greatsixsutras0106_中觀根本慧論.g2.0f
六大冊之根本教言Ztsa7དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། 1-683 ༄༅། །དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། ༄། །རྐྱེན་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོ། ༄༅། །དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པྲ་ཛྙཱ་ནཱ་མ་མཱུ་ལ་མ་དྷྱཱ་མ་ཀ་ཀཱ་རི་ཀ བོད་སྐད་དུ། དབུ་མ་རྩ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འོང་བ་མེད་པ་ འགྲོ་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་ མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་། །སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །རྐྱེན་རྣམ་བཞི་སྟེ་རྒྱུ་དང་ནི། །དམིགས་པ་དང་ནི་དེ་མ་ཐག །བདག་པོ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། ། རྐྱེན་ལྔ་པ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །གཞན་དངོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་ མ་ཡིན། །རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་བྱ་བ་མེད། །བྱ་བ་མི་ལྡན་རྐྱེན་མ་ཡིན། །བྱ་བ་ལྡན་ཡོད་འོན་ཏེ་ན། །འདི་དག་ལ་བརྟེན་སྐྱེ་བས་ན། །དེ་ཕྱིར་འདི་དག་རྐྱེན་ཅེས་གྲག །ཇི་སྲིད་མི་སྐྱེ་དེ་སྲིད་དུ། ། 1-684 འདི་དག་རྐྱེན་མིན་ཇི་ལྟར་མིན། །མེད་དམ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་ཡང་། །རྐྱེན་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་ པ་དང་། །མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་འགྲུབ་པ། །ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། །ཡོད་པའི་ཆོས་འདི་དམིགས་པ་ནི། །མེད་པ་ཁོ་ན་ཉེ་བར་བསྟན། །ཅི་སྟེ་ཆོས་ ནི་དམིགས་མེད་ན། །དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། །དངོས་ པོ་རང་བཞིན་མེད་རྣམས་ཀྱི། །ཡོད་པ་གང་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ན། །འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས། །བྱ་བ་འདི་ནི་འཐད་མ་ཡིན། །རྐྱེན་རྣམས་སོ་སོ་འདུས་པ་ལ། །འབྲས་བུ་དེ་ནི་མེད་པ་ ཉིད། །རྐྱེན་རྣམས་ལ་ནི་གང་མེད་པ། །དེ་ནི་རྐྱེན་ལས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ། །ཅི་སྟེ་དེ་ནི་མེད་པར་ཡང་། །རྐྱེན་དེ་དག་ལས་སྐྱེ་འགྱུར་ན། །རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་ཀྱང་། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་ སྐྱེ་མི་འགྱུར། །འབྲས་བུ་རྐྱེན་གྱི་རང་བཞིན་ན། །རྐྱེན་རྣམས་བདག་གི་རང་བཞིན་མིན། །བདག་དངོས་མིན་ལས་འབྲས་བུ་གང་། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་རྐྱེ
【現代漢語翻譯】 六大冊之根本教言Ztsa7（六大冊之根本教言）དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།（中觀根本慧論） 1-683 ༄༅། །དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།（中觀根本慧論） ༄། །རྐྱེན་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོ།（觀因緣品第一） ༄༅། །དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པྲ་ཛྙཱ་ནཱ་མ་མཱུ་ལ་མ་དྷྱཱ་མ་ཀ་ཀཱ་རི་ཀ བོད་སྐད་དུ། དབུ་མ་རྩ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ།（梵語：般若那摩穆拉瑪迪亞瑪嘎嘎日嘎，藏語：中觀根本慧論） འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །（頂禮文殊師利童子！） གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །（由因緣生法，我說即是空，） ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འོང་བ་མེད་པ་ འགྲོ་མེད་པ། །（亦名為假名，亦是中道義。） ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ། །（未曾有一法，從何處少分，） རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །（未曾有一法，於何處移動。） བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་ མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །（非自非他，非共非無因，） དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་། །སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །（此等一切處，先已廣破析。） རྐྱེན་རྣམ་བཞི་སྟེ་རྒྱུ་དང་ནི། །དམིགས་པ་དང་ནི་དེ་མ་ཐག །（諸法從緣生，非有亦非無，） བདག་པོ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། ། རྐྱེན་ལྔ་པ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །（若有非緣生，是則為世間。） དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །（法性空寂滅，無生亦無滅，） བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །གཞན་དངོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །（若有決定性，是則為世間。） བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་ མ་ཡིན། །རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་བྱ་བ་མེད། །（有作用則有因，無作用則無因，） བྱ་བ་མི་ལྡན་རྐྱེན་མ་ཡིན། །བྱ་བ་ལྡན་ཡོད་འོན་ཏེ་ན། །（若無作用亦無因，是則為世間。） འདི་དག་ལ་བརྟེན་སྐྱེ་བས་ན། །དེ་ཕྱིར་འདི་དག་རྐྱེན་ཅེས་གྲག །（因緣所生法，我說即是空，） ཇི་སྲིད་མི་སྐྱེ་དེ་སྲིད་དུ། །1-684 འདི་དག་རྐྱེན་མིན་ཇི་ལྟར་མིན། །（未生則無因，是則為世間。） མེད་དམ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་ཡང་། །རྐྱེན་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །（有無皆不生，是則為世間。） མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །（若無則無因，若有則無用。） གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་ པ་དང་། །མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་འགྲུབ་པ། །（若法是有，則無生滅，） ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། །（若法是無，則無生滅。） ཡོད་པའི་ཆོས་འདི་དམིགས་པ་ནི། །མེད་པ་ཁོ་ན་ཉེ་བར་བསྟན། །（若法是有，則無所緣，） ཅི་སྟེ་ཆོས་ ནི་དམིགས་མེད་ན། །དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །（若法是無，則無所緣。） ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །（若法是生，則無所滅，） དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། །（若法是滅，則無所因。） དངོས་ པོ་རང་བཞིན་མེད་རྣམས་ཀྱི། །ཡོད་པ་གང་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ན། །（諸法無自性，何以故，） འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས། །བྱ་བ་འདི་ནི་འཐད་མ་ཡིན། །（此有故彼有，此生故彼生。） རྐྱེན་རྣམས་སོ་སོ་འདུས་པ་ལ། །འབྲས་བུ་དེ་ནི་མེད་པ་ ཉིད། །（諸緣各各和合，是則無果，） རྐྱེན་རྣམས་ལ་ནི་གང་མེད་པ། །དེ་ནི་རྐྱེན་ལས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ། །（諸緣各各不和合，是則無果。） ཅི་སྟེ་དེ་ནི་མེད་པར་ཡང་། །རྐྱེན་དེ་དག་ལས་སྐྱེ་འགྱུར་ན། །（若果是無，從緣生者，） རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་ཀྱང་། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་ སྐྱེ་མི་འགྱུར། །（是則非緣亦應生。） འབྲས་བུ་རྐྱེན་གྱི་རང་བཞིན་ན། །རྐྱེན་རྣམས་བདག་གི་རང་བཞིན་མིན། །（若果是緣，是則非緣，） བདག་དངོས་མིན་ལས་འབྲས་བུ་གང་། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་རྐྱེ
【English Translation】 The Root Verses on the Middle Way 1-683 The Root Verses on the Middle Way Chapter 1: Examination of Conditions The Root Verses on the Middle Way. In Sanskrit: Prajñā-nāma-mūla-madhyamaka-kārikā. In Tibetan: The Root Verses on the Middle Way, Called 'Wisdom'. Homage to Mañjuśrī Kumārabhūta! That which is dependently arisen, Is without cessation, without arising, Without annihilation, without permanence, Without coming, without going, Without difference, without sameness, Pacifying the বিস্তার, teaching quiescence. To that supreme one, the speakers, Of the complete Buddhas, I pay homage. Not from itself, not from another, Not from both, not without a cause, Nowhere do things, Ever arise. The four conditions are cause, Object, immediately preceding condition, And also the dominant condition. There is no fifth condition. The intrinsic nature of things, Is not in the conditions, etc. If the intrinsic nature of the self is not, Then the intrinsic nature of another is not. Action is not endowed with conditions, Without conditions there is no action. Without action there is no condition, But if there is action endowed with conditions, Then, because of arising in dependence on these, Therefore, these are known as conditions. As long as they do not arise, How are these not conditions? Also, with regard to the meaning of non-existent or existent, Conditions are not suitable. If non-existent, of what will it be the condition? If existent, what will the condition do? When things are existent, Non-existent, or both existent and non-existent, are not established. How can it be called an establishing cause? If so, it is not reasonable. The object of an existent thing, Is taught to be only non-existent. If a thing has no object, How can there be an object? If things are not produced, Cessation is not reasonable. Therefore, the immediately preceding condition is not reasonable. If ceased, what condition is there? For things without intrinsic nature, Why is existence not existent? 'Because this exists, this arises,' This action is not reasonable. In the separate collection of conditions, That result is itself non-existent. That which is not in the conditions, How can it arise from the conditions? If it is also non-existent, It will arise from those conditions, Why will it not also arise, From that which is not a condition? If the result is the intrinsic nature of the conditions, The conditions are not the intrinsic nature of the self. What result is there from that which is not the intrinsic nature of the self? How can that be a condition?
ན་རང་བཞིན། །དེ་ཕྱིར་རྐྱེན་གྱི་རང་བཞིན་མིན། །རྐྱེན་མིན་རང་བཞིན་འབྲས་བུ་ནི། ། 1-685 ཡོད་མིན་འབྲས་བུ་མེད་པས་ན། །རྐྱེན་མིན་རྐྱེན་དུ་ག་ལ་འགྱུར། །རྐྱེན་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོའོ།། ༈ །། ༄། །འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གཉིས་པ། རེ་ཞིག་སོང་ལ་མི་འགྲོ་སྟེ། །མ་སོང་བ་ལའང་འགྲོ་ བ་མིན། །སོང་དང་མ་སོང་མ་གཏོགས་པར། །བགོམ་པ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ན་གཡོ་བ་དེ་ན་འགྲོ །དེ་ཡང་གང་གི་བགོམ་པ་ལ། །གཡོ་བ་སོང་མིན་མ་སོང་མིན། །དེ་ཕྱིར་བགོམ་ ལ་འགྲོ་བ་ཡོད། །བགོམ་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་འཐད་པར་འགྱུར། །གང་ཚེ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཡི། །བགོམ་པ་འཐད་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་བགོམ་པ་ལ་འགྲོ་བ། །དེ་ ཡི་བགོམ་ལ་འགྲོ་མེད་པར། །ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། །བགོམ་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །བགོམ་ལ་འགྲོ་བ་ཡོད་ན་ནི། །འགྲོ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་འགྱུར་ཏེ། །གང་གིས་དེ་བགོམ་འགྱུར་བ་ དང་། །དེ་ལ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །འགྲོ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་འགྱུར་ན། །འགྲོ་བ་པོ་ཡང་གཉིས་སུ་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་འགྲོ་པོ་མེད་པར་ནི། །འགྲོ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་འགྲོ་པོ་ མེད་གྱུར་ན། །འགྲོ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འགྲོ་བ་མེད་ན་འགྲོ་བ་པོ། །ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། །རེ་ཞིག་འགྲོ་པོ་མི་འགྲོ་སྟེ། །འགྲོ་བ་པོ་མིན་འགྲོ་བ་མིན། །འགྲོ་པོ་འགྲོ་པོ་མིན་ལས་གཞན། ། 1-686 གསུམ་པ་གང་ཞིག་འགྲོ་བར་འགྱུར། །གང་ཚེ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ནི། །འགྲོ་པོ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ན། །རེ་ཞིག་འགྲོ་པོ་འགྲོའོ་ཞེས། །ཇི་ལྟར་འཐད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །གང་གི་ཕྱོགས་ལ་འགྲོ་བ་ པོ། །འགྲོ་བ་དེ་ལ་འགྲོ་མེད་པ། །འགྲོ་པོ་ཡིན་པར་ཐལ་འགྱུར་ཏེ། །འགྲོ་པོ་འགྲོ་བར་འདོད་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འགྲོ་པོ་འགྲོ་གྱུར་ན། །འགྲོ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་འགྱུར་ཏེ། །གང་གིས་འགྲོ་པོར་ མངོན་པ་དང་། །འགྲོ་པོར་གྱུར་ནས་གང་འགྲོ་བའོ། །སོང་ལ་འགྲོ་བའི་རྩོམ་མེད་དེ། །མ་སོང་བ་ལའང་འགྲོ་རྩོམ་མེད། །བགོམ་ལ་རྩོམ་པ་ཡོད་མིན་ན། །གང་དུ་འགྲོ་བ་རྩོམ་པར་བྱེད། །འགྲོ་བ་ རྩོམ་པའི་སྔ་རོལ་ན། །གང་དུ་འགྲོ་བ་རྩོམ་འགྱུར་བ། །བགོམ་པ་མེད་ཅིང་སོང་བ་མེད། །མ་སོང་འགྲོ་བ་ག་ལ་ཡོད། །འགྲོ་རྩོམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །སྣང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། ། སོང་བ་ཅི་ཞིག་བགོམ་པ་ཅི། །མ་སོང་ཅི་ཞིག་རྣམ་པར་བརྟག །རེ་ཞིག་འགྲོ་པོ་མི་སྡོད་དེ། །འགྲོ་བ་པོ་ནི་སྡོད་པ་མིན། །འགྲོ་པོ་འགྲོ་པོ་མིན་ལས་གཞན། །གསུམ་པ་གང་ཞིག་སྡོད་ པར་འགྱུར། །གང་ཚེ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ནི། །འགྲོ་པོ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ན། །རེ་ཞིག་འགྲོ་པོ་སྡོད་དོ་ཞེས། །ཇི་ལྟར་འཐད་པ་ཉིད
【現代漢語翻譯】 自性。因此，不是緣的自性。非緣的自性，果實是： 1-685 不存在，因為沒有果實。非緣怎麼會變成緣呢？名為『緣觀察』。第一品完畢。 ༄། །名為『去來觀察』。第二品。 暫時，已去的不去，未去的也不去。除了已去和未去之外，沒有其他的行爲了解。 哪裡有動搖，哪裡就有去。而那動搖的行進，不是已去，也不是未去。因此，行進中有去。 行進中有去，怎麼會合理呢？當沒有去的時候，行進是不合理的。 對於行進有去的，那行進就沒有去，因為行進中有去。 如果行進中有去，那麼就會有兩種去，即用以行進的去，以及在那之上的去。 如果變成兩種去，那麼行者也會變成兩個。因為沒有行者，去是不合理的。 如果真的沒有行者，去是不合理的。沒有去，行者又怎麼會存在呢？ 暫時，行者不去，非行者也不是去。除了行者和非行者之外， 1-686 第三者又怎麼會去呢？當沒有去的時候，行者是不合理的。暫時，行者去，怎麼會合理呢？ 對於行者所去的方向，那去是沒有去的。因為行者想要去，所以會變成行者。 如果行者真的去了，那麼就會有兩種去，即顯現為行者的去，以及成為行者之後所去的去。 已去的沒有去的開始，未去的也沒有去的開始。如果行進中沒有開始，那麼在哪裡開始去呢？ 在開始去之前，在哪裡開始去呢？沒有行進，也沒有已去。未去又怎麼會有去呢？ 在所有情況下，去的開始都不存在。已去是什麼？行進是什麼？未去又有什麼可觀察的呢？ 暫時，行者不住留，行者不是住留。除了行者和非行者之外，第三者又怎麼會住留呢？ 當沒有去的時候，行者是不合理的。暫時，行者住留，怎麼會合理呢？
【English Translation】 nature. Therefore, it is not the nature of conditions. The fruit of non-condition nature is: 1-685 It does not exist because there is no fruit. How can non-condition become a condition? This is called 'Examination of Conditions'. The first chapter is completed. ༄། །This is called 'Examination of Going and Coming'. The second chapter. For the time being, what has gone does not go, and what has not gone also does not go. Apart from what has gone and what has not gone, there is no understanding of movement. Where there is movement, there is going. And that movement of going is neither gone nor not gone. Therefore, there is going in movement. How can it be reasonable that there is going in movement? When there is no going, movement is not reasonable. For that which has going in movement, that movement has no going, because there is going in movement. If there is going in movement, then there would be two goings, that by which it becomes movement, and that which is going in it. If it becomes two goings, then the goer will also become two. Because without a goer, going is not reasonable. If there really is no goer, going is not reasonable. If there is no going, how can there be a goer? For the time being, the goer does not go, and the non-goer is not going. Apart from the goer and the non-goer, 1-686 who is the third that goes? When there is no going, the goer is not reasonable. For the time being, how can it be reasonable that the goer goes? In the direction that the goer goes, that going has no going. Because the goer wants to go, it will become a goer. If the goer really goes, then there will be two goings, that which appears as the goer, and that which goes after becoming the goer. There is no beginning of going for what has gone, and there is no beginning of going for what has not gone. If there is no beginning in movement, then where does going begin? Before the beginning of going, where does going begin? There is no movement, and there is no gone. How can there be going in what has not gone? In all cases, the beginning of going does not exist. What is gone? What is movement? What is there to examine in what has not gone? For the time being, the goer does not stay, the goer is not staying. Apart from the goer and the non-goer, who is the third that stays? When there is no going, the goer is not reasonable. For the time being, how can it be reasonable that the goer stays?
་དུ་འགྱུར། །བགོམ་ལམ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །སོང་དང་མ་སོང་ལས་ཀྱང་མིན། ། 1-687 འགྲོ་བ་དང་ནི་འཇུག་པ་དང་། །ལྡོག་པ་ཡང་ནི་འགྲོ་དང་མཚུངས། །འགྲོ་བ་དེ་དང་འགྲོ་བ་པོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་ཀྱང་བྱར་མི་རུང་། །འགྲོ་བ་དང་ནི་འགྲོ་བ་པོ། །གཞན་ཉིད་ཅེས་ཀྱང་བྱར་ མི་རུང་། །གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཉིད་འགྲོ་པོ་ཡིན་གྱུར་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཉིད་ཀྱང་། །གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འགྲོ་དང་འགྲོ་བ་པོ། །གཞན་པ་ཉིད་ དུ་རྣམ་བརྟག་ན། །འགྲོ་བོ་མེད་པའི་འགྲོ་བ་དག །འགྲོ་བ་མེད་པའི་འགྲོ་བོར་འགྱུར། །གང་དག་དངོས་པོ་གཅིག་པ་དང་། །དངོས་པོ་གཞན་པ་ཉིད་དུ་ནི། །གྲུབ་པར་གྱུར་པ་ཡོད་མིན་ན། །དེ་ གཉིས་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད། །འགྲོ་བ་གང་གིས་འགྲོ་བོར་མངོན། །འགྲོ་བ་དེ་ནི་དེ་འགྲོ་མིན། །གང་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་སྔ་རོལ་མེད། །གང་ཞིག་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། འགྲོ་བ་གང་གི་འགྲོ་བོར་ མངོན། །དེ་ལས་གཞན་པ་དེ་འགྲོ་མིན། །གང་ཕྱིར་འགྲོ་བོ་གཅིག་པུ་ལ། །འགྲོ་བ་གཉིས་སུ་མི་འཐད་དོ། །འགྲོ་བོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི། །འགྲོ་རྣམ་གསུམ་དུ་འགྲོ་མི་བྱ། །མ་ཡིན་པར་ནི་ གྱུར་དེ་ཡང་། །འགྲོ་རྣམ་གསུམ་དུ་འགྲོ་མི་བྱེད། །ཡིན་དང་མ་ཡིན་གྱུར་པ་ཡང་། །འགྲོ་རྣམ་གསུམ་དུ་འགྲོ་མི་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་འགྲོ་དང་འགྲོ་བོ་དང་། །བགྲོད་པར་བྱ་བའང་ཡོད་མ་ཡིན། །འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གཉིས་པའོ།། 1-688 ༈ །། ༄། །དབང་པོ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གསུམ་པ། ལྟ་དང་ཉན་དང་སྣོམ་པ་དང་། །མྱོང་བར་བྱེད་དང་རེག་བྱེད་ཡིད། །དབང་པོ་དྲུག་སྟེ་དེ་དག་གི །སྤྱོད་ཡུལ་བལྟ་བར་བྱ་ལ་སོགས། །ལྟ་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་ནི། །དེ་ལ་ལྟ་བ་ མ་ཡིན་ཉིད། །གང་ཞིག་བདག་ལ་མི་ལྟ་བ། །དེ་དག་གཞན་ལ་ཇི་ལྟར་ལྟ། །ལྟ་བ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །མེ་ཡི་དཔེས་ནི་ནུས་མ་ཡིན། །སོང་དང་མ་སོང་བསྒོམ་པ་ཡིས། །དེ་ནི་ ལྟ་བཅས་ལན་བཏབ་བོ། །གང་ཚེ་ཅུང་ཟད་མི་ལྟ་བ། །ལྟ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བས་ལྟ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱར། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར། །ལྟ་བ་ལྟ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ། ལྟ་བ་མིན་པ་མི་ལྟ་ཉིད། ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟ་བ་པོའང་། །རྣམ་པར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །མ་སྤངས་ལྟ་པོ་ཡོད་མིན་ཏེ། །ལྟ་བ་སྤངས་པར་གྱུར་ཀྱང་ངོ་། །ལྟོ་པོ་མེད་ན་བལྟ་ བྱ་དང་། །ལྟ་བ་དེ་དག་ག་ལ་ཡོད། །བལྟ་བྱ་ལྟ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་བཞི། །ཡོད་མིན་ཉེ་བར་ལེན་ལ་སོགས། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། །ལྟ་བས་ཉན་ དང་སྣོམ་པ་དང་། །མྱོང་བར་བྱེད་དང་རེག་བྱེད་ཡིད། །ཉན་པ་པོ་དང་མཉན་ལ་སོགས། །རྣམ་པར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །དབང་པོ་བརྟག་པ་ཞེས་བ
【現代漢語翻譯】 不會變成退回之處，也不會因為已去或未去而改變。 去、來和返回，都與去相同。不能說去就是去者本身，也不能說去與去者是不同的。如果去就是去者本身，那麼作者和行為就變成一體了。如果認為去和去者是不同的，那麼沒有去者的去，就變成了沒有去者的去者。 如果事物既不是一體，也不是他體，那麼這兩者如何成立呢？以何種去顯現為去者，那去不是正在進行的去，因為去之前沒有去。什麼又將在哪裡去呢？以何種去顯現為去者，那不同於它的不是去，因為對於唯一的去者來說，有兩種去是不合理的。 已經成為去者，不應以三種方式去；沒有成為去者的，也不以三種方式去；既是又不是去者的，也不以三種方式去。因此，去、去者和所去之處都不存在。 《考察去來品》——第二品。 《考察根品》——第三品。 看、聽、嗅、嘗、觸和意，這六根及其對境，如所見等。看，就其自身而言，不是在看自己。如果它不看自己，又如何看其他事物呢？爲了充分證明看，用火的例子是無效的。通過思考已去和未去，這就是對有看的回答。 當它稍微不看時，就不是看者。說看以看來作用，這怎麼合理呢？看不是看本身，沒有看就不能看。通過看本身，也應理解對看者的分析。 沒有捨棄的看者是不存在的，即使捨棄了看也是如此。如果沒有看者，那麼所看和看又在哪裡呢？因為沒有所看，識等四蘊，以及取等，又怎麼會存在呢？通過看，聽、嗅、嘗、觸和意，以及聽者和所聽等，都應理解其分析。
【English Translation】 It will not become a place of return, nor will it change because of having gone or not gone. Going, coming, and returning are all the same as going. It cannot be said that going is the goer itself, nor can it be said that going and the goer are different. If going is the goer itself, then the agent and the action become one. If one considers going and the goer to be different, then going without a goer becomes a goer without going. If things are neither one nor other, then how can these two be established? By what going does it appear as a goer, that going is not the going that is happening, because there is no going before going. What then will go where? By what going does it appear as a goer, that which is different from it is not going, because for the sole goer, two goings are not reasonable. One who has become a goer should not go in three ways; one who has not become a goer also does not go in three ways; one who is both and is not a goer also does not go in three ways. Therefore, going, the goer, and the place to be gone to do not exist. 《Examination of Going and Coming》—Second Chapter. 《Examination of the Senses》—Third Chapter. Seeing, hearing, smelling, tasting, touching, and the mind, these six senses and their objects, such as what is seen. Seeing, in its own nature, is not seeing itself. If it does not see itself, how does it see other things? To fully prove seeing, the example of fire is ineffective. By contemplating what has gone and not gone, this is the answer to having seeing. When it slightly does not see, it is not a seer. To say that seeing acts by seeing, how can this be reasonable? Seeing is not seeing itself, without seeing there can be no seeing. Through seeing itself, the analysis of the seer should also be understood. There is no seer who has not abandoned, even if seeing is abandoned. If there is no seer, then where are the seen and seeing? Because there is no seen, the four aggregates of consciousness, etc., and taking, etc., how can they exist? Through seeing, hearing, smelling, tasting, touching, and the mind, as well as the hearer and what is heard, etc., their analysis should be understood.
ྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གསུམ་པའོ།། ༈ །། 1-689 ༄། །ཕུང་པོ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཞི་པ། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ནི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་མི་སྣང་ངོ་། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ན་གཟུགས་ནི་རྒྱུ་ མེད་པར། །ཐལ་བར་གྱུར་ཏེ་དོན་གང་ཡང་། །རྒྱུ་མེད་པ་ནི་གང་ནའང་མེད། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། །འབྲས་བུ་མེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། །འབྲས་བུ་མེད་ པའི་རྒྱུ་མེད་དོ། །གཟུགས་ཡོད་ན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ནི། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཉིད། །གཟུགས་མེད་ན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ནི། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཉིད། །རྒྱུ་མེད་པ་ཡི་གཟུགས་དག་ནི། །འཐད་ པར་མི་རུང་རུང་མིན་ཉིད། །དེ་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག །འགའ་ཡང་རྣམ་པར་བརྟག་མི་བྱ། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་འདྲ་བ་ཞེས། །བྱ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་མི་འདྲ་ ཞེས། །བྱ་བའང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་དང་འདུ་ཤེས་འདུ་བྱེད་དང་། །སེམས་དང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །རྣམ་པ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །གཟུགས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རིམ་པ་མཚུངས། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ བརྩད་བྱས་ཏེ། །གང་ཞིག་ལན་འདེབས་སྨྲ་བྱེད་པ། །དེ་ཡིས་ཐམས་ཅད་ལན་བཏབ་མིན། །བསྒྲུབ་པར་ཡ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་བྱས་ཚེ། །གང་ཞིག་སྐྱོན་འདོགས་སྨྲ་བྱེད་པ། །དེ་ཡིས་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་བཏགས་མིན། ། 1-690 བསྒྲུབ་པར་བྱ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར། །ཕུང་པོ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཞི་པའོ།། ༈ །། ༄། །ཁམས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལྔ་པ། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་སྔ་རོལ་ན། །ནམ་མཁའ་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་མཚན་ལས་ སྔ་གྱུར་ན། །མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི། །འགའ་ཡང་གང་ནའང་ཡོད་མ་ཡིན། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དངོས་མེད་ན། །མཚན་ཉིད་གང་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར། །མཚན་ཉིད་ མེད་པ་མཚན་ཉིད་ནི། །མི་འཇུག་མཚན་ཉིད་བཅས་ལ་མིན། །མཚན་བཅས་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལས། །གཞན་ལའང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ན། །མཚན་གཞི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། མཚན་གཞི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ན། །མཚན་ཉིད་ཀྱང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་མཚན་གཞི་ཡོད་མིན་ཏེ། །མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །མཚན་གཞི་མཚན་ཉིད་མ་གཏོགས་པའི། །དངོས་པོ་ཡང་ནི་ཡོད་ མ་ཡིན། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །དངོས་མེད་གང་གི་ཡིན་པར་འགྱུར། །དངོས་དང་དངོས་མེད་མི་མཐུན་ཆོས། །གང་གིས་དངོས་དང་དངོས་མེད་ཤེས། །དེ་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དངོས་པོ་མིན། །དངོས་མེད་མ་ ཡིན་མཚན་གཞི་མིན། །མཚན་ཉིད་མ་
【現代漢語翻譯】 第三品，分析界別。 第四品，分析蘊。 若離色之因，則色不得顯現。若離色之本身，色之因亦不可見。若離色之因，色中之色則成無因。既成無因，則任何事物皆無因。若離色之本身，而有色之因，則成無果之因，然無無果之因。縱有色，色之因亦不合理。若無色，色之因亦不合理。無因之色，無論如何皆不合理。故不應分析色之體性。所謂果似因，不合理。所謂果異於因，亦不合理。受、想、行、識，以及一切事物，其體性皆與色相同。以空性詰問，若有人作答，則非盡答。此與立宗相同。以空性闡釋，若有人挑剔，則非盡挑。此與應成相同。 第四品，分析蘊結束。 第五品，分析界。 虛空之相，于虛空之前，無絲毫存在。若先於相而有，則成無相。無相之事物，任何處皆不存在。無相之事物不存在，相又依於何處？無相之相，不依于有相，亦不依于無相之外。相不依，則所依不合理。所依不合理，則相亦不存在。故所依不存在，相亦不存在。離所依與相之外，事物亦不存在。事物不存在，則無事物又屬於何者？有與無，二者相異。以何知有與無？故虛空非事物，亦非無事物，亦非所依。亦非相。
【English Translation】 Chapter Three: Analysis of Elements. Chapter Four: Examination of Aggregates. Without the cause of form, form cannot be perceived. Without the existence of form itself, the cause of form is also invisible. Without the cause of form, form within form would become causeless. Being causeless, nothing whatsoever exists without a cause. If, apart from form itself, there were a cause of form, it would become a cause without effect, but there is no cause without effect. Even if there is form, the cause of form is still not justified. Even if there is no form, the cause of form is still not justified. Forms without cause are not justifiable in any way. Therefore, one should not analyze the nature of form. To say that the effect is similar to the cause is not reasonable. To say that the effect is different from the cause is also not reasonable. Feeling, perception, mental formations, consciousness, and all things, their natures are all similar to form in sequence. When questioned with emptiness, whoever speaks in response does not answer completely. This becomes similar to asserting a thesis. When explained with emptiness, whoever speaks in criticism does not criticize completely. This becomes similar to consequentialism. Chapter Four: Examination of Aggregates ends. Chapter Five: Analysis of the Dhatus (Elements). Before the characteristic of space, there is not even a little space. If it exists before the characteristic, it would become without characteristic. A thing without characteristic does not exist anywhere. If there is no thing without characteristic, where does the characteristic apply? A characteristic without characteristic does not apply to that with characteristic, nor does it apply to anything other than that without characteristic. If the characteristic does not apply, then the basis of the characteristic is not justified. If the basis of the characteristic is not justified, then the characteristic also does not exist. Therefore, the basis of the characteristic does not exist, and the characteristic itself does not exist. Apart from the basis of the characteristic and the characteristic, there is also no thing that exists. If a thing does not exist, then to whom does the non-thing belong? Existence and non-existence are contradictory dharmas. By what does one know existence and non-existence? Therefore, space is not a thing, nor is it a non-thing, nor is it a basis. Nor is it a characteristic.
ཡིན་ཁམས་ལྔ་པོ། །གཞན་གང་དག་ཀྱང་ནམ་མཁའ་མཚུངས། །བློ་ཆུང་གང་དག་དངོས་རྣམས་ལ། །ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་ཉིད་དུ། །ལྟ་བ་དེ་ནི་བལྟ་བྱ་བ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞི་མི་མཐོང་། ། 1-691 ཁམས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལྔ་པའོ།། ༈ །། ༄། །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དྲུག་པ། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་སྔ་རོལ་ན། །འདོད་ཆགས་མེད་པའི་ཆགས་ཡོད་ན། །དེ་ལ་བརྟན་ནས་འདོད་ཆགས་ཡོད། །ཆགས་ཡོད་འདོད་ཆགས་ཡོད་ པར་འགྱུར། །ཆགས་པ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ནའང་། །འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །ཆགས་པ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་ནི། །ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རིམ་པ་མཚུངས། །འདོད་ཆགས་དང་ནི་ཆགས་པ་དག །ལྷན་ཅིག་ཉིད་ དུ་སྐྱེ་མི་རིགས། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར། །གཅིག་ཉིད་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མེད་དེ། །དེ་ཉིད་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མིན། །ཅི་སྟེ་ཐ་དད་ཉིད་ཡིན་ན། །ལྷན་ ཅིག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གཅིག་པུ་ལྷན་ཅིག་ན། །གྲོགས་མེད་པ་ཡང་དེ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་ལྷན་ཅིག་ན། །གྲོགས་མེད་པར་ཡང་དེར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་ལྷན་ཅིག་ ན། །ཅི་གོ་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ཐ་དད་ཉིད་དུ་གྲུབ་གྱུར་རམ། །དེས་ན་དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ཐ་དད་ཉིད་དུ་གྲུབ་གྱུར་ན། །དེ་དག་ལྷན་ཅིག་ ཉིད་དུ་ནི། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་ཡོངས་སུ་རྟོག །ཐ་དད་གྲུབ་པར་མ་གྱུར་པས། །དེ་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་འདོད་བྱེད་ན། །ལྷན་ཅིག་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཐ་དད་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་དམ། །ཐ་དད་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པས། ། 1-692 ལྷན་ཅིག་དངོས་པོ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཐ་དད་དངོས་པོ་གང་ཡོད་ན། །ལྷན་ཅིག་དངོས་པོར་འདོད་པར་བྱེད། །དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ལྷན་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མིན་མི་འགྲུབ། །འདོད་ཆགས་བཞིན་དུ་ཆོས་ རྣམས་ཀུན། །ལྷན་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མིན་མི་འགྲུབ། །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དྲུག་པའོ།། ༈ །། ༄། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་ འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས། །ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །སྐྱེ་ལ་སོགས་གསུམ་སོ་སོ་ཡིས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་ནི། །ནུས་མིན་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ། །འདུས་པ་ཡང་ནི་ ཇི་ལྟར་རུང་། །སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་རྣམས་ལ། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ནི། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཐུག་མེད་འགྱུར། །མེད་ན་དེ་དག་འདུས་བྱས་མིན། །སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བ་ འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བའང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་
【現代漢語翻譯】 五蘊（五蘊，梵文：pañca-skandha，梵文羅馬擬音：pañca-skandha，漢語字面意思：五種聚集），以及其他一切法，都與虛空相似。 心胸狹隘之輩，對於諸法，執著于『有』和『無』的觀念。 這樣的見解，無法見到寂滅的涅槃（涅槃，梵文：nirvāṇa，梵文羅馬擬音：nirvāṇa，漢語字面意思：熄滅）。 《蘊品》——第五品 《貪慾與染著品》——第六品 如果貪慾（貪慾，梵文：rāga，梵文羅馬擬音：rāga，漢語字面意思：染著）先於染著（染著，梵文：rakta，梵文羅馬擬音：rakta，漢語字面意思：被染著），那麼在沒有貪慾的情況下，染著就已經存在。 依靠於它，貪慾才存在，因為有染著，所以才有貪慾。 如果染著不存在，貪慾又怎麼會存在呢？ 對於染著來說，貪慾存在與否，情況也是一樣。 貪慾和染著，不可能同時產生。 這樣一來，貪慾和染著，就會變得互不依賴。 既不是一體，也不是同時，它不是它，也不是與它同時。 如果它們是各自獨立的，又怎麼會同時存在呢？ 如果它們是單獨的，那麼也會沒有伴侶。 如果它們是各自獨立的，那麼也會沒有伴侶。 如果它們是各自獨立的，那麼你所說的貪慾和染著，是已經成立為各自獨立的個體了嗎？ 因此，它們兩個才會同時存在。 如果貪慾和染著，已經成立為各自獨立的個體，那麼它們又為何要同時存在呢？ 因為沒有成立為各自獨立的個體，所以才需要同時存在。 爲了同時成立，難道又要變成各自獨立的個體嗎？ 因為沒有成立為各自獨立的實體，所以同時存在的實體也無法成立。 如果存在各自獨立的實體，那麼就會想要變成同時存在的實體。 因此，貪慾和染著，既不能同時存在，也不能不同時存在。 如同貪慾一樣，一切諸法，既不能同時存在，也不能不同時存在。 《貪慾與染著品》——第六品 《生、住、滅品》——第七品 如果生（生，梵文：jāti，梵文羅馬擬音：jāti，漢語字面意思：出生）是因緣和合而成的，那麼它就具備三種特徵。 如果生不是因緣和合而成的，又怎麼會是因緣和合的特徵呢？ 生、住、滅三種現象，各自獨立地作為因緣和合的特徵，這是不可能的。 在一個時間裡，對於一個事物來說，怎麼能同時具備多種因緣和合的特徵呢？ 對於生、住、滅來說，如果還有其他的因緣和合的特徵，那麼就會變成無窮無盡。 如果沒有其他的特徵，那麼它們就不是因緣和合的。 生的生，僅僅產生根本的生。 根本的生，也產生生的生。 如果你的
【English Translation】 The five skandhas (pañca-skandha), and all other dharmas, are like the sky. Those with narrow minds, regarding all things, cling to the notions of 'existence' and 'non-existence'. Such a view, cannot see the peaceful nirvana (nirvāṇa). Chapter on Aggregates - Fifth Chapter Chapter on Lust and Attachment - Sixth Chapter If lust (rāga) precedes attachment (rakta), then attachment exists without lust. Relying on it, lust exists, because there is attachment, there is lust. If attachment does not exist, how can lust exist? For attachment, whether lust exists or not, the situation is the same. Lust and attachment, cannot arise simultaneously. In this way, lust and attachment, become independent of each other. Neither one, nor simultaneous, it is not it, nor simultaneous with it. If they are separate, how can they exist simultaneously? If they are alone, then there will be no companion. If they are separate, then there will be no companion. If they are separate, then have you established lust and attachment as separate entities? Therefore, the two exist simultaneously. If lust and attachment, have been established as separate entities, then why do they exist simultaneously? Because they have not been established as separate entities, they need to exist simultaneously. In order to be established simultaneously, do you want to become separate entities? Because separate entities have not been established, simultaneous entities cannot be established. If there are separate entities, then you want to become simultaneous entities. Therefore, lust and attachment, cannot exist simultaneously, nor can they not exist simultaneously. Like lust, all dharmas, cannot exist simultaneously, nor can they not exist simultaneously. Chapter on Lust and Attachment - Sixth Chapter Chapter on Birth, Abiding, and Cessation - Seventh Chapter If birth (jāti) is conditioned, then it has three characteristics. If birth is not conditioned, how can it be a characteristic of the conditioned? Birth, abiding, and cessation, each independently as a characteristic of the conditioned, is impossible. In one time, for one thing, how can it simultaneously have multiple characteristics of the conditioned? For birth, abiding, and cessation, if there are other characteristics of the conditioned, then it will become endless. If there are no other characteristics, then they are not conditioned. The birth of birth, only produces the fundamental birth. The fundamental birth, also produces the birth of birth. If your
སྐྱེ་བའི་སྐྱེས། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་བྱེད་ན། །ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བས་མ་བསྐྱེད་དེས། ། དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིས། །བསྐྱེད་པ་དེ་ཡིས་རྩ་སྐྱེད་ན། །དེས་མ་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བ་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡིས། ། 1-693 དེ་སྐྱེད་པར་ནི་བྱེད་ནུས་ན། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་ཡིས། །དེ་སྐྱེད་པར་ནི་འདོད་ལ་རག །ཇི་ལྟར་མར་མེ་རང་དང་གཞན། །སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །སྐྱེ་བའང་རང་དང་གཞན་ གྱི་དངོས། །གཉིས་ཀ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཡིན་ན། །མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །དེ་འདུག་པ་ན་མུན་པ་མེད། །མར་མེས་ཅི་ཞིག་སྣང་བར་བྱེད། །མུན་པ་སེལ་བས་སྣང་བྱེད་ཡིན། །གང་ཚེ་མར་ མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མུན་པ་དང་ནི་ཕྲད་མེད་ན། །ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས། །མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །མར་མེ་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་། །གལ་ཏེ་མུན་པ་སེལ་བྱེད་ན། །འཇིག་ རྟེན་ཀུན་ན་གནས་པའི་མུན། །འདི་ན་གནས་པ་ངེས་སེལ་འགྱུར། །མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གལ་ཏེ་སྣང་བར་བྱེད་འགྱུར་ན། །མུན་པའང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་ མེད། །སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་དུ་ཡོད། །སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་ མི་སྐྱེད་པ། །དེ་ནི་སོང་དང་མ་སོང་དང་། །བགོམ་པས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན། །གང་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ན། །སྐྱེ་བཞིན་འདི་འབྱུང་མེད་པའི་ཚེ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ། ། 1-694 རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི། །དེ་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་ཉིད་དང་ནི། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་ཞི་བ་ཉིད། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ། །འགའ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་ གྱུར་ན། །དེ་ནི་སྐྱེ་འགྱུར་དངོས་པོ་དེ། །མེད་ན་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡིས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ལྟ། །གང་ཞིག་གིས་ ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེ་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །རེ་ཞིག་ཡོད་དང་མེད་པ་ཡང་། །སྐྱེ་ བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། །ཡོད་མེད་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས། །གོང་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་འགག་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་ པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །དངོས་པོ་གནས་པ་མི་གནས་ཏེ། །དངོས་པོ་མི་གནས་གནས་པ་མིན། །གནས་བཞིན་པ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། །མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་གནས་པར་འགྱུར
【現代漢語翻譯】 生之生，若根生生者，汝之根未生，彼如何生？ 若汝之根生已生，彼未生之根，彼如何生？ 若未生者，能生彼，汝之生者，欲生彼而系屬。 如燈自與他，能照，生亦自與他之物，二者皆能生。 若燈與彼等，在則無暗，燈照何物？除暗而照。 何時燈生，與暗未遇，如何燈生，能除暗？ 燈未遇亦，若能除暗，世間一切所住之暗，於此住者定除。 燈自與他之物，若能照，暗亦自與他之物，遮蔽無疑。 此生未生，如何生自性？若已生者能生，已生有何可生？ 已生與未生及生者，如何亦不生，彼已逝與未逝，以步履而分別。 何時有生，生者此生無有之時，如何依于生，而說為生者？ 緣起者，彼性空，是故生者與生，亦寂滅。 若物未生，於何處有，彼能生之物，若無，何者能生？ 若生者彼，能生生者，生者彼如生，何者能生？ 若由他生，彼生則無窮，若無生而生，一切皆如是生。 暫且有與無，非生之理，有無亦非，如上所說。 物之滅者，生不應理，何者滅者非，彼非物之理。 物之住者不住，物之不住者非住，住者亦不住，未生者何者能住？
【English Translation】 The birth of birth, if the root generates birth, your root is not born, how does it give rise? If your root, having given rise, generates the root, that root which has not given rise, how does it give rise? If that which is unborn is able to give rise to it, your being-born is dependent on the desire to give rise to it. Just as a lamp illuminates itself and others, birth also gives rise to both self and other entities. If the lamp and those others are present, there is no darkness. What does the lamp illuminate? It illuminates by dispelling darkness. When the lamp is being born, if it has not encountered darkness, how does the lamp being born dispel darkness? Even without encountering it, if the lamp dispels darkness, then the darkness that dwells in all the world will surely be dispelled here. If the lamp illuminates both self and other entities, then there is no doubt that darkness also obscures both self and other entities. How does this unborn birth give rise to its own nature? If that which is born gives rise, what is there to give rise to if it is already born? The born, the unborn, and the being-born, in no way give rise. That which has passed and that which has not passed are distinguished by walking. When there is birth, and when this being-born does not arise, how, relying on birth, is it said to be being-born? That which is dependently arisen is empty of inherent existence. Therefore, being-born and birth itself are also peaceful. If an entity is unborn, where does it exist? If that entity which is able to be born does not exist, what is there to be born? If that which is born generates the being-born, then what generates that which is born, like birth? If it is generated by another birth, then that birth becomes endless. If it is born without birth, then everything would be born in that way. For the moment, existence and non-existence are not the reason for birth, and neither existence nor non-existence is, as stated above. For that which is ceasing, birth is not reasonable. That which is not ceasing is not reasonable as an entity. The entity that abides does not abide, and the entity that does not abide is not abiding. That which is abiding is also not abiding. What that is unborn can abide?
། །དངོས་པོ་འགག་བཞིན་ ཉིད་ལ་ནི། །གནས་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུས་ཀུན་ཏུ། །རྒ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཡིན་ན། །གང་དག་རྒ་དང་འཆི་མེད་པར། ། 1-695 གནས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡོད། །གནས་པ་གནས་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་གནས་མི་རིགས། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །འགགས་པ་འགག་པར་མི་ འགྱུར་ཏེ། །མ་འགགས་པ་ཡང་འགག་མི་འགྱུར། །འགག་བཞིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་མིན། །མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་གནས་པ་ལ། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མི་ གནས་པ་ལ་ཡང་། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གནས་སྐབས་དེ་ཡིས་གནས་སྐབས་ནི། །དེ་ཉིད་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་གནས་སྐབས་ནི། །གཞན་ཡང་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །གང་ ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་བ། །དེ་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ རོ། །གཅིག་ཉིད་ན་ནི་དངོས་པོ་དང་། །དངོས་པོ་མེད་པ་འཐད་པ་མེད། །དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལའང་། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མགོ་གཉིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ནི། །གཅད་དུ་མེད་པ་ དེ་བཞིན་ནོ། །འགག་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །ཡོད་མིན་འགག་པ་གཞན་གྱིས་མིན། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་པ་དང་། །མ་གྲུབ་ཕྱིར་ན་འདུས་བྱས་མེད། ། 1-696 འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། །འདུས་མ་བྱས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། །རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇིག་ པ་གསུངས། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པའོ།། ༈ །། ༄། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྒྱད་པ། བྱེད་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དེ། །ལས་སུ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །བྱེད་པ་མ་ ཡིན་གྱུར་པ་ཡང་། །ལས་སུ་མ་གྱུར་མི་བྱེད་དོ། །ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །བྱེད་པོ་མེད་པའི་ལས་སུའང་འགྱུར། །ཡིན་པར་འགྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །ལས་མེད་བྱེད་པ་པོར་ཡང་འགྱུར། །གལ་ ཏེ་བྱེད་པོར་མ་གྱུར་པ། །ལས་སུ་མ་གྱུར་བྱེད་ན་ནི། །ལས་ལ་རྒྱུ་ནི་མེད་པར་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོ་ཡང་རྒྱུ་མེད་འགྱུར། །རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ རོ། །དེ་མེད་ན་ནི་བྱ་བ་དང་། །བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་མི་རིགས། །བྱ་བ་ལ་སོགས་མི་རིགས་ན། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་མེད་ན་ནི།
【現代漢語翻譯】 事物正在壞滅時，安住是不合理的。如果有什麼不是正在壞滅的，那它就不可能是事物。如果一切事物總是具有衰老和死亡的性質，那麼有什麼不衰老和死亡的事物存在呢？安住的事物不能由自身或其他事物安住。正如生不由自身或他者所生一樣。壞滅不會變成壞滅，未壞滅的也不會壞滅。正在壞滅的也不是這樣。什麼未生的會壞滅呢？暫時對於安住的事物來說，壞滅是不合理的。對於不安住的事物來說，壞滅也是不合理的。當下的狀態不會使自身壞滅。其他狀態也不會使其他狀態壞滅。當一切法的生不合理時，那麼一切法的滅也是不合理的。暫時對於存在的事物來說，壞滅是不合理的。在一個事物中，事物和非事物不可能同時存在。對於已經變成非事物的事物來說，壞滅也是不合理的。就像有兩個頭一樣，無法被切割。壞滅不是由自身的本性存在，也不是由其他的壞滅存在。正如生不是由自身或他者所生一樣。因為生、住、滅都未成立，所以沒有和合事物。因為和合事物沒有成立，那麼非和合事物又如何成立呢？就像夢境、幻術、乾闥婆城一樣。同樣地，生、住、滅也是如此宣說的。 《生、住、滅觀察》第七品結束。 《作者與業觀察》第八品 已經成為作者的，不會去做已經成為業的事情。不是作者的，也不會去做沒有成為業的事情。已經存在的事物沒有作用，沒有作者也會有業。將要存在的事物沒有作用，沒有業也會有作者。如果不是作者，沒有成為業，卻在做，那麼業就沒有原因，作者也沒有原因。如果沒有原因，那麼結果和原因都是不合理的。如果沒有結果和原因，那麼行為和作者都是不可能的。如果行為等不可能，那麼法與非法就不存在。如果法與非法不存在，那麼...
【English Translation】 When things are in the process of ceasing, it is not reasonable for them to abide. If something is not in the process of ceasing, then it is not reasonable for it to be a thing. If all things are always subject to aging and death, then what kind of thing exists that does not age and die? An abiding thing cannot abide by itself or by another. Just as birth is not caused by itself or by another. Cessation does not become cessation, nor does what has not ceased cease. Nor is what is in the process of ceasing like that. What that is unborn will cease? For the time being, cessation is not reasonable for an abiding thing. Cessation is also not reasonable for a non-abiding thing. The state of the present moment does not cause itself to cease. Another state also does not cause another state to cease. When the arising of all phenomena is not reasonable, then the ceasing of all phenomena is also not reasonable. For the time being, cessation is not reasonable for an existing thing. It is not reasonable for a thing and a non-thing to exist in the same entity. Cessation is also not reasonable for what has become a non-thing. Just as with a two-headed being, it cannot be cut. Cessation does not exist by its own nature, nor by another's cessation. Just as birth is not caused by itself or by another. Because arising, abiding, and ceasing are not established, there are no compounded things. Because compounded things are not established, how can uncompounded things be established? Like a dream, like an illusion, like a city of gandharvas. Likewise, arising, abiding, and ceasing are taught. End of Chapter Seven: Examination of Arising, Abiding, and Ceasing. Chapter Eight: Examination of the Agent and the Action That which has become an agent does not perform what has become an action. That which has not become an agent also does not perform what has not become an action. For that which has become, there is no action; there is also action without an agent. For that which will become, there is no action; there is also an agent without action. If that which has not become an agent, and has not become an action, performs, then the action will be without a cause, and the agent will also be without a cause. If there is no cause, then the result and the cause are not reasonable. If there is no result and no cause, then the action and the agent are not possible. If actions and so on are not possible, then dharma and non-dharma do not exist. If dharma and non-dharma do not exist, then...
