masters0305_三戒論第二品解釋.g2.0f

古代薩迦學者教言集KH15སྡོམ་གསུམ་རབ་དབྱེའི་སྐབས་གཉིས་པའི་རྣམ་བཤད། 3-913 ༄༅། །སྡོམ་གསུམ་རབ་དབྱེའི་སྐབས་གཉིས་པའི་རྣམ་བཤད། ༄། །གཉིས་པ་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པའི་ཉམས་ལེན་བཤད་པ་ལ། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་སྤྱིར་བསྟན་པ། ༄༅། །བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་སྡོམ་གསུམ་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཐུབ་བསྟན་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་སྐབས་གཉིས་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་བཞུགས་ལགས་སོ།། གཉིས་པ་བྱང་སེམས་ ཀྱི་སྡོམ་པའི་ཉམས་ལེན་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་སྤྱིར་བསྟན། ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད། བསྟན་པ་རྣམ་པར་དག་པས་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་ལ་ ནི། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གསུམ་སྟེ། སྤྱིར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ནི། ཉན་ཐོས་པའི་ལུགས་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཉན་ཐོས་སྡེ་གཉིས་ཀྱི་ ལུང་ནས་བཤད་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དབུ་སེམས་ཀྱི་གཞུང་ནས་བཤད་པ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་གཞུང་ནས་བཤད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ཡང་། ཐོབ་བྱ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་ རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་རྒྱལ་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདུལ་བ་ལུང་ལས། ཁ་ཅིག་ནི་ཉན་ཐོས་སུ་ སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རང་རྒྱལ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པས་སོ། །འོན་ཀྱང་གསུམ་པོ་དེ་ཡི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཆོ་ག་སྤྱོད་པ་དེང་སང་ཉུང་སྟེ། 3-914 ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསྟན་པ་འབྲས་བུའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཕྲག་གསུམ། སྒྲུབ་པའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཕྲག་གསུམ་ནུབ་ནས། ད་ལྟ་ལུང་གི་དུས་ཡིན་པས་ནའོ། །སྤྱིའི་དོན་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྐད་དོད་ཤྲ་ བ་ཀ་ཞེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་ལས་ཐོས་པའི་གདམས་ངག་གཞན་ལ་སྒྲོགས་པར་བྱེད་པས་ན། ཐོས་སྒྲོག་པ་དང་། གཞན་ལ་གདམས་ངག་ཉན་ཅིང་ཐོས་པར་བྱེད་པས་ན་ཉན་ཐོས་ཞེས་ བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། མགོན་པོ་དེ་རིང་བདག་ཅག་ཉན་ཐོས་གྱུར། །བྱང་ཆུབ་པ་ཡི་སྒྲ་ཡང་སྒྲགས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང་ཐེག་ཆེན་གཉིས་ལ་ལམ་དང་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ སྒོ་ནས་བཞག་པ་དང་། སྡེ་སྣོད་དམ་གྲུབ་མཐའི་སྒོ་ནས་བཞག་པ་གཉིས་ལས། འདིར་ནི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བྱེ་མདོ་གཉིས་བཞག་པའོ། །དེས་ན་ཉན་ཐོས་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་ན། ཉན་ཐོས་ ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པར་གྲུབ་པ་ནི། ཉན་ཐོས་ལུགས་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་གསུམ་ནས། བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་བར་ཡོད་པར། རྒྱུད་སྡེ་སྤྱི་རྣམ་དང་། མངོན་རྟོགས་ལྗོན་ཤིང་སོགས་ལས་ གསུང་པས་ཤེ

【現代漢語翻譯】 古代薩迦學者教言集KH15《三戒差別》第二品之釋 《三戒差別》第二品之釋 第二，宣說菩薩戒的修持，首先總說發心的分類。 偉大的論著《三戒差別論》之釋——名為《照亮勝者教法的明燈》，第二品之釋至此結束。第二，宣說菩薩戒的修持，分為三部分：總說發心的分類，分別宣說大乘發心，以清凈的教義作為結尾。第一部分是：關於發心，有三句偈頌。總的來說，僅僅是發起菩提心的發心，有兩種體系：聲聞乘的體系和大乘的體系。這是因為有從聲聞二部的經論中所說的，以及從大乘中觀和唯識宗的論典中所說的這兩種情況。在聲聞乘的論典中所說的發心，從所要獲得的菩提的角度來看，也有三種：發起成為聲聞阿羅漢、緣覺阿羅漢和圓滿正等覺佛的發心。這是因為在《律藏》中說：『有些人發起成為聲聞的發心，有些人發起成為緣覺的發心，有些人發起成為佛的發心。』然而，這三種發心的儀軌和修行現在很少見， 因為聲聞的教法，果位的五百年和修行的五百年都已經過去，現在是教證的時代。總的意義是：聲聞的梵語是Shravaka（श्रावक，śrāvaka，希瓦嘎，聽者），這是因為從上師那裡聽聞的教誨會向他人宣說，所以稱為『聽聞宣說者』；或者因為聽取和聽聞他人給予的教誨，所以稱為『聽聞者』。正如所說：『怙主，今天我們成為聽聞者，也將宣說菩提之聲。』聲聞和大乘，從道和發心的角度來安立，以及從藏和宗派的角度來安立，有兩種。這裡是從藏的角度來安立的，即經藏和律藏。因此，如果說是聲聞乘體系的發心，那麼並不普遍都是聲聞的發心，因為在聲聞乘體系中，從三乘的種姓到三種菩提之間都有。這在《續部總論》和《現觀莊嚴論》等論典中都有說明。

【English Translation】 Collection of Instructions from Ancient Sakya Scholars KH15: Explanation of the Second Chapter of 'Distinguishing the Three Vows' Explanation of the Second Chapter of 'Distinguishing the Three Vows' Second, explaining the practice of the Bodhisattva vow, first, a general presentation of the divisions of Bodhicitta. The great treatise 'A Differentiation of the Three Vows' with its explanation entitled 'The Lamp Illuminating the Victor's Teachings,' the explanation of the second chapter is completed here. Second, explaining the practice of the Bodhisattva vow, there are three parts: a general presentation of the divisions of Bodhicitta, a specific explanation of the Mahayana Bodhicitta, and concluding with the complete purity of the teachings. The first is: Regarding Bodhicitta, there are three verses. Generally, regarding just the Bodhicitta of generating the mind towards enlightenment, there are two systems: the system of the Shravakas and the system of the Mahayana. This is because there are explanations from the Agamas of the two Shravaka schools and explanations from the treatises of the Mahayana Madhyamaka and Cittamatra schools. Regarding the Bodhicitta explained in the treatises of the Shravakas, there are also three types from the perspective of the enlightenment to be attained: generating the mind to become a Shravaka Arhat, a Pratyekabuddha Arhat, and a Fully Enlightened Buddha. This is because it is said in the Vinaya Sutra: 'Some generate the mind to become Shravakas, some generate the mind to become Pratyekabuddhas, and some generate the mind to become Buddhas.' However, the rituals and practices of these three types of Bodhicitta are rare nowadays, because the five hundred years of the fruit and the three sets of five hundred years of practice of the Shravaka teachings have passed, and now it is the time of the scriptural teachings. The general meaning is: the Sanskrit word for Shravaka is Shravaka (श्रावक，śrāvaka，希瓦嘎，listener), which means that because the teachings heard from the teacher are proclaimed to others, it is called 'hearer-proclaimer'; or because one listens to and hears the teachings given by others, it is called 'hearer.' As it is said: 'Protector, today we have become hearers, and we will also proclaim the sound of enlightenment.' The Shravaka and Mahayana are established from the perspective of the path and Bodhicitta, and from the perspective of the Pitakas or philosophical schools. Here, it is established from the perspective of the Pitakas, namely the Sutra Pitaka and the Vinaya Pitaka. Therefore, if it is a Bodhicitta of the Shravaka system, it does not necessarily encompass all Shravaka Bodhicittas, because in the Shravaka system, there are those from the lineage of the three vehicles up to the three enlightenments. This is explained in the 'General Treatise on Tantras' and the 'Ornament of Realization,' etc.

---

ས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ལ། དབུ་མ་ལུགས་དང་། སེམས་ཙམ་ལུགས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཡོད་དེ། །འདིར་བསྟན་ཐེག་ཆེན་ལུགས་ནི། ཉན་ཐོས་ལུགས་ཀྱི་བཟླས་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཞིང་། 3-915 དེ་ལ་དབུ་སེམས་ཀྱི་ལུགས་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབུ་སེམས་གཉིས་པོ་དེ་སྡེ་སྣོད་ཀྱིས་ཕྱེ་བའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་ཐད། གསུང་རབ་དགོངས་གསལ་ལས། དེ་གཉིས་ ཀ་ཡང་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་གསུམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས། དེའི་དོན་དབུ་མ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། སེམས་ཙམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ གཉིས་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ན་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་མེད་ཅེས་པའི་དོན་ཡིན་གྱི། སེམས་ཙམ་ ལུགས་ལ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདོད་དགོས་པ་འདྲ་སྟེ། ཕར་ཕྱིན་དཀའ་འགྲེལ་གྱི་རིགས་ཀྱི་སྐབས་དང་། ངོ་མཚར་གསུམ་ལྡན་སོགས་སུ་བྱེ་མདོ་སེམས་གསུམ་གྱི་ལུགས་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ རིགས་གསུམ་དང་། ལམ་སྒྲོད་ཚུལ་གསུམ་དང་། མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་གྲུབ་པར་བཤད་ཅིང་། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ནས་མཐར་ཐུག་ཉན་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ཇི་ལྟར་འཐད། སེམས་ཙམ་མན་ཆད་ཀྱི་ལུགས་ལ་མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གསུམ་དང་། དབུ་མ་པའི་ལུགས་ལ་གནས་སྐབས་ཐེག་པ་གསུམ་དང་། མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་པར་གཞུང་ལུགས་ཚད་ལྡན་དུ་མ་ལས་བཤད་པས་སོ། ། 3-916 སྙམ་པ་ནི་རང་གི་མ་གོ་བའི་དོགས་པའི་གཞི་ཙམ་ལགས་སོ། །གཞུང་འདི་ལ། ༈ ། མཁས་པ་ཁ་ཅིག་ཤཱཀྱ་མཆོག་ལྡན་གིས་དྲི་བ།ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ། །དབུ་མ་སེམས་ཙམ་ལུགས་ གཉིས་སུ། །ངེས་ཤིང་ལེན་པའི་ཆོ་ག་དང་། ལྟུང་བ་ཕྱིར་བཅོས་ལ་སོགས་པ། །སོ་སོར་ངེས་ན་རྒྱུད་སྡེ་ལས། །གསུང་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཆོ་ག་དེ། །གསུམ་པོ་གང་གིས་ལུགས་དང་མཐུན། །ཞེས་པའི་ལན། ཀུན་མཁྱེན་གྱིས། སྤྱིར་འདིའི་སྐབས་གཉིས་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ། དབུ་སེམས་ཀྱི་ལུགས་གཉིས་སུ་ངེས་པར་གསུང་པ་དེ་སྐབས་ཐོབ་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལུགས་ཀྱི་ སེམས་བསྐྱེད་ལ་དེ་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་གྱི། མདོ་རྒྱུད་ནས་གསུང་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཐམས་ཅད་དེ་གཉིས་སུ་ངེས་པར་སྟོན་པ་ག་ལ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན། སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་ དོན་ཕྱིར། །ཡན་ལག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །ཅེས་པ་ལ་ཡང་། སེམས་བསྐྱེད་ཐམས་ཅད་དེར་ངེས་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ཡང་དེར་ངེས་སམ། ཞེས་དང་། དེ་ཡང་ས་གསེར་ཟླ་བ་མེ། །ཞེས་ པ་ནས། སྒྲ་གཉན་ཆུ་བོ་སྤྲིན་རྣམས

【現代漢語翻譯】 總而言之，關於大乘的菩提心生起，有中觀宗和唯識宗兩種不同的體系。這裡所說的大乘體系，是從聲聞宗中分離出來的。 之所以分為中觀和唯識兩種體系，是因為這兩者都是通過經典來區分的大乘行者。關於這一點，《顯句論》中說：『兩者都是爲了無上菩提而發心，沒有爲了三種菩提而發心的情況。』 這句話的意思是，中觀宗的發心和唯識宗的發心，都是爲了無上菩提而發心，都是大乘的發心。其中並沒有爲了三種菩提而發心的情況。但是，唯識宗似乎認為有爲了三種菩提而發心的情況，因為在《現觀莊嚴論》的困難釋中，以及三殊勝等處，將別解脫、經部、唯識三種體系，分別對應於三乘的種姓、三種道次第、以及最終的三乘果位。如果僅僅是爲了無上菩提而發心，又怎麼能最終獲得聲聞和緣覺的菩提呢？ 唯識宗以下的體系，最終會成就三乘果位；而中觀宗，在道位時有三乘，最終則歸於一乘。許多可靠的論典中都有這樣的說法。認為有矛盾，只是因為自己沒有理解而已。 關於這部論典，有些智者問夏迦秋丹：『大乘的菩提心生起，分為中觀和唯識兩種體系。那麼，受持和領納菩提心的儀軌，以及犯戒后的補救措施等等，是否也各有不同？如果不同，那麼經典中宣說的菩提心儀軌，又與這三種體系中的哪一種相符呢？』 全知者回答說：『一般來說，這裡所說的將大乘的菩提心生起，分為中觀和唯識兩種體系，是指在特定情況下，大乘的波羅蜜多乘的菩提心生起才分為這兩種。並不是說所有經典中宣說的菩提心儀軌，都必須歸於這兩種體系。如果這樣，那麼『爲了利益他人，希求圓滿菩提』這句話，也必須歸於這兩種體系嗎？』 接著又說：『如同大地、黃金、月亮、火焰……乃至雷聲、毒藥、河流、雲朵……』

【English Translation】 In short, regarding the generation of Bodhicitta (enlightenment mind) in the Mahayana (Great Vehicle) tradition, there are two distinct systems: the Madhyamaka (Middle Way) and the Cittamatra (Mind-Only). The Mahayana system described here is a branch that split off from the Sravaka (Hearer) tradition. The reason for dividing into the Madhyamaka and Cittamatra systems is that these two are Mahayana practitioners distinguished by the scriptures. Regarding this, the Prasannapada (Clear Words) states: 'Both are solely for the sake of generating the mind for unsurpassed Bodhi (enlightenment), and there is no way of generating the mind for the three Bodhis.' This means that the generation of Bodhicitta in the Madhyamaka and Cittamatra schools is solely for the sake of generating the mind for unsurpassed Bodhi, and is solely the Mahayana generation of Bodhicitta. There is no way of generating the mind for the three Bodhis in it. However, the Cittamatra school seems to think that there is a way to generate the mind for the three Bodhis, because in the difficult commentary of the Abhisamayalankara (Ornament of Clear Realization), and in the three excellences, etc., the three systems of Pratimoksha (individual liberation), Sutra, and Mind-Only are respectively corresponding to the three vehicles' lineages, the three paths, and the final three vehicles' results. If one only generates the mind for unsurpassed Bodhi, how can one ultimately attain the Bodhi of Sravakas and Pratyekabuddhas (Solitary Realizers)? The systems below Cittamatra ultimately achieve the three vehicles' results; while the Madhyamaka system has three vehicles in the path stage, but ultimately converges into one vehicle. Many reliable treatises state this. Thinking there is a contradiction is just because one has not understood it. Regarding this treatise, some wise men asked Shakya Chokden: 'The generation of Bodhicitta in the Mahayana is divided into the Madhyamaka and Cittamatra systems. Then, are the rituals for receiving and adopting Bodhicitta, and the remedies for transgressions, etc., also different? If they are different, then which of these three systems does the Bodhicitta ritual spoken of in the scriptures conform to?' The Omniscient One replied: 'Generally speaking, the statement here that the generation of Bodhicitta in the Mahayana is divided into the Madhyamaka and Cittamatra systems refers to the fact that the generation of Bodhicitta in the Paramitayana (Perfection Vehicle) of the Mahayana is divided into these two in specific circumstances. It does not mean that all the Bodhicitta rituals spoken of in the scriptures must belong to these two systems. If so, then does the phrase 'For the benefit of others, desiring perfect Bodhi' also have to belong to these two systems?' Then he said: 'Like earth, gold, moon, fire... even thunder, poison, rivers, clouds...'

---

་ཀྱི། །རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་ཡང་། ས་དང་གསེར་ལ་སོགས་པའི་བེམ་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པོ་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བར་བཤད་དམ། 3-917 ཞེས་སོགས་གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་དྲི་བ་མང་ཆེས་པ་འདྲའོ། །དེས་ན། རྒྱུད་སྡེ་ནས་གསུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ལུགས་མང་དུ་ཡོད་དེ། དབང་བསྐུར་གྱི་སྟ་གོན་དང་། འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ སུ་སེམས་བསྐྱེད་ལེན་པའི་ཆོ་ག་དང་། སྒྲུབ་ཐབས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ་བསོད་ནམས་ཚོགས་བསགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་སེམས་བསྐྱེད་ལེན་པའི་ཆོ་ག་དང་། དབང་གི་སྔོན་འགྲོའི་སེམས་བསྐྱེད་ལེན་པའི་ཆོ་ག་བརྒྱུད་ པ་ཁྱད་པར་གཉིས་ལྡན་ལྟ་བུ་སོགས་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་གཉིས་ལ་ཀྱཻ་རྡོར་འགྲེལ་པ་ལུགས་ལྟ་བུ་དབུ་མ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དང་ཚུལ་མཚུངས་པ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི་ཕལ་ཆེར་ནི་ལུགས་ གཉིས་པོ་གང་དང་ཡང་མཐུན་པའི་ངེས་པ་མེད་དེ། དངོས་གཞིའི་སྐབས་སུ་སེམས་བསྐྱེད་ལེན་པའི་ཆོ་ག་དང་། དབང་གི་སྔོན་འགྲོའི་སེམས་བསྐྱེད་ལེན་པའི་ཆོ་ག་བརྒྱུད་པ་ཁྱད་པར་གཉིས་ལྡན་ལ་སྔགས་ སྡོམ་ལེན་པའི་སྔོན་འགྲོའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཆོ་ག་ཡིན་པས་ཆོ་ག་བསྡུས་པའི་ལུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ལུགས་གཉིས་པོ་ནི་དངོས་གཞི་ལ་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་པའི་སྐབས་ཡིན་ པས་ཆོ་ག་རྒྱས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན་པར། བརྒྱུད་པ་ཁྱད་པར་གཉིས་ལྡན་གྱི་དབང་གི་སྔོན་འགྲོའི་ཆོ་ག་ནི། སྦྱོར་བའི་སྐབས་སུ། སྡིག་པ་བཤགས་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། བསྔོ་བ་ཡོད་པས་སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱང་མ་ཡིན། 3-918 ཡང་སྦྱོར་བའི་སྐབས་སུ་ཡན་ལག་བདུན་ཚང་བ་མེད་ཅིང་། སྐྱབས་འགྲོ་དངོས་གཞིར་བསྡུས་པ་དང་། བསླབ་པ་བརྗོད་པའི་སྐབས་སུ་སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་རྩ་ལྟུང་བཞི་བརྗོད་པས། དབུ་མ་ལུགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ པས། རྒྱུད་སྡེ་ནས་གསུང་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ལུགས་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབུ་སེམས་གང་གིས་ཀྱང་ལུགས་ཡིན་མི་དགོས་སོ། །ཞེས་གསུངས། དེས་ན་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་བ་དབུ་མ་པར་བཞེད་པ་ ན། གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་སོགས་པ་དབུ་མ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་ཀྱང་། སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་བཟླས་ཕྱེ་བའི་དབུ་མ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་མིན་པ་དང་། འདི་ལྟར་ན་ལུགས་གཉིས་ གང་རུང་གི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། སྔགས་སྡོམ་གྱི་གཞི་མཐུན་ཡོད་ཀྱང་། སྐབས་གཉིས་པའི་སྐབས་ནས་དངོས་བསྟན་གྱི་སྔགས་སྡོམ་མེད་པར་ཡང་གྲུབ་བོ། །འོ་ན་ལུགས་གཉིས་བྱུང་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དབུ་ མ་ལུགས་ནི། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་དང་། ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ་དང་། དཀོན་བརྩེགས་སོགས་ཀྱི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས། དང་པོར་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་གསུང་པ། མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ལས་བརྒྱུད་དེ། ཞི་བ་ ལྷ

【現代漢語翻譯】 那麼，這二十二種形態又是什麼呢？這是否意味著，像土地和黃金等二十二種物質，被解釋為大乘發心的分類呢？ 諸如此類，對於許多偉大的論典，似乎也有很多疑問。因此，密續中所說的發心有很多種方式：在灌頂的準備階段和進入階段，有接受發心的儀軌；在所有修法的前行，積累資糧的階段，有接受發心的儀軌；以及具有特殊傳承的灌頂前行發心儀軌等等。其中，前兩種，如《喜金剛》的註釋，與中觀宗的發心方式相似，但大多數情況下，不一定與這兩種方式中的任何一種相符。因為在正行階段接受發心的儀軌，以及具有特殊傳承的灌頂前行發心儀軌，是接受密咒戒律前行階段的發心儀軌，所以是簡略儀軌的方式。而這兩種方式是在正行階段接受菩薩戒律的時候，所以不是詳細儀軌的方式。具有特殊傳承的灌頂前行儀軌，在加行階段，有懺悔罪業、隨喜功德和迴向，所以也不是唯識宗的方式。 此外，在加行階段，沒有七支供，皈依也融入了正行，而在宣說學處時，宣說了唯識宗的四根本墮罪，所以也不是中觀宗的方式。因此，密續中所說的發心方式，不一定是隨順於中觀或唯識的任何一種方式。如是說。因此，如果認為金剛乘行者是中觀派，那麼，秘密真言金剛乘的發心等等，雖然是中觀派的發心，但不是唯識宗所區分的中觀宗發心。這樣看來，雖然任何一種方式的發心，與密咒戒律有共同的基礎，但在第二種情況下，也可以成立沒有直接宣說的密咒戒律。那麼，這兩種方式是如何產生的呢？中觀宗的方式是，遵循《華嚴經》、《虛空藏經》和《寶積經》等經典，首先由聖者文殊菩薩宣說，傳承自龍樹菩薩，然後是寂天。

【English Translation】 Then, what are these twenty-two forms? Does this mean that the twenty-two material things like land and gold are explained as the classification of Mahayana Bodhicitta? Like this, there seem to be many questions for many great treatises as well. Therefore, there are many ways of generating Bodhicitta as spoken in the Tantras: There are rituals for taking Bodhicitta in the preparatory stage and entering stage of empowerment; there are rituals for taking Bodhicitta in the preliminary stage of all sadhanas, the stage of accumulating merit; and there are empowerments with special lineages, such as the preliminary Bodhicitta ritual, etc. Among them, the first two, such as the commentary on Hevajra, are similar to the Bodhicitta of the Madhyamaka school, but in most cases, it is not necessarily in accordance with either of these two methods. Because the ritual of taking Bodhicitta in the main stage, and the ritual of taking Bodhicitta in the preliminary stage of empowerment with special lineage, are the rituals of Bodhicitta in the preliminary stage of taking the Mantrayana vows, so it is a method of abbreviated rituals. And these two methods are when taking the Bodhisattva vows in the main stage, so it is not a method of detailed rituals. The preliminary ritual of empowerment with special lineage, in the application stage, has confession of sins, rejoicing in merit, and dedication, so it is not the Mind-Only school. In addition, in the application stage, there is no seven-branch offering, and refuge is integrated into the main practice, and when explaining the precepts, the four root downfalls of the Mind-Only school are explained, so it is not the Madhyamaka school either. Therefore, the method of generating Bodhicitta spoken in the Tantras does not necessarily have to follow any method of Madhyamaka or Mind-Only. It is said like this. Therefore, if one considers Vajrayana practitioners to be Madhyamikas, then the Bodhicitta of Secret Mantra Vajrayana, etc., although it is the Bodhicitta of the Madhyamaka school, it is not the Bodhicitta of the Madhyamaka school distinguished by the Mind-Only school. In this way, although the Bodhicitta of either method has a common basis with the Mantrayana vows, it can also be established that there are no directly stated Mantrayana vows from the second stage onwards. Then, how did these two methods arise? The Madhyamaka method follows the sutras such as the Avatamsaka Sutra, the Akashagarbha Sutra, and the Ratnakuta Sutra, first spoken by the Holy Manjushri, transmitted from the Protector Nagarjuna, and then Shantideva.

---

འི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས། ཛེ་ཏ་རི་དང་། ཇོ་བོ་པུཎྱ་ཤྲཱི་ལ་སོགས་པའི་བཀའ་སྲོལ་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པ་ཡབ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་ལེན་དུ་མཛད་པ་འདི་ཡིན་ལ། སེམས་ཙམ་ལུགས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་འགའ་ཞིག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས། 3-919 དང་པོར་མགོན་པོ་བྱམས་པས་གསུང་པ། སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ལས་བརྒྱུད་དེ་ཙནྡྲ་གོ་མིའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་ཇོ་བོ་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་བཀའ་སྲོལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཀའ་གདམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་ སྲོལ་དུ་མཛད་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །ལུགས་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་། དེ་འབོགས་པར་བྱེད་པའི་ཆོ་ག་ཡང་ནི་ཐ་དད་ཡིན་པ་དང་། ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ལྟུང་བ་དང་ ནི། ཉམས་པ་ཕྱིར་བཅོས་པའི་ཐབས་དང་། དེར་མ་ཟད་བསྲུང་བའི་བསླབ་པར་བྱ་བའང་སོ་སོར་ཏེ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ལུགས་དེ་གཉིས་ལ་ལྟ་བ་མཐོ་དམན་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པས་ དེ་དང་མཐུན་པར་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ལུགས་གཉིས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རྗེས་འཇུག་གི་གདུལ་བྱས་གཉིས་ཀ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་དེ། དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ལ་སོ་ཐར་ རིགས་བདུན་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ཆོ་ག་སོ་སོར་གསུངས་ཀྱང་། གང་ཟག་གཅིག་གིས་གཉིས་ཀ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། ༈ ། གཞུང་འདི་ལ་མཁས་པ་ཁ་ཅིག་གིས། ལྟ་བས་ཆོ་ག་འབྱེད་པ་ནི། །དབུ་མའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ། །དེ་ལ་བྱང་སའི་ཆོ་ག་ཡིས། །སེམས་བསྐྱེད་སྡོམ་པ་མི་སྐྱེ་འམ། །ཞེས་པའི་ལན། ཀུན་མཁྱེན་གྱིས། 3-920 དེ་ཉིད་ལྟ་བ་ཐ་དད་ལས། །ཆོ་ག་ཡང་ནི་ཐ་དད་ཡིན། །ཞེས་པའི་དོན། དབུ་སེམས་གཉིས་ལ་ལྟ་བ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པས། དེ་དང་མཐུན་པའི་ཆོ་ག་ཐ་དད་པ་གཉིས་རྫོགས་པའི་ སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཅས་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་གྱི་ཆོ་ག་གཉིས་པོ་ལྟ་བ་ཐ་དད་པ་ཁོ་ནས་ལེན་དགོས་ཞེས་པའི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ཐ་དད་ལ། ཆོ་ག་ཐ་དད་དུ་ བཅས་པ་ལྟ་བ་ཐ་དད་ཁོ་ནས་ལེན་དགོས་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ནས་གསུང་པའི་གསོལ་བཞིའི་ལས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་པ་མི་རུང་བར་འགྱུར་ རོ། །ཞེས་གསུང་ངོ་། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་དེ། སེམས་ཙམ་པས། ས་བཅུ་པ་ལས། ཀྱཻ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཙམ་མོ། ཞེས་དང་། ལང་གཤེགས་ལས། ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་ཡོང་མེད་དེ། །སེམས་ནི་སྣ་ཚོགས་རྣམས་སུ་སྣང་། །ཞེས་གསུང་པ་ལྟར། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་དང་། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དེ་ཕྱིར་གཉིས་སྟོང་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དེའི་ཡང་དེ་ཉིད་ ཡིན། །ཞེས་གསུང་པ་ལྟར། གཟུང་འཛིན་བདེན་པས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་དང་། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟེང་གི་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་རང་རིག་རང་གསལ

【現代漢語翻譯】 追隨這些之後，杰達日（Jetari）和覺臥·布涅室利（Jo bo Puṇyaśrī）等人的教規被薩迦派（Sakya）父子傳承。唯識宗（Cittamatra）的傳統是，追隨某些菩薩藏（Bodhisattva Piṭaka），首先由彌勒菩薩（Maitreya）宣說，經由無著（Asaṅga）傳下來，追隨旃陀羅·古彌（Candragomin），覺臥杰（Jo bo rje）等人的教規被格魯派（Kadampa）的善知識們傳承。 這兩種傳統的行為，菩提心的體性和接受菩提心的儀軌也各不相同，違犯菩提心的墮落和恢復墮落的方法，以及需要守護的學處也各自不同。因為這兩種傳統在見地上有高低之分，所以與此相應，兩種菩提心的傳統都是圓滿正等覺所宣說的。因此，後來的弟子修學這兩種傳統沒有矛盾。例如，聲聞乘（Śrāvakayāna）有七種別解脫戒（Prātimokṣa），大乘（Mahāyāna）有各自獲得菩提心戒的儀軌，但一個人修學這兩種戒律沒有矛盾。 對於這部論典，有些智者說：『以見地來區分儀軌，具有中觀（Madhyamaka）見地的人，難道不能通過菩薩戒的儀軌生起菩提心戒嗎？』對此，一切智者（Sarvajña）回答說：『正是因為見地不同，所以儀軌也不同。』意思是說，因為中觀和唯識在見地上有差別，所以與此相應的兩種不同的儀軌是圓滿正等覺所制定的，而不是說只有通過不同的見地才能接受這兩種儀軌。如果因為見地不同而制定不同的儀軌，就必須通過不同的見地來接受，那麼具有大乘見地的人，就不能接受聲聞藏中所說的四羯磨（catuḥkarma）的戒律了。 這兩種見地是不同的，唯識宗的人說：『諸佛之子啊！三界唯是心。』正如《楞伽經》（Laṅkāvatāra Sūtra）所說：『外境顯現皆無有，心現種種諸形象。』正如《釋量論》（Pramāṇavārttika）所說：『是故二空性，即是彼之彼。』一切顯現都是心，遠離能取所取真實存在的空性，以及在一切知識之上的無二智慧，自知自明。

【English Translation】 Following these, the precepts of Jetari and Jo bo Puṇyaśrī, among others, were practiced by the Sakya fathers and sons. The Cittamatra tradition is that, following some Bodhisattva Piṭaka, it was first spoken by Maitreya, passed down through Asaṅga, and following Candragomin, the precepts of Jo bo rje, among others, were practiced by the Kadampa spiritual friends. The practices of these two traditions, the nature of Bodhicitta and the rituals for receiving it, are also different, as are the downfalls that cause it to degenerate, the methods for restoring it, and the precepts to be observed for protection. Because these two traditions have different views, high and low, the two traditions of Bodhicitta, in accordance with this, were spoken by the perfectly enlightened Buddhas. Therefore, there is no contradiction for later disciples to practice both. For example, the Śrāvakayāna has seven Prātimokṣa vows, and the Mahāyāna has separate rituals for obtaining the Bodhicitta vows, but there is no contradiction for one person to practice both. Regarding this treatise, some scholars say: 'To distinguish rituals by view, can one who has the Madhyamaka view not generate the Bodhicitta vow through the Bodhisattva vow ritual?' To this, the Omniscient One (Sarvajña) replies: 'It is precisely because the views are different that the rituals are also different.' The meaning is that because there is a difference in view between Madhyamaka and Cittamatra, the two different rituals corresponding to this were established by the perfectly enlightened Buddhas, not that these two rituals must be received only through different views. If different rituals are established because the views are different, and they must be received only through different views, then one who has the Mahāyāna view will not be allowed to receive the vows of the four karmas spoken of in the Śrāvakayāna. The two views are different. The Cittamatrins say: 'O sons of the Buddhas! These three realms are only mind.' As the Laṅkāvatāra Sūtra says: 'External appearances do not exist, the mind appears in various forms.' As the Pramāṇavārttika says: 'Therefore, the emptiness of the two, is indeed that of that.' All appearances are mind, the emptiness that is empty of the true existence of the grasper and the grasped, and the non-dual wisdom above all knowledge, self-knowing and self-illuminating.

---

་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་ལ། དབུ་མ་པས། དེ་ཕྱིར་བརྟེན་འབྱུང་རིག་པ་འདི་ཡིས་ནི། ། 3-921 ལྟ་ངན་དྲྭ་བ་མཐའ་དག་གཅོད་པར་བྱེད། །ཞེས་གསུང་པ་ལྟར། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྟགས་ལས། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་བདེན་པར་མེད་པ་དང་། དབུ་མ་བརྒྱན་ལས། ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཡོད་མེད་མིན། །གཉིས་ཀའི་ བདག་ཉིད་ཀྱང་མིན་ལ། །མཐའ་བཞི་ལས་གྲོལ་དབུ་མ་པ། །ཅེས་པ་ལྟར། གནས་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཡོད་མེད་ལ་སོགས་པ་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཟུང་འཇུག་ལ་བཞེད་པའི་ ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་འདོད་དེ། སེམས་ཙམ་པས་དེ་བདེན་གྲུབ་དང་། དབུ་མ་པས། དེ་བདེན་པས་སྟོང་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་བླང་བའི་ཡུལ་ཐ་ དད་དུ་འདོད་དེ། སེམས་ཙམ་པ་ལྟར་ན། མགོན་པོ་བྱམས་པས། བཤེས་གཉེན་དུལ་བ་ཞི་བ་ཉེར་ཞི་གང་། །ཡོན་ཏན་ལྷག་པར་བརྩོན་བྱས་ལུང་གིས་ཕྱུག །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་སྨྲ་མཁས་ལྡན། ། བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་སྐྱོང་ལ་སྤངས་ལ་བརྟེན། །ཞེས་གསུང་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའམ། དེ་མ་འབྱོར་ན། སྡོམ་ཉི་ལས། བླ་མ་སྡོམ་ལ་གནས་ཤིང་མཁས། །ནུས་དང་ལྡན་ལས་བླང་བར་བྱ། །ཞེས་གསུང་ པ་ལྟར་གྱི་བླ་མ་ལས་བླང་བར་བྱའོ། །དབུ་མ་པ་ལྟར་ན། དབུ་མ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེ་དག་གིས། །མཚན་ཉིད་མདོར་བསྡུས་མཁྱེན་པར་མཛོད། །ཆོག་ཤེས་སྙིང་རྗེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན། ། 3-922 ཉོན་མོངས་སྤོང་བའི་ཤེས་རབ་ཅན། །དེ་དག་གིས་ནི་ཁྱོད་བསྟན་ན། །ཁྱོད་ཀྱིས་མཁྱེན་གྱི་གྲུབ་པར་མཛོད། །ཅེས་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། རྟག་པར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི། །ཐེག་ཆེན་དོན་ལ་མཁས་པ་དང་། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག །སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་མི་གཏོང་ངོ་། །ཞེས་དང་། བསླབ་བཏུས་ལས། སྡོམ་པ་གཟུང་བ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པའི་གནས་ལ་བསྒོམ་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་སྡོམ་པ་དང་ ལྡན་པ་ལས་ནོད་དོ། །ཞེས་གསུང་པ་ལྟར་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལས་ལེན་ནོ། །འོ་ན་མཚན་ཉིད་དེ་དག་ལྡན་པའི་བླ་མ་མེད་པའམ། ཡོད་ཀྱང་སྲོག་དང་ཚངས་སྤྱོད་ཀྱི་བར་ཆད་དུ་ འགྱུར་ན་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཅེ་ན། རང་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱན་སྔར་སེམས་བསྐྱེད་བླང་པས་ཆོག་པར་དབུ་སེམས་གཉིས་ཀར་མཐུན་ཏེ། བྱང་ས་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡང་ དག་པར་བླང་བ་དེ་ཡང་། གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གང་ཟག་མེད་པར་གྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་བདག་ཉིད་ ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྤྱན་སྔར་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་བཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་

【現代漢語翻譯】 他們認為它是真實存在的。正如中觀派所說：『因此，通過這種緣起之理，能斬斷一切邪見之網。』正如從緣起的標誌來看，一切顯現皆非真實存在。正如《中觀莊嚴論》所說：『非有非無，亦非亦有亦無，亦非二者之自性。從中觀派的四邊解脫。』因此，他們認為實相的觀點是遠離有無等一切戲論邊際的法性雙運。他們認為這二者的發心本質是不同的，因為唯識派認為它是真實存在的，而中觀派認為它是空性的。他們認為這二者所取的對境是不同的。按照唯識派的觀點，彌勒菩薩曾說：『善知識調伏、寂靜、極寂靜，精勤于殊勝功德，通達經論，善於講述，具有慈悲心，依止應依止的，捨棄應捨棄的。』應該從具有這些功德的人那裡接受，如果沒有，則如《律經》所說：『應從安住于律儀、精通、有能力的上師處接受。』按照中觀派的觀點，《中觀寶鬘論》中說：『請了解這些善知識的功德簡要概括：知足、慈悲、具戒、具有斷除煩惱的智慧。如果他們向你展示，你應該知道這是成就。』以及《入行論》中說：『應恒常依止善知識，精通大乘之義，具有菩薩之殊勝行儀，縱捨生命亦不棄。』以及《學集論》中說：『受戒也應從精進修習菩薩學處、具戒者處領受。』應該從具有這些功德的人那裡接受。如果不存在具有這些功德的上師，或者即使存在，也會成為生命和梵行的障礙，那該怎麼辦呢？中觀和唯識都一致認為，自己可以在佛菩薩面前受持發心即可。正如《菩薩地論》中說：『如果不存在具有這些功德的善知識，那麼菩薩應在如來像前，自己受持菩薩戒，即于佛像前袒露右肩，右膝著地……』 他們認為它是真實存在的。正如中觀派所說：『因此，通過這種緣起之理，能斬斷一切邪見之網。』正如從緣起的標誌來看，一切顯現皆非真實存在。正如《中觀莊嚴論》所說：『非有非無，亦非亦有亦無，亦非二者之自性。從中觀派的四邊解脫。』因此，他們認為實相的觀點是遠離有無等一切戲論邊際的法性雙運。他們認為這二者的發心本質是不同的，因為唯識派認為它是真實存在的，而中觀派認為它是空性的。他們認為這二者所取的對境是不同的。按照唯識派的觀點，彌勒菩薩曾說：『善知識調伏、寂靜、極寂靜，精勤于殊勝功德，通達經論，善於講述，具有慈悲心，依止應依止的，捨棄應捨棄的。』應該從具有這些功德的人那裡接受，如果沒有，則如《律經》所說：『應從安住于律儀、精通、有能力的上師處接受。』按照中觀派的觀點，《中觀寶鬘論》中說：『請了解這些善知識的功德簡要概括：知足、慈悲、具戒、具有斷除煩惱的智慧。如果他們向你展示，你應該知道這是成就。』以及《入行論》中說：『應恒常依止善知識，精通大乘之義，具有菩薩之殊勝行儀，縱捨生命亦不棄。』以及《學集論》中說：『受戒也應從精進修習菩薩學處、具戒者處領受。』應該從具有這些功德的人那裡接受。如果不存在具有這些功德的上師，或者即使存在，也會成為生命和梵行的障礙，那該怎麼辦呢？中觀和唯識都一致認為，自己可以在佛菩薩面前受持發心即可。正如《菩薩地論》中說：『如果不存在具有這些功德的善知識，那麼菩薩應在如來像前，自己受持菩薩戒，即于佛像前袒露右肩，右膝著地……』

【English Translation】 They consider it to be truly established. As the Madhyamikas say: 'Therefore, this understanding of dependent origination cuts through all nets of wrong views.' As from the sign of dependent origination, all appearances are not truly existent. As it says in the Ornament of the Middle Way: 'Not existent, not non-existent, not both existent and non-existent, nor the nature of both. From the four extremes, the Madhyamika is liberated.' Therefore, they consider the view of reality to be the union of Dharma nature, free from all extremes of elaboration such as existence and non-existence. They consider the essence of these two Bodhicittas to be different, because the Cittamatrins consider it to be truly established, while the Madhyamikas consider it to be empty of truth. They consider the objects to be taken up by these two to be different. According to the Cittamatrins, Lord Maitreya said: 'A spiritual friend is tamed, peaceful, extremely peaceful, diligently striving for superior qualities, rich in scriptures, skilled in speaking, possessing love, relying on what should be relied upon, and abandoning what should be abandoned.' One should receive from someone who possesses these qualities, or if that is not available, then as it says in the Vinaya Sutra: 'One should receive from a lama who abides in the vows, is learned, and capable.' According to the Madhyamikas, it says in the Precious Garland of the Middle Way: 'Please understand the concise summary of the qualities of these virtuous spiritual friends: content, compassionate, possessing morality, having the wisdom to abandon afflictions. If they show you, you should know that it is accomplished.' And in the Guide to the Bodhisattva's Way of Life: 'One should always rely on a virtuous spiritual friend, who is skilled in the meaning of the Great Vehicle, possesses the supreme conduct of a Bodhisattva, and would not give it up even for the sake of life.' And in the Compendium of Trainings: 'Taking vows should also be received from someone who diligently cultivates the Bodhisattva's precepts and possesses vows.' One should receive from someone who possesses these qualities. If there is no lama who possesses these qualities, or even if there is, it would become an obstacle to life and celibacy, what should be done? Both Madhyamikas and Cittamatrins agree that one can take the Bodhicitta vow in front of the Buddhas and Bodhisattvas. As it says in the Bodhisattva Bhumi: 'If there is no virtuous spiritual friend who possesses these qualities, then the Bodhisattva should take the Bodhisattva's vows in front of the image of the Tathagata, that is, in front of the image of the Buddha, baring one shoulder, kneeling on the right knee...' They consider it to be truly established. As the Madhyamikas say: 'Therefore, this understanding of dependent origination cuts through all nets of wrong views.' As from the sign of dependent origination, all appearances are not truly existent. As it says in the Ornament of the Middle Way: 'Not existent, not non-existent, not both existent and non-existent, nor the nature of both. From the four extremes, the Madhyamika is liberated.' Therefore, they consider the view of reality to be the union of Dharma nature, free from all extremes of elaboration such as existence and non-existence. They consider the essence of these two Bodhicittas to be different, because the Cittamatrins consider it to be truly established, while the Madhyamikas consider it to be empty of truth. They consider the objects to be taken up by these two to be different. According to the Cittamatrins, Lord Maitreya said: 'A spiritual friend is tamed, peaceful, extremely peaceful, diligently striving for superior qualities, rich in scriptures, skilled in speaking, possessing love, relying on what should be relied upon, and abandoning what should be abandoned.' One should receive from someone who possesses these qualities, or if that is not available, then as it says in the Vinaya Sutra: 'One should receive from a lama who abides in the vows, is learned, and capable.' According to the Madhyamikas, it says in the Precious Garland of the Middle Way: 'Please understand the concise summary of the qualities of these virtuous spiritual friends: content, compassionate, possessing morality, having the wisdom to abandon afflictions. If they show you, you should know that it is accomplished.' And in the Guide to the Bodhisattva's Way of Life: 'One should always rely on a virtuous spiritual friend, who is skilled in the meaning of the Great Vehicle, possesses the supreme conduct of a Bodhisattva, and would not give it up even for the sake of life.' And in the Compendium of Trainings: 'Taking vows should also be received from someone who diligently cultivates the Bodhisattva's precepts and possesses vows.' One should receive from someone who possesses these qualities. If there is no lama who possesses these qualities, or even if there is, it would become an obstacle to life and celibacy, what should be done? Both Madhyamikas and Cittamatrins agree that one can take the Bodhicitta vow in front of the Buddhas and Bodhisattvas. As it says in the Bodhisattva Bhumi: 'If there is no virtuous spiritual friend who possesses these qualities, then the Bodhisattva should take the Bodhisattva's vows in front of the image of the Tathagata, that is, in front of the image of the Buddha, baring one shoulder, kneeling on the right knee...'

