲིབ་པ་དེའང་ཤེས་སྒྲིབ་ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་སྤྱིར་བསྟན་པ་ ནི། ཐར་པ་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དགུའོ། །དེའང་གང་ཞེ་ན། ཕྱི་མ་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྗེས་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་མ་རིག་པ་ལྟ་ བ་མཆོག་འཛིན་ཐེ་ཚོམ་ཕྲག་དོག་སེར་སྣ་རྣམས་ཐར་པ་ལ་སྐྱོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་སྣུམ་ལྟར་ཞེན་ པའི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྲེད་པ་རྗེས་ཆགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེན་ཡང་མི་སྐྱོ་བས་ཁམས་གསུམ་ལ་ཡིད་འབྱུང་ཞིང་སྐྱོ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་ནི། ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པས་གསོད་སོགས་གནོད་པ་བྱེད་ པའི་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཞེ་སྡང་གིས་ཁོང་ཁྲོའི་རྒྱུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། ང་རྒྱལ་སོགས་ལྷག་མ་བདུན་གྱིས་མ་ནོར་བར་དེ་ཁོ་ན་ནི་མཐོང་བ་ ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། དེ་དག་གིས་སྒྲིབ་པའི་གོ་རིམ་ཡང་ང་རྒྱལ་དང་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང་ངའོ་སྙམ་པའི་དང་མངོན་པའི་དང་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་དང་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་བདུན་པོ་འཇིག་ལྟ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཁེངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དེས་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པ་དང་དུ་མ་ཚོགས་པ་ལ་བདག་གམ་བདག་གིར་ལྟ་བ་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་དབེན་པར་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། 2-610 ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་དུས་སུ་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གཉེན་པོ་ཆེ་ཆུང་གིས་བར་ཆོད་པ་དང་མ་ཆོད་པར་འབྱུང་བས་འཇིག་ལྟ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང་། མ་རིག་པས་རྟག་བདག་ཏུ་སྒྲོ་ བཏགས་ནས་ཕུང་པོ་ལ་འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བ་དེའི་གཞི་ཉེར་ལེན་གྱི

【現代漢語翻譯】對於有情眾生，即使在惡劣的環境中，貪執等煩惱的程度也有大小、多少之分。因此，對於那些沉溺於貪執等煩惱的行為，會產生額外的障礙。而對於那些有情眾生，如果他們的貪執等煩惱既不強烈也不持久，那麼他們所經歷的障礙，就是以平等和相同的方式行事的障礙。菩薩以慈悲心接受輪迴，以智慧洞察過患並加以捨棄，即以『舍』的方式證入不住涅槃，這就是菩薩的障礙。如此說來，最初和最後兩種障礙是有情眾生的障礙，第二種是聲聞等的障礙，中間兩種是菩薩和聲聞等二者的障礙。心被煩惱擾亂和障礙，因此稱為煩惱障。對於所知境的障礙，或者對於所知境的智慧的障礙，稱為所知障，就像酥油瓶一樣。菩薩因為聽聞五明等各種學問，從而區分了遍及二諦的障礙，這些障礙並非是具有煩惱的所知障。在第二種障礙中，又分為兩種。首先是總的解釋：能障礙解脫的煩惱，具有九種相狀。這九種相狀是什麼呢？是對來世的各種痛苦不斷地造作，以及隨之而來的貪戀、嗔恨、我慢、無明、邪見、執取、懷疑、嫉妒、吝嗇等等，這些都會障礙對解脫的嚮往等等。第二是分別解釋：對於三界的蘊，像油一樣執著，這就是三界之內的貪愛。即使受到貪戀所帶來的痛苦的逼迫，也不厭離，因此會障礙對三界的厭離和捨棄。總是想著折磨他人，從而做出殺害等損害行為的嗔恨，會障礙對嗔恨之因——損害行為的捨棄和放下。我慢等剩餘的七種煩惱，會如實地障礙正確的見地。這些煩惱所造成的障礙的順序是：我慢、大我慢、慢過慢、增上慢、卑慢、邪慢。這七種我慢都以薩迦耶見為基礎，具有內心驕傲的特性，會瞬間摧毀聚集起來的『我』或者『我所』的觀念，從而障礙對人我和法我的空性的證悟。在順抉擇分位，由於『我』的觀念，會產生或大或小的障礙，因此因為沒有斷除薩迦耶見，並且由於無明而虛妄地執著常一自在的我，從而將五蘊視為『我』的集合，這就是產生執取的根本原因。

【English Translation】 For sentient beings, even in adverse circumstances, the degree of attachment and other afflictions varies in magnitude and frequency. Therefore, for those who indulge in attachment and other afflictions, additional obscurations arise. However, for those sentient beings whose attachment and other afflictions are neither strong nor prolonged, the obscurations they experience are those of acting in an equal and uniform manner. Bodhisattvas, with compassion, take rebirth in samsara, and with wisdom, perceive faults and abandon them, thus attaining non-abiding nirvana through the act of 'renunciation.' This is the obscuration of a Bodhisattva. Thus, the first and last two obscurations are those of sentient beings, the second is that of Shravakas (listeners), and the middle two are the obscurations of both Bodhisattvas and Shravakas. The mind being disturbed and obscured by afflictions is called the afflictive obscuration (Nyönmong Drip). The obscuration towards objects of knowledge, or the obscuration of wisdom towards objects of knowledge, is called the cognitive obscuration (Shé Drip), like a pot of ghee. Bodhisattvas, having distinguished the obscurations that pervade the two truths through the collection of learning in the five sciences and so forth, these obscurations are not cognitive obscurations that are afflicted. In the second obscuration, there are two divisions. First, the general explanation: Afflictions that obscure liberation have nine characteristics. What are these nine? They are the continuous accumulation of various sufferings in future lives, along with attachment, anger, pride, ignorance, wrong views, holding to extremes, doubt, jealousy, miserliness, and so on. These obscure the aspiration for liberation and so forth. Second, the specific explanation: Clinging to the aggregates of the three realms like oil is the craving within the three realms. Even when threatened by the suffering caused by attachment, one does not become weary, thus obscuring the renunciation and abandonment of the three realms. Constantly thinking of tormenting others, thus engaging in harmful actions such as killing, is anger, which obscures the abandonment and letting go of the cause of anger—harmful actions. The remaining seven afflictions, such as pride, accurately obscure correct views. The order of obscuration caused by these afflictions is: pride, great pride, excessive pride, superior pride, false pride, wrong pride. These seven types of pride are based on the view of self (Sakaya-drishti), characterized by inner arrogance, which instantly destroys the assembled notions of 'I' or 'mine,' thus obscuring the realization of the emptiness of the self and phenomena. During the stage of preparation for definite emergence, due to the notion of 'I,' obstacles of varying degrees arise, thus, because the view of self has not been abandoned, and due to ignorance, one falsely clings to a permanent, singular, and independent self, thus viewing the aggregates as a collection of 'I,' which is the fundamental cause of grasping.

་ཕུང་པོ་མི་རྟག་སོགས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། ལྟ་བས་ནི་འགོག་པ་ཞི་བ་སོགས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་ སྟེ། འཇིག་ལྟས་བདག་ཏུ་བཟུང་ཞིང་མཐར་ལྟས་དེ་ཆད་ཀྱིས་དོགས་ནས་སྐྲག་པ་དང་། ལོག་ལྟས་འགོག་པ་མེད་ཅེས་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་དང་། ལྟ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་གྱིས་ངེས་འབྱིན་ སོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ལམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟུལ་ཞུགས་ཙམ་ལ་སོགས་པས་དག་པར་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐེ་ཚོམ་གྱིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། འབྱུང་བ་དཀོན་ཕྱིར་ དྲི་མེད་ཕྱིར། །མཐུ་ལྡན་ཕྱིར་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི། །རྒྱན་གྱུར་ཕྱིར་དང་མཆོག་ཉིད་ཕྱིར། །འགྱུར་བ་མེད་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་ཉིད། །ཅེས་པ་ལྟར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ། སངས་རྒྱས་ལ་ཉེས་པ་སྤངས་ཤིང་ཡོན་ཏན་ ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཐར་ཐུག་པར་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ལ་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གཏན་དུ་ཞི་བ་དང་། དེ་རྗོད་བྱེད་དུ་ཤེས་པ་དང་། དགེ་འདུན་ལ་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་གནས་བླ་ན་མེད་པའི་ཞིང་དུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། 2-611 ཡོན་ཏན་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གསུམ་པོའི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་བོ། །བདེན་པ་མཐོང་ནས་དེ་སྤངས་པས་ཤེས་ནས་དད་པ་རྙེད་པས་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་ཉོན་ཕྲག་ དོག་གིས་རྙེད་པ་དང་ནི་བཀུར་སྟི་ཡོན་ཏན་དང་འགལ་བ་དང་། གནོད་པའི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་ཉེས་པ་ཅན་དུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། ཉེ་ཉོན་སེར་སྣས་ནི་ཡོ་བྱད་ལ་ལྷག་པར་ ཆགས་པས་ཡོ་བྱད་དེ་ཚོགས་པས་བསྙུངས་ཤིང་དེས་དབེན་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་གནས་སུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་རིམ་པ་ནི་ཐར་པ་འདོད་པས་རིམ་པ་བཞིན་འཇུག་ པའི་བསྒྲིབ་བྱ་ཆོས་ཀྱི་རིམ་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ལ་སྒྲིབ་པ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་བསྟན་པ་ནི། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བྱང་སེམས་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་ སོགས་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་སྒྲིབ་པ་ལྔ་ལཾ་ཉོན་སྒྲིབ་ལས་གཞན་གཙོར་བོར་ཤེས་སྒྲིབ་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་བཤད་པ་ལ་གསུམ་ལས། དང་པོ་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་བཅུ་གསུམ་སྟེ་ བག་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་དགེ་བ་ལ་རྒྱུན་དུ་གུས་པར་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དང་། མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་དང་དེའི་དགེ་རྩ་རྣམས་སྐྱེ་ཞིང་མཆེད་པའི་སྒོ་གསུང་རབ་མིན་པ་གཞན་ཕྱི་རོལ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། 2-612 འདོད་ཆགས་ལ་བྱམས་པ་གཉེན་པོར་སྒོམ་པ་ལྟར་གཉེན་པོ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པ་མིན་པས་གང་སྐྱེད་པ་དང་གསུམ་དང་། ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དགེ་བ་སྐྱེ་ བར་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། སྐྱེས་ཀྱང་ཡང་ཡང་དུ་སྒོམ་ཞིང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚོགས་གཉིས་ནི་རབ་ཏུ་མ་རྫོགས་པ་དང་

【現代漢語翻譯】對於認識蘊等無常等方面存在障礙；對於以見解認識寂滅等存在障礙，因為執著于壞聚見，並且害怕最終斷滅而恐懼；因為邪見誹謗說沒有解脫；因為持戒禁取見，認為持戒禁等是殊勝的，對於以出離等方式完全認識道路存在障礙，因為僅僅執著于持戒禁等為清凈和殊勝；因為懷疑，對於聖諦和三寶（佛，法，僧）的功德，難以置信。如經中所說：『因為稀有，因為無垢，因為有威力，並且是世間的莊嚴，因為殊勝，因為不變，所以是珍寶。』對於三寶，對於認識到佛陀斷除過失，功德圓滿至極；對於認識到佛法能從輪迴中解脫，永遠寂滅痛苦，並且是表達解脫的語言；對於認識到僧伽是進入果位和安住果位的無上福田存在障礙，因為不相信功德。對於認識這三者的功德存在障礙。只有在見到真諦后，通過捨棄它，認識到它，獲得信心，才能相信。近取煩惱嫉妒，對於認識到獲得和恭敬是與功德相違背的，並且是損害的根本，是有過患的，存在障礙；近取煩惱慳吝，因為對資具特別貪著，因為積聚資具而感到壓抑，因此對於認識到遠離資具是功德的處所存在障礙。這些次第是想要解脫的人依次進入的所遮法次第。第三，對於善等行為的因素存在障礙，分為兩部分，第一部分是教導，即對於不共的菩薩的善等十種意義存在障礙，五種煩惱障之外，主要應知為知障。第二部分是解釋，分為三部分，第一部分是障礙的體性，共有十三種，即因為放逸等，對於恒常恭敬地行善沒有結合；因為不瞭解等，對於菩提和菩提的善根生起和增長之門，不與佛經結合，而與外道的論典結合；不像以貪慾修慈愛作為對治那樣，因為沒有如理如實地進行瑜伽修習，所以不能生起（善法），這是第三種；因為懈怠等，不能使菩提的善產生起；即使產生了，也不再三地修習和作意；獲得菩提的兩種資糧也不圓滿。

【English Translation】 There are obscurations to understanding the impermanence of the skandhas (aggregates) and so on; there are obscurations to understanding peace and so on through views, because of clinging to the view of the perishable aggregate, and fearing the ultimate annihilation, and because of the wrong view of denying that there is liberation; because of holding the view of moral discipline and asceticism as supreme, there are obscurations to fully understanding the path in the form of renunciation and so on, because of holding only moral discipline and asceticism as pure and supreme; because of doubt, there is difficulty in believing in the noble truths and the qualities of the Three Jewels (Buddha, Dharma, Sangha). As it is said in the scriptures: 'Because of rarity, because of being stainless, because of having power, and being the ornament of the world, because of being supreme, because of being immutable, therefore they are jewels.' Regarding the Three Jewels, there are obscurations to knowing that the Buddha has abandoned faults and has ultimate and perfect qualities; to knowing that the Dharma liberates from samsara, completely pacifies suffering, and is the expression of that liberation; to knowing that the Sangha is the supreme field for entering and abiding in the fruits, because of not believing in the qualities. There are obscurations to knowing the qualities of these three. Only after seeing the truth, by abandoning it, knowing it, and gaining faith, can one believe. The proximate affliction of jealousy obscures the understanding that gain and respect are contrary to qualities and are the root of harm, and are faulty; the proximate affliction of miserliness, because of excessive attachment to resources, causes depression from accumulating resources, and thus obscures the understanding that being apart from resources is the place of qualities. These sequences are the sequences of objects to be obscured that those who desire liberation enter into in sequence. Third, there are obscurations to the factors of virtuous actions and so on, divided into two parts. The first part is the teaching, that is, there are obscurations to the ten meanings of the uncommon Bodhisattva's virtues and so on, and it should be known that other than the five afflictive obscurations, the main one is the obscuration of knowledge. The second part is the explanation, divided into three parts. The first part is the nature of the obscurations, which are thirteen in total, that is, because of carelessness and so on, there is no constant combination with virtuous actions; because of not understanding and so on, the door for the arising and growth of Bodhi and its roots is not combined with the Buddhist scriptures, but with the treatises of non-Buddhists; Unlike cultivating loving-kindness as an antidote to desire, because one does not practice yoga properly and truly, one cannot generate (virtuous qualities), this is the third; because of laziness and so on, one cannot cause the arising of the virtues of Bodhi; even if they arise, one does not repeatedly practice and attend to them; and the two accumulations for attaining Bodhi are not perfected.

། ཡང་ན་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་སྒྲིབ་ པ་ནི། དགེ་བ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། དེ་སྐྱེས་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་ཀྱང་ཚོགས་མ་བསགས་པའོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་སྨྲའོ། །རྒྱུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་མེད་པར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ ཅན་དང་རིགས་དང་ལྡན་ཡང་རྐྱེན་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དང་། ཕྲད་ཀྱང་འཁོར་བས་སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སེམས་པ་གསུམ་དང་ སྒྲུབ་པ་ཕར་ཕྱིན་དང་ཡང་མི་ལྡན་པ་དང་དེ་དང་ལྡན་པ་ལ་འདི་ཞེས་རྟོག་དཔྱོད་མི་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་བླུན་པོ་དང་འགྲོགས་པ་དང་། བྱང་སེམས་ལ་ཞེ་སྡང་བ་ཡོན་ཏན་ མི་མཐོང་ཞིང་སྐྱོན་ཚོལ་ཞིང་ཉེས་པ་སྒྲོགས་པ་དང་འགྲོགས་པ་གསུམ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་རང་གི་གནས་ངན་ལེན་ནི་གཟུང་འཛིན་དུ་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་སམ་མཐོང་སྤང་གི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀུན་གཞི་ལ་སོགས་པའམ་བདག་མེད་པ་ལ་བདག་སོགས་སུ་རྟོག་པ་དང་། 2-613 ཤས་ཆེ་ཡུན་རིང་དུ་འབྱུང་བའི་ཉོན་སྒྲིབ་དང་། མཚམས་མེད་སོགས་ངན་སོང་དུ་ངེས་པའི་ལས་སྒྲིབ་དང་། འཕགས་པའི་ཆོས་དེར་སྐྱེ་བའི་སྐལ་པ་མེད་པའི་ངན་སོང་སོགས་རྣམ་སྨིན་གྱི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ ལས་དེ་དག་ལྷག་མ་གང་རུང་དང་། རྣམ་གྲོལ་ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་ལས་སུ་མི་རུང་བའམ་ངེས་འབྱེད་ཀྱི་གནས་མ་ཐོབ་པས་ཤེས་རབ་མ་སྨིན་པ་དང་གསུམ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ལྷན་ཅིག་ སྐྱེས་ན་ལྟ་སོགས་ཀྱི་ས་བོན་ནམ་སྒོམ་སྤང་གི་བག་ལ་ཉལ་གནས་ངན་ལེན་དང་། གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པར་མི་སྤྲོ་བའི་ལེ་ལོ་དང་། ཡང་དགེ་བ་ལ་མི་འཇུག་ཅིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ གྱི་རོ་མྱང་བ་བག་མེད་པ་དང་གསུམ་དང་། སྲིད་པ་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་སྤྱད་བྱ་ལོངས་སྤྱོད་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཉིད་མི་འགྲུབ་སྙམ་དུ་སེམས་ནི་ཞུམ་པར་ གྱུར་པ་དང་གསུམ་དང་། ཐེག་ཆེན་སྟོན་པའི་གང་ཟག་གི་ཡོན་ཏན་ལ་མི་སྲིད་སྙམ་དུ་མ་དད་པ་དང་ཟབ་རྒྱ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་མ་མོས་པ་དང་། དགོངས་པའི་དོན་མ་རྟོགས་ནས་ སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་ལ་སྒྲ་བཞིན་དུ་ནི་སྤྱོད་པ་དང་གསུམ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ལ་གཅེས་སུ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་འཆད་པ་སོགས་ཆེས་ཆེར་མི་འཛིན་པ་དང་། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་གདུང་བའི་སྒོ་ནས་གཞན་མཉམ་པའམ་ལྷག་གིས་དོགས་ནས་ཆོས་མི་འཆད་པ་དང་། 2-614 སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་མེད་པས་ཆོས་མི་འཆད་པ་གསུམ་དང་། ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པའི་ལས་མདོ་སྡེ་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མ་ཡིན་གྱི་བདུད་ཀྱིས་སྨྲས་པའོ་ཞེས་སོགས་བྱས་པས་འདིར་ཆོས་ཐོས་པས་ ཕོངས་པ་དང་། ཐོབ་པ་ཉུང་བས་ཆོས་འབྱེད་མི་ནུས་པ་དང་། ཐོས་ཀྱང་འདུན་པ་སོགས་སམ་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་གང་རུང་མ་ཚང་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་མ་རྫོགས་ཏེ་སྦྱ

【現代漢語翻譯】此外，決定性的相似障礙是：有些人說，善不生起，已生起的善不憶念，憶念也不積聚資糧。沒有大乘種姓的因，或者有聲聞種姓，或者雖有種姓，卻不具備作為助緣的善知識，或者即使遇到，心也被輪迴徹底厭倦，而希求寂滅涅槃這三種情況，以及不具備般若波羅蜜多的修持，或者具備卻不瞭解『這個』，與惡劣愚笨之人交往；對菩薩懷有嗔恨，不見功德，尋覓過失，宣揚罪過這三種情況；顛倒的自性，對自己的惡習，即對能取所取的執著習氣，或者見道所斷之障的兩種習氣，在阿賴耶識等處，或者對無我執著為我等； 2-613 強烈的、長期產生的煩惱障；以及無間罪等必定墮入惡道的業障；以及沒有在聖者之法中出生的機會的惡道等異熟障這三種情況中的任何一種；以及無法運用解脫智慧，或者未獲得決定的地位而智慧未成熟這三種情況；自性方面，俱生而來的見等種子，或者修道所斷的隨眠惡習；以及不樂於屬於愚癡的懈怠；以及不投入善法，品嚐禪定之味而放逸這三種情況；以及對有漏蘊、受用資具、色等對境的貪執；以及認為無法成就佛陀而心灰意冷這三種情況；以及對宣說大乘之人的功德不相信，對甚深廣大的大乘法不信受；以及不理解密意，對無生等意義按照字面意思去行持這三種情況；以及不珍視聖法，不以講說等方式來弘揚；以及因貪求利養恭敬，害怕他人勝過自己而不講法； 2-614 以及因對眾生沒有慈悲心而不講法這三種情況；以及因佛法匱乏，說『此經不是佛所說，而是魔所說』等，因此在此處聽聞佛法受到阻礙；以及因獲得甚少而無法辨別佛法；以及即使聽聞，也因不具足希求等或者八種對治中的任何一種，而禪定修持不圓滿，因此修持受到阻礙。

【English Translation】 Furthermore, decisive similar obscurations are: Some say that virtue does not arise, and when it has arisen, it is not remembered, and even if remembered, it does not accumulate merit. Lacking the cause of the Great Vehicle lineage, or having the lineage of a Hearer, or even if having the lineage, not possessing a virtuous friend who acts as a condition, or even if encountering one, the mind is completely wearied by samsara and seeks nirvana, these three situations, as well as not possessing the practice of Prajnaparamita, or possessing it but not understanding 'this', associating with evil and foolish people; harboring hatred towards Bodhisattvas, not seeing their qualities, seeking faults, and proclaiming their misdeeds, these three situations; the inverted nature, the clinging to one's own bad habits, i.e., the clinging to the habits of grasping and the grasped, or the two habits of the obscurations to be abandoned on the path of seeing, in the Alaya consciousness, etc., or clinging to self where there is no-self, etc.; 2-613 Intense and long-lasting afflictive obscurations; as well as karmic obscurations such as the five heinous crimes that lead to certain rebirth in the lower realms; as well as any of the remaining ripening obscurations such as the lower realms where there is no opportunity to be born in the Dharma of the Noble Ones; as well as the three situations of not being able to use the wisdom of liberation, or the wisdom not being mature due to not having attained a decisive position; in terms of nature, the seeds of views, etc., that are born together, or the dormant bad habits to be abandoned on the path of meditation; as well as laziness that does not delight in belonging to ignorance; as well as not engaging in virtue, indulging in the taste of samadhi and being heedless, these three situations; as well as attachment to the aggregates of appropriation, the objects of enjoyment, forms, etc.; as well as being discouraged thinking that Buddhahood cannot be attained, these three situations; as well as not believing in the qualities of those who teach the Great Vehicle, not having faith in the profound and vast Great Vehicle Dharma; as well as not understanding the intended meaning, and practicing the meaning of unbornness, etc., according to the literal meaning, these three situations; as well as not cherishing the holy Dharma, not propagating it through teaching, etc.; as well as not teaching the Dharma out of craving for gain and respect, fearing that others will surpass oneself; 2-614 as well as not teaching the Dharma out of lack of compassion for sentient beings, these three situations; as well as being deprived of the Dharma, saying 'This sutra is not spoken by the Buddha, but by Mara,' etc., therefore being hindered from hearing the Dharma here; as well as not being able to discern the Dharma due to obtaining very little; as well as even if hearing, the practice of samadhi is not perfected due to not possessing aspiration, etc., or any of the eight antidotes, therefore the practice is hindered.

ང་བར་མ་ བྱས་པའོ། །གཉིས་པ་བསྒྲིབ་བྱ་དགེ་སོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་བསྒྲིབ་བྱ་དང་པོ་ཡིན་པ་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་གནས་གྱུར་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ གཉིས་པ་དང་། དགེ་བའི་ཚོགས་གཉིས་དང་བྱང་ཆུབ་ཏེ་ཡང་དག་པར་ལེན་ཅིང་འཛིན་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དེ་རང་གཞན་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པའི་བསམ་པ་སེམས་པ་འདུན་པ་དང་ བཅས་པ་སྟེ། བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་ནི། །སེམས་པ་འདུན་པ་དང་བཅས་པ། །ཞེས་སོ། །ཉན་ཐོས་སོགས་ལས་རང་བཞིན་གྱི་དབང་པོ་རྣོ་བས་སམ་ཤེས་བྱ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་དང་ ཆོས་ཟབ་རྒྱ་ལ་མོས་པས་བློ་ལྡན་བྱང་སེམས་དང་གང་ཟག་ཆོས་ལ་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་མཐོང་ལམ་དང་། སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྨོན་ལམ་དང་། 2-615 དགེ་རྩ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་སུ་སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་སེམས་དང་ཆོས་ཐེག་ཆེན་གྱི་གསུང་རབ་དང་། དོན་སྟོང་ཉིད་ལ་མོས་པའི་སྒོ་ནས་མི་སྐྲག་པ་དང་། ཆོས་གནས་པའམ་གཞན་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་སེར་སྣ་མེད་པས་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་དབང་ཐོབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ་དབང་བྱེད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་སྤོང་བ་དང་མཐུ་ཕུན་སུམ་ ཚོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་མདོར་བསྟན་དུ། དགེ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ལ་གཞན་ཞེས་པའི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྒྲིབ་བྱ་དོན་བཅུ་པོའོ། །གསུམ་པ་བསྒྲིབ་བྱ་སྒྲིབ་བྱེད་སྦྱར་བ་ནི། དོན་བཅུ་པོ་ དེ་དག་གི་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་རེ་རེ་ལ་གསུམ་གསུམ་དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དགེ་བ་སྐྱེ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། ཚུལ་བཞིན་ལ་ སྦྱོར་བ་གསུམ་ནི། མིག་གི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་མིག་སོགས་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའང་སྦྱོར་མེད་ལ་སོགས་སྦྱོར་བ་སོགས་ལ་དངོས་སུ་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ན་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་དགེ་ བ་སྐྱེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ལྟར་དགེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ལ་གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་མི་སྲིད་པར་དེ་བསྐྱེད་པའི་བྱེད་རྒྱུའི་བསྐྱེད་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། 2-616 དེ་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་དེ་གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་སྐྱེ་བ་དང་ཡིད་བྱེད་ལ་སོགས་གསུམ་ནི། སེམས་ཅན་སྐྱེས་པ་གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ཟས་བཞི་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་དགེ་རྩ་སྐྱེ་བ་མེད་ པ་ལ་སོགས་པས་གེགས་བྱེད་པས་གནས་པ་བྱང་ཆུབ་ལ་སྒྲིབ་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་དེ་ཉན་ཐོས་སོགས་ཀྱི་དང་མི་འདྲ་བར་གཞན་དུ་མི་གཡོ་ཞིང་རྟག་ཏུ་མི་ལྡོག་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དགེ་བའི་ཆོས་ཀུན་གྱི་གཞི་རྟེན་བྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བྱེད་རྒྱུ་རིགས་དང་ལྡན་པ་སོགས་ནི་སེམས་ཅན་གྱ

【現代漢語翻譯】未造作的。第二，所遮蓋的善等之體性是，菩提之因，一切善根是第一所遮蓋的；其果，菩提，是轉依的真如，是第二；善資糧二者和菩提，如實地領受和執持，即是發起菩提心，利益自他的意樂、發心和希求等。如《堅固者祈願文》所說：『具足意樂與發心。』聲聞等由於自性根器敏銳，或者通達一切所知，以及信解甚深廣大的法，成為具慧菩薩，並且有情對於法沒有妄加誹謗的錯謬，是見道；因為是斷除障礙的對治，所以是無障的祈願；將所生的善根以心完全迴向于成佛，以及對於佛、菩薩和法，大乘的經典，以及對於空性的意義，由於信解而不怖畏；爲了法住世或者爲了攝受他人，對於法沒有慳吝而宣說；獲得心的自在是佛，能作主宰的是智慧、斷證和威力圓滿。這些在總說中，『善等十者』，是指以『他』字開頭的善等十種所遮蓋的意義。第三，所遮蓋與遮蓋者結合是，要知道這十種意義的障礙，次第地每一個都有三種。生善之因的結合，生處（སྐྱེ་མཆེད་，梵文：āyatana，梵文羅馬擬音：āyatana，漢語字面意思：處）的結合，以及如理作意的結合三種是，眼識生起的因，如眼等。如果對於無合等結合等直接成為障礙，則從一到一傳遞，如同成為生善的障礙一樣，成為善的障礙；因為善根是安住于彼的因是不可能的，因為是彼生起的因的生起者。菩提是遠離垢染的真如，不是生起彼者，而是彼安住的因，生起和作意等三種是，有情生起安住的因，如四食。對於彼，由於沒有生起善根等而成為障礙，所以對於安住的菩提成為障礙；因為菩提不同於聲聞等，不移向他處，並且恒常不退轉地安住。作為一切善法的基礎，菩提心的因，具足種姓等是有情。

【English Translation】 Unfabricated. Second, the nature of what is to be obscured, such as virtue, is that the cause of Bodhi, all roots of virtue, is the first to be obscured; its result, Bodhi, is the Suchness of transformation, which is the second; the two accumulations of merit and Bodhi, truly receiving and holding, is the generation of Bodhicitta, the intention, aspiration, and desire to benefit oneself and others. As stated in 'The Prayer of the Steadfast': 'Possessing intention and aspiration.' Śrāvakas, etc., due to the sharpness of their innate faculties, or understanding all knowable things, and having faith in the profound and vast Dharma, become wise Bodhisattvas, and sentient beings have no mistaken slanders against the Dharma, which is the path of seeing; because it is the antidote to eliminate obstacles, it is an unobstructed prayer; Completely dedicating the generated roots of virtue with the mind to becoming a Buddha, and towards the Buddha, Bodhisattvas, and the Dharma, the Mahāyāna scriptures, and towards the meaning of emptiness, not being afraid due to faith; in order for the Dharma to abide in the world or to gather others, not being stingy with the Dharma and proclaiming it; obtaining the freedom of mind is the Buddha, and being able to be the master is wisdom, complete abandonment and power. These, in summary, 'The ten virtues, etc.,' refer to the ten meanings obscured by virtues, etc., beginning with the word 'other.' Third, the combination of what is to be obscured and the obscurer is, one should know that the obstacles to these ten meanings each have three in order. The combination of the cause of generating virtue, the combination of the place of origin (སྐྱེ་མཆེད་，梵文：āyatana，梵文羅馬擬音：āyatana，漢語字面意思：處), and the combination of proper attention are three, such as the cause of the arising of eye consciousness, such as the eye. If directly becoming an obstacle to combinations such as non-combination, then passing from one to another, just as becoming an obstacle to generating virtue, becoming an obstacle to virtue; because it is impossible for the root of virtue to be the cause abiding in it, because it is the generator of the cause of its arising. Bodhi is the Suchness free from defilement, not the generator of it, but the cause of its abiding, the three of arising and attention, etc., are the cause of sentient beings arising and abiding, such as the four foods. Towards it, due to not generating roots of virtue, etc., becoming an obstacle, therefore becoming an obstacle to abiding Bodhi; because Bodhi is different from Śrāvakas, etc., not moving to another place, and constantly abiding without turning back. As the foundation of all virtuous Dharmas, the cause of Bodhicitta, possessing lineage, etc., is sentient beings.

ི་གནས་ས་གཞི་ལྟ་བུ་སྟེ། རིགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་སོགས་ཀྱིས་དགེ་བའི་ ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གསལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་སྒྲུབ་པ་ཕུན་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་སོགས་ནི་གཟུགས་གསལ་བྱེད་ཀྱི་སྣང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་སྒྲིབ་པ་སྒྲུབ་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་སོགས་ཏེ། བྱང་སེམས་དེས་གསལ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁྲུལ་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གནས་ངན་ལེན་ བཅོམ་པ་སོགས་ནི་འབྲས་ཆན་བཙོ་བར་བྱེད་པའི་མེ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གནས་ངན་ལེན་སོགས་ཀྱིས་སྒྲིབ་སྟེ། འཁྲུལ་མེད་ནི་འཁྲུལ་པ་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 2-617 སྒོམ་སྤང་དང་བྲལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་བཅོམ་པ་སོགས་ནི་རྩ་བརྔ་བའི་ཟོར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་སོགས་ཀྱིས་སྒྲིབ་སྟེ། སྒོམ་ལམ་དེའི་ སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་སངས་རྒྱས་སུ་བསྒྱུར་བའི་བྱེད་རྒྱུ་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལས་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་སོགས་ནི་གསེར་རྒྱན་དུ་བསྒྱུར་བའི་མགར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་སྒྲིབ་ པ་ནི་སྲིད་པ་སོགས་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། བསྔོ་བ་ནི་དམན་པར་བསྔོ་བ་བོར་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བསྔོ་བས་སོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་གང་ཟག་ལ་ཡོན་ཏན་ སྲིད་སྙམ་པ་སོགས་ལ་མི་སྐྲག་པ་ནི་མེའི་དུ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་གང་ཟག་ལ་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པས་སྒྲིབ་པ་སྟེ། ཡིད་མི་ཆེས་པས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེར་སྣ་མེད་ པར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ཆོས་ལ་ཆེས་ཆེར་འཛིན་པ་སོགས་ནི་རྟགས་དང་དཔེ་ལྟ་བུ་སྟེ །དེ་ལ་ཆོས་ལ་གཅེས་པར་མི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པས་སྒྲིབ་སྟེ། སེར་སྣ་མེད་པ་ ནི་ཆོས་ལ་སེར་སྣ་མེད་པས་གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་བྱེད་པ་ཐོབ་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ཆོས་ཀྱི་ཕོངས་པའི་ལས་མེད་པ་སོགས་གསུམ་ནི་འགོག་པ་ཐོབ་པའི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། 2-618 དེ་ལ་ཐོས་པས་ཕོངས་སོགས་ཀྱིས་སྒྲིབ་སྟེ། དབང་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སོགས་ཀྱི་གོ་རིམ་ཡང་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་དང་པོར་དགེ་རྩ་བསྐྱེད། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ བྱེད། དགེ་རྩ་སྐྱེ་བའི་གཞི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་བློ་ལྡན་དང་། དེས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་མཐ ོང་ལམ་དང་། དེ་ལ་ཡང་དག་པར་གོམས་པས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་ དང་། སྒྲིབ་པ་མེད་ན་དགེ་བ་དམན་པ་ལ་མི་བསྔོ་བ་སངས་རྒྱས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དགའ་སྟེ་མི་སྐྲག་པས་དང་། མི་སྐྲག་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་ ཡོན་ཏན་མཐོང་ནས་གཞན་ལ་སྟོན་པས་དང་། དེ་ལྟ་བུ་དེ་སངས་རྒྱས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ད

【現代漢語翻譯】猶如立足之地，因不合邏輯等因素，所有善法都真實地依賴於菩提心，因為菩提心會受到遮蔽。而使智慧清晰的因素，如具備圓滿的修行等，猶如使事物清晰的光芒。對於菩提心而言，遮蔽來自於不具備修行等因素，因為菩提心能清晰地顯現。使迷惑得以消除的因素，如摧毀顛倒的惡劣習氣等，猶如煮飯的火焰。對於迷惑而言，遮蔽來自於顛倒的惡劣習氣等，因為無迷惑是消除迷惑的本質。使遠離修斷的因素，如摧毀與生俱來的惡劣習氣等，猶如砍伐樹根的斧頭。對於修道而言，遮蔽來自於與生俱來的惡劣習氣等，因為修道能遠離遮蔽。使善根轉化為成佛的因素，如從輪迴和享樂中解脫出來等，猶如將黃金製成飾品的金匠。對於轉化而言，遮蔽來自於對輪迴等的執著，而回向是將低劣的迴向捨棄，迴向于偉大的菩提。對人和法產生信心的因素，如認為人具備功德等而不恐懼，猶如火焰的煙霧。對於信心而言，遮蔽來自於對人不信任等因素，因為不信任會產生恐懼。使不吝嗇地產生信心的因素，如非常執著于佛法等，猶如標誌和例子。對於不吝嗇而言，遮蔽來自於不珍視佛法等因素，因為不吝嗇是對佛法不吝嗇，從而使他人產生信心。獲得自在的因素，如沒有佛法的貧乏等三種情況，猶如獲得止息的道路。對於自在而言，遮蔽來自於聽聞的貧乏等因素，因為自在是獲得自在的緣故。善根等的次第也是，首先爲了菩提而生起善根，憑藉善根的力量而獲得菩提。生起善根的基礎是菩提心，而菩提心的立足點是有智慧，通過智慧而見到不顛倒的見道，並且正確地串習見道從而斷除遮蔽，沒有遮蔽就不會將善根迴向于低劣之處，而是迴向于成佛，如此一來就會因為喜愛佛法而不恐懼，不恐懼是因為見到佛法的功德而向他人展示，如此一來從成佛開始對一切佛法都...

【English Translation】 Like a foundation, all virtuous dharmas truly rely on Bodhicitta (the mind of enlightenment) due to illogicality, etc., because Bodhicitta is obscured. The factors that clarify wisdom, such as possessing perfect practice, are like the light that clarifies objects. For Bodhicitta, obscurations come from not possessing practice, etc., because Bodhicitta clearly reveals. The factors that reverse delusion, such as destroying inverted negative habits, are like the fire that cooks rice. For delusion, obscurations come from inverted negative habits, etc., because non-delusion is the nature of reversing delusion. The factors that are free from what is abandoned by meditation, such as destroying innate negative habits, are like an axe that cuts roots. For the path of meditation, obscurations come from innate negative habits, etc., because the path of meditation is free from obscurations. The factors that transform virtue into Buddhahood, such as turning away from existence and enjoyment, are like a goldsmith who transforms gold into ornaments. For transformation, obscurations come from attachment to existence, etc., and dedication is abandoning inferior dedication and dedicating to great Bodhi. The factors that have faith in individuals and dharmas, such as not being afraid of thinking that individuals possess qualities, are like the smoke of fire. For faith, obscurations come from distrusting individuals, etc., because distrust causes fear. The factors that create faith without stinginess, such as being very attached to the Dharma, are like signs and examples. For non-stinginess, obscurations come from not cherishing the Dharma, etc., because non-stinginess is not being stingy with the Dharma, thereby causing others to have faith. The factors for obtaining empowerment, such as the absence of poverty of Dharma, etc., are like the path of obtaining cessation. For empowerment, obscurations come from poverty of hearing, etc., because empowerment is for obtaining empowerment. The order of virtues, etc., is also that one first generates roots of virtue for Bodhi, and by the power of that, one obtains Bodhi. The basis for generating roots of virtue is Bodhicitta, and the foundation of Bodhicitta is having intelligence, and through that, one sees the non-inverted path of seeing, and by correctly familiarizing oneself with that, one abandons obscurations, and without obscurations, one does not dedicate virtue to inferior things, but dedicates it to Buddhahood, and in this way, one rejoices in the Dharma of the Buddhas without fear, and not being afraid is because one sees the qualities of the Dharma and shows them to others, and in this way, from Buddhahood, one...

བང་ཐོབ་པས་རིམ་པ་བཞིན་བསྟན་ཏོ། །འགྲེལ་པ་ལས། བྱེད་རྒྱུ་བཅུ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། །གནས་པ་ བརྟེན་དང་བསྟན་བྱ་དང་། །འགྱུར་དང་འབྲལ་དང་གཞན་དུ་ཡང་། །ཡིད་ཆེས་གོ་བྱེད་འཐོབ་རྣམས་ལ། །མིག་དང་ཟས་དང་མར་མེ་དང་། །མེ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡི་དཔེ། །ཟོར་བ་བཟོ་ཤེས་དུ་བ་དང་། ། རྒྱུ་དང་ལམ་ལ་སོགས་པ་གཞན། །ཞེས་བར་ཚིགས་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །བཞི་པ་སྒྲིབ་པ་གཞན་གསུམ་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་དབྱེ་བ་སྤྱིར་བསྟན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང་ས་བཅུ་ལ་སྒྲིབ་པ་དག་ནི་སྒྲིབ་པ་སྔ་མ་ལས་གཞན་མིན་ཏེ་སྔ་མ་ནི་རྒྱུ་ལ་སྒྲིབ་པའི་སྒོ་ནས་འབྲས་བུ་སྒྲིབ་པར་བཤད་ལ། 2-619 འདིར་འབྲས་བུ་ལ་དངོས་སུ་སྒྲིབ་པས་སམ། ཡང་ན་སྔ་མ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞི་ལ་མི་མཁས་སོགས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་སོ་སོར་བཤད་པ་ལ་ གསུམ་ལས། དང་པོ་དེ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི། བདག་གི་གནས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་གཞི་ལུས་དང་། ལོངས་སྤྱོད་བཟུང་བའི་ཚོར་བ་དང་། བདག་ཏུ་ཞེན་པའི་གཞི་སེམས་དང་ཉོན་མོངས་ དང་། བྱང་བར་བཟུང་བའི་གཞི་སྟེ་ཡུལ་ཆོས་ཏེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་མི་མཁས་པས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལ་སྒྲིབ་ཅིང་། ལེ་ལོས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་དགེ་བ་སྐྱེས་ པ་སྤོང་། མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེད་པ་དང་། དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད། སྐྱེས་པ་ཕྱིར་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། འདུན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་སེམས་ དང་སྤྱོད་པ་བཞི་ལས་གང་རུང་མ་ཚང་བས་སྒོམ་པ་མ་རྫོགས་པ་དང་། སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་སྒོམ་པ་མ་རྫོགས་པ་དང་། གཉིས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ཉམས་པ་སྟེ་མ་ཚང་བས་ རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། འཁོར་བས་སྐྲག་སྟེ་ཡིད་འབྱུང་ནས་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་རྩ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པས་དབང་པོ་ལྔ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། དེ་སྐྱེས་ན་དད་སོགས་ཀྱི་དབང་པོའི་མིང་ཐོབ་པ་དང་། 2-620 མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་དད་པ་སོགས་དང་འདྲེས་པས་དབང་པོ་དེ་དག་ཉམས་ཆུང་བས་སྟོབས་ལྔ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ལ་ སྒྲིབ་སྟེ། དེ་མཐོང་ལམ་ལ་བཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་ལྟ་མཐར་ལྟ་ལྷན་སྐྱེས་དང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་སྒོམ་སྤང་དེའི་ས་བོན་གནས་ངན་ལེན་གྱི་སྐྱོན་ཆགས་པས་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ བརྒྱད་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། བརྒྱད་པོ་དེ་སྒོམ་ལམ་ལ་བཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་དགེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི། ཕར་ཕྱིན་གྱི་འབྲས་བུ་དེའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྒྲིབ་བྱེད་དེ་ སྤོང་བར་ནན་ཏན་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེར་སྣས་ནི་སྦ

【現代漢語翻譯】通過獲得，次第地顯示出來。《釋論》中說：『十種作用是生、住、依、所顯、變、離、異、信、解、得。眼睛、食物、燈和火等是它的例子。斧頭、工巧、煙和原因、道路等其他。』用兩段話概括了。第四，解釋其他三種障礙，分為兩部分。第一，總體上展示分類：菩提的順品法、十度、十地等的障礙，不是與之前的障礙不同，之前的障礙是從障礙原因的角度來說明障礙結果。在這裡，是直接障礙結果，或者之前的障礙是沒有結合等等，因為不精通基礎等等其他，應當這樣理解。第二，分別解釋，分為三部分。第一，障礙進入那本身：對我的處所完全執著的身體，對受用執著的感受，對作為我的執著的基礎的心和煩惱，對清凈執著的基礎，也就是境，對這些的自相和共相不精通，從而障礙念住。懈怠障礙精進的自性，不善產生，斷除；未產生，不令產生；善未產生，令產生；已產生，令其退減和增長的四種正確斷除。慾望、精進、心和行四者中任何一個不圓滿，禪定不圓滿；八種斷行不圓滿；二者的等持禪定退失，也就是不圓滿，從而障礙神足。因為害怕輪迴而厭離，不生起解脫分善根，從而障礙五根。如果生起，就獲得信等根的名稱，與不信等不順品混合，從而這些根變得微弱，從而障礙五力。由於遍計所執的見等過患，障礙七覺支。因為那是見道所安立的緣故。俱生和合生的有身見、邊見等修斷的種子，產生惡趣的過患，從而障礙八正道。因為八者是修道所安立的緣故。第二，障礙無上善：稱為波羅蜜多的果的障礙，爲了努力斷除障礙的緣故。慳吝障礙佈施。

【English Translation】 It is shown step by step by obtaining. The commentary says: 'The ten functions are birth, dwelling, reliance, what is shown, change, separation, difference, belief, understanding, and attainment. Eyes, food, lamps, and fire are examples of it. Axe, skill, smoke, and cause, road, etc. are others.' It is summarized in two paragraphs. Fourth, explaining the other three obscurations, divided into two parts. First, generally showing the classification: The obscurations of the factors of enlightenment, the ten perfections, the ten grounds, etc., are not different from the previous obscurations, the previous obscurations are explained from the perspective of obscuring the cause to obscure the result. Here, it is directly obscuring the result, or the previous obscurations are without combination, etc., because of not being proficient in the basis, etc., others, it should be understood in this way. Second, explaining separately, divided into three parts. First, obscurations to entering that itself: The body that is completely grasped as my place, the feeling that is grasped as enjoyment, the mind and afflictions that are the basis of grasping as self, the basis of grasping as purification, that is, the object, not being proficient in the self-characteristics and general characteristics of these, thereby obscuring mindfulness. Laziness obscures the nature of diligence, unwholesome arises, abandoning; not arisen, not causing to arise; wholesome not arisen, causing to arise; already arisen, causing it to diminish and increase, the four correct abandonments. Desire, diligence, mind, and action, any one of the four is not complete, meditation is not complete; the eight kinds of abandoning actions are not complete; the samadhi meditation of the two is lost, that is, not complete, thereby obscuring the miraculous feet. Because of fearing samsara and becoming disgusted, not generating the roots of virtue that are in harmony with liberation, thereby obscuring the five faculties. If it arises, it obtains the name of the faculty of faith, etc., and mixes with the unfavorable aspects of disbelief, etc., thereby these faculties become weak, thereby obscuring the five powers. Due to the faults of the views of complete imputation, etc., obscuring the seven branches of enlightenment. Because it is established on the path of seeing. The seeds of the afflictive emotions to be abandoned by meditation, such as the view of the transitory collection and the extreme view, which are innate and co-arisen, produce the fault of bad rebirth, thereby obscuring the eightfold noble path. Because the eight are established on the path of meditation. Second, obscuring the unsurpassed virtue: Called the obscuration of the result of the pāramitās, for the sake of diligently generating the abandonment of the obscuration. Stinginess obscures giving.

ྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་འབྲས་བུ་ནོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་མང་བའི་ཕྱུག་པོ་དང་ནི་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། འབྲས་བུ་དེའི་ གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆལ་ཚུལ་ལུས་ངག་གི་ལས་མི་དགེ་བས་མཛེས་པར་འགྲོ་བའི་བདེ་འགྲོ་ལྷ་མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། ཁྲོ་བས་བཟོད་པའི་འབྲས་བུ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་སེམས་ ཅན་ལའང་ཕན་བྱེད་དུ་མི་གཏོང་ཞིང་རྫས་སུ་འཛིན་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། ལེ་ལོས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བདག་གཞན་ལ་གནོད་པར་ཞུགས་པའི་ཉེས་པ་དང་ནི་ཡོན་ཏན་ཕན་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་བྲི་ཞིང་འཕེལ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། 2-621 རྣམ་གཡེང་གིས་བསམ་གཏན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་གདུལ་བྱ་འདུན་པ་དང་སྨིན་པར་མཛད་ནས་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ ཀྱི་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་བསྟན་པས་གདུལ་བྱ་ཉོན་མོངས་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། འཁོར་གསུམ་དུ་འཛིན་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བསྔོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་མི་ཤེས་པས་བྱང་ཆུབ་ ཆེན་པོར་བསྔོ་བས་དགེ་བ་མི་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཁས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྦྱིན་སོགས་དགེ་བ་བྱང་ཆུབ་བཞིན་དུ་མི་ཟད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་སྦྱིན་སོགས་དང་མཐུན་པར་སྐྱེ་བར་སྨོན་ལམ་ མི་འདེབས་པས་སྨོན་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་དགེ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པ་དང་སྒོམ་པ་ཉམས་ཆུང་བའི་ སྟོབས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་དགེ་བ་དེ་ཉིད་སྐད་ཅིག་རེ་རེའམ་ཉིན་རེ་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང་སྒོམ་སྟོབས་ཀྱིས་འབད་མི་དགོས་པར་སྦྱིན་སོགས་ལ་འཇུག་ པས་སེར་སྣ་སོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོར་བརྟག་པའི་སྟོབས་ནི་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་ལ། བརྟན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་གསུམ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ལ་བརྟགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བདག་ཉིད་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གནས་ཏེ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ཐོས་པ་ལ་སྒྲ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་ཅིང་ཤེས་རབ་ཆུང་བའོ། ། 2-622 འདི་ལ་ཕར་ཕྱིན་མིང་དུ་བཅུ་ལ་རྫས་སུ་དྲུག་སྟེ། བཞི་ཤེས་རབ་ལས་ཕྱེ་བས་སོ། །ཤེར་ཕྱིན་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། བཞི་ནི་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ཡེ་ ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱེད་ལས་གཉིས་ནི་མི་རྟོག་པ་ལ་མེད་པས་ཡེ་ཤེས་མཆོག་ཡིན་ཞིང་མི་རྟོག་པ་ནི་མིན་ནོ། །དེ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ས་བཅུའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ།

【現代漢語翻譯】吝嗇的習氣會障礙佈施的果報，即擁有眾多財富和受用，以及支配資具的能力，因為它會妨礙這些果報的實現。行為不檢，身語的惡業會障礙善趣，即天人和合的圓滿。嗔恨會障礙忍辱的果報，甚至無法利益那些加害於自己的眾生，並且會障礙將事物視為實有的執著。懈怠會障礙精進的果報，即減少對自他有害的行為，增加有益的功德。散亂會障礙禪定的神通和善辯的奇蹟，這些奇蹟能引導眾生，使他們成熟並進入佛法。惡慧會障礙智慧的果報，即通過正確的教導使眾生從煩惱中解脫。不瞭解三輪體空（施者、受者、施物皆空）的道理，以及不以大菩提心迴向的特性，會障礙以大菩提心迴向所產生的無盡功德，即佈施等善行直至證得菩提都不會窮盡。不發願與佈施等善行相應，會障礙願力的果報，即在生生世世的每一個剎那，善行都能持續不斷地產生。不善於分別和禪修力量薄弱，會障礙將善行的果報限定在每一個剎那或每一天，因為通過分別和禪修的力量，無需努力就能行佈施等善行，從而不會被慳吝等煩惱所壓倒。分別的力量是穩固的智慧，而穩固則是精進、禪定和智慧三者同時產生的。通過分別產生的智慧之果報是，安住于自性清凈的壇城之中，圓滿受用大乘深廣的法益，並通過各種化身說法來使眾生完全成熟。而障礙這些的是像聽聲音一樣地學習佛法，並且智慧淺薄。這裡，波羅蜜多（Paramita，到彼岸）在名稱上有十種，在實體上有六種，因為四種是從智慧中分出來的。般若波羅蜜多（Prajnaparamita，智慧到彼岸）是超越世間的無分別智慧，而四種是后得智。智慧的兩種作用在無分別智中是不存在的，因此智慧是殊勝的，而無分別則不是。障礙這種殊勝之處的是十地的障礙。

【English Translation】 Miserliness obstructs the fruit of generosity, which is to possess abundant wealth and enjoyment, and to have dominion over resources, because it hinders the realization of these fruits. Immoral conduct, the non-virtuous actions of body and speech, obstructs the good destinies, which are the perfections of gods and humans. Anger obstructs the fruit of patience, preventing even benefiting beings who harm oneself, and obstructing the clinging to things as real. Laziness obstructs the fruit of diligence, which is to decrease harmful actions to oneself and others, and to increase beneficial qualities. Distraction obstructs the miraculous powers of meditation and the eloquence of manifestation, which guide beings, ripen them, and lead them into the Dharma. Wrong knowledge obstructs the fruit of wisdom, which is to liberate beings from afflictions through correct teachings. Not understanding the nature of the three spheres (the giver, the receiver, and the gift being empty), and not dedicating with great Bodhicitta (the mind of enlightenment), obstructs the inexhaustible merit arising from dedicating with great Bodhicitta, which is that generosity and other virtues do not diminish until enlightenment is attained. Not aspiring to be in harmony with generosity and other virtues obstructs the fruit of aspiration, which is that in every moment of every lifetime, virtuous actions continuously arise. Not being skilled in discernment and having weak meditative power obstructs limiting the fruit of virtue to each moment or each day, because through the power of discernment and meditation, one can engage in generosity and other virtues without effort, and thus not be overwhelmed by miserliness and other afflictions. The power of discernment is stable wisdom, and stability is the simultaneous arising of diligence, concentration, and wisdom. The fruit of the wisdom arising from discernment is to abide in the mandala of self-nature, fully enjoying the profound and vast benefits of the Great Vehicle, and to fully ripen beings by teaching the Dharma through various emanations. What obstructs these is learning the Dharma like hearing sounds, and having shallow wisdom. Here, the Paramitas (perfections) are ten in name and six in substance, because four are divided from wisdom. Prajnaparamita (perfection of wisdom) is the non-conceptual wisdom that transcends the world, and the four are subsequent wisdom. The two functions of wisdom do not exist in non-conceptual wisdom, therefore wisdom is supreme, and non-conceptuality is not. What obstructs this distinction is the obscuration of the ten bhumis (grounds).

དེ་ལ་ས་བཅུ་ནི། རབ་དགའ་དྲི་མེད་འོད་བྱེད་དང་། །འོད་འཕྲོ་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་དང་། །མངོན་གྱུར་རིང་སོང་མི་གཡོ་བ། །ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན། །ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ས་ནི་འཇིག་ རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་སོགས་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ་གོང་ནས་གོང་དུ་རྟོགས་པའི་གནས་དང་། དེ་ལས་འབྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་གཞི་དང་། ཡང་ན་བྱང་ སེམས་དགེ་ལ་མང་དུ་གནས་པས་སམ། འབྱུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གོང་དུ་འགྲོ་བས་ས་ཞེས་བྱ་ལ། ས་དང་པོ་ལ་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཆོས་རྟོགས་ཤིང་སྦྱིན་པའི་ ཕར་ཕྱིན་ལྷག་པར་ཆེའོ། །གཉིས་པ་ལ་ལྟུང་བ་ཕྲ་མོ་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ངང་གིས་འབྱུང་བས་སྒྲུབ་པ་དང་། གསུམ་པ་ཚེ་རབས་གཞན་དུའང་མི་ཉམས་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 2-623 བཞི་པ་ལྔ་པ་དྲུག་པ་ལ་རིམ་པ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཆོས་དང་བདེན་པ་དང་རྟེན་འབྲེལ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། བདུན་པ་སོགས་བཞི་ལ་དེའི་འབྲས་བུ་བཞི་ སྟེ། རྩོལ་མེད་མཚན་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་དང་། ལྷུན་གྲུབ་མཚན་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་ཞིང་དག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྒྲུབ་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་སྨྲ་ བ་ལ་དབང་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་དུ་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟར་ས་བཅུར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་སོགས་པར་རྟོགས་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ དུ་སྦྱང་བ་ལ་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཉོན་མོངས་མིན་པའི་མ་རིག་པ་བཅུ་དང་། ཉོན་མོངས་དང་ཉེ་ཉོན་ཡང་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཏེ་ས་བཅུའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སམ་སྤང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་རྣམས་ ཀྱི་གཉེན་པོ་དག་ནི་བྱང་སེམས་ས་བཅུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་མཐོང་སྤང་གི་ཀུན་འགྲོའི་དོན་དུ་རྟོགས་པས་བདེན་པ་ལ་ལོག་རྟོག་གི་བག་ལ་ཉལ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བས་སོ། །སྒོམ་སྤང་ནི་ ས་ལྷག་མས་སྤོང་ལ། མ་སྤངས་ཀྱང་སྤངས་པ་བཞིན་བྱམས་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་བྱེད་པ་མིན་ཏེ། ཐབས་ཆེན་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ལ། །ཉོན་མོངས་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ས་དང་པོར་དབྱིངས་བདག་མེད་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟ་བས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་ཏེ། 2-624 རྟོགས་པ་དེས་རང་བཞིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་ཐ་དད་པར་མ་མཐོང་ནས་རང་བཞིན་མཉམ་ཉིད་རྟོགས་ཏེ་རང་གཞན་དུ་རློམ་སེམས་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་འོད་གསལ་དུ་མཐོང་བས་ཆོས་དབྱིངས་སྦྱང་རུང་རབ་ གྱི་མཐར་ཐུག་པ་མཆོག་གི་དོན་དུ་རྟོགས་ཏེ་དེས་འདི་སྙམ་དུ་སྒྲུབ་ཏུ་མཚུངས་པ་ལ་བདག་གིས་དབྱིངས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་དྲི་མ་གོང་ནས་གོང་དུ་སྦྱང་བ་ལ་འབད་སྙམ་པའོ། །ས་འདི་དག་ ལ་རྟོགས་པ་དང་གཉེན་པོ་དང་གཉེན་པོའི

【現代漢語翻譯】那麼，十地是：極喜地、離垢地、發光地、焰慧地、極難勝地、現前地、遠行地、不動地、善慧地、法雲地。所謂地，是指超越世間的禪定和智慧等暫時性差別的自性，是從高到低證悟的處所；也是從中產生的功德的基礎；或者因為菩薩安住于眾多善法之中；或者因為對無量眾生無所畏懼而向上行進，所以稱為地。在初地，菩薩證悟佛法，尤其重視佈施波羅蜜多。在二地，自然而然地產生遠離細微罪過的戒律，並加以修行。在三地，修習即使在其他世也能不退轉的心之學，即禪定。在四地、五地、六地，依次修習以菩提分法、真諦和緣起為目標的智慧之學。在七地等四地，則是前述四地的果報，即安住于無勤無相的智慧，安住于任運自成無相的智慧，與清凈剎土一同修習，以各別正見而自在說法，以及特別修習禪定和陀羅尼的功德。如此，在十地中，爲了證悟法界周遍的意義等，對於一切障礙修習的非煩惱無明十種，以及煩惱和近煩惱也是障礙，因為它們是十地的不順品或所斷之品。而這些的對治品，就是菩薩十地。其原因是，通過證悟見道所斷的俱生，從而斷除對真諦的邪分別習氣。修道所斷則由其餘諸地斷除，即使未斷除，也如同已斷除一般，慈心不會使之成為煩惱，因為：『具足廣大方便者，煩惱轉為菩提分。』在初地，由於法性無我，法皆一味，是總相，所以證悟周遍的意義。證悟此理后，不將自性空性視為各異，從而證悟自性平等性，因此沒有自他的執著。在二地，因見光明，故證悟法界可凈至極的殊勝意義，因此心想：『我當精勤于清凈諸界，由低至高。』這些地具有證悟、對治和對治之

【English Translation】 So, the ten bhumis (grounds) are: Joyful Ground, Stainless Ground, Luminous Ground, Radiant Wisdom Ground, Very Difficult to Conquer Ground, Manifest Ground, Far-Reaching Ground, Immovable Ground, Good Intelligence Ground, and Cloud of Dharma Ground. The term 'ground' refers to the nature of temporary distinctions such as samadhi (meditative concentration) and prajna (wisdom) that transcend the world, a place of realization from higher to higher; it is also the basis of the qualities that arise from it; or because Bodhisattvas abide in many virtues; or because they have no fear of countless beings, they are called 'ground' because they go upwards. On the first ground, Bodhisattvas realize the Dharma and particularly emphasize the perfection of generosity (dana paramita). On the second ground, the discipline (sila) of being free from subtle transgressions arises naturally and is practiced. On the third ground, the training of the mind (citta) that does not degenerate even in other lifetimes, namely samadhi, is cultivated. On the fourth, fifth, and sixth grounds, the training of wisdom (prajna) that focuses on the aspects of enlightenment, the truths, and dependent origination are practiced in sequence. On the seventh ground and the following four, there are the four results of the previous grounds, namely, abiding in effortless and signless wisdom, abiding in spontaneously accomplished and signless wisdom, practicing together with pure lands, having mastery over expounding the Dharma through individual correct knowledge, and particularly cultivating the qualities of samadhi and dharani (retentive memory). Thus, in the ten grounds, in order to realize the meaning of the Dharma realm being all-pervasive, etc., the ten non-afflictive ignorances that hinder all practice, as well as afflictions and near-afflictions, are also obstacles, because they are the unfavorable aspects or what is to be abandoned of the ten grounds. The antidotes to these are the ten Bodhisattva grounds. The reason for this is that by realizing the co-emergent to be abandoned on the path of seeing, all the latent tendencies of wrong views about the truth are abandoned. What is to be abandoned on the path of meditation is abandoned by the remaining grounds, and even if it is not abandoned, it is as if it has been abandoned, and loving-kindness does not make it an affliction, because: 'For those who possess great means, afflictions are transformed into limbs of enlightenment.' On the first ground, because the nature of reality is selflessness, and all dharmas are of one taste, which is the general characteristic, the meaning of all-pervasiveness is realized. Having realized this, one does not see the emptiness of inherent existence as different, thereby realizing the equality of inherent existence, and thus there is no clinging to self and other. On the second ground, because of seeing the light, the ultimate meaning of the Dharma realm being purified to the extreme is realized, therefore one thinks: 'I shall diligently purify all realms, from low to high.' These grounds have realization, antidote, and the antidote of

་འབྲས་བུ་གསུམ་གསུམ་རིག་པར་བྱའོ། །ས་གསུམ་པ་ལ་ཆོས་དབྱིངས་དག་པའི་ཆོས་སྐུའི་དབང་གིས་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་བ་མདོ་སོགས་ཀྱང་རྒྱུ་ དབྱིངས་དག་པ་དང་འདྲ་བར་ཆོས་ཐོས་པ་མཆོག་ཏུ་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རིག་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཚིག་གཅིག་མཉན་པའི་ཕྱིར་མེ་འོབས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་ཚད་ཙམ་ལའང་དགའ་བཞིན་ ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནས་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །བཞི་པ་ཆོས་དབྱིངས་བདག་དང་བདག་གིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་ཅིང་གཟུང་བྱ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྤྲོས་མེད་ ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་དང་། མདོ་སོགས་ཆོས་ལ་སྲེད་པ་སྔར་གྱི་ཡང་ལྡོག་གོ །ས་ལྔ་པ་ལ་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་རྣམས་དང་རང་གི་རྒྱུད་རྣམས་སེམས་དང་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་འདི་ལྟ་སྟེ། 2-625 དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་གསུམ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་སེམས་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ལྟ་བ་ཐེ་ཚོམ་ཡིད་གཉིས། འགྱོད་ པ་སེལ་བ་རྣམ་དག་ལ་བསམ་པ་མཉམ་ཉིད་དང་། ལམ་དང་ལམ་མིན་ཤེས་པ་རྣམ་དག་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ལམ་ཤེས་པ་རྣམ་དག་ལ་བསམ་པ་མཉམ་ཉིད་དང་། བྱང་ཕྱོགས་ཆོས་ རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཇུག་པ་རྣམ་དག་ལ་བསམ་པ་མཉམ་ཉིད་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྨིན་བྱེད་རྣམ་དག་ལ་བསམ་པ་མཉམ་ཉིད་དང་། དེ་ལྟར་བཅུས་ཐ་དད་མེད་པའི་དོན་དུ་ཆོས་དབྱིངས་ རྟོགས་པ་དང་། ས་དྲུག་པ་ལ་ཆོས་དབྱིངས་འོད་གསལ་བས་རང་བཞིན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་མེད་པའི་དོན་དུ་གློ་བུར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ལ་ཉོན་མོངས་རྣམ་ དག་གི་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བདུན་པ་ལ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་བས་མདོ་སོགས་ཆོས་མཚན་མས་ཆོས་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པ་མི་འབྱུང་ལ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པའི་ རྣམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་དབྱིངས་མཚན་མ་ཐ་དད་མེད་པའི་དོན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་དང་། བརྒྱད་པ་ལ་རང་བཞིན་གྱི་དག་པས་དྲི་བཅས་དྲི་མེད་ཀྱི་དུས་ནའང་ཆོས་དབྱིངས་འབྲི་མེད་འཕེལ་བ་མེད་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་ཏེ་སྔོན་མེད་པའི་ཆོས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་སོ། ། 2-626 བརྒྱད་པ་དང་དགུ་པ་དང་བཅུ་པ་ལ་ཆོས་དབྱིངས་དབང་ནི་རྣམ་པ་བཞིའི་གནས་སུ་རྟོགས་སོ། །ཡིད་དང་འཛིན་དང་རྣམ་པར་རྟོག །གྱུར་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་དང་། །ཞིང་དང་ཡེ་ཤེས་ལས་དག་ ལ། །དབང་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །དབང་དེ་མི་གཡོ་ལ་སོགས་པའི། །ས་གསུམ་ལ་ནི་རྣམ་བཞི་སྟེ། །གཅིག་ལ་རྣམ་གཉིས་དེ་ལས་གཞན། །དབང་རེ་དེར་ནི་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་མདོ་རྒྱན་གསུངས་ པ་ལྟར། དེའང་ས་བརྒྱད་པ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་མཚན་མ་མི་འབྱུང་བས་ཆོས་དབྱིངས་མི་རྟོག་ཡ

【現代漢語翻譯】應知曉三種果。在第三地（指菩薩三地），以法界清凈的法身之力，從法界之因相同之處所生起的經部等，也如因清凈一般，以不分別的智慧證悟聽聞佛法最為殊勝。爲了聽聞佛的一句教言，即使是三千大千世界的火坑，也欣然從梵天世界前往他處，經中如是說。第四地，對於法界，不顛倒地執著為我與我所，以無戲論的智慧證悟非所取之義，並且對於經部等佛法，如前一樣貪執。在第五地，諸佛菩薩和自己的相續，心和意念平等，即對於三世諸佛之法完全清凈，有三種意念平等；對於戒律和心清凈，有意念平等；對於見解，消除懷疑、猶豫和後悔完全清凈，有意念平等；對於了知道與非道完全清凈，有意念平等；對於了知道完全清凈，有意念平等；對於菩提分法從高到高進入完全清凈，有意念平等；對於成熟一切眾生完全清凈，有意念平等；如是十種，在無有差別的意義上證悟法界。在第六地，以法界光明，證悟自性清凈的煩惱和自性清凈的無我之義，爲了證悟突發性的緣起上煩惱和清凈的無我。在第七地，一切相不生起，因此經部等佛法不能以相進入法界，以一切相一味的智慧，證悟法界無有差別相之義。在第八地，以自性清凈，即使在有垢無垢之時，也證悟法界無減無增之義，因此獲得對前所未有之法不生之法的忍。第八地、第九地和第十地，證悟法界自在為四種相的處所。《寶性論》云：『由意與執及分別，轉變故此無分別，由界及與智清凈，自在即是四種相。』此自在於不動等，三地之中有四相，一地有二餘唯一，于彼自在即希求。如《經莊嚴論》所說，第八地任運成就，不生起相，因此法界不分別耶。

【English Translation】 One should know the three fruits. In the third Bhumi (referring to the third Bodhisattva ground), by the power of the Dharmakaya (法身，Dharmakāya) that purifies the Dharmadhatu (法界，Dharmadhātu), the Sutras (經部，Sūtra) etc. that arise from the common cause of the Dharmadhatu, just as the cause is pure, one realizes that hearing the Dharma is the most supreme with non-discriminating wisdom. For the sake of hearing a single word of the Buddha's teaching, one would gladly go from the Brahma world to another place, even if it were a pit of fire the size of a three-thousand-great-thousand world system, as stated in the Sutra. In the fourth Bhumi, one does not perversely grasp the Dharmadhatu as 'I' and 'mine', and one realizes the meaning of non-apprehension with non-conceptual wisdom, and one is attached to the Dharma of the Sutras etc. as before. In the fifth Bhumi, the minds and thoughts of the Buddhas and Bodhisattvas and one's own continuum are equal, that is, for the complete purity of the Dharma of the Buddhas of the three times, there are three equalities of thought; for the purity of discipline and mind, there is equality of thought; for the complete purity of eliminating doubt, hesitation, and regret in view, there is equality of thought; for the complete purity of knowing the path and non-path, there is equality of thought; for the complete purity of knowing the path, there is equality of thought; for the complete purity of the progressive entry into the wings of enlightenment, there is equality of thought; for the complete purity of maturing all sentient beings, there is equality of thought; thus, in the sense of being without difference in these ten, one realizes the Dharmadhatu. In the sixth Bhumi, with the luminosity of the Dharmadhatu, one realizes the meaning of selflessness of the afflictions that are pure in nature and the purity that is pure in nature, in order to realize the selflessness of afflictions and purity in adventitious dependent arising. In the seventh Bhumi, all signs do not arise, therefore the Dharma of the Sutras etc. cannot enter the Dharmadhatu with signs, and with the wisdom of the aspect of all signs being of one taste, one realizes the meaning of the Dharmadhatu being without different signs. In the eighth Bhumi, with self-nature purity, even in times of defilement and non-defilement, one realizes the meaning of the Dharmadhatu being without decrease or increase, therefore one obtains acceptance of the Dharma of non-arising of phenomena that have never existed before. In the eighth, ninth, and tenth Bhumis, one realizes the Dharmadhatu's power as the place of four aspects. As stated in the Ornament of the Sutras: 'Because of mind, grasping, and discrimination, therefore there is no discrimination; because of the realm and the purity of wisdom, freedom is the four aspects.' This freedom is in the immovable etc., in the three grounds there are four aspects, in one ground there are two, in the others there is only one, in that freedom is what is desired. As stated in the Ornament of the Sutras, in the eighth Bhumi, signs do not arise spontaneously, therefore the Dharmadhatu does not discriminate.

ེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་སྟོན་པའི་མཐུ་བརྙེས་པས་ཆོས་ དབྱིངས་ཞིང་དག་པ་ལ་དབང་བའི་གནས་སུ་རྟོགས་ཏེ་དེ་གཉིས་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ། དགུ་པ་ལ་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་སུ་རྟོགས་ཏེ། སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་བཞིས་མི་འཇིགས་ པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་པ་ལ་ཆོས་དམིགས་པ་ཐ་དད་པ་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་འབྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་ཡིན་ནོ། །ས་འདི་དག་ལ་ཡོན་ཏན་འཐོབ་ཚུལ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཡོངས་སྦྱོང་དང་། སོ་སོའི་ངོས་འཛིན་ལ་སོགས་པ་སྤྲོས་པ་ལྷག་མ་ལུས་པ་རྣམས་ནི། མདོ་དགོངས་འགྲེལ་དང་། ས་བཅུ་པ་དང་། གསེར་འོད་ལ་སོགས་པ་དང་། བསྟན་བཅོས་རྒྱན་རྣམ་གཉིས་ལ་སོགས་ལས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱའོ། ། 2-627 ལྔ་པ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་བསྡུ་བ་ནི། སྒྲིབ་པ་སྔར་བཤད་པ་ཐམས་ཅད། སེར་སྣ་ལ་སོགས་རྣམ་རྟོག་གང་། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་སྒྲིབ་པར་འདོད། །འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་། །དེ་ ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ་གཉིས་སུ་སྟེ་དེ་ཁོ་ནར་བསྟན་ཏེ་གཉིས་པོ་དེར་ནི་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་སྒྲིབ་ པ་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་དེའི་ཕྱིར་བསྡུད་བྱེད་གཉིས་པོ་དེ་ཟད་ནས་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྒྲིབ་པ་མ་བཤད་དོ་ཞེ་ན། བཤད་དེ། ཁྱབ་ པའི་སྒྲིབ་པ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྒྲིབ་པ་དེའང་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་མོ་དང་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཕྲ་མོ་ཡིན་ནོ། །ལེའུ་གཉིས་པ་ སྒྲིབ་པའི་ལེའུའི་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །། ༄། །ལེའུ་གསུམ་པ་སྟེ་དེ་ཁོ་ནའི་འགྲེལ་པ། སྒྲིབ་པ་དེའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུམ་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་དོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་སྤྱིར་དབྱེ་བ་ནི། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དང་། འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། རགས་པ་དང་ནི་ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། 2-628 རྣམ་པར་དག་པའི་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་། བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་དང་། མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ་དེ་ལ་ཕུང་པོ་ལ་མཁས་ པ་ལ་སོགས་རྣམ་པ་བཅུ་ཡོད་པ་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་གཅིག་དང་ཟ་བ་དང་ཞེས་སོགས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་བཅུའི་གཉེན་པོའོ། །དེ་ཁོ་ན་བཅུའི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་གཞན་དགུ་འདུས་ པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཤད་ལ། དེ་ལ་ཤེས་བྱ་སྤང་བྱ་མངོན་དུ་བྱ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ཉེས་པ་སྤོང་བ་ལ་དེ་ཁོ་ན་གཉིས་པ་དང་། འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བའི་ཐ

【現代漢語翻譯】第八地（Bodhisattva Bhumi）是證得自在智慧之位，以及獲得神通力，能示現諸佛剎土壇城之地，因此證悟到於法界清凈剎土得自在之位。這二者在第八地證得。第九地證悟於法界智慧得自在之位，爲了以四種無礙解獲得無畏。第十地並非通過了悟不同法相之門來區分差別，而是通過果位來區分。這些地獲得功德的方式，轉變為殊勝的清凈，以及各自的認知等等，所有剩餘的詳細闡述，都應由智者從《經莊嚴論》、《十地經》、《金光明經》以及《現觀莊嚴論》和《大乘經莊嚴論》等論典中瞭解。第五，將一切障礙歸納為二：所有之前所說的障礙，無論是慳吝等分別念，都被認為是煩惱障。凡是三輪的分別念，都被認為是所知障。如經中所說，煩惱障和所知障這二者被明確指出，一切障礙，如等持的障礙等，都包含在這二者之中，因此，當這二者滅盡時，就被認為是解脫了一切障礙。如果有人問：『佛地的障礙沒有闡述嗎？』答：已闡述，因為已闡述了遍行障。佛地的障礙是非染污性的極細微無明和極細微的煩惱習氣。第二品，障礙品之釋已圓滿。第三品，真如之解釋：爲了精通障礙的真如，第三品是關於真如的，其中有兩個要點。第一，總體分類是：根本真如、體性真如、非顛倒體性真如、果和因的真如、粗和細的真如、名相真如、清凈境之真如、總攝真如、詳細分類之體性真如、智者之真如。其中，精通蘊等等有十種方式，這將在下文『一和食』等十種我執的對治法中闡述。爲了展示十種真如中根本真如包含了其他九種，接下來將對此進行解釋。爲了避免在瞭解、斷除和證悟方面出現過失，需要第二個真如。爲了厭離輪迴的痛苦

【English Translation】 The eighth Bhumi (Bodhisattva Bhumi) is the state of mastering wisdom, and the power to show all the mandalas of the Buddha's realm, so it is realized as the state of mastering the pure realm of Dharmadhatu. These two are realized in the eighth Bhumi. The ninth Bhumi realizes the state of mastering the wisdom of Dharmadhatu, in order to obtain fearlessness with the four analytical knowledges. The tenth Bhumi does not distinguish differences through the gate of understanding different Dharmas, but through the fruit. The way to obtain merits in these Bhumis, the purification that transforms into the supreme, and the recognition of each, etc., all the remaining detailed explanations should be understood by the wise from the Uttaratantra, Dashabhumika Sutra, Suvarnaprabhasa Sutra, and Abhisamayalankara and Mahayanasutralankara, etc. Fifth, summarizing all obscurations into two: All the obscurations mentioned before, whether it is stinginess and other conceptualizations, are considered afflictive obscurations. Whatever conceptualization of the three circles is considered the obscuration of knowledge. As stated in the sutra, the afflictive obscuration and the obscuration of knowledge are clearly pointed out, and all obscurations, such as the obscuration of meditative absorption, etc., are included in these two. Therefore, when these two are exhausted, it is considered liberation from all obscurations. If someone asks: 'Are the obscurations of the Buddha Bhumi not explained?' Answer: They have been explained, because the pervasive obscuration has been explained. The obscurations of the Buddha Bhumi are non-afflictive very subtle ignorance and very subtle habitual tendencies of afflictions. The second chapter, the explanation of the chapter on obscurations, is complete. Chapter Three, Explanation of Suchness: In order to be proficient in the Suchness of obscurations, the third chapter is about Suchness, which has two points. First, the general classification is: fundamental Suchness, Suchness of characteristics, non-inverted Suchness of characteristics, Suchness of cause and effect, Suchness of coarse and subtle, Suchness of fame, Suchness of the pure realm, Suchness of collection, Suchness of the characteristics of detailed classification, Suchness of the wise. Among them, there are ten ways to be proficient in the aggregates, etc., which will be explained below in the antidotes to the ten types of self-grasping such as 'one and food'. In order to show that the fundamental Suchness of the ten Suchnesses includes the other nine, the explanation will be given next. In order to avoid faults in understanding, abandoning, and realizing, the second Suchness is needed. In order to be disgusted with the suffering of samsara

བས་ལ་གསུམ་པ་ དང་། སྐྱོ་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ངེས་འབྱུང་བཞི་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་བའི་ཐབས་རགས་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའི་ཐབས་ཕྲ་བ་དང་། ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་དང་། ཕས་ རྒོལ་ཚར་གཅོད་པ་གྲགས་པ་དང་། ཆོས་དབྱིངས་མཚུངས་པ་ལ་རིགས་དབང་པོ་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་བྱེ་བྲག་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་བསྡུ་བ་དང་། དེ་བཞིན་ ཉིད་ལ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་བཟློག་པའི་མཐུ་བསྟན་པ་དབྱེ་བ་དང་། བདག་འཛིན་བཟློག་པ་ལ་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་པའོ། །རྒྱས་པར་བསྟན་ན་དཔག་ཏུ་མེད་ཀྱང་བཅུ་པོ་འདི་ནི་རྒྱལ་བས་ལྡེམ་པོར་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་གནས་སོ། ། 2-629 གཉིས་པ་སོ་སོར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་རྩ་བའི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཏེ་དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་བཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ ཚུལ་ཟབ་མོ་དེ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་མ་ནོར་བར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་པའི་མདོ་ལས། བྱུང་རྟེན་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་བསྟན། །རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་མེད་པ་བསྟན། །རྣམ་པར་དག་པ་བཞིར་ བརྟེན་ནས། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན། །དག་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་དང་། །དྲི་མ་མེད་དང་ལམ་དང་དམིགས། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམས། །ཞེས་སོ། །ཁ་ཅིག་འཇིག་རྟེན་པ་དང་དེ་ལས་ འདས་པ་དང་རྗེས་ཐོབ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་བསྟན་པས་དེ་གསུམ་གསུངས་ཞེས་འཆད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྨི་ལམ་དུ་རྨིས་པ་ལྟར་རྟག་ཏུ་མེད་པ་ནི་མི་བསླུ་བའི་ ཕྱིར་དེ་བཞིན་པས་དེ་ཁོ་ན་དང་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ་ལས་བདེན་གཉིས་གང་ཡང་མིན་ཞེས་བཤད་ལ། ཤཱན་ཏི་པ་ནི། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་གིས། །བརྟགས་པའི་བདག་ ཉིད་ཀུན་རྫོབ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ལ། འགྲེལ་བཤད་མཛད་པའང་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་གསུང་ངོ་། །གཞན་དབང་ནི་གཟུང་འཛིན་དུ་ཞེན་པའི་གནས་སུ་ཡོད་ཀྱང་འཁྲུལ་པས་དེ་ཁོ་ན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། 2-630 ཡོངས་གྲུབ་ནི་གཉིས་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དང་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་དག་གི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ ནི་གསུམ་དུ་འདོད་ཅེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལྷག་མ་གཞན་དེར་སྣང་གི་དེ་ཁོ་ན་ལ་དགུ་ལས། དང་པོ་དེར་སྣང་ང་རྒྱལ་མེད་པ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ནི་གསུམ་པོ་འདི་ལ་གང་ ཤེས་ནས་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་གཉིས་སྣང་བ་ལྟར་ཡོད་ཅེའམ་མ་འཁྲུལ་པའང་མེད་ཅེས་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ དོ། །གང་ཤེས་ནས་ནི་གཟུང་བ་དག་དང་འཛིན་པ་དང་གཉིས་ལ་གཟུང་འཛིན་དུ་ཞེན་པ་ཡོད་པའམ། དེའི

【現代漢語翻譯】第三，厭倦后以聲聞乘獲得決定的第四種出離；粗略的解脫方法；捨棄一切障礙的精細方法；宣說善說之法；降伏外道者的名聲；法界平等中，種姓根器思維完全清凈的差別；攝集進入雜染和清凈的方法；顯示遣除對如是之性質疑之力的差別；以及善巧遣除我執的如實宣說。如果廣說，則不可估量，但此十者是佛陀以隱秘意圖所說的要點。第二，分別解說，分為二：首先，如根本明鏡般的如實之性質是三種自性，因為如實安立於此。也就是說，甚深的般若波羅蜜多之理應通過這三種方式無誤地證悟。如《阿毗達磨經》所說：『顯示生起之所依、幻化等，依靠相狀顯示無有，依靠四種清凈，顯示圓滿成就。清凈即自性、無垢、道和所緣，是清凈之法的體性。』有些人解釋說，這是顯示世間、出世間和后得三種境界，因此宣說了這三種。三種自性中，遍計所執的體性如夢中所見，恒常不存在，因為不欺騙，所以稱為『如實』。如《解深密經》的解釋中說，既非二諦中的任何一個。寂天菩薩說：『虛妄分別所，遍計之自性，是名世俗諦。』解釋者也說，因為在名言中存在，所以稱為自性。他性是執著能取所取之境，雖然存在，但因為是錯亂的，所以不是如實不顛倒。圓成實性存在於無二的自性中，因為能取所取二者皆無，所以是清凈的所緣，因此是如實。如是，遍計所執等自性被認為是三種。第二，剩餘的其他顯現之如實有九種：首先，顯現無我慢的體性之如實是，如果瞭解這三者，對於法和補特伽羅二者，就不會產生『如顯現般存在』或者『沒有錯亂』的增益和損減之見，這就是遍計所執自性的如實之體性。如果瞭解能取和所取，以及二者，就會對能取所取產生執著，或者對...

【English Translation】 Third, the fourth renunciation of definitely arising from weariness through the Hearer Vehicle; the coarse method of liberation; the subtle method of abandoning all obscurations; teaching the well-spoken Dharma; the fame of subduing opponents; the distinction of the completely pure differentiation of lineage faculties and thoughts in the equality of the Dharmadhatu; the collection of methods for entering into defilement and purification; the distinction of showing the power to avert doubt about suchness; and the explanation of the very nature of being skilled in averting self-grasping. If explained extensively, it is immeasurable, but these ten are the points spoken by the Victorious One with a hidden intention. Second, the separate explanation is divided into two: First, the suchness that is like the fundamental mirror is the three natures, because suchness is established in it. That is to say, the profound principle of the Prajnaparamita should be realized without error through these three ways. As it is said in the Abhidharma Sutra: 'Showing the basis of arising, illusion, etc., relying on signs, showing non-existence, relying on four purifications, showing complete accomplishment. Purity is nature, stainlessness, path, and object, is the nature of pure Dharma.' Some explain that these three are spoken because they show the three realms of the world, beyond the world, and subsequent attainment. Among the three natures, the characteristic of the completely imputed is like dreaming in a dream, and it is constantly non-existent, because it is not deceptive, so it is called 'suchness'. As it is said in the explanation of the Samdhinirmocana Sutra, it is neither of the two truths. Shantipa said: 'The nature of the imputed by false discrimination is the conventional truth.' The commentator also said that because it exists in name, it is called nature. Other-power is the place of clinging to the apprehended and the apprehender, but although it exists, it is not suchness and not inverted because it is mistaken. The perfectly established exists in the nature of non-duality, and because there is no apprehended or apprehender, it is the object of complete purity, therefore it is suchness. Thus, the nature of the completely imputed and so on is considered to be three. Second, the remaining other apparent suchness has nine aspects: First, the suchness of the nature of appearing without arrogance is that if one understands these three, one will not have the views of addition and subtraction of 'existing as it appears' or 'not being mistaken' regarding the two, Dharma and person, which is the suchness of the nature of the completely imputed. If one understands the apprehended and the apprehender, and the two, one will cling to the apprehended and the apprehender, or to...

་ཐ་སྙད་ཀྱི་གནས་སུ་མེད་ཅེས་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་གཞན་ དབང་གི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་ཤེས་ནས་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་དག་མི་འབྱུང་བ་དེ་ཡོངས་གྲུབ་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ ནི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་དེར་སྣང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གཉེན་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་བཞི་ལས། དང་པོར་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་མི་རྟག་པའི་དོན་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མི་རྟག་པའི་དོན་ཏེ་དེ་ནི་གསུམ་སྟེ་རྟག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་མི་རྟག་པ་ཀུན་བརྟགས་དང་། 2-631 སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་དབང་མི་རྟག་པ་དང་། གློ་བུར་གྱི་དྲི་བཅས་དྲི་མ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་མི་འབྱུང་བ་ཡང་ཡོངས་གྲུབ་མི་རྟག་པར་བཞག་ཏེ་རྩ་ བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསུམ་པོར་གོ་རིམ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དོན་ནི། ཀུན་བརྟགས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་ཞེན་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ལེན་པས་ སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཀུན་བརྟགས་ནི་སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དབང་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བས་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་པ་དང་ཞེས་ཏེ། གཞན་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་བྱས་ནས་དག་པ་གཞན་དབང་འདོད་པ་ལྟར་ན་ཟག་བཅས་གཞན་དབང་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱའོ། །ཡོངས་གྲུབ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་བས་མི་རྟག་པ་ལས་གཞན་སྡུག་བསྔལ་དུ་ འདོད་པ་ཡིན་ཏེ་གཞན་དབང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་དེའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་སོ། །གསུམ་པ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི། ཀུན་བརྟགས་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་ཚད་མར་ཡོད་པར་གཟུང་དུ་མེད་པས་དངོས་ པོར་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། གཞན་དབང་ནི་བྱིས་པས་བཟུང་བ་བཞིན་དུ་བརྟགས་པ་ལྟར་དེ་དངོས་པོ་མིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ནི་གཉིས་མེད་ཀྱི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་སྟོང་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། ། 2-632 བཞི་པ་བདག་མེད་པའི་དོན་ནི། ཀུན་བརྟགས་ནི་བཏགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པས་བདག་མེད་དང་། གཞན་དབང་ནི་བྱིས་པས་བཏགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དང་མི་མཐུན་ པ་སྟེ་མི་འདྲ་བས་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་དེའི་བདག་མེད་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ནི་གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེའི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ཉན་ ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ངེས་འབྱུང་གི་དེ་ཁོ་ན་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འབྲས་བུའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ཀུན་འབྱུང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། རྣམ་བྱང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འགོག་བདེན་འབྲས་བུའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ལམ་བདེན་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་

【現代漢語翻譯】將『不在名言之境』稱為破斥的宗見，這就是依他起的真實相。認識到什麼之後，就不會產生執著事物存在與不存在的宗見，這就是圓成實的體性，也就是真實相。第二，對於顯現的顛倒對治的真實相有四種。首先，根本的真實相中，無常的意義是與恒常不變相違背，這就是無常的意義，有三種：恒常不存在的意義是遍計所執的無常；剎那生滅的體性是依他起的無常；以及不生起突發的有垢無垢之義，這被認為是圓成實的無常。這三種根本的真實相依次排列。第二，痛苦的意義是：執著遍計所執的補特伽羅和法，這是痛苦的因，因此領受痛苦，遍計所執的痛苦不是痛苦，因為它不存在。依他起是痛苦以痛苦來痛苦，即體性不是痛苦，也就是說，依他起的體性是從因產生的，如果想要清凈的依他起，就應區分其為有漏的依他起。圓成實與痛苦相關聯，因此認為無常之外的都是痛苦，因為依他起是痛苦，這是它的法性。第三，空性的意義是：遍計所執如同兔角，無法以量成立其存在，因此是事物不存在的空性。依他起如同孩童所執，雖然被認為存在，但並非實有，因此是空性。圓成實是二取不二的事物自性，因此自性本空。第四，無我的意義是：遍計所執是假立的體性，其自性不存在，因此是無我。依他起是孩童假立的體性，與其不符，即不相同，是其他體性的無我。圓成實是無能取所取的體性，因此是自身體性的無我。以上是所闡述的內容。第四，聲聞乘的出離之真實相有四種。首先是痛苦，即從煩惱方面來說，是痛苦果的真實相；集是因的真實相；從清凈方面來說，滅是果的真實相；道是因的真實相。就這樣。

【English Translation】 That which is 'not in the realm of terms' and does not give rise to views of denial is the very nature of other-dependence (paratantra). That which, when known, does not give rise to views of attachment or denial regarding the existence or non-existence of things is the essence of perfect establishment (pariniṣpanna), which is the very nature of suchness. Secondly, regarding the antidote to the perversion of appearance, there are four aspects of suchness. First, in the fundamental suchness, the meaning of impermanence is the opposite of being constant, which is the meaning of impermanence. There are three aspects: the meaning of constant non-existence is the imputed impermanence (parikalpita); the characteristic of arising and ceasing in each moment is the other-dependent impermanence (paratantra); and the non-arising of sudden defilements with or without impurities is considered the perfectly established impermanence (pariniṣpanna). These three fundamental suchnesses are in sequential order. Second, the meaning of suffering is: attachment to the imputed person (pudgala) and phenomena (dharma) is the cause of suffering, therefore experiencing suffering. The imputed suffering is not suffering because it does not exist. Other-dependence is suffering by suffering, meaning its nature is not suffering. That is to say, the nature of other-dependence arises from causes, and if one desires pure other-dependence, it should be distinguished as tainted other-dependence. Perfect establishment is related to suffering, therefore considering everything other than impermanence as suffering, because other-dependence is suffering, which is its nature. Third, the meaning of emptiness is: the imputed is like a rabbit's horn, which cannot be established as existent by valid cognition, therefore it is the emptiness of the non-existence of things. Other-dependence is like what a child grasps, although it is considered to exist, it is not real, therefore it is emptiness. Perfect establishment is the nature of non-duality of things, therefore it is considered empty by nature. Fourth, the meaning of selflessness is: the imputed is the nature of imputation, its self-nature does not exist, therefore it is selflessness. Other-dependence is the nature imputed by a child, which does not match it, that is, it is not the same, it is the selflessness of other natures. Perfect establishment is the nature without grasper and grasped, therefore it is the selflessness of its own nature. The above is what has been explained. Fourth, the suchness of renunciation in the Hearer's Vehicle (Śrāvakayāna) has four aspects. First is suffering, which, from the perspective of afflictions, is the suchness of the result of suffering; accumulation is the suchness of the cause; from the perspective of purification, cessation is the suchness of the result; and the path is the suchness of the cause. Thus it is.

ན་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་རེ་རེའང་ཆོས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པར་འདོད་དེ། ཇི་སྐད་བཤད་ པའི་མི་རྟག་ལ་སོགས་བཞི་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ་དེ་རྣམས་གསུམ་པོ་རེ་རེ་ལའང་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཀུན་འབྱུང་ནི། ཀུན་བརྟགས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་ཞེན་ པའི་ལས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་དང་ནི་ཀུན་ནས་འབྱུང་བའི་ཀུན་འབྱུང་གཞན་དབང་ལས་ཉོན་དང་མ་བྲལ་བའི་ཀུན་འབྱུང་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་འགོག་པ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་མི་སྐྱེ་བ་ཀུན་བརྟགས་དང་། 2-633 གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པའི་བདག་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཟུང་འཛིན་མི་སྐྱེ་བ་གཞན་དབང་དང་། གཞན་དབང་གི་དྲི་མ་ཞི་བ་བརྟགས་འགོག་དང་། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་དྲི་མ་ཞི་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་དྲི་ མ་ཞི་བའི་འགོག་པ་གཉིས་སུ་འདོད་དོ། །བཞི་པ་ལམ་ནི། ཀུན་བརྟགས་མེད་པས་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་གྱི་ཡོངས་སུ་ཤེས་བྱ་དང་། གཞན་དབང་ནི་ཤེས་བྱ་དང་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ ནི་ཤེས་བྱ་དང་ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་དག་པར་བཤད་དོ། །བཞི་པ་སྨིན་གྲོལ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱུང་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ ལ་གཉིས་ལས་དང་པོ་རགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ནི། དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་བརྟགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་དང་ནི། དོན་མེད་ཀྱང་དོན་དུ་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་དང་། ཆོས་དབྱིངས་བརྗོད་པ་དང་ རྟོག་པ་ལས་འདས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ནི་བརྗོད་པ་རགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ལ་བརྟགས་པ་དང་བརྗོད་པ་གཉིས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཞག་གི་དེའི་རང་ བཞིན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ཕྲ་བ་དོན་དམ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་དོན་དམ་ཡོངས་གྲུབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། ཀུན་རྫོབ་ནི་རགས་པ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ལ། ཕྲ་བ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དམ་པའི་དོན་ནི་ཡོངས་གྲུབ་གཅིག་ཏུའོ། ། 2-634 དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་དོན་དམ་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གནས་གྱུར་གྱི་དྲི་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཐོས་བྱ་དོན་དམ་མྱང་ འདས་སྟེ་ལམ་གྱི་འབྲས་ཡིན་པས་དོན་དང་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པས་དམ་པ་སྟེ་དོན་ཡང་ཡིན་ལ་དམ་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྒྲུབ་པ་དོན་དམ་ ནི་འཕགས་ལམ་སྟེ་དེའི་ཡུལ་ལམ་དགོས་པ་དེ་དམ་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་ན་ནི་དོན་དམ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད་དོ། །དེ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དོན་དམ་དུ་བཞག་པས་ཕན་ཚུན་བརྟེན་ཡང་ གཏན་ལ་མི་འབེབས་པའི་ངེས་པ་མེད་དེ། སེང་གེས་ནགས་ཚལ་དང་ནགས་ཚལ་གྱིས་སེང་གེ་སྲུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ཡོངས་གྲུབ་གཉིས་སུ་བསྡུ་བ་ནི། ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ནི་གཞན་དུ་ འགྱུར་བ་མེད་པ

【現代漢語翻譯】此外，這三種自性中的每一種都被認為是苦諦（藏文：སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ།，dug ngal gyi bden pa，梵文：duḥkha satya，痛苦的真理），因為前面所說的無常等四種是苦的自性，而這四種自性中的每一種都具備這些特性。第二，集諦（藏文：ཀུན་འབྱུང་།，kun 'byung，梵文：samudaya satya，集起之真理）：遍計所執（藏文：ཀུན་བརྟགས།，kun brtags，梵文：parikalpita，完全構想的）執著于實有的業之集起，以及依他起（藏文：གཞན་དབང་།，gzhan dbang，梵文：paratantra，依賴於他）與煩惱不分離的集起，以及如是性（藏文：དེ་བཞིན་ཉིད།，de bzhin nyid，梵文：tathatā，真如）與障礙並存的集起。第三，滅諦（藏文：འགོག་པ།，'gog pa，梵文：nirodha satya，滅盡之真理）：由於無自性而不生起的遍計所執，以及除了二取（藏文：གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ།，gnyis su 'khrul pa，梵文：dvaya-bhrānti，二元對立的錯覺）的自性之外，能取所取不生起的依他起，以及依他起的垢染寂滅的遍計所執之滅，以及遍計所執的垢染寂滅的如是性，即認為有兩種垢染寂滅的滅諦。第四，道諦（藏文：ལམ།，lam，梵文：mārga satya，道路之真理）：由於遍計所執不存在，因此不是所斷，而是應遍知的；依他起是應知和應斷的；圓成實（藏文：ཡོངས་གྲུབ།，yongs grub，梵文：pariniṣpanna，完全成就的）是應知和應證的，通過這些，道諦被如實地闡明為清凈的。第四，成熟解脫大乘的真實義，其中分為兩種，首先是粗分的世俗諦（藏文：ཀུན་རྫོབ།，kun rdzob，梵文：saṃvṛti satya，世俗的真理）：將無意義視為有意義的世俗諦，以及雖然無意義卻認為有意義的，是識的世俗諦，以及雖然法界（藏文：ཆོས་དབྱིངས།，chos dbyings，梵文：dharmadhātu，法界）超越了言說和分別，但通過如是性等名稱的異名來表達的，是粗分的言說世俗諦，遍計所執和言說二者是就此而言安立的，但並非就其自性而言。第二，細分的勝義諦（藏文：དོན་དམ་།，don dam，梵文：paramārtha satya，勝義的真理），其中分為兩種，首先是將勝義諦顯示為圓成實：世俗諦是粗分的，是現識的對境，而細分的智慧的對境，殊勝的意義，即是唯一的圓成實。為什麼稱其為勝義諦呢？因為如是性是殊勝智慧的殊勝意義的對境，以及轉依（藏文：གནས་གྱུར།，gnas gyur，梵文：āśraya-parivṛtti，基礎轉化）的無垢如是性是應聽聞的勝義涅槃（藏文：མྱང་འདས།，myang 'das，梵文：nirvāṇa，涅槃），即是道的果，因為它是有為法和無為法中最殊勝的，所以是殊勝的，既是意義也是殊勝的。證得的勝義諦是聖道（藏文：འཕགས་ལམ།，'phags lam，梵文：āryamārga，聖道），因為它的對境或必要是殊勝的，因此可以認為有三種勝義諦。由於它是從對境的角度安立為勝義諦的，因此即使相互依賴，也沒有確定的必然性，就像獅子守護森林，森林守護獅子一樣。第二，將圓成實歸納為兩種：法性（藏文：ཆོས་ཉིད།，chos nyid，梵文：dharmatā，法性）無為法是不會改變的。

【English Translation】 Furthermore, each of these three natures is considered to be the Truth of Suffering (Tibetan: སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ།, dug ngal gyi bden pa, Sanskrit: duḥkha satya, the truth of suffering), because the four characteristics such as impermanence mentioned earlier are the nature of suffering, and each of these three natures possesses these characteristics. Secondly, the Truth of Origin (Tibetan: ཀུན་འབྱུང་།, kun 'byung, Sanskrit: samudaya satya, the truth of the origin): the origin of karma that clings to the completely imagined (Tibetan: ཀུན་བརྟགས།, kun brtags, Sanskrit: parikalpita, completely imagined) as having inherent existence, and the origin that arises from others (Tibetan: གཞན་དབང་།, gzhan dbang, Sanskrit: paratantra, dependent on others) and is inseparable from afflictions, and the origin that is the same as suchness (Tibetan: དེ་བཞིན་ཉིད།, de bzhin nyid, Sanskrit: tathatā, suchness) with obscurations. Thirdly, the Truth of Cessation (Tibetan: འགོག་པ།, 'gog pa, Sanskrit: nirodha satya, the truth of cessation): the completely imagined that does not arise due to the absence of inherent existence, and the dependent on others in which the grasper and grasped do not arise except for the nature of dualistic appearance (Tibetan: གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ།, gnyis su 'khrul pa, Sanskrit: dvaya-bhrānti, dualistic illusion), and the cessation of the completely imagined in which the defilements of the dependent on others are pacified, and the suchness in which the defilements of the completely imagined are pacified, which is considered to be two types of cessation of defilements. Fourthly, the Truth of the Path (Tibetan: ལམ།, lam, Sanskrit: mārga satya, the truth of the path): because the completely imagined does not exist, it is not to be abandoned, but is to be fully known; the dependent on others is to be known and abandoned; the perfectly established (Tibetan: ཡོངས་གྲུབ།, yongs grub, Sanskrit: pariniṣpanna, perfectly established) is to be known and directly realized, through these, the Truth of the Path is truly explained as being purified. Fourth, the reality of the Great Vehicle of Maturation and Liberation, which is divided into two, the first being the coarse conventional truth (Tibetan: ཀུན་རྫོབ།, kun rdzob, Sanskrit: saṃvṛti satya, conventional truth): the conventional truth that considers the meaningless as meaningful, and the cognition that, although meaningless, considers it meaningful, is the conventional truth of consciousness, and the conventional truth of coarse expression is that which expresses the Dharmadhatu (Tibetan: ཆོས་དབྱིངས།, chos dbyings, Sanskrit: dharmadhātu, the realm of dharma), which is beyond expression and conceptualization, through various names such as suchness, and the two, the completely imagined and the expression, are established in that regard, but not in terms of their own nature. Secondly, the subtle ultimate truth (Tibetan: དོན་དམ་།, don dam, Sanskrit: paramārtha satya, ultimate truth), which is divided into two, the first being the ultimate truth shown as perfectly established: the conventional truth is coarse and is the object of manifest consciousness, while the subtle object of wisdom, the ultimate meaning, is the one perfectly established. Why is it called the ultimate truth? Because suchness is the object of the ultimate meaning of supreme wisdom, and the stainless suchness of the transformation of the basis (Tibetan: གནས་གྱུར།, gnas gyur, Sanskrit: āśraya-parivṛtti, transformation of the basis) is the ultimate Nirvana (Tibetan: མྱང་འདས།, myang 'das, Sanskrit: nirvāṇa, nirvana) to be heard, which is the result of the path, because it is the most supreme of conditioned and unconditioned dharmas, so it is supreme, it is both meaning and supreme. The attained ultimate truth is the noble path (Tibetan: འཕགས་ལམ།, 'phags lam, Sanskrit: āryamārga, noble path), because its object or necessity is supreme, so it can be considered that there are three types of ultimate truth. Because it is established as the ultimate truth from the perspective of the object, even if they are interdependent, there is no definite certainty, just as a lion protects the forest and the forest protects the lion. Secondly, the perfectly established is summarized into two: the nature of dharma (Tibetan: ཆོས་ཉིད།, chos nyid, Sanskrit: dharmatā, the nature of dharma), the unconditioned dharma, is immutable.