།དེ་ལས་བྱུང་བའི་ འབྲས་བུ་མེད། །འབྲས་བུ་མེད་ན་ཐར་པ་དང་། །མཐོ་རིས་འགྱུར་བའི་ལམ་མི་འཐད། །བྱ་བ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །དོན་མེད་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོར་གྱུར་མ་གྱུར་པ། །གྱུར་མ་གྱུར་དེ་མི་བྱེད་དེ། ། 1-697 ཡིན་དང་མ་ཡིན་གྱུར་ཅིག་ལ། །ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ག་ལ་ཡོད། །བྱེད་པ་པོར་ནི་གྱུར་པ་ཡིས། །མ་གྱུར་ལས་ནི་མི་བྱེད་དེ། །མ་གྱུར་པས་ཀྱང་གྱུར་མི་བྱེད། །འདིར་ཡང་སྐྱོན་དེར་ཐལ་ བར་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོར་ནི་གྱུར་པ་དང་། །བཅས་པ་ལས་ནི་མ་གྱུར་དང་། །གྱུར་མ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། །གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོར་ནི་མ་གྱུར་པས། །ལས་ནི་གྱུར་ དང་བཅས་པ་དང་། །གྱུར་མ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། །གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོར་གྱུར་མ་གྱུར་ནི། །ལས་སུ་གྱུར་དང་མ་གྱུར་པ། །མི་བྱེད་འདི་ཡང་གཏན་ཚིགས་ནི། །གོང་ དུ་བསྟན་པས་ཤེས་པར་བྱ། །བྱེད་པ་པོ་ལས་བརྟེན་བྱས་ཤིང་། །ལས་ཀྱི་བྱེད་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པ། །འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་ཉེར་ལེན་ཤེས་པར་ བྱ། །ལས་དང་བྱེད་པོ་བསལ་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་གིས། །དངོས་པོ་ལྷག་མ་ཤེས་པར་བྱ། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྒྱད་པའོ།། ༈ །། ༄། །སྔ་རོལ་ན་གནས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དགུ་པ། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་སོགས་དང་ཡང་དབང་བྱས་པ། །གང་གི་ཡིན་པ་དེ་དག་གི །སྔ་རོལ་དེ་ཡོད་ཁ་ཅིག་སྨྲ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ། 1-698 དེ་ཕྱིར་དེ་དག་སྔ་རོལ་ན། །དངོས་པོ་གནས་པ་དེ་ཡོད་དོ། །ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་ཉིད་ཀྱི་ནི། །སྔ་རོལ་དངོས་པོ་གང་གནས་པ། །དེ་ནི་གང་གིས་གདགས་ པར་བྱ། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་མེད་པར་ཡང་། །གལ་ཏེ་དེ་ནི་གནས་གྱུར་ན། །དེ་མེད་པར་ཡང་དེ་དག་ནི། །ཡོད་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ཅི་ཡིས་གང་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད། །གང་གིས་ཅི་ ཞིག་གསལ་བར་བྱེད། །ཅི་མེད་གང་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །གང་མེད་ཅི་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྔ་རོལ་གང་ཞིག་ཡོད་པ་མིན། །ལྟ་སོགས་ནང་ནས་གཞན་ཞིག་གིས། །གཞན་ གྱི་ཚེ་ན་གསལ་བར་བྱེད། །ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྔ་རོལ་གལ་ཏེ་ཡོད་མིན་ན། །ལྟ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཡི། །སྔ་རོལ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད། །ལྟ་པོ་དེ་ཉིད་ཉན་པོ་ དེ། །གལ་ཏེ་ཚོར་བོའང་དེ་ཉིད་ན། །རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ཡོད་གྱུར་ན། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ལྟ་པོ་གཞན་ཉིད་ལ། །ཉན་པ་པོ་གཞན་ཚོར་གཞན་ན། །ལྟ་པོ་ཡོད་ཚེ་ ཉན་པོར་འགྱུར། །བདག་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་
【現代漢語翻譯】 從那之中產生的，沒有果。沒有果，那麼解脫和，轉生善趣的道路就不合理。一切行為，都將變得毫無意義。無論是成為作者還是未成為作者，成為或未成為，都不做，是或不是，相互矛盾又有什麼意義？成為作者的，不做未成為的業，未成為的也不做已成的業，這裡也會犯同樣的過失。成為作者的和，相關的未成為的和，成為未成為的都不做，因為理由已經在前面說明了。未成為作者的，業是已成的，相關的和，成為未成為的都不做，因為理由已經在前面說明了。成為作者未成為的，業是已成的和未成的，不做，這個理由，在前面已經說明，應該瞭解。依賴於作者而做，並且，業的作者就在那，除了依賴而生之外，沒有見到能成立的原因。同樣應該瞭解近取，爲了去除業和作者。通過作者和業，應該瞭解剩餘的事物。《作者和業的考察》名為第八品。 《先前存在考察》名為第九品。 看和聽等等，以及，感受等等和也支配，那些是什麼的，那些的，先前存在，有些人說有。如果事物不存在，那麼看等等怎麼會發生？因此，那些先前，事物存在，那是有的。看和聽等等，以及，感受等等自己的，先前事物存在，那是什麼所安立的？沒有看等等，如果，那存在，那麼，沒有那些，那些也會存在，毫無疑問。什麼用什麼來照亮？用什麼來照亮什麼？沒有什麼，什麼在哪裡有？沒有什麼，什麼在哪裡有？一切看等等的，先前什麼也沒有。看等等之中，其他的，其他的時候照亮。一切看等等的，先前如果不存在，那麼，看等等每一個的，先前那怎麼會有？看者就是聽者，如果，感受者也是那，每一個的先前存在，那麼，那是不合理的。如果看者是其他的，聽者是其他的感受是其他的，看者存在的時候，變成聽者，自我也會變成很多。看和聽等等
【English Translation】 From that which arises, there is no fruit. If there is no fruit, then the path to liberation and, transformation into higher realms is unreasonable. All actions, will become meaningless. Whether one becomes an agent or does not become an agent, whether become or not become, does not act, whether it is or is not, what meaning is there in mutual contradiction? One who has become an agent, does not act from what has not become, and what has not become does not do what has already become, here too, that fault will occur. One who has become an agent and, related to what has not become and, become and not become do not act, because the reason has been explained above. One who has not become an agent, the action is what has become, related and, become and not become do not act, because the reason has been explained above. Become an agent not become, the action is become and not become, do not act, this reason also, has been explained above, should be understood. Relying on the agent to do, and, the agent of the action is there, except for arising in dependence, no cause for accomplishment is seen. Likewise, the near-taking should be understood, in order to remove action and agent. Through agent and action, the remaining things should be understood. 'Examination of Agent and Action' is called the eighth chapter. 'Examination of Prior Existence' is called the ninth chapter. Seeing and hearing and so on, and, feeling and so on also dominate, those of what, those of, prior existence, some say exists. If things do not exist, then how can seeing etc. occur? Therefore, those prior, things exist, that is there. Seeing and hearing and so on, and, feeling and so on themselves, prior things exist, what is that which is established? Without seeing etc., if, that exists, then, without those, those will also exist, there is no doubt. What illuminates what? What illuminates what? Without what, where is what? Without what, where is what? Of all seeing etc., prior what does not exist. Among seeing etc., others, at other times illuminate. Of all seeing etc., prior if it does not exist, then, of each seeing etc., prior how does that exist? The seer is the hearer, if, the feeler is also that, of each prior existence, then, that is unreasonable. If the seer is other, the hearer is other, the feeler is other, when the seer exists, becomes the hearer, the self will also become many. Seeing and hearing etc.
པ་དང་། །ཚོར་བ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡང་། །གང་ལས་འགྱུར་བའི་འབྱུང་དེ་ལའང་། །དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། ། 1-699 ཚོར་བ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡང་། །གང་གི་ཡིན་པ་གལ་ཏེ་མེད། །དེ་དག་ཀྱང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཞིག་ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །སྔ་རོལ་ད་ལྟ་ཕྱི་ན་མེད། །དེ་ལ་ཡོད་དོ་མེད་ དོ་ཞེས། །རྟོག་པ་དག་ནི་ལྡོག་པར་འགྱུར། །སྔ་རོལ་ན་གནས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དགུ་པའོ།། ༈ །། ༄། །མེ་དང་བུད་ཤིང་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་པ། བུད་ཤིང་གང་དེ་མ་ཡིན་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་ འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ན། །ཤིང་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འབར་བྱེད་རྒྱུ་ལས་མི་འབྱུང་ཞིང་། །རྩོམ་པ་དོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ ལས་ཀྱང་མེད། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འབར་བར་བྱེད་རྒྱུ་ལས་མི་འབྱུང་། །རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཡིན་ན་ནི། །རྩོམ་པ་དོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ། །སྲེག་བཞིན་ བུད་ཤིང་ཡིན་སེམས་ན། །གང་ཚེ་དེ་ཙམ་དེ་ཡིན་ན། །གང་གིས་བུད་ཤིང་དེ་སྲེག་བྱེད། །གཞན་ཕྱིར་མི་ཕྲད་ཕྲད་མེད་ན། །སྲེག་པར་མི་འགྱུར་མི་སྲེག་ན། །འཆི་བར་མི་འགྱུར་མི་འཆི་ན། ། རང་རྟགས་དང་ཡང་ལྡན་པར་གནས། །ཇི་ལྟར་བུད་མེད་སྐྱེས་པ་དང་། །སྐྱེས་པའང་བུད་མེད་ཕྲད་པ་བཞིན། །གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ན། །ཤིང་དང་ཕྲད་དུ་རུང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མེ་དང་ཤིང་དག་ནི། ། 1-700 གཅིག་གིས་གཅིག་ནི་བསལ་གྱུར་ན། །ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་། །ཤིང་དང་ཕྲད་པར་འདོད་ལ་རག །གལ་ཏེ་ཤིང་ལྟོས་མེ་ཡིན་ལ། །གལ་ཏེ་མེ་ལྟོས་ཤིང་ཡིན་ན། །གང་ལྟོས་མེད་དང་ཤིང་ འགྱུར་བ། །དང་པོར་གྲུབ་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །གལ་ཏེ་ཤིང་ལྟོས་མེ་ཡིན་ན། །མེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར། །བུད་པར་བྱ་བའི་ཤིང་ལ་ཡང་། །མེ་མེད་པར་ནི་འགྱུར་བ་ཡིན། །གལ་ཏེ་དངོས་ པོ་གང་ལྟོས་འགྲུབ། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་ནི། །ལྟོས་བྱ་གང་ཡིན་དེ་འགྲུབ་ན། །གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་འགྲུབ། །དངོས་པོ་ལྟོས་གྲུབ་གང་ཡིན་པ། །དེ་མ་གྲུབ་ནི་ཇི་ལྟར་ལྟོས། །ཅི་ སྟེ་གྲུབ་པ་ལྟོས་ཤེ་ན། །དེ་ནི་ལྟོས་པར་མི་རིགས་སོ། །ཤིང་ལ་ལྟོས་པའི་མེ་མེད་དེ། །ཤིང་ལ་མ་ལྟོས་མེ་ཡང་མེད། །མེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཤིང་མེད་དེ། །མེ་ལ་མ་ལྟོས་ཤིང་ཡང་ མེད། །མེ་ནི་གཞན་ལས་མི་འོང་སྟེ། །ཤིང་ལའང་མེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཤིང་གི་ལྷག་མ་ནི། །སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པས་བསྟན། །ཤིང་ཉིད་མེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །ཤིང་ལས་གཞན་ལ་ མེ་ཡང་མེད། །མེ་ནི་ཤིང་དང་ལྡན་མ་ཡིན། །མེ་ལ་ཤིང་མེད་དེར་དེ་མེད། །མེ་དང་ཤིང་གིས་བདག་དང་ནི། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་རིམ་པ
【現代漢語翻譯】 以及感覺等等，從何處轉變而來的本源，那也不是存在的。 看和聽等等，以及感覺等等，如果是沒有歸屬的，那麼它們也是不存在的。如果看等等，在先前、現在、未來都不存在，那麼對於它是否存在的推測，就會消失。 在先前存在的推測，被稱為第九品：考察先前。 第十品：考察火與木 如果不是那樣的木柴，那麼作者和行為就變成一體了。如果火不是從木柴中產生的，那麼沒有木柴也會產生火，就會變成恒常燃燒。燃燒不會從因中產生，造作就變得沒有意義。如果那樣，行為也不存在，因為不依賴於其他。燃燒不會從因中產生，如果是恒常燃燒，那麼造作就變得沒有意義。如果有人這樣想：正在燃燒的就是木柴，當它還是木柴的時候，用什麼來燃燒木柴呢？因為不是其他的，沒有相遇，沒有相遇，就不會燃燒，不燃燒，就不會死亡，不死，就仍然具有自己的特徵。 就像女人和男人，男人也像遇到女人一樣。如果火不是從木柴中產生的，那麼就可以和木柴相遇。如果火和木柴，一個被另一個消除，即使火是從木柴中產生的，也需要和木柴相遇。如果火依賴於木柴，如果木柴依賴於火，那麼不依賴於任何東西而變成木柴的，最初成立的是什麼？如果火依賴於木柴，那麼成立的火就需要被證明。對於需要燃燒的木柴來說，沒有火也是可以的。如果事物依賴於其他而成立，那麼也依賴於它，需要依賴的成立，依賴於什麼而成立？依賴成立的事物，如果不成立，如何依賴？如果成立了才依賴，那麼就不應該依賴。沒有依賴於木柴的火，沒有不依賴於木柴的火。沒有依賴於火的木柴，沒有不依賴於火的木柴。火不是從其他地方來的，木柴中也沒有火。同樣，木柴的剩餘部分，通過已逝和未逝的區分來顯示。木柴本身不是火，木柴之外也沒有火。火不是和木柴在一起的，火中沒有木柴，那裡沒有木柴。火和木柴，以及我和接受的次第
【English Translation】 And feelings, etc., also, the source from which they transform, that is also non-existent. Seeing and hearing, etc., and feelings, etc., also, if they have no belonging, then they are also non-existent. If seeing, etc., are not present in the past, present, or future, then speculations about whether they exist or not will cease. Speculation about what existed in the past is called the Ninth Chapter: Examination of the Past. The Tenth Chapter: Examination of Fire and Wood If it is not that kind of firewood, then the agent and the action become one. If fire is different from wood, then fire would arise even without wood, and it would become constantly burning. Burning does not arise from a cause, and creation becomes meaningless. If that is the case, then action does not exist either, because it does not depend on anything else. Burning does not arise from a cause, and if it is constantly burning, then creation becomes meaningless. If someone thinks like this: what is burning is the firewood, and when it is still firewood, what is used to burn the firewood? Because it is not something else, there is no encounter, and without encounter, it will not burn, and without burning, it will not die, and without dying, it remains with its own characteristics. Just like a woman and a man, a man also encounters a woman. If fire does not arise from wood, then it can encounter wood. If fire and wood eliminate each other, even if fire arises from wood, it still needs to encounter wood. If fire depends on wood, and if wood depends on fire, then what is it that becomes wood without depending on anything, and what is established first? If fire depends on wood, then the established fire needs to be proven. For the wood that needs to be burned, it is also possible to exist without fire. If things are established by depending on something else, then they also depend on it, and what needs to be depended on is established, and what is established by depending on what? If something is established by dependence, how can it depend if it is not established? If it depends after it is established, then it should not depend. There is no fire that depends on wood, and there is no fire that does not depend on wood. There is no wood that depends on fire, and there is no wood that does not depend on fire. Fire does not come from elsewhere, and there is no fire in wood. Similarly, the remainder of the wood is shown by distinguishing between what has passed and what has not passed. Wood itself is not fire, and there is no fire outside of wood. Fire is not with wood, and there is no wood in fire, and there is no wood there. Fire and wood, and the order of myself and acceptance
་ཀུན། །བུམ་སྣམ་སོགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །མ་ལུས་པར་ནི་རྣམ་པར་བཤད། ། 1-701 གང་དག་བདག་དང་དངོས་པོ་རྣམས། །དེ་བཅས་ཉིད་དང་ཐ་དད་པར། །སྟོན་པ་དེ་དག་བསྟན་དོན་ལ། །མཁས་སོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །མེ་དང་བུད་ཤིང་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་ བྱེད་པ་བཅུ་པའོ།། ༈ །། ༄། །སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གཅིག་པ། སྔོན་མཐའ་མངོན་ནམ་ཞེས་ཞུས་ཚེ། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་མིན་ཞེས་གསུངས། །འཁོར་བ་ཐོག་མ་མཐའ་མེད་དེ། །དེ་ལ་སྔོན་མེད་ཕྱི་མ་མེད། །གང་ལ་ཐོག་མེད་མཐའ་མེད་པར། ། དེ་ལ་དབུས་ནི་ག་ལ་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་སྔ་ཕྱི་དང་། །ལྷན་ཅིག་རིམ་པ་མི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྔ་གྱུར་ལ། །རྒ་ཤི་ཕྱི་མ་ཡིན་ན་ནི། །སྐྱེ་བ་རྒ་ཤི་མེད་ པ་དང་། །མ་ཤི་བར་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཕྱི་འགྱུར་ལ། །རྒ་ཤི་སྔ་བ་ཡིན་ན་ནི། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རྒ་ཤི་ནི། །རྒྱུ་མེད་པར་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །སྐྱེ་བ་དང་ ནི་རྒ་ཤི་དག །ལྷན་ཅིག་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ན་འཆི་འགྱུར་ཞིང་། །གཉིས་ཀ་རྒྱུ་མེད་ཅན་དུ་འགྱུར། །གང་ལ་སྔ་ཕྱི་ལྷན་ཅིག་གི །རིམ་པ་དེ་དག་མི་སྲིད་པའི། །སྐྱེ་ བ་དེ་དང་རྒ་ཤི་དེ། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་སྤྲོ་བར་བྱེད། །འཁོར་བ་འབའ་ཞིག་སྔོན་གྱི་མཐའ། །ཡོད་མ་ཡིན་པར་མ་ཟད་ཀྱི། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་ནི། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་མཚན་གཞི་ཉིད། ། 1-702 ཚོར་དང་ཚོར་པོ་ཉིད་དང་ནི། །དོན་ཡོད་གང་དག་ཅི་ཡང་རུང་། །དངོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཉིད་ལ་ཡང་། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གཅིག་པའོ།། ༈ །། ༄། །བདག་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གཉིས་པ། ཁ་ཅིག་སྡུག་བསྔལ་བདག་གིས་བྱས། །གཞན་གྱིས་བྱས་དང་གཉི་གས་བྱས། །རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བར་འདོད། །དེ་ནི་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་བདག་གིས་བྱས་ གྱུར་ན། །དེ་ཕྱིར་བརྟེན་ནས་འབྱུང་མི་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་ཕུང་པོ་འདི་དག་ལ། །བརྟེན་ནས་ཕུང་པོ་དེ་དག་འབྱུང་། །གལ་ཏེ་འདི་ལས་དེ་གཞན་ཞིང་། །གལ་ཏེ་དེ་ལས་འདི་གཞན་ན། །སྡུག་བསྔལ་གཞན་ གྱིས་བྱས་འགྱུར་ཞིང་། །གཞན་དེ་དག་གིས་དེ་བྱས་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གང་ཟག་བདག་གིས་ནི། །སྡུག་བསྔལ་བྱས་ན་གང་བདག་གིས། །སྡུག་བསྔལ་བྱས་པའི་གང་ཟག་ནི། །སྡུག་བསྔལ་མ་གཏོགས་གང་ཞིག་ཡིན། །གལ་ ཏེ་གང་ཟག་གཞན་ལས་ནི། །སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ན་གཞན་ཞིག་གིས། །སྡུག་བསྔལ་དེ་བྱས་གང་སྦྱིན་དེ། །སྡུག་བསྔལ་མ་གཏོགས་དེ་ལྟར་རུང་། །གལ་ཏེ་གང་ཟག་གཞན་སྡུག་བསྔལ། །འབྱུང་ན་གང་གིས་དེ་བྱས་ ནས། །གཞན་ལ་སྟེར་བའི་གང་ཟག་གཞན། །སྡུག་བསྔལ་མ་ག
【現代漢語翻譯】 所有（事物），包括水瓶和衣物等，都將毫無遺漏地進行解釋。 那些認為自己精通於解釋事物本質的人，如果他們所展示的『我』和『諸法』，要麼與『彼』相同，要麼與『彼』相異，那他們只是自以為是。 《火與薪柴的考察》——第十章 《對前際和后際的考察》——第十一章 當被問及『前際是否顯現？』時，大雄釋迦牟尼佛回答『不』。 輪迴沒有開始，也沒有盡頭；因此，它沒有前，也沒有後。 對於沒有開始也沒有盡頭的事物，又怎麼會有中間呢？ 因此，對於輪迴來說，同時、先後等概念都是不成立的。 如果生在前，老死在後，那麼就會出現沒有生的老死，以及未死就生的矛盾。 如果生在後，老死在前，那麼沒有生的老死又怎麼會無因而生呢？ 生和老死不可能同時存在，因為正在生的時候就會死亡，而且兩者都會變成無因。 既然先後和同時都不可能，那麼又何必執著于生和老死呢？ 不僅輪迴沒有前際，而且因和果、自性和所依、感受和能感受，以及任何有意義的事物，都沒有前際。 《對前際和后際的考察》——第十一章 《由自作和他作的考察》——第十二章 有些人認為痛苦是自己造成的，有些人認為是他人造成的，有些人認為是共同造成的，還有些人認為是無因而生，這些觀點都是不合理的。 如果痛苦是自己造成的，那麼它就不是緣起法。因為這些蘊（skandha，梵文：स्कन्ध，skandha，聚合之意）依賴於那些蘊而生。 如果『此』與『彼』不同，或者『彼』與『此』不同，那麼痛苦就是由他人造成的，而且是那些人造成了痛苦。 如果某人自己製造了痛苦，那麼除了痛苦之外，這個人又是什麼呢？ 如果痛苦來自他人，那麼製造痛苦並施加給他人的人，除了痛苦之外，又是什麼呢？ 如果痛苦來自他人，那麼製造痛苦並施加給他人的人，除了痛苦之外，又是什麼呢？
【English Translation】 All (things), including vases and clothes, etc., will be explained without omission. Those who think they are skilled in explaining the meaning of the teachings, if they show that the 'self' and 'things' are either the same as 'that' or different from 'that,' they are just conceited. 《Examination of Fire and Firewood》—Chapter Ten 《Examination of the Beginning and the End》—Chapter Eleven When asked, 'Is the beginning visible?' the Great Sage Shakyamuni Buddha said, 'No.' Samsara has no beginning and no end; therefore, it has no before and no after. For something that has no beginning and no end, how can there be a middle? Therefore, for samsara, concepts such as simultaneous, sequential, etc., are not valid. If birth is before and old age and death are after, then there will be old age and death without birth, and birth before death. If birth is after and old age and death are before, then how can old age and death without birth arise without a cause? Birth and old age and death cannot exist simultaneously, because while being born, one will die, and both will become causeless. Since before and after and simultaneous are impossible, why cling to birth and old age and death? Not only does samsara have no beginning, but also cause and effect, nature and basis, feeling and the one who feels, and anything meaningful, have no beginning. 《Examination of the Beginning and the End》—Chapter Eleven 《Examination of Self-Made and Other-Made》—Chapter Twelve Some think suffering is self-made, some think it is other-made, some think it is both-made, and some think it arises without a cause; these views are unreasonable. If suffering is self-made, then it is not dependent origination. Because these skandhas (Sanskrit: स्कन्ध, skandha, meaning aggregate) arise dependent on those skandhas. If 'this' is different from 'that,' or 'that' is different from 'this,' then suffering is other-made, and it is those people who made the suffering. If someone makes suffering himself, then what is this person other than suffering? If suffering comes from others, then what is the one who makes suffering and gives it to others other than suffering? If suffering comes from others, then what is the one who makes suffering and gives it to others other than suffering?
ཏོགས་གང་ཞིག་ཡིན། །བདག་གིས་བྱས་པར་མ་གྲུབ་པས། །སྡུག་བསྔལ་གཞན་གྱིས་ག་ལ་བྱས། །གཞན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གང་བྱེད་པ། །དེ་ནི་དེ་ཡི་བདག་བྱས་འགྱུར། ། 1-703 རེ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་བདག་བྱས་མིན། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དེ་མ་བྱས། །གལ་ཏེ་གཞན་བདག་མ་བྱས་ན། །སྡུག་བསྔལ་གཞན་བྱས་ག་ལ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རེ་རེས་བྱས་གྱུར་ན། །སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ཀས་བྱས་ པར་འགྱུར། །བདག་གིས་མ་བྱས་གཞན་མ་བྱས། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་མེད་ག་ལ་འགྱུར། །སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་རྣམ་པ་བཞི། །ཡོད་མ་ཡིན་པར་མ་ཟད་ཀྱི། །ཕྱི་རོལ་དངོས་པོ་དག་ལ་ཡང་། །རྣམ་པ་བཞི་ པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །བདག་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གཉིས་པའོ།། ༈ །། ༄། །འདུ་བྱེད་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གསུམ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་གང་ཞིག །སླུ་བ་དེ་ནི་བརྫུན་ཞེས་ གསུངས། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སླུ་བའི་ཆོས། །དེས་ན་དེ་དག་བརྫུན་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་སླུ་ཆོས་གང་ཡིན་པ། །དེ་བརྫུན་དེ་ལ་ཅི་ཞིག་སླུ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་གསུངས་པ། །སྟོང་ཉིད་ཡོངས་སུ་ བསྟན་པ་ཡིན། །དངོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྣང་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་མེད། །གང་ཕྱིར་དངོས་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད། །གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ན། །གཞན་དུ་ འགྱུར་བ་གང་གི་ཡིན། །གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་ན། །གཞན་དུ་འགྱུར་བར་ཇི་ལྟར་རུང་། །དེ་ཉིད་ལ་ནི་གཞན་འགྱུར་མེད། །གཞན་ཉིད་ལ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་གཞོན་ནུ་མི་རྒ་སྟེ། ། 1-704 གང་ཕྱིར་རྒས་པའང་མི་རྒའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་གཞན་འགྱུར་ན། །འོ་མ་ཉིད་ནི་ཞོར་འགྱུར་རོ། །འོ་མ་ལས་གཞན་གང་ཞིག་ནི། །ཞོ་ཡི་དངོས་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྟོང་མིན་ཅུང་ཟད་ ཡོད། །སྟོང་པ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པར་འགྱུར། །མི་སྟོང་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ན། །སྟོང་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད། །ལྟ་ཀུན་ངེས་པར་འབྱུང་བར་གསུངས། །གང་དག་སྟོང་པ་ ཉིད་ལྟ་བ། །དེ་དག་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པར་གསུངས། །འདུ་བྱེད་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གསུམ་པའོ།། ༈ །། ༄། །ཕྲད་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་བཞི་པ། བལྟ་བྱ་ལྟ་བ་ལྟ་བ་པོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་གཉིས་གཉིས་དང་། ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་ཕན་ཚུན་དུ། །ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དང་། །ཆགས་པར་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པ། །ལྷག་མ་རྣམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི། །ལྷག་མའང་རྣམ་པ་གསུམ་ ཉིད་ཀྱིས། །གཞན་དང་གཞན་དུ་ཕྲད་འགྱུར་ན། །གང་ཕྱིར་བལྟ་བྱ་ལ་སོགས་ལ། །གཞན་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཕྱིར་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བལྟ་བྱ་ལ་སོགས་འབའ་ཞིག་ལ། །གཞན་ཉིད་མེ
【現代漢語翻譯】 什麼是造作？因為我所造作的沒有成立，其他的痛苦又怎麼會造作呢？他人所造作的痛苦，那是由他自己所造作的。1-703 暫時來說，痛苦不是我所造作的，也不是由它自己所造作的。如果不是由自己所造作，痛苦又怎麼會由他人造作呢？如果是由一個個體所造作，痛苦就會被認為是兩者共同造作的。如果不是由我造作，也不是由他人造作，痛苦又怎麼會沒有原因呢？痛苦僅僅是四種形態，不僅不存在，而且在外在事物中，四種形態也是不存在的。對『我所造作』和『他人所造作』的考察，是第十二品。 對『行』的考察，是第十三品。 世尊所說的什麼法，是欺騙的，那就是虛妄。一切行都是欺騙的法，因此它們是虛妄的。如果什麼是欺騙的法，什麼是虛妄，它又欺騙什麼呢？世尊所說的這些，是爲了完全揭示空性。事物沒有自性，因為它們會變化。事物不是沒有自性，因為事物是空性的。如果事物沒有自性，那麼變化又是什麼的變化呢？如果事物有自性，又怎麼會變化呢？它自身不會變化，其他事物也不會變化。因為年輕人不會變老，老年人也不會變老。如果它自身會變化，牛奶自身就會變成酸奶。除了牛奶之外，又有什麼是酸奶的實體呢？如果非空性稍微存在，空性也會稍微存在。如果非空性稍微不存在，空性又怎麼會存在呢？諸佛說空性是所有見解的必然出路。那些持有空性見解的人，被認為是無法駁倒的。對『行』的考察，是第十三品。 對『和合』的考察，是第十四品。 能見、所見、見者，這三者，無論是兩者之間，還是全部，都不可能相互和合。同樣，貪慾、貪著、所貪著之物，煩惱，以及其餘的蘊和處，其餘的也是以三種方式。如果與其他事物和合，因為所見等沒有其他事物，因此不會和合。所見等僅僅是，其他事物不存在。
【English Translation】 What is creation? Since what I have created has not been established, how can suffering be created by others? The suffering created by others is created by themselves. 1-703 For the time being, suffering is not created by me, nor is it created by itself. If it is not created by oneself, how can suffering be created by others? If it is created by an individual, suffering will be considered to be created by both. If it is not created by me, nor is it created by others, how can suffering be without a cause? Suffering is merely four forms, not only does it not exist, but also in external things, the four forms do not exist. The examination of 'what I have created' and 'what others have created' is the twelfth chapter. The examination of 'formations' is the thirteenth chapter. What Dharma did the Blessed One say is deceptive, that is falsehood. All formations are deceptive Dharmas, therefore they are false. If what is a deceptive Dharma, what is falsehood, what does it deceive? What the Blessed One said is to fully reveal emptiness. Things have no self-nature because they change. Things are not without self-nature because things are emptiness. If things have no self-nature, then what is the change of what? If things have self-nature, how can they change? It itself will not change, and other things will not change. Because young people will not get old, and old people will not get old. If it itself changes, milk itself will become yogurt. Apart from milk, what is the substance of yogurt? If non-emptiness slightly exists, emptiness will also slightly exist. If non-emptiness slightly does not exist, how can emptiness exist? The Buddhas said that emptiness is the inevitable way out of all views. Those who hold the view of emptiness are considered to be irrefutable. The examination of 'formations' is the thirteenth chapter. The examination of 'conjunction' is the fourteenth chapter. The seen, the seeing, and the seer, these three, whether between the two or all, cannot be combined with each other. Similarly, desire, attachment, and what is attached to, afflictions, and the remaining aggregates and sense bases, the remaining are also in three ways. If it is combined with other things, because what is seen, etc. has no other things, therefore it will not be combined. What is seen, etc. is merely, other things do not exist.