---

པའི་ཙོག་ཙོག་པུར་འདུག་པས་འདི་སྐད་དུ། 3-923 བདག་མིང་འདི་ཞེས་བགྱི་བ། ཕྱོགས་བཅུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ས་ཆེན་པོ་ལ་བཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་གསོལ་བར་འཚལ་ཏེ། དེ་དག་གི་སྤྱན་སྔར། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་བསླབ་པའི་གཞི་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་དང་། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། གང་ཡང་ འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསླབ་པ་དང་། མ་འོངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་སློབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཕྱོགས་བཅུ་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ད་ ལྟར་སློབ་པ་རྣམས་བདག་གིས་ཡང་དག་པར་བླང་ངོ་། །ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ་བརྗོད་ནས་བླང་བར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ཐམས་ཅད་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུང་ ཞིང་། བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཀྱང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མེད་ན། ཕྱོགས་བཅུ་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་བསྒོམ་ནས། བདག་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་དང་ཡང་ སྦྱར་ལ། སྡོམ་པ་བཟུང་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། །ཀུན་ཏུ་ཐོགས་མེད་གཟིགས་པར་ལྡན། །ཞེས་དང་། སློབ་དཔོན་དགྲ་ལས་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མེད་ན། 3-924 སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱན་སྔར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེན་པ་པོའི་གང་ཟག་ནི། སེམས་ཙམ་པ་ལྟར་ན། སོ་ཐར་རིགས་བདུན་གང་རུང་དང་ལྡན་ཞིང་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་ཐོབ་ པས་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་ལེན་པར་བྱེད་དེ། བྱང་ས་ལས། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་ པོ་བསླབ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ལ་བསླབ་པར་འདོད་ཅིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དབུ་མ་པ་ལྟར་ན། དེ་ལས་གཞན་ པའི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བླང་པས་སྐྱེ་བར་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པའི་བརྟེན་དུ། སོ་ཐར་རིགས་བདུན་གང་རུང་དང་ལྡན་པ་ངེས་པར་དགོས་སམ་ མི་དགོས་ཤེ་ན། དབུ་མ་པའི་ལུགས་ལ། དེའི་རྟེན་དུ་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་བའི་སོ་ཐར་རིགས་བདུན་གང་རུང་དང་ལྡན་པ་མི་དགོས་ཏེ། རྗེ་བཙུན་གྱིས་རྩ་ལྟུང་འཁྲུལ་སྤོངས་ལས། སོ་སོ་ ཐར་པའི་སྡོམ་པ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་རྟེན་དུ་མི་རུང་སྟེ། སོ་སོ་ཐར་པ་ནི། གླིང་གསུམ་གྱི་སྐྱེས་པ་དང་། བུད་མེད་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལ་མི་སྐ

【現代漢語翻譯】 以蓮花坐姿端坐，說道： 『我名為某某，向十方一切如來（梵文：Tathāgata，梵文羅馬擬音：tathāgata，漢語字面意思：如實而來者）和安住于大地的一切菩薩（梵文：Bodhisattva，梵文羅馬擬音：bodhisattva，漢語字面意思：覺有情）祈請。在他們面前，我將如實領受一切菩薩的學處之基、一切菩薩的戒律、別解脫戒、攝善法戒、饒益有情戒，以及過去一切菩薩所學，未來一切菩薩將學，十方現在出現的一切菩薩現在所學。』應如是說，重複兩遍或三遍后領受。其餘一切應如前瞭解。 如是說。在《學集論》中也說：『如果沒有善知識，則應觀想安住於十方的佛和菩薩現前，並結合自己的能力，受持律儀。』《入行論》中說：『諸佛及菩薩，無礙常現見。』學敵勝尊者說：『以如是方式，如果沒有善知識，則應在佛和菩薩面前受持。』 受戒者的身份：按照唯識宗的觀點，應是具有七種別解脫戒中的任何一種，並且已經獲得發願菩提心者，才能受持以三種戒律所攝的入行菩提心。如《菩薩地論》所說：『在此，在家菩薩、出家菩薩，想要學習菩薩的學處，即戒律的蘊，這三種學處，並且已經發愿無上正等覺。』 按照中觀宗的觀點，除此之外的一切眾生都可以受持。此外，關於菩薩戒生起和安住的所依，是否必須具備七種別解脫戒中的任何一種？按照中觀宗的觀點，不需要以聲聞乘共同的七種別解脫戒中的任何一種作為其所依。如至尊者在《根本墮釋難》中說：『此別解脫戒，不能作為獲得菩薩戒的所依，因為別解脫戒，不能傳給三洲的男子和非男非女之外的其他人。』

【English Translation】 Sitting upright in the lotus position, one should say: 'I, named so-and-so, beseech all the Tathāgatas (藏文：དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་，梵文天城體：तथागत，梵文羅馬擬音：tathāgata，漢語字面意思：如實而來者) of the ten directions and all the Bodhisattvas (藏文：བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་，梵文天城體：बोधिसत्त्व，梵文羅馬擬音：bodhisattva，漢語字面意思：覺有情) residing on the great earth. Before them, I will truly take all the foundations of the Bodhisattva's training, all the Bodhisattva's precepts, the Prātimokṣa precepts, the precepts of gathering virtuous dharmas, and the precepts of benefiting sentient beings, as well as what all past Bodhisattvas have trained in, what all future Bodhisattvas will train in, and what all Bodhisattvas who have appeared in the ten directions now train in.' One should say this, repeating it two or three times before taking them. All the rest should be understood as before. Thus it is said. In the Compendium of Trainings it is also said: 'If there is no spiritual friend, then one should visualize the Buddhas and Bodhisattvas residing in the ten directions as present, and combining it with one's own ability, take the vows.' The Guide to the Bodhisattva's Way of Life says: 'The Buddhas and Bodhisattvas always have unobstructed vision.' Master Shatrujay says: 'In such a way, if there is no spiritual friend, then it should be before the Buddhas and Bodhisattvas.' The identity of the taker: According to the Mind-Only school, it should be someone who possesses any of the seven types of Prātimokṣa vows and has already generated the aspiration Bodhicitta, who then takes the engaging Bodhicitta, which is encompassed by the three types of precepts. As the Bodhisattva-bhumi says: 'Here, a householder Bodhisattva, an ordained Bodhisattva, wishing to train in the Bodhisattva's training, the aggregate of precepts, these three trainings, and having made aspirations for unsurpassed perfect enlightenment.' According to the Madhyamaka school, all beings other than that can take it. Furthermore, regarding the basis for the arising and abiding of the Bodhisattva vows, is it necessary to possess any of the seven types of Prātimokṣa vows? According to the Madhyamaka school, it is not necessary to have any of the seven types of Prātimokṣa vows that are common to the Hearers as its basis. As the Venerable One says in the Root Downfall Error Dispelling: 'This Prātimokṣa vow cannot serve as the basis for obtaining the Bodhisattva vow, because the Prātimokṣa vow cannot be transmitted to men and those who are not male or female in the three continents.'

---

ྱེ་ལ། 3-925 བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི། འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལ་སྐྱེ་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གནས་པའི་རྟེན་དུ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སོ་སོ་ཐར་པ་ནི་ཤི་ནས་གཏོང་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཇི་ སྲིད་སངས་མ་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། ཞེ་ན་ཞེས་གཞན་གྱི་དོགས་པ་བཀོད་ནས་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་བའི་སོ་སོ་ཐར་པ་འདི་ནི། སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་དང་གནས་པའི་ རྟེན་དུ་མི་རུང་བར་ཁྱེད་སྨྲ་བ་བཞིན་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་སྨྲའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ལ། བྱང་སྡོམ་སྐྱེ་བའི་རྟེན་དུ་སོ་ཐར་རིགས་བདུན་གང་རུང་དང་ལྡན་པ་ དགོས་ཏེ། ཇོ་བོས། སོ་སོ་ཐར་པ་རིགས་བདུན་གྱི། །ཞེས་སོགས་དང་། གཞུང་ལས། དེས་ན་སེམས་ཙམ་པ་ཡི་ལུགས། །ཞེས་པ་ནས། ཐོག་མར་སོ་སོ་ཐར་པ་ལོང་། །ཞེས་པའི་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གནས་ པའི་རྟེན་དུ་མི་དགོས་ཏེ། སོ་ཐར་རིགས་བདུན་ནི། རྟེན་ཤི་འཕོས་ནས་གཏོང་ལ། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དེ་ལྟར་མི་གཏོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོ་གའི་ཁྱད་པར་ནི། ཆོས་རྗེ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ ཀྱི་ཆོ་ག་དང་། བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་གསུང་སྒྲོས། ལྷོ་པ་རིན་ཆེན་དཔལ་གྱིས་བྲིས་པའི་སྤྱོད་འཇུག་གི་ཊཱིཀྐ་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར་བཤད་ན། སྦྱོར་བའི་ཆོ་ག་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། དབུ་མ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱོད་འཇུག་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར་མཆོད་པ། 3-926 སྐྱབས་འགྲོ། སྡིག་བཤགས། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ། ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བ། མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གསོལ་བ་འདེབས་པ། བསྔོ་བ་སྟེ་ཡན་ལག་བདུན་དུ་མཛད་ལ། སེམས་ཙམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། སྡོམ་ཉི་ལས། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ། །གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ཅི་ནུས་མཆོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཕྱག་དང་མཆོད་འབུལ་གཉིས་བྱེད་ཀྱི། ལྷག་མ་རྣམས་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡན་ལག་བདུན་པ་ བྱེད་མི་བྱེད་ཀྱི་ཁྱད་པར། ཊཱིཀྐ་གསུང་སྒྲོས་མ་ལས། དབུ་མ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ནི། བཤན་པ་སོགས་སོ་ཐར་སྡོམ་པས་མ་བསྡམ་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་དག་གིས་རང་ བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཚབ་ཆེ་བ་སྦྱང་ནས། སྡོམ་པ་སྐྱེ་བའི་ཆེད་དུ་ཡན་ལག་བདུན་པ་མཛད་པ་ཡིན་ལ། སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེ་བ་ལ། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པས་ རྒྱུད་བསྡམ་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཚོགས་བསོགས་པའི་ཡན་ལག་ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། མཆོད་པ་འབུལ་གཉིས་བྱེད་ཀྱི། སྡིག་པ་བཤགས་པ་སོགས་མི་མཛད་པར་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་། དབུ་མ་ པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། བར་ཆད་དྲི་བ་མི་མཛད། སེམས་ཙམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ནམ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་བམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མ་མོ་ཤེས་སམ། 3-927 ཞེས་སོགས་བར་ཆད་དྲི་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་གཞི

【現代漢語翻譯】 耶！ 3-925 菩提心（byang chub kyi sems）：據說是爲了一切眾生而生起的。 而且，作為安住的基礎也是不合理的。因為別解脫戒（so so thar pa）是死亡后就捨棄的，而菩薩（byang chub sems dpa'）戒是直到證得圓滿正覺（sangs rgyas）之前都不會捨棄的。 如果有人提出疑問說：『你們說這個與聲聞（nyan thos）共同的別解脫戒，不能作為獲得和安住戒律的基礎，正如你們所說的那樣，我們也是這樣認為的。』 對於唯識宗（sems tsam pa）的觀點來說，生起菩薩戒（byang sdom）的基礎，必須具備七種別解脫戒（so thar rigs bdun）中的任何一種。正如覺沃（Jo bo，阿底峽尊者）所說：『七種別解脫戒……』等等。經典中說：『因此，唯識宗的觀點……』直到『首先獲得別解脫戒。』 作為安住的基礎則不需要，因為七種別解脫戒，在作為基礎的身體死亡后就會捨棄，而菩薩的戒律不會那樣捨棄。 儀軌的差別在於，如法王（chos rje pa）的生起次第儀軌，以及大自在（bdag nyid chen po）的語錄，還有洛巴·仁欽貝（lho pa rin chen dpal）所寫的《入菩薩行論》（spyod 'jug）的註釋中所說的那樣，加行儀軌有所不同。中觀派（dbu ma pa）按照《入菩薩行論》中所說的那樣進行供養。 3-926 皈依（skyabs 'gro）、懺悔（sdig bshags）、隨喜（rjes su yi rang ba）、請轉法輪（chos 'khor bskor bar bskul ba）、祈請不入涅槃（mya ngan las mi 'da' bar gsol ba 'debs pa）、迴向（bsngo ba），總共是七支供。 而唯識宗的人，按照《律二十頌》（sdom nyi）中所說：『對於十方一切諸佛，以恭敬心頂禮並盡力供養。』那樣，只做頂禮和供養兩件事，其餘的不做。 關於做不做七支供的差別，《註釋語錄》（TIkka gsung sgros ma）中說：『中觀宗的生起次第，即使對於沒有被別解脫戒約束的屠夫等人，也允許生起。爲了讓他們凈化自身嚴重的自性罪，爲了生起戒律而做七支供。而唯識宗的生起次第，是建立在已經受到別解脫戒約束的基礎之上，爲了積累資糧，只做頂禮和供養兩件事，不做懺悔等。』 此外，中觀派不做阻礙的提問，而唯識宗會問：『是菩薩嗎？發過菩提心的愿嗎？知道菩薩藏的根本嗎？』 3-927 等等，因為他們會問阻礙的問題。 正行

【English Translation】 Ye! 3-925 The mind of Bodhicitta (byang chub kyi sems): It is said to arise for the sake of all sentient beings. Moreover, it is also unreasonable as a basis for abiding. Because Pratimoksha (so so thar pa) is abandoned after death, while the Bodhisattva (byang chub sems dpa') vow is not abandoned until one attains complete enlightenment (sangs rgyas). If someone raises a doubt, saying, 'You say that this Pratimoksha, which is common to the Shravakas (nyan thos), cannot serve as the basis for obtaining and abiding in the precepts, and we also say the same, just as you do.' According to the Mind-Only school (sems tsam pa), the basis for generating the Bodhisattva vow (byang sdom) must possess any one of the seven types of Pratimoksha (so thar rigs bdun). As Jowo (Atisha) said, 'The seven types of Pratimoksha...' etc. The scripture says, 'Therefore, according to the Mind-Only school...' up to 'First, obtain Pratimoksha.' It is not necessary as a basis for abiding, because the seven types of Pratimoksha are abandoned when the body, which serves as the basis, dies, whereas the Bodhisattva's precepts are not abandoned in that way. The difference in rituals lies in the generation stage ritual of the Dharma Lord (chos rje pa), as well as the sayings of the Great Lord (bdag nyid chen po), and as explained in the commentary on the Bodhisattvacharyavatara (spyod 'jug) written by Lhopa Rinchen Pal (lho pa rin chen dpal), there is a difference in the preliminary rituals. The Madhyamikas (dbu ma pa) make offerings according to what is described in the Bodhisattvacharyavatara. 3-926 Taking refuge (skyabs 'gro), confession (sdig bshags), rejoicing (rjes su yi rang ba), requesting the turning of the wheel of Dharma (chos 'khor bskor bar bskul ba), requesting not to pass into Nirvana (mya ngan las mi 'da' bar gsol ba 'debs pa), dedication (bsngo ba), these are the seven branches. While the Mind-Only practitioners, according to what is said in the Vinaya Sutra (sdom nyi): 'To all the Buddhas in the ten directions, I prostrate with reverence and offer as much as I can.' They only perform prostration and offering, and do not do the rest. Regarding the difference between doing and not doing the seven branches, the Commentary Sayings (TIkka gsung sgros ma) says: 'The generation of Bodhicitta in the Madhyamika system allows for even butchers and others who are not bound by the Pratimoksha vows to generate it. In order for them to purify their severe natural transgressions and to generate the vows, they perform the seven branches. The generation of Bodhicitta in the Mind-Only system is based on the premise that the mindstream is already bound by the Pratimoksha vows, and in order to accumulate merit, they only perform prostration and offering, and do not do confession, etc.' Furthermore, the Madhyamikas do not ask about obstacles, while the Mind-Only practitioners ask: 'Are you a Bodhisattva? Have you made a vow for Bodhicitta? Do you know the root of the Bodhisattva Pitaka?' 3-927 Etc., because they ask about obstacles. The main part

---

་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། དབུ་མ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། སྨོན་འཇུག་གཉིས་པོ་ཆོ་ག་གཅིག་གིས་སྟབས་གཅིག་ཏུ་ལེན་ལ། སེམས་ཙམ་པ་རྣམས་ ཀྱིས་ནི། ཐོག་མར་སྨོན་པ་བླང་ནས། དེའི་རྗེས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་བསླབ་ཏེ་བསླབ་བྱ་རྣམས་ཉམས་འོག་ཏུ་ཚུད་པར་བྱས་ནས་བསྒྲུབ་པར་ནུས་ན། འཇུག་སྡོམ་ལེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ རོ། །འཇུག་ཆོག་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། དབུ་མ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། དེང་དུས་བདག་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡོད། །ཅེས་སོགས་རང་དགའ་བ་བསྒོམ་པ་དང་། བདག་གིས་དེ་རིང་སྐྱོབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཞེས་སོགས་ གཞན་དགའ་བ་བསྒོམ་དུ་འཇུག་པ་མཛད་ལ། སེམས་ཙམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། མཁྱེན་པར་གསོལ་བ་མཛད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། འདི་ལྟར་ནོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་མ་ལང་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ སྐུ་གཟུགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞེས་པ་ནས། ལན་གཉིས་སམ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའི་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རྩ་བའི་ལྟུང་བ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་དེ། དབུ་མ་པས་ནམ་སྙིང་ ལས་འབྱུང་བ་ལྟར། རྩ་ལྟུང་བཅུ་བཞི་དང་། སེམས་ཙམ་པས། སྡོམ་ཉི་ལས་གསུང་པ་ལྟར། རྩ་ལྟུང་བཞིར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་བཅོས་ཀྱི་ཚུལ་སོ་སོར་ཡོད་དེ། དབུ་མ་པས་བསླབ་བཏུས་སུ། རྨི་ལམ་འཕགས་པ་ནམ་སྙིང་པོའི། ། 3-928 མདུན་དུ་འདུག་ཏེ་བཤགས་པར་བྱ། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར། སྐྱ་རེང་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་ནས། ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ་རྨི་ལམ་དུ་བྱུང་བ་ལ། རྩ་བའི་ལྟུང་བ་བཤགས་པ་དང་། སེམས་ཙམ་པས་སྡོམ་ཉིར། སྡོམ་པ་སླར་ཡང་བླང་བར་བྱ། །ཟག་པ་འབྲིང་ནི་གསུམ་ལ་བཤགས། །གཅིག་གི་མདུན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས། །ཉོན་མོངས་མི་མོངས་བདག་སེམས་བཞིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་ནི། ཀུན་ དཀྲིས་ཆེན་པོས་རྩ་ལྟུང་བཞི་སྤྱད་ན། ཉི་མའི་གསུམ་ཆ་འདས་ནས་སྡོམ་པ་གཏོང་བས། སླར་སྐྱར་ནས་ལེན་པར་བྱེད། དེ་འབྲིང་གིས་སྤྱད་ན། གང་ཟག་གསུམ་གྱི་དྲུང་དུ་བཤགས་སྡོམ་བྱེད། དེ་ཆུང་ ངུས་སྤྱད་པའི་ཉེས་བྱས་རྣམས་གང་ཟག་གཅིག་གི་མདུན་དུ་བཤགས་པར་བྱེད་ཅེས་པའོ། །བསླབ་པར་བྱ་བ་སོ་སོར་ཡོད་དེ། དབུ་མ་པའི་ལུགས་ལ། དབང་རྣོན་ལ་བཅུ་བཞིར་དབྱེ་བ། དབང་འབྲིང་ལ་ བཞིར་བསྟན་པ། དབང་བརྟུལ་ལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། མདོ་ནམ་སྙིང་ལས་གསུང་པ་བསླབ་བཏུས་ལས་ཚིགས་བཅད་དུ་བྱས་པ་ནི། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་སྐོར་ཕྲོགས་པ། །ཕས་ཕམ་ པ་ཡི་ལྟུང་བར་འདོད། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་སྤོངས་བྱེད་པ། །གཉིས་པར་ཐུབ་པས་གསུང་པ་ཡིན། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་དགེ་སློང་ལ། །ངུར་སྨྲིག་འཕྲོག་དང་རྡེག་པ་དང་། །བརྩོན་རར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་། ། 3-929 རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འབེབས་པ་དང་། །སྲོག་དང་འབྲལ་བྱེད་གསུམ་པ་ཡིན། །མཚམས་མེད་ལྔ་པོ་བྱེད་པ་

【現代漢語翻譯】 存在差異，中觀派認為，發願和進入菩薩道兩種儀軌可以通過一個儀式同時進行。而唯識派則認為，首先要發願，之後學習菩薩的戒律，將所學內容納入實踐，如果能夠做到，才能接受進入菩薩道的誓言。進入儀軌也存在差異，中觀派會引導修習『今日我生果有義』等自利之行，以及『我今於一切救護者前』等利他之行。而唯識派則會祈請諸佛菩薩知曉，如經中所說：『如此受持菩提心的菩薩，在如來佛像前，應如是說二遍或三遍。』根本墮罪也有不同，中觀派如《虛空藏經》所說，有十四條根本墮罪，而唯識派如《攝抉擇分》所說，認為有四條根本墮罪。懺悔的方式也各有不同，中觀派在《學集論》中說：『夢中於聖虛空藏前，應當懺悔。』即向黎明祈禱，在夢中向虛空藏菩薩懺悔根本墮罪。而唯識派在《攝抉擇分》中說：『應當重新受戒，中品罪向三人懺悔，其餘罪向一人懺悔，隨順煩惱或不隨順煩惱，皆如自心。』其含義是：如果以極大的煩惱犯了四條根本墮罪，那麼在日出三分之一時就失去了戒律，因此需要重新受戒；如果以中等煩惱犯戒，則需要在三個人面前懺悔；如果以輕微煩惱犯戒，則需要在一個人面前懺悔。所學內容也各有不同，中觀派的觀點是，對於上根者，分為十四條；對於中根者，顯示為四條；對於下根者，顯示為一條。其中，第一種情況是，如《虛空藏經》所說，在《學集論》中以偈頌形式出現：『奪取三寶之物，是為他勝處罪。捨棄殊勝之法，是佛陀所說第二罪。對於破戒的比丘，剝奪袈裟、毆打，驅逐出精舍，令其還俗，斷其性命，是為第三罪。』造作五無間罪

【English Translation】 There is a difference. The Madhyamikas (中觀派, Madhyamaka, 中觀), take both the aspiration and engagement Bodhicitta (菩提心, Bodhicitta, बोधिचित्त, enlightenment mind) vows in one ceremony at the same time. The Cittamatrins (唯識派, Cittamatra, चित्तमात्र, Mind-Only school) first take the aspiration vow, and then study the Bodhisattva (菩薩, Bodhisattva, बोधिसत्त्व, enlightenment being) vows. After putting the precepts into practice, if they are able to accomplish it, they then take the engagement vow. There is also a difference in the engagement ceremony. The Madhyamikas (中觀派, Madhyamaka, 中觀) guide the practice of self-benefit, such as 'Today my life is fruitful,' and the practice of benefiting others, such as 'Today I am in front of all protectors.' The Cittamatrins (唯識派, Cittamatra, चित्तमात्र, Mind-Only school) make a request to be known, as it is said in the sutra: 'The Bodhisattva (菩薩, Bodhisattva, बोधिसत्त्व, enlightenment being) who takes the vow in this way should say it twice or three times in front of the image of the Tathagata (如來, Tathāgata, तथागत, Thus Gone).' There are different root downfalls. According to the Madhyamikas (中觀派, Madhyamaka, 中觀), as it appears in the Namsnying Sutra, there are fourteen root downfalls. According to the Cittamatrins (唯識派, Cittamatra, चित्तमात्र, Mind-Only school), as it is said in the Compendium of Determinations, there are four root downfalls. There are different ways of restoring the vows. According to the Madhyamikas (中觀派, Madhyamaka, 中觀), in the Compendium of Trainings, it says: 'In a dream, in front of the noble Akashagarbha (虛空藏, Ākāśagarbha, आकाशगर्भ, Essence of Space), one should confess.' That is, one prays to the dawn and confesses the root downfalls to Akashagarbha (虛空藏, Ākāśagarbha, आकाशगर्भ, Essence of Space) in a dream. According to the Cittamatrins (唯識派, Cittamatra, चित्तमात्र, Mind-Only school), in the Compendium of Determinations: 'One should take the vows again. Medium transgressions are confessed to three people. The remaining transgressions are confessed to one person, according to whether one's mind is afflicted or not.' The meaning of this is: if one commits the four root downfalls with great affliction, then one loses the vows after one-third of the day has passed, so one must take the vows again. If one commits transgressions with medium affliction, then one confesses the vows in front of three people. If one commits transgressions with slight affliction, then one confesses in front of one person. There are different things to be learned. According to the Madhyamika (中觀派, Madhyamaka, 中觀) system, for those with sharp faculties, there are fourteen divisions; for those with medium faculties, there are four; and for those with dull faculties, there is one. The first case is as follows: as it is said in the Namsnying Sutra, which is versified in the Compendium of Trainings: 'Stealing the property of the Three Jewels (三寶, Triratna, त्रिरत्न, Three Gems), is considered a defeat. Abandoning the supreme Dharma (法, Dharma, धर्म, Law), is the second sin spoken by the Buddha (佛, Buddha, बुद्ध, Awakened One). Depriving a monk (比丘, Bhikṣu, भिक्षु, beggar) who is immoral of his robes, beating him, putting him in prison, causing him to disrobe, and taking his life, is the third sin.' Committing the five inexpiable sins

---

དང་། །ལོག་པར་བལྟ་བ་འཛིན་པ་དང་། །ཞེས་རྒྱལ་པོ་ལ་འབྱུང་བ་ལྔ་དང་། བློན་པོ་ལ་འབྱུང་ བ་ནི། སྔར་གྱི་དང་པོ་བཞིའི་སྟེང་དུ། གྲོང་ལ་སོགས་པ་འཇིག་པ་ཡང་། །རྩ་བའི་ལྟུང་བར་རྒྱལ་བས་གསུང་། །ཞེས་པ་དང་ལྔ་ཡིན་ལ། ལས་དང་པོ་པ་ལ་འབྱུང་བ་བརྒྱད་ནི། བློ་སྦྱང་ མ་བྱས་སེམས་ཅན་ལ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོན་པ་དང་། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་དག །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལྡོག་པ་དང་། །སོ་སོ་ཐར་པ་ཡོངས་སྤངས་ཏེ། །ཐེག་པ་ཆེ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། ། སློབ་པའི་ཐེག་པས་ཆགས་ལ་སོགས། །སྤོངས་བར་འགྱུར་བ་མིན་ཞེས་འཛིན། །ཕ་རོལ་དག་ཀྱང་འཛིན་འཇུག་དང་། །རང་གི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་དང་། །རྙེད་པ་དང་ནི་བསྐུར་བསྟི་དང་། །ཚིགས་བཅད་རྒྱུ་ཡི་གཞན་ སྨོད་དང་། །བདག་ནི་ཟབ་མོ་བཟོད་པ་འོ། །ཞེས། ལོག་པ་ཉིད་ནི་སྨྲ་བ་དང་། །དགེ་སྦྱོང་ཆད་པས་གཅོད་པ་དང་། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་སྦྱིན་བྱེད་དང་། །སྦྱིན་པ་ལེན་པར་བྱེད་པ་དང་། །ཞི་གནས་ འདོར་བར་བྱེད་པ་དང་། །ཡང་དག་འཇོག་གི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས། །ཁ་བཏོན་བྱེད་ལ་སྦྱིན་པ་ནི། །དེ་དག་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་སྟེ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་དག་རྒྱལ་པོ་ལ་འབྱུང་བའི་དང་པོ་བཞི་དང་། 3-930 བློན་པོ་ལ་འབྱུང་བའི་དང་པོ་བཞི་ནི། ལྟུང་བ་གཅིག་པས་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་བཅུ་བཞི་ཡིན་ལ། བཅོ་བརྒྱད་དུ་ཕྱེ་བ་ནི་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ཡིན་ཞིང་། མཚམས་མེད་ལྔ་པོ་སོ་སོར་བྱེད་ ན་ཉེར་གཉིས་སུ་བྱས་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །འོ་ན་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བྱེད་པ་དེ་དག་རྒྱལ་བློན་ལས་དང་པོ་པ་གསུམ་ཆར་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། སོ་སོར་བཅས་པ་ ལ་དགོས་པ་མེད་ཅིང་། གཅིག་ལ་བཅས་པ་གཞན་ལ་མི་འབྱུང་ན་ནི། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་སེམས་དབང་རྣོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། གང་ཟག་དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་ཐམས་ ཅད་བསྲུང་དགོས་མོད་ཀྱི། སོ་སོར་བཅས་པ་ནི་གང་ལ་འབྱུང་ཉེ་བ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། བསླབ་བཏུས་ལས། གལ་ཏེ་རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ དེ་དག་གི་ལྟུང་བར་ངེས་ཤིང་། གཞན་ལ་ནི་མིན། ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོགས་པ་བཀོད་ནས། དེའི་འཇུག་ཐོགས་སུ་འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །གང་དུ་གང་ལ་མང་དུ་བྱུང་བ་དེ་ལ་དེར་རང་ གི་མིང་ནས་སྨོས་ཏེ་བསྟན་པས་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་དུ་ལྟུང་བ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་དབང་འབྲིང་གི་བསླབ་བྱ་བཞིར་བསྟན་པ་ནི། 3-931 ཐབས་ལ་མཁས་པས་མདོའི་དོན། བསླབ་བཏུས་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཡོངས་དོར་དང་། །ཆགས་དང་སེར་སྣ་མི་འཐད་པས། །སློང་ལ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དང་། །སྒྲིམས་ཏེ་དགའ་བར་བྱེད་པ་ན། །སེམས་ད

【現代漢語翻譯】 此外，『持有邪見』。對於國王來說，有五種情況；對於大臣來說，也有五種情況，即在之前的四種情況之上，加上『摧毀城鎮等』，如經中所說：『摧毀城鎮等，聖者說是根本墮罪。』對於初學者來說，有八種情況：『對於未經調伏的眾生，宣說空性；已經進入佛位的人，使其從圓滿菩提中退轉；完全放棄別解脫戒，而修習大乘；認為不應捨棄學習乘的貪執等；使他人也執持並進入歧途；宣揚自己的功德；爲了利養和恭敬，以偈頌詆譭他人；自認為具有甚深忍辱』。此外，『宣說邪見；以懲罰斷絕修行；斷絕對三寶的佈施；阻止他人接受佈施；捨棄寂止；享用如法的受用；唸誦經文時阻止他人佈施』。這些都是根本墮罪，是眾生墮入大焦熱地獄之因。』如是宣說。這些是國王的最初四種墮罪，以及大臣的最初四種墮罪，由於墮罪相同，因此從本體的角度來說，共有十四種。分為十八種，是從所依的角度來說的。如果將五種無間罪分別列出，則有二十二種。那麼，如果從所依的角度分為十八種，這十八種墮罪對於國王、大臣和初學者三種人都適用嗎？如果分別安立，就沒有必要；如果安立於一人，而其他人不適用，那麼所有這些都與菩薩是利根的說法相違背。』如果有人這樣問，回答是：雖然每個人都必須守護所有戒律，但分別安立是根據哪種情況容易發生而決定的。如《學集論》中說：『如果國王等是菩薩，如何確定哪些是他們的墮罪，而哪些不是？』提出這樣的疑問后，接著說：『這沒有過失。在何處、對何人容易發生，就在那裡以自己的名字來宣說，是爲了產生恐懼。』也就是說，所有人都應該互相避免所有的墮罪。』以上是宣說。 第二，宣說中等根器的四種學處，即以善巧方便通達經義。《學集論》中說：『完全捨棄菩提心；貪執和吝嗇是不合理的；不向乞討者佈施；嚴厲地令人不悅；心生厭煩』。

【English Translation】 Furthermore, 'holding wrong views'. For a king, there are five instances; for a minister, there are also five instances, which are, in addition to the previous four, 'destroying towns, etc.,' as stated in the scriptures: 'Destroying towns, etc., the Victorious Ones say is a root downfall.' For a beginner, there are eight instances: 'To beings whose minds are not yet trained, teaching emptiness; causing those who have entered Buddhahood to turn back from perfect Bodhi; completely abandoning the Pratimoksha vows and engaging in the Great Vehicle; holding that one should not abandon attachment, etc., to the learning vehicle; causing others to also hold and enter the wrong path; proclaiming one's own virtues; for the sake of gain and respect, disparaging others with verses; claiming oneself to have profound patience.' Furthermore, 'uttering wrong views; severing practice with punishment; cutting off offerings to the Three Jewels; preventing others from receiving offerings; abandoning tranquility; enjoying rightful possessions; preventing others from giving when reciting scriptures.' These are all root downfalls, the cause of beings falling into the great Avici hell.' Thus it is proclaimed. These are the first four downfalls for a king, and the first four downfalls for a minister. Since the downfalls are the same, from the perspective of the essence, there are fourteen in total. Dividing them into eighteen is from the perspective of the basis. If the five inexpiable sins are listed separately, there are twenty-two. So, if dividing into eighteen from the perspective of the basis, do these eighteen downfalls apply to all three—king, minister, and beginner? If they are established separately, there is no need; if they are established for one person and do not apply to others, then all of this contradicts the statement that Bodhisattvas are of sharp faculties.' If someone asks this, the answer is: Although each person must guard all the precepts, the separate establishment is determined according to which situation is likely to occur. As it says in the Compendium of Trainings: 'If kings, etc., are Bodhisattvas, how is it determined which are their downfalls and which are not?' After posing such a question, it continues: 'There is no fault in this. Where and for whom it is likely to occur, there it is proclaimed by one's own name, in order to generate fear.' That is to say, everyone should mutually avoid all the downfalls.' This is the proclamation. Secondly, proclaiming the four trainings for those of middling faculties, which is to understand the meaning of the sutras with skillful means. As it says in the Compendium of Trainings: 'Completely abandoning the Bodhi mind; attachment and stinginess are unreasonable; not giving to beggars; being stern and displeasing; becoming disgusted.'

---

པའ་ལ་ ཡིད་མི་བཟོད་པར། །ཁྲོས་པས་སེམས་ཅན་བརྡེག་པ་དང་། །ཉོན་མོངས་པ་དང་གནས་མཐུན་པས། །ལོག་ལྟར་བཅོས་པ་སྟོན་པ་འོ། །ཞེས་གསུང་པ་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་དབང་བརྟུལ་གྱི་བསླབ་བྱ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ པ་ནི། སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བསླབ་པ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ལ་གདམ་པའི་མདོ་ལས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ནི་འདི་ལྟར། བྱ་བ་མང་བ། བྱེད་པ་མང་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ ཅད་དུ་སྦྱིན་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་ལ་བསླབ་པར་མི་ནུས་ཀྱི། དེ་ལས་གཞན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འདུན་པ་དང་། དད་ པ་དང་། དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། སྨོན་པ་གསུམ་འགྲོ་ཡང་རུང་། འགྲེང་ཡང་རུང་། འདུག་ཀྱང་རུང་། ཉལ་ཡང་རུང་། བསྡད་ཀྱང་རུང་། ཟ་ཡང་རུང་། འཐུང་ཡང་རུང་། རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་དྲན་པ་ཡིད་ལ་བཟུང་ སྟེ་སྒོམས་ཤིག གཞན་གྱི་དགེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་གྱིས་ཤིག རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཕུལ་ཅིག 3-932 ཕུལ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐུན་མོང་དུ་གྱིས་ཤིག དེ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བར་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྔོས་ཤིག རྒྱལ་པོ་ ཆེན་པོ་ཁྱོད་དེ་ལྟར་ན། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱང་བྱེད་ལ་རྒྱལ་པོའི་བྱ་བ་ཡང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་སྨོན་པ་བྱང་ ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྤོངས་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་པོ་རྣོ་འབྲིང་བརྟུལ་གསུམ་ཐམས་ཅད་ལ་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བ་ཡིན་ཏེ། མདོ་བསྡུས་པ་ལས། གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་དགེ་ བའི་ལས་ལམ་བཅུ། །སྤྱོད་ཀྱང་རང་རྒྱལ་དགྲ་བཅོམ་ཉིད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་ན། །དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྐྱོན་བྱུང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་སྟེ། །སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནི་ཕས་ཕམ་བས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ལྕི། །ཞེས་དང་། སྤྱོད་ འཇུག་ལས། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ། །ལྟུང་བའི་ནང་ནས་ལྕི་བ་སྟེ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་བྱུང་གྱུར་ན། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་ལ་དམན། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ ལ། ཕམ་འདྲའི་ཉེས་བྱས་བཞི་སྤོང་བ་དང་། ཡན་ལག་གི་ཉེས་བྱས་བཞི་ཅུ་ཞེ་དྲུག་སྤོང་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ཕམ་འདྲ་བཞི་ནི། སྡོམ་ཉི་ལས། རྙེད་དང་བསྐུར་བསྟི་ཆགས་པ་ཡིས། །བདག་བསྟོད་གཞན་ལ་སྨོད་པ་དང་། ། 3-933 སྡུག་བསྔལ་མགོན་མེད་གྱུར་པ་ལ། །སེར་སྣས་ཆོས་ནོར་མི་གཏེར་དང་། །གཞན་གྱིས་བཤགས་ཀྱང་མི་ཉན་པར། །ཁྲོས་པས་གཞན་ལ་བཙོག་པ་དང་། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྤོངས་བྱེད་ཅིང་། །དམ་ཆོས་འདྲར་སྣང་སྟོན་ པ་འོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་

【現代漢語翻譯】 帕拉 無法忍受，因憤怒而毆打眾生，與煩惱相應，示現虛假的邪見。以上所說。 第三，將隨順的教導歸納為一個：修學發菩提心。如《國王教誡經》所說：『大國王，您是這樣，事務繁多，行為眾多，從一切處的一切佈施，乃至智慧波羅蜜多，都無法修學。除此之外，大國王，無論行住坐臥，無論飲食，都要恒常憶念、銘記於心，修習對圓滿菩提的渴望、信心和精進。要隨喜他人的善行。隨喜之後，要供養諸佛、菩薩、聲聞、緣覺。』 供養之後，要與一切眾生共同分享。然後，爲了使一切眾生的法圓滿，要日日夜夜發願證得無上菩提。大國王，您若如此，既能治理國政，又不耽誤國王的事務，還能圓滿菩提的資糧。』 因此，捨棄愿菩提心，對於上、中、下三種根器的菩薩來說，都是極其嚴重的根本墮罪。如《略集經》所說：『縱經億劫行十善業道，若發心欲成獨覺阿羅漢，則此戒律有損、戒律已失，此發心較他勝罪尤為嚴重。』又如《入行論》所說：『此乃菩薩眾，墮罪中最重，因此若生起，則不利眾生。』 第二，唯識宗的教導包括：捨棄類似他勝罪的四種過失，以及捨棄四十六種支分過失。首先，類似他勝罪的四種是：《律二十頌》中說：『因貪戀利養和恭敬，而自讚毀他；對痛苦無依者，吝嗇不施予法財；他人懺悔亦不聽，因憤怒而責罵他人；捨棄大乘，宣說相似正法。』 為什麼這些被稱為類似他勝罪呢？

【English Translation】 Pā la Unbearable, striking sentient beings out of anger, being in harmony with afflictions, and showing false wrong views. These are what were said. Third, the teachings on subduing the powerful are presented as one: training in the aspiration for Bodhicitta (enlightenment mind). As stated in the 'Sūtra on Advice to the King': 'Great King, you are such that you have many tasks and many activities. You cannot train in everything from giving in all ways to the perfection of wisdom. Other than that, Great King, whether you are walking, standing, sitting, or lying down; whether you are eating or drinking, you should constantly remember and keep in mind the aspiration, faith, and diligence for perfect and complete enlightenment. You should rejoice in the virtues of others. After rejoicing, you should offer them to all the Buddhas, Bodhisattvas, Śrāvakas, and Pratyekabuddhas.' 'After offering, you should make them common to all sentient beings. Then, in order for the Dharma of all sentient beings to be completely fulfilled, you should dedicate yourself to unsurpassed enlightenment day and night. Great King, if you do so, you will both govern the kingdom and not neglect the affairs of the king, and the accumulation of enlightenment will be completely fulfilled.' Therefore, abandoning the aspiration for Bodhicitta is an extremely heavy root downfall for all three types of Bodhisattvas: sharp, middling, and dull. As stated in the 'Compendium of Sūtras': 'If one practices the ten virtuous paths for billions of kalpas, but generates the mind to become a solitary conqueror or Arhat, then that is a flaw in discipline, a loss of discipline. That generation of mind is even heavier than a Pārājika (defeat).' And as stated in the 'Entering the Bodhisattva's Way of Life': 'This is the heaviest of the downfalls for a Bodhisattva. If this occurs, it is detrimental to the benefit of all sentient beings.' Second, the teachings of the Mind-Only school include: abandoning the four offenses similar to Pārājika, and abandoning the forty-six branch offenses. First, the four similar to Pārājika are: As stated in the 'Twenty Verses on Discipline': 'Due to attachment to gain and veneration, praising oneself and disparaging others; being miserly and not giving Dharma or wealth to the suffering and helpless; not listening even when others confess, scolding others out of anger; abandoning the Great Vehicle and showing what appears to be true Dharma.' Why are these called similar to Pārājika?