ར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། འདུས་བྱས་ལམ་བདེན་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ལྔ་པ་ཕས་རྒོལ་ཚར་གཅོད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་ནི། བརྗོད་པ་བཞིན་མེད་པས་ཀུན་བརྟགས་གཅིག་གིས་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་བརྡ་མ་གོམས་པ་དྲན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་བློ་འདི་པ་ཡིན་གྱི་མེ་མ་ཡིན་ཞེས་སོགས་ལྟ་བ་མཐུན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ ། 2-635 དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་རིགས་པའི་གྲགས་པ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱིས་ནི་རང་གི་ལྟ་བ་ལ་མི་ཞེན་པར་དགེ་བ་ཅི་ཞེས་ཚོལ་བ་དམ་ པ་དང་། རིགས་པ་བཞིའི་དོན་དང་མི་འགལ་བ་ལ་མཁས་པ་གསུང་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་རྟོག་གེ་པ་རང་གཞན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་ལེགས་ཉེས་དཔྱོད་པ་ཅན་དག ཚད་མ་གསུམ་ ལ་བརྟེན་ནས་འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པའི་གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །འཐད་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡིན་ལ། སྒྲུབ་པ་ནི་གོ་བྱེད་ཀྱི་ངག་བརྗོད་པ་དང་། རིགས་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ངེས་པ་ ཅན་ནོ། །དྲུག་པ་ཐེག་ཆེན་བརྗོད་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི། རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་གཉིས་ཏེ་ཉོན་སྒྲིབ་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉན་རང་གི་དེ་ཁོ་ ན་བདེན་བཞི་དང་། ཤེས་སྒྲིབ་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཆོས་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་གཉིས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པུ་ཁོ་ནར་བརྗོད་པ་ཡིན་ ཏེ། མེད་པ་དང་གནས་ངན་ལེན་གཉིས་ཀྱི་དྲི་མས་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པས་ན། ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ནི་དེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་བསྡུས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི། 2-636 རྒྱུ་མཚན་དང་མིང་དང་རྣམ་རྟོག་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་འདིར་བསྡུས་པས་ལྔ་པོ་བསྡུས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི་ འཁྲུལ་པ་སྟེ། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་གནས་ངན་ལེན། །དེ་ཡི་འཁྲུལ་པའང་དེ་ཡི་རྒྱུ། །རང་བཞིན་ཞི་བ་དེ་ཤེས་པ། །མིག་སོགས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི། མིག་གཟུགས་སོགས་སུ་བསྡུས་པའི་ འཁྲུལ་པ་སྟེ། ཕྱི་ནང་གི་འཁྲུལ་པ་དེའི་རྒྱུ་ནི་གནས་ལེན་ཀུན་གཞིའི་བག་ཆགས་སོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་འཁྲུལ་པ་དེའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལ་མིང་འཇུག་གོ །མིང་གི་དབང་གིས་ཀུན་ གཞི་ལ་བག་ཆགས་གནས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཉོན་མོངས་ཞི་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། དེ་ཤེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡང་ན། ཀུན་གཞི་ཉོན་ཡིད་འཇུག་ཤེས་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ ཡིན་པས་རྒྱུ་མཚན་དང་། མིང་གིས་བརྡ་བཞིན་རྒྱུ་མཚན་དེ་བརྗོད་

【現代漢語翻譯】並且完全成立。由因緣和合而成的道諦，對於所知境沒有顛倒地完全成立，這兩種情況。第五，駁斥對方的觀點，僅此而已分為兩部分。第一部分是世間的名聲：由於與所說的不符，僅僅憑藉一種遍計所執，世間之人對於沒有習慣的表達方式，追隨記憶，認為『這是』或『不是』等等，與此觀點相同，這就是世間名聲的真實。正如其真實那樣，在世間廣為人知。第二部分是理性的名聲：通過三種自性，不執著于自己的觀點，尋求什麼是善的，這是殊勝的；不違背四種理性的意義，精通經論，依靠聖言進行論著，這是論師；對於自他宗的論著進行優劣評判，這是具有智慧的人；依靠三種量成立正理，這是理性的名聲的真實。正理是具有三種特徵的因，成立是表達能理解的語言，理性是具有確定性的論式。第六，宣說大乘顯現的真實：完全清凈的智慧的行境有兩種，即煩惱障清凈的智慧的行境，聲聞和獨覺的四諦；以及所知障清凈的智慧的行境，法界如是性。這兩種真實僅僅是完全成立的自性，因為被無有和惡趣二者的垢染所染污，所以遍計所執和依他的其他自性不是它的對境。第七，涵蓋一切所知境的總結的真實：原因、名稱、分別念、如是性和真實智慧，一切所知境都包含於此，因此這五者被稱為總結的真實。對此，錯誤的因是錯誤，它的因是惡趣，它的錯誤也是它的因，了知自性寂靜，眼等識的錯誤的因是眼、色等所包含的錯誤，內外錯誤的因是阿賴耶識的習氣，它的因是內外錯誤，因此對它進行命名。憑藉名稱的力量，習氣存在於阿賴耶識中。自性寂靜的煩惱是如是性，了知它就是出世間的智慧。或者，阿賴耶識、煩惱意、末那識、現識相互為因，因此是原因；名稱像符號一樣，表達原因。

【English Translation】 And it is completely established. The path truth, which is compounded by causes and conditions, is completely established without being reversed in relation to the knowable object, these two situations. Fifth, refuting the opponent's view, that's all, divided into two parts. The first part is the worldly fame: because it does not match what is said, relying only on one completely imputed, worldly people, for unfamiliar expressions, follow the memory, thinking 'this is' or 'is not' etc., the same view, this is the reality of worldly fame. Just as it is true, it is widely known in the world. The second part is the fame of reason: through the three natures, not clinging to one's own views, seeking what is good, this is excellent; not violating the meaning of the four reasons, proficient in scriptures, relying on the holy words to write treatises, this is a logician; evaluating the merits and demerits of one's own and others' treatises, this is a wise person; relying on the three valid cognitions to establish reason, this is the reality of the fame of reason. Reason is the sign with three characteristics, establishment is the expression of understandable language, reason is the argument with certainty. Sixth, proclaiming the reality of the appearance of the Great Vehicle: the object of completely pure wisdom has two types, namely the object of wisdom that purifies the afflictive obscurations, the Four Noble Truths of the Hearers and Solitary Realizers; and the object of wisdom that purifies the cognitive obscurations, the Dharmadhatu Suchness. These two realities are only the completely established nature, because they are defiled by the stains of non-existence and the lower realms, therefore the other natures of the completely imputed and dependent are not its objects. Seventh, the reality of the summary that encompasses all knowable objects: cause, name, conceptualization, suchness, and true wisdom, all knowable objects are included here, therefore these five are called the reality of the summary. Regarding this, the cause of error is error, its cause is the lower realms, its error is also its cause, knowing the nature of tranquility, the cause of the error of eye consciousness etc. is the error contained in eye, form etc., the cause of internal and external errors is the habit of the alaya consciousness, its cause is internal and external errors, therefore it is named. By the power of the name, the habit exists in the alaya consciousness. The afflictions of self-nature tranquility are suchness, knowing it is the wisdom beyond the world. Or, alaya consciousness, afflicted mind, manas consciousness, and present consciousness are mutually the cause, therefore it is the cause; the name is like a symbol, expressing the cause.

པ་དང་། མཚན་མས་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་དུ་རྟོག་པ་ཁམས་གསུམ་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། དེ་ལ་དམིགས་ པ་ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེའང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གདགས་གཞི་ཡིན་པས་རྒྱུ་མཚན་དང་པོར་བཤད་ལ། དེར་བདག་ཆོས་མིང་དེའི་འོག་ཏུ་དང་། མིང་བརྟགས་པ་བཞིན་གདགས་གཞི་ལ་རྟོག་པས་དེའི་འོག་ཏུ་རྟོག་པ་དང་། 2-637 ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དེའང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འགག་པས་དེའི་རྗེས་ལ་དེ་གཉིས་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་གཞན་དབང་དང་། མིང་ནི་ཀུན་བརྟགས་ ཏེ། གཞན་དབང་ཀུན་བརྟགས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འདུའོ། །མཉམ་བཞག་དང་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་སྟེ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུའམ་རབ་ཏེ་མཛེས་པའི་དེ་ཁོ་ན་གཉིས་པོ་ནི་ ཡོངས་གྲུབ་གཅིག་པུ་ཁོ་ནས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་མ་ནོར་བ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་བརྗོད་པ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི། མདོ་དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་ལས་འཇུག་པའི་དང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དང་། རྣམ་པར་རིག་པའི་དང་། གནས་པའི་དང་། ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་དང་། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་བདུན་འབྱུང་བའི་འཇུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི། འཁོར་ བ་ལ་ཐོག་ཐ་མེད་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ཏེ་རྩ་བའི་ཀུན་བརྟགས་གཞན་དབང་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པ་དང་ནི་ངན་པར་ཞུགས་པ་ནི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་ དེ་ཁོ་ན་ཀུན་འབྱུང་སྟེ་འདུ་བྱེད་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ཀྱང་སྔ་མ་གཉིས་པོར་རིག་པར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་དང་། 2-638 མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སམ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བར་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ཉོན་སྒྲིབ་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དྲི་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ དང་འགོག་བདེན་དང་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་ལམ་བདེན་དང་བཞི་ལས། མཚན་ཉིད་དང་རྣམ་དག་གཉིས་འགྱུར་མེད་ཀྱི་ཡོངས་གྲུབ་དང་རྣམ་རིག་དང་སྒྲུབ་པ་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ ཡོངས་གྲུབ་སྟེ་བཞི་ནི་ཡོངས་གྲུབ་གཅིག་པུའོ། །འདི་ལ་འཇུག་གནས་ལོག་གསུམ་གྱིས་སེམས་ཅན་མཉམ་པ་དང་། མཚན་ཉིད་དང་རྣམ་དག་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་མཉམ་པ་དང་། རྣམ་རིག་གིས་བྱང་ཆུབ་མཉམ་པ་དང་། སྒྲུབ་པས་ཤེས་རབ་མཉམ་པར་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་མཉམ་པ་གསུམ་གྱིས་བརྗོད། །ཆོས་རྣམས་མཉམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་ཤེས་རབ་མཉམ་པར་ནི། །རེ་རེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན། ། དགུ་པ་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་པ་ལ་གསུམ། སྤང་བྱ་ཕུང་སོགས་ལ་བདག་ལྟ་བཤད་པ་དང་། མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཅུ་རྩ་བར་འདུས་ཚུལ་དང་། མཁས་བྱའི་དངོས་པོ་རྣམས་བ

【現代漢語翻譯】以及，通過相（Lakshana）來辨別事物本質和特性的三界眾生，以及空性（Shunyata），即真如（Tathata），以及對它的專注，即正智（Yathartha-jnana）。之所以先說遍計所執是煩惱的所依，是第一個原因。在那裡，『我』（Atman）和『法』（Dharma）這兩個名稱之下，以及如同名稱被安立一樣，在所依上進行分別，因此在它之下進行分別。並且，遍計所執也因真如和正智而止息，因此在這兩者之後提及它們。其中，原因和分別這二者是他起（Paratantra），名稱是遍計所執，他起和遍計所執歸為兩種。等持（Samahita）和清凈的世間，即正智和真如，是常恒或極美的，這兩者唯有圓成實（Parinishpanna）所攝。第八，無謬誤且闡述真如的分類，即如實性（Tathata）：出自《解深密經》的入如實性、相如實性、唯識如實性、住如實性、倒解如實性、凈如實性和正解如實性。七種真如生起的入如實性是輪迴中無始無終的生之流，應知其為根本的遍計所執和他起二者。諸行（Samskara）安住于痛苦之中，以及趨入惡趣，是倒解如實性，即集諦（Samudaya），因為對諸行視為功德而趣入。這二者也應知為前二者。于補特伽羅（Pudgala）和法（Dharma）無我的相如實性，以及無分別智（Nirvikalpa-jnana）或不轉變為其他的唯識真如是唯識如實性，以及煩惱障（Kleshavarana）清凈的真如，即無垢真如和滅諦（Nirodha-satya），以及正解如實性，即道諦（Marga-satya），這四者中，相如實性和凈如實性是無變的圓成實，唯識如實性和正解如實性是不顛倒的圓成實，這四者唯是圓成實。在此，以入、住、倒三種如實性顯示眾生平等，以相如實性和凈如實性顯示法平等，以唯識如實性顯示菩提（Bodhi）平等，以正解如實性顯示智慧平等。如是說：『以三種顯示眾生平等，以二種顯示諸法平等，以各自一種如實性，極善顯示菩提與智慧平等。』第九，解釋智者的如實性，分為三部分：解釋所斷之蘊等上的我見，智者的十種如實性如何歸攝為根本，以及應知的諸法。

【English Translation】 And, those of the three realms who discern essence and characteristics through signs (Lakshana), as well as emptiness (Shunyata), which is suchness (Tathata), and the correct wisdom (Yathartha-jnana) that focuses on it. The reason why the completely afflicted is stated first as the basis for imputation is the first reason. There, under the names 'self' (Atman) and 'dharma' (Dharma), and just as the name is posited, because of discerning the basis for imputation, therefore discerning under it. Moreover, the completely afflicted also ceases due to suchness and correct wisdom, therefore these two are mentioned after it. Among these, the cause and the discernment are other-powered (Paratantra), and the name is completely imputed, the other-powered and completely imputed are included in two. Equanimity (Samahita) and the pure world, which are correct wisdom and suchness, are constant or extremely beautiful, and these two are encompassed solely by the perfectly established (Parinishpanna). Eighth, the non-erroneous and the expression of suchness, the distinction of thatness: from the Entering from the Explanation of the Intention of the Sutra, and the Characteristic of, and the Consciousness-only of, and the Abiding of, and the Inverted Establishment of, and the Completely Pure of, and the Correct Establishment of thatness. The entering thatness from which the seven suchnesses arise is the beginningless and endless stream of birth in samsara, which should be known as the two fundamental completely imputed and other-powered. The formations (Samskara) abiding in suffering and entering into evil are the inverted establishment of thatness, which is the origin (Samudaya), because of entering by viewing formations as qualities. These two should also be known as the former two. The characteristic of no-self in persons (Pudgala) and phenomena (Dharma) is the characteristic of thatness, and the non-conceptual wisdom (Nirvikalpa-jnana) or the non-transforming into other consciousness-only suchness is the consciousness-only thatness, and the suchness of the complete purification of afflictive obscurations (Kleshavarana), which is the stainless suchness and cessation of truth (Nirodha-satya), and the correct establishment of thatness, which is the path of truth (Marga-satya), among these four, the characteristic and complete purification are the unchanging perfectly established, and the consciousness-only and establishment are the non-inverted perfectly established, these four are solely the perfectly established. Here, the equality of sentient beings is shown by the three: entering, abiding, and inverted, and the equality of phenomena is shown by the two: characteristic and complete purification, and the equality of enlightenment (Bodhi) is shown by the consciousness-only, and the equality of wisdom is shown by the establishment. Thus it is said: 'Equality of sentient beings is expressed by three, equality of phenomena by two, equality of enlightenment and wisdom is excellently shown by each one.' Ninth, explaining the suchness of the wise, divided into three parts: explaining the view of self on the aggregates and so forth to be abandoned, how the ten suchnesses of the wise are gathered into the root, and the objects to be known.

ཤད་པའོ། །དང་ པོ་ནི། གོང་དུ་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་ནི། བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའོ། །ཞེས་གསུང་ན་ཕུང་སོགས་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉེར་ལེན་ཕུང་པོ་ལ་གཅིག་པུར་རིལ་པོའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་ཕུང་པོ་ལ་མཁས་པ་དང་། 2-639 ལས་དགེ་མི་དགེའི་འབྲས་བུ་འདོད་མི་འདོད་ཀྱི་རྒྱུར་བདག་ཏུ་འཛིན་པའམ་མིག་སོགས་བདག་གིས་བསྐོ་བའི་སྒོ་ནས་བདག་རྒྱུར་འཛིན་པ་དང་། བདག་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ལ་ཟ་བའམ་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཟ་ བ་པོར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། དགེ་མི་དགེའི་ལས་བྱེད་པ་པོར་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་ནི་རྒྱུ་དང་མཐུན་པར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་དེ་ལ་དབང་བྱེད་དོ་ཞེས་བདག་རང་དབང་སྒྱུར་བར་འཛིན་ པ་དང་། བདག་བདག་པོར་དང་དབང་ཕྱུག་གི་དོན་དུ་འཛིན་པ་དང་། རྒྱུ་དང་ཟ་བ་དང་བྱེད་པ་དང་དབང་བསྒྱུར་སོགས་དངོས་པོ་སྔ་མ་དག་ཀྱང་བདག་རྟག་པར་འཛིན་པ་དང་། བདག་ཀུན་ནས་ ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པའི་བྱང་བའི་གནས་ཏེ་རྟེན་དུ་འཛིན་པ་དང་། བདག་ལ་ཡིད་འཛིན་པའམ་དབུགས་དང་ཡིད་འགོག་པའི་སྦྱོར་ཅནཾ་དེ་ཡོད་པ་ཅན་དུ་འཛིན་པ་དང་། བདག་སྔར་བཅིངས་ པས་མ་གྲོལ་བ་དང་ཕྱིས་གྲོལ་བར་འཛིན་པའི་བདག་ལྟ་སྟེ་ཕུང་པོ་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་བཅུའི་གཉེན་པོར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་ རྣམ་པ་བཅུ་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་མཁས་བྱ་དེ་དག་རྩ་བར་ཇི་ལྟར་འདུས་ཞེ་ན། གཟུགས་མེད་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་སྟེ་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དང་། རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་བྱིས་པས་གཟུགས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་ཀྱི་དོན་སྔ་མ་ཉིད་དང་། 2-640 ཆོས་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་གཟུགས་སམ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱིས་ཕུང་སོགས་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་དེར་འདུས་སོ། །གཟུགས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་ནས་ཚོར་སོགས་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ ཆོས་ལའང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ལ་བཅུ་ལས་དང་པོ་ཕུང་པོ་ནི། ཐོག་མར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་དེའང་གསུམ་ལས། དུ་མའི་གཟུགས་གང་ཅིའང་རུང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་ བ་དང་ནང་གིའམ་ཕྱིའམ་རགས་པའི་ཕྲ་བའམ་ངན་པའམ་གྱ་ནོམ་པའམ་ཞེས་སོགས་རྫས་མང་པོ་སྤུངས་པ་ཕུང་པོར་བརྗོད་པ་ཉིད་ནི་བསྡུས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་ཞེས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཚོར་སོགས་ལ་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བ་སྟེ་ཐ་དད་དུ་བཞག་པའི་དོན་གསུམ་གྱིས་ཕུང་པོ་བཤད་པས་གཅིག་དང་བསྡུས་པ་དང་མཚན་ ཉིད་འདྲེས་པ་རྨོངས་པའི་གཉེན་པོར་བཞག་གོ །ཚོར་བ་ལ་སོགས་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །གཉིས་པ་ཁམས་བཤད་པ་ནི། མིག་སོགས་ཀྱི་འཛིན་པ་ནི་ས་བོན་དང་། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་གཟུང་བའི་ས་ བོན་དང་གཟུང་བ་དེ་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་ཀ

【現代漢語翻譯】說完。第一，上面所說的智者的十種如實，是對我執的對治。如果有人問，對蘊等的我執是什麼？這就像是對執取五取蘊為唯一的、完整的我的對治，即通達蘊；或者執取善與非善之業的果報，想要或不想要，作為我的因，或者通過眼睛等作為我所支配的門徑來執取我之因；或者執取我受用業之異熟，或者執取我為諸根的受用者；或者視我為善與非善之業的作者；或者執取我能主宰與因相符的果報生起；或者執取我為我所，具有自在之義；或者執取因、受用者、作者、自在等先前的諸事物也為我，執取我為常；或者執取我為一切煩惱和清凈的處所，即作為所依；或者執取我為意念的執持，或者執取具有止息氣息和意念之瑜伽者為實有；或者執取我為先前未解脫，之後解脫的我見，因此，對蘊、界、處等這些，爲了對治十種我執，宣說了通達蘊等十種如實。第二，如果有人問，所通達的這些如何歸納為根本？無色是普遍的分別，即被辨識的色；由緣所生是孩童將之辨識為色的色的意義，與先前的意義相同；法性是完全證成的色，或者自性的意義，因此，蘊等這些都歸納為這三種自性。對於色如何，對於受等有為法和無為法也應同樣應用。第三，在十種如實中，首先要說的是蘊，而蘊又分為三種。無論是什麼樣的眾多色，無論是過去、未來、現在，還是內在、外在，粗大、微細，低劣、殊勝等等，眾多物質的堆積被稱為蘊，而所有這些聚集在一起，就歸入稱為色蘊的範疇。色蘊的體性，與受等完全分離，即通過三種不同的意義來解釋蘊，從而對治了對一體、聚集和體性的混淆。對於受等也同樣應用。第二，解釋界，眼睛等的執取是種子；色等的所取是種子，而執取所取的識是眼識界等。

【English Translation】 Having spoken. Firstly, the ten suchnesses of the wise mentioned above are the antidotes to the ego-grasping. If someone asks, 'What is the ego-grasping towards the skandhas, etc.?' It is like this: the antidote to grasping the five aggregates of appropriation as a single, complete self is being skilled in the aggregates; Or grasping the fruits of virtuous and non-virtuous actions, wanting or not wanting them, as the cause of the self, or grasping the cause of the self through the gate of eyes, etc., as controlled by the self; or grasping the self as the enjoyer of the ripening of actions, or grasping the self as the enjoyer of the sense bases; or viewing the self as the doer of virtuous and non-virtuous actions; Or grasping the self as having power over the arising of fruits in accordance with the cause; or grasping the self as 'mine' and having the meaning of independence; or grasping the previous things such as cause, enjoyer, doer, and power as the self, grasping the self as permanent; or grasping the self as the place of all afflictions and purification, that is, as the basis; or grasping the self as the holding of mind, or grasping the yogi who stops breath and mind as existent; Or grasping the self as previously not liberated and later liberated, thus, for these aggregates, realms, and sources, in order to counteract the ten ego-graspings, the ten suchnesses of being skilled in the aggregates, etc., have been explained. Secondly, if someone asks, 'How are these objects of skill gathered into the root?' The formless is the universal conceptualization, that is, the form that is examined; arising from conditions is the meaning of form that children discriminate as form, which is the same as the previous meaning; the nature is the form that is completely established, or the meaning of self-nature, therefore, these aggregates, etc., are gathered into these three self-natures. As for how it is with form, it should be similarly applied to feelings, etc., conditioned and unconditioned dharmas. Thirdly, among the ten, the first to be spoken of is the aggregate, and the aggregate is divided into three. Whatever the many forms may be, whether past, future, or present, or internal, external, coarse, subtle, inferior, or excellent, etc., the accumulation of many substances is called an aggregate, and all these gathered together are categorized as the 'aggregate of form'. The characteristic of the aggregate of form, completely separated from feelings, etc., that is, explaining the aggregate through three different meanings, thereby counteracting the confusion about oneness, accumulation, and characteristic. The same applies to feelings, etc. Secondly, explaining the realms, the grasping of the eyes, etc., is the seed; the grasped of forms, etc., is the seed, and the consciousness that grasps the grasped is the eye-consciousness realm, etc.

ྱི་ས་བོན་གྱི་དོན་ནི་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་དེ་དག་གི་ཁམས་ཀྱི་དོན་དུ་འདོད་དེ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་གསེར་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་གསེར་གྱི་ས་བོན་ལ་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། ། 2-641 རིགས་མཐུན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཁམས་ཡིན་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་མིག་སོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ལས་ཀྱིས་བསྒོས་པའི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་བསྒོས་པའི་ཀུན་གཞི་མིག་སོགས་ཀྱི་ཁམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། ། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་གིས། ལྷན་ཅིག་བྱེད་དབང་ནུས་པ་ཡི། །ངོ་བོ་གང་ཡིན་དབང་པོའང་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་སྐྱེ་མཆེད་ནི། མིག་སོགས་ནང་གི་དྲུག་ཚོར་བའི་ཉེར་སྦྱོར་སྐྱེ་ཞིང་མཆེད་པར་བྱེད་ པས་སྐྱེ་སྒོར་གྱུར་པ་དང་། མཚན་མར་འཛིན་པས་དོན་རྣམས་ཡོངས་གཅོད་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་འདུ་ཤེས་འབྱུང་བའི་སྒོ་གཟུགས་སོགས་ཕྱིའི་དྲུག་སྟེ་བཅུ་གཉིས་ནི་ཁམས་ལས་གཞན་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ ཡང་ཚོར་བ་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་ཡང་གནས་མིག་སོགས་ལ་ཕན་གནོད་བྱེད་པ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པས་མིག་སོགས་ཚོར་བའི་སྒོར་བཞག་གོ །དེ་ལ་མིག་སོགས་སྤྲོས་པས་བསྒོས་ པའི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་ཀུན་གཞི་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་རྙེད་པ་ནི་མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་དེ། རྒྱུ་དེ་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་ཤེས་ལ་གཟུགས་སོགས་སུ་སྣང་བ་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །རང་གི་ས་ བོན་གང་གསུངས་པ། །རྣམ་རིག་སྣང་བ་གང་མ་གསུངས། །དེ་དག་དེ་ཡི་སྐྱེ་མཆེད་ནི། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཐུབ་པས་གསུངས། །ཞེས་ཉི་ཤུ་པ་ལས་བཤད་དོ། །ཀུན་གཞི་གཟུགས་སོགས་དོན་དུ་སྣང་བ་དེ་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་པས་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བཞག་གི 2-642 དེའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་གསུང་ངོ་། །གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དང་རྣམ་ཤེས་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་ཀྱང་ཐ་སྙད་རྐྱེན་དུ་བཞེད་དོ། །བཞི་པ་རྟེན་འབྲེལ་ལ་ནི་མི་རྟག་ པ་འདུ་བྱེད་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་རིག་པ་བོར་ནས་རྟག་པ་དང་བདག་དང་གཙོ་བོ་དབང་ཕྱུག་སོགས་རྒྱུར་རྟོག་པ་རྒྱུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། འདུ་བྱེད་སོགས་རྒྱུ་མེད་ཅེས་རྒྱུ་ལ་སྐུར་བ་ འདེབས་པ་དང་། བདག་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་མ་རིག་པ་ལས་སྐྱེ་ཞེས་འབྲས་བུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། ལེགས་སྤྱད་ཉེས་སྤྱད་མེད་པས་འདུ་བྱེད་སོགས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་མེད་ ཅེས་སྐུར་འདེབས་དང་། རྩོལ་བ་སྟེ་བྱེད་པ་ལ་འདུ་བྱེད་སོགས་སྐྱེ་བ་ལ་མ་རིག་པ་བྱེད་པ་དོན་གཞན་དང་ལྡན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། མ་རིག་པ་ལ་འདུ་བྱེད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ ནུས་པ་ཙམ་མེད་ཅེས་སྐུར་འདེབས་ཏེ་དེ་ལྟར་དོན་གསུམ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་མེད་ཅིང་སྐུར་འདེབས་མེད་པ་སྟེ། མདོར་ན་གཡོ་བ་མེད་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་ནུས་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་རིག་ པར་བྱའོ། །ལྔ་པ

【現代漢語翻譯】關於種子的意義，是指蘊以外的那些界的意義，例如，對於黃金等事物，稱之為黃金的界，就像提到黃金的種子一樣。因為是同類之因，所以是界。有些人說，對於眼等，被顯現執著的業所薰染，被業的勢力所薰染的阿賴耶識就是眼等的界。導師陳那說：『具有共同作用的能力，其自性是什麼，就是根。』第三，生處：眼等內在的六處是感覺的近取因，產生並增長感覺，因此成為生門；以及執取相狀，對境進行區分的近取用，是意識產生的門，即色等外在的六處。這十二處不同於界，是生處。境也是感覺產生的門，但因為對處（眼等）有益有害，並且是獨特的所依，所以眼等被認為是感覺的門。其中，眼等被觸所薰染，被業所牽引的阿賴耶識的轉變差別，就是眼的生處。從那個因產生的，顯現為色等的能取識，就是外的生處。經中說：『沒有說自己的種子是什麼，沒有說能取識的顯現是什麼，那些就是它的生處，因為能成立兩種相，所以說了。』《二十頌》中這樣說到。阿賴耶識顯現為色等境，因為是色顯現的增上緣，所以被認為是色的生處，但並不是因為它是境的緣故。顯現為色和能取識，二者體性相同，只是名言的安立不同。第四，關於緣起，拋棄了無明，它是無常、行等的因，而執著常、我、自在天等為因，這是對因的增益；說行等無因，這是對因的誹謗；說具有我的行等從無明產生，這是對果的增益；說沒有善行惡行，因此行等不是從無明的緣產生，這是誹謗；對於作用，即作者，增益說行等產生時，無明是具有其他意義的作者；誹謗說無明沒有產生行的能力。像這樣，對於三個方面沒有增益和誹謗，總而言之，應當了知從無動搖、無常和能力之緣產生。第五，關於...

【English Translation】 The meaning of 'seed' refers to the meaning of the elements other than the aggregates. For example, the term 'element of gold' refers to the seed of gold, just as it refers to the meaning of gold and other things. Because it is the cause of similar types, it is an element. Some say that the Alaya-vijñana (store consciousness) that is conditioned by the power of karma, which is conditioned by the karma of being attached to the eye and so on, is the element of the eye and so on. Acharya Dignāga said: 'Whatever is the nature of the power of acting together is also the sense faculty.' Third, the sense bases: the six internal sense bases, such as the eye, are the proximate causes for feeling, and they cause feeling to arise and increase, thus becoming the gateways to birth. And the six external sense bases, such as forms, are the gateways to the arising of conceptualization, as they apprehend characteristics and engage in the near use of distinguishing objects. These twelve are sense bases other than the elements. Although objects are also gateways for the arising of feeling, the eye and so on are regarded as gateways for feeling because they benefit or harm the bases (eye, etc.) and are unique supports. Among them, the distinctive transformation of the Alaya-vijñana, which is conditioned by contact with the eye and so on and propelled by karma, is the sense base of the eye. The cognizing consciousness that arises from that cause and appears as forms and so on is the external sense base. It is said in the scriptures: 'What its own seed is has not been spoken of, what the appearance of the cognizing consciousness is has not been spoken of; those are its sense bases, and because they can establish two aspects, they have been spoken of.' This is stated in the Twentieth Stanza. The Alaya-vijñana, which appears as objects such as forms, is regarded as the sense base of form because it is the dominant condition for the appearance of form, but not because it is the condition of the object. The appearance as form and the cognizing consciousness are of the same nature, but they are considered different in terms of designation. Fourth, regarding dependent origination, abandoning ignorance, which is the cause of impermanence, formations, etc., and clinging to permanence, self, Ishvara (自在天，Lord，自在天), etc., as causes is superimposition on the cause; saying that formations, etc., are without cause is denigration of the cause; saying that formations, etc., that possess a self arise from ignorance is superimposition on the effect; saying that there is no good or bad conduct, and therefore formations, etc., do not arise from the condition of ignorance, is denigration; with regard to effort, i.e., the agent, superimposing that ignorance is an agent with a different meaning in the arising of formations, etc.; denigrating that ignorance has no mere power to generate formations. Thus, there is no superimposition or denigration with regard to the three aspects. In short, one should understand that it arises from the condition of non-wavering, impermanence, and power. Fifth, regarding...

་གནས་དང་གནས་མིན་ནི་གནས་རྒྱུ་དང་གནས་མིན་རྒྱུ་མིན་པ་སྟེ། བདེན་པར་སྨྲ་ཞིང་ཁྲོ་བ་མེད། །སློང་བ་ཆུང་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱ། །རྣམ་པ་འདི་གསུམ་གནས་ཀྱི་ནི། །ལྷ་ཡི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ། 2-643 ཞེས་སོ། །ཡང་ན་སྲིད་མི་སྲིད་དོ། །དེའང་བདུན་ཏེ་མི་འདོད་པའི་གཞན་དབང་ནི་སྲོག་གཅོད་སོགས་ལུས་ངག་གི་ཉེས་སྤྱོད་ཀྱིས་མི་འདོད་ཀྱང་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་འགྲོ་བ་གནས་ ཡིན་ལ་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་དང་། བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་གནས་མིན་པ་དང་། འདོད་པའི་གཞན་དབང་ནི་ལེགས་སྤྱད་ལས་དགེ་བས་བདེ་འགྲོ་ལྷ་མིར་འགྲོ་བ་ནི། ལེགས་སྤྱད་མེད་ན་འདོད་ཀྱང་མི་འགྲོ་ བས་ལེགས་སྤྱད་ལ་རག་ལས་པས་གཞན་དབང་ངོ་། །ཉོན་མོངས་སྤངས་ཏེ་རྣམ་དག་གི་གཞན་དབང་ནི། སེམས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད། ཤེས་རབ་ཉམ་ཆུང་བར་བྱེད། རྒུད་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར། མྱ་ངན་ལས ་འདའ་ བར་མི་འགྱུར་བ། དགེ་བ་སྒྲིབ་པའི་འདོད་འདུན་གནོད་སེམས་རྨུགས་གཉིད་གཉིས་དང་ཐེ་ཚོམ་སྟེ། དེ་མ་བཏང་བར་དྲན་པ་ཉེར་བཞག ཡང་དག་སྤོང་བ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ། དབང་པོ། སྟོབས། བྱང་ ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་བར་དུ་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པ་གནས་མ་ཡིན་པ་དང་། དེ་མ་བསྒོམས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མྱང་འདས་མི་ཐོབ་པའམ། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་འཆད་ཀ་མ་མི་བྱེད་པས་དེ་ བྱེད་པ་སྒྲིབ་པ་ལྔ་བཏང་བ་ལ་ལྟོས་པས་གཞན་དབང་མཉམ་དུ་འབྱུང་བ་ལ་མཚུངས་པ་མེད་པ་ལ་རག་ལུས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་གཅིག་ཏུ་མི་འབྱུང་ཞིང་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བ་ཡང་ངོ་། ། 2-644 ཁ་ཅིག་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བ་གཉིས་གླིང་བཞིར་མི་འགྱུར་ཞེས་དང་། གཞན་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་གླིང་བཞིར་ཡིན་གྱི་སྟོང་གསུམ་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བ་སོགས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ཡོད་ཅེས་སོ། །དབང་བྱེད་ པའི་གཞན་དབང་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་བུད་མེད་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སྤྱོད་མི་ནུས་པས་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་རྒྱལ་བྱེད་པ་གནས་མ་ཡིན་པ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པ་འདོད་པའི་དབང་ཕྱུག་བྱེད་ མི་སྲིད་པའོ། །ཐོབ་པ་སྐྱེས་པའི་གཞན་དབང་ནི། བུད་མེད་ཀྱིས་རང་སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་མི་ཐོབ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་གཡོན་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས་བསེ་རུ་ལྟར་འདྲེ་བ་མེད་པ་ མི་སྲིད་པ་དང་། ས་གསུམ་གྱི་སྟོན་པར་མི་སྲིད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཆུང་བས་རང་གིས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་འོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་གཞན་དབང་ནི། གང་ཟག་ཕུན་ སུམ་ཚོགས་པ་བདེན་མཐོང་གིས་བསམ་བཞིན་མཚམས་མེད་བྱེད་པ་དང་གསོད་པ་དང་མ་བྱིན་ལེན་པ་མི་སྤྱོད་ལ་སོ་སྐྱེས་སྤྱོད་པ་གནས་ཡིན་པ་དང་། དེས་བསླབ་པ་བཏང་བ་དང་། ཕྱི་རོལ་པ་ ལ་ཡོན་གནས་ཚོལ་བ་དང་། དགེ་མཚན་དང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་ཡིད

【現代漢語翻譯】『安住』和『不安住』是指安住于因和不安住于非因，即說真實語且不嗔怒，即使乞討很少也給予佈施。這三種行為安住于善，會導致轉生到天界。或者說，存在和不存在。也有七種情況：不欲的自在是指，即使不希望，由於殺生等身語惡行，也會因業力而墮入三惡道，這是安住（于惡道）且有機會（受苦）的情況；而前往善道則是不安住的情況。欲求的自在是指，通過善行，以善業前往善道天界或人間。如果沒有善行，即使希望也無法前往，因此依賴於善行，這就是自在。斷除煩惱而獲得清凈的自在是指：心被煩惱所染，智慧變得微弱，趨向衰敗，無法從痛苦中解脫。阻礙善行的慾望、害心、昏沉睡眠以及懷疑。在沒有捨棄這些之前，正念、精進、神足、根、力、菩提支都無法使心安住。如果不修習這些，就無法獲得痛苦的止息和涅槃，或者無法停止痛苦的延續。因此，做到這些依賴於捨棄五蓋，與自在同時生起，如同三千大千世界般廣大，不會單獨出現，轉輪王也是如此。有些人說，兩位轉輪王不會同時統治四大部洲。另一些人則說，即使是佛陀，也有在四大部洲示現的情況，而在三千世界或兜率天等地方，有成百上千俱胝（一俱胝等於一千萬）的化身。支配的自在是指，女性的身體無法使用女性的珍寶，因此無法成為轉輪聖王。也無法成為帝釋天、梵天或自在天。獲得出生的自在是指，女性無法獲得獨覺佛和佛的果位，因為她們是所有邪惡之人的行為對象，無法像犀牛角一樣獨處，無法成為三界的導師，因為智慧淺薄，沒有資格自己現證菩提。普遍行為的自在是指，具有圓滿功德的聖者不會故意去做殺生、偷盜等違背戒律的事情，而凡夫俗子則會去做。因此，凡夫俗子的行為是安住（于惡）的。聖者會放棄戒律，向外道尋求供養處，並因吉祥如意的念頭而感到高興。

【English Translation】 'Abiding' and 'non-abiding' refer to abiding in causes and not abiding in non-causes, that is, speaking truthfully and without anger, and giving even when begging for little. These three actions abide in goodness, leading to rebirth in the realm of the gods. Or, existence and non-existence. There are also seven situations: Unwanted independence refers to, even if one does not wish, due to the misdeeds of body and speech such as killing, one will fall into the three lower realms due to karma, which is a situation of abiding (in the lower realms) and having the opportunity (to suffer); while going to the happy realms is a situation of non-abiding. Desired independence refers to, through good deeds, going to the happy realms of gods or humans due to virtuous actions. If there are no good deeds, one cannot go even if one wishes, so it depends on good deeds, which is independence. Independence of purity after abandoning afflictions refers to: the mind being defiled by afflictions, wisdom becoming weak, tending towards decline, and being unable to be liberated from suffering. Desires, malice, drowsiness, and doubt that obstruct good deeds. Before abandoning these, mindfulness, diligence, miraculous feet, faculties, powers, and branches of enlightenment cannot make the mind abide. If one does not cultivate these, one cannot attain the cessation of suffering and nirvana, or one cannot stop the continuation of suffering. Therefore, doing these depends on abandoning the five obscurations, arising simultaneously with independence, as vast as the three thousand great thousand worlds, not appearing alone, and so is the wheel-turning king. Some say that two wheel-turning kings will not rule the four continents simultaneously. Others say that even Buddhas appear in the four continents, and in places like the three thousand worlds or Tushita heaven, there are hundreds of millions of kotis (one koti equals ten million) of emanations. The independence of dominion refers to the fact that a woman's body cannot use female treasures, so she cannot become a wheel-turning monarch. Nor can she become Indra, Brahma, or Ishvara. The independence of obtaining birth refers to the fact that women cannot attain the state of a Pratyekabuddha or a Buddha, because they are the object of action for all evil people, unable to be alone like a rhinoceros horn, unable to be the teacher of the three realms, because of shallow wisdom, unqualified to realize enlightenment themselves. The independence of universal conduct refers to the fact that a noble person with perfect qualities will not intentionally do things that violate the precepts, such as killing or stealing, while ordinary people will do them. Therefore, the actions of ordinary people are abiding (in evil). Noble people will abandon the precepts, seek offerings from outsiders, and be pleased by auspicious thoughts.

་ཆེས་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་གཞན་གྱི་ངོར་བལྟ་བ་དང་། སྲིད་པ་བརྒྱད་འགྲུབ་པ་གནས་མིན་ལ་སོ་སྐྱེ་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོགས་ཁམས་མང་པོ་པའི་མདོ་བཞིན་ནོ། ། 2-645 དེ་གཞན་དབང་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ་སྔ་མ་ལས་གཞན་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་དབང་པོ་ནི་གང་ཞིག་ལ་དབང་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་སུ་མདོ་ལས་གསུངས་ལ། དེའང་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་དྲུག་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་ལ་ལྷག་པར་དབང་སྟེ་རྒྱུ་བྱེད་པའི་མིག་སོགས་དྲུག་དབང་པོར་བཞག་པ་དང་། སྲོག་གིས་རིས་མཐུན་གནས་པ་ལ་དབང་བྱེད་དེ། ལས་ཀྱིས་བྱས་པའི་སྐད་ ཅིག་ཕྱི་མར་མཚམས་སྦྱོར་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་དེའི་དབང་གིས་མི་འཆི་ལ། ཁ་ཟས་ཡོད་ཀྱང་ཚེ་ཟད་ན་འཆི་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བས་རིགས་འཚོབ་པ་ལ་ཕོ་མོའི་དབང་ པོས་དབང་བྱེད་དེ། དེའི་དབང་གིས་བུ་འབྱུང་བར་བྱེད་ཀྱི་དྲི་ཟ་ནི་ཡོད་ཀྱང་མ་ནིང་ལ་བུ་འབྱུང་བའི་མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་སོགས་ཚོར་བ་ལྔ་ནི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་ཉེ་ བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལ་དབང་བྱེད་ཀྱི། མིང་གཟུགས་ནི་དེ་ལ་དབང་མི་བྱེད་དེ། ལས་དེ་གཙོ་བོར་ཚོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དད་སོགས་ལྔས་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་སྤངས་པའི་ རྣམ་དག་ལ་དབང་བྱེད་དེ། དེ་དག་མ་དད་པ་སོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཞིང་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ལ་བཞག་པས་སོ། །ཁ་ཅིག་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་སྤངས་པའི་རྣམ་དག་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་ཀུན་ཤེས་བྱེད་པ་དང་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ཀུན་ཤེས་ལྡན་པ་གསུམ་སྟེ་དེ་རྣམས་མཐོང་ལམ་ལ་སོགས་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 2-646 དེའང་རྟེན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དབང་པོ་དགུ་ལ་དེ་གསུམ་དུ་འཇོག་ཅེས་ཉན་ཐོས་པ་འདོད་ལ། སེམས་ཙམ་པ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་དང་བཅས་པ་བཅུ་ལ་དབང་པོ་སྔ་མ་གཉིས་སུ་འཇོག་ལ། ། ཡིད་མི་བདེ་ནི་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་འོག་ཏུ་ཐར་པ་མཆོག་འདོད་པས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། བདུན་པ་དུས་གསུམ་ནི། དུས་གང་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྣམས་རང་འབྲས་ བསྐྱེད་ཟིན་པ་དང་། རང་འབྲས་ཀྱང་ཞིག་པའི་སྒོ་ནས་སྤྱད་ཟིན་པ་འདས་པ་དང་། དེའི་རྒྱུ་རྣམས་སྤྱད་ཟིན་ལ་འབྲས་བུ་མ་སྤྱད་པ་ད་ལྟ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དུས་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་ བུ་གང་ཡང་མ་སྤྱད་པ་ནི་མ་འོངས་པ་སྟེ་དེ་ནི་སྔ་མ་ལས་གཞན་དུས་གསུམ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་བདེན་བཞི་ནི། གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་པས་ཁམས་ གསུམ་གྱི་ཚོར་བ་གསུམ་དང་བཅས་པའི་དོན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ལ། ཚོར་བའི་རྒྱུ་ནི་གནས་ཏེ། མདོར་ན་ཉེར་ལེན་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །སྡུ

【現代漢語翻譯】還有，觀察其他沙門和婆羅門的面色，以及成就八有（指色界四禪天和無色界四空天）是否為凡夫所能達到的境界等等，都如《多界經》所說。 2-645 這就是他自在的含義，與前者不同，存在或不存在。第六個是根，即對某事物行使權力的根，經中說有二十二種。它們特別支配著執取色等六境的識，作為其原因，因此眼等六者被認為是根。生命支配著同類眾生的存在，通過業所造的后一剎那的連線能力，因為這種力量，眾生才不會死亡。即使有食物，如果壽命耗盡，也會死亡。由於種姓的延續不會中斷，男女根支配著種姓的延續，因為它們的力量能產生後代，而乾闥婆雖然存在，但陽痿者沒有產生後代的能力。苦等五種感受支配著對業果的享用，但名色並不支配它，因為業是感受的主要原因。信等五根通過世間道支配著斷除煩惱的清凈，因為它們是不信等煩惱的對治，並且安立於世間道。有些人說是解脫分。爲了通過出世間道支配斷除煩惱的清凈，有遍知、遍知者和具遍知三種，這些都包含在見道等道中。 2-646 聲聞乘認為，根據所依的不同，九根可以分為這三種。唯識宗則認為，包括不悅在內的十根可以分為前兩種。不悅應該被理解為在加行道時，被包含在順抉擇分之下，渴望殊勝解脫之中。第七個是三時：過去是指某個時期的因和果已經產生了自己的結果，並且自己的結果也已經消失；現在是指那個時期的因已經消失，但果還沒有消失；未來是指那個時期的因和果都還沒有消失，這與前者不同，是三時。第八個是四諦：無論感受到什麼，那都是痛苦，因此，包含三界的三種感受在內的所有事物都是痛苦。感受的原因是集諦。簡而言之，有漏的五蘊就是痛苦。痛苦

【English Translation】 Also, observing the faces of other śramaṇas and brahmins, and whether the attainment of the eight existences (referring to the four dhyānas of the form realm and the four formless realms) is a state that ordinary beings can reach, etc., are as stated in the Multiple Realms Sutra. 2-645 This is the meaning of other-powered, different from the former, existing or not existing. The sixth is the faculty, which is the faculty that exercises power over something, and the sutra says there are twenty-two. They especially dominate the consciousness that grasps the six objects such as form, and as their cause, the six such as the eye are therefore considered faculties. Life dominates the existence of similar beings, through the power of connecting to the subsequent moment created by karma, because of this power, beings do not die. Even if there is food, if the lifespan is exhausted, they will die. Because the continuation of the lineage is not interrupted, the male and female faculties dominate the continuation of the lineage, because their power can produce offspring, while gandharvas exist, but eunuchs do not have the power to produce offspring. The five feelings such as pleasure dominate the enjoyment of the fruits of karma, but name and form do not dominate it, because karma is the main cause of feeling. The five faculties such as faith dominate the purity of abandoning afflictions through the mundane path, because they are the antidotes to non-faith and other afflictions, and are established on the mundane path. Some say it is a division of liberation. In order to dominate the purity of abandoning afflictions through the supramundane path, there are the three: all-knowing, all-knower, and possessor of all-knowledge, these are all included in the path such as the path of seeing. 2-646 The Śrāvakayāna believes that, depending on the basis, the nine faculties can be divided into these three. The Yogācāra believes that the ten faculties, including displeasure, can be divided into the first two. Displeasure should be understood as being included under the preparatory stage of ascertainment, desiring supreme liberation. The seventh is the three times: the past refers to the cause and effect of a certain time having already produced their own results, and one's own results have also disappeared; the present refers to the cause of that time having disappeared, but the effect has not disappeared; the future refers to the cause and effect of that time not having disappeared, which is different from the former, and is the three times. The eighth is the four truths: whatever is felt, that is suffering, therefore, all things including the three feelings of the three realms are suffering. The cause of feeling is the origin of suffering. In short, the five aggregates with clinging are suffering. Suffering

