ngawang0420_吉祥薩迦班智達著作善說珍寶藏隨行規範論善說取捨明鏡.g2.0f
昂旺袞嘎索南教言集ANK50དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་གསུང་རབ་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལེགས་བཤད་བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ཞེས་བྱ་བ། 4-805 ༄༅། །དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་གསུང་རབ་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལེགས་བཤད་བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ཞེས་བྱ་བ། ༄། །སྐྱེ་བོ་ངན་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོ། ༄༅། །དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་གསུང་རབ་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལེགས་བཤད་བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས།། རྒྱ་གར་ སྐད་དུ། ཤྲཱི་ཝན་བྷུ་མི་པཎྜུ་ཀ་པཎྜི་ཏ་ཨ་ནནྡ་དྷྭ་ཛ་ཤྲཱི་བྷ་དྲ་ཙ་བཛྲ་ཨ་ཙཪྻ་མཧཱ་གུ་རུ་ཀྲིཥྞི་ཡེ་ན་མཿ བོད་སྐད་དུ། དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏ་དང་རྡོ་རྗེ་ སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བླ་མ་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཚུད་པས་འཛམ་གླིང་མཁས་པ་ཀུན་གྱི་རྒྱན། །ས་སྐྱོང་རྒྱལ་པོས་ཞབས་ལ་བཏུད་པས་འཛམ་གླིང་ཆོས་སྲིད་ཀུན་གྱི་ བདག །དེ་དུས་སངས་རྒྱས་ས་ལ་ཞུགས་ཞེས་འཛམ་གླིང་འདི་ན་ཡོངས་གྲགས་པའི། །ཀུན་གྱི་འགྲན་བྲལ་ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་འཛམ་གླིང་རྒྱན་དེ་བསྔགས་པར་འོས། །གང་གི་རྣམ་སྤྲུལ་སྔགས་འཆང་ཆོས་ཀྱི་རྗེ། ། ངག་གི་དབང་པོ་ཀུན་དགའ་རིན་ཆེན་དང་། །ཐུགས་སྲས་དབང་པོའི་མཚན་དང་གྲགས་པའི་ཞབས། །མུས་ཆེན་རྡོ་རྗེ་འཆང་རྣམས་སྤྱི་བོས་མཆོད། །བཀའ་དྲིན་མཉམ་མེད་རྩ་རྒྱུད་བླ་མ་དང་། །དངོས་གྲུབ་མཆོག་སྩོལ་ ཡི་དམ་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །བར་ཆད་ཀུན་སེལ་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་ལ། །གུས་པས་འདུད་དོ་བྱང་ཆུབ་བར་དུ་སྐྱོབས། །ཐུབ་དབང་གཉིས་པ་ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་གྱི། །གསུང་རབ་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིན་པོ་ཆེའི། ། 4-806 གཏེར་གྱི་རྗེས་འཇུག་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་མཆོག །བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་འདིར་སྤེལ་ལོ། །འཇིག་རྟེན་ཤེས་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི། །སྐྱོན་གྱིས་ཉེ་བར་མ་གོས་པ། །རྣམ་དག་པདྨོ་ལྟ་བུ་ཡི། །སྐྱེས་མཆོག་ རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །ངན་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་སྤངས་ཤིང་། །དམ་པའི་སྤྱོད་པ་འདོད་རྣམས་ལ། །མདོར་བསྡུས་བླང་དོར་གསལ་འདི་བརྗོད། །མི་ཡི་ཆོས་ལུགས་བཟང་པོ་དེ། །དམ་པ་ཆོས་ཀྱི་གཞི་མ་ཡིན། ། གཞི་ལྡན་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་དེ། །བདེ་ནས་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ངན་སྤྱོད་བླུན་པོའི་རང་བཞིན་དང་། །དམ་པ་མཁས་པ་སྤེལ་མ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་དང་། །ཆོས་ལ་གནས་པ་མི་ ཡི་ལུས། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་སྡིག་ལ་དགའ། །བྱས་པ་དྲིན་དུ་མི་གཟོ་ཞིང་། །ངོ་ཚ་དགྲ་བོ་བཞིན་དུ་དོར། །རང་དོན་གྲུབ་ན་ཅི་ཡང་བྱེད། །ངན་པ་ངན་པའི་གྲོགས་ཀྱི་བསྐོར། །ངན་སྤྱོད་སྣ་ ཚ
【現代漢語翻譯】 《吉祥薩迦班智達著作善說寶藏隨行——取捨明鏡論》 第一品：揭示惡人本性 《吉祥薩迦班智達著作善說寶藏隨行——取捨明鏡論》 梵語：Śrīvanabhumipandukapandita anandadhvaja śrībhadra cabajra ācārya mahāguru kṛṣṇiyenamaḥ 藏語：頂禮吉祥薩迦班智達和金剛阿阇黎大 गुरु（上師，guru）三位。 通曉一切知識，是世間智者的莊嚴； 薩迦統治者對其頂禮膜拜，是世間政教之主； 那時有『佛陀降臨人間』之說，世間廣為流傳； 無與倫比的薩迦班智達，是世間的莊嚴，值得讚頌。 其化身是持咒法王，語自在 袞噶仁欽（ངག་གི་དབང་པོ་ཀུན་དགའ་རིན་ཆེན།）； 以及法子 旺波（དབང་པོ།）之名聲顯赫的尊者； 穆欽 多吉持（མུས་ཆེན་རྡོ་རྗེ་འཆང་།）諸位，我以頭頂禮敬。 恩德無與倫比的根本傳承上師，賜予成就的本尊天眾， 遣除一切障礙的護法神，我恭敬頂禮，祈願直至菩提保佑。 如第二佛陀般的薩迦班智達，其善說寶藏的著作， 是隨行於寶藏的殊勝論典，我在此闡述取捨明鏡。 通曉世間卻不被世間過失沾染，如清凈蓮花般的殊勝者， 我向他們頂禮，對於那些 желающий（渴望）捨棄惡行， желающий（渴望）奉行善行的人們， मैं（我）將 кратко（簡要）地闡述這本取捨明鏡。 人類良好的行爲規範，是殊勝佛法的根本。 具備根本並依 धर्म（佛法，dharma）而行，將從安樂走向安樂。 惡行是愚人的本性，善行是智者的行為，通曉世間論典並安住于佛法是人身。 惡人 склонны（喜歡）罪惡，不知感恩，像對待敵人一樣拋棄羞恥，爲了自己的利益不擇手段。 惡人 вокруг（周圍）都是惡友， злоупотребляют（濫用）各種惡行。
【English Translation】 'Following the Precious Treasure of Well-Spoken Words: A Mirror Clarifying What to Adopt and Abandon' by the Glorious Sakya Paṇḍita Chapter One: Revealing the Nature of Evil People 'Following the Precious Treasure of Well-Spoken Words: A Mirror Clarifying What to Adopt and Abandon' by the Glorious Sakya Paṇḍita Sanskrit: Śrīvanabhumipandukapandita anandadhvaja śrībhadra cabajra ācārya mahāguru kṛṣṇiyenamaḥ Tibetan: Homage to the Glorious Sakya Paṇḍita and the three great gurus, the Vajra Acharya. Having comprehended all knowledge, he is the ornament of all scholars in the world; The Sakya ruler prostrates at his feet, he is the lord of both Dharma and politics in the world; At that time, there was a saying 'Buddha has descended upon the earth,' widely circulated in the world; The incomparable Sakya Paṇḍita, the ornament of the world, is worthy of praise. His emanation is the mantra-holding Dharma Lord, Ngag gi Wangpo Kunga Rinchen; And the renowned Wangpo, his spiritual son; Muschen Dorje Chang, I bow to them with my head. The root and lineage gurus of incomparable kindness, the assembly of yidam deities who grant supreme siddhis, The Dharma protectors who dispel all obstacles, I respectfully bow and pray for protection until enlightenment. Like the second Buddha, Sakya Paṇḍita, his well-spoken words of the precious treasure, Is the supreme treatise following the treasure, I will expound here the Mirror Clarifying What to Adopt and Abandon. Knowing the world but not being tainted by the faults of the world, like a pure lotus, I pay homage to those supreme beings, for those who desire to abandon evil deeds and desire to practice virtuous deeds, I will briefly explain this Mirror Clarifying What to Adopt and Abandon. Good human ethics are the foundation of the supreme Dharma. Having the foundation and practicing Dharma, one will go from happiness to happiness. Evil deeds are the nature of fools, virtuous deeds are the actions of the wise, knowing worldly treatises and abiding in Dharma is the human body. Evil people are inclined to sin, ungrateful, abandoning shame as if it were an enemy, doing anything to achieve their own interests. Evil people are surrounded by evil friends, abusing all kinds of evil deeds.
ོགས་བྱས་གྱུར་ཏེ། །དུས་ཀྱི་དེ་ལས་མ་བཏུབ་ཅེས། །ངན་པའི་ངན་ཤར་དུས་ལ་འདེབས། །ངན་པ་གཞན་གྱི་ངན་སྤྱོད་ལ། །ངན་པ་དེ་ཉིད་མཆའ་བཞིན་དུ། །རང་ཉིད་དེ་བས་ཐུ་བ་ཡིས། །ངན་ པའི་ངན་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད། །བཟའ་བཏུང་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱི་ངོར། །ཆོས་དང་ངོ་ཚ་ཀུན་དོར་ཏེ། །མི་གཙང་བ་ལ་སྦྲང་མ་ལྟར། །ངན་པའི་དྲུང་ན་ངན་པ་འཁོར། །ཅུང་ཟད་རྒུད་དང་འབྱོར་པ་ལས། ། 4-807 ཞུམ་དང་དྲེགས་པ་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །བསྡིགས་ན་བསྙེན་ལ་བཏུད་ན་གྱོང་། །སྐྱེ་བོ་ངན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། །གྲོས་ཀྱིས་དཀྲུགས་ཤིང་ཁྲལ་ལ་རྩོད། ། ཉེ་བ་འབྱེད་ཅིང་དགྲ་ཡི་བརྒྱན། །གཡོ་རྒྱུ་ཆགས་སྡང་རྐུ་ འཕྲོག་དང་། །རྫུན་དང་ཕྲ་མ་ངན་པའི་ལས། །མངོན་དུ་མཛའ་བོ་ལྐོག་ན་དགྲ། །བརྟེན་པ་ཀུན་ཕུང་དམན་ལ་བརྙས། །མཐོ་ལ་ཕྲག་དོག་མཉམ་ལ་འགྲན། །ལྟོས་པ་བསླུ་བ་ངན་པའི་རྟགས། །ངན་པ་རང་ ལ་དགོས་པའི་ཚེ། །མེད་ཐབས་མེད་པ་ལྟ་བུར་སྟོན། །རང་ཉིད་རེ་ལྟོས་མི་བྱེད་ན། །དྲིན་ཅན་ཡིན་ཡང་རྩ་བཞིན་འདོར། །ངན་པའི་ལག་ནས་སུ་ལ་ཡང་། །ནམ་ཡང་བཟང་པོ་མི་འཆོར་ཏེ། །ཐབས་ དང་གཡོ་སྒྱུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །བསླུ་རུ་བཏུབ་ན་ཕ་ཡང་བསླུ། །ངན་པ་དཔོན་དུ་བཀོས་གྱུར་ཀྱང་། །སྤྱི་ཕན་སྤྱི་སེམས་མི་སྲིད་དེ། །ཕྱི་ནང་ལས་སོགས་དུ་མར་བཅད། །རང་ལ་ཕན་ན་མ་ཡང་ གསོད། །ངན་པ་དང་ནི་དུག་སྦྲུལ་གཉིས། །བརྟེན་ན་ཕུང་བ་མ་གཏོགས་པ། །ཡོན་ཏན་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་ཀྱི། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མ་བརྟེན་ཅིག །ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ལས། སྐྱེ་བོ་ངན་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ།། ༈ །། ༄། །བླུན་པོའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པ། ཁྲེལ་འདས་བླུན་པོ་རང་འདོད་ཅན། །ཁལ་གཅིག་མི་མཐོང་བྲེ་གང་མཐོང་། །གྱོད་དང་བཅས་པའི་རྙེད་པ་ལ། །སྡིག་བདུག་གཏམ་ངན་བཅས་ཏེ་བསྒྲུབ། ། 4-808 རང་གི་ལེགས་པར་མི་ཤེས་ཤིང་། །ལེགས་པར་སྟོན་པ་གཞན་ལ་ཁྲོ། །གཡོན་ཅན་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ལ། །ཡིད་གཏོད་བྱེད་པ་བླུན་པོ་ཡིན། །བླུན་པོ་དགོས་པར་མི་མཐོང་ཞིང་། །མི་དགོས་པ་ལ་ལྷུག་ པར་འཆོར། །གསོག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་ལས། །སྤྱོད་པའི་བདེ་བ་མྱོང་བ་མེད། །བླུན་པོས་ངོ་ཚ་མི་ཤེས་ཤིང་། །ཆེ་འདོད་ཆུང་བའི་ཐབས་ལ་འབད། །གོ་བ་ཆུང་བ་འདོད་པ་ཆེ། །བྱ་བ་ཀུན་ ལ་བསླུ་བ་ཡིན། །བདེན་བརྫུན་ལེགས་པར་མི་སྤྱོད་ཅིང་། །བདེན་ཚིག་གཞན་ལ་མི་སྨྲ་བར། །རང་ཉིད་ཡུད་ཀྱི་རྒྱལ་བ་དེ། །བླུན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་བསྟེན་ཅིང་། །གཞུང་ ལུགས་བཟང་པོ་མ་ཐོས་པས། །ངོ་ཚ་སྨད་པའི་ཡན་ལག་ལ། །བླུན་པོ་དྲེགས་ཤིང་བསྟོད་པར་བྱེད། །ཡོན་ཏན་མིན་ལ་ཡོན་ཏན་དང་། །དམ་པ་མིན་ལ་དམ་པར་བཟུང་། །ཡོན་ཏན་དང་ནི་ད
【現代漢語翻譯】 一旦被邪惡佔據，就無法擺脫時間的擺佈，將惡劣的行徑歸咎於時運不濟。對於他人的惡行，惡人會像蒼蠅逐臭般趨之若鶩，甚至變本加厲地行各種惡事。 爲了區區一口吃喝，便拋棄了道德和羞恥，像蒼蠅追逐不潔之物一樣，惡人總是圍繞在惡人身邊。稍微遭受挫折或獲得財富，就會變得沮喪或驕傲自滿。恐嚇便屈服，順從便傲慢，這就是惡人的本性。 他們挑撥離間，爭奪賦稅，離間親近之人，粉飾敵人。欺騙、貪婪、憎恨、偷盜搶劫以及謊言和誹謗，都是惡人的行徑。表面上是朋友，背地裡卻是敵人，依賴他們的人都會遭殃，他們會鄙視弱者，嫉妒強者，與同等地位的人競爭，背信棄義是惡人的標誌。 當惡人需要幫助時，會表現得好像非你不可。一旦不再需要你的幫助，即使你曾是恩人，也會像丟棄草根一樣拋棄你。永遠不要指望從惡人手中得到任何好處，他們會用盡各種手段和詭計來欺騙你，甚至連自己的父親也會欺騙。 即使惡人當了官，也不會有任何公益之心，他們會從內外事務等各個方面進行分割，只要對自己有利，甚至會殺害自己的母親。惡人和毒蛇一樣，依賴他們除了毀滅之外，不可能獲得任何好處，所以哪怕是一瞬間也不要依賴他們。 《辨別取捨的明鏡論》中，揭示惡人本性的第一章結束。 《愚人本性之章》第二章 無恥的愚人總是以自我為中心，看不到一'卡'（度量單位，約等於一公秉）的貨物，卻只看到一'佈雷'（容量單位）的量。爲了獲得充滿爭議的利益，他們會不惜揹負罪惡和惡名。 他們不瞭解自己的優點，反而對指出他們優點的人發怒。愚人總是輕信那些虛偽奉承的諂媚之言。愚人看不到真正需要的東西，卻在不需要的東西上浪費。他們只知道積攢的痛苦，卻從未體驗過使用的快樂。 愚人不知羞恥，總是想方設法通過卑劣的手段來抬高自己。他們的理解能力很差，慾望卻很大，所做的一切都是爲了欺騙。他們不能正確區分真假，也不對他人說真話，總是自以為是地獲得短暫的勝利，這就是愚人的本性。 他們不親近賢士，也不聽聞優秀的論典，反而對那些本應感到羞恥的事情感到自豪和讚美。他們把非優點當作優點，把非聖人當作聖人，愚人總是顛倒是非。
【English Translation】 Once possessed by evil, one cannot escape the manipulation of time, blaming misfortune on bad luck. Regarding the evil deeds of others, the wicked flock like flies to filth, even escalating to commit various evil acts. For a mere morsel of food and drink, they abandon morality and shame, like flies chasing after unclean things, the wicked always surround the wicked. Slight setbacks or gains in wealth lead to dejection or arrogance. Intimidation brings submission, compliance brings arrogance, such is the nature of the wicked. They sow discord, contend over taxes, alienate close ones, and embellish enemies. Deceit, greed, hatred, theft, robbery, as well as lies and slander, are the deeds of the wicked. Outwardly friends, inwardly enemies, those who rely on them will suffer, they despise the weak, envy the strong, compete with equals, and betrayal is the mark of the wicked. When the wicked need help, they act as if you are indispensable. Once they no longer need your help, even if you were once a benefactor, they will discard you like a root. Never expect any good from the hands of the wicked, they will use all sorts of means and tricks to deceive you, even deceiving their own father. Even if the wicked become officials, there will be no public benefit, they will divide from internal and external affairs, etc., in various ways, and if it benefits them, they will even kill their own mother. The wicked and poisonous snakes are the same, relying on them brings nothing but destruction, it is impossible to obtain any benefit, so do not rely on them even for a moment. The first chapter of 'The Mirror of Clear Discrimination of Acceptance and Rejection', revealing the nature of the wicked, ends. Chapter Two: The Nature of the Fool Shameless fools are always self-centered, unable to see a 'khal' (unit of measurement, approximately one cubic meter) of goods, but only seeing a 'bre' (unit of capacity) of quantity. To obtain disputed benefits, they are willing to bear sin and infamy. They do not understand their own merits, but become angry with those who point out their merits. Fools always trust flattering and sycophantic words. Fools do not see what is truly needed, but waste on what is not needed. They only know the suffering of accumulation, but never experience the joy of use. Fools know no shame, and always try to elevate themselves through base means. Their understanding is poor, but their desires are great, and everything they do is for deception. They cannot correctly distinguish between truth and falsehood, nor do they speak the truth to others, always self-righteously gaining temporary victories, such is the nature of fools. They do not associate with virtuous people, nor do they hear excellent treatises, but instead take pride in and praise those things that should be shameful. They regard non-virtues as virtues, and non-saints as saints, fools always invert right and wrong.