---

ཕམ་པ་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། འདུལ་བ་ལས། ཡན་ལག་ཚང་བའི་སྲོག་གཅོད་སོགས་ཀྱིས་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ཕམ་པར་བྱེད་པས་ན། ཕམ་པར་བཞག་པ་ལྟར། འདིར་ཡང་བདག་བསྟོད་སོགས་བཞི་པོ་དེས། སེམས་བསྐྱེད་ཕམ་པར་ཏེ་ཉམས་པར་བྱེད་པས་ན། ཕམ་པ་དང་འདྲ་བར་བརྗོད་དོ། །ཁ་ཅིག་རྩོང་འདིའི་ཡ་གྱལ་སོ་སོར་བསྒྲང་ནས་ བརྒྱད་དུ་བྱེད་པ་ནི། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་དང་འགལ་ཏེ། བྱང་སར། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པའི་ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་བཞི་ཡོད་དེ། བཞི་གང་ ཞེ་ན། ཞེས་དང་། སྡོམ་ཉིར། དེའི་ཉེས་པ་བཞི་པོ་ནི་ཞེས་དང་། འགྲེལ་པའི་མཚམས་སྦྱོར་དུ། ཉེས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཞེས་བཞིར་གསུངས་ཀྱི་བརྒྱད་དུ་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ རོ། །གཞན་དུ་ན་དགུར་ཡང་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ཡན་ལག་གི་ཉེས་བྱས་ནི། ཉེས་བྱས་བཞི་ཅུ་ཞེ་དྲུག་ནི། དགེ་བ་ཆོས་བསྡུད་དང་འགལ་བ་སོ་བཞི་དང་། སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་དང་འགལ་བ་བཅུ་གཉིས་རྣམས་སུ་ཡོད་པ་ལས། 3-934 དང་པོ་སྦྱིན་པ་དང་འགལ་བ་བདུན་ནི། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་གསུམ་མི་མཆོད། །ཅེས་སོགས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་འགལ་བ་དགུ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཡལ་བར་འདོར། །ཞེས་སོགས་དང་། བཟོད་པ་དང་འགལ་ བ་བཞི་ནི། གཤེ་ལ་ལན་དུ་གཤེ་ལ་སོགས། །ཞེས་སོགས་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་འགལ་བ་གསུམ་ནི། ལེ་ལོ་ལ་སོགས་སེལ་མི་བྱེད། །ཅེས་སོགས་དང་། བསམ་གཏན་དང་འགལ་བ་གསུམ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་ གྱི་དོན་མི་འཚོལ། །ཞེས་སོགས་དང་། ཤེས་རབ་དང་འགལ་བ་བརྒྱད་ནི། ཉན་ཐོས་ཐེག་པ་སྤོང་བར་བྱེད། །ཅེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་དང་འགལ་བ་བཅུ་གཉིས་ནི། དགོས་པའི་ གྲོགས་སུ་འགྲོ་མི་བྱེད། །ཅེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཉེས་བྱས་ཞེ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི། བྱང་སར། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཉེས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མིན་པའི་ཉེས་པ་དང་། ཉེས་མེད་གསུམ་ དུ་ཕྱེ་ནས་གསུངས་ལ། གསུམ་པོ་དེ་ཡང་འདིའི་འགྲེལ་པར། གལ་ཏེ་མ་གུས་པ་དང་སྙོམས་ལས་དང་། ལེ་ལོའི་ཉེས་པ་བྱུང་ན་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བརྗེད་ པས་ཉེས་པ་བྱུང་ན་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མིན་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་འཁྲུགས་པ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཞེས་གསུང་། འདི་དག་གི་དོན་སྡོམ་ཉིའི་འགྲེལ་པ། རྗེ་བཙུན་ཆེན་པོས་མཛད་པ་ལས་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ་། ། 3-935 འོ་ན་ལུགས་གཉིས་ལ། རྩ་ལྟུང་བྱུང་བས་སྡོམ་པ་གཏོང་མི་གཏོང་མཚུངས་སམ་ཞེ་ན། དེའི་ཁྱད་པར་ནི། ཆག་ལོའི་དྲིས་ལན་ལས། སྡོམ་པ་གཏོང་བའི་ཚུལ་ཡང་། སོ་སོ་ཐར་པ་ལའང་ལྟུང་བ་ བྱུང་བས། སྡོམ་པ་གཏོང་བ་དང་མི་གཏོང་བའི་ལུགས་གཉིས་གདའ། དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་

{ "translations": [ "如果有人問，『這是否被稱為墮落（ཕམ་པ་）？』答：在《律經》（འདུལ་བ་）中，如同具足肢體的生命被殺害等行為會導致比丘戒的墮落，此處，自讚毀他等四種行為也會導致菩提心的墮落，即喪失，因此被稱為類似於墮落。有些人將此處的墮落細分為八種，這與菩薩藏（བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་）相違背。在《菩薩地論》（བྱང་སར།）中說：『如此，菩薩安住于戒律的誓言中，有四種類似於墮落之處。這四種是什麼呢？』以及在《律儀經》（སྡོམ་ཉིར།）中說：『那四種過失是……』並且在註釋的連線處說：『那四種過失又是什麼呢？』都只說了四種，沒有說八種。否則，還會變成九種。第二，支分的罪行是四十六種惡作（ཉེས་བྱས།），即與積累善法相違的三十四種，以及與利益有情相違的十二種。首先，與佈施相違的七種是：『對三寶不供養』等等。與持戒相違的九種是：『放棄破戒』等等。與忍辱相違的四種是：『以辱罵迴應辱罵』等等。與精進相違的三種是：『不消除懈怠』等等。與禪定相違的三種是：『不尋求禪定的意義』等等。與智慧相違的八種是：『捨棄聲聞乘』等等。第二，與利益有情相違的十二種是：『不去幫助需要幫助的朋友』等等。這四十六種惡作，在《菩薩地論》中被分為有煩惱的罪行、無煩惱的罪行和無罪三種。這三種罪行，也在本論的註釋中說：『如果出現不恭敬、放逸和懈怠的罪行，那就是有煩惱的罪行。如果因為遺忘而出現罪行，那就是無煩惱的罪行。對於心煩意亂，則沒有罪行。』這些意義在《律儀經》的註釋，由至尊大士所著中，有詳細的闡述。", "那麼，對於兩種律儀（別解脫戒和菩薩戒）來說，犯根本墮是否意味著放棄或不放棄誓言是相同的呢？答：它們的區別在於，在恰洛瓦的問答中說：『放棄誓言的方式也有兩種，即使在別解脫戒中，也有犯墮落後放棄或不放棄誓言的兩種方式。同樣，在大乘中……』", "english_translations": [ "If someone asks, 'Is this called defeat (ཕམ་པ་)?' The answer is: In the 'Vinaya' (འདུལ་བ་), just as killing a being with complete limbs, etc., causes the downfall of a Bhikshu's vows, similarly, here, the four acts of praising oneself and disparaging others, etc., also cause the downfall, i.e., the loss, of Bodhicitta. Therefore, it is called similar to defeat. Some enumerate each of these defeats as separate, making them eight, which contradicts the Bodhisattva Pitaka (བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་). In the 'Bodhisattvabhumi' (བྱང་སར།), it says: 'Thus, a Bodhisattva abiding in the vows of discipline has four things that are like places of defeat. What are these four?' And in the 'Vinayasutra' (སྡོམ་ཉིར།), it says: 'These four faults are...' And in the connecting passage of the commentary, it says: 'What are these four faults?' It only mentions four, not eight. Otherwise, it would become nine. Secondly, the transgressions of the branches are the forty-six misdeeds (ཉེས་བྱས།), which include thirty-four that contradict the accumulation of virtue and twelve that contradict benefiting sentient beings. First, the seven that contradict generosity are: 'Not making offerings to the Three Jewels,' etc. The nine that contradict ethics are: 'Abandoning immoral conduct,' etc. The four that contradict patience are: 'Responding to abuse with abuse,' etc. The three that contradict diligence are: 'Not eliminating laziness,' etc. The three that contradict meditation are: 'Not seeking the meaning of Samadhi,' etc. The eight that contradict wisdom are: 'Abandoning the Hearer Vehicle,' etc. Secondly, the twelve that contradict benefiting sentient beings are: 'Not going to help a friend in need,' etc. These forty-six misdeeds are divided into three in the 'Bodhisattvabhumi': faults with afflictions, faults without afflictions, and no fault. These three are also explained in the commentary to this text: 'If faults of disrespect, negligence, and laziness occur, then they become faults with afflictions. If a fault occurs due to forgetfulness, then it becomes a fault without afflictions. There is no fault for mental confusion.' The meaning of these is explained in detail in the commentary to the 'Vinayasutra,' written by the great Jetsun.", "So, for both systems (Pratimoksha and Bodhisattva vows), is it the same whether one abandons or does not abandon the vows upon committing a root downfall? The difference is that in the questions and answers of Chag Lo, it says: 'The way of abandoning vows also has two systems: even in the Pratimoksha, there are two ways of abandoning or not abandoning vows after committing a downfall. Similarly, in the Mahayana...'" ] }

---

ཡང་གཉིས་ཡོད་པའི་སེམས་ཙམ་པ་ལྟུང་བས་སྡོམ་པ་གཏོང་བའི་ལུགས་སུ་གསལ། དབུ་མ་པ་ ལ་ལུགས་གཉིས་ཀ་གདའ། ངེད་ཅག་སྨོན་པའི་སེམས་མ་བཏང་ན་སྡོམ་པའི་རྩ་བ་མི་གཏོང་བའི་ལུགས་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལགས། ཞེས་སོགས་རྒྱས་པར་གསུངས་པས་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་སེམས་ཙམ་པ་ ལྟུང་བ་བྱུང་བས་སྡོམ་པ་གཏོང་བའི་ལུགས་སུ་གསལ། ཞེས་པ་ཡང་། ཀུན་དཀྲིས་དྲག་པོས་རྩ་ལྟུང་བྱུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱི། ཀུན་དཀྲིས་འབྲིང་དང་ཆུང་ངུས་ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་སྤྱད་ཀྱང་ སྡོམ་པ་མི་གཏོང་བར་འདོད་དེ། བྱང་ས་ལས། མདོར་བསྡུས་ན་རྒྱུ་གཉིས་ཁོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་བླང་པ་བཏང་བར་འགྱུར་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་ པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དང་། ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆེན་པོའི་ཀུན་ནས་སྤྱོད་པའོ། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་སྨོན་ལམ་ཡང་མ་བཏང་ལ་ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་ཆེན་པོ་ཡང་། 3-936 ཀུན་ཏུ་མ་སྤྱད་ན་ཚེ་བརྗེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་། འོག་དང་སྟེང་དང་ཐད་ཀ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་པ་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་ རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚེ་བརྗེས་ཏེ། བརྗེད་ན་ཡང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དྲན་པ་བསོ་བའི་ཕྱིར། ཡང་དང་ཡང་ནོད་པར་ཟད་ཀྱི། གསར་དུ་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་ནི་ མིན་ནོ། །ཞེས་དང་། ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་གིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཏང་ བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆེན་པོས་ནི་གཏང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་ཀུན་དཀྲིས་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་། ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱང་ས་ལས། གང་ གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང་། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཆུང་ངུ་ཡང་མི་སྐྱེད་པ་དང་། དེས་མགུ་བར་བྱེད་ཅིང་། དེ་ལ་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང་། དེ་ཉིད་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་བལྟ་བ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུང་ལ། 3-937 ཡན་ལག་གསུམ་ཚང་བ་ཆེན་པོར་བསྟན་པའི་ཤུགས་ལ་ཡན་ལག་གཉིས་ཙམ་ཚང་བ་འབྲིང་དང་། གཅིག་ཙམ་ཚང་བ་ཆུང་ངུར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གནས་བརྟན་བྱང་བཟང་གིས་སྡོམ་ཉིའི་འགྲེལ་པར། གང་གིས་ཚེ་ སླར་ངོ་ཚ་དང་། ཁྲེལ་ཅུང་ཟད་ཙམ་སྐྱེ་བ་དང་། ཕ་རོལ་གྱི་གསོལ་བ་བཏབ་པས་ཟློག་པ་དེ་ནི་འབྲིང་ལ་གནས་པའོ། །གང་གིས་ཚེ་མྱུར་བ་ཉིད་དུ་ངོ་ཚ་བར་བྱེད་ཅིང་། རང་ཉིད་ ཀྱང་

【現代漢語翻譯】 此外，有部唯識宗認為，如果犯了墮罪，就會失去戒律。中觀宗則有兩種觀點。我們遵循的觀點是，只要不捨棄菩提心，就不會失去戒律的根本。』等等，詳細的說明可以理解這些內容。其中，『唯識宗認為，如果犯了墮罪，就會失去戒律』，這是指犯了極重的纏縛罪。如果犯了中等或輕微的纏縛罪，即使做了類似失敗之事的行為，也不會失去戒律。正如《菩薩地》中所說：『簡而言之，只有兩種情況會導致菩薩戒的完全捨棄：一是捨棄了對無上圓滿菩提的希求，二是犯了類似失敗之事的極重纏縛罪。』如果菩薩沒有捨棄菩提心，即使犯了極重的類似失敗之事的纏縛罪， 即使終生都在做這些事，無論生於何處，都不會失去菩薩戒。菩薩即使去世，如果忘記了，也可以通過依止善知識來恢復記憶，可以多次重新受戒，但不是重新獲得戒律。』以及，『這四種類似失敗之事，如果是輕微或中等的纏縛，不會導致捨棄菩提心。如果是極重的纏縛，則會導致捨棄。』那麼，輕微、中等和極重的纏縛有什麼區別呢？《菩薩地》中說：『如果菩薩經常做這四種類似失敗之事的行為，並且不生起絲毫的羞恥心和慚愧心，還以此為滿足，以此為樂，認為這是功德，這就被認為是極重的纏縛。』 暗示了具足三種條件的是極重，具足兩種條件的是中等，具足一種條件的是輕微。具壽善護在《別解脫經》的註釋中說：『如果生起些微的羞恥心和慚愧心，並且因為他人的勸說而停止，這就是處於中等。如果迅速地感到羞恥，並且自己也…

【English Translation】 Furthermore, it is explained that according to the Mind-Only school with two aspects, one loses the vows by falling into transgressions. The Madhyamaka school has both aspects. We follow the tradition that one does not lose the root of the vows if one does not abandon the aspiration for enlightenment. It is understood through extensive explanations. The statement 'According to the Mind-Only school, one loses the vows by falling into transgressions' refers to the case where one has committed a severe entanglement. However, it is asserted that even if one engages in practices similar to defeat if one has committed a moderate or minor entanglement, one does not lose the vows. As it is stated in the Bodhisattvabhumi (Stages of a Bodhisattva): 'In brief, only two causes lead to the abandonment of the vows of a Bodhisattva who has properly taken them: abandoning the aspiration for unsurpassed, perfect enlightenment, and engaging in extremely severe entanglements of practices similar to defeat.' If a Bodhisattva has not abandoned the aspiration and is entangled by practices similar to defeat, even if it is severe, even if one continues to engage in them throughout one's life, one will not abandon the vows of a Bodhisattva in any birth, whether lower, higher, or intermediate. Even if a Bodhisattva forgets after death, one can rely on a virtuous friend to revive the memory and take the vows again and again, but it is not a new taking of the vows. 'And, 'These four practices similar to defeat, if they are minor or moderate entanglements, will not cause the abandonment of the Bodhicitta (mind of enlightenment). However, a severe entanglement will cause abandonment.' So, what is the difference between minor, moderate, and severe entanglements? In the Bodhisattvabhumi, it is stated: 'If a Bodhisattva constantly engages in these four practices similar to defeat, and does not generate even a small amount of shame or embarrassment, and is satisfied with it, delights in it, and regards it as a virtue, this should be recognized as a severe entanglement.' The implication of showing that possessing three factors is severe is that possessing about two factors is moderate, and possessing one factor is minor. Sthavira Jangchub Sangpo (Noble Enlightenment) says in his commentary on the Vinaya Sutra: 'If one generates a little shame and embarrassment, and stops because of the request of others, that is abiding in the moderate. If one quickly feels ashamed, and one's self also…

---

རུང་སྟེ། སྐད་ཅིག་ཟློག་པ་དེ་ནི། ཆུང་ངུ་ལ་གནས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུང་པ་ཡིན་ནོ། །ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མདོར་བསྡུ་ན། དབུ་མ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ནི། གཞན་དོན་ དུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་སྨོན་པའི་སེམས་མི་ཉམས་པར་བསྲུངས་ནས། འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་ལ། རང་གི་བློ་ཚོད་དང་སྦྱར་ནས་ཇི་ཙམ་ནུས་པ་བསྲུང་ཞིང་། དུས་ཀྱང་ཞག་གཅིག་དང་། ཟླ་ བ་དང་། ལོ་དང་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ཇི་ཙམ་བློས་ལེན་པར་ནུས་པ་དེ་ཙམ་བླང་བར་བྱ་སྟེ། བསླབ་བཏུས་ལས། སྡོམ་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་དང་སྦྱར་ནས་བླང་བར་ བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་མིན་ན། སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཐམས་ཅད་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་བསླུས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུང་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ནི། སྨོན་སེམས་བཏང་བ་དང་། ཀུན་དཀྲིས་དྲག་པོས་ཕམ་པ་བྱུང་བས་སྡོམ་པ་བཏང་ཞིང་། 3-938 བསླབ་བྱ་ཡང་མཐའ་དག་ལ་སློབ་པ་དང་། དུས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ལེན་པ་ཁོ་ན་གསུངས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་སོ་སོར་ཕྱེ་བ་དང་། དུས་ཡུན་རིང་ཐུང་གི་རྣམ་གཞག་མ་གསུང་པས་ལུགས་ དེ་དག་མ་འདྲེས་པར་སོ་སོར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆོ་གའི་ལག་ལེན་ནི། སེམས་བསྐྱེད་ཆེན་མོ་སོགས་ན་བཞུགས། འདི་དག་ནི་གཞུང་གི་ཚིག་དོན་རྒྱས་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ལ། འབྲུ་གནོན་ཙམ་བྱེད་ན་ གསུང་རབ་དགོངས་གསལ་ནས་འབྱུང་བ་བཞིན་དང་། ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པ་ནི། སྔར་གྱི་སྦྱོར་བའི་དོན་ཚང་ངོ་། །གཞུང་གང་དང་གང་གི་ཚིག་དོན་རྣམ་པར་བཅད་པ་བསྡུས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་ དགོངས་པར་བཞུགས་འཚལ།། །། ༄། །ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོ་ག གཉིས་པ་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོ་ག ཐོབ་པ་མི་ཉམས་པར་བསྲུང་བའི་བསླབ་བྱ། དེ་དག་དང་འབྲེལ་ བའི་ཐབས་ལམ་རྣམ་དག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེ་བའི་ཆོ་ག་བཤད་པ། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཆོ་གས་སྐྱེ་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། ལུགས་གསུམ་ རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་ལུང་གི་བསྒྲུབ། དེ་ཉིད་དཔེ་ཡི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བཤད། ལུང་གི་དོན་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་དགག ལུགས་གཉིས་ཆོ་གའི་ཁྱད་པར་སོ་སོར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། 3-939 སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ངེས་པར་བསྟན། དབུ་མ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཀུན་ལ་སྐྱེ་བར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། དངོས་ཀྱི་དོན་དང་། དེ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པའི་ཚུལ་ བརྗོད་པ། དེ་ཉིད་ལུང་དང་རིགས་པས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སེམས་ཙམ་པ་ཡི། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྟེ། སེམས་ཙམ་པ་ཡི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི

【現代漢語翻譯】 『的確，剎那的退轉應當被理解為處於微小狀態。』這是所說的。簡而言之，兩種宗派的差別在於：中觀宗的菩提心中，要守護爲了他人的利益而獲得佛果的愿菩提心不退轉，對於行菩提心的學處，要結合自己的能力來守護，盡力而爲；時間上，可以是一天、一個月、一年，乃至盡其一生，直至證得菩提，盡己所能地接受。如《學集論》所說：『應結合自身的力量來受持戒律，否則，將欺騙包括所有佛菩薩在內的世間。』這是所說的。而在唯識宗的菩提心中，一旦捨棄了願菩提心，或者因為強烈的煩惱而失敗，就會捨棄戒律，必須學習所有的學處，並且必須受持直至證得菩提。他們沒有分別開示各個學處，也沒有說明時間長短的差別。因此，要清楚地瞭解這些宗派，不要混淆。儀軌的實踐可以在《大菩提心》等處找到。這些是對經文意義的詳細解釋。如果只是簡單地強調要點，可以參考《聖教明燈論》中的內容。如果想要非常簡略，那麼之前的預備工作就必須完整。也請考慮經文中對各種經文意義的詳細劃分，以及簡略和詳細的方式。 第二，大乘菩提心的詳細解釋分為三個部分：獲得未獲得的儀軌，守護已獲得的學處不退轉，以及與這些相關的清凈修行方法。第一部分分為兩個方面：宣說生起世俗菩提心的儀軌，以及遮破以儀軌生起勝義菩提心。第一部分又分為四個方面：三種宗派所依據的差別，以教證來確立；通過比喻來清楚地解釋；駁斥對教證意義的錯誤理解；分別說明兩種宗派儀軌的差別。第一部分分為兩個方面：確定唯識宗菩提心生起的對境，以及說明中觀宗菩提心對一切眾生都能生起。第一部分分為三個方面：實際意義，描述錯誤的理解方式，以及用教證和理證來駁斥。第一部分是：『唯識宗的……』等一頌，即唯識宗的菩提心。

【English Translation】 『Indeed, momentary reversal should be understood as being in a small state.』 This is what is said. In short, the difference between the two systems is that in the Bodhicitta of the Madhyamaka system, one must protect the aspiration Bodhicitta of attaining Buddhahood for the benefit of others from degenerating. For the training of the action Bodhicitta, one should protect it according to one's ability, doing as much as one can. In terms of time, it can be one day, one month, one year, or even as long as one lives, until one attains Bodhi, taking as much as one can handle. As stated in the Compendium of Trainings: 『One should take vows according to one's own strength, otherwise, one will deceive the world, including all Buddhas and Bodhisattvas.』 This is what is said. In the Bodhicitta of the Cittamatra system, once the aspiration Bodhicitta is abandoned, or if one fails due to strong afflictions, one abandons the vows. One must study all the trainings, and one must uphold them until one attains Bodhi. They do not separately explain each training, nor do they specify the length of time. Therefore, one should clearly understand these systems and not confuse them. The practice of the ritual can be found in the Great Bodhicitta, etc. These are detailed explanations of the meaning of the texts. If one simply emphasizes the main points, one can refer to the content in the Lamp Illuminating the Scriptures. If one wants it to be very brief, then the previous preparatory work must be complete. Please also consider the detailed division of the meanings of various texts in the scriptures, as well as the concise and detailed methods. Secondly, the detailed explanation of the Mahayana Bodhicitta is divided into three parts: the ritual for obtaining what has not been obtained, guarding the trainings that have been obtained from degenerating, and the pure methods of practice related to these. The first part is divided into two aspects: explaining the ritual for generating conventional Bodhicitta, and refuting the generation of ultimate Bodhicitta through ritual. The first part is further divided into four aspects: the difference in the basis of the three systems, establishing it with scriptural proof; clearly explaining it through examples; refuting wrong understandings of the meaning of the scriptures; and separately explaining the differences in the rituals of the two systems. The first part is divided into two aspects: determining the object of generation for the Bodhicitta of the Cittamatra system, and explaining that the Bodhicitta of the Madhyamaka system can be generated for all beings. The first part is divided into three aspects: the actual meaning, describing the manner of wrong understanding, and refuting it with scriptural and logical proofs. The first part is: 『The Cittamatra's...』 etc., one verse, which is the Bodhicitta of the Cittamatra.

---

་ཆོ་ག་འདི་བོད་ན་བྱེད་པ་མང་དུ་ཡོད་ མོད་ཀྱི། ཆོ་ག་དེ་ནི་སུ་ཡང་རུང་བ་ཡི་གང་ཟག་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་མེད་པའི་ཁྱིམ་པ་དང་། སྡོམ་པ་ཡོད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་མི་ཤེས་པ་དང་། ཤེས་ཀྱང་བསླབ་ བྱ་ཉམས་འོག་ཏུ་མ་ཚུད་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །གཉིས་པ་ནི། ལ་ལ་སྐྱེ་བོ་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གསུམ་སྟེ། བཀའ་གདམ་གདམས་ངག་པ་ལ་ལ། སྐྱེ་བོ་འགའ་ཞིག་སྟེ་ སྟོད་ལུང་དུ་དགེ་བཤེས་ཕྱག་སོར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྨི་ལམ་དུ་བྱམས་པ་མགོན་པོ་ཁྲི་མཐོན་པོ་ལ་བཞུགས་ནས་ཁྲོམ་ཆེན་པོ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་མཛད་པར་རྨིས་པའི་རྨི་ལམ་གྱི་ནི་རྗེས་སུ་ འབྲངས་ནས། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པའི་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་འབོགས་པར་བྱེད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། རྨི་ལམ་བདུད་ཀྱི། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་བཞི་སྟེ། 3-940 དེ་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ལ་སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་བྱེད་པའི་ལུགས་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་མིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྨི་ལམ་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ པ་མིན་ན་དེ་ལྟར་རུང་ཡང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དང་མི་མཐུན་པའི་ཐབས་ལམ་སྟོན་པའི་རྨི་ལམ་བདུད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་ལས། བདུད་སྡིག་ཅན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆ་བྱད་དུ་ བྱས་ནས་ཆོས་ལོག་པ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐོགས་མེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་ནི། ཇོ་བོ་རྗེ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང་། དེའི་ཆོ་ག་ལས་ཀྱང་ དེ་ལྟར་མི་རུང་བ་གསལ་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། བྱང་སའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལེའུར། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ནམ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་བམ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ དང་། གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། ཇོ་བོའི་ལམ་སྒྲོན་དུ། སོ་སོ་ཐར་པ་རིགས་བདུན་གྱི། །རྟག་ཏུ་སྡོམ་གཞན་ལྡན་པ་ལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡི། །སྐལ་བ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་དུ་མིན། །ཞེས་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་མི་ཤེས་པ་དང་། སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་མེད་པ་ལ། སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་བཀག་པའི་ཕྱིར། ལམ་སྒྲོན་རང་འགྲེལ་ལས། སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། 3-941 ཕྱོགས་གཅིག་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་བཞིན་དང་ལྡན་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ལ་བསླབ་པའི་ཚིགས་འདི་ ཡང་སྦྱིན་པར་བྱ། ཞེས་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་དང་། སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་མེད་ན་གཅིག་ཤོས་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་དུ་རུང་། ཞེས་དང་། དེ་ལྟ་བས་ན་སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ དེ་དང་པོར་དགོ

【現代漢語翻譯】 雖然這種儀軌在藏地很常見，但是，這種儀軌不應該為任何沒有別解脫戒的在家眾，以及雖有戒律卻不瞭解菩薩藏，或者瞭解卻不遵守學處的人施行。 第二，有些人等三句。噶當派的教授師們，有些人，比如在堆龍的格西恰索瓦等，夢到慈氏怙主坐在高高的法座上，為大眾宣講發菩提心。他們追隨夢境，為所有受過和未受過別解脫戒的眾生，傳授唯識宗的發心儀軌。 第三，夢是魔等四句。像這樣，追隨夢境為所有人傳授唯識宗的發心，並非是佛陀的教法。如果那樣的夢不是被魔加持的，或許還可以。但是，因為那是與佛陀的教言相違背，指示錯誤道路的，是被魔加持的夢。經中說：『惡魔會偽裝成佛陀的樣子，宣說邪法。』而且，無著菩薩的《菩薩地論》以及，覺窩杰（喬沃杰，梵文：Atiśa Dīpaṃkara Śrījñāna，阿底峽尊者）也禁止這樣做。在那儀軌中也明確說明了不應該這樣做。第一點成立，在《菩薩地論·戒品》中說：『善男子，你是菩薩嗎？你發過菩提心的愿嗎？』第二點成立，覺窩杰的《菩提道燈論》中說：『七種別解脫，常具余律儀，得受菩薩戒，餘者則不許。』因為禁止為不瞭解菩薩藏和沒有別解脫戒的人，傳授唯識宗的發心。《道燈論自釋》中說：『別解脫戒是菩薩戒的支分，應當理解為一體。因此，對於具有別解脫戒，成為能正確領受菩薩戒的法器的人，也應該傳授這些學處。』意思是說，如果沒有正確的別解脫戒，又怎麼可能有其他的戒律呢？因此，首先需要別解脫戒。

【English Translation】 Although this ritual is common in Tibet, it should not be performed for any layperson without the Pratimoksha vows, or for those who have vows but do not understand the Bodhisattva Pitaka, or those who understand but do not keep the precepts. Second, 'Some people' etc., three lines. Some Kadampa instructors, some people, such as Geshe Chagsorwa in Tölung, dreamed that Maitreya Bodhisattva was sitting on a high throne, expounding the mind of enlightenment to the public. They followed the dream and transmitted the initiation of the Mind-Only school to all sentient beings who had and had not received the Pratimoksha vows. Third, 'Dream is a demon' etc., four verses. In this way, following the dream to transmit the Mind-Only school's mind of enlightenment to everyone is not the Buddha's teaching. If such a dream was not blessed by a demon, it might be okay. However, because it contradicts the Buddha's teachings and indicates the wrong path, it is a dream blessed by a demon. The sutra says: 'The evil demon will disguise himself as the Buddha and preach false Dharma.' Moreover, Asanga's Bodhisattva-bhumi and Atiśa Dīpaṃkara Śrījñāna also prohibited this. It is also clearly stated in that ritual that it should not be done. The first point is established, in the Bodhisattva-bhumi, the chapter on ethics, it says: 'Good man, are you a Bodhisattva? Have you made the vow for Bodhicitta?' The second point is established, in Atiśa's Bodhipathapradīpa it says: 'The seven kinds of Pratimoksha, always possessing other vows, are allowed to receive the Bodhisattva vows, others are not.' Because it is forbidden to transmit the Mind-Only school's mind of enlightenment to those who do not understand the Bodhisattva Pitaka and do not have the Pratimoksha vows. The commentary on Bodhipathapradīpa says: 'The Pratimoksha vow is a part of the Bodhisattva vow, and should be understood as one. Therefore, for those who have the Pratimoksha vow and become a vessel capable of correctly receiving the Bodhisattva vow, these precepts should also be taught.' The meaning is that if there is no correct Pratimoksha vow, how can there be other vows? Therefore, the Pratimoksha vow is needed first.

---

ས་ཤིང་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ལེན་པའི་གང་ཟག་ཡིན་ན། སོ་ཐར་རིགས་བདུན་གང་རུང་དང་ལྡན་པས་མ་ ཁྱབ་པའི་དམིགས་གསལ་དགོས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་རིགས་བསད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གོམ་པར་བྱས་པ་ལ། རིགས་བདུན་གང་རུང་མེད་ཀྱང་དང་པོ་ཉིད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་ སྐྱེ་སྟེ། རང་འགྲེལ་ལས། ཡང་ན་རིགས་ལ་གནས་པ་དང་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གོམ་པར་བྱས་པ་ལ་ནི། རང་བཞིན་གྱི་སྡིག་པ་མི་སྤྱོད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་ པ་དེ་ཉིད་དང་པོ་ཉིད་དུ་བླངས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཁས་པ་ཁ་ཅིག དེའི་རྟེན་དུ་རིགས་བདུན་གང་རུང་དགོས་པར་གསུང་པ་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། 3-942 དེ་ངེས་པར་དགོས་པ་མིན་ཏེ། རང་འགྲེལ་ལས། ད་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པའི་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་བསྟན་པར་འདོད་ནས། སོ་སོ་ཐར་པ་རིགས་བདུན་གྱི། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། བཞེད་དེ། ཡང་ ཁ་ཅིག སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་རྟེན་དུ་སོ་ཐར་ལྡན་པ་ནི་མ་དག་པའི་རྟེན་དང་། དེ་ལྟར་མི་དགོས་པ་ནི་དག་པའི་རྟེན་དུ་འདོད་དེ། རང་འགྲེལ་ལས། ཁྱོད་ཀྱིས་དང་པོར་དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་ མཆོག་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་དམ་པ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་འདོད་པར་འགྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ཞེས་མ་སྨྲས་ལ། ཡང་འདིར་འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་སྨྲས་པ་བདེན་ཏེ། སྔ་མ་ནི་མ་ དག་པའི་རྟེན་དུ་བཞག་ལ། འདི་ནི་དག་པའི་རྟེན་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་བཞེད་མོད། སྤྱིར་བཏང་དམིགས་བསལ་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །སེམས་བསྐྱེད་འབོག་པའི་ཆོ་ག་ལས་ ཀྱང་དེ་ལྟར་དུ་གསུང་སྟེ། བྱང་སར་རིགས་ཀྱི་བུའམ། ཆོས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ནམ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་བམ། ཞེས་སྨྲོས་ཤིག དེས་ཀྱང་ལེགས་ སོ་ཞེས་ཁས་ལོངས་ཤིག ཅེས་གསུང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བཀའ་གདམ་པ་ཁ་ཅིག སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་བྱེད་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཤེས་པ་དང་། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པས་རྒྱུད་གདམ་པ་དགོས་ཀྱང་། 3-943 སྐྱེ་བོ་ཀུན་ལ་བྱེད་པ་མི་འགལ་ཏེ། གང་ཟག་བླུན་པོ་སྡིག་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་གྲལ་དེར་འཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཅན་དང་། བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མ་མོ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་ནོ་ཟེར་ལོ། །དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་མེད་ཀྱང་ཡོད་ཅེས་ཟེར་བ་དང་། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ལ་ མི་མཁས་ཀྱང་མཁས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་ཟེར་བ་འདི་འདྲའི་རྫུན་གྱི་ཚིག་ལའང་བདེན་པར་འཛིན་པ་ཡོད་པས་སེམས་སོ་ན་ཡོད་པ་དང་།

【現代漢語翻譯】 正如所說，『土地是先行的』。然而，如果是唯識宗受菩提心戒的人，則需要不遍於具足七種別解脫戒的特殊情況。因為對於在大乘中種下善根，以及在來世趨入大乘的人來說，即使沒有七種別解脫戒中的任何一種，最初也能生起菩提心。正如《自釋》中所說：『或者對於安住于種姓，以及在來世趨入大乘的人來說，不作自性罪，即使最初受持菩薩戒也沒有過失。』因此，有些智者說，需要七種戒中的任何一種作為其所依，這是就特殊所依而言的，並非必須如此。正如《自釋》中所說：『現在想要顯示戒律的特殊所依，即是別解脫的七種戒。』因此，這是他們的觀點。還有些人認為，受菩提心戒需要具足別解脫戒是不清凈的所依，不需要這樣是清凈的所依。正如《自釋》中所說：『你最初沒有說那是殊勝的人，沒有說那些想要殊勝菩提的有情，而在這裡這樣說，這怎麼是真實的呢？前者是不清凈的所依，後者是清凈的所依。』因此，這是他們的觀點。但一般來說，這是特殊情況，所以沒有矛盾。在受菩提心戒的儀軌中也是這樣說的。正如《菩薩地》中所說：『善男子，或善家女，名為某某，你是菩薩嗎？你發過菩提心的愿嗎？』這樣說，他也回答『是的』。因此，這是所說的。對此，有些噶當派的人說，在修唯識宗的菩提心時，需要了解菩薩藏，並且需要以別解脫戒來調伏自相續，但對於所有人都可以這樣做，這並不矛盾。即使是愚笨的罪人，所有聚集在菩提心行列中的人，都必須是具有別解脫戒的人，並且精通菩薩藏的母親。這是他們所說的。但這並不合理，即使沒有別解脫戒也說有，即使不精通菩薩藏也說精通，對於這種虛假的言辭，也有人認為是真實的，所以要小心謹慎。

【English Translation】 As it is said, 'The land is what goes first.' However, if it is a person who takes the Bodhicitta vow according to the Yogacara school, then a special condition is needed that does not pervade having any of the seven types of Pratimoksha vows. Because for those who have planted the seed in the Mahayana, and for those who will step into the Mahayana in the next life, even if they do not have any of the seven types of vows, they can generate Bodhicitta from the very beginning. As the 'Self-Commentary' says: 'Or for those who abide in the lineage and for those who will step into the Mahayana in the next life, there is no fault even if they take the Bodhisattva vows from the very beginning without engaging in natural sins.' Therefore, some scholars say that any of the seven types of vows is needed as its basis, which is referring to a special basis, and it is not necessarily required. As the 'Self-Commentary' says: 'Now, wanting to show the special basis of the vows of morality, the seven types of individual liberation vows, etc.' Therefore, this is their view. Some others think that having Pratimoksha vows as the basis for Bodhicitta is an impure basis, and not needing it is considered a pure basis. As the 'Self-Commentary' says: 'You did not say at first that it is a supreme person, you did not say to those sentient beings who desire supreme enlightenment, but how is it true to say this here? The former is placed as an impure basis, and the latter is considered a pure basis.' Therefore, this is their view. But in general, it is a special case, so there is no contradiction. It is also said in the ritual of bestowing Bodhicitta. As it says in the 'Bodhisattva-bhumi': 'Son of good family, or daughter of good family, named so-and-so, are you a Bodhisattva? Have you made a vow for enlightenment?' Say this, and he should answer 'Yes.' Therefore, this is what is said. Some Kadampa people say that when practicing Bodhicitta according to the Yogacara school, it is necessary to know the Bodhisattva Pitaka and to tame the mind with the Pratimoksha vows, but it is not contradictory to do it for everyone. Even if a person is foolish and sinful, all those gathered in the ranks of Bodhicitta must be those who possess the Pratimoksha vows and are skilled in the mother of the Bodhisattva Pitaka. This is what they say. But this is not reasonable, saying that they have the Pratimoksha vows even though they do not, and saying that they are all skilled even though they are not skilled in the Bodhisattva Pitaka. There are those who believe even such false words to be true, so be careful.