ག་བདེན་དེའི་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་ནི་ སྡུག་བསྔལ་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཟག་བཅས་ལ་སྲེད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་ཡིན་ནོ། །བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་བྱས་པས། །འདུས་བྱས་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཆགས་ནི། །རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། ། 2-647 སྡུག་ཀུན་དེ་མི་སྐྱེ་བས་ཞི་བ་ལྷག་མེད་དང་ལྷག་བཅས་ཀྱི་མྱང་འདས་ནི་འགོག་བདེན་དང་། སྡུག་ཀུན་དེ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོ་དེ་གཉིས་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་ལམ་ བདེན་ཡིན་ཏེ། སྔ་མ་ལས་གཞན་བདེན་བཞིའི་དོན་དུ་འདོད་ཅེས་པའོ། །དགུ་པ་ཐེག་པ་གསུམ་ནི། མྱང་འདས་དང་འཁོར་བའི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་ཤེས་ཤིང་། གཞན་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་སེམས་ལས་ཐོས་ ནས་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །མྱ་འདས་དང་འཁོར་བའི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཤེས་པས་སྲིད་པ་མཐའ་མའི་ཚེ་གཞན་ལས་མ་ཐོས་པར་ཚུལ་དེས་བདག་གིས་ནི་ ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །གཞན་ལས་མ་ཐོས་པར་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་བརྗོད་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་པས་གཞན་ལས་མ་ཐོས་པར་བདག་གིས་ནི་ ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་སྔ་མ་ལས་གཞན་ཐེག་པ་གསུམ་ཞེས་བྱའོ། །བཅུ་པ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ནི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པ་དང་ བབས་པ་ནི་མིང་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་ཡིན་ལ་དེ་གཉིས་གསལ་བྱེད་ཡིན་པས་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཀྱང་བཏགས་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་བདེན་པར་བསྡུས་པའི་ཀུན་གཞི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུར་བཅས་ཞེས་པ་དང་། རྒྱུ་མཚན་ནི་སྣོད་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་དང་། 2-648 ལོངས་སྤྱོད་གཟུགས་སོགས་ལ་དང་། ཡང་ན་བཟའ་བཏུང་སོགས་སུ་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་སོ། །དེ་གང་གི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཞེ་ན། མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པས་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ ཁྱད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་ལ་ཞེན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་ཤེས་སུ་བསྡུས་པ་ཉོན་ཡིད། འཛིན་པ་ཚོགས་ལྔ། ཡིད་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཁ་ཅིག་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་དུ་འདོགས་པའི་མཚན་མ་འདུ་ཤེས་དང་། གནས་ལོངས་སྤྱོད་བསྡུས་པའི་ཀུན་གཞི་ནི་བག་ཆགས་རྟས་བྱེད་ཡིན་པས་གཞིའི་ རྒྱུ་མཚན་དང་ཡིད་དང་འཛིན་པ་དང་རྣམ་རྟོག་ནི་དམིགས་བྱ་དམིགས་བྱེད་ལ་མཚན་མར་བྱེད་པས་དམིགས་བྱ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་སོ། ། དེ་ལྟར་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་གཞན་དབང་ ཡིན་པས་ལས་ཉོན་གྱིས་བྱས་པའི་འདུས་བྱས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་བཅས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་འགོག་པ་དང་ཞི་བྱེད་ལམ་བདེན་གྱི་དམིགས་པའི་དོན་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་བཅས་པའོ། །ལས་ ཉོན་ག

【現代漢語翻譯】那麼，真諦的起因是：導致痛苦產生的因，即具有煩惱的貪愛，以及由此產生的身語意三門之業。由於執著于『我』和『我的』，它成爲了有為法的活動領域，因此也被稱為因。痛苦的完全止息，即寂滅涅槃（有餘涅槃和無餘涅槃），是滅諦。而這二者的對治，即走向止息這二者的道路，是道諦。這與之前的觀點不同，之前的觀點認為四諦的意義是不同的。第九，三乘：通過了解涅槃和輪迴的十六種形態，並從佛和菩薩那裡聽聞，從而決心從輪迴中解脫，這是聲聞乘。通過了解涅槃和輪迴的功德和過患，在臨終時無需他人教導，自己就能決心從中解脫，這是緣覺乘。無需他人教導，就能以無分別智證悟輪迴和涅槃的不可言說之法，從而自己決心從中解脫，這是大乘。這與之前的觀點不同，之前的觀點認為三乘是不同的。第十，有為法和無為法：在名相和差別的術語中，所建立和降臨的是名和句的集合，而這二者是顯現者，因此文字的集合也被建立。包含在集諦中的阿賴耶識，具有種子的因。原因是包含器情世間和有情眾生的根身，以及受用色等，或者顯現為飲食等的阿賴耶識。那麼，它是什麼的原因呢？因為通過名的集合等，可以表達它們的自性和差別。由於追隨它們，對事物的自性和差別產生執著的意識和心所，被歸納為入識，即染污意。執著五蘊、意識和分別唸的原因。或者，有些人認為將自性和差別附加於相的認識，以及包含處所和受用的阿賴耶識，是習氣的推動者，因此是基礎的原因。而意、執著和分別念，是將所緣和能緣作為相，因此是所緣和能緣的原因。如此，與相應法一起，這是他性，因此是由業和煩惱所造的有為法。無為法是痛苦及其原因完全寂滅的滅諦，以及寂滅之道的道諦的目標，即真如。業和煩惱。

【English Translation】 So, the origin of the truth is: the cause that produces suffering, that is, craving with afflictions, and the actions of body, speech, and mind that arise from it. Because of clinging to 'I' and 'mine,' it becomes the field of activity of conditioned phenomena, so it is also called the cause. The complete cessation of suffering, that is, Nirvana with remainder and without remainder, is the Truth of Cessation. And the antidote to these two, that is, the path that leads to the cessation of these two, is the Truth of the Path. This is different from the previous view, which held that the meanings of the Four Truths were different. Ninth, the Three Vehicles: By understanding the sixteen aspects of Nirvana and Samsara, and by hearing from Buddhas and Bodhisattvas, one resolves to be liberated from Samsara, this is the Hearer Vehicle. By understanding the merits and faults of Nirvana and Samsara, at the time of death, without being taught by others, one can resolve to be liberated from it oneself, this is the Solitary Realizer Vehicle. Without being taught by others, one realizes the inexpressible Dharma of Samsara and Nirvana with non-conceptual wisdom, and thus one resolves to be liberated from it oneself, this is the Great Vehicle. This is different from the previous view, which held that the Three Vehicles were different. Tenth, conditioned and unconditioned phenomena: In the terminology of names and differences, what is established and descends is the collection of names and sentences, and these two are the manifesters, so the collection of letters is also established. The Alaya Consciousness, which is included in the Truth of Origin, has the cause of seeds. The reason is the Alaya Consciousness that contains the root body of the container world and sentient beings, as well as the enjoyment of forms, etc., or that appears as food and drink, etc. So, what is the reason for it? Because through the collection of names, etc., their nature and differences can be expressed. Because of following them, the consciousness and mental factors that cling to the nature and differences of things are summarized as entering consciousness, that is, defiled mind. The cause of clinging to the five aggregates, consciousness, and conceptual thoughts. Or, some people think that the recognition of signs that attaches nature and differences, and the Alaya Consciousness that contains places and enjoyments, is the promoter of habits, so it is the cause of the basis. And mind, clinging, and conceptual thoughts take the object and subject as signs, so they are the cause of the object and subject. Thus, together with the corresponding dharmas, this is other-powered, so it is the conditioned phenomenon made by karma and afflictions. The unconditioned phenomenon is the Truth of Cessation, which is the complete cessation of suffering and its causes, and the goal of the Truth of the Path of cessation, that is, suchness. Karma and afflictions.

ྱིས་མ་བྱས་ཤིང་འདུས་བྱས་ཀྱིས་ཕྱེ་བའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ན་ལམ་བདེན་ཡང་འདུས་མ་བྱས་སོ། །སོ་སོར་བརྟག་མིན་གྱི་འགོག་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་གི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བཏང་སྙོམས་སུ་མཛད་དམ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། ། 2-649 དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དོན་ནི་མཁས་པའི་དངོས་པོ་བཅུའི་ཐ་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལེའུ་གསུམ་པ་སྟེ་དེ་ཁོ་ནའི་ལེའུའི་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། ༈ །། ༄། །ལེའུ་བཞི་པ་གཉེན་པོ་སྒོམ་པའི་འགྲེལ་པ། དེ་ཁོ་ན་ རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་བསྒོམས་ནས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་པར་འགྱུར་བས་དེ་ཁོ་ནའི་རྗེས་ལ། བཞི་པ་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྒྱས་པར་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་གྱི་དབྱེ་བ་དང་། ཐོག་མའི་སྒོམ་པ་ སོགས་གསུམ་དུ་བསྡུས་པའི་དབྱེ་བ་དང་། བླ་མ་དང་བཅས་པ་བླ་ན་མེད་པའི་སྒོམ་པའོ། །དང་པོ་ལ་བདུན་ལས། དང་པོ་བདེན་བཞི་ལ་བྱང་བར་བྱེད་པའི་སྒོམ་པ་ནི། དེའང་བྱིས་པ་རྣམས་ འཁོར་འདས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོན་མ་མཐོང་ནས་འཁོར་བ་ལ་ཞེན་ཅིང་མྱང་འདས་ལ་སྐྲག་ལ། དེའང་བདེན་པ་མཐོང་ནས་ལྡོག་པས་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བ་དང་མྱང་འདས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའང་ ལུས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་གཞན་དུ་འགྱུར་བས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། འདུ་བྱེད་དམ་སྐྱེ་བ་དེ་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པས་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་འདི་གནོད་ཡིན་སྐྱེ་ བ་ཡོད་ན་རྒ་དང་འཆི་བ་དང་། །ནད་དང་ཕོངས་དང་གསོད་དང་འཆིང་བ་ལ་སོགས་དགྲ་རྣམས་ཡོད། །ཅེས་སོ། །འཕགས་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་མི་གཙང་སོགས་སུ་བཏགས་པས་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ ། 2-650 མ་རིག་པའི་འདུ་ཤེས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ནི་མི་འབྲལ་བ་མི་ཕྲད་པར་སྲེད་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་སྲེད་པ་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་ཡིན་པས་ཚོར་བ་དེ་ལ་ངོ་བོ་དང་འབྲས་ བུ་དང་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་སོགས་སུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ །བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་གཞི་སེམས་ལ་མི་རྟག་སོགས་སུ་བརྟགས་པས་རྟག་སོགས་ཀྱི་བདག་མེད་ པར་ཤེས་ནས་བདག་ཆད་དོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་འགོག་བདེན་ལ་འཇུག་གོ །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་གི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་སོགས་སུ་བརྟགས་པས་ཆགས་སྡང་དང་མི་སྡུག་པ་དང་བྱམས་པ་སོགས་ བླང་དོར་ལ་མ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་སྤང་གཉེན་ཤེས་ནས་གཉེན་པོ་ལམ་བདེན་ལ་འཇུག་སྟེ། ལུས་སོགས་ཀྱི་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སྒོམ་པ་དང་། བྱང་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་སྤང་པའི་ཕྱིར་ལུས་སོགས་མི་ དམིགས་པར་ཡང་བསྒོམ་མོ། །དེས་ན་དེ་སྒོམ་པ་བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་དང་པོར་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་སྒོམ་པ་རྣམ་པར་བཞག

【現代漢語翻譯】未被創造且由造作所區分的範疇中，道是真實的，但不是非造作的。對於非分別的止滅和虛空，因為它們不是遍染污和凈化的對境，所以會想是否以中舍而待之。如此，造作與非造作的意義已在智者十事之末尾闡述。第三品，即『如是』品之釋義終。第四品修習對治之釋如是因修習勝解能斷除障礙，故於『如是』之後，第四為修習對治，共有三：廣說菩提分法之差別；略攝初修等為三之差別；及具上師之無上修習。初中有七，初為於四諦修習能凈障：彼等孩童未見輪迴與涅槃之過患功德，故貪執輪迴而怖畏涅槃。然見諦則能扭轉，故為厭離輪迴及欲得涅槃。彼身雖為造作，然會變異，故為行苦。造作或生乃一切損害之基，故名『惡趣』。『此生乃損害，若有生，則有老死，病苦貧困殺戮束縛等諸敵。』與聖者相違故為苦。故於身作不凈觀等，即入苦諦。無明之想，即由觸所生之受，為不離不合而生貪之因，故貪為集諦。于受作自性、果、無常、苦等觀察，即入集諦。於我所執之基——心，作無常等觀察，知無常等無我，則能斷除常等之我見，故入滅諦。于遍染污與清凈之法，作無我等觀察，則于貪嗔及可愛不可愛等，不致迷亂取捨，故知斷證而入對治道諦。修習身等自相共相，及為斷除菩薩之分別念，亦修習身等無所緣。故修習彼等，為趣入四諦之故。故菩提分法之初，即安住正念之修習。

【English Translation】 In the categories that are uncreated and distinguished by the created, the path is true, but it is not uncreated. For the cessation of non-discrimination and space, because they are not the objects of universal defilement and purification, one might wonder whether to treat them with equanimity. Thus, the meaning of the created and the uncreated has been explained at the end of the ten objects of the wise. The third chapter, the explanation of the 'Thus It Is' chapter, is complete. Chapter Four: Explanation of Cultivating Antidotes Thus It Is Since cultivating thorough understanding will eliminate obscurations, following 'Thus It Is,' the fourth is cultivating antidotes, which has three parts: elaborately explaining the divisions of the aspects conducive to enlightenment; briefly summarizing the divisions of the initial cultivation, etc., into three; and the unsurpassed cultivation that includes the lama. The first has seven parts, the first of which is the cultivation that purifies the four truths: Children do not see the faults and virtues of samsara and nirvana, so they cling to samsara and fear nirvana. However, seeing the truth reverses this, so it is for becoming weary of samsara and attaining nirvana. The body is created but changes, so it is the suffering of conditioning. Conditioning or birth is the basis of all harm, so it is called 'bad destination.' 'This birth is harm; if there is birth, there are old age and death, sickness and poverty, killing and bondage, and so on, all enemies.' It is suffering because it is incompatible with the noble ones. Therefore, applying impurity, etc., to the body enters the truth of suffering. The perception of ignorance, that is, the feeling arising from contact, is the cause of craving because it is inseparable and does not meet, so craving is the truth of the origin of suffering. By thoroughly examining that feeling as self-nature, result, impermanence, suffering, etc., one enters the truth of the origin of suffering. By examining the basis of grasping at self, the mind, as impermanent, etc., one knows that there is no self of permanence, etc., so one eliminates doubts about self and annihilation, and thus enters the truth of cessation. By examining the universally defiled and purified dharmas as selfless, etc., one is not confused about what to accept and reject regarding attachment, aversion, loveliness, unloveliness, love, etc., so one knows what to abandon and cultivate and enters the truth of the path as an antidote. One also cultivates the specific and general characteristics of the body, etc., and to abandon the conceptual thoughts of a Bodhisattva, one also cultivates the body, etc., without any object of focus. Therefore, cultivating these is for the sake of entering the four truths. Therefore, the first of the aspects conducive to enlightenment is the cultivation of mindfulness.

་ གོ །གཉིས་པ་མེ་དགེ་བ་སྲབ་པར་བྱེད་པའི་སྒོམ་པ་ནི། དེའི་འོག་ཏུ་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མི་དགེ་བ་དང་གཉེན་པོ་དགེ་བ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ན། 2-651 མི་དགེ་བ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་མི་སྐྱེད་ཅིང་སྤང་བའི་ཕྱིར་དང་དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད། སྐྱེས་པ་གནས་པ་དང་ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་འདུན་ པ་བསྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་འཇོག་གོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་སྤང་གཉེན་གཉིས་གཉིས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་དག་རབ་ཏུ་འབྱུང་ལ། འདིས་སྒོ་ གསུམ་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཅིང་འཇོག་པས་ཡང་དག་འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཛོད་ལས། བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་འཇོག་ཅེས་བྱ། །ཞེས་སོ། །དགེ་བ་སྐྱེས་པ་གནས་པ་ནི་མི་ཉམས་པའོ། །ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་ ནི་རྒྱུན་དུ་སྐྱེ་བའོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་པའོ། །འདུན་པ་སྐྱེ་བ་ནི་གུས་པར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་སྦྱོར་བ་དང་། འབད་པ་ནི་ལེ་ལོ་སྤངས་ཏེ་ལུས་སེམས་མངོན་ དུ་བྱེད་པ་དང་། བྱིང་རྒོད་བསལ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། ཞེས་དང་། ཇི་ལྟར་རྩོམ་ན་ཡང་དག་པར་ཤེས་བྱ་ཕུང་པོ་ཁམས་སོགས་ཀྱི་རབ་དབྱེ་དང་། དགའ་བྱའི་ཆོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཛད་པ་ བཅུ་གཉིས་སོགས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བྱིང་བའི་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །རྒོད་ནའང་དམིགས་པ་དེ་ལ་སེམས་འཇོག་ཅིང་འཛིན་ཏོ། །གསུམ་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྦྱང་བར་བྱེད་པའི་སྒོམ་པ་ལ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ངོ་བོ་དངོས་ནི། 2-652 མི་མཐུན་ཕྱོགས་བསལ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དེ་དང་སེམས་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དེ་ལས་སུ་རུང་བ་ཁྱད་པར་ཡང་མངོན་ཤེས་ལ་སོགས་དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་འབྱོར་ པར་ནུས་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་སྟེ། དེའང་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་དང་སྤྲུལ་པ་སོགས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའམ། ཡང་ན་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བས་རྫུ་འཕྲུལ་ཏེ་རྐང་པ་ནི་དེའི་གཞི་ཡིན་ པས་སོ། །དེ་ལ་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྤྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་པའོ། །དེ་དག་གི་ མཚན་ཉིད་ནི་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སུ་རུང་བ་དེའང་ཉེས་པ་ལྔ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་དུ་སྟེ། འདུ་བྱེད་པ་དང་རྩོལ་བ་དང་དད་པ་དང་ཤིན་ཏུ་ སྦྱངས་པ་དང་བཞི། དྲན་ཤེས་བཞིན་སེམས་པ་བཏང་སྙོམས་ཏེ་བརྒྱད་བསྟེན་ཅིང་བསྒོམས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ། །གཉིས་པ་སྤང་བྱ་ངོས་བཟུང་བ་ནི། སྦྱོར་བའི་ཚེ་ཉེས་པ་ལེ་ལོ་དང་ནི་བརྩོན་པའི་ ཚེ་གདམས་ངག་རྣམས་བརྗེད་པས་སེམས

【現代漢語翻譯】第二，修習減少不善業的方法：在此之後，如果能完全瞭解有漏和無漏等差別所導致的各種不善和對治不善的善法，爲了不生起已生和未生的不善，並加以斷除；爲了生起未生的善，並使已生的善保持、增長、興盛和圓滿，就要生起意樂、努力、精進、專注和正定。如經中所說，斷除和對治二二相對的精進有四種。通過這些，能正確地把握和安住身語意三門，故稱為正定。如《俱舍論》所說：『精進即是正定。』善的生起和保持是不退失，增長是持續生起，圓滿是達到極致。生起意樂是恭敬地發起精進的加行；努力是捨棄懈怠，使身心專注；遣除沉掉的精進。如何發起呢？通過正確地認識蘊、界等分類，以及憶念令人歡喜的佛陀的功德和十二事業等，來專注對治沉沒的心。如果心掉舉，就將心安住在所緣境上。第三，修習禪定，分為三個方面。首先是本體：爲了遣除違逆之品而發起精進，以及心安住的堪能禪定，這種堪能性尤其能使神通等一切功德得以成就的因。例如，能在虛空中行走、化現等，成為神變的基礎。或者說，在虛空中行走就是神變，因為足是其基礎。對此有欲定、精進定、行定，即具有舍斷造作的四神足。這些的體性可以從《阿毗達磨集論》中瞭解。這種堪能的禪定是爲了斷除五過失：造作、勤奮、信心和極度輕安四者，以及憶念、正知、作意、舍，這八者是依止和修習的因。第二，認識所斷之法：在修習時，過失是懈怠；在精進時，是忘記教言，因此心...

【English Translation】 Second, the meditation on reducing non-virtue: After this, if one can fully understand all the non-virtuous and virtuous qualities that counteract non-virtue, due to the distinctions of contaminated and uncontaminated, etc., For the sake of not generating non-virtues that have arisen and have not arisen, and abandoning them; for the sake of generating virtues that have not arisen, and for the sake of the abiding, increasing, flourishing, and perfecting of those that have arisen, one should generate aspiration, effort, diligence, focus, and samadhi. As it says in the scriptures, the four diligences of abandoning and counteracting are fully manifested. Through these, one correctly grasps and abides in the three doors of body, speech, and mind, hence it is called 'right abiding'. As the Treasury of Knowledge says: 'Diligence is called right abiding.' The abiding of arisen virtue is non-deterioration. Increasing is continuous arising. Perfection is becoming excellent. Generating aspiration is respectfully initiating the application of diligence. Effort is abandoning laziness and focusing body and mind. Diligence eliminates dullness and excitement. How to initiate it? By correctly knowing the divisions of aggregates, elements, etc., and by contemplating the qualities of the Buddha and the twelve deeds, which are objects of joy, one focuses on counteracting the dull mind. If excitement arises, one places and holds the mind on that object. Third, the meditation on cultivating samadhi, which has three aspects. First, the actual nature: The diligence that arises to eliminate opposing factors, and the workable samadhi in which the mind abides, that workability, especially the cause that enables all qualities such as clairvoyance to be attained. For example, being able to walk in the sky, create apparitions, etc., becomes the basis of miraculous powers. Or, walking in the sky is miraculous power, because the feet are its basis. There is the samadhi of aspiration, the samadhi of diligence, and the samadhi of conduct, which are the four legs of miraculous power, endowed with the effort of abandonment. Their characteristics should be known from the Abhidharma-samuccaya. That workable samadhi is for the sake of abandoning five faults: fabrication, effort, faith, and extreme pliancy, and the eight, mindfulness, awareness, intention, and equanimity, are the causes of relying on and meditating on them. Second, identifying what is to be abandoned: During practice, the fault is laziness; during diligence, it is forgetting the instructions, therefore the mind...

་མཉམ་པར་བཞག་པ་མེད་པ་དང་། མཉམ་གཞག་གི་ཚེ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་གཉིས་ཉེས་པ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་སྟེ་དེས་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་མེད་པས་དང་། 2-653 བྱིང་རྒོད་དུ་གྱུར་པའི་ཚེ་དེ་ཞི་བར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་བཏང་སྙོམས་དང་། མཉམ་ཉིད་དུ་གྱུར་ནས་ཞི་ཚེ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་སེམས་པ་ཉིད་དེ་དག་ནི་ཉེས་པ་ལྔར་འདོད་དོ། ། གསུམ་པ་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། ལེ་ལོའི་གཉེན་པོ་བཞི་སྟེ། འདོད་པའི་འདུན་པ་དང་། རྩོལ་བ་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་དང་། ལས་སུ་རུང་བ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་རྩོལ་བའི་གནས་འདུན་པ་དང་དེ་ལ་གནས་པ་པོ་རྩོལ་བ་སྟེ་འདོད་པ་ནི་རྩོལ་བའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་སོ། །གནས་འདུན་པའི་ནི་རྒྱུ་དད་པ་སྟེ་ཡིད་ ཆེས་ན་དད་པ་འབྱུང་བས་སོ། །གནས་པ་རྩོལ་བའི་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ་བརྩོན་པར་བྱས་པ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྟོག་པ་ཉེས་པ་དང་བྲལ་ནས་དགའ་བ་སྐྱེས་ཞིང་ དགའ་བས་ལུས་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་ཏེ་ལས་སུ་རུང་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱུ་འབྲས་དང་བཅས་པ་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོའོ། །སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་ལྷག་མ་ བཞི་ནི་སེམས་གནས་པའི་གདམས་ངག་གི་དམིགས་པ་བརྗེད་པར་མ་གྱུར་པ་དྲན་པ་ནི་གདམས་ངག་བརྗེད་པའི་གཉེན་པོ་དང་། ཤེས་བཞིན་ནི་དྲན་པ་མ་བརྗེད་ནས་བྱིང་དང་རྒོད་པ་རྟོགས་པ་སྟེ་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། ། 2-654 བྱིང་རྒོད་རྟོགས་ན་དེ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་སེམས་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་དང་། བྱིང་རྒོད་ཞི་བའི་ཚེ་མཉམ་པ་རྣལ་དུ་འཇུག་ པའི་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པ་ནི་འདུ་བྱེད་པའི་སེམས་པའི་གཉེན་པོའོ། །བཞི་པ་གོང་མ་ཐར་ཆ་སྐྱེད་པའི་བསྒོམ་པ་ནི། དད་པ་བརྩོན་འགྲུས་དྲན་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་ པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་སེམས་རྒྱུད་ལ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་རྩ་སྐྱེད་ན་དེ་དག་གིས་དབང་པོའི་མིང་ཐོབ་བོ། །འདུན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དད་པ་ལ་འདུན་པ་ཞེས་ རྗོད་བྱེད་དེ་ཞོ་དང་ག་གོན་ལ་རིམས་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་འདུན་པ་སྟེ། འདོད་པའི་དད་པ་དབང་བྱེད་པ་དང་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དབང་བྱེད་པས་དབང་པོ་དང་། དམིགས་པ་གསལ་ ཞིང་བརྗེད་པར་མ་གྱུར་པའི་དྲན་པ་དབང་བྱེད་པས་དབང་པོ་དང་། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མི་འཕྲོ་བ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དང་། ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་དབང་བྱེད་པས་ དབང་པོར་བཞག་ལ། གོ་རིམ་ནི་དད་ན་འཁོར་བ་ལས་འབྱུང་ལ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ལ། དེ་བརྩམས་ན་བསླབ་པ་གསུམ་བསྒྲུབས་ཏེ་དྲན་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤ

【現代漢語翻譯】沒有平等放置，在平等放置的時候，昏沉和掉舉兩種過失被視為一體，因此心無法被調伏。 2-653 當心處於昏沉掉舉的狀態時，那種不試圖平息它們的中舍；以及當心處於平等狀態並試圖平息時，顯現出來的念頭，這些都被認為是五種過失。第三，對治的分別安立：對治懈怠有四種方法：欲求的意願、勤奮的努力、信任的信心和堪能的極度調柔。這些也依次是努力的基礎——意願，以及安住於此的努力，因為意願先於努力。安住的基礎是信心，因為信任會產生信心。安住的努力的果是極度調柔，因為努力修行可以遠離惡趣的念頭和過失，從而生起喜悅，喜悅使身心極度調柔，變得堪能，從而使三摩地變得卓越。此處，具有因和果的精進是對治懈怠的方法。其餘四種斷行是：不忘記心安住的訣竅的目標——正念是對治忘記訣竅的方法；正知是對治昏沉和掉舉的方法，即在沒有忘記正念的情況下覺察到昏沉和掉舉。 2-654 如果覺察到昏沉和掉舉，爲了斷除它們，將心專注于對境——作意是對治不作意中舍的方法；當昏沉和掉舉平息時，將心平等地安住于本性中——舍是對治作意之心的方法。第四，生起更高解脫分（thar cha，與解脫相應的善根）的禪修是：通過信心、精進、正念、三摩地、智慧和神足，使心變得堪能，在心相續中生起與解脫分相應的善根，那麼它們就獲得了根（dbang po）的名稱。因為是欲求的因，所以信心被稱為欲求，就像酸奶被稱為「rims」一樣。或者說是欲求，即欲求的信心是主宰，以及結合的精進是主宰，因此被稱為根。目標清晰且不忘記的正念是主宰，因此被稱為根。心不散亂於一境的三摩地是三摩地的根。以及徹底辨別法的智慧也是主宰，因此被安立為根。順序是，如果有了信心，就會從輪迴中解脫，爲了解脫而發起精進。如果發起了精進，就會修持三學，即正念、三摩地和智慧。

【English Translation】 There is no equal placement, and at the time of equal placement, dullness and agitation are considered as one fault, so the mind cannot be tamed. 2-653 When the mind is in a state of dullness and agitation, the equanimity that does not try to calm them; and when the mind is in an equal state and tries to calm them, the thoughts that arise are considered as five faults. Third, the establishment of antidotes: There are four methods to counteract laziness: the desire of aspiration, diligent effort, trusting faith, and the extreme pliancy of fitness. These are also, in order, the basis of effort—aspiration, and the effort that abides therein, because aspiration precedes effort. The basis of abiding is faith, because trust gives rise to faith. The fruit of abiding effort is considered to be extreme pliancy, because diligent practice can be free from the thoughts and faults of bad states, thereby generating joy, and joy makes body and mind extremely pliant, becoming fit, thereby making samadhi excellent. Here, diligence with cause and effect is the method to counteract laziness. The remaining four abandoning activities are: not forgetting the object of the instruction of mind-abiding—mindfulness is the method to counteract forgetting the instruction; awareness is the method to counteract dullness and agitation, that is, perceiving dullness and agitation without forgetting mindfulness. 2-654 If dullness and agitation are perceived, in order to abandon them, focusing the mind on the object—attention is the method to counteract non-attention equanimity; when dullness and agitation are calmed, placing the mind equally in its natural state—equanimity is the method to counteract the mind of attention. Fourth, the meditation that generates the higher qualities of liberation (thar cha, roots of virtue corresponding to liberation) is: through faith, diligence, mindfulness, samadhi, wisdom, and the feet of miraculous power, making the mind fit, generating roots of virtue corresponding to the qualities of liberation in the mind stream, then they obtain the name of faculties (dbang po). Because it is the cause of aspiration, faith is called aspiration, just as yogurt is called 'rims'. Or it is aspiration, that is, the faith of aspiration is the master, and the diligence of combination is the master, therefore it is called faculty. The mindfulness that the object is clear and not forgotten is the master, therefore it is called faculty. The samadhi that the mind does not wander to one point is the faculty of samadhi. And the wisdom that thoroughly distinguishes the Dharma is also the master, therefore it is established as faculty. The order is, if there is faith, one will be liberated from samsara, and to be liberated, one will initiate diligence. If one initiates diligence, one will practice the three trainings, namely mindfulness, samadhi, and wisdom.

ེས་རབ་བོ། །ལྔ་པ་མཐོང་ལམ་དང་འདྲེས་བའི་སྒོམ་ལམ་ལ་གཉིས་ལས་དང་པོ་སྟོབས་ལྔ་སྒོམ་པ་ནི། 2-655 དད་སོགས་དེ་དག་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་དད་སོགས་ནི་སྲབ་མོ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེས་མི་རྫི་བ་ནི་དད་སོགས་སྟོབས་ལྡན་དུ་གྱུར་པ་སྟོབས་ལྔ་སྟེ་སྔ་མ་སྔ་མ་ལས་འབྲས་བུ་ཕྱི་ མ་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ལ་དད་ན་རྒྱུ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ལ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་དང་། དེ་གནས་ན་གཡེང་བ་མེད་པས་སེམས་མཉམ་ པར་འཇོག་ཅིང་། མཉམ་པར་བཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་དེ་ངེས་འབྱེད་བཞི་ལ་བཞག་པ་ནི། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དེ་དབང་པོའི་དུས་ལའམ་སྟོབས་ཀྱི་དུས་ ལ་ཡིན་ཞེ་ན། དབང་པོ་རྣམས་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དྲོད་རྩེ་གཉིས་དང་སྟོབས་རྣམས་ལ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གཉིས་ཏེ་བཟོད་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ཆོས་མཆོག་གཉིས་བཞག་གོ །དེ་ལ་དད་སོགས་ཆུང་ངུ་ དྲོད་དང་། འབྲིང་རྩེ་མོ་དང་། ཆེན་པོ་ལ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་ནི་བཟོད་པ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་བ་རྣམས་དང་། ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ནི་ཆོས་མཆོག་ལའོ། །ངེས་འབྱེད་འདི་དག་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་ རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། འཕགས་ལམ་གྱི་མེས་ཉོན་མོངས་བསྲེག་ནུས་དང་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་དྲོད་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་གཡོ་བ་ལས་རྩེ་མོར་ཕྱིན་པ་དང་། བདེན་པའི་དོན་ལ་བཟོད་པས་དང་། 2-656 ཟག་བཅས་ཡིན་ལ་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཆོས་གཞན་ལས་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཞུགས་པའི་སྒོམ་པ་ནི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་མཐོང་བ་མཐོང་བ་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་ དྲན་པ་སོགས་དྲུག་བྱང་ཆུབ་དང་མཐུན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་རང་བཞིན་ཡན་ལག་སྟེ། ཁ་ ཅིག་བར་ཆད་མེད་ལམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་ལ། རྣམ་གྲོལ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་ཟེར་རོ། །དྲན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་དམིགས་པ་ལས་མི་གཡེང་བར་ གནས་པའི་ཡན་ལག་དང་། གསུམ་པ་བརྩོན་འགྲུས་ནི་སོ་སྐྱེའི་ས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་དང་། བཞི་པ་དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་དེས་ལུས་སེམས་ལ་ཕན་འདོགས་པས་ ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཏང་སྙོམས་གསུམ་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་སམ་ཉོན་མོངས་མེད་པའི་གཞི་དང་གནས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པས་ཉོན་ མོངས་མེད་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་གསུམ་བསྟན་ཞེ་ན། གསུམ་པོ་འདི་ལས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་མེད་པ་སྟེ་རྣམ་དག་གི་གཞིའམ་རྒྱུའོ། །གཞིའི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། 2-657

【現代漢語翻譯】智者啊！第五，將見道與修道相結合的修習之路分為兩部分，首先是修習五力：對信等不信任等不相符之處變得微弱，因此不會被其所勝，信等變得強大，即為五力，是前者產生後者的次第。如果對結果有信心，就會努力追求原因。努力追求就會憶念安住。安住就不會散亂，心就能平靜。心平靜就能如實知曉。第二，將此安立於四抉擇分：抉擇分是在根位還是力位呢？根是抉擇分中的暖位和頂位，力是抉擇分中的忍位和世第一法位。其中，信等小者為暖位，中者為頂位，大者分為小、中、大，對應忍位的小、中、大，大中之大對應世第一法位。這些抉擇分也是三摩地和智慧的自性，是聖道之火能夠焚燒煩惱的最初自性，所以是暖位。善根從動搖到頂峰，對真諦的忍耐，是世間法，比其他有漏法更殊勝。第六，進入那樣的修習：在那樣的真如中，未見者見，見道中，憶念等六者與菩提相符，是菩提之支。其中，擇法是菩提智慧的體性，是自性支。有些認為無間道是菩提之支，解脫是菩提。憶念是菩提之住處支，以其力量，不從對境中散亂而安住之支。第三，精進是從凡夫地 निश्चित निर्याण niyāṇa 中解脫之支。第四，喜是正等菩提之支，因此對身心有益，是利益之支。輕安、三摩地、舍，三者是煩惱的對治，或者說，因為無煩惱的 आधार ādhāra（藏文：གཞི，梵文天城體：आधार，梵文羅馬擬音：ādhāra，漢語字面意思：基礎），處所和體性各不相同，所以是無煩惱之支。為何要宣說這三者呢？因為這三者中，輕安是無煩惱，是清凈的基礎或原因。作為基礎支的原因是，一切煩惱是惡趣的果報。

【English Translation】 O wise one! Fifth, the path of cultivation that combines the path of seeing and the path of cultivation is divided into two parts. The first is the cultivation of the five powers: The inconsistencies of faith, such as disbelief, become weak, so they are not overcome by it. Faith and so on become strong, which are the five powers, which is the order in which the former produces the latter. If you have faith in the result, you will strive to pursue the cause. Striving to pursue will lead to mindfulness and abiding. Abiding will not be distracted, and the mind can be calm. A calm mind can know things as they really are. Second, establish this in the four decisive parts: Are the decisive parts in the root position or the power position? The roots are the warm and peak positions in the decisive parts, and the powers are the forbearance and the highest worldly dharma positions in the decisive parts. Among them, the small ones of faith and so on are the warm position, the middle ones are the peak position, and the large ones are divided into small, medium, and large, corresponding to the small, medium, and large of the forbearance position, and the largest of the large corresponds to the highest worldly dharma position. These decisive parts are also the nature of samadhi and wisdom, and are the initial nature of the holy path fire that can burn afflictions, so it is the warm position. The roots of virtue move to the peak, and the forbearance of the truth is the worldly dharma, which is more excellent than other contaminated dharmas. Sixth, enter into such practice: In such Suchness, the unseen is seen, in the path of seeing, the six, such as mindfulness, are in accordance with Bodhi, and are the limbs of Bodhi. Among them, the discrimination of dharma is the nature of Bodhi wisdom, and is the limb of nature. Some think that the uninterrupted path is the limb of Bodhi, and liberation is Bodhi. Mindfulness is the limb of the abode of Bodhi, and with its power, it is the limb that abides without being distracted from the object. Third, diligence is the limb of निश्चित निर्याण niyāṇa（藏文：ངེས་པར་འབྱུང་བ，梵文天城體：निश्चित निर्याण，梵文羅馬擬音：niścita niryāṇa，漢語字面意思：certain departure） from the ordinary land. Fourth, joy is the limb of perfect Bodhi, so it is beneficial to body and mind, and is the limb of benefit. Pliability, samadhi, and equanimity are the antidotes to afflictions, or because the आधार ādhāra（藏文：གཞི，梵文天城體：आधार，梵文羅馬擬音：ādhāra，漢語字面意思：foundation）, place, and nature of non-affliction are different, so they are the limbs of non-affliction. Why are these three taught? Because among these three, pliability is non-affliction, which is the basis or cause of purity. The reason for being the basic limb is that all afflictions are the result of evil destinies.

འདི་ལྟར་ལུས་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བའི་གནས་ངན་ལེན་ཡོད་ན་རྩེ་གཅིག་པ་མེད་པས་གཡེངས་པར་འགྱུར་ལ་དེ་ལས་ཆགས་སོགས་འབྱུང་བས་གནས་ངན་ལེན་དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་བཏང་སྙོམས་ནི་ ཉོན་མོངས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱངས་པས་ཟིན་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་ནས་ཉོན་མོངས་སྤོང་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ ནི་ཉོན་མོངས་མེད་པའི་གནས་ཡིན་པ་དང་ནི་ཉོན་མོངས་མེད་པར་གནས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་སེམས་མི་མཉམ་པ་དང་རྣལ་དུ་མི་འཇུག་པ་དང་སེམས་རྩོལ་བཅས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་བཏང་ སྙོམས་ནི་ཉོན་མོངས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ལམ་གྱི་ཤེས་རབ་དེ་དགོས་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཟད་པ་ལ་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་ པའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །བདུན་པ་མཐོང་ལམ་ལས་མཆོག་གི་བསྒོམ་པ་ནི། དེའི་འོག་ཏུ་སྒོམ་ལམ་ལ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་བརྗོད་དོ། །དེའང་ལོག་ལྟ་ནས་ལོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ བར་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བརྒྱད་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་རྟོག་པ་ངག་ལས་ཀྱི་མཐའ་འཚོ་བ་རྩོལ་བ་དྲན་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྟེ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། ། 2-658 དེ་ལ་ཡང་དག་ལྟ་བ་ནི་སྒོམ་ལམ་གྱི་ཚེ་རྟོག་བཅས་ཡིན་པས་རྗེས་ཐོབ་འཇིག་རྟེན་པ་སྟེ་དེ་འབྱུང་བའི་མཐུ་རྙེད་པས་མཉམ་བཞག་ལའང་དེ་རྣམ་པར་བཞག་གོ །དེས་རང་གི་རྟོགས་པ་ མཐོང་ལམ་ལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཡན་ལག་དང་། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དེས་དཔྱད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་བསླངས་བའི་ངག་གིས་གཞན་ལ་གོ་བར་བྱེད་པས་རྟོག་པ་ དང་ངག་གཉིས་གོ་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་འབྱུང་བའི་མཐུ་ཐོབ་པས་མཉམ་བཞག་ན་ལྡན་གྱི་མཉམ་བཞག་སྨྲ་བའམ་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ངག་ལས་ཀྱི་མཐའ་འཚོ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་ བྱེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། ངག་གིས་ཆོས་བསྟན་པ་བརྒལ་ལན་གྱི་འབེལ་གཏམ་གྱིས་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། གཏན་ལ་ཕེབས་པ་དང་མི་འགལ་བ་དང་དོན་གསལ་བར་བརྗོད་པས་འདིས་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་ སོ་ཞེས་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་ཤེས་རབ་ལ་དང་། སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་བྱ་བ་མིན་པ་མི་བྱེད་པའི་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ལས་ དང་། ཡོ་བྱད་ཀྱི་ཚུལ་འཆོས་སོགས་ལོག་འཚོའི་ཉེས་པ་མེད་པའི་ལུས་ངག་གི་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པས་འཚོ་བས། འདི་ནི་ལུས་གནས་པ་ཙམ་གྱི་ཆེད་དུ་རིག་པ་དང་ཚོད་ཟིན་པར་ཆོས་གོས་སོགས་ཚོལ་བས་ཡོ་བྱད་ལ་སྲེད་པ་སྤངས་སོ་ཞེས་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པར་གཞན་ལ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པར་འདོད་དོ། ། 2-659 ལྟ་བས་རང་གིས་རྟོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེ

【現代漢語翻譯】如果身心有不適之處，就無法專心，容易散亂，並由此產生貪慾等煩惱。因此，舍（藏文：བཏང་སྙོམས།）作為對治這些不適之處的方法，被認為是無煩惱的自性。通過修習，使心安住于禪定（藏文：ཏིང་ངེ་འཛིན་），如實了知真相，從而斷除煩惱。因此，禪定是無煩惱的境界，與不和諧的心、不平靜的狀態以及有為的心相對治。所以，舍被認為是無煩惱的自性。有些人認為，解脫道（藏文：རྣམ་གྲོལ་གྱི་ལམ་）的智慧是必要的，因此將舍視為達到滅盡（藏文：ཟད་པ་）的手段。第七，見道（藏文：མཐོང་ལམ་）之後的殊勝修習：在此之後，修道（藏文：སྒོམ་ལམ་）的八支道（藏文：ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་）將被闡述。它們是對治從邪見（藏文：ལོག་ལྟ་）到邪定（藏文：ལོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་）這八種不和諧因素的方法，即正見（藏文：ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་）、正思（藏文：རྟོག་པ་）、正語（藏文：ངག་）、正業（藏文：ལས་ཀྱི་མཐའ་）、正命（藏文：འཚོ་བ་）、正精進（藏文：རྩོལ་བ་）、正念（藏文：དྲན་པ་）、正定（藏文：ཏིང་ངེ་འཛིན་），這八支道依次被闡述。其中，正見在修道時是有分別的，是后得位（藏文：རྗེས་ཐོབ་）的世間法（藏文：འཇིག་རྟེན་པ་）。通過獲得產生它的力量，它也被安立於等持（藏文：མཉམ་བཞག་）之中。因此，它能完全斷除自己對見道的證悟。正見通過分析，以如實的思惟（藏文：རྟོག་པ་）引發語言（藏文：ངག་），使他人理解，因此思惟和語言是使他人理解的工具。由於獲得了產生它們的力量，所以在等持中，既不說話，也沒有思惟。正語、正業、正命這三種是使他人信服的工具。以語言宣說佛法，通過辯論和問答，無礙地、確定地、不矛盾地、清晰地表達意義，從而使他人確信此人已證悟真理。正業是指即使爲了生存也不做不該做的事，擁有聖者（藏文：འཕགས་པ་）喜悅的戒律（藏文：ཚུལ་ཁྲིམས་）。正命是指沒有以虛偽的方式獲取生活所需，通過如法的身語行為來維持生計。這意味著爲了維持生命，如法地尋求衣食等必需品，從而斷除對物質的貪戀，並通過節儉來使他人信服。通過如實地瞭解自己的見解，從而消除增上慢（藏文：མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་）。

【English Translation】 If there are unfavorable conditions that make the body and mind unsuitable, one cannot be single-minded and becomes distracted, leading to attachment and other afflictions. Therefore, equanimity (Tibetan: བཏང་སྙོམས།) is considered the antidote to these unfavorable conditions and is shown to be the nature of non-affliction. Through practice, the mind abides in samadhi (Tibetan: ཏིང་ངེ་འཛིན་), truly knowing the reality, thereby eliminating afflictions. Therefore, samadhi is the state of non-affliction and is the antidote to disharmonious mind, unpeaceful state, and volitional mind. Thus, equanimity is shown to be the nature of non-affliction. Some believe that the wisdom of the path of liberation (Tibetan: རྣམ་གྲོལ་གྱི་ལམ་) is necessary, so they consider equanimity as a means to achieve cessation (Tibetan: ཟད་པ་). Seventh, the supreme meditation after the path of seeing (Tibetan: མཐོང་ལམ་): Following this, the eight limbs of the path (Tibetan: ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་) of the path of meditation (Tibetan: སྒོམ་ལམ་) will be explained. They are the antidotes to the eight disharmonious factors from wrong view (Tibetan: ལོག་ལྟ་) to wrong samadhi (Tibetan: ལོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་), namely right view (Tibetan: ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་), right thought (Tibetan: རྟོག་པ་), right speech (Tibetan: ངག་), right action (Tibetan: ལས་ཀྱི་མཐའ་), right livelihood (Tibetan: འཚོ་བ་), right effort (Tibetan: རྩོལ་བ་), right mindfulness (Tibetan: དྲན་པ་), and right samadhi (Tibetan: ཏིང་ངེ་འཛིན་). These eight limbs of the path are explained in order. Among them, right view is conceptual during the path of meditation and is a worldly phenomenon (Tibetan: འཇིག་རྟེན་པ་) in the subsequent attainment (Tibetan: རྗེས་ཐོབ་). By gaining the power to generate it, it is also established in equipoise (Tibetan: མཉམ་བཞག་). Therefore, it can completely cut off one's realization of the path of seeing. Right view, through analysis, uses speech (Tibetan: ངག་) inspired by true thought (Tibetan: རྟོག་པ་) to make others understand. Therefore, thought and speech are tools for making others understand. Since the power to generate them is obtained, there is neither speaking nor thinking in equipoise. Right speech, right action, and right livelihood are three tools for making others believe. Explaining the Dharma with speech, through debates and answers, expressing the meaning without obstruction, definitively, without contradiction, and clearly, thereby making others believe that this person has realized the truth. Right action means not doing what should not be done even for survival, possessing the precepts (Tibetan: ཚུལ་ཁྲིམས་) that please the noble ones (Tibetan: འཕགས་པ་). Right livelihood means not acquiring necessities in a false way, maintaining a livelihood through lawful actions of body and speech. This means seeking necessities such as clothing and food lawfully to sustain life, thereby abandoning attachment to material things and convincing others through frugality. By truly understanding one's own view, one eliminates conceit (Tibetan: མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་).