མ་པ་ གཉིས། །རྩ་བཞིན་འདོར་བ་བླུན་པོ་ཡིན། །བླུན་པོ་རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་པས། །བཟའ་བཏུང་ཅུང་ཟད་དགའ་བར་མཐོང་། །ཁྱི་ལ་གསེར་གྱི་བུམ་པ་བས། །ངན་སྐྱུགས་དགའ་བར་མཐོང་བས་གྲུབ། །བླུན་པོ་རྣམས་དང་ མཁས་པ་གཉིས། །བླུན་པོ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་མེད། །རིན་ཐང་མེད་པའི་ནོར་བུ་ཡང་། །བ་གླང་རྫི་ལ་རྡོ་དང་མཚུངས། །མཁས་པའི་ཡོན་ཏན་བླུན་པོ་ཡིས། །ཡང་ཡང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །གསལ་ལ་མཛེས་པ་ནམ་མཁའི་འཇའ། ། 4-809 ལོང་བས་མཐོང་བ་ག་ལ་སྲིད། །མཁས་པ་མིན་པས་མཁས་པ་ཡི། །ཡོན་ཏན་ནམ་ཡང་ལོངས་མི་འགྱུར། །སྦྲང་བུ་མིན་པས་མེ་ཏོག་ལས། །སྦྲང་རྩི་ལོན་པ་མི་སྲིད་དོ། །མཁས་པས་བཀུར་བའི་དམ་ པ་ལ། །བླུན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བརྙས་པར་བྱེད། །མཁས་པས་མཆོད་པ་རྒྱལ་བའི་སྐུ། །ཁྱི་དང་འཕྲད་ན་མི་གཙང་འདོར། །བླ་འོག་རིམ་པ་མི་ཤེས་ཤིང་། །བསྟན་བཅོས་ཤེས་པས་དབེན་གྱུར་པ། །བླུན་པོ་འདུས་ པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ། །མཁས་པ་གནས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །བླུན་པོ་བློ་རྒྱ་ཆུང་ངུ་དག །ཕྱིས་འབྱུང་ལེགས་པར་མི་ཤེས་པ། །ཡིད་ལ་གང་དྲན་ལག་ཏུ་བླང་། །ཕྱིས་ནས་འགྱོད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད། །བློ་ སྣ་མང་ཞིང་མི་བརྟན་ལ། །སྙིང་སྟོབས་མེད་པའི་བླུན་པོ་དེ། །བྱ་བ་མི་འདྲ་བརྒྱ་ཕྲག་རྩོམས། །མཐར་ཕྱིན་བྱ་བ་གཅིག་ཀྱང་མེད། །བློ་སྣའི་འགྲོ་ལྡོག་མི་ཤེས་པའི། །བློ་ངན་བླུན་པོ་བློ་ཆུང་ ངོ་། །རང་རྒྱུད་ངན་པས་རང་བསྲེག་ཅིང་། །འོད་ཟེར་འཕྲོས་པས་གཞན་ཡང་བསྲེག །སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་སྒོར་ཞུགས་ཀྱང་། །ཆོས་ལ་བློ་ཁ་མ་ཕྱོགས་པས། །བླུན་པོའི་དབུས་ན་བླུན་པོ་དེས། །བྲེ་མོའི་ལོ་རྒྱུས་ སྣ་ཚོགས་སྒྲོགས། །ལེགས་ཉེས་སྤྱོད་པའི་བློ་མེད་ཅིང་། །ཆོས་ལ་ཐོས་པ་མ་བྱས་པས། །མཁས་པའི་དབུས་ན་བླུན་པོ་དེ། །ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ལ་ལྐུགས་པ་འདྲ། །ཉི་འདོན་སྤྲེ་འུ་བཙོ་བླག་བུ། །ཐ་ག་པ་ཡི་གྲོགས་པོ་ལྟར། ། 4-810 བླུན་པོས་དཔོན་དང་གཡོག་པོ་གྲོགས། །གང་བྱས་ཀྱང་ནི་ཕུངས་བར་འགྱུར། །ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ལས། བླུན་པོའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ།། ༈ །། ༄། །དམ་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པ། དམ་པས་དམ་པ་ བསྟེན་པ་དང་། །དམ་ཆོས་ཉན་པས་མི་ངོམས་ཤིང་། །དམ་པའི་མཛད་སྤྱོད་བཟང་པོ་ལ། །དམ་པའི་སྐྱེ་བོས་དམ་པར་འཛིན། །མི་དགེ་བཅུ་པོ་རྣམས་སྤངས་ཤིང་། །གཏོང་ལྡན་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་དང་། །བརྩེ་ལྡན་ གཞན་དོན་ལ་དགའ་བ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཡིན། །བཀུར་བར་འོས་པ་ལེགས་འཁུར་ཞིང་། །མགོན་མེད་རྣམས་ལ་རྟག་པར་བྱམས། །བྱས་པ་དྲིན་ལན་མི་བརྗེད་པ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་སྤྱོད་ཡིན། ། བསླབ་པར་འོས་པའི་རིག་པ་ལ། །སྤྲོ་དགས་བསླབ་སེམས་མ་ཉམས་ཤིང་། །ཁས་བླངས་ད
【現代漢語翻譯】 愚人篇 二、如棄根本是愚人，愚人眼中賢者德，不過吃喝略歡欣，如犬金碗不如糞。 愚人智者雖有二，愚人實則無差別，無價珍寶于牛倌，亦如頑石無二般。賢者之德愚人前，反覆講說亦不解，明麗燦爛天空虹，盲者如何得見之？ 非是智者之人者，賢者之德永不得，非是蜜蜂之蟲者，花中取蜜無可能。賢者所敬之聖者，愚人反以輕賤之，智者所供勝者像，遇犬便棄視不凈。 上下次第皆不知，遠離論典之教誨，愚人聚集之城中，智者安住實不能。愚人胸襟皆狹隘，不能明辨後來事，心中所想即刻行，事後追悔永不斷。 心緒繁雜又不穩，無有膽識之愚人，百般行事皆嘗試，終無一事能完成。不知取捨與進退，心懷惡念是愚人，惡念焚燒自身后，光芒四射亦焚他。 雖入佛法之門庭，卻于正法不傾心，愚人堆里此愚人，種種戲謔盡宣揚。不能分辨善與惡，未曾聽聞正法理，智者堆里此愚人，於法之談如啞人。 如日出時之獼猴，如縫紉工之劣友，愚人作官或為仆，無論做何皆敗壞。 《律經》如明鏡，清晰照見取捨之道，此為顯示愚人本性之第二品。 三、聖者品 聖者親近於聖者，聽聞正法永不厭，聖者行持諸善業，聖者之輩恒視之。遠離十種不善業，慷慨佈施守戒律，慈愛他人樂利他，此乃聖者之行徑。 應敬之人善敬之，常懷慈悲于無怙，不忘他人之恩德，此乃聖者之行持。 應學之學問，歡喜學習不厭倦，承諾之事必踐行
【English Translation】 Chapter on the Foolish 2. To abandon the root is foolish, In the eyes of fools, the virtues of the wise, Are but a slight joy in eating and drinking, Like a golden bowl to a dog, inferior to dung. Though there are two, fools and the wise, There is no difference to fools, A priceless jewel to a cowherd, Is like a stone. The virtues of the wise before fools, Repeatedly explained, they still do not understand, The clear and beautiful rainbow in the sky, How can a blind person see it? One who is not wise, The virtues of the wise he will never attain, One who is not a bee, From a flower, honey is impossible to obtain. The holy one revered by the wise, Is despised by fools, The image of the Victorious One, worshipped by the wise, If it encounters a dog, it is discarded as impure. Not knowing the order of superiors and inferiors, And being devoid of knowledge of the scriptures, In a city where fools gather, The wise cannot dwell, The minds of fools are small, They do not know the good that comes later, Whatever comes to mind, they do it, Regret never ceases afterward. With a fickle and unstable mind, And a cowardly fool, He undertakes hundreds of different tasks, But in the end, not a single task is completed. Not knowing the coming and going of thoughts, The foolish fool is small-minded, Burning himself with his own evil nature, And burning others with his radiating light. Although entering the gate of the Buddha's teachings, Not turning his mind to the Dharma, In the midst of fools, that fool, Proclaims various tales of mockery. Not having the mind to practice good and bad, And not having heard the Dharma, In the midst of the wise, that fool, Is like a mute to the words of the Dharma. Like a monkey warming itself in the sun, Like a bad friend of a weaver, A fool as an official or a servant, Whatever he does will be ruined. From the mirror of the scriptures of customs, which clearly shows what to take and what to leave, this is the second chapter, which shows the nature of fools. Chapter on the Nature of the Holy The holy ones attend to the holy ones, They are never satisfied with listening to the Dharma, The good deeds of the holy ones, Are always regarded as holy by the holy ones. Abandoning the ten non-virtuous deeds, Being generous and abiding by the precepts, Being loving and delighting in the welfare of others, These are the actions of the holy ones. Properly honoring those who are worthy of honor, Always being kind to those who are without protectors, Not forgetting the kindness done, These are the actions of the holy ones. To the knowledge that should be learned, Joyfully learning without losing the desire to learn, Always fulfilling what has been promised
མ་བཅའ་བརྟན་པ་དེ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན། །རང་ཉིད་གང་ལ་མི་དགའ་བ། །དེ་ཉིད་གཞན་ལ་མི་ སྦྱོར་ཞིང་། །ངན་ལན་བཟང་གིས་འཇལ་བ་དེ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའི་རྟགས། །ཀུན་ལ་སྙོམས་ཤིང་བྱེ་བྲག་བྱེད། །བརྟན་ཞིང་བརྩོན་ལ་ངང་རྒྱུད་རིང་། །བློ་ལྡན་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་དང་། །དམ་པ་སྙིང་ སྟོབས་ངོ་ཚར་ལྡན། །ཆོག་ཤེས་བདེན་པར་སྨྲ་བ་དང་། །ནོར་གྱི་སྙིང་པོར་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ། །ཕྱི་རྗེས་རིང་དུ་གཟིགས་པ་དེ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན། །བདེ་སྡུག་བསྟོད་སྨད་གང་ལ་ཡང་། །ཁེངས་དང་ཞུམ་པ་མི་མངའ་ཞིང་། ། 4-811 བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་སྤྱོད་པ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་བློ་གྲོས་སྦྱངས། །ང་རྒྱལ་མེད་ཅིང་དབང་པོ་དུལ། །སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་དེ། །སྐྱེ་བོ་དགེ་བའི་བྱ་ བ་ཡིན། །མཁས་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ཅིང་འདྲི། །དམན་པའི་བརྙས་པ་བཟོད་ཅིང་བྱམས། །རྒྱལ་ཁ་གྲོས་ལ་གཏོང་བ་དེ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་ཡིན། །ཕོངས་ཤིང་རྒུད་པར་གྱུར་པ་འམ། །སྲོག་ལ་བབས་ ཀྱང་དམ་པ་རྣམས། །དམ་པའི་མཛད་སྤྱོད་བཟང་པོ་དེ། །ནམ་ཡང་འདོར་བར་མི་བྱེད་དོ། །ངན་ལན་ངན་གྱིས་འཇལ་བ་དང་། །བཟང་ལ་བཟང་ལན་མེད་པ་དང་། །བདག་བསྟོད་གཞན་ལ་སྨོད་པ་དེ། །དམ་ པ་ནམ་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ངོ་ཚ་དོར་བའི་འཚོ་བ་དང་། །སྡིག་དང་འབྲེལ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །མཛའ་བ་བསླུས་པའི་མངའ་ཐང་བས། །དམ་པ་རང་ཉིད་ཤི་བ་འདམ། །གྲོགས་པོ་ངན་པ་བརྟེན་པ་ དང་། །ཚིག་ངན་གཞན་ལ་སྨྲ་བ་དང་། །འཇལ་ལ་ངན་དང་ཆང་ལ་ངན། །དམ་པ་རྣམས་ནི་དུག་བཞིན་སྤོངས། །བརྩེ་ལྡན་གསོང་པོར་སྨྲ་བ་དང་། །བདག་གཞན་ཀུན་ལ་མི་གནོད་ཅིང་། །ཀུན་དགའ་ཀུན་ལ་ ཕན་པ་དེ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་འབད་པས་སྒྲུབ། །སྙིང་གཏམ་སྙིང་དང་འདྲ་བ་ལས། །དམ་པ་གཞན་ལ་མི་འཆད་དེ། །གལ་ཏེ་གཞན་དེ་ཁྲོས་གྱུར་ན། །སྙིང་གཏམ་གཞན་ལ་འཆད་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་སྐྱོན། ། 4-812 ལེགས་པར་བརྟགས་ཏེ་སྤངས་བ་དང་། །དགྲ་བོ་ལ་ཡང་ལེགས་བྱས་དག །བླང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན། །དམ་པ་ཕན་པར་སྨྲ་བའི་ཚིག །རྩུབ་ཀྱང་གུས་པས་སྤྱི་བོར་བླངས། །མི་ཕན་སྙན་པར་སྨྲ་ ན་ཡང་། །སེམས་ལ་བཞག་པར་མི་བྱ་འོ། །ཧང་ཅང་མཉེན་ན་ཀུན་གྱིས་བརྙས། །གྱོང་ན་དམ་པའི་བྱ་བ་མིན། །མཉེན་སར་མཉེན་ལ་གྱོང་སར་གྱོང་། །ལེགས་པར་ཤེས་ན་ཀུན་ལ་ཕན། །ཧ་ཅང་དྲང་ པོས་ཕུང་བ་མང་། །གཡོ་རྒྱུ་དམ་པའི་བྱ་བ་མིན། །གང་ལ་གང་ཕན་ཤེས་གྱུར་ན། །རང་གཞན་ཀུན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར། །སྨྲ་བ་མང་ན་འཁྲུལ་པའི་གཞི། །ཧ་ཅང་ཉུང་ན་བླུན་པའི་ཆ། །དགོས་ པའི་དུས་སུ་རན་ཙམ་དུ། །སྨྲ་ན་ཉེས་པ་ཀུན་ལས་གྲོལ། །མཆོད་འོས་མཆོད་ཅིང་དམན་པ་སྐྱོང་། །སྤྱོད་པ་གྱ་གྱུ་མེད་པ་དང་། །བྱ་བ་གྲོ
【現代漢語翻譯】 不諂媚是堅定的品格，是聖者的本性。 自己不喜歡的事，也不要強加於人。 以善報惡，是聖者高尚的標誌。 對一切平等相待，不做差別對待，堅定而勤奮，有耐心。 有智慧的人，心胸開闊，聖者內心充滿力量和正直。 知足常樂，說真實語，將財富的精華用於積累功德。 長遠考慮未來，這是聖者的本性。 無論面對快樂或痛苦，讚揚或誹謗，都不會驕傲或沮喪。 利益自己和他人，是聖者的本性。 學習一切知識，增長智慧，沒有傲慢，調伏感官。 以修行作為核心，這是善人的行為。 親近並請教智者，忍受卑劣之人的侮辱並慈愛他們。 將勝利讓給他人，這是聖者的行為。 即使貧困潦倒，甚至面臨死亡，聖者也絕不會放棄高尚的行為。 以惡報惡，對善沒有善報，自我讚揚並誹謗他人，這些聖者絕不會做。 拋棄羞恥的生活，與罪惡相關的享樂，背叛友誼而獲得的權勢，聖者寧願選擇死亡。 依賴惡友，對他人說惡語，沉迷於賭博和酒精，聖者會像躲避毒藥一樣遠離。 充滿愛心地坦誠說話，不傷害自己和他人，讓大家快樂並利益大家，這是聖者努力做到的。 與心相通的秘密，聖者不會告訴他人，如果那個人因此而生氣，那是因為秘密被泄露了。 聖者會仔細檢查並改正自己的缺點，甚至對敵人也會行善，只做應該做的事情。 聖者會將有益的言語，即使聽起來刺耳，也恭敬地接受。 即使說的是悅耳但不益的話，也不會放在心上。 過於軟弱會被人輕視，過於強硬也不是聖者的行為。 該軟弱時軟弱，該強硬時強硬，如果能很好地理解，就能利益所有人。 過於正直容易招致失敗，狡猾也不是聖者的行為。 如果知道什麼對什麼有益，就能利益自己和他人。 說話太多容易出錯，說得太少顯得愚蠢。 在需要的時候，適當地說話，就能擺脫一切過失。 尊敬值得尊敬的人，照顧地位低下的人，行為沒有虛偽，做事誠實。