---

ལུང་རིགས་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྫུན་ཚིག་འདི་ལ་ལེགས་ པར་དཔྱོད་ཅིག གལ་ཏེ་འདི་འདྲ་བའི་རྫུན་གྱི་ཚིག་བདེན་ན་ཚིག་དེ་ལས་མི་བདེན་པའི་རྫུན་ཚིག་ཅན་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པ་དེས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་བའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་འཇུག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཁྲོམ་ཆེན་པོ་ལ་བྱེད་པའི་ལུགས་འདི་སྤོངས་ཤིག་ཅེས་གདམས་པའོ། ། གཉིས་པ་ནི། དབུ་མའི་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད། ཅེས་སོགས་རྐང་པ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། འོ་ན་དབུ་ མ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་རྟེན་ལ་ཡང་སོ་ཐར་རིགས་བདུན་གང་རུང་བླང་པ་དང་། སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མ་མོ་ཤེས་པ་སོགས་དགོས་སམ་ཞེ་ན། མི་དགོས་ཏེ། དབུ་མ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་འདི་ནི། 3-944 ཆོ་གའི་བརྡ་འཕྲོད་ཅིང་ལེན་འདོད་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་ལེགས་པར་ཐོབ་པ་སྟེ། བླང་ན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞེས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་གསུངས་པའི་ ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་མདོ་ལས་གསུང་པ་ནི། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་དང་། མདོ་སྡེ་སྐལ་བཟང་དང་། ནམ་མཁའི་སྙིང་པོའི་མདོ་དང་། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་ལ་གདམ་པ་ཡི་མདོ་སྡེ་དང་། ཀླུའི་ རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་ཞུས་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་ལྟོས་ཏེ། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་གྲོང་ཁྱོར་སྐྱིད་པའི་འབྱུང་གནས་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་ནགས་ཚལ་པ་ལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ རྒྱལ་མཚན་ཞེས་བྱ་བར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པས། རྒྱ་མཚོའི་ཀླུ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་དང་། སྐལ་བཟང་ལས། རྒྱལ་བ་ཕན་བཞེད་གྲོང་དཔོན་གྱུར་པའི་ཚེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་ནམས་འོད་དེ་ལ། །ཉིན་གཅིག་སྲོག་གཅོད་སྡོམ་པ་བླང་ནས་ཀྱང་། །དང་པོར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཞེས་ དང་། ནམ་མཁའི་སྙིང་པོའི་མདོ་ལས། བྱང་སེམས་རྒྱལ་པོ་ལ་ལྔ་དང་། བློན་པོ་ལ་ལྔ། ལས་དང་པོ་པ་ལ་བརྒྱད་དེ། རང་སར་འབྱུང་ཉེ་བས་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་བཅོ་བརྒྱད་གསུང་པ་དང་། 3-945 དཀོན་བརྩེགས་ཀྱི་གཙུག་ན་རིན་པོ་ཆེས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་བསྟན་པ་ན། འཁོར་དེའི་ནང་ནས་ལྷ་དང་། མིའི་སྲོག་ཆགས་ཁྲི་ ཉིས་སྟོང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཞེས་དང་། རྒྱལ་པོ་ལ་གདམ་པའི་མདོ་ལས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟར་ཁྱོད་ནི། བྱ་བ་མང་བ། བྱེད་པ་ མང་བ། ཞེས་པ་ནས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏོ། །ཞེས་དང་། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཀླུ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་

【現代漢語翻譯】 精通經論的智者們，請仔細審查這些虛假的言辭。如果這種虛假的言辭是真實的，那麼還有什麼比這更虛假的言辭呢？既然沒有，那麼追隨佛法的智者們，請放棄這種在唯識宗的入門儀式上大肆宣揚發菩提心的方式。這是勸誡。 第二部分是關於中觀宗的發菩提心。等等，共十一句。那麼，中觀宗發菩提心的所依，是否也需要受持別解脫戒的七種戒律之一，以及瞭解三藏的母義等呢？不需要。因為中觀宗的發菩提心， 凡是能理解儀軌的含義並願意接受的眾生，都能很好地獲得。如果接受，就會成為圓滿正等覺的因。這是因為大乘經典和論典中都這樣說過。經典中是這樣說的：《華嚴經》、《賢劫經》、《虛空藏經》、《寶積經》、《教誡國王經》和《海龍王請問經》等等。例如，《華嚴經》中說：『聖者文殊師利在吉祥城東方名為雜色勝幢的森林中，開示了名為法界性顯現的法門，因此，一萬個海龍王必定證得無上菩提。』 《賢劫經》中說：『當勝解國王成為城主時，如來福光也同樣如此，僅僅受持一日不殺生戒，最初就發起了無上菩提心。』 《虛空藏經》中說：『菩薩對國王有五種，對大臣有五種，對初學者有八種。因為接近自性生起，所以從所依的角度分為十八種。』 《寶積經·寶髻菩薩會》中說：『當宣說這種完全清凈的般若波羅蜜多行時，在那個集會中，有兩萬俱胝的天人和人類眾生髮起了無上圓滿正等覺菩提心。』 《教誡國王經》中說：『大國王，像您這樣事務繁多，行為繁多，』乃至『菩提資糧也將圓滿。』 《海龍王請問經》中說：『兩萬俱胝的龍發起了菩提心。

【English Translation】 Scholars who are proficient in scriptures and reasoning, please carefully examine these false words. If such false words are true, then what could be more false than those words? Since there are none, scholars who follow the Dharma, please abandon this way of widely promoting the generation of Bodhicitta in the entrance ceremony of the Mind-Only school. This is an admonition. The second part is about the generation of Bodhicitta in the Madhyamaka school. And so on, a total of eleven lines. Then, for the basis of generating Bodhicitta in the Madhyamaka school, is it also necessary to take any of the seven types of Pratimoksha vows and to know the 'mother' of the Tripitaka, etc.? It is not necessary. Because this generation of Bodhicitta in the Madhyamaka school, all sentient beings who understand the meaning of the ritual and are willing to receive it can obtain it well. If received, it will become the cause of perfect Buddhahood. This is because it is said in the Mahayana sutras and treatises. It is said in the sutras: the Avatamsaka Sutra, the Bhadrakalpika Sutra, the Akasagarbha Sutra, the Ratnakuta Sutra, the Advice to the King Sutra, and the Sutra Requested by the Naga King Sagara, etc. For example, in the Avatamsaka Sutra, it says: 'The noble Manjushri, in the forest called Nānādhvajā (雜色勝幢，various-colored banner) to the east of the city of Śrīmanta (吉祥城，auspicious city), taught the Dharma discourse called Dharmadhātusvabhāva-darśana (法界性顯現，the manifestation of the nature of the Dharmadhatu), therefore, ten thousand Sāgara-nāgarājas (海龍王，ocean dragon kings) were certain to attain unsurpassed Bodhi.' The Bhadrakalpika Sutra says: 'When the victorious Phanabhisheka (勝解，victorious) became the city lord, the Tathagata Punyaloka (福光，light of merit) was also like that, having taken the vow of not killing for one day, he first generated the supreme Bodhicitta.' The Akasagarbha Sutra says: 'Bodhisattvas have five for kings, five for ministers, and eight for beginners. Because they are close to arising from their own nature, they are divided into eighteen types from the perspective of the basis.' The Ratnakuta Sutra, in the chapter Requested by Ratnachuda, says: 'When this completely pure practice of the Prajnaparamita was taught, in that assembly, two hundred million trillion gods and human beings generated the unsurpassed, perfect, and complete Bodhicitta.' The Advice to the King Sutra says: 'Great King, like you, with many affairs and many actions,' and so on, 'the accumulation of Bodhi will also be completely fulfilled.' The Sutra Requested by the Naga King Sagara says: 'Two hundred million trillion Nagas generated Bodhicitta.'

---

བསྐྱེད། ཅེས་པ་དང་། གཞན་ཡང་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་ངན་སོང་གི་གནས་རྣམས་སུ་བྱོན་ཏེ། ངན་སོང་པ་དེ་དག་བདེན་པ་མཐོང་བ་ལ་བཀོད་ཅེས་སོགས་ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོ་སྡེ་དུ་མ་ལས་གསུངས་ པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་གསུང་སྟེ། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་རིན་ཆེན་འཕྲེང་བར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཏུ། །སེམས་བསྐྱེད་བཅུག་ཅིང་བརྟན་བྱས་ནས། །རི་དབང་རྒྱལ་པོ་ལྟར་བརྟན་པའི། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་རྟག་ལྡན་འགྱུར། །ཞེས་དང་། རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས་མཛད་པའི་བསྟན་བཅོས་བསླབ་བཏུས་སུ། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་མདོ་དྲངས་ཏེ། གཡོ་རྒྱུས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུར་གསུང་ན། 3-946 དགེ་བ་སྣ་འགའ་བྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐེག་ཆེན་གྱི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་འབྲས་ཀྱི། ཞེས་སོགས་ཚིགས་ བཅད་གཉིས་ཏེ། འོ་ན་སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཡུལ་ངེས་པ་དང་། དབུ་མ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སྐྱེ་བའི་དཔེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་དཔེ་ཡོད་དེ། འབྲས་ཀྱི་ ས་བོན་ནི། གྲང་བའི་ཡུལ་དུ་མི་སྐྱེ་ལ། དཔེ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཙམ་པ་ཡི་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྡིག་པ་ཅན་ལ་མི་སྐྱེ་བ་ དང་། ཇི་ལྟར་ནས་ཀྱི་ས་བོན་ནི། ཡུལ་གྲང་དྲོ་གང་དུའང་སྐྱེ་བ་ལྟར། དཔེ་དེ་བཞིན་དུ། དབུ་མའི་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱང་། རང་བཞིན་གྱི་སྡིག་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་། དེ་མེད་པའི་ སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་མདོ་ལས། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། གལ་ཏེ་སྔར་དྲངས་པའི་མདོ་སྐལ་བཟང་ལས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེ་བར་ བཤད་པ་ཡི་རྒྱལ་བ་ཕན་བཞེད་ཞེས་སོགས་ཀྱི་གཞུང་དེ། དབུ་མ་པར་མ་ཟད་སེམས་ཙམ་པ་ཡི་ཡང་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ལུང་དུ་ཅི་འགལ་ཏེ་མི་འགལ་བར་ཐལ། གཞུང་དེར་སོ་ཐར་རིགས་བདུན་གང་རུང་དང་ལྡན་པའི་རྟེན་ལ་སེམས་བསྐྱེད་མཛད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། 3-947 ཞེས་པ་འཐད་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་འདོད་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ལ་སོ་ཐར་རིགས་བདུན་གང་རུང་དང་ལྡན་པ་གཅིག་དགོས་ཤིང་། སྐལ་བཟང་ལས། སྔོན་རྒྱལ་ བ་ཕན་བཞེད་གྲོང་དཔོན་དུ་གྱུར་པའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་ནམས་འོད་ཀྱི་དྲུང་དུ། ཉིན་གཅིག་གི་བར་སྲོག་གཅོད་ཙམ་སྤོང་བའི་སྡོམ་པ་བླངས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་བསྐྱེད་འབོགས་ པར་མཛད་ལ། ཉིན་གཅིག་གི་སྲོག་གཅོད་སྤོང་བའི་སྡོམ་པ་དེ་ནི་སོ་སོ་ཐར་པ་རིགས་བདུན་གང་རུང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་སོགས་པ་སོ་ཐར་རིགས་བདུན་

【現代漢語翻譯】 བསྐྱེད། (bskyed) 的意思是『生起』。 此外，聖觀自在（'phags pa spyan ras gzigs dbang phyug，Avalokiteśvara）曾前往惡道，使那些惡道眾生得見真理。』等等，許多大乘經部中都有記載。 經論中也有記載，聖龍樹（'phags pa klu sgrub，Nāgārjuna）所著的《寶鬘論》（rin chen 'phreng ba，Ratnāvalī）中說：『令諸有情發菩提心，並使其堅固，如山王般穩固，恒常具足菩提心。』 寂天（zhi ba lha，Śāntideva）菩薩所著的《學集論》（bslab btus，Śikṣāsamuccaya）中引用了《勇猛進經》（dpa' bar 'gro ba'i mdo），說：『即使是虛偽的發心，也被認為是成佛之因，更何況是行持各種善行，令眾生髮起菩提心呢？』等等，許多大乘經論中都有記載。 第二部分是：ཇི་ལྟར་འབྲས་ཀྱི། (ji ltar 'bras kyi) 等兩頌。那麼，唯識宗（sems tsam，Cittamātra）所認為的發心對象是確定的，而中觀宗（dbu ma，Madhyamaka）所認為的發心是針對一切眾生的，這二者的例子是什麼呢？ 這方面是有例子的：稻子的種子在寒冷的地方無法生長。同樣，唯識宗的發心也不會在不具備別解脫戒（so thar，Prātimokṣa）且本性惡劣的人身上生起。 正如大麥的種子在任何寒冷或溫暖的地方都能生長一樣，中觀宗的發心，無論是有重大惡業還是沒有重大惡業的眾生，都能生起。 第二部分是：གལ་ཏེ་མདོ་ལས། (gal te mdo las) 等十一句。如果先前引用的《賢劫經》（skal bzang，Bhadrakalpika Sūtra）中說：『一切眾生皆能生起發心』，那麼這個說法與中觀宗以及唯識宗的發心之論有何衝突呢？ 這並不衝突，因為該經中表明，發心是針對具備七種別解脫戒（so thar rigs bdun）之一的所依而發起的。 如果有人認為這種說法是合理的，那麼這種觀點是錯誤的。因為唯識宗認為，發心的所依必須具備七種別解脫戒之一。而在《賢劫經》中，過去世的勝解（phan bzhed）國王，在如來福光（bsod nams 'od）面前，受持了一日不殺生的戒律，並因此生起了菩薩的發心。 然而，一日不殺生的戒律並非七種別解脫戒中的任何一種。因此，別解脫戒的七種...

【English Translation】 བསྐྱེད། (bskyed) means 'arising'. Furthermore, the noble Avalokiteśvara ('phags pa spyan ras gzigs dbang phyug) went to the realms of suffering and led those beings in suffering to see the truth.' and so on, as stated in many Mahāyāna sutras. It is also stated in treatises, in the Precious Garland (rin chen 'phreng ba, Ratnāvalī) composed by the noble Nāgārjuna ('phags pa klu sgrub): 'Having caused all sentient beings to generate the mind of enlightenment, and having made it firm, may they always possess the mind of enlightenment, as stable as the king of mountains.' In the Treatise on the Compendium of Trainings (bslab btus, Śikṣāsamuccaya) composed by the prince Śāntideva (zhi ba lha), quoting the Sutra of Heroic Progress (dpa' bar 'gro ba'i mdo): 'Even a deceitful generation of the mind is said to be a cause for Buddhahood, what need is there to mention generating the mind of enlightenment in sentient beings by performing various virtues?' and so on, as stated in many Mahāyāna treatises. The second part is: ཇི་ལྟར་འབྲས་ཀྱི། (ji ltar 'bras kyi) etc., two verses. Now, what is the example of how the object of the generation of the mind in the Mind-Only (sems tsam, Cittamātra) system is definite, and how the generation of the mind in the Middle Way (dbu ma, Madhyamaka) system arises in all sentient beings? There is an example for that: the seed of rice does not grow in a cold place. Similarly, the generation of the mind in the Mind-Only system does not arise in those who do not possess the vows of individual liberation (so thar, Prātimokṣa) and who are inherently wicked. Just as the seed of barley grows in any place, whether cold or warm, similarly, the generation of the mind in the Middle Way system arises in all sentient beings, whether they have great inherent wickedness or not. The second part is: གལ་ཏེ་མདོ་ལས། (gal te mdo las) etc., eleven lines. If the previously quoted Auspicious Aeon Sutra (skal bzang, Bhadrakalpika Sūtra) says: 'The generation of the mind arises in all sentient beings,' how does this statement conflict with the Mind-Only system as well as the Middle Way system's theory of the generation of the mind? It does not conflict, because the text shows that the generation of the mind is made on a basis that possesses any of the seven types of individual liberation vows (so thar rigs bdun). If one thinks that this is reasonable, then that view is mistaken. Because the Mind-Only system requires that the basis for the arising of the mind must possess one of the seven types of individual liberation vows. And in the Auspicious Aeon Sutra, when the past Victorious Benefactor (phan bzhed) became a town chief, he took the vow to abstain from killing for one day in the presence of the Tathāgata Fortune Light (bsod nams 'od), and the bodhisattva's mind of enlightenment was bestowed upon him. However, the vow to abstain from killing for one day is not any of the seven types of individual liberation vows. Therefore, the seven types of individual liberation vows...

---

གང་རུང་གི་རྟེན་དུ་མི་ རུང་བའི་ལྷ་དང་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་མཛད་པ་གོང་དུ་དྲང་པའི་མདོ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་འཐད་པ་རྣམས་དབུ་མ་པའི་ལུགས་ལ་འཐད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། སེམས་ཙམ་པ་ཡི་ལུགས་ལ་ འཐད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། དེས་ན་སེམས་ཙམ། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་བཅུ་སྟེ། སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ངེས་པ་དེས་ན། གལ་ཏེ་སེམས་ཙམ་པ་ཡི་ལུགས་ ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ལེན་པར་འདོད་ན་ཐོག་མར་སོ་སོ་ཐར་པ་རིགས་བདུན་གང་ཡང་རུང་བ་ལོངས། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་བྱང་ས་ལྟ་བུ་ལ་སློབ། དེའི་བསླབ་བྱ་ལ་དད་ཅིང་སྒྲུབ་པར་ནུས་པར་གྱུར་ན་ཕྱིས་ནས་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལོང་སྟེ། 3-948 བྱང་སའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལེའུ་དང་། གནས་བརྟན་བྱང་བཟང་སོགས་ཀྱིས་ལེན་ཚུལ་གྱི་རིམ་པ་དེ་ལྟར་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཚན་ཅི་སྟེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བོན་ཐེག་ཆེན་ སེམས་བསྐྱེད་འཇོག་པར་འདོད་ན། སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་གྱི་ཆོ་ག་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་དབུ་མ་པ་ཡི་གཞུང་སྤྱོད་འཇུག་དང་། ཡི་དམ་བླང་པའི་ཆོ་ག་བཞིན་དུ་གྱིས་ཏེ། གཞུང་དེ་དག་ ལས། བརྡ་འཕྲོད་ཅིང་ལེན་འདོད་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེ་བར་བཤད་པ་དེ་དབུ་མ་པའི་ལུགས་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། ༈ །། དབུ་མའི་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་འདི་ ཞེས་སོགས་ལ་ཡང་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཁ་ཅིག་གིས། དབུ་མའི་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི། །རྟེན་དུ་སོ་ཐར་མི་དགོས་ན། །ཡན་ལག་བདུན་པ་སྔོན་འགྲོ་བར། །གསུང་པའི་དགོངས་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་ པའི་ལན། ཀུན་མཁྱེན་གྱིས། དབུ་མ་ལུགས་དང་། སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་སོ་ཐར་སྔོན་དུ་འགྲོ་མི་དགོས་པ་དང་། དགོས་པའི་ཁྱད་པར་གསུང་པ་ནི། ལུགས་དེའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་ གསུམ་གྱི་ཆོ་གའི་སྔོན་དུ་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་པ་མི་དགོས་པ་དང་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་གྱི། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དངོས་གཞི་ལ་སྦྱོར་བའི་སྐབས་སུ་སོ་ཐར་ལེན་པ་མི་དགོས་པ་དང་། 3-949 དགོས་པའི་ཁྱད་པར་མིན་ཏེ། སྦྱོར་བའི་སྐབས་སུ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྐྱབས་འགྲོའི་སྡོམ་པ་ལེན་པར་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་སྐལ་དམན་རིམ་འཇུག་པ་དང་། སྐལ་ལྡན་ ཅིག་ཆར་བ་གཉིས་ལ། དབང་བསྐུར་གྱི་སྔོན་དུ་སྡོམ་པ་འོག་མ་གཉིས་འགྲོ་མི་དགོས་པ་དང་། དགོས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་། དབང་བསྐུར་གྱི་ཆོ་གའི་སྔོན་དུ་ཡིན་གྱི། དབང་གི་དངོས་གཞིའི་སྔོན་དུ་ སྟ་གོན་དང་འཇུག་པའི་སྐབས་སུ་སྡོམ་པ་འོག་མ་གཉིས་ལེན་པ་ཡོད་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་རྗེ་བཙུན་ཆེན་པོས། རྒྱུན་བཤགས་ཀྱི་དུས་

【現代漢語翻譯】 對於不適合作為所依的世俗神祇和龍族等，生起菩提心，雖然符合上文所引經論的觀點，但並不符合唯識宗的觀點。第四部分，即'因此唯識'等十句，說明了唯識宗生起菩提心的所緣是確定的。因此，如果想要按照唯識宗的觀點來受持菩提心，首先要受持七種別解脫戒中的任何一種。然後學習菩薩藏，如《菩薩地論》。如果能夠信奉並實踐其中的教義，之後再受持入行菩提心的律儀。因為《菩薩地論·戒品》和靜命等論師就是這樣闡述受戒次第的。如果想要讓一切眾生都種下成佛的種子——大乘菩提心，那麼就要以無誤的三結合儀軌，如中觀宗的論典《入菩薩行論》和本尊受持儀軌那樣去做。因為這些論典中說，對於能夠理解並願意受持的眾生，都能生起菩提心，這對於中觀宗來說是成立的量。 有些大學者對於'中觀宗的菩提心'等問題提出疑問：如果中觀宗的菩提心不需要別解脫戒作為基礎，那麼宣講七支供作為前行，其意圖是什麼呢？全知者（宗喀巴大師）回答說：中觀宗和唯識宗在菩提心方面，說需要或不需要別解脫戒作為前行的區別，是指在菩提心的加行、正行、後行三個階段的儀軌之前，是否需要具備別解脫戒的區別。而不是指在生起菩提心的正行時，是否需要受持別解脫戒的區別。因為在加行階段，兩者都需要受持共同的不共皈依戒。例如，對於根器差的漸入者和根器好的頓入者，在灌頂之前，不需要或需要下部的兩種戒律的區別，也只是指在灌頂儀軌之前而言。在灌頂的正行之前，準備和進入時，都需要受持下部的兩種戒律，這方面是沒有區別的。因此，至尊大師（宗喀巴）在《常斷懺》中說：

【English Translation】 Generating Bodhicitta (the aspiration for enlightenment) for worldly deities and nagas (serpent-like beings) who are unsuitable as objects of refuge, aligns with the tenets of sutras and shastras (treatises) cited earlier, but it does not align with the tenets of the Cittamatra (Mind-Only) school. The fourth part, which begins with 'Therefore, Cittamatra' and consists of ten lines, explains that the object of Bodhicitta generation in the Cittamatra school is definite. Therefore, if one wishes to take Bodhicitta according to the Cittamatra school, one must first take any of the seven types of Pratimoksha vows (vows of individual liberation). Then, study the Bodhisattva Pitaka (collection of teachings for Bodhisattvas), such as the Bodhisattva-bhumi (Stages of a Bodhisattva). If one can believe in and practice its teachings, then later take the vows of entering Bodhicitta. Because the chapter on ethics in the Bodhisattva-bhumi and teachers like Shantarakshita explain the order of taking vows in that way. If one wants to plant the seed of Buddhahood—Mahayana Bodhicitta—in all sentient beings, then one should perform the flawless three-part ritual, like the Madhyamaka (Middle Way) school's text, the Bodhicaryavatara (A Guide to the Bodhisattva's Way of Life), and the Yidam (personal deity) practice ritual. Because those texts state that Bodhicitta can be generated in all sentient beings who can understand and wish to take it, which is a valid proof for the Madhyamaka school. Some great scholars have questioned regarding 'the Bodhicitta of the Madhyamaka school,' etc.: If the Bodhicitta of the Madhyamaka school does not require Pratimoksha vows as a basis, then what is the intention of teaching the seven-limb practice as a preliminary? The Omniscient One (Je Tsongkhapa) replied: The difference between the Madhyamaka and Cittamatra schools regarding whether or not Pratimoksha vows are required as a preliminary to Bodhicitta refers to the difference in whether or not it is necessary to have Pratimoksha vows before the rituals of the three stages of Bodhicitta: the preparatory stage, the main practice, and the subsequent stage. It does not refer to the difference in whether or not it is necessary to take Pratimoksha vows during the main practice of generating Bodhicitta. Because in the preparatory stage, both require taking the common and uncommon refuge vows. For example, for those with lesser capacity who enter gradually and those with greater capacity who enter simultaneously, the difference in whether or not the two lower sets of vows are required before the empowerment only refers to before the empowerment ritual. Before the main practice of the empowerment, during the preparation and entry, there is no difference in that both require taking the two lower sets of vows. Therefore, the great Jetsun (Je Tsongkhapa) said in the 'Constant Confession':

---

སུ་ཉེས་སྤྱོད་སྤོང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ སྐྱེ་ཞིང་དེ་ཉིད་ཀྱང་། སོ་སོ་ཐར་པར་བཤད་དེ་ཅི། །ཞེས་པའི་ལན་ཡང་སྔ་མ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་བསྟན་ཅིང་རང་ལ་གནོད་པའི་ཚུལ་སྣང་བ་ནི་འོག་ཏུ་འཆད་དོ། །སོ་སོ་ཐར་ པ་རིགས་བདུན་པོ། །སེམས་ཙམ་ལུགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི། །རྟེན་དུ་དགོས་ན་རྗེ་བཙུན་གྱིས། །དེ་དག་དེ་ཡི་རྟེན་མིན་པར། །གསུང་པའི་དགོངས་པ་གང་དུ་བསྩལ། །ཞེས་པའི་ལན་ནི། རྗེ་བཙུན་གྱིས་དེ་ ལྟར་གསུང་པ་གཏན་མེད་དེ། སྡོམ་པ་ཉི་ཤུ་པའི་ཊཱིཀྐར། བྱང་ས་ནས་གསུང་པ་ལྟར། འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་སྐབས་སུ། སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡམ་མམ་ཞེས་དྲི་བ་མཛད་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 3-950 སྡོམ་པ་ཉི་ཤུ་པའི་ཊཱིཀྐར། སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་གཉིས་ཀའི་རྟེན་དུ་མི་རུང་བར་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་ཏེ་སྤྱིར་མང་དུ་གསུང་པ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་བའི་སོ་སོ་ཐར་པ་རིགས་བདུན་ལ་དགོངས་ཏེ། རྩ་ལྟུང་འཁྲུལ་སྤོང་དུ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོགས་པ་བཀོད་ནས། ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་བའི་སོ་སོ་ཐར་པ་འདི་སྐྱེ་ བ་དང་གནས་པ་གཉིས་ཀའི་རྟེན་དུ་མི་རུང་བར་ཁྱེད་སྨྲ་བ་བཞིན་དུ། ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་སྨྲའོ། །ཞེས་གསལ་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །འཁྲུལ་སྤོང་ལ་གསུང་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་རྟེན་དུ་མི་རུང་སྟེ། སོ་སོ་ཐར་པ་ནི་གླིང་གསུམ་གྱི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་མིན་པ་གཞན་ལ་མི་སྐྱེ་ ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལ་སྐྱེ་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གནས་པའི་རྟེན་དུ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སོ་སོ་ཐར་པ་ནི་ཤི་ནས་གཏོང་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ ཇི་སྲིད་སངས་མ་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་བའི་སོ་སོ་ཐར་པ་འདི་ནི་ཐོབ་པ་དང་གནས་པའི་རྟེན་དུ་མི་རུང་བར་ཁྱེད་སྨྲ་བ་བཞིན་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་སྨྲའོ། ། 3-951 ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཆོ་གས་སྐྱེས་པ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་པར་བཤད། དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་སོགས་རྐང་པ་གསུམ་སྟེ། ཕག་གྲུ། འབྲི། སྟག བཀའ་གདམ་པ་ཁ་ཅིག དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཆོ་ག་ལས་ཐོབ་པར་འདོད་པ་མི་འཐད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གཞུང་ལས་བཤད་པའི་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཚོགས་སྦྱོར་ གྱི་གནས་སྐབས་སུ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གཅིག་ཏུ་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས། ས་དང་པོར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་གི་ངང་གིས་སྐྱེ་བ་ལ་འཇོག་པ་ ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རབ་

【現代漢語翻譯】 關於斷除惡行的戒律，以及它本身是否被解釋為別解脫？' 這個問題的答案已經在前面清楚地說明了，而對自身有害的方式將在後面解釋。 如果唯識宗認為別解脫的七種戒律需要作為菩提心的基礎，那麼至尊者（Jebtsun，對藏傳佛教高僧的尊稱）在哪裡表達了這些戒律不是菩提心的基礎的觀點呢？' 對於這個問題，至尊者從未這樣說過。 在《二十頌》的註釋中，正如在《菩薩地論》中所說，在進入菩提心的預備階段，是否需要用別解脫戒來約束自己？' 因為他認為有必要提出這個問題。 在《二十頌》的註釋中，關於別解脫戒不能作為菩薩戒生起和安住的基礎，給出了許多理由，這通常指的是聲聞乘共同的七種別解脫戒。 在《根墮釋難》中，也提出了同樣的疑問，並明確指出：'正如你所說，聲聞乘共同的別解脫戒不能作為生起和安住的基礎，我們也是這麼說的。' 《釋難》中說的是：'別解脫戒不能作為獲得菩薩戒的基礎，因為別解脫戒只在贍部洲（Jambudvipa，指我們所居住的這個世界）、東勝身洲（Purvavideha）、西牛貨洲（Aparagodaniya）的男性和非男性中生起，而菩提心則在一切眾生中生起。' 此外，它也不能作為安住的基礎，因為別解脫戒在死亡時捨棄，而菩薩戒則直到證得菩提之前都不會捨棄。' 如果有人說：'聲聞乘共同的別解脫戒不能作為獲得和安住的基礎'，那麼我們也會像你一樣說。 第二，駁斥通過儀軌生起勝義菩提心，分為三部分：簡要說明、詳細解釋和總結要點。第一部分是'勝義菩提心'等三句。 帕竹噶舉派（Phagdru Kagyu）、竹巴噶舉派（Drukpa Kagyu）、蔡巴噶舉派（Tsalpa Kagyu）和一些噶當派（Kadampa）認為通過儀軌獲得勝義菩提心是不合理的。 因為在般若經（Prajnaparamita Sutra）中提到的勝義菩提心，是指在資糧道（Sambharamarga）和加行道（Prayogamarga）的階段，通過無數劫修持福德資糧（punya-sambhara）和智慧資糧（jnana-sambhara）的力量，在初地（bhumi）自然生起無分別智（nirvikalpa-jnana）。 正如《經莊嚴論》（Sutralamkara）所說：'圓滿的佛陀'

【English Translation】 Regarding the precepts of abandoning misconduct, and whether it itself is explained as Pratimoksha?' The answer to this question has already been clearly stated earlier, and the ways in which it is harmful to oneself will be explained later. If the Chittamatra school believes that the seven types of Pratimoksha precepts are needed as the basis for Bodhicitta, then where did the venerable one (Jebtsun, a title of respect for high-ranking Tibetan Buddhist monks) express the view that these precepts are not the basis for Bodhicitta?' To this question, the venerable one has never said such a thing. In the commentary on the 'Twenty Verses', as stated in the 'Bodhisattva-bhumi', in the preparatory stage of entering Bodhicitta, is it necessary to bind oneself with Pratimoksha precepts?' Because he considered it necessary to raise this question. In the commentary on the 'Twenty Verses', many reasons are given as to why Pratimoksha precepts cannot be the basis for the arising and abiding of Bodhisattva precepts, which generally refers to the seven types of Pratimoksha precepts common to the Shravaka vehicle. In the 'Erroneous Views Dispelled', the same question is also raised, and it is clearly stated: 'Just as you say that the Pratimoksha precepts common to the Shravaka vehicle cannot be the basis for arising and abiding, we also say the same.' What is said in the 'Erroneous Views Dispelled' is: 'Pratimoksha precepts cannot be the basis for obtaining Bodhisattva precepts, because Pratimoksha precepts only arise in males and non-males of Jambudvipa (referring to the world we live in), Purvavideha, and Aparagodaniya, while Bodhicitta arises in all sentient beings.' Furthermore, it cannot be the basis for abiding either, because Pratimoksha precepts are abandoned at death, while Bodhisattva precepts are not abandoned until enlightenment is attained. If someone says: 'Pratimoksha precepts common to the Shravaka vehicle cannot be the basis for obtaining and abiding', then we will also say the same as you. Second, refuting the arising of ultimate Bodhicitta through rituals, divided into three parts: brief explanation, detailed explanation, and summary of key points. The first part is the three sentences 'Ultimate Bodhicitta', etc. The Phagdru Kagyu, Drukpa Kagyu, Tsalpa Kagyu, and some Kadampa schools believe that obtaining ultimate Bodhicitta through rituals is unreasonable. Because the ultimate Bodhicitta mentioned in the Prajnaparamita Sutra refers to the spontaneous arising of non-conceptual wisdom (nirvikalpa-jnana) on the first bhumi (bhumi) through the power of accumulating merit (punya-sambhara) and wisdom (jnana-sambhara) for countless eons during the stages of the Sambharamarga and Prayogamarga. As the Sutralamkara says: 'The perfect Buddha'

---

མཉེས་བྱས། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་རབ་བསགས། །ཆོས་ལ་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ནི། །སྐྱེ་ཕྱིར་དེ་ནི་དམ་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་འདི་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལ་འོག་ནས་འཆད་པའི་ལུང་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ཆོ་གས་སྐྱེ་བ་ལ་ གནོད་བྱེད་བསྟན། ཆོ་གས་སྐྱེ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་མེད། ཆོ་གས་མི་སྐྱེ་བ་དཔེའི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ། དེ་ལ་ལུང་དང་འགལ་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཆོ་གས། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་བཞི་སྟེ། 3-952 གལ་ཏེ་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་ན་སྐྱོན་ནི་ཅི་ཞིག་ཡོད་སྙམ་ན། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རགས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཆོ་ག་ལས་ཐོབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱོད་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། འདི་ལ་ སྦྱོར་དངོས་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་དྲུག་ཏེ། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཆོ་ག་ལས་ཐོབ་པའི་བསྒྲུབ་བྱེད་མེད་དེ། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་འདི་ལ་ཐོབ་བྱེད་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་གྱི་ཆོ་ག་རྒྱལ་བས་གསུང་པ་ མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཀླུ་སྒྲུབ་དང་། དབྱིག་གཉེན་ལ་སོགས་མཁས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་འདི་ལ་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ཆོ་ག་མི་མཛད་ཅིང་། རྒྱ་ལ་མཛད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་གསུང་པས་ཆོ་ ག་ཡང་དག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཚན་དེས་ན་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ཆོ་ག་བྱེད་པ་འདི་འདྲ་བའི་རིགས་ཅན་ཀུན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་ཡིན་གྱི། བསྟན་པ་ རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་པས་སྤངས་བར་བྱའོ། ། གསུམ་པ་ནི། དཔེར་ན་ཆུ་ལུད། ཅེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གསུམ་སྟེ། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ཀུན་རྫོབ་སེམས་བསྐྱེད་ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བའི་དཔེ་ཡོད་དེ། 3-953 དཔེར་ན་ཞིང་ལ་ཆུ་ལུད་འགྲེམ་པ་དང་། ས་བོན་འདེབས་པ་སོགས་ཀྱི་སོ་ནམ་སྐྱེས་བུ་ཞིང་པས་དངོས་སུ་བྱ་བར་ནུས་ཀྱི། མྱུ་གུ་དང་སྡོང་བུ་སྙེ་མ་ལ་སོགས་པ་ཞིང་ལས་དངོས་ སུ་འབྱུང་གི་ཞིང་པའི་མི་ལས་དངོས་སུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རང་རྒྱུ་ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་དངོས་སུ་བསྐྱེད་ནུས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མཐོང་ལམ་ སོགས་དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ནི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་སོགས་ཞེས་པའི་ཐད་དུ། རང་མཆན་དང་འདྲེས་པའི་མཆན་སྙིང་ཞིག་ལས། ཁོང་ ནས་དབང་བཞི་པའི་ཡེ་ཤེས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམས་བསྒོམ་པས་སྐྱེ་ཡི་ཆོ་གས་མི་ས

【現代漢語翻譯】 『感到高興。積累無上福慧資糧。爲了生起不分別的智慧，因此認為是殊勝的。』因為這樣說的緣故。 雖然是這樣，但通過儀軌不會生起勝義菩提心，因為有下面要講的教證和理證來破斥。 第二部分有四點：揭示儀軌生起菩提心的障礙；沒有儀軌生起菩提心的論據；用比喻論證儀軌不能生起菩提心；消除與教證的矛盾。 第一點是：『如果儀軌』等四句：如果認為通過儀軌可以生起勝義菩提心，那麼會有什麼過失呢？勝義菩提心，你將成為由粗略的表相產生的菩提心，因為你是從儀軌中獲得的菩提心。不能承認，因為你被稱為通過修習勝義法性之力而獲得的菩提心。 第二點是：『對此，加行正行』等六句：沒有通過儀軌獲得勝義菩提心的論據，因為勝義菩提心的獲得，諸佛沒有宣說加行、正行、後行的儀軌。龍樹和無著等所有智者，對於勝義菩提心的獲得，不做儀軌。即使做了，因為不是佛所說，所以儀軌也不是正確的。因此，對於勝義菩提心做儀軌的這類行為，都是佛法的影像，不是清凈的佛法，所以應當捨棄。 第三點是：『例如，灌溉』等三句：有勝義菩提心不能通過儀軌生起，而世俗菩提心可以通過儀軌生起的比喻。例如，農夫能夠親自在田地裡施肥、播種等，但苗芽、樹幹、穀穗等是從田地裡產生的，而不是直接從農夫那裡產生的。同樣，可以親自通過儀軌生起世俗菩提心，但大乘的見道等勝義菩提心，以及無漏的律儀和禪定的律儀等，在『等等』之處，有一段與自注混雜的註釋，其中說：『從內部修習四灌頂的智慧大手印而生起，不是通過儀軌生起。』

【English Translation】 『Be delighted. Accumulate the supreme accumulation of merit and wisdom. In order to generate non-conceptual wisdom, it is therefore considered supreme.』 Because it is said so. Although it is so, the ultimate Bodhicitta (enlightenment mind) is not generated through rituals, because it is refuted by the scriptural and logical proofs that will be explained below. The second part has four points: revealing the obstacles to the generation of Bodhicitta through rituals; there is no argument for the generation of Bodhicitta through rituals; proving that Bodhicitta cannot be generated through rituals by analogy; eliminating contradictions with scriptural proofs. The first point is: 『If rituals』 and other four sentences: If you think that the ultimate Bodhicitta can be generated through rituals, then what faults will there be? The ultimate Bodhicitta, you will become the Bodhicitta generated from rough appearances, because you are the Bodhicitta obtained from rituals. It cannot be admitted, because you are called the Bodhicitta obtained through the power of cultivating the ultimate Dharma nature. The second point is: 『For this, preliminary and main practice』 and other six sentences: There is no argument for obtaining the ultimate Bodhicitta through rituals, because for the attainment of the ultimate Bodhicitta, the Buddhas did not speak of the rituals of preliminary, main, and subsequent practices. All the wise men such as Nāgārjuna (龍樹) and Asaṅga (無著), for the attainment of the ultimate Bodhicitta, do not perform rituals. Even if they do, because it is not said by the Buddha, the rituals are not correct. Therefore, all such actions of performing rituals for the ultimate Bodhicitta are merely images of the Buddha's teachings, not pure Buddha's teachings, so they should be abandoned. The third point is: 『For example, irrigation』 and other three sentences: There is an analogy that the ultimate Bodhicitta cannot be generated through rituals, but the conventional Bodhicitta can be generated through rituals. For example, a farmer can personally fertilize and sow seeds in the field, but seedlings, trunks, and ears of grain are produced from the field, not directly from the farmer. Similarly, one can personally generate conventional Bodhicitta through rituals, but the path of seeing of the Great Vehicle, etc., the ultimate Bodhicitta, as well as the undefiled precepts and the precepts of meditation, etc., at the place of 『etc.』, there is a commentary mixed with self-commentary, which says: 『It is generated from within by practicing the wisdom Mahāmudrā (大手印) of the four initiations, not generated by rituals.』

---

ྐྱེ་གསུང་། ཞེས་པ་སྣང་། པ་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངང་གིས་སྐྱེ་ཡི། ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བ་མིན་པའི་ ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་འདི་དག་འཐད་པ་དང་བཅས་པ། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཀུན་ལས་འབྱུང་སྟེ། ཀཱ་མ་ལ་ཤཱི་ལའི་བསྒོམ་རིམ་དུ། དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་གྱི་མདོ་དྲངས་པ་ལས། དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ སེམས་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ། སྤྲོས་པ་མཐའ་དག་བྲལ་བ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ། དོན་དམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དྲི་མ་མེད་པ། མི་གཡོ་བ་རླུང་མེད་པའི་མར་མེའི་རྒྱུན་བཞིན་དུ་མི་གཡོ་བའོ། ། 3-954 དེ་འགྲུབ་པ་ནི། རྟག་ཏུ་གུས་པས་ཞི་གནས་དང་། ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་གོམ་པ་ལས་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དང་། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བདག་དང་ ཕུང་པོ་རྣམ་རིག་གི །རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྒྲིབ་པ། །རྟག་ཏུ་སྟོང་ཉིད་མཚན་ཉིད་འདོད། །སྙིང་རྗེས་བརླན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི། །འབད་དེ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཉིད། །ཅེས་པ་དང་། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།། ༈ །། འདིར་པཎྜི་ཏ་ཁ་ཅིག དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་བྱ་བ་ཡི། །ཆོ་ག་རྒྱལ་བས་མ་གསུང་ན། །འཕགས་པ་ ལ་ཀླུ་སྒྲུབ་སྐྱོབ་ཉིད་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ཞེས་བྱ་བའི། །བསྟན་བཅོས་དག་ལས་གསུང་དེ་ཅི། །ཞེས་པའི་ལན། ཀུན་མཁྱེན་གྱི། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས། ཀུན་རྫོབ་སེམས་བསྐྱེད་ ཆོ་གས་བླང་ནས། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་དགོས་པས་བསྒོམ་ཚུལ་བཤད་པ་ཙམ་ཞིག་སྣང་གི ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་བསྐྱེད་པ་མི་སྣང་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆེན་ པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བདག་གིས་དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། ཇི་སྲིད་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ལ་མཆིས་ཀྱི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པར་བགྱིས་ཏེ། 3-955 སེམས་ཅན་མ་བསྒྲལ་བ་རྣམས་སྒྲོལ་བར་བགྱིའོ། །མ་གྲོལ་བ་རྣམས་གྲོལ་བར་བགྱིའོ། །དབུགས་མ་ཕྱུང་བ་རྣམས་དབུགས་དབྱུང་བར་བགྱིའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ བར་བགྱིའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྣང་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་ཡང་ བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ད་ནི་དེའི་རང་བཞིན་འཆད་པར་བྱེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་སྐུ། །དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་རྒྱུད་ནས། །སྲིད་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་

【現代漢語翻譯】 『自生』是指，通過修習的力量自然而然地產生，而不是通過儀軌產生。這些道理都包含在經、續和論著中。在寂護（梵文：Śāntarakṣita）的《菩提道次第論》中，引用了《深密解脫經》中的話：『勝義菩提心是超越世間的，遠離一切戲論，極其清明，是勝義的行境，無垢，如無風之燈，不可動搖。』 成就它的方法是：始終以恭敬心修習止觀瑜伽。正如龍樹（梵文：Nāgārjuna）的《菩提心釋》中所說：『諸佛的菩提心，不被我與蘊、識的分別念所遮蔽，恒常以空性為特徵，以慈悲滋潤的心，應當努力修習。』 同樣，在那部論著中也說：『應當通過修習勝義菩提心的力量來生起。』因此，有些班智達（梵文：Paṇḍita）說：『如果諸佛沒有宣說生起勝義菩提心的儀軌，那麼聖者龍樹和聖天（梵文：Āryadeva）的《菩提心釋》中所說的又是什麼呢？』 對此，一切智者（指宗喀巴）說：龍樹所著的《菩提心釋》中，先以世俗菩提心的儀軌受持，然後通過修習的力量生起勝義菩提心，所以只是闡述了修習的方法，並沒有通過儀軌生起的內容。正如其中所說：『偉大的菩提心，如諸佛和偉大的菩薩們所發心一樣，我亦從此時起，直至菩提，發起偉大的菩提心。』 『我將度化尚未度化的眾生，解脫尚未解脫的眾生，安慰尚未安慰的眾生，引領尚未涅槃的眾生進入涅槃。』如此發菩提心，是愿菩提心的自性，是世俗的顯現。菩薩們通過密宗的途徑修行，也應當通過修習的力量生起勝義菩提心。現在我將闡述它的自性：菩提心的自性身，從吉祥金剛持（梵文：Vajradhara）的續部中，摧毀輪迴的菩提心。

【English Translation】 'Self-arising' means that it arises naturally through the power of cultivation, not through rituals. These principles are all contained in the Sutras, Tantras, and Shastras. In Kamalashila's 'Stages of Meditation,' quoting from the 'Samdhinirmocana Sutra': 'The ultimate Bodhicitta is beyond the world, free from all elaborations, extremely clear, the object of ultimate practice, immaculate, and unmoving like a flame in a windless place.' The way to achieve it is to always cultivate Shamatha (calm abiding) and Vipassanā (insight) yoga with reverence. As Nagarjuna's 'Commentary on the Bodhicitta' says: 'The Bodhicitta of the Buddhas is not obscured by the thoughts of self, aggregates, and consciousness, always characterized by emptiness, and the mind moistened by compassion should be diligently cultivated.' Similarly, it is also said in that treatise: 'It should be generated through the power of cultivating the ultimate Bodhicitta.' Therefore, some Panditas say: 'If the Buddhas did not proclaim the ritual for generating the ultimate Bodhicitta, then what is said in Nagarjuna and Aryadeva's 'Commentary on the Bodhicitta'?' In response, the Omniscient One (Tsongkhapa) said: In Nagarjuna's 'Commentary on the Bodhicitta,' one first takes the vow with the ritual of relative Bodhicitta, and then generates the ultimate Bodhicitta through the power of cultivation, so it only explains the method of cultivation, and there is no content of generating it through ritual. As it says therein: 'The great Bodhicitta, as the Buddhas and great Bodhisattvas have generated, I also, from this time onwards, until enlightenment, generate the great Bodhicitta.' 'I will liberate those who have not yet been liberated, release those who have not yet been released, comfort those who have not yet been comforted, and lead those who have not yet attained Nirvana into Nirvana.' Thus, generating Bodhicitta is the nature of aspiration Bodhicitta, which is a relative appearance. Bodhisattvas who practice through the path of Tantra should also generate the ultimate Bodhicitta through the power of cultivation. Now I will explain its nature: The nature body of Bodhicitta, from the Tantra of glorious Vajradhara, the Bodhicitta that destroys Samsara.