ད་པར་འགྱུར་ལ། རྟོག་པས་བསླངས་བའི་ངག་གིས་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་པ་དང་། ངག་ལས་ཀྱི་མཐའ་འཚོ་བ་རྣམས་ ཀྱིས་རང་གི་དམ་བཅས་པ་ཡང་དག་པར་བརྗོད་དོ། །སྒོམ་སྤང་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བྱིང་རྒོད་དང་བྲལ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་བསྡུས་ པ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་སྟེ། རྩོལ་བ་དེས་སྒོམ་སྤང་གི་ཉོན་མོངས་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་ལམ་སྒོམ་པའི་ཕྱིར་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི་ཡང་དག་དྲན་པ་ སྟེ། གཡེང་བའི་རྒྱུ་ཞི་བྱེད་ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་བྱིང་བའམ། དེར་དོགས་ནས་མངོན་པར་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རབ་ཏུ་ འཛིན་པའི་རྒྱུ་དང་། ཉེ་ཉོན་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པར་མ་གྱུར་པ་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་དྲན་པ་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པས་བྱིང་རྒོད་ མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་སོགས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དབང་འབྱོར་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་པ་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། 2-660 བསམ་གཏན་ལ་གནས་ནས་མངོན་ཤེས་སོགས་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་སྒྲིབ་པ་ལྔ་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པར་འཆད་པ་ནི་འཁྲུལ་ཏེ་ཉོན་སྒྲིབ་ཡིན་པས་སོ། །དེས་ན་རྣམ་ཐར་གྱི་མི་ མཐུན་ཕྱོགས་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའོ། །གཉིས་པ་ཐོག་མའི་སྒོམ་པ་སོགས་གསུམ་དུ་བསྡུས་པའི་དབྱེ་བ་ནི། སྒོམ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རྩོམ་པ་དང་ཐོས་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་བྱེ་བྲག་ གིས་གསུམ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡུལ་དུ་བྱེད་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་མཐ ོང་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་ལ་སོ་སྐྱེའི་སྒོམ་པ་ཡིན་པས་དེ་ཁོ་ན་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པས་ཕྱིན་ཅི་ ལོག་ཏེ་ཉོན་མོངས་མ་ལུས་མ་སྤངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ནས་སྟོབས་སྒོམ་པའི་བར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བཟློག་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ ཡུལ་དུ་གྱུར་པས་མཐོང་སྒོམ་བསྒོམ་པ་སྟེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྒོམ་སྤང་གི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་དང་བཅས་པ་དང་དེ་ཁོ་ན་ཡུལ་དུ་གྱུར་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དྲི་མ་མ་ལུས་པར་ སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་མེད་དགྲ་བཅོམ་པ་མི་སློབ་པའི་ལམ་སྒོམ་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རང་དོན་ཉི་ཚེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རང་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་ལུས་ཚོར་སེམས་དང་ཆོས་དམིགས་ནས་སྐྱོ་བར་མ་གྱུར་ན་མི་འབྲལ་བས་སྐྱོ་བར་མི་བྱེད་པའི་མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་སྟོང་པ་བདག་མེད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ལྷག་མེད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། 2-661

【現代漢語翻譯】此外，通過思維產生的言語宣揚獅子吼，以及以言語為生的那些人，也如實地陳述自己的誓言。爲了對治修斷之煩惱，以遠離沉掉的等持狀態下的精進，以及正確的見解所攝持，這就是正確的精進。通過這種精進，爲了斷除修斷之煩惱，爲了修持道，以及對治近分的沉掉，這就是正念。平息散亂之因，寂止的因，對令人厭煩的事物作意，或者沉沒；在那裡疑惑，對令人感到快樂的事物作意，這是執著的因。對於未成為這二者之煩惱的事物，任運自成地作意，這是舍的因。由於正念非常接近地安住于這些因，因此沒有沉掉。對於經部等具有殊勝功德，不受違品煩惱影響的無明，以及等持的障礙的對治，這就是正定。爲了安住于禪定，從而成就現觀等功德。有些人說五蓋是等持的障礙，這是錯誤的，因為它們是煩惱障。因此，解脫的違品就是非煩惱性的無知。第二，歸納為最初的修習等三種分類：這些修習也分為作、聞、修三種差別。以真如為對境，因此是不顛倒的，與見道之後相順，因為是凡夫的修習，所以不是以真如為對境，因此是顛倒的，因為具有未斷盡的煩惱。這也是從憶念住到力修習之間。與顛倒相反的是不顛倒，因為是以真如為對境，所以是見道和修道，與顛倒修斷的後續相連，並且以真如為對境，因此是不顛倒的，因為斷盡了一切垢染，所以與顛倒沒有後續關聯，阿羅漢是不學道之修習。第三，聲聞和獨覺們，以自利為目的，專注于屬於自己相續的身、受、心、法，如果不生起厭離心就不會分離，因此對不會生起厭離心的無常、痛苦、空性、無我的行相作意，從而獲得無餘涅槃。

【English Translation】 Furthermore, those who proclaim the lion's roar with speech arising from thought, and those who live by speech, also truthfully state their vows. To counteract the afflictions to be abandoned by meditation, diligence in a state of samadhi free from sinking and excitement, gathered by correct view, is correct effort. Through this effort, to abandon the afflictions to be abandoned by meditation, to cultivate the path, and to counteract the near afflictions of sinking and excitement, is correct mindfulness. Pacifying the cause of distraction, the cause of tranquility, attending to things that cause aversion, or sinking; doubting there, attending to things that cause manifest joy, is the cause of grasping. For things that have not become afflictions of these two near afflictions, spontaneously attending to them is the cause of equanimity. Because mindfulness dwells very closely on these causes, there is no sinking or excitement. For the Sutra Pitaka and other special qualities, the antidote to ignorance, which is not afflicted by opposing afflictions, and the obscuration of absorption, is correct samadhi. To abide in meditation and thereby accomplish qualities such as clairvoyance. Some say that the five obscurations are the obscurations of absorption, which is mistaken because they are afflictive obscurations. Therefore, the opposite of liberation is non-afflictive ignorance. Second, the division summarized into three, such as initial meditation: These meditations are also divided into three distinctions: making, hearing, and practicing. Because it takes Suchness as its object, it is non-inverted, in accordance with the path of seeing, and because it is the meditation of ordinary beings, it does not take Suchness as its object, so it is inverted, because it possesses afflictions that have not been completely abandoned. This is also from the establishment of mindfulness to the cultivation of strength. The opposite of inversion is non-inversion, because it has Suchness as its object, so it is the meditation of the path of seeing and meditation, connected with the subsequent abandonment of inverted meditation, and because it has Suchness as its object, it is non-inverted, because it has abandoned all defilements, so there is no subsequent connection with inversion, the Arhat is the meditation of the path of no more learning. Third, the Hearers and Solitary Realizers, focusing on their own benefit, focus on the body, feelings, mind, and phenomena belonging to their own continuum, and if aversion does not arise, they will not separate, so they contemplate the aspects of impermanence, suffering, emptiness, and selflessness that do not cause aversion, thereby attaining Nirvana without remainder.

དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒོ་ནས་ལུས་སོགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་སོགས་བསྒོམས་པས་བླ་མ་དང་བཅས་པའི་སྒོམ་པ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ ཀྱིས་ནི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་སོགས་སྒོམ་པ་དེ་དོན་གཉིས་བསྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་ལུས་ཚོར་སོགས་ལ་དམིགས་པས་དམིགས་པ་དང་། རྣམ་རྟོག་ཐམས་ཅད་ སྤང་བའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ལྷག་མེད་ཀྱི་མྱང་འདས་ལྟར་ལུས་སོགས་དང་ཤིན་ཏུ་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་སེམས་ཅན་ཕལ་པ་བཞིན་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མི་བསྒོམ་ གྱི་སོ་སྐྱེ་བཞིན་སྲིད་པར་མི་གནས་ལ། ཉན་རང་བཞིན་ཞི་བར་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུའི་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྒོམ་པས་བྱང་སེམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་དེ་ནི། ཆོས་དེ་ གསུམ་གྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་བླ་ན་མེད་པའི་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་དེ་ལམ་ཆུང་འབྲིང་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྔ་ པ་གཉེན་པོ་སྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་ལ་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་རྒྱུའི་གནས་སོགས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་དབྱེ་བ་ནི། དེ་ལ་རྒྱུའི་གནས་ནི་རྒྱུ་དང་ས་བོན་ལ་གནས་པ་སེམས་སྐྱེད་སོགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་མ་ཡིན་པ་དེ་རིགས་ལ་གནས་པ་སྟེ། 2-662 དེ་མི་སློབ་པའི་དུས་མ་གཏོགས་པར་གོང་མའི་གནས་སུའང་རྗེས་སུ་མི་དགག་གོ །རིགས་དེ་ཁ་ཅིག་དགེ་རྩ་སོགས་ཞེས་དང་། ལ་ལ་སོ་སྐྱེའི་གནས་ལ་བརྩམས་ཏེ་དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་ཅེས་དང་། གཞན་དག་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་མཐུ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་ཏེ། ཉན་ཐོས་སོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་གསུམ། ངེས་མ་ངེས་གཉིས་སུ་བྱས་པས་དྲུག་གོ །སྦྱོར་བའི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་གསུམ་དུ་སེམས་ སྐྱེད་པ་ནི། དེ་བྱུང་ན་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཐབས་སམ་སྦྱོར་བར་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་ཞུགས་པ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནས་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་ཚུན་ཆད་ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཐབས་སྦྱོར་ བ་དང་། འབྲས་བུའི་གནས་ནི་འབྲས་བུ་དང་པོ་ཐོབ་པར་བཅས་པའོ། །བྱ་བ་དང་བཅས་པའི་གནས་ནི་མཐོང་སྒོམ་ལ་གནས་པ་སྟེ་འབྲས་བུ་རྣམས་མ་རྫོགས་པས་འབྲས་བུ་གཞན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སློབ་ མའི་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་དང་། འབྲས་གཞན་ཐོབ་ཕྱིར་སློབ་མའི་བྱ་བ་མེད་པའི་གནས་ཁམས་གསུམ་ལ་ཆགས་བྲལ་མི་སློབ་པ་དང་། མངོན་ཤེས་སོགས་ཡོན་ཏན་གྱི་དགྲ་བཅོམ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་ གྱུར་པ་དང་། སར་ཞུགས་པའི་བྱང་སེམས་ནི་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་པ་དང་བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ཐེག་པ་འོག་མ་དེའི་བླ་མའི་གནས་དང་། བླ་ན་སྟེ་དེའི་གོང་ན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་གཞན་མེད་པས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་སེམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་ཡང་མཐོང་བ་དང་འདྲ་བར་སངས་རྒྱས་

【現代漢語翻譯】因此，爲了通過煩惱之門獲得與身體等分離的境界，修習正念等，這是與上師相應的禪修。菩薩們修習正念等，是爲了成辦二利，因此，以屬於自他一切相續的身體感受等為所緣，這是所緣；爲了斷除一切分別念，以不緣的方式作意；爲了像無餘涅槃一樣與身體等完全分離，也爲了不像普通眾生一樣不分離，因此不修習，不像凡夫一樣不滯留于輪迴，也不像聲聞緣覺一樣安住于寂滅，爲了獲得涅槃的果位而修習，菩薩的對治修習是，這三種法比聲聞的事業更為殊勝，因此是無上的修習。爲了精通通過小、中等道分類對治修習，第五個對治修習的階段分為三：首先，將因位等分為十八種：其中，因位是安住于因和種子的，不是發心等階段，而是安住於此類，除非是不學位的階段，否則也不會否定更高的境界。有些宗派稱之為善根等，有些則以凡夫的境界為基礎，稱之為根器的差別，還有些則說是心之種子的力量，以聲聞等的差別分為三類，確定與不確定分為兩類，因此共有六類。發起作為加行根本的三種菩提心，如果生起，就進入了獲得果位的方法或加行，因此是進入；從發起菩提心到未獲得果位之間，是獲得最初果位的方法加行；果位是包括獲得第一個果位在內的。與事業相應的境界是安住于見道和修道，因為果位沒有圓滿，爲了獲得其他果位，是與學道的事業相應的；爲了獲得其他果位，沒有學道的事業的境界是不學位的，對三界沒有貪執；與神通等功德的阿羅漢不同；入地的菩薩是爲了成辦二利和獲得證悟二無我，因此是下乘的至上境界；至上是因為其上沒有更殊勝的境界，因此是佛和菩薩的境界，即使沒有完全見到，也類似於見到，是佛的境界。 Thus, in order to attain separation from the body etc. through the gate of afflictions, one meditates on mindfulness etc., which is meditation in accordance with the Lama. Bodhisattvas meditate on mindfulness etc. in order to accomplish the two benefits, therefore, taking the body, feelings etc. belonging to the continuum of oneself and others as the object, this is the object; in order to abandon all conceptual thoughts, one attends to it in a non-objective manner; in order to be completely separated from the body etc. like the nirvana without remainder, and also in order not to be separated like ordinary sentient beings, therefore one does not meditate, one does not abide in samsara like ordinary beings, nor does one abide in peace like Hearers and Solitary Realizers, one meditates in order to attain the fruit of nirvana, the antidote meditation of Bodhisattvas is that these three dharmas are more superior to the actions of Hearers, therefore it is the unsurpassed meditation. In order to be skilled in distinguishing antidote meditation through the gates of small, medium etc. paths, the fifth stage of antidote meditation is divided into three: First, dividing the causal stage etc. into eighteen: Among them, the causal stage is abiding in the cause and seed, not the stage of generating Bodhicitta etc., but abiding in this kind, unless it is the stage of non-learning, it will not deny the higher realms either. Some lineages call it roots of virtue etc., and some are based on the state of ordinary beings, calling it the difference of faculties, and others say it is the power of the seed of mind, divided into three by the difference of Hearers etc., divided into two by definite and indefinite, so there are six. Generating the three Bodhicittas that are the root of application, if it arises, then one has entered the method or application of attaining the fruit, therefore it is entering; from the generation of Bodhicitta until the fruit is not attained, it is the method application of attaining the initial fruit; the fruit stage includes the attainment of the first fruit. The stage associated with activity is abiding in the path of seeing and the path of cultivation, because the fruits are not complete, in order to attain other fruits, it is associated with the activity of learning; in order to attain other fruits, the state without the activity of learning is the non-learning, without attachment to the three realms; different from the Arhat of qualities such as clairvoyance; the Bodhisattva who has entered the ground is in order to accomplish the two benefits and attain the realization of the two selflessnesses, therefore it is the supreme state of the lower vehicle; supreme because there is no other superior state above it, therefore it is the state of Buddhas and Bodhisattvas, even if one has not completely seen it, it is similar to seeing, it is the state of Buddhas.

【English Translation】 Therefore, in order to attain separation from the body etc. through the gate of afflictions, one meditates on mindfulness etc., which is meditation in accordance with the Lama. Bodhisattvas meditate on mindfulness etc. in order to accomplish the two benefits, therefore, taking the body, feelings etc. belonging to the continuum of oneself and others as the object, this is the object; in order to abandon all conceptual thoughts, one attends to it in a non-objective manner; in order to be completely separated from the body etc. like the nirvana without remainder, and also in order not to be separated like ordinary sentient beings, therefore one does not meditate, one does not abide in samsara like ordinary beings, nor does one abide in peace like Hearers and Solitary Realizers, one meditates in order to attain the fruit of nirvana, the antidote meditation of Bodhisattvas is that these three dharmas are more superior to the actions of Hearers, therefore it is the unsurpassed meditation. In order to be skilled in distinguishing antidote meditation through the gates of small, medium etc. paths, the fifth stage of antidote meditation is divided into three: First, dividing the causal stage etc. into eighteen: Among them, the causal stage is abiding in the cause and seed, not the stage of generating Bodhicitta etc., but abiding in this kind, unless it is the stage of non-learning, it will not deny the higher realms either. Some lineages call it roots of virtue etc., and some are based on the state of ordinary beings, calling it the difference of faculties, and others say it is the power of the seed of mind, divided into three by the difference of Hearers etc., divided into two by definite and indefinite, so there are six. Generating the three Bodhicittas that are the root of application, if it arises, then one has entered the method or application of attaining the fruit, therefore it is entering; from the generation of Bodhicitta until the fruit is not attained, it is the method application of attaining the initial fruit; the fruit stage includes the attainment of the first fruit. The stage associated with activity is abiding in the path of seeing and the path of cultivation, because the fruits are not complete, in order to attain other fruits, it is associated with the activity of learning; in order to attain other fruits, the state without the activity of learning is the non-learning, without attachment to the three realms; different from the Arhat of qualities such as clairvoyance; the Bodhisattva who has entered the ground is in order to accomplish the two benefits and attain the realization of the two selflessnesses, therefore it is the supreme state of the lower vehicle; supreme because there is no other superior state above it, therefore it is the state of Buddhas and Bodhisattvas, even if one has not completely seen it, it is similar to seeing, it is the state of Buddhas.

བྱང་སེམས་ལ་མོས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་སྒྲུབ་ཅིང་གཞན་སེམས་ཅན་གྱིས་བྱ་དཀའ་བ་སྦྱིན་སོགས་ལ་འཇུག་པས་མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ས་དང་ནི། 2-663 དེའང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གཅིག་གམ་དེ་ལས་ལྷག་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དང་པོ་རང་གིས་རིག་ཅིང་རྟོགས་ནས་འཇུག་པས་དང་པོ་མཐོང་ལམ་དང་། སྒོམ་སྤང་གི་ མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཞེན་པ་སྤང་བའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་དང་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པའི་སྦྱོར་བ་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བས་ངེས་པར་འབྱིན་པ་དེའི་གོང་མ་ས་དྲུག་དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་ ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་ལུང་བསྟན་པའི་གནས་ས་བརྒྱད་པ་དང་། ཉན་རང་ལས་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་བཞིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྙེད་ནས་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཆེན་པོ་རྗོད་པའི་གནས་ས་དགུ་ པ་དང་ནི། ཕྱོགས་བཅུ་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་འོད་གསེར་དག་གིས་དབང་བསྐུར་བའི་གནས་ས་བཅུ་པ་དང་། སྒྲིབ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང་དེའི་གཉེན་པོ་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་ ཀྱི་ས་བོན་རབ་ཏུ་རྒྱས་པར་གནས་གྱུར་གྱི་རང་བཞིན་ཀུན་གཞི་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་ནི་ཆོས་རྟོགས་པའི་མཐར་ཕྱིན་པའི་གནས་དང་ནི། དེ་ལ་མཁའ་དབྱིངས་དྲི་བྲལ་ཆོས་སྐུ། ཞེས་ དང་། ཆགས་ཐོགས་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་ཞེས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དེ་གང་ན་བཞུགས་ནས་སངས་རྒྱས་པ་ལོངས་སྐུ་སྟེ། སྐུ་དེ་མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་སེམས་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་ཆོས་བགྲོ་བ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་གནས་དང་། 2-664 བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་གནས་ནི་སྤྲུལ་སྐུ་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་གཟིགས་ཏེ་གདུལ་བའི་བྱ་བ་ལ་ཞུགས་པ་དང་རབ་དབྱེ་མཐའ་ཡས་པ་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ དེ་དག་མདོར་གསུམ་དུ་བསྡུ་བ་ནི་གནས་ཐམས་ཅད་བསྡུ་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་དབྱིངས་དྲི་མ་མ་ལུས་པར་མ་སྤངས་པ་མ་དག་པ་རྒྱུ་དང་ཞུགས་པ་དང་སྦྱོར་ བ་དང་མོས་པའི་རྣམ་པ་གནས་ཏེ་སོ་སྐྱེ་རྣམས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མཐོང་སྤང་གི་ཉོན་མོངས་སྤངས་ལ། སྒོམ་སྤང་གི་ཉོན་མོངས་མ་སྤངས་པས་མ་དག་པ་དང་དག་པའི་གནས་ནི་བྱ་ བ་དང་བཅས་པ་དང་ཁྱད་ཅན་དང་བླ་མ་དང་བཅས་པ་དང་འཇུག་པ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་ལུང་བསྟན་པ་དང་བརྗོད་པ་དང་དབང་བསྐུར་བ་སྟེ་སློབ་པ་རྣམས་སོ། །ཉོན་མོངས་མ་ ལུས་པར་སྤངས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་ནི་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་དང་བླ་ན་མེད་པ་དང་ཕྱིན་པ་དང་ཕན་ཡོན་དང་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་གནས་ཏེ་མི་སློབ་པ་རྣམས་ ཏེ་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །གསུམ་པ་དེ་ལ་ཅི་རིགས་པར་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། གནས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདི་ལས་ཇི་ལྟར་མཐུན་པ་དང་འོས་འོས་སུ་རིགས་ལ་གནས་པ་ཞུགས་པ་སྦ

【現代漢語翻譯】菩薩以虔誠之心，通過三種自性（svabhāva-traya）之門修持佛法，並以佈施等其他眾生難以做到的行為而行事，這就是虔誠行地的菩薩。 2-663 這需要一個或多個無數劫的時間。在三種自性中，首先以不分別智（nirvikalpa-jñāna）自己證悟后才進入，所以首先是見道（darśana-mārga）；斷除修道所斷（bhāvanā-heya）的各種相執，達到究竟，並以有功用的究竟瑜伽，必然解脫之前的第六地；諸佛現前授記的第八地；通過四種各別自證智（pratisaṃvidā）超越聲聞和獨覺，獲得並宣說無上大法的第九地；以及十方諸佛薄伽梵（Bhagavan，世尊）以金色光芒灌頂的第十地；斷除一切障礙，並且作為其對治，無漏之法的種子得以充分增長，安住于轉變之自性，無有阿賴耶識（ālayavijñāna，藏識），所以佛的法身（dharmakāya）是證悟佛法的究竟之地；對此稱為，虛空無垢法身（ākāśa-nirmala-dharmakāya），以及無礙智慧法身（asanga-jñāna-dharmakāya）。自性身（svābhāvikakāya）安住何處而證悟成報身（saṃbhogakāya）？此身與圓滿的菩薩們一同在眷屬的壇城中辯法，這是利益之地。 2-664 行事之地是化身（nirmāṇakāya），它依賴於自性身，觀察眾生的想法，參與調伏的事務，並展示無量的差別。第二，將這些簡要地歸納為三類，如果將所有地歸納起來，法的界（dharmadhātu）有兩種形態：法界未斷除所有垢染，處於不清凈的因、進入、瑜伽和虔誠的狀態，這是凡夫（pṛthagjana）。在法界中，斷除了見道所斷的煩惱，但未斷除修道所斷的煩惱，處於不清凈和清凈之地，這是有作為、有差別、有上師、有進入、有解脫、有授記、有宣說和有灌頂的學道者（śaikṣa）。斷除了所有煩惱，處於完全清凈之地，這是無作為、有差別、無上、圓滿、利益和行事之地的無學道者（aśaikṣa），應根據情況進行組合。第三，根據情況對補特伽羅（pudgala，人）進行分類，從對地的詳細劃分中，如何與適合之處相符，安住于種姓、進入之處。

【English Translation】 A Bodhisattva, with devotion, practices Dharma through the door of the three self-natures (svabhāva-traya), and engages in generosity and other actions difficult for other sentient beings, this is the land of the devoted practitioner. 2-663 This requires one or more countless eons. Among the three self-natures, first, one enters after realizing and understanding oneself with non-conceptual wisdom (nirvikalpa-jñāna), so first is the path of seeing (darśana-mārga); abandoning attachment to various signs of what is to be abandoned in cultivation (bhāvanā-heya), reaching the ultimate, and with the ultimate yoga with effort, the sixth bhūmi before certain liberation; the eighth bhūmi where the Buddhas directly prophesy; surpassing Śrāvakas and Pratyekabuddhas by obtaining the four individual self-cognizances (pratisaṃvidā) and proclaiming the unsurpassed great Dharma, the ninth bhūmi; and the tenth bhūmi where the Buddhas, the Bhagavan (Blessed One), abiding in the ten directions, empower with golden light; having abandoned all obscurations, and as its antidote, the seeds of undefiled Dharma are fully grown, abiding in the nature of transformation, without the ālaya-vijñāna (store consciousness), so the Dharmakāya (Dharma Body) of the Buddha is the ultimate place of realizing the Dharma; to this is called, the sky-like stainless Dharmakāya (ākāśa-nirmala-dharmakāya), and the unobstructed wisdom Dharmakāya (asanga-jñāna-dharmakāya). Where does the Svābhāvikakāya (Nature Body) abide and attain enlightenment as the Saṃbhogakāya (Enjoyment Body)? This body debates Dharma together with the perfect Bodhisattvas in the maṇḍalas of retinues, this is the place of benefit. 2-664 The place of performing actions is the Nirmāṇakāya (Emanation Body), which relies on the Svābhāvikakāya, observes the thoughts of sentient beings, engages in the work of taming, and shows limitless differences. Second, to briefly summarize these into three categories, if all the bhūmis are summarized, the realm of Dharma (dharmadhātu) has two forms: the Dharma realm has not abandoned all defilements, being in the state of impure cause, entering, yoga, and devotion, these are ordinary beings (pṛthagjana). In the Dharma realm, the afflictions to be abandoned on the path of seeing have been abandoned, but the afflictions to be abandoned on the path of cultivation have not been abandoned, being in the state of impure and pure, these are the learners (śaikṣa) who have activity, have distinctions, have a guru, have entry, have liberation, have prophecy, have proclamation, and have empowerment. Having abandoned all afflictions, being in the state of completely pure, these are the non-learners (aśaikṣa) who have no activity, have distinctions, are unsurpassed, are perfect, have benefit, and have the place of performing actions, these should be combined accordingly. Third, according to the circumstances, the classification of individuals (pudgala), from the detailed division of the bhūmis, how it corresponds to what is suitable, abiding in the lineage, the place of entry.

ྱོར་བ་རྒྱུན་ཞུགས་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་མི་འོང་དགྲ་བཅོམ་རྒྱན་བཅས་བྱང་སེམས་མོས་སྤྱོད་ལྷག་བསམ་དག་པ་ངེས་འབྱུང་ལུང་བསྟན་ཆོས་བརྗོད་དབང་སྐུར་ཐོབ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དོན་མཛད་པའི་བར་གྱི་གང་ཟག་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདོད་དོ། ། 2-665 གནས་སྐབས་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཅིང་གནས་ཀྱི་འབྲས་བུས་ཕྱེ་བའི་འབྲས་བུ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་དྲུག་པ་འཐོབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་བསྡུས་ཏེ་ལྔར་དབྱེ་བ་ནི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ སྟོབས་འདོད་པ་འཕེལ་བ་རྣམ་དག་ལྔ་སྟེ། དེ་ལ་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ནི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་སྤངས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་ཟག་བཅས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་ སྨིན་པར་བརྗོད་པའི་འབྲས་བུ་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བའི་གཞི་ཡིན་པས་སོ། །སྟོབས་ནི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་དེའི་དབང་གིས་ལུསཾ་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བ་ཆུང་བས་དགེ་བ་ཤས་ཆེར་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་བདག་ པོའི་འབྲས་བུ་དང་། འདོད་པ་ནི་སྔོན་ཚེ་རབས་རྣམས་སུ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གོམས་པས་ད་ལྟ་དགེ་བ་སེམས་ཤིང་འདོད་པ་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་དང་། འཕེལ་བ་ནི་ད་ལྟ་དགེ་བ་ལ་ གོམས་པས་སྔོན་གྱི་དགེ་བ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བ་སྐྱེ་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དང་། རྣམ་དག་ནི་ཉན་རང་ངམ་བྱང་སེམས་ཀྱིས་ཉོན་སྒྲིབ་བམ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤངས་ པ་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་སྟེ་དེ་དག་འབྲས་བུ་ལྔ་དང་གོ་རིམ་བཞིན་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་དེའི་བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་གཞིའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་ནི། རིགས་ལས་སེམས་བསྐྱེད་དང་། 2-666 སེམས་བསྐྱེད་ལས་སྦྱོར་བ་སོགས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ནི་སྔ་མ་སྔ་མའི་འབྲས་བུར་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པ་དང་། མཐོང་ལམ་ཡན་ཆད་སློབ་ པའི་གནས་ལ་གང་ཟག་ལྔས་ཕྱེ་བ་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་དང་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཏེ་སྦྱོར་རྗེས་དང་བཅས་པའི་སྒོ་ལམ་གྱིས་མཐོང་བ་དེ་གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། འབྲས་བུ་ཐམས་ ཅད་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལ་རྣམ་གྲོལ་དང་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་གཉིས་བསྣན་པས་མི་སློབ་པའི་ཆོས་བཅུའོ། །གཉིས་པ་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་ནི། སེམས་སྐྱེད་སེམས་ ནི་རིགས་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལ་སོགས་ཕྱི་མ་རྣམས་སྔ་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྤང་བྱའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤོང་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པ་དང་། བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་གོམས་པའི་འབྲས་བུ་ཕྱིར་འོང་གི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་སོགས་ཉོན་མོངས་ལྷག་མ་ཡོད་པ་སློབ་པ་ལྔ་དང་། རྫོགས་པའི་འབྲས་ བུ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཏེ་དྲུག

【現代漢語翻譯】想要詳細解釋從預流果位、一來果位、不來果位、阿羅漢果位，到具備莊嚴的菩薩、隨順信解的菩薩、清凈增上意樂的菩薩、決定能生的菩薩、獲得授記的菩薩、宣說正法的菩薩、獲得灌頂的菩薩、獲得受用的菩薩，以及成辦利他事業的菩薩之間的各個補特伽羅。因為通達能獲得與暫時狀態相符的果，以及能以地之果區分的果，所以獲得第六果位。獲得第六果位的方式有兩種：第一種是歸納為五種分類，即器、力、欲、增、凈五種果。其中，『器』是指遠離八無暇處的六處，是能成熟有漏的菩提分法之果，是產生善法的基礎。『力』是指依靠『器』，身心煩惱減少，善法增長，是自主之果。『欲』是指往昔串習善法，現在心生歡喜，是與因相應的果。『增』是指現在串習善法，往昔善法增長，是士用果。『凈』是指聲聞、緣覺或菩薩斷除煩惱障或二障，是離系果。這五種果與之前的五種補特伽羅依次對應。第二種是從其差別的角度進行區分，分為兩種。第一種是從基礎的角度進行闡述：從種姓產生髮心，從發心產生加行等，後面的果都是前面果的果，要理解為這樣從一到一的傳承。最初的果是獲得見道，見道以上是學習的階段，以五種補特伽羅來區分，即一來果和不來果，這是通過加行道和后得道的門徑證悟后串習的果。所有果的圓滿之果，是將八支道與解脫和解脫智見兩者相加，即無學道的十法。第二種是從六個角度進行闡述：發心是與種姓相應的果，要知道後面的果都是前面果的果。所斷的違品是斷除道的果，最初的果是獲得出世間法，離系的果是串習的果，即證入一來果等，還有剩餘煩惱的五種有學。圓滿的果是永不退轉的無學道，共有六種。

【English Translation】 I wish to elaborate on the distinctions among individuals ranging from those who have attained the Stream-enterer (Sotapanna), Once-returner (Sakadagami), Non-returner (Anagami), and Arhat stages, to Bodhisattvas adorned with virtues, Bodhisattvas who follow with faith, Bodhisattvas with pure and heightened intentions, Bodhisattvas who are certain to be born, Bodhisattvas who have received prophecies, Bodhisattvas who expound the Dharma, Bodhisattvas who have received empowerments, Bodhisattvas who enjoy possessions, and Bodhisattvas who accomplish the welfare of others. Because of understanding the fruit that is compatible with the temporary state and the fruit distinguished by the fruit of the ground, one attains the sixth fruit. There are two ways to attain the sixth fruit: The first is to condense and divide it into five categories: vessel, power, desire, increase, and purity. Among these, 'vessel' refers to the six abodes that have abandoned the eight unfavorable conditions, which are the fruit of maturing the contaminated Bodhipaksa-dharmas, and are the basis for the arising of virtuous dharmas. 'Power' refers to the fact that due to the 'vessel,' the arising of physical and mental afflictions is small, and virtuous dharmas greatly increase, which is the fruit of ownership. 'Desire' refers to the fact that one is accustomed to virtuous dharmas in previous lives, and now one's mind thinks of and desires virtue, which is the fruit corresponding to the cause. 'Increase' refers to the fact that one is now accustomed to virtuous dharmas, and previous virtuous dharmas increasingly arise and grow, which is the fruit of the agent. 'Purity' refers to the fact that Sravakas, Pratyekabuddhas, or Bodhisattvas have abandoned the afflictive obscurations or the two obscurations, which is the fruit of separation. These five fruits are applied in order to the previous five individuals. The second is to distinguish them from the perspective of their differences, divided into two types. The first is to explain from the perspective of the basis: from lineage arises the generation of Bodhicitta, and from the generation of Bodhicitta arises application, etc. The later fruits are the fruits of the earlier fruits, and it should be understood that they are transmitted from one to another in this way. The initial fruit is the attainment of the Path of Seeing, and above the Path of Seeing is the stage of learning, which is distinguished by five individuals, namely the Once-returner and the Non-returner, which is the fruit of familiarizing oneself with the path of seeing through the gateway of application and subsequent attainment. The complete fruit of all fruits is the ten dharmas of the No-more-learning, which are the eightfold path plus the liberation and the wisdom of liberation. The second is to explain from the perspective of six: the generation of Bodhicitta is the fruit corresponding to the lineage, and it should be known that the later fruits are the fruits of the earlier fruits. The opposing factors to be abandoned are the fruits of the path of abandonment, the initial fruit is the attainment of supramundane dharmas, the fruit of separation is the fruit of familiarization, that is, entering the fruit of the Once-returner, etc., and the five learners who still have remaining afflictions. The complete fruit is the non-deteriorating dharmas of the No-more-learning, there are six in total.

་ཅར་གྱིས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གོམས་རྫོགས་གཉིས་དང་ནི། མངོན་ཤེས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ནི་གོམས་རྫོགས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ནང་ཚན་ཏེ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་། 2-667 དགྲ་བཅོམ་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། བྱང་སེམས་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་ལ་བཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་ཡིན་པའི་ཐེག་པ་ལས་བླ་མར་གྱུར་པ་ བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་རྣམས་དང་དེའི་བླ་ན་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིའོ། །བྲལ་བ་སོགས་བཞི་པོ་འདི་གོམས་རྫོགས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་རབ་དབྱེའོ། །འབྲས་བུ་གཞན་འདི་ དག་ནི། མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་སྟེ། རྒྱས་པར་ན་ཉན་རང་བྱང་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ཚུལ་ཚད་མེད་དོ། །ལེའུ་བཞི་པའི་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།། །། ༄། །ལེའུ་ལྔ་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་འགྲེལ་པ། དོན་དྲུག་པོ་དེ་ཐམས་ཅད་བླ་མ་དང་བཅས་པ་ དང་ཉན་ཐོས་སོགས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཞིང་ཐེག་ཆེན་རྟེནཾ་པས་ད་ནི་བདུན་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་བཤད་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་གཉིས་ལས་དང་པོ་བསྡུས་ཏེ་ བསྟན་པ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ནི་བླ་ན་མེད་པ་གསུམ་སྟེ། ཕར་ཕྱིན་བཅུ་སྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་དང་། ཕར་ཕྱིན་གྱི་ཆོས་རྣམས་དང་ཆོས་དབྱིངས་ལ་ དམིགས་པའི་དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་དང་ནི། རིགས་དང་མོས་པ་སེམས་བསྐྱེད་སོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་ཅིང་འཐོབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ལམ་དང་དེའི་གནས་དང་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་པར་འདོད་པའོ། ། 2-668 དེ་ལ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་ཚོགས་དང་ཅེས་སྤྱོད་པ་དང་བཅས་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་བཅས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ དང་བཅས་དམིགས་པ་དང་བཅས་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའོ། །དམིགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་སོ། །འདི་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་ལའང་ཐེག་ཆེན་ཞེས་བྱ་སྟེ་དཔེར་ན་ཁར་ བ་བསད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིས་ཐེག་ཅིང་མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ཐེག་པའོ། །ཆེན་པོ་བདུན་དང་ལྡན་པས་ཆེན་པོ་སྟེ་ཐེག་པ་དང་ཆེན་པོ་གཞི་མཐུན་དུ་སྦྱར་རོ། །ཆེན་པོ་ བདུན་ནི། དམིགས་པ་ཆེན་པོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་མདོ་སྡེ་དུ་མའི་ཆོས་བྱང་སེམས་ཀྱི་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་དང་། སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་བདག་གཞན་གྱི་དོན་མཐའ་དག་སྒྲུབ་པ་དང་། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་ཤེས་པ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང་། བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་བྱ་དཀའ་བ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ལ་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པ

【現代漢語翻譯】由於『ཅར་』（car，不確定是否為專有名詞）已經斷除了三界的所有煩惱，因此，通過修習圓滿次第，以及憑藉神通等功德而變得卓越，這是圓滿次第的果位之一，即不還者（不再返回欲界受生）。以及阿羅漢們、獨覺佛們、菩薩們和佛陀們，爲了獲得卓越的功德而安立。此外，從非大乘道中成為最上的菩薩地，以及比這更殊勝的果位，沒有其他果位能超越佛果。斷除等四者是圓滿次第果位的分類。這些其他的果位，是簡略地闡述，如果詳細來說，聲聞、獨覺、菩薩的果位是無量的。第四章的解釋完畢。第五章不共無上大乘的解釋所有這六個意義，連同上師，與聲聞等不共，並且依靠大乘，現在將要解釋第七個不共的無上大乘。這有兩部分，首先是簡略地闡述：無上大乘本身就是三種無上，即：成辦十度（十波羅蜜）的成辦無上，以及緣於十度之法和法界的所緣無上，以及種姓、意樂、發心等的果位，圓滿成就並獲得正等覺，這是無上。這被認為是就菩薩的道、地和果位而言，按順序闡述的。因此，大乘的分別念戲論全部斷除的智慧，連同相應的集合（ཚོགས།），以及連同行為，連同后得智，連同功德的差別，連同所緣，連同果位。所緣是真如，果位是無住涅槃。宣說此的經部也被稱為大乘，例如宰殺駱駝。因為此能運載並獲得無住涅槃，所以是乘。因為具有七種偉大，所以是偉大，乘和大偉大是同義詞。七種偉大是：所緣偉大，以百千等眾多經部的法作為菩薩道的所緣；成辦偉大，成辦自他一切利益；了知人法二無我的智慧偉大；以及在三大阿僧祇劫中，勤奮地修持無數難行之行的精進偉大。

【English Translation】 Because 'ཅར་' (car, uncertain if it's a proper noun) has abandoned all the afflictions of the three realms, therefore, through the practice of the completion stage, and by being distinguished by the qualities of supernormal knowledges, etc., this is one of the fruits of the completion stage, namely, the non-returner (who no longer returns to be born in the desire realm). And the Arhats, the Pratyekabuddhas, the Bodhisattvas, and the Buddhas, are established in order to obtain excellent qualities. Furthermore, from the non-Mahayana path, becoming the highest Bodhisattva ground, and a fruit more excellent than that, there is no other fruit that surpasses Buddhahood. The four, beginning with severance, are the classifications of the fruits of the completion stage. These other fruits are briefly explained; if explained in detail, the fruits of the Hearers, Solitary Buddhas, and Bodhisattvas are immeasurable. Explanation of Chapter Four is complete. Chapter Five: Explanation of the Uncommon Supreme Mahayana All these six meanings, together with the guru, are uncommon to the Hearers, etc., and relying on the Great Vehicle, now the seventh, the uncommon Supreme Mahayana, will be explained. This has two parts; first, a condensed explanation: The Supreme Great Vehicle itself is the three Supremes, namely: the Supreme Accomplishment of accomplishing the ten perfections (ten paramitas), and the Supreme Object of Focus that focuses on the phenomena of the perfections and the Dharmadhatu, and the Supreme that perfectly accomplishes and obtains the fruit of Buddhahood, such as lineage, aspiration, and bodhicitta. This is considered to be explained in order, in terms of the path, ground, and fruit of the Bodhisattva. Therefore, the wisdom of the Great Vehicle that is free from all conceptual elaborations, together with the corresponding aggregates (ཚོགས།), and together with the conduct, together with the subsequent wisdom, together with the distinctions of qualities, together with the object of focus, together with the fruit. The object of focus is Suchness, and the fruit is Non-Abiding Nirvana. The sutras that teach this are also called the Great Vehicle, like slaughtering a camel. Because this carries and obtains Non-Abiding Nirvana, it is a Vehicle. Because it possesses seven greatnesses, it is great; Vehicle and Great are combined synonymously. The seven greatnesses are: Great Object of Focus, with the Dharma of hundreds of thousands of sutras being the object of focus of the Bodhisattva path; Great Accomplishment, accomplishing all benefits for oneself and others; Great Wisdom of knowing the selflessness of persons and phenomena; and Great Diligence of applying oneself to thousands of difficult practices for three countless eons.

ོ་དང་། འཁོར་འདས་ལ་མི་གནས་ པའི་ཐབས་མཁས་ཆེན་པོ་དང་། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་སོགས་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་པ་ཐོབ་པའི་ཐོབ་པ་ཆེན་པོ་དང་། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་དུ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་སྟོན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་དང་། 2-669 དེ་ལྟར་ཆེན་པོ་བདུན་དང་ལྡན་པས་དེ་ལས་ཐེག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གོང་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་མདོར་བསྟན་པ་ཡིན་པར་འདོད་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་སྔོན་དུ་ དམིགས་པ་བཤད་པར་རིགས་ཀྱང་བྱང་སེམས་སྒྲུབ་པ་ལ་སྙིང་པོར་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་སྒྲུབ་པ་སྨོས་སོ། །གཉིས་པ་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲུབ་པ་བླ་མེད་དང་། དེའི་དམིགས་ པ་བླ་མེད་དང་། སྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་བླ་མེད་དོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་སྤྱིར་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ལ་སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ དག་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏེ་དམ་པ་སྒྲུབ་པ་དང་ནི་ཡིད་བྱེད་སྒྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་དང་། མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་སྒྲུབ་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ སྒྲུབ་པའོ། །སྒྲུབ་པ་དག་ནི་རྣམ་དྲུག་སྟེ་ཞེས་པའི་རྗེས་ལ། ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་ལ། །ཞེས་ཁ་ཅིག་གིས་རྩ་བར་བྱས་པའང་སྣང་ངོ་། །གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སོ་སོར་རྒྱས་པར་བསྟན་ པ་ལ་ལྔ། ངོ་བོ་གང་སྒྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་དང་། དེ་ལས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་གིས་སྒྲུབ་པ་དང་། རྣམ་པ་གང་གིས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་དང་། དགོས་པ་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པའི་ལམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་ཆེད་དུ་དང་། 2-670 གང་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ས་བཅུ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་སྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་ཕར་ཕྱིན་ལ་དམ་པ་སྒྲུབ་པར་བསྟན་པ་ནི། རྒྱ་ཆེ་བ་དང་བླ་ ན་མེད་པས་དམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་རྙེད་པ་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་མ་རྙེད་པ་མི་ཚོལ་བས་འབྲས་བུ་མངོན་མཐོ་མི་འདོད་ཅིང་སྤོང་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་དང་མཐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་རྒྱ་ཆེ་བ་དམ་པ་དང་། སྦྱིན་སོགས་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་གོམས་པ་ཡུན་རིང་བ་དམ་པ་དང་། བདག་གི་བདེ་བ་ལ་མ་ཆགས་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ ཀྱི་ཕན་བདེའི་ཆེད་དུ་ཞུགས་པས་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དམ་པ་དང་། གནས་སྐབས་སུ་འབྱིན་ཡང་སངས་རྒྱས་སུ་བསྔོས་པས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཞི་མི་ཟད་པ་དམ་པ་དང་། ས་དང་པོར་ ཆོས་དབྱིངས་རྟོགས་ཏེ་བདག་གཞན་མཉམ་པར་མོས་པས་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་ཡང་སྦྱིན་སོགས་རྫོགས་པས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དམ་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ སྦྱིན་སོགས་ཕར་ཕྱིན་རྫོགས་པས་ཚེགས་མེད་པ་དམ་པ་དང་། ཏིང

【現代漢語翻譯】哦，不滯留于輪迴與涅槃（འཁོར་འདས་，輪涅）的大方便（ཐབས་མཁས་ཆེན་པོ་），以及獲得力量（སྟོབས་）和無畏（མི་འཇིགས་པ་）及不混雜（མ་འདྲེས་པ་）等無量無數功德的巨大成就（ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་པ་ཐོབ་པའི་ཐོབ་པ་ཆེན་པོ་），乃至輪迴未空之際，皆示現菩提（བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་སྟོན་པ），成辦佛陀事業的偉大事業（སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་）。 2-669 因此，由於具備這七大特點，所以它是卓越且無上的乘（ཐེག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གོང་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ）。他們認為這是對無上乘的簡要說明。雖然應該在修持之前解釋所緣（དམིགས་པ་），但由於菩提心（བྱང་སེམས་）的修持被認為是核心，所以首先提到了修持。第二部分是分開解釋，分為三個部分：無上的修持，無上的所緣，以及無上的修持果。在第一部分中，首先將六種分類進行總體劃分：這十種波羅蜜多（ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་པོ་）的無上修持分為六種，即殊勝的修持，作意的修持，隨順的法（ཆོས་）的修持，捨棄二邊的修持，特殊的修持，以及無差別的修持。『修持分為六種』之後，有些人將『對於那些波羅蜜多』作為根本。第二部分是分別詳細地解釋，分為五個方面：修持的體性是什麼，通過什麼作意來修持，通過什麼方式來修持隨順的法，爲了什麼而通過捨棄二邊的道路而生起，以及在哪裡確定生起十地（ས་བཅུ་）的特殊和無差別。 2-670 在第一部分中，分為四個方面：首先，說明在波羅蜜多中修持殊勝之處：由於廣大和無上，它是十二種殊勝的自性，不執著于已獲得的，不尋求未獲得的，因此不希求增上生（མངོན་མཐོ་）的果，而是捨棄，智慧（ཡེ་ཤེས་）和威力圓滿的佛陀本身就是果，因此廣大是殊勝的；串習佈施（སྦྱིན་）等無量三事（གསུམ་དུ་གོམས་པ་）是長久的殊勝；不執著于自己的安樂，而是爲了所有眾生的利益而進入，因此所作之事是殊勝的；雖然暫時給予，但也迴向于成佛，因此恒常眾生的四界（ཁམས་བཞི་）不盡是殊勝的；在第一地（ས་དང་པོར་）證悟法界（ཆོས་དབྱིངས་），平等信解自他，因此對於所有眾生的佈施等的每一個剎那，佈施等都圓滿，因此相續不斷是殊勝的；僅僅隨喜（རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་）也能圓滿佈施等波羅蜜多，因此無有勤勞是殊勝的；定（ཏིང）

【English Translation】 Oh, the great skillful means (ཐབས་མཁས་ཆེན་པོ་) of not abiding in Samsara and Nirvana (འཁོར་འདས་), and the great attainment (ཐོབ་པ་ཆེན་པོ་) of obtaining immeasurable and countless qualities (ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་པ་), such as strength (སྟོབས་), fearlessness (མི་འཇིགས་པ་), and non-mixture (མ་འདྲེས་པ་), and as long as Samsara is not empty, manifesting enlightenment (བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་སྟོན་པ), accomplishing the great activity (ཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་) of the Buddhas. 2-669 Therefore, because it possesses these seven great qualities, it is a distinguished and unsurpassed vehicle (ཐེག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གོང་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ). They consider this to be a brief explanation of the unsurpassed vehicle. Although the object of focus (དམིགས་པ་) should be explained before the practice, the practice is mentioned first because the practice of Bodhicitta (བྱང་སེམས་) is considered the core. The second part is explained separately, divided into three parts: the unsurpassed practice, the unsurpassed object of focus, and the unsurpassed result of the practice. In the first part, the six classifications are first divided generally: the unsurpassed practice of these ten Paramitas (ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་པོ་) is divided into six types, namely, the supreme practice, the practice of attention, the practice of the Dharma (ཆོས་) that accords, the practice of abandoning the two extremes, the special practice, and the practice of non-differentiation. After 'the practices are divided into six types,' some consider 'for those Paramitas' as the root. The second part is explained separately in detail, divided into five aspects: what is the nature of the practice, through what attention is it practiced, through what manner is the Dharma that accords practiced, for what purpose does it arise through the path of abandoning the two extremes, and where is it certain to arise, the ten Bhumis (ས་བཅུ་), special and non-differentiated. 2-670 In the first part, divided into four aspects: first, it is shown that the supreme is practiced in the Paramitas: because of its vastness and unsurpassed nature, it is the nature of the twelve supremes, not clinging to what has been obtained, not seeking what has not been obtained, therefore not desiring the result of higher realms (མངོན་མཐོ་), but abandoning it, the Buddha himself, whose wisdom (ཡེ་ཤེས་) and power are perfect, is the result, therefore vastness is supreme; the long-term habituation to giving (སྦྱིན་) and other immeasurable three things (གསུམ་དུ་གོམས་པ་) is supreme; not clinging to one's own happiness, but entering for the benefit and happiness of all beings, therefore the purpose is supreme; although giving temporarily, it is also dedicated to Buddhahood, therefore the four elements (ཁམས་བཞི་) of beings are constantly inexhaustible, which is supreme; in the first Bhumi (ས་དང་པོར་), realizing the Dharmadhatu (ཆོས་དབྱིངས་), believing in the equality of self and others, therefore for every moment of giving and other things of all beings, giving and other things are perfected, therefore the continuous is supreme; merely rejoicing (རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་) can also perfect giving and other Paramitas, therefore effortless is supreme; Samadhi (ཏིང)

་ངེ་འཛིན་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་དབང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་མཛོད་འཆའ་བའམ་དེ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྦྱིན་སོགས་རྫོགས་པས་དབང་འབྱོར་པ་དམ་པ་དང་། 2-671 སྦྱིན་བདག་སྦྱིན་བྱ་ལེན་པ་པོའམ། ཤེས་བྱེད་ཤེས་བྱ་ཤེས་པ་སྟེ་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བཟུང་བས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དམ་པ་དང་། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་དང་པོ་ ནི་རིགས་དང་བཤེས་གཉེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་བདག་མེད་པ་ལ་མོས་པའི་བཟོད་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་སྟེ་མ་དད་པ་སོགས་ མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་རྒྱལ་བའོ། །དེ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྩོམ་པའི་དུས་ཏེ་བཟོད་པ་ཆེན་པོ་རྩོམ་པ་དམ་པ་དང་། ས་དང་པོ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པས་ ཐོབ་པ་དམ་པ་དང་། ས་དང་པོར་ཐོབ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བས་གཞན་བརྒྱད་ལ་རྒྱུ་མཐུན་པ་དམ་པ་དང་། ས་བཅུ་ པ་ལ་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཚར་ཕྱིན་པས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་འོད་ཟེར་གྱིས་བསྐུར་ཏེ་ཚོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྫོགས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་རྟོག་དང་ བྲལ་བ་དང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་གཉིས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ས་བཅུ་པ་ལ་བྱང་སེམས་ཀྱི་འགྲུབ་པ་དམ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ནི་སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་སངས་རྒྱས་སུ་གྲུབ་པས་གྲུབ་པ་དམ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། ། 2-672 གཉིས་པ་ཕར་ཕྱིན་གྱི་ངེས་ཚིག་ནི། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་བར་ལ་དམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཡོད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་སོགས་ལ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ སྟེ་དམ་པ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་བགྲོད་པ་དང་། སྤྱད་བྱ་ཡིན་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པས་རང་དང་གཞན་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པས་ ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དེའི་དོན་གྱིས་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྦྱིན་སོགས་ངེས་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ་སྦྱིན་སོགས་བཅུར་འདོད་དོ། །སོ་སོའི་ངེས་ཚིག་ནི་མདོ་ སྡེ་རྒྱན་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ཕར་ཕྱིན་བཅུའི་མིང་ནི། དབུལ་བ་དང་གདུང་བ་སེལ་བའི་སྦྱིན་པ་དང་། དབང་པོ་ཞི་བ་ཐོབ་པ་དང་འགྲོ་བ་བཟང་པོར་སྦྱོར་བ་དང་། བསིལ་བའི་ གནས་ཡིན་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཁྲོ་བོའི་བཙའ་སེལ་བ་དང་རྨ་འབྱིན་པའི་སེམས་འོང་བ་སེལ་བ་དང་ཞི་བའི་བརྗོད་པས་བཟོད་པ་དང་། སེལ་བ་དང་འཕེལ་བར་སྤྱོད་པ་པ་དང་ལྡན་པ་བརྩོན་ འགྲུས་དང་། འཛིན་པ་དང་སྡོམ་པ་དང་འདུལ་བ་དང་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་བསམ་གཏན་དང་ནི། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ཤེས་པ་དང་། སོ་སོ་རང་གི

【現代漢語翻譯】以三摩地虛空藏的加持力，于虛空中顯現寶藏，或以其他三摩地圓滿佈施等，從而獲得殊勝的自在力。施主、所施之物、受施者，或知者、所知、知覺，對於這三輪不作分別念，以無分別智攝持，是為殊勝的攝持。無數劫之初，以種姓和善知識的力量發起菩提心，從三自性的角度，對於無我之法生起廣大信解，是為信解行地，能戰勝不信心等違逆之品。這是菩薩修行的開始，即發起大忍辱的殊勝之始。初地菩薩獲得超世間的波羅蜜多，是為殊勝的獲得。初地所獲得的波羅蜜多，其同類因越來越殊勝，因此其餘八地是為殊勝的同類因。十地菩薩的一切行持圓滿，以光芒加冕為諸佛的王位繼承人，圓滿了不可思議的資糧。對於一切法不起分別念，並且爲了成辦一切種類的二利，因此十地是菩薩殊勝的成就。佛陀是斷證功德圓滿，在佛地成就佛果，因此是為殊勝的成就。第二，關於波羅蜜多的詞義解釋：菩薩的佈施乃至智慧波羅蜜多之間有十二種殊勝功德，這是聲聞等所不具備的，因此稱為殊勝，殊勝的佛和菩薩所行持和修習的，故為波羅蜜多。通達所知之彼岸，能從自他痛苦中解脫，故為波羅蜜多。因此，從詞義的角度來說，菩薩的佈施等以詞義的方式成為波羅蜜多，即認為是佈施等十度。各自的詞義解釋如《經莊嚴論》中所說。第三，十波羅蜜多的名稱：遣除貧困和痛苦的佈施；獲得根門寂靜，引導眾生向善，是為清涼之所的持戒；消除嗔恚的銹跡，拔出傷害之箭，平息憤怒，以寂靜之語調柔順，是為忍辱；具有遣除和增長的行持和功德，是為精進；具有執持、守護、調伏和獲得的能力，是為禪定；以及，瞭解他人所說之義，各自的...