【English Translation】 Not being flattering is steadfastness, it is the nature of the holy. What one dislikes, do not impose on others. Repaying evil with good is a noble sign of the holy. Treating everyone equally, without discrimination, being steadfast and diligent, with patience. Wise people have broad minds, and the holy have strength and integrity in their hearts. Being content, speaking truthfully, and using the essence of wealth to accumulate merit. Considering the future in the long term, this is the nature of the holy. Whether facing happiness or suffering, praise or slander, they are neither proud nor depressed. Benefiting oneself and others is the nature of the holy. Learning all knowledge, increasing wisdom, without arrogance, and subduing the senses. Taking practice as the core is the action of virtuous people. Being close to and consulting with the wise, enduring the insults of the lowly and being kind to them. Giving victory to others is the conduct of the holy. Even in poverty or facing death, the holy will never abandon noble actions. Repaying evil with evil, not repaying good with good, praising oneself and slandering others, these the holy will never do. A life that abandons shame, enjoyment associated with sin, power gained by betraying friendship, the holy would rather choose death. Relying on bad friends, speaking evil words to others, indulging in gambling and alcohol, the holy avoid them like poison. Speaking with loving honesty, not harming oneself and others, making everyone happy and benefiting everyone, this is what the holy strive to do. Secrets shared with the heart, the holy do not tell others, if that person gets angry because of it, it is because the secret was revealed. The holy carefully examine and correct their own shortcomings, and even do good to enemies, only doing what should be done. The holy respectfully accept beneficial words, even if they sound harsh. Even if the words are pleasant but not beneficial, they will not be kept in mind. Being too soft will be despised by everyone, being too tough is not the action of the holy. Be soft when it is appropriate to be soft, and be tough when it is appropriate to be tough, if one can understand this well, one can benefit everyone. Being too upright easily leads to failure, cunning is not the action of the holy. If one knows what is beneficial to what, one can benefit oneself and others. Speaking too much easily leads to mistakes, speaking too little seems foolish. Speaking appropriately when needed, one can be free from all faults. Respect those who are worthy of respect, take care of those who are of low status, act without hypocrisy, and be honest in doing things.
ས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་དེ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ བྱ། །སེམས་ལ་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་ཀུན། །མ་ཚང་མེད་པར་གསན་གྱུར་ཀྱང་། །ཧ་ཅང་དབུལ་དང་ཆ་ལུགས་ངན། །སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱི་བརྙས་པར་འགྱུར། །ཧ་ཅང་གསོག་ལ་ཞན་པ་ཡང་། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ མི་བྱ་སྟེ། །སྦྲང་མས་བསགས་པའི་སྦྲང་རྩི་ལྟར། །གཞན་གྱིས་སྤྱོད་པ་མི་ཤེས་སམ། །ཅུང་ཟད་བསགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་། །ཆུད་ཟོས་ཉིད་དུ་མི་བཏང་སྟེ། །ཙན་དན་སོལ་བར་བསྲེགས་པ་ལྟར། །རང་གཞན་ཀུན་ལ་མི་ཕན་ཕྱིར། ། 4-813 དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི། །མེ་ཏོག་རྒྱས་པའི་ཅོད་པཎ་ལྟར། །ཀུན་གྱིས་མགོ་ལ་འཁུར་བ་དང་། །ནགས་སུ་དེངས་བ་ལྟ་བུར་གསུངས། །ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ལས། དམ་ པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། ༈ །། ༄། །མཁས་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱད་པ་ཡི། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མ་རྨོངས་ཤིང་། །འཇུག་དང་ལྡོག་པར་བྱ་བ་ལ། །བླང་དོར་བྱེད་ན་མཁས་པ་ཡིན། །དོན་དང་ བྱ་བ་གང་སྒྲུབ་ཀྱང་། །ལུང་རིག་མན་ངག་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །ཞུམ་དང་འཇིགས་པ་མེད་པ་དེ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཡིན། །འཛིན་སྤྱོད་དྲན་པ་ལ་སྦྱངས་ཏེ། །རྩོམ་བཤད་རྩོད་པའི་འོད་ཟེར་གྱིས། ། བསྟན་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཡིན། །གཞན་གྱིས་བསླུ་བར་མི་ནུས་ཤིང་། །འབད་པ་ཆུང་ངུས་དོན་ཆེན་འགྲུབ། །གཞན་གྱིས་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ ཏན་ཡིན། །ལེགས་ཉེས་སྤྱོད་པའི་བློ་གྲོས་དང་། །དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་ཀྱིས། །མཁས་རྣམས་བྱ་བ་གང་སྒྲུབ་ཀྱང་། །སྐྱོན་མེད་ཡོན་ཏན་ཀུན་མཐར་ཕྱིན། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་སྤྱོད་དང་། །མདོ་རྒྱུད་བསྟན་ བཅོས་གདམ་པར་བཅས། །དཔེ་དང་གཏན་ཚིགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །མཁས་རྣམས་ལེགས་བཤད་དགའ་སྟོན་འགྱེད། །མེ་ཏོག་དག་ལ་བུང་བ་ལྟར། །མཁས་པའི་ཡོན་ཏན་མཁས་པས་ཤེས། །ཆུ་ལྡན་མཚོ་ལ་ངང་པ་ལྟར། །མཁས་པའི་དྲུང་ན་མཁས་པ་འཁོར། ། 4-814 བླུན་པོ་ལ་སྐྱོན་འབའ་ཞིག་དང་། །མཁས་ལ་ཡོན་ཏན་ཀུན་མཐོང་ནས། །ཤིན་ཏུ་རྒས་པར་གྱུར་ཚེ་འང་། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་རིག་པ་འཚོལ། །རྒྱ་མཚོ་དག་ལ་ཆུ་བོ་དང་། །བུད་མེད་འཕྱོན་མ་སྐྱེས་ པ་དང་། །བླུན་པོ་ནོར་གྱིས་མི་ངོམས་ལྟར། །མཁས་པ་རིག་པས་ངོམས་པ་མེད། །ལུས་དང་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ། །ལྟོས་མེད་དམ་ཆོས་འཚོལ་བ་དེ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཏེ། །བླུན་པོ་རྣམས་ ལ་ཡོད་རེ་ཀན། །ཤིན་དུ་དབུལ་བའི་མཁས་པ་ལ། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་ཡིད་སྨོན་གྱི། །དཔལ་འབྱོར་རྒྱས་པའི་བླུན་པོ་ལ། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་སྨོན་པ་མེད། །ཆར་རྣམས་ཕལ་ཆེར་རི་ལ་འབབས། །ཆོས་ པ་ཕལ་ཆེར་ཚེ་འདིར་འཁོར། །དཔལ་འབྱོར་ཕལ་ཆེར་བླུན
【現代漢語翻譯】 以行善來成就，是賢者們恒常所為， 心中具備賢者的所有功德，即使沒有完全聽聞， 過於貧窮和衣著簡陋，也會被眾人輕視。 過於吝嗇積攢也是賢者們不應做的， 就像蜜蜂積攢的蜂蜜，難道不知道會被他人享用嗎？ 即使稍微積攢的財富，也不應浪費， 就像檀香被燒成木炭，對自他都沒有利益。 賢者的行為，就像鮮花盛開的花環， 被眾人戴在頭上，又像在森林中嬉戲一般。 《正法論典·取捨明鏡》中，闡述賢者本性的章節，第三章結束。 《正法論典·取捨明鏡》中，闡述智者本性的章節，第四章： 智者們所遵循的，是對所有知識都不迷惑， 對於應該進入和應該避免的事情，能夠做出取捨，這就是智者。 無論做什麼事情，因為具備經文、理性和訣竅， 沒有沮喪和恐懼，這是智者們的行爲準則。 通過學習掌握記憶和運用，憑藉寫作、講解和辯論的光芒， 使佛法得以彰顯，這是智者們的行為。 不會被他人欺騙，用很小的努力就能成就大事， 不接受他人的支配，這是智者們的功德。 憑藉辨別善惡的智慧，以及正念、正知和謹慎， 智者們無論做什麼事情，都能做到沒有過失，功德圓滿。 賢者們的行為，以及經、律、論的教誨， 通過比喻和各種論證，智者們樂於宣講妙法。 就像蜜蜂依附鮮花一樣，智者的功德只有智者才能瞭解。 就像天鵝聚集在充滿水的湖泊一樣，智者的周圍總是圍繞著智者。 愚者只會看到過失，而智者則能看到一切功德， 即使到了非常年老的時候，智者們仍然在尋求知識。 就像河流匯入大海，妓女貪戀男色， 愚人永遠無法滿足財富一樣，智者永遠不會滿足於知識。 不顧惜身體、生命和財富，尋求正法， 這是智者們的特點，愚者們是很難做到的。 對於非常貧窮的智者，智者們會心生羨慕， 對於擁有財富的愚者，即使片刻也不會羨慕。 雨水大多降落在山上，修行者大多爲了今生， 財富大多聚集在愚人手中。
【English Translation】 Accomplishing through virtuous deeds is what the noble ones always do, Having all the qualities of the noble ones in their hearts, even if not fully heard, Being too poor and having poor attire will be despised by all. Being too stingy in accumulating is also not what the noble ones should do, Like the honey accumulated by bees, don't you know it will be enjoyed by others? Even a little accumulated wealth should not be wasted, Like sandalwood burned into charcoal, it is not beneficial to oneself or others. The conduct of the noble ones is like a garland of blooming flowers, Worn on the head by all, and like frolicking in the forest. In 'The Mirror of Discernment: A Treatise on Law,' the chapter on explaining the nature of the noble ones, Chapter Three ends. In 'The Mirror of Discernment: A Treatise on Law,' the chapter on explaining the nature of the wise, Chapter Four: What the wise ones follow is not being confused about all knowledge, Being able to choose what should be entered and what should be avoided, this is the wise one. No matter what is done, because of having scripture, reason, and key instructions, Without frustration and fear, this is the code of conduct for the wise ones. Through learning to master memory and application, with the light of writing, explaining, and debating, Making the Dharma manifest, this is the action of the wise ones. Not being deceived by others, accomplishing great things with little effort, Not accepting the control of others, this is the merit of the wise ones. With the wisdom to discern good and bad, and with mindfulness, awareness, and caution, Whatever the wise ones do, they can do it without fault, with perfect merit. The actions of the noble ones, and the teachings of the Sutras, Vinaya, and Shastras, Through metaphors and various arguments, the wise ones are happy to proclaim the wonderful Dharma. Like bees clinging to flowers, the merits of the wise can only be understood by the wise. Like swans gathering in a lake full of water, the wise are always surrounded by the wise. Fools only see faults, while the wise see all merits, Even when they are very old, the wise are still seeking knowledge. Like rivers flowing into the sea, prostitutes craving men, Fools can never be satisfied with wealth, just as the wise are never satisfied with knowledge. Disregarding body, life, and wealth, seeking the true Dharma, This is the characteristic of the wise, which is difficult for fools to do. For the very poor wise, the wise will feel admiration, For the wealthy fool, they will not envy even for a moment. Most of the rain falls on the mountains, most practitioners are for this life, Most of the wealth gathers in the hands of fools.