ད་ པར་མ་ཟད་ཀྱི། །གང་ཡང་གང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །གཞན་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །གཞན་ནི་གཞན་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཞན། །གཞན་མེད་པར་གཞན་གཞན་མི་འགྱུར། །གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་མི་འཐད། ། 1-705 གལ་ཏེ་གཞན་ནི་གཞན་ལས་གཞན། །དེ་ཚེ་གཞན་མེད་པར་གཞན་འགྱུར། །གཞན་མེད་པར་ནི་གཞན་འགྱུར་བ། །ཡོད་མིན་དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་མེད། །གཞན་ཉིད་གཞན་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །གཞན་མ་ཡིན་ལའང་ཡོད་ མ་ཡིན། །གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །གཞན་ནམ་དེ་ཉིད་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ནི་དེ་དང་ཕྲད་པ་མེད། །གཞན་དང་གཞན་ཡང་ཕྲད་མི་འགྱུར། །ཕྲད་བཞིན་པ་དང་ཕྲད་པ་དང་། །ཕྲད་པ་པོ་ ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཕྲད་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་བཞི་པའོ།། ༈ །། ༄། །རང་བཞིན་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་ལྔ་པ། རང་བཞིན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་ནི། །འབྱུང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ ཡི། །རང་བཞིན་བྱས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །རང་བཞིན་བྱས་པ་ཅན་ཞེས་བྱར། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་རུང་བར་འགྱུར། །རང་བཞིན་དག་ནི་བཅོས་མིན་དང་། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན། །རང་བཞིན་ཡོད་པ་ མ་ཡིན་ན། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། །གཞན་གྱི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནི། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད། །རང་བཞིན་དང་ནི་གཞན་དངོས་དག །མ་གཏོགས་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། །རང་བཞིན་ དང་ནི་དངོས་པོ་དག །ཡོད་ན་དངོས་པོ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་ན། །དངོས་མེད་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི། །དངོས་མེད་ཡིན་པར་སྐྱེ་བོ་སྨྲ། ། 1-706 གང་དག་རང་བཞིན་གཞན་དངོས་དང་། །དངོས་དང་དངོས་མེད་ཉིད་ལྟ་བ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ལ། །དེ་ཉིད་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་དངོས་དང་དངོས་མེད་པ། །མཁྱེན་པས་ཀ་ཏ་ཡ་ ན་ཡི། །གདམས་ངག་ལས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་པ་གཉིས་ཀའང་དགག་པ་མཛད། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན། །དེ་ནི་མེད་ཉིད་མི་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུར་པ་ནི། །ནམ་ཡང་འཐད་ པར་མི་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་གང་གི་ཡིན། །རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་རུང་། །ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་རྟག་པར་འཛིན། །མེད་ ཅེས་བྱ་བ་ཆད་པར་ལྟ། །དེ་ཕྱིར་ཡོད་དང་མེད་པ་ལ། །མཁས་པས་གནས་པར་མི་བྱའོ། །གང་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ། །དེ་ནི་མེད་པ་མིན་པས་རྟག །སྔོན་བྱུང་ད་ལྟར་མེད་ཅེས་པ། ། དེས་ན་ཆད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །རང་བཞིན་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་ལྔ་པའོ།། ༈ །། ༄། །བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་དྲུག་པ། གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་འཁོར་ཞེ་ན། །དེ་དག་རྟག་ན་མི་འཁོར་ཏེ། །མི་ར
【現代漢語翻譯】 再說，任何事物和任何事物一起，都不可能是另外的。另外的事物依賴於另外的事物而成為另外，沒有另外的事物，另外的事物就不會改變。什麼依賴於什麼而存在，那就不可能是那個東西之外的。如果另外的事物是從另外的事物而來，那麼沒有另外的事物，另外的事物就會改變。沒有另外的事物而改變，這是不可能的，因此它不存在。另外的事物不在另外的事物之中，也不在不是另外的事物之中。如果另外的事物不存在，那麼另外的事物或它本身就不存在。它不會和它自己相遇，另外的事物也不會和另外的事物相遇。相遇的狀態、相遇的行為和相遇者，也都不存在。這就是對相遇的考察，是第十四品。 自性考察，第十五品。 自性不可能從原因和條件中產生。從原因和條件中產生的自性，會變成被造作的。自性怎麼可能是被造作的呢？自性是未經改變的，不依賴於其他事物。如果自性不存在，那麼其他事物的本體又怎麼存在呢？其他事物的自性，被稱為其他事物的本體。除了自性和其他事物的本體之外，還有什麼本體存在呢？如果自性和本體存在，那麼本體就會成立。如果本體不成立，那麼非本體也不會成立。事物變成另外的事物，人們說這是非本體。 那些認為有自性、其他事物的本體、本體和非本體的人，他們並沒有真正見到佛陀的教法。世尊（Bhagavan，具有 благословенный 的人）以其智慧，在迦旃延（Katyayana）的教誨中，否定了存在和不存在兩種觀點。如果自性是真實存在的，那麼它就不會消失。自性的改變，無論如何都是不可能的。如果自性不存在，那麼改變又會發生在什麼之上呢？即使自性存在，又怎麼可能改變呢？認為『有』就是執著于永恒，認為『無』就是看待斷滅。因此，智者不應安住于有和無的觀念中。如果有什麼是自性存在的，那麼它就是永恒的，因為它不會消失。先前存在而現在不存在的事物，因此會導致斷滅的觀點。這就是對自性的考察，是第十五品。 束縛與解脫考察，第十六品。 如果諸行是流轉的，那麼如果它們是常恒的，它們就不會流轉。
【English Translation】 Moreover, whatever is with whatever, it is not appropriate to be something else. The other depends on the other to be other, without the other, the other does not change. What depends on what to exist, that is not appropriate to be other than that. If the other is from the other, then without the other, the other will change. Without the other changing, that is not possible, therefore it does not exist. The other is not in the other, nor is it in what is not the other. If the other does not exist, then the other or itself does not exist. It does not meet with itself, nor does the other meet with the other. The state of meeting, the act of meeting, and the one who meets, also do not exist. This is the examination of meeting, the fourteenth chapter. Examination of Intrinsic Nature, the fifteenth chapter. Intrinsic nature cannot arise from causes and conditions. Intrinsic nature that arises from causes and conditions becomes something made. How can intrinsic nature be something made? Intrinsic nature is unconditioned and does not depend on others. If intrinsic nature does not exist, then how can the entity of others exist? The intrinsic nature of the entity of others is said to be the entity of others. Apart from intrinsic nature and the entity of others, what entity exists? If intrinsic nature and entity exist, then the entity will be established. If the entity is not established, then non-entity will not be established. When an entity becomes something else, people say that it is non-entity. Those who view intrinsic nature, the entity of others, entity, and non-entity, they have not seen the teaching of the Buddha. The Bhagavan (Blessed One), with his wisdom, in the instruction of Katyayana, refuted both existence and non-existence. If intrinsic nature exists by itself, then it will not cease to exist. The change of intrinsic nature is never appropriate. If intrinsic nature does not exist, then what will change? Even if intrinsic nature exists, how can it change? 'Exists' is to grasp at permanence, 'does not exist' is to view annihilation. Therefore, the wise should not abide in existence and non-existence. Whatever exists by its own nature is permanent because it does not cease. What existed before and does not exist now, therefore, it would be a fallacy of annihilation. This is the examination of intrinsic nature, the fifteenth chapter. Examination of Bondage and Liberation, the sixteenth chapter. If formations are cyclic, then if they are permanent, they will not be cyclic.
ྟག་ན་ ཡང་འཁོར་མི་འགྱུར། །སེམས་ཅན་ལ་ཡང་རིམ་འདི་མཚུངས། །གལ་ཏེ་གང་ཟག་འཁོར་ཞེ་ན། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་པ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་ལྔས་བཙལ་ན། །མེད་ན་གང་ཞིག་འཁོར་བར་འགྱུར། །ཉེ་བར་ལེན་ནས་ཉེར་ལེན་བར། ། 1-707 འཁོར་ན་སྲིད་པ་མེད་པར་འགྱུར། །སྲིད་མེད་ཉེ་བར་ལེན་མེད་ན། །དེ་གང་ཅི་ཞིག་འཁོར་བར་འགྱུར། །འདུ་བྱེད་མྱ་ངན་འདའ་བར་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་མི་འཐད་དོ། །སེམས་ཅན་མྱ་ངན་འདའ་ བར་ཡང་། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་འཐད་མི་འགྱུར། །སྐྱེ་འཇིག་ཆོས་ཅན་འདུ་བྱེད་རྣམས། །མི་འཆིང་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཡང་། །མི་འཆིང་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཉེ་ བར་ལེན་འཆིང་ན། །ཉེ་བར་ལེན་བཅས་འཆིང་མི་འགྱུར། །ཉེ་བར་ལེན་མེད་མི་འཆིང་སྟེ། །གནས་སྐབས་གང་ཞིག་འཆིང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བཅིང་བྱའི་སྔ་རོལ་ན། །འཆིང་བ་ཡོད་ན་འཆིང་ལ་རག །དེ་ ཡང་མེད་དེ་ལྷག་མ་ནི། །སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པས་བསྟན། །རེ་ཞིག་བཅིངས་པ་མི་གྲོལ་ཏེ། །མ་བཅིངས་པ་ཡང་གྲོལ་མི་འགྱུར། །བཅིངས་པ་གྲོལ་བཞིན་ཡིན་འགྱུར་ན། །བཅིངས་དང་གྲོལ་བ་དུས་གཅིག་ འགྱུར། །བདག་ནི་ལེན་མེད་མྱ་ངན་འདའ། །མྱང་འདས་བདག་གིར་འགྱུར་རོ་ཞེས། །དེ་ལྟར་གང་དག་འཛིན་དེ་ཡི། །ཉེར་ལེན་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ཡིན། །གང་ལ་མྱ་ངན་འདས་བསྐྱེད་མེད། །འཁོར་བ་བསལ་བའང་ ཡོད་མིན་པ། །དེ་ལ་འཁོར་བ་ཅི་ཞིག་ཡིན། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཅི་ཞིག་བརྟག །བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་དྲུག་པའོ།། ༈ །། ༄། །ལས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་བདུན་པ། བདག་ཉིད་ལེགས་པར་སྡོམ་པ་དང་། ། 1-708 གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་བྱམས་སེམས་གང་། །དེ་ཆོས་དེ་ནི་འདི་གཞན་དུ། །འབྲས་བུ་དག་གི་ས་བོན་ཡིན། །དྲང་སྲོང་མཆོག་གིས་ལས་རྣམས་ནི། །སེམས་པ་དང་ནི་བསམ་པར་གསུངས། །ལས་དེ་བདག་གི་བྱེ་ བྲག་ནི། །རྣམ་པ་དུ་མར་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས། །དེ་ལ་ལས་གང་སེམས་པ་ཞེས། །གསུངས་པ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱིར་འདོད། །བསམས་པ་ཞེས་ནི་གང་གསུངས་པ། །དེ་ནི་ལུས་དང་ངག་གིར་ཡིན། །ངག་དང་བསྐྱོད་ དང་མི་སྤོང་བའི། །རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་ཞེས་བྱ་གང་། །སྤོང་བའི་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་པ། །གཞན་དག་ཀྱང་ནི་དེ་བཞིན་འདོར། །ལོངས་སྤྱོད་ལས་བྱུང་བསོད་ནམས་དང་། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་ཚུལ་དེ་བཞིན། །སེམས་ པ་དང་ནི་ཆོས་དེ་བདུན། །ལས་སུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་སྨིན་པའི་དུས་བར་དུ། །གནས་ན་ལས་དེ་རྟག་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འགགས་ན་འགག་གྱུར་པ། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ འགྱུར། །མྱུ་གུ་ལ་སོགས་རྒྱུན་གང་ནི། །ས་བོན་ལས་ནི་མངོན་པར་འབྱུང་། །དེ་ལས་འབྲས་བུ་ས་བོན་ནི། །མེད་ན་དེ་ཡང་འབྱུང་མི་འགྱུར། །གང་ཕྱི
【現代漢語翻譯】 再者，輪迴不會改變。（輪迴：指眾生在生死之間流轉不息的過程）眾生也同樣如此。如果說存在一個輪迴的主體，那麼，構成個體的蘊（梵文：skandha，指構成人身的五種要素，即色、受、想、行、識）、處（梵文：āyatana，指感覺器官和感覺對象，即眼、耳、鼻、舌、身、意及其對應的色、聲、香、味、觸、法）、界（梵文：dhātu，指構成宇宙萬物的要素，包括六根、六塵、六識）等，如果用五種方式去尋找，都找不到，那麼什麼在輪迴呢？從『近取』到『取』（近取、取：佛教術語，指十二因緣中的兩種，代表對世間事物的執著和追求）。 如果輪迴，則沒有存在（有：指生命存在的三界，即欲界、色界、無色界）。沒有存在，就沒有『近取』。那麼，什麼在輪迴呢？諸行（行：佛教術語，指有意志的活動和行為）進入涅槃（梵文：nirvāṇa，指佛教追求的解脫境界，即熄滅一切煩惱和痛苦的狀態），無論如何也是不合理的。眾生進入涅槃，無論如何也是不合理的。生滅法（生滅法：指一切有生有滅的現象）的諸行，不會被束縛，也不會被解脫。如同前面所說，眾生也不會被束縛，也不會被解脫。如果『近取』是束縛，那麼有『近取』就不會被束縛。沒有『近取』就不會被束縛，那麼什麼狀態會被束縛呢？如果在束縛之前，存在束縛，那麼就需要束縛的條件。但那個條件並不存在，剩餘的部分，通過已逝和未逝的區分來闡述。 暫時被束縛的不會解脫，未被束縛的也不會解脫。如果被束縛的正在解脫，那麼束縛和解脫就會同時發生。『我沒有取蘊而入涅槃，涅槃成為我的』，如果有人這樣認為，那麼這種對『近取』的執著就非常強烈。對於沒有涅槃的生起，也沒有輪迴的止息，那麼，什麼是輪迴？又該如何看待涅槃呢？《束縛與解脫的觀察》——第十六品結束。 《業的觀察》——第十七品 自身善於調伏，利益他人，心懷慈悲，這些佛法是此生和來世獲得果報的種子。最勝的仙人（指佛陀）說，業是心和思。業的自性，以多種方式被宣說。其中，被稱為『業是心』的，指的是意業。被稱為『思』的，指的是身業和語業。語和行動以及不捨棄的，被稱為『非表色』（佛教術語，指無法通過視覺感知的行為）。捨棄的『非表色』，其他的也同樣捨棄。從受用中產生的福德和非福德也是如此。心和這七種法，被認為是業的顯現。如果成熟的時期到來之前，業一直存在，那麼業就變成常恒的了。如果業滅盡，滅盡的業，又如何產生果報呢？ 從種子中顯現出幼芽等相續，沒有種子，就不會有果實。因此……
【English Translation】 Furthermore, transmigration does not change. Sentient beings are also the same. If there is a transmigrator, then the aggregates (skandha), sense bases (āyatana), and elements (dhātu) that constitute the individual, if sought in five ways, cannot be found. Then what transmigrates? From 'near grasping' to 'grasping'. If there is transmigration, then there is no existence (bhava). Without existence, there is no 'near grasping'. Then what transmigrates? The formations (saṃskāra) entering nirvāṇa are in no way reasonable. Sentient beings entering nirvāṇa are also in no way reasonable. The formations, which are subject to arising and ceasing, are neither bound nor liberated. As previously stated, sentient beings are neither bound nor liberated. If 'near grasping' is bondage, then with 'near grasping' there is no bondage. Without 'near grasping' there is no bondage, then what state is bound? If before the bondage, there is bondage, then bondage is required. But that is not the case, the remainder is explained by distinguishing between the past and the not-past. Those who are temporarily bound will not be liberated, and those who are not bound will not be liberated. If those who are bound are being liberated, then bondage and liberation will occur simultaneously. 'I enter nirvāṇa without grasping, and nirvāṇa becomes mine,' if someone thinks like that, then this clinging to 'near grasping' is very strong. For there is no arising of nirvāṇa, nor is there cessation of transmigration. Then what is transmigration? And how should one view nirvāṇa? The Examination of Bondage and Liberation - Chapter Sixteen ends. The Examination of Action - Chapter Seventeen One who is well-disciplined, benefits others, and has compassion, these Dharmas are the seeds of fruits in this life and the next. The supreme sage (referring to the Buddha) said that actions are mind and thought. The nature of action is proclaimed in various ways. Among them, what is called 'action is mind' refers to mental action. What is called 'thought' refers to physical and verbal action. Speech and action, and not abandoning, are called 'non-revealing form' (aviññatti-rūpa). The 'non-revealing form' of abandoning, others also abandon in the same way. Likewise, merit and non-merit arising from enjoyment. Mind and these seven dharmas are considered to be the manifestation of action. If the time of maturation arrives before the action remains, then the action becomes permanent. If the action ceases, how can the ceased action produce results? From the seed, sprouts and other continuities appear, without the seed, there will be no fruit. Therefore...