【English Translation】 By the power of the Samadhi Treasury of Space, treasures appear in space, or by other Samadhis, generosity and other perfections are completed, thereby attaining supreme freedom. The giver, the object of giving, and the receiver, or the knower, the known, and the knowing—not discriminating in these three spheres, being held by non-discriminating wisdom, is supreme holding. At the beginning of countless eons, generating Bodhicitta through the power of lineage and spiritual friends, from the perspective of the three self-natures, developing vast acceptance of the selfless Dharma, is the stage of faith and practice, overcoming adverse factors such as lack of faith. This is the beginning of a Bodhisattva's practice, the supreme beginning of initiating great patience. The first Bhumi Bodhisattva attains transcendent Paramita, which is supreme attainment. The Paramitas attained in the first Bhumi have increasingly superior similar causes, therefore the remaining eight Bhumis are supreme similar causes. In the tenth Bhumi, all the practices of a Bodhisattva are completed, crowned with light as the successor to the Buddhas, completing inconceivable accumulations. Not having any conceptual thoughts about all Dharmas, and for the sake of accomplishing both benefits in all ways, therefore the tenth Bhumi is the supreme accomplishment of a Bodhisattva. Buddhas are those who have attained special qualities of abandonment, wisdom, and power, achieving Buddhahood on the Buddha Bhumi, therefore it is considered supreme accomplishment. Secondly, regarding the etymology of Paramita: there are twelve supreme qualities between a Bodhisattva's generosity and wisdom Paramita, which Sravakas and others do not possess, therefore it is called supreme. What is practiced and cultivated by the supreme Buddhas and Bodhisattvas is Paramita. Reaching the other shore of what is to be known, liberating oneself and others from suffering, is Paramita. Therefore, from the perspective of meaning, a Bodhisattva's generosity and other qualities become Paramita in terms of etymology, that is, they are considered the ten Paramitas. The respective etymological explanations are as stated in the Ornament of the Sutras. Thirdly, the names of the ten Paramitas: generosity that eliminates poverty and suffering; obtaining tranquility of the senses, guiding beings towards goodness, is the coolness of morality; eliminating the rust of anger, extracting the arrow of harm, pacifying anger, soothing with peaceful words, is patience; having the practice and qualities of eliminating and increasing, is diligence; having the ability to hold, guard, tame, and attain, is meditation; and, understanding the meaning of what others say, each of...

ས་ཤེས་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཐོབ་པ་དང་ཡོན་ཏན་མཆོག་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤེས་པས་ཤེས་རབ་དང་། 2-673 ཐབས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་དང་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕར་ཕྱིན་དང་སྟོབས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་དང་འདི་དག་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུའོ་ཞེས་སོ། །བཞི་པ་བཅུ་པོ་སོ་སོའི་བྱེད་ལས་ནི། གོ་ རིམ་བཞིན་འདི་དག་སོ་སོའི་བྱེད་ལས་ནི་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་མཆོག་དང་ཕན་གདགས་འདོད་པས་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ལན་དུ་ཕན་པ་རྣམ་སྨིན་ལ་མི་ ལྟ་བར་གཏོང་བའི་སེམས་པས་ལུས་ངག་གི་བྱ་བ་ལག་རྐྱོང་བ་དང་སྣོམས་ཤིག་ཅེས་སྒྲུབ་པས་བཀྲེས་སྐོམ་སོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་དང་ ཆོམ་རྐུན་དང་གཅན་གཟན་སོགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པ་མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པས་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་བུ་དང་ཆུང་མ་སོགས་ཀྱིས་ཕོངས་པའི་འཇིགས་པ་སེལ་བས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་གནོད་པའི་འཚོ་བ་དང་བསྟན་བཅོས་དང་རྒྱུ་རྩལ་དང་བཟོ་སྟོན་པ་དང་བདེ་འགྲོ་དང་ཐར་པའི་ལམ་སྟོན་པ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་འཚེ་བ་ མེད་པ་དང་ངན་འགྲོ་དང་འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་སེལ་བས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ལུས་ངག་གི་ཉེས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་དང་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སེམས་ལ་གནོད་པ་དང་མི་བདེ་བ་མི་བྱེད་པ་དང་། 2-674 གསོད་འཆིང་བརྡེག་པ་སོགས་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་ལ་སྙིང་རྗེ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྭང་ལེན་གྱི་བཟོད་པས་སླར་གནོད་པ་མི་བྱེད་དེ་ཇི་མི་སྙམ་པར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་སོགས་ དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གོམས་པར་བྱས་ནས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱར་པར་དུ་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །རྩེ་གཅིག་པའི་བསམ་གཏན་གྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཀུན་བརྗོད་པའི་ ཆོ་འཕྲུལ་གཉིས་ཀྱིས་དད་པར་བྱས་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པར་ནུས་པའི་བྱེད་ལས་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་གདམས་ངག་བྱིན་པས་གདུལ་བྱའི་ཉོན་མོངས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ ཉོན་མོངས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་དང་། ཐབས་མཁས་ཀྱིས་སྦྱིན་སོགས་ཆེན་པོར་བསྔོས་པས་མི་ཟད་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་ལ་ཆོས་གང་འགྲུབ་པར་བྱ་བའམ་སྤེལ་བའམ་ཐོབ་པའམ་སྤང་བར་བྱ་ བའི་ཕྱིར་རིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐབས་ཡིན་ལ་དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་པའོ། །དགེ་བ་དང་མཐུན་པར་སྐྱེ་བའི་སྨོན་ལམ་གྱིས་དེ་དང་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་ཚེ་རབས་ ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་པར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ངེས་པར་བྱེད་པ་སྦྱིན་སོགས་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་དགེ་བ་ལ་གོམས་པའི་སྟོབས་གཉིས་ཀྱིས་དེ་ལ

【現代漢語翻譯】智慧是通過了解土地（ས་，Earth element），意識（རྣམ་པར་ཤེས་པ་，Consciousness），獲得完全寂靜（རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཐོབ་པ་，Attainment of complete tranquility），以及瞭解圓滿的功德（ཡོན་ཏན་མཆོག་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤེས་པ，Understanding the perfection of qualities）而獲得的。方便的度（ཐབས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་，Skillful Means Paramita），願力的度（སྨོན་ལམ་གྱི་ཕར་ཕྱིན་，Aspiration Paramita），力量的度（སྟོབས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་，Power Paramita），智慧的度（ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་，Wisdom Paramita），這些被稱為十度（ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུའོ，Ten Paramitas）。第四個問題是關於這十個度各自的作用：按照順序，它們各自的作用是：佈施（ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་，Generosity）是最好的，爲了利益他人，不考慮回報，以不違背道德的身語行為，給予內外之物，以幫助他人為目的，不求果報，通過伸出手或說『拿去』等方式，解除飢渴等痛苦，從而攝受眾生；無畏佈施（མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ，Fearlessness）是使眾生從國王、盜賊、野獸等的恐懼中解脫，通過解除對生命、財富、子女、配偶等的匱乏的恐懼來攝受眾生；以慈悲為先導，通過不損害眾生的生活方式、論典、技藝、工巧、指示安樂道和解脫道的佛法佈施（ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ，Dharma），來攝受眾生，從而消除無害、惡趣和輪迴的恐懼。通過戒律（ཚུལ་ཁྲིམས，Discipline），即捨棄一切身語的惡行，以及積累善法和利益眾生的戒律，不製造內心的痛苦和不安；對於他人施加的殺害、束縛、毆打等傷害，以慈悲為先導，通過承擔痛苦的忍辱（བཟོད་པ，Patience），不進行報復，而是視若無睹。通過對佈施等善行的歡喜精進（བརྩོན་འགྲུས，Diligence），使佈施等的功德得以熟練，從而使其越來越增長。通過專注的禪定（བསམ་གཏན，Concentration），以神通（རྫུ་འཕྲུལ，Miraculous powers）和降伏的奇蹟（ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ，Miracles of subjugation）使眾生生起信心，從而能夠引導他們進入佛陀的教法。通過智慧（ཤེས་རབ，Wisdom）給予教導，爲了使所化眾生捨棄煩惱，使他們的心從煩惱中解脫出來。通過善巧方便（ཐབས་མཁས，Skillful Means），將佈施等善行迴向給廣大的眾生，使其永不耗盡。爲了成就、增長、獲得或捨棄某種法，所使用的合理方法就是方便，而精通這些方便的人就是已經到達彼岸的人。通過與善法相應的願力（སྨོན་ལམ，Aspiration），獲得與之相應的轉生，從而在生生世世中必定會遇到佛陀，並能投入到佈施等善行中。通過對智慧和善行的熟練所產生的力量（སྟོབས，Power），能夠...

【English Translation】 Wisdom is attained through understanding the earth element, consciousness, achieving complete tranquility, and understanding the perfection of qualities. The Paramita of Skillful Means, the Paramita of Aspiration, the Paramita of Power, the Paramita of Wisdom—these are known as the Ten Paramitas. The fourth question concerns the respective functions of these ten Paramitas: In order, their respective functions are: Generosity is the best; with the intention to benefit others, without expecting anything in return, giving internal and external things through morally sound actions of body and speech, with the aim of helping others, not seeking karmic results, by extending a hand or saying 'take this,' etc., relieving suffering such as hunger and thirst, thereby gathering sentient beings; Fearless Giving is liberating beings from the fear of kings, thieves, wild animals, etc., gathering sentient beings by alleviating the fear of lacking life, wealth, children, spouses, etc.; Preceded by compassion, Dharma giving, through a way of life that does not harm sentient beings, treatises, skills, crafts, indicating the path to happiness and liberation, gathers sentient beings, thereby eliminating the fear of harmlessness, lower realms, and samsara. Through discipline, which is abandoning all evil deeds of body and speech, and the discipline of accumulating virtue and benefiting sentient beings, not creating mental pain and unease; Towards harm inflicted by others such as killing, binding, beating, etc., preceded by compassion, through patience that takes on suffering, not retaliating, but acting as if nothing happened. Through joyful diligence in generosity and other virtues, the qualities of generosity, etc., become familiar, thereby increasing them more and more. Through single-pointed concentration, with miracles and miracles of subjugation, inspiring faith, thereby being able to lead them into the teachings of the Buddha. Through wisdom, giving instructions, in order to have disciples abandon afflictions, liberating their minds from afflictions. Through skillful means, dedicating generosity and other virtues to vast numbers of beings, making them inexhaustible. Whatever reasonable method is used to accomplish, increase, obtain, or abandon a certain dharma is a skillful means, and one who is skilled in these means has reached the other shore. Through aspirations that are in accordance with virtue, obtaining rebirths that are in accordance with it, thereby ensuring that one will always encounter the Buddha in all lifetimes and be able to engage in generosity and other virtues. Through the power arising from familiarity with wisdom and virtue, one is able to...

་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལའང་སྦྱིན་སོགས་ལ་ངེས་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་གོ ། 2-675 ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་སྒྲ་བཞིན་དུ་མ་རྨོངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐེག་ཆེན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཡང་དག་པའི་འབེལ་གཏམ་གྱིས་ངེས་པར་མཛད་དེ་ཆོས་ ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མྱོང་བ་དང་སེམས་ཅན་ལ་ཡང་དག་པའི་ཆོས་བསྟན་པས་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་དེ་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་གིས་སྒྲུབ་པ་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་ཤེས་རབ་གསུམ་ གྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་ཇི་ལྟ་བུར་གསུངས་ཤིང་ཆོས་རྣམས་བཏགས་པ་སྟེ་བཞག་པ་མཛད་པ་དེ་དག་རྣམས་དེ་ལྟ་ བུར་ཚིག་དོན་ལ་སྒྲོ་སྐུར་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་ཡང་ཐོས་བྱུང་བསམ་བྱུང་དང་སྒོམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་གསུམ་གྱིས་ཚུལ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྒྲུབ་པའོ། །དེའང་སྦྱིན་སོགས་ ཀྱི་ཚེ་ཡུལ་བཟང་ངན་ལ་མཚུངས་པར་ཕན་འདོགས་པར་འདོད་པས་སེམས་སྙོམས་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་སྲིད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་མི་འདོད་པར་གཞན་དོན་ཁོ་ནར་སྦྱིན་པ་སྦྱོར་བ་མི་ཆགས་པ་དང་། སྦྱིན་ སོགས་ཀྱིས་བདག་ལ་རློམ་སེམས་མེད་ཅིང་གཞན་ལ་མི་བརྙས་པ་དང་མི་ཁེངས་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་འཁོར་གསུམ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་མི་དམིགས་པའོ། །གཉིས་པ་ཡིད་ལ་བྱས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། 2-676 ཡིད་ཆེས་པའི་གསུང་རབ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཁམས་རིགས་དང་ས་བོན་བརྟས་ཤིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པས་ན་ཕྱི་མ་ལ་ཤེས་རབ་ཆེ་ཞིང་གསལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། རིགས་ པ་ངེས་པར་སེམས་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱས་པས་མདོ་སོགས་ཐོས་པའི་དོན་ལ་རིགས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཇུག་པར་བྱེད་ པ་དང་། སྒོམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱས་པས་ཐོས་བསམ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དེའི་དོན་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་སོགས་ ཡོངས་སུ་དག་པར་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ཡིད་བྱེད་དེ་ཆོས་སྤྱོད་བཅུས་ཟིན་ཚུལ་ནི། ཡིད་བྱེད་སྒྲུབ་པ་དེ་ནི་ཡིད་བྱེད་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི་འཁོར་ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་པ་བཅུས་བསྐོར་བ་ དང་ཡང་དག་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུའམ་ཆོས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྤྱོད་པས་ཆོས་སྤྱོད་དོ། །བཅུ་པོ་གང་ཞེ་ན། ཐེག་ཆེན་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་མཉན་པའམ་ བཀླག་པའི་ཕྱིར་རང་གཞན་གྱིས་ཡི་གེར་ཐེག་ཆེན་འདྲི་བ་དང་། མེ་ཏ ོག་དང་བདུག་པ་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་ལ་ཞུགས་པ་གཞན་ལ་བྲིས་པའམ་གླེགས་བམ་ལག་གིས་སྦྱིན

【現代漢語翻譯】爲了不被對立面所壓倒，必須在每個瞬間都不間斷地進行佈施等行為。通過不盲從於大乘佛法的智慧，以佈施等行為為主導，從大乘佛法開始，以正確的言論來確定，從而體驗佛法，並通過向眾生宣講正確的佛法來使他們成熟。第二，通過什麼來成就對它的關注，分為四點。第一，通過三種智慧來關注的方式：在大乘中，以佈施等行為為主導，如經部等所說，將諸法設定為假名，菩薩始終通過聞、思、修三種智慧，如實地、毫不誇張地關注詞句和意義，從而成就。也就是說，在佈施等行為時，希望平等地利益好與壞的對象，從而保持內心的平靜；不貪戀輪迴和輪迴的享受，只為利他而進行佈施，不執著；通過佈施等行為，不自傲，不輕視他人，不自滿；以不執著于佈施的三輪的方式來完全清凈，即不執著。第二，關注的利益：通過從可信的經典中產生的智慧來關注，可以滋養和增長界、種姓和種子，因此來世會變得更加智慧和清晰；通過理性地思考而產生的菩提智慧來關注，可以增強聽聞經部等意義的理性力量，從而從內心深處毫不顛倒地進入；通過修所生的智慧來關注，可以使通過聽聞和思考所確定的意義顯現出來，爲了完全清凈進入地的憶念和近住等。第三，以十法行來把握關注的方式：成就關注不僅僅是關注本身，還應知道它被十種法行所圍繞並完全具備。以佛法的自性或爲了佛法而行持，即為法行。什麼是這十種法行呢？爲了使大乘長久住世，爲了聽聞或閱讀，自己或他人抄寫大乘經典；用鮮花和香等供養；將進入大乘的經典抄寫給他人，或用手施捨經卷。

【English Translation】 In order not to be overwhelmed by opposing forces, one must constantly engage in acts of generosity and so on in every moment. Through the wisdom that is not blindly devoted to the Mahayana Dharma, leading with acts of generosity and so on, starting from the Mahayana Dharma, determining with correct speech, thereby experiencing the Dharma, and maturing sentient beings by teaching them the correct Dharma. Second, what accomplishes the attention to it is divided into four points. First, the way to pay attention through the three wisdoms: In the Mahayana, leading with acts of generosity and so on, as stated in the Sutras and so on, setting all dharmas as designations, Bodhisattvas always accomplish by constantly paying attention to words and meanings without exaggeration through the three wisdoms of hearing, thinking, and meditating. That is, at the time of generosity and so on, wishing to equally benefit good and bad objects, thereby maintaining inner peace; not being attached to samsara and the enjoyment of samsara, only giving for the benefit of others, without attachment; through acts of generosity and so on, without being arrogant, without despising others, without being complacent; completely purifying in a way that does not cling to the three wheels of generosity, that is, without clinging. Second, the benefits of attention: Paying attention through the wisdom arising from trustworthy scriptures nourishes and increases realms, lineages, and seeds, so that in the future, one will become more wise and clear; paying attention through the wisdom of enlightenment arising from rational thought enhances the rational power of hearing the meaning of the Sutras and so on, thereby entering without reversing from the depths of the heart; paying attention through the wisdom arising from meditation makes the meanings determined by hearing and thinking manifest, in order to fully purify the mindfulness and close placement that enter the ground. Third, the way to grasp attention with the ten Dharma practices: Accomplishing attention is not just attention itself, but it should also be known that it is surrounded by and fully equipped with ten kinds of Dharma practices. Practicing with the nature of Dharma or for the sake of Dharma is Dharma practice. What are these ten Dharma practices? In order to keep the Mahayana in the world for a long time, for the sake of hearing or reading, oneself or others copy the Mahayana scriptures; offering with flowers and incense, etc.; copying the scriptures that enter the Mahayana for others, or giving scriptures by hand.

་པ་དང་། 2-677 བསྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་གཞན་ཀློག་པ་ལ་མཉན་པ་བཞི་ལུས་ཀྱིས་ལས་དང་། གུས་པ་ཆེན་པོས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀློག་པ་དང་། དད་པ་ཆེན་པོས་རང་གི་བློ་ལ་ལེན་པ་དང་། འབད་པ་ཆེན་ པོས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚིག་དོན་འོས་པ་རྣམས་ལ་འཆད་པ་དང་། བློ་ལ་བླངས་པ་ཕྱིར་ཞིང་གོམས་པའི་ཕྱིར་ཁ་འདོན་བྱེད་པ་དང་བཞི་ངག་གི་ལས་དང་། རིགས་པའི་སྒོ་ནས་དེའི་དོན་ལ་སེམས་ ཞིང་དཔྱོད་པ་དང་། བསམ་པའི་དོན་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྒོམ་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་སོ། །ཆོས་སྤྱོད་གཅིག་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྐྱེ་བ་དེའང་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྤྱོད་ དེ་བཅུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསོད་ནམས་རང་གཞན་གྱིས་ཚད་བཟུང་བར་མི་ནུས་པས་བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །བཞི་པ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་སྤྱོད་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་ མདོ་ལས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་སྤྱོད་ཤིན་ཏུ་འབྲས་བུ་ཆེ་བར་བསྟན་གྱི་ཉན་ཐོས་གྱི་ཐེག་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཐེག་ཆེན་ནི་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ བྱ་བར་རོ་གཅིག་པས་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་དམན་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ཕྱིར་དང་། འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྷག་མེད་ཀྱི་མྱང་འདས་ནའང་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་མ་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 2-678 གསུམ་པ་རྣམ་པ་གང་གིས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། མི་གཡེང་བ་ཞི་གནས་བཤད་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལྷག་མཐོང་བཤད་པའོ། །དང་ པོ་ནི་གཡེང་བ་དྲུག་གིས་མི་གཡེང་བའི་ཞི་གནས་དང་། ཡི་གེ་སོགས་བཅུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྱུར་པ་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པ་ནི། བསམ་གཏན་དུ་བྱ་བ་དང་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་ སུ་མཐུན་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་པོ་སྒོམ་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། གཡེང་བ་དྲུག་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཚེ་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་ལྔ་གང་རུང་གཅིག་བྱུང་བས་ ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གཡེང་བ་སྟེ་ཕྱི་རོལ་ཏུ་བལྟས་པའི་ཕྱིར་དང་། །དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་འཕོས་ནས་ཡིད་ཤེས་ཕྱི་རོལ་འདོད་ཡོན་ལྔའི་ཡུལ་ལ་འཕྲོ་ཞིང་ འཇུག་པའི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གཡེང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དེའི་སྲེད་པས་རོ་མྱངས་པ་དགེ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ཞི་ལྷག་མཉམ་འཇུག་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་གཡེང་བས་ནང་ གི་གཡེང་བ་དང་། བདག་ལ་འདི་ནི་བསམ་གཏན་པ་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་ནོ་ཞེས་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་མཚན་མའི་བསམ་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་བསམ་པ་ལོག་པས་དགེ་བ་ཐོབ་པའམ་མ་ཐོབ་པ་ལས་གཡེང་བས་ཡིད་ཆེས་པའི་བསམ་པ་མཚན་མར་བྱས་པའི་གཡེང་བ་དང་། 2-679 ངའོ་སྙམ་དུ་ཁ

【現代漢語翻譯】通過專注，身體的四種行為是：聽他人誦讀；以極大的恭敬心自己誦讀；以極大的信心將佛法銘記於心；以極大的努力向他人講解大乘佛法的精髓。口頭的四種行為是：爲了複習和鞏固所學，進行背誦。意念的行為是：通過理性的方式思考佛法的含義，並通過等持的智慧來禪修。僅僅是一種佛法行為就能產生巨大的功德，因此，這十種佛法行為所帶來的功德是無法估量的，是無量功德的源泉。第四個原因是，大乘佛法的修行會帶來巨大的果報：為什麼經典中說大乘佛法的修行會帶來巨大的果報，而不是小乘佛法呢？有兩個原因：大乘佛法與利益一切眾生的願望息息相關，因此，它比小乘佛法更殊勝；大乘佛法永不消逝，只要世界存在，它就不會停止，即使在無餘涅槃中也不會中斷。第三，如何修持與正法相應的法，有三個方面： общей форме， общей форме， общей форме。首先是總的解釋本質，其次是解釋不散亂的止觀，第三是解釋不顛倒的毗缽舍那（梵文：Vipaśyanā，內觀）。第一點是，通過修持不被六種散亂所擾亂的止觀，以及修持不顛倒的毗缽舍那，即對文字等十種事物進行觀照，這兩種修行都與禪定和智慧的修行相一致，因此，修持這二者就是修持與正法相應的法。第二點是，六種散亂是指在入定的時候，五種識中的任何一種產生，都會導致從禪定中出離，這是自性散亂，因為向外看；當目標轉移，意識沉溺於五欲的境界時，這是向外散亂；同樣，由於對快樂的渴望，從善良的禪定中昏沉和掉舉，從止觀雙運的禪定中散亂，這是向內散亂；認為『我是禪定者，我是有功德的人』，這種基於表相的思維會擾亂禪定，這種基於信念的散亂，會因為獲得或未獲得功德而散亂，這是以信念為表相的散亂。

【English Translation】 Through focus, the four actions of the body are: listening to others recite; reciting oneself with great reverence; imprinting the Dharma on one's mind with great faith; and explaining the essence of the Mahayana Dharma to others with great effort. The four actions of speech are: reciting to review and consolidate what has been learned. The actions of the mind are: contemplating the meaning of the Dharma through rational means, and meditating with the wisdom of equanimity. Merely one Dharma practice can generate immense merit, therefore, the merit brought about by these ten Dharma practices is immeasurable, a source of limitless merit. The fourth reason is that the practice of Mahayana Dharma brings great fruition: Why do the scriptures say that the practice of Mahayana Dharma brings great fruition, and not the Hinayana Dharma? There are two reasons: Mahayana Dharma is intimately connected with the desire to benefit all sentient beings, therefore, it is more excellent than Hinayana Dharma; Mahayana Dharma never ceases, as long as the world exists, it will not stop, even in Nirvana without remainder, it will not be interrupted. Third, how to practice the Dharma in accordance with the true Dharma, there are three aspects: explaining the essence in general, explaining the Shamatha (止觀，Śamatha，śamatha，calm abiding) that is not distracted, and explaining the Vipassanā (毗缽舍那，Vipaśyanā，vipaśyanā，insight meditation) that is not inverted. The first point is that by practicing Shamatha that is not disturbed by the six distractions, and by practicing Vipassanā that is not inverted, that is, contemplating the ten things such as letters, these two practices are consistent with the practice of Samadhi (禪定，Samādhi，samādhi，concentration) and wisdom, therefore, practicing these two is practicing the Dharma in accordance with the true Dharma. The second point is that the six distractions refer to the fact that when entering Samadhi, any one of the five consciousnesses arises, which will lead to leaving Samadhi, this is self-nature distraction, because looking outward; when the target shifts and the consciousness indulges in the realm of the five desires, this is outward distraction; similarly, due to the desire for pleasure, drowsiness and agitation from good Samadhi, distraction from the Samadhi of Shamatha-Vipassanā in union, this is inward distraction; thinking 'I am a meditator, I am a person with merits', this kind of thinking based on appearances will disturb Samadhi, this kind of distraction based on faith will be distracted by gaining or not gaining merits, this is distraction with faith as an appearance.

ེངས་པས་བདག་བསྟོད་གཞན་སྨོད་བྱེད་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་བག་ཆགས་སམ་འཇིགཾ་ལ་བརྟེན་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་ངའོ་ངའི་ཞེས་དང་པོར་འཛིན། བར་དུ་དེ་དང་སེམས་ཀྱི་ རྒྱུད་འདྲེས་ཤིང་ཚོར་བ་དེ་ལ་བཀྲ་བར་འཛིན་པ་ནི་བདག་བསམ་གཏན་པའོ་ཞེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ངའོ་སྙམ་པའི་ངར་འཛིན་གྱི་གཡེང་བ་དང་། རིགས་མ་ངེས་པ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ རིགས་ཐེག་ཆེན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྐྲག་པའི་རྒྱུས་སྙོམས་འཇུག་དམན་པའམ་ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱི་འཕྲོ་ཞིང་གཡེང་བ་ནི། སྙོམས་འཇུག་གམ་ཐེག་ པ་མཆོག་ཡིད་བྱེད་ལས་གཡེང་བ་སྟེ། གཡེང་བ་དྲུག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་བུར་བློ་ལྡན་བྱང་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་གཡེང་བ་དྲུག་བྲལ་གྱི་ཞི་གནས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། ། གསུམ་པ་ལ་གསུམ་ལས་དང་པོ་མདོར་བསྟན་པ་ནི། ཡི་གེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། མི་ འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། མཚན་ཉིད་གཉིས་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། མ་དག་པ་དང་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། 2-680 གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། མི་བསླུ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། ཁེངས་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ་དངོས་པོ་བཅུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིས་ པ་རྒྱས་བཤད་ལ་དགུ་ལས། དང་པོ་ཡི་གེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི། ཡི་གེ་རྣམས་མ་ནོར་མ་ཐོགས་པར་འབྲེལ་ཆགས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་འདིའི་མིང་འདིའོ་ཞེས་ མིང་དོན་གྱི་བརྡ་ལ་གོམས་ཤིང་འདྲིས་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་རྣམས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཡི་གེ་སྔ་ཕྱི་བརྗོད་པ་རྒྱུན་ཆད་དེ་མ་འབྲེལ་ཕྱིར་དང་མིང་དོན་འདིའོ་ཞེས་ བརྡ་མ་འདྲིས་པ་སྟེ་མིང་དང་མིང་ཅན་དུ་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་གཉིས་མེད་པའམ་གང་རུང་མ་ཚང་བ་ཡི་གེ་རྣམས་དོན་མེད་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་དེ་ནི་དོན་ཀུན་ རྫོབ་ཏུ་སྟེ་ཡི་གེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །གཉིས་པ་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་སྟེ་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་གཞན་དབང་དེ་ ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་གཟུང་འཛིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་དེ་ལྟར་གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དོན་མ་མཐོང་བ་དེ་ནི་ཡེ་གེ་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ཡི་གེའི་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། 2-681 གཟུང་འཛིན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་རྣམ་པར་སྤངས། གཟུང་འཛིན་དུ་འཁྲུལ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ཡིད་བྱེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལ

【現代漢語翻譯】由於傲慢，即因自讚毀他的我慢習氣或恐懼，最初執著于禪定的快樂，認為『這是我』、『這是我的』。中間，心與禪定體驗交融，執著于那種感覺，認為『我是禪定者』，心中想著『我』，產生我執的散亂。由於不確定根基，或者因為聲聞等種姓而修習大乘，或者因為害怕輪迴的痛苦而修習低劣的禪定，或者沉溺於小乘，心神不定而散亂。這就是從禪定或大乘的修習中散亂。散亂的六種特徵，有智慧的菩薩們應當完全瞭解，並修習遠離六種散亂的止觀。第三部分有三個方面，首先是總的闡述：文字不顛倒，意義不顛倒，作意不顛倒，不退轉不顛倒，體性有兩種，即自性不顛倒，共相不顛倒，不清凈和清凈不顛倒，突發的不顛倒，不欺騙不顛倒，沒有驕慢不顛倒，這十種事物應當瞭解。第二是詳細解釋，有九個方面。首先是文字不顛倒：爲了不錯亂、不阻礙地連續不斷地說出文字，並且因為熟悉和習慣於『這個意義是這個名稱』的名詞術語，從而使文字變得有意義。如果前後文字的表達中斷，不連貫，或者不熟悉『這個是這個名稱』的術語，即名稱和所指沒有關聯，或者兩者不完整，那麼文字就沒有意義。像這樣瞭解和看到，一切意義都是世俗的，這就是文字不顛倒。第二是意義不顛倒：顯現為能取和所取二相，即產生能取和所取現象的依他起，並非如其所顯現的那樣存在能取和所取。因此，不見到產生能取和所取錯覺的智慧之因，就是繫縛文字之因，這就是文字的意義不顛倒。斷除了能取和所取的實有，斷除了能取和所取的自性空性。

【English Translation】 Due to arrogance, that is, the habit of pride that praises oneself and disparages others, or fear, one initially clings to the bliss of Samadhi (ཏིང་ངེ་འཛིན་, समाधि, samādhi, concentration), thinking, 'This is me,' 'This is mine.' In the middle, the mind merges with the Samadhi experience, clinging to that feeling, thinking, 'I am a meditator,' and the mind thinks 'I,' giving rise to the distraction of self-grasping. Because of an uncertain foundation, or because of practicing the Mahayana due to the lineage of Sravakas (ཉན་ཐོས་, श्रावक, śrāvaka, Hearer) and others, or because of practicing inferior Samadhi due to fear of the suffering of Samsara (འཁོར་བ་, संसार, saṃsāra, cyclic existence), or indulging in the Hinayana (ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་, हीनयान, hīnayāna, Lesser Vehicle), the mind is restless and distracted. This is distraction from the practice of Samadhi or the Mahayana. The characteristics of the six distractions should be fully understood by wise Bodhisattvas, and they should practice tranquility that is free from the six distractions. The third part has three aspects, the first of which is a general statement: letters are not inverted, meanings are not inverted, attention is not inverted, non-regression is not inverted, and there are two kinds of characteristics, namely, self-characteristics are not inverted, common characteristics are not inverted, impurity and purity are not inverted, sudden occurrences are not inverted, non-deception is not inverted, and non-arrogance is not inverted. These ten things should be understood. The second is a detailed explanation, which has nine aspects. The first is that the letters are not inverted: in order to express the letters continuously and without interruption, and because of familiarity and habituation with the terminology 'this meaning is this name,' the letters are made meaningful. If the expression of the preceding and following letters is interrupted and incoherent, or if one is not familiar with the terminology 'this is this name,' that is, the name and the referent are not related, or if the two are incomplete, then the letters are meaningless. Knowing and seeing in this way, all meanings are conventional, and this is the non-inversion of letters. The second is that the meaning is not inverted: the Other-powered (གཞན་དབང་, परतंत्र, paratantra, dependent nature) that appears as the two aspects of grasper and grasped, that is, the phenomenon of grasper and grasped, does not exist as grasper and grasped as it appears. Therefore, not seeing the cause of the wisdom that produces the illusion of grasper and grasped is the cause of binding letters, and this is the non-inversion of the meaning of letters. The reality of the grasper and grasped is abandoned, and the emptiness of the nature of the grasper and grasped is abandoned.

ོག་པ་ནི། གཟུང་འཛིན་དུ་ རྟོག་པ་དེ་ཡིས་རིགས་འདྲ་བ་སྐྱེད་པའི་བག་ཆགས་ཀུན་གཞི་ལ་བསྒོས་པའི་བག་ཆགས་དེ་ནི་འབྲས་བུ་བག་ཆགས་ལ་རྒྱུ་རྟོག་པའི་མིང་གིས་བཏགས་ཏེ་རྟོག་པ་ཡིད་བྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ་སྔར་ གྱི་རྟོག་པ་དེ་བག་ཆགས་དེའི་ས་བོན་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་གནས་སམ་རྟེན་ཡིན་པས་སམ། ཡང་ན་མ་འོངས་པ་ན་གཉིས་སྣང་གི་རྟོག་པ་འབྱུང་བ་དེའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདི་ ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །ཡུལ་གང་ལ་ན་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ་ཡིད་བྱེད་ནི་གཟུང་འཛིན་དུ་རྟོག་པའི་ འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་ལ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི། དོན་གྱིས་ཡོད་དང་མེད་པ་གོང་དུ་གཉིས་སུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ ཡིན་ཞེས་སོགས་བཤད་པ་སྟེ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་རྨི་བའི་རྨི་ལམ་དང་ཆུ་ཟླ་དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་བྲག་ཆ་ལ་སོགས་པ་ནི་གླང་པོ་ཆེ་དང་ཆུ་དང་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་དང་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་མེད་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པས་གཏན་མེད་མིན་པ་བཞིན་དུ་དོན་ཡང་སྣང་བ་ལྟར་གཟུང་འཛིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་འཁྲུལ་ཙམ་དུ་གཏན་མེད་མ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། 2-682 དེ་ལྟར་དོན་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་མཐོང་ནས་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་མི་འཕྲོ་བར་མཐོང་བ་དེ་ནི་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་ བྱང་སེམས་ཡོད་མེད་དུ་མི་རྟོག་པས་ཡོད་དང་མེད་པར་སེམས་མི་འཕྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཕྲོ་བ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེའོ། །འདིའང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ གྱི་དོན་དམ་དུ་མ་ཡིན་ཏེ་དོན་དམ་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི། མིག་ནས་ ཡིད་ཀྱི་བར་དང་གཟུགས་ནས་ཆོས་ཀྱི་བར་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་བརྡར་བཏགས་པའི་མིང་ཙམ་ཁོ་ན་བས་བཏགས་པ་མེད་པ་སྟེ་ དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ནི་བཏགས་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཡུལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། ། རང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དོན་དམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལའོ། །དེའང་དག་པ་གཞན་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ཟེར་རོ། །དོན་དམ་བརྗོད་དུ་མེད་པས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་འཛིན་པ་མེད་དོ། ། 2-683 འདིའང་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་རྟོག་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དྲུག་པ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱི་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཆོས

【現代漢語翻譯】那麼，什麼是顛倒分別呢？執著于能取和所取的分別，這種分別會產生相似的習氣，這些習氣被薰染在阿賴耶識（kun gzhi，梵文：ālayavijñāna，梵文羅馬擬音：ālayavijñāna，漢語字面意思：一切的根本識）上，這種習氣被稱為果習氣，而能取和所取的分別則被稱為因分別，也就是作意。先前的分別就是這個習氣的種子生長的處所或所依，或者說是未來產生二取顯現的分別的處所。因此，這才是如理作意。對於什麼境如理作意呢？對於能取和所取二者顯現之因的阿賴耶識如理作意，因為作意是通過執著于能取和所取的分別的意識而薰染在阿賴耶識上的。第四，對於不散亂如理作意。意思是說，對於實際上存在與不存在的事物，先前已經顯現為二取，但實際上並非如此等等的說法。例如，幻化的大象、海市蜃樓、夢中的男女、水中的月亮、乾闥婆城、回聲等等，雖然大象、水、男女、月亮等事物實際上並不存在，但卻以錯覺的方式存在，並非完全不存在。同樣，事物也並非如顯現的那樣以能取和所取的方式存在，但也不是完全不存在，而是以錯覺的方式存在。因此，像看待幻象等事物一樣看待事物，不讓心散亂于存在與不存在的任何一方，這就是對於不散亂如理作意。這種如理作意使菩薩不執著于存在與不存在，因此心不散亂于存在與不存在。不散亂就是中觀之路的等持（ting nge 'dzin）。這在世俗諦（kun rdzob）中是如理作意，但在勝義諦（don dam）中則不是，因為在勝義諦中，如理作意是不分別的。第五，對於自相如理作意。意思是說，從眼根到意根，從色法到法，十二處（skye mched bcu gnyis）的自性，一切所知事物，僅僅是本體和差別的假名安立，除此之外沒有其他。這樣理解是阻止一切分別進入一切法的對治法，因此這是對於境的自相如理作意。什麼是自相呢？是勝義自相，是不可言說的。這也被稱為清凈他空（dag pa gzhan dbang）。因為勝義是不可言說的，所以在世俗中不執著于僅僅是名稱。這僅僅是名稱的分別，在世俗中是如理作意。第六，對於共相如理作意。法界（chos kyi dbyings）是法...

【English Translation】 Then, what is the reversed conceptualization? The conceptualization that grasps onto the grasper and the grasped. This conceptualization generates similar habits, and these habits are imprinted on the ālaya-vijñāna (kun gzhi, Sanskrit: ālayavijñāna, Romanized Sanskrit: ālayavijñāna, literal meaning: the basis of everything). This habit is called the fruit habit, and the conceptualization of the grasper and the grasped is called the causal conceptualization, which is attention. The previous conceptualization is the place or basis where the seed of that habit grows, or it is the place where the appearance of dualistic grasping will arise in the future. Therefore, this is correct attention. To what object is correct attention applied? Correct attention is applied to the ālaya-vijñāna, which is the cause of the appearance of the grasper and the grasped, because attention is imprinted on the ālaya-vijñāna through the consciousness that grasps onto the grasper and the grasped. Fourth, correct attention to non-distraction. This means that what appears as dualistic grasping, which is actually existent and non-existent, is not actually so, and so on. For example, an illusory elephant, a mirage, men and women in a dream, the moon in water, a city of gandharvas, an echo, and so on. Although elephants, water, men and women, the moon, and so on, do not actually exist, they exist as mere illusions, and are not completely non-existent. Similarly, things do not exist as the grasper and the grasped as they appear, but they are not completely non-existent, but exist as mere illusions. Therefore, seeing things as illusions and so on, and not letting the mind be distracted to either existence or non-existence, is correct attention to non-distraction. This correct attention prevents bodhisattvas from clinging to existence or non-existence, so the mind is not distracted to existence or non-existence. Non-distraction is the samādhi (ting nge 'dzin) of the Middle Way. This is correct attention in conventional truth (kun rdzob), but not in ultimate truth (don dam), because in ultimate truth, correct attention is non-conceptual. Fifth, correct attention to self-nature. This means that the nature of the twelve sources (skye mched bcu gnyis), from the eye to the mind, from form to dharma, all knowable things, are merely names imputed to the essence and difference, and there is nothing else. Understanding this is the antidote that prevents all conceptualizations from entering all dharmas, so this is correct attention to the self-nature of the object. What is self-nature? It is ultimate self-nature, which is inexpressible. This is also called pure other-emptiness (dag pa gzhan dbang). Because ultimate truth is inexpressible, there is no clinging to mere names in conventional truth. This conceptualization of 'merely names' is correct attention in conventional truth. Sixth, correct attention to general characteristics. The dharma-dhātu (chos kyi dbyings) is dharma...

་བདག་མེད་པ་ནི་མ་གཏོགས་པར་འདི་ལྟར་ ཆོས་གཟུགས་ཅན་ནམ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་གཟུང་འཛིན་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ཆོས་རྣམས་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཡོད་ པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་དབྱིངས་དེ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །འོ་ན་སྔར་གྱི་རང་བཞིན་དང་ཁྱད་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པ་ ཉིད་སྒྲོ་འདོགས་པའི་གཉེན་པོར་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དོན་དམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཀུན་བརྟགས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་མཚན་ཞེས་འདོད་པས་ཞེ་བ་ཐ་ དད་པས་ཁྱད་པར་བཞག་གི་དོན་ལ་ཁྱད་མེད་ཅེས་འགྲེལ་བཤད་མཛད་པ་བཞེད་དོ། །བདུན་པ་མ་དག་པ་དང་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི། ཀུན་གཞི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ ཡིད་ལ་བྱེད་རྟོག་པ་མ་སྤངས་པའི་ཆོས་དབྱིངས་དེ་ནི་མ་དག་པ་དང་། དེ་སྤངས་པ་ལས་ཆོས་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་མ་དག་པ་དང་དག་པ་དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། ། 2-684 སྔ་ཕྱི་འདི་གཉིས་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །བརྒྱད་པ་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཡེ་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་ རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་སྔར་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་མ་དག་པ་དང་ཕྱིས་དག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ནི་ཆོས་དབྱིངས་ལ་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བས་ཏེ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དེའང་མ་དག་པ་ དང་དག་པ་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དགུ་པ་སྐྲག་མེད་ཁེངས་མེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་ནི་གང་ཞིག་ ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་པར་དག་པ་མེད་དེ་བརྟགས་པ་ལྟར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་པོའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་གིས་ མ་དམིགས་པས་སོ། །དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཞན་དབང་ལ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་མེད་དེ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང་། གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །འོ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་ལ་སྤང་བླང་གི་ཕྱིར་འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཉེས་པ་མེད་དེ། ཆོས་དབྱིངས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་དག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 2-685 ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་དག་ཆོས་དང་གང་ཟག་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུའི་ཉོན་མོངས་འགྲིབ་པའང་མེད་ལ། རྣམ་བྱང་གི་ཕྱོགས་ལ་གང་ ཟག་དང་ཆོས་སུའི་དྲི་མ་དག་པར་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་མེད་ན་གང་གི་ཕྱིར་ངའི་འདི་མེད་དོ་ཞེས་སྐྲག་པ་དང་། ང་ཡིས་ཁྱད་པར་འདི་ཐོབ་བོ་ཞ

【現代漢語翻譯】除了無我之外，沒有有色或無色的法，因為諸法是不可言說且不可執取的自性。因此，諸法無有差別地存在，所以法界是共同的體性。如是知曉，即是對共同體性的如實了知。那麼，這與之前的自性有何區別呢？因為言說本身是破除增益的對治，不可言說的體性是勝義的體性。而遍計所執自性認為無我是諸法的共同體性，所以安立差別在於意樂不同，但在意義上沒有差別。這是解釋的意趣。第七，對不清凈和清凈的如實了知是：阿賴耶識作為因，是顛倒的，未捨棄作意分別的法界是不清凈的。捨棄之後，法界是清凈的。如是知曉，也是對不清凈和清凈的如實了知。這前後二者也是世俗諦中的如實了知。第八，對突發產生的如實了知是：法界如虛空般，本來就是自性清凈的。所以，之前被突發的垢染所染而不清凈，之後清凈，這二者是法界突發產生的。如是知曉，也是對不清凈和清凈突發產生的世俗諦中的如實了知。第九，對無懼無驕的如實了知是：遍計所執的諸法，無論是雜染還是清凈都不存在，因為如所計度的能染污的補特伽羅和法不存在。因為沒有以現量和比量見到這樣的補特伽羅和法。對於清凈的世間智慧的行境他性來說，無論是雜染還是清凈都不存在，因為是不可言說和無二的自性。那麼，對於雜染和清凈，因為有斷證的緣故，努力豈不是變得無意義了嗎？沒有過失，因為法界會轉變為雜染和清凈。因為沒有雜染和清凈的法和補特伽羅。因此，在雜染方面，沒有補特伽羅和法的雜染減少；在清凈方面，沒有補特伽羅和法的垢染清凈而變得殊勝。那麼，因為什麼而生起『我沒有這個』的恐懼，以及『我獲得了這個殊勝』的驕傲呢？

【English Translation】 Apart from selflessness, there is no such thing as a form or formless dharma, because all dharmas are of a nature that is inexpressible and ungraspable. Therefore, dharmas exist without distinction, so the dharmadhatu is the common characteristic. Knowing this as such is a non-mistaken understanding of the common characteristic. So, what is the difference between this and the previous nature? Because speech itself is an antidote to imputation, the nature of inexpressibility is the characteristic of ultimate truth. And the imputed nature considers selflessness to be the common characteristic of all dharmas, so the difference is established by different intentions, but there is no difference in meaning. This is the intended explanation. Seventh, the non-mistaken understanding of impurity and purity is: Alaya-vijnana (藏文：ཀུན་གཞི་，梵文天城體：ālaya-vijñāna，梵文羅馬擬音：ālaya-vijñāna，漢語字面意思：阿賴耶識) as the cause is inverted, and the dharmadhatu that has not abandoned conceptual thought is impure. After abandoning it, the dharmadhatu is pure. Knowing this as such is also a non-mistaken understanding of impurity and purity. These two, earlier and later, are also non-mistaken understandings in conventional truth. Eighth, the non-mistaken understanding of what arises suddenly is: The dharmadhatu, like space, is inherently pure by nature. Therefore, the two, previously impure due to sudden defilements and later pure, arise suddenly in the dharmadhatu. Knowing this as such is also a non-mistaken understanding in the conventional truth of the sudden arising of impurity and purity. Ninth, the non-mistaken understanding of fearlessness and lack of pride is: The dharmas of imputed nature, whether defiled or purified, do not exist, because the defiling person and dharma as conceived do not exist. Because such a person and dharma are not perceived by direct perception or inference. For the object of pure worldly wisdom, other-powered nature, neither defilement nor purification exists, because it is of an inexpressible and non-dual nature. So, for defilement and purification, since there is effort for abandonment and realization, wouldn't effort become meaningless? There is no fault, because the dharmadhatu transforms into defilement and purification. Because there is no defiled or purified dharma or person. Therefore, in the aspect of defilement, there is no decrease in the defilement of a person or dharma; in the aspect of purification, there is no distinction in the purification of the defilement of a person or dharma that becomes superior. So, why does the fear of 'I don't have this' and the pride of 'I have obtained this superiority' arise?