---

བསྒོམ་བདག་གིས་བཤད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ། །བདག་དང་ཕུང་པོ་རྣམ་རིག་གི །རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྒྲིབ་ཅིང་། །སྟོང་པར་སངས་རྒྱས་རྟག་ཏུ་བཞེད། །ཅེས་གསུང་ཞིང་། འགོས་འགྱུར་དང་། པ་ཚབ་ འགྱུར་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྔགས་ཀྱི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྨོན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་བསྐྱེད་ནས། ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་སེམས་ བསྐྱེད་ཆོ་གས་བླང་པའི་རྗེས་སུ། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས་འདི་ལྟར་གསུང་། ཞེས་སོགས་འབྱུང་ངོ་། །བཞི་པ་ནི། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་རྐང་པ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། 3-956 ཁ་ཅིག དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ཆོ་ག་མེད་ན། རྣམ་སྣང་མངོན་བྱང་ལས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་དགོངས་སུ་གསོལ། བདག་མིང་འདི་ཞེས་བགྱི་པ། དུས་འདི་ནས་བཟུང་ ནས་ནམ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ་མཆིས་ཀྱི་བར་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ། ཆོས་བདག་མེད་པ་མཉམ་ པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་སེམས་ཐོག་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ དེ་ལྟར་བདག་གིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཞེས་ལན་གསུམ་བརྗོད་པར་གསུང་པ་དང་། དཔའ་བསྐོང་ཕྱག་རྒྱ་པ་ལས། དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། ནམ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ་མཆིས་ཀྱི་བར་དུ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི་སྟེ། བདག་ཉིད་ལུས་འབུལ་གྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས། སོ་སོ་ནས་རྟག་ཏུ་བཞེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་ན་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་མ་ཟིན་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་དང་མཉམ་པ། ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་མ་སྐྱེས་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལྟར། 3-957 བདག་མིང་འདི་ཞེས་བགྱི་པས་ཀྱང་། དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། ནམ་བྱུང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ་མཆིས་ཀྱི་བར་དུ། སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིའོ། །ཞེས་དང་། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་རིམ་ལྔ་ལས་ཀྱང་། སློབ་མ་བཟང་པོ་སྐལ་ ལྡན་མན་ངག་ཐོབ། །ཐལ་སྦྱར་ལག་པ་མེ་ཏོག་འཛིན་པ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་དོན་དམ་ཞེས་བྱ་བ། །བླ་མ་ལ་ནི་སླར་ཡང་བླང་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། མི་ འགལ་ཏེ། གཞུང་དེ་དག་ལས། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་བྱའོ་ཞེས་གལ་ཏེ་རྒྱ་ལ་གསུང་སྲིད་ཀྱང་། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་བཟུང་བ་དང་། བསྒོམ་པ

【現代漢語翻譯】 བསྒོམ་བདག་གིས་བཤད། (Gomdak gi shé)：冥想者說。 བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ། (changchup sem kyi tsennyi du)：在菩提心的定義中， བདག་དང་ཕུང་པོ་རྣམ་རིག་གི (dak dang pungpo namrik gi)：自我和五蘊、意識的 རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྒྲིབ་ཅིང་། (tokpa nam kyi ma drip ching)：概念不會遮蔽， སྟོང་པར་སངས་རྒྱས་རྟག་ཏུ་བཞེད། (tongpar sangye taktu shyé)：在空性中，佛陀恒常安住。 ཅེས་གསུང་ཞིང་། (ché sung shing)：如是說。 འགོས་འགྱུར་དང་། པ་ཚབ་འགྱུར་ལས། (Go gyur dang Patsap gyur lé)：在果譯師和巴擦譯師的譯本中： བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྔགས་ཀྱི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྨོན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་བསྐྱེད་ནས། (changchup sempa la ngak kyi chöpa chöpa nam kyi detar kunzop kyi nam pé changchup kyi sem mönpé rangshyin chen kyé né)：菩薩通過修持密咒，以世俗的方式生起具有希求菩提心之自性的心。 ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། (shé sok sung so)：如是等等。 ཀུན་རྫོབ་སེམས་བསྐྱེད་ཆོ་གས་བླང་པའི་རྗེས་སུ། (kunzop semkyé chok gi langpé jesu)：在以世俗菩提心儀軌受持之後， དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས་འདི་ལྟར་གསུང་། (döndam semkyé gompé top kyi kyepar changchup sem drel lé ditar sung)：通過修持勝義菩提心的力量來生起，在《菩提心釋》中如此說。 ཞེས་སོགས་འབྱུང་ངོ་། (shé sok jung ngo)：如是等等出現。 བཞི་པ་ནི། (shyi pa ni)：第四是： དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་བྱའོ། (döndam semkyé ja o)：應生起勝義菩提心。 ཞེས་སོགས་རྐང་པ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། (shé sok kangpa chuchik té)：如是等等，共十一句。 ཁ་ཅིག (khachik)：有些人認為： དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ཆོ་ག་མེད་ན། (döndam semkyé la choga mé na)：如果勝義菩提心沒有儀軌， རྣམ་སྣང་མངོན་བྱང་ལས། (Namsang Ngönchang lé)：在《遍照現證》中： སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་དགོངས་སུ་གསོལ། (sangye dang changchup sempa tamché dak la gong su sol)：祈請諸佛菩薩垂念我。 བདག་མིང་འདི་ཞེས་བགྱི་པ། (dak ming di shyé gyipa)：我，名為……， དུས་འདི་ནས་བཟུང་ནས་ནམ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ་མཆིས་ཀྱི་བར་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཕུང་པོ་དང་། (dü di né zung né nam changchup nyingpo la chikyivar du ngöpo tamché dang dralwa pungpo dang)：從此時起，直至證得菩提果位之間，遠離一切事物，五蘊， ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ། (kham dang kyéché dang zungwa dang dzinpa nampar pangpa)：界，處，所取和能取完全捨棄。 ཆོས་བདག་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་སེམས་ཐོག་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པ། (chö dakmépa nyampa nyi kyi rangshyin sem tokma né ma kyépa)：諸法無我，平等性之自性，心從初始未生。 སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན། (tongpa nyi kyi rangshyin)：空性之自性。 ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ལྟར་བདག་གིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། (jitar sangye chomdendé nam dang changchup sempa dé nam kyi changchup tu sem kyépa detar dak gi kyang changchup tu sem kyé do)：如同諸佛世尊和菩薩們發菩提心一樣，我也如是發菩提心。 ཞེས་ལན་གསུམ་བརྗོད་པར་གསུང་པ་དང་། (shé len sum jöpar sungpa dang)：如是說，重複三遍。 དཔའ་བསྐོང་ཕྱག་རྒྱ་པ་ལས། (Pawang Chakgyapa lé)：在《勇授手印法》中： དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། ནམ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ་མཆིས་ཀྱི་བར་དུ། (dü di né zung té nam changchup nyingpo la chikyivar du)：從此時起，直至證得菩提果位之間， དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི་སྟེ། (könchok sum la kyap su chi té)：皈依三寶。 བདག་ཉིད་ལུས་འབུལ་གྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས། (daknyi lü bul gyi tukjé chenpo dang denpa nam kyi)：具有捨身之大悲者們， སོ་སོ་ནས་རྟག་ཏུ་བཞེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་ན་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། (soso né taktu shyé shing jitar na dü sum gyi sangye dang changchup sempa ngöpo tamché dang dralwa)：請各自恒常憶念，如同三世諸佛和菩薩遠離一切事物， ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་མ་ཟིན་པ། (pungpo dang kham dang kyéché kyi ma zinpa)：不為五蘊、界、處所束縛， ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་དང་མཉམ་པ། ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་མ་སྐྱེས་པ། (chö tamché dakmépa dang nyampa tokma mépa né ma kyépa)：諸法無我且平等，從無始以來未生， སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལྟར། (tongpa nyi kyi rangshyin chen gyi changchup kyi chok tu sem kyépa tar)：如是發殊勝菩提心，具有空性之自性。 བདག་མིང་འདི་ཞེས་བགྱི་པས་ཀྱང་། (dak ming di shyé gyipa kyang)：我，名為……， དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། ནམ་བྱུང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ་མཆིས་ཀྱི་བར་དུ། སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིའོ། (dü di né zung té nam chungchup nyingpo la chikyivar du sem kyépar gyi o)：從此時起，直至證得菩提果位之間，亦將發菩提心。 ཞེས་དང་། (shé dang)：如是說。 ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་རིམ་ལྔ་ལས་ཀྱང་། (Lüdrub kyi Rim Nga lé kyang)：在龍樹的《五次第論》中也說： སློབ་མ་བཟང་པོ་སྐལ་ལྡན་མན་ངག་ཐོབ། (lopma zangpo kalden mengak top)：善妙弟子具福得口訣， ཐལ་སྦྱར་ལག་པ་མེ་ཏོག་འཛིན་པ་ཡིས། (talsyar lakpa metok dzinpa yi)：合掌持花以， བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་དོན་དམ་ཞེས་བྱ་བ། (changchup sem ni döndam shyé jawa)：所謂的勝義菩提心， བླ་མ་ལ་ནི་སླར་ཡང་བླང་བར་བྱ། (lama la ni laryang langwar ja)：應再次從上師處領受。 ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། (shé sungpa dang gal lo shyé na)：如果有人問：這是否矛盾呢？ མི་འགལ་ཏེ། (mi gal té)：不矛盾。 གཞུང་དེ་དག་ལས། (shyung dé dak lé)：因為在這些論典中， དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་བྱའོ་ཞེས་གལ་ཏེ་རྒྱ་ལ་གསུང་སྲིད་ཀྱང་། (döndam semkyé ja o shyé gelté gya la sung syikyang)：即使廣泛地說「應生起勝義菩提心」， དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་བཟུང་བ་དང་། བསྒོམ་པ། (döndam semkyé zungwa dang gompa)：受持和修習勝義菩提心。

【English Translation】 Gomdak said: In the definition of Bodhicitta (enlightenment-mind), Self and the aggregates, consciousness of Concepts do not obscure, In emptiness, the Buddha always abides. Thus it is said. In the translations of Gö and Patsap: 'Bodhisattvas, through the practice of mantra, in a conventional manner, generate a mind with the nature of aspiring to Bodhicitta.' Thus and so on. After taking the vow with the ritual of conventional Bodhicitta, It is said in the Bodhicitta Commentary that it is generated by the power of meditating on ultimate Bodhicitta. Thus and so on appear. The fourth is: 'One should generate ultimate Bodhicitta.' Thus and so on, eleven lines. Some say: If there is no ritual for ultimate Bodhicitta, In 'Manifest Enlightenment of Vairochana': 'May all Buddhas and Bodhisattvas consider me. I, named..., From this time until I reach the essence of enlightenment, separated from all phenomena, aggregates, Elements, sense bases, objects, and subjects completely abandoned. The nature of equality, without self, of all dharmas, mind unborn from the beginning. The nature of emptiness. Just as all the Buddhas, the Bhagavat (Blessed One), and the Bodhisattvas generated the mind for enlightenment, so too, I generate the mind for enlightenment.' It is said to be repeated three times. In 'Courageous Bestowal of Mudras': 'From this time until I reach the essence of enlightenment, I take refuge in the Three Jewels. Those who possess great compassion of offering their bodies, Please always remember each of us, just as the Buddhas and Bodhisattvas of the three times are separated from all phenomena, Not grasped by aggregates, elements, and sense bases, All dharmas are without self and equal, unborn from the beginning, Just as they generate the supreme mind of enlightenment with the nature of emptiness, I, named..., From this time until I reach the essence of enlightenment, I will generate the mind.' Thus it is said. Also, in Nagarjuna's 'Five Stages': 'A good disciple, fortunate, obtains the oral instructions, With hands folded, holding a flower, Bodhicitta, called ultimate, Should be taken again from the lama.' If one asks, 'Is this contradictory?' It is not contradictory. Because in those texts, Even if it is widely said, 'One should generate ultimate Bodhicitta,' Taking and meditating on ultimate Bodhicitta.

---

ར་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་གྱི། དེ་ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་བསྐྱེད་པ་ མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དཔའ་བསྐོང་ནི་བོད་དུ་གནམ་བབས་སུ་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི་རྒྱ་གར་ནས་མ་ཡིན་པས་པཎྜི་ཏ་རྣམས་རྩིས་སུ་བྱེད་པ་དཀའ་འོ། །དེ་དག་དམ་པའི་ཚིག་ཡིན་པ་དཔེར་ན། སྦྱིན་པ་གཏང་བར་བྱ། ཚུལ་ཁྲིམས་དམ་པ་བསྲུང་བར་བྱ། སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་བསྒྲུབ་པར་བྱ། དེ་ལ་སོགས་པ་སོ་ཐར་གྱི་མདོ་ལ། བརྩམ་པར་བྱ་ཞིང་དབྱུང་བར་བྱ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་འཇུག་ པར་བྱ། །འདམ་བུའི་ཁྱིམ་ལས་གླང་ཆེན་བཞིན། །འཆི་བདག་སྡེ་ནི་གཞོམ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུང་པ་ཀུན་དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་ཙམ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དོན་དེ་དག་ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་བསྐྱེད་པ་མིན་པ་བཞིན་ནོ། ། 3-958 དེ་དག་ཀྱང་ཆོ་ག་ཡིན་ན་གནས་ག་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བར་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་ཆོ་ག་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་གྱི། ཆོ་ག་ཡང་ནི་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་རྣམས་ ཆོ་ག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། སྐྱེ་མ་འཇིག་རྟེན། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་ཏེ། སྐྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་བླུན་པོ་མི་མཁས་པ་འདི་དག་གིས་རྒྱལ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུང་པའི་སྡོམ་གསུམ་ གྱི་ཆོ་ག་རྣམ་དག་ཀུན་བོར་ནས། མ་གསུང་པའི་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ཆོ་ག་ནན་གྱིས་ཚང་བ་འདི་འདྲ་བ་ནི། བདེ་འགྲོ་དང་། ངན་འགྲོ་ཅིར་འགྱུར་བརྟགས་ཏེ་སྤང་བར་བྱ་དགོས་སོ།། ༈ །། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཆོ་གས་མི་སྐྱེ་བར་གསུང་པ་དང་། མཁས་པ་ཁ་ཅིག་ཤཱཀ སརྦ་ཡོ་ག་ཙིཏྟ་སོགས། །སློབ་མས་བཟླས་པས་ཀུན་རྫོབ་དང་། །དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་འཛིན་བཅུག་ནས། །སུ་ར་ཏི་ ས་མ་ཞེས་སོགས་ཀྱིས། །སྐྱེས་ཟིན་བརྟན་པར་མཛད་དེ་ཅི། །ཞེས་པའི་ལན། ཀུན་མཁྱེན་གྱིས། སྤྱིར་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདིས། སེམས་བསྐྱེད་དེ་ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་བསྐྱེད་ན། ཆོ་ག་དེ་ལས་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ སྐྱེ་དགོས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལུགས་ལ། ཀུན་རྫོབ་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ཆོ་ག་ཡོད་པ་དང་། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ཆོ་ག་མེད་པར་བཞེད་ལ། རྣམ་སྣང་མངོན་བྱང་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་སྡེ་འགའ་ཞིག་ལས། 3-959 རྒྱུན་བཤགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་ཚིག་ཡོད་པ་རྣམས་ནི། དམ་བཅའ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་བསྐྱེད་པ་མིན་པར། བསྟན་བཅོས་འདིར་སྦྱིན་པ་ གཏང་བར་བྱ། །ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བར་བྱ། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་དཔེ་དང་། ཐུབ་པ་དགོངས་གསལ་ལས། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས། དཔེའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་གསུངས་པ་ངེས་ན། དོགས་པ་འདི་ ལྟ་བུའི་གཞི་མེད་དོ། །གཞན་དུ་ན། སརྦ་ཡོ་ག་སོགས་སློབ་མས་འདས་མ་ཐག་ཏུ་སློབ་མ་དེས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་ སོག

【現代漢語翻譯】 因為它是誓言，不是通過儀軌生起的。勇保護（dpa' bskong）是降臨在西藏的，不是來自印度，所以班智達們很難將其納入計算。這些都是神聖的詞語，例如： 要佈施，要守護清凈的戒律，要成就佛陀的功德。等等，在別解脫經中說：『要努力，要精進，要進入佛陀的教法，如大象從蘆葦叢中出來一樣，要摧毀死主的軍隊。』這些所說的都只是誓言，而不是像通過儀軌生起那些意義一樣。 如果這些也是儀軌，那麼就要去某個地方。等等，儀軌就會變得非常過分，儀軌也會變得無窮無盡，因為誓言都是儀軌。第三個是：『生世間』等等，這是一個偈頌。這些愚笨、不聰明的人們，捨棄了勝者佛陀所說的三律儀的清凈儀軌，卻對未曾說過的勝義菩提心，如此嚴格地進行儀軌，應該仔細考慮這會導致善趣還是惡趣，從而加以捨棄。 勝義菩提心不是通過儀軌生起的，有些智者說：『夏卡 薩爾瓦 瑜伽 चित्त (Śāka sarva yoga citta，सर्व योग चित्त，sarva yoga citta，一切瑜伽之心)等等。』通過弟子唸誦，使俗諦和勝義菩提心得以保持，『蘇拉提 薩瑪』等等，已經生起的使其穩固，這是為什麼呢？對此，全知者說：一般來說，如果通過儀軌生起菩提心，那麼必須從那個儀軌中生起菩提心。因此，在波羅蜜多的宗義中，俗諦菩提心有儀軌，而勝義菩提心沒有儀軌。在《現觀莊嚴論》等一些續部中， 在日常懺悔的時候，要生起勝義菩提心。等等，這些詞語都只是誓言，而不是通過儀軌生起的。就像這部論典中佈施、守護戒律等的例子，以及《善逝密意顯明論》中，要修持大手印等等。通過例子的方式清楚地說明，如果確定了這一點，就不會有這樣的疑惑。否則，薩爾瓦 瑜伽等等，弟子剛剛唸誦完，那個弟子就會獲得大乘的見道，因為勝義菩提心已經生起了。』等等。

【English Translation】 Because it is a vow, not generated through ritual. 'dpa' bskong' (勇保護) originated in Tibet, not from India, so it is difficult for paṇḍitas to include it in their calculations. These are sacred words, for example: One should give alms, one should keep pure morality, one should accomplish the qualities of the Buddha. And so on, in the Prātimokṣa Sūtra it says: 'One should strive, one should exert effort, one should enter the Buddha's teachings, like an elephant emerging from a reed hut, one should destroy the army of the Lord of Death.' All these sayings are merely vows, not like generating those meanings through ritual. If these were also rituals, then one would have to go to a certain place. And so on, rituals would become excessive, and rituals would become endless, because vows are all rituals. The third is: 'Birth world' etc., this is a verse. These foolish, unintelligent people abandon all the pure rituals of the three vows spoken by the Victorious Buddha, and yet they strictly perform rituals for the ultimate bodhicitta that was never spoken. One should carefully consider whether this leads to good or bad destinies, and then abandon it. It is said that ultimate bodhicitta is not generated by ritual, and some scholars say: 'Śāka sarva yoga citta (夏卡 薩爾瓦 瑜伽 चित्त，सर्व योग चित्त，sarva yoga citta，all yoga mind) etc.' Through the disciple's recitation, relative and ultimate bodhicitta are maintained, 'Surati Sama' etc., making what has already arisen stable, why is that? To this, the Omniscient One says: In general, if bodhicitta is generated through ritual, then bodhicitta must arise from that ritual. Therefore, in the system of the pāramitās, relative bodhicitta has ritual, while ultimate bodhicitta does not. In some tantras such as the Abhisamayālaṃkāra, During daily confession, one should generate ultimate bodhicitta. Etc., these words are merely vows, not generated through ritual. Just like the examples of giving alms, keeping morality, etc. in this treatise, and in the 'Tukpa Gongsal', one should meditate on mahāmudrā etc. By clearly explaining through examples, if this is determined, there will be no basis for such doubts. Otherwise, as soon as the disciple recites Sarva Yoga etc., that disciple will attain the path of seeing in the Mahāyāna, because ultimate bodhicitta has arisen.' etc.

---

ས་གསུང་པ་ནི། གསང་སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུའང་མཁོ་བར་གདའ་འོ། ། ༄། །ཐོབ་པ་མི་ཉམས་པར་བསྲུང་བའི་བསླབ་བྱ། གཉིས་པ་ཐོབ་པ་མི་ཉམས་པར་བསྲུང་བའི་བསླབ་བྱ་ལ་གཉིས་ཏེ། ལྟུང་བའི་རྣམ་གཞག་མུ་བཞིར་བསྟན་པ་དང་། བསླབ་བྱའི་གཙོ་བོ་ ལ་ལོག་རྟོག་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མུ་བཞིར་དབྱེ་བ་དང་། བཞིར་འགྱུར་བའི་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་སེམས་ཙམ་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་བཅོ་ལྔ་ཏེ། འོ་ན་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་སེམས་ བསྐྱེད་ཀྱི་ཆོ་གའི་ཁྱད་པར་དེ་ལྟར་ཡིན་ན། བསླབ་བྱའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་ན། སྔར་བཤད་པ་དེ་ལྟར། སེམས་ཙམ་པ་དང་། དབུ་མ་པ་གཉིས་སེམས་བསྐྱེད་ལེན་པའི་ཆོ་ག་སོགས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ཐ་དད་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི། 3-960 འོན་ཀྱང་ཐེག་ཆེན་དབུ་སེམས་ཀུན་མཐུན་པར་ལྟུང་བའི་རྣམ་གཞག་མུ་བཞི་གསུངས་ཏེ། ལྟུང་བ་མེད་པ་དང་། ལྟུང་བ་དང་། ལྟུང་བ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་དང་། ལྟུང་བ་མེད་པ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་ བ་རྣམ་པ་བཞིར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པོ་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་དེ། སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྡན་པས་བསམ་པ་དག་པ་དགེ་བའི་ཀུན་ནས་བླང་སྟེ། སྦྱིན་པ་གཏོང་བ། ཚུལ་ ཁྲིམས་བསྲུང་བ་སོགས་ནི། རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ལྟུང་བ་མེད་པ་དང་། བསམ་པ་ངན་པ་ཞེ་སྡང་སོགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བླངས་ཏེ་གཞན་གྱི་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སོགས། རྣམ་པ་ ཀུན་ཏུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བླངས་ཏེ་སེམས་ཅན་སད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སོགས་ལྟུང་བའི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེད་དཔོན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ། མི་ནག་མདུང་ཐུང་ཅན་བསད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ལ་གནོད་ན་རྫུན་མ་ཡིན་པར་ཚིག་དྲང་པོར་སྨྲ་ཡང་ལྟུང་བ་མེད་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དགྲ་ཤ་ལེན་པའི་སྐྱེ་བོས། གསད་ཡུལ་ དེ་གར་སོང་འདྲི་ན་འདི་ནའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། མདོར་ན་སེམས་ཀྱི། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་དགུ་སྟེ། དེ་དག་གི་འཐད་པ་ཡོད་དེ། ཀུན་སློང་དང་ལུས་ངག་གི་སྦྱོར་བ་གཉིས་ཀ་གནག་པ་ལྟུང་བ་དང་། 3-961 དེ་གཉིས་ཀ་དཀར་བ་ལྟུང་མེད་དང་། ཀུན་སློང་དཀར་ན་སྦྱོར་བ་གནག་ཀྱང་ལྟུང་བའི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་གྱི་དོན་ལ་ལྟུང་མེད་ཡིན་པ་དང་། ཀུན་སློང་གནག་ན་སྦྱོར་བ་དཀར་ཡང་ལྟུང་བ་མེད་ པའི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་གྱི་དོན་ལ་ལྟུང་བ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་མདོར་བསྡུ་ན། ཀུན་སློང་སེམས་ཀྱིས་འཕེན་པ་ལས་གཞན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དགེ་སྡིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སློབ་དཔོན་ འཕགས་པ་ལྷ་ཡི་བཞི་བརྒྱ་པར། ཀུན་སློང་བསམ་པ་ཡི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི་ལུས་ངག་གི་དགེ་བའམ། ཡང་ན་མི་དགེ་བར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དགེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་ དུ་མིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་གང་

【現代漢語翻譯】 他說：『密宗也需要它。』 保護已獲得的成果不退失的教誨 第二，關於保護已獲得的成果不退失的教誨，分為兩部分：一是指出墮落的四種情況；二是駁斥對主要教誨的錯誤理解。 第一部分分為兩部分：一是分為四種情況；二是四種情況轉變的合理性。第一部分是：『如此唯識』等十五句。如果兩種流派的發心儀軌有這樣的區別，那麼教誨的區別是什麼呢？如前所述，唯識宗和中觀宗在發心儀軌等方面的形式有所不同。 然而，大乘唯識和中觀都一致認為有四種墮落的情況：沒有墮落、墮落、墮落的影像和沒有墮落的影像。因此，有四種情況。 這四種情況是什麼呢？它們有各自的定義：具有發心，以純潔的意念行持善事，如佈施、持戒等，在任何情況下都不會墮落。以惡念，如嗔恨等行事，如殺生、偷盜等，在任何情況下都會導致墮落。以善心行事，如喚醒眾生，偷盜等，被稱為墮落的影像。例如，慈悲的領袖殺死了持短矛的黑人。 如果對他人有害，即使說的是真話，也是沒有墮落的影像。例如，復仇者詢問被殺者的去向，回答說『就在這裡』。 第二部分是：『總之，心』等九句。這些情況有其合理性：動機和身語的行為都是惡的，會導致墮落；兩者都是善的，就不會墮落；動機是善的，行為是惡的，是墮落的影像，但本質上沒有墮落；動機是惡的，行為是善的，是沒有墮落的影像，但本質上會導致墮落。簡而言之，大乘的善惡並非由心之外的事物決定。正如聖天在《四百論》中所說：『菩薩的身語善行或惡行，都因動機而變為善，不會變成其他。』原因是什麼呢？

【English Translation】 He said, 'It is also needed in the context of secret mantras.' Instructions on guarding against the loss of what has been attained Second, the instructions on guarding against the loss of what has been attained are twofold: showing the four aspects of downfall, and refuting wrong views about the main instructions. The first has two parts: dividing into four aspects, and the reason for becoming four. The first is: 'Thus, Mind-Only,' etc., fifteen lines. If the difference in the rituals of generating Bodhicitta in the two systems is like that, then what is the difference in the instructions? As explained before, the Mind-Only school and the Madhyamaka school have different formats for the rituals of taking Bodhicitta, etc. However, the Great Vehicle, Mind-Only and Madhyamaka, all agree that there are four aspects of downfall: no downfall, downfall, the image of downfall, and the image of no downfall. Therefore, there are four aspects. What are these four? They have their definitions: having Bodhicitta, with pure intention, taking up virtue, such as giving, keeping morality, etc., in all ways there is no downfall. With bad intention, such as hatred, etc., taking up killing others, taking what is not given, etc., in all ways it becomes a downfall. Taking up with a virtuous mind, awakening sentient beings, taking what is not given, etc., is said to be the image of downfall. For example, the compassionate leader killed the black man with a short spear. Even speaking truthfully, if it harms others, it is the image of no downfall. For example, when a person taking revenge asks where the person to be killed has gone, and someone says, 'He is here.' The second is: 'In short, the mind,' etc., nine lines. There is a reason for these: both the motivation and the actions of body and speech being negative is a downfall; both being positive is no downfall; if the motivation is positive but the action is negative, it is the image of downfall, but in essence there is no downfall; if the motivation is negative but the action is positive, it is the image of no downfall, but in essence it is the cause of downfall. In short, the virtue and non-virtue of the Great Vehicle are not determined by anything other than the motivation of the mind. As Arya Deva said in his Four Hundred Verses: 'The virtuous or non-virtuous actions of body and speech of a Bodhisattva, through the door of motivation, all become virtuous and not otherwise.' What is the reason?

---

གི་ཕྱིར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་དགེ་སྡིག་ལ་ཀུན་སློང་གི་སེམས་དེ་གཙོ་བོའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེར་མ་ཟད། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཀུན་ལས་ཀྱང་། དགེ་ སྡིག་གི་རྣམ་གཞག་སེམས་ལ་རག་ལས་པ་དེ་ལྟར་དུ་གསུངས་ཏེ། དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་གྱི་མདོ་ལས། དགེ་བའམ་འོན་ཏེ་མི་དགེ་བའི། །ལས་ཀྱི་སེམས་ནི་བསགས་པ་ཡིན། །ཞེས་དང་། ཆོས་ཡང་དག་པར་ བསྡུད་པའི་མདོ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང་། སློབ་དཔོན་ནག་པོ་པས། དགྲ་ནག་གི་འགྲེལ་པར་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་དྲང་པ་ལས། མཆོག་གསུམ་ཡོན་ཏན་རིག་པར་འགྱུར། ། 3-962 བདུད་རྩི་ཡིད་འོང་འཁོར་བས་དགའ། །འབྲས་བུ་ངེས་པར་ལེགས་པར་ཐོབ། །དེ་ཕྱིར་དམ་པའི་ཞལ་ནས་ནི། །གསུང་བའི་བྱ་བ་སྡིག་ཀྱང་བྱ། །དམ་པའི་ཞལ་ནས་མ་གསུང་པའི། །དགེ་བའང་མཁས་པས་སྤང་ བར་བྱ། །ཞེས་གསུང་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་སྒྲིབ་སྦྱོང་ལས། དགེ་སློང་རང་བཞིན་ཕ་རྒན་ལ། །མྱུར་ལྡོང་ཞེས་ནི་བསྐུལ་གྱུར་ན། །ཕུལ་བས་དེ་ནི་ཤི་གྱུར་ཀྱང་། །མཚམས་མེད་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བསམ་ པ་བཟང་པོས་འཆིལ་ལྷམ་གཉིས། །ཐུབ་པའི་དབུ་ལ་བཞག་པ་དང་། །དེ་ནི་གཞན་གྱི་བསལ་བྱས་པ། །གཉིས་ཀས་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་བསམ་པའི་རྩ་བ་ལ། །བསོད་ནམས་སྡིག་པ་རྣམ་པར་ གནས། །ཞེས་དང་། དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ཀྱང་ལས་གྲུབ་པར། ལུས་ངག་གི་ལས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་། རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་གཟུགས་ཅན་ནི། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ བོར་ནས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། མི་འོང་བ་འགྲུབ་པ་དེ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཡིན་པར་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ནི་སེམས་དཔའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཞེས་སོགས་ གསུང་པས་སོ། ། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བསླབ་བྱའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ལོག་རྟོག་བརྗོད། དེ་ཉིད་རིགས་པས་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་དགག བསླབ་བྱའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ། ། 3-963 ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གསུམ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་བདག་གཞན་མཉམ་པ་དང་། བརྗེ་བ་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་གཉིས་སུ་གསུངས་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། བདག་དང་གཞན་དུ་མཉམ་པ་ནི། །དང་པོ་ཉིད་ དུ་འབད་དེ་བསྒོམ། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་མཉམ་པས་ན། །ཐམས་ཅད་བདག་བཞིན་བསྲུང་བར་བྱ། །ཞེས་དང་། གང་ཕྱིར་བདག་དང་གཞན་གཉིས་ཀ །མྱུར་དུ་སྐྱོབ་པར་འདོད་པ་དེས། །བདག་དང་གཞན་དུ་བརྗེ་བྱ་ བ། །གསང་བའི་དམ་པ་སྤྱད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འབྲི་ཁུང་པ་ཁ་ཅིག དགོངས་གཅིག་ཏུ་རྡོ་རྗེའི་གསུང་། རང་གཞན་བརྗེས་པས་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་སྐབས་ཡོད་བྱ་བ་བཞུགས། དེས་ན་རང་ གཞན་བརྗེ་བ་བླ་མ་དམ་པའི་དགོངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེ་རིན་པོ་ཆ

【現代漢語翻譯】 因為菩薩的事業以善惡的動機之心為主要。不僅如此，一切經續論典中，都如此宣說善惡的差別取決於心。如《寶云經》云：『善或是不善，業由心積聚。』《正法集經》云：『一切法皆依賴於心。』黑班智達在《黑敵釋》中引用續部之文說：『三寶功德能證悟，甘露妙欲輪迴樂，果報必定善妙得，是故聖者口中言，所說惡行亦當為，聖者未言之善行，智者亦應捨棄之。』《凈治心垢》中說：『比丘自性如老父，若被催促名迅猛，獻供彼即雖已死，亦非無間罪。以善良之心，將兩隻舊鞋，置於佛陀的頭上，即使被他人移開，二人皆能獲得王位。是故善惡之根本，在於意樂之心。』世親在《業成就論》中說：『身語之業，即有表業與無表業，有色之法，非善非不善，捨身之後，來世獲得悅意與不悅意之果，是為善與不善。』業是心之差別等等。 第二，分為三：破斥認為修學之主要為邪見，以理分析而遮破，安立修學之主要為正見之根據。初者，『菩提心之修學』等三頌，菩提心之修學分為自他平等和交換兩種方式。如《入菩薩行論》云：『自他平等，初當勤修習，由樂苦相同，一切應如自。』又云：『何故欲速疾，救護自他者，當修自他換，勝妙秘密行。』 其中，止貢巴 कुछ 認為，在《一意集》中，金剛語：『自他交換有成為過失之時。』因此，自他交換並非上師的密意，宗喀巴大師

【English Translation】 Because the activity of a Bodhisattva primarily depends on the motivation of mind regarding virtue and vice. Moreover, in all Sutras, Tantras, and Shastras, it is taught that the distinction between virtue and vice depends on the mind. As the 'Cloud of Jewels Sutra' says: 'Virtuous or non-virtuous, actions are accumulated by the mind.' The 'Compendium of True Dharma Sutra' says: 'All dharmas depend on the mind.' The teacher Krishnacharya, in his commentary on 'Black Enemy,' quotes from the Tantra: 'The qualities of the Three Jewels are realized, the delightful nectar of cyclic existence is enjoyed, and the excellent result is certainly obtained. Therefore, from the mouths of the holy ones, even actions that are said to be evil should be done, and virtuous actions that are not spoken of by the holy ones should be abandoned by the wise.' The 'Purification of Mental Obscurations' says: 'If a monk, by nature like an old father, is urged as 'Swift,' even if he dies from the offering, it is not an action of immediate retribution. With a good intention, placing two old shoes on the head of the Buddha, even if they are removed by others, both will attain kingship. Therefore, the root of virtue and vice lies in intention.' Vasubandhu also says in 'Karma Siddhi': 'Actions of body and speech, namely indicative and non-indicative actions, forms, are neither virtuous nor non-virtuous. After abandoning the body, the attainment of pleasant and unpleasant results in the next life is what is virtuous and non-virtuous.' Karma is the distinction of mind, and so on. Secondly, there are three parts: refuting the misconception that the main thing to be learned is wrong view, analyzing and refuting it with reason, and establishing the basis for the main thing to be learned as right view. The first is 'The training of Bodhicitta,' etc., three verses. The training of Bodhicitta is divided into two ways: equality of self and others, and exchange. As the 'Bodhisattvacharyavatara' says: 'Equality of self and others, one should strive to cultivate from the beginning. Because happiness and suffering are the same, everything should be protected as oneself.' It also says: 'Why does one want to quickly protect oneself and others? One should practice the secret and supreme practice of exchanging self and others.' Among them, some Drikungpas believe that in the 'One Intention Collection,' the Vajra speech says: 'There are times when exchanging self and others becomes a fault.' Therefore, exchanging self and others is not the intention of the holy Guru, Je Rinpoche