ར་ས་བོན་ལས་རྒྱུན་དང་། །རྒྱུན་ལས་འབྲས་བུ་ འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །ས་བོན་འབྲས་བུའི་སྔོན་འགྲོ་བ། །དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་གང་ཡིན་པ། །སེམས་ལས་མངོན་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་ལས་འབྲས་བུ་སེམས་ལྟ་ཞིག །མེད་ན་དེ་ཡང་འབྱུང་མི་འགྱུར། ། 1-709 གང་ཕྱིར་སེམས་ལས་རྒྱུན་དང་ནི། །རྒྱུན་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །ལས་ནི་འབྲས་བུའི་སྔོན་འགྲོ་བ། །དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན། །དཀར་པོའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་པོ། །ཆོས་སྒྲུབ་པ་ཡི་ཐབས་ ཡིན་ཏེ། །ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འདི་གཞན་དུ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་ལྔའོ། །གལ་ཏེ་བརྟག་པ་དེར་འགྱུར་ན། །ཉེས་པ་ཆེན་པོ་མང་པོར་འགྱུར། །དེ་ལྟ་བས་ན་བརྟག་པ་དེ། །འདིར་ནི་འཐད་པ་ མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་རང་རྒྱལ་དང་། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་གང་གསུངས་པའི། །བརྟག་པ་གང་ཞིག་འདིར་འཐད་པ། །དེ་ནི་རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་དབང་རྒྱ་དེ་བཞིན་ཆུད། །མི་ཟད་ ལས་ནི་བུ་ལོན་བཞིན། །དེ་ནི་ཁམས་ལས་རྣམ་པ་བཞི། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་ལུང་མ་བསྟན། །སྤོང་བས་སྤང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཡིས། ། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྤོང་བས་སྤང་བ་དང་། །ལས་འཕོ་བ་ཡིས་འཇིག་འགྱུར་ན། །དེ་ལ་ལས་འཇིག་ལ་སོགས་པའི། །སྐྱོན་རྣམས་སུ་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཁམས་མཚུངས་ལས་ནི་ཆ་ མཚུངས་དང་། །ཆ་མི་མཚུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དེ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ། །གཅིག་པོ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་རྣམ་གཉིས་པོ། །ཀུན་གྱི་ལས་དང་ལས་ཀྱི་དེ། །ཐ་དད་པར་ནི་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། ། 1-710 རྣམ་པར་སྨིན་ཀྱང་གནས་པ་ཡིན། །དེ་ནི་འབྲས་བུ་འཕོ་བ་དང་། །ཤི་བར་གྱུར་ན་འགག་པར་འགྱུར། །དེ་ཡི་རྣམ་དབྱེ་ཟག་མེད་དང་། །ཟག་དང་བཅས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཚད་ མེད་དང་། །འཁོར་བ་དང་ནི་རྟག་པ་མིན། །ལས་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཆོས། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་བསྟན་པ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད། །འདི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་དེའི་ཕྱིར། །གང་ཕྱིར་དེ་ ནི་མ་སྐྱེས་པ། །དེ་ཕྱིར་ཆུད་ཟར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ལས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད། །རྟག་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ལས་ནི་བྱས་པ་མ་ཡིན་འགྱུར། །རྟག་ལ་བྱ་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ སྟེ་ལས་ནི་མ་བྱས་ན། །མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་འཇིགས་འགྱུར། །ཚངས་སྤྱོད་གནས་པ་མ་ཡིན་པའང་། །དེ་ལ་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཉིད་དང་ཡང་། །འགལ་བར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་ མེད། །བསོད་ནམས་དང་ནི་སྡིག་བྱེད་པའི། །རྣམ་པར་དབྱེ་བའང་འཐད་མི་འབྱུང་། །དེ་ནི་རྣམ་སྨིན་སྨིན་གྱུར་པ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་རྣམ་སྨིན་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན
【現代漢語翻譯】 種子生根發芽，繼而開花結果；種子是果實的前因，因此，既不是斷滅，也不是恒常。 心識之流是什麼？是從心識中顯現的。若無心識，果實便不會產生。 因為從心識產生相續，從相續產生果實，業是果實的前因，因此，既不是斷滅，也不是恒常。 行持十種善業之道，是修習佛法的方便。佛法的果實，就是對世間五種欲妙的希求。 如果對此進行觀察，會產生許多巨大的過失。因此，那樣的觀察在這裡是不合理的。 諸佛、獨覺和聲聞所宣說的，哪種觀察在這裡是合理的，就應當如實宣說。 如同權勢一樣，它也被耗盡；不耗盡的業，如同債務一般。 那是四種元素，也是自性未被揭示的。 並非通過捨棄來捨棄，而是通過禪修來捨棄。因此，通過不耗盡，會產生業的果報。 如果通過捨棄來捨棄，通過業的轉移來毀滅，那麼就會有業的毀滅等等過失。 相同元素的業，其組成部分相同；所有組成部分不相同的，在連線輪迴時，只會產生一個。 在現法中看到的兩種，一切的業和業的那個，會各自產生差別，成熟后也會存在。 那是果實的轉移，如果死亡，就會止息。它的分類，應當知曉為有漏和無漏。 空性、無量、輪迴和非恒常，業的不耗盡之法，是佛陀所開示的。 因為業沒有產生，因此，自性是不存在的。因為那是不生的，因此不會耗盡。 如果業有自性，無疑會變成恒常。業就不會被造作，因為恒常的事物是無法造作的。 如果業沒有被造作，那麼未造作和相遇就會毀滅。梵行的住立也不會存在，那也會變成過失。 所有的名言和自身，無疑都會產生矛盾。行善和作惡的區別，也不會合理產生。 那是成熟的異熟果，會一次又一次地成熟。如果自性存在
【English Translation】 From the seed, the lineage arises, and from the lineage, the fruit will come to be; the seed is the antecedent of the fruit, therefore, it is neither annihilation nor permanence. What is the continuum of mind? It arises manifestly from the mind. If there is no mind, then that will not come to be. Since from the mind arises the continuum, and from the continuum the fruit will come to be, and action is the antecedent of the fruit, therefore, it is neither annihilation nor permanence. The ten paths of white action are the means of practicing Dharma. The fruit of Dharma is the five desirable qualities elsewhere. If investigation occurs there, many great faults will occur. Therefore, that investigation is not appropriate here. Whatever investigation is spoken of by the Buddhas, Pratyekabuddhas, and Shravakas, that which is appropriate here should be thoroughly expressed. Just as power is exhausted, so too is inexhaustible action like a debt. That is the four elements, and also the nature that is not indicated. It is not abandoned by abandoning, but it is also abandoned by meditation. Therefore, by the inexhaustible, the fruit of action will be produced. If it is abandoned by abandoning, and destroyed by the transference of action, then there will be faults such as the destruction of action. The action of similar elements has similar parts, and all those with dissimilar parts, at the time of connecting the intermediate state, only one will be born. The two seen in the present Dharma, all actions and that of action, will be born differently, and will also remain when ripened. That is the transference of the fruit, and if it dies, it will cease. Its distinction should be known as uncontaminated and contaminated. Emptiness, immeasurability, samsara, and non-permanence, the Dharma of actions not being exhausted, is what the Buddhas have taught. Since action is not born, therefore, its nature does not exist. Since that is unborn, therefore it will not be exhausted. If action has self-nature, there is no doubt that it will become permanent. Action will not be done, because there is no action for the permanent. If action is not done, then what is not done and meeting will be destroyed. The abiding of celibacy will also not exist, and that will also become a fault. All terms and self will undoubtedly become contradictory. The distinction between making merit and committing sins will also not arise reasonably. That is the ripened result, and it will ripen again and again. If self-nature exists
་ཡོད་ན་ནི། །གང་ཕྱིར་ལས་གནས་ དེ་ཡི་ཕྱིར། །ལས་འདི་ཉོན་མོངས་བདག་ཉིད་ལ། །ཉོན་མོངས་དེ་དག་ཡང་དག་མིན། །གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་ཡང་དག་མིན། །ལས་ནི་ཡང་དག་ཇི་ལྟར་ཡིན། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་ནི། །ལུས་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྐྱེན་དུ་བསྟན། ། 1-711 གལ་ཏེ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ། །དེ་སྟོང་ལུས་ལ་ཇི་ལྟར་བརྗོད། །མ་རིག་བསྒྲིབས་པའི་སྐྱེ་བོ་གང་། །སྲེད་ལྡན་དེ་མི་ཟ་བ་པོ། །དེ་ཡང་བྱེད་ལས་གཞན་མིན་ཞིང་། །དེ་ཉིད་དེ་ཡང་མ་ ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ན་ལས་འདི་ནི། །རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་། །རྐྱེན་མིན་ལས་བྱུང་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་ཡང་མེད། །གལ་ཏེ་ལས་དང་བྱེད་མེད་ན། །ལས་སྐྱེས་འབྲས་ བུ་ག་ལ་ཡོད། །ཅི་སྟེ་འབྲས་བུ་ཡོད་མིན་ན། །ཟ་བ་པོ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། །ཇི་ལྟར་སྟོན་པས་སྤྲུལ་པ་ནི། །རྫུ་འཕྲུལ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྲུལ་ཞིང་། །སྤྲུལ་པ་དེ་ཡང་སྤྲུལ་པ་ན། །སླར་ ཡང་གཞན་ནི་སྤྲུལ་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་བྱེད་པོ་དེ་ལས་གང་། །བྱས་པའང་སྤྲུལ་པའི་རྣམ་པ་བཞིན། །དཔེར་ན་སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་གཞན་ཞིག །སྤྲུལ་པ་མཛད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ལས་དང་ལུས་རྣམས་ དང་། །བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲས་བུ་དང་། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་དང་། །སྨིག་རྒྱུ་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་ཡིན། །ལས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་བདུན་པའོ།། ༈ །། ༄། །བདག་དང་ཆོས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་བརྒྱད་པ། གལ་ཏེ་ཕུང་ པོ་བདག་ཡིན་ན། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་གཞན། །ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །བདག་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །བདག་གི་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །བདག་དང་བདག་གི་ཞི་བའི་ཕྱིར། ། 1-712 ངར་འཛིན་ང་ཡིར་འཛིན་མེད་འགྱུར། །ངར་འཛིན་ང་ཡིར་འཛིན་མེད་གང་། །དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ངར་འཛིན་ང་ཡིར་འཛིན་མེད་པར། །གང་གིས་མཐོང་བས་མི་མཐོང་ངོ་། །ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཉིད་ དག་ལ། །བདག་དང་བདག་གི་སྙམ་ཟད་ན། །ཉེ་བར་ལེན་པ་འགག་འགྱུར་ཞིང་། །དེ་ཟད་པས་ན་སྐྱེ་བ་ཟད། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཟད་པས་ཐར། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་ལས། །དེ་དག་སྤྲོས་ ལས་སྤྲོས་པ་ནི། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་འགྱུར། །བདག་གོ་ཞེས་ཀྱང་བཏགས་གྱུར་ཅིང་། །བདག་མེད་ཅེས་ཀྱང་བསྟན་པར་གྱུར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་དང་ནི། །བདག་མེད་འགའ་མེད་ཅེས་ཀྱང་བསྟན། །བརྗོད་ པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་སྟེ། །སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལྡོག་པས་སོ། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ། །ཆོས་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས། །ཐམས་ཅད་ཡང་དག་ཡང་དག་མིན། །ཡང་དག་ཡང་དག་མ་ཡིན་ ཉིད། །ཡང་དག་མིན་མིན་ཡང་དག་མིན། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་བསྟན་པའོ། །གཞན་ལས་ཤེས་མིན་ཞི་བ་དང་། །སྤྲོས་པ་རྣམས་ཀ
【現代漢語翻譯】 若存在，為何有業？ 爲了那個業的位置。 此業是煩惱的自性， 那些煩惱並非真實。 若煩惱不真實， 業又怎能真實？ 業與煩惱， 被認為是諸身的因緣。 若業與煩惱， 皆空，如何施設於身？ 無明遮蔽的眾生， 具有貪慾，是不食者。 那也不是其他的作為， 那也不是他自己。 因為此業， 並非從因緣而生， 非因緣所生也不存在， 因此沒有作者。 若無業與作者， 業所生的果又在哪裡？ 若無果， 食者又在哪裡？ 如來如何示現化身， 以神通圓滿而化現， 化身又是化身， 如是再次化現其他。 如是作者從彼， 所作亦如化身之相。 譬如化身化現另一化身， 化身所作亦如是。 煩惱、業與諸身， 作者與果， 如乾闥婆城， 如陽焰、夢幻。 《業觀察》終，此為第十七品。 《我與法觀察》第十八品 若蘊是我， 則有生滅。 若異於諸蘊， 則無蘊之體性。 若自性不存在， 我的存在又在哪裡？ 爲了我和我所的寂滅， 我執和我所執將會消失。 若無我執和我所執， 那也不存在， 無我執和我所執， 誰能見而不可見呢？ 內外一切， 我和我所的念頭止息， 則近取止息， 彼止息故，生止息。 業與煩惱止息則解脫。 業與煩惱源於分別念， 彼等戲論， 以空性而止息。 『我是』也只是假立， 『無我』也被宣說。 諸佛也曾宣說， 無我與非無我。 言說止息， 心之行境止息故。 不生不滅， 法性等同於涅槃。 一切真實非真實， 真實與非真實， 非真實非非真實， 這是佛陀的教誨。 不從他知，寂靜， 戲論止息
【English Translation】 If it exists, why is there karma? For the sake of that position of karma. This karma is the nature of afflictions, Those afflictions are not real. If afflictions are not real, How can karma be real? Karma and afflictions, Are shown as the causes for the bodies. If karma and afflictions, Are empty, how are they spoken of in relation to the body? The being obscured by ignorance, Possessing craving, is a non-eater. That is also not another action, That itself is also not it. Because this karma, Does not arise from causes, Not arising from non-causes does not exist, Therefore, there is no doer. If there is no karma and no doer, Where is the fruit born from karma? If there is no fruit, Where is the eater? How does the Teacher emanate a manifestation, Emanating with the perfection of magical powers, That manifestation is also a manifestation, Like again emanating another. Likewise, the doer from that, What is done is also like the form of a manifestation. For example, a manifestation emanates another manifestation, The doing of the manifestation is likewise. Afflictions, karma, and bodies, The doer and the fruit, Like a city of gandharvas, Like a mirage, a dream. 《Examination of Karma》ends, this is the seventeenth chapter. 《Examination of Self and Dharmas》the eighteenth chapter If the aggregates are the self, Then there will be arising and ceasing. If different from the aggregates, Then there will be no characteristic of the aggregates. If self-nature does not exist, Where will the existence of 'mine' be? For the pacification of self and what belongs to self, The clinging to 'I' and the clinging to 'mine' will disappear. If there is no clinging to 'I' and no clinging to 'mine', That also does not exist, Without clinging to 'I' and without clinging to 'mine', Who sees and does not see? In all internal and external, When the thought of 'self' and 'what belongs to self' ceases, Then appropriation ceases, Because that ceases, birth ceases. When karma and afflictions cease, there is liberation. Karma and afflictions arise from conceptual thoughts, Those elaborations, Cease through emptiness. 'I am' is also merely a designation, 'No-self' is also taught. The Buddhas also taught, Neither self nor non-self. Speech ceases, Because the sphere of activity of the mind ceases. Unborn and unceasing, The nature of reality is equal to nirvana. Everything is truly not truly, Truly and not truly, Not truly not not truly, This is the teaching of the Buddha. Not known from others, peaceful, Elaborations cease
ྱིས་མ་སྤྲོས་པ། །རྣམ་རྟོག་མེད་དོན་ཐ་དད་མེད། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་ མཚན་ཉིད་དོ། །གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་པའང་མ་ཡིན་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་མགོན་རྣམས་ཀྱི། །བསྟན་པ་བདུད་རྩིར་གྱུར་པ་དེ། ། 1-713 དོན་གཅིག་མ་ཡིན་ཐ་དད་མིན། །ཆད་པ་མ་ཡིན་རྟག་མ་ཡིན། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་བྱུང་ཞིང་། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཟད་གྱུར་ཀྱང་། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི། །སྟོན་པ་མེད་ལས་རབ་ ཏུ་སྐྱེ། །བདག་དང་ཆོས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་བརྒྱད་པའོ།། ༈ །། ༄། །དུས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་དགུ་པ། ད་ལྟར་བྱུང་དང་མ་འོངས་པ། །གལ་ཏེ་འདས་ལ་ལྟོས་གྱུར་ན། །ད་ལྟར་བྱུང་དང་མ་འོངས་པ། ། འདས་པའི་དུས་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། །ད་ལྟར་བྱུང་དང་མ་འོངས་པ། །གལ་ཏེ་དེ་ན་མེད་གྱུར་ན། །ད་ལྟར་བྱུང་དང་མ་འོངས་པ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར། །འདས་པ་ལ་ནི་མ་ ལྟོས་པར། །དེ་གཉིས་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་། །མ་འོངས་དུས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །རིམ་པའི་ཚུལ་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱིས། །ལྷག་མ་གཉིས་པོ་བསྣོར་བ་དང་། །མཆོག་དང་ཐ་ མ་འབྲིང་ལ་སོགས། །གཅིག་ལ་སོགས་པའང་ཤེས་པར་བྱ། །མི་གནས་དུས་ནི་འཛིན་མི་བྱེད། །གང་ཞིག་གཟུང་བར་བྱ་བའི་དུས། །གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། །མ་བཟུང་དུས་ནི་ཇི་ལྟར་གདགས། །གལ་ ཏེ་དུས་ནི་དངོས་བརྟེན་ཏེ། །དངོས་མེད་དུས་ནི་ག་ལ་ཡོད། །དངོས་པོ་འགའ་ཡང་ཡོད་མིན་ན། །དུས་ལྟ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །དུས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་དགུ་པའོ།། 1-714 ༈ །། ༄། །ཚོགས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་པ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི། །ཚོགས་པ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །ཚོགས་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་ནི། །ཇི་ལྟར་ཚོགས་པ་ཉིད་ལས་སྐྱེ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི། །ཚོགས་པ་ཉིད་ལས་ སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །ཚོགས་ལ་འབྲས་བུ་མེད་ན་ནི། །ཇི་ལྟར་ཚོགས་པ་ཉིད་ལས་སྐྱེ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི། །ཚོགས་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་ནི། །ཚོགས་ལ་གཟུང་དུ་ཡོད་རིགས་ན། །ཚོགས་པ་ ཉིད་ལ་གཟུང་དུ་མེད། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི། །ཚོགས་ལ་འབྲས་བུ་མེད་ན་ནི། །རྒྱུ་རྣམས་དང་ནི་རྐྱེན་དག་ཀྱང་། །རྒྱུ་རྐྱེན་མ་ཡིན་མཚུངས་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྒྱུས་ནི་འབྲས་བུ་ལ། ། རྒྱུ་བྱིན་ནས་ནི་འགག་འགྱུར་ན། །གང་བྱིན་པ་དང་གང་འགགས་པའི། །རྒྱུ་ཡི་བདག་ཉིད་གཉིས་སུ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྒྱུས་ནི་འབྲས་བུ་ལ། །རྒྱུ་མ་བྱིན་པར་འགག་འགྱུར་ན། །རྒྱུ་འགགས་ནས་ནི་སྐྱེས་ པ་ཡི། །འབྲས་བུ་དེ་དག་རྒྱུ་མེད་འགྱུར། །ག
【現代漢語翻譯】 未加分別，無有分別念，意義各異，此乃真如之體性。 所依為何，所生為何？暫時而言，彼非真如。因其非異於彼，故非常非斷。 諸佛及世間怙主之教法，化為甘露，意義非一亦非異，非常亦非斷。 圓滿正覺諸佛未曾出世，聲聞弟子皆已滅盡，然獨覺之智慧，無需導師亦能生起。 《我與法之觀察》竟，第十八品。 《時之觀察》竟，第十九品。 若現在與未來，依賴於過去，則現在與未來，應存在於過去時。 若現在與未來，不存在於過去，則現在與未來，如何依賴於過去？ 若不依賴於過去，二者皆不可能成立。因此，現在與未來，皆不存在。 以此次第之理，其餘二者亦可推知，如勝與劣、中等，一與多等亦應知曉。 不住之時，不執持。若有應執持之時，因無住之時，如何施設未執持之時？ 若時依賴於事物，無事物則無時。若無任何事物，時又如何存在？ 《時之觀察》竟，第十九品。 《組合之觀察》竟，第二十品。 若由因與緣之組合而生，且組合中已有果，則如何又從組合而生？ 若由因與緣之組合而生，且組合中無果，則又如何從組合而生？ 若因與緣之組合中已有果，則組合應可被執持，然組合本身卻不可被執持。 若因與緣之組合中無果，則諸因與緣，亦非因緣，二者無別。 若因給予果，因給予后即滅，則所給予者與所滅者，因之體性二者相異。 若因未給予果即滅，則因滅后所生之果，彼果則成無因。
【English Translation】 Without elaboration, without conceptualization, meanings are distinct, that is the nature of Suchness (Tibetan: དེ་ཉིད་, denyi, Sanskrit: tathatā, English: thusness or suchness). What is relied upon, and what arises? For the time being, that is not Suchness. Because it is not different from that, therefore it is not annihilation nor permanent. The teachings of the Buddhas and protectors of the world, transformed into nectar, meanings are neither one nor different, neither annihilation nor permanent. Even if the Fully Enlightened Buddhas have not appeared, and the Hearers (Sanskrit: Śrāvaka) have all perished, the wisdom of the Solitary Buddhas (Sanskrit: Pratyekabuddha), arises without a teacher. 《Examination of Self and Dharmas》, the eighteenth chapter is completed. 《Examination of Time》, the nineteenth chapter is completed. If the present and the future depend on the past, then the present and the future would exist in the past time. If the present and the future do not exist in the past, how could the present and the future depend on it? If they do not depend on the past, the establishment of these two is impossible. Therefore, the present and the future do not exist. By this method of reasoning, the other two, such as superior and inferior, middling, one and many, etc., should also be understood. A time that does not abide does not apprehend. If there is a time to be apprehended, since there is no abiding time, how can a non-apprehended time be designated? If time depends on things, where is there time without things? If there are no things at all, how could time exist? 《Examination of Time》, the nineteenth chapter is completed. 《Examination of Combination》, the twentieth chapter is completed. If it arises from the combination of causes and conditions, and if the result is already in the combination, then how does it arise from the combination itself? If it arises from the combination of causes and conditions, and if there is no result in the combination, then how does it arise from the combination itself? If there is already a result in the combination of causes and conditions, then the combination should be able to be apprehended, but the combination itself cannot be apprehended. If there is no result in the combination of causes and conditions, then the causes and conditions are also not causes and conditions, and the two are indistinguishable. If the cause gives to the result, and the cause ceases after giving, then the nature of the cause that gives and the cause that ceases are different. If the cause ceases without giving to the result, then the result that arises after the cause ceases becomes without a cause.
ལ་ཏེ་ཚོགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །འབྲས་བུ་ཡང་ནི་སྐྱེ་འགྱུར་ན། །སྐྱེད་པར་བྱེད་དང་བསྐྱེད་བྱ་གང་། །དུས་གཅིག་པར་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཚོགས་ པའི་སྔ་རོལ་ཏུ། །འབྲས་བུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་ནི། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་མེད་པ་ཡི། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་མེད་འབྱུང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་འགགས་འབྲས་བུ་ན། །རྒྱུ་ནི་ཀུན་ཏུ་འཕོ་བར་འགྱུར། །སྔོན་སྐྱེས་པ་ཡི་རྒྱུ་ཡང་ནི། ། 1-715 ཡང་སྐྱེ་བར་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར། །འགགས་པ་ནུབ་པར་གྱུར་པ་ཡིས། །འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །འབྲས་བུ་དང་ནི་འབྲལ་བའི་རྒྱུ། །གནས་པས་ཀྱང་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །ཅི་སྟེ་རྒྱུ་འབྲས་མ་ འབྲེལ་ན། །འབྲས་བུ་གང་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །རྒྱུས་ནི་མཐོང་དང་མ་མཐོང་བར། །འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །འབྲས་བུ་འདས་པ་རྒྱུ་འདས་དང་། །མ་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེས་པ་དང་། །ལྷན་ཅིག་ཕྲད་ པར་འགྱུར་བ་ནི། །ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་རྒྱུ་མ་སྐྱེས། །འདས་པ་དང་ནི་སྐྱེས་པ་དང་། །ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་ནི། །ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་ བུ་མ་སྐྱེས་རྒྱུ་སྐྱེས་དང་། །མ་སྐྱེས་པ་དང་འདས་པ་དང་། །ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་ནི། །ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །རྒྱུས་ནི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་ སྐྱེད། །ཕྲད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་། །རྒྱུས་ནི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུས་སྟོང་པའི་རྒྱུས། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུས་མི་སྟོང་རྒྱུས། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་ སྐྱེད་པར་བྱེད། །འབྲས་བུ་མི་སྟོང་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །མི་སྟོང་འགག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་སྟོང་དེ་ནི་མ་འགགས་དང་། །མ་སྐྱེས་པར་ཡང་འགྱུར་བ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །སྟོང་པ་ཇི་ལྟར་འགག་པར་འགྱུར། ། 1-716 སྟོང་པ་དེ་ཡང་མ་འགགས་དང་། །མ་སྐྱེས་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ཉིད་དུ། །ནམ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཞན་ཉིད་དུ། །ནམ་ཡང་འཐད་པར་མི་ འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ཉིད་ན། །བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་གཅིག་ཏུ་འགྱུར། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཞན་ཉིད་ན། །རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མིན་མཚུངས་པར་འགྱུར། །འབྲས་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་ན། །རྒྱུས་ནི་ཅི་ ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །འབྲས་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ན། །རྒྱུས་ནི་ཅི་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ན། །རྒྱུ་ཉིད་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་ཉིད་འཐད་པ་ཡོད་མིན་ན། །འབྲས་ བུ་གང་གི་ཡིན་པར་འགྱུར། །རྒྱུ་རྣམས་དང་ནི་རྐྱེན་དག་གི །ཚོགས་པ་གང་ཡིན་དེ་ཡིས་ནི། །བདག་གིས་བདག་ཉིད་མི་སྐྱེད་ན། །འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་ཚོགས་པས
【現代漢語翻譯】 如果因與集合同時，而產生結果，那麼，產生者和被產生者，將同時存在。 如果結果在集合之前產生，那麼，沒有原因和條件的，結果將無因而生。 如果原因停止，結果也停止，那麼，原因將永遠變動。先前產生的原因，也將再次產生。 已經停止和消失的原因，如何產生結果？與結果分離的原因，又如何產生結果？ 如果原因和結果不相關聯，那麼，什麼結果會被產生？原因無論可見或不可見，都不會產生結果。 已逝的結果與已逝的原因，未生的結果與已生的原因，它們的相遇，永遠不會存在。 已生的結果與未生的原因，已逝的原因與已生的原因，它們的相遇，永遠不會存在。 未生的結果與已生的原因，未生的原因與已逝的原因，它們的相遇，永遠不會存在。 如果相遇不存在，原因如何產生結果？即使相遇存在，原因又如何產生結果？ 如果原因空無結果，如何產生結果？如果原因不空無結果，又如何產生結果？ 不空無的結果不會產生，不空無的結果也不會停止。不空無的，既不會停止，也不會產生。 空性的如何產生和停止？空性的也不會停止和產生。 原因和結果，永遠不可能是一體的。原因和結果，也永遠不可能是異體的。 如果原因和結果是一體的，那麼，產生者和被產生者將成為一體。如果原因和結果是異體的，那麼，原因和非原因將變得相同。 如果結果本身就存在，原因還要產生什麼？如果結果本身不存在，原因又要產生什麼？ 如果不能產生，原因本身就不成立。如果原因本身不成立，結果又屬於誰？ 如果是原因和條件的集合，自己不能產生自己，又如何產生結果？ 因此，集合不能產生結果。
【English Translation】 If the result arises simultaneously with the assembly, then the producer and the produced will exist at the same time. If the result arises before the assembly, then without causes and conditions, the result will arise without a cause. If the cause ceases, the result also ceases, then the cause will always change. The previously produced cause will also be produced again. How does a cause that has ceased and disappeared produce a result? How does a cause that is separate from the result produce a result? If the cause and result are not related, then what result will be produced? Whether the cause is visible or invisible, it will not produce a result. The past result and the past cause, the unborn result and the born cause, their meeting will never exist. The born result and the unborn cause, the past cause and the born cause, their meeting will never exist. The unborn result and the born cause, the unborn cause and the past cause, their meeting will never exist. If meeting does not exist, how does the cause produce the result? Even if meeting exists, how does the cause produce the result? If the cause is empty of the result, how does it produce the result? If the cause is not empty of the result, how does it produce the result? A result that is not empty will not arise, and a result that is not empty will not cease. That which is not empty will neither cease nor arise. How does emptiness arise and cease? Emptiness will neither cease nor arise. Cause and result can never be one. Cause and result can never be different. If cause and result are one, then the producer and the produced will become one. If cause and result are different, then cause and non-cause will become the same. If the result exists in its own nature, what does the cause produce? If the result does not exist in its own nature, what does the cause produce? If it cannot produce, the cause itself is not established. If the cause itself is not established, to whom does the result belong? If it is the assembly of causes and conditions, and it cannot produce itself, how does it produce a result? Therefore, the assembly cannot produce a result.
་བྱས་པ་ མེད། །ཚོགས་མིན་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་མེད། །འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ག་ལ་ཡོད། །ཚོགས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་པའོ།། ༈ །། ༄། །འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་གཅིག་པ། འཇིག་པ་ འབྱུང་བ་མེད་པར་རམ། །ལྷན་ཅིག་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །འབྱུང་བ་འཇིག་པ་མེད་པར་རམ། །ལྷན་ཅིག་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །འཇིག་པ་འབྱུང་བ་མེད་པར་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། ། 1-717 སྐྱེ་བ་མེད་པར་འཆི་བར་འགྱུར། །འཇིག་པ་འབྱུང་བ་མེད་པར་མེད། །འཇིག་པ་འབྱུང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འཆི་བ་སྐྱེ་དང་དུས་གཅིག་ཏུ། །ཡོད་པ་ཉིད་ནི་མ་ ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་འཇིག་པ་མེད་པར་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། །དངོས་པོ་རྣམས་ལ་མི་རྟག་ཉིད། །ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་འཇིག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་ པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །སྐྱེ་བ་འཆི་དང་དུས་གཅིག་ཏུ། །ཡོད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ཕན་ཚུན་ལྷན་ཅིག་གམ། །ཕན་ཚུན་ལྷན་ཅིག་མ་ཡིན་པར། །གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ དག་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད། །ཟད་ལ་འབྱུང་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །མ་ཟད་པ་ལའང་འབྱུང་བ་མེད། །ཟད་ལ་འཇིག་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །མ་ཟད་པ་ལའང་འཇིག་པ་མེད། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ པར། །འབྱུང་དང་འཇིག་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །འབྱུང་དང་འཇིག་པ་མེད་པར་ནི། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་ལ་འབྱུང་དང་འཇིག་པ་དག །འཐད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་སྟོང་པ་ལའང་ འབྱུང་འཇིག་དག །འཐད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག །གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །འབྱུང་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག །གཞན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །འབྱུང་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག ། 1-718 མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་སེམས་ན། །འབྱུང་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག །གཏི་མུག་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཡིན། །དངོས་པོ་དངོས་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། །དངོས་པོ་དངོས་མེད་ལས་མི་སྐྱེ། །དངོས་མེད་དངོས་མེད་མི་ སྐྱེ་སྟེ། །དངོས་མེད་དངོས་ལས་མི་སྐྱེའོ། །དངོས་པོ་བདག་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། །གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཉིད་མ་ཡིན། །བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ནི། །ཡོད་མིན་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དངོས་པོ་ཡོད་པར་ ཁས་བླངས་ན། །རྟག་དང་ཆད་པར་ལྟ་བར་ནི། །ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དངོས་དེ་ནི། །རྟག་དང་མི་རྟག་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་ཀྱང་། །ཆད་པར་མི་འགྱུར་རྟག་མི་འགྱུར། །འབྲས་བུ་ རྒྱུ་ཡི་འབྱུང་འཇིག་གི །རྒྱུན་དེ་སྲིད་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་ཡི་འབྱུང་འཇིག་གི །རྒྱུན་དེ་སྲིད་པ་ཡིན་འགྱུར་ན། །འཇིག་ལ་ཡང་སྐྱེ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རྒྱུ་ནི་ཆད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། ། དངོས་པོ་ངོ་བ
【現代漢語翻譯】 沒有造作（karma）的（事物）。沒有非造作的果報。如果不存在果報，那麼因緣和合又在哪裡呢？《諦察和合品》終，第二十品。 《諦察生滅品》終，第二十一品。 沒有滅（nirodha）就沒有生（utpāda），也不是同時存在。沒有生就沒有滅，也不是同時存在。沒有生就沒有滅，又怎麼會存在呢？ 沒有生就會有死嗎？沒有生就沒有滅。滅和生同時，又怎麼會存在呢？死和生同時，是不可能的。沒有滅就沒有生，又怎麼會存在呢？對於諸法來說，無常性，從來都不是沒有的。生和滅同時，又怎麼會存在呢？生和死同時，是不可能的。那些互相依存或者不互相依存的，如果成立是不存在的，那麼它們又怎麼存在呢？ 已滅的事物不會生，未滅的事物也不會生。已滅的事物不會滅，未滅的事物也不會滅。如果事物不存在，那麼生和滅就不存在。沒有生和滅，事物也就不存在。對於空性來說，生和滅，是不合理的。對於非空性來說，生和滅，也是不合理的。生和滅，不可能是同一的。生和滅，也不可能是不同的。如果你認為看到了生和滅，那麼你所看到的生和滅，是愚癡所致。 事物不會從事物中產生，事物也不會從非事物中產生。非事物不會從非事物中產生，非事物也不會從事物中產生。事物不會從自身產生，也不會從他者產生。從自身和他者產生，是不可能的，又怎麼會產生呢？如果你承認事物是存在的，那麼就會陷入常和斷的觀點中，因為事物是常和無常變化的。 即使你承認事物是存在的，也不會變成斷滅，也不會變成常恒。果是從因的生滅而來，這個相續就是存在的原因。如果果是從因的生滅而來，這個相續就是存在的原因，那麼因為滅的時候沒有生，因就會變成斷滅。 事物的自性……
【English Translation】 There is no action (karma). There is no result of non-action. If there is no result, where is the assembly of conditions? The end of 'Examination of Assembly', the twentieth chapter. The end of 'Examination of Arising and Ceasing', the twenty-first chapter. Without cessation (nirodha), there is no arising (utpāda), nor is it simultaneous. Without arising, there is no cessation, nor is it simultaneous. Without arising, how can there be cessation? Without arising, will there be death? Without arising, there is no cessation. How can cessation and arising be simultaneous? Death and arising are not simultaneous. Without cessation, there is no arising, how can there be? For all phenomena, impermanence is never absent. How can arising and cessation be simultaneous? Arising and death are not simultaneous. Those that are mutually dependent or not mutually dependent, if their establishment is non-existent, how can they exist? What has ceased does not arise, nor does what has not ceased arise. What has ceased does not cease, nor does what has not ceased cease. If things do not exist, then arising and ceasing do not exist. Without arising and ceasing, things do not exist. For emptiness, arising and ceasing are not reasonable. For non-emptiness, arising and ceasing are also not reasonable. Arising and ceasing cannot be the same. Arising and ceasing cannot be different either. If you think you see arising and ceasing, then the arising and ceasing you see is due to ignorance. Things do not arise from things, nor do things arise from non-things. Non-things do not arise from non-things, nor do non-things arise from things. Things do not arise from themselves, nor do they arise from others. Arising from self and others is impossible, how can it arise? If you admit that things exist, then you will fall into the views of permanence and annihilation, because things are permanent and impermanent changes. Even if you admit that things exist, they will not become annihilated, nor will they become permanent. The fruit comes from the arising and ceasing of the cause, this continuum is the reason for existence. If the fruit comes from the arising and ceasing of the cause, and this continuum becomes the reason for existence, then because there is no arising at the time of cessation, the cause will become annihilated. The nature of things...