་ལ་འགོ །མཁས་པ་ཕལ་ཆེར་དབུལ་པོར་གནས། །ཡོན་ཏན་ལྡན་པའི་མཁས་པ་ལ། །ཐམས་ཅད་དགའ་བར་མ་ངེས་ཏེ། །ཕལ་ཆེར་གསོན་པ་ལ་དགའ་ ཡང་། །ལ་ལ་ལྕེབ་ནས་འཆི་བ་མཐོང་། །འོན་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཕལ་མོ་ཆེ། །ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་དག་ལ་དགའ། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤར་བ་ན། །ནུབ་མཐོང་མིན་པ་ཀུན་ཀྱང་དགའ། །ཡོན་ཏན་ལྡན་པའི་ སྐྱེ་བོས་ཀྱང་། །ཀུན་ལ་ཕན་པར་མ་ངེས་ཏེ། །ཟླ་བ་རྒྱས་པའི་འོད་ཟེར་ཡང་། །པདྨོའི་ཚལ་ལ་འཕྲོད་མི་འགྱུར། །མཁས་པ་གཞན་གྱིས་མ་བཅོལ་ཞིང་། །མི་དགོས་པ་དང་མི་ཕན་པ། །ལོང་བ་འོན་ལྐུགས་འདུ་ཤེས་ཀྱིས། ། 4-815 དམན་ས་བཟུང་ནས་རང་སེམས་སྦྱོངས། །དགོས་ཤིང་བབ་ལ་ཕན་གྱུར་ན། །མ་བཅོལ་ཡང་ནི་གཞན་དག་ལ། །ཞུམ་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སུ། །ཕན་པའི་གྲོགས་དང་གདམས་པ་སྟོན། །གཞན་དག་བདག་ལ་མི་ ཉན་ཅིང་། །སྨོད་ཀྱང་མཁས་པ་མི་ཁྲོ་སྟེ། །སེམས་ཅན་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །རྒྱལ་བ་ལ་ཡང་སྨོད་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞན་དག་བསྟོད་གྱུར་ཀྱང་། །མཁས་པ་དྲེགས་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། །བདག་ལ་སྨོད་ པ་གཞན་ཡོད་ཅིང་། །བསྟོད་པ་གཅམ་བུ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །མཁས་པས་མཁས་པ་མཐོང་ཞིང་ཐོས། །མཁས་པ་མཁས་པའི་གཏམ་ལ་དགའ། །མཁས་པས་བདག་གཞན་ཉེས་པ་སེལ། །མཁས་པ་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་ལ་མཁས། །བླུན་ པོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ཡིས། །ལེགས་པར་སྒྲོས་ཀྱང་མི་ཤེས་པའི། །བྱ་བ་ཐམས་ཅད་མཁས་པ་ཡིས། །སྐད་ཅིག་ཉིད་ལ་ཁོང་དུ་ཆུད། །དེ་བཞིན་བླུན་པོས་ལོ་བརྒྱ་རུ། །འབད་པས་སྦྱངས་ཀྱང་མ་ཤེས་ པའི། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཁས་པ་ཡིས། །ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་ལེགས་པར་རྟོགས། །མཁས་པའི་ཡོན་ཏན་མཁས་པའི་ནོར། །མཁས་པའི་གཉེན་ཡང་མཁས་པ་སྟེ། །མཁས་པ་ཡང་རབ་དགའ་བ་སྐྱེས། །མཁས་པས་གཞན་དག་ མཁས་ལ་སྦྱོར། །མཁས་པ་དག་ལ་བརྟེན་པ་དང་། །རྒྱ་ཆེན་ཐོས་པ་བྱེད་པ་དང་། །ཚུལ་བཞིན་སོ་སོར་རྟོགས་པ་ལས། །མཁས་པར་འགྱུར་བའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད། །ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ལས། 4-816 མཁས་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པའོ།། ༈ །། ༄། །སྤེལ་མ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་ལྔ་པ། ཤིན་ཏུ་བླུན་པའི་མཛའ་བོ་བས། །བློ་ལྡན་དགྲ་བོ་མཆོག་ཅེས་བཤད། །ཕན་འདོད་བླུན་པོས་ཕ་མགོ་བརྡུང་། །བློ་ལྡན་དགྲ་བོས་སྐྱབས་པ་མང་། །ངན་ པ་གཅིག་གིས་གདུག་རྩུབ་ཀྱིས། །ཡུལ་ཕྱོགས་མང་པོ་ཕུང་ལ་སྦྱོར། །ལྗོན་ཤིང་གཅིག་ལ་མེ་མཆེད་པས། །ནགས་ཚལ་ཆེན་པོ་བསྲེག་པར་བྱེད། །དམ་པ་གཅིག་གི་བཀའ་དྲིན་གྱིས། །ཡུལ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་བདེ་ལ་ སྦྱོར། །ཉི་མ་གཅིག་གསི་འོད་ཟེར་གྱིས། །ལོ་ཏོག་ཀུན་ཀྱང་སྨིན་པར་བྱེད། །མཁས་པ་གཅིག་གིས་བློ་གྲོས་ཀྱིས། །རྒོལ་བ་ངན་པ་ཀུན་ཀྱང་འཇོམས། །སེངྒེ་གཅིག་གིས་ང་རོ་ཡིས། །རི་དྭགས་ཀུན་ཀྱང་སྐྲག་ པར་བྱེད། །དོན་དང་ད
【現代漢語翻譯】 通常情況下，智者多安於貧困。 擁有才華的智者，並非一定受人喜愛。 多數人喜歡活著，但也有人因誹謗而死。 然而，大多數人，都喜歡有才華的人。 當太陽升起時，所有看不到西方的人都會感到高興。 有才華的人，也並非一定對所有人都有益。 即使是滿月的月光，也未必適合所有的蓮花池。 智者不接受他人的委託，對於不需要和無益的事情，以及對於聾啞癡呆之人，保持謙遜，凈化自己的內心。 如果事情是需要的、合適的且有益的，即使沒有被委託，也要以無畏的心，為他人提供有益的幫助和建議。 即使他人不聽從我的建議，甚至誹謗我，智者也不會生氣。 因為眾生的喜好各不相同，甚至連佛陀也會受到誹謗。 如果他人讚揚我，智者也不會因此而驕傲。 因為總有人會誹謗我，而且讚揚也可能是虛假的。 智者能見到和聽到智者，智者喜歡智者的話語。 智者能消除自己和他人的過錯，智者擅長積累功德。 即使成百上千的愚人，詳細地描述，也無法理解的事情，智者瞬間就能理解。 同樣，愚人即使花費一百年的時間，努力學習也無法理解的知識，智者片刻就能完全領悟。 智者的才華是智者的財富，智者的朋友也是智者。 智者也能獲得極大的快樂，智者也能引導他人變得聰明。 依靠智者，廣泛地聽聞，如理地分別思維，就能產生智慧，成為智者。 《辨別取捨的明鏡——處世論》中，第四品「智者之性」完。 第五品「兼說」 與極其愚蠢的朋友相比，有智慧的敵人更好。 想要提供幫助的愚人會打自己的頭，而有智慧的敵人會提供更多的保護。 一個惡人以殘暴的手段，使許多地方遭受破壞。 一棵樹燃起火焰，就能燒燬整個森林。 一位聖人的恩德，能使所有地方都獲得安樂。 一輪太陽的光芒，能使所有的莊稼成熟。 一位智者以智慧，能戰勝所有的惡敵。 一頭獅子的吼聲，能使所有的野獸都感到恐懼。 意義和……
【English Translation】 Generally, scholars are content with poverty. A scholar with virtues is not necessarily liked by everyone. Most people like to live, but some die from slander. However, most people like those with virtues. When the sun rises, everyone who cannot see the west is happy. A virtuous person is not necessarily beneficial to everyone. Even the light of the full moon may not suit all lotus ponds. A wise person, without accepting others' commissions, for unnecessary and unhelpful matters, and for the deaf, mute, and foolish, maintains humility and purifies their own mind. If something is needed, appropriate, and beneficial, even without being commissioned, one should, with a fearless mind, offer helpful assistance and advice to others. Even if others do not listen to me or even slander me, a wise person will not be angry. Because sentient beings have diverse preferences, even the Buddha is slandered. If others praise me, a wise person will not become arrogant. Because there will always be others who slander me, and praise may be false. A wise person can see and hear other wise people, and a wise person enjoys the words of other wise people. A wise person can eliminate their own and others' faults, and a wise person is skilled at accumulating merit. Even if hundreds and thousands of fools describe something in detail, they cannot understand it, but a wise person can understand it in an instant. Similarly, all the knowledge that a fool cannot understand even after studying diligently for a hundred years, a wise person can fully comprehend in a moment. A wise person's virtue is their wealth, and a wise person's friend is also a wise person. A wise person can also experience great joy, and a wise person can guide others to become wise. By relying on wise people, listening extensively, and properly contemplating, one can generate wisdom and become wise. The fourth chapter, 'The Nature of the Wise,' from 'The Mirror of Discernment: A Treatise on Conduct,' is complete. Chapter Five: Combined Teachings A wise enemy is better than a very foolish friend. A fool who wants to help will hit his own head, while a wise enemy will provide more protection. One evil person, with cruelty, subjects many places to destruction. A fire spreading to one tree can burn down an entire forest. The kindness of one noble person brings happiness to all places. The light of one sun ripens all crops. One wise person, with wisdom, can defeat all evil adversaries. The roar of one lion frightens all the wild animals. Meaning and...
ོན་མིན་མི་དཔྱོད་ཅིང་། །བཟའ་བཏུང་ཁོ་ན་སེམས་པ་ཡི། །སྐྱེ་བོ་བླུན་པོ་དུད་འགྲོ་དང་། །ཁྱད་པར་ཡོད་པར་མ་མཐོང་ངོ་། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ཇི་ལྟར་ཡང་། །རང་བཞིན་བཟང་ པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། །མེ་ཡི་རང་བཞིན་ཚ་བ་སྟེ། །ནམ་ཡང་འདོར་བ་མི་བྱེད་དོ། །གཞན་དག་འདི་ལྟར་བྱེད་དོ་ཞེས། །དམ་པ་ངན་པའི་རྗེས་མི་འབྲངས། །ཁྱི་ཕག་སྐྱུགས་པ་ཟ་འོ་ཞེས། །སེངྒེས་ བཟའ་བ་ག་ལ་སྲིད། །ཤིན་དུ་དབུལ་ཡང་མཁས་པ་རྣམས། །ལེགས་བཤད་འོད་ཀྱིས་གཞན་དགའ་བྱེད། །རྒྱུད་དང་བྲལ་ཡང་དབང་པོའི་གཞུ། །ས་དང་ནམ་མཁའི་རྒྱན་དུ་འགྱུར། །བླུན་པོ་ཟས་དང་ནོར་ལ་དགའ། ། 4-817 མཁས་པ་ལེགས་བཤད་ཐོས་ན་དགའ། །ངན་པ་ཕ་རོལ་ཕུང་ན་དགའ། །དམ་པ་གཞན་དག་བདེ་ན་དགའ། །བླུན་པོ་དོན་མེད་ཚིག་ལ་རྩོད། །མཁས་པ་དོན་ཆེན་འཇམ་པོས་སྒྲུབ། །ངན་པས་གཞན་དག་རྩོད་ ལ་སྦྱོར། །དམ་པས་གཞན་རྩོད་ནོར་གྱིས་སེལ། །བླུན་པོའི་དཔུང་ནི་མི་སྨྲ་བ། །ཕེབས་པར་སྨྲ་བ་དམ་པའི་དཔུང་། །ངན་པའི་དཔུང་ནི་བརྫུན་ཚིག་སྟེ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་མཁས་པའི་དཔུང་། །བླུན་པོ་ངལ་ དུབ་ལས་ཀྱིས་འཚོ། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་སྡིག་གིས་འཚོ། །དམ་པ་སྔོན་གྱི་བསོད་ནམས་ཀྱིས། །མཁས་པ་བློ་དང་རིག་པས་འཚོ། །བླུན་པོ་དོན་མེད་ལས་ལ་འབད། །ངན་པ་དོན་མིན་ལས་ལ་འབད། །དམ་ པ་དག་དང་མཁས་པ་རྣམས། །འདི་ཕྱི་གཏན་གྱི་བདེ་ལ་འབད། །བླུན་པོ་རང་གིས་རང་ཕུང་བྱེད། །ངན་པས་གཞན་དག་ཕུང་ལ་སྦྱོར། །དམ་པ་དག་དང་མཁས་པ་ཡིས། །རང་གཞན་ཐམས་ཅད་བདེ་ལ་ སྦྱོར། །བླུན་པོ་རྒུད་ན་གཉེན་ལ་འཁང་། །ངན་པ་རྒུད་ན་གཞན་ལ་འཚེ། །དམ་པ་རྒུད་ན་ཆོས་ལ་སྤྲོ། །མཁས་པ་རྒུད་ན་རིག་པ་འཚོལ། །བླུན་པོ་ཁྲོས་ན་བུད་མེད་བརྡུང་། །ངན་པ་ཁྲོས་ན་ ངན་སེམས་འཕེལ། །དམ་པ་ཁྲོས་ན་ངོ་ཚ་དྲན། །མཁས་པ་ཁྲོས་ན་བདེན་གཏམ་འབྱུང་། །བླུན་པོའི་གཏམ་ཀུན་འདོད་གཏམ་སྟེ། །རྐུས་དང་ཕྲོགས་པ་ངན་པའི་གཏམ། །དམ་པ་མཛངས་ཀྱི་ལས་གཏམ་སྟེ། །མཁས་པ་ལེགས་བཤད་གཏམ་དུ་གླེང་། ། 4-818 བླུན་པོ་དམན་པའི་ལས་ལ་མཁས། །ངན་པ་གཡོ་དང་སྒྱུ་མ་མཁས། །དམ་པ་གཞུང་ལུགས་བཟང་ལ་མཁས། །མཁས་པ་ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མཁས། །སྐྱེ་བོ་བླུན་པོ་མི་རོ་འདྲ། །ངན་པ་དུག་སྦྲུལ་དག་ དང་མཚུངས། །དམ་པ་བདུད་རྩིའི་བུམ་པ་བཞིན། །མཁས་པ་དག་ནི་མིག་དང་འདྲ། །ཡོན་ཏན་ཆུང་རྣམས་ང་རྒྱལ་ཆེ། །བློ་ཆུང་རིག་པས་མགུ་བ་སླ། །འདོད་ཆུང་ལྷ་དང་མི་ཡིས་མཆོད། །འདུ་འཛི་ཆུང་ བ་རྣལ་འབྱོར་འཕེལ། །ནོར་གྱི་འབྲས་བུ་སྦྱིན་དང་སྤྱོད། །ཐོས་པའི་འབྲས་བུ་བླང་དོར་ཤེས། །བསམ་པའི་འབྲས་བུ་དབང་པོ་དུལ། །བསྒོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཉོན་མོངས་འགག །བླུན་པོ་གོ་འཕངས་བསྟོད་གྱུར་ཀྱང་། །དམན་ པའི་གནས་སུ་ངང་གིས་ལྟུང་། །མཁའ་ལ་འབད་ནས་འཕངས་པའི་མད
【現代漢語翻譯】 愚昧之人不作思辨，只關心飲食，這種愚人與牲畜沒有差別。 惡劣之人無論怎樣，本性都不會變好，火的本性是熱，永遠不會改變。 不要因為別人這樣做，就去效仿惡人。獅子怎麼會像狗豬一樣吃嘔吐物呢？ 即使非常貧窮，智者也能用善辯之光照亮他人。即使沒有弓弦，良弓也能成為大地和天空的裝飾。 愚人喜歡食物和財富，智者喜歡聽聞善語，惡人喜歡他人遭受不幸，善人喜歡他人幸福安樂。 愚人爭論無意義的言辭，智者用溫和的方式成就大事，惡人引誘他人爭鬥，善人用財富平息爭端。 愚人的軍隊是沉默不語的，能言善辯是聖者的軍隊，惡人的軍隊是虛假的言辭，精通權謀是智者的軍隊。 愚人通過辛勤的勞動謀生，惡人通過罪惡謀生，聖人依靠前世的福報，智者依靠智慧和知識謀生。 愚人為無意義的事情而努力，惡人為不正當的事情而努力，聖人和智者，為來世和今生的安樂而努力。 愚人自己毀滅自己，惡人引誘他人走向毀滅，聖人和智者，使自己和他人都能獲得安樂。 愚人遭遇不幸時抱怨親友，惡人遭遇不幸時怨恨他人，聖人遭遇不幸時精進修持佛法，智者遭遇不幸時尋求知識。 愚人生氣時毆打婦女，惡人生氣時惡念增長，聖人生氣時會反思羞愧，智人生氣時會說出真理。 愚人所說都是貪慾之語，偷盜和搶劫是惡人的話語，聖人所說都是賢善之語，智者談論的都是有益的教誨。 愚人擅長卑劣之事，惡人擅長欺騙和虛偽，聖人擅長美好的經論，智者精通一切知識。 愚人如同屍體，惡人如同毒蛇，聖人如同甘露寶瓶，智者如同眼睛。 才能低下的人傲慢自大，智慧淺薄的人容易滿足，慾望少的人受到天人的敬奉，減少俗務能增進瑜伽修行。 財富的果實是佈施和享用，聽聞的果實是明辨取捨，思維的果實是調伏感官，禪修的果實是煩惱止息。 愚人即使被讚揚地位高昇，也會自然而然地墮落到卑賤的地位。就像奮力射向空中的箭矢一樣。