---

ེ་རྟག་པར་ཞབས་སྙུང་ངམ། མི་བདེ་བ་ཅི་ལགས། ཞེས་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོས་ཞུས་པས། ཁོ་བོ་སྔོན་དད་པ་ནི་ཆེ། ཤེས་རབ་ནི་ཆུང་བས། རྟག་པར་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བདག་ལ་སྨིན་པར་གྱུར་ཅིག ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དེ་མཐའ་བཙན་པས་ད་ལྟ་རྟག་པར་ཞབས་སྙུང་བ་དེས་ལན། ཞེས་གསུངས། འོན་ཀྱང་བདག་ ཅག་ལས་རྒྱུད་ཚོད་ཅུང་ཟད་མཐོ་བས་བཟོད་དམ་སྙམ་ན། འཕགས་པ་ཤ་རིའི་བུ། ས་དྲུག་པ་བ་གཅིག་ཡིན་པ་ལ་དུས་ལ་མ་བབ་པར། མིག་སྦྱིན་པར་བཏང་བས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སར་ལྟུང་བའི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་གྱི། 3-964 དེས་ན་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་མ་གཏོགས་པ་དེ་མན་ཆད་བདག་གཞན་བརྗེས་ན་ཉེས་པར་འགྱུར་བས་ན། བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་དུ་མི་རུང་ཞེས་སུ་སྨྲའོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་ དྲིས་པས་འདི་སྐད་ལོ། །བདག་གི་བདེ་བ་གཞན་ལ་བྱིན་ནས་ནི། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བདག་གིས་བླང་པར་གྱུར་ན། སྨོན་ལམ་མཐའ་ནི་བཙན་པའི་ཕྱིར། བདག་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་ པར་འགྱུར། རྒྱུ་མཚན་དེས་ན་བདག་གཞན་བརྗེ་བ་འདི་འདྲའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་པའི་གང་ཟག་དེ་དག་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པས་ནོར་བ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལུགས་ཡིན་ནོ་ལོ། ཞེས་པ་མ་རང་ པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་ལ་བརྟགས་ནས་དགག་པ། སྒྲུབ་བྱེད་ལ་བརྟགས་ནས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་དོན་འདི་ལྟར། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་དགུ་སྟེ། བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་ བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་དུ་མི་རུང་ཟེར་བ་དེའི་དོན་འདི་ལྟར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་དགེ་བ་ཡིན་ནམ། སྡིག་པ་ཡིན་བརྟག གལ་ཏེ་དེ་དགེ་བ་ ཡིན་ཟེར་ན་ནི། དེ་བསྒོམ་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་འགལ་བར་ཐལ། དེ་འདྲའི་སེམས་དེ་དགེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྡིག་པ་ཡིན་ཟེར་ན། དེ་བསྒོམ་པ་དུག་གསུམ་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ལས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། 3-965 སེམས་དེ་སྡིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །དེ་ལ་མ་ཁྱབ་ན་སེམས་དེ་བསྒོམ་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ག་ལ་འབྱུང་སྟེ་མི་འབྱུང་བར་ཐལ། དེ་ལྟར་བརྗེས་ན་བསྒོམ་པ་དུག་གསུམ་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ལས་ མ་ཡིན་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་བཅུ་གསུམ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་མཐའ་བཙན་པའི་གཏན་ཚིགས་མི་འགྲུབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བློ་སྦྱོང་བའི་སྨོན་ལམ་འགའ་ ཞིག་མཐའ་མི་བཙན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བཙན་ན། དེད་དཔོན་འཛའ་བོའི་བུ་དུས་རྒྱུན་དུ་ཀླད་ནད་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཀླད་ནད་བདག་ལ་སྨིན་པར་སྨོན་ ལམ་བཏབ་པ་གང་ཞིག སྨོན་ལམ་དེ་མཐའ་བཙན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་ཁས་བླངས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དཔེ་དེ་ལྟར་བཏབ་པས་ཀླད་ནད་ལས་གྲོལ་ཏེ། ལྷར་སྐྱེས་ནས་མཐར་སངས་རྒྱ

【現代漢語翻譯】 世間怙主（'jig rten mgon po，世界的保護者）問道：'您總是腿疼嗎？有什麼不適嗎？' 他回答說：'我以前的信仰很堅定，但智慧不足。我曾發願說：愿他人的痛苦成熟於我。' 因為這個願力非常強烈，所以現在總是腿疼。' 雖然我們這些人的根器稍微高一些，或許可以忍受，但聖者舍利子（shar ri'i bu，智慧第一的佛陀弟子），作為一個六地菩薩，在時機未到時，就佈施了自己的眼睛，結果墮落到聲聞地。 因此，除非是八地以上的菩薩，否則在此之下修習自他交換就會有過失。所以，不要說不能修習自他交換的菩提心。' 詢問其原因，回答如下：'如果我將自己的快樂給予他人，並將他人的痛苦取于自身，因為願力非常強烈，我將永遠伴隨著痛苦。' 因此，修習這種自他交換菩提心的人，因為不善巧方便，所以是一種極大的錯誤。' 這是摩讓巴（ma rang pa）的說法。 第二部分分為兩點：根據所要成立的觀點進行反駁；根據成立的理由進行反駁。第一點是：'其含義如下'等九句。意思是說，對於'不能修習自他交換的菩提心'這種說法，應該這樣思考：自他交換的菩提心是善還是惡？如果說是善，那麼修習它就會產生痛苦，這是不合理的，因為它是一種善心。如果說是惡，那麼修習它就會導致由三毒產生的行為，因為它是一種噁心。 如果不承認這一點，那麼修習這種心就不會產生痛苦，因為不交換就不會產生痛苦。同樣，修習它也不是由三毒產生的行為。 第二點是：'菩薩'等十三句。你的'願力非常強烈'這個理由不成立，因為有些菩薩修習心性的願力並不強烈。如果強烈，那麼舵手扎沃（dpon 'dza' bo）的兒子就會一直伴隨著嚴重的腦病，因為他曾發願說：愿所有眾生的腦病成熟於我。' 因為這個願力非常強烈。承認后一個論點。但不能接受，因為以這個例子來說，他已經從腦病中解脫出來，轉生為天神，最終成佛。

【English Translation】 The Lord of the World ('jig rten mgon po) asked: 'Are you always suffering from leg pain? What is the discomfort?' He replied: 'My faith was strong before, but my wisdom was insufficient. I made a vow: May the suffering of others ripen upon me.' Because that aspiration was very strong, now I always suffer from leg pain. Although our lineage is slightly higher, perhaps we can endure it, but the noble Shariputra (shar ri'i bu), as a sixth-level Bodhisattva, gave away his eyes before the time was right, resulting in falling into the Hearer's stage. Therefore, unless it is a Bodhisattva above the eighth level, otherwise practicing self-other exchange below that level will result in faults. So, do not say that one cannot practice the Bodhicitta of self-other exchange.' When asked for the reason, he replied: 'If I give my happiness to others and take the suffering of others upon myself, because the aspiration is very strong, I will always be accompanied by suffering.' Therefore, those who practice this kind of Bodhicitta of self-other exchange, because they are not skilled in means, it is a great error.' This is the saying of Marangpa (ma rang pa). The second part is divided into two points: refuting based on the view to be established; refuting based on the reason for establishment. The first point is: 'Its meaning is as follows' etc., nine sentences. It means that for the statement 'one cannot practice the Bodhicitta of self-other exchange,' one should think like this: Is the Bodhicitta of self-other exchange good or bad? If it is said to be good, then practicing it will cause suffering, which is unreasonable, because it is a good heart. If it is said to be bad, then practicing it will lead to actions generated by the three poisons, because it is a bad heart. If this is not admitted, then practicing this mind will not cause suffering, because without exchange, suffering will not arise. Similarly, practicing it is not an action generated by the three poisons. The second point is: 'Bodhisattva' etc., thirteen sentences. Your reason 'the aspiration is very strong' is not established, because some Bodhisattvas' aspirations for practicing the mind are not strong. If it is strong, then the son of the helmsman Dzabo (dpon 'dza' bo) would always be accompanied by severe brain disease, because he had vowed: May the brain disease of all beings ripen upon me.' Because that aspiration is very strong. The latter argument is admitted. But it cannot be accepted, because in this example, he has been liberated from brain disease, reborn as a god, and ultimately attained Buddhahood.

---

ས་པར་མདོ་ལས་ གསུང་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་གསུང་ན། མདོ་དྲིན་ལན་བསབ་པ་ལས། སྔོན་ཝཱ་ར་ན་སིར། དེད་དཔོན་འཛའ་བོ་ཞེས་པའི་བུ་བྱུང་ངོ་ཅོག་ཤི་ནས། ཕྱིས་གཅིག་སྐྱེས་པ་ལ། འཛའ་བོའི་བུ་མོར་མིང་ བཏགས་ཏེ། ཕ་རྒྱ་མཚོར་ནོར་བུ་ལེན་དུ་ཕྱིན་པས་ཤི་ནས། ཆེས་སྐྱེས་པ་ན། ཕའི་ལས་གང་ཡིན་དྲིས་པ་ལས། དྲང་པོར་སྨྲས་ན། རྒྱ་མཚོར་ཤིར་དོགས་ནས་འབྲུ་ཚོང་པ་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་པས་ཀརྴ་པ་ནི་བཞི་རྙེད། 3-966 དེ་བཞིན་དུ་སྤོས་འཚོང་པས་བརྒྱད། གོས་ཀྱིས་བཅུ་དྲུག་དང་། གསེར་དངུལ་ཚོང་པས་སོ་གཉིས་བརྙེད་པ་ཐམས་ཅད་མ་ལ་ཕུལ། དེ་ནས་ཚོང་པ་དེའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། ཁྱོད་ཀྱི་ཕ་རྒྱ་མཚོར་ནོར་ བུ་ལེན་པའི་རིགས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པས། དྲིལ་བསྒྲགས་ཏེ། ཚོང་པ་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཆས་པ་ལ། མས་མ་བཟོད་པར་སྒོ་ལ་འཕྲེད་ལ་བཅད་དེ་ཉལ་བས་མའི་མགོ་ལ་རྡོག་པས་ སྣུན་ཏེ་སོང་ངོ་། །དེ་ནས་རྒྱ་མཚོར་ཞུགས་པས་གྲུ་བོ་ཆེ་ཆུ་སྲིན་ཉ་མིད་ཀྱིས་བཅོམ་ནས་ཞིག འཛའ་བོའི་བུ་མོས་གྲུ་ཤིང་ཚལ་ལ་འཇུས་ནས་མཐར་ཕྱིན་པས། གྲོང་ཁྱེར་མྱོས་བྱེད་དུ་ལྷའི་ བུ་མོ་བཞི་དང་། རྟ་སྤྱོད་དུ་བརྒྱད། དགའ་བྱེད་དུ་བཅུ་དྲུག ཚངས་པའི་བླ་མར་སོ་གཉིས་དང་འཕྲད་དེ། ལོ་གྲངས་དུ་མར་དགའ་བདེ་མྱོང་། ཡང་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་སོང་བ་དང་། ལྕགས་ཀྱི་ཁང་པ་ ཆེན་པོ་ཞིག་མཐོང་ཏེ། འགྲོ་འདོད་པར་གྱུར་ནས་ནང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྒོ་རང་འགྲིག་ཏུ་སོང་ངོ་། །ནང་ན་ནམ་ཞིག་ལྕགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མེ་འབར་བ་མགོ་ལ་འཁོར་བ་ཞིག་མཐོང་ནས་དྲིས་ པས། མའི་མགོ་ལ་རྡོག་པ་རྣུན་པའི་རྣམ་སྨིན་ནོ་ཟེར་བ་དང་། རང་གི་དེ་དྲན་ཏེ། ང་ཡང་ལས་ཀྱི་འདིར་ཁྲིད་དོ་སྙམ་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ལས་གང་ལ་བཅིང་པ་དེ་དག་འཆིངས་ཤིག 3-967 བཅིང་པ་དེ་དག་གྲོལ་ཅིག་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཐོས་པས། འཁོར་ལོ་དེ་རང་མགོ་ལ་འཁོར་བར་གྱུར་ཏོ། །འདིར་གཞན་ཡང་ཡོད་མེད་དྲིས་པས། གང་མའི་མགོ་ལ་རྡོག་པས་བསྣུན་པ་ཐམས་ཅད་འདིར་འོང་ ངོ་ཞེས་ཟེར་བ་དང་། གཞན་གཅེས་འཛིན་གྱི་སྙིང་རྗེ་ཚད་མེད་སྐྱེས་ཏེ། འདི་ལྟ་བུའི་མྱོང་ངེས་ཀྱི་ལས་བསགས་པ་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་སྨིན་པར་གྱུར་ཅིག གཞན་སུ་ཡང་འདིར་འོང་བར་མ་གྱུར་ ཅིག ཅེས་བརྗོད་མ་ཐག་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཛའ་བོའི་བུ་མོའི་མགོ་ལ་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་དེ་ཤིང་རྟ་ལ་བདུན་སྲིད་ཙམ་དུ་འཕགས་ནས་ཚེའི་དུས་བྱས་ཏེ། དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ སོ། །ཁ་ཅིག་འཛའ་བོའི་བུ་མོའི་བུ་ཟེར་བ་ནི་མདོ་དང་མི་མཐུན་པས་མི་འཐད་དོ། །དེར་མ་ཟད་དུས་གསུམ་གྱི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། དུས་རྒྱུན་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ བ་དང་། དེ་ལྟར་བརྗེས་པའི་ཡུལ་གྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀུན་ལ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་སྲིད

【現代漢語翻譯】 在《地藏經》中 有這樣的說法。如何說呢？在《報恩經》中記載：過去在瓦拉納西（Varanasi，古印度城市名），船長名叫『富有』，他所有的兒子都死了。後來生了一個女兒，取名為『富有的女兒』。父親去海里取寶時去世了。當她長大后，詢問父親的職業。如果誠實地說，擔心她在海里遇到危險，就說自己是糧食商人，因此賺了四卡沙巴那（Karshapanas，古印度貨幣單位）。 同樣地，香料商人賺了八個，布匹商人賺了十六個，金銀商人賺了三十二個，全部都獻給了母親。之後，那些商人的同伴們說：『你的父親是去海里取寶的人。』她於是宣佈，與五百個商人一同出發。母親不忍心，橫躺在門口阻攔，女兒用腳踢母親的頭，然後離開了。之後進入大海，大船被摩羯魚（Makara，印度神話中的海怪）和魚吞噬而沉沒。『富有的女兒』抓住船的殘骸，最終到達了岸邊。在迷醉城（Myosbyed，地名）遇到了四位天女，在馬行城（Rta spyod，地名）遇到了八位，在歡喜城（Dga' byed，地名）遇到了十六位，在梵天之主（Tshangs pa'i bla ma，地名）遇到了三十二位，度過了許多年快樂的時光。後來又向南方走去，看到一座巨大的鐵房子。想要進去，進入後門自動關閉了。在裡面，她看到一個燃燒的鐵輪在頭上旋轉，詢問原因。回答說：『這是因為你踢了母親的頭的果報。』她想起了自己的行為，心想：『我也要被業力帶到這裡了。』這時，從空中傳來聲音：『該束縛的就束縛，該解脫的就解脫。』 鐵輪就開始在她的頭上旋轉。她詢問這裡是否還有其他人，回答說：『所有踢過母親頭的人都會來到這裡。』她立刻生起了無量的珍愛他人的慈悲心，說道：『愿我承擔所有註定要遭受這種痛苦的業報，愿其他人不要再來到這裡！』話音剛落，憑藉著慈悲的力量，『富有的女兒』頭上旋轉的鐵輪升到七棵樹那麼高，然後她就去世了，轉生到了兜率天（Dga' ldan，佛教天界名）。』 佛陀如是說。有些人說是『富有的女兒的兒子』，這與經文不符，是不合理的。不僅如此，過去、現在、未來三世的圓滿正等覺佛陀們，也會經常獲得痛苦，同樣地，那些被替換的眾生也會遭受痛苦。

【English Translation】 As stated in the Sutra of the Ground (ས་པར་མདོ་ལས།): How is it stated? In the Sutra of Repaying Kindness (མདོ་དྲིན་ལན་བསབ་པ་ལས།), it is recorded: In the past, in Varanasi (ཝཱ་ར་ན་སིར།), a captain named 'Wealthy' (འཛའ་བོ་) had all his sons die. Later, a daughter was born, named 'Wealthy's Daughter' (འཛའ་བོའི་བུ་མོར།). When the father went to the sea to collect jewels and died, she grew up and asked about her father's profession. Fearing that she would encounter danger in the sea if she told the truth, she said that he was a grain merchant, and thus earned four Karshapanas (ཀརྴ་པ་ནི་). Similarly, the spice merchant earned eight, the cloth merchant sixteen, and the gold and silver merchant thirty-two, all of which were offered to the mother. Then, those merchants' companions said: 'Your father was one who went to the sea to collect jewels.' She then announced and set out with five hundred merchants. The mother couldn't bear it and lay across the doorway to block her. The daughter kicked the mother's head and left. After entering the sea, the large ship was destroyed by Makaras (ཆུ་སྲིན་) and fish and sank. 'Wealthy's Daughter' grabbed onto a piece of the ship's wreckage and eventually reached the shore. In the city of Intoxication (གྲོང་ཁྱེར་མྱོས་བྱེད་དུ་), she met four goddesses, in the city of Horse Practice (རྟ་སྤྱོད་དུ་) she met eight, in the city of Joy (དགའ་བྱེད་དུ་) she met sixteen, and with the Brahma Superior (ཚངས་པའི་བླ་མར་) she met thirty-two, and spent many years in joy and happiness. Later, she went south and saw a large iron house. Wanting to enter, she went inside, and the door closed automatically. Inside, she saw a burning iron wheel spinning on her head and asked why. It was answered: 'This is the karmic result of kicking your mother's head.' She remembered her actions and thought: 'I too will be brought here by karma.' At that moment, a voice came from the sky: 'Bind those who are to be bound, release those who are to be released.' The wheel began to spin on her head. She asked if there were others here, and it was answered: 'All those who have kicked their mother's head will come here.' She immediately generated immeasurable compassion of cherishing others, saying: 'May I bear all the karmic results of experiencing such suffering, may no one else come here!' As soon as she spoke, by the power of compassion, the wheel spinning on 'Wealthy's Daughter's' head rose to the height of seven trees, and then she died and was reborn in Tushita (དགའ་ལྡན་).' Thus spoke the Buddha. Some say 'Wealthy's Daughter's son,' but this is inconsistent with the sutra and is unreasonable. Moreover, all the perfectly enlightened Buddhas of the three times will constantly obtain suffering, and similarly, those sentient beings who are exchanged will also experience suffering.

---

་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། དེ་དག་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དུས་ གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་སེམས་བསྒོམ་པ་ནི་གང་ཞིག དེ་ལྟར་བསྒོམ་པའི་སྨོན་ལམ་མཐའ་བཙན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་བྱང་སེམས་བསྒོམ་དུ་མི་རུང་བར་འདོད་པ་ལ། 3-968 ལུང་རིགས་ཀྱི་གནོད་བྱེད་བརྗོད་ཟིན་པ་དེས་ན། བརྗེ་བའི་བྱང་སེམས་བསྒོམ་པ་ནོར་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལུགས་ཡིན་ཟེར་བ། འདི་འདྲའི་གསང་ཚིག་ནི་བདུད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཡིན་པ་བླུན་པོ་ཕལ་ཆེར་ གྱིས་མི་ཤེས་སོ་སྟེ་ཤེས་ནས་སྤང་བར་བྱའོ། །ཐབས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པ་ཐབས་ལ་བསླུ་བའི་བདུད་ཡོད་ཅེས་རྒྱལ་བས་གསུང་པའང་དྲན་པར་བྱ་སྟེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། ཐབས་དང་སྐྱབས་དང་ དག་པ་དང་། །ཐེག་ཆེན་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རབ་བསླུ་བའི། །བདུད་འཇོམས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། གསུམ་པ་བསླབ་བྱའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད་ པ་ནི། ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གིས་བསྒྲུབས། བསྒོམ་པའི་ཕན་ཡོན་གྱིས་བསྒྲུབས། མ་བསྒོམ་པའི་ཉེས་དམིགས་ཀྱིས་བསྒྲུབས། དེས་གྲུབ་པའི་དོན་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ལུང་གིས་བསྒྲུབས། ཞི་བ་ ལྷའི་ལུང་གིས་བསྒྲུབས། མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་གཞན་གྱིས་ལུང་གིས་བསྒྲུབས་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདག་གཞན་བརྗེ་བ། ཞེས་སོགས་བཅུ་བདུན་ཏེ། བརྗེ་བའི་བྱང་སེམས་བསྒོམ་པ་འཐད་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་ བྱང་སེམས་བསྒོམ་པ་ནི། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པའི་སྙིང་པོ་ཡིན་པར་གསུང་པའི་ཕྱིར། སུས་གསུང་ན། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་གཞན་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ལ་གཏམ་བྱ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བར་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་ཏེ། 3-969 བདག་ལ་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྡིག་པ་དང་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་སྨིན་ཅིང་། བདག་གི་དུས་གསུམ་དུ་བསགས་ཤིང་སྒོ་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་དགེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་བདེ་བ་མ་ལུས་པ་སེམས་ཅན་ དེ་དང་དེར་སྨིན་པར་ཤོག དུས་ཇི་སྲིད་འཁོར་བ་ལས་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་ཀྱང་། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་གང་དུ་མ་གྲོལ་བ་དེ་སྲིད་དུ། སེམས་ཅན་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་མཆོག་ ལ་འགོད་པ་དེའི་ཕྱིར་བདག་གི་བླ་ན་མེད་པ་ཡི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཀྱང་སྲིད་པར་གནས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དེ་སྐད་བརྗོད་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་འདི། རྒྱལ་གལ་ཏེ་དེ་ནི་གཟུགས་ཅན་ དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན། ཆུ་བོ་གངྒཱའི་བྱེ་མའི་རྡུལ་གྱི་གྲངས་རྙེད་ཀྱི་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་བཤོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་རང་བཟོ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ ལྟ་བུའི་བ

【現代漢語翻譯】 不會改變，因為他們享受著佛和菩薩的快樂。所有三世諸佛在最初的學修階段，修持自他交換之心是什麼呢？因為如此修持的願力非常堅定。對於那些認為不應修持自他交換菩提心的人， 前面已經說過了經文和理證的妨害。因此，說修持交換菩提心是一種極大的錯誤教法，這種秘密語言是魔的加持，大多數愚人都不知道，知道了就應該拋棄。要記住，佛陀說過，以顛倒的方式展示方法，有欺騙方法的魔。如《經莊嚴論》所說：『對於方法、救護、清凈和大乘的決定生起，魔會極度欺騙眾生，我向您——摧毀魔者——頂禮。』 第三，確立它是主要修持的論證：通過可信的經文來確立，通過修持的利益來確立，通過不修持的過患來確立，以及通過這些所成立的意義來展示。第一點分為三部分：龍樹以經文來確立，寂天以經文來確立，其他經典和論典以經文來確立。第一部分是：『自他交換』等十七句。修持交換菩提心是合理的，因為修持自他交換菩提心是圓滿正等覺大乘教法的核心。誰說的呢？聖龍樹，爲了從痛苦中救護他人，在對國王的忠告《寶鬘論》中這樣說道： 『愿我和眾生的罪業及其果報痛苦成熟，愿我三世所積累的、與身語意相關的善業及其果報快樂，全部在那個眾生身上成熟。只要輪迴中還有任何眾生沒有從無上菩提中解脫，爲了將那個眾生安置於菩提的至高快樂，即使我獲得了無上菩提，也愿我仍然停留在輪迴中。』如果將從這些話語中產生的功德，國王，如果它有形體，那麼恒河沙數的微塵也無法容納於世間。如果有人認為這是龍樹自己編造的，那不是的。 像那樣的...

【English Translation】 will not change, because they enjoy the bliss of Buddhas and Bodhisattvas. What is the practice of cultivating the mind of exchanging self and others in the preliminary stage of learning for all Buddhas of the three times? It is because the aspiration of cultivating in this way is extremely firm. For those who think that the Bodhicitta of exchanging self and others should not be cultivated, the harms of scripture and reasoning have already been stated. Therefore, saying that cultivating the Bodhicitta of exchanging is a great error of doctrine, such secret words are the blessings of demons, and most fools do not know it, and should abandon it once they know it. It should be remembered that the Victorious One said that there are demons who deceive the means by showing the means in a perverse way. As it is said in the Ornament of the Sutras: 'For means, refuge, purification, and the definite arising of the Great Vehicle, demons greatly deceive sentient beings, I prostrate to you, the destroyer of demons.' Third, establishing the proof that it is the main practice: It is established by trustworthy scriptures, it is established by the benefits of cultivation, it is established by the faults of not cultivating, and it shows the meaning established by these. The first point is divided into three parts: Nagarjuna establishes it with scripture, Shantideva establishes it with scripture, and other sutras and treatises establish it with scripture. The first part is: 'Exchanging self and others,' etc., seventeen sentences. It is reasonable to cultivate the Bodhicitta of exchanging, because cultivating the Bodhicitta of exchanging self and others is the essence of the Great Vehicle teachings of perfect enlightenment. Who said it? The noble Nagarjuna himself, who saves others from suffering, said this in his advice to the king, the Precious Garland: May my sins and the suffering of their fruits ripen on me, and may all the virtues and the happiness of their fruits that I have accumulated in the three times and that are related to body, speech, and mind ripen on that sentient being. As long as any sentient being in samsara has not been liberated from the unsurpassed enlightenment, until then, in order to place that sentient being in the supreme bliss of enlightenment, even if I attain unsurpassed enlightenment, may I remain in samsara.' If the merit arising from these words, O King, if it were to take form, then the number of grains of sand in the Ganges River would not be enough to contain it in the world. If someone thinks that this is Nagarjuna's own invention, it is not. Like that...

---

སོད་ནམས་ཀྱི་ཚད་གཞལ་དུ་མེད་པ་འདི་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། དཔལ་སྦྱིན་གྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་གང་། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་གཟུགས་མཆིས་ན། །ནམ་ མཁའི་ཁམས་ནི་ཀུན་བསྐང་ནས། །དེ་ནི་དེ་ལས་ལྷག་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུང་པས་སོ། །དེ་ལྟར་གསུངས་པ་དྲང་དོན་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། ངེས་དོན་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ནི་དོན་འདི་ལ་སྣང་སྟེ། 3-970 རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར། ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་ནམ་མཁའ་དང་། །ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་། །ཇི་ལྟར་མཐའ་ཡས་དེ་བཞིན་དུ། །སྡུག་བསྔལ་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་འདོད། །སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་དེ་དག་ནི། །བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེ་བས། །སྡུག་བསྔལ་དག་ལས་དྲང་བྱས་ཏེ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འགོད་པར་ངེས། །དེ་ལྟར་བརྟན་པར་གནས་དེ་ནི། །མི་ཉལ་བ་འམ་ཉལ་ཡང་རུང་། །ཡང་དག་བླངས་པ་ནས་བཟུང་ སྟེ། །ཟག་མེད་གྱུར་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས། །མཐའ་ཡས་ཕྱིར་ན་སེམས་ཅན་བཞིན། །བསོད་ནམས་མཐའ་ཡས་རྟག་སོགས་འགྱུར། །མཐའ་ཡས་དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད། །མཐའ་ཡས་ཐོབ་མི་དཀའ་ཞེས་བྱ། །ཞེས་པ་དེ་ལ་ སོགས་པ་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་དྲུག་སྟེ། ཨཱ་ཙཪྻ་ནཱ་ག་ཛུ་ན་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གསུང་པར་མ་ཟད། ཨཱ་ཙཪྻ་ཤཱནྟི་དེ་ ཝ་སློབ་དཔོན་ཞི་བ་ལྷས་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ། བདག་གི་བདེ་བ་དང་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དག ཡང་དག་པར་བརྗེ་བ་མ་བྱས་ན། འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ མི་འགྲུབ་ཅིང་། འཁོར་བ་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བའི་སྐབས་མེད་ཅེས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་དང་། གཞན་ཡང་། འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གང་སྤྱིའང་རུང་། །དེ་ཀུན་བདག་ལ་སྨིན་གྱུར་ཅིག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བ་ཡིས། ། 3-971 འགྲོ་བ་བདེ་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །ཅེས་གསུང་པ་ལེགས་པར་གཟུང་ལ་བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི། མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་སོགས་ལས་གསུང་པར་མ་ཟད། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་གཞན་དུ་མ་ལས་ཀྱང་། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོར་བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་བྱང་སེམས་བསྒོམ་པ་འདི་གསུངས་པ་ཡིན་ ཏེ། གསང་ཆེན་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མདོ་ལས། གཞན་ཡང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། ཞེས་པ་ནས། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་གང་ ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདག་གི་ལུས་ལ་འབབ་པར་གྱུར་ཅིག སེམས་ཅན་དེ་དག་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པ་དང་། རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ལས། འཁོར་བ་མཐར་ཐུག་བར་དུ་ནི། སེམས་ཅན་སངས་ རྒྱས་མ་ཐོབ་བར། །ཞེས་པའང་སྣང་། །བདག་འཚང་རྒྱ་བར་མ་གྱུར་ཅིག །དེ་ཀུན་བདག

【現代漢語翻譯】 此無量功德，乃是薄伽梵（梵文，Bhagavan，世尊）所說。如《勝施經》云：『菩提心之福，若彼有形色，虛空界盡滿，勝彼復過之。』如是說者，似是了義。然於此義，亦有證成真實義之理。 《寶鬘論》中說：『十方所有虛空界，地水火風亦如是，如其無邊無際故，如是眾生亦無量。如是無量諸有情，菩薩以其大悲心，救拔彼等諸痛苦，安置於佛果無疑。如是堅住彼者是，不眠或眠皆可得，從其受持之時起，縱成無漏亦為眾。生既無邊如眾生，功德無邊恒時增，以其無邊之功德，證得無邊佛不難。』如是等等善說之故。第二，如《入行論》等六句，阿阇梨（梵文，Acarya，導師）龍樹（梵文，Nāgārjuna）論師不僅如是說，阿阇梨寂天（梵文，Śāntideva）于《入菩薩行論》中亦如是說：『若不以自樂，真實換他苦，非僅不成佛，輪迴亦無樂。』如是說，又說：『眾生之苦悉皆熟，於我身中愿成熟，以菩提薩埵之善，愿諸眾生享安樂。』應善受持此語，努力修持自他交換之菩提心。 第三，經與論等二句，不僅《入行論》等如是說，于大乘經論諸多典籍中，亦說以自他交換之菩提心為正法之精要。于《秘密大方便經》中說：『複次，菩薩摩訶薩（梵文，Mahāsattva，大士）善巧方便者，』乃至『如是彼等有情之諸苦受，悉皆降臨於我身，愿彼等有情得安樂。』《金剛頂經》中亦云：『乃至輪迴未窮盡，眾生未證菩提間，』亦可見『我不願先成佛，愿彼等皆得度。』

【English Translation】 This immeasurable merit is spoken by the Bhagavan (Lord). As stated in the 'Sponsor's Merit Sutra': 'The merit of Bodhicitta (the mind of enlightenment), if it had a form, filling all the realms of space, would be even greater than that.' Thus it is said, seemingly as definitive meaning. However, there is also reasoning that proves the definitive meaning in this matter. In the 'Garland of Jewels' it says: 'All directions, the sky, earth, water, fire, and wind, just as they are limitless, so too are sentient beings immeasurable. These immeasurable sentient beings, Bodhisattvas (enlightenment beings) with their great compassion, will surely lead them from suffering and establish them in Buddhahood. Thus, those who remain steadfast, whether sleeping or not, from the moment they take it up, even if they become without outflows, are for sentient beings. Since sentient beings are limitless, like sentient beings, merit becomes limitless and constant. Because of this limitlessness, it is not difficult to attain limitlessness Buddhahood.' And so on, because of such excellent teachings. Secondly, as in 'Entering the Path of Bodhisattvas' and the six lines, not only did Acharya (teacher) Nagarjuna (Master of the Nāgas) say this, but Acharya Shantideva (God of Peace) also said this in 'Entering the Path of Bodhisattvas': 'If one does not truly exchange one's own happiness for the suffering of others, not only will one not attain Buddhahood, but there will also be no opportunity for happiness without suffering in Samsara (cyclic existence).' Thus he said, and also said: 'May all the sufferings of beings ripen upon me, and by the merit of the Bodhisattvas, may all beings enjoy happiness.' One should take this to heart and strive to cultivate the Bodhicitta of exchanging oneself for others. Thirdly, the two lines 'Sutras and Treatises,' not only is it said in 'Entering the Path of Bodhisattvas' and so on, but also in many other Mahayana (Great Vehicle) Sutras and Treatises, it is said that cultivating the Bodhicitta of exchanging oneself for others is the essence of the sacred Dharma (teachings). In the 'Secret Great Method Sutra' it says: 'Furthermore, Bodhisattvas, Mahasattvas (great beings) who are skilled in means,' and so on, 'Thus, may all the suffering and feelings of those sentient beings descend upon my body, and may those sentient beings be happy.' In the 'Vajra Peak Sutra' it also says: 'Until the end of Samsara, until sentient beings attain enlightenment,' it is also seen, 'I do not wish to attain Buddhahood first, may all of them be liberated.'

---

་ལ་སྨིན་གྱུར་ཅིག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བ་ཡིས། །འགྲོ་བ་བདེ་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །ཅེས་དང་། མདོ་སྡེ་སེམས་ དཔའ་མཆོག་ལས། སེམས་ཅན་དམྱལ་རྣམས་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དང་། དུད་འགྲོ་ལྷ་དང་མི་ཡི་སྡུག་བསྔལ་དང་། །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་མཐའ་ཡས་པ། །བདག་ལ་བབ་གྱུར་འགྲོ་བ་བདེ་བར་ཤོག །ཅེས་དང་། 3-972 བ་ཚའི་ཆུ་རླུང་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ལས། སེམས་ཅན་ཕན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ངས་ནི་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། །སྐུ་འདི་སེམས་ཅན་དོན་ཉིད་ཁོ་ནར་བསྐྱེད་པ་ལ། །བདག་གི་ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་ནི་སེམས་ ཅན་དག་ལ་གནོད་བྱེད་ན། །དེ་ནི་ང་ལ་ཇི་ལྟར་འདྲེན་ཏེ་བལྟོས་པར་ཡིན། །ཞེས་དང་། གང་ཞིག་དེ་ལ་འཚེ་ན་དེས་ནི་ང་ལ་རྩེས་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མཆོག་ཏུ་ཕན་དེ་ ང་ལ་མཆོད་མཆོག་ཡིན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པའི་མཆོག་ནི་ང་ལ་གནོད་མཆོག་ཡིན། །ང་དང་སེམས་ཅན་དག་ནི་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་མཚུངས་འདོད་པས། །གང་ཞིག་སེམས་ཅན་གནོད་བྱེད་དེ་ནི་ང་ ལ་ཇི་ལྟར་སྨོས། །སེམས་ཅན་སེམས་ཅན་ང་ཡིས་སྐྱོབ་པ་སྙམ་དང་དགེ་བ་བྱས། །སེམས་ཅན་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་བསྒྲུབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའང་ཐོབ། །ཅེས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས། བསམ་གཏན་བདེ་ བ་དོར་ནས་ཀྱང་། །མནར་མེད་པར་ཡང་འཇུག་པར་བྱེད། །འདི་ནི་ངོ་འཚར་བསྔགས་འོས་སོ། །འདི་ནི་དམ་པའི་ཚུལ་ལུགས་མཆོག །ཅེས་དང་། སློབ་དཔོན་བྷཱུ་རི་པས། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བདག་ལ་ སྨིན། །བདག་གི་དགེ་བས་དེ་ཀུན་བདེ་ཐོབ་ཤོག །ཅེས་དང་། རྗེ་བཙུན་རིན་པོ་ཆེ་གྲགས་པའི་ཞལ་ནས་ཀྱང་། །ཁམས་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བདག་ལ་སྨིན། །བདག་གི་བསོད་ནམས་སེམས་ཅན་ཁྱེར། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། ། 3-973 གཉིས་པ་ནི། དེས་ན་བདག་གཞན། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྟེ། བརྗེ་བའི་བྱང་སེམས་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོར་གསུང་པ་དེས་ན། བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་ཚུལ་ལེགས་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེས་ བུ་དེ་ནི་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། སངས་མ་རྒྱས་པ་དེ་ཡི་བར་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་དགེ་ལེགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་ཕན་ཡོན་ལྡན་པར་གསུངས་ཏེ། མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ནི་དབུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པས་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་ལྟ་བུའོ། །དོན་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུའི་རྒྱལ་པོ་ ལྟ་བུའོ། །བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་བུམ་པ་བཟང་པོ་ལྟ་བུའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་བྱེད་པས་མདུང་ཐུང་ལྟ་བུའོ། །ཚུལ་བཞིན་མིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ ཐམས་ཅད་འགེམས་པས་གོ་ཆ་ལྟ་བུའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་མགོ་ལྟུང་བར་བྱེད་པས་རལ་གྲི་ལྟ་བུའོ། །འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པས་མ

【現代漢語翻譯】 愿成熟於我身！菩薩的善行，愿眾生享受安樂！』此外，《聖者意樂經》中說：『眾生地獄、閻羅世界，以及畜生、天人諸苦，眾生無量痛苦之蘊，愿降臨於我身，眾生得安樂！』 《增長水風經》中說：『我所做皆為利益眾生，此身唯為眾生之利益而生。若我之意念亦有害於眾生，我將如何看待、依賴它呢？』又說：『若有人害彼（眾生），即是害我；利益眾生至上，即是對我之至上供養；損害眾生至上，即是對我之至上損害。我與眾生，皆欲同享安樂與痛苦，若有人損害眾生，又將如何對我言說？我念眾生、眾生，我救護，行善業，依于眾生，成就利益，亦得度彼岸。』此外，《菩提心釋》中說：『捨棄禪定之樂，亦入于無間地獄。此乃稀有，值得讚歎！此乃聖者之至高行持！』此外，導師布日巴說：『愿眾生一切痛苦成熟於我身，愿我之善行使彼等皆得安樂！』此外，至尊仁波切扎巴也說：『三界之痛苦成熟於我身，愿我之福德為眾生所取！』 第二，『因此，自他……』等一句偈頌，宣說交換的菩提心為佛法的精髓。因此，善於修習自他交換菩提心之人，能迅速現證菩提，未成佛前，世間一切圓滿善妙皆會自然而生，具有此等利益。 經中說：『菩提心能斷除一切貧乏，如多聞天子；能成辦一切利益，如如意寶王；能圓滿一切願望，如賢瓶；能戰勝一切煩惱之敵，如短矛；能制止一切不如理作意，如盔甲；能斬斷煩惱之首，如利劍；能救護一切損害，如母親。』

【English Translation】 May it ripen upon me! By the virtue of the Bodhisattva, may beings enjoy happiness!'. Furthermore, from the 'Supreme Intent Sutra': 'Sentient beings in hells, the realm of Yama, and the sufferings of animals, gods, and humans, the immeasurable heap of sufferings of beings, may they descend upon me, may beings be happy!' From the 'Increasing Water Wind Sutra': 'What I do is for the sake of benefiting sentient beings, this body is born solely for the benefit of sentient beings. If even my thoughts harm sentient beings, how shall I regard and rely on them?' It also says: 'If someone harms them (sentient beings), it is harming me; benefiting sentient beings is the supreme offering to me; harming sentient beings is the supreme harm to me. I and sentient beings both desire to share happiness and suffering equally, if someone harms sentient beings, how can they speak to me? I think of sentient beings, sentient beings, I protect them, do good deeds, rely on sentient beings, accomplish benefits, and also attain the other shore.' Furthermore, the 'Bodhi Mind Commentary' says: 'Abandoning the bliss of meditation, one also enters the Avici Hell. This is rare and worthy of praise! This is the supreme conduct of the holy ones!' Furthermore, the teacher Bhūripa said: 'May all the sufferings of sentient beings ripen upon me, may my virtues enable them all to attain happiness!' Furthermore, the venerable Rinpoche Drakpa also said: 'May the sufferings of the three realms ripen upon me, may my merit be taken by sentient beings!' Second, 'Therefore, self and other...' and so on, one verse, declares the exchange of Bodhicitta as the essence of the Dharma. Therefore, a person who is skilled in practicing the Bodhicitta of exchanging self and other can quickly realize enlightenment, and before becoming a Buddha, all the perfect goodness of the world will naturally arise, possessing such benefits. The sutra says: 'The mind of enlightenment cuts off all poverty, like the son of Vaishravana; it accomplishes all benefits, like the king of wish-fulfilling jewels; it fulfills all wishes, like a virtuous vase; it defeats all enemies of afflictions, like a short spear; it subdues all improper thoughts, like armor; it cuts off the head of afflictions, like a sword; it protects from all harm, like a mother.'