ེས་ང་རྒྱལ་དུ་འགྱུར་བ་ཅི་ ཡོད་དེ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་འདིར་སྐྲག་མེད་ཁེངས་མེད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་པོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་སྒྲ་དོན་དང་བྲལ་བའི་ ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར། གཉིས་པས་ཆ ོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་འཛིན་གཉིས་དང་བྲལ་བར་རྟོགས་ལ། གསུམ་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཞི་གཟུང་འཛིན་དུ་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་གནས་ངན་ལེན་སྤོང་བར་འགྱུར། བཞི་པས་སྟོང་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ལ་མི་གཡེང་བར་འགྱུར། ལྔ་པས་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར། དྲུག་པས་བྱང་སེམས་རྣམ་དག་གི་དམིགས་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར། བདུན་པས་ཆོས་ དབྱིངས་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང་མ་སྤངས་པ་ལ་མཁས་པ་དང་། བརྒྱད་པས་ཆོས་དབྱིངས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་དག་འབྱུང་བའི་དུས་གཉིས་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་ལ། ཐ་མས་དབྱིངས་ཟད་འཕེལ་མེད་པས་འགྱུར་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་ལ། 2-686 ཡང་ན་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ་ངེས་པར་འབྱུང་ཞེས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །གསུམ་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་རྣམས་མདོའི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་དང་སྦྱར་བ་ན་ཇི་སྐད་གཅིག་ཏུ་ཡང་མདོ་ སྡེ་ལས། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། གནས་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་ མོངས་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཉིད་དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་། འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པའོ། ཞེས་སྔར་གྱི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་བཅུ་པོ་དེ་ཕྱི་ཅི་ ལོག་གིས་མི་གཞོམ་ཞིང་། དེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པས་རྫས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བས་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་ལ། རྡོ་རྗེ་ནི་མདོའི་ཚིག་འདི་དག་གིས་བཤད་པར་བྱེད་པས་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ རྣམས་སོ། །ཡང་ན་རྡོ་རྗེ་བཞིན་དུ་མི་གཞོམ་པའི་ཚིག་ཡིན་པས་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་ཡི་གེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་དོན་ཡོད་པ་དང་མེད་པའོ། །གཉིས་མེད་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བས་ གཉིས་སུ་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གི་དོན་ཕྱི་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །ཡིད་བྱེད་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པས་གནས་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པས་མཐའ་གཉིས་སུ་མི་འཕྲོ་བ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། 2-687 རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་ཡོངས་གྲུབ་གཉིས་ནི་མི་རྟོག་པ་དང་། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟོག་པའི་མུན་པ་དང་བྲལ་བས་འོད་གསལ་བ་དང་། མ་དག་པ་དང་དག་པས་ཕྱེ་བ་ནི་ ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་དང་། གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་གློ་བུར་དུ་བྱུང་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་། སྤང་གཉེན་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་སྐྲག་མེད་ཁེངས་མེད་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་ པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པ་དང་སྦྱར་རོ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་འཇུག་པའི་དོན་ལུས་ནི

【現代漢語翻譯】是什麼導致驕傲？實際上什麼也沒有。這是指在此處無畏、無驕傲，並且對世俗諦沒有顛倒的理解。如此不顛倒的理解，第一點是菩薩（bodhisattva）能夠證悟所有離言語和意義的法。第二點是證悟所有法遠離能取和所取二元對立。第三點是捨棄顛倒之基，即執著于能取和所取的自性，從而避免惡趣。第四點是對空性的專注不會動搖。第五點是精通世俗諦和勝義諦。第六點是精通菩薩清凈的所緣。第七點是精通法界（dharmadhatu）的遮障，以及已斷除和未斷除的遮障。第八點是了知法界中染污和清凈生起的兩個時期並非虛假。最後，徹底了知法界是無盡、無增減、不變異的。或者，有些人說，『斷除一切遮障，必定會解脫』。第三，將這些不顛倒的理解與經部的金剛句相結合，正如經部所說：『有和無，以及不顛倒，和住處，如幻，以及非分別，以及自性光明，以及染污和清凈，以及如虛空，以及無減損，以及無殊勝。』這十種不顛倒的智慧不會被顛倒所摧毀，並且它們摧毀一切顛倒，因此類似於物質的金剛，故稱為金剛。金剛是由這些經部的語句所闡述的，因此是金剛句。或者，因為這些詞語像金剛一樣不可摧毀。其中，對於文字的不顛倒理解是有和無。因為顯現為無二的體性，所以對於意義的不顛倒理解是金剛句的意義不顛倒。因為作意是因，所以住處。因爲了知如幻，所以不會落入二邊，即如幻。自性是能境和所境，圓成實性二者，即非分別。共相的自性是遠離分別的黑暗，即光明。由不清凈和清凈區分，即染污和清凈。突發產生的，雖然遮障是突發產生的，但不會改變，即如虛空。對於捨棄對治的無畏和無驕傲，即無遮障和無殊勝。金剛句的進入之義是身體。

【English Translation】 What causes pride? Actually, there is nothing. This refers to being fearless and without pride here, and having a non-inverted understanding of the conventional truth. Such a non-inverted understanding, the first point is that a Bodhisattva (bodhisattva) is able to realize all dharmas that are beyond words and meanings. The second point is to realize that all dharmas are free from the duality of grasper and grasped. The third point is to abandon the basis of inversion, which is clinging to the nature of grasper and grasped, thereby avoiding bad rebirths. The fourth point is that the focus on emptiness will not waver. The fifth point is to be proficient in the conventional truth and the ultimate truth. The sixth point is to be proficient in the pure object of a Bodhisattva. The seventh point is to be proficient in the obscurations of the dharmadhatu (dharmadhatu), and the obscurations that have been eliminated and not eliminated. The eighth point is to know that the two periods of defilement and purification arising in the dharmadhatu are not false. Finally, to thoroughly understand that the dharmadhatu is endless, without increase or decrease, and unchanging. Or, some say, 'Having abandoned all obscurations, one will definitely be liberated.' Third, combining these non-inverted understandings with the vajra words of the sutras, as the sutras say: 'Existence and non-existence, and non-inversion, and abiding, like illusion, and non-discrimination, and self-luminous, and defilement and purification, and like space, and without decrease, and without distinction.' These ten non-inverted wisdoms will not be destroyed by inversion, and they destroy all inversions, therefore they are similar to a material vajra, hence called vajra. The vajra is explained by these sutra statements, therefore they are vajra words. Or, because these words are indestructible like a vajra. Among them, the non-inverted understanding of letters is existence and non-existence. Because it appears as a non-dual nature, the non-inverted understanding of meaning is the meaning of the vajra words that is non-inverted. Because attention is the cause, therefore abiding. Because of knowing like illusion, therefore it does not fall into two extremes, that is, like illusion. The nature of self is the grasper and the grasped, both of the perfectly established nature, that is, non-discrimination. The nature of the general characteristic is being free from the darkness of discrimination, that is, luminous. Distinguishing by impurity and purity, that is, defilement and purification. Suddenly arising, although obscurations are suddenly arising, they do not change, that is, like space. For the fearlessness and non-pride of abandoning the antidote, that is, without obscuration and without distinction. The meaning of entering the vajra words is the body.

་བཞིར་བཞག་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་། དམིགས་པ་དང་། མི་རྟོག་པ་དང་། བརྒལ་ལན་ནོ། །དེ་ལའང་དང་ པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གསུམ་ལས། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་ཡོངས་གྲུབ་སྟེ་ཡི་གེ་དོན་ཡོད་མེད་བཞིན་དུ་གཉིས་མེད་དུ་ཡོད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པས་འདྲ་བས་སམ། ཡང་བརྟགས་པའི་སྒོ་ནས་ ཡི་གེ་དོན་ཡོད་མེད་དུ་མཐོང་བས་ཡོངས་གྲུབ་བརྗོད་མེད་དུ་རྟོགས་ཏེ། དེས་ན་ཡོངས་གྲུབ་ཡོད་མེད་དུ་བཤད་པའམ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ན་ཐེག་ཆེན་ཆོས་དབྱིངས་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་། ཕྱི་ ཅི་ལོག་གི་དམིགས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་ཡོངས་གྲུབ་ཅེས་བྱས་ཏེ་རྣམ་བཏགས་ཡིན་ཡང་ཀུན་བརྟགས་མིན་ཞེས་བཅད་དོ། །གཞན་ནི་ཡོད་མེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཡོངས་གྲུབ་ཏུ་བཤད་ཅེའོ། །ཀུན་བརྟགས་ནི་གཉིས་མེད་ལ་གཉིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། 2-688 གཞན་དབང་ནི་རྒྱུའི་ཆ་ནས་གནས་ཞེས་སོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ན་ཡོད་པ་ནི་ཡོངས་གྲུབ། མེད་པ་ཀུན་བརྟགས། ཕྱི་ཅི་མ་ལོག་པ་གཞན་དབང་སྟེ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཡོད་པ་དང་གཉིས་ཀྱིས་ སྟོང་པ་མེད་པའི་སྒྲོ་སྐུར་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་སྐྲག་མེད་ཁེངས་མེད་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གཅིག་ཏུ་བྱ་ཞིང་ཡི་གེ་དོན་ཡོད་མེད་གཉིས་རེ་རེར་བྱའོ། །དེའང་དང་པོ་གསུམ་ ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡིད་བྱེད་ཤེས་བྱའི་གནས་ཞེས་སོགས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འོག་ཏུ་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པར་གང་འཁྲུལ་ན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡོངས་གྲུབ་ཅེས་ཀྱང་འཆད་དུ་རུང་ཞེ་ན། མིན་ཏེ། འགྲེལ་པ་ལས། ཡོངས་གྲུབ་ཀུན་བཏགས་འཁྲུལ་ཞེས་པའང་ཀུན་བཏགས་ལ་མི་རུང་སྟེ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་དབང་ལ་རུང་སྟེ་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་སྐད་དུའང་། གཉིས་ ཀྱི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་མེད། །གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པའི་བདག་ཉིད་ཡོད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡོད་པ་གཞན་དབང་། མེད་པ་ཀུན་བརྟགས། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡོངས་གྲུབ་ཅེས་ཀྱང་འཆད་དུ་རུང་ངམ་ཞེ་ ན། མིན་ཏེ། འགྲེལ་པ་ལས། ཡོངས་གྲུབ་ཀུན་བརྟགས་གཞན་དབང་དག་ཚིག་དང་པོ་གསུམ་དང་གོ་རིམ་བཞིན་ཞེས་སོ། །འོན་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོའི་ཆོས་རྣམས་ལ། ། 2-689 སྔོན་གྱི་ལུང་སྙིང་ཡོངས་བཏང་སྟེ། །རང་ལྟ་མཆོག་ཏུ་གཟུང་མི་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང་། འགྲེལ་བཤད་མཛད་པ་ཉིད་མཁས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཡིན་པས་དགོངས་པ་བདག་ཅག་གིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་དེའི་ བཞེད་པ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ལུས་གཉིས་པ་དམིགས་པ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་ཡིན་པས་དམིགས་པའོ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ལུས་གསུམ་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འཆད་པ་ ནི། གང་གིས་མི་རྟོག་པ་ཡང་དག་ཤེས་པ་དང་། གང་ལ་མི་རྟོག་པ

【現代漢語翻譯】分為四種：自性、所緣、無分別和辯駁。首先，自性有三種：有和無是圓成實性（Pariniṣpanna，完全成就的），就像文字有意義和無意義一樣，以二無別的方式存在，因為二者無別而相似嗎？或者通過分析，文字被視為有意義和無意義，從而證悟圓成實性是不可言說的。因此，圓成實性被說成是有或無，或者說有三種形態，因為它是大乘法界清凈的同類因，並且是對治顛倒所緣的對治品，所以稱為圓成實性，雖然是假立的，但不是遍計所執性（Parikalpita，分別假立的）。另一種說法是，對於有和無沒有顛倒，所以說成是圓成實性。遍計所執性是在二無別中顯現二無別的自性，所以沒有顛倒。他性是就因的方面安立的。另一種說法是，有是圓成實性，無是遍計所執性，沒有顛倒是他性，因為遠離了執著能取和所取的二取，以及遠離了以二取為空的增益和損減。這樣，無懼和無驕傲二者沒有顛倒，可以視為一體，而文字有意義和無意義則各自獨立。其中，首先要將三者與『了知所知之相，證悟作意，所知之處』等結合起來。如果在後面對身體的安立上有所疑惑，也可以解釋為沒有顛倒是圓成實性嗎？不是的。因為在解釋中說：『圓成實性和遍計所執性是錯亂的』，這對於遍計所執性是不適用的，因為它是無。對於他性是適用的，因為它存在於錯亂為二的自性中。正如所說：『二的自性完全不存在，存在的是錯亂為二的自性。』這樣，也可以解釋為有是他性，無是遍計所執性，沒有顛倒是圓成實性嗎？不是的。因為在解釋中說：『圓成實性、遍計所執性、他性，與前三個詞的順序一致。』然而，世尊也說過：『非是分別之境界，甚深微妙諸法中，捨棄昔日之聖教，切莫固執己之見。』而且解釋的作者本身就是智者之王，所以他的意圖不是我們所能思議的，因此應當按照他的觀點來解釋。第二個身體，所緣，就是說這三種自性本身是所知的對境，所以是所緣。第三個金剛句，解釋無分別，就是說以何者無分別而如實了知，以及對於何者無分別。

【English Translation】 It is divided into four: self-nature, object, non-conceptualization, and refutation. First, there are three types of self-nature: existence and non-existence are the Pariniṣpanna (perfected nature), just as letters have meaning and no meaning, existing in a non-dual way, because they are similar in being non-dual? Or through analysis, letters are seen as having meaning and no meaning, thereby realizing that the Pariniṣpanna is inexpressible. Therefore, the Pariniṣpanna is said to be existent or non-existent, or to have three forms, because it is the homogeneous cause of the pure Dharmadhatu of the Mahayana, and because it is the antidote to the reversed object, it is called Pariniṣpanna, although it is imputed, it is not Parikalpita (imputed nature). Another saying is that there is no reversal for existence and non-existence, so it is said to be Pariniṣpanna. The Parikalpita manifests the self-nature of non-duality in non-duality, so there is no reversal. The other-powered nature (Paratantra) is established from the aspect of cause. Another saying is that existence is the Pariniṣpanna, non-existence is the Parikalpita, and non-reversal is the other-powered nature, because it is free from grasping the two graspers of subject and object, and free from the exaggeration and depreciation of emptiness with the two graspers. In this way, fearlessness and non-arrogance, the two that are not reversed, can be regarded as one, while letters with meaning and no meaning are independent. Among them, first, the three should be combined with 'knowing the characteristics of the knowable, realizing attention, the place of the knowable,' and so on. If there is doubt about the establishment of the body later, can it also be explained that non-reversal is the Pariniṣpanna? No. Because it is said in the explanation: 'The Pariniṣpanna and the Parikalpita are confused,' which is not applicable to the Parikalpita, because it is non-existent. It is applicable to the other-powered nature, because it exists in the nature of being confused into two. As it is said: 'The nature of two does not exist at all, what exists is the nature of being confused into two.' In this way, can it also be explained that existence is the other-powered nature, non-existence is the Parikalpita, and non-reversal is the Pariniṣpanna? No. Because it is said in the explanation: 'The Pariniṣpanna, the Parikalpita, and the other-powered nature are in the same order as the first three words.' However, the Blessed One also said: 'Not the realm of speculation, in the profound and subtle Dharmas, abandoning the teachings of the past, do not cling to your own views.' Moreover, the author of the explanation is himself the king of the wise, so his intention is not something we can conceive, therefore it should be explained according to his view. The second body, the object, is to say that these three self-natures themselves are the objects of knowledge, so they are the object. The third Vajra word, explaining non-conceptualization, is to say by what non-conceptualization is truly known, and for what there is no non-conceptualization.

་དེ་བཞིན་ཉིད་འོད་གསལ་བའི་ཞེས་ཚིག་སྦྱོར་བའོ། །དེ་བས་ན་འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཤེས་བྱ། དེ་ཤེས་བྱེད་མི་ རྟོག་ཡེ་ཤེས་སོ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ལྷག་མའི་ལུས་བཞི་པ་བརྒལ་ལན་ནི། འདི་ལྟར་ཁ་ཅིག་ཀུན་བཏགས་དང་གཞན་དབང་ཆོས་ཅན། གཟུང་འཛིན་དོན་དུ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། གཟུང་འཛིན་གྱི་རང་ བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་རྒྱུ་མ་དམིགས་པའོ་སྙམ་ན། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་པའི་མདོའི་ཚིག་གིས་ལན་བསྟན་ཏེ། རྟ་གླང་སོགས་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ནི་རྟ་གླང་མེད་ཀྱང་དེར་དམིགས་པས་མ་ ངེས་པ་མིན་ནོ། །ཡང་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཅན། སྔར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ལ་ཕྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་འཐད་པར་ཐལ། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ཁྱབ་བྱེད་འགལ་དམིགས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། 2-690 མ་ངེས་ཏེ། མདོའི་ཚིག་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཞེས་པས། ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་ཀྱང་གློ་བུར་སྤྲིན་གྱིས་བསྒྲིབས་པ་དང་ཕྱིས་སྤྲིན་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པ་ཆོས་ཅན། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འཁོར་བ་རྒྱུན་ཆད་ཅིང་མྱང་འདས་འཕེལ་བར་ཐལ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱུང་བས་སེམས་ཅན་ དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཉོན་མོངས་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ཐལ་འགྱུར་གཉིས་སུ་བྱེད་ན་སྒྱུ་མ་དམིགས་པ་དང་རང་བཞིན་གྱི་ཐལ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ པ་མེད་པ་ཞེས་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་འགྲིབ་འཕེལ་གྱི་གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པས་རྟགས་མ་གྲུབ་ལ། ཐ་སྙད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་རྣམ་བྱང་གི་ཕྱོགས་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྲིབ་པའང་ མི་མངོན་ན་རྒྱུན་ཆད་པ་ལྟ་ག་ལ་ཞིག་སྟེ། ནམ་མཁའ་སྤྲིན་དང་བྲལ་མ་བྲལ་གྱིས་འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་གཞག་གཉིས་པ་འགྲེལ་པས་བཀོད་པ་ནི། གང་ལ་གང་ཞིག་གང་ལས་འཁྲུལ། །མ་འཁྲུལ་གང་ཞིག་གང་ལས་དང་། །འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་འབྲས་བུ་ཉིད། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ནི་ཐ་མའོ། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅུ་པོ་རྣམས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་དང་མ་འཁྲུལ་བའི་ཡུལ་ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་བུ་དེའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ལྔ་སྟེ་ལྔ་གཉིས་བཅུ་བསྟན་པའོ། ། 2-691 དེ་ལ་གང་ལ་འཁྲུལ་ན་ཡི་གེའི་དོན་ཡོད་མེད་ལ་དངོས་པོར་ཞེན་པས་སོ། །གང་ཞིག་འཁྲུལ་ན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཕྱི་ཅི་མ་ལོག་པ་འཁྲུལ། རྒྱུ་གང་ལས་ན་གནས་རྟོག་པས་ བསྒོས་པའི་ཡིད་བྱེད་ལས་སོ། །མ་འཁྲུལ་པ་གང་ཞིག་ཅེ་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་མི་རྟོག་པའོ། །གང་ལ་མ་འཁྲུལ་ན་འོད་གསལ་བའོ། །འཁྲུལ་པ་དང་མ་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་བྱང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པའོ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཆོས

【現代漢語翻譯】『如是光明』是詞語的組合。因此，這裡要知道三種自性。了知它們的是無分別智。對於金剛句剩餘部分的四種駁斥，如下：有些人認為遍計所執和依他起是法，不應成為能取所取對境，因為它們沒有能取所取的自性。如果認為這是針對因的執著，那麼經文『如幻』已經給出了答案。如同變幻出的馬和牛，即使沒有真實的馬和牛，也能以它們為對境，所以這並不確定。此外，輪迴和涅槃的諸法，不應從先前被煩惱染污到後來完全清凈，因為它們的自性是光明的。如果認為這是對周遍相違的執著，那麼這並不確定。經文『如虛空』已經說明，虛空自性清凈，但會被突如其來的雲朵遮蔽，之後又會與雲朵分離。此外，以無分別智證悟真如，輪迴因此斷絕，涅槃因此增長，因為依靠它，從無始以來已經涌現了無數的佛陀，並且消除了無數眾生的煩惱。如果將這視為兩種推論，即如幻的執著和自性的推論，那麼，『它的減少是不存在的，它的卓越是不存在的』，意思是說，在勝義諦中，沒有減少和增長的補特伽羅和法，因此作為理由的宗法不成立。但在世俗諦中，眾生的界和清凈的方面是無限的，所以即使減少也不明顯，更不用說斷絕了。就像虛空，無論有云或無雲，都沒有增減。金剛句的第二種體系，由解釋進行安排，即：從何處、對何物、從何而生起錯亂？何物不亂、對何物不亂？錯亂與不亂的果，是二者的終點。這裡說到，金剛句這十句，錯亂與不亂的對境、本體、因、果，以及它們的究竟，這五者兩兩相對，共十種。其中，對何處錯亂呢？是對文字的意義存在與否執著于實有。何物錯亂呢？是二取的分別，對外境顛倒錯亂。從何處作為因而錯亂呢？是從被常執所染污的作意。什麼是不錯亂的呢？是如幻和無分別。對何處不錯亂呢？是對光明不錯亂。錯亂與不錯亂的共同之果是什麼呢？是與雜染和清凈相應的法，如虛空。

【English Translation】『Thusness is luminosity』 is a combination of words. Therefore, here one should know the three natures. What knows them is non-conceptual wisdom. Regarding the four refutations of the remaining part of the Vajra verses, as follows: Some argue that the imputed and the dependent are phenomena, and should not become objects of grasping and being grasped, because they do not have the nature of grasping and being grasped. If one thinks this is aimed at the cause, then the sutra phrase 『like an illusion』 has already provided the answer. Like a horse and an ox that have been conjured, even if there are no real horse and ox, one can still focus on them as objects, so this is not definite. Furthermore, the phenomena of samsara and nirvana should not go from being previously defiled to being completely purified later, because their nature is luminosity. If one thinks this is an adherence to pervasive contradiction, then this is not definite. The sutra phrase 『like space』 has already explained that space is pure in nature, but it can be obscured by sudden clouds, and later it will be separated from the clouds. Furthermore, by realizing suchness with non-conceptual wisdom, samsara is thereby cut off and nirvana is thereby increased, because relying on it, countless Buddhas have arisen from beginningless time, and the afflictions of countless sentient beings have been eliminated. If one considers this as two fallacies, namely the adherence to illusion and the fallacy of nature, then, 『Its decrease is non-existent, its excellence is non-existent,』 meaning that in ultimate truth, there are no persons or phenomena of decrease and increase, therefore the sign as reason is not established. But in conventional truth, the realm of sentient beings and the aspects of purification are limitless, so even decrease is not apparent, let alone cessation. Just like space, whether with or without clouds, there is no increase or decrease. The second system of the Vajra verses, arranged by the commentary, is: From where, to what, from what does confusion arise? What is not confused, to what is it not confused? The result of confusion and non-confusion, Is the end of the two. Here it is said that these ten Vajra verses show the objects, essence, cause, result, and their ultimate completion of confusion and non-confusion, these five in pairs, making ten. Among them, where does confusion occur? It is due to clinging to things as real, regarding the existence or non-existence of the meaning of words. What is confused? It is the dualistic conceptualization, which is confused about the external objects being inverted. From where as the cause does confusion arise? It is from the mental activity tainted by habitual clinging. What is not confused? It is like illusion and non-conceptualization. To what is it not confused? It is not confused about luminosity. What is the common result of confusion and non-confusion? It is the phenomena corresponding to both defilement and purification, like space.

་དབྱིངས་དེ་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་གློ་བུར་བ་དེ་དག་གི་ རང་བཞིན་མིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ཐ་མ་ནི་ཁ་ཅིག་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་གི་ཐ་མ་མྱང་འདས་སྟེ་འགྲིབ་འཕེལ་མེད་པས་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། གཞན་ ནི་འཁོར་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་འབྲི་པ་མེད་པས་འགྲིབ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་མཐའ་དང་། མྱང་འདས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་འཕེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་བྱང་གི་ཐ་མའོ་ཞེས་སོ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་རྩ་བས་མ་ཟིན་གྱི་ཞར་ལ་འོངས་པ་ཡིན་པས། འགྲེལ་པ་མཛད་པའི་སློབ་དཔོན་གྱིས་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིག་བཅད་གཉིས་ཀྱིས་བཟུང་བདེ་བའི་ཕྱིར་བསྡུས་པ་ནི། 2-692 ཡོད་མེད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་དང་། །གནས་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད། །མི་རྟོག་པ་དང་རང་བཞིན་གྱིས། །རྟག་པར་འོད་གསལ་ཉིད་དང་ནི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་དང་། །དེ་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟ་ བུ་ཉིད། །འགྲིབ་པ་མེད་དང་ལྷག་མེད་པ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ནི་བཅུ་ཞེས་བྱ། །ཞེས་སོ། །དོན་བཞི་པ་དགོས་པ་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པའི་ལམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་ཆེད་དུ་སྒྲུབ་པ་ནི། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་སློབ་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱར་ བར་བྱའོ། །ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བར་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ་གང་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང་། སྲོག་མེད་ པ་དང་། གསོ་བ་མེད་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་མེད་པ་དང་། གང་ཟག་མེད་པ་དང་། ཤེད་ལས་སྐྱེས་མེད་པ་དང་། ཤེད་བུ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་འདི་ནི་འོད་སྲུང་དབུ་མའི་ལམ་མོ་ཞེས་ བྱ་བ་ནས་མར་མེའི་དཔེ་གཉིས་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །འདི་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ཐ་དད་གཅིག་ཏུ་མཐར་རྟོག་པའི་དབྱེ་བ་ནི། དེ་ལོངས་སྤྱད་བྱ་གཟུགས་སོགས་དང་བདག་རྟག་པ་ཐ་དད་ཅེས་པ་དང་། 2-693 ནང་གི་མིག་སོགས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ཆོས་ཀྱི་བདག་དང་། ཕྱིའི་གཟུགས་སོགས་བདག་གི་བར་རྟོག་པ་ནི་གཟུགས་དང་བདག་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་མཐའ་དང་། མདོ་དེ་ལ་སྲོག་ཀྱང་གཞན་ལ་ལུས་ཀྱང་གཞན་པ་ དང་། སྲོག་དེ་ཉིད་ལུས་དེ་བཞིན་ཞེས་པ་ལྟ་བའང་མཐའ་སྟེ། མཐའ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། བདག་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པས་ཤེད་ལས་སོགས་མེད་པར་རྟོགས་ པའོ། །བདག་ལ་སེམས་ཅན་སོགས་ཀྱིས་སྨོས་པ་ནི་གཞན་གྱིས་བརྙས་པར་འགྱུར་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་དངོས་པོར་ཞེན་ནས་ར

【現代漢語翻譯】爲了表明，法界（藏文：དབྱིངས་）的自性並非由錯謬與非錯謬所產生的煩惱和清凈這些突發因素所決定。這兩者的終點，一些人認為是煩惱和清凈的終點是涅槃（藏文：མྱང་འདས་），因為它沒有減少和增加，所以沒有終極。另一些人則認為，輪迴是不可估量的，沒有減少，所以具有減少性的是遍計煩惱的終點；涅槃是不可估量的，沒有增加，所以沒有卓越性，具有這種狀態的是清凈的終點。以不顛倒的方式展示金剛十句，這是在根本未涉及的情況下順帶提及的。因此，著疏的論師爲了便於理解，用兩個過渡性的偈頌進行了總結：『存在與非存在，不顛倒，安住和如幻，不作意和自性，恒常光明以及，遍計煩惱和清凈，同樣如虛空，沒有減少和沒有剩餘，金剛十句如是說。』第四個意義，是爲了通過捨棄兩個極端之路而生起（智慧）而修持。在名為《寶積經》（梵文：Ratnakūṭa）的法門分類中，世尊（梵文：Ārya-Śūra）說：『善聽！想要學習大寶積法門分類的菩薩，應當如理作意於法。』什麼是如理作意於法呢？即是對諸法進行正確的辨別，了知無我，無有眾生，無有生命，無有滋養，無有士夫，無有人，無有勢力生，無有勢力子。善聽，這就是中道。』從這裡開始，一直到兩個燈火的比喻，都有廣泛的闡述。其中有兩點。第一點，對異體和一體的極端進行辨別：『所受用之色等與我，是常恒異體』，以及『內在的眼等色是可見之我，外在的色等是我』，認為色與我是一體的極端。經中也有『生命是異於身體的，身體也是異於生命的』，以及『生命即是身體』等觀點，這些都是極端。爲了完全捨棄這些極端，所以是中道，因為無我顯現為對境，所以了知無有勢力生等。提到我時，用眾生等來指代，是爲了避免被他人輕蔑。執著於色為實有之物。

【English Translation】 It is shown that the nature of the Dharmadhatu (Tibetan: དབྱིངས་) is not determined by the afflictions and purifications that arise suddenly from delusion and non-delusion. The end of these two, some consider the end of affliction and purification to be Nirvana (Tibetan: མྱང་འདས་), because it has no decrease or increase, so there is no ultimate end. Others believe that Samsara is immeasurable, with no decrease, so that which has decrease is the end of complete affliction; Nirvana is immeasurable, with no increase, so there is no excellence, and that which possesses this state is the end of purification. To show the ten Vajra words in a non-inverted way, this comes along incidentally without being grasped by the root. Therefore, the teacher who composed the commentary summarized it with two intervening verses for easy understanding: 'Existence and non-existence, not inverted, abiding and like illusion, non-conceptual and by nature, constantly luminous and, complete affliction and purification, likewise like space, without decrease and without remainder, the ten Vajra words are said thus.' The fourth meaning is to practice in order to arise (wisdom) through the path of abandoning the two extremes. In the Dharma category called 'Ratnakūṭa' (梵文：Ratnakūṭa), Ārya-Śūra said: 'Listen well! A Bodhisattva who wishes to study the Dharma category of the Great Ratnakūṭa should properly apply his mind to the Dharma.' What is properly applying the mind to the Dharma? It is to correctly distinguish all Dharmas, knowing that there is no self, no sentient being, no life, no nourishment, no person, no individual, no force-born, no force-child. Listen well, this is the Middle Way.' From here, up to the analogy of the two lamps, there is extensive exposition. There are two points in this. The first point is to distinguish the extremes of difference and sameness: 'The objects of enjoyment such as form, etc., and the self, are eternal and different,' and 'The inner eyes, etc., are the visible self, the outer forms, etc., are the self,' considering the extreme that form and self are one. In the Sutra, there are also views such as 'Life is different from the body, and the body is also different from life,' and 'Life is the same as the body,' these are extremes. In order to completely abandon these extremes, it is the Middle Way, because the absence of self appears as an object, so it is known that there is no force-born, etc. When mentioning the self, using sentient beings, etc., to refer to it is to avoid being despised by others. Clinging to form as a real thing.

ྟག་མི་རྟག་ཅེས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་དང་ཉན་ཐོས་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་འོ། ། དེ་གཉིས་ཀ་སྤང་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཚོར་བ་སོགས་ལ་རྟག་མི་རྟག་ཏུ་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དབུ་མའི་ལམ་མོ། །བདག་ཡོད་ཅེས་བདག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། སེམས་ཡང་དག་པ་ཞེས་ཆོས་ལ་ སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་གཉིས་དང་རྒྱུ་འབྲས་འབྲེལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་མི་དང་ལྷ་ལ་གང་ཟག་ཅེས་རྟག་པར་ཡོད་པ་ལ་བདག་མེད་ཅེས་དང་། སེམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ཆོས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་ པའི་མཐའ་གཉིས་ཏེ་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བདག་དང་བདག་མེད་གཉིས་ཀྱི་དབུས་ཏེ་གཉིས་སུ་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་གཟུང་དོན་ལ་རྟོག་པ་མཐར་བསྟན་ནས། འཛི ན་རྟོག་ལ་རྟོག་པ་མཐར་བསྟན་པ་ནི་སེམས་ཞེས་པ་གཉིས་པོའོ། ། 2-694 དེ་གཉིས་སྤངས་པའི་དབུ་མའི་ལམ་ཡང་སེམས་ཅན་བག་ཆགས་བསགས་པ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་དགེ་སོགས་གསུམ་ལ་སེམས་འཇུག་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་སེམས་པ་དང་། ངར་སེམས་པའི་ཡིད་ཉོན་ཡིད་དང་། རྣམ་ཤེས་ ཚོགས་དྲུག་ཡང་དག་མིན་རྟོག་སྟེ་དེ་མེད་པའི་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དབུ་མའི་ལམ་མོ། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ། མི་བདེ་བའི་མི་དགེ་བ་དང་། ཉེས་སྤྱོད་སློང་བའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ དང་བཅས་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། ཟག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཟག་བཅས་དང་། རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པའི་འདུས་བྱས་དང་བཅས་པ་རྣམས་སྣང་བ་དང་བརྗོད་པ་བཞིན་ཀུན་ནས་ཉོན་ མོངས་སུ་ལྟ་བའི་མཐའ་དང་། དེ་ལས་བཟློག་པའི་དགེ་སོགས་སྣང་བ་དང་བརྗོད་པ་ལྟར་ལྟ་བ་གཉེན་པོའི་མཐའ་དང་། དེ་གཉིས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་དང་། དེ་ལྟར་མི་ཞེན་ཞིང་གཞན་ཞེན་ དུ་མི་འཇུག་པ་དང་མི་བརྗོད་པའོ། །མུ་སྟེགས་དང་ཉན་ཐོས་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྟན་ནས། བྱང་སེམས་ཀྱི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོ་དབུ་མ་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉིས་རྟག་པར་ཡོད་ཅེས་སྒྲོ་འདོགས་ པའི་མཐའ་དང་། དེ་གཉིས་གཏན་མེད་དོ་ཞེས་ཆད་པར་འདུ་ཤེས་པའང་མཐའ་དང་། གཉིས་པོ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་དབུ་མའམ། ཡང་ན་གཉིས་ཀའི་མཚན་ཉིད་རྫས་དང་དོན་དམ་པར་མེད་ལ་བཏགས་པར་ཡོད་པ་དབུ་མའོ། ། 2-695 སྤང་བྱ་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ཕྱོགས་མ་རིག་པ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ཞེས་མཐའ་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་སྔར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་ཤེས་ནས་རྒ་ཤིའི་ བར་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཐའ་དང་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྦྱར་རོ། །གཉེན་པོ་རྣམ་བྱང་གི་ཕྱོགས་ལ་རིག་པ་ཟག་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ ཏེ། དེའང་ཤེས་པ་གང་གིས་རྒྱུ་ལས་ཀྱིས་དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་སྲིད་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཞེས་པ་དང་། ཡང་ན་འགྲེལ་པར་གཉེན་པོ་འདུས་མ་བྱས་དང་ཞེས་འབྱུང་བ་ལ་གཉེན་པོ་ནི་ཟག་མེད་ ཀ

【現代漢語翻譯】認為『常』或『無常』是外道和聲聞二者的邊見。爲了捨棄這二者，對於色、受等不作常或無常之想的智慧，是中觀之道。執著『有我』是妄自增益於我，認為『心是真實的』是妄自增益於法；認為因果關聯中，人與天神等補特伽羅是常有的，而說『無我』，以及認為『心不是真實的』，是對法的誹謗，這兩種邊見都要捨棄，因此，處於我和無我二者之間的中道，是不作二取分別的智慧。如是，對所取義的分別已詳盡闡述，接下來是對能取分別的詳盡闡述，即所謂的『心』。捨棄這二者之後的中觀之道，是眾生積累習氣的阿賴耶識，以及善等三種心所生起時，心所涉入的作意之業，以及生起我執的意根末那識，還有六識不作真實或虛妄分別，從而達到無分別智慧的中觀之道。與正道相違背的邊見，包括不悅意的惡行，以及伴隨罪行的過失，以及顛倒的世俗諦，以及與煩惱相關的有漏法，以及由因緣所生的有為法等等，都如顯現和言說一般，視為完全的染污，這是（惡取空）的邊見。與此相反，將善等視為如顯現和言說一般，是（善取空）的邊見。爲了捨棄這二者，所以要行中觀之道，這樣才不會執著於此，也不會落入他者之執，並且不可言說。在闡述了外道和聲聞二者的對治法之後，接下來是闡述菩薩的兩種邊見的對治法，即中觀。認為人與法二者是常有的，是增益的邊見；認為這二者完全不存在，是斷滅的見解，也是邊見。爲了捨棄這二者，所以要遠離二邊的中道，或者說，二者的體性在勝義中不存在，但在名言上是存在的，這就是中觀。應斷除的煩惱方面，無明是能取和所取的邊見。對於行蘊等，以及之前所說的染污的體性，同樣地，從識蘊到老死之間，也都是能取和所取的邊見，要廣泛地理解。在對治清凈的方面，智慧是無漏的智慧，行的對治是不生不滅的智慧。也就是說，通過某種知識，業因不會導致其果的相續產生，或者說，在註釋中說對治是不生不滅的智慧，對治就是無漏的智慧。

【English Translation】 The notion of 'permanent' or 'impermanent' is an extreme view held by both non-Buddhists and Śrāvakas (Hearers). To abandon both of these, the wisdom that does not contemplate permanence or impermanence in forms, feelings, etc., is the Middle Way. To assert 'there is a self' is to superimpose a self, and to say 'the mind is real' is to superimpose on the Dharma. To consider that in the causal relationship, beings such as humans and gods are permanently existing individuals, and then to say 'there is no self,' and to assert 'the mind is not real,' which is to slander the Dharma, both of these extreme views must be abandoned. Therefore, the Middle Way between self and no-self is the wisdom that does not engage in dualistic thinking. Thus, the conceptualization of the object of grasping has been thoroughly explained. Next is the thorough explanation of the conceptualization of the grasper, which is called 'mind'. The Middle Way that abandons these two is the Ālaya-vijñāna (store consciousness) where sentient beings accumulate habitual tendencies, and the mental activity of intention when virtuous and other mental states arise, as well as the afflicted mind (kliṣṭa-manas) that generates self-clinging, and the six consciousnesses do not engage in true or false conceptualization, thereby attaining the non-conceptual wisdom of the Middle Way. Extreme views that are contrary to the right path include unpleasant misdeeds, faults accompanied by transgressions, inverted worldly views, contaminated phenomena associated with defilements, and conditioned phenomena produced by causes and conditions, all of which are seen as completely defiled, just as they appear and are spoken of. This is the extreme view of (wrongly grasping emptiness). Conversely, to view virtues, etc., as they appear and are spoken of, is the extreme view of (rightly grasping emptiness). To abandon both of these, one must practice the Middle Way, so that one does not cling to this, nor fall into the clinging of others, and it is inexpressible. After explaining the antidotes to the extreme views of non-Buddhists and Śrāvakas, next is the explanation of the antidotes to the two extreme views of Bodhisattvas, which is the Middle Way. To consider that both persons and phenomena are permanent is an extreme view of superimposition; to think that these two are completely non-existent is a nihilistic view, which is also an extreme view. To abandon both of these, one must practice the Middle Way that is free from the two extremes, or rather, the nature of both does not exist ultimately, but exists conventionally, which is the Middle Way. In terms of the afflictions to be abandoned, ignorance is the extreme view of the grasper and the grasped. For the aggregates of formations, etc., and the nature of defilement previously described, similarly, from consciousness to old age and death, all are the extreme views of the grasper and the grasped, which should be understood extensively. In terms of the antidote of purification, wisdom is uncontaminated wisdom, and the antidote to formations is unconditioned wisdom. That is to say, through some knowledge, the karmic cause does not lead to the continuous arising of its result, or rather, in the commentary it says that the antidote is unconditioned wisdom, and the antidote is uncontaminated wisdom.

ྱི་སེམས་པ་ཡིན་ལ་འདུ་མ་བྱས་ནི་འདུས་མ་བྱས་བརྒྱད་དེ་དེ་དག་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མཐའ་དང་། རྣམ་ཤེས་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་དེ་འགོག་པ་ལ་གཟུང་དང་འཛིན་པའི་མཐའ་དང་། འགོག་པའང་མ་རིག་པ་དང་རིག་པ་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་པས་མི་གཟུགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཟག་མེད་ཀྱི་ལམ་གྱིས་མིང་གཟུགས་དེ་འགག་པར་བྱེད་པ་འགོག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་ རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ནག་ཕྱོགས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས། དཀར་ཕྱོགས་རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་རིག་པ་འགགས་པས་རྒ་ཤིའི་བར་འགགས་པ་ལ་གཟུང་བའོ་འཛིན་པའོ་ཞེས་མཐའ་གཉིས་དང་། 2-696 མ་རིག་པ་སོགས་འགག་པའི་ལམ་ལ་འགོག་པར་བརྗོད་དོ། །གཟུང་འཛིན་དུ་ཞེན་ཅིང་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །དབུ་མའི་ལམ་ནི་རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་ འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་ཅེས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་རིག་པ་དང་མི་རིག་པ་བསྐྱེད་བྱ་དང་འགག་བྱ་མེད་པ་དང་འདུ་བྱེད་འགོག་པ་སྤང་བླང་མེད་ པར་ཤེས་པ་སྟེ། རྒ་ཤི་དང་དེ་འགགས་པའི་བར་དུའང་དེ་བཞིན་ཏེ་གཉིས་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་དེ་གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ་མེད་པ་གཉིས་སུ་ མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ཉོན་མོངས་པའི་ཉོན་མོངས་ ལའང་གསུམ་སྟེ། ལྟ་བ་ལྔ་དང་། དུག་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་དང་། ཡང་སྲིད་ལ་སྨོན་པའོ། །དེ་ལ་དུག་གསུམ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པའམ་དུག་གསུམ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་བཞི་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་རོ། །ལྟ་བའི་གཉེན་པོ་ཡུལ་ སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དང་། དུག་གསུམ་གྱི་རྒྱུའི་གཉེན་པོ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བའི་ཡུལ་མཚན་མེད་ཤེས་པ་དང་། སྲིད་པའི་སྟོང་ཉིད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་སྨོན་མེད་ཤེས་པ་ཡང་སྲིད་ལ་སྨོན་པའི་གཉེན་པོ་དང་། 2-697 ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཉེན་པོ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐྱེ་བ་དང་མ་ཤི་ཚུན་ཆད་སེམས་སེམས་བྱུང་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་འབྱུང་བ་དང་། ཡང་འཆི་སྲིད་ བར་སྲིད་སྐྱེད་སྲིད་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་སྐྱེ་མེད་དང་སྟོང་ཉིད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་འབྱུང་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་དང་། རྒྱུན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་པའི་རིམ་པ་བཞིན་གཉེན་པོའོ། །ཉོན་མོངས་དེ་གསུམ་བདུན་དུ་ཕྱེ་བ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་བྱང་ངོ་། །དེ་ལ་ཤེས་བྱ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། ཤེས་བྱ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་

【現代漢語翻譯】心是能作，非能作是無為。于彼等有執與不執之邊際，以及從識至老死之止息，有執與不執之邊際。止息亦非無明與明二者，以『非二』之故，以對治色蘊之無漏道，令名色止息，是為止息。如是，從無明至老死，十二有支，黑品為一切煩惱，白品為清凈，無明止息故，老死止息，是為執與不執之二邊。無明等止息之道，名為止息。為捨棄執著能執所執及增益之邊，故示現中道。中道即是明與無明，此二非二，亦不可作二，謂于遍計所執之明與無明，無生與滅，行之止息亦無舍與取。乃至老死及其止息亦如是，以無二之理，無明等無能執所執故。周遍有，以無有二之自性故。如前所說，煩惱之遍一切煩惱，業之與生之遍一切煩惱有三種。初者，煩惱之煩惱亦有三種：五見，三毒之因，以及希求有。其中，三毒即是因，或云三毒生起之四緣。見之對治為知境空性，三毒因之對治為知離一切相之無相境，有之空性轉為境，知無愿亦為希求有之對治。業之遍一切煩惱之對治為不現行，結生之生，乃至未死之間，心心所剎那生起，又死有、中有、生有之相續，是為生之遍一切煩惱，知遍計所執無生與空性轉為境，知遍計所執之空性無生，知相續無自性，次第為對治。彼等三種煩惱，分為七種而遠離，是為清凈。其中，所知為空性，無相，無愿，不現行，無生，無起，所知無自性。

【English Translation】 The mind is the agent, and non-agency is unconditioned. In those, there is the limit of grasping and not grasping, and the cessation from consciousness to old age and death, there is the limit of grasping and not grasping. Cessation is also not ignorance and knowledge as two, because of 'non-duality', with the undefiled path that is the antidote to the aggregates, causing the cessation of name and form, this is cessation. Likewise, from ignorance to old age and death, the twelve links of dependent origination, the dark side is all afflictions, the white side is purification, because the cessation of ignorance, old age and death cease, this is the two extremes of grasping and not grasping. The path of cessation of ignorance and so on, is called cessation. In order to abandon the extremes of clinging to the grasped and the grasper and imputation, therefore the Middle Way is shown. The Middle Way is knowledge and ignorance, these two are non-dual, and cannot be made into two, meaning that in the dependently imputed knowledge and ignorance, there is no arising and ceasing, and the cessation of actions has no abandoning and taking. Even until old age and death and its cessation is the same, because of the reason of non-duality, ignorance and so on have no grasper and grasped. It is pervasive, because it is the nature of non-duality. As previously explained, there are three types of all-afflictive afflictions, afflictions of action, and all-afflictive life. The first, the affliction of affliction, also has three: the five views, the cause of the three poisons, and the desire for existence. Among them, the three poisons themselves are the cause, or it is said that there are four conditions for the arising of the three poisons. The antidote to the views is knowing the emptiness of objects, the antidote to the cause of the three poisons is knowing the signless object that is devoid of all signs, the emptiness of existence is transformed into an object, knowing desirelessness is also the antidote to the desire for existence. The antidote to the all-afflictive action is non-manifestation, the arising of rebirth, and until death, moment by moment, mind and mental factors arise, and again the continuum of death existence, intermediate existence, and birth existence, is the all-afflictive life, knowing the dependently imputed non-arising and emptiness transformed into an object, knowing the emptiness of the dependently imputed as non-arising, knowing the continuum as without self-nature, are the antidotes in order. Those three afflictions, divided into seven and separated, are purification. Among them, the knowable is emptiness, signlessness, desirelessness, non-manifestation, non-arising, non-origination, the knowable is without self-nature.

པ་ཤེས་པས་རིམ་པ་བཞིན་ཤེས་བྱ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་ མོངས་དང་མི་ལྡན་ཞིང་འབྲལ་བར་མི་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱ་མཚན་མ་མེད་པ་ཆགས་སོགས་ཀྱི་མཚན་མ་དང་མི་ལྡན་ཞིང་འབྲལ་བར་མི་བྱའོ། །ཤེས་བྱ་སྨོན་མེད་སྲིད་པར་སྨོན་པ་ དང་མི་ལྡན་ཞིང་འབྲལ་བར་མི་བྱེད། ཤེས་བྱ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་འདུ་མི་བྱེད་པར་མི་བྱེད། ཤེས་བྱ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མི་བྱེད། ཤེས་བྱ་འབྱུང་བ་མེད་པ་འབྱུང་བ་མེད་པར་མི་བྱེད། 2-698 ཤེས་བྱ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་དག་གི་རྟགས་ནི་རིམ་པ་བཞིན། ལྟ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆགས་སོགས་ཀྱི་མཚན་མའི་ སྟོང་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་དང་། ཡང་སྲིད་ལ་སྨོན་པའི་སྟོང་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་སྨོན་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་དང་། འདུ་བྱེད་པའི་སྟོང་ཉིད་ཀྱིས་འདུ་མི་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་རོ། །འོག་མ་རྣམས་ལའང་དེ་དང་མཚུངས་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མ་གྱུར་པར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་བྱང་དུ་རྟོག་ན་མཐའ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་དེ་གཉིས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དབུ་ མའི་ལམ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་རིགས་པ་བདག་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྟོང་པར་མི་བྱེད་དེ་ཆོས་རྣམས་ཉིད་སྟོང་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །གཉིས་པ་དེ་ལས་གཞན་རྟོག་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་བདུན་ སྤང་བ་ནི། གཞན་ཡང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གཉིས་ཀྱི་མཐའ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་དུ་འདོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་མིན་པ་དངོས་པོ་གང་ཟག་ཡོད་པ་གཞིག་པས་སྟོང་པའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་རྟོག་དང་། 2-699 གང་ཟག་མེད་ན་བདག་གི་དངོས་པོ་མེད་པའང་མེད་པའི་རྣམ་རྟོག་ཀྱང་མཐའ་སྟེ། རྟོག་པའི་མཐའ་སྤང་པའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་མོ། །འོད་སྲུང་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ་སྔོན་གྱི་མཐའ་སྟོང་པ་ཕྱི་མའི་མཐའ་སྟོང་པ་ཞེས་མདོ་ལས་འབྱུང་བའོ། །སྔོན་དང་ཕྱི་མཐའ་ནི་སོ་སྐྱེ་དང་མི་སློབ་པའི་དུས་ནའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་གསུམ་ ཞི་བར་བྱ་བ་སྟེ་སྤང་བྱ་དང་ཞི་བ་སྟེ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་རྟོག་པས་བརྟགས་ནས་སྤང་བྱ་གང་ཟག་མེད་ན་སྤོང་བྱེད་མི་སྲིད་སྙམ་དུ་སྟོང་ཉིད་ལ་སྐྲག་པ་སྐྱེ་བའོ། །མཐའ་དེ་ སྤང་བའི་ཕྱིར་འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ནམ་མཁས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་ནས་བྲང་བརྡུང་ཞིང་ངུ་སྟེ་ནམ་མཁའ་འདི་སོལ་ཞེས་དེ་སྐད་ཟེར་ན། འོད་སྲུང་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་ས

【現代漢語翻譯】因此，通過智慧，應逐漸認識到諸法之空性，不應執著于煩惱，也不應與之分離。同樣，不應執著于諸法之無相，也不應與之分離，無相即不執著于貪慾等相。不應執著于諸法之無愿，也不應與之分離，無愿即不希求輪迴。不應執著于諸法之無所作為，也不應執著于無所作為。不應執著于諸法之無生，也不應執著于無生。不應執著于諸法之無滅，也不應執著于無滅。不應執著于諸法之無自性，也不應執著于無自性。這些空性的標誌依次是：見解之空性，因為其自性為空；貪慾等相之空性，因為其體性為空；希求輪迴之空性，因為其自性為無愿之相；行作之空性，因為其自性為無所作為之相。其餘的空性也應以此類推。其原因在於，法界自性未曾被煩惱所染污，因此其自性為空。因此，如果認為法界自性為染污或清凈，則落入邊見，因為其自性既非染污也非清凈。爲了捨棄這兩種邊見，故為中道。空性之理在於，不應使自性分別之法為空，而是法本自為空。第二，捨棄由彼所生的其他分別的七種邊見，即：此外，分別念是二邊，被認為是七種。如是說，認為自性非空，實有事物或補特伽羅存在，通過破滅而為空的分別念；以及如果補特伽羅不存在，則我的事物也不存在的分別念，都是邊見。爲了捨棄分別的邊見，故為中道。'光護（梵文：Raśmipāla，人名），爲了破滅補特伽羅，並非不空，而是以空性而空，先前的邊為空，後來的邊為空'，經中如是說。先前和後來的邊見，是指凡夫和無學（阿羅漢）的階段。爲了寂滅三種煩惱，即所斷之法，以及寂滅，即能斷之法，通過分別念進行觀察，如果所斷的補特伽羅不存在，則能斷者也不可能存在，從而對空性產生恐懼。爲了捨棄這種邊見，光護，例如，有的人害怕天空，驚恐地捶胸痛哭，說：'把這個天空弄沒了吧！'光護，你認為如何？

【English Translation】 Therefore, through wisdom, one should gradually understand the emptiness of phenomena, without clinging to afflictions or separating from them. Similarly, one should not cling to the signlessness of phenomena, nor separate from it, signlessness being the absence of clinging to signs such as desire. One should not cling to the wishlessness of phenomena, nor separate from it, wishlessness being the absence of wishing for samsara. One should not cling to the non-doing of phenomena, nor cling to non-doing. One should not cling to the unbornness of phenomena, nor cling to unbornness. One should not cling to the unceasingness of phenomena, nor cling to unceasingness. One should not cling to the selflessness of phenomena, nor cling to selflessness. The signs of these emptinesses are, in order: the emptiness of view, because its nature is empty; the emptiness of signs such as desire, because its essence is empty; the emptiness of wishing for samsara, because its nature is the characteristic of wishlessness; the emptiness of action, because its nature is the characteristic of non-doing. The remaining emptinesses should be applied similarly. The reason for this is that the element of dharma (dharmadhātu) is by nature not defiled by afflictions, therefore its nature is empty. Therefore, if one thinks that the element of dharma is by nature defiled or purified, one falls into extremes, because its nature is neither defiled nor purified. In order to abandon these two extremes, hence the Middle Way. The reason for emptiness is that one should not make phenomena that are imputed by nature empty, but rather phenomena are empty in themselves. Second, abandoning the seven aspects of other imputations of the two extremes that arise from that, namely: Furthermore, discrimination is the two extremes, it is considered to be sevenfold. It is said that the discriminating thought that thinks that what is not empty by nature, that a real thing or person exists, is emptied by destroying it; and the discriminating thought that if a person does not exist, then my things also do not exist, are both extremes. In order to abandon the extremes of discrimination, hence the Middle Way. 'Raśmipāla (光護，person's name), because of destroying the person, it is not non-empty, but empty by emptiness, the previous extreme is empty, the later extreme is empty,' the sutra says. The previous and later extremes are the stages of ordinary beings and non-learners (Arhats). In order to pacify the three afflictions, that is, what is to be abandoned, and pacification, that is, what causes abandonment, observing through discriminating thought, if the person to be abandoned does not exist, then the one who abandons cannot exist, thereby generating fear of emptiness. In order to abandon this extreme, Raśmipāla, for example, some people are afraid of the sky, beating their chests and crying in terror, saying: 'Get rid of this sky!' Raśmipāla, what do you think?