【English Translation】 The foolish do not contemplate, they only care about food and drink. There is no difference between such fools and animals. No matter how evil a person is, their nature will not become good. The nature of fire is heat, and it will never change. Do not imitate evil people just because others do so. How could a lion eat vomit like dogs and pigs? Even if very poor, the wise can illuminate others with the light of good speech. Even without a string, a good bow can be an ornament of the earth and sky. Fools like food and wealth, the wise like to hear good words, the wicked like others to suffer misfortune, and the virtuous like others to be happy and peaceful. Fools argue over meaningless words, the wise accomplish great things in a gentle way, the wicked entice others to fight, and the virtuous use wealth to resolve disputes. The army of fools is silent, eloquent speech is the army of the virtuous, the army of the wicked is false words, and skill in strategy is the army of the wise. Fools live by hard labor, the wicked live by sin, the virtuous rely on the merits of previous lives, and the wise live by wisdom and knowledge. Fools strive for meaningless things, the wicked strive for improper things, and the virtuous and wise strive for happiness in this life and the next. Fools destroy themselves, the wicked entice others to destruction, and the virtuous and wise enable themselves and others to attain happiness. When fools encounter misfortune, they complain about relatives and friends. When the wicked encounter misfortune, they resent others. When the virtuous encounter misfortune, they diligently practice the Dharma. When the wise encounter misfortune, they seek knowledge. When fools get angry, they beat women. When the wicked get angry, their evil thoughts increase. When the virtuous get angry, they reflect on shame. When the wise get angry, they speak the truth. The words of fools are all words of greed, theft and robbery are the words of the wicked, the words of the virtuous are all virtuous deeds, and the wise discuss beneficial teachings. Fools are skilled in base deeds, the wicked are skilled in deception and trickery, the virtuous are skilled in good scriptures, and the wise are proficient in all knowledge. Fools are like corpses, the wicked are like poisonous snakes, the virtuous are like nectar-filled vases, and the wise are like eyes. Those with little talent are arrogant and conceited, those with little wisdom are easily satisfied, those with few desires are revered by gods and humans, and reducing worldly affairs increases yogic practice. The fruit of wealth is giving and enjoying, the fruit of hearing is knowing what to accept and reject, the fruit of thinking is taming the senses, and the fruit of meditation is the cessation of afflictions. Even if fools are praised and their status is elevated, they will naturally fall to a lowly position. It is like an arrow shot into the sky with great effort.
འ། །ས་ལ་འབད་མེད་ངང་གིས་ལྟུང་། །ངན་པ་གོ་འཕངས་བསྟོད་གྱུར་ན། །བསྟོད་པ་པོ་ལ་ལྷག་པར་སྡང་། །ས་རྡུལ་གནམ་དུ་གཏོར་གྱུར་ ན། །འཐོར་མཁན་ཉིད་ཀྱི་མགོ་ལ་འབབས། །དམ་པ་དང་ནི་མཁས་པ་དག །གོ་འཕངས་བསྟོད་ན་བདེ་བའི་རྒྱུ། །ཆོས་རྒྱལ་བསྟོད་པའི་བཀའ་དྲིན་གྱིས། །ཡུལ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་བྱེད། །ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ལས། སྤེལ་མ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་ལྔ་པའོ།། ༈ །། ༄། །འཇིག་རྟེན་ཤེས་པའི་ལེའུ་སྟེ་དྲུག་པ། བློ་ལྡན་གོ་བ་བཟང་པོ་ཅན། །རྒན་རབ་དག་ལ་བརྟེན་པ་དང་། །ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཐོས་པ་དེས། །ཡ་རབ་སྤྱོད་པ་ཤེས་པར་འགྱུར། ། 4-819 སྟེང་ན་རྗེ་དང་འོག་ན་འབངས། །ཐད་ཀར་ཉེ་འབྲེལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །བླ་ན་མཆོད་གནས་ཡོད་པ་དེ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཡ་རབ་ཡིན། །ཕ་མ་མཁན་སློབ་དགེ་སྦྱོང་དང་། །རིགས་ཀྱི་རྒན་པ་ཐམས་ ཅད་ལ། །གང་འོས་བསྙན་བསྐུར་བྱེད་པ་དེ། །འཇིག་རྟེན་འདིར་ཡང་ཀུན་གྱིས་བསྟོད། །རང་གི་ཞེ་འདོད་མི་སྒྲུབ་པར། །འཁོར་ལ་གང་ཕན་བྱེད་པ་དང་། །སྡུག་བསྔལ་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མགོན། །བྱེད་པ་ཀུན་ གྱིས་བསྐུར་བར་འོས། །དད་ལྡན་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་། །བརྟན་ཞིང་དུལ་ལ་གཡོ་སྒྱུ་མེད། །གླ་བོ་བདེན་པར་སྨྲ་བ་དེ། །དམ་པ་ཀུན་གྱིས་བསྔགས་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་ལན་ལ་མི་རེ་བར། །སྦྱིན་ པ་ཕྱོགས་མེད་གཏོང་བ་དང་། །སྡིག་པ་ཆུང་ཡང་སྤོང་བ་དེ། །ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་དུ་གྲགས་པར་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་ལེགས་པར་བསླབ་པ་དང་། །གཞན་དོན་ཆེས་ཆེར་བྱེད་པ་དང་། །གཏོང་ལྡན་ཀུན་སྤྱོད་དག་པ་ དེ། །གང་དུ་ཕྱིན་ཀྱང་དཔོན་དུ་འགྱུར། །རང་ཉིད་བཟའ་བཏུང་ལྷུར་ལེན་ཅིང་། །གཡོག་འཁོར་སྦྱིན་པས་མི་བསྡུད་ན། །མཚོ་སྐམ་པ་ལ་ངང་པ་ལྟར། །སུ་ཡང་འཁོར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཆོས་དང་གྲོས་དང་ ཟང་ཟིང་གིས། །ཕན་ཐོགས་བརྩོན་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ། །པདྨའི་མཚོ་ལ་ངང་པ་ལྟར། །རིང་ན་གནས་པ་ཀུན་ཀྱང་འདུ། །དགྲ་བོ་མི་དགའ་བྱེད་འདོད་ན། །རང་ཉིད་ཡོན་ཏན་ལྡན་པར་བྱ། །གཞན་དུ་དགྲ་བོ་ཕུང་དགའ་ཞེས། ། 4-820 ཁྲོ་བའི་མི་ཡིས་རང་རྒྱུད་བསྲེག །བློ་ཆེན་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམས། །དགྲ་ཡང་མཛའ་བཤེས་ལྟ་བུར་སྒྲུབ། །དེ་ཡི་བློ་གྲོས་གཏིང་མཐའ་རྣམས། །སུས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཡོ་ཅན་དང་ནི་དགྲ་ བོ་དག །སྙན་པར་སྨྲ་ཡང་ཡིད་མི་བརྟན། །རྔོན་པས་གླུ་སྙན་བླང་གྱུར་ནས། །རི་དྭགས་བསོད་པ་མ་ཐོས་སམ། །དགྲ་ལ་ཟོན་བྱེད་སྡར་མ་ཡིན། །གཡང་ལ་འཕྱོང་བ་དཔའ་བོ་མིན། །སེངྒེ་མེ་ལ་ འཇུར་ཡང་དཔའ། །ཝ་མོ་གཡང་ལ་འཕྱོང་ཡང་སྡར། །ངན་པའི་དཔུང་ལ་བརྟེན་གྱུར་ན། །བཟང་པོའི་རང་བཞིན་ངང་གིས་འདོར། །རྒྱ་མཚོར་ཕྱིན་ན་གངྒཱ་ཡང་། །བ་ཚྭའི་ཆུ་བོར་ངང་གིས་འགྱུར། །མགོན་སྐྱབས
【現代漢語翻譯】 啊！土地會無緣無故地崩塌，如果壞人得到地位的讚揚，那麼會更加憎恨讚揚者。如果將地上的塵土拋向天空，塵土會落在拋灑者的頭上。如果讚揚聖者和智者，那是幸福的根源。憑藉讚揚法王的恩德，所有地方都會變得幸福。 《辨別取捨的明鏡——行為論典》中，闡述雜項的第五章結束。 《了知世間》第六章 具有智慧和良好理解力的人，依靠年長者，聽聞行為論典，就能瞭解高尚的行為。 上面有君主，下面有臣民，直接的親屬關係非常圓滿，擁有至高無上的供養處，這樣的人在這個世界上是高尚的。 對於父母、堪布（khenpo，親教師），阿阇黎（acharya，軌範師）、僧人以及所有長輩，給予應有的侍奉和尊敬，這樣的人在這個世界上也會受到所有人的讚揚。 不追求自己的慾望，而是做對眷屬有益的事情，做痛苦者的保護者，這樣的人值得所有人尊敬。 具有信仰、知恥、穩重、謙遜且沒有虛偽，誠實說話的僱工，會受到所有聖者的讚美。 不期望回報，無偏頗地佈施，即使是小罪也捨棄的人，會名揚四方。 良好地學習功德，做極大的利他之事，擁有慷慨和清凈的行為，無論走到哪裡都會成為領袖。 如果自己只顧飲食，而不以佈施來團結僕從，就像旱海中的天鵝一樣，沒有人會聚集在你身邊。 在佛法、商議和物質方面，努力幫助他人的人，就像天鵝在蓮花湖中一樣，即使遠離的人也會聚集過來。 如果想要讓敵人不高興，就應該讓自己具備功德。否則，敵人會幸災樂禍，憤怒的人會燒燬自己的心續。有大智慧且精通方法的人，甚至能將敵人變成朋友。他們的智慧深不可測，無人能夠理解。 狡猾的人和敵人，即使說好聽的話，也不能信任。難道沒有聽說過獵人唱著美妙的歌，射殺野獸的故事嗎？ 對敵人保持警惕不是懦弱，從懸崖上跳下也不是勇敢。獅子即使跳入火中也是勇敢的，狐貍即使從懸崖上跳下也是懦弱的。如果依靠惡人的軍隊，自然會捨棄善良的本性。即使恒河進入大海，也會自然變成鹹水。
【English Translation】 Ah! The earth falls without effort. If the wicked are praised for their status, they hate the praiser even more. If earth and dust are thrown into the sky, it falls on the head of the thrower himself. If saints and scholars are praised for their status, it is the cause of happiness. By the grace of praising the Dharma King, all places become happy. The fifth chapter, which explains miscellaneous topics, from 'The Mirror of Discernment: A Treatise on Conduct,' is completed. Chapter Six: Knowing the World A person with intelligence and good understanding, by relying on elders and hearing the treatises on conduct, will come to know noble behavior. Above is the lord, below are the subjects, direct relatives are perfectly complete, and having a supreme object of veneration—such a person is noble in this world. To parents, Khenpos (親教師), Acharyas (軌範師), monks, and all elders, giving appropriate service and respect—such a person is praised by all in this world. Not pursuing one's own desires, but doing what benefits one's retinue, and being a protector of those who suffer—such a person is worthy of respect by all. A hired person who is faithful, knows shame, is stable, humble, and without deceit, and speaks truthfully—will be praised by all the holy ones. One who gives charity impartially without expecting anything in return, and abandons even small sins—will be renowned in all directions. One who learns virtues well, does great benefit to others, and has generosity and pure conduct—wherever he goes, he will become a leader. If one only cares about eating and drinking oneself, and does not gather servants with generosity, like swans in a dried-up lake, no one will gather around. One who strives to help with Dharma, counsel, and material things—like swans in a lotus lake, all who are far away will gather. If you want to make enemies unhappy, you should make yourself virtuous. Otherwise, enemies will rejoice in your downfall, and an angry person burns his own mind. Those with great wisdom and skill in methods can even turn enemies into friends. The depths of their wisdom cannot be fathomed by anyone. Cunning people and enemies, even if they speak sweetly, cannot be trusted. Haven't you heard the story of the hunter singing sweet songs and shooting wild animals? Being cautious of enemies is not cowardice, and jumping off a cliff is not bravery. A lion is brave even if it jumps into fire, and a fox is cowardly even if it jumps off a cliff. If you rely on the army of the wicked, you will naturally abandon your good nature. Even the Ganges, when it enters the ocean, naturally becomes saltwater.