---

ཚོན་ཆ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། མང་དུ་ བཤད་ལྟ་ཅི་ཞིག་དགོས། །བྱིས་པ་རང་གི་དོན་བྱེད་དང་། །ཐུབ་པ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་ནི་ཁྱད་པར་བལྟོས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་བཅོ་བརྒྱད་དེ། 3-974 བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་གནད་འཆུགས་ན་དེ་ལས་ཆོས་གཞན་སྟོང་ཉིད་བསྒོམ་པ་དང་། དགེ་བ་སངས་རྒྱས་སུ་བསྔོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འཚང་མི་རྒྱ་སྟེ། ཐབས་མཁས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ བྲལ་བའི་སྟོང་ཉིད་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་བསྒོམས་ཀྱང་། དེ་ཡི་འབྲས་བུ་དམན་པའི་འགོག་པ་ཙམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང་། སོ་སོ་ཐར་པའི་མདོ་ལས། སོ་སོ་ཐར་པ་སྟོན་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་གྲུབ་པ་ གང་ཡོད་པ། །དེ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་མ་ལུས་དང་། །ཐུབ་དབང་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུང་པ་བཞིན་དུ། བསྔོ་བ་ཉན་ཐོས་རྣམས་བྱེད་ཀྱང་འབྲས་བུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་ ཕྱིར་རོ། །སྟོང་ཉིད་ཉན་ཐོས་རྣམས་བསྒོམ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་དེ། འདུལ་བ་ལུང་གི་ཀ་ཏ་ཡ་ན་ལ་གདམ་པའི་གདམས་ངག་དང་། ལ་སོགས་པ་མདོ་སྡེ་ལས་བརྒྱ་དང་། གང་པོའི་རྟོགས་བརྗོད་རྣམས་ སུ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པའི་ཚེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་ནམ་མཁའ་དང་ལག་མཐིལ་དུ་མཉམ་པ་དང་། གསེར་དང་བོང་བ་མཉམ་པ་ལ་སོགས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ ཀུན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའང་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཆོས་ཀུན་མཉམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ལམ་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ན། འདི་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་དང་། 3-975 གཟུང་བ་ཆོས་ཀྱི་བདག་དང་། འཛིན་པ་ཆོས་ཀྱི་བདག་གིས་སྟོང་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་གསུམ་ལས། དང་པོ་གཉིས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རིམ་པ་བཞིན་རྟོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་མངོན་རྟོགས་ རྒྱན་ལས་བཤད་དེ། གཟུང་དོན་རྟོག་པ་སྤོངས་ཕྱིར་དང་། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རྒྱན་ལས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན་ནི། འཁོར་འདས་ལ་བླང་དོར་གྱི་མཚན་མར་འཛིན་པ་དང་། ཕུང་པོ་སྟོང་པ་ ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དང་། དུས་གསུམ་གྱི་ཆོས་ལ་དེར་འཛིན་པ་དང་། བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་ལ་ཐར་ལམ་དུ་འཛིན་པ་དང་། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་གནས་སུ་འཛིན་པ་སོགས་བླང་དོར་ཐ་དད་ དུ་འཛིན་པའི་ཆགས་པ་ཕྲ་མོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། གཟུགས་སོགས་ཕུང་པོ་སྟོང་ཉིད་དང་། །དུས་གསུམ་རྟོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། །སྦྱིན་སོགས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་རྣམས་ལ། །སྤྱོད་པའི་དུས་དེ་མི་མཐུན་རྟོགས། ། རྒྱལ་ལ་སོགས་ལ་ཆགས་པ་སྨྲ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། མཚན་འཛིན་དེ་དག་ནི། ཉན་རང་གི་ལམ་དུ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་སྤོང་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཉན་རང་གི་རིགས་ཅན་དེ་དག་ནི།

【現代漢語翻譯】 就像顏料一樣。』此外，《入行論》中說：『說得再多又有什麼用呢？看看孩童只為自己，佛陀卻為他人，這兩者之間的差別。』這就是原因。第三部分是：『菩提心』等等，共十八句。 3-974 如果交換自他的菩提心的要點出錯，那麼僅僅修習其他空性法門，或者將善根迴向于成佛，都無法成佛。因為缺乏方便的菩提心，即使聲聞緣覺修習空性，也只能獲得低劣的寂滅果位。正如《別解脫經》中所說：『凡是宣說別解脫的功德，愿以此功德，令一切世間，獲得佛陀的果位。』即使聲聞緣覺進行迴向，也無法成就圓滿的菩提。 聲聞緣覺修習空性是有依據的，在《律藏》中，有對迦旃延的教誨，以及在《經藏》中，有上百個譬喻，以及本生傳中，當聲聞緣覺獲得阿羅漢果位時，他們證悟到空性、無生、虛空、手掌心般平等，黃金和糞土平等，以及輪涅一切法平等。 3-975 那麼，證悟一切法平等，不就是圓滿佛陀的不共道嗎？如果這樣認為，那麼對於人我、所取法我、能取法我這三種空性的平等性，前兩種是聲聞緣覺依次證悟的，這在《現觀莊嚴論》中有所闡述：『爲了斷除對所取境的執著』等等。論中說，對法的執著，是指對輪涅持有取捨的相，對五蘊執著為空性，對三時之法執著為實有，對三十七道品執著為解脫道，對圓滿佛執著為皈依處等等，這些都是對取捨的細微執著。正如論中所說：『色等五蘊執著為空性，以及對三時所證悟的法，以及佈施等菩提分法，在修行時產生不一致的念頭，對佛等產生執著。』 這些相執，聲聞緣覺的道是無法斷除的，因為聲聞緣覺的種姓是這樣的。

【English Translation】 It is like paint.』 Furthermore, the Bodhicaryāvatāra states: 『What need is there to say much? Look at the difference between children, who work for their own sake, and the Buddhas, who work for the sake of others.』 This is the reason. The third part is: 『The Bodhicitta』 etc., eighteen lines in total. 3-974 If the key point of exchanging self and others' Bodhicitta is mistaken, then merely meditating on other emptiness teachings, or dedicating merit to Buddhahood, will not lead to enlightenment. Because of the lack of skillful means of Bodhicitta, even if the Śrāvakas and Pratyekabuddhas meditate on emptiness, they will only attain the inferior result of cessation. As the Prātimokṣa Sūtra states: 『Whatever merit there is from teaching the Prātimokṣa, may all the world attain the state of the Powerful One.』 Even if the Śrāvakas make dedications, they will not be able to accomplish complete enlightenment. There is evidence that the Śrāvakas meditate on emptiness. In the Vinaya Pitaka, there are instructions to Kātyāyana, and in the Sutra Pitaka, there are hundreds of parables, and in the Jātaka tales, when the Śrāvakas attain Arhatship, they realize emptiness, non-arising, space, equality like the palm of the hand, equality of gold and dung, and the equality of all phenomena of Saṃsāra and Nirvāṇa. 3-975 Then, isn't the realization of the equality of all phenomena the unique path of the complete Buddha? If you think so, then regarding the three equalities of emptiness of the self of the person, the self of the object, and the self of the subject, the first two are realized by the Śrāvakas and Pratyekabuddhas in sequence, as explained in the Abhisamayālaṃkāra: 『In order to abandon the conceptualization of the object』 etc. The attachment to phenomena mentioned in the Ornament is the subtle attachment to holding onto the characteristics of acceptance and rejection in Saṃsāra and Nirvāṇa, holding onto the aggregates as emptiness, holding onto the phenomena of the three times as real, holding onto the thirty-seven factors of enlightenment as the path to liberation, and holding onto the complete Buddha as a refuge, etc. As it says in the same text: 『The aggregates such as form are emptiness, and the phenomena of realizing the three times, and the aspects of enlightenment such as generosity, at the time of practice, realize disharmony, attachment to the Victorious One etc. is spoken of.』 These clinging to characteristics cannot be abandoned even slightly on the path of the Śrāvakas and Pratyekabuddhas, because the lineage of the Śrāvakas and Pratyekabuddhas is like that.

---

འཁོར་བ་ ལ་སྤངས་བྱ་དང་། མྱང་འདས་ལ་བླང་བྱར་བྱས་ནས་ལམ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོ་ཐར་པའི་མདོ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་དེ། འདུལ་བ་ལུང་གི་ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་གྱི་སྐྱེས་རབས་ལས། 3-976 བདག་གིས་བྲམ་ཟེ་འདོད་པ་ལ། །དགའ་བས་ཤིང་རྟ་འདི་བཏང་པས། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བཏང་ནས་ནི། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་པ་དང་། དཔལ་གྱི་སྡེའི་རྟོགས་བརྗོད་ལས། བྲམ་ཟེ་དམ་ པ་གཟུགས་བཟང་བ་དང་། །སྡུག་པའི་ཕྱུག་མ་འདི་ལོང་ཤིག །སྦྱིན་པ་འདི་ཡིས་མྱུར་དུ་ནི། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་དེ་དག་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་སངས་རྒྱས་སུ་བསྔོ་བའང་མང་ དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གསུང་པ་འོན་ཀྱང་བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་བྱང་སེམས་སོགས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལ་མ་གསུངས་པས། སྟོང་རྐྱང་བསྒོམ་པ་སོགས་ཀྱིས་རྫོགས་པའི་སངས་ རྒྱས་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། མདོ་བསྡུད་པ་ལས། ཐབས་མེད་ཤེས་རབ་བྲལ་བས་ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་ལྟུང་། །ཞེས་དང་། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། ཉན་ཐོས་ཐེག་པ་དེ་ལས་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ ལམ་དང་། །སྤྱོད་པ་ཡོངས་བསྔོ་མ་བཤད་དེས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།། ༈ །། བསྔོ་བ་ཉན་ཐོས་རྣམ་ཀྱང་བྱེད། །ཅེས་པ་ལ། སྐབས་འདིར་མ་ཧཱ་ཆེན་པོ་པཎྜི་ཏ་ མཁས་པ་ཤཱཀྱ་མཆོག་ལྡན་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་རྫོགས་བྱང་དུ། །བསྔོ་བ་བྱེད་ན་འཕགས་པ་ཡིས། །ཉན་ཐོས་ཐེག་པ་དེ་ལས་ནི། །སྤྱོད་པ་ཡོངས་བསྔོ་མ་བཤད་དེ། །ཞེས་གསུང་པ་དེ་གང་ལ་དགོངས། 3-977 ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་གྱི་སྐྱེས་རབས་ལས། །བསྔོ་བ་བཤད་དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི། །བསྔོ་བ་ཡིན་པར་བཞེད་དམ་ཅི། །ཞེས་དྲི་བ་མཛད་པའི་ལན་ནི། ཀུན་མཁྱེན་པུཎྱེ་སིདྷེ་བསོད་ནམས་སེང་གེའི་ཞལ་སྔ་ནས། དྲི་ བ་པོའི་བསམ་པ་བླང་པ་དང་། གསུང་རབ་སྤྱིའི་དགོངས་པ་བླང་སྟེ་དཔྱད་པ། དེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་བཞེད་པར་བསྒྲུབས་པ་དང་། དེ་ལན་རྣམ་དག་ཏུ་འགྱུར་པའི་ཚུལ་དང་། བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། འདིར། སོ་སོ་ཐར་པའི་མདོ་བཞིན་དུ། །བསྔོ་བ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་བྱེད། །ཅེས་དང་། ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་གྱི་སྐྱེས་རབས་ལས། །བདག་གིས་བྲམ་ཟེ་འདོད་པ་ལ། །དགའ་བས་ཤིང་རྟ་འདི་བཏང་བས། །དངོས་པོ་ ཐམས་ཅད་བཏང་ནས་ནི། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུང་པ་དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ནས་བཤད་པའི་བསྔོ་བར་གསུངས་པ་དང་། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར། ཉན་ཐོས་ཐེག་པ་ དེ་ལས་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་དང་། །སྤྱོད་པ་ཡོངས་བསྔོ་མ་བཤད་དེས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། འགལ་ལོ་སྙམ་ནས་དྲི་བར་སྣང་སྟེ། འདི་ནི་བསྟན་

【現代漢語翻譯】 爲了通過放棄輪迴（'khor ba，輪轉，samsara）並接受涅槃（myang 'das，寂滅，nirvana）來修行正道。正如別解脫經（so so thar pa'i mdo）所說，有證據表明聲聞（nyan thos， श्रवक，śrāvaka，聽者）也會迴向功德。在《一切度脫本生經》（'dul ba lung gi thams cad sgrol gyi skyes rabs）中： 『我將這輛車歡喜地佈施給婆羅門，愿我捨棄一切事物后，證得圓滿菩提。』 在《華麗的品德故事》（dpal gyi sde'i rtogs brjod）中：『愿這位高貴的婆羅門擁有美好的外貌，愿這位醜陋的窮人重見光明。愿我通過此佈施迅速證得殊勝菩提。』 因此，有許多經文宣說將這些功德迴向于成佛。雖然如此宣說，但並未提及交換自他的菩薩等善巧方便的差別。因此，僅僅通過修習空性等無法證得圓滿佛陀。正如《攝集經》（mdo bsdud pa）所說：『無方便的智慧會導致墮入聲聞。』 《寶鬘論》（rin chen phreng ba）中說：『在聲聞乘中，沒有宣說菩薩的發願和全部行為的迴向，如何能成為菩薩？』 關於『聲聞也會迴向功德』，在此，偉大的班智達（paṇḍita，學者）釋迦勝賢（shākya mchog ldan）尊者問道：『如果聲聞迴向于圓滿菩提，那麼聖者所說的「在聲聞乘中，沒有宣說全部行為的迴向」是指什麼？』 《一切度脫本生經》中宣說了迴向，您是否認為這是聲聞的迴向？』 全知者 पुण्यसिद्धि（puṇye si ddhe，梵文天城體，puṇyasiddhi，梵文羅馬擬音， पुण्यासिद्धि，福德成就） 索南僧格（bsod nams seng ge）尊者回答說：『需要理解提問者的意圖，並理解所有經文的意圖來進行分析。這與大士的觀點相符，並且是正確的答案。』有四點：第一點是： 在此，『正如別解脫經所說，聲聞也會迴向功德。』以及『我將這輛車歡喜地佈施給婆羅門，愿我捨棄一切事物后，證得圓滿菩提。』這些都是在聲聞的律藏中宣說的迴向。龍樹（klu sgrub，Nāgārjuna）的《寶鬘論》中說：『在聲聞乘中，沒有宣說菩薩的發願和全部行為的迴向，如何能成為菩薩？』 似乎是因為認為這與上述經文相矛盾才提出疑問。這表明了教義……

【English Translation】 In order to practice the path by abandoning samsara ('khor ba, 輪迴, samsara) and accepting nirvana (myang 'das, 寂滅, nirvana). As stated in the Prātimokṣa Sūtra (so so thar pa'i mdo), there is evidence that Śrāvakas (nyan thos, श्रवक, śrāvaka, listeners) also dedicate merit. In the Jātaka of Liberating All ('dul ba lung gi thams cad sgrol gyi skyes rabs): 'I joyfully gave this chariot to the Brahmin, may I attain perfect Bodhi after abandoning all things.' In the Story of Glorious Deeds (dpal gyi sde'i rtogs brjod): 'May this noble Brahmin have a beautiful appearance, and may this ugly poor person regain sight. May I quickly attain the supreme Bodhi through this generosity.' Therefore, there are many scriptures that declare dedicating these merits to becoming a Buddha. Although it is stated as such, the differences in skillful means, such as Bodhisattvas exchanging self and others, are not mentioned. Therefore, one cannot attain perfect Buddhahood merely by meditating on emptiness, etc. As the Compendium Sūtra (mdo bsdud pa) says: 'Wisdom without means leads to falling into Śrāvakaship.' The Ratnāvalī (rin chen phreng ba) says: 'In the Śrāvaka vehicle, the aspiration and complete dedication of actions of a Bodhisattva are not taught, how can one become a Bodhisattva?' Regarding 'Śrāvakas also dedicate merit,' here, the great Paṇḍita (paṇḍita, 學者) Śākya Chokden (shākya mchog ldan) asked: 'If Śrāvakas dedicate to perfect Bodhi, then what does the statement by the Holy One, "In the Śrāvaka vehicle, the complete dedication of actions is not taught," refer to?' The Jātaka of Liberating All speaks of dedication, do you consider this to be the dedication of a Śrāvaka?' The omniscient Puṇyasiddhi (पुण्यसिद्धि，puṇyasiddhi，福德成就) Sonam Sengge (bsod nams seng ge) replied: 'It is necessary to understand the questioner's intention and to analyze by understanding the intention of all the scriptures. This is in accordance with the view of the great being and is the correct answer.' There are four points: The first is: Here, 'As stated in the Prātimokṣa Sūtra, Śrāvakas also dedicate merit.' and 'I joyfully gave this chariot to the Brahmin, may I attain perfect Bodhi after abandoning all things.' These are dedications spoken of in the Vinaya Pitaka of the Śrāvakas. Nāgārjuna's (klu sgrub) Ratnāvalī says: 'In the Śrāvaka vehicle, the aspiration and complete dedication of actions of a Bodhisattva are not taught, how can one become a Bodhisattva?' It seems that the question was raised because it was thought to contradict the above scriptures. This indicates the doctrine...

---

བཅོས་ འདི་ཉིད་དུ་མ་ཟད། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྔོ་བ་བཤད་པ་དང་། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་དེ་མ་བཤད་པར་གསུངས་པ་གཉིས་ལ་འགལ་སྤོང་གསུང་རབ་འཆད་པ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགོངས་པ་རྣམ་དཔྱོད་དང་ལྡན་པའི་དྲི་བར་སྣང་ཞིང་། 3-978 འདི་བཞིན་དྲིས་པ་ལ། ཀླུ་སྒྲུབ་ལ་རྒོལ་ལོ། །ས་པཎ་ལ་རྒོལ་ལོ། །ཞེས་སོགས་སྐྱོན་འདོགས་པ་དག་ནི། བླུན་པོའི་རྣམ་ཐར་སྐྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །སོ་ཐར་ཀྱི་སྐབས་སུ། སྔར་རྣམ་དཔྱོད་དང་ལྡན་ པའི་དྲི་བ་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་དང་། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྐབས་སུ། འདི་དང་གཉིས་ནི་དོགས་པ་སྐྱེས་ནས་དྲི་བ་ཡང་དཀོན་ན། དེའི་ལན་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་ཡང་དཀོན་པ་ལྟ་སྨོས་པ་ ཅི་དགོས། གཉིས་པ་ནི། སྤྱིར་སྡེ་སྣོད་དང་། གྲུབ་འཐས་ཕྱེ་བའི་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་དང་། ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཕྱེ་བའི་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ལང་ཀར་གཤེགས་པར། ཆོས་ལྔ་དང་ ནི་རང་བཞིན་གསུམ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཉིད་དང་། །བདག་མེད་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་ནི། །ཐེག་ཆེན་མཐའ་དག་འདུས་པར་ཟད། །ཅེས་གསུངས་པའི་བརྗོད་བྱ་འདི་དག་ཁས་མི་ལེན་པའི་རང་སྡེ་རྣམས་ནི་ ཉན་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཚན་གཞི་ནི། ཉན་ཐོས་རྩ་བའི་སྡེ་པ་བཞིའམ། དེ་ལས་གྱེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །བརྗོད་བྱ་དེ་དག་ཁས་ལེན་པ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་སྟེ། མཚན་གཞི་ནི། དབུ་སེམས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། བློ་ཆེན་པོ་བདུན་དང་། མི་ལྡན་པའི་ལམ་ཞུགས་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་པ་སྟེ། མཚན་གཞི་ནི་ཉན་རང་རྣམས་སོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་སྟེ། 3-979 མཚན་གཞི་ནི། ཐེག་ཆེན་སློབ་པ་དང་། མི་སློབ་པ་རྣམས་སོ། །དེས་ན་སྡེ་སྣོད་དང་། གྲུབ་མཐས་ཕྱེ་བའི་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་རེ་རེས་ཀྱང་། རང་གི་སྡེ་སྣོད་དང་། གྲུབ་མཐའ་དེའི་ནང་དུ་ ལམ་དང་འབྲས་བུས་ཕྱེ་བའི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རྣམ་གཞག་བྱེད་ཅིང་། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་། རང་རང་གི་གྲུབ་མཐའ་དེ་ཁོ་ན་ལ་གནས་པས་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་ སྣོད་འདུལ་བ་ལུང་ལྟ་བུ་ནས་ཀྱང་། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་གང་ཟག་དང་། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་བསྔོ་བ་དང་སྨོན་ལམ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་དང་འབྲས་བུ་རྣམས་ བཤད་ཅིང་། དེ་ཉིད་ཐེག་ཆེན་བཀར་མ་འདོད་པའི་ཉན་ཐོས་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཁས་ལེན་ནོ། །དེའི་དགོངས་པ་མདོ་ལས་ཀྱང་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་བསྒྲོད་ཚུལ་གསུམ་དང་། འབྲས་བུ་འགྲུབ་པའི་དུས་གསུམ་ དང་། ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིས་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་དང་། གྲངས་མེད་གསུམ་གནས་སྐབས་གང་དུ་རྫོགས་པའི་ཚུལ་དང་། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གནས་སྐབས་གང་དུ་རྫོགས་པའི་ཚུལ་གསལ་བར་གསུང་ པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ལས།

【現代漢語翻譯】 不僅如此，從聲聞藏中宣說菩薩的迴向，以及龍樹未曾宣說卻被提及的這兩種情況，所有闡釋經文者都認為這是一個需要運用智慧進行辨析的問題。 像這樣提問，卻指責『反對龍樹』、『反對薩迦班智達』等等，這實在是愚者的行徑。在別解脫的場合，之前已經說過這是一個需要運用智慧的問題。而在菩薩的場合，像這樣產生疑惑並提問的情況都很少見，更何況是如實回答呢？ 第二點是，總的來說，從部類和宗派劃分的大乘和小乘，以及從道和果劃分的大乘和小乘兩種。第一種，在《楞伽經》中說：『五法與三自性，以及八識與二無我，一切大乘皆攝於其中。』不承認這些所詮釋內容的所有自宗部派，被稱為聲聞，其所指是聲聞根本的四個部派或從中分出的十八個部派。承認這些所詮釋內容的是大乘，其所指是中觀和唯識兩種。 第二種，不具備七種大智慧和不具備道的行者是小乘，其所指是聲聞和緣覺。具備這些的是大乘，其所指是大乘有學和無學。 因此，無論是從部類和宗派劃分的大乘和小乘，還是從道和果劃分的大乘和小乘，各自的部類和宗派中，都有道的次第和果位的次第的三乘分類。並且，三乘的菩提也認為只有安住于各自的宗派才能獲得，因此，即使在聲聞藏的律藏中，也宣說了三乘的補特伽羅、三乘的發心、三乘的迴向和愿文，以及三乘的道和果。即使是不承認這些是大乘的聲聞，也承認這些。從經部的觀點來看，也闡述了三乘的道次第和獲得果位的三時，特別是菩薩最初發心的方式，以及三大阿僧祇劫在何時圓滿，以及六度在何時圓滿，這些都清楚地闡述了，因此從聲聞藏中……

【English Translation】 Moreover, the fact that the dedication of Bodhisattvas is explained in the Hearer's Vinaya, and the two instances where Nāgārjuna (龍樹，नागार्जुन，Nāgārdjuna，龍樹) is mentioned without his teachings being explained, are considered by all commentators on the scriptures to be questions that require discerning wisdom. To ask such questions and then accuse others of 'opposing Nāgārjuna (龍樹，नागार्जुन，Nāgārdjuna，龍樹)' or 'opposing Sakya Pandita (薩迦班智達)', is to behave like a fool. In the context of individual liberation, it has already been said that this is a question requiring wisdom. And in the context of Bodhisattvas, it is rare for doubts to arise and questions to be asked, so what need is there to mention how rare it is to give a proper answer? Secondly, in general, there are two types of Great and Small Vehicles: those divided by schools and tenets, and those divided by path and fruit. The first type is described in the Laṅkāvatāra Sūtra: 'The five dharmas, the three self-natures, the eight consciousnesses, and the two selflessnesses—all the Great Vehicle is contained within these.' Those of our own schools who do not accept these subjects are called Hearers, referring to the four fundamental schools of Hearers or the eighteen schools that branched out from them. Those who accept these subjects are Mahāyānists, referring to the Madhyamaka and Yogācāra schools. The second type is that those who do not possess the seven great wisdoms and those who have entered the path are Small Vehicle practitioners, referring to Hearers and Solitary Realizers. Those who possess these are Great Vehicle practitioners, referring to Great Vehicle learners and non-learners. Therefore, whether it is the Great and Small Vehicles divided by schools and tenets, or the Great and Small Vehicles divided by path and fruit, each of their respective schools and tenets has a classification of the Three Vehicles based on the stages of the path and the stages of the fruit. Furthermore, the enlightenment of the Three Vehicles is believed to be attained only by abiding in their respective tenets. Therefore, even in the Hearer's Vinaya, such as the Vinaya-sūtra, the individuals of the Three Vehicles, the generation of bodhicitta of the Three Vehicles, the dedication and aspirations of the Three Vehicles, and the paths and fruits of the Three Vehicles are explained. Even the Hearers who do not consider these to be Mahāyāna accept them. From the perspective of the sutras, the ways of traversing the paths of the Three Vehicles, the three times of achieving the fruits, and especially the way in which Bodhisattvas initially generate bodhicitta, when the three countless eons are completed, and when the six perfections are completed are clearly explained. Therefore, from the Hearer's Vinaya...

---

ཉན་ཐོས་རང་ལུགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། བསྔོ་བ་དང་། སྨོན་ལམ་སོགས་གསུང་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འོ་ན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་དེ་དག་མ་བཤད་པར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཅི་སྙམ་ན། 3-980 གཞུང་འདི་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར་ཐེག་ཆེན་བཀའ་བསྒྲུབ་ཀྱི་སྐབས་སུ་གསུང་པས། ཉན་ཐོས་པ་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བཀའ་མ་ཡིན་པས། དེ་ལ་མ་བསླབ་ཀྱང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ཉིད་ལ་བསླབ་ པས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ལ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་དང་། སྦྱིན་སོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་སྤྱོད་པ་ དང་། འཁོར་གསུམ་མི་དམིགས་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རྒྱས་པ་སོགས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ལ་མ་བཤད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ཁས་ལེན་གྱི་ཉན་ཐོས་ པ་དག ཁོ་རང་གི་གཞུང་ནས་བཤད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱིས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ཀྱང་། དབུ་མ་པས་ནི་དབུ་མའི་གཞུང་ལས་བཤད་པའི་ལྟ་སྤྱོད་ལ་མ་བརྟེན་པར་རྫོགས་ པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པར་བཞེད་པའི་གནད་ཀྱང་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། ། གསུམ་པ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་བཞེད་པའང་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སོ་སོ་ཐར་པའི་མདོ་དང་། ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་ གྱི་སྐྱེས་རབས་ལས་གསུང་པའི་བསྔོ་བ་དེ་དག་ཉན་ཐོས་པ་རང་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་ཡོད་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་བསྔོ་བ་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱང་། དེས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། 3-981 དེས་ན་ཐབས་མཁས་ཤེས་རབ་ཉིད། །སངས་རྒྱས་རྒྱུ་ཡི་གཙོ་བོ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀྱང་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྡེ་སྣོད་ཁོ་ནས་བཤད་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། མདོར་ན་ ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ནས་ཉན་ཐོས་རང་ལུགས་ཀྱི་ཐེག་པ་གསུམ་ཀར་གསུང་པས། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་བགྲོད་ཚུལ་གྱི་བསམ་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་། སྦྱོར་བ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སོགས་ གསུང་ཀྱང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྡེ་སྣོད་ནས་བཤད་པ་ཐབས་མཁས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་སོགས་མ་གསུངས་པས། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་ཞེས་པ་སྟེ། འདི་ཐམས་ཅད་ལ་ ཡང་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་དབྱེ་མཚམས་གཉིས་པོ་དེ་སོ་སོར་ཕྱེད་པ་གལ་ཆེའོ། །དེ་ཕྱེ་ནས་ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་གྱི་སྐྱེས་རབས་ལས་གསུང་པ་ནི་བསྔོ་བ་སྔར་བཤད་པ་དེ་སོ་སོ་ཐར་པའི་ མདོ་ལས། སོ་སོ་ཐར་པ་འདོན་པ་ཡིས། །བསོད་ནམས་གྲུབ་པ་གང་ཡོད་པ། །དེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་ལུས་པ། །ཐུབ་དབང་གོ་འཕངས་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །ཅེས་གསུང་པ་གཉིས་ཀར་ཡང་ཉན་ཐོས་པའི་ལུགས་ ཀྱི་ཐེག་ཆེན་གྱི་བསྔོ་བ་ཡིན་པར་འབད་མེད་དུ་ཤེས་པས། ཉན་ཐོས་བསྔོ་བར་བཞེད་དེ་ཅི

【現代漢語翻譯】 應當知曉，聲聞自宗的大乘發心、迴向和愿文等也有宣說。那麼，龍樹（Nāgārjuna）沒有宣說這些，他的意圖是什麼呢？ 此論在《寶鬘論》（Ratnāvalī）中，于確立大乘為佛語時宣說，聲聞乘不認為大乘是佛語，因此即使不學大乘，僅學習聲聞部的經典，也無法成就圓滿菩提。因為想要成就圓滿菩提，就必須具備菩薩的愿文、佈施等六波羅蜜多的行持，以及不執著三輪的迴向，和廣大的法無我等，這些在聲聞部的經典中沒有宣說。這便是其中的含義。並非是說，承認宗義的聲聞乘，即使想通過他們自己的論典中所說的大乘道來成就圓滿菩提，也是不可能的。中觀派認為，如果不依賴中觀論典中所說的見修行，就無法成就圓滿菩提，這便是關鍵所在。 第三，大自在薩迦班智達（Sakya Paṇḍita）的觀點也是如此。即使有人認為，在《別解脫經》（Prātimokṣa Sūtra）和《一切度》（Sarvadurgati）的本生故事中所說的迴向，是聲聞乘自身所具有的三乘中的大乘迴向，但那也無法成就圓滿菩提。 因此，如經中所說：『方便智慧即是佛，成佛之因最主要。』（藏文：དེས་ན་ཐབས་མཁས་ཤེས་རབ་ཉིད། །སངས་རྒྱས་རྒྱུ་ཡི་གཙོ་བོ་ཡིན། །）這裡所說的方便和智慧，也僅僅是在大乘部的經典中才宣說的。 第四，總而言之，聲聞部的經典中宣說了聲聞自宗的三乘，其中也宣說了大乘道的行持方式，如發心、佈施等六度、迴向等。但是，由於沒有宣說大乘部經典中所說的具有殊勝方便的發心等，因此無法成就圓滿菩提。對於這一切，區分大小乘的界限至關重要。區分之後，《一切度》的本生故事中所說的迴向，如前所述，在《別解脫經》中也有：『持誦別解脫，若有何福德，以此愿速得，世間怙主位。』（藏文：སོ་སོ་ཐར་པ་འདོན་པ་ཡིས། །བསོད་ནམས་གྲུབ་པ་གང་ཡོད་པ། །དེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་ལུས་པ། །ཐུབ་དབང་གོ་འཕངས་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །）這兩者都可以毫不費力地理解為聲聞乘的迴向。那麼，聲聞乘也承認迴向嗎？

【English Translation】 It should be understood that the Śrāvakayāna (Hearer Vehicle) tradition also speaks of the Mahāyāna (Great Vehicle) mind of enlightenment, dedication, aspirations, and so on. So, what was Nāgārjuna's intention in not explaining these? This treatise, in the 'Ratnāvalī' (Precious Garland), speaks of establishing the Mahāyāna as the Buddha's word. Since the Śrāvakas do not consider the Mahāyāna to be the Buddha's word, even if they do not study it, they cannot achieve complete enlightenment by studying only the Śrāvaka's Piṭaka (collection of scriptures). Because if one wants to achieve complete enlightenment, one must have the aspirations of a Bodhisattva (enlightenment being), the practice of the six Pāramitās (perfections) such as generosity, the dedication without clinging to the three spheres, and the extensive selflessness of phenomena, which are not taught in the Śrāvaka's Piṭaka. This is the meaning. It is not that the Śrāvakas who accept the tenets, even if they want to achieve complete enlightenment through the Mahāyāna path taught in their own treatises, are unable to do so. The Madhyamikas (Middle Way School) believe that one cannot achieve complete enlightenment without relying on the view and practice taught in the Madhyamika treatises, and this is the key point. Third, the view of the great Sakya Paṇḍita (Sakya scholar) is also the same. Even if one thinks that the dedication spoken of in the 'Prātimokṣa Sūtra' (Sūtra of Individual Liberation) and the Jātaka (birth stories) of 'Sarvadurgati' (Liberation from All Misery) is the Mahāyāna dedication among the three vehicles of the Śrāvakas themselves, it cannot achieve complete enlightenment. Therefore, as it is said: 'Skillful means and wisdom are the main cause of Buddhahood.' The skillful means and wisdom mentioned here are only taught in the Mahāyāna Piṭaka. Fourth, in short, the Śrāvaka's Piṭaka speaks of the three vehicles of the Śrāvaka tradition itself. It also speaks of the ways to practice the Mahāyāna path, such as the mind of enlightenment, the six Pāramitās of practice, and dedication. However, since it does not teach the mind of enlightenment with special skillful means as taught in the Mahāyāna Piṭaka, it cannot achieve complete enlightenment. For all of this, it is crucial to distinguish the boundaries between the Greater and Lesser Vehicles. After distinguishing them, the dedication spoken of in the Jātaka of 'Sarvadurgati', as mentioned earlier, is also in the 'Prātimokṣa Sūtra': 'By reciting the Prātimokṣa, whatever merit is accumulated, may I quickly attain the position of the protector of the world.' Both of these can be easily understood as the dedication of the Śrāvaka tradition. So, do the Śrāvakas also acknowledge dedication?

---

། །ཞེས་པའི་དྲི་བ་མི་དགོས་པའམ། དྲིས་པའི་ལན་ཐོགས་མེད་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། ། 3-982 བཞི་པ་ནི། དེ་ཕྱིར་ཐབས་མཁས། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཏེ། འོ་ན་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་ལམ་གྱི་གཙོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་གནད་འཆུགས་ན། ཆོས་གཞན་གྱི་འཚང་ མི་རྒྱ་བ་དེའི་ཕྱིར། ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཐབས་མཁས་པ་དང་། སྤྲོས་བྲལ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཉིད་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། ལི་ཙ་བྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་དག་གི །ཡབ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྟེ། །ཡུམ་ནི་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །འདྲེན་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལས་སྐྱེས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།། །། ༄། །དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་ཐབས་ལམ་རྣམ་དག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ། གསུམ་པ་དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་ ཐབས་ལམ་རྣམ་དག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤངས་བྱ་མ་དག་པའི་ལྟ་སྤྱོད་ངོས་བཟུང་བ་དང་། དེ་ཤེས་ནས་སྤོང་བར་གདམ་པའོ། །དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ དགོངས་པ། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྟེ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཐབས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། སྤྲོས་བྲལ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་པར། དམ་པའི་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པས། བླུན་པོ་འགའ་ཞིག་ངོ་མཚར་སྐྱེད་ཀྱི། ཆོས་ལྟར་སྤྱོད་པའི་མཁས་པ་རྣམས་ཁྲེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཚིག་འདི་འདྲ་ཡོད་ཅེས་མདོར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་བཅུ་གཅིག་ཡོད་པ་ལས། 3-983 དང་པོ་མ་དག་པའི་སྦྱིན་པ་ནི། ཆང་དང་དུག་དང་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་དྲུག་སྟེ། རྫས་མ་དག་པ་ཆང་དང་། དུག་དང་། མཚོན་ཆ་དང་། རང་མི་དབང་པའི་གཞན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་སྟེར་བ་དང་། སེམས་ཅན་གསོད་པའི་སར་ཕྱུགས་མ་སྟེར་བ་དང་། ཡུལ་མ་དག་པ་སྤོང་བ་པའི་རྫས་ཀློག་པ་ལ་དང་། མཁན་སློབ་ལ་སོགས་པ་མཆོག་གི་ནོར་ནི་ཡུལ་མཆོག་མིན་པ་ཁྱིམ་པ་ལྟ་བུ་ལ་ སྟེར་བ་དང་། བསམ་པ་མ་དག་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་བརྙེད་པ་དང་། བཀུར་བསྟི་དང་། གྲགས་པའི་ཕྱིར་སྟེར་བ་སོགས་ནི་མ་དག་པ་ཡི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྟེར་བ་མདོ་ལས་བཀག་ པས་ནའོ། །ཇི་ལྟར་བཀག་ན། སོགས་ཀྱི་སྒྲས་བསྡུས་པའི་སྦྱིན་པ་རྣམས་དྲང་སྲོང་རྒྱས་པས་ཞུས་པའི་མདོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སོ་སོ་ཐར་པ་ཆོས་བཞི་བསྒྲུབ་པའི་མདོ་ལས་བཀག་གོ །མདོ་དང་ པོ་ལས། གསུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་གསུང་པ། ཐུབ་པ་དགོངས་གསལ་ལས། སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། ལོག་ལྟ་མ་དད་ཕན་འདགས་ལན། །མེ་ཆུ་རྒྱགས་སྟེར་འཕགས་ཕྱིར་སྟེར། །དུག་མཚོན་བསད་ཤ་བག་མེད་ ཆང་། །བསྡུ་ཕྱིར་བསྟོད་ཕྱིར་རོལ་མོ་མཁན། །སྐར་མཁན་གཞན་ནོར་མཛའ་ལ་སྟེར། །གཞན་གྱི་འབྲུ་སྙོད་བཟོ་བོ་དང་

【現代漢語翻譯】 ། །ཞེས་པའི་དྲི་བ་མི་དགོས་པའམ། དྲིས་པའི་ལན་ཐོགས་མེད་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། ། 無需提問，或能立即知曉所提問題之答案。如是說。 3-982 第四部分是：『因此，善巧方便』等兩句。那麼，成就佛陀之道的關鍵是什麼呢？如果菩提心的要點出現偏差，其他佛法的增長將會受阻，因此，世俗菩提心的善巧方便，以及遠離戲論的證悟智慧，是成就佛果的主要因素。正如《離垢施所問經》中所說： 『清凈菩薩之父，善巧方便具；其母般若度，引導者由此生。』因此如是說。 ༄། །དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་ཐབས་ལམ་རྣམ་དག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ། ༄། །以清凈之方便道成就之。 第三部分，以清凈之方便道成就之，分為兩部分：識別應斷除的不清凈見行，以及認識到這些並選擇斷除。第一部分包含教義和解釋。第一部分是：『佛陀之意』等一頌。如果不明白圓滿佛陀所說的佛陀之因的主要因素是方便菩提心和遠離戲論的證悟智慧，而將之偽裝成神聖的佛法，那麼一些愚人會感到驚奇，但如法修行的智者會感到羞愧，有這樣的話語，這是簡要的指示。第二部分包含十一個方面： 3-983 首先，不清凈的佈施是：『酒和毒藥』等六句。不清凈的物品，如酒、毒藥、武器，以及給予自己無法支配的他人之財產，以及不將牲畜給予屠宰生靈之處，以及在不清凈的地方閱讀捨棄之物，以及將上師等殊勝之物給予非殊勝之處，如在家之人，以及不清凈的發心，爲了獲得自己的財富、尊敬和名聲而給予佈施等，這些都是不清凈的佈施。因為在經文中禁止了這些佈施。如何禁止呢？以『等』字所包含的佈施，在《長者請問經》和《菩薩別解脫經·四法經》中禁止。在第一部經中，宣說了三十二種，在《能仁明示經》中，偈頌是：『邪見不信損他念，火水飽施為勝施，毒箭殺生無慚酒，為聚讚歎樂師施，星相師與他人財，他人穀物工匠施。』

【English Translation】 ། །ཞེས་པའི་དྲི་བ་མི་དགོས་པའམ། དྲིས་པའི་ལན་ཐོགས་མེད་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། ། There is no need to ask, or one will immediately know the answer to the question asked. Thus it was said. 3-982 The fourth is: 'Therefore, skillful means,' etc., two lines. So, what is the main path for being able to accomplish Buddhahood? If the key point of Bodhicitta is mistaken, the increase of other Dharmas will be hindered, therefore, the skillful means of conventional Bodhicitta and the wisdom of realizing freedom from elaboration are the main causes of the fruit of Buddhahood. As it is said in the Sutra Requested by Licchavi: 'The father of the pure Bodhisattva, is skilled in means; the mother is the Perfection of Wisdom; the guides are born from that.' Therefore, it is said. ༄། །དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་ཐབས་ལམ་རྣམ་དག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ། ༄། །Accomplishing the pure method path related to these. The third part, accomplishing the pure method path related to these, has two parts: identifying the impure views and practices to be abandoned, and choosing to abandon them after knowing them. The first part contains teaching and explanation. The first part is: 'The Buddha's intention,' etc., one verse. If one does not understand that the main factors of the cause of Buddhahood spoken by the complete Buddha are the mind of skillful means Bodhicitta and the wisdom of realizing freedom from elaboration, and pretends it to be a sacred Dharma, then some fools will be amazed, but the wise who practice according to the Dharma will be ashamed, there are such words, this is a brief indication. The second part has eleven aspects: 3-983 First, impure giving is: 'Alcohol and poison,' etc., six lines. Impure substances, such as alcohol, poison, weapons, and giving away the possessions of others that one does not have control over, and not giving livestock to places where living beings are slaughtered, and reading about things to be abandoned in impure places, and giving superior things such as teachers to non-superior places, such as householders, and impure intentions, giving for the sake of gaining one's own wealth, respect, and fame, etc., these are impure giving. Because these givings are prohibited in the sutras. How are they prohibited? The givings included in the word 'etc.' are prohibited in the Sutra Requested by the Elder and the Sutra of the Four Dharmas of the Bodhisattva's Individual Liberation. In the first sutra, thirty-two are proclaimed, and in the 'Enlightened One's Clear Exposition Sutra,' the verse is: 'Wrong view, disbelief, harming others' thoughts, Giving fire, water, full offerings for the sake of the noble, Poison, weapons, killing, meat, shameless alcohol, Giving to those who gather, praise, musicians, Astrologers, others' wealth, giving to friends, Others' grains, slanderers, artisans.'