ེམས། ནམ་མཁའ་བསལ་བར་ནུས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་ནུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྲག་ ནས་དེ་དག་ནི་སེམས་འཁྲུགས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་སྟེ་ཞེས་ང་སྨྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སོ། །གང་ལས་འཇིགས་པར་འགྱུར་བ་སྐྲག་པར་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པའང་མཐའ་དང་། 2-700 དེ་ཡང་འཇིགས་པ་འབྱུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའང་མཐའ་སྟེ། དེའང་བྱིས་པས་བཏགས་པའི་གཟུགས་སོགས་དང་། དེའི་རྒྱུས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཁོང་སྔངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འོད་སྲུང་འདི་ ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རི་མོ་མཁན་ཞིག་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གཟུགས་འཇིགས་འཇིགས་ལྟ་ཞིག་བྲིས་ནས་དེས་འཇིགས་སྐྲག་སྟེ་ཁ་བུབ་ཏུ་འགྱེལ་ནས་བརྒྱལ་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། འོད་སྲུང་བྱིས་ པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་དེ་དག་གིས་འཁོར་བ་ནས་འཁོར་ཡང་ཆོས་དེ་དག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ རབ་ཏུ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །དཔེ་སྔ་མས་ནི། ཉན་ཐོས་བདག་ཉིད་ལ་མ་འདྲིས་པ་དེས་སྐྲག་པ་དང་། བྱང་སེམས་ཀུན་བརྟགས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། རྣམ་རྟོག་ནི་ ཉོན་མོངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ། བཙུན་པ་ཕྱ་པ་ན་རེ། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་རང་རང་གི་འབྲས་བུ་འཁོར་བ་ཆད་པའི་སྟོང་པ་དང་། མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འཁོར་བའི་ཉེས་ པ་དང་དེ་ལ་འཇིགས་པའི་སེམས་ཅན་སྐྲག་བྱ་སྐྲག་བྱེད་དུ་རྟོག་པའོ། །གཟུགས་སོགས་ལ་གཟུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་ཤེས་འཛིན་པར་རྟོག་པའང་མཐའ་སྟེ་དེ་གཉིས་སྤང་བའི་ཕྱིར། འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། 2-701 སྒྱུ་མ་བྱེད་པའི་མི་ཞིག་གིས་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ནས་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་དེས་སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་ཉིད་ཟོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། འོད་སྲུང་དགེ་སློང་རྣལ་སྦྱོར་སྤྱོད་པ་དམིགས་པ་གང་དང་ གང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་གསོག་ཏུ་སྣང་ངོ་ཞེས་སོ། །འདིས་མཐའ་གཉིས་སྤོང་ཚུལ་ཡང་། སྤྲུལ་པ་བྱེད་པ་རྣམ་རིག་ཙམ་དུ་ཤེས་པས་སྤྲུལ་པའི་གནོད་སྦྱིན་ལྟ་བུ་དོན་ དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་ལ། དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པས་ཀྱང་རྣམ་རིག་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་ཉིད་ལྡོག་སྟེ་སྤྲུལ་པ་བྱེད་པ་སྤྲུལ་པས་ཟོས་པ་བཞིན་ནོ། །དོན་མེད་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་འདིའི་དཔེ་དོན་མཚུངས་སོ། །ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་འདི་ཟག་བཅས་ཡིན་པས་ཡང་དག་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཡང་། ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་ལོག་ པའང་མ་ཡིན། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མ་རིག་པ་སྤ

【現代漢語翻譯】『能否束縛虛空？』稟告道：『世尊，那是不可能的。』世尊開示道：『光護，同樣地，無論沙門或婆羅門，如果因空性而恐懼，我便說他們會陷入極大的心識錯亂。』為什麼呢？因為他們若行於空性，便會因空性本身而感到恐懼。』如此說道。由於對何者感到恐懼而生起怖畏，其所作的分別也是一種邊見，同樣地，對於恐懼的生起所作的分別也是一種邊見。那是因為孩童們執著於色等，並因其所生的痛苦而驚慌失措。爲了捨棄這種邊見，光護，應如是觀想：例如，一位畫師畫了一個可怕的夜叉形象，自己卻被嚇得魂不附體，面朝下倒地昏厥。同樣地，光護，凡夫俗子們對於自己所造作的色、聲、香、味、觸等，在輪迴中不斷流轉，卻不能如實了知這些法的真相。』前一個比喻說明，聲聞弟子因不熟悉空性而感到恐懼，而菩薩的分別念則是煩惱。因為分別念即是煩惱。法幢比丘說：『大乘和小乘各自的果，是斷絕輪迴的空性，以及不住涅槃。顛倒地認為輪迴有過患，並因此而恐懼的眾生，會執著于能怖畏者和所怖畏者。』對於色等執著為能取，以及對於識執著為所取，也是一種邊見。爲了捨棄這兩種邊見，光護，應如是觀想：例如，一位幻術師變幻出一個幻象，而這個幻象反過來吞噬了幻術師自己。同樣地，光護，精勤修行的比丘，無論心中作意何種對境，一切都只會顯現為對該對境的增益。』這段話也說明了捨棄兩種邊見的方式：了知變幻者僅是唯識，從而明白變幻出的夜叉等事物並無實體。而通過了知事物並無實體，也就能反過來捨棄唯識的執著，就像變幻者被變幻物吞噬一樣。因為若無實物，便不可能有識的生起，這個比喻的意義就在於此。雖然這種如理作意因為是有漏法，所以並非真正的如實，但因為它與如實相順應，所以也不是顛倒的。以智慧來對治無明。

【English Translation】 'Can one bind the sky?' He replied, 'Bhagavan, that is not possible.' The Bhagavan said, 'Likewise, Kashyapa, I say that those renunciants or Brahmins who are frightened by emptiness will become greatly disturbed in mind.' Why is that? Because if they engage with emptiness, they will be frightened by that very thing.' Thus it is said. The conceptualization of what one fears and becomes frightened of is also an extreme, and likewise, the conceptualization of the arising of fear is also an extreme. That is because children cling to forms and so on, and are terrified by the suffering that arises from them. In order to abandon that extreme, Kashyapa, consider this: for example, a painter paints a terrifying image of a yaksha, and then becomes so frightened by it that he falls face down and faints. Likewise, Kashyapa, ordinary people transmigrate through samsara because of the forms, sounds, smells, tastes, and tactile objects that they themselves have created, but they do not truly understand those dharmas as they really are.' The first example illustrates that the Hearers are frightened by what they are not familiar with, and that the Bodhisattva's conceptualizations are afflictions, because conceptualization is affliction. The monk Phya-pa said: 'The result of both the Great and Small Vehicles is the emptiness that cuts off samsara, and the non-abiding nirvana. Those beings who mistakenly perceive the faults of samsara and are frightened by it, cling to the one who frightens and the one who is frightened.' Clinging to forms and so on as the object to be grasped, and clinging to consciousness as the grasper, is also an extreme. In order to abandon those two extremes, Kashyapa, consider this: for example, a magician conjures up an illusion, and then that illusion devours the magician himself. Likewise, Kashyapa, whatever object a diligent renunciant contemplates, all of that will appear to be an increase of that object.' This also explains how to abandon the two extremes: by knowing that the conjurer is merely mind-only, one understands that the conjured yaksha and so on have no substance. And by knowing that things have no substance, one also reverses the clinging to mind-only, just as the conjurer is devoured by the conjured object. Because if there is no real thing, then consciousness cannot arise, and the meaning of this example is just that. Although this correct discrimination is tainted and therefore not truly real, it is not wrong because it accords with reality. Ignorance is overcome by wisdom.

ོང་ཞེས་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་དུས་ན་ཡང་དག་པ་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་དུ་ཆགས་ཤིང་རྟོག་པ་དང་། ཟག་བཅས་ ཀྱི་ཆོས་ལ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའང་མཐའ་སྟེ་དེ་གཉིས་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤིང་གཉིས་རླུང་གིས་དྲུད་པ་ལས་མེ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་ཤིང་དེ་གཉིས་འཚིག་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། 2-702 འོད་སྲུང་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡོད་ན་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་སྐྱེ་སྟེ། སྐྱེ་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཉིད་འཚིག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །དེའང་ མེའི་རང་བཞིན་མིན་པའི་ཤིང་ལས་མེ་བྱུང་ནས་ཤིང་འཚིག་པར་བྱེད་པ་ལྟར། ཡང་དག་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའང་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་ཡང་དག་པའི་རང་བཞིན་འཕགས་པའི་ཤེས་ རབ་ཀྱི་དབང་པོ་སྐྱེ་སྟེ། སྐྱེས་ནས་སོ་སོར་རྟོག་པ་དེ་འཇིག་པར་བྱེད་པས་མཚུངས་སོ། །ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་འདི་ཟག་བཅས་ཡིན་པས་ཡང་དག་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཡང་ཡང་ དག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ ས་ལོག་པའང་མིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མ་རིག་པ་སྤོང་ཞེས་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་མི་ཤེས་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། སྐད་ཅིག་ མ་ཡིན་པས་སྤྱོད་པའི་དུས་ན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་སྤོང་བའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་མིན་པར་རྟོག་པའང་མཐའ་སྟེ། འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མར་མེ་བྱུང་ན་མུན་པ་མུན་ ནག་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་ཡང་། འོད་སྲུང་མར་མེ་དེ་འདི་ལྟར་བདག་གིས་མུན་པ་མུན་ནག་བསལ་ལོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་མར་མེ་ལ་བརྟེན་ནས་མུན་པ་མུན་ནག་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། 2-703 འོད་སྲུང་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ནས་མི་ཤེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མི་ཤེས་པ་གསལ་ལོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་མུན་ པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །སྔོན་གཉེན་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ལྟར་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། མི་ཤེས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་འགལ་བས་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་མ་ནུས་ལ་སྐྱེས་ ཀྱང་སྐད་ཅིག་མས་དེ་བསལ་མི་ནུས་ཏེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཡུན་རིང་བས་སྤང་བྱའི་སེམས་དང་གཉེན་པོའི་སེམས་གཉིས་མཉམ་པའི་དུས་ཉིད་དུ་རྒྱུན་འགྲོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་ པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་སྟེ་གཉིས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། མར་མེའི་དཔེ། ཇི་སྐད་དུ། འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཁྱིམ་མམ་ཁང་པའམ་ཁང་ཕྲན་ལོ་བརྒྱ་ སྟོང་འདས་པར་སུས་ཀྱང་ལན་འགའ་ཡང་མར་མེ་མ་བུས་པར་དེར་མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་མར་མེ་བུས་ན། འོད་སྲུང་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་མུན་པ་མུན་ནག་དེ་འདི་ལྟར་བདག་ནི་ལོ་ བརྒྱ་ས

【現代漢語翻譯】如果預先設定了『空』的觀念，那麼即使在獲得決定的適當時候，也會執著于無漏的正法，並且認為有漏法是錯誤的，這兩種都是極端，因為它們是結合在一起的。迦葉（Kasyapa，佛陀的弟子名），例如，兩根木頭被風摩擦會產生火，火一生起就會燒燬那兩根木頭。迦葉，如果有了正確的辨別智慧，就會生起聖者的智慧力量，但一生起就會燒燬正確的辨別智慧。』就像這樣說的。就像火從非火性的木頭中產生，然後燒燬木頭一樣，從非正性的正確辨別中，會生起正性的聖者智慧力量，生起后就會摧毀辨別智慧，這兩者是相似的。這個正確的辨別是有漏的，因此不是正性，但因為它符合正性，所以也不是錯誤的。預先設定『智慧可以去除無明』的觀念，就會認為不瞭解可以被去除，但因為不是剎那的，所以在行為的時候是不可能的，因此認為沒有去除不瞭解的能力也是一種極端。迦葉，例如，如果生起了燈，所有的黑暗都會消失，但是，迦葉，燈不會想『我驅散了黑暗』，而是依靠燈，黑暗自然會消失。迦葉，智慧生起后，不瞭解就會消失，但智慧不會想『我驅散了不瞭解』，而是依靠智慧，黑暗自然會消失。』就像這樣說的。如果認為之前沒有生起對治法，因此也不會生起，或者認為不瞭解和智慧是相違的，因此智慧無法生起，即使生起，剎那間也無法去除它，因為從無始以來，煩惱已經持續了很長時間，因此認為所斷之心和對治之心在同一時間一起存在，這就是兩種極端，因為捨棄了兩種極端，所以是中道，就像燈的例子一樣。正如所說：『迦葉，例如，如果在一個房屋或房間或小屋裡，已經一百年或一千年沒有人點燈，但有人點燃了燈，迦葉，你怎麼想？黑暗會想「我已經一百年或一千年了」嗎？』

【English Translation】 If one prematurely adopts the notion of 'emptiness,' even at the appropriate time for decisive understanding, one clings to the undefiled, correct Dharmas, and also considers defiled Dharmas to be wrong. Both of these are extremes because they are combined. Kasyapa (name of Buddha's disciple), for example, when two pieces of wood are rubbed together by the wind, fire arises, and as soon as it arises, it burns those two pieces of wood. Kasyapa, if there is correct discrimination, the power of noble wisdom arises, and as soon as it arises, it burns that very correct discrimination.' It is said like this. Just as fire arises from wood that is not of the nature of fire and then burns the wood, from correct discrimination that is not of the nature of correctness, the power of noble wisdom of the nature of correctness arises, and having arisen, it destroys the discrimination. They are similar. This correct discrimination is defiled, so it is not of the nature of correctness, but because it is in accordance with correctness, it is not wrong either. Prematurely setting the idea that 'wisdom can remove ignorance,' one thinks that not understanding can be removed, but because it is not momentary, it is impossible at the time of action, so thinking that there is no ability to remove not understanding is also an extreme. Kasyapa, for example, if a lamp arises, all darkness disappears, but, Kasyapa, the lamp does not think, 'I have dispelled the darkness,' but relying on the lamp, the darkness naturally disappears. Kasyapa, after wisdom arises, not understanding disappears, but wisdom does not think, 'I have dispelled not understanding,' but relying on wisdom, the darkness naturally disappears.' It is said like this. If one thinks that the antidote has not arisen before, therefore it will not arise, or that not understanding and wisdom are contradictory, therefore wisdom cannot arise, and even if it arises, it cannot remove it in an instant, because from beginningless time, afflictions have continued for a long time, therefore thinking that the mind to be abandoned and the antidote mind exist together at the same time, this is the extreme of two discriminations, because it abandons the two extremes, so it is the Middle Way, like the example of the lamp. As it is said: 'Kasyapa, for example, if in a house or room or small hut, no one has lit a lamp for a hundred or a thousand years, but someone lights a lamp, Kasyapa, what do you think? Will the darkness think, "I have been here for a hundred or a thousand years"?'

ྟོང་དུ་བསགས་པ་ཡིན་ཏེ་བདག་འདི་ནས་མི་འགྲོ་སྙམ་དུ་སེམས་སམ། གསོལ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་སེམས་ཏེ་མར་མེ་བྱུང་ནས་མུན་པ་མུན་ནག་ལའང་མི་འཆི་བའི་ནུས་པ་མ་མཆིས་ཀྱི་གདོན་མི་འཚལ་བར་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། ། 2-704 བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་བསགས་པ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སོ་སོར་རྟོག་པ་གཅིག་གིས་མེད་པར་འགྱུར་ རོ། །འོད་སྲུང་མར་མེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་དབང་པོའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །འོད་སྲུང་མུན་པ་མུན་ནག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །ལྔ་པ་ནི་ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཏུ་རེ་རེ་ལའང་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེའང་ས་གང་ལ་ཕར་ཕྱིན་གང་ཤས་ཆེ་བ་དེ་ ནི་ས་དེར་ཁྱད་པར་ཅན་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ས་དང་པོ་ལ་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་ལ་སྒྲུབ་པ་ལྷག་པར་ཤས་ཆེ་ལ། ས་གཉིས་ པ་ལ་ཤི་ལ་ལྷག་པར་ཤས་ཆེ་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དོན་ལ་སྨོན་པས་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་སྣོདཾ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་བཟོད་པ་སྟེ་ཐོས་པའི་ཤེས་བྱེད་དུ་ཉོན་མོངས་ པ་ཤིན་ཏུ་མི་བརྗེཾད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་སྟེ་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལས་འདས་པ་རྒྱུན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ལ་བསམ་གཏན་ཏེ་ཐབས་ཤེས་ཆེ་སྟེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 2-705 དྲུག་པ་ལ་ཤེར་ཕྱིན་ལྷག་པར་ཤས་ཆེ་སྟེ། ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་དག་མེད་པའི་དོན་དུ་རྟེན་འབྱུང་ཟབ་མོའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ལ་ཐབས་ཤས་ཆེ་སྟེ་མཚན་མ་ཐམས་ ཅད་མཚན་མེད་དུ་ཡང་རབ་ཏུ་རྟོགས་ལ་མཚན་མར་བྱས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་མི་འགོག་ཏེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་དེ་ལ་དབང་བྱེད་པ་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་པ་ལ་སྨོན་ལམ་ཆེ་ སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་ཞིང་ལ་དབང་ཐོབ་པས་དགེ་བ་ལ་བར་ཆད་མེད་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགུ་པ་ལ་སྟོབས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། བཅུ་པ་ལ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་ལྷག་པར་ཆེ་སྟེ། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཆོས་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་ཐམས་ཅད་ དུ་ཕར་ཕྱིན་ཐམས་ཅད་ཅི་ནུས་ཅི་འོས་སུ་སྒྲུབ་པ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་སྒྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་དེའི་དམིགས་པ་བླ་མེད་ནི། བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྟེ་སྦྱིན་སོགས་ཕར་ཕྱིན་གྱི་ཆོས་སངས་ རྒྱས་བྱང་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བཞག་པའི་ལུང་ནི་དམིགས་

【現代漢語翻譯】『你積累了空性，難道你認為自己不會從這裡離開嗎？』祈請世尊，我並不這樣認為。當燈出現時，黑暗也無法阻止燈的光芒，更不會有無法被驅散的情況。世尊開示道：『光蘊，同樣地，即使積累了百千劫的業和煩惱，也能被一次如理作意的個別觀察所摧毀。』光蘊，所謂的『燈』，是聖者智慧力量的殊勝之語。光蘊，所謂的『黑暗』，是業和煩惱的殊勝之語。第五，這十地中的每一地，都要理解為有差別和無差別兩種。也就是說，在哪一地上波羅蜜多（度，到達彼岸）佔優勢，那一地就被稱為『具有差別之修行』。例如，初地（極喜地）因了悟自他平等而特別注重佈施波羅蜜多的修行；二地（離垢地）特別注重戒律，因為渴望殊勝的意義而使自己成為一個非常好的容器；三地（發光地）注重忍辱，因為通過聽聞而不會輕易忘記煩惱；四地（焰慧地）注重精進，因為超越了語言和思想的行為，持續安住于菩提之道的各個方面；五地（難勝地）注重禪定，因為通過方便和智慧，更多地修習勝義諦的形態。六地（現前地）特別注重般若波羅蜜多（智慧度），因為通達了無有煩惱和清凈之義的甚深緣起；七地（遠行地）注重方便，因為能夠完全理解一切相為無相，並且不否定以相來表達的名稱，因為通過完全理解而能夠完全掌控它們；八地（不動地）注重願力，因為通過不分別和獲得對凈土的掌控，能夠毫無障礙地行善；九地（善慧地）注重力量，因為具有智慧之力的殊勝；十地（法雲地）特別注重智慧波羅蜜多，因為在眷屬的壇城中享受佛法，並且圓滿成熟眾生具有殊勝之處。在所有地上，盡力而爲地修習所有波羅蜜多，這是無差別的修行。』第二，其無上之所緣是這十二種，即佈施等波羅蜜多的法，是諸佛菩薩爲了利益眾生而安立的教法，是所緣。

【English Translation】『Having accumulated emptiness, do you think you will not depart from here?』 I pray, Bhagavan (世尊，Blessed One), I do not think so. When a lamp appears, even darkness cannot prevent the light of the lamp, and there will be no situation where it cannot be dispelled. The Bhagavan (世尊，Blessed One) said: 『Light Protector, similarly, even if one has accumulated karma and afflictions for hundreds of thousands of kalpas (劫，eons), they can be destroyed by a single instance of proper attention and individual discernment.』 Light Protector, the so-called 『lamp』 is a sublime expression of the power of the wisdom of the noble ones. Light Protector, the so-called 『darkness』 is a sublime expression of karma and afflictions. Fifth, in each of these ten bhumis (地，grounds), one should understand that there are two aspects: differentiated and undifferentiated. That is to say, whichever paramita (波羅蜜多，perfection, going beyond) is dominant on a particular bhumi (地，ground), that bhumi (地，ground) is said to be 『characterized by differentiated practice.』 For example, on the first bhumi (地，ground) (Joyful Ground), the practice of generosity is particularly emphasized due to the realization of the equality of self and others; on the second bhumi (地，ground) (Stainless Ground), morality is particularly emphasized because one aspires to a superior meaning and makes oneself a very good vessel; on the third bhumi (地，ground) (Illuminating Ground), patience is emphasized because one does not easily forget afflictions through hearing; on the fourth bhumi (地，ground) (Blazing Ground), diligence is emphasized because one constantly abides in the aspects of enlightenment, transcending actions of speech and mind; on the fifth bhumi (地，ground) (Difficult to Conquer Ground), meditation is emphasized because, through skillful means and wisdom, one meditates more on the nature of ultimate truth. On the sixth bhumi (地，ground) (Manifest Ground), prajna-paramita (般若波羅蜜多，perfection of wisdom) is particularly emphasized because one understands the profound dependent origination, which is the meaning of the absence of afflictions and purity; on the seventh bhumi (地，ground) (Far-Reaching Ground), skillful means are emphasized because one can fully understand all characteristics as being without characteristics, and one does not deny the names expressed by characteristics, because one is able to fully control them through complete understanding; on the eighth bhumi (地，ground) (Immovable Ground), aspiration is emphasized because, through non-discrimination and gaining control over pure lands, one can engage in virtuous deeds without obstruction; on the ninth bhumi (地，ground) (Good Intelligence Ground), strength is emphasized because one possesses the excellence of the power of wisdom; on the tenth bhumi (地，ground) (Cloud of Dharma Ground), jnana-paramita (智波羅蜜多，perfection of knowledge) is particularly emphasized because enjoying the Dharma in the mandala (壇城，circle) of the retinue and completely maturing sentient beings have special qualities. On all the bhumis (地，grounds), practicing all the paramitas (波羅蜜多，perfections) to the best of one's ability is undifferentiated practice.』 Second, its unsurpassed object of focus is these twelve, namely the Dharma of the paramitas (波羅蜜多，perfections) such as generosity, which are the teachings established by the Buddhas and Bodhisattvas for the benefit of sentient beings, is the object of focus.

པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པའི་དམིགས་པ་དང་། སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པ་ཆོས་གསུང་རབ་བཏགས་པ་རྣམ་གཞག་དང་། 2-706 སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། ཆོས་དབྱིངས་རྟོགས་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན། བཙུན་པ་ཕྱ་པ་ན་རེ། གསུང་རབ་ལ་དམིགས་པ་ མོས་སྤྱོད་ཀྱི་བློ་ལས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་འཐོབ་པའི་བློ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་ཀྱང་འཆད་དོ། །ཐོས་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆོས་བཞག་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་དང་། ཐོས་ པའི་དོན་རིགས་པ་བཞིས་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་ངེས་པར་འཛིན་པ་དམིགས་པ་དང་། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ནས་སྟོབས་ཀྱི་བར་སྒོམ་བྱུང་གི་སོ་སོ་རང་གི་དོན་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་དང་། ས་ དང་པོ་མཐོང་ལམ་ལ་ཆོས་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དམིགས་པ་དང་། བསྒོམ་ལམ་ས་བདུན་པའི་བར་དུ་གོང་ནས་གོང་དུ་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་ཞིང་རབ་ཏུ་ རྒྱས་པའི་དམིགས་པ་དང་། བདུན་པར་མདོ་སོགས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ལ་མངོན་ཞེན་དང་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་ཆོས་རྣམ་པར་རྟོགས་པའི་དམིགས་པ་དང་། ས་བརྒྱད་པར་སྒོམ་ལམ་མཚན་མ་དང་འབད་པ་ཐམས་ ཅད་དང་བྲལ་ནས་རང་གི་ཚུལ་གྱིས་རྣལ་དུ་འཇུག་པའི་དམིགས་པ་དང་། ས་དགུ་པ་བཅུ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་གསུམ་དུ་རིམ་པ་ལྟར། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཐོབ་པ་དང་། 2-707 མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་དབང་བ་ཕུལ་བྱུང་ཐོབ་པ་དང་། སྒྲིབ་གཉིས་ཀྱི་ལྷག་མ་རྣམ་པར་དག་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཐོབ་པ་དང་། ས་དེ་དག་ལ་གནས་པའི་དམིགས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ དམིགས་པར་འདོད། ཡང་ན་ལམ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལ་ཆུང་འབྲིང་གསུམ་དུ་ཕྱེ་ནས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པའོ་ཞེས་སོ། །རང་བཞིན་ཆོས་རྣམ་པར་བཞག་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་དེ་ དག་ཐོས་བྱུང་གི་ཤེས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་གནས་སྐབས་དེ་དག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པ་དེ་དང་དེ་དག་གི་མིང་འཐོབ་བོ། ། གསུམ་པ་ནི། རྐྱེན་ཐམས་ཅད་ མ་ཚང་བ་མེད་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང་། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་བྱེད་སོགས་ཚང་བས་རིགས་རྒྱས་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང་། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མི་སྤོང་ན་ནི་ངེས་པར་འཛིན་པའི་མོས་པ་རྒྱས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ཉེན་ཡོད་ཀྱང་ཐེག་པ་དམན་ པར་སེམས་མི་གཡེང་ན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སེམས་བསྐྱེད་པ་བརྟས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་དེའི་དབང་གིས་སྦྱིན་སོགས་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་རབ་ཏུ་རྫོགས་པས་རྣམ་མཁྱེན་ཉིད་སྒྲུབ་པ་རྒྱས་པར་ཡང་དག

【現代漢語翻譯】以及，如是證悟真如法界之所緣，以及修持之所緣，即是名為佛經之名相。修持之所緣，即是以真如為所緣。因證悟法界，故能獲得超世間之波羅蜜多。又，尊者帕巴說，以佛經為所緣，從勝解行之意樂，生起以真如為所緣而獲得的智慧。又說，以聞所生慧安立法，以及執持法界之所緣，以及以四理通達所聞之義而確定執持之所緣，以及從念住到力之間，修所生慧各自善於執持自義之所緣，以及初地見道時，爲了法界周遍之義而善於證悟之所緣，以及從修道七地之間，由上而上證悟，差別增長而善於廣大之所緣，以及七地時，不執著于經等法之相，而以遠離顯現之門證悟法之所緣，以及八地時，修道遠離一切相和勤作，以自性如實安住之所緣，以及九地十地佛地三地，次第獲得殊勝之各別正智，獲得殊勝之神通自在，以及殊勝之二障余習清凈，以及安住于彼等諸地之所緣，稱為殊勝之所緣。又或者，將殊勝道分為小、中、大三種，稱為殊勝之所緣。自性法之名相，以及彼等真如之所緣，從聞所生慧到佛地之間，于彼等位次執持，並獲得殊勝之所緣，以及彼等之名。三者，一切因緣具足無缺，即依止善知識，聽聞正法，如理作意等具足，故種姓增長，殊勝圓滿成就，若不捨棄甚深廣大之大乘法，則確定執持之勝解增長圓滿成就，雖有從發心退轉之險，然若不于下劣乘生起散亂之心，則菩提大心增長圓滿成就，以彼發心之力，佈施等波羅蜜多善於圓滿，故速疾成就一切智智。

【English Translation】 And, likewise, the object of focus for realizing Suchness, the realm of Dharma, and the object of focus for practice, are the designations named as the scriptures. The object of focus for practice is focusing on Suchness. Because of realizing the realm of Dharma, one obtains the transcendent perfections. Furthermore, the venerable Phya Pa said that by focusing on the scriptures, from the mind of aspiration, the wisdom obtained by focusing on Suchness arises. It is also said that establishing the Dharma of wisdom born from hearing, and the object of focus for holding the realm of Dharma, and the object of focus for understanding the meaning of what is heard through the four reasonings and firmly grasping it, and the object of focus for individually and thoroughly grasping one's own meaning from mindfulness to strength through meditation-born wisdom, and the object of focus for thoroughly realizing the meaning of the realm of Dharma pervading all in the first ground of the path of seeing, and the object of focus for increasingly realizing and greatly expanding the distinctions from the path of meditation to the seventh ground, and the object of focus for realizing the Dharma through the gate of being free from attachment to the characteristics of the Dharma such as sutras in the seventh ground, and the object of focus for abiding in reality by one's own nature, free from all characteristics and efforts of the path of meditation in the eighth ground, and in the ninth and tenth grounds, the three grounds of Buddhahood, in sequence, obtaining the excellent individual perfect knowledge, obtaining the excellent mastery of clairvoyance, and obtaining the excellent purification of the remaining two obscurations, and the object of focus for abiding in those grounds is considered the excellent object of focus. Alternatively, dividing the excellent path into three: small, medium, and large, it is called the excellent object of focus. The designations of the Dharma of intrinsic nature, and those objects of focus of Suchness, from the wisdom born from hearing to the ground of Buddhahood, holding onto those stages and obtaining the excellent object of focus, and the names of those. Thirdly, all conditions are complete without lacking anything, that is, relying on a noble person, listening to the holy Dharma, and having complete proper attention, etc., therefore the lineage increases, and the excellent and special is perfectly accomplished, and if one does not abandon the profound and vast Mahayana Dharma, then the increasing aspiration of certain grasping is perfectly accomplished, and although there is a danger of turning away from generating the mind of enlightenment, if one does not distract the mind to the inferior vehicle, then the great mind of enlightenment increases and is perfectly accomplished, and by the power of that mind of enlightenment, the perfections such as generosity are well perfected, therefore quickly accomplishing omniscience.

་པར་འགྲུབ་པ་དང་། 2-708 འཕགས་ལམ་དང་པོར་ཡང་དག་བསྐྱེད་པས་སྐྱོན་ཟག་པ་མེད་པའི་ས་ལ་འཇུག་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །ངེས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་འབྱུང་བའང་མཐོང་ལམ་སྐྱེས་ནས་བདེ་འགྲོ་དང་མྱང་འདས་ཉིད་དུ་ ངེས་པར་འགྱུར་བའོ། །དགེ་རྩ་འཕེལ་བ་ནི་མཐོང་ལམ་ཐོབ་ནས་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་བསྒོམ་ལམ་ལ་ཡུན་དུ་གོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་རྩ་རྒྱས་ཏེ་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་ནུས་པར་ཡང་དག་ པར་འགྲུབ་པ་དང་། དེ་ལྟར་གོམས་པས་དགེ་རྩ་འཕེལ་ནས་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མཚན་མ་དང་འབད་རྩོལ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་སུ་རུང་བའི་དབང་གིས་ཇི་ལྟར་འདོད་ པ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཤེལ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་སྟོན་ཏེ། དེས་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་ཡང་དག་པ་འགྲུབ་པ་དང་། མདོ་ལས་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འདོད་པས་རང་གི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་གནས་པ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བས་འཁོར་འདས་གཉིས་ལ་མི་ གནས་ཏེ། རྒྱུད་བླར། བདག་སྲེད་མ་ལུས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བཅད་དེ། །སེམས་ཅན་སྲེད་ཕྱིར་བློ་ལྡན་ཞི་ཐོབ་མིན། །དེ་ལྟར་བློ་རྩེ་བྱང་ཆུབ་ཐབས་བརྟེན་ནས། །འཕགས་པ་འཁོར་བའམ་མྱ་ངན་འདའ་མི་འགྱུར། ། 2-709 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེས་ན་སྲིད་ཞི་ལ་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་བསྟན་ཐོབ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང་། བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ མེད་པ་གསུམ་དུ་བསྡུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཉིད་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དེ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་དགའ་ལྡན་ གྱི་གནས་ན་བཞུགས་པ་སོགས་སྟོན་པར་རྒྱུད་བླ་མར་གསུངས་པ་བཞིན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་མཚོན་པ་སྟེ། མཛད་པ་ལྷག་མ་ངོ་མཚར་ཞིང་རྒྱུད་དུ་བྱུང་བ་རྣམས་ ཀྱང་གཟུང་ངོ་།། །། ༄། །ཐ་མ་མཚན་གྱི་ངེས་ཚིག་གི་མཚན་དོན་སོགས་བཤད་པ། གསུམ་པ་ཐ་མ་མཚན་གྱི་ངེས་ཚིག་གི་མཚན་དོན་སོགས་བཤད་པ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདི་དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་བསྟན་བཅོས་འདི་ ནི་དབུས་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་འགྲེལ་པ་དང་བཤད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཏེ། རྟག་ཆད་དང་བྲལ་བའི་དབུ་མའི་ལམ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དབུས་ ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་། སྒྲོ་སྐུར་གྱི་མཐའ་གཉིས་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་སྤངས་པའི་དབུས་དེ་བཞིན་ཉིད་དམ། ཡང་ན། དབུས་ཀུན་རྟོག་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་མཐའ་གཉིས་མེད་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པའ

【現代漢語翻譯】成就證得。在聖道初次生起時，通過如理作意，證得進入無過失的清凈地。所謂『必定進入』，是指生起見道后，必定轉生善趣或證得涅槃。善根增長是指獲得見道后，通過在修道上長期串習后得位，善根得以增長，能夠成熟有情，從而如實成就。如此串習，善根增長，遠離獨一道路的相違品、特徵和勤作，憑藉心的堪能性，如所愿般顯現如水晶般的佛土等。因此，有情完全清凈，即是佛土圓滿成就。經中也說：『欲使佛土完全清凈者，當令自心完全清凈。』不住于輪迴和涅槃，是指心變得堪能，不住于輪迴和涅槃二者。如《寶性論》云：『以慧斷除一切我貪執，為利有情智者不住寂。如是智頂依于菩提方便，聖者不墮輪迴不涅槃。』如是宣說。因此，安住于不退轉之位，獲得授記的菩薩，如實成就。斷除習氣和二障，歸攝為三身的佛地，如實成就。憑藉大悲心的力量，在世間存在期間，不斷絕成佛的菩提心，如在兜率天安住等示現，如《寶性論》所說，如實成就。示現一切菩提，象徵著其餘殊勝和相續不斷的利生事業也應理解。第三，解釋名稱的詞義等。第三，解釋名稱的詞義等：為什麼這部論典名為《辨中邊論》呢？如前所述，這部論典辨別和解釋中道，是闡釋和解說的論典，因為它能很好地闡釋遠離常斷二邊的中道。它也能辨別中和邊，因為中是法界無二，邊是很好地闡釋了增益和損減二邊。或者，中道是遠離初始和終結的真如。或者，中道很好地闡釋了遠離初始的遍計所執和終結的二邊。

【English Translation】 Accomplishing the attainment. When the noble path is first generated, through proper cultivation, one rightly achieves entry into the faultless and pure ground. The term 'definitely enter' means that after the path of seeing arises, one will definitely be reborn in a good realm or attain nirvana. The increase of virtuous roots means that after obtaining the path of seeing, through prolonged familiarization with the subsequent attainment in the path of cultivation, virtuous roots increase, enabling the maturation of sentient beings, thereby truly accomplishing it. Through such familiarization, virtuous roots increase, and due to the absence of conflicting aspects, characteristics, and efforts on the singular path, by the power of the mind's adaptability, one displays Buddha-fields like crystal, etc., as desired. Therefore, the complete purification of sentient beings is the complete accomplishment of the Buddha-field. As the sutra also says: 'Those who desire to completely purify the Buddha-field should completely purify their own minds.' Not abiding in samsara and nirvana means that the mind becomes adaptable, not abiding in both samsara and nirvana. As stated in the Ratnagotravibhāga: 'Having cut off all self-grasping with wisdom, the wise do not attain peace for the sake of sentient beings' attachment. Thus, relying on the method of the peak of wisdom, noble ones do not fall into samsara or nirvana.' Thus it is said. Therefore, bodhisattvas who abide in the irreversible stage and receive predictions of Buddhahood are truly accomplished. The Buddha-ground, which encompasses the elimination of habitual tendencies and the two obscurations, and is condensed into the three bodies, is truly accomplished. By the power of great compassion, as long as the world exists, the Bodhicitta of Buddhahood is not interrupted, and the manifestation of residing in Tushita, etc., as stated in the Ratnagotravibhāga, is truly accomplished. The manifestation of all Bodhi symbolizes that other extraordinary and continuous activities for the benefit of beings should also be understood. Third, explaining the meaning of the name, etc. Third, explaining the meaning of the name, etc.: Why is this treatise called the Madhyāntavibhāga? As previously explained, this treatise distinguishes and explains the Middle Way, it is a treatise of exposition and explanation, because it well elucidates the Middle Way that is free from the extremes of permanence and annihilation. It also distinguishes between the middle and the extremes, because the middle is the indivisibility of the Dharmadhatu, and the extremes are the two extremes of addition and subtraction that are well elucidated. Alternatively, the Middle Way is Suchness, which is free from beginning and end. Or, the Middle Way well elucidates the absence of the two extremes of the initially conceptualized and the final extremes.

ི་ཕྱིར་རོ། ། 2-710 མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་གེའི་ཡུལ་མིན་པས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་དོན་དང་། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བསྟན་པས་ཕས་རྒོལ་བ་དག་གིས་མི་བཤིག་པའི་ཕྱིར་ སྙིང་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཆེད་དུ་བྱ་བ་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པས་དོན་ཆེན་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ དབང་དུ་བྱས་པས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་སེམས་ཀུན་གྱི་ལམ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཅན་གསུམ་པོ་ཀུན་གྱི་དོན་དུ་རྒྱལ་བ་བྱམས་པས་བསྟན་བཅོས་འདི་མཛད་དོ། །བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་ བརྟེན་ནས་དོན་མེད་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སྒྲིབ་གཉིས་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པ་ཕྱ་པ་ན་རེ། འདི་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དང་དགོས་པ་ བསྟན་ལ། བརྗོད་བྱ་ལའང་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་གཉིས་དང་། དགོས་པ་ལའང་དགོས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་མི་འདོད་པ་སེལ་བ་གཉིས་སོ་ཞེས་འཆད་དོ། །དེ་ལྟར་འགྲེལ་པའི་དོན་མ་ཚང་བ་མེད་པར་ འགྲེལ་བཤད་གྱིས་གསལ་པོར་བྱས་ཏེ་ལེའུ་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པའང་རྫོགས་སོ།། །། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ནམ་མཁའ་གློ་བུར་དྲི་མའི་སྤྲིན་ཚོགས་དེངས་པ་ལ། །བྱང་ཆུབ་ཟླ་བ་སྟོབས་སོགས་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་གྱིས་བརྒྱན་ཞིང་། 2-711 གང་གི་མཛད་པ་རྟོག་མེད་གདུལ་བྱའི་ཀུ་མུད་རྒྱས་མཛད་འོད་དཀར་ཅན། །སྐྱེ་རྒུ་མཚན་མོའི་མགོན་གྱུར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དྭང་བས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་རབ་འབྱམས་ཀྱི། །དགོངས་ པ་རྣམ་འབྱེད་བསྟན་བཅོས་དྲི་མ་མེད། །འགྲེལ་དང་འགྲེལ་བཤད་བཞིན་དུ་མཛད་མོད་ཀྱང་། །ནོངས་པར་གྱུར་པ་བདག་ནི་གནོང་ཞིང་མཆིས། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་གཤེགས་པའི་ཤུལ། །མཐའ་བྲལ་དབུ་མའི་ལམ་ གྱུར་གང་ཡིན་པ། །མི་ཕམ་མགོན་པོའི་ཞལ་གྱི་བདུད་རྩི་འདི། །འཆི་མེད་གོ་འཕང་འདོད་པས་བསྟེན་པར་རིགས། །ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་གསུང་རབ་པད་མོའི་ཚལ། །རྣམ་བཤད་ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་སྣང་བྱས་ལས། ། དྲི་མེད་དགེ་བ་བདག་གིས་གང་ཐོབ་དེས། །ཕྱི་མར་དགའ་ལྡན་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། །དེ་ནས་ཆོས་རྒྱུན་ལ་སོགས་མངོན་གྱུར་ཏེ། །ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་དྲུང་དུ་མཆོད་པ་དང་། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ ཉེ་བར་ནོད་པའི་ཕྱིར། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པའི་དབང་གིས་འགྲོ་བར་ཤོག །གང་གི་དྲིན་གྱིས་བདག་གི་བློ་གྲོས་འདི། །གཞུང་ལུགས་གང་ལ་ཐོགས་པ་མ་མཆིས་པར། །མྱུར་དུ་འཇུག་པའི་འཕགས་ནོར་སྩོལ་མཛད་ པ། །དྲིན་ཅན་བླ་མ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྒྱལ་བ་བྱམས་པས་མཛད་པའི་བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་འདི་ནི། ལུང་རིགས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་མཁ

【現代漢語翻譯】因為它是非概念智慧的行境，所以不是分別唸的行境，因此難以證悟的意義；由於如實地顯示了真實，所以不會被敵對者摧毀，爲了成為最殊勝的精華之義，爲了菩薩的行持，自然而然地成就大事；同樣，爲了三乘，因為它闡述了聲聞、獨覺和菩薩所有人的道路，所以爲了所有這三種根器的人，勝者彌勒撰寫了這部論著。依靠這部論著，可以消除無意義的習氣以及所有的二障，也就是斷除。尊者帕巴說：『這些闡述了論著的所詮和必要，所詮有本體和差別兩種，必要也有成辦必要和遣除不欲兩種。』如此完整地解釋了註釋的意義，通過解釋清楚地闡明，第五品註釋也圓滿了。當善逝藏的虛空，烏雲般的暫時污垢消散時，菩提之月以力量等佛陀功德莊嚴，其事業無分別，使所化眾生的睡蓮盛開，具有白色光芒。向作為眾生夜晚的怙主的三寶，以清凈之心頂禮。對於善逝浩瀚的經典，辨別其意趣的無垢論著，雖然如實地撰寫了註釋和解釋，但若有錯謬之處，我深感慚愧。三世諸佛所行之路，成為遠離邊見的中觀之道，彌勒怙主的甘露妙語，渴望不死果位者應當時常依止。十地自在者，經典蓮花苑，以論釋的陽光照亮，我從中獲得的無垢善根，愿以此在來世得生兜率天，之後顯現法流等，在十方諸佛面前供養，並欣然接受教法，憑藉神變足的力量前往。依靠誰的恩德，我的智慧，對於任何宗派都沒有阻礙，迅速進入，賜予聖財，向恩德的諸位上師頂禮。勝者彌勒所著的論著《辨中邊論》的釋論，是精通經教和理證的智者

【English Translation】 Because it is the realm of non-conceptual wisdom, it is not the realm of conceptual thought, therefore it is difficult to realize the meaning; because it shows the truth as it is, it will not be destroyed by opponents, In order to become the most supreme essence, for the sake of the conduct of Bodhisattvas, it naturally accomplishes great things; likewise, for the sake of the three vehicles, Because it elucidates the path of all Shravakas, Pratyekabuddhas, and Bodhisattvas, therefore, for the sake of all these three types of beings, the Victorious Maitreya composed this treatise. Relying on this treatise, One can eliminate meaningless habitual tendencies and all the two obscurations, that is, abandonment. Venerable Phya-pa said: 'These explain the subject matter and purpose of the treatise, The subject matter has two aspects, the essence and the difference, and the purpose also has two aspects, accomplishing the purpose and eliminating the undesirable.' Thus, the meaning of the commentary is completely explained, Through explanation, it is clearly elucidated, and the commentary on the fifth chapter is also completed. When the sky of the Tathagata-garbha is cleared of the cloud-like temporary stains, the moon of Bodhi is adorned with the qualities of the Buddha such as strength, Whose activity is non-conceptual, causing the lotuses of the disciples to bloom, possessing white light. To the Three Jewels, who are the protectors of beings' night, I prostrate with pure mind. For the vast scriptures of the Sugata, the stainless treatise that distinguishes their intentions, although the commentaries and explanations have been written as they are, But if there are any errors, I am deeply ashamed. The path taken by all Buddhas of the three times, becoming free from extremes, The Middle Way, the nectar of the face of the Protector Maitreya, those who desire the immortal state should always rely on it. The lord of the ten bhumis, the garden of the lotus of scriptures, Illuminated by the sunlight of the commentary, may the stainless virtue that I have obtained from this, in the future, lead to rebirth in Tushita heaven, And then manifest the stream of Dharma and so on, offering to the Buddhas of the ten directions, and joyfully accepting the teachings, May I go by the power of the miraculous feet. By whose kindness, my intelligence, without any hindrance to any doctrine, Quickly entering, bestowing the wealth of the noble ones, I prostrate to the kind lamas. The commentary on the treatise 'Distinguishing the Middle from the Extremes' composed by the Victorious Maitreya, is the wise one who is proficient in scriptures and reasoning.

ས་པ་ཆེན་པོ་དབང་ཕྱུག་དཔལ་དང་། 2-712 དེའི་བླ་མར་གྱུར་པ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་དཔལ་བཟང་པོ་དང་། སྟོན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུར་གྱུར་ཅིང་། དིང་སང་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་མིག་ལྟ་བུ་དཔང་ལོ་ ཙཱ་བ་བློ་གྲོས་བརྟན་པ་ལ་སོགས་པ། བླ་མ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལེགས་བཤད་ཀྱི་འོད་དཀར་གྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་ཆུ་གཏེར་མཚུངས་པ་མེད་པར་རྒྱས་པ་གནས་དྲུག་པས་སྦྱར་བ་རྫོགས་སོ།། །།འདིས་ བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག དགེའོ། །བཀྲ་ཤིས་པར་གྱུར་ཅིག། །། གསེར་གྱི་ཕྱེ་བ་གཞུང་ཡིན་པས། །འབྱོར་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་མཚལ་དུ་བྲིས། །བདག་ནི་འབྱོར་དང་མི་ ལྡན་ཞིང་། །ཤེར་ཁར་སྲ་བས་གསེར་དུ་བགྱིས།། །།

【現代漢語翻譯】偉大的薩迦派領袖旺曲貝（Wangchuk Pel），以及他的上師，偉大的學者桑結云丹貝桑波（Sangye Yonten Pel Sangpo），對於佛陀的教法具有衡量標準的聖者，如今如同學者們眼睛一般的譯師當巴洛扎瓦洛哲丹巴（Danglo Lotsawa Lodro Tenpa）等等。愿此由具足六種功德的上師們所著，以其善說之白光，令智慧之水藏無與倫比地增長的著作圓滿。愿此（著作）能為教法和眾生帶來廣大的利益！吉祥！因為（此書的價值）如同黃金粉末，所以富人們用硃砂抄寫。我既不富裕，又因為夏爾卡（一種紙）堅硬，所以用金色書寫。

【English Translation】 The great Sakya master Wangchuk Pel, And his guru, the great scholar Sangye Yonten Pel Sangpo, who is a standard-bearer for the Buddha's teachings, And Danglo Lotsawa Lodro Tenpa, who is like the eyes of scholars today, and others. May this work, composed by the masters possessing the six qualities, with the white light of their excellent teachings, cause the ocean of wisdom to increase incomparably, be completed. May this (work) bring great benefit to the Dharma and sentient beings! May it be auspicious! Because (the value of this book) is like gold dust, the wealthy write with vermilion. I am neither wealthy, and because Shyerka (a type of paper) is hard, I write in gold.