་བཟང་ ལ་བརྟེན་གྱུར་ན། །དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་ངང་གིས་ཆགས། །གསེར་གྱི་རི་ལ་བརྟེན་པའི་བྱ། །གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཅན་དུ་འགྱུར། །སྐྱོན་ཡོན་དཔྱོད་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས། །སྔོན་དང་ཕྱི་མཐའ་ཀུན་བརྟགས་ཏེ། །བག་ ཡོད་དྲན་པས་བྱ་བ་ཀུན། །བྱེད་ན་སྐྱོན་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས། །བྱ་བ་མ་ཡིན་མི་བྱེད་ཅིང་། །བྱ་རྒྱུ་རྣམས་ལ་ངང་གིས་འཇུག །བློ་ལྡན་བསོད་ནམས་བསགས་པ་དེ། །གང་དུ་ཕྱིན་ཀྱང་ཀུན་ལ་ བྲིན། །སྔོན་གྱི་བསོད་ནམས་ཤེས་སོ་ཞེས། །བྱ་བ་ཀུན་ལ་བརྩོན་མི་འདོར། །འབད་པ་མེད་པར་ཏིལ་དག་ལས། །ཏིལ་མར་འབྱུང་བར་ག་ལ་སྲིད། །ཕ་ཡིས་བུ་ལ་ཇི་ལྟ་བར། །རྗེ་དཔོན་འཁོར་ལ་བྱམས་གྱུར་ན། ། 4-821 བུ་ཡིས་ཕ་ལ་ཇི་ལྟ་བར། །འཁོར་ཀྱང་རྗེ་དཔོན་དེ་ལ་དགའ། །དེ་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཆེ་འདོད་ན། །ཅིག་ཏུ་གཞན་གྱི་དོན་ལ་འབད། །རྗེ་དཔོན་མགུ་བར་བྱས་པའི་བྲན། །དཔོན་དུ་འགྱུར་བར་མ་ མཐོང་ངམ། །སྤྱི་ཡི་དཔོན་དུ་བཀོས་གྱུར་ནས། །སྒོས་ཀྱི་དགའ་བདེ་སྐྱོང་བ་དེ། །ང་ནི་བྲམ་ཟེ་གཙང་མ་ཞེས། །ཁྱི་ཤ་ཟ་དང་ཅི་མི་མཚུངས། །འཁོར་ལ་ཉེ་རིང་མེད་པ་དང་། །སྲོལ་ངན་གསར་ པ་མི་འཛུགས་ཤིང་། །ལུགས་བཟང་རྙིང་པ་སྐྱོང་བ་དེ། །རྗེ་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཡིན། །ཉེ་འཁོར་ཡུལ་ཕྱོགས་བདེ་བ་དེ། །རྗེ་དཔོན་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡིན། །མཚོ་ལ་པདྨ་རྒྱས་པ་དེ། །མཚོ་ཡི་ ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་ནམ། །ཉེ་འཁོར་ཡུལ་ཕྱོགས་བརླག་གྱུར་ན། །རྗེ་དཔོན་ཉིད་ཀྱི་ངན་པའི་རྟགས། །ལྗོན་ཤིང་ཡལ་ག་མེད་པ་དེ། །ལྗོན་ཤིང་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། །རྗེ་དཔོན་ངན་པ་རང་འདོད་ཅན། ། ཡོད་ན་ཉེ་འཁོར་རང་གིས་འཇོམས། །ཁ་ཟས་ངན་པས་ལུས་པོ་ཉིད། །འཇོམས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། །ཡུལ་ཕྱོགས་དཔལ་འབྱོར་ཉམས་གྱུར་ན། །རྗེ་དཔོན་ཉིད་ཀྱང་ཉམས་པའི་རྒྱུ། །སྐྱེ་ཆུ་མེད་པའི་ཁྲུས་ ཀྱི་རྫིང་། །ངེས་པར་སྐམ་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར། །ཡུལ་ཕྱོགས་དཔལ་འབྱོར་རྒྱས་གྱུར་ན། །རྗེ་དཔོན་ཉིད་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་རྒྱུ། ། ལྗོན་ཤིང་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པ་ལ། །འབྲས་བུ་སྨིན་པ་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའི། ། 4-822 རྗེ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་འཁོར། །ལེགས་པར་བསྐྱངས་ལ་རན་ཙམ་བསྡུ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཀུན་ཀྱང་བདེ། །གཞན་དུ་རང་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཉེ་འཁོར་བརླག་པར་བྱེད་པ་ནི། །ལྗོན་ཤིང་སོལ་བར་བྱས་ པ་ལ། །མེ་ཏོག་འདོད་དང་ཅི་མི་མཚུངས། །སྨིན་ཤིང་མྱུ་གུ་བཅད་པ་དང་། །སྡོང་པོར་སྨིན་དུ་བཅུག་པ་གཉིས། །གང་ཞིག་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་དེ། །ཤེས་པར་བྱས་ལ་ཀུན་ལ་སྦྱར། །དཔོན་པོ་ངན་ པ་ལ་ལ་དག །རང་གིས་བསྐྱང་བར་མི་ནུས་ཤིང་། །སློབ་མ་གཞན་དུ་སློབ་གཉེར་ལ། །འགྲོ་ན་དེ་ལ་འཁོན་དུ་འཛིན། །རང་ཉིད་ཡོན་ཏན་མེད་བཞིན་དུ། །གཞན་གྱི་དཔོན་ལ་དགའ
【現代漢語翻譯】 若依良善為所依，其之功德自增長。 如鳥棲於金山上，亦將變為金色相。 以辨善惡之智慧，詳察前後諸端倪。 以慎與念行諸事，必將背離諸過失。 不應為者切莫為，應為之事自趨之。 智者所積諸福德，無論行至皆悅意。 知曉往昔所積福，諸事勤勉不輕舍。 若不勤勉加努力，何能從 तिल (藏文，梵文天城體，til，梵文羅馬擬音，tila，芝麻)中，榨取出 तिल तैल् (藏文，梵文天城體，tail，梵文羅馬擬音，taila，麻油)來呢？ 如父慈愛其子般，君主亦應愛護臣。 如子敬愛其父般，臣民亦應悅于君。 是故若欲自身尊，當一心一意利他人。 侍者若能悅君主，未見其能為君乎？ 若被立為大眾首，卻圖私樂自享受。 我乃清凈婆羅門，啖食犬肉何不同？ 不分親疏待臣民，不立惡俗創新規。 維護既有之良俗，乃是君主之要務。 近鄰安樂國泰平，乃是君主之功德。 蓮花盛開于湖中，豈非湖泊之功德？ 近鄰衰敗國傾頹，乃是君主之惡兆。 樹木若無枝與杈，亦成樹木之過失。 君主若為惡劣者，自私自利害近鄰。 不潔飲食損自身，豈非如是之道理？ 若令國富民衰敗，亦是君主衰敗因。 無水之池塘，終將乾涸無疑。 若令國富民亦強，亦是君主財富源。 樹木若能繁榮盛，纍纍碩果自天成。 是故國王及諸眾，君主應善待其臣。 妥善治理適度取，如是行之皆安樂。 反之若為謀私利，荼毒近鄰實不該。 猶如欲從焦炭樹，尋覓鮮花一般難。 砍伐幼苗與培育成樹，二者之中孰益大？ 明辨之後施於眾，劣主無能善治理。 若有學子欲他去，求學深造心生恨。 自身無有真才學，反嫉他人之賢能。
【English Translation】 If one relies on goodness, one's merits will naturally increase. Like a bird perched on a golden mountain, it will also turn golden in color. With the wisdom to discern good and evil, carefully examine all aspects, past and future. If all actions are performed with mindfulness and care, one will surely turn away from faults. Do not do what should not be done; what should be done will naturally be pursued. The merits accumulated by the wise bring joy wherever they go. Knowing the merits accumulated in the past, be diligent in all matters and do not abandon them lightly. If one does not diligently exert effort, how can one extract तेल (藏文，梵文天城體，tail，梵文羅馬擬音，taila，sesame oil) from तिल (藏文，梵文天城體，til，梵文羅馬擬音，tila，sesame) without effort? As a father loves his son, so should a ruler cherish his subjects. As a son respects his father, so should subjects be pleased with their ruler. Therefore, if you wish to be respected, strive wholeheartedly for the benefit of others. Has it not been seen that a servant who pleases his master may become a ruler? If one is appointed as the leader of the people but seeks only personal pleasure and enjoyment, Is it not like saying, 'I am a pure Brahmin,' while eating dog meat? Treat subjects without favoritism, do not establish evil customs or create new rules. Maintaining the good customs of the past is the duty of rulers. The peace of the neighborhood and the prosperity of the country are the merits of the ruler himself. Is not the blooming of lotuses in a lake the merit of the lake? The ruin of the neighborhood and the decline of the country are signs of the ruler's wickedness. A tree without branches and twigs becomes a fault of the tree itself. If a ruler is wicked and selfish, he will destroy his neighbors himself. Does not unclean food harm the body itself? If the wealth of the country declines, it is also a cause of the ruler's decline. A pond without water will surely dry up. If the wealth of the country increases, it is also a source of the ruler's wealth. If a tree flourishes, fruits will ripen continuously. Therefore, kings and all rulers should treat their subjects well. Govern them well and collect taxes moderately; if done in this way, all will be happy. Otherwise, to destroy one's neighbors for the sake of personal gain is like desiring flowers from a charred tree. Cutting off seedlings versus nurturing them into trees—which is more beneficial? Discern this and apply it to all. A bad ruler cannot govern well. If a student wants to go elsewhere to study, he harbors resentment. Being without true talent himself, he is jealous of the abilities of others.
་བ་དེ། །རང་ ཉིད་མིག་དང་མི་ལྡན་པར། །གཞན་གྱི་ལོངས་འཁྲིད་བྱེད་དང་མཚུངས། །དཔོན་ངན་དཔོན་དུ་བཀོས་པ་ནི། །ཕུང་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་སྟེ། །ཝ་སྐྱེས་རྒྱལ་པོར་བཀོས་པ་ཡིས། །ཕུང་བར་གྱུར་ཅེས་ཀུན་ཀྱང་ གླེང་། །དཔོན་ངན་གཡོག་ངན་འཚོགས་གྱུར་ཏེ། །རེ་ཞིག་དཔལ་འབྱོར་རྒྱས་གྱུར་ཀྱང་། །སྒོ་ང་མཁའ་ལ་འཕངས་པ་ལྟར། །གདོན་མི་ཟ་བར་བརླག་པར་འགྱུར། །བློ་ལྡན་བྱ་བ་ཀུན་ལ་བརྩོན། །བག་ཡོད་ལེགས་པར་ གཏོང་བ་དེ། །འདི་དང་གཞན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི། །དཔལ་འབྱོར་ཀུན་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། །ལོངས་སྤྱོད་སྤྱད་པས་མི་འཛད་དེ། །བསོད་ནམས་བཟད་ན་འཛད་པར་འགྱུར། །ཁྲོན་ཆུ་བཅུས་པས་མི་འཛད་ཀྱི། །སྐྱེ་རྒྱུན་ཟད་ན་འཛང་པར་འགྱུར། ། 4-823 བསོད་ནམས་མེད་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ། །ཐབས་དང་འབད་པ་སྟོང་དག་གིས། །བསྒྲུབ་ཀྱང་ཕུན་ཚོགས་མི་འབྱུང་ཞིང་། །དེ་ཕྱིར་བསོད་ནམས་དག་ལ་འབད། །འཇིག་རྟེན་འདི་རུ་ཀུན་གྱིས་བསྟོད། །ཕ་རོལ་དུ་ནི་ཆོས་ ཀྱིས་བདེ། །ཡོན་ཏན་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དེ། །མདོར་ན་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཡིན། །ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ལས། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པའི་ལེའུ་སྟེ་དྲུག་པའོ།། ༈ །། ༄། །བསྟན་བཅོས་ཤེས་པའི་ལེའུ་སྟེ་བདུན་པ། ལུང་དང་རྟོགས་པ་ གཉིས་ལྡན་པའི། །མཁས་པ་དག་ལ་བརྟེན་པ་དང་། །རྒྱ་ཆེན་ཐོས་པ་བྱས་པ་ཡིས། །བསྟན་བཅོས་ཀུན་ལ་མཁས་པར་འགྱུར། །གསལ་དག་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིས། །ཀློག་ལ་མཁས་པའི་མཁས་པ་དེ། །ཡོན་ཏན་ ཀུན་གྱི་རྩ་བ་སྟེ། །བསྟན་བཅོས་མཁས་པའི་གཞི་མ་ཡིན། །མ་འདྲེས་སྙོམས་དང་མགྱོགས་པ་དང་། །ཚད་ལྡན་ཡི་གེ་དག་པ་ཡིས། །རང་གི་རྟོགས་པ་མི་བརྗོད་ཅིང་། །གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་སྤེལ་བར་བྱེད། ། གནས་བརྒྱད་ཚོགས་གསུམ་ལ་སོགས་པ། །སྒྲ་ཡི་བྱེད་པ་ཤེས་གྱུར་ནས། །མ་འབྲེལ་འགལ་བཟློས་མེད་པ་ཡི། །སྙན་དངགས་སྡེབས་སྦྱོར་ཤེས་པར་འགྱུར། །འགལ་འབྲེལ་སྟོབས་ལས་འོང་བ་ཡིས། །རྣམ་དག་རིགས་པའི་དོན་ མཐོང་ན། །རྒོལ་ངན་ཀླན་ཀས་མི་འཇིགས་ཤིང་། །ཡིད་ཆེས་ལྟ་བ་སྙེད་པར་འགྱུར། །སྡེ་བཞིའི་ལུང་དང་ལུང་འགྲེལ་གྱི། །བསྟན་བཅོས་ཀུན་ལ་མ་རྨོངས་ཤིང་། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྲོག་ལྟར་འཛིན་པ་དེ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་བདག་པོ་ཡིན། ། 4-824 ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཐེག་ཆེན་གྱི། །སྡེ་སྣོད་ལེགས་པར་ཤེས་པ་དེ། །རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །བྱ་བ་ཀུན་ལ་རྨོངས་པ་མེད། །འཁོར་འདས་ཆོས་ཀུན་མ་ལུས་པ། །ལེགས་པར་སྟོན་པ་མངོན་ པའི་ཆོས། །ཤེས་ན་རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་ཀྱི། །ཐ་སྙད་ཀུན་ལ་མཁས་པར་འགྱུར། །ཚད་ལྡན་བླ་མ་བསྟེན་པ་དང་། །བློ་ལྡན་སྡེ་སྣོད་ཐོས་པ་དང་། །དད་ལྡན་ཡུན་དུ་སྦྱངས་པ་ལས། །ཆོས་ལྡན་གང་ ཟག་འབྱུང་བར་འགྱུར། །རྣམ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་གཞིར་བྱ
【現代漢語翻譯】 那就像自己沒有眼睛，卻要引導別人一樣。任用惡人為官，只會導致毀滅。就像任命狐貍為王，最終導致滅亡一樣，人人都這麼說。惡官和壞仆聚集在一起，即使一時財富增加，也像雞蛋拋向空中一樣，不會被鬼吃掉也會被毀掉。 有智慧的人努力做好一切事情，謹慎行事，這樣的人，今生來世都能享用一切財富。財富不會因為使用而耗盡，福德耗盡才會耗盡。井水不會因為汲取而耗盡，源頭斷絕才會耗盡。 對於沒有福德的人，即使運用各種方法和努力，也不會產生圓滿的結果，因此要努力積累福德。在世間，會受到所有人的讚揚；在來世，會因佛法而快樂。具備這兩種功德的人，總而言之，就是通曉世事的人。《處世明鏡》中，通曉世事品第六。 依靠兼具經教和證悟的智者，廣泛聞法，就能精通一切經論。清晰明瞭、毫無障礙地精通閱讀的人，是所有功德的根本，是精通經論的基礎。不混淆、均衡、快速，以及符合標準、文字正確，這樣既不擾亂自己的理解，又能增進他人的功德。 通曉八個語基、三個語組等語音的運用，就能理解沒有關聯、沒有矛盾、沒有重複的優美詩歌的組合。如果能從關聯和力量中看到純正理性的意義，就不會害怕惡劣辯論者的誹謗，並能獲得堅定的見解。 對於四部（律、經、論、般若）的經教和經教的註釋，不迷惑，像保護生命一樣守護戒律的人，就是如來教法的擁有者。精通極其廣大的大乘經典的人，對於佛子菩薩的一切行為都不會迷惑。如果能通曉完整闡釋輪迴和涅槃一切現象的阿毗達磨，就能精通如來所有經典的術語。 依靠具格的上師，聽聞智者的論藏，以信心長期修學，就能產生具法之人。以清凈的戒律為基礎