ོ་ཉིད་ཡོད་ན། །དངོས་མེད་འགྱུར་བར་མི་རིགས་སོ། །མྱ་ངན་འདས་པའི་དུས་ན་ཆད། །སྲིད་རྒྱུན་རབ་ཏུ་ཞི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་མ་འགགས་པར་གྱུར་པ་ན། །སྲིད་པ་དང་པོ་རིགས་ མི་འགྱུར། །ཐ་མ་འགགས་པར་མ་གྱུར་ཚེ། །སྲིད་པ་དང་པོ་རིགས་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཐ་མ་འགག་བཞིན་ན། །དང་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི། །འགག་བཞིན་པ་ནི་གཅིག་འགྱུར་ཞིང་། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར། ། 1-719 གལ་ཏེ་འགག་བཞིན་སྐྱེ་བཞིན་དག །ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་རིགས་མིན་ན། །ཕུང་པོ་གང་ལ་འཆི་འགྱུར་བ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་འབྱུང་འགྱུར་རམ། །དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་དག་ཏུ་ཡང་། །སྲིད་པའི་རྒྱུན་ནི་མི་ རིགས་ན། །དུས་གསུམ་དག་ཏུ་གང་མེད་པ། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྲིད་པའི་རྒྱུན། །འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་གཅིག་པའོ།། ༈ །། ༄། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་གཉིས་པ། ཕུང་མིན་ཕུང་པོ་ ལས་གཞན་མིན། །དེ་ལ་ཕུང་མེད་དེ་དེར་མེད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕུང་ལྡན་མིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཕུང་པོ་ལ། །བརྟེན་ནས་རང་བཞིན་ལས་ཡོད་མིན། །རང་བཞིན་ ལས་ནི་གང་མེད་པ། །དེ་གཞན་དངོས་ལས་ག་ལ་ཡོད། །གང་ཞིག་གཞན་གྱི་དངོས་བརྟེན་ནས། །དེ་བདག་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །གང་ཞིག་བདག་ཉིད་མེད་པ་དེ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར། ། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་ཡོད་མིན་ན། །གཞན་དངོས་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །རང་བཞིན་དང་ནི་གཞན་དངོས་དག །མ་གཏོགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་དེ་གང་། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་མ་བརྟེན་པར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འགའ་ ཡོད་ན། །དེ་ནི་ད་གདོད་རྟེན་འགྱུར་ཞིང་། །བརྟེན་ནས་དེ་ནས་འགྱུར་ལ་རག །ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་མ་བརྟེན་པར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འགའ་ཡང་མེད། །གང་ཞིག་མ་བརྟེན་ཡོད་མིན་ན། །དེས་ནི་ཇི་ལྟར་ཉེར་ལེན་འགྱུར། ། 1-720 ཉེ་བར་བླངས་པ་མ་ཡིན་པ། །ཉེ་བར་ལེན་པར་ཅིས་མི་འགྱུར། །ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་ཡི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅི་ཡང་མེད། །རྣམ་པ་ལྔས་ནི་བཙལ་བྱས་ན། །གང་ཞིག་དེ་ཉིད་གཞན་ ཉིད་དུ། །མེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ། །ཉེ་བར་ལེན་པས་ཇི་ལྟར་གདགས། །གང་ཞིག་ཉེ་བར་བླང་བ་དེ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་ལས་ཡོད་མིན། །བདག་གི་དངོས་ལས་གང་མེད་པ། །དེ་གཞན་དངོས་ ལས་ཡོད་རེ་སྐན། །དེ་ལྟར་ཉེར་བླང་ཉེར་ལེན་པོ། །རྣམ་པ་ཀུན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན། །སྟོང་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་སྟོང་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་འདོགས་པར་འགྱུར། །སྟོང་ངོ་ཞེས་ཀྱང་མི་བརྗོད་དེ། །མི་ སྟོང་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱ་ཞིང་། །གཉིས་དང་གཉིས་མིན་མི་བྱ་སྟེ། །གདགས་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ། །རྟག་དང་མི་རྟག་ལ་སོགས་བཞི། །ཞི་བ་འདི་ལ་ག་ལ་ཡོད། །མཐའ་དང་མཐའ་མེད་ལ་སོགས་ བ
【現代漢語翻譯】 如果存在，就不應該變成不存在。涅槃的時候會斷滅，因為相續完全寂滅的緣故。當最後斷滅的時候，最初的生就不會改變種類。如果最後沒有斷滅，最初的生就不會改變種類。如果最後正在斷滅，最初正在生，那麼正在斷滅的變成一個，正在生的也變成另一個。 如果斷滅和生不是同時發生，那麼哪個蘊會死亡，哪個蘊會產生呢？像這樣，在三個時態中，如果相續是不合理的，那麼在三個時態中都不存在，那又怎麼會有相續呢？ 《生起和壞滅的觀察》——第二十一章 《如來觀察》——第二十二章 不是蘊，也不是蘊之外的；沒有蘊，他也不在那裡。如來不是具有蘊的，那麼如來是什麼呢？如果佛陀依賴於蘊，就不是自性存在。如果不是自性存在，又怎麼會是其他事物所生呢？如果依賴於其他事物，那就不可能是自在的。如果不是自在的，怎麼會是如來呢？ 如果不是自性存在，又怎麼會是其他事物所生呢？除了自性和他性之外，如來又是什麼呢？如果不依賴於蘊，如來存在，那麼這就變成了先有依賴，然後才有依賴的產生。如果不依賴於諸蘊，如來就不存在。如果不是依賴而存在，那又怎麼會有取呢？ 不是取，怎麼會不是取呢？沒有取，如來什麼也不是。用五種方式尋找，如果不是那個，也不是其他的，那麼如來又怎麼能用取來衡量呢？如果是取，那就不是自性存在。如果不是自性存在，又怎麼會是其他事物所生呢？ 像這樣，取和取者，在所有方面都是空性的。因為是空性，所以如來也是空性的，那又怎麼能安立呢？不說空性，也不說非空性，不說二者，也不說非二者，只是爲了施設而說。常與無常等四句，在這種寂靜中又怎麼會有呢？有邊與無邊等
【English Translation】 If it exists, it should not become non-existent. It ceases at the time of nirvana, because the continuum is completely pacified. When the final cessation occurs, the initial birth does not change its kind. If the final does not cease, the initial birth does not change its kind. If the final is ceasing, and the initial is being born, then what is ceasing becomes one, and what is being born becomes another. If cessation and birth do not occur simultaneously, then which skandha (aggregate) will die, and which will arise? Like this, in the three times, if the continuum is not reasonable, then it does not exist in the three times, so how can there be a continuum? 《Examination of Arising and Ceasing》—Chapter Twenty-one 《Examination of the Tathagata》—Chapter Twenty-two Not the skandhas (aggregates), nor other than the skandhas; without skandhas, he is not there. The Tathagata is not possessed of skandhas, then what is the Tathagata? If the Buddha relies on the skandhas, then it is not self-existent. If it is not self-existent, how can it be produced from other things? If it relies on other things, then it cannot be independent. If it is not independent, how can it be the Tathagata? If it is not self-existent, how can it be produced from other things? Apart from self-existence and other-existence, what is the Tathagata? If, without relying on the skandhas, the Tathagata exists, then this becomes first having reliance, and then having the production of reliance. If without relying on the skandhas, the Tathagata does not exist. If it does not exist without reliance, then how can there be grasping? Not grasping, how can it not be grasping? Without grasping, the Tathagata is nothing. Searching with five methods, if it is not that, nor other than that, then how can the Tathagata be measured by grasping? If it is grasping, then it is not self-existent. If it is not self-existent, how can it be produced from other things? Like this, grasping and the grasper, in all aspects are empty. Because it is emptiness, therefore the Tathagata is also emptiness, then how can it be established? Not saying emptiness, nor saying non-emptiness, not saying both, nor saying neither, it is only said for the sake of designation. The four sentences such as permanence and impermanence, how can they exist in this quiescence? The sentences such as having an end and not having an end
ཞི། །ཞི་བ་འདི་ལ་ག་ལ་ཡོད། །གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཡོད་ཅེས། །འཛིན་པ་སྟུག་པོ་བཟུང་གྱུར་པ། །དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་པ་ལ། །མེད་ཅེས་རྣམ་རྟོག་རྟོག་པར་བྱེད། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ སྟོང་དེ་ལ། །སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་འདས་ནས་ནི། །ཡོད་དོ་ཞེའམ་མེད་དོ་ཞེས། །བསམ་པ་འཐད་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །གང་དག་སངས་རྒྱས་སྤྲོས་འདས་ཤིང་། །ཟད་པ་མེད་ལ་སྤྲོས་བྱེད་པ། །སྤྲོས་པས་ཉམས་པ་དེ་ཀུན་གྱིས། ། 1-721 དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་མི་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་གང་། །དེ་ནི་འགྲོ་འདིའི་རང་བཞིན་ཡིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རང་བཞིན་མེད། །འགྲོ་བ་འདི་ཡི་རང་བཞིན་མེད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྟག་ པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་གཉིས་པའོ།། ༈ །། ༄། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་གསུམ་པ། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་རྣམས། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་ལས་འབྱུང་བར་གསུངས། །སྡུག་དང་མི་སྡུག་ཕྱིན་ཅི་ལོག །བརྟེན་པ་ཉིད་ལས་ཀུན་ ཏུ་འབྱུང་། །གང་དག་སྡུག་དང་མི་སྡུག་དང་། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བརྟན་འབྱུང་བ། །དེ་དག་རང་བཞིན་ལས་མེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཡང་དག་མེད། །བདག་གི་ཡོད་ཉིད་མེད་ཉིད་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ ཡང་གྲུབ་པ་མེད། །དེ་མེད་ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱི་ནི། །ཡོད་ཉིད་མེད་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། །ཉོན་མོངས་དེ་དག་གང་གི་ཡིན། །དེ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །འགའ་མེད་པར་ནི་གང་གི་ཡང་། །ཉོན་ མོངས་པ་དག་ཡོད་མ་ཡིན། །རང་ལུས་ལྟ་བཞིན་ཉོན་མོངས་རྣམས། །ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་རྣམ་ལྔར་མེད། །རང་ལུས་ལྟ་བཞིན་ཉོན་མོངས་ཅན། །ཉོན་མོངས་པ་ལ་རྣམ་ལྔར་མེད། །སྡུག་དང་མི་སྡུག་ཕྱིན་ཅི་ ལོག །རང་བཞིན་ལས་ནི་ཡོད་མིན་ན། །སྡུག་དང་མི་སྡུག་ཕྱིན་ཅི་ལོག །བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་གང་དག་ཡིན། །གཟུགས་སྒྲ་རོ་དང་རེག་པ་དང་། །དྲི་དང་ཆོས་དག་རྣམ་དྲུག་ནི། །གཞི་སྟེ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་དང་། ། 1-722 གཏི་མུག་གི་ནི་ཡིན་པར་བརྟགས། །གཟུགས་སྒྲ་རོ་དང་རེག་པ་དང་། །དྲི་དང་ཆོས་དག་འབའ་ཞིག་སྟེ། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་དང་། །སྨིག་རྒྱུ་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་ཡིན། །སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟ་ བུ་དང་། །གཟུགས་བརྙན་འདྲ་བ་དེ་དག་ལ། །སྡུག་པ་དང་ནི་མི་སྡུག་པ། །འབྱུང་བར་ཡང་ནི་ག་ལ་འགྱུར། །གང་ལ་བརྟེན་ནས་སྡུག་པ་ཞེས། །གདགས་པར་བྱ་བ་མི་སྡུག་པ། །སྡུག་ལ་མི་ ལྟོས་ཡོད་མིན་པས། །དེ་ཕྱིར་སྡུག་པ་འཐད་མ་ཡིན། །གང་ལ་བརྟེན་ནས་མི་སྡུག་པར། །གདགས་པར་བྱ་བ་སྡུག་པ་ནི། །མི་སྡུག་མི་ལྟོས་ཡོད་མིན་པས། །དེ་ཕྱིར་མི་སྡུག་འཐད་མ་ཡིན། །སྡུག་ པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །མི་སྡུག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །ཞེ་སྡང་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་རྟག
【現代漢語翻譯】 ཞི། །ཞི་བ་འདི་ལ་ག་ལ་ཡོད། །（寂靜在哪裡？），གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཡོད་ཅེས། །（誰是如來？），འཛིན་པ་སྟུག་པོ་བཟུང་གྱུར་པ། །（緊抓濃厚執著之人），དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་པ་ལ། །（對於涅槃），མེད་ཅེས་རྣམ་རྟོག་རྟོག་པར་བྱེད། །（會妄加分別說『無』）。 རང་བཞིན་གྱིས་ནི་སྟོང་དེ་ལ། །（自性本空），སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་འདས་ནས་ནི། །（佛陀涅槃后），ཡོད་དོ་ཞེའམ་མེད་དོ་ཞེས། །（說『有』或『無』），བསམ་པ་འཐད་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །（皆不合理）。 གང་དག་སངས་རྒྱས་སྤྲོས་འདས་ཤིང་། །（若有人于佛陀離戲后），ཟད་པ་མེད་ལ་སྤྲོས་བྱེད་པ། །（于無盡中作戲論），སྤྲོས་པས་ཉམས་པ་དེ་ཀུན་གྱིས། །（所有為戲論所蔽者），དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་མི་འགྱུར། །（皆不能見如來）。 དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་གང་། །（如來之自性），དེ་ནི་འགྲོ་འདིའི་རང་བཞིན་ཡིན། །（即是眾生之自性），དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རང་བཞིན་མེད། །（如來無自性），འགྲོ་བ་འདི་ཡི་རང་བཞིན་མེད། །（眾生亦無自性）。 དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་གཉིས་པའོ།།（《如來觀察品》第二十二竟） ༄། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་གསུམ་པ།（《顛倒觀察品》第二十三） འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་རྣམས། །（貪、嗔、癡），ཀུན་ཏུ་རྟོག་ལས་འབྱུང་བར་གསུངས། །（皆由分別生），སྡུག་དང་མི་སྡུག་ཕྱིན་ཅི་ལོག །（凈與不凈之顛倒），བརྟེན་པ་ཉིད་ལས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་། །（皆由依待而生）。 གང་དག་སྡུག་དང་མི་སྡུག་དང་། །（若凈與不凈），ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བརྟེན་འབྱུང་བ། །（由顛倒依待而生），དེ་དག་རང་བཞིན་ལས་མེད་དེ། །（則彼等無自性），དེ་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཡང་དག་མེད། །（故煩惱亦非真）。 བདག་གི་ཡོད་ཉིད་མེད་ཉིད་ནི། །（我之有或無），ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་གྲུབ་པ་མེད། །（皆無成立），དེ་མེད་ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱི་ནི། །（若我既無），ཡོད་ཉིད་མེད་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། །（煩惱之有無又如何成立？）。 ཉོན་མོངས་དེ་དག་གང་གི་ཡིན། །（彼等煩惱屬於誰？），དེ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །（彼亦無成立），འགའ་མེད་པར་ནི་གང་གི་ཡང་། །（若無有者），ཉོན་མོངས་པ་དག་ཡོད་མ་ཡིན། །（煩惱亦不存在）。 རང་ལུས་ལྟ་བཞིན་ཉོན་མོངས་རྣམས། །（如自身一般，煩惱），ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་རྣམ་ལྔར་མེད། །（于有煩惱者，以五種方式皆不存在），རང་ལུས་ལྟ་བཞིན་ཉོན་མོངས་ཅན། །（如自身一般，有煩惱者），ཉོན་མོངས་པ་ལ་རྣམ་ལྔར་མེད། །（于煩惱，以五種方式皆不存在）。 སྡུག་དང་མི་སྡུག་ཕྱིན་ཅི་ལོག །（凈與不凈之顛倒），རང་བཞིན་ལས་ནི་ཡོད་མིན་ན། །（若非自性有），སྡུག་དང་མི་སྡུག་ཕྱིན་ཅི་ལོག །（凈與不凈之顛倒），བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་གང་དག་ཡིན། །（所依之煩惱又是什麼？）。 གཟུགས་སྒྲ་རོ་དང་རེག་པ་དང་། །（色、聲、味、觸），དྲི་དང་ཆོས་དག་རྣམ་དྲུག་ནི། །（香與法，此六者），གཞི་སྟེ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་དང་། །（被認為是貪、嗔），གཏི་མུག་གི་ནི་ཡིན་པར་བརྟགས། །（癡之所依）。 གཟུགས་སྒྲ་རོ་དང་རེག་པ་དང་། །（色、聲、味、觸），དྲི་དང་ཆོས་དག་འབའ་ཞིག་སྟེ། །（香與法，此六者），དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་དང་། །（如乾闥婆城），སྨིག་རྒྱུ་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་ཡིན། །（如陽焰、夢境）。 སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟ་བུ་དང་། །（如幻化之人），གཟུགས་བརྙན་འདྲ་བ་དེ་དག་ལ། །（如影像，于彼等），སྡུག་པ་དང་ནི་མི་སྡུག་པ། །（凈與不凈），འབྱུང་བར་ཡང་ནི་ག་ལ་འགྱུར། །（又如何能生起？）。 གང་ལ་བརྟེན་ནས་སྡུག་པ་ཞེས། །（所依之凈），གདགས་པར་བྱ་བ་མི་སྡུག་པ། །（即是不凈），སྡུག་ལ་མི་ལྟོས་ཡོད་མིན་པས། །（若不依于凈，則不凈不存在），དེ་ཕྱིར་སྡུག་པ་འཐད་མ་ཡིན། །（故凈不合理）。 གང་ལ་བརྟེན་ནས་མི་སྡུག་པར། །（所依之不凈），གདགས་པར་བྱ་བ་སྡུག་པ་ནི། །（即是凈），མི་སྡུག་མི་ལྟོས་ཡོད་མིན་པས། །（若不依于不凈，則凈不存在），དེ་ཕྱིར་མི་སྡུག་འཐད་མ་ཡིན། །（故不凈不合理）。 སྡུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །（若凈不存在），འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །（貪又如何存在？），མི་སྡུག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །（若不凈不存在），ཞེ་སྡང་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །（嗔又如何存在？）。 གལ་ཏེ་མི་རྟག་རྟག（如果無常是常）
【English Translation】 Where is peace to be found? Who is the Tathagata? Those who cling tightly to dense attachments Will conceptually think that Nirvana Is 'non-existent'. In that which is empty by nature, After the Buddha has passed into Nirvana, To think 'it exists' or 'it does not exist' Is not reasonable. Those who make elaborations about the Buddha who has passed beyond elaborations, Those who make elaborations on the inexhaustible, All those who are obscured by elaborations Will not see the Tathagata. Whatever is the nature of the Tathagata, That is the nature of this world. The Tathagata has no nature. This world has no nature. This is called 'Examination of the Tathagata', the twenty-second chapter. Thus ends the twenty-second chapter. Examination of Reversals, the twenty-third chapter. Attachment, hatred, and delusion Are said to arise from pervasive conceptualization. Attractiveness, unattractiveness, and reversals All arise from dependence. Those who say that attractiveness and unattractiveness Arise dependently from reversals, Those do not exist by their own nature; Therefore, afflictions are not truly existent. The existence or non-existence of a self Is not established in any way. If that does not exist, then how Can the existence or non-existence of afflictions be established? Whose are those afflictions? That is also not established as existent. Without someone, whose Afflictions would there be? Like one's own body, afflictions Do not exist in five ways in the afflicted one. Like one's own body, the afflicted one Does not exist in five ways in the afflictions. Attractiveness, unattractiveness, and reversals, If they do not exist by their own nature, Then what are the afflictions That depend on attractiveness, unattractiveness, and reversals? Forms, sounds, tastes, and tactile sensations, Smells and phenomena, these six, Are considered to be the basis For attachment, hatred, and delusion. Forms, sounds, tastes, and tactile sensations, Smells and phenomena alone, Are like a city of gandharvas, Like mirages and dreams. Like a magical illusion of a person, Like reflections, in those How could attractiveness And unattractiveness arise? That on which attractiveness Is predicated, unattractiveness, Since it does not exist without depending on attractiveness, Therefore, attractiveness is not reasonable. That on which unattractiveness Is predicated, attractiveness, Since it does not exist without depending on unattractiveness, Therefore, unattractiveness is not reasonable. If attractiveness does not exist, How could attachment exist? If unattractiveness does not exist, How could hatred exist? If impermanence were permanent
་པ་ཞེས། །དེ་ལྟར་འཛིན་པ་ལོག་ཡིན་ ན། །སྟོང་ལ་མི་རྟག་ཡོད་མིན་པས། །འཛིན་པ་ཇི་ལྟར་ལོག་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་རྟག་གོ་ཞེས། །དེ་ལྟར་འཛིན་པ་ལོག་ཡིན་ན། །སྟོང་ལ་མི་རྟག་པའོ་ཞེས། །འཛིན་པའང་ཇི་ལྟར་ལོག་ མ་ཡིན། །གང་གིས་འཛིན་དང་འཛིན་གང་དང་། །འཛིན་པ་པོ་དང་གང་གཟུང་བ། །ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་འཛིན་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ལོག་པའམ་ཡང་དག་ཉིད་དུ་ནི། །འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ། 1-723 གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་ཅིང་། །གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཡོད། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་མི་སྲིད་དེ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་ལ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་མི་ སྲིད་དེ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་བཞིན་ལ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་མི་སྲིད་དེ། །གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྲིད་པ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་དཔྱོད། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་མ་སྐྱེས་ན། །ཇི་ལྟ་བུར་ ན་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་སྐྱེ་མེད་ན། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅན་ག་ལ་ཡོད། །དངོས་པོ་བདག་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། །གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཉིད་མ་ཡིན། །བདག་དང་གཞན་ལས་ཀྱང་མིན་ན། །ཕྱིན་ ཅི་ལོག་ཅན་ག་ལ་ཡོད། །གལ་ཏེ་བདག་དང་གཙང་བ་དང་། །རྟག་དང་བདེ་བ་ཡོད་ན་ནི། །བདག་དང་གཙང་དང་རྟག་པ་དང་། །བདེ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་བདག་དང་གཙང་བ་ དང་། །རྟག་དང་བདེ་བ་མེད་ན་ནི། །བདག་མེད་མི་གཙང་མི་རྟག་དང་། །སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འགགས་པས། །མ་རིག་པ་ནི་འགག་པར་འགྱུར། །མ་རིག་འགགས་པར་ གྱུར་ན་ནི། །འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་འགག་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ལ་ལའི་ཉོན་མོངས་པ། །གང་དག་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་སྤོང་བར་འགྱུར། །ཡོད་པ་སུ་ཞིག་སྤོང་བར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ལ་ལའི་ཉོན་མོངས་པ། ། 1-724 གང་དག་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་ན། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་སྤོང་བར་འགྱུར། །མེད་པ་སུ་ཞིག་སྤོང་བར་བྱེད། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་གསུམ་པའོ།། ༈ །། ༄། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་བཞི་པ། གལ་ ཏེ་འདི་དག་ཀུན་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས། །ཁྱོད་ལ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མེད་པས། །ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྤོང་བ་ དང་། །སྒོམ་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་དག །འཐད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། །འབྲས་བུ་བཞི་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །འབྲས་བུ་མེད་ན་འབྲས་གནས་མེད། །ཞུགས་པ་དག་ཀྱང་ ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་བརྒྱད། །དེ་དག་མེད་ན་དགེ་འདུན་མེད། །འཕགས་པའི་བདེན་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཡོད་མིན་ན། །ས
【現代漢語翻譯】 如果像這樣執著，就是顛倒的， 如果空性中沒有無常， 那麼執著怎麼會是顛倒的呢？ 如果認為無常是常， 像這樣執著是顛倒的， 那麼認為空性是無常， 這樣的執著怎麼不是顛倒的呢？ 以什麼執著，執著什麼， 執著者和所執著的， 一切都寂滅， 因此執著是不存在的。 無論是顛倒還是正直， 執著都是不存在的， 1-723 對於什麼有顛倒， 對於什麼沒有顛倒？ 對於已經顛倒的， 不可能有顛倒， 對於沒有顛倒的， 不可能有顛倒， 對於正在顛倒的， 不可能有顛倒， 對於什麼有顛倒的可能性， 自己要好好地觀察。 如果顛倒沒有產生， 怎麼會存在呢？ 如果顛倒沒有生起， 哪裡會有顛倒者呢？ 事物不是從自身產生， 也不是從他者產生， 也不是從自身和他者產生， 哪裡會有顛倒者呢？ 如果我、清凈、 常和樂存在， 那麼我、清凈、常和樂， 就不是顛倒。 如果我、清凈、 常和樂不存在， 那麼無我、不凈、無常和， 痛苦也是不存在的。 這樣，由於顛倒的止息， 無明也會止息。 無明止息了， 行等也會止息。 如果某些煩惱， 是自性存在的， 怎麼能斷除呢？ 誰會去斷除存在的呢？ 如果某些煩惱， 1-724 不是自性存在的， 怎麼能斷除呢？ 誰會去斷除不存在的呢？ 名為顛倒觀察，即第二十三品。 ༈ །། ༄། །名為聖諦觀察，即第二十四品。 如果這些都是空性， 就沒有生起，也沒有滅亡。 那麼，四聖諦， 對你來說就不存在了。 由於沒有四聖諦， 遍知、斷除、 修習和現證， 就不可能成立。 由於這些不存在， 四果也不存在。 沒有果，就沒有果位。 入流等也不存在。 如果八種補特伽羅（梵文：Pudgala，人）， 不存在，僧伽（梵文：Saṃgha，僧團）就不存在。 由於沒有聖諦， 正法也不存在。 如果法和僧伽不存在， 佛陀也不存在。
【English Translation】 If one clings in that way, it is inverted, If there is no impermanence in emptiness, Then how is clinging inverted? If one thinks that impermanence is permanent, Clinging in that way is inverted, Then how is thinking that emptiness is impermanent Not inverted? With what does one cling, what does one cling to, The clinger and what is clung to, All are pacified, Therefore, clinging does not exist. Whether inverted or correct, Clinging does not exist, 1-723 For what is there inversion, For what is there no inversion? For what has become inverted, Inversion is not possible, For what has not become inverted, Inversion is not possible, For what is becoming inverted, Inversion is not possible, For what is there a possibility of inversion, One should examine oneself well. If inversions have not arisen, How can they exist? If inversions have not arisen, Where are the inverters? Things do not arise from themselves, Nor do they arise from others, Nor do they arise from both self and others, Where are the inverters? If self, purity, Permanence, and happiness exist, Then self, purity, permanence, and happiness, Are not inverted. If self, purity, Permanence, and happiness do not exist, Then no-self, impurity, impermanence, and, Suffering also do not exist. Thus, due to the cessation of inversions, Ignorance will also cease. When ignorance has ceased, Actions and so on will also cease. If some afflictions, Are inherently existent, How can they be abandoned? Who would abandon what exists? If some afflictions, 1-724 Are not inherently existent, How can they be abandoned? Who would abandon what does not exist? This is called the Examination of Inversions, the Twenty-third Chapter. ༈ །། ༄། །This is called the Examination of the Noble Truths, the Twenty-fourth Chapter. If all these are emptiness, There is no arising and no ceasing. Then, the Four Noble Truths, Would not exist for you. Since there are no Four Noble Truths, Complete knowledge, abandonment, Cultivation, and realization, Would not be possible. Since these do not exist, The Four Fruits also do not exist. If there is no fruit, there is no fruit-holder. The Stream-enterers also do not exist. If the eight types of individuals (Sanskrit: Pudgala, person), Do not exist, the Sangha (Sanskrit: Saṃgha, community) does not exist. Since there are no Noble Truths, The Holy Dharma also does not exist. If the Dharma and Sangha do not exist, The Buddha also does not exist.