---

། །ནོར་ཕྱིར་སྨན་པ་བཅོས་ནས་གཏེར། །རྣམ་སྨིན་ཐོབ་སེམས་བྱིན་རྗེས་འགྱོད། །འདི་ཡི་ཕྱིན་མར་བདག་ལ་སྦྱིན། ། 3-984 རྣམ་སྨིན་རང་ཉིད་ལང་འཚོ་རྒས། །ན་དང་འཆི་འཚེ་བསྐུལ་ནས་མཆོད། །ཡུལ་གཞན་གྲགས་ཕྱིར་གོ་བརྟན་ཕྱིར། །བུད་མེད་ཕྱིར་སྟེར་བུ་དེའི་ཕྱིར། །ཕྱི་མ་རྙེད་ཕྱིར་དམན་པ་རྣམས། །བོར་ནས་ཕྱུག་པོ་རྣམས་ ལ་སྟེར། །མ་དག་སྦྱིན་པ་སུམ་ཅུ་གཉིས། །རྒྱས་པའི་མདོ་ལས་གསུང་ཕྱིར་སྤངས། །ཞེས་སོགས་སོ། །ཚུལ་ཇི་ལྟར་མ་དག་ཞེ་ན། དང་པོ་དྲུག་དང་བཅུ་གསུམ་པ། །བཅུ་བཞི་པ་དང་བཅོ་ལྔ་པ། ། བཅུ་བདུན་པ་དང་བཅོ་བརྒྱད་པ། །ཐ་མ་གཅིག་སྟེ་བཅུ་གཉིས་སོ། །ཞིང་ནི་མ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པ་བརྒྱད་པ་དགུ་པ་དང་། །བཅུ་པ་དང་ནི་བཅུ་དྲུག་པ། །ལྔ་ནི་དངོས་པོ་མ་ དག་པའོ། །བསམ་པ་མ་དག་ལྟག་བཅོ་ལྔ། །ཞེས་པ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུང་རབ་དགོངས་གསལ་ལས་གསུངས་པ་དང་། ཐུབ་དགོངས་ཀྱི་དཔེ་ཁ་ཅིག་དང་། ཊཱིཀྐ་ཁ་ཅིག་ཏུ། མདོ་དྲངས་པ་རྣམས་ལ་ མི་མཐུན་པའི་དཔྱད་གཞི་ཆེ་བར་སྣང་ངོ་། །མདོ་གཉིས་པ་ལས། ཤཱ་རིའི་བུ་གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པས་སྨད་པའི་སྦྱིན་པ་འདི་རྣམས་ལས་རབ་ཏུ་ཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་སུ་ལེན་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། ཆང་གི་སྦྱིན་པ་དང་། དུག་གི་སྦྱིན་པ་དང་། གནོད་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། འགྱོད་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། མཚོན་ཆའི་སྦྱིན་པ་དང་། ཞེས་པ་ནས། འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་དག་ལས་བཟློག་པར་འགྱུར་རོ། ། 3-985 ཞེས་པའི་བར་གསུངས་སོ། །འོ་ན་མ་དག་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་རྣམ་སྨིན་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ན། ཚྭ་སྒོ་ཅན་གྱི་ཞིང་ལ་ས་བོན་བཏབ་པས་ལོ་མ་དང་སྡོང་བུ་འབྱུང་ཡང་། མེ་ཏོག་དང་འབྲས་ བུ་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ། གནས་སྐབས་ཚེ་རིང་བ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་སོགས་འབྱུང་ཡང་། མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་ཏེ། མདོ་དང་པོ་ལས་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དེ་དག་གི་རྣམ་ པར་སྨིན་པ་ནི། ཚྭ་སྒོ་ཅན་གྱི་ཞིང་ལ་ས་བོན་ངན་པ་བཏབ་པ་བཞིན། མྱུ་གུ་མི་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྦྱིན་པ་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི། མེད་པ་མིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་། ཞིང་དང་ས་བོན་གྱི་ཉེས་པས། མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ནས། སྦྱིན་པ་དེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དེ་ཡང་བསམ་པ་དང་། སྦྱོར་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ པས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གྲུང་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པ་དང་། རབ་ཏུ་ བྱུང་བ་དང་། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་སྦྱིན་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་གཉིས་དང་། གཉིས་པ་སྨྱུག་གུ་དང་། སྣག་ཚ་དང་གླེགས་བམ་དང་།

【現代漢語翻譯】 爲了財富，醫治病人後又索要財物；獲得異熟果報后，又後悔佈施；將此佈施的果報轉給我。（3-984） 異熟果報成熟時，自己年老體衰；爲了消除疾病和死亡的侵擾而供養；爲了在其他地方獲得名聲，爲了鞏固地位；爲了女人而佈施，爲了孩子而佈施；爲了來世獲得利益而捨棄窮人，佈施給富人。這三十二種不清凈的佈施，如《廣大經》中所說，應當捨棄。等等。 不清凈的方式是怎樣的呢？最初的六種，第十三種，第十四種，第十五種，第十七種，第十八種，以及最後一種，共十二種，是田地不清凈。第七種，第八種，第九種，第十種，第十六種，這五種是物品不清凈。不清凈的意樂有十五種，應當如是理解。如《聖教明示》中所說。在一些《現觀莊嚴論》的範本和一些註釋中，所引用的經典存在不一致的情況，這是一個重要的研究課題。 在第二部經中說：『舍利子，任何菩薩都應避免那些被智者所呵斥的佈施，例如：不合時宜的佈施，酒的佈施，毒藥的佈施，有害的佈施，後悔的佈施，武器的佈施，』直到『避免恐怖的佈施。』（3-985） 那麼，不清凈的佈施會產生什麼樣的異熟果報呢？就像在鹽堿地裡播種，雖然會生長出葉子和莖，但不會開花結果一樣。雖然暫時會獲得長壽和巨大的財富等，但最終不會成為成佛之因。如第一部經中所說：『那些大仙的異熟果報，就像在鹽堿地裡播下劣質的種子，不會發芽一樣。雖然佈施的異熟果報不會消失，但是，由於田地和種子的過失，不會開花結果。』 從那裡開始，『由於佈施的分類也被意樂和行為所染污，因此果報不會成熟。』因此，清凈的佈施如《近事請問經》中所說：菩薩在家居士，出家眾，以及獲得無生法忍的佈施有三種。第一種包括財物和法的佈施兩種。第二種包括筆，墨，書本的佈施。

【English Translation】 For the sake of wealth, after treating a patient, demanding possessions; after obtaining the result of maturation, regretting the giving; giving this result of giving to me. (3-984) When the result of maturation ripens, oneself becomes old and frail; making offerings to ward off the harm of sickness and death; giving for the sake of fame in other lands, for the sake of solidifying one's position; giving for the sake of women, giving for the sake of children; abandoning the poor and giving to the rich for the sake of gaining benefits in the next life. These thirty-two impure givings, as stated in the Extensive Sutra, should be abandoned. And so on. How are they impure? The first six, the thirteenth, the fourteenth, the fifteenth, the seventeenth, the eighteenth, and the last one, totaling twelve, are impure fields. The seventh, eighth, ninth, tenth, and sixteenth, these five are impure objects. There are fifteen impure intentions, which should be understood as such. As stated in the 'Clear Meaning of the Holy Teachings'. In some versions of the Ornament for Clear Realization and some commentaries, there appear to be significant discrepancies in the cited sutras, which is an important topic for research. In the second sutra, it says: 'Shariputra, any Bodhisattva should refrain from those givings that are criticized by the wise, such as: giving out of season, giving of alcohol, giving of poison, harmful giving, regretful giving, giving of weapons,' up to 'refraining from fearful giving.' (3-985) So, what kind of result of maturation arises from impure giving? Just as sowing seeds in a saline field will produce leaves and stems, but will not flower or bear fruit. Although one may temporarily gain longevity and great wealth, it will ultimately not become a cause for Buddhahood. As the first sutra says: 'The result of maturation of those great sages is like sowing bad seeds in a saline field, which will not sprout. Although the result of maturation of that giving will not disappear, however, due to the faults of the field and the seeds, it will not flower or bear fruit.' From there, 'Because the classification of giving is also defiled by intention and action, the result will not ripen properly.' Therefore, pure giving, as stated in the Sutra Requested by Near Ones: There are three types of giving by Bodhisattvas, householders, renunciants, and those who have attained forbearance of non-arising dharmas. The first includes two types of giving: material and Dharma. The second includes giving of pens, ink, and books.

---

ཆོས་སྦྱིན་པ་བཞི་དང་། 3-986 གསུམ་པ་ལ་རྒྱལ་སྲིད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཆུང་མ་དང་བུ་དང་བུ་མོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གཏོང་བ་ཆེན་པོ། མགོ་དང་རྐང་ལག་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཤིན་ཏུ་གཏོང་བ་ སྟེ་གསུམ་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་མ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ནི་སོ་ཐར་སྡོམ་པ་རིགས་བདུན་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་ལེན་པ་ཡིན་ པ་ལ་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་འཆོས་པ་སེམས་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་ལེན་དགོས་ཟེར་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུངས་ནས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པ་ ཐེག་ཆེན་ཉན་ཐོས་སུ་འཆོས་པ་ཞེས་སམ། ཡང་ན་དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྡོམ་པ་སེམས་ལས་སྐྱེ་བ་ལ་ཉན་ཐོས་སུ་འཆོས་པ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པའི་གཟུགས་ཡིན་ཟེར་བ་ཚུལ་ ཁྲིམས་མ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། བསྡུད་པ་ལས། གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་རང་རྒྱལ་བྱང་ཆུབ་རེག་འདོད་ན། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་ཞིང་མི་མཁས་དེ་བཞིན་སྤྱོད་པ་ཉམས་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །རང་ཉིད་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙང་ མར་བསྲུང་ན་ཡང་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ཅིང་། གཞན་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ལ་ཕྲག་དོག་དང་། མཉམ་པ་ལ་འགྲན་སེམས་དང་། འཆལ་པ་ལ་ཁྱད་སོད་བྱེད་པ་ནི་མ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཏེ། 3-987 བསྡུད་པ་ལས། སེམས་ཅན་འདི་དག་ཁྲིམས་ལྡན་འདི་དག་ཁྲིམས་འཆལ་ཞེས། །སྣ་ཚོགས་འདུ་ཤེས་ཞུགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་མ་དག་པའི་བཟོད་པ་ནི། དཀོན་མཆོག་ གསུམ་དང་། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྟེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རྟེན་དང་མཁན་པོ་དང་། སློབ་དཔོན་ལ་སོགས་པའི་བླ་མ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འཇིག་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་ ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ། ཕན་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་བླངས་ཏེ་ལུས་ངག་གི་སྤྱོད་པ་ཁྲོས་ན། བཟློག་པར་ནུས་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་བསྒོམ་ན་མ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་རྒྱུད་ལས། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ ལ་གནོད་བྱེད་ལ། །བཟོད་པ་བསྒོམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། །བླ་མ་སྨོད་བརྩོན་མ་རུང་དང་། །དམ་ཚིག་ལ་ནི་འདའ་བ་དང་། །དེ་སོགས་བྱེད་པ་ཚར་བཅད་ནས། །འགྲུབ་འགྱུར་ཞེས་ནི་ཀུན་རིགས་གསུང་། །ཞེས་ གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། བཞི་པ་མ་དག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། ལོག་པའི་ཆོས་ལ། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཏེ། ལོག་པའི་ཆོས་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ལ་དགའ་བ་དང་། ཐར་པའི་རྒྱུར་མི་འགྲོ་བའི་ ཆོས་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ནོར་བ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་མ་དག་པ་ཡི་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་ངན་ཞེན་གྱི་ལེ་ལོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། 3-988 ཐོགས་མེད་ཀྱིས་ཆོས་འདི་པ་དག་ལས་གཞན་པའི་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀ

【現代漢語翻譯】 四種佈施： 第三種是完全放棄王位，完全放棄妻子、兒子和女兒的偉大的佈施；完全放棄頭、手、腳等是非常偉大的佈施，共有三種。 第二種是不清凈的戒律：如『聲聞的』等兩句偈頌所說，聲聞乘的別解脫戒律是盡其一生受持的七種律儀，如果將此改造為大乘，說心要盡其一生受持；同樣，守護大乘戒律后，以聲聞和獨覺為目標，將大乘改造為聲聞乘，或者同樣將大乘的從心而生的戒律改造為聲聞乘，說這是非表色，這些都是不清凈的戒律。如《攝頌》所說：『若欲證得阿羅漢、獨覺、菩提果，則戒律敗壞、不善巧，如是行持則退失。』如果自己清凈守護戒律，卻執著于自己的戒律為最殊勝，嫉妒他人殊勝的戒律，與平等者競爭，輕視破戒者，這些都是不清凈的戒律。 《攝頌》中說：『此等有情持戒，此等有情破戒，若生起種種分別念，則極不清凈。』 第三種是不清凈的忍辱：『三寶』等一句偈頌所說，對於損害三寶所依、堪布、阿阇黎等上師，破壞佛法，損害一切有情者，如果以饒益之心發起，身體和語言上表現出憤怒，明明有能力制止卻修忍辱，這就是不清凈的忍辱。如《行續》所說：『於三寶作損害者，不應修忍辱，對於誹謗上師、精勤作惡者，以及違背誓言者，制裁彼等后，方能成就，一切續部皆如是說。』 第四種是不清凈的精進：『于邪法』等兩句偈頌所說，對於外道的邪法生起歡喜心，對於不能成為解脫之因的法，在聞思修三個方面顛倒錯亂而精進修持等等，這些都是不清凈的精進，因為這是對於惡行的執著和懈怠。正如： 無著對於這些法，除了外道之外

【English Translation】 The four kinds of giving: The third is the great giving of completely relinquishing the kingdom, completely relinquishing wife, sons, and daughters; the very great giving of completely relinquishing head, hands, and feet, etc., these are the three. The second is impure discipline: as the two verses 'Of the Hearers' etc., say, the Pratimoksha vows of the Hearer Vehicle are the seven kinds of vows taken for as long as life lasts, if this is transformed into the Great Vehicle, saying that the mind must be taken for as long as life lasts; similarly, after guarding the discipline of the Great Vehicle, aiming at the Hearers and Solitary Buddhas, transforming the Great Vehicle into the Hearer Vehicle, or similarly transforming the discipline of the Great Vehicle that arises from the mind into the Hearer Vehicle, saying that this is non-manifest form, these are impure disciplines. As the Compendium says: 'If one desires to attain Arhatship, Solitary Buddhahood, or Enlightenment, then discipline is corrupted, unskilled, and such conduct is lost.' If one oneself purely guards discipline, yet clings to one's own discipline as the most superior, is jealous of others' superior discipline, competes with equals, and despises those who break discipline, these are impure disciplines. The Compendium says: 'These sentient beings hold discipline, these sentient beings break discipline, if various discriminations arise, then it is extremely impure.' The third is impure patience: as the one verse 'The Three Jewels' etc., says, towards those who harm the objects of the Three Jewels, the Khenpo, the Acharya, and other Lamas, destroy the Buddha's teachings, and harm all sentient beings, if one arises with a mind of benefit, and expresses anger in body and speech, and cultivates patience while being able to prevent it, this is impure patience. As the Conduct Tantra says: 'Towards those who harm the Three Jewels, one should not cultivate patience, towards those who slander the Lama, diligently do evil, and violate vows, after punishing them, one will attain accomplishment, all Tantras say thus.' The fourth is impure diligence: as the two verses 'In wrong Dharma' etc., say, towards the heretical Dharma of the Tirthikas, arising with joy, towards the Dharma that cannot become the cause of liberation, being confused in the three aspects of hearing, thinking, and meditating, and diligently cultivating, etc., these are impure diligence, because this is attachment to evil deeds and laziness. Just as: Asanga, for these Dharmas, other than the Tirthikas

---

ྱི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་ལེ་ལོ་ཉིད་དོ། །ཞེས་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། ལེ་ལོ་ངན་ལ་ཞེན་པ་དང་། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ མ་དག་པའི་བསྒོམ་པ་ནི། མི་མཁས་སྟོང་ཉིད། ཅེས་སོགས་རྐང་པ་བདུན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དད་པ་ཆེན་པོས་བསྒོམ་པ་ཡིན་ན་ཡང་། མ་དག་པ་ ཡི་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ཡང་དག་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར། ཆོས་འདི་ལོག་པར་ཤེས་གྱུར་ན། །མི་མཁས་དེ་ནི་ཚུད་ཀྱང་འཛའ། ། འདི་ལྟར་མེད་པར་ལྟ་བ་ཡིས། །མི་གཙང་དེར་ནི་བྱིང་བར་གྱུར། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གཞན་ཡང་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་གནད་འཆུགས་པ་ཡི་ཐབས་ལམ་སོགས་རྣམ་རྟོག་རགས་པ་འགའ་ཞིག་འཇིལ་བ་སྟེ་ ཞི་བ་དང་། སེམས་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཕྲ་མོ་སྐྱེད་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས། དད་པ་ཆེན་པོས་བསྒོམ་ན་ཡང་རྟགས་ཆོས་འདྲེའོ། །དྲུག་པ་མ་དག་པའི་ཤེས་རབ་ནི། སངས་རྒྱས་གསུངས་དང་། ཞེས་ སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྟེ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུངས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་འཆད་པ་དང་། རྩོམ་པ་དང་། རྩོད་པ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་གྱུར་ཀྱང་། 3-989 མ་དག་པ་ཡི་ཤེས་རབ་ཡིན་ཏེ། འོད་ཟེར་བགྱེ་བའི་མདོ་ལས། ཡང་དག་ཆོས་ནི་སྤོང་བྱེད་ཅིང་། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྤྱོད་པར་བྱེད། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྨོངས་པ་ཡི། །སྐྱེས་བུ་དམན་པ་སྤོང་ བར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དོན་དུ་གྱུར་ན་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་མི་བསླབ་པའི། །དངོས་དེ་གང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་ གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་མ་དག་པའི་དད་པ་ནི། བླ་མ་ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྟེ། སྙིང་རྗེ་མེད་ཅིང་བསྔོ་བ་འབོགས་པ་སོགས་ཀྱི་ཆོ་ག་ལ་མི་མཁས་པའི་བླ་མ་ངན་པ་ ལ་དད་པ་དང་ཐར་པའི་ལམ་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ངན་པ་ལ་མོས་པ་དང་། སྟོང་རྐྱང་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་ངན་པ་ལ་དགའ་བ་ནི་མ་དག་པ་ཡི་དད་པ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ ཤཱནྟི་པས། དད་པ་མེད་པ་གཙོ་བོའི་དགྲ། །ལྷག་དང་ཤིན་ཏུ་གོལ་བའི་གནས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །བརྒྱད་པ་མ་དག་པའི་སྙིང་རྗེ་ནི། ནད་པ་དགའ་བའི། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཏེ། འདིར་ མ་དག་པའི་སྙིང་རྗེ་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་ནད་པ་དགའ་བའི་ཁ་ཟས་སྟེར་བ་ནི། ཚད་ནད་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཟེར་ནས་ཆང་ལུད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདུལ་བ་ལུང་ལས། དྲན་མོ་སྐྱོང་མས། 3-990 ཁྱིམ་བདག་ནད་པའི་མགོ་ལ་སྡོང་དུམ་བཞག་པ་ལྟ་བུ་དང་། གཉིས་པ་ནི། ངན་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སྙིང་རྗེ་ཟེར་ནས་ཚར་མི་གཅོད་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་གུར་ལས། སྡུག་ལ་བྱམས་པར་མི་བྱ་ ཞིང་། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། གསུམ་པ་ནི། ཆོས་ཟབ་མོ

【現代漢語翻譯】 『勤奮即是懶惰』。正如《入行論》中所說：『執著于惡劣的懶惰。』 第五，不純凈的禪修是『不善巧的空性』等七句。由於不善巧于空性的方法，即使以極大的信心修習空性，也是不純凈的禪修。因為從中不會生起證悟真實意義的智慧。正如《寶鬘論》中所說：『若人顛倒解此法，不善巧者反受損，以無有想觀此法，彼即沉淪於不凈。』 此外，錯謬地運用氣脈明點的要訣，平息一些粗大的分別念，以及將生起微細禪定的方法，即使以極大的信心修習，也是真假混雜。 第六，不純凈的智慧是『佛陀所說』等一句。即使精通於講說、寫作、辯論與圓滿正等覺佛陀的教言不符的法，並且通曉世間的一切事務，也是不純凈的智慧。正如《光明莊嚴經》中所說：『捨棄真實之法，行持非法之事，因此，愚昧之人，捨棄低劣之士。』 爲了利益他人，必須精通一切事務。正如《入行論》中所說：『菩薩無有不學處。』 第七，不純凈的信心是『上師』等一句。對沒有慈悲心，不善巧于施食等儀軌的惡劣上師生起信心，對不能成為解脫道的惡劣法生起喜愛，以及喜歡修習空性等惡劣的禪修，都是不純凈的信心。正如寂天菩薩所說：『無信乃是首要之敵，是過度與完全錯誤的根源。』 第八，不純凈的慈悲是『病人喜好』等兩句。這裡不純凈的慈悲有四種：第一，給予病人喜好的食物，比如對患有熱病的人，以慈悲為名給予酒等。正如《律藏》中所說：『如同照料者將木塊放在生病的主人頭上。』第二，以慈悲為名，不對作惡者進行懲罰。正如《金剛鬘續》中所說：『不應慈愛痛苦。』第三，深奧的佛法……

【English Translation】 'Diligence is laziness.' As it is said in 'Entering the Bodhisattva's Way': 'Clinging to bad laziness.' Fifth, impure meditation is 'unskilled emptiness,' etc., seven lines. Because one is not skilled in the methods of emptiness, even if one meditates on emptiness with great faith, it is still impure meditation. Because from it, the wisdom that realizes the true meaning will not arise. As it is said in 'The Precious Garland': 'If one understands this Dharma perversely, the unskilled will be harmed. By viewing this Dharma as non-existent, one will sink into impurity.' Furthermore, mistakenly applying the key points of channels, winds, and drops, pacifying some coarse conceptual thoughts, and turning to methods of generating subtle samadhi in the mind, even if one meditates with great faith, it is a mixture of true and false. Sixth, impure wisdom is 'Buddha's words,' etc., one verse. Even if one is skilled in explaining, writing, and debating Dharma that does not accord with the words of the Fully Enlightened Buddha, and knows all worldly affairs, it is still impure wisdom. As it is said in 'The Sutra Adorned with Light': 'Abandoning the true Dharma, engaging in non-Dharma, therefore, foolish people abandon inferior beings.' In order to benefit others, one must be skilled in all affairs. As it is said in 'Entering the Bodhisattva's Way': 'There is nothing that Bodhisattvas do not learn.' Seventh, impure faith is 'lama,' etc., one verse. Having faith in a bad lama who has no compassion and is not skilled in rituals such as offering food, having fondness for bad Dharma that cannot become the path to liberation, and liking to meditate on bad meditations such as emptiness, are all impure faith. As Shantideva said: 'Lack of faith is the primary enemy, the source of excess and complete error.' Eighth, impure compassion is 'patient's delight,' etc., two verses. Here, there are four types of impure compassion: First, giving the patient food that they like, such as giving alcohol to someone with a fever in the name of compassion. As it is said in the 'Vinaya Sutra': 'Like a caretaker placing a block of wood on the head of a sick master.' Second, not punishing those who do evil in the name of compassion. As it is said in the 'Vajra Tent Tantra': 'One should not be compassionate to suffering.' Third, profound Dharma...

---

་མ་ཐོས་པར་སྙིང་རྗེ་ཟེར་ནས་སྨིན་བྱེད་ཀྱི་དབང་བསྐུར་ཐོབ་པ་མེད་པ་གསང་སྔགས་ཟབ་མོའི་ཆོས་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འཁྲུལ་སྤོང་ ལས། ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་སེམས་ཅན་ལ། །གསང་བ་སྒྲོགས་པ་བདུན་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། བཞི་པ་ནི། བློ་སྦྱང་མ་བྱས་པ་ལ་སྟོང་ཉིད་སྟོན་པ་དང་། ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ ཀྱིས་སྣོད་མིན་པ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་འཆད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བསླབ་བཏུས་ལས། བློ་སྦྱང་མ་བྱས་སེམས་ཅན་ལ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོན་པ་དང་། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྤྱིར་ སྣོད་མ་ཡིན་པ་ནི། རྣམ་བཤད་རིགས་པ་ལས། ང་རྒྱལ་དང་ནི་མ་དད་དང་། །དོན་དུ་གཉེར་བ་མེད་ཉིད་དང་། །ཕྱི་རོལ་རྣམ་གཡེང་ཡིད་འདྲད་དང་། །སྐྱོ་བ་ཉན་པའི་དྲི་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ པ་ལྟར་རོ། །གོང་དུ་བཤད་པ་དེ་དག་ཡུལ་ཆེ་གེ་མོ་ལ་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་བྱེད་ན་ཡང་མ་དག་པ་ཡི་སྙིང་རྗེ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་དེ་ལ་འཕྲལ་ལ་ཕན་པ་ལྟར་དུ་སྣང་ན་ཡང་ཕྱི་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པ་ཆེར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 3-991 དགུ་པ་མ་དག་པའི་བྱམས་པ་ནི། སྡུག་པ་ཅན་ལ། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་དྲུག་སྟེ། འདིར་བྱམས་པ་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པའི་སྡུག་པ་ཅན་ལ་ལུས་ ངག་གི་བྱམས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྩ་ལྟུང་བཅུ་བཞི་པ་ལས། སྡུག་ལ་རྟག་ཏུ་བྱམས་ལྡན་པ། །བྱེད་པ་དེ་ནི་བཅུ་པར་འདོད། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ། གཉིས་པ་ནི། བུ་དང་སློབ་མ་སྤྱོད་པ་ ཕྱིན་ཅི་ལོག་བྱེད་པ་ཐབས་ཀྱིས་མི་འཆོས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་གུར་ལས། རྟག་ཏུ་སློབ་མ་བསྡུ་བྱ་ཞིང་། །ཞེས་དང་། འདུལ་བ་ལས། མཁན་པོས། མཁན་བུ་ལ་བུའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་གསུངས་ པ་དང་། གསུམ་པ་ནི། བཀའ་གདམ་པ་ལ་ལ། བསྲུང་བའི་འཁོར་ལོ་བསྒོམ་ན་བདུད་ལ་གནོད་ཟེར་ནས་མི་བསྒོམ་པ་ནི། བརྟག་གཉིས་ལས། རྡོ་རྗེ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྭ་བ་དང་། །གུར་བཅིང་བ་ ཡང་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ཉིད། །ཅེས་དང་། ཞིང་ནི་ཕན་ཚུན་བསྡུད་པའི་ཚིག་གོ །བཞི་པ་ནི། ཁྲོ་བོའི་བཟླས་པ་མཱ་ར་ཡ་སོགས་གཞན་ལ་གནོད་པས་འགོག་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་རྣམ་འཇོམས་ ལས། རྡོ་རྗེ་ཁྲོ་བོ་ལས་བྱུང་བ། །ཞེས་དང་། གདོན་ཐམས་ཅད་ཀླག་པར་བྱེད་པ། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ལུང་དོན་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་འགོག་པ་ནི། རྒྱུད་སྡེ་ཀུན་དང་འགལ་བས་ན་མ་དག་པ་ཡི་བྱམས་པ་ཡིན་ཏེ། 3-992 རྒྱུད་སྡེ་ལས། ཁྲོ་བོ་བཅུའི་བསྒོམ་བཟླས་གསུང་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བདུད་འདུལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་པ་མ་དག་པའི་ཐབས་ལམ་ནི། མདོ་རྒྱུད། ཞེས་སོགས་ཚིགས་ བཅད་གཉིས་ཏེ། ཐབས་ལམ་ཟབ་མོ་སྟོན་པའི་མདོ་རྒྱུད་ཀུན་ལས་མ་གསུང་ཞིང་། དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་རིགས་པས་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ། ལྟོ་བ

【現代漢語翻譯】 就像沒有聽聞就說慈悲，沒有得到成熟灌頂就宣講甚深密咒之法一樣。『遣除錯謬』中說：『對於尚未成熟的有情，宣說秘密是第七種。』第四種是，對於沒有修習調伏自心的人宣講空性，以及對於不是法器的人宣講深廣之法等等。『學集論』中說：『對於沒有修習調伏自心的有情，宣講空性。』一般來說，不是法器的人，如『釋量論』中所說：『我慢和不信，不求意義和外散，心散亂和厭倦是聽法的垢染。』如上所說，如果因為對某個地方生起慈悲心而去做，這也是不凈的慈悲，因為雖然表面上對那個地方有暫時的利益，但實際上會導致更大的痛苦。 第九種不凈的慈愛是，『對於可憎者』等六句。這裡慈愛有四種：第一種是，對於危害佛法和眾生的可憎者，施以身語的慈愛，如根本墮罪第十四條所說：『對於可憎者恒常懷有慈愛，這樣做是第十條。』第二種是，對於行為顛倒的子女和弟子，不用方便來調伏，如『金剛帳續』中所說：『應恒常攝受弟子。』以及『律經』中所說：『堪布應視弟子如子。』第三種是，有些噶當派的人認為，修持守護輪會損害魔鬼，因此不修持。『二觀察續』中說：『以金剛自身觀想為柵欄，以及帳篷的束縛。』『田』是互相攝受之詞。第四種是，阻止忿怒尊的唸誦，如瑪惹雅等，因為會損害他人，如『金剛摧壞續』中所說：『從金剛忿怒中生起，能吞噬一切邪魔。』阻止這些經文的意義，是與所有續部相違背的，因此是不凈的慈愛。 續部中說，宣說十忿怒尊的觀修和唸誦，以及所有佛陀降伏魔鬼，都是沒有慈愛的過失。第十種不凈的方便道是，『經續』等兩句。對於沒有在宣說甚深方便道的經續中宣說，以及無法用事物力量進入的道理來證實的，

【English Translation】 It is like saying 'compassion' without having heard of it, or teaching the profound secret mantra Dharma without having received the empowerment of maturation. The 'Dispelling Errors' says: 'Proclaiming secrets to sentient beings who are not yet mature is the seventh.' The fourth is teaching emptiness to those who have not trained their minds, and teaching such Dharma to those who are not vessels for deep and vast Dharma, and so on. The 'Compendium of Trainings' says: 'To sentient beings who have not trained their minds, teaching emptiness.' Generally, those who are not vessels, as the 'Commentary on Reasoning' says: 'Arrogance and disbelief, not seeking meaning, external distraction, mental wandering, and weariness are the stains of listening.' As mentioned above, even if one acts out of compassion for a certain place, it is still impure compassion, because although it may seem to benefit that place temporarily, it will eventually lead to greater suffering. The ninth impure loving-kindness is 'towards the hateful' and so on, six lines. Here, there are four types of loving-kindness: The first is physical and verbal loving-kindness towards the hateful who harm the teachings and sentient beings, as the fourteenth root downfall says: 'Always having loving-kindness towards the hateful, doing so is considered the tenth.' The second is not correcting children and disciples who act perversely with skillful means, as the 'Vajra Tent Tantra' says: 'Always gather disciples.' And the 'Vinaya' says: 'The abbot should regard the disciple as a son.' The third is that some Kadampas say that practicing the protective wheel harms demons, so they do not practice it. The 'Two Examinations Tantra' says: 'With the vajra itself, visualize the fence and the binding of the tent.' 'Field' is a word of mutual gathering. The fourth is preventing the recitation of wrathful deities, such as Mara, because it harms others, as the 'Vajra Destroyer Tantra' says: 'Arising from the vajra wrathful one, it devours all demons.' Preventing the meaning of these scriptures is contradictory to all tantras, therefore it is impure loving-kindness. The tantras say that proclaiming the visualization and recitation of the ten wrathful deities, and all the Buddhas subduing demons, are faults without loving-kindness. The tenth impure skillful means is 'sutras and tantras' and so on, two verses. For those that are not taught in the sutras and tantras that teach profound skillful means, and cannot be proven by the reasoning of entering through the power of things,

---

འི་ནང་དུ་མེ་མཐེ་བོང་ཙམ་བསྒོམ་པས་ལུས་ལ་ དྲོད་དང་བདེ་བ་སྐྱེ་བ་དང་མི་རྟོག་པ་ལྟར་སྣང་སྐྱེ་བ་སོགས་ནི། མ་དག་པ་ཡི་ཐབས་ལམ་ཡིན་ཏེ། ནད་གདོན་ཅུང་ཟད་སེལ་བ་དག་གི་སྒོ་ནས་བླུན་པོ་རྣམས་དགའ་བ་བསྐྱེད་ ན་ཡང་། ཐབས་ལམ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་བྱེད་ལའང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་གཅིག་པ་མ་དག་པའི་སྨོན་ལམ་ནི། བདག་ལྟའི་རྩ་བ། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་དྲུག་སྟེ། འཁོར་བའི་རྒྱུ་ བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ངར་འཛིན་མ་ཆོད་ཅིང་། འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་སྨོན་པ་ཅན་གྱིས་སྒོ་གསུམ་གྱི་དགེ་བ་ལ་ནི་ངོ་མཚར་དུ་བལྟ་བ་སྟེ། དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དགེ་ བ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་བསྔོ་ན་ཡང་མ་དག་པ་ཡི་སྨོན་ལམ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀུན་སྤྲོས་བྲལ་དུ་མ་ཤེས་པའི་བསྔོ་བ་ཡིན་པས་སོ། ། གཉིས་པ་དེ་ཤེས་ནས་སྤོང་བར་གདམ་པ་ནི། དེ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྟེ། 3-993 གོང་དུ་བཤད་པའི་བཅུ་གཅིག་པོ་དེ་དག་ལ་སོགས་པའི་ནོར་བའི་ཆོས་མཐའ་ཡས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་གི་གནད་འཆུགས་པ་ ཡིན་པས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དགེ་བ་བྱེད་པར་སྣང་ན་ཡང་མ་དག་པ་རུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སྤོང་བ་བར་གྱིས་ཏེ། ཐུབ་པ་དགོངས་གསལ་ལས། དགེ་བའི་རྩ་བ་འགའ་ཞིག་མཐོ་རིས་ལྷ་ དང་མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྲོ། འགའ་ཞིག་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྲོ་བས་དེ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་ཐབས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་མནན། ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བའི་མཐའ་མནན། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་གཉིས་མྱུར་དུ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱས་ནས་སྦྱིན་པས་མཚོན་པའི་དགེ་བ་ཅུང་ཟད་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ལ་བསླབས་ ཏེ། མདོ་ལས། གང་ཟག་རྒྱལ་བ་རྣམས་འདྲེན་ལ། །བྱེད་པ་ཆུང་ངུའང་བྱེད་འགྱུར་བ། །དེ་དག་མཐོ་རིས་སྣ་ཚོགས་པར། །བསྒྲོད་ནས་འཆི་མེད་གནས་ཐོབ་བོ། །ཞེས་གསུངས་སོ།། །། ༄། །བསྟན་པ་རྣམ་པར་དག་པས་མཇུག་བསྡུ་བ། གསུམ་པ་བསྟན་པ་རྣམ་པར་ དག་པས་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། མདོར་ན་ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྟེ། དེ་ལྟར་མ་དག་པའི་ལྟ་སྤྱོད་རྣམས་བཀག་ནས། བསྟན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསླབ་ཚུལ་མདོར་ན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་དང་མཐུན་པའི་ཐོས་པ་དང་། 3-994 བསམ་པ་དང་། བསྒོམ་པ་གསུམ། བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཡིན་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པའི་ཚུལ་ནི། མདོ་ལས། ཚུལ་གནས་ཐོས་དང་བསམ་ལྡན་ པ། །བསྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །ཞེས་གསུང་པ་ལྟར་གཞི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་ལ་གནས་ནས་ཐོས་བསམ་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་ལེགས་པར་བཅད་པའི་དོན་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསྒོམ་པ་ལས་ཐར་པ་ད

【現代漢語翻譯】 在身體內部觀想如拇指般大小的火焰，由此產生身體的溫暖和舒適，以及看似無念的狀態等等，這些都是不純凈的方法。雖然通過消除一些疾病和邪魔能讓愚笨之人感到高興，但這樣的方法在外道中也是存在的。第十一個不純凈的願望是『我見之根』等六句偈頌：執著于輪迴的根本——我執沒有斷除，對於輪迴和涅槃的安樂有所希求，對三門（身、語、意）的善行感到驚奇，即使通過觀想將善根迴向于佛陀本身，也是不純凈的願望，因為這是對諸法未證得離戲的緣故。第二，認識到這些之後，選擇捨棄它們：『彼等』等一句偈頌： 以上所說的十一種以及其他的無量錯誤之法，都是對大乘般若波羅蜜多和金剛乘佛語精要的誤解。雖然表面上在行持大乘的善行，但要知道這些都是不純凈的，並且要捨棄它們。《能仁明示》中說：『有些善根會導致投生到天界，獲得人天的圓滿；有些則會導致成為聲聞和獨覺的因。』爲了避免這些，要用方便來壓制涅槃的邊，用智慧來壓制輪迴的邊，用精進的力量迅速地使這兩者達到究竟。因此，要學習將佈施等一切善行，都轉變為迅速證得圓滿菩提之因。《經部》中說：『凡是引導眾生的勝者，即使是微小的行為，也能引導他們進入各種天界，最終獲得不死之境。』 以完全清凈的教法來結尾：第三，以完全清凈的教法來結尾：『總之』等一句偈頌：像這樣遮止了不純凈的見解和行為之後，要學習完全清凈的教法。總之，就是要聽聞、思維和禪修與圓滿正等覺的教言相符的三者。如果以清凈的意樂來修行，那才能被稱為是佛陀的教法。這樣做的原則是，如《經部》所說：『安住于戒律，具足聽聞和思維，精進地修禪。』因此，要安住于清凈的戒律之基礎上，很好地斷除聽聞和思維的增益損減，一心一意地禪修，才能獲得解脫。

【English Translation】 Visualizing a flame the size of a thumb inside the body, thereby generating warmth and comfort in the body, and a state that appears to be non-conceptual, etc., are impure methods. Although eliminating some diseases and evil spirits can make foolish people happy, such methods also exist in externalist traditions. The eleventh impure aspiration is the six-line verse 'The root of self-view,' etc.: The root of clinging to self, which is the cause of samsara, is not severed, and one aspires to the happiness of samsara and nirvana, marveling at the virtues of the three doors (body, speech, and mind). Even if one dedicates the merit to the Buddha himself through visualization, it is still an impure aspiration, because it is a dedication without understanding the freedom from elaboration of all phenomena. Second, having recognized these, choose to abandon them: 'Those' etc., one verse: The eleven mentioned above and other limitless erroneous dharmas are misunderstandings of the essence of the Great Vehicle Prajnaparamita and the Vajrayana Buddha's teachings. Although it appears to be practicing the virtues of the Great Vehicle, one should know that these are impure and abandon them. 'The Clear Exposition of the Thubpa' says: 'Some roots of virtue lead to rebirth in the heavens, to the perfections of gods and humans; some lead to the causes of Shravakas and Pratyekabuddhas.' To reverse this, one suppresses the extreme of nirvana with skillful means, suppresses the extreme of samsara with wisdom, and quickly brings the two to completion with the power of diligence. Therefore, one should train to transform all the slight virtues, symbolized by generosity, into the cause of quickly attaining complete enlightenment. The Sutra says: 'Those victorious ones who guide beings, even doing small deeds, will ascend to various heavens and attain the state of immortality.' Concluding with the utterly pure doctrine: Third, concluding with the utterly pure doctrine: 'In short' etc., one verse: Having thus prevented impure views and practices, one should train in the utterly pure doctrine. In short, it is to hear, contemplate, and meditate on the three that are in accordance with the words of the Fully Enlightened One. If one practices with a pure intention, then it should be said to be the Buddha's doctrine. The principle of doing so is, as the Sutra says: 'Abiding in discipline, possessing hearing and contemplation, diligently applying oneself to meditation.' Therefore, one must abide on the basis of pure discipline, well sever the additions and subtractions of hearing and contemplation, and meditate single-mindedly on the meaning to attain liberation.

---

ང་ ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་དངོས་གཞི་ཡིན་ཞིང་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་དང་མཐུན་པ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གོང་སོ་ ཐར་གྱི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་ལྟར་འདིར་ཡང་སྦྱར་རུང་བ་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའི་སྐབས་ཏེ་གཉིས་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ།། །།

【現代漢語翻譯】 獲得遍知的果位，是佛陀教法的根本。如何使聞、思、修三者與佛陀的教言相符，如前在別解脫戒的章節中所述，此處也同樣適用。這是菩薩戒的章節，即第二部分的解釋。

【English Translation】 Attaining the state of omniscience is the essence of the Buddha's teachings. How to ensure that listening, contemplation, and meditation align with the Buddha's words, as explained earlier in the section on Pratimoksha vows, applies here as well. This is the section on the Bodhisattva vows, the explanation of the second part.

---