【English Translation】 It is like guiding others when you yourself have no eyes. Appointing a bad person as an official only leads to destruction. Just as appointing a fox as king leads to ruin, everyone says. When bad officials and bad servants gather together, even if wealth increases for a while, it is like throwing an egg into the sky; it will be destroyed without being eaten by demons. A wise person strives to do all things well and acts with caution. Such a person will enjoy all wealth in this life and the next. Wealth is not exhausted by use, but by the exhaustion of merit. Well water is not exhausted by drawing, but by the exhaustion of its source. For a person without merit, even with various methods and efforts, perfect results will not arise. Therefore, strive to accumulate merit. In this world, one will be praised by all; in the next, one will be happy through the Dharma. A person who possesses these two qualities, in short, is one who understands the world. Chapter Six of 'The Mirror of Worldly Conduct': Understanding the World. By relying on wise people who possess both scripture and realization, and by widely hearing the Dharma, one can become proficient in all scriptures. A person who is proficient in reading with clarity, purity, and without obstruction is the root of all virtues and the foundation of proficiency in scriptures. Without mixing, with balance, speed, and accurate letters that meet the standards, one neither disturbs one's own understanding nor increases the virtues of others. By understanding the application of the eight bases of language, the three groups of words, and so on, one can understand the composition of beautiful poetry that is without connection, contradiction, or repetition. If one can see the meaning of pure reason arising from connection and strength, one will not fear the slander of bad debaters and will gain firm views. Without being confused about the scriptures and commentaries of the four divisions (Vinaya, Sutra, Abhidharma, and Prajna), and guarding the precepts as one's life, one is the owner of the Buddha's teachings. A person who is proficient in the vast Mahayana scriptures will not be confused about all the actions of a Bodhisattva. If one understands the Abhidharma, which fully explains all phenomena of samsara and nirvana, one will be proficient in all the terms of the Buddha's scriptures. By relying on a qualified lama, hearing the collections of wisdom, and studying diligently with faith for a long time, a person endowed with Dharma will arise. With pure morality as the foundation
ས་ནས། །དྲི་མེད་སྡེ་སྣོད་ཉན་པ་དང་། །དབེན་པར་བསྒྲུབ་པ་བྱེད་པ་དེ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཡིན། །ཚེ་འདི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡི། །བླ་ མས་བླ་མར་མི་བཏུབ་ཀྱི། །རྣམ་གྲོལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡི། །ཆོས་བརྒྱད་སྤངས་པའི་བླ་མ་བསྟེན། །ལོངས་སྤྱོད་འཁོར་འདབ་རྒྱས་པ་དང་། །གོས་བཟང་ཞིམ་དུ་ཟ་བ་ལ། །མཚན་ཉིད་ལྡན་པའི་བླ་མ་ རུ། །སྡེ་སྣོད་ཀུན་ནས་བཤད་པ་མེད། །ཚད་ལྡན་བླ་མ་རྙེད་གྱུར་ན། །སྐྱིད་སྡུག་ཀུན་ལ་མི་ལྟ་བར། །ཚུལ་བཞིན་གུས་པས་བསྟེན་པར་བྱ། །དེ་ལས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་། །མདོ་རྒྱུད་མཁས་པའི་ བསྟན་བཅོས་དང་། །མཐུན་པར་མིན་པའི་ཆོས་ལུགས་དེ། །ཟབ་པར་གྲགས་ཀྱང་ལུགས་དེ་ལ། །འཇུག་ན་བླུན་པོ་ལོགས་ན་མེད། །ལུང་རིགས་དག་པ་རྣམ་དག་ཅིང་། །རྣམ་དག་བརྒྱུད་པའི་གདམས་པར་བཅས། །མ་ནོར་ཆོས་ལུགས་བཟང་པོ་ལ། ། 4-825 འཇུག་ན་མཁས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་བློ་ཡིས་བཏང་བ་དང་། །ལས་འབྲས་སྲོག་ལྟར་འཛིན་པ་དང་། །བསྙེད་བཀུར་དགྲ་བཞིན་མཐོང་བ་དེ། །ཆོས་ནས་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན། །སྲིད་པ་གསུམ་ལ་མ་ ཆགས་པར། །བསླབ་པ་གསུམ་ལ་འབད་པ་དང་། །ཐོས་བསམ་བསྒོམ་གསུམ་བྱེད་པ་དེས། །ཁམས་གསུམ་ཀུན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར། །བླ་མ་དམ་པས་ཟིན་པ་དང་། །གཞན་དོན་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་དང་། །ཞེན་པའི་མདུད་ པ་གྲོལ་བ་དེས། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ལས། བསྟན་བཅོས་ཤེས་པའི་ལེའུ་སྟེ་བདུན་པའོ།། ༈ །། ༄། །མཇུག་བསྡུ་བ། ཡ་རབ་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་ཡི། །དཔལ་འབྱོར་ ཀུན་ལ་གནས་གྱུར་ཀྱང་། །ཁྱིམ་ནས་འབྱུང་བར་མི་བྱེད་ན། །དེ་བས་ཕུང་བ་གཞན་ཅི་ཡོད། །གདོན་མི་ཟ་བར་འཆི་འགྱུར་ཅིང་། །འཆི་བའི་ཚེ་ན་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །འཁོར་འདབ་རྗེས་སུ་མི་འབྲངས་གིས། ། དམ་ཆོས་སྤྱད་ན་རྗེས་སུ་འབྲངས། །མགྲོན་ཁང་ཅིག་ཏུ་འཚོགས་པ་ཡི། །མགྲོན་པོ་ལྟ་བུའི་འཛའ་ཤེས་ལ། །ཆགས་ནས་དམ་ཆོས་མི་བྱེད་ན། །དེ་ལས་འཁྲུལ་པ་གཞན་ཅི་ཡོད། །རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ལོངས་ སྤྱོད་དང་། །བྲག་ཆ་ལྟ་བུའི་གཏམ་སྙན་ལ། །ཆགས་ནས་ཁྱིམ་ནས་མི་འབྱུང་ན། །དེ་ལས་བསླུས་པ་གཞན་ཅི་ཡོད། །གཏན་བདེ་སྒྲུབ་དུ་ཡོད་བཞིན་དུ། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་ལ་བཅུག་པ་འདི། །མིའི་གཟུགས་ལ་དུད་འགྲོ་ཡི། ། 4-826 བསམ་པ་གནས་པ་ཁོ་ནར་ཟད། །བགྲང་ཕྲེང་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་འདིར། །སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་སྤྱད་གྱུར་ཀྱང་། །ད་དུང་འདི་ལ་ཆགས་གྱུར་ནས། །ཡིད་འབྱུང་མ་སྐྱེས་ཅི་ལས་གྱུར། །ཚུལ་མིན་སེམས་པའི་རྣམ་ རྟོག་གིས། །མི་བདེན་པ་ལ་བདེན་པར་བཟུང་། །གང་ན་མེད་པ་ཡིན་པར་གོ །ཀྱེ་མ་ལས་ངན་མཚན་རེ་ཆེ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ཚེ་འདིར་འཁོར། །གང་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ལྟོ་ཕྱིར་ཤོར། །འདོད་ཡོན་བ
【現代漢語翻譯】 因此，聽聞無垢之法藏，並在寂靜處修行，是聖者們的法統。 如果一個人爲了今生的利益而追逐，他不能成為上師的上師；如果一個人爲了解脫而追逐，就應該依止一位捨棄八法（世間八法：利、衰、毀、譽、稱、譏、苦、樂）的上師。 如果認為擁有豐富的財富和享用美味佳餚，就是具德上師的標誌，那麼所有的法藏中都沒有這樣的說法。 如果找到一位合格的上師，無論快樂還是悲傷，都不要在意，要如法恭敬地依止他，因為一切功德都由此而生。 如果一種法統與精通經續的論典不符，即使它被稱為深奧，如果遵循它，那就是愚蠢，否則就不是。 如果一種法統具備清凈的依據和理證，以及清凈傳承的訣竅，那麼遵循這種無誤的善妙法統，那才是智者。 捨棄世間俗念，像愛惜生命一樣重視業果，像對待仇敵一樣看待名聞利養，這些都是佛法中所說的功德。 不執著於三有（欲界、色界、無色界），努力修持三學（戒、定、慧），通過聞、思、修三者，就能超越三界。 被聖潔的上師所攝受，以利益他人為首要任務，解開貪戀的束縛，就能獲得無上菩提。 出自《辨別取捨之明鏡》的法統論典中，第七品為通曉論典之品。 結束語： 即使高尚的品德和財富遍及一切，如果不從世俗家庭中出離，還有什麼比這更糟糕的毀滅呢？ 人們最終會因飢餓而死，死亡時，財富和眷屬都不會跟隨你，只有修持正法才會跟隨。 如果沉迷於像客棧里相遇的客人一樣的親友關係，而不修持正法，還有什麼比這更令人迷惑的呢？ 如果沉迷於如夢般的享樂和如回聲般的美妙言辭，而不從家庭中出離，還有什麼比這更令人欺騙的呢？ 明明有獲得永恒幸福的方法，卻讓自己陷入痛苦的根源，這只不過是披著人皮的畜生的想法。 就像念珠一樣，即使在輪迴中經歷了各種各樣的痛苦，如果仍然執著於此，又怎麼會不生起厭離心呢？ 由於不如理作意的分別念，將虛假執為真實，將不存在的事物視為存在，唉，多麼可怕的惡業啊！ 無論怎麼做，都只是爲了今生而奔波；無論怎麼做，都只是爲了食物而奔波。對慾望的追逐...
【English Translation】 Therefore, listening to the undefiled Dharma treasury and practicing in solitude is the Dharma tradition of the noble ones. If one pursues the interests of this life, he cannot become the guru of gurus; if one pursues liberation, he should rely on a guru who has abandoned the eight worldly dharmas (gain and loss, praise and blame, fame and disgrace, pleasure and pain). If one thinks that having abundant wealth and enjoying delicious food are the signs of a qualified guru, then there is no such statement in all the Dharma treasuries. If you find a qualified guru, do not be concerned with happiness or sorrow, but rely on him with proper respect, for all virtues arise from this. If a Dharma tradition does not conform to the treatises of those who are proficient in the sutras and tantras, even if it is called profound, if you follow it, it is foolish, otherwise it is not. If a Dharma tradition has pure evidence and reasoning, and is accompanied by the key instructions of a pure lineage, then following this unerring and excellent Dharma tradition is the mark of a wise person. Abandoning worldly thoughts, valuing the results of karma as much as life itself, and seeing fame and gain as enemies, these are the virtues spoken of in the Dharma. Without attachment to the three realms (desire realm, form realm, formless realm), striving to practice the three trainings (discipline, concentration, wisdom), and through the three activities of listening, thinking, and meditating, one will transcend all three realms. Being embraced by a holy guru, making the benefit of others the primary task, and untying the knots of attachment, one will attain unsurpassed enlightenment. From the treatise on Dharma traditions, 'The Mirror of Discernment,' the seventh chapter is the chapter on understanding the treatises. Concluding remarks: Even if noble conduct and wealth pervade everything, if one does not depart from the household life, what other destruction could be worse than this? People will eventually die of starvation, and at the time of death, wealth and retinue will not follow you, only the practice of the sacred Dharma will follow. If one is attached to relatives and friends like guests meeting in an inn, and does not practice the sacred Dharma, what other delusion could be greater than this? If one is attached to dream-like pleasures and echo-like sweet words, and does not depart from the household, what other deception could be greater than this? Although there is a way to achieve lasting happiness, to involve oneself in the causes of suffering is merely the thought of an animal in the form of a human. Like a rosary, even though one has experienced various kinds of suffering in samsara, if one is still attached to it, how can one not generate renunciation? Due to the deluded thoughts of improper attention, one grasps the false as true, and perceives what does not exist as existing. Alas, how terrible is the power of negative karma! No matter what one does, one is only running around for this life; no matter what one does, one is only running around for food. The pursuit of desires...