ངས་རྒྱས་ ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། །དེ་སྐད་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་ན། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་གནོད་པ་ནི། །བྱེད་ཅིང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཆོས་ཉིད་དང་། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཐ་སྙད་ནི། ། ཀུན་ལའང་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན། །དེ་ལ་བཤད་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །སྟོང་ཉིད་དགོས་དང་སྟོང་ཉིད་དང་། །སྟོང་ཉིད་དོན་ནི་མ་རྟོགས་པས། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གནོད་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། ། 1-725 བདེན་པ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང་། །དམ་པའི་དོན་གྱི་བདེན་པའོ། །གང་དག་བདེན་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི། །རྣམ་དབྱེ་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ ནི། །ཟབ་མོའི་དེ་ཉིད་རྣམ་མི་ཤེས། །ཐ་སྙད་ལ་ནི་མ་བརྟེན་པར། །དམ་པའི་དོན་ནི་བསྟན་མི་ནུས། །དམ་པའི་དོན་ནི་མ་རྟོགས་པར། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ བལྟ་ཉེས་ན། །ཤེས་རབ་ཆུང་རྣམས་ཕུང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་སྦྲུལ་ལ་གཟུང་ཉེས་དང་། །རིག་སྔགས་ཉེས་པར་བསྒྲུབས་པ་བཞིན། །དེ་ཕྱིར་ཞན་པས་ཆོས་འདི་ཡི། །གཏིང་རྟོགས་དཀའ་བར་མཁྱེན་གྱུར་ནས། །ཐུབ་པའི་ ཐུགས་ནི་ཆོས་བསྟན་ལས། །རབ་ཏུ་ལོག་པར་གྱུར་པ་ཡིན། །སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི། །སྟོང་ལ་འཐད་པ་མ་ཡིན་པས། །ཁྱོད་ནི་སྟོང་ཉིད་སྤོང་བྱེད་པ། །གང་དེ་ང་ལ་མི་འཐད་དོ། ། གང་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་རུང་བར་འགྱུར། །གང་ལ་སྟོང་ཉིད་མི་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་རུང་མི་འགྱུར། །ཁྱོད་ནི་རང་གི་སྐྱོན་རྣམས་ནི། །ང་ལ་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་ བྱེད་པ། །རྟ་ལ་མངོན་པར་ཞོན་བཞིན་དུ། །རྟ་ཉིད་བརྗེད་པར་གྱུར་པ་བཞིན། །གལ་ཏེ་དངོས་རྣམས་རང་བཞིན་ལས། །ཡོད་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བྱེད་ན། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དངོས་པོ་རྣམས། །རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པར་ཁྱོད་ལྟའོ། ། 1-726 འབྲས་བུ་དང་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དང་། །བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་དང་བྱ། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་འགག་པ་དང་། །འབྲས་བུ་ལ་ཡང་གནོད་པ་བྱེད། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་གང་། །དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ དུ་བཤད། །དེ་ནི་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་སྟེ། །དེ་ཉིད་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །གང་ཕྱིར་རྟེན་འབྱུང་མ་ཡིན་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་ པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་ཀུན་མི་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས། །ཁྱོད་ལ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མ་ཡིན་ན། །སྡུག་ བསྔལ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་གསུངས་པ་དེ། །རང་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །རང་བཞིན་ལས་ནི་ཡོད་ཡིན་ན། །ཅི་ཞིག་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་ཉིད་གནོད་བྱེད་ ལ། །ཀུན་འབྱུང་ཡོད་པ་མ་
【現代漢語翻譯】 『佛陀如何存在？』如果這樣宣說空性，就會對三寶（指佛、法、僧）造成損害，因為（你認為）行為和結果是存在的，非正法也是正法，世俗的名稱也會對一切造成損害。 對此的解釋是，你沒有理解空性的必要、空性以及空性的意義，因此才會造成這樣的損害。諸佛所宣說的法，完全依賴於兩種真諦：世俗諦和勝義諦。那些不區分這兩種真諦的人，就不能理解佛陀教法的深奧之處。 不依賴於名言，就無法宣說勝義諦；不理解勝義諦，就無法獲得涅槃。如果錯誤地看待空性，智慧淺薄的人就會毀滅，就像錯誤地抓住蛇，或者錯誤地修持咒語一樣。 因此，佛陀知道弱者難以理解此法的深奧之處，所以他的心從說法中退轉了。如果陷入過失，那是因為不符合空性。你拋棄空性，這對我來說是不合理的。 對於誰來說空性是合理的，那麼對他來說一切都是合理的；對於誰來說空性是不合理的，那麼對他來說一切都是不合理的。你把自己的過失完全轉嫁給我，就像騎在馬上卻忘記了馬一樣。 如果認為諸法從自性上存在，那麼這樣一來，諸法對你來說就是沒有原因和條件的。果和因，作者和行為，生和滅，以及果，都會受到損害。 凡是緣起法，就被說是空性。它也是依待而安立的，這就是中道。因為沒有不依賴緣起法的法，所以也沒有不空性的法。 如果這一切都不空，就不會有生起和毀滅。那麼，對你來說，四聖諦也會變成沒有意義的。如果不是緣起，哪裡會有痛苦？所說的無常和痛苦，不是自性上存在的。如果從自性上存在，又有什麼會生起呢？因此，對於損害空性的人來說，就不會有生起……
【English Translation】 'How does the Buddha exist?' If you speak of emptiness in this way, it harms the Three Jewels (Buddha, Dharma, Sangha), because (you think) actions and results exist, non-dharma is also dharma, and worldly terms harm everything. The explanation for this is that you have not understood the need for emptiness, emptiness itself, and the meaning of emptiness, and therefore you cause such harm. The Dharma taught by the Buddhas relies entirely on two truths: the conventional truth and the ultimate truth. Those who do not distinguish between these two truths cannot understand the profoundness of the Buddha's teachings. Without relying on terminology, the ultimate truth cannot be taught; without understanding the ultimate truth, nirvana cannot be attained. If emptiness is viewed incorrectly, those with little wisdom will be destroyed, just like grabbing a snake incorrectly or practicing mantras incorrectly. Therefore, the Buddha knew that it was difficult for the weak to understand the depth of this Dharma, so his mind turned away from teaching it. If you fall into error, it is because it does not conform to emptiness. You abandon emptiness, which is unreasonable to me. For whom emptiness is reasonable, then everything is reasonable for him; for whom emptiness is unreasonable, then everything is unreasonable for him. You completely transfer your faults to me, like riding a horse but forgetting the horse itself. If you believe that things exist from their own nature, then in that case, things for you are without cause and condition. Result and cause, agent and action, birth and death, and also the result, will be harmed. Whatever is dependently originated is said to be emptiness. It is also established in dependence, and that is the Middle Way. Because there is no dharma that does not depend on dependent origination, therefore there is no dharma that is not empty. If all this is not empty, there will be no arising and no destruction. Then, for you, the Four Noble Truths will also become meaningless. If it is not dependent origination, where will there be suffering? The impermanence and suffering that are spoken of do not exist in their own nature. If it exists from its own nature, what will arise? Therefore, for those who harm emptiness, there will be no arising...
ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན། །འགོག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ཡོངས་གནས་ཕྱིར། །འགོག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན། །ལམ་ལ་རང་བཞིན་ ཡོད་ན་ནི། །སྒོམ་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ལམ་དེ་བསྒོམ་བྱ་ན། །ཁྱོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་དང་། །འགོག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །ལམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ནི། ། 1-727 གང་ཞིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་འདོད། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ན། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོངས་ཤེས་འགྱུར། །རང་བཞིན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནམ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཁྱོད་ ཉིད་ཀྱི། །སྤང་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་དང་། །བསྒོམ་དང་འབྲས་བུ་བཞི་དག་ཀྱང་། །ཡོངས་ཤེས་བཞིན་དུ་མི་རུང་ངོ་། །རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིས། །འབྲས་བུ་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །ཐོབ་པ་མིན་ པ་གང་ཡིན་དེ། །ཇི་ལྟར་འཐོབ་པར་ནུས་པར་འགྱུར། །འབྲས་བུ་མེད་ན་འབྲས་གནས་མེད། །ཞུགས་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་བརྒྱད། །དེ་དག་མེད་ན་དགེ་འདུན་མེད། །འཕགས་ པའི་བདེན་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཡོད་མིན་ན། །སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཁྱོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ལ། །མ་བརྟེན་པར་ཡང་ཐལ་བར་ འགྱུར། །ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སངས་རྒྱས་ལ། །མ་བརྟེན་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཁྱོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །སངས་རྒྱས་མིན་པ་གང་ཡིན་དེས། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར། །བརྩལ་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ ཐོབ་མི་འགྱུར། །འགའ་ཡང་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་པ། །ནམ་ཡང་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །མི་སྟོང་བ་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ། །རང་བཞིན་ལ་ནི་བྱ་བ་མེད། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་མེད་པར་ཡང་། །འབྲས་བུ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར། ། 1-728 ཆོས་དང་ཆོས་མིན་རྒྱུས་བྱུང་བའི། །འབྲས་བུ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་རྒྱུས་བྱུང་བའི། །འབྲས་བུ་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་ཡོད། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ལས་བྱུང་བའི། །འབྲས་བུ་ཅི་ཕྱིར་སྟོང་ མ་ཡིན། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡི། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནོད་བྱེད་གང་། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཐ་སྙད་ནི། །ཀུན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནོད་བྱེད་ན། །བྱ་བ་ཅི་ ཡང་མེད་འགྱུར་ཞིང་། །རྩོམ་པ་མེད་པ་བྱ་བར་འགྱུར། །མི་བྱེད་པ་ཡང་བྱེད་པོར་འགྱུར། །རང་བཞིན་ཡོད་ན་འགྲོ་བ་རྣམས། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་དང་། །ཐེར་ཟུག་ཏུ་ནི་གནས་འགྱུར་ཞིང་། །གནས་ སྐབས་སྣ་ཚོགས་བྲལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཡོད་མིན་ན། །མ་ཐོབ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་། །སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱེད་ལས་དང་ནི། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའང་མེད། །གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་ འབྱུང་། །མཐོང
【現代漢語翻譯】 如果是這樣，如果痛苦的自性存在，那麼止息（涅槃）就不可能存在。因為自性是普遍存在的，它會妨礙止息的實現。如果道具有自性，那麼修行就不合理。如果道是可以修行的，那麼你所說的自性就不存在。當痛苦和集（苦因）存在時，止息就不可能存在。那麼，誰會想要獲得道的痛苦止息呢？ 如果自性不是完全被瞭解的，那麼它怎麼可能被完全瞭解呢？自性不是恒常存在的嗎？同樣地，你的捨棄、顯現、修行和四果，也像完全瞭解一樣是不可能的。通過執持自性，如果不是通過自性獲得果，那麼怎麼可能獲得果呢？如果沒有果，就沒有果位，也沒有入流者。如果八種補特伽羅（人）不存在，那麼僧伽就不存在。因為沒有聖諦，所以正法也不存在。如果正法和僧伽不存在，那麼佛陀怎麼可能存在呢？ 你也會陷入不依賴佛陀而獲得菩提的謬論。你也會陷入不依賴菩提而有佛陀的謬論。你所說的自性，如果不是佛陀，那麼爲了菩提而修行，即使努力也不會獲得菩提。沒有任何事物是法或非法，也永遠不會造作任何事物。對於非空性，還能做什麼呢？自性是沒有作為的。如果沒有法和非法，你也會有果。如果法和非法產生果，那麼你不會有果。 如果法和非法產生果，那麼為什麼果不是空性的呢？對於緣起性空的道理，有什麼損害呢？世俗的名稱，會損害一切。如果損害了空性，那麼就不會有任何作為，沒有造作也會有作為，不作者也會成為作者。如果自性存在，那麼眾生就不會有生滅，會恒常存在，並且會脫離各種狀態。 如果空性不存在，那麼就不會有未得而得，不會有痛苦的止息，也不會有斷除一切煩惱。誰能見到緣起，誰就能...
【English Translation】 If it is so, if suffering exists by its own nature, then cessation (Nirvana) is impossible. Because self-nature is universally present, it hinders the attainment of cessation. If the path has self-nature, then cultivation is not reasonable. If the path is to be cultivated, then your so-called self-nature does not exist. When suffering and its origin (cause of suffering) exist, cessation is impossible. Then, who would want to attain the cessation of suffering of the path? If self-nature is not fully understood, then how can it be fully understood? Is self-nature not permanent? Similarly, your abandonment, manifestation, practice, and the four fruits are also impossible like complete understanding. By clinging to self-nature, if the fruit is not obtained through self-nature, then how can the fruit be obtained? If there is no fruit, there is no fruit-bearer, and there are no stream-enterers. If the eight types of individuals (persons) do not exist, then the Sangha does not exist. Because there are no noble truths, the Dharma does not exist. If the Dharma and Sangha do not exist, then how can the Buddha exist? You would also fall into the fallacy of attaining Bodhi without relying on the Buddha. You would also fall into the fallacy of having a Buddha without relying on Bodhi. Your so-called self-nature, if it is not the Buddha, then practicing for Bodhi, even with effort, will not attain Bodhi. Nothing is Dharma or non-Dharma, and nothing will ever be created. What can be done for non-emptiness? Self-nature has no action. If there is no Dharma and non-Dharma, you will also have fruit. If Dharma and non-Dharma produce fruit, then you will not have fruit. If Dharma and non-Dharma produce fruit, then why is the fruit not emptiness? What harm is there to the doctrine of dependent origination and emptiness? Worldly names harm everything. If emptiness is harmed, then there will be no action, there will be action without creation, and the non-actor will become the actor. If self-nature exists, then beings will not have birth and death, will exist permanently, and will be free from various states. If emptiness does not exist, then there will be no attainment of what has not been attained, no cessation of suffering, and no abandonment of all afflictions. Whoever sees dependent origination, whoever...
་བ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་། །ཀུན་འབྱུང་དང་ནི་འགོག་པ་དང་། །ལམ་ཉིད་དེ་དག་མཐོང་བ་ཡིན། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་བཞི་པའོ།། ༈ །། ༄། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། གལ་ཏེ་འདི་དག་ཀུན་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད། །གང་ཞིག་སྤོང་དང་འགགས་པ་ལས། །མྱ་ངན་འདའ་བར་འགྱུར་བར་འདོད། །གལ་ཏེ་འདི་ཀུན་མི་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད། ། 1-729 གང་ཞིག་སྤོང་དང་འགགས་པ་ལས། །མྱ་ངན་འདའ་བར་འགྱུར་བར་འདོད། །སྤངས་པ་མེད་པ་ཐོབ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་ པར་བརྗོད། །རེ་ཞིག་མྱ་ངན་འདས་དངོས་མིན། །རྒ་ཤིའི་མཚན་ཉིད་ཐལ་བར་འགྱུར། །རྒ་དང་འཆི་བ་མེད་པ་ཡི། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་དངོས་ན། །མྱ་ངན་འདས་ པ་འདུས་བྱས་འགྱུར། །དངོས་པོ་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པ། །འགའ་ཡང་གང་ན་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་དངོས་ན། །ཇི་ལྟར་མྱང་འདས་དེ་བརྟེན་མིན། །དངོས་པོ་བརྟེན་ནས་མ་ཡིན་པ། །འགའ་ ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་དངོས་མིན། །དངོས་མེད་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར། །གང་ལ་མྱ་ངན་འདས་དངོས་མིན། །དེ་ལ་དངོས་མེད་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་དངོས་ མིན། །ཇི་ལྟར་མྱང་འདས་དེ་བརྟེན་མིན། །གང་ཞིག་བརྟེན་ནས་མ་ཡིན་པའི། །དངོས་མེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོང་བ་དང་ནི་འགྲོ་བའི་དངོས། །བརྟེན་ཏམ་རྒྱུར་བྱས་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་བརྟེན་མིན་ རྒྱུར་བྱས་མིན། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཡིན་པར་བསྟན། །འབྱུང་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག །སྤང་བར་སྟོན་པས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ཕྱིར་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དངོས་མིན་དངོས་མེད་མིན་པར་རིགས། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། ། 1-730 དངོས་དང་དངོས་མེད་གཉིས་ཡིན་ན། །དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག །ཐལ་བར་འགྱུར་ན་དེ་མི་རིགས། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དངོས་དང་དངོས་མེད་གཉིས་ཡིན་ན། །མྱ་ངན་འདས་པ་མ་ བརྟེན་མིན། །དེ་གཉིས་བརྟེན་ནས་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དངོས་དབང་དངོས་མེད་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །མྱ་ངན་འདས་པ་འདུས་མ་བྱས། །དངོས་དང་དངོས་མེད་འདུས་བྱས་ཡིན། །ཇི་ལྟར་མྱ་ ངན་འདས་པ་ལ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་གཉིས་ཡོད་དེ། །དེ་གཉིས་གཅིག་ལ་ཡོད་མིན་ཏེ། །སྣང་བ་དང་ནི་མུན་པ་བཞིན། །དངོས་མིན་དངོས་པོ་མེད་མིན་པ། །མྱ་ངན་འདས་པར་གང་སྟོན་པ། །དངོས་ པོ་མེད་དང་དངོས་པོ་དག །གྲུབ་ན་དེ་ནི་གྲུབ་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དངོས་མིན་དངོས་པོ་མེད་མིན་ན། །དངོས་མིན་དངོས་པོ་མེད་མིན་ཞེས། །གང་ཞིག་གིས་ནི་དེ་མངོན་ བྱེད། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་
【現代漢語翻譯】 痛苦，以及， 集起，以及，止滅，以及， 道，即是見到這些。 名為『聖諦觀察』，即第二十四品。 涅槃觀察，即第二十五品。 如果這些全部是空性， 就沒有產生，也沒有毀滅。 從捨棄和止息中， 如何認為能達到涅槃？ 如果這些全部不是空性， 就沒有產生，也沒有毀滅。 從捨棄和止息中， 如何認為能達到涅槃？ 沒有捨棄，沒有獲得， 沒有斷滅，沒有常恒， 沒有止息，沒有產生， 那被稱為涅槃。 暫且，涅槃不是實有， 否則，就成了衰老和死亡的特徵。 沒有衰老和死亡的， 實物是不存在的。 如果涅槃是實有， 涅槃就成了有為法。 不是有為法的實物， 任何地方都不存在。 如果涅槃是實有， 涅槃怎麼會不是依賴的呢？ 不是依賴的實物， 任何東西都不存在。 如果涅槃不是實有， 非實有怎麼可能成立呢？ 對於不是涅槃實有的， 對於它，非實有是不存在的。 如果涅槃不是實有， 涅槃怎麼會不是依賴的呢？ 不是依賴的， 非實有是不存在的。 到來和離去的實物， 無論是依賴還是作為原因的， 那不是依賴，也不是作為原因的， 被指出是涅槃。 產生和毀滅， 通過展示捨棄而被宣說。 因此，涅槃， 可以理解為既不是實有也不是非實有。 如果涅槃， 是實有和非實有二者， 實有和非實有， 如果成為過失，那是不合理的。 如果涅槃， 是實有和非實有二者， 涅槃不是不依賴的， 因為那二者是依賴的。 涅槃怎麼會， 是實有和非實有二者呢？ 涅槃不是有為法， 實有和非實有是有為法。 涅槃怎麼會， 有實有和非實有二者呢？ 那二者不可能存在於一個事物上， 就像光明和黑暗一樣。 不是實有，也不是非實有， 誰指出那是涅槃？ 如果實有和非實有， 成立，那它就成立了。 如果涅槃， 不是實有，也不是非實有， 不是實有，也不是非實有， 誰來顯現它呢？ 世尊，涅槃……
【English Translation】 Suffering, and, Arising, and, Cessation, and, The path, that is seeing these. Named 'Examination of the Noble Truths,' which is the twenty-fourth chapter. Examination of Nirvana, which is the twenty-fifth chapter. If all these are emptiness, There is no arising, and no destruction. From abandonment and cessation, How do you think one attains Nirvana? If all these are not emptiness, There is no arising, and no destruction. From abandonment and cessation, How do you think one attains Nirvana? No abandonment, no attainment, No annihilation, no permanence, No cessation, no arising, That is called Nirvana. For the moment, Nirvana is not real, Otherwise, it would become the characteristic of aging and death. Without aging and death, A real thing does not exist. If Nirvana is real, Nirvana becomes conditioned. A real thing that is not conditioned, Does not exist anywhere. If Nirvana is real, How can Nirvana not be dependent? A real thing that is not dependent, Does not exist at all. If Nirvana is not real, How can the unreal be established? For that which is not real Nirvana, For it, the unreal does not exist. If Nirvana is not real, How can Nirvana not be dependent? That which is not dependent, The unreal does not exist. The real things of coming and going, Whether dependent or caused, That is not dependent, nor caused, Is shown to be Nirvana. Arising and destruction, Are declared by showing abandonment. Therefore, Nirvana, Can be understood as neither real nor unreal. If Nirvana, Is both real and unreal, Real and unreal, If it becomes a fault, that is unreasonable. If Nirvana, Is both real and unreal, Nirvana is not independent, Because those two are dependent. How can Nirvana, Be both real and unreal? Nirvana is not unconditioned, Real and unreal are conditioned. How can Nirvana, Have both real and unreal? Those two cannot exist in one thing, Like light and darkness. Not real, nor unreal, Who points out that as Nirvana? If real and unreal, Are established, then it is established. If Nirvana, Is neither real nor unreal, Neither real nor unreal, Who will manifest it? Bhagavan, Nirvana...