ློ་ མ་ཐོང་པ་ཡི། །ཆོས་པ་འདི་ཡང་ཡི་རེ་མུག །ནོར་གྱི་སྙིང་པོ་ཆོག་ཤེས་ཡིན། །འདུ་འཛི་སྤངས་ན་བདེ་བར་འགྱུར། །སེམས་དང་ཆོས་སུ་འབྲེལ་པ་ལ། །ཅིར་སྣང་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་དོན་ཡིན། །འཆི་ བ་དྲན་ན་ཆོས་ལ་འཇུག །སྡིག་པ་སྤོང་ན་ཆོས་པ་ཡིན། །སྐྱོ་བས་འཁོར་བ་འཇིག་པར་འདོད། །སྟོང་ཉིད་རྟོགས་ན་གྲོལ་བར་འགྱུར། །བརྩེ་བས་རང་ཞི་མི་འདོད་ཅིང་། །སྟོང་པ་སྲིད་ལ་མི་ཆགས་ པ། །མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པའི་རྒྱུ། །མཚུངས་མེད་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་དེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཞིག་པའི་ཞིག་པོ་དང་། །ལས་འབྲས་དོར་བའི་སྟོང་ཉིད་དང་། །ཐོས་པ་མེད་པའི་བློན་བསྒོམ་ལ། །སངས་རྒྱས་རེ་ཡང་ ཐོབ་པ་དཀའ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་མ་ཆགས་ཤིང་། །དད་འདུན་བརྩོན་འགྲུས་དྲག་པོ་ཡིས། །ཆོས་ལ་བརྩོན་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ། །སངས་རྒྱས་མི་རིང་མདུན་ན་གནས། །ཟང་ཟིང་འདུ་རྒོད་ཆེ་བ་ལ། །ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ཡི། ། 4-827 སྐྱེ་བོ་དེ་ལ་འཁོར་བ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་དུ་འཁོར་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་བློ་དང་ལྡན་པའི་མིས། །ཕན་གནོད་བྱ་བ་ལེགས་རྟགས་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་བྱ་བ་ཀུན་དོར་ལ། །བྱ་རྒྱུ་ཆོས་ལས་མེད་ པར་བྱ། །ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོངས་ལས། མཐར་ཆོས་ལ་གནས་པའི་ལེའུ་བརྒྱད་པའོ། །བདག་གི་གསེར་འོད་དམ་པ་དང་། །བདེན་པར་སྨྲ་བའི་ལུང་བསྟན་དང་། །ཤེས་རབ་བརྒྱ་པ་ལ་ སོགས་དང་། །ཙ་ན་དཀའ་སོགས་མཐོང་གྱུར་ཅིང་། །ཁྱད་པར་ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་གྱི། །གསུང་རབ་ལེགས་བཤད་རིན་ཆེན་གཏེར། །ཐོས་དང་བསམ་པས་ལེགས་སྦྱངས་ཤིང་། །གཞན་ཡང་དཔལ་ལྡན་འཕགས་པ་སོགས། །མཁས་དབང་རིམ་ པར་བྱོན་རྣམས་ཀྱི། །ལེགས་བཤད་ངོ་མཚར་མཐའ་དག་ལ། །ཡུན་རིང་འབྲེལ་པར་བྱས་པ་དང་། །དམ་པ་རྣམས་དང་དམན་པ་ཡི། །བྱེད་སྤྱོད་མཐོང་ཞིང་ཐོས་པ་དང་། །བླ་མའི་གསུང་དང་རང་ཉིད་ཀྱི། །བློ་ གྲོས་ལ་བརྟེན་ངས་འདི་བཤད། །མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་དེ་དག་ཀྱང་། །དེང་སེང་སྐྱེ་བོ་སྤངས་གྱུར་ན། །བདག་གིས་བྱས་པ་འདི་ལྟ་བུའི། །གཞན་ལ་ཕན་པ་མི་སྲིད་ཀྱང་། །རང་སེམས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ ལ། །དགའ་དད་གོམས་པར་བྱ་ཕྱིར་དང་། །ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་རྒྱ་ཆེན་པོ། །བསྡུ་བར་བྱ་ཕྱིར་འདིར་བཤད་དོ། །འདི་སྦྱར་དགེ་བས་འགྲོ་བ་ཀུན། །ངན་སྤྱོད་ཡིད་ལ་མི་རྒྱུ་ཞིང་། །དམ་པའི་སྤྱོད་པ་བཟང་པོ་ཡིས། ། 4-828 དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །དེ་སྐད་སྨྲ་འདི་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པ། །སྔགས་འཆང་ངག་དབང་ཀུན་དགའ་བསོད་ནམས་ཞེས། །ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་གསུང་རབ་མཐའ་དག་སོགས། །མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་མང་པོས་ རྒྱུད་ཕྱུག་ཅིང་། །ལུགས་གཉིས་བླང་དོར་གསལ་བའི་མིག་ཅན་དེས། །བློ་གསལ་མཐའ་དག་དམ་པའི་ལུགས་བཟུང་ནས། །བསྟན་པ་རིན་ཆེན་ཚུལ་བཞིན་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། །ལེག
【現代漢語翻譯】 無所見之人啊！此等行者亦徒勞無益。財富之精髓在於知足。若離喧囂，則得安樂。心與法相連，所見皆為修持之義。若念及死亡，則入于佛法。若捨棄罪惡，則為行者。因厭離而欲摧毀輪迴。若證悟空性，則得解脫。因慈悲而不欲自寂，于空性而不執著于有。此乃不住涅槃之因。無與倫比之方便與智慧，乃是毀壞戒律之毀壞者，捨棄業果之空性，于未聞之境而修持，亦難得佛果。 不執著於此世間，以強烈之信心、精進，勤于佛法之修行者，佛陀不久將現於其前。于喧囂紛雜之中，以佛法為精髓者，彼等眾生將恒常遭受輪迴之苦。是故具慧之人，應善辨利害，捨棄一切世間俗務，唯以佛法為務。 《正理寶典——取捨明鏡》終，第八品安住於法。我曾見金光明經，及真實語之授記，及百慧論等，及旃陀羅等。尤以薩迦班智達之，語錄善說珍寶藏。聞思修習而善加研習，又如吉祥聖天等，歷代賢哲之，善說奇妙之語，長久與之相聯繫。賢善者與卑劣者之，行為舉止見聞於心，依止上師之教言及自身之，智慧而宣說此論。若如今之人已捨棄，經與論典，則我所作之此論，亦不可能利益他人。然為令自心善加修習，為歡喜、信心、習慣故，為攝集廣大之正理寶典故，於此宣說之。以此善行愿一切眾生，惡行不存於心，以賢善之行為，行於正法。 如是說者，乃吉祥薩迦派之，持咒者阿旺貢噶索南，以薩迦班智達一切語錄等，眾多經論而富饒其心，以明辨二理取捨之慧眼，令一切聰慧者持守正道，為令珍貴之教法如法修持故，善哉！
【English Translation】 O you who have not seen! Such practitioners are also in vain. The essence of wealth is contentment. If you abandon bustle, you will be happy. When the mind is connected to the Dharma, everything that appears is the meaning of practice. If you remember death, you will enter the Dharma. If you abandon sin, you are a practitioner. Because of weariness, one desires to destroy samsara. If you realize emptiness, you will be liberated. Because of compassion, one does not desire self-peace, and in emptiness, one does not cling to existence. This is the cause of non-abiding nirvana. The incomparable skillful means and wisdom, are the destroyer of broken discipline, the emptiness of abandoning karmic results, and in the unlearned state, even if you practice, it is difficult to attain Buddhahood. Not clinging to this world, with strong faith, diligence, and diligence, for those who diligently practice the Dharma, the Buddha will soon be present before them. In the midst of noisy bustle, those who take the essence of Dharma, those beings will constantly suffer the suffering of samsara. Therefore, a wise person should carefully discern the benefits and harms, abandon all worldly affairs, and only take Dharma as their business. 《Treatise on Logic - A Mirror for Discernment》ends, the eighth chapter dwells in the Dharma. I have seen the Golden Light Sutra, and the prophecy of true speech, and the Hundred Wisdoms, etc., and Candala, etc. Especially the words of Sakya Pandita, the treasure of precious gems of good sayings. Study and practice well, and also like the glorious Aryadeva, etc., the wonderful words of good sayings of successive sages, have been associated with them for a long time. The actions and behaviors of the virtuous and the inferior are seen and heard in the heart, relying on the teachings of the guru and one's own wisdom to expound this treatise. If people today have abandoned the sutras and treatises, then this treatise that I have written will not be able to benefit others. However, in order to cultivate one's own mind well, for the sake of joy, faith, and habit, and for the sake of collecting the vast Treatise on Logic, I expound it here. May all beings, through this virtue, not have evil deeds in their minds, and through virtuous deeds, may they practice the Dharma. Thus spoke Ngawang Kunga Sonam, the mantra holder of the glorious Sakya school, whose mind is rich with all the words of Sakya Pandita and many sutras and treatises, with the wise eyes that discern the acceptance and rejection of the two principles, so that all intelligent people hold on to the right path, for the sake of practicing the precious Dharma in accordance with the Dharma, may it be auspicious!
ས་པར་བཤད་པའི་བསྟན་བཅོས་འདི་བྱས་སོ། །དགེ་ བ་འདིས་མཚོན་དུས་གསུམ་དགེ་བའི་མཐུས། །བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་དུས་འདིར་བསམ་པ་ཀུན། །མཐའ་རུ་ཕྱིན་ནས་ཕྱི་མ་ལྷན་ཅིག་པར། །ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་དྲུང་དུ་སྐྱེ་བར་ཤོག ། གནས་དེར་ས་ལམ་ཡོན་ ཏན་མཐར་ཕྱིན་ནས། །སླར་ཡང་གང་ལ་གང་འདུལ་སྤྲུལ་པ་ཡི། །སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ་རིན་ཆེན་འདི། །སྲིད་མཐའི་བར་དུ་རབ་ཏུ་རྒྱས་བྱེད་ཤོག །ཅེས་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་གསུང་རབ་ ལེགས་པར་བཤད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལེགས་བཤད་བླང་དོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་སྤྲུལ་པའི་ སྐུ་སྔགས་འཆང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ངག་དབང་ཀུན་དགའ་རིན་ཆེན་གྱི་ཐུགས་སྲས་རྒྱལ་ཚབ་དམ་པ་གྲུབ་མཆོག་བསོད་ནམས་དབང་པོ་དང་། རྒྱལ་སྲས་གྲགས་པའི་མཚན་ཅན་ཏེ་རིགས་ལྡན་འཇམ་པའི་དབྱངས་སྐུ་མཆེད་ཞལ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་། 4-829 ཁྱབ་བདག་འཁོར་ལོའི་མགོན་པོ་མུས་ཆེན་སངས་རྒྱས་རྒྱལ་མཚན། ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་ལྡན་ལོ་ནས་ཀུན་དགའ་དོན་གྲུབ། མཁན་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ངག་དབང་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ལ་སོགས་ཏེ་ཡོངས་འཛིན་ཆོས་ བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་དུ་མའི་ཞབས་རྡུལ་སྤྱི་བོས་ལེན་པ་ས་སྐྱ་པ་ཤཱཀྱའི་དགེ་བསྙེན་སྔགས་འཆང་ངག་དབང་ཀུན་དགའ་བསོད་ནམས་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོས་རང་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་སློབ་ མའི་ཚོགས་རྣམས་དང་། ལྷག་པར་རིགས་ཀྱི་བུ་ངག་དབང་བསོད་ནམས་དབང་ཕྱུག རིགས་ཀྱི་ཚ་བོ་ངག་དབང་ཀུན་དགའ་བཀྲ་ཤིས། ངག་དབང་ཀུན་དགའ་བློ་གྲོས། ངག་དབང་ཀུན་དགའ་གྲགས་པ་སྤུན་གསུམ་ལ་ སོགས་ཏེ། རྗེས་འཇུག་དོན་གཉེར་ཅན་རྣམས་ལ་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་བླང་དོར་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་དམིགས་བུ་གསལ་བར་འགྱུར་བའི་སླད་དུ་མེ་མོ་བྱ་ལོ་མགོ་ཟླ་བའི་དམར་ཆ་རཀྟ་བཞེད་པའི་རྫོགས་ པ་གཉིས་པའི་ཚེས་ལ་ལྷོ་བོད་མཚམས་ཀྱི་སའི་ཆ་ཕག་རི་རྣམ་རྒྱལ་དཀར་པོའི་བྱ་འདབས་སྔོན་གྲུབ་པའི་དབང་ཕྱུག་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་གནས་བསམ་འགྲུབ་ལྷ་ཁང་གི་ཡངས་སྟེང་ དུ་ལེགས་པར་སྦྱར་བའི་ཡི་གེ་པ་ནི་ཨ་ཀྵ་རའི་འདུ་བྱེད་དང་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྩིས་གཞུང་ལ་བྱང་ཆུབ་པ་ཤབ་སྟོད་པ་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་བགྱིས་པ་འདིས་འཕྲལ་དང་ཡུན་དུ་དགེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག། ། 4-830 སརྦ་མངྒ་ལཾ།། །། ༈ མཁན་ཆེན་ཨ་པད་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་བཞེད་ལྟར་གུ་རུས་ཞབས་ཞུ་བགྱིས་པའོ།།
【現代漢語翻譯】 完成了這部關於大地的論著。以此善業為首，憑藉三世善業的力量，愿我們師徒今生一切願望圓滿，來世一同轉生於薩迦班智達（Sa-skya Paṇḍita）尊前。愿在那裡圓滿地修習道次第的功德，再次爲了調伏有緣眾生而化現，使共同和個別的珍貴教法，直至輪迴的邊際都得以弘揚光大。這部名為《賢善之說取捨明鏡》的論著，是追隨吉祥薩迦班智達的著作《善說寶藏》之後所作。由大自在薩迦班智達的化身，持咒法王阿旺貢噶仁欽（Ngag-dbang Kun-dga' Rin-chen）的心子，攝政達瑪，成就自在索南旺波（Bsod-nams Dbang-po），以及具名稱的嘉賽（rGyal-sras），即種姓持有者文殊（'Jam-pa'i dbyangs）昆仲二位。 遍主輪王穆欽·桑杰嘉燦（Mus-chen Sangs-rgyas rGyal-mtshan），具法眼的洛那·貢噶頓珠（Lo-nas Kun-dga' Don-grub），堪欽一切智阿旺曲吉扎巴（Ngag-dbang Chos-kyi Grags-pa）等，以頂戴如法依止的諸多上師之蓮足塵土的薩迦派居士、持咒者阿旺貢噶索南扎巴嘉燦班桑布（Ngag-dbang Kun-dga' Bsod-nams Grags-pa rGyal-mtshan Dpal-bzang-po），爲了自己和有緣的弟子們，特別是爲了種姓之子阿旺索南旺秋（Ngag-dbang Bsod-nams Dbang-phyug），種姓之侄阿旺貢噶扎西（Ngag-dbang Kun-dga' Bkra-shis），阿旺貢噶洛哲（Ngag-dbang Kun-dga' Blo-gros），阿旺貢噶扎巴（Ngag-dbang Kun-dga' Grags-pa）昆仲三位等後學求知者們，能夠清楚地瞭解世俗和佛法的取捨，於火女雞年藏曆新年之初，在藏南邊境帕日（Phag-ri）納木嘉崗布（rNam-rgyal dKar-po）山腳下，湯東嘉波（Thang-stong rGyal-po）加持的桑珠拉康（bSam-'grub Lha-khang）的寬敞之處，由精通文字和時輪歷算的夏托巴·扎西頓珠（Shab-stod-pa Bkra-shis Don-grub）書寫完成。愿此舉暫時和長遠都帶來吉祥！ 薩瓦芒嘎拉姆（藏文：སརྦ་མངྒ་ལཾ།，梵文天城體：सर्व मङ्गलम्，梵文羅馬擬音：sarva maṅgalaṃ，漢語字面意思：一切吉祥！）。 這是按照堪欽阿貝仁波切（A-pad Rin-po-che）的意願，由古汝（Gu-ru）提供服務完成的。
【English Translation】 This treatise on the ground has been completed. May we, teacher and students, through the power of the virtues of the three times, beginning with this virtue, fulfill all our aspirations in this life, and in the next life, be born together in the presence of Sakya Paṇḍita. May we there perfect the qualities of the stages and paths, and again emanate to tame those who are to be tamed, so that this precious teaching, both common and specific, may flourish until the end of existence. This treatise, called 'The Mirror Clarifying What to Adopt and Abandon: Following the Treasure of Well-Spoken Words,' is written after the works of the glorious Sakya Paṇḍita. By the heart-son of the great self-master, the emanation of Sakya Paṇḍita, the mantra-holder Dharma King Ngag-dbang Kun-dga' Rin-chen, the regent Dampa, the accomplished Sod-nams Dbang-po, and the two brothers with the name Gyal-sras, the lineage-holder Manjushri. The Lord of the Wheel, Mus-chen Sangs-rgyas rGyal-mtshan, Lo-nas Kun-dga' Don-grub with the Dharma eye, the omniscient Khenchen Ngag-dbang Chos-kyi Grags-pa, and others, the Sakya lay practitioner and mantra-holder Ngag-dbang Kun-dga' Bsod-nams Grags-pa rGyal-mtshan Dpal-bzang-po, who takes the dust of the feet of many teachers who practice according to the Dharma on his head, for himself and his fortunate disciples, especially for the lineage son Ngag-dbang Bsod-nams Dbang-phyug, the lineage nephew Ngag-dbang Kun-dga' Bkra-shis, Ngag-dbang Kun-dga' Blo-gros, Ngag-dbang Kun-dga' Grags-pa, and others, so that later learners can clearly understand what to adopt and abandon in both worldly and Dharma matters, on the second day of the first month of the Fire Female Bird year, at the foot of Phag-ri Namgyal Karpo on the southern border of Tibet, in the spacious Samdrub Lhakhang blessed by Thang-stong rGyal-po, it was written by Shab-stod-pa Bkra-shis Don-grub, who is proficient in writing and the calculations of the Kalachakra. May this bring goodness and auspiciousness in the short and long term! Sarva Mangalam (藏文：སརྦ་མངྒ་ལཾ།，梵文天城體：सर्व मङ्गलम्，梵文羅馬擬音：sarva maṅgalaṃ，漢語字面意思：All auspiciousness!). This was done by Guru serving according to the wishes of Khenchen A-pad Rin-po-che.