གྱུར་ནས། །ཡོད་པར་མི་མངོན་དེ་བཞིན་དུ། །མེད་དོ་ཞེ་འམ་གཉིས་པ་དང་། །གིས་མིན་ཞེས་ཀྱང་མི་མངོན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་བཞུགས་པར་གྱུར་ན་ཡང་། །ཡོད་པར་མི་མངོན་ དེ་བཞིན་དུ། །མེད་དོ་ཞེ་འམ་གཉིས་ཀ་དང་། །གཉིས་མིན་ཞེས་ཀྱང་མི་མངོན་ནོ། །འཁོར་བ་མྱ་ངན་འདས་པ་ལས། །ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །མྱ་ངན་འདས་པ་འཁོར་བ་ལས། །ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། ། 1-731 མྱ་ངན་འདས་མཐའ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་འཁོར་བའི་མཐའ་ཡིན་ཏེ། །དེ་གཉིས་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ནི། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའང་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་འདས་ཕན་ཆད་མཐའ་སོགས་དང་། །རྟག་ལ་སོགས་པར་ལྟ་ བ་དག །མྱ་ངན་འདས་དང་ཕྱི་མཐའ་དང་། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ལ། །མཐའ་ཡོད་ཅི་ཞིག་མཐའ་མེད་ཅི། །མཐའ་དང་མཐའ་མེད་ཅི་ཞིག་ཡིན། །མཐའ་དང་མཐའ་ མེད་མིན་པ་ཅི། །དེ་ཉིད་ཅི་ཞིག་གཞན་ཅི་ཡིན། །རྟག་པ་ཅི་ཞིག་མི་རྟག་ཅི། །རྟག་དང་མི་རྟག་གཉིས་ཀ་ཅི། །གཉིས་པ་མིན་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན། །དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེར་ཞི་ཞིང་། །སྤྲོས་ པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་གང་དུ་ཡང་། །སུ་ལའང་ཆོས་འགའ་མ་བསྟན་ཏོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་ལྔ་པའོ།། ༈ །། ༄། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་དྲུག་པ། མ་རིག་བསྒྲིབས་པས་ཡང་སྲིད་ཕྱིར། །འདུ་བྱེད་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དག །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་གང་ཡིན་པའི། །ལས་དེ་དག་གིས་འགྲོ་བར་འགྲོ །འདུ་བྱེད་རྐྱེན་ཅན་རྣམ་པར་ཤེས། །འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་འཇུག་ པར་འགྱུར། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞུགས་འགྱུར་ན། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་ཆགས་པར་འགྱུར། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་ཆགས་གྱུར་ན། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །རིག་པ་ཡང་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར། ། 1-732 མིང་དང་གཟུགས་དང་དྲན་བྱེད་ལ། །བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། །དེ་ལྟར་མིང་དང་གཟུགས་བརྟེན་ནས། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །མིག་དང་གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས། །གསུམ་པོ་འདུས་པ་གང་ ཡིན་པ། །དེ་ནི་རེག་པའོ་རེག་དེ་ལས། །ཚོར་བ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་སྟེ། །ཚོར་བའི་དོན་དུ་སྲེད་པར་འགྱུར། །སྲེད་པར་གྱུར་ན་ཉེ་བར་ལེན། །རྣམ་པ་བཞི་ པོ་ཉེར་ལེན་འགྱུར། །ཉེར་ལེན་ཡོད་ན་ལེན་པ་པོའི། །སྲིད་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་མེད་ན། །གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ་སྲིད་མི་འགྱུར། །སྲིད་པ་དེ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ། །སྲིད་ པ་ལས་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །རྒ་ཤི་དང་ནི་མྱ་ངན་དང་། །སྨྲེ་སྔགས་འདོན་བཅས་སྡུག་བསྔལ་དང་། །ཡིད་མི་བདེ་དང་འཁྲུག་པ་རྣམས། །དེ་དག་སྐྱེ་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་།
【現代漢語翻譯】 轉變之後，就像存在卻不顯現一樣，不能說『不存在』或『兩者』，也不能說『兩者都不是』。 世尊即使安住，就像存在卻不顯現一樣，也不能說『不存在』或『兩者』，也不能說『兩者都不是』。 輪迴與涅槃之間，沒有任何細微的差別。涅槃與輪迴之間，沒有任何細微的差別。 涅槃的終點在哪裡，那就是輪迴的終點。這兩者之間，即使是最細微的差別也不存在。 凡是執著于已逝的終點等，以及常等見解，都是依賴於涅槃、后際和前際。 對於萬法皆空的境界，哪裡有什麼有邊、無邊？哪裡有什麼有邊和無邊？哪裡又有什麼非有邊非無邊？ 哪裡有什麼『彼』和『此』？哪裡有什麼常和無常？哪裡有什麼常與無常兩者？哪裡又有什麼非兩者？ 一切所緣都寂滅，一切戲論都寂滅、寂靜。佛陀對任何人，在任何地方，都沒有宣說過任何法。 《涅槃品》——第二十五品 《十二緣起品》——第二十六品 由於無明遮蔽而再次投生，三種行（身行、語行、意行）顯現。無論造作何種行，都將因此而流轉于輪迴。 行是識的緣，使識進入各種生命形式。識一旦進入，名色（精神和物質現象）便會形成。 名色一旦形成，六處（眼、耳、鼻、舌、身、意）便會產生。依賴於六處，正確的覺知也會產生。 依賴於名色和能憶念者，才會有出生。因此，依賴於名色，識才會產生。 眼、色和識，這三者的聚合，就是觸。從觸產生各種感受。 感受是愛的緣，爲了感受而產生愛。一旦產生愛，就會產生執取，四種執取（欲取、見取、戒禁取、我語取）便會顯現。 如果存在執取，那麼執取者的有（生命存在）就會強烈地產生。如果沒有執取，就會解脫，不會再有有。 這個有也是五蘊。從有產生生。老、死、悲傷、哀號以及痛苦、憂惱和煩亂，這些都從生而產生。
【English Translation】 After transformation, just like existing but not appearing, one cannot say 'does not exist' or 'both', nor can one say 'neither of the two'. Even if the Bhagavan abides, just like existing but not appearing, one cannot say 'does not exist' or 'both', nor can one say 'neither of the two'. Between samsara and nirvana, there is not the slightest difference. Between nirvana and samsara, there is not the slightest difference. Wherever the end of nirvana is, that is the end of samsara. Between these two, not even the slightest difference exists. Whatever clings to the past end, etc., and views such as permanence, all rely on nirvana, the future end, and the past end. For the state where all phenomena are empty, where is there any limit or no limit? Where is there any limit and no limit? Where is there any neither limit nor no limit? Where is there any 'that' and 'this'? Where is there any permanence and impermanence? Where is there any both permanence and impermanence? Where is there any neither of the two? All objects of focus are pacified, all elaborations are pacified, peaceful. The Buddha has not taught any Dharma to anyone, anywhere. 《Nirvana Chapter》- Chapter Twenty-Five 《Chapter on the Twelve Nidanas》- Chapter Twenty-Six Due to ignorance obscuring, rebirth occurs, and the three actions (body, speech, and mind) manifest. Whatever action is performed, one will transmigrate through samsara because of it. Action is the condition for consciousness, causing consciousness to enter various life forms. Once consciousness enters, name and form (mental and material phenomena) are formed. Once name and form are formed, the six sense sources (eye, ear, nose, tongue, body, mind) arise. Dependent on the six sense sources, correct awareness also arises. Dependent on name and form and the one who remembers, birth occurs. Therefore, dependent on name and form, consciousness arises. Eye, form, and consciousness, the aggregation of these three, is contact. From contact, all feelings arise. Feeling is the condition for craving, craving arises for the sake of feeling. Once craving arises, grasping arises, the four types of grasping (sense-desire grasping, view grasping, ritual grasping, self-doctrine grasping) manifest. If grasping exists, then the existence (life) of the grasper will strongly arise. If there is no grasping, there will be liberation, and there will be no more existence. This existence is also the five aggregates. From existence, birth arises. Old age, death, sorrow, lamentation, along with suffering, distress, and turmoil, all arise from birth.
།དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་ ནི། །འབའ་ཞིག་པ་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར། །འཁོར་བའི་རྩ་བ་འདུ་བྱེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་མཁས་རྣམས་འདུ་མི་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་མི་མཁས་བྱེད་པོ་ཡིན། །མཁས་མིན་དེ་ཉིད་མཐོང་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་འགགས་པར་ གྱུར་ན་ནི། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་མི་འགྱུར། །མ་རིག་འགག་པར་འགྱུར་བ་ནི། །ཤེས་པས་དེ་ཉིད་བསྒོམས་པས་སོ། །དེ་དང་དེ་ནི་འགགས་གྱུར་པས། །དེ་དང་དེ་ནི་མངོན་མི་འབྱུང་། །སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་འབའ་ཞིག་པ། ། 1-733 དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་དག་འགག །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་དྲུག་པའོ།། ༈ །། ༄། །ལྟ་བ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་བདུན་པ། འདས་དུས་བྱུང་མ་བྱུང་ཞེས་དང་། །འཇིག་རྟེན་རྟག་པ་ལ་ སོགས་པར། །ལྟ་བ་གང་ཡིན་དེ་དག་ནི། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། །མ་འོངས་དུས་གཞན་འབྱུང་འགྱུར་དང་། །མི་འབྱུང་འཇིག་རྟེན་མཐའ་སོགས་པར། །ལྟ་བ་གང་ཡིན་དེ་དག་ནི། །ཕྱི་མའི་མཐའ་ ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། །འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་གྱུར་ཅེས། །བྱ་བ་དེ་ནི་མི་འཐད་དོ། །སྔོན་ཚེ་རྣམས་སུ་གང་བྱུང་བ། །དེ་ཉིད་འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བདག་ཏུ་འགྱུར་སྙམ་ན། །ཉེ་ བར་ལེན་པ་ཐ་དད་འགྱུར། །ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་གཏོགས་པར། །ཁྱོད་ཀྱི་བདག་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། །ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་གཏོགས་པའི། །བདག་ཡོད་མ་ཡིན་བྱས་པའི་ཚེ། །ཉེ་བར་ལེན་ཉིད་བདག་ཡིན་ ན། །ཁྱོད་ཀྱི་བདག་ནི་མེད་པ་ཡིན། །ཉེ་བར་ལེན་ཉིད་བདག་མ་ཡིན། །དེ་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཡིན། །ཉེ་བར་བླང་བ་ཇི་ལྟ་བུར། །ཉེ་བར་ལེན་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། །བདག་ནི་ཉེ་བར་ ལེན་པ་ལས། །གཞན་དུ་འཐད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་གཞན་ན་ལེན་མེད་པར། །གཟུང་ཡོད་རིགས་ན་གཟུང་དུ་མེད། །དེ་ལྟར་ལེན་ལས་གཞན་མ་ཡིན། །དེ་ནི་ཉེར་ལེན་ཉིད་ཀྱང་མིན། །བདག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་མེད་མིན། ། 1-734 མེད་པ་ཉིད་དུའང་དེ་མ་ངེས། །འདས་པའི་དུས་ན་མ་བྱུང་ཞེས། །བྱ་བ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །སྔོན་ཚེ་རྣམས་སུ་གང་བྱུང་བ། །དེ་ལས་འདི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་ནི་གཞན་ གྱུར་ན། །དེ་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་དེ་ནི་གནས་འགྱུར་ཞིང་། །དེར་མ་ཤི་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཆད་དང་ལས་རྣམས་ཆུད་ཟ་དང་། །གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་ནི། །གཞན་གྱིས་སོ་ སོར་མྱོང་བ་དང་། །དེ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་མིན་ཏེ། །འདི་ལ་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །བདག་ནི་བྱས་པར་འགྱུར་བ་དང་། །འབྱུང་བའམ་རྒྱུ་མེད་ཅན་དུ་འགྱུར། །དེ་ ལྟར་བདག་བྱུང་བདག་མ་བྱུང་། །གཉིས་ཀ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར། །འདས་ལ་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མ་འོངས་དུས་གཞན་འབྱུང་འགྱུར་
【現代漢語翻譯】 如此，這個純粹的苦蘊將會生起。輪迴的根本是行（karma）。因此，智者不造作（karma）。因為不智者才會造作，而智者能如實見此。如果無明止息，諸行（karma）也不會生起。無明止息的方法，是通過智慧如實修習。當這個和那個止息時，這個和那個就不會顯現。這個純粹的苦蘊，就這樣如實地止息。 《觀察有支》——第二十六品 《觀察見》——第二十七品 關於過去世是否已發生，以及世界是否恒常等等的觀點，都是依賴於對過去的執著。 關於未來世是否會發生變化，以及世界是否終結等等的觀點，都是依賴於對未來的執著。 說『過去世已發生』是不合理的。因為過去世所發生的，並非就是現在這個。如果認為『那就是我』，那麼所取（upadana）就會變得不同。除了所取之外，你的『我』又是什麼呢？如果說除了所取之外沒有『我』，那麼所取本身就是『我』嗎？如果所取本身就是『我』，那麼你的『我』就是不存在的，因為所取是生滅變化的。『我』不是所取，因為所取有生有滅。所取怎麼能成為能取者呢？『我』不可能與所取分離，如果『我』與所取分離，那麼有能取而無所取是不可能的。 因此，『我』既不是與所取分離的，也不是所取本身。『我』不是沒有所取的，也不能確定『我』就是不存在的。 說『過去世未發生』也是不合理的。因為過去世所發生的，與現在這個並非不同。如果現在這個與過去那個不同，那麼在沒有過去那個的情況下，現在這個也會發生。這樣，現在這個就會改變狀態，並且在沒有死於過去那個的情況下，就生於現在這個。 這樣就會導致業的斷滅和浪費，以及他人所造的業由他人來體驗等等過失。 如果不是從已發生的（事物）中產生，那麼這就會導致過失。『我』就會變成被造作的，或者變成無因而生的。 因此，無論是『我已發生』、『我未發生』，還是『既已發生也未發生』，對於過去的這些觀點都是不合理的。 關於未來世是否會發生變化
【English Translation】 Thus, this entire mass of suffering will arise. The root of samsara is karma. Therefore, the wise do not create karma. Because the unwise are the doers, and the wise see this as it is. If ignorance ceases, karmas will not arise. The cessation of ignorance is through cultivating that very thing with wisdom. When this and that cease, this and that will not manifest. This entire mass of suffering, thus, truly ceases. 《Examination of the Limbs of Existence》— Chapter Twenty-Six 《Examination of Views》— Chapter Twenty-Seven Views about whether the past has occurred or not, and whether the world is permanent, etc., rely on attachment to the past. Views about whether the future will change, and whether the world will end, etc., rely on attachment to the future. Saying 'the past has occurred' is unreasonable. Because what happened in the past is not this present one. If one thinks 'that is me,' then the appropriation (upadana) becomes different. Apart from appropriation, what is your 'self'? If there is no 'self' apart from appropriation, then is appropriation itself the 'self'? If appropriation itself is the 'self,' then your 'self' does not exist, because appropriation is subject to arising and ceasing. The 'self' is not appropriation, because appropriation arises and ceases. How can appropriation be the appropriator? The 'self' cannot be separate from appropriation, and if the 'self' is separate from appropriation, it is impossible to have an appropriator without appropriation. Therefore, the 'self' is neither separate from appropriation, nor is it appropriation itself. The 'self' is not without appropriation, nor can it be determined that the 'self' does not exist. Saying 'the past has not occurred' is also unreasonable. Because what happened in the past is not different from this present one. If this present one is different from that past one, then this present one would arise without that past one. Thus, this present one would change its state, and would be born in this present one without dying in that past one. This would lead to the destruction and waste of karma, and the faults of others experiencing the karma created by others, and so on. If it does not arise from what has occurred, then this would lead to faults. The 'self' would become created, or become without cause. Therefore, whether it is 'the self has occurred,' 'the self has not occurred,' or 'both has occurred and has not occurred,' these views about the past are unreasonable. Regarding whether the future will change
དང་། །འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་ བར། །ལྟ་བ་གང་ཡིན་དེ་དག་ནི། །འདས་པའི་དུས་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་ལྷ་དེ་མི་དེ་ན། །དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟག་པར་འགྱུར། །ལྷ་ནི་མ་སྐྱེས་ཉིད་འགྱུར་ཏེ། །རྟག་ལ་སྐྱེ་བ་ མེད་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ལྷ་ལས་མི་གཞན་ན། །དེ་ལྟ་ན་ནི་མི་རྟག་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ལྷ་མི་གཞན་ཡིན་ན། །རྒྱུད་ནི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ལྷ་ཡིན་ལ། །ཕྱོགས་གཅིག་མི་ནི་ཡིན་གྱུར་ན། ། 1-735 རྟག་དང་མི་རྟག་འགྱུར་བ་ཡིན། །དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྟག་དང་མི་རྟག་པ། །གཉིས་ཀ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ནི། །རྟག་པ་མ་ཡིན་མི་རྟག་མིན། །འགྲུབ་པར་འགྱུར་བར་འདོད་ ལ་རག །གལ་ཏེ་གང་ཞིག་གང་ནས་གང་། །འོང་ཞིང་གང་དུའང་འགྲོ་འགྱུར་ན། །དེ་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཐོག་མེད་པར། །འགྱུར་ན་དེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་རྟག་པ་འགའ་མེད་ན། །མི་རྟག་གང་ ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར། །རྟག་པ་དང་ནི་མི་རྟག་དང་། །དེ་གཉིས་བསལ་བར་གྱུར་པའོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་མེད་ན། །འཇིག་རྟེན་ ཕ་རོལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན། །འདི་ནི་མར་མེའི་འོད་དང་མཚུངས། །དེ་ཕྱིར་མཐའ་ཡོད་ཉིད་དང་ནི། །མཐའ་མེད་ཉིད་ཀྱང་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་སྔ་མ་འཇིག་འགྱུར་ཞིང་། ། ཕུང་པོ་འདི་ལ་བརྟེན་བྱས་ནས། །ཕུང་པོ་དེ་ནི་མི་འབྱུང་ན། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྔ་མ་མི་འཇིག་ཅིང་། །ཕུང་པོ་འདི་ལ་བརྟེན་བྱས་ནས། །ཕུང་པོ་དེ་ནི་མི་ འབྱུང་ན། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་མཐའ་མེད་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་མཐའ་ཡོད་ལ། །ཕྱོགས་གཅིག་མཐའ་ནི་མེད་འགྱུར་ན། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་མཐའ་མེད་འགྱུར། །དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཉེར་ལེན་པོའི། ། 1-736 ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་འཇིག་འགྱུར་ལ། །ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་འཇིག་མི་འགྱུར། །དེ་ལྟར་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཉེར་བླང་བ། །ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་འཇིག་འགྱུར་ལ། །ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་འཇིག་ མི་འགྱུར། །དེ་ལྟར་དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་མཐའ་ཡོད་མཐའ་མེད་པ། །གཉིས་ཀ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ནི། །མཐའ་ཡོད་མ་ཡིན་མཐའ་མེད་མིན། །འགྲུབ་པར་འགྱུར་བར་འདོད་ལ་རག །ཡང་ན་དངོས་ པོ་ཐམས་ཅད་དག །སྟོང་ཕྱིར་རྟག་ལ་སོགས་ལྟ་བ། །གང་དག་གང་དུ་གང་ལ་ནི། །ཅི་ལས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ལྟ་བ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་བདུན་ པའོ།། ༈ །། གང་གིས་ཐུགས་བརྩེ་ཉེར་བཟུང་ནས། །ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་སྟོན་མཛད་པ། །གཽ་ཏམ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དབུ་མ་རྩ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ཤེས་རབ་ ཅེས་བྱ་བ་ཐེག
【現代漢語翻譯】 再者，關於『不會產生』的觀點， 所有那些觀點都與過去的時間相同。 如果神就是那個人， 那樣就會變成常恒。 神是不會出生的， 因為常恒的事物不會有出生。 如果人與神不同， 那樣就會變成無常。 如果神與人不同， 那麼相續就不合理。 如果一部分是神， 一部分是人， 就會變成常恒和無常。 那也是不合邏輯的。 如果常恒和無常， 兩者都成立， 那就取決於想要成立非恒常也非無常。 如果某物從某處來， 又到某處去， 因此輪迴沒有開始， 如果變成那樣，那就不存在。 如果根本沒有常恒， 什麼會變成無常呢？ 常恒和無常， 兩者都被排除了。 如果世界有邊際， 世界之外會是怎樣呢？ 如果世界沒有邊際， 世界之外又會是怎樣呢？ 因為蘊的相續， 這就像燈焰一樣。 因此，有邊際和， 沒有邊際都不合邏輯。 如果前一個壞滅， 依賴於這個蘊， 那個蘊不產生， 那麼世界就會有邊際。 如果前一個不壞滅， 依賴於這個蘊， 那個蘊不產生， 那麼世界就會沒有邊際。 如果一部分有邊際， 一部分沒有邊際， 世界就會變成有邊際和沒有邊際。 那也是不合邏輯的。 就像取蘊一樣， 一部分完全壞滅， 一部分完全不壞滅。 那樣也是不合邏輯的。 就像取蘊一樣， 一部分完全壞滅， 一部分完全不壞滅。 那樣也是不合邏輯的。 如果既有邊際又沒有邊際， 兩者都成立， 那就取決於想要成立非有邊際也非無邊際。 或者，因為一切事物都是空性， 關於常恒等的觀點， 從何處、在何處、對何物， 又因為什麼而產生呢？ 《觀考察品》——第二十七品。 以慈悲心為懷， 爲了捨棄一切見解， 宣說殊勝之法的， 頂禮Gautama（喬達摩，釋迦牟尼佛的姓）。 《中觀根本慧論》的偈頌，名為《般若》結束。
【English Translation】 Furthermore, regarding the view that 'it will not arise,' all those views are the same as past time. If the god is that person, then it would become permanent. The god is unborn, because permanent things do not have birth. If the person is different from the god, then it would become impermanent. If the god is different from the person, then the continuum would not be reasonable. If one part is a god, and one part is a person, it would become permanent and impermanent. That is also illogical. If permanent and impermanent, both are established, then it depends on wanting to establish neither permanent nor impermanent. If something comes from somewhere, and goes somewhere, therefore, samsara has no beginning, if it becomes like that, then it does not exist. If there is no permanent at all, what would become impermanent? Permanent and impermanent, both are excluded. If the world has an end, what would be beyond the world? If the world has no end, what would be beyond the world? Because the continuum of the aggregates, this is like the flame of a lamp. Therefore, having an end and, not having an end are both illogical. If the former ceases, relying on this aggregate, that aggregate does not arise, then the world would have an end. If the former does not cease, relying on this aggregate, that aggregate does not arise, then the world would have no end. If one part has an end, and one part has no end, the world would become having an end and not having an end. That is also illogical. Just like the aggregates of clinging, one part completely ceases, one part does not completely cease. That is also illogical. Just like the aggregates of clinging, one part completely ceases, one part does not completely cease. That is also illogical. If both having an end and not having an end, both are established, then it depends on wanting to establish neither having an end nor not having an end. Or, because all things are emptiness, views about permanence, etc., from where, in where, to what, and because of what do they arise? 《Examination of Views》—Chapter Twenty-Seven. With compassion in mind, in order to abandon all views, who taught the excellent Dharma, I prostrate to Gautama (喬達摩，Shakyamuni Buddha's surname). The verses of the Root Verses on the Middle Way, called 《Wisdom》, end.
་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མངོན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ། དོན་དམ་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་གསལ་བར་བྱེད་པ། སློབ་དཔོན་ བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་མི་འཕྲོགས་པའི་མཁྱེན་རབ་དང་ཐུགས་རྗེར་ལྡན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ཚུལ་གསལ་བར་བྱེད་པ། རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་བསྒྲུབས་ནས། 1-737 བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་དུ་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང་བའི་འོད་ཅེས་བྱ་བར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་འོད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་བས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །། དབང་ཕྱུག་དམ་པའི་ མངའ་བདག་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དཔལ་ལྷ་བཙན་པོའི་བཀའ་ལུང་གིས། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཆེན་པོ་དབུ་མ་པ། ཛྙཱ་ན་གརྦྷ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོཙྪ་བ་དགེ་སློང་ཅོག་རོ་ཀླུའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། འདི་ལ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན། ཤློ་ཀ་བཞི་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་རྩ་དགུ་ཡོད། བམ་པོ་ནི་ཕྱེད་དང་གཉིས་སུ་བྱས་སོ། སླད་ཀྱིས་ཁ་ཆེའི་ གྲོང་ཁྱེར་དཔེ་མེད་ཀྱི་དབུས། གཙུག་ལག་ཁང་རིན་ཆེན་སྦས་པའི་དབུས་སུ། ཁ་ཆེའི་མཁན་པོ་ཧ་སུ་མ་ཏི་དང་། བོད་ཀྱི་སྒྲ་བསྒྱུར་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་པ་ཚབ་ཉི་མ་གྲགས་ཀྱིས་མིའི་བདག་ པོ་འཕགས་པ་ལྷའི་སྐུ་རིང་ལ་འགྲེལ་པ་ཚིག་གསལ་བ་དང་བསྟུན་ནས་བཅོས་པའོ།། །།སླད་ཀྱིས་ར་ས་འཕྲུལ་སྣང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཀ་ན་ཀ་དང་། ལོ་ཙྪ་བ་ དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞུ་ཆེན་བགྱིས་པའོ།།
【現代漢語翻譯】 《大乘阿毗達磨集論》，真實不虛地揭示真諦，闡明般若波羅蜜多的精髓。偉大的導師，聖龍樹（Nāgārjuna）菩薩，擁有無與倫比的智慧和慈悲。闡明如來無上乘的精髓，證得極喜地（pramuditā-bhūmi），往生極樂凈土（Sukhāvatī）。在名為清凈光（Vairocana）的世界中，轉生為如來智慧生光（Jñānākara）。功德圓滿！ 在至高無上的自在主，偉大的贊普（btsan-po，藏王）赤松德贊（Khri-srong-lde-btsan）的旨意下，由印度大堪布（Upādhyāya）鄔摩波（dbu ma pa）智藏（Jñānagarbha），以及校勘譯師，比丘覺若·龍王幢（Cog ro klu'i rgyal mtshan）翻譯、校訂並最終確定。此論共有二十七品，四百四十九頌（śloka）。分為二卷半。 後來，在克什米爾（Kashmir）無與倫比的城市中心，于珍寶寺（gtsug lag khang rin chen sbas pa）中，由克什米爾堪布哈蘇瑪諦（Hāsumati）和藏族譯師帕擦·尼瑪扎（Pa tshab nyi ma grags），在人主聖天（Āryadeva）在世時，參照明晰的註釋進行了修訂。 之後，在拉薩（Lhasa）祖拉康寺（Jo khang）中，由印度堪布迦那迦（Kanaka）和同一位譯師進行了校勘。
【English Translation】 The Abhidharma-samuccaya of the Great Vehicle, which truly and accurately reveals the ultimate truth, and clearly elucidates the essence of the Prajñāpāramitā. The great master, the noble Nāgārjuna, possessed of unsurpassed wisdom and compassion. Clearly elucidating the essence of the Tathāgata's unsurpassed vehicle, having attained the Joyful Ground (pramuditā-bhūmi), he went to the Pure Land of Sukhāvatī. In the world called Vairocana, he was transformed into the Tathāgata Jñānākara. His deeds are complete! By the decree of the supreme sovereign, the great king, the glorious Lha btsan-po, it was translated, revised, and finalized by the great Indian Upādhyāya of the Madhyamaka school, Jñānagarbha, and the revising translator, the monk Cog ro klu'i rgyal mtshan. This treatise has twenty-seven chapters and four hundred and forty-nine ślokas. It is divided into two and a half volumes. Later, in the center of the incomparable city of Kashmir, in the center of the Jewel Temple (gtsug lag khang rin chen sbas pa), it was revised by the Kashmiri Abbot Hāsumati and the Tibetan translator Pa tshab nyi ma grags, in accordance with the clear commentary during the lifetime of the lord of men, Āryadeva. Afterwards, in the Jo khang temple in Lhasa, it was revised by the Indian Abbot Kanaka and the same